Veteriner Hekimler Dernegi Dergisi

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Veteriner Hekimler Dernegi Dergisi"

Transkript

1 Vet Hekim Der Derg 83(2): 1-8,2012 ISSN Veteriner Hekimler Dernegi Dergisi Journal of Turkish Veterinary Medical Association Cilt / Volume : 83 Sayı / Issue : 2 Yıl / Year : (2) 1

2 Journal of Turkish Veterinary Medical Association Cilt / Volume : 83 Say / Issue : 2 Y l / Year : (2)

3 Journal of Veterinary Medical Association Veteriner Hekimler Derneği Dergisi Cilt / Volume: 83 Sayı / Issue: 2 Yıl / Year: 2012 Altı ayda bir yayımlanır / Published six monthly Yayın Türü: Yerel Süreli Yayın ISSN: Veteriner Hekimler Derneği Adına Sahibi Prof. Dr. Şakir Doğan TUNCER Sağlık Sokak No:21 Yenişehir / Ankara Yazı İşleri Müdürü M. Çağlayan Çay Sağlık Sokak No:21 Yenişehir / Ankara Editör (Editor-in Chief) Prof. Dr. Yavuz CEVGER Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Hayvan Sağlığı Ekonomisi ve İşl. AD Ankara cevger@ankara.edu.tr Yardımcı Editörler (Co-Editörs) Arş. Gör. Ali ÇALIK Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Hayvan Bes. ve Besl. Hast. A.D. Ankara calik@ankara.edu.tr Arş. Gör. Doğukan ÖZEN Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Biyoistatistik A.D. Ankara ozen@ankara.edu.tr Danışma Kurulu (Advisory Board)* Prof. Dr. Selim ASLAN, Ankara Üniversitesi Doç. Dr. R. Tamay BAŞAĞAÇ GÜL, Ankara Üniversitesi Prof. Dr. Sacit BİLGİLİ, Auburn University Prof. Dr. İrfan EROL, Ankara Üniversitesi Prof. Dr. O. Sacit GÖRGÜL, Uludağ Üniversitesi Prof. Dr. Kemal KÜÇÜKERSAN, Ankara Üniversitesi Prof. Dr. Cengiz YALÇIN, Dicle Üniversitesi * İsimler soyadına göre alfabetik olarak sıralanmıştır. Hakemli Dergidir Bu dergi ULAKBİM Yaşam Bilimleri Veri Tabanı ve CABI Yayınlarının CAB Abstracts Veri Tabanı kapsamındadır. VETERİNER HEKİMLER DERNEĞİ Adres: Sağlık Sokak No:21 Yenişehir - Ankara Tel: Faks: e-ileti: info@vethekimder.org.tr web adresi: Derneğin Kuruluş Tarihi: 6 Şubat 1930 Derginin İlk Yayın Tarihi: 1 Ekim 1930 Baskı Tarihi: Baskı Adedi: adet basılmıştır. Tüm hakları saklıdır. Bu Derginin tamamı yada Dergide yer alan bilimsel çalışmaların bir kısmı yada tamamı 5648 sayılı yasanın hükümlerine göre Veteriner Hekimler Derneğinin yazılı izni olmaksızın elektronik, mekanik, fotokopi ya da herhangi bir kayıt sistemiyle çoğaltılamaz, yayınlanamaz. Tasarım - Baskı - Cilt: Kardelen Ofset Matbaacılık Tanıtım Hizmetleri San. Tic. Ltd. Şti. İncesu Cad. 96 lar Apartmanı 6/Y Kolej - ANKARA Tel: kardelenofset@gmail.com

4 Vet Hekim Der Derg 83(2): 1-8,2012 Buzağı coccidiosis inde bazı pıhtılaşma parametrelerinin belirlenmesi * Utku Emre AYDIN*, Öznur ASLAN** Öz: Bu çalışmada, doğal enfekte coccidiosis li buzağılarda tam kan sayımı ile trombosit sayısı, protrombin zamanı (PT), aktive edilmiş kısmi tromboplastin zamanı (APTT) ve fibrinojen gibi bazı pıhtılaşma parametrelerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışmada yaşları 2 hafta ile 6 ay arasında değişen toplam 30 adet buzağı kullanılmıştır. Bu hayvanların 15 i sağlıklı buzağı grubunu oluştururken, 15 i coccidiosis li buzağı grubunu oluşturmuştur. Hayvanların klinik muayenesini takiben parazitolojik muayene için tekniğine uygun olarak dışkı numuneleri toplanmıştır. Yapılan parazitolojik incelemede coccidiosis dışkı numunelerinin tamamında Eimeria spp. oocystleri gözlemlenmiştir. Yapılan laboratuar muayenelerinde, coccidiosis li buzağılarda kan eritrosit (p<0,001) ve hemotokrit miktarında (p<0,05) azalma, ortalama eritrosit hacmi (MCV) değerinde (p<0,01) ve plazma fibrinojen miktarında (p<0,05) artma, PT ve APTT değerlerinde ise uzama belirlenmiştir. Sonuç olarak; doğal enfekte coccidiosis li buzağılarda fibrin değerindeki artış, PT ve APTT değerlerindeki uzamanın belirlenmesi ile dissemine intravasküler koagülopati oluşabileceği belirlenmiştir. Anahtar kelimeler: APTT, buzağı, coccidiosis, fibrinojen, PT The determination of some coagulation parameters at calves cocciodiosis Abstract: In this study was aimed to the determination of a complete blood count, platelet-function and some coagulation parameters; protrombin time (PT), activated partial thromboplastin time (APTT) and fibrinogen at calves coccidiosis. In this study, 30 calves, aged between 2 weeks to 6 months were used. Fifteen of these animals were allocated as healthy calves group, while the other 15 consisted of calves group with coccidiosis. Fecal samples for parasitological examination were collected from calves after clinical examinations of the animals. Eimeria spp. oocysts were seen in the fecal samples of the all calves with coccidiosis. At the laboratory examinations, it were determined to decreased erythrocyte (p<0.001) and hematocrit parameters (p<0.05), increased mean corpuscular volume (MCV) parameters (p<0.01) and fibrinogen levels (p<0.05), prolonged PT and APTT. As a result of this study, increased fibrinogen, prolonged PT and APTT parameters is showed disseminated intravascular coagulation occurred at calves with naturally infected coccidiosis. Key words: APTT, calves, coccidiosis, fibrinogen, PT * Aynı adlı Yüksek Lisans tezinden özetlenen bu çalışma Erciyes Üniversitesi Araştırma Projeleri Birimi tarafındantsy nolu proje ile desteklenmiştir. ** Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü İç Hastalıkları AD, Talas-Kayseri *** Doç. Dr., Erciyes üniversitesi, Veteriner Fakültesi, İç Hastalıkları AD, Talas-Kayseri 1

5 Vet Hekim Der Derg 83(2): 1-8,2012 Giriş Coccidiosis, daha çok broiler civciv yetiştiriciliğinde olmak üzere sığır, koyun, keçi ve tavşan gibi birçok hayvan türünde görülen, enteritisle karakterize, bulaşıcı, akut ya da kronik seyirli protozoer bir hastalıktır (9,20). Klinik coccidiosis tüm dünyada ve bir çok hayvan türünde yaygın görülmekte olup hastalık etkeni büyük ölçüde tür spesifiktir. Hastalıklı hayvanlarda anemi, zayıflık, gelişme geriliği, verim azalması ve ölüme neden olmasının yanı sıra tedavi ve korunma masraflarından dolayı özellikle besi işletmelerinde önemli ekonomik kayıplara yol açmaktadır (11,15,16,30,31). Hastalığın çıkışında hayvanların immun sistemin zayıflamasına yol açan sekonder hastalıklar, sütten kesilme, yem değişikliği, transport, kırkım, silaj gibi fazla sulu yemler, bakım, besleme, hava değişimi, kalabalık ahırlar ve ahır hijyeninin eksikliği gibi çeşitli stres faktörleri önemli rol oynamaktadır (9,16,31,34). Coccidiosis Türkiye de buzağılarda oldukça yaygın görülen ve ekonomik kayıplara neden olan bir enfeksiyondur (1). Yapılan araştırmalarda daha önce kanama eğilimi olan hastalıklar arasında belirtilmiş olmasına rağmen (13) doğal enfekte coccidiosis li buzağılarda PT ve APTT gibi bazı pıhtılaşma parametreleri üzerine herhangi bir araştırmaya rastlanmamıştır. Bu çalışma ile coccidiosis li buzağılarda trombosit sayısı, protrombin zamanı (PT), aktive edilmiş kısmi tromboplastin zamanı (APTT) ve fibrinojen gibi bazı pıhtılaşma parametrelerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem Bu çalışmada, Kayseri yöresindeki hayvancılık işletmelerinde buzağı Coccidisis i için tipik ıkınma ve kanlı ishal belirtileri gösteren, her iki cinsiyetten, yaşları 2 hafta ile 6 ay arasında değişen ve dışkı muayenelerinde Eimeria spp. nin oocystleri belirlenen 15 hasta buzağı ile benzer ırk, yaş, cinsiyet, bakım ve beslenme şartlarına sahip ve dışkılarında Eimeria spp. nin oocystleri belirlenemeyen 15 sağlıklı buzağı olmak üzere toplam 30 buzağı kullanılmıştır. Coccidiosis li buzağılar hasta buzağı grubunu oluştururken, sağlıklı olanlar kontrol grubunu oluşturmuştur. Hayvan sahiplerinden buzağıların klinik durumları hakkında bilgiler alınarak, yaş, ırk, cinsiyet, ateş, nabız, solunum sayıları ve mukozaların durumu belirlenmiştir. Tüm hayvanların direkt rektumundan dışkı örnekleri toplanmış olup, Eimeria spp. oocystlerini belirlemek amacıyla örnekler direkt dışkı sürme preparatı (natif) ve flotasyon metodları ile incelenmiştir (9,40). Hayvanların Vena jugularis inden EDTA lı (2,5ml) ve Sitratlı (2,5ml) tüplere kan örnekleri alınmıştır. EDTA lı kan örneklerinde tam kan sayımı SIEMENS ADVIA 2120i kan sayımı cihazı ile, plazma örneklerinde PT, APTT ve fibrinojen değerleri E.Ü. Tıp Fakültesi Merkez Laboratuarında bulunan ACL TOP 700 Coagulation Analyzer cihazı ile belirlenmiştir. Coccidiosis li ve sağlıklı grupta incelenen değişkenlerin tanımlayıcı istatistikleri yapılarak, ortalama ve standart hata ( X ± Sx ) değerleri belirlenmiştir. Gruplar arasındaki farklılığın önem kontrolünde student-t test istatistiği kullanılmıştır. İstatistik analizler SPSS istatistik paket programı ile yapılmıştır (35). Bulgular Buzağı sahipleri ile yapılan görüşmelerde buzağıların iştahsız, durgun, halsiz, sancılı ve ishal oldukları, bazı işletmelerde kanlı dışkılama ve ahırda aynı şikayetle birlikte bazı hayvanların öldüğü öğrenilmiştir. Coccidiosis li hayvanların yapılan klinik muayenesinde sık sık ıkınma, kanlı ishal (Şekil 1.) ve bazılarında sancı gözlenirken, her ıkınmadan sonra ya çok az dışkı çıkardıkları veya hiç çıkarmadıkları belirlenmiştir. Hasta- 2

6 Vet Hekim Der Derg 83(2): 1-8,2012 ların perianal, kuyruk ve arka bacak bölgelerinin kanlı dışkı ile kirlenmiş olduğu, bazılarının karınlarının çekik ve sırtlarının kanbur görünüşte olduğu saptanmıştır. Coccidiosis li buzağılarda iştahta ve emme refleksinde zayıflama, gelişme geriliği, durgunluk, mukozalarda solgunluk ve ishale bağlı hafiften şiddetli dereceye varan dehidrasyon bulguları gözlemlenmiştir. Buzağıların birinin ayağa kalmada zorlandığı ve lateral pozisyonda yerde yattığı belirlenmiştir. Sağlıklı grubu oluşturan buzağıların genel durumlarının ve dışkı kontrollerinin normal olduğu saptanmıştır. Dışkının natif ve/veya konvensiyonal flotasyon yöntemiyle yapılan muayenesinde mikroskopta Eimeria spp. ookistleri belirlenmiştir (Şekil 2.). Yapılan laboratuar muayenelerinde, coccidiosis li buzağılarda sağlıklı buzağılara göre kan eritrosit (p<0,001) ve hemotokrit miktarında (p<0,05) azalma, ortalama eritrosit hacmi (MCV) değerinde (p<0,01) ve plazma fibrinojen miktarında (p<0,05) artma belirlenmiştir. Coccidiosis li buzağılardan 5 inde (% 33,4) lökositozis gözlenirken, 5 buzağıda (%33,4) lökopeni tespit edilmiştir. Protrombin zamanında (p<0,01) uzama görülmüştür. APTT değerlerinde uzama olmakla birlikte istatistiksel olarak önemsiz bulunmuştur. Bu araştırmada elde edilen, hasta (n=15) ve sağlıklı buzağılara ait (n=15) lökosit (WBC), eritrosit (RBC), hemoglobin (HGB), hematokrit (HCT), trombosit (PLT), fibrinojen (FİB), PT ve APTT değerleri Tablo 1 de verilmiştir. Her iki gruptaki parametreler ortalama (Mean)±Standart hata olarak gösterilmiştir. Şekil 1. Rektumdan alınan dışkının makroskopik görünümü Figure 1. Macroscopic appearance of the stool sample from the rectum Şekil 2. Coccidiosis li buzağı dışkılarının mikroskopik muayenesinde görülen Eimeria spp. oocystleri (oklar, 100μm) Figure 2. Eimeria spp. oocycts in the microscopic examination of calves feces with coccidiosis (arrow, 100 μm). 3

7 Vet Hekim Der Derg 83(2): 1-8,2012 Tablo 1. Coccidiosis li ve sağlıklı buzağılarda tam kan sayımı değerleri ve koagulasyon parametreleri (Aritmetik Ortalama)±Standart hata) Table 1. A complete blood count values and coagulation parameters in healthy calves and calves with coccidiosis (Mean±Standart error) Eritrosit(10 6 / μl) Lökosit(10 3 / μl) Hemoglobin(g/dl) Hematokrit(%) Trombosit(10 3 /μl) MCHC (g/dl) MCV(fL) PT (sn) APTT (sn) Fibrinojen(mg/dl) Grup n Std. Sapma Sağlıklı 15 10,58 ± 0,28 1,07 Hasta 15 8,48 ± 0,41 1,57 Sağlıklı 15 10,49 ± 0,71 2,74 Hasta 15 8,46 ± 1,46 5,66 Sağlıklı 15 11,82 ± 0,33 1,28 Hasta 15 10,74 ± 0,57 2,20 Sağlıklı 15 39,18 ± 1,01 3,90 Hasta 15 34,20 ± 1,90 7,36 Sağlıklı ,00 ± 56,31 218,08 Hasta ,07 ± 36,88 142,82 Sağlıklı 15 30,17 ± 0,35 1,34 Hasta 15 31,58 ± 0,32 1,25 Sağlıklı 15 36,61 ± 0,41 1,61 Hasta 15 38,91 ± 0,60 2,34 Sağlıklı 15 23,03 ± 0,80 3,10 Hasta 15 32,13 ± 2,81 10,88 Sağlıklı 15 59,72 ± 4,35 16,83 Hasta 15 86,58 ± 15,31 59,28 Sağlıklı ,00 ± 26,40 102,24 Hasta ,73 ± 45,28 175,37 Önem kontrolü (Student T test) p<0,001 p>0,05 p>0,05 p<0,05 p>0,05 p<0,01 p<0,01 p<0,01 p>0,05 p<0,05 Tartışma ve Sonuç Sığırlarda coccidiosis anemi, zayıflık, gelişme geriliği, verim azalması, ölümler, tedavi ve korunma masrafları nedeniyle özellikle besi işletmelerinde önemli ekonomik kayıplara yol açmaktadır (5,11,31,34). Genç hayvanlarda sık sık ıkınma ile birlikte kanlı ishalin görülmesi hastalığın tanısında yardımcı olmaktadır (16,20,31). Hastalığın kesin tanısı, klinik semptomlar ile birlikte, kanlı ishalin görülmesi ve dışkının natif ve/veya flotasyon yöntemiyle yapılan muayenesinde mikroskopta Eimeria spp. oosistlerinin görülmesiyle konulduğu (8,9,16,40) dikkate alınarak bu çalışmada da hastalığın tanısı, sık sık ıkınma ve kanlı ishal görülen buzağıların dışkılarının natif ve flotasyon yöntemiyle yapılan muayenesinde mikroskopta Eimeria spp. oosistleri- 4

8 Vet Hekim Der Derg 83(2): 1-8,2012 nin görülmesiyle yapılmıştır. Yapılan çalışmada, coccidiosis li buzağılarda klinik olarak sık sık ıkınma, kanlı ishal, iştahta azalma, emme refleksinde zayıflama, gelişme geriliği, durgunluk, mukozalarda solgunluk, zayıflama ve ishale bağlı hafiften şiddetli dereceye varan dehidrasyon bulgularının gözlenmesi, hastaların perianal bölgesi, kuyruk ve arka bacaklarının kanlı dışkı ile kirlenmesi, karınlarının içe doğru çekik ve sırtları kanbur görünüşte olması, bir buzağının yerde lateral pozisyonda yatmayı tercih etmesi çeşitli araştırıcıların bildirimleriyle (6,18,31,32,37,41) uyumludur. Sığır coccidiosis inde doğal ve deneysel enfeksiyonlarda kan parametrelerinde orta düzeyde bir değişim olduğu bildirilmektedir (8, 25). Mimimoğlu ve ark. (25), coccidiosis in kan tablosunu değiştireceğini, bazen eritropenia ve hemoglobin miktarında azalma görülebileceğini bildirmişlerdir. Stockdale ve ark. (36), E. zuernii ile deneysel olarak enfekte ettikleri buzağılarda eritrosit sayısının, hemoglobin miktarının ve hematokrit değerin azaldığını bildirmişlerdir. Özer ve ark. (29), coccidiosis le enfekte ettikleri kuzularda anemi ve hemoglobin miktarında azalma belirlemişlerdir. Bangoura ve Daugschies (3), E. zuernii ile yaptıkları deneysel çalışmada düşük konsantrasyonda oocyst ile enfekte olan gruba göre yüksek konsantrasyonda enfekte edilen grubun hemoglobin değerinin ve hemokonsantrasyonun daha yüksek olduğunu tespit etmişlerdir. Aumont ve ark. (2) ise, 2 keçide deneysel olarak oluşturdukları coccidiosis te enfeksiyonun 13. gününden itibaren hemotokrit değerin azaldığını bildirmişlerdir. Yapılan çalışmada da Mimioğlu ve ark. (25), Stockdale ve ark. (36) ve Özer ve ark. (29) nın bildirdikleri gibi coccidiosis li grupta sağlıklı gruba göre eritrosit sayısında ve hemoglobin miktarında azalma, Aumont ve ark. (2) nın bildirdikleri gibi hematokrit değerinde de azalma tespit edilmiştir. Kan parametrelerindeki bu azalmanın barsak epitelyumunda oluşan yangıya bağlı dejenerasyon sonrası oluşan sıvı ve kan kaybı ile açıklanabilir. Sığırlarda coccidiosis te lökositozis bildirilirken (22,25,42), Holst ve Svensson (18) buzağılarda E. alabamensis ile yaptıkları çalışmada lökositlerde özellikle lenfositlerde azalma bildirmişlerdir. Sunulan çalışmada coccidiosis li buzağılardan 5 inde (% 33,4) lökositozis gözlenirken, 5 buzağıda (%33,4) lökopeni belirlenmiştir. Bu bulgular Eimeria türlerinin barsağa yerleşim dönemlerine göre ya da enfektif sporozoit yoğunluğuna göre kan lenfosit düzeylerinde değişim olduğunu göstermektedir. Nitekim, Kraft ve ark. (24), akut enfeksiyonların seyri sırasında lökositin depresyon fazında lökopeni görülebileceğini, Mundt ve ark. (28), ise ayrıca hemorajiye bağlı olarak lökosit sayısında azalma olabileceğini bildirmişlerdir. Bangoura ve Daugschies (3), E. zuernii ile yaptıkları deneysel çalışmada lökositozis görülmesini yangının ilerlemesiyle açıklamışlardır. Yapılan çalışmada MCV değeri sağlıklı grupla karşılaştırıldığında önemli derecede yüksek bulunması, Bangoura ve Daugschies (3) nın bulgularını desteklemekte ve bu artışın hemorajik diyare nedeniyle fazla sıvı ve kan kaybı ile ilişkili olabileceğini düşündürmektedir. Kan kaybı nedeniyle kemik iliğinden kan dolaşımına daha fazla immature retikulosit salınımı MCV değerinde artmaya yol açmış olabilir. Hemostaz, kan damarları, trombositler, pıhtılaşma faktörleri ve fibrinojenin iştirak ettiği kompleks bir olaydır ve dolaşımdaki kanın damar dışına çıkmasını önleyen veya bir kanama halinde kanamayı durduran mekanizma olarak tanımlanmaktadır (16). Tüketim koagulopatisi veya intravasküler koagulasyon fibrinolizis olarak da bilinen yaygın damar içi pıhtılaşma (DIC), Veteriner Hekimlikte spontan ve birçok hastalıkta sekonder olarak meydana gelen en yaygın koagulopatilerden biridir. Hastalık koagulasyon faktörlerinin tüketilmesi, kılcal damarlarda fibrin pıhtılarının birikimi ve fibrinolitik mekanizmaların sekonder aktivasyonu sonucunda normal pıhtılaşma mekanizmalarının artması ile karakterizedir (13). Çam ve ark.(7), tavşanlarda E. stiedai ile yaptıkları deneysel karaciğer coccidiosis inde, Koinarski ve Nikolov (23), hindilerde E. adenoeides 5

9 Vet Hekim Der Derg 83(2): 1-8,2012 ile yaptıkları deneysel coccidiosis te kan parametrelerinde DIC ile karakterize değişimler bildirmişler, trombosit ve fibrinojen miktarlarında önemli azalmalar belirlemişlerdir. Çam ve ark.(7), tavşanlarda E. stiedai ile yaptıkları deneysel karaciğer coccidiosis inde PT ve APTT değerlerinin arttığını bildirmişlerdir. Coccidiosis pıhtılaşma eğiliminin azalmasına yol açabilecek genel hastalıklar arasında sayılmaktadır (16), ancak sığır coccidiosis inde pıhtılaşma parametreleri ile ilgili bir çalışmaya rastlanamamıştır. Sunulan çalışmada kontrol grubuna göre coccidiosis li buzağılarda artan miktarda fibrinojenin bulunması barsaklardaki yangı ile açıklanabilir (17). Anemik buzağılarda zayıf pıhtılaşma reaksiyonlarının görülmesi kesin bir veri olamamakla birlikte yetersiz trombosit fonksiyonundan şüphe edilmesini sağlayacak bir değer olabilir. Aynı şekilde anemik hayvanlarda kan frotisinde artan trombosit gözlenmesi de trombosit devir hızının artışını gösterebilmektedir (10). Genel olarak trombositopeninin nedenleri üretiminin azalması, tromboz oluşumunda trombosit kullanımının ve yıkımının artması, trombosit dağılım bozuklukları ve yaygın eksternal hemorajiler olarak bildirilmektedir. Coccidiosis gibi protozoer enfeksiyonlarda trombosit yıkımlanması ve kullanımının artması sonucu trombosit miktarı azalmaktadır (40). Yapılan çalışmada da coccidiosis li grupta trombosit miktarının kontrol grubuna göre hafif derecede azalması barsaktan kaynaklanan kan kaybı ve buradaki trombosit yıkımından kaynaklanabilir. Aktive edilmiş protrombin zamanının normal olması için iç sistem (XII, XI, IX ve VIII) ve yaygın sistem pıhtılaşma faktörlerinin (X, V ve protrombin) yeterli konsantrasyonlarda olması gerekmektedir. Aynı zamanda normal protrombin zamanı yeterli dış sistem (VII) konsantrasyonu ve yaygın sistem faktörlerine ihtiyaç duymaktadır (10). APTT ve PT değerlerinde uzamanın en yaygın sebepleri olarak karaciğer yetmezliği, vitamin K yetersizliği ve DIC oluşumu sırasında pıhtılaşma faktörlerinin aşırı tüketimi olarak bildirilmiştir (26). Abomasum deplasmanı (19,21,33), premature buzağılarda oluşan respiratorik distres sendromu (39), septik şok (27), sarcocystotis (12), babesiosis (38) ve metabolik asidozis (4) gibi pek çok hastalıkta DIC oluştuğu bildirilmektedir. Gökçe ve ark. (14) neonatal ishalli buzağılarda koagulasyon profilini araştırmışlar ve kompensatorik tipte DIC oluştuğunu bildirmişlerdir. Coccidiosis in de kanama eğilimi yüksek ve DIC e neden olan hastalıklar arasında olduğu bildirilmektedir (16). Yapılan çalışmada da coccidiosis li grupta kontrol grubuna göre APTT ve PT değerlerinde uzama belirlenmiş olup, APTT ve PT değerindeki bu uzama ile trombosit miktarında azalma DIC göstergesidir ve Gökçe ve ark. (14) un bildirdiği gibi ishalde oluşan metabolik asidoz nedeniyle oluştuğu düşünülmüştür. Sonuç olarak, bu çalışmada coccidiosis li buzağılarda APTT ve PT değerinde uzama ile trombosit miktarında hafif de olsa düşüşün belirlenmesi ile hastalığa bağlı olarak DIC oluşturma riskinin olabileceğini düşündürmüştür. Ancak kesin yargıya varılabilmesi için deneysel olarak oluşturulmuş kontrollü bir enfeksiyonda çalışmanın tekrarlanması ve fibrin yıkımlanma ürünlerinin de değerlendirilmesi gerekmektedir. Kaynaklar 1. Aştı C, Özbakış G, Azrug AF, Orkun Ö, Nalbantoğlu S, Çakmak A, Burgu A (2012): Farklı illere ait buzağı dışkı bakısı sonuçları. Kafkas Univ Vet Fak Derg, 18, Aumont G, Yvore P, Esnault A (1986): Experimental coccidiosis in goats.2. effect of parasitisim on nutritional balances and some blood parameters. Ann Rech Vet, 17(2): Bangoura B, Daugschies A (2007): Parasitological and clinical parameters of experimental Eimeria zuernii infection in calves and infl uence on weight gain and haemogram. Parasitol Res, 100 (6):

10 Vet Hekim Der Derg 83(2): 1-8, Bick RL (1996): Disseminated intravascular coagulation: objective clinical and laboratory diagnosis, treatment, and assesment of therapeutic response. Semin Thromb Hemost, 22, Bilal T (2004) Sığır İç Hastalıkları, İstanbul Üniversitesi Basım ve Yayınevi Müdürlüğü, İstanbul 6. Bohrmann R (1991): Treatment with toltrazuril in natural outbreak of coccidiosis in calves. Dtsch Tierärztl Wochenschr, 98, Cam Y, Atasever A, Eraslan G, Kibar M, Atalay O, Beyaz L, Inci A, Liman BC (2008): Eimeria stiedae: experimental infection in rabbits and the effect of treatment with toltrazuril and ivermectin. Exp Parasitol, 119(1): Daugschies A, Najdrowski M (2005): Eimeriosis in cattle: Current understanding. J Vet Med B Infect Dis Vet Public Health, 52, Dinçer Ş (2001): Coccidiosis, Meta Basım, İzmir 10. Fayer R, Prasse KW (1981): Hematology of experimental acute Sarcocystis bovicanis infection in calves. I. Cellular and serologic changes. Vet Pathol, 18(3): Fitzgerald PR (1980): The economic impact of coccidiosis in domestic animals. Adv Vet Sci Comp Med, 24, Frelier PF, Lewis RM (1984): Hematologic and coagulation abnormalities in acute bovine sarcocystosis. Am J Vet Res, 45(1): Gökçe E, Irmak K (2007): Dissemine İntravasküler Koagulasyon (DIC). Kafkas Üniv Vet Fak Derg, 13 (2): Gökçe G, Gökçe Hİ, Erdoğan HM, Güneş V, Çitil M (2006): Investigation of the coagulation profi le in calves with neonatal diarrhoea. Turk J Vet Anim Sci, 30, Grooms D (2012): Recommended pretest management: controlling bovine coccidiosis. Erişim: px?fileticket=uryal7qogpq%3d&tabid=62 2. Erişim tarihi: Gül Y (2002): Protozoer Hastalıklar In: Gül Y (eds), Geviş Getiren Hayvanların İç Hastalıkları (Sığır, Koyun-Keçi). Medipres Matbaacılık Ltd. Şti., Malatya 17. Heath HL, Blagburn BL, Elsasser TH, Pugh DG, Sanders LG, Sartin EA, Steele B, Sartin JL (1997): Hormonal modulation of the physiologic responses of calves infected with Eimeria bovis. Am J Vet Res, 58(8): Holst H, Svensson C (1994): Changes in the blood composition of calves during experimental and natural infections with Eimeria alabamensis. Res Vet Sci, 57(3): Irmak K, Turgut K (2005): Disseminated intravascular coagulation in cattle with abomasal displacement. Vet Res Commun, 29(1): İmren HY, Şahal M (1997): Koksidiozis In: Alaçam E, Şahal M (eds), Sığır Hastalıkları. Birinci Baskı, Medisan, Ankara 21. Karakurum MC, Albay MK, Şahinduran Ş, Sezer K (2009): Coagulation parameters in cattle with left displacement of abomasum. Kafkas Univ Vet Fak Derg, 15 (2): Knowles TG, Edwards JE, Bazeley K.J, Brown SN, Butterworth A, Warriss PD (2000): Changes in the blood biochemical and haematological profi le of neonatal calves with age.vet Rec, 147, Koĭnarski V, Nikolov N (1987): Blood coagulation indices of turkey poults experimentally infected with Eimeria adenoeides. Vet Med Nauki, 24(9): Kraft W, Dürr UM, Fürll M, Bostedt H, Heinritzi K (1999): Hämatologie In: Kraft W, Dürr M (eds) Klinische Labordiagnostik in der Tiermedizin, 5th edn. Schattauer Verlag Stuttgart, New York 25. Mimioğlu M, Göksu K, Sayın F (1969): Veteriner ve Tıbbi Protozooloji II. A Ü Vet Fak Yayın:248 Ders Kitabı, Ankara, A Ü Basımevi 26. Morris DD (1996): Alterations in clotting profi le In: B.P. Smith (ed). 7

11 Vet Hekim Der Derg 83(2): 1-8,2012 Large Animal Internal Medicine, Mosby, Missuri, USA 27. Morris DD (1991): Endotoxemia in horses: A review of celular and humoral mediators involved in its pathogenesis. J Vet Intern Med, 5, Mundt HC, Bangoura B, Mengel H Keidel J, Daugschies A (2005): Control of clinical coccidiosis of calves due to Eimeria bovis and Eimeria zuernii with toltrazuril (Baycox 5%) under fi eld conditions. Parasitol Res, 97, Özer E, Yılmaz K, Erkal N Şaki CE, Turan T, Angın M, Öztürk G (1995):Bazı Eimeria türlerinde deneysel olarak enfekte edilen erkek akkaraman kuzularında demir ve demir bağlama kapasitesi. F Ü Sağlık Bil Derg, 9(2): Pilarczyk B (1999): Economical consequences of coccidia infection in calves. Wiad Parazytol, 45: Radostits OM, Gay CC, Hinchcliff KW, et al (2007): Coccidiosis In: Veterinary Medicine & A Textbook of the Diseases of Cattle Horses, Sheep, Pigs, and Goats. 10th Edition, Saunders Elsevier, Philadelphia 32. Snoep JJ, Potters JBBM (2004): Coccidiosis causes diarrhea in calves in the pasture. Pasture coccidiosis caused by Eimeria alabamensis (in Dutch). Tijdschr Diergeneeskd,129, Sobiech P, Radwińska J, Krystkiewicz W, Snarska A, Stopyra A (2008): Changes in the coagulation profi le of cattle with left abomasal displacement. Pol J Vet Sci, 11(4): Speer CA (1999): Coccidiosis In: Howard JL., Smith RA (eds), Current Veterinary Therapy 4: Food Animal Practice. Philadelphia, Saunders Company 35. SPSS. (2001): SPSS Statistical package for windows, Version , (Serial: ). SPSS Inc., Chicago 36. Stockdale PH, Bainborough AR, Bailey CB, Niilo L (1981). Some pathophysiological changes associated with infection of Eimeria zuernii in calves. Can J Comp Med. 45, Taylor MA, Catchpole J (1994): Coccidiosis of domestic ruminants. Appl Parasitol, 35, Tufan E, Aslan Ö (2009): Doğal akut Babesiosisli koyunlarda bazı kan parametrelerinin belirlenmesi. Sağlık Bilimleri Dergisi (Journal of Health Sciences), 18(1): Turgut K, Irmak K (2011): The evaluation of coagulation profi less in spontaneous premature calves with respiratory distress syndrome. Kafkas Univ Vet Fak Derg, 17 (2): Turgut K, Ok M (1997): Veteriner Gastroenteroloji, Bahçıvanlar Basım San. A. Ş., Konya 41. Von Samson-Himmelstjerna G, Epe C, Wirtherle N, von der Heyden V, Welz C, Radeloff I, Beening J, Carr D, Hellmann K, Schnieder T, Krieger K (2006). Clinical and epidemiological characteristics of Eimeria infections in fi rst-year grazing cattle. Vet Parasitol, 136, Willuhn J (1999): Untersuchungen der Blutzusammensetzung und Charakterisierung peripherer Blutlymphozyten im Verlauf experimenteller E. bovis-infektionen des Kalbes. Monograph, Fachverlag Koehler Giessen, Geliş Tarihi: / Kabul Tarihi: Yazışma adresi: Erciyes Üniversitesi Veteriner Fakültesi İç Hastalıkları A.D, No:324 Talas-Kayseri 8

12 Vet Hekim Der Derg 83(2): 9-16,2012 Tavuk böbreğinde mast hücrelerinin dağılımı ve heterojenitesi Tuğrul ERTUĞRUL* Öz: Bu çalışma tavukların (Gallus domesticus) böbreklerindeki mast hücrelerinin ışık mikroskobik düzeyde morfolojisi ve farklı tespit sıvıları kullanılarak mast hücre heterojenitesini araştırmak amacıyla yapıldı. Araştırmada, aynı koşullarda yetiştirilen 21 ve 42 günlük, her yaş grubunda 6 adet olmak üzere toplam 12 adet brolier tavuğun böbreğinden alınan örnekler materyal olarak kullanıldı. Doku örnekleri % 10 luk formol ve izotonik formaldehit asetik asit (IFAA) solüsyonlarında tespit edildi. Mast hücreleri için toluidin blue ve alcian blue/safranin O (AB/SO) kombine boya metodları uygulandı. Işık mikroskobik düzeyde yapılan incelemeler sonucunda mast hücrelerinin, yerleşim yerlerine göre yuvarlak, oval ve mekik şeklinde ve farklı büyüklüklerde olduğu görüldü. IFAA tespit sıvısı kullanıldığında böbrekte, %10 luk formolde tespit edilenlere göre daha fazla sayıda mast hücresinin bulunduğu gözlendi. Işık mikroskobik düzeyde yapılan incelemeler sonucunda hem IFAA hemde formol ile tespit edilen dokularda mast hücreleri belirgin şekilde metakromazi göstermeleri ile ayırt edildi. AB/SO kombine boya metodu uygulanan kesitlerde AB(+), SO(+) ve AB/SO(+) (mikst) mast hücrelerine rastlandı. Formol tespiti yapılmış olan kesitlere farklı bir boya yöntemi olan alcian blue tetrakis (methylpyridium chloride) boyası yapıldı. Alcian blue tetrakis in mast hücre granüllerini AB/SO boyamasına oranla daha koyu olarak boyamış olduğu görüldü. Anahtar sözcükler: Böbrek, mast hücresi, tavuk. Age related distrubition and heterogenity of mast cells in the kidney of Gallus domesticus Abstract: This study aimed to determine the morphology of mast cells of the kidney of Gallus domesticus at light microscopic level and determine the heterogeneity of mast cells based on different fixation solutions. In this study, grown under the same conditions total of 12 Gallus domesticus were divided into two group (21, 42) according to their ages and kidneys were removed follwing decapitation. Tissue samples were fixed in both 10% formaldehyde and isotonic formaldehyde acetic acid (IFAA) solutions. Toluidine blue and alcian blue /safranin O (AB/SO) combined staining methods were applied for the mast cells. As a result of the examination on the light microscopic level, it was observed that mast cells have spherical, ovoid and elongated, depending on their location, shapes and different sizes. It was founded that IFAA fixed tissues were contained more mast cells than those tissues fixed in the 10% formaldehyde. As a result of light microscopical examinations, tissues which were fixed with both formaldehyde and IFAA fixation solutions mast cells were distinguished by significantly demonstrate metachromasia. With Alcian blue and safranin * Dr., A.Ü. Veteriner Fakültesi Histoloji-Embriyoloji Anabilim Dalı, Dışkapı-Ankara 9

13 Vet Hekim Der Derg 83(2): 9-16,2012 O staining, in the section from gallus domesticus kidney regardless of their location mast cells exhibited Alcian blue positive, safranin O positive and mixed reaction. Formaldehyde fixated sections were stained with a different staining method called alcian blue tetrakis (methylpyridium chloride). It was seen that alcian blue tetrakis dye stained granules of mast cell denser than the AB/SO dye. Key words: Gallus domesticus, kidney, mast cell. Giriş Mast hücreleri bağ dokusunun yağ hücrelerinden sonra en iri hücreleridir (26). Büyüklüklerinin türlere ve bulundukları dokulara göre değiştiği görülen mast hücreleri genellikle yuvarlak, oval veya mekik şeklindedir (5, 6). Sitoplazmalarında çok sayıda, yuvarlak ve irili ufaklı salgı granülleri bulunur (12, 26). Büyük, polimorfik, yuvarlak veya oval şekilli, hücre merkezine yerleşmiş belirgin bir çekirdeğe sahiptir (12). Çekirdek çoğunlukla sitoplazmada bulunan granüller tarafından örtülür (25). Mast hücreleri, deri, solunum ve sindirim sistemi gibi vücudun dış ortamla ilişkide bulunduğu yerlerde çok sayıda bulunurlar (18). Bu durum mast hücrelerinin yabancı madde girişine karşı savunma mekanizmasında bulunan ilk hücre grupları arasında olmasından kaynaklanır (7). Ayrıca genital sistem ve üriner sistemde bağdokusunda bulunan kan damarlarının çevrelerinde yerleşirler (13). Mast hücre granüllerinde bulunan başlıca etkin maddeler; önceden sentezlenip granüllerde depolanan maddeler (primer mediyatörler) ve uyarımdan sonra sentezlenen maddeler (sekonder mediyatörler) olmak üzere iki ana grup içinde toplanırlar (2, 14). Mast hücreleri orijinleri, morfolojik özellikleri, histokimyasal farklılıkları, içerdikleri mediyatörler, salgılatıcı ajanlara verdikleri yanıtlar, içerdikleri proteoglikanların yapı ve içeriği gibi unsurlar göz önüne alındığında alt gruplara ayrılmaktadır (22). Buna göre mast hücreleri, mukozal mast hücresi (MMC) ve bağdoku mast hücresi (CTMC) olmak üzere iki alt gruba ayrılmaktadır (10, 22). Mast hücresi granülleri asit karakterde olduklarından bazik boyalarla kolaylıkla boyanırlar (26). Hücrelerin granülleri toluidin blue, azure A, Bismark Brown ve thionin boyaları ile bu boyaların rengi olan mavi değil de mor-kırmızı renkte boyanırlar (4). Bu şekilde hücrelerin boyandıkları boyanın renginden farklı renkte görülmesine metakromazi adı verilir (26). Farklı fiksatifler kullanılarak ve farklı boyama metodları uygulanarak mast hücrelerindeki histokimyasal heterojenitenin belirlenebileceği bildirilmiştir (5, 6, 10). Mast hücreleri Alcian blue (AB) gibi granül spesifik boyalarla da boyanabilir. Alcian blue metodu, tek başına kullanılabildiği gibi Safranin O (SO) ile kombine olarak da kullanılır. Bu boyamada, proteoglikan çeşidi ve proteaz içeriğine göre CTMC granülleri kırmızı, MMC granülleri ise mavi olmak üzere farklı şekilde boyanırlar (3). Bu araştırma, tavukların böbreklerindeki mast hücrelerinin ışık mikroskopik düzeyde morfolojisi ve heterojenitesini belirleyebilmek amacıyla yapılmıştır. Gereç ve Yöntem Çalışmada, 6 adet 21 günlük ve 42 günlük sağlıklı broyler tipi tavuğun böbreği materyal olarak kullanıldı. Alınan doku parçalarının bir kısmı %10 formol de tespit edilip yıkandıktan, diğer kısmı ise izotonik formaldehit asetik asit (IFAA, ph 2,9) te 12 saat tespit edilip %70 alkolde 12 saat bekletildikten sonra dereceli alkoller, metil benzoat ve benzol serilerinden geçirilerek paraplastta bloklandılar (10). %10 formol ve IFAA da tespit edilmiş dokulardan hazırlanan bloklardan 30μ arayla 5μ kalınlığında 10 ar adet iki tane seri kesit alındı. Her iki tespit solüsyonundan alınan kesitler aynı lam üzerinde olacak şekilde, biri Mc Ilvaine nin sitrik asit disodyum fosfat tamponunda hazırlanan %0,5 lik toluidin blue, diğeri mast hücrelerinin alt tiplerini ve dokulardaki dağılımlarını belirlemek amacıyla alcian blue/ safranin O (AB/SO) kombine boya metodu 10

14 Vet Hekim Der Derg 83(2): 9-16,2012 (11) ile boyandı. Bu boya yönteminin kontrolü amacıyla MMC için ratların barsaklarından, CTMC için ratların derisinden alınan doku örnekleri kullanıldı. Formol tespiti yapılmış olan parafin kesitlerine alcian blue tetrakis (methylpyridium chloride) boyası yapıldı (17). Tavuk böbreğinin genel yapısını incelemek amacıyla dokular Mallory nin trichrom boya yöntemi ile boyandı (8). Mast hücrelerinin sayısal dağılımını belirlemek amacıyla hazırlanan seri kesitlerde hücre sayımları 100 kare oküler mikrometre ile yapıldı. Objektifin 40 lık büyütmesi ile oküler mikrometrenin 100 kare birim alanındaki mast hücreleri sayıldı. Bulgular Her iki yaş grubuna ait tavuklarda, böbrek dokusunda %10 formol ve IFAA solüsyonlarında tespit edilip toluidin blue ile boyanan kesitlerde mast hücreleri belirgin şekilde metakromazi göstermeleri ile ayırt edildiler. Mast hücreleri bulundukları yere göre farklı büyüklüklerde yuvarlak, oval ya da mekik şeklinde gözlendi. Merkezi veya ekzantrik konumda yerleşmiş olan çekirdek, çoğu hücrelerde granüller tarafından örtülmüş olduğu görüldü. Medullada, böbrek tubulleri çevresindeki intersitisyumda, kortekste, glomerulusların, böbrek tubullerinin (Şekil 1) ve kan damarlarının çevresindeki intersitisyumda mast hücreleri görüldü. Üreterde mast hücreleri, subepitelyal yerleşimli (Şekil 2), bağ dokusunda dağınık ve özellikle kan damarlarının çevresinde gözlendi. Hem 21 günlük hem de 42 günlük tavuklardan alınan, AB/SO kombine boyası ile boyanan dokularda, çoğunlukla mavi renkte AB(+) (Şekil 3) ve daha az olarak da kırmız renkte SO(+) (Şekil 4) ve kırmızı-mavi renkte AB/SO (+) (mikst) (Şekil 5) mast hücreleri gözlendi. Formol ile tespit edilmiş böbrek dokusundan alınan kesitlere farklı bir boyama yöntemi olan alcian blue tetrakis (methylpyridium chloride) boyası uygulandığında mast hücre granüllerinin AB boyamasına göre daha koyu boyandığı görüldü (Şekil 6). IFAA ve formol tespit sıvıları ile tespit edilip, toluidin blue ile boyanan seri kesitlerde sayılan 21 günlük ve 42 günlük tavuk böbreğindeki mast hücre sayıları tablo 1 de verilmiştir. Her iki tespit solüsyonu ve yaş grubu arasındaki istatistiksel fark anlamsız bulunmuştur (p>0.05). Tablo1. 21 ve 42 günlük tavuk böbreğinde mast hücre sayıları. Table 1. Mast cell count on 21. ve 42. days old chicken. n Formol IFAA p 21 günlük ± ±0.85 p> günlük ± ±0.92 p>0.05 p>0.05 p>0.05 Tartışma ve Sonuç Ehara ve Shigematsu (9) insanda böbrek tubulleri, glomerulus ve kan damarları arasındaki intersitisyumda mast hücrelerine rastladıklarından söz etmektedir. Noivana ve ark. (23) nın kedi ve Noivana ve ark. (24) nın köpek böbrek dokusunda yaptıkları çalışmalarda çok az sayıda mast hücresinin gözlendiğinden bahsedilmektedir. Vodenicharov ve Chouchkov (29), domuzda böbrek tubuluslarının çevresinde mast hücrelerinin gözlendiğini bildirilmektedir. Valsala ve ark. (28) ördekte, böbrek intersitisyumunda dağınık veya kan damarlarının çevresinde çok az miktarda mast hücresi gözlendiğinden söz etmektedir. Çalışmada mast hücrelerinin yerleşim yerleri ile ilgili bulgular araştırıcılarınki ile uyum göstermektedir. Vodenicharov ve ark. (30) domuzların üreterinde mast hücrelerinin bağ dokuda dağınık ve kan damarlarının çevresinde yerleştiği bil- 11

15 Vet Hekim Der Derg 83(2): 9-16,2012 dirilmektedir. Yapılan çalışmada da tavukların üreterlerinde mast hücrelerine rastlanmıştır. Kurtdede ve Yörük (21) ün tavuk ve bıldırcın derisi ve Uslu ve Yörük (27) ün hindilerin sindirim sisteminde yaptıkları çalışmalarda, mast hücrelerinin, toluidin blue ile boyanan kesitlerde belirgin şekilde metakromazik boyandığı, bulundukları yere göre farklı büyüklüklerde yuvarlak, oval ya da mekik şeklinde gözlendiği ve çekirdeklerin merkezi veya ekzantrik konumda yerleştiği bildirilmiştir. Çalışmaya ait bulgular literatür bilgileriyle uyum göstermektedir. Uslu ve Yörük (27) ün hindi sindirim sistemi, Harem ve ark. (16) nın bıldırcın akciğeri ve Aksoy ve Çınar (1) nın tavuk bezsel midesinde yaptıkları çalışmalarda AB/SO kombine boyamasında mast hücrelerin AB(+) ve SO(+) boyandıkları bildirilmiştir. Yapılan araştırmada AB(+) ve SO(+) mast hücreleri gözlenmiştir. Harem ve Kurtdede (15) nin tavukların alt solunum yollarında, Karaca ve Yörük (19) ün tavuk ve bıldırcın sindirim sisiteminde, Aksoy ve Çınar (1) ın tavuk bezsel midesinde ve Harem ve ark. (16) nın bıldırcın akciğerlerinde yaptıkları çalışmalarda AB/SO kombine boyamasında AB(+)/SO(+) (mikst) mast hücrelerine çok az miktarda rastlandığından söz edilmektedir. Araştırmada çok az sayıda AB(+)/ SO(+) mast hücresine rastlanması yukarıdaki bulgularla paralellik göstermektedir. Yapılan bu çalışmada elde edilen ortalama mast hücre sayıları, tavukların trakeya (20) ve tavukların derisi (21) üzerinde yapılan çalışmalarda elde edilen ortalama mast hücre sayıları ile yakınlık göstermektedir. Sonuç olarak; tavuk böbreğinde bulunan mast hücrelerinin tavukların diğer organları ve farklı kanatlı hayvanlarla yapılan çalışmalarla paralellik gösterdiği belirlenmiştir. Bu araştırmada elde edilen tavuk böbreğindeki mast hücrelerinin, yerleşim yerleri ve heterojenitelerine ait bulguların ileride yapılacak olan çalışmalara katkıda bulunabileceği düşünülmektedir. Şekil 1. Glomerulus ve böbrek tubulleri arasındaki intersitisyumda mast hücresi (ok başı), IFAA toluidin blue, X2700. Figure 1. Mast cell (arrow head) between the glomerulus and renal tubules, IFAA, toluidin blue, x

16 Vet Hekim Der Derg 83(2): 9-16,2012 Şekil 2. Üreter subepitelyal yerleşimli mast hücresi (ok başı), IFAA toluidin blue, X1100. Figure 2. Mast cell (arrow head) located in subepithelial of ureter, IFAA, toluidin blue, X1100. Şekil 3. Böbrek intersitisyumunda AB(+) mast hücresi (ok başı), Alcian blue/safranin O, X2700. Figure 3. AB positive mast cell (arrow head) in the intersititium of ren, Alcian blue/safranin O, X

17 Vet Hekim Der Derg 83(2): 9-16,2012 Şekil 4. Böbrek intersitisyumunda SO(+) mast hücresi (ok başı), Alcian blue/safranin O, X2700. Figure 4. SO positive mast cell (arrow head) in the intersititium of ren, Alcian blue/safranin O, X2700. Şekil 5. Böbrek intersitisyumunda AB/SO(+) (mikst) mast hücresi (ok başı), glomerulus (asteriks), Alcian blue/safranin O, X1100. Figure 5. AB/SO positive mast cell (arrow head) (mix) in the intersititium of ren, Glomerulus (asteriks), Alcian blue/safranin O, X

18 Vet Hekim Der Derg 83(2): 9-16,2012 Şekil 6. Glomerulus (asteriks), böbrek tubulleri ve kan damarları (ok) arasındaki intersitisyumda mast hücreleri (ok başı), alcian blue tetrakis, X1100. Figure 6. Mast cells (arrow head), between the glomerulus (asteriks), renal tubules and blood vessels (arrow), alcian blue tetrakis, X1100. Kaynaklar 1. Aksoy A, Çınar K (2008): Prenatal ve Postnatal Dönemlerde Gallus gallus domestica nın Bezsel Midesinde Mast Hücrelerinin Ontogonitesi, Dağılımı ve Histokimyasal Karakterleri. Y.Y.Y. Veteriner Fakültesi Dergisi, 2, Arda M, Minbay A, Aydın N, Akay Ö, İzgür M, Diker KS (1998): İmmunoloji. Medisan Yayın Serisi, Ankara 3. Bancroft JD, Cook HC (1984): Manuel of Histological Techniques. Churchill Livingstone Inc, New York 4. Bancroft JD, Gamble M (2002): Theory and Practice of Histological Techniques. Churchill Livingstone Inc, China 5. Chen W, Alley MR, Manktelow BW, Davey P (1990): Mast Cells in the Bovine Lower Respiratory Tract: Heterogenity, Morphology and Density. Br Vet J, 146: Chen W, Alley MR, Manktelow BW, Davey P (1990): Mast Cells in the Ovine Lower Respiratory Tract: Morphology, Density and Distribution. Br Vet J., 146, Crivellato E, Beltramis CA, Mallardi F, Ribatis D (2004): The Mast Cell: An Active Participant or an Innocent Bystander? Histol Histopathol, 19, Crossmon O (1937): A Modifi cation of Mallory s Connective Tissue Stain with a Discussion of the Principles Involued. Anat Rec, 69: Ehara T, Shigematsu H (1998): Contribition of Mast Cells to the Tubulointerstitial Lesions in IgA Nephritis. Kidney Internatitional, 54, Enerback L (1966): Mast Cells in Rat Gastrointestinal Mucosa: 1. Effects of Fixation. Acta Pathol Microbiol Scan, 66: Enerback L (1966): Mast Cells in Rat Gastrointestinal Mucosa: 2. Dye-binding and Metachromatic Properties. Acta Pathol Microbiol Scan., 66,

19 Vet Hekim Der Derg 83(2): 9-16, Eurell JA, Frappier BL (2006): Dellman s Textbook of Veterinary Histology. Blackwell Publishers, Oxford 13. Galli SJ (1993): New Concept about the Mast Cell. N Engl J Med, 328, Gartner LP, Hiatt JL (2007): Color Textbook of Histology. W. B. Saunders Elsevier, China 15. Harem MK, Kurtdede N (2004): Tavuk (Gallus domesticus) Alt Solumun Yollarındaki Mast Hücreleri Üzerinde Histolojik Araştırmalar. Erciyes Üniv Vet Fak Derg, 1(1): Harem MK, Liman N, Alan E (2011): Distribution, Density and Histochemical Profi les of the Lung Mast Cells During the Post- Hatching Period of Japanese Quails (Coturnix coturnix japonica). Research in Veterinary Science, 90, Henwood A (2002): Improved demonstration of mast cells using alcian blue tetrakis (methylpyridium) chloride. Biotechnic&Histochemistry, 77(2), Hofmann AM, Abraham SN (2009): New Roles for Mast Cells in Modulating Allergic Reactions and Immunity Against Pathogens. Curr Opin Immunol., 21, Karaca T, Yörük M (2004): A Morphological and Histometrical Study on Distribution and Heterogeneity of Mast Cells of Chicken s and Qail s Digestive Tract. YYU Vet Fak Derg, 15(1-2), Karaca T, Yörük M, Şimşek N (2006): Age Related Distrubition of Mast Cells in the Trachea and Lung of Chicken. Indian Vet. J., 83, Kurtdede N, Yörük M (1995): Tavuk ve Bıldırcın Derisinde Mast Hücrelerinin Morfolojik ve Histometrik İncelenmesi. Ankara Üniv Vet Fak Derg, 42, Lin T, Befus AD (2002): Mast Cells in Mucosal Defensis and Pathogenesis. In: Mucosal Immunity Volume 1, Ed.: J. Mestecky, M. E. Lamm, W. Strober, J. Bienestock, J. R. McGhee, L. Mayer. Elsevier Acedemic Press, United States of America 23. Noviana D, Kono F, Nagakuı Y, Shımızu H, Mamba K, Makımura S, Horii Y (2002): Distrubition and Enzyme Histochemical Charecterisation of Mast Cells in Cats. Hıstochem J, 33, Noviana D, Mamba K, Makimura S, Horii Y (2004): Distrubition, Histochemical and Enzyme Histochemical Charecterisation of Mast Cells in Dogs. J Mol Hıstol, 35, Ross MH, Pawlina W (2006): Histology a Text and Atlas With Correlated Cell and Molecular Biology. Lippincott Williams and Wilkins, Philadelphia 26. Sağlam M, Aştı RN, Özer A (2008): Genel Histoloji. Yorum Matbaacılık, Ankara 27. Uslu S, Yörük M (2008): Hindilerde Sindirim Sisteminde Mast Hücrelerinin Dağılımı ve Heterojenitesi Üzerinde Morfolojik ve Histometrik Araştırmalar. Y.Y.Ü. Veteriner Fakültesi Dergisi, 2, Valsala KV, Jarplid B, HansenH-J (1985): Distribution and ultrastructure of mast cells in duck. Avian Diseases, 30: Vodenicharov A, Chouchkov C (1999): Morphological Study of Mast Cell Localization in the Wall of the Proximal Tubule in the Domestic Swine Kidney. Anat Histol Embryol., 28, Vodenicharov A, Leiser R, Gulubova M, Vlaykova T (2005): Morphological and Immunocytochemical Investigations on Mast Cells in Porcine Ureter. Anat Histol Embryol., 34, Geliş Tarihi: / Kabul Tarihi: Yazışma Adresi: Dr. Tuğrul ERTUĞRUL Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Histoloji-Embriyoloji Anabilim Dalı 06110, Dışkapı/Ankara e-posta: tugrulertugrul06@hotmail.com 16

20 Vet Hekim Der Derg 83(2): 17-24,2012 Bıldırcın (Coturnix coturnix japonica) karma yemlerine humat ilavesinin besi performansı ve gelire etkisi* Kanber KARA**, Savaş SARIÖZKAN***, Yusuf KONCA****, Berrin KOCAOĞLU GÜÇLÜ** Öz: Bu çalışma, Japon bıldırcını (Coturnix coturnix japonica) yemlerine % 0.5 oranında ilave edilen humatın (Farmagulator Dry Plus) performans, karkas ve iç organ özellikleri, kemik külü ve ekonomik açıdan etkinliğini araştırmak amacıyla yapıldı. Çalışmada 10 günlük toplam 80 adet Japon bıldırcını canlı ağırlıkları eşit olacak şekilde 5 tekrarlı 2 gruba (kontrol ve humat) ayrıldı. Kontrol grubu bazal yemle, humat grubu ise % 0.5 humat ilave edilen yemle 4 hafta boyunca beslendi. Çalışmanın 14. ve 28. gününde canlı ağırlık, canlı ağırlık artışı, yem tüketimi ve yemden yararlanma oranı belirlendi. Çalışma sonunda kesilen bıldırcınların yenilebilir iç organ (karaciğer, kalp ve taşlık) ağırlık ve oranları ile karkas (sıcak ve soğuk) ağırlığı ve randımanı belirlendi. Kesilen bıldırcınların sol tibialarında kemik ham kül düzeyi saptandı. Humat katılan grupta; canlı ağırlık, canlı ağırlık artışı, yemden yararlanma oranı ve kemik külünün kontrol grubuna göre önemli düzeyde arttığı belirlendi (P<0.05). Yeme humat ilavesinin karkas ağırlığı (sıcak ve soğuk) ile karkas randımanını olumlu yönde etkilediği; ancak yenilebilir iç organ (karaciğer, kalp ve taşlık) ağırlık ve oranlarını etkilemediği saptandı. Ekonomik değerlendirmede, humat grubunda besi performansının daha iyi olduğu ve kontrol grubuna göre hayvan başına yaklaşık 0.7 TL (% 32.5) ekstra gelir artışı sağladığı hesaplandı. Sonuç olarak, bıldırcınların yemlerine % 0.5 oranında humat ilavesinin besi performansını olumlu yönde etkilediği ve ekonomik yönden avantaj sağladığı sonucuna varıldı. Anahtar sözcükler: Bıldırcın, gelir, humat, karkas, performans The effect of supplementation of humate in quail (Coturnix coturnix japonica) diet on fattening performance and revenue Abstract: This study aimed to investigate the efficiency of 0.5 % humate supplementation in Japanese quails diet on performance, carcass and internal organs characteristics, bone ash, and revenue. A total of 80 quail, 10 day old, were divided into 2 groups (control and humate), 5 replicates with equal body weights. The control group was fed with unsupplemented basal diet and humate group was fed with 0.5% humate supplemented diet for 4 weeks. At the 14 th and 28 th day of the study live weight, live weight gain, feed intake and feed conversion ratio were determined. At the end of the study, weights and ratio of the edible internal organs (liver, heart and gizzard), carcass *Bu makale V. FHABESAS Hayvan Besleme ve Sağlığı Sempozyumu (8-12 Kasım 2012 Side-Antalya) nda poster olarak sunulmuştur. ** Erciyes Üniversitesi Veteriner Fakültesi Hayvan Besleme ve Beslenme Hastalıkları Anabilim Dalı- Kayseri *** Erciyes Üniversitesi Veteriner Fakültesi Hayvan Sağlığı Ekonomisi ve İşletmeciliği Anabilim Dalı- Kayseri **** Erciyes Üniversitesi Ziraat Fakültesi Zootekni Anabilim Dalı- Kayseri 17

21 Vet Hekim Der Derg 83(2): 17-24,2012 (hot and cold) weight and yield were determined in slaughtered quails. Bone ash level was analyzed from left tibias of slaughtered quails. In humate group, live weight, live weight gain, feed conversion ratio and bone ash level were increased (P<0.05). Humate supplementation to diet, were positively affected the carcass weight (hot and cold) and yield, but were not affected the weight and ratio of edible internal organs (liver, heart and gizzard). In the economic evaluation, fattening performance was better than control group compared to humate group and provided 0.7 TL/quail (32.5 %) extra revenue. In the end of study, 0.5 % humate supplementation on diet of quail was concluded that be a correct decision due to positive effect on fattening performance and economical benefits. Key words: Carcass, Humate, Performance, Revenue, Quail Giriş Humat, toprakta dekompoze olan bitkisel materyallerin parçalanma ürünleri olan aminoasit, karbonhidrat gibi maddelerin oluşturduğu humus, humik asit, fulvik asit, ulmik asit ve bazı mikro elementleri içeren toprak kökenli bir maddedir (13). Beşeri hekimlikte özellikle humik asit bileşiklerinin immunstimulatör, antiimflamatuar, antibakteriyel, antiviral ve karaciğer koruyucu gibi etkilere sahip olduğu belirlenmiştir (14,21,25). Günümüzde hayvanlar üzerinde yapılan çalışmalarda ise humat ve humik asitin buzağılarda immun sistem üzerine (8); kedi ve köpeklerde sindirim sistemi rahatsızlıkları ve diyare üzerine olumlu etkileri olduğu (24); keçilerde mastitisi azalttığı ve kıl kalitesini arttırdığı (1); kanatlı hayvanlarda yemden yararlanmayı (6,10,18), yumurta verimini (10), canlı ağırlığı (18,28) ve karkas randımanını (4,6) olumlu etkilediği, aflatoksikozisli hayvanlarda performansı iyileştirdiği (7), yumurta kolesterolünü düşürdüğü (28), kandaki Ca, Fe ve Na düzeyini arttırdığı (3,6,12) belirlenmiştir. Aynı zamanda yüksek düzeyde kurşun veya kadmiyum ihtiva eden yemle beslenen broylerlerin yemlerine humik asit ilavesinin kas, karaciğer ve böbrekte kurşun ve kadmiyum birikimini azalttığı saptanmıştır (11,29). Tavuk yemlerine humat (% 0.1, 0.15, 0.2, 0.25, 0.3 ve 0.35; Farmagulator Dry Plus) ilave ederek yapılan başka bir çalışmada; ancak % 0.3 ve üzeri humat ilavesinin performans üzerine etkili olabildiği belirlenmiştir (22). Kocabağlı ve ark. (18) ise broyler yemlerine besi periyodunun sadece son haftalarında ( gün) humat ilavesinin canlı ağırlık üzerine etkisinin, beside tüm haftalarda (0-42. gün) ve sadece ilk haftalarda (0-21. gün) ilave edilmesine göre daha etkili olduğunu saptamışlardır. Gerçekleştirilen çalışmaların hiç birinde yeme humat katılmasının ekonomik yönden değerlendirilmesi yapılmamıştır. Bu çalışmada 10 günlük yaştaki besi bıldırcınlarının yemlerine % 0.5 humat (Farmagulator Dry Plus) ilavesinin besi performansı, karkas ve iç organ özellikleri ile kemik külüne olan etkisinin yanında gelire olan etkisinin de belirlenmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem Araştırmada 10 günlük yaşta 80 adet Japon bıldırcını (Coturnix coturnix japonica) kullanıldı. Çalışma öncesinde yumurtadan yeni çıkmış bıldırcınlar ilk 10 günlük adaptasyon süresince kontrol yemi ile beslendi. Bıldırcınlar 10. günde canlı ağırlıkları eşit olacak şekilde 5 tekrarlı 2 gruba (kontrol ve humat ilaveli gruba) ayrıldı. Kontrol grubu bazal yemle, humat grubu ise % 0.5 humat (Farmagulator Dry Plus) ilave edilen yemle beslendi. Farmagulator Dry Plus ın bir kg ı 160 mg polimerik polihidroksi asitler (humik, fulvik, ulmik ve humatomelanik asitler), mg SiO 2 ve diğer mineralleri (Mn, 50 mg; Zn, 60 mg; Cu, 5 mg; Co, 0.2 mg; I, 1 mg; Se, 0.5 mg ve az düzeyde Al, Na, K, Mg ve P) içermektedir. Çalışma süresince yem ve su ad libitium olarak verildi. Çalışma 4 hafta devam etti. Çalış- 18

Tavuk böbreğinde mast hücrelerinin dağılımı ve heterojenitesi

Tavuk böbreğinde mast hücrelerinin dağılımı ve heterojenitesi Tavuk böbreğinde mast hücrelerinin dağılımı ve heterojenitesi Tuğrul ERTUĞRUL* Öz: Bu çalışma tavukların (Gallus domesticus) böbreklerindeki mast hücrelerinin ışık mikroskobik düzeyde morfolojisi ve farklı

Detaylı

Buzağı coccidiosis inde bazı pıhtılaşma parametrelerinin belirlenmesi *

Buzağı coccidiosis inde bazı pıhtılaşma parametrelerinin belirlenmesi * Buzağı coccidiosis inde bazı pıhtılaşma parametrelerinin belirlenmesi * Utku Emre AYDIN*, Öznur ASLAN** Öz: Bu çalışmada, doğal enfekte coccidiosis li buzağılarda tam kan sayımı ile trombosit sayısı, protrombin

Detaylı

ESERLER LİSTESİ. Kuzu rasyonlarına katılan organik selenyumun besi performansı, karkas

ESERLER LİSTESİ. Kuzu rasyonlarına katılan organik selenyumun besi performansı, karkas ESERLER LİSTESİ Doktora Tez Çalışması Kuzu rasyonlarına katılan organik selenyumun besi performansı, karkas kalitesi ve GSH-Px aktivitesi üzerine etkisi Projelerde Yaptığı Görevler 1. Bıldırcınlarda galeopsis

Detaylı

Hasan İÇEN 1, Aynur ŞİMŞEK 1

Hasan İÇEN 1, Aynur ŞİMŞEK 1 ISSN: 1308-0679 ARAŞTIRMA http://www.dicle.edu.tr/fakulte/veteriner/dergi.htm Dicle Üniversitesi Veteriner Fakültesinde İç Hastalıkları Anabilim Dalı Kliniğine Mayıs 2003-Aralık 2008 Tarihleri Arasında

Detaylı

Tam Kan Analizi. Yrd.Doç.Dr.Filiz BAKAR ATEŞ

Tam Kan Analizi. Yrd.Doç.Dr.Filiz BAKAR ATEŞ Tam Kan Analizi Yrd.Doç.Dr.Filiz BAKAR ATEŞ Tam Kan Analizi Tam kan analizi, en sık kullanılan kan testlerinden biridir. Kandaki 3 major hücreyi analiz eder: 1. Eritrositler 2. Lökositler 3. Plateletler

Detaylı

FİBRİN YIKIM ÜRÜNLERİ

FİBRİN YIKIM ÜRÜNLERİ FİBRİN YIKIM ÜRÜNLERİ Fibrin degradation products; FDP testi; FDPs; FSPs; Fibrin split products; Fibrin breakdown products; Fibrin yıkım ürünleri bir pıhtının parçalanması sırasında ortaya çıkan maddelerdir.

Detaylı

Sema USLU * Mecit YÖRÜK * Makale Kodu (Article Code): KVFD

Sema USLU * Mecit YÖRÜK * Makale Kodu (Article Code): KVFD Kafkas Univ Vet Fak Derg 19 (3): 475-482, 2013 DOI: 10.9775/kvfd.2012.8064 Journal Home-Page: http://vetdergi.kafkas.edu.tr Online Submission: http://vetdergikafkas.org RESEARCH ARTICLE Yerli Ördek (Anas

Detaylı

Doç.Dr. HAYRİYE DEĞER ORAL TOPLU

Doç.Dr. HAYRİYE DEĞER ORAL TOPLU Doç.Dr. HAYRİYE DEĞER ORAL TOPLU Veteriner Fakültesi Zootekni Ve Hayvan Besleme Bölümü Eğitim Bilgileri 1992-1997 Lisans Selçuk Üniversitesi Veteriner Fakültesi Veteriner Pr. 2000-2005 Doktora İstanbul

Detaylı

Elazığ İli Karakoçan İlçesinden Elde Edilen Sütlerde Yağ ve Protein Oranlarının AB ve Türk Standartlarına Uygunluklarının Belirlenmesi

Elazığ İli Karakoçan İlçesinden Elde Edilen Sütlerde Yağ ve Protein Oranlarının AB ve Türk Standartlarına Uygunluklarının Belirlenmesi ISSN: 2148-0273 Cilt 1, Sayı 2, 2013 / Vol. 1, Issue 2, 2013 Elazığ İli Karakoçan İlçesinden Elde Edilen Sütlerde Yağ ve Protein Oranlarının AB ve Türk Standartlarına Uygunluklarının Belirlenmesi Muhammet

Detaylı

Bıldırcın (Coturnix coturnix japonica) karma yemlerine humat ilavesinin besi performansı ve gelire etkisi*

Bıldırcın (Coturnix coturnix japonica) karma yemlerine humat ilavesinin besi performansı ve gelire etkisi* Bıldırcın (Coturnix coturnix japonica) karma yemlerine humat ilavesinin besi performansı ve gelire etkisi* Kanber KARA**, Savaş SARIÖZKAN***, Yusuf KONCA****, Berrin KOCAOĞLU GÜÇLÜ** Öz: Bu çalışma, Japon

Detaylı

2. Çocukluk çağında demir eksikliği anemisi?

2. Çocukluk çağında demir eksikliği anemisi? DEMİR EKSİKLİĞİ 1. Demir eksikliği anemisi nedir? Demir eksikliği anemisi : kan hücrelerinin yapımı için gerekli olan demirin dışarıdan besinlerle yetersiz alınması yada vücuttan aşırı miktarda kaybedilmesi

Detaylı

Eimeria zuernii ile Doğal Enfekte Buzağılarda Kış Koksidiyozisi Olgusu. A Case of Winter Coccidiosis in Calves Naturally Infected by Eimeria zuernii

Eimeria zuernii ile Doğal Enfekte Buzağılarda Kış Koksidiyozisi Olgusu. A Case of Winter Coccidiosis in Calves Naturally Infected by Eimeria zuernii Atatürk Üniversitesi Vet. Bil. Derg. 2015; 10(3): 193-197 Olgu Sunumu/Case Report DOI:10.17094/avbd.47300 Eimeria zuernii ile Doğal Enfekte Buzağılarda Kış Koksidiyozisi Olgusu Mükremin Özkan ARSLAN 1,

Detaylı

ARAŞTIRMA. Anahtar Kelimeler: Saanen, Kıl keçisi, Melezleme, Büyüme, Yaşama Gücü

ARAŞTIRMA. Anahtar Kelimeler: Saanen, Kıl keçisi, Melezleme, Büyüme, Yaşama Gücü ARAŞTIRMA 2007: 21 (1): 21-26 http://www.fusabil.org Saanen X Kıl Keçisi F1 ve G1 Melezlerinde Büyüme ve Yaşama Gücü Özelliklerinin Araştırılması Ü. Gülcihan ŞİMŞEK Metin BAYRAKTAR Murad GÜRSES Fırat Üniversitesi

Detaylı

Şimşek A., Koçhan A., Çakmak F.: Dicle Üniversitesi Veteriner Fakültesi İç Hastalıkları Kliniğine.. Dicle Üniv Vet Fak Derg 2015: :1(3):15-20

Şimşek A., Koçhan A., Çakmak F.: Dicle Üniversitesi Veteriner Fakültesi İç Hastalıkları Kliniğine.. Dicle Üniv Vet Fak Derg 2015: :1(3):15-20 Şimşek A., Koçhan A., Çakmak F.: Dicle Üniversitesi Veteriner Fakültesi İç Hastalıkları Kliniğine.. Dicle Üniv Vet Fak Derg 2015: :1(3):15-20 ARAŞTIRMA Dicle Üniversitesi Veteriner Fakültesi İç Hastalıkları

Detaylı

Hindilerde Sindirim Sisteminde Mast Hücrelerinin Dağılımı ve Heterojenitesi Üzerine Morfolojik ve Histometrik Araştırmalar*

Hindilerde Sindirim Sisteminde Mast Hücrelerinin Dağılımı ve Heterojenitesi Üzerine Morfolojik ve Histometrik Araştırmalar* Y.Y.Ü. Veteriner Fakültesi Dergisi, 2008 (2) 47-51 ISSN 1017-8422; e-issn: 1308-3651 ORİJİNAL MAKALE Hindilerde Sindirim Sisteminde Mast Hücrelerinin Dağılımı ve Heterojenitesi Üzerine Morfolojik ve Histometrik

Detaylı

İzmir İli Seferihisar İlçesinde Yetiştirilen Keçilerden Elde Edilen Sütlerde Biyokimyasal Parametrelerin Türk Standartlarına Uygunluğunun Belirlenmesi

İzmir İli Seferihisar İlçesinde Yetiştirilen Keçilerden Elde Edilen Sütlerde Biyokimyasal Parametrelerin Türk Standartlarına Uygunluğunun Belirlenmesi İzmir İli Seferihisar İlçesinde Yetiştirilen Keçilerden Elde Edilen Sütlerde Biyokimyasal Parametrelerin Türk Standartlarına Uygunluğunun Belirlenmesi Neslihan ÇİÇEK 1, Murat ÇİMEN 1*, Deniz EFESOY 1,

Detaylı

LÖKOSİT. WBC; White Blood Cell,; Akyuvar. Lökosit için normal değer : Lökosit sayısını arttıran sebepler: Lökosit sayısını azaltan sebepler:

LÖKOSİT. WBC; White Blood Cell,; Akyuvar. Lökosit için normal değer : Lökosit sayısını arttıran sebepler: Lökosit sayısını azaltan sebepler: LÖKOSİT WBC; White Blood Cell,; Akyuvar Lökositler kanın beyaz hücreleridir ve vücudun savunmasında görev alırlar. Lökositler kemik iliğinde yapılır ve kan yoluyla bütün dokulara ulaşır vücudumuzu mikrop

Detaylı

Edirne İlinden Kış Aylarında Elde Edilen Sütlerde Toplam Yağ ve Protein Değerlerinin Türk Standartlarına Uygunluğunun Belirlenmesi

Edirne İlinden Kış Aylarında Elde Edilen Sütlerde Toplam Yağ ve Protein Değerlerinin Türk Standartlarına Uygunluğunun Belirlenmesi Edirne İlinden Kış Aylarında Elde Edilen Sütlerde Toplam Yağ ve Protein Değerlerinin Türk Standartlarına Uygunluğunun Belirlenmesi Sümeyye MEMKEZE 1, Murat ÇİMEN 1*, Rahime Kamer ÖNOĞLU 1, Neslihan ÇİÇEK

Detaylı

ARAŞTIRMA (Research Report)

ARAŞTIRMA (Research Report) ARAŞTIRMA (Research Report) Tufan A, Çam Y BUZAĞI KOKSİDİOZİSİNDE LİPİD PEROKSİDASYON DÜZEYİ VE ANTİOKSİDAN ENZİM AKTİVİTELERİ* Lipid Peroxidation Level and Antioxidant Enzyme Activities in Calves Coccidiosis

Detaylı

Kınalı Keklik (Alectoris chukar) Lens inin Işık Mikroskopik Düzeyde Araştırılması

Kınalı Keklik (Alectoris chukar) Lens inin Işık Mikroskopik Düzeyde Araştırılması Kınalı Keklik (Alectoris chukar) Lens inin Işık Mikroskopik Düzeyde Araştırılması Hatice Yaren KULOĞLU Selçuk Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Konya haticeyyaren@gmail.com ÖZET Bu çalışmada kınalı keklik

Detaylı

FİBRİN YIKIM ÜRÜNLERİ

FİBRİN YIKIM ÜRÜNLERİ FİBRİN YIKIM ÜRÜNLERİ Fibrin degradation products; FDP testi; FDPs; FSPs; Fibrin split products; Fibrin breakdown products; Fibrin yıkım ürünleri bir pıhtının parçalanması sırasında ortaya çıkan maddelerdir.

Detaylı

Tam Kan; Hemogram; CBC; Complete blood count

Tam Kan; Hemogram; CBC; Complete blood count TAM KAN SAYIMI Tam Kan; Hemogram; CBC; Complete blood count Tam kan sayımı kanı oluşturan hücrelerin sayılmasıdır, bir çok hastalık için çok değerli bilgiler sunar. Test venöz kandan yapılır. Günümüzde

Detaylı

Prof.Dr. MEHMET KENAN TÜRKYILMAZ

Prof.Dr. MEHMET KENAN TÜRKYILMAZ Prof.Dr. MEHMET KENAN TÜRKYILMAZ Veteriner Fakültesi Zootekni Ve Hayvan Besleme Bölümü Eğitim Bilgileri 1989-1994 Lisans Ankara ÜniversitesiAnkara Veteriner Fakültesi 1995-1999 Doktora Ve Hayvan Besleme

Detaylı

Epstein-Barr virüs enfeksiyonlarında trombosit parametrelerinin değerlendirilmesi

Epstein-Barr virüs enfeksiyonlarında trombosit parametrelerinin değerlendirilmesi Epstein-Barr virüs enfeksiyonlarında trombosit parametrelerinin değerlendirilmesi Habip ALMİŞ, İbrahim Hakan BUCAK, Mehmet TURGUT. Adıyaman Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları AD.

Detaylı

Amasya İlinde İlkbahar Mevsiminde Elde Edilen İnek Sütlerinde Yağ Depresyonunun Belirlenmesi

Amasya İlinde İlkbahar Mevsiminde Elde Edilen İnek Sütlerinde Yağ Depresyonunun Belirlenmesi ISSN: 2148-0273 Cilt 3, Sayı 1, 2015 Vol. 3, Issue 1, 2015 Amasya İlinde İlkbahar Mevsiminde Elde Edilen İnek Sütlerinde Yağ Depresyonunun Belirlenmesi Hayriye AKYÜZ, Murat ÇİMEN*, Hüsna Rezzan ASLAN Özet

Detaylı

ABSTRACT ANAHTAR SÖZCÜKLER / KEY WORDS

ABSTRACT ANAHTAR SÖZCÜKLER / KEY WORDS I ÖZ Bu çalışmada Kepez/AYDIN dan Haziran 2005 tarihinde toplanan 10 yetişkin L. stellio nun (5, 5 ) sindirim kanalının bir bölümünü oluşturan ince barsak ve kalın barsağının genel histolojik yapısı ortaya

Detaylı

SIĞIRLARIN NODÜLER EKZANTEMİ LUMPY SKIN DISEASE (LSD) Hastalık Kartı. Hazırlayan. Dr. M. Fatih BARUT Vet. Hekim

SIĞIRLARIN NODÜLER EKZANTEMİ LUMPY SKIN DISEASE (LSD) Hastalık Kartı. Hazırlayan. Dr. M. Fatih BARUT Vet. Hekim SIĞIRLARIN NODÜLER EKZANTEMİ LUMPY SKIN DISEASE (LSD) Hastalık Kartı Hazırlayan Dr. M. Fatih BARUT Vet. Hekim Etlik Veteriner Kontrol Merkez Araştırma Enstitüsü Virolojik Teşhis Laboratuvarı Etken: Etken,

Detaylı

TUJ ERKEK KUZULARIN ENTANSİF ŞARTLARDAKİ BESİ PERFORMANSLARI İLE KESİM VE KARKAS ÖZELLİKLERİ

TUJ ERKEK KUZULARIN ENTANSİF ŞARTLARDAKİ BESİ PERFORMANSLARI İLE KESİM VE KARKAS ÖZELLİKLERİ Atatürk Üniv. Ziraat Fak. Derg. 28 (1), 64-73, 1997 TUJ ERKEK KUZULARIN ENTANSİF ŞARTLARDAKİ BESİ PERFORMANSLARI İLE KESİM VE KARKAS ÖZELLİKLERİ Muhlis MACİT, Mevlüt KARAOĞLU, Mustafa YAPRAK, Sinan KOPUZLU

Detaylı

TAM KAN SAYIMININ DEĞERLENDİRİLMESİ

TAM KAN SAYIMININ DEĞERLENDİRİLMESİ 1945 ANKARA ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ÇOCUK SAĞLIĞI VE HASTALIKLARI TAM KAN SAYIMININ DEĞERLENDİRİLMESİ Dr. Mehmet ERTEM Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Pediatrik Hematoloji Bilim Dalı Tam Kan Sayımı

Detaylı

Eser Kemal GÜRCAN 1*, Özden ÇOBANOĞLU 2

Eser Kemal GÜRCAN 1*, Özden ÇOBANOĞLU 2 YYÜ TAR BİL DERG (YYU J AGR SCI) 2012, 22(2): 85-90 Geliş Tarihi(Received): 13.03.2012 Kabul Tarihi (Accepted): 21.05.2012 Araştırma Makalesi/Research Article (Original Paper) Japon Bıldırcınlarında (Coturnix

Detaylı

FİZYOLOJİ ANABİLİM DALI

FİZYOLOJİ ANABİLİM DALI 2.1.3. FİZYOLOJİ ANABİLİM DALI : Bursa Bölgesindeki Holstein İneklerde Kuru Dönem ve Laktasyonun Çeşitli Evrelerinin Bazı Kan Parametrelerine Etkisi : - İşbirliği Yapan Kuruluş(lar) : - : Nurten GALİP*,

Detaylı

ZOOTEKNİ ANABİLİM DALI

ZOOTEKNİ ANABİLİM DALI 2.3.2. ZOOTEKNİ ANABİLİM DALI : Yumurtlama Öncesi Tüy Dökümünün Yumurtacı Tavukların Performansına Etkisi : TUAM -Veteriner Fakültesi Birimi : Metin PETEK*, Faruk BALCI, Hasan BAŞPINAR Yayınlandığı Yer

Detaylı

TÜRKiYE'DEKi ÖZEL SAGLIK VE SPOR MERKEZLERiNDE ÇALIŞAN PERSONELiN

TÜRKiYE'DEKi ÖZEL SAGLIK VE SPOR MERKEZLERiNDE ÇALIŞAN PERSONELiN Spor Bilimleri Dergisi Hacettepe]. ofsport Sciences 2004 1 15 (3J 125-136 TÜRKiYE'DEKi ÖZEL SAGLIK VE SPOR MERKEZLERiNDE ÇALIŞAN PERSONELiN ış TATMiN SEViYELERi Ünal KARlı, Settar KOÇAK Ortadoğu Teknik

Detaylı

Buzağı İshalleri ve Koruma Yöntemleri. Dengeli ve Ekonomik Besleme

Buzağı İshalleri ve Koruma Yöntemleri. Dengeli ve Ekonomik Besleme Buzağı İshalleri ve Koruma Yöntemleri Buzağılar Sürünün Geleceğidir. Buzağı yetiştiriciliğinde anahtar noktalar! Doğum Kolostrum (Ağız Sütü) Besleme Sistemi Sindirim Sağlık Doğum ile ilgili anahtar noktalar

Detaylı

Postmenopozal Kadınlarda Vücut Kitle İndeksinin Kemik Mineral Yoğunluğuna Etkisi

Postmenopozal Kadınlarda Vücut Kitle İndeksinin Kemik Mineral Yoğunluğuna Etkisi Özgün Araştırma / Original Investigation Postmenopozal Kadınlarda Vücut Kitle İndeksinin Kemik Mineral Yoğunluğuna Etkisi Effect of Body Mass Index on the Determination of Bone Mineral Density in Postmenopausal

Detaylı

ARAŞTIRMA (Research Report)

ARAŞTIRMA (Research Report) ARAŞTIRMA (Research Report) Tufan E, Aslan Ö DOĞAL AKUT BABESİOSİSLİ KOYUNLARDA BAZI KAN PARAMETRELERİNİN BELİRLENMESİ* The Determination of Some Blood Parameters in Sheep with Naturally Acute Babesiosis

Detaylı

Prenatal ve Postnatal Dönemlerde Gallus gallus domestica nın Bezsel Midesinde Mast Hücrelerinin Ontogenisi, Dağılımı ve Histokimyasal Karakterleri

Prenatal ve Postnatal Dönemlerde Gallus gallus domestica nın Bezsel Midesinde Mast Hücrelerinin Ontogenisi, Dağılımı ve Histokimyasal Karakterleri Y.Y.Ü. Veteriner Fakültesi Dergisi, 2008 (2) 25-29 ISSN 1017-8422; e-issn: 1308-3651 ORİJİNAL MAKALE Prenatal ve Postnatal Dönemlerde Gallus gallus domestica nın Bezsel Midesinde Mast Hücrelerinin Ontogenisi,

Detaylı

Dicle Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi < Araştırma Makalesi/Research Article

Dicle Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi   < Araştırma Makalesi/Research Article Dicle Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi http://www.dicle.edu.tr/veteriner-fakultesi-dergisi < Araştırma Makalesi/Research Article ISSN:1307-9972 e-issn:1308-0679 Harran Üniversitesi Veteriner Fakültesi

Detaylı

Ezgi KARA*, Murat ÇİMEN**, Servet KAYA*, Ümit GARİP*, Mehmet ŞAHİNSOY*

Ezgi KARA*, Murat ÇİMEN**, Servet KAYA*, Ümit GARİP*, Mehmet ŞAHİNSOY* ISSN: 2148-0273 Cilt 1, Sayı 2, 2013 / Vol. 1, Issue 2, 2013 Hakkari İlinde Yetiştirilen Yerli Kıl Keçilerden Elde Edilen Sütlerde Toplam Yağ ve Protein Seviyelerinin Türk Standartlarına Uygunluklarının

Detaylı

Üniversitesi, Ziraat Fakultesi, Bahçe Bitkileri Bolumu Balcalı, Adana. (Sorumlu Yazar)

Üniversitesi, Ziraat Fakultesi, Bahçe Bitkileri Bolumu Balcalı, Adana. (Sorumlu Yazar) VII. Bahçe Ürünlerinde Muhafaza ve Pazarlama Sempozyumu, 04-07 Ekim 2016 ISSN: 2148-0036 Yıl /Year: 2017 Cilt(Sayı)/Vol.(Issue): 1(Özel) Sayfa/Page: 9-14 Araştırma Makalesi 1Çukurova Üniversitesi, Ziraat

Detaylı

ÜZERiNE ETKiSi. performansı etkilemediğini göstermektedir. Anahtar Kelime/er: Kreatin, kreatin fosfat, futbol, slalom koşusu, performans.

ÜZERiNE ETKiSi. performansı etkilemediğini göstermektedir. Anahtar Kelime/er: Kreatin, kreatin fosfat, futbol, slalom koşusu, performans. Spor Bilimleli Dergisi Hacettepe f. ofsport SCİences 2000, 11 (1-2-3-4), 56-63 KREATiN YÜKLEMENiN DÜZ VE SLALOM KOŞULARıNDA, SPRiNT PERFORMANSı ÜZERiNE ETKiSi Asaf ÖZKARA *, Rüştü GÜNER**Burak KUNDURACIOGlU*

Detaylı

Hedefe Spesifik Beslenme Katkıları

Hedefe Spesifik Beslenme Katkıları Hedefe Spesifik Beslenme Katkıları Hayvan Beslemede Vitamin ve Minerallerin Önemi Vitaminler, çiftlik hayvanlarının, büyümesi, gelişmesi, üremesi, kısaca yaşaması ve verim vermesi için gerekli metabolik

Detaylı

Farklı Düzeyde Protein ve Enerji İçeren Karma Yemlerin Etlik Piliçlerde Verim Üzerine Etkisi*

Farklı Düzeyde Protein ve Enerji İçeren Karma Yemlerin Etlik Piliçlerde Verim Üzerine Etkisi* Süleyman Demirel Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 2(2): 36-42, 2007 ISSN 1304-9984 Farklı Düzeyde Protein ve Enerji İçeren Karma Yemlerin Etlik Piliçlerde Verim Üzerine Etkisi* Ali ÖZBEK 1 Veysel

Detaylı

TAM KAN SAYIMININ DEĞERLENDİRMESİ

TAM KAN SAYIMININ DEĞERLENDİRMESİ TAM KAN SAYIMININ DEĞERLENDİRMESİ 60. Türkiye Milli Pediatri Kongresi 9-13 Kasım 2016; Antalya Dr. Mehmet ERTEM Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Pediatrik Hematoloji Bilim Dalı Tam Kan Sayımı Konuşmanın

Detaylı

DEHİDRE KÖPEKLERDE BİKARBONATLI SODYUM KLORÜR SOLÜSYONUNUN HEMATOLOJİK VE BİYOKİMYASAL PARAMETRELERE ETKİSİ

DEHİDRE KÖPEKLERDE BİKARBONATLI SODYUM KLORÜR SOLÜSYONUNUN HEMATOLOJİK VE BİYOKİMYASAL PARAMETRELERE ETKİSİ T.C. ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ İÇ HASTALIKLARI ANABİLİM DALI VİH-YL 2007 0002 DEHİDRE KÖPEKLERDE BİKARBONATLI SODYUM KLORÜR SOLÜSYONUNUN HEMATOLOJİK VE BİYOKİMYASAL PARAMETRELERE

Detaylı

Kanatlı Kesimi Prof. Dr. Ali AYDIN

Kanatlı Kesimi Prof. Dr. Ali AYDIN Kanatlı Kesimi Prof. Dr. Ali AYDIN Kesim Aşamaları Kesimhaneye Taşıma Askılara Asma Bayıltma Kanatma Tüylerin Islatılması Tüylerin Yolunması İç organların Çıkarılması Duşlama Soğutma, Paketleme, Muhafaza,

Detaylı

Nesrullah AYŞİN 1, Handan MERT 2, Nihat MERT 2, Kıvanç İRAK 3. Hakkari Üniversitesi, Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu, HAKKARİ

Nesrullah AYŞİN 1, Handan MERT 2, Nihat MERT 2, Kıvanç İRAK 3. Hakkari Üniversitesi, Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu, HAKKARİ Nesrullah AYŞİN 1, Handan MERT 2, Nihat MERT 2, Kıvanç İRAK 3 1 Hakkari Üniversitesi, Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu, HAKKARİ 2 Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim

Detaylı

Japon Bıldırcınlarında Kuluçkalık Yumurta Ağırlığı ve Depolama Süresinin Kuluçka Özellikleri ve Civciv Çıkış Ağırlığı Üzerine Etkileri

Japon Bıldırcınlarında Kuluçkalık Yumurta Ağırlığı ve Depolama Süresinin Kuluçka Özellikleri ve Civciv Çıkış Ağırlığı Üzerine Etkileri Erciyes Üniv Vet Fak Derg 4() -6, 7 J Fac Vet Med Univ Erciyes 4() -6, 7 H.D. ORAL TOPLU, E. DERELİ FİDAN, Araştırma A. NAZLIGÜL Makalesi Research Article Japon Bıldırcınlarında Kuluçkalık Ağırlığı ve

Detaylı

MENOPOZ. Menopoz nedir?

MENOPOZ. Menopoz nedir? MENOPOZ Hayatınızı kabusa çeviren, unutkanlık, uykusuzluk, depresyon, sinirlilik, halsizlik şikayetlerinin en büyük sebeplerinden biri menopozdur. İleri dönemde idrar kaçırma, kemik erimesi, hipertansiyona

Detaylı

Prof.Dr. Recep AYDIN

Prof.Dr. Recep AYDIN Prof.Dr. Recep AYDIN ÖZGEÇMİŞ DOSYASI KİŞİSEL BİLGİLER Doğum Yılı : Doğum Yeri : Sabit Telefon : Faks : E-Posta Adresi : Web Adresi : Posta Adresi : 1965 Çaycuma T: 4422312561 F: raydin@atauni.edu.tr recepaydin67@gmail.com

Detaylı

Kocaeli Ġlinden Elde Edilen Sütlerde Yağ ve Protein Oranlarının AB ve Türk Standartlarına Uygunluklarının Belirlenmesi

Kocaeli Ġlinden Elde Edilen Sütlerde Yağ ve Protein Oranlarının AB ve Türk Standartlarına Uygunluklarının Belirlenmesi ISSN: 2148-0273 Cilt 5, Sayı 1, 2017 Vol. 5, Issue 1, 2017 Kocaeli Ġlinden Elde Edilen Sütlerde Yağ ve Protein Oranlarının AB ve Türk Standartlarına Uygunluklarının Belirlenmesi 1 Barış ALTÜRK, 1 Kerem

Detaylı

Kanın fonksiyonel olarak üstlendiği görevler

Kanın fonksiyonel olarak üstlendiği görevler EGZERSİZ VE KAN Kanın fonksiyonel olarak üstlendiği görevler Akciğerden dokulara O2 taşınımı, Dokudan akciğere CO2 taşınımı, Sindirim organlarından hücrelere besin maddeleri taşınımı, Hücreden atık maddelerin

Detaylı

Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakultesi Bahçe Bitkileri Bolumu Selçuklu/KONYA (Sorumlu Yazar)

Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakultesi Bahçe Bitkileri Bolumu Selçuklu/KONYA (Sorumlu Yazar) VII. Bahçe Ürünlerinde Muhafaza ve Pazarlama Sempozyumu, 04-07 Ekim 2016 ISSN: 2148-0036 Yıl /Year: 2017 Cilt(Sayı)/Vol.(Issue): 1(Özel) Sayfa/Page: 40-45 Araştırma Makalesi Research Article Selçuk Üniversitesi

Detaylı

Hemşirelerin Hasta Hakları Konusunda Bilgi Düzeylerinin Değerlendirilmesi

Hemşirelerin Hasta Hakları Konusunda Bilgi Düzeylerinin Değerlendirilmesi Sağlık Akademisyenleri Dergisi 2014; 1(2):141-145 ISSN: 2148-7472 ARAŞTIRMA / RESEARCH ARTICLE Hemşirelerin Hasta Hakları Konusunda Bilgi Düzeylerinin Değerlendirilmesi Assessıng Nurses Level of Knowledge

Detaylı

ÖZGEÇMİŞ. 1. Ünal, H., Ortaokul Dönemindeki Kız Çocuklarda Antropometrik Ölçümlerin Farklılaşmasının İncelenmesi. Hacettepe Üniversitesi. 1985.

ÖZGEÇMİŞ. 1. Ünal, H., Ortaokul Dönemindeki Kız Çocuklarda Antropometrik Ölçümlerin Farklılaşmasının İncelenmesi. Hacettepe Üniversitesi. 1985. ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı : Nergiz Meltem Güven Email :nergismeltem@gmail.com 2. Doğum Tarihi : 11.03.1954 Tel : 0535 895 03 29 3. Ünvanı : Profesör 0312 441 39 11 Adres : Hilal Mah. Hollanda Cad. No:20 Daire

Detaylı

D Vitaminin Relaps Brucelloz üzerine Etkisi. Yrd.Doç.Dr. Turhan Togan Başkent Üniversitesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji

D Vitaminin Relaps Brucelloz üzerine Etkisi. Yrd.Doç.Dr. Turhan Togan Başkent Üniversitesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji D Vitaminin Relaps Brucelloz üzerine Etkisi Yrd.Doç.Dr. Turhan Togan Başkent Üniversitesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Bruselloz Brucella cinsi bakteriler tarafından primer olarak otçul

Detaylı

SÜT İNEKLERİNDE GEÇİŞ DÖNEMİ YAĞLI KARACİĞER SENDROMU VE KETOZİS

SÜT İNEKLERİNDE GEÇİŞ DÖNEMİ YAĞLI KARACİĞER SENDROMU VE KETOZİS SÜT İNEKLERİNDE GEÇİŞ DÖNEMİ YAĞLI KARACİĞER SENDROMU VE KETOZİS PROF. DR. NURETTİN GÜLŞEN S.Ü. VETERİNER FAKÜLTESİ HAYVAN BESLEME VE BESLENME HASTALIKLARI ANABİLİM DALI SÜT İNEKLERİNDE GEÇİŞ DÖNEMİ Kuru

Detaylı

Güz Döneminde Besiye Alınan Hindilerde Askorbik Asit Uygulamasının Besi Performansı ve Bazı Karkas Özelliklerine Etkileri

Güz Döneminde Besiye Alınan Hindilerde Askorbik Asit Uygulamasının Besi Performansı ve Bazı Karkas Özelliklerine Etkileri Ulud. Üniv. Zir. Fak. Derg., (2003) 17(2): 1-8 Güz Döneminde Besiye Alınan Hindilerde Askorbik Asit Uygulamasının Besi Performansı ve Bazı Karkas Özelliklerine Etkileri Taşkın DEĞİRMENCİOĞLU * İbrahim

Detaylı

Domuz oviduktunda mast hücreleri üzerinde ışık ve elektron mikroskobik çalışmalar

Domuz oviduktunda mast hücreleri üzerinde ışık ve elektron mikroskobik çalışmalar Ankara Üniv Vet Fak Derg, 61, 9-14, 2014 Domuz oviduktunda mast hücreleri üzerinde ışık ve elektron mikroskobik çalışmalar Asuman ÖZEN 1, Alev Gürol BAYRAKTAROĞLU 1, Tuğrul ERTUĞRUL 1, Ziya ÖZCAN 1, Ahmet

Detaylı

2.3. ZOOTEKNİ VE HAYVAN BESLEME BÖLÜMÜ 2.3.1. HAYVAN BESLEME VE BESLENME HASTALIKLARI ANABİLİM DALI

2.3. ZOOTEKNİ VE HAYVAN BESLEME BÖLÜMÜ 2.3.1. HAYVAN BESLEME VE BESLENME HASTALIKLARI ANABİLİM DALI 2.3. ZOOTEKNİ VE HAYVAN BESLEME BÖLÜMÜ 2.3.1. HAYVAN BESLEME VE BESLENME HASTALIKLARI ANABİLİM DALI : Saccharomyces cerevisiae Canlı Maya Kültürünün Süt Sığırlarında Süt Verimi ve Bileşenleri İle Bazı

Detaylı

KOAGÜLASYON TESTLERİ

KOAGÜLASYON TESTLERİ KOAGÜLASYON TESTLERİ Koagülasyon nedir? Pıhtı oluşumudur; Örneğin, kanın pıhtılaşması. Koagülasyon; kandaki birçok protein veya koagülasyon faktörünün kimyasal reaksiyonu sonucu fibrin formasyonu ile sonuçlanan

Detaylı

Doğum Sonrası (post-natal) Büyüme

Doğum Sonrası (post-natal) Büyüme Doğum Sonrası (post-natal) Büyüme Doğumdan ergin çağa kadar olan büyümedir. Neonatal (yeni doğan) dönemi Infancy (yavru) dönemi Puberty (ergenlik) dönemi Adölesan (gençlik) dönemi Adult (erginlik) dönemi

Detaylı

T.C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ISPARTA İLİ KİRAZ İHRACATININ ANALİZİ

T.C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ISPARTA İLİ KİRAZ İHRACATININ ANALİZİ T.C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ISPARTA İLİ KİRAZ İHRACATININ ANALİZİ Danışman Doç. Dr. Tufan BAL YÜKSEK LİSANS TEZİ TARIM EKONOMİSİ ANABİLİM DALI ISPARTA - 2016 2016 [] TEZ

Detaylı

Batman İlinden Elde Edilen Sütlerde Toplam Yağın Türk ve Avrupa Birliği Standartlarına Uygunluğunun Belirlenmesi

Batman İlinden Elde Edilen Sütlerde Toplam Yağın Türk ve Avrupa Birliği Standartlarına Uygunluğunun Belirlenmesi Cilt 1, Sayı 1, 2013 / Vol. 1, Issue 1, 2013 Batman İlinden Elde Edilen Sütlerde Toplam Yağın Türk ve Avrupa Birliği Standartlarına Uygunluğunun Belirlenmesi Eyüp Ablak*, Murat Çimen**, Damla Karakoç*,

Detaylı

Filiz AKDAĞ* The effect of slaughter age on slaughter and carcass characteristics in indigenous water. buffaloes

Filiz AKDAĞ* The effect of slaughter age on slaughter and carcass characteristics in indigenous water. buffaloes YERLİ IRK MANDALARDA KESİM YAŞININ KESİM VE KARKAS ÖZELLİKLERİ ÜZERİNE ETKİSİ Filiz AKDAĞ* The effect of slaughter age on slaughter and carcass characteristics in indigenous water buffaloes Summary: This

Detaylı

YERLİ IRK MANDALARDA KESİM YAŞININ KESİM VE KARKAS ÖZELLİKLERİ ÜZERİNE ETKİSİ

YERLİ IRK MANDALARDA KESİM YAŞININ KESİM VE KARKAS ÖZELLİKLERİ ÜZERİNE ETKİSİ İstanbul Üniv. Vet. Fak. Derg. 30 (2), 79-86. 2004 J. Fac. Vet. Med. istanbul Univ. 30 (2), 79-86, 2004 YERLİ IRK MANDALARDA KESİM YAŞININ KESİM VE KARKAS ÖZELLİKLERİ ÜZERİNE ETKİSİ Filiz AKDAĞ* The effect

Detaylı

ÖZGEÇMĠġ. : 12 : musakaraalp@gumushane.edu.tr MEZUN OLDUĞU ÜNĠVERSĠTELER. Mezuniyet Tarihi. : Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Zootekni Bölümü

ÖZGEÇMĠġ. : 12 : musakaraalp@gumushane.edu.tr MEZUN OLDUĞU ÜNĠVERSĠTELER. Mezuniyet Tarihi. : Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Zootekni Bölümü Adı Soyadı : Musa KARAALP Doğum Yılı-Yeri : 1967- KAYSERİ Ünvanı/Yabancı Dili : Yrd. Doç. İngilizce ÖZGEÇMĠġ Dahili No E-Posta/Web Adresi : 12 : musakaraalp@gumushane.edu.tr Lisans Okulu MEZUN OLDUĞU ÜNĠVERSĠTELER

Detaylı

Gökkuşağı Alabalığı (Oncorhynchus mykiss Walbaum, 1792) Yavrularının İlk Dönemlerde Büyüme Performansı ve Ölüm Oranı Üzerine Tuzluluğun Etkisi

Gökkuşağı Alabalığı (Oncorhynchus mykiss Walbaum, 1792) Yavrularının İlk Dönemlerde Büyüme Performansı ve Ölüm Oranı Üzerine Tuzluluğun Etkisi Gökkuşağı Alabalığı (Oncorhynchus mykiss Walbaum, 1792) Yavrularının İlk Dönemlerde Büyüme Performansı ve Ölüm Oranı Üzerine Tuzluluğun Etkisi Halim İbrahim ERBAŞ Nadir BAŞÇINAR Mehmet KOCABAŞ Şebnem ATASARAL

Detaylı

Anahtar kelimeler: Hicaznar, potasyum, sogukta muhafaza, kalite

Anahtar kelimeler: Hicaznar, potasyum, sogukta muhafaza, kalite VII. Bahçe Ürünlerinde Muhafaza ve Pazarlama Sempozyumu, 4-7 Ekim 216 ISSN: 2148-36 Yıl /Year: 217 Cilt(Sayı)/Vol.(Issue): 1(Özel) Sayfa/Page: 78-85 Araştırma Makalesi Research Article 1Alata Bahçe Kulturleri

Detaylı

KALP KASI Kalpte ve kalpten çıkan büyük damarlarda bulunur. Miyofilamanların organizasyonu iskelet kasındakilerle aynıdır; histolojik kesitlerde

KALP KASI Kalpte ve kalpten çıkan büyük damarlarda bulunur. Miyofilamanların organizasyonu iskelet kasındakilerle aynıdır; histolojik kesitlerde KALP KASI Kalpte ve kalpten çıkan büyük damarlarda bulunur. Miyofilamanların organizasyonu iskelet kasındakilerle aynıdır; histolojik kesitlerde enine çizgilenme gösterirler. Kalp kası hücreleri interkalar

Detaylı

Laboratvuar Teknisyenleri için Lökosit (WBC) Sayımı Nasıl yapılır?

Laboratvuar Teknisyenleri için Lökosit (WBC) Sayımı Nasıl yapılır? Lökosit (WBC) Sayımı Laboratvuar Teknisyenleri için Lökosit (WBC) Sayımı Nasıl yapılır? Araç ve Gereçler: Thoma Lamı, akyuvar sulandırma pipeti, türk eriyiği, lamel,mikroskop Thoma lamının hazırlanışı:

Detaylı

ÜRÜN KULLANIM KILAVUZU

ÜRÜN KULLANIM KILAVUZU ÜRÜN KULLANIM KILAVUZU 1.0 Ürün bilgileri 1.1 Ürün adı : Masson Trikrom Boyama Seti 1.2 Ürün Kodu : 5022-100 1.3 Ürün Marka adı : GBL 1.4 Ürün Tanımı: Bağ ve destek dokularının boyanarak ışık mikroskobisi

Detaylı

KLİNİK TIBBİ LABORATUVARLAR

KLİNİK TIBBİ LABORATUVARLAR KLİNİK TIBBİ LABORATUVARLAR BİYOKİMYA LABORATUVARI Laboratuvarın çoğunlukla en büyük kısmını oluşturan biyokimya bölümü, vücut sıvılarının kimyasal bileşiminin belirlendiği bölümdür. Testlerin çoğunluğu,

Detaylı

Histoloji ve Embriyolojiye Giriş. Histolojiye Giriş

Histoloji ve Embriyolojiye Giriş. Histolojiye Giriş Histoloji ve Embriyolojiye Giriş Prof.Dr.Yusuf NERGİZ Histolojiye Giriş Sunum Planı Histolojinin Tanımı,Amacı Histolojinin Tıptaki Önemi,Diğer Bilim Dallarıyla ilişkisi İnsan Vücudunun Organizasyonu Hücreler

Detaylı

Okul Öncesi (5-6 Yaş) Cimnastik Çalışmasının Esneklik, Denge Ve Koordinasyon Üzerine Etkisi

Okul Öncesi (5-6 Yaş) Cimnastik Çalışmasının Esneklik, Denge Ve Koordinasyon Üzerine Etkisi Okul Öncesi (5-6 Yaş) Cimnastik Çalışmasının Esneklik, Denge Ve Koordinasyon Üzerine Etkisi Kadir KOYUNCUOĞLU, Onsekiz Mart Üniversitesi, Beden Eğitimi ve Spor Yüksek Okulu, Çanakkale, Türkiye. koyuncuoglu45@gmail.com

Detaylı

İÇİNDEKİLER 1. BÖLÜM: DÜNYA KANATLI HAYVAN ÜRETİMİ 2. BÖLÜM: YEM HAMMADDE DEĞERİNİN SAPTANMASI VE YEM FORMULASYONU

İÇİNDEKİLER 1. BÖLÜM: DÜNYA KANATLI HAYVAN ÜRETİMİ 2. BÖLÜM: YEM HAMMADDE DEĞERİNİN SAPTANMASI VE YEM FORMULASYONU İÇİNDEKİLER 1. BÖLÜM: DÜNYA KANATLI HAYVAN ÜRETİMİ 1. Dünya hayvan üretimi 2. Kanatlı eti üretimi 3. Yumurta üretimi 4. Kanatlı üretiminin geleceği 5. Dünya yem üretimi 2. BÖLÜM: YEM HAMMADDE DEĞERİNİN

Detaylı

HATHA YOGANIN VE KALiSTENiK EGZERSiZLERiN STATiK DE GE ÜZERiNDEKi ETKiLERi

HATHA YOGANIN VE KALiSTENiK EGZERSiZLERiN STATiK DE GE ÜZERiNDEKi ETKiLERi Spor Bilimleri Dergisi Hacettepe 1. ofsport Sciences 2003,14 (2), 83-91 HATHA YOGANIN VE KALiSTENiK EGZERSiZLERiN STATiK DE GE ÜZERiNDEKi ETKiLERi Ummuhan BAŞ ASLAN, Ayşe L1VANELlOGLU Hacettepe Üniversitesi,

Detaylı

KAN DOKUSU. Prof. Dr. Levent ERGÜN

KAN DOKUSU. Prof. Dr. Levent ERGÜN KAN DOKUSU Prof. Dr. Levent ERGÜN 1 Kan Dokusu Plazma (sıvı) ve şekilli elemanlarından oluşur Plazma fundememtal substans olarak kabul edilir. Kanın fonksiyonları Transport Gaz, besin, hormon, atık maddeler,

Detaylı

ÖZGEÇMİŞ. Derece Alan Üniversite Yıl Lisans Tıp Fakültesi GATA 1989 Y. Lisans Tıp Fakültesi GATA 1989 Doktora Fizyoloji Hacettepe Üniversitesi 1997

ÖZGEÇMİŞ. Derece Alan Üniversite Yıl Lisans Tıp Fakültesi GATA 1989 Y. Lisans Tıp Fakültesi GATA 1989 Doktora Fizyoloji Hacettepe Üniversitesi 1997 1. Adı Soyadı: Ahmet TOMUR 2. Doğum Tarihi: 1967 3. Unvanı: Yrd. Doç. Dr. 4. Öğrenim Durumu: ÖZGEÇMİŞ Derece Alan Üniversite Yıl Lisans Tıp Fakültesi GATA 1989 Y. Lisans Tıp Fakültesi GATA 1989 Doktora

Detaylı

FEN ve MÜHENDİSLİK BİLİMLERİ DERGİSİ

FEN ve MÜHENDİSLİK BİLİMLERİ DERGİSİ Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Çukurova University Insitute of Natural and Applied Science FEN ve MÜHENDİSLİK BİLİMLERİ DERGİSİ Journal of Science And Engineering Cilt : 19 Sayı : 2 2008

Detaylı

Farklı enerji düzeylerindeki rasyonlara L-karnitin ilavesinin bıldırcınlarda performans ve bazı kan parametreleri üzerine etkisi

Farklı enerji düzeylerindeki rasyonlara L-karnitin ilavesinin bıldırcınlarda performans ve bazı kan parametreleri üzerine etkisi Ankara Üniv Vet Fak Derg, 54, 127-132, 2007 Farklı enerji düzeylerindeki rasyonlara L-karnitin ilavesinin bıldırcınlarda performans ve bazı kan parametreleri üzerine etkisi Sakine YALÇIN 1, K. Emre BUĞDAYCI

Detaylı

Süt Tipi Oğlakların Doğum, 30. Gün ve 60. Gün Canlı Ağırlıkları Üzerine Sistematik Çevre Etmenlerinin Etkileri

Süt Tipi Oğlakların Doğum, 30. Gün ve 60. Gün Canlı Ağırlıkları Üzerine Sistematik Çevre Etmenlerinin Etkileri Ege Üniv. Ziraat Fak. Derg., 2002, 39 (2):73-78 ISSN 1018-8851 Süt Tipi Oğlakların Doğum, 30. Gün ve 60. Gün Canlı Ağırlıkları Üzerine Sistematik Çevre Etmenlerinin Etkileri Arzu DUMAN 1 Erdinç DEMİRÖREN

Detaylı

Aydın İlindeki Bazı Süt Sağım Tesislerinin Teknik Özellikleri. Technical Properties of Some Milking Parlours in Aydın Province

Aydın İlindeki Bazı Süt Sağım Tesislerinin Teknik Özellikleri. Technical Properties of Some Milking Parlours in Aydın Province Aydın İlindeki Bazı Süt Sağım Tesislerinin Teknik Özellikleri Türker SARAÇOĞLU, Nurettin TOPUZ, Cengiz ÖZARSLAN Adnan Menderes Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım Makinaları Bölümü, Aydın turksar@hotmail.com

Detaylı

Sait GEZGİN, Nesim DURSUN, Fatma GÖKMEN YILMAZ

Sait GEZGİN, Nesim DURSUN, Fatma GÖKMEN YILMAZ FARKLI ŞEKİL VE DOZLARDA UYGULANAN TKİ HÜMAS IN EKMEKLİK BUĞDAYIN BAYRAK YAPRAK BESİN ELEMENTİ KONSANTRASYONU, VERİM VE TANE PROTEİN KAPSAMINA ETKİLERİ Sait GEZGİN, Nesim DURSUN, Fatma GÖKMEN YILMAZ Bu

Detaylı

Türkiye ve Dünya da Manda Yetiştiriciliği 1

Türkiye ve Dünya da Manda Yetiştiriciliği 1 ISSN: 2146-8168 Sayı: 8, Yıl: 2013, Sayfa: 65-70 http://bilader.gop.edu.tr Dergiye Geliş Tarihi: 04.08.2013 Yayına Kabul Tarihi: 31.12.2013 Baş Editör: Naim Çağman Alan Editörü: Yalçın Tahtalı Türkiye

Detaylı

Özel Bir Hastanede Diyabet Polikliniğine Başvuran Hastalarda İnsülin Direncini Etkileyen Faktörlerin Araştırılması

Özel Bir Hastanede Diyabet Polikliniğine Başvuran Hastalarda İnsülin Direncini Etkileyen Faktörlerin Araştırılması Özel Bir Hastanede Diyabet Polikliniğine Başvuran Hastalarda İnsülin Direncini Etkileyen Faktörlerin Araştırılması 20 24 Mayıs 2009 tarihleri arasında Antalya da düzenlenen 45. Ulusal Diyabet Kongresinde

Detaylı

Sığır yetiştiriciliğinde Sıcaklık Stresi ve Alınabilecek Önlemler. Prof. Dr. Serap GÖNCÜ. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi

Sığır yetiştiriciliğinde Sıcaklık Stresi ve Alınabilecek Önlemler. Prof. Dr. Serap GÖNCÜ. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Sığır yetiştiriciliğinde Sıcaklık Stresi ve Alınabilecek Önlemler Prof. Dr. Serap GÖNCÜ Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Zootekni Bölümü 01330 Adana Bir ineğin kendisinden beklenen en yüksek verimi

Detaylı

YEM VE DİĞER TARLA BİTKİLERİ

YEM VE DİĞER TARLA BİTKİLERİ 21-22 Nisan 2015 / İZMİR YEM VE DİĞER TARLA BİTKİLERİ KANATLI HAYVAN BESLEMEDE DUT YAPRAĞI TOZU VE DUT YAPRAĞI SİLAJI TOZUNUN HAYVAN PERFORMANSI, SERUM PARAMETRELERİ, ET KALİTESİ VE YEM MALİYETİ ÜZERİNE

Detaylı

ZOOTEKNİ BÖLÜMÜ. Araş. Gör. Ertuğrul KUL

ZOOTEKNİ BÖLÜMÜ. Araş. Gör. Ertuğrul KUL ZOOTEKNİ BÖLÜMÜ Araş. Gör. Ertuğrul KUL İletişim Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Zootekni Bölümü 55139 Kurupelit-Samsun Tel: +90 (362) 3121919/1167 Fax: +90 (362) 4576034 E-mail: ekul@omu.edu.tr

Detaylı

Adıyaman İlinden Eylül Ayında Elde Edilen İnek Sütlerinin Doğu Afrika Kaliteli Çiğ İnek Sütü Standartlarına Uygunluklarinin Belirlenmesi

Adıyaman İlinden Eylül Ayında Elde Edilen İnek Sütlerinin Doğu Afrika Kaliteli Çiğ İnek Sütü Standartlarına Uygunluklarinin Belirlenmesi Adıyaman İlinden Eylül Ayında Elde Edilen İnek Sütlerinin Doğu Afrika Kaliteli Çiğ İnek Sütü Standartlarına Uygunluklarinin Belirlenmesi Buket COŞKUN 1, Murat ÇİMEN 1*, Hülya YILDIRIM 1, Asiye İLHAN 1,

Detaylı

Kanatlı. Selko-pH Uygulamasının Broylerlerde Canlı Ağırlık ve Yem Tüketimine Etkisi

Kanatlı. Selko-pH Uygulamasının Broylerlerde Canlı Ağırlık ve Yem Tüketimine Etkisi Selko-pH Uygulamasının Broylerlerde Canlı Ağırlık ve Yem Tüketimine Etkisi KONU etkisi İLGİ Tamponlanmış organik asit kombinasyonunun broyler performansına Selko-pH Uygulamasının Broylerlerde Canlı Ağırlık

Detaylı

Düz Kas. Nerede???? İçi boş organların duvarı, Kan damarlarının duvarı, Göz, Kıl follikülleri. Mesane. Uterus. İnce bağırsak

Düz Kas. Nerede???? İçi boş organların duvarı, Kan damarlarının duvarı, Göz, Kıl follikülleri. Mesane. Uterus. İnce bağırsak Nerede???? İçi boş organların duvarı, Kan damarlarının duvarı, Göz, Kıl follikülleri. Düz Kas Mesane Uterus İnce bağırsak Düz Kas İşlevleri İstemsiz kasılma Bazı düz kas hücreleri kollajen, elastin, glikozaminoglikan,

Detaylı

GİRİŞ. Kan dolaşımı enfeksiyonları (KDE) önemli morbidite ve mortalite sebebi. ABD de yılda 200.000 KDE, mortalite % 35-60

GİRİŞ. Kan dolaşımı enfeksiyonları (KDE) önemli morbidite ve mortalite sebebi. ABD de yılda 200.000 KDE, mortalite % 35-60 Dr. Tolga BAŞKESEN GİRİŞ Kan dolaşımı enfeksiyonları (KDE) önemli morbidite ve mortalite sebebi ABD de yılda 200.000 KDE, mortalite % 35-60 Erken ve doğru tedavi ile mortaliteyi azaltmak mümkün GİRİŞ Kan

Detaylı

Formaldehite maruz kalmış ratlarda böbrek dokusunda mast hücrelerinin dağılımı ve heterojenitesi

Formaldehite maruz kalmış ratlarda böbrek dokusunda mast hücrelerinin dağılımı ve heterojenitesi Formaldehite maruz kalmış ratlarda böbrek dokusunda mast hücrelerinin dağılımı ve heterojenitesi Tuğrul ERTUĞRUL *, Gülay ÇİFTCİ **, Şerife TÜTÜNCÜ *** Öz: Bu çalışmada, formaldehite maruz kalmış ratların

Detaylı

Farklı Kondisyon Puanlarına Sahip Simmental Irkı Sığırlardan Elde Edilen Sütlerin AB Standartlarına Uygunluğunun Belirlenmesi

Farklı Kondisyon Puanlarına Sahip Simmental Irkı Sığırlardan Elde Edilen Sütlerin AB Standartlarına Uygunluğunun Belirlenmesi ISSN: 2148-0273 Cilt 5, Sayı 1, 2017 Vol. 5, Issue 1, 2017 Farklı Kondisyon Puanlarına Sahip Simmental Irkı Sığırlardan Elde Edilen Sütlerin AB Standartlarına Uygunluğunun Belirlenmesi Duygu ULAŞ 1, Yeliz

Detaylı

Aydın İli Yaz Mevsimi Koşullarında Esmer ve Siyah Alaca Sığırların Bazı Besi Performansı Özellikleri Üzerine Bir Araştırma

Aydın İli Yaz Mevsimi Koşullarında Esmer ve Siyah Alaca Sığırların Bazı Besi Performansı Özellikleri Üzerine Bir Araştırma Hayvansal Üretim 48(2): 1-6, 2007 Araştırma Makalesi Aydın İli Yaz Mevsimi Koşullarında Esmer ve Siyah Alaca Sığırların Bazı Besi Performansı Özellikleri Üzerine Bir Araştırma Mürsel Özdoğan Adnan Menderes

Detaylı

TOKAT İLİ NİKSAR İLÇESİNDEN ELDE EDİLEN İNEK SÜTLERİNDE BİYOKİMYASAL PARAMETRELERİN MEVSİMSEL FARKLILIKLARI

TOKAT İLİ NİKSAR İLÇESİNDEN ELDE EDİLEN İNEK SÜTLERİNDE BİYOKİMYASAL PARAMETRELERİN MEVSİMSEL FARKLILIKLARI ISSN: 2148-0273 Cilt 3, Sayı 2, 2015 Vol. 3, Issue 2, 2015 TOKAT İLİ NİKSAR İLÇESİNDEN ELDE EDİLEN İNEK SÜTLERİNDE BİYOKİMYASAL PARAMETRELERİN MEVSİMSEL FARKLILIKLARI Tuğba Yalçın, Murat Çimen*, Asiye

Detaylı

Ferhan Hoştürk Kaygısız * The Intermediar Margins of Slaughtered Cattles and Cattle Meat at İstanbul Livestock Market

Ferhan Hoştürk Kaygısız * The Intermediar Margins of Slaughtered Cattles and Cattle Meat at İstanbul Livestock Market İSTANBUL DA KASAPLIK SIĞIR VE SIĞIR ETİ PAZARLAMASINDA ARACI MARJLARI Ferhan Hoştürk Kaygısız * The Intermediar Margins of Slaughtered Cattles and Cattle Meat at İstanbul Livestock Market Summary: In this

Detaylı

RATLARDA ANNE YOKSUNLUĞU SENDROMUNA ZENGĠNLEġTĠRĠLMĠġ ÇEVRENĠN ETKĠSĠ. Serap ATA, Hülya İNCE, Ömer Faruk AYDIN, Haydar Ali TAŞDEMİR, Hamit ÖZYÜREK

RATLARDA ANNE YOKSUNLUĞU SENDROMUNA ZENGĠNLEġTĠRĠLMĠġ ÇEVRENĠN ETKĠSĠ. Serap ATA, Hülya İNCE, Ömer Faruk AYDIN, Haydar Ali TAŞDEMİR, Hamit ÖZYÜREK RATLARDA ANNE YOKSUNLUĞU SENDROMUNA ZENGĠNLEġTĠRĠLMĠġ ÇEVRENĠN ETKĠSĠ Serap ATA, Hülya İNCE, Ömer Faruk AYDIN, Haydar Ali TAŞDEMİR, Hamit ÖZYÜREK Hayatın erken döneminde ebeveyn kaybı veya ihmali gibi

Detaylı

Kanın Bileşenleri. Total kan Miktarı: Vücut Ağırlığı x0.08. Plazma :%55 Hücreler : %45. Plazmanın %90 su

Kanın Bileşenleri. Total kan Miktarı: Vücut Ağırlığı x0.08. Plazma :%55 Hücreler : %45. Plazmanın %90 su KAN DOKUSU Kanın Bileşenleri Total kan Miktarı: Vücut Ağırlığı x0.08 Plazma :%55 Hücreler : %45 Plazmanın %90 su Kan Hücreleri Eritrosit Lökosit Trombosit Agranulosit Lenfosit Monosit Granulosit Nötrofil

Detaylı