İnternet ve Sosyal Medya Kullanım Kılavuzu

Transkript

1 İnternet ve Sosyal Medya Kullanım Kılavuzu

2 İçindekiler GİRİŞ İNTERNET YABANCI LİNKLER YABANCI YAZILAR YABANCI GÖRSEL VE SESLİ YAYINLAR SORUNLU İÇERİKLER FORUM, ZİYARETÇİ DEFTERİ VS IGMG İÇERİKLERİ IGMG İSİM VE LOGO KULLANIMI KÜNYE ÖZET SOSYAL MEDYA FACEBOOK (GOOGLE PLUS, TWİTTER) Gruplar Sayfalar Facebook ta yapılan hatalar YOUTUBE SONUÇ

3 Giriş Gelişen teknolojinin insanlığın hizmetine sunduğu internet ve sosyal medya ortamı, mobil tabanlı iletişimde zaman ve mekân sınırlamasını ortadan kaldırması özelliğiyle kullanıcılarına önemli yararlar ve imkanlar sağlamaktadır. Sanal ortamın bu imkanlarından yararlanmak amacıyla, Genel Merkez in internet sitelerinin (Örneğin: vb.) yanısıra, birçok bölge ve şubemiz de kendi tanıtımları için internet siteleri kurmuşlardır. Tamamen kişisel çabalar sonucu oluşturulmuş olan, ancak IGMG adı altında yayın yaparak adeta teşkilatımıza mal edilmeye çalışılan bazı şahsi özel sitelerin yanı sıra, şube ve cemiyetlerimize ait olan ama temel kurallara dahi uymayan çok sayıda internet sitesi de yayın hayatını sürdürmektedir. Sözkonusu bu siteler Twitter ve Facebook gibi yaygın olan sosyal paylaşım sitelerinde de karşımıza çıkmaktadır. Sanal ortamdaki bu düzensiz durumun teşkilatımız açısından son derece sıkıntılı sonuçlara yol açmaması içten bile değildir. Olası tüm bu sorunların önüne geçebilmek amacıyla hazırladığımız bu kullanım kılavuzunda internet ve sosyal medya kullanımı ile ilgili genel kuralları ve özenle dikkat edilmesi gereken konuları bulabilirsiniz. Bir siteniz mevcut ise, sitenizi bu kılavuzda bahsedilen öğeler çerçevesinde yeniden değerlendirmenizi, bir site açmayı planlıyor iseniz de bu kılavuzda bahsedilen öğeleri gözönünde bulundurarak çalışmalarınızı yürütmenizi rica ederiz. 1. İnternet İnternet ortamı hukuksuz bir ortam değildir. İnternet dışındaki hayatta geçerli olan tüm kurallar internette de geçerli olduğu gibi ayrıca dikkate alınması gereken bir takım farklı kurallar da vardır. Bazı internet kullanıcıları, internetin anonim gibi görünmesinden yola çıkarak internette normal hayatın dışında bir serbestliğin olduğunu düşünerek hareket 2

4 etmektedirler. Fakat durum böyle değildir. Normal hayatta olduğu gibi, internet ortamında da her ifade sahibi söylediklerinden ve yazdıklarından sorumludur. Bir internet sitesinin yasal sorumlusu, siteyi emanet ettiğimiz teknik sorumlu değil, bizzat tüzel kişilik, dolayısıyla bölgemizin ya da cemiyetimizin kayıtlı idarecileridir. Bu durum bölge ve şubelerimizde gözardı edilebilmekte, internet siteleri tamamıyla internet sitesini hazırlayan ya da ilgilenen bir şahsın/şahısların eline bırakılmakta ve genelde siteye alınan içeriğe müdahele edilmemektedir. Bazı şubelerimizde cemiyet başkanlarının site hakkında, sitenin sadece varlığından haberdar olduğunu ama içerik ile alakalı bilgi sahibi olmadığını sık sık tespit edebiliyoruz. Buna site ile ilgilenen kişilerin hukuken ve teşkilat prensipleri açısından dikkat etmeleri gereken konuları bilmemeleri de eklendiğinde sorun daha da büyümektedir. 1.1 Yabancı linkler Bu alandaki en önemli sorunlardan biri yabancı sitelere, yani IGMG ye ait olmayan internet sitelerine yönlendiren linklerdir. IGMG bünyesi dışındaki sitelere verilen her link, bu sitenin içeriklerinin tamamının, sadece o cemiyet veya bölgemize değil, tüm teşkilata mâl edilmesine sebep olmaktadır. Bu yüzden Genel Merkez in siteleri dışında hiçbir siteye link verilmemelidir. Bunlara gazete, dergi ve haber siteleri de dahildir. Sitede dışarıdan verilen linklerin içeriğinden sorumlu olunmadığı beyan edilse dahi, ilgili kurum ve kişiler linklerin içeriğinden sorumludur. 1.2 Yabancı yazılar Diğer bir sorun ise, sitelerde yabancı içeriklerin kullanılmasıdır. Genelde bir site kurulduğunda, internette İslam ile ilgili var olan pek çok içerik kopyalanarak sitelere alınmaktadır. Bu içerikler çoğu zaman gözden 3

5 geçirilmediği gibi, hak sahiblerinin de izni alınmamaktadır. İzinsiz bir şekilde, telif hakkını almadan başkalarının ürettiği yazıları kullanmak gayri hukukidir, tazminat ödenmesini gerektiren sonuçlara yol açabilir. Telif hakkı ödenmiş veya izin alınmış olunsa bile, yayınlanan yabancı içerikler sahiplenilmiş olunur. Örneğin bir yazarın tüm diğer yazıları da ilgili kuruma mal edilebilinir. Bu yüzden internet sitelerinde bizzat üretilmiş içeriklerin kullanılmasına dikkat edilmelidir. 1.3 Yabancı görsel ve sesli yayınlar Görsel ve sesli yayınlarda da durum farklı değildir. Bunların Türkiye de yayınlanmış olması hiçbir şeyi değiştirmez. Örneğin Almanya da eser haklarının tahsilâtını yapan GEMA kuruluşunun Türkiye deki Musikî Eseri Meslek Birlikleriyle (MESAM ve MSG) anlaşması bulunmaktadır ve bunların üyelerinin teliften doğan haklarının tahsilatını yapmaktadır. Bu durum görüntülü yayınlar ve resimler için de geçerlidir. Bu sebeple IGMG bünyesine ait olan internet sitelerinde kendimize ait olmayan sesli ve görüntülü yayınlar bulunmamalıdır. 1.4 Sorunlu içerikler Dikkat edilmesi gereken bir başka konu ise; IGMG nin çizgisine, tüzüğüne, genel kullarına ve İslam ahlakına aykırı örneğin ırkçılık, düşmanlık ya da komplo teorileri içeren içeriklerin sitelerde yer almaması gerektiğidir. (Bünyemizde kurulan sitelerde bu tür sorunlu içeriklere yer verilmediğini varsaymakla birlikte, konunun önemine binaen hatırlatmakta fayda görüyoruz.) 4

6 1.5 Forum, Ziyaretçi Defteri vs. Bu kurallar sadece yayımlanan yazılar ve diğer görsel içerikler için değil, aynı zamanda misafir defteri ve sitelerde olan forum sayfasında yazan ziyaretçilerin yazıları için de geçerlidir. Sitelerin bu kısımlarındaki yazılar da kuruma mal edilmektedir. Genelde ziyaretçi defterlerinde ve forumlarda yazan kullanıcıların çoğunluğu gerçek isimlerini kullanmadıklarından, içeriklerin tamamından sitenin sahipleri, yani kurumun idarecileri sorumludur. Bundan dolayı site sorumluları ziyaretçi defteri ve forum gibi içerikleri sürekli kontrol etmek ve sorun teşkil edebilecek yazıları silmek zorundadırlar. Böyle bir kontrol mekanizması tesis edilemiyorsa, forum gibi hizmetlerin sunulmaması veya yayından kaldırılması gerekmektedir. 1.6 IGMG içerikleri IGMG bünyesinde yayın yapan sitelerimizin içeriklerinin, teşkilatımızın kurumsal kimliğine uygun olarak, insanları bilgilendirici ve eğitici olmasına özen gösterilmelidir. İçeriklerde herhangi bir şahsa ve kuruluşa karşı hakaret içeren ifadeler bulunmamalıdır. Kin ve düşmanlığa sebep olabilecek yayınlara yer verilmediği gibi, bu tür ifadelere yer vermiş hiçbir kitap veya yazar da sitelerimizde yer almamalıdır. Bu bağlamda sorun oluşturabilecek eserlere kesinlikle yer verilmemelidir. 1.7 IGMG isim ve logo kullanımı IGMG bünyesinde bulunan teşkilat sitelerinin dışında hiçbir şahıs, idareci, üye ya da sempatizan; Milli Görüş, IGMG isimlerini ve teşkilatın logolarını özel sayfasında kullanamaz, bu sitelerde yayımlanan içerikler ile de teşkilatımızın görüşünü yansıttığını iddia edemez. Bu şekilde bir sitesi 5

7 bulunan herhangi bir üye ya da idarecimiz var ise, sorumlu şube ya da bölge idaresi tarafından ikaz edilmelidir. 1.8 Künye Her internet sitesi kanunlara uygun bir künye sayfası bulundurmakla yükümlüdür. Künye içerisinde yer alması gereken bilgiler şunlardır: 1. Adres 2. Telefon 3. Fax 4. adresi 5. Cemiyetten sorumlu başkan ve temsilcileri (adı soyadı) 6. Site sorumlusu (Teknik takipten sorumlunun adı soyadı) 7. Kayıtlı olduğu dernekler sicili (örnek: Amtsgericht XZ, VR ) 1.9 Özet IGMG Teşkilatının internet siteleri dışında hiçbir kurum, kuruluş ve yayın organının internet sitesine link verilmemelidir. Telif hakkı alınmadan hiçbir yabancı yazı, sesli ve görüntülü yayın sitelere alınmamalıdır. Telif hakkı alınmış ise, içerik İslam ahlakına aykırı, şiddet, ırkçılık ve düşmanlığa yol açan, bunları hoş gören şekilde olmamalıdır. Sitede forum, ziyaretçi defteri gibi hizmetlerin sunulması durumunda, içerikler her gün kontrol edilmeli, bu yapılamıyorsa bu kısımlar yayından kaldırılmalıdır. Milli Görüş ve IGMG isimleri, teşkilatın logoları teşkilat dışında hiçbir şahıs tarafından kullanılmamalıdır. Her internet sitesinde eksiksiz bir künye sayfası bulunmalıdır. 6

8 2. Sosyal Medya İnternet gün geçtikçe hayatımızda ve gündelik işlerimizde daha fazla yer edinmektedir. Arama motoru Google ve bir iletişim aracı olarak elektronik postanın çok sık kullanılmasının yanısıra artık her dört kişiden biri sosyal ağ olan Facebook kullanıcısı durumundadır. Bu nedenle sosyal ağlar halkla ilişkiler çalışmalarında büyük bir önem taşımaktadır. Zira sosyal ağlar sahip olunan birçok içerik, pozisyon, faaliyet ve çalışmaları geniş bir kamuoyu ile paylaşma fırsatı vermektedir. 2.1 Facebook (Google Plus, Twitter) ABD kökenli Facebook dünya üzerindeki en büyük sosyal ağ olma özelliğini taşımaktadır ve tahminlere göre dünya genelinde bir milyardan fazla kullanıcısı vardır. Facebook kullanıcılarına; karşılıklı yazışma, görüş, link ve video paylaşma ve grup açma gibi çok çeşitli seçenekler sunmaktadır. Bu bahsi geçen özellikler Müslüman bir cemaat adına yürütülecek çalışmalar açısından ayrıca önem arzetmektedir Gruplar Facebook ta grup daha önceden tanıdığımız internet ortamındaki diğer forumlara benzemektedir. Paylaşılan bir konu yahut görüşe diğer kullanıcılar cevap verebilmekte ve bu gruplar kapalı, sınırlı yahut açık olabilmektedir. Facebook gruplarında elektronik posta adresleri kullanılmaktadır, yani sistem bildiğimiz grup mail mantığıyla işlemektedir. Bu nedenle sosyal ağlar halkla ilişkiler çalışmalarında büyük kolaylıklar sağlamaktadır. 7

9 2.1.2 Sayfalar Facebook üzerinden iletişimin bir diğer yolu ise Facebook sayfasıdır. Sayfa başlangıçta firmalar için düşünülmüş bir konsept olmasına rağmen ilerleyen zamanlarda bu işlev geliştirilerek kamu yararına iş görenler, dini cemaatler, kiliseler ve camiiler için hazır çözümler içeren bir hale getirilmiştir. Bugün sayfalar daha ziyade tanıtım maksadıyla kullanılmaktadır Facebook ta yapılan hatalar Facebook kullanımı da nihayetinde internet kullanımı olduğundan dolayı, internet siteleri için geçerli olan kurallar (1.), burada da geçerlidir. Bunlar özetle şunlardır: Yabancı internet sitelerinin linkleri ve içerikleri paylaşılmamalıdır. Bu paylaşımla yabancı içerikler temellük edilmiş sayılır. Facebook sayfaları aynı forum veya ziyaretçi defterinde olduğu gibi sürekli kontrol edilmelidir. Sorun teşkil edecek içerikler derhal silinmelidir. Buna yabancı şahıslar tarafından konulan linkler dahildir, bunu yapan şahıslar ikaz edilmeli, buna rağmen sürdürülürse Facebook ta sunulan imkanlar ile şahıs engellenmelidir. Eğer yorumları kontrol edip alakadar olma imkanı yoksa bu işlev iptal edilmelidir. Facebook sayfalarında da muhakkak künye bulunmalıdır. Yabancı içerikler (yazı, müzik, görsel medya) kullanılmadan önce telif hakkı eser sahibinden mutlaka alınmalıdır. 2.2 YouTube YouTube sadece bir video portalı değil, aynı zamanda bir sosyal paylaşım sitesidir. Video yüklemenin yanısıra yüklenen videoları 8

10 değerlendirmek ve tartışmak da mümkündür. Bunun dışında hesabınızdaki güncellemeleri takip edebilen kullanıcılardan oluşan bir gövde kurulabilmektedir. Kanalın içinde yorum, link ve video değerlendirmelerinin yahut başkalarının videolarının bulunabildiği iletişim merkezi kurmak da imkân dahilindedir. YouTube un sunduğu bu imkanlar bazı sorumlulukları da beraberinde getirmektedir. Burada da yine internette genel olarak geçerli olan tüm kurallar dikkate alınmalıdır: Yorumlar sürekli takip edilmelidir. Yabancı video yüklenilmemelidir. Yabancı video yüklenildiği takdirde, yayından önce telif hakkı alınmalıdır. Cinsellik, şiddet ve uyuşturucuya özendiren, rencide edici videolar kesinlikle yüklenmemelidir. İslam ahlaki ve değerleri ile bağdaşmayan videolar yüklenmemelidir YouTube yönetmeliğine uymayan videolar yüklenmemelidir. 3. Sonuç IGMG adı altında yayın yapan tüm sitelerin içeriklerinin, özelde teşkilatımıza genelde ise tüm Müslümanlara mal edileceği unutulmamalı, çalışmalar bu hassasiyet çerçevesinde yürütülmelidir. Ancak bu sayede gerek internetin gerekse sosyal medyanın bizlere sunduğu imkanlar, faydalı bir biçimde değerlendirilmiş ve teşkilatımızın imajına olumlu yönde katkı sağlanmış olacaktır. Tüm bu nedenlerden dolayı, bu kılavuzda belirtilen internet ve sosyal paylaşım siteleri kuralları, sitelerimizde mutlak bir şekilde uygulanmalıdır. IGMG ye ait olmayan ama teşkilatımızın logosu veya adını kullanan siteler, genelde anonim kalmaya özen gösteren ve yaptıkları işin sorumluluğunu üstlenmek istemeyen kişilerin kurdukları sitelerdir, bu yönüyle teşkilata zarar vermektedirler. Bu durumda olan siteler adresine bildirilmesi durumunda gerekli işlem yapılacaktır. 9

11 Hazırlamış olduğumuz bu kılavuz eksiksiz olduğu iddiasını taşımamaktadır, mülahaza, eleştiri ve tavsiyeleriniz kılavuzun genişletip geliştirilmesine katkı sağlayacaktır. 10