Evrim ve Evrimin Nedenleri. Doç.Dr. Önder KILIÇ

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Evrim ve Evrimin Nedenleri. Doç.Dr. Önder KILIÇ"

Transkript

1 Evrim ve Evrimin Nedenleri Doç.Dr. Önder KILIÇ

2 BİYOLOJİK EVRİM Evrim, art arda biçim değiştirmeler dizisi, ağır ağır ve kendiliğinden oluşan değişim olarak tanımlanır.

3 EVRİMİN NEDENLERİ Ortam koşulları Eşeyli üreme Varyasyonlar Fenotipik varyasyonlar Genotipik varyasyonlar (Mutasyonlar) Doğal seçilim Adaptasyon İzolasyon mekanizmaları Genetik sürüklenme

4 ORTAM KOŞULLARI

5 Öyriyök bir canlı Garra rufa (Kangal balığı) Nehir, göl, su birikintileri ve çamurlu sular gibi farklı habitatlarda bulunabilir. Taşların ve bitkilerin altında veya arasında gizlenerek dipte yaşar. Termal sularda ( C) da bulunur. Bu sularda banyo alan insanların deri döküntüleriyle beslenir. Bu özelliği ile Egzama ve Dermatitis gibi hastalıkların etkisinin azaltılmasında yararlı olmaktadır.

6 Stenök bir canlı: Mytilus galloprovincialis Lamarck,1819 (sıcak denizlerde gelişemez)

7

8 KUTUP BÖLGELERİNİN STENOTERM TOPLULUKLARI ARKTİK Svalbard kıyıları(~80º N); SICAKLIK ARALIĞI ( 2 to +3ºC). Devamlı buz örtüsü Havuz Kar yosunları Buz kenar bölgesi Havuz Kopepodlar Buz altı faunası Jelatinli zooplanktonlar Buz önü kopepod patlaması Deniz tabanı

9 EŞEYSİZ ÜREME TİPLERİ Asimetrik bölünme Çoğalmaya başlama Bölünme Serbest spor ikiye bölünme Hücre erimesi Kuşatılma Kist oluşumu Kabuk oluşumu tomurcuklanma Spor oluşturma

10 EŞEYLİ VE EŞEYSİZ ÜREMELERİN SONUÇLARI ARASINDAKİ FARK Değişim +kaynaşma

11 REKOMBİNASYON Gametler Mayoz bölünmede crossing-over ve yeniden kaynaşma

12 SONUÇ: FENOTİPİK VARYASYON

13 Bir tür içinde görülen ırklar, genotipik varyasyona örnektir.

14 Bir canlıda, erken gelişim evrelerinde çevresel bir etkiye bağlı olarak meydana gelen ve kalıtsal olmayan değişikliklere fenokopi denir. FENOKOPİ

15 BİR CANLIDA, ERKEN GELİŞİM EVRELERİNDE ÇEVRESEL BİR ETKİYE BAĞLI OLARAK MEYDANA GELEN VE KALITSAL DEĞİŞİKLİKLERE BENZEYEN FAKAT, DÖLDEN DÖLE GEÇMEYEN DEĞİŞİKLİKLERE FENOKOPİ DENİR. Sıcaklık şokuna maruz kalan Aglais urticae de sıcak coğrafyada yaşayan türdeşlerine benzeyen bir fenokopi oluşur. (A) Genellikle Orta Avrupa da yaşayan form; (B) Isı şokuyla Sardunya formuna benzeyen fenokopisi; (C) Aynı türün Sardunya formu. (Goldschmidt 1938.)

16 MUTASYON Genetik materyalde meydana gelen kalıtsal değişikliklerdir. Mutasyon, radyasyon ve bazı kimyasal maddelerin etkisiyle de meydana gelebilir. Somatik hücrelerde meydana gelen mutasyonlar kalıtsal olmadıkları halde üreme hücrelerindeki mutasyonlar kalıtsaldır.

17 MUTASYON Mutasyonlar gen yapısında meydana gelen değişmelerle oluşabileceği gibi kromozom sayısı ve yapısında meydana gelen değişmelerle de oluşabilir.

18 MUTASYON Yararlı mutasyonlar yeni kalıtsal özelliklerin oluşmasına neden olur. Bu durum çok uzun bir süreç sonunda bir türden alt türlerin oluşmasına neden olabilir. Bu şekilde canlıların çeşitliliği artmaktadır.

19 Yararlı Mutasyon

20 Evrim düşüncesinin tarihsel gelişimi Erken dönem evrimcileri önemli bir fenomen keşfetmişlerdi. Artan sayıda kanıt ve fosil, yaşayan organizmaların ortak bir atadan türediklerine işaret etmekteydi. Darwin in bu hipotezi desteklemek için topladığı veriler dolaylıydı, ancak 1870 li yılların ortalarına gelindiğinde evrim teorisinin model bileşenleri üzerine bilimsel tartışmaları tamamen bitirecek kadar ikna ediciydi.

21 Canlılığın değiştiğine ilişkin, kayıtlara geçmiş ilk görüş Milet li Anaksimander e ait olduğu bilinmektedir (MÖ ). Empedokles, Hayvanların, önceki hayvanların organlarının birleşiminden oluştuklarını ileri sürmüştür (MÖ ).

22 Bugün bildiğimiz anlamdaki EVRİM kavramı Fransız Compt de Buffon a aittir ( ). Yaşamın belli koşullar altında kendiliğinden ortaya çıkmış olabileceğini bildirmiştir.

23 Evrim düşüncesinin tarihsel gelişimi Darwin, Türlerin Kökeni kitabını yayınladı

24 CARL LİNNAEUS ( ): İsveçli biyolog, hekim ve fizikçi. Biyolojide sınıflandırma esasını getirmiş, bütün canlıları bir cetvelde göstermiştir. Onun bu metodu, bugün de kullanılmaktadır. JAMES HUTTON ( ) Gradualism: Köklü değişiklik yavaş ve devamlı değişikliklerin sonucudur. COMTE DE BUFFON, ( ) Cuvier in nesillerin yok oluşu ile ilgili keşfi, Lyell in dünyanın uzun bir yaşı olduğunu söylemesi ve hatta Darwin in evrim teorisi Buffon un görüşlerinin devamı niteliğindedir.

25 CHARLES LYELL( ): Bugün işleyen doğal yasaların geçmişte ve tüm evrende var olduğu teorisini kurdu. DARWIN ( ): Doğal seçilime dayalı evrim teorisini önceki bilgi birikimi ve kendi gözlemlerine dayanarak kurdu.

26

27 Alfred Russel Wallace Darwin, doğal seçilim ile ilgili ilk taslağını 1842 yılında yazdı fakat yayınlamadı. Malay takım adalarında (Güney Asya) araştırmalarda bulundu. Wallace, 1858 yılında Darwin e doğal seçilimi açıklayan bir mektup yazdı. Darwin ve Wallace tarafından hazırlanan kısa makaleler, Londra Linne Derneği önünde birlikte okundu.

28 Doğal seçilim Canlıların dış çevreye uyum sağlama sürecinde daha elverişli organizmalara sahip olan türlerin bu özelliklere sahip olmayan türlere göre yaşama ve üreme şansının daha yüksek olmasıdır. Darwin, Doğal Seçilim Yoluyla Türlerin Kökeni Üzerine nin girişinde dört önemli önermede bulunmuştur. 1. Türler içindeki bireyler varyasyon gösterir. 2. Bu varyasyonların bazıları döllere aktarılır. 3. Her nesilde yaşayabilecek olandan daha fazla döl üretilir. 4. Hayatta kalan ve üremeye katılan bireyler, en elverişli varyasyonlara sahip olanlardır. Bunlar doğal olarak seçilmişlerdir.

29 EVRİM LABORATUVAR KOŞULLARINDA GERÇEKLEŞEBİLİR Mİ? Lenski ve arkadaşları (1988) bir E. coli kolonisinden aldıkları 12 bakteri populasyonunu 12 paralel seride 20 yıldan uzun bir süre minimal besi ortamında (glukoz) çoğalttılar. Büyümeyi sınırlandıran faktör ortamdaki glikozun tükenmesiydi. İlk yıllarda herbir popülasyon başarsı hızla arttı nesilde bu artış yavaşladı. Her seride zaman içinde glikozun daha verimli kullanılmasını sağlayan mutasyonlar meydana geldi. E. coli nesilde 12 popülasyondan birinde inanılmaz bir sayı artışı oldu. Bunun nedeni bakterlerin sitrat molaküllerini hücre içine alıp sindirmesidir nesilde bir ön faydalı mutasyon gerçkleşmiştir. İkinci mutasyonun ise ile nesil arasında meydana gelmiştir.

30 DOĞAL SEÇİLİM - Biston betularia örneği Sanayi devrimiden önce Dorset Ormanında (Manchester) likenlerle kaplı olan meşe gövdelerinde koyu renkli kelebekler kuşlar tarafından avlanırken (üst solda); 1850 den sonra kirlenmeye bağlı olarak likenleri yok olan koyu renkli meşe gövdelerinde açık renkli kelebeklerin (üst sağda) avlandıkları farkedildi. Ayrıca bu kelebeklerin kendi aralarında çiftleşmeleri aynı türden olduklarının kanıtıydı.

31 DOĞAL SEÇİLİM

32 Bir retrovirüs olan HIV, ters transkriptaz adlı bir enzim salgılayarak kendi genetik kodunu kopyalamaktadır. Bu kopyalar, virüs tarafından konak olarak kullanılan kişinin kendi genine yerleşmektedir ve HIV üremeye devam etmek için konağın hücresini kullanmaktadır. AZT ilacının kullanımı AZT nin (azidotimidin) adındaki timidine dikkat edin. AZT normalde bir nükleotid analogu olup yapı olarak normal timine benzer ve bundan dolayı da ters kriptazı aldatır. Başlangıçta AZT tedaviye olumlu cevaplar vermiştir fakat ilacın kullanımından birkaç yıl sonra hastalar ilaca cevap vermemeye başlamıştır Bu süreç dört basamaktan oluşmaktadır. 1. Ters transkriptazın AZT den dolayı neden olduğu transkripsiyon yanlışlıkları, ters kriptaz geninde mutasyonlara neden olur. 2. Bu mutasyonlar, virüsün enzim fonksiyonlarında çeşitlenmeye neden olur. 3. Bunlardan bazıları, AZT li ortamda, hayatta kalma ve çoğalma yönünden diğerlerinden daha başarılı hale gelir. 4. Bu mutasyonlar da AZT-dirençli virüslerin yeni döllerine aktarılmıştır. Dolayısıyla, HIV populasyonunun genetik kompozisyonu başlangıçtakine göre farklı hale gelmiştir. İşte bu durum doğal seçilimle evrimleşmedir.

33 DOĞAL SEÇİLİM

34

35 Doğal seçilime benzer sonuçlar veren, fakat oluşumu farklı olan bir başka olay "GENETİK SÜRÜKLENME" (genetik drift) dir. Genellikle küçük ve ayrı kalmış populasyonlar için önemli olan bu olay, gen tekrar sayılarının doğal seçim yerine tesadüfe bağlı olarak değişmesidir.

36 Doğal seçilim

37 EVRİME YARDIMCI OLAN AYRI KALMA MEKANİZMALARI Coğrafik ayrı kalma Üremeye bağlı ayrı kalma Mekanik ayrı kalma Gametik ayrı kalma Cinsel ayrı kalma Melezlerin erken ölümü Melezlerin kısır olması

38 Tür içinde Tür üstünde COĞRAFİK AYRI KALMA VE SONUÇLARI Allopatrik türleşme Simpatrik türleşme Tek Populasyon Coğrafik engel oluşumu Populasyonu bölen engeller Genetik Uzaklaşmada artış Üremede artan İzolasyona bağlı seçilim Ekolojik engel oluşumu Çevresel Faktörler (iklim,jeoloji, Ekoloji) Makroevrim ve Mikroevrim Türlerin ayrılması Tarihsel ve gelişimsel sıkıntılar Bağımsız evrim Türleşmenin tamamlanması Göç / Dağılma Populasyonlar Gelişim Genetik

39 Galapagos İspinozları allopatrik türleşmeye örneklerdir.

40

41 DOĞU AFRİKANIN BÜYÜK GÖLLERİ OLAN TANGANYIKA, MALAWI VE VICTORIA GÖLLERİNDE, CICHLIDAE AİLESİNDE GÖRÜLEN ŞAŞIRTICI ADAPTİF RADYASYON (TÜRLEŞME) ÖRNEKLERİ

42 ÜREMEYE BAĞLI OLARAK AYRI KALMA ŞEKİLLERİ Maltoz ile beslenenler Nişasta ile beslenenler Çok jenerasyon sonra

43 MENDEL ( ): BİTKİ MELEZLERİ ÜSTÜNE DENEMELER BAŞLIKLI YAZISI 1866 YILINDA ÇEK DİLİNDE YAYINLANDI. ANCAK 1900 YILINDA ALMANCAYA ÇEVRİLDİKTEN SONRA ÖĞRENİLDİ. DARWIN İN TEORİSİNDE EKSİK OLAN MUTASYON OLGUSU TEORİDE YERİNİ ALARAK NEODARWINİZM OLARAK TANIMLANDI.

44 ERNST WALTER MAYR ( ): 20. yüzyılın önemli Alman evrimci biyolog ve JULİAN SORELL HUXLEY ( ), İngiliz evrimci biyolog Her ikisi de Darwin'in Evrim Kuramı ile Mendel'in kalıtım kuramı, modern moleküler biyoloji ve matematiksel populasyon genetiği ışığında "Systematics and the Origin of Species" ve "Evolution - The Modern Synthesis" isimli eserlerde birleştirilerek modern evrimsel sentez adını aldı. Modern sentezin ana katkısı kalıtımın ve dolayısıyla evrimin temel birimi olan genler üzerine yeni edinilen bigilerle evrimin mekanizması, yani doğal seçilim arasındaki bağlantıyı kurmuş olmasıdır.

45 ADAPTASYON

46 ADAPTASYON Canlıların sahip olduğu karakterleri ile ortama uyum sağlamalarıdır. Kalıtsaldır.

47 BÖCEKLERDE ADAPTASYONA BAĞLI OLARAK FARKLI AĞIZ TİPLERİNİN EVRİMİ Temel ağız yapısı aynıdır ve labrum (üst dudak), bir çift mandibul (çene), hipofarinks (ağız kaidesi), bir çift maksil ve labium (alt dudak) dan oluşur. Bu yapılar değişik taksonlarda beslenme şekline göre değişir. (A) En eski tip olan çiğneyici ağız (Çekirge) (B) Yalayıcı-emici ağız (Bal arısı) (C) Emici ağız (kelebek) Labrum gerilemiş, mandibuller yok olmuş, maksiller uzayarak emme borusunu meydana getirmiştir. (D) Sokucu-emici ağız (dişi sivrisinek) Labrum ve maksiller emme borusuna, mandibuller delme organına, labrum diğer ağız parçalarını içine alabilen bir kılıfa dönüşmüştür.

48 YIRTICI BASKISI OLMADAN GELİŞEN GALAPAGOS KAPLUMBAĞALARI (Geochelone nigra) NIN AĞIRLIĞI 400 Kg. KADARDIR Galapagos adaları 3,5 MYÖ oluşmuş volkanik adalardır Kaplumbağaların bu adalara Güney Amerikadan Humbolt akıntısıyla sürüklenerek geldikleri düşünülmektedir. Nitekim ilk balina avcılarının binlerce kaplumbağayı bu adalardan yemek için aldıkları ve taze tüketmek için ters çevirip haftalarca aç ve susuz bırakmalarına rağmen canlı kaldıkları bilinmektedir. Bu süre Güney Amerikadan 1000 Km. uzakta bulunan adalara kaplumbağaların ulaşması için yeterli görülmektedir. Geochelone nigra

ADIM ADIM YGS LYS Adım EVRİM

ADIM ADIM YGS LYS Adım EVRİM ADIM ADIM YGS LYS 191. Adım EVRİM EVRİM İLE İLGİLİ GÖRÜŞLER Evrim, geçmiş ile gelecekteki canlıların ve olayların yorumlanmasını sağlayarak, bugün dünyada yaşayan canlılar arasındaki akrabalık derecesini

Detaylı

TÜR NE DEMEKTİR? TÜR TÜR

TÜR NE DEMEKTİR? TÜR TÜR TÜRLEŞME TÜR NE DEMEKTİR? Diğer popülasyonlardan evrimsel olarak bağımsız ve kendi aralarında üreyebilen (fertil döller verebilen) popülasyonlar topluluğuna TÜR (species) denir. Ortak atalara sahip olan

Detaylı

Dersin Kodu 1206.7102. Dersin Seviyesi

Dersin Kodu 1206.7102. Dersin Seviyesi Evrim Dersin Adı Dersin Seviyesi Evrim Dersin Kodu 1206.7102 Dersin Türü Dersin AKTS Kredisi 4,00 Haftalık Ders Saati (Kuramsal) 2 Haftalık Uygulama Saati 0 Haftalık Laboratuar Saati 0 Dersin Verildiği

Detaylı

ADIM ADIM YGS LYS. 91. Adım KALITIM -17 GENETİK VARYASYON MUTASYON MODİFİKASYON ADAPTASYON - REKOMBİNASYON

ADIM ADIM YGS LYS. 91. Adım KALITIM -17 GENETİK VARYASYON MUTASYON MODİFİKASYON ADAPTASYON - REKOMBİNASYON ADIM ADIM YGS LYS 91. Adım KALITIM -17 GENETİK VARYASYON MUTASYON MODİFİKASYON ADAPTASYON - REKOMBİNASYON GENETİK VARYASYON Aynı türün bireyleri arasındaki farklılığa VARYASYON denir. Varyasyonların hepsi

Detaylı

2. BÖLÜM: POPULASYONLARDA ALEL VE GENOTİP FREKANSLARININ DEĞİŞİMİ... 11

2. BÖLÜM: POPULASYONLARDA ALEL VE GENOTİP FREKANSLARININ DEĞİŞİMİ... 11 İÇİNDEKİLER 1. BÖLÜM: EVRİME GİRİŞ...1 1.1. EVRİM VE BAŞLICA EVRİM TEORİLERİ...1 1.1.1. Darwin in Evrim Teorisi...2 1.1.2. Darwin Sonrasının Evrim Teorileri...4 1.1.3. Evrimsel Sentez Teorisi...5 1.2.

Detaylı

BİYOCOĞRAFYA DERS 2 1

BİYOCOĞRAFYA DERS 2 1 BİYOCOĞRAFYA DERS 2 1 KAYNAKÇA 2 Türleşme, Farklılaşma ve Yok Olma Bu bölümde; Yeni tür nasıl oluşur? Tür nasıl farklılaşır? Tür niçin yok olur? incelenecektir 3 Türleşme, Farklılaşma ve Yok Olma from

Detaylı

Hardy Weinberg Kanunu

Hardy Weinberg Kanunu Hardy Weinberg Kanunu Neden populasyonlarla çalışıyoruz? Popülasyonları analiz edebilmenin ilk yolu, genleri sayabilmekten geçer. Bu sayım, çok basit bir matematiksel işleme dayanır: genleri sayıp, tüm

Detaylı

YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #7

YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #7 YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #7 1) 48 saat karanlıkta bekletilen bir saksı bitkisinden bu sürenin sonunda bir yaprak kopartılmış (1. yaprak) ve bitki aydınlık ortamda 12 saat bekletilmiştir. Bu sürenin sonunda

Detaylı

EVRİM VE FOSİL KANITLAR 4. Prof.Dr. Atike NAZİK Ç.Ü. Jeoloji Mühendisliği

EVRİM VE FOSİL KANITLAR 4. Prof.Dr. Atike NAZİK Ç.Ü. Jeoloji Mühendisliği EVRİM VE FOSİL KANITLAR 4 Prof.Dr. Atike NAZİK Ç.Ü. Jeoloji Mühendisliği EVRİM/DEĞİŞİM/GELİŞİM Bir prosestir. Yeryüzünde, yaşamın ilk formundan bugüne kadarki büyük değişimi karakterize eder. Genlerdeki

Detaylı

EVRİM VE FOSİL KANITLAR 4. Prof.Dr. Atike NAZİK Ç.Ü. Jeoloji Mühendisliği

EVRİM VE FOSİL KANITLAR 4. Prof.Dr. Atike NAZİK Ç.Ü. Jeoloji Mühendisliği EVRİM VE FOSİL KANITLAR 4 Prof.Dr. Atike NAZİK Ç.Ü. Jeoloji Mühendisliği EVRİM/DEĞİŞİM/GELİŞİM Bir prosestir. Yeryüzünde, yaşamın ilk formundan bugüne kadarki büyük değişimi karakterize eder. Genlerdeki

Detaylı

Populasyon Genetiği. Populasyonlardaki alel ve gen frekanslarının değişmesine neden olan süreçleri araştıran evrimsel bilim dalı.

Populasyon Genetiği. Populasyonlardaki alel ve gen frekanslarının değişmesine neden olan süreçleri araştıran evrimsel bilim dalı. Bu dersin içeriği, Populasyonun tanımı, Alel ve genotip frekansı, Gen havuzu, Gen frekansı, Gerçek/Doğal populasyonlar ve ideal populasyonlar, Populasyon genetiğinin çalışma alanları, HW kanunu -giriş,

Detaylı

TEMEL VETERĠNER GENETĠK

TEMEL VETERĠNER GENETĠK DİKKATİNİZE: BURADA SADECE ÖZETİN İLK ÜNİTESİ SİZE ÖRNEK OLARAK GÖSTERİLMİŞTİR. ÖZETİN TAMAMININ KAÇ SAYFA OLDUĞUNU ÜNİTELERİ İÇİNDEKİLER BÖLÜMÜNDEN GÖREBİLİRSİNİZ. TEMEL VETERĠNER GENETĠK KISA ÖZET KOLAYAOF

Detaylı

Kategori Alt Kategori Program İçeriği Kazanımlar Dersler Arası İlişki I. HAYATSAL OLAYLAR

Kategori Alt Kategori Program İçeriği Kazanımlar Dersler Arası İlişki I. HAYATSAL OLAYLAR 200 Kategori Alt Kategori Program İçeriği Kazanımlar Dersler Arası İlişki I. HAYATSAL OLAYLAR I.1. Genetik Mühendisliği ve Biyoteknoloji İnsan için önemli olan birçok ürünlerin üretimi biyoteknolojinin

Detaylı

Mutasyon ve Genetik Sürüklenme

Mutasyon ve Genetik Sürüklenme Mutasyon ve Genetik Sürüklenme Bir popülasyondaki alel frekanslarını değiştiren doğal sebepler Doğal seçilim Mutasyon Genetik sürüklenme Kurucu etki (Founder effect) Popülasyon darboğazı, MUTASYON Genel

Detaylı

12. SINIF KONU ANLATIMI 33 HAYATIN BAŞLANGICI

12. SINIF KONU ANLATIMI 33 HAYATIN BAŞLANGICI 12. SINIF KONU ANLATIMI 33 HAYATIN BAŞLANGICI Canlılar öldükten sonra yumuşak dokular saprofitler tarafından ayrıştırılır. Kemik ve kabuk gibi sert yapılar ise ayrıştırılamaz. Bu yapılar minerallerle kayaçlara

Detaylı

DNA ve Özellikleri. Şeker;

DNA ve Özellikleri. Şeker; DNA ve Özellikleri Hücrelerdeki hayatsal olayların yönetimini çekirdek sağlar. Çekirdek içinde, hücrenin beslenme, solunum, üreme gibi canlılık faaliyetlerin yönetilmesini sağlayan genetik madde bulunur.

Detaylı

EVRİM TEORİSİ BİRİNCİ SINIF GENEL BİYOLOJİ DERSİ

EVRİM TEORİSİ BİRİNCİ SINIF GENEL BİYOLOJİ DERSİ EVRİM TEORİSİ BİRİNCİ SINIF GENEL BİYOLOJİ DERSİ Yrd. Doç. Dr. Deniz ġġrġn Kasım 2010 a Namık Kemal Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Biyoloji Bölümü, Tekirdağ EVRĠM TEORĠSĠ http://www.ideashare.nl/2010/10/16/the-evolution-of-information-sharing-2/

Detaylı

2007 ÖSS BİYOLOJİ SORULARI VE CEVAPLARI

2007 ÖSS BİYOLOJİ SORULARI VE CEVAPLARI 2007 ÖSS BİYOLOJİ SORULARI VE CEVAPLARI 1. BÖLÜM 1. Aşağıdaki tabloda bazı canlı türlerinin kromozom sayıları verilmiştir. Bu tablodaki bilgilere göre, I. İki canlı türünün kromozom sayılarına bakılarak

Detaylı

GENETİK I BİY 301 DERS 6

GENETİK I BİY 301 DERS 6 GENETİK I BİY 301 DERS 6 İçerik Kısım 1: Genler, Kromozomlar ve Kalıtım Kısım 2: DNA-Yapısı, Replikasyonu ve Varyasyonu Kısım 3: Genetik bilginin ifadesi ve düzenlenmesi Kısım 4: Genomik Analiz Kısım 5:

Detaylı

ADIM ADIM YGS-LYS 44. ADIM CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI-4 BAKTERİLER ALEMİ-2

ADIM ADIM YGS-LYS 44. ADIM CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI-4 BAKTERİLER ALEMİ-2 ADIM ADIM YGS-LYS 44. ADIM CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI-4 BAKTERİLER ALEMİ-2 BAKTERİLERDE EŞEYSİZ ÜREME İKİYE BÖLÜNME Bakteri bölüneceği zaman DNA dan bir kopya çıkartılır. Böylece bakteri içinde iki tane

Detaylı

10. SINIF BİYOLOJİ DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI

10. SINIF BİYOLOJİ DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI 10. SINIF BİYOLOJİ DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI Biyoloji Dersi Öğretim Programının temelleri üreme, kalıtım ve yaşadığımız çevre konularıyla ilgili somut ve öğrencileri motive edici örnekler üzerine kurulmuştur.

Detaylı

DERS BİLGİLERİ. Ders Kodu Dönem T+U Saat Kredi AKTS. Hareket Sistemi TIP 107 1 107 7 10. Kurul Dersleri Teorik Pratik Toplam.

DERS BİLGİLERİ. Ders Kodu Dönem T+U Saat Kredi AKTS. Hareket Sistemi TIP 107 1 107 7 10. Kurul Dersleri Teorik Pratik Toplam. DERS BİLGİLERİ Ders Kodu Dönem T+U Saat Kredi AKTS Hareket Sistemi TIP 107 1 107 7 10 Kurul Dersleri Teorik Pratik Toplam Anatomi 22 18 40 Tıbbi Biyokimya 21 4 25 Tıbbi Biyoloji 16 2 18 Histoloji ve Embriyoloji

Detaylı

Fizik Antropoloji Anabilim Dalına ait dersler, Antropoloji Lisans Programı dahilinde verilmektedir. Fizik Antropolojiye Giriş.

Fizik Antropoloji Anabilim Dalına ait dersler, Antropoloji Lisans Programı dahilinde verilmektedir. Fizik Antropolojiye Giriş. Fizik Antropoloji Anabilim Dalına ait dersler, Antropoloji Lisans Programı dahilinde verilmektedir. Fizik Antropolojiye Giriş Bu ders içerisinde, Fizik Antropolojinin tarihsel gelişimi, çalışma alanları,

Detaylı

FRANSA DA ORTAÖĞRETİM İKİNCİ SINIF DERS KİTAPLARINDA EVRİM

FRANSA DA ORTAÖĞRETİM İKİNCİ SINIF DERS KİTAPLARINDA EVRİM FRANSA DA ORTAÖĞRETİM İKİNCİ SINIF DERS KİTAPLARINDA EVRİM Burcu GÜNGÖR, Sami ÖZGÜR Balıkesir Üniversitesi Necatibey Eğitim OFMA Biyoloji Eğitimi A.B.D Özet Ders kitapları, hem öğretmenlerin hem öğrencilerin

Detaylı

A. EġEYĠN BELĠRLENMESĠ

A. EġEYĠN BELĠRLENMESĠ Modern Genetik Biyoloji Ders Notları A. EġEYĠN BELĠRLENMESĠ Bazı omurgasız hayvanlarda ve tam çiçek bulunduran bitkilerin büyük çoğunluğunda hem dişi hem de erkek organ birlikte bulunur. Bazı canlılarda

Detaylı

Her canlının neslini devam ettirmek üzere kendine benzer yeni bireyler meydana getirmesi olayına üreme denir.

Her canlının neslini devam ettirmek üzere kendine benzer yeni bireyler meydana getirmesi olayına üreme denir. ÜREME ve ÇEŞİTLERİ Her canlının neslini devam ettirmek üzere kendine benzer yeni bireyler meydana getirmesi olayına üreme denir. A. EŞEYSİZ ÜREME Eşey hücrelerinin oluşumu ve döllenme olmadan, bir atadan

Detaylı

CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI

CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI Dünya da henüz bilinmeyen çok sayıda canlı var. Bugün 1, 8 milyon farklı türün varlığı bilinmekte fakat, 3-10 milyon arasında farklı canlı türü

Detaylı

Bunları Biliyor musunuz? MİTOZ

Bunları Biliyor musunuz? MİTOZ MİTOZ Canlının en küçük yapı biriminin hücre olduğunu 6. sınıfta öğrenmiştik. Hücreler; hücre zarı, sitoplazma ve çekirdekten meydana gelmiştir. Hücreler büyüme ve gelişme sonucunda belli bir olgunluğa

Detaylı

Teori (saat/hafta) Laboratuar (saat/hafta) BES114 2. BAHAR 3 0 0 2

Teori (saat/hafta) Laboratuar (saat/hafta) BES114 2. BAHAR 3 0 0 2 TIBBİ BİYOLOJİ VE GENETİK Dersin Adı Kodu Yarıyıl TIBBİ BİYOLOJİ VE GENETİK Önkoşullar Dersin dili Dersin Türü Dersin öğrenme ve öğretme teknikleri Dersin sorumlusu(ları) Dersin amacı Dersin öğrenme çıktıları

Detaylı

TEOG -1 FEN ve TEKNOLOJİ DERSİ DENEME SINAVI 1-) Aşağıdakilerden hangisi mitoz bölünmenin özelliklerinden biri değildir?

TEOG -1 FEN ve TEKNOLOJİ DERSİ DENEME SINAVI 1-) Aşağıdakilerden hangisi mitoz bölünmenin özelliklerinden biri değildir? TEOG -1 FEN ve TEKNOLOJİ DERSİ DENEME SINAVI 1-) Aşağıdakilerden hangisi mitoz bölünmenin özelliklerinden biri değildir? A) Büyüme, gelişme için gereklidir. B) Kromozom sayısı yarıya iner C) Vücut hücrelerinde

Detaylı

BİYOLOJİ EĞİTİMİNDE MOLEKÜLER EVRİM. Prof. Dr. Haluk Ertan İ.Ü. Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü Biyologlar Derneği İstanbul Şubesi

BİYOLOJİ EĞİTİMİNDE MOLEKÜLER EVRİM. Prof. Dr. Haluk Ertan İ.Ü. Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü Biyologlar Derneği İstanbul Şubesi BİYOLOJİ EĞİTİMİNDE MOLEKÜLER EVRİM Prof. Dr. Haluk Ertan İ.Ü. Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü Biyologlar Derneği İstanbul Şubesi İKİ FARKLI DÜNYA GÖRÜŞÜ Statik bir evren, dünya ve doğa anlayışı Değişim=Doğaüstü

Detaylı

Mendel Genetiği, Kalıtım, Gen Mühendisliği ve Biyoteknoloji

Mendel Genetiği, Kalıtım, Gen Mühendisliği ve Biyoteknoloji Mendel Genetiği, Kalıtım, Gen Mühendisliği ve Biyoteknoloji MENDEL GENETİĞİ Ebeveyn (ana-baba) ile oğul bireyler arasındaki benzerlik ve farklılıkların nasıl veya hangi oranlarda ortaya çıkabileceğini

Detaylı

CYANOBACTERIOPHYTA (Mavi-Yeşil Algler)

CYANOBACTERIOPHYTA (Mavi-Yeşil Algler) CYANOBACTERIOPHYTA (Mavi-Yeşil Algler) Bu gruba giren bitkiler, tek hücreli veya koloni halinda yaşayan, bazı üyeleri ipliksi yapıda olan mavi renkli alglerdir. Bir kısmı bakteri kadar küçüktür. Bir hücrede

Detaylı

A) Her ikisi de doğru bilgidir. B) 1. doğru, 2. yanlış bilgidir. C) 1. yanlış, 2. doğru bilgidir. D) Her ikisi de yanlış bilgidir. 5.

A) Her ikisi de doğru bilgidir. B) 1. doğru, 2. yanlış bilgidir. C) 1. yanlış, 2. doğru bilgidir. D) Her ikisi de yanlış bilgidir. 5. SINIF Mitoz - Mayoz Bölünme TEST. Mitoz bölünme, çekirdek bölünmesi ile başlar ve birbirini takip eden evrelerle devam eder. 4. Aşağıda mayoz bölünmenin özellikleriyle ilgili bilgiler veriliyor.. Bir ana

Detaylı

Evrim Teorisine Giriş. Evrim çoğunluk tarafından yanlış bilinir, fakat bu durum herkesin evrim hakkında bir fikri olmasını engellemez.

Evrim Teorisine Giriş. Evrim çoğunluk tarafından yanlış bilinir, fakat bu durum herkesin evrim hakkında bir fikri olmasını engellemez. Evrim Teorisine Giriş Evrim çoğunluk tarafından yanlış bilinir, fakat bu durum herkesin evrim hakkında bir fikri olmasını engellemez. Yeterince araştırmadan, yalnızca bir tanım duyarak yapılan yorumları

Detaylı

ŞEMİKLER ANADOLU LİSESİ ANADOLU LİSESİ ÖĞRETİM YILI 10. SINIFLAR BİYOLOJİ DERSİ ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLANIDIR

ŞEMİKLER ANADOLU LİSESİ ANADOLU LİSESİ ÖĞRETİM YILI 10. SINIFLAR BİYOLOJİ DERSİ ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLANIDIR ÜNİTE I: ÜREME ( 39 DERS ) DERS ALT ÖĞRENME ALANLARI KAZANIMLAR ETKİNLİKLER ATATÜRKÇÜLÜK ARAÇ 10.1.1.1. Bir hücreli ve çok hücreli canlılarda mitozu kavrar ve önemini tartışır. 1. ÜNİTE: ÜREME ( 39 DERS

Detaylı

YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #17

YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #17 YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #17 1) Memeli bir hayvanın vücudunda gerçekleşen biyokimyasal tepkimelerden bazıları aşağıdaki gibidir. I Glikojen Glikoz ATP III Buna göre I, II ve III ile gösterilen metabolik

Detaylı

ADIM ADIM YGS LYS Adım EKOLOJİ 15 POPÜLASYON GENETİĞİ

ADIM ADIM YGS LYS Adım EKOLOJİ 15 POPÜLASYON GENETİĞİ ADIM ADIM YGS LYS 108. Adım EKOLOJİ 15 POPÜLASYON GENETİĞİ Belirli bir bölgede yaşayan aynı türlerin oluşturduğu topluluğa popülasyon denir. Popülasyon genetiği, popülasyonu temel alan genetik koludur.

Detaylı

TÜRLERİN KÖKENİ. Yrd.Doç.Dr.Yosun MATER. Yrd.Doç.Dr.Yosun MATER

TÜRLERİN KÖKENİ. Yrd.Doç.Dr.Yosun MATER. Yrd.Doç.Dr.Yosun MATER TÜRLERİN KÖKENİ Yrd.Doç.Dr.Yosun MATER Yrd.Doç.Dr.Yosun MATER Giriş Charles Darwin, volkanik yapılı Galapagos Adalarına geldiğinde, gördüğü türlerden çok etkilendi. Günlüğüne, Zaman ve mekan içerisinde,

Detaylı

KONU 5 Evrim Mekanizmaları I: Seçilim ve Mutasyon. Aslı Sade Memişoğlu

KONU 5 Evrim Mekanizmaları I: Seçilim ve Mutasyon. Aslı Sade Memişoğlu KONU 5 Evrim Mekanizmaları I: Seçilim ve Mutasyon Aslı Sade Memişoğlu Başlıklar 5.1 Popülasyonlarda Mendel Genetiği: Hardy- Weinberg denge prensibi 5.2 Seçilim 5.3 Seçilim Modelleri: Popülasyon genetiği

Detaylı

HAYATIN BAŞLANGICI VE EVRİM

HAYATIN BAŞLANGICI VE EVRİM HAYATIN BAŞLANGICI VE EVRİM 1 A-HAYATIN BAŞLANGICI İnsanoğlu asırlardır yeryüzünde hayatın nasıl başladığını araştırmış ve bu konuda birçok görüş ortaya atmıştır. Bu görüşler şunlardır; 1-Kendiliğinden

Detaylı

Biyoloji = Canlı Bilimi. Biyoloji iki ana bölümden oluşur:

Biyoloji = Canlı Bilimi. Biyoloji iki ana bölümden oluşur: BİYOLOJİNİN ALT BİLİM DALLARI Biyoloji; Latincede canlı anlamına gelen bio ve bilim anlamına gelen logos kelimesinden oluşur. 1 Biyoloji = Canlı Bilimi Biyoloji tüm canlıların yapı, davranış ve fonksiyonlarını

Detaylı

KALITIMIN GENEL İLKELERI. Modern Genetik Eşeye Bağlı Kalıtım-1

KALITIMIN GENEL İLKELERI. Modern Genetik Eşeye Bağlı Kalıtım-1 KALITIMIN GENEL İLKELERI Modern Genetik Eşeye Bağlı Kalıtım-1 Eşey Tayini Kromozoma dayalı eşey saptanması çok hücreli canlılarda gerçekleştirilebilir. Otozomal kromozomlar üzerinde her iki eşeye ait özellikleri

Detaylı

2 Çeşit Populasyon mevcuttur. Gerçek/Doğal Populasyonlar: Örneğin yaşadığınız şehirde ikamet eden insanlar.

2 Çeşit Populasyon mevcuttur. Gerçek/Doğal Populasyonlar: Örneğin yaşadığınız şehirde ikamet eden insanlar. 2 POPULASYON 2 Çeşit Populasyon mevcuttur Gerçek/Doğal Populasyonlar: Örneğin yaşadığınız şehirde ikamet eden insanlar. 2 Çeşit Populasyon mevcuttur İdealize Edilmiş Populasyonlar: Genotip ve alel frekanslarının

Detaylı

T.C. İZMİR VALİLİĞİ HATİCE GÜZELCAN ANADOLU LİSESİ EĞİTİM ÖĞRETİM YILI BİYOLOJİ DERSİ 10. SINIF ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK DERS PLANI

T.C. İZMİR VALİLİĞİ HATİCE GÜZELCAN ANADOLU LİSESİ EĞİTİM ÖĞRETİM YILI BİYOLOJİ DERSİ 10. SINIF ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK DERS PLANI 1. ÜNİTE: ÜREME (39 SAAT) KAZANIM SAYISI:8 1. ÜNİTE: ÜREME (39 SAAT) KAZANIM SAYISI:8 EYLÜL EKİM 10.1.1. Mitoz ve Eşeysiz Üreme 10.1.1. Mitoz ve Eşeysiz Üreme 10.1.1.1. Bir hücreli ve çok hücreli canlılarda

Detaylı

10. Sınıf Biyoloji Konuları Hücre Bölünmeleri Kalıtımın Genel İlkeleri Ekosistem Ekolojisi ve Güncel Çevre Sorunları

10. Sınıf Biyoloji Konuları Hücre Bölünmeleri Kalıtımın Genel İlkeleri Ekosistem Ekolojisi ve Güncel Çevre Sorunları 10. Sınıf Biyoloji Konuları Hücre Bölünmeleri Mitoz ve Eşeysiz Üreme Canlılarda hücre bölünmesinin gerekliliği Mayoz ve Eşeyli Üreme Kalıtımın Genel İlkeleri Kalıtım ve Biyolojik Çeşitlilik Kalıtımın genel

Detaylı

Verilen tanımlar incelendiğinde seçeneklerde belirtilen bilim dallarından hangisine değinilmemiştir?

Verilen tanımlar incelendiğinde seçeneklerde belirtilen bilim dallarından hangisine değinilmemiştir? 1. Biyolojik Yorum, Yöntem ve Alt Bilim Dalları Testi 1 1 Canlının dış yapısını inceleyen bilim dalıdır. Canlılığı, DNA, RNA, gen gibi yapılarla moleküler düzeyde inceler. Canlıların birbirleri ve çevresiyle

Detaylı

BİTKİLERDE DOKU KÜLTÜRÜ DERSİ SOMAKLONAL VARYASYON KONUSU İLE İLGİLİ SORULAR Gizem TERZİ

BİTKİLERDE DOKU KÜLTÜRÜ DERSİ SOMAKLONAL VARYASYON KONUSU İLE İLGİLİ SORULAR Gizem TERZİ BİTKİLERDE DOKU KÜLTÜRÜ DERSİ SOMAKLONAL VARYASYON KONUSU İLE İLGİLİ SORULAR Gizem TERZİ 1) İn vitro kültür sırasında ortaya çıkan ve rejenere olan bitkilerde gözlenen değişiklikler Somaklonal Varyasyon

Detaylı

EVRİMİN TARİHSEL GELİŞİMİ 2.DERS

EVRİMİN TARİHSEL GELİŞİMİ 2.DERS EVRİMİN TARİHSEL GELİŞİMİ 2.DERS http://higheredbcs.wiley.com/legacy/college/levin/0471697435/chap_tut/images/nw0258ann.jpg Prof. Dr. Atike NAZİK Jeoloji Mühendisliği Bölümü Giriş Hepimiz, -Canlıların

Detaylı

ORMAN AĞACI ISLAHI. Yrd. Doç. Dr. DENİZ GÜNEY ( GÜZ DÖNEMİ)

ORMAN AĞACI ISLAHI. Yrd. Doç. Dr. DENİZ GÜNEY ( GÜZ DÖNEMİ) ORMAN AĞACI ISLAHI Yrd. Doç. Dr. DENİZ GÜNEY (2015-2016 GÜZ DÖNEMİ) Hızlı nüfus artışı, sanayi ve teknolojideki gelişmeler, küresel ısınmanın etkileriyle birleşerek ekosistem dengesi üzerinde yoğun baskı

Detaylı

YAŞLANMA /YAŞLANMA ÇEŞİTLERİ VE TEORİLERİ BEYZA KESKINKARDEŞLER 0341110024

YAŞLANMA /YAŞLANMA ÇEŞİTLERİ VE TEORİLERİ BEYZA KESKINKARDEŞLER 0341110024 YAŞLANMA /YAŞLANMA ÇEŞİTLERİ VE TEORİLERİ BEYZA KESKINKARDEŞLER 0341110024 YAŞLANMA Hücre yapısını ve organelleri oluşturan moleküler yapılarından başlayıp hücre organelleri,hücre,doku,organ ve organ sistemlerine

Detaylı

Ayxmaz/biyoloji. Öğrencilerin sonuçlarına göre, katalaz hangi ph düzeyinde en iyi çalışır A) 1 B) 4 C) 7 D) 10 E) 14

Ayxmaz/biyoloji. Öğrencilerin sonuçlarına göre, katalaz hangi ph düzeyinde en iyi çalışır A) 1 B) 4 C) 7 D) 10 E) 14 1- Katalaz bitki ve hayvan dokularında bulunan bir enzimdir. Katalaz hücre solunumunda oluşan hidrojen peroksiti (bir toksin) su ve oksijen gazı haline dönüştürerek birikimini önlemeye yardımcı olur. 10

Detaylı

6. Biyoloji dersi BELEDİYE YARIŞMASI Lise I (birinci) sınıf (cevap anahtarı)

6. Biyoloji dersi BELEDİYE YARIŞMASI Lise I (birinci) sınıf (cevap anahtarı) 6. Biyoloji dersi BELEİYE YARIŞMASI Lise I (birinci) sınıf (cevap anahtarı) 1. Verilen resimdeki boş alanları işaretle! a) bitki hücresi b) kloroplast c) şeker (glikoz, nişasta) ve oksijen ç) sıcaklık

Detaylı

ÖĞRENME ALANI: Canlılar ve Hayat 1.ÜNİTE: Hücre bölünmesi ve Kalıtım. Bir hücreden, birbirinin aynısı iki hücre oluşur.

ÖĞRENME ALANI: Canlılar ve Hayat 1.ÜNİTE: Hücre bölünmesi ve Kalıtım. Bir hücreden, birbirinin aynısı iki hücre oluşur. ÖĞRENME ALANI: Canlılar ve Hayat 1.ÜNİTE: Hücre bölünmesi ve Kalıtım Üreme: Canlıların kendilerine benzer bireyler oluşturarak nesillerini devam ettirmeleri olayı üreme olarak adlandırılır. Üreme olayı;

Detaylı

Işık şiddetindeki Sıcaklıktaki değişme yönü değişme yönü

Işık şiddetindeki Sıcaklıktaki değişme yönü değişme yönü 1999 ÖSS BİYOLOJİ SORULARI VE CEVAPLARI 1. "Bitkilerde nişastanın yıkımını sağlayan enzimler vardır" hipotezini doğrulamak için düzenlenen deneyde, bitki özütünün, aşağıdaki karışımlardan hangisinin bulunduğu

Detaylı

Fezalar Eğitim Kurumları MSO 2013. Matematik ve Fen Bilgisi Olimpiyatı 6. SINIF AÇIKLAMALAR. Bu soru kitapçığında, çoktan seçmeli 40 soru vardır.

Fezalar Eğitim Kurumları MSO 2013. Matematik ve Fen Bilgisi Olimpiyatı 6. SINIF AÇIKLAMALAR. Bu soru kitapçığında, çoktan seçmeli 40 soru vardır. GROUP A M S O Fezalar Eğitim Kurumları Matematik ve Fen Bilgisi Olimpiyatı (23 ŞUBAT 2013, CUMARTESİ) 2 0 1 3 6. SINIF AÇIKLAMALAR Bu soru kitapçığında, çoktan seçmeli 40 soru vardır. Matematik bölümünün

Detaylı

1. Peyzaj Ekolojisi: Tanımı ve Biyolojide Hiyerarşi Düzeni Kavramıyla İlişkisi

1. Peyzaj Ekolojisi: Tanımı ve Biyolojide Hiyerarşi Düzeni Kavramıyla İlişkisi 1. Peyzaj Ekolojisi: Tanımı ve Biyolojide Hiyerarşi Düzeni Kavramıyla İlişkisi 2. Peyzajın Unsurları 3. Komünite ve Peyzaj Düzeyinde Biyoçeşitlilik 4. Ada Biyocoğrafyası 5. Tarafsız Teori 6. Zaman ve Mekân

Detaylı

GENETİK ALGORİTMALAR. Araş. Gör. Nesibe YALÇIN BİLECİK ÜNİVERSİTESİ

GENETİK ALGORİTMALAR. Araş. Gör. Nesibe YALÇIN BİLECİK ÜNİVERSİTESİ GENETİK ALGORİTMALAR Araş. Gör. Nesibe YALÇIN BİLECİK ÜNİVERSİTESİ GENETİK ALGORİTMALAR Genetik algoritmalar, Darwin in doğal seçim ve evrim teorisi ilkelerine dayanan bir arama ve optimizasyon yöntemidir.

Detaylı

Mutasyon: DNA dizisinde meydana gelen kalıcı değişiklik. Polimorfizm: iki veya daha fazla farklı fenotipin aynı tür popülasyonunda bulunmasıdır.

Mutasyon: DNA dizisinde meydana gelen kalıcı değişiklik. Polimorfizm: iki veya daha fazla farklı fenotipin aynı tür popülasyonunda bulunmasıdır. Allel: Bir genin seçenekli biçimi Wild Tip: Normal allel. Bireylerin çoğunda bulunan Mutasyon: DNA dizisinde meydana gelen kalıcı değişiklik Polimorfizm: iki veya daha fazla farklı fenotipin aynı tür popülasyonunda

Detaylı

12. SINIF KONU ANLATIMI 28 EKOLOJİ KOMÜNİTE EKOLOJİSİ

12. SINIF KONU ANLATIMI 28 EKOLOJİ KOMÜNİTE EKOLOJİSİ 12. SINIF KONU ANLATIMI 28 EKOLOJİ KOMÜNİTE EKOLOJİSİ KOMÜNİTE EKOLOJİSİ Bir alan ya da habitat içerisindeki tüm popülasyonların oluşturduğu birliğe komünite denir. Komüniteyi oluşturan türler arasında

Detaylı

1 Canlı Bilimine Giriş 2. 2 Yaşamın Kimyası 18

1 Canlı Bilimine Giriş 2. 2 Yaşamın Kimyası 18 1 Canlı Bilimine Giriş 2 1.1 Tüm yaşayan organizmaların belirli özellikleri ortaktır 2 1.2 Yaşam bir çok seviyede incelenebilir 4 1.3 Bilim insanları doğal dünyayı araştırmak için iyi yapılandırılmış yöntemler

Detaylı

1- Aşağıda verilen mayoz bölünme geçirmekte olan hücrelerin evrelerini ve her birinin kromozom sayısını yazınız. (6*1,5=9 ) 5- Mayoz bölünmede kalıtsal çeşitliliği sağlayan olaylar nelerdir? (2*4=8 ) Profaz_I

Detaylı

1. BÖLÜM: GENETİK BİLİMİNE GİRİŞ 2. BÖLÜM: MENDEL VE KALITIMIN İLKELERİ

1. BÖLÜM: GENETİK BİLİMİNE GİRİŞ 2. BÖLÜM: MENDEL VE KALITIMIN İLKELERİ İÇİNDEKİLER 1. BÖLÜM: GENETİK BİLİMİNE GİRİŞ 1.1. Genetiğin Tanımı... 1 1.2. Genetik Biliminin Tarihçesi... 2 1.2.1. Mendel Öncesi Dönem... 3 1.2.1.1. Linne ve Türlerin Değişmezliği Doktrini... 3 1.2.1.2.

Detaylı

GENETĐK Popülasyon Genetiği. Doç. Dr. Hilâl Özdağ. Pierce B., Genetics: A conceptual Approach,

GENETĐK Popülasyon Genetiği. Doç. Dr. Hilâl Özdağ. Pierce B., Genetics: A conceptual Approach, GENETĐK 111-503 Popülasyon Genetiği Doç. Dr. Hilâl Özdağ 1 Popülasyon Genetiği Popülasyon genetiği bireylerin oluşturduğu toplulukların genetik yapısını ve bu yapının zamanla nasıl değiştiğini inceleyen

Detaylı

Evrim Mekanizmaları. Prof.Dr. Atike NAZİK Çukurova Üniversitesi

Evrim Mekanizmaları. Prof.Dr. Atike NAZİK Çukurova Üniversitesi Evrim Mekanizmaları Prof.Dr. Atike NAZİK Çukurova Üniversitesi GİRİŞ Evrim teorisi- Evrimsel değişimin mekanizmalarını anlamak. Birçok uygulamalar vardır. Türlerin nasıl etkileştiğini, yaşamın çeşitlenmesini

Detaylı

ADI SOYADI SINIFI - NO TENZİLE ERDOĞAN ANADOLU LİSESİ 2014 2015 ÖĞRETİM YILI 10. SINIFLAR SEÇMELİ BİYOLOJİ DERSİ I. DÖNEM II. YAZILI SINAVI PUAN GRUP B RAKAMLA YAZIYLA 1- Aşağıda verilen mayoz bölünme

Detaylı

YAZILI SINAV SORU ÖRNEKLERİ BİYOLOJİ

YAZILI SINAV SORU ÖRNEKLERİ BİYOLOJİ YAZILI SINAV SORU ÖRNEKLERİ BİYOLOJİ SORU 1: A türüne ait bir bitki (Yaprakları koparılmış) B türüne ait bir bitki (Yapraklı) cam fanus cam fanus su su Ortam sıcaklığı 10 C Ortam sıcaklığı 25 C Bir araştırmacı,

Detaylı

10. SINIF KONU ANLATIMI. 48 EKOLOJİ 10 BİYOMLAR Sucul Biyomlar

10. SINIF KONU ANLATIMI. 48 EKOLOJİ 10 BİYOMLAR Sucul Biyomlar 10. SINIF KONU ANLATIMI 48 EKOLOJİ 10 BİYOMLAR Sucul Biyomlar SUCUL BİYOMLAR Sucul biyomlar, biyosferin en büyük kısmını oluşturur. Fiziksel ve kimyasal özelliklerine göre tatlı su ve tuzlu su biyomları

Detaylı

YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #6

YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #6 YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #6 1) Canlılar soylarının devam ettirebilmek için üreyerek yeni bireyler meydana getirir. Bu üreme olaylarıyla ilgili olarak; I. Bakterinin ikiye bölünerek kendine benzer yeni

Detaylı

Bir çekirge sürüsü yaklaşık 2 milyar bireyden oluşur. Ortalama 3 bin ton ağırlığa ulaşır. Bu bazen 50 bin tona yaklaşır. Bir birey bin yumurta

Bir çekirge sürüsü yaklaşık 2 milyar bireyden oluşur. Ortalama 3 bin ton ağırlığa ulaşır. Bu bazen 50 bin tona yaklaşır. Bir birey bin yumurta Tanımlanmış hayvanların 5/4 ü bu sınıfa girer. Toplam tür sayısı 2 milyon civarındadır. Karasal hayvanlar olmalarına rağmen derin denizler hariç tüm biyotoplara uyum sağlamıştır. Atların ayak izinde, birikmiş

Detaylı

Tarımsal Biyoteknolojiye Giriş

Tarımsal Biyoteknolojiye Giriş Tarımsal Biyoteknolojiye Giriş Adnan Menderes Üniversitesi Tarımsal Biyoteknoloji TAB 101 Muavviz Ayvaz (Yrd. Doç. Dr.) 12. Hafta (03.12.2013) 1 Genetiği Değiştirilmiş Organizmalar (GDO) 2 Genetik: Biyolojinin

Detaylı

HÜCRE BÖLÜNMESİ VE KALITIM

HÜCRE BÖLÜNMESİ VE KALITIM HÜCRE BÖLÜNMESİ VE KALITIM Mitoz Bölünme Hücreler neden mitoz bölünme geçirir? 1 Büyüme ve gelişme için 2 Yıpranan doku ve organların onarılması için 3 Eşeysiz üreyen canlılarda üremenin sağlanması için.

Detaylı

EKOLOJİ EKOLOJİK BİRİMLER

EKOLOJİ EKOLOJİK BİRİMLER EKOLOJİ EKOLOJİK BİRİMLER EKOLOJİK BİRİMLER *Ekoloji: Canlıların birbirleriyle ve yaşadıkları ortamla olan ilişkisini inceleyen bilim dalıdır. Ekolojik birimlerin küçükten büyüye doğru sıralaması: Ekoloji

Detaylı

İ. Ü İstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı Prof. Dr. Filiz Aydın

İ. Ü İstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı Prof. Dr. Filiz Aydın İ. Ü İstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı Prof. Dr. Filiz Aydın Genetik nedir? Biyolojinin kalıtım ve varyasyonlarla (çeşitlilikle) ilgilenen bilim dalıdır. Genetik yaşayan tüm organizmalarda

Detaylı

DNA ONARIMI VE MUTASYON. Merve Tuzlakoğlu Öztürk Bakteri genetiği dersi Sunum-2 18.11.2005

DNA ONARIMI VE MUTASYON. Merve Tuzlakoğlu Öztürk Bakteri genetiği dersi Sunum-2 18.11.2005 DNA ONARIMI VE MUTASYON Merve Tuzlakoğlu Öztürk Bakteri genetiği dersi Sunum-2 18.11.2005 *DNA nın dölden döle değişmeden aktarımı için 2 süreç önemlidir: DNA ONARIMI 1. Replikasyon sürecinin doğru yapılması

Detaylı

Ekosistem Ekolojisi Yapısı

Ekosistem Ekolojisi Yapısı Ekosistem Ekolojisi, Ekosistemin Yapısı Ekosistem Ekolojisi Yapısı A. Ekoloji Bilimi ve Önemi Ekoloji canlıların birbirleriyle ve çevreleriyle olan etkileşimlerini inceleyen bilim dalıdır. Günümüzde teknolojinin

Detaylı

Genetik Algoritmalar. Bölüm 1. Optimizasyon. Yrd. Doç. Dr. Adem Tuncer E-posta:

Genetik Algoritmalar. Bölüm 1. Optimizasyon. Yrd. Doç. Dr. Adem Tuncer E-posta: Genetik Algoritmalar Bölüm 1 Optimizasyon Yrd. Doç. Dr. Adem Tuncer E-posta: adem.tuncer@yalova.edu.tr Optimizasyon? Optimizasyon Nedir? Eldeki kısıtlı kaynakları en iyi biçimde kullanmak olarak tanımlanabilir.

Detaylı

Kantitatif özellikler

Kantitatif özellikler Kantitatif genetik Kantitatif özellikler Mendel özellikleri tek genli kalıtım da iki ayrı fenotip bulunur. Birçok özellik tek genle çalışmaz çok sayıda gen ve çevre koşulları devreye girer. Bu nedenle

Detaylı

kpss Önce biz sorduk 50 Soruda SORU Güncellenmiş Yeni Baskı ÖABT BİYOLOJİ Tamamı Çözümlü SORU BANKASI

kpss Önce biz sorduk 50 Soruda SORU Güncellenmiş Yeni Baskı ÖABT BİYOLOJİ Tamamı Çözümlü SORU BANKASI Önce biz sorduk kpss 2 0 1 8 50 Soruda 29 SORU Güncellenmiş Yeni Baskı ÖABT BİYOLOJİ Tamamı Çözümlü SORU BANKASI KOMİSYON ÖABT Biyoloji Soru Bankası ISBN 978-605-318-891-9 Kitapta yer alan bölümlerin tüm

Detaylı

Ekoloji, ekosistemler ile Türkiye deki bitki örtüsü bölgeleri (fitocoğrafik bölgeler)

Ekoloji, ekosistemler ile Türkiye deki bitki örtüsü bölgeleri (fitocoğrafik bölgeler) Ekoloji, ekosistemler ile Türkiye deki bitki örtüsü bölgeleri (fitocoğrafik bölgeler) Başak Avcıoğlu Çokçalışkan Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği Biraz ekolojik bilgi Tanımlar İlişkiler

Detaylı

BİYOLOJİ SORU BANKASI

BİYOLOJİ SORU BANKASI BİYOLOJİ SORU BANKASI Bölüm: 1 Biyolojiye Giriş ve Bilimsel Düşünce ÖĞRETMENLİK ALAN BİLGİSİ TESTİ SORULAR 1. Biyoloji biliminin, bazı alt dallarına ait özellikler aşağıda verilmiştir; Hayatın başlangıcını

Detaylı

Moleküler biyolojiye giriş. Doç.Dr.Pınar AKSOY SAĞIRLI

Moleküler biyolojiye giriş. Doç.Dr.Pınar AKSOY SAĞIRLI Moleküler biyolojiye giriş Doç.Dr.Pınar AKSOY SAĞIRLI Molecular biology terimi ilk kez Warren Weaver tarafından 1938 de kullanıldı. Hayatın fiziksel ve kimyasal olarak açıklanması olarak tanımlandı. 1977

Detaylı

22.04.2015 MBG 112 BİYOLOJİ II BİTKİLERDE ÜREME VE BİYOTEKNOLOJİ YRD. DOÇ. DR. YELDA ÖZDEN. Döl almaşı

22.04.2015 MBG 112 BİYOLOJİ II BİTKİLERDE ÜREME VE BİYOTEKNOLOJİ YRD. DOÇ. DR. YELDA ÖZDEN. Döl almaşı MBG 112 BİYOLOJİ II BİTKİLERDE ÜREME VE BİYOTEKNOLOJİ YRD. DOÇ. DR. YELDA ÖZDEN Döl almaşı Angiospermlerde; Baskın döl sporofit, Gametofit indirgenmiş, Sporofit üreme yapısı olan çiçeği oluşturur. Ovaryum

Detaylı

Doğal seçilim mekanizması

Doğal seçilim mekanizması DOĞAL SEÇİLİM Doğal seçilim mekanizması Bir önceki konuda evrime dair kanıtları inceledik Bu konu ise bunun NASIL olduğunu incelemektedir Darwin gözlemlediği örüntüleri süreç ile ilişkilendirdi İddiaları

Detaylı

Türleşme Mekanizmaları

Türleşme Mekanizmaları Türleşme Mekanizmaları Türleşme toplumların evrimi ile taksonomik çeşitlilik arasmdaki köprüyü oluşturur. Canlı çeşitliliği, soy hatlarının dallanması ve çoğalması demek olan KLADOGENEZ'in sonucudur; sonra

Detaylı

BİYOLOG TANIM. Canlı türlerinin tanımlanması, sınıflandırılması, yaşamı ve evrimini etkileyen koşullar üzerinde araştırma yapan kişidir.

BİYOLOG TANIM. Canlı türlerinin tanımlanması, sınıflandırılması, yaşamı ve evrimini etkileyen koşullar üzerinde araştırma yapan kişidir. TANIM Canlı türlerinin tanımlanması, sınıflandırılması, yaşamı ve evrimini etkileyen koşullar üzerinde araştırma yapan kişidir. A- GÖREVLER Biyologların görevleri araştırmacı ve uygulamacı olmalarına göre

Detaylı

Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü Boğaziçi Üniversitesi

Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü Boğaziçi Üniversitesi BİYOLOJİDEKİ TEKNOLOJİK GELİŞMELER VE ÖNCELİKLERİMİZ Dr. Aslı Tolun Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü Boğaziçi Üniversitesi KLONLAMA / KOPYALAMA Tanım Yöntem Amaç: Kopya birey yaratma Kök hücre oluşturma

Detaylı

Konu: Mitoz Bölünme ve Eşeysiz Üreme

Konu: Mitoz Bölünme ve Eşeysiz Üreme Konu: Mitoz Bölünme ve Eşeysiz Üreme Hücre bölünmesi tüm canlılarda görülen ortak bir özelliktir. Hücre büyüyüp gelişirken madde ve enerji gereksinimleri artar. Sitoplâzma hücre zarına oranla daha hızlı

Detaylı

B unl a r ı B i l i yor mus unuz? MİTOZ. Canlının en küçük yapı biriminin hücre olduğunu 6. sınıfta öğrenmiştik. Hücreler; hücre zarı,

B unl a r ı B i l i yor mus unuz? MİTOZ. Canlının en küçük yapı biriminin hücre olduğunu 6. sınıfta öğrenmiştik. Hücreler; hücre zarı, MİTOZ Canlının en küçük yapı biriminin hücre olduğunu 6. sınıfta öğrenmiştik. Hücreler; hücre zarı, sitoplazma ve çekirdekten meydana gelmiştir. Hücreler büyüme ve gelişme sonucunda belli bir olgunluğa

Detaylı

CANLILARDA ÜREME. Üreme canlıların ortak özelliğidir. Her canlının kendine benzer canlı meydana getirebilmesi üreme ile gerçekleşir

CANLILARDA ÜREME. Üreme canlıların ortak özelliğidir. Her canlının kendine benzer canlı meydana getirebilmesi üreme ile gerçekleşir CANLILARDA ÜREME EYLÜL 3.HAFTA MİTOZ VE EŞEYSİZ ÜREME Her canlının kendine benzer canlı meydana getirebilmesi üreme ile gerçekleşir Üreme canlıların ortak özelliğidir 3 4 Canlılar hücrelerden meydana gelir

Detaylı

ISPARTA HALIKENT ANADOLULİSESİ ÖĞRETİM YILI 9 A-B-C-D-E SINIFLAR BİYOLOJİ DERSİ 2. DÖNEM 3. YAZILI SINAVI RAKAMLA YAZIYLA PUAN

ISPARTA HALIKENT ANADOLULİSESİ ÖĞRETİM YILI 9 A-B-C-D-E SINIFLAR BİYOLOJİ DERSİ 2. DÖNEM 3. YAZILI SINAVI RAKAMLA YAZIYLA PUAN 1. Doğal sınıflandırmada aşağıdakilerden hangisi göz önünde bulundurulmamıştır? A) Genetik (soy) benzerliği B) Anatomik benzerlik C) Dünyadaki dağılımları D) Akrabalık derecesi E) Embriyonik benzerlik

Detaylı

YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #13

YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #13 YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #13 1) Canlılarda özelliklerin genlerle kontrol edildiği ve her genin en az bir özellikten sorumlu olduğu bilindiğine göre, I. Diploid canlılarda her özellik için iki gen bulunması

Detaylı

Canlıların birbirleriyle ve yaşadıkları ortamla olan ilişkisini inceleyen bilim dalıdır.

Canlıların birbirleriyle ve yaşadıkları ortamla olan ilişkisini inceleyen bilim dalıdır. EKOLOJİK BİRİMLER *Ekoloji: Canlıların birbirleriyle ve yaşadıkları ortamla olan ilişkisini inceleyen bilim dalıdır. *Populasyon: Belli bir bölgede yaşayan, (1) türe ait bireylerin oluşturduğu topluluğa

Detaylı

Canlılarda mitoz, amitoz ve mayoz olmak üzere üç çeşit bölünme görülür.

Canlılarda mitoz, amitoz ve mayoz olmak üzere üç çeşit bölünme görülür. HÜCRE BÖLÜNMELERİ Canlılarda mitoz, amitoz ve mayoz olmak üzere üç çeşit bölünme görülür. I. MİTOZ BÖLÜNME Mitoz bölünme tek hücreli canlılardan, çok hücreli canlılara ve insana kadar bir çok canlı grubu

Detaylı

Editörler Prof.Dr. Cansu Filik İşçen & Prof.Dr. Lütfullah Türkmen EVRİM

Editörler Prof.Dr. Cansu Filik İşçen & Prof.Dr. Lütfullah Türkmen EVRİM Editörler Prof.Dr. Cansu Filik İşçen & Prof.Dr. Lütfullah Türkmen EVRİM Yazarlar Prof.Dr. Gazi Görür Doç.Dr. Bekir Doğan Doç.Dr. Meltem Atabay Doç.Dr. Yunus Esen Doç.Dr. Yunus Esen Doç.Dr. Zeha Yakar Yrd.Doç.Dr.

Detaylı

BİLİM SEL YÖNTEM BASAMAKLARI 1

BİLİM SEL YÖNTEM BASAMAKLARI 1 BİLİM SEL YÖNTEM BASAMAKLARI 1 BİLİM SEL YÖNTEM BASAMAKLARI 2 BİLİMDE KULLANILAN YÖNTEMLER 1-Gözlem Yapma 2-Veri Toplama 3-Problemin Belirlenmesi 4-Hipotez Kurma 5-Tahmin Yapma 6-Kontrollü Deneyler 7-Sonuç

Detaylı

Paleoantropoloji'ye Giriş Ders Yansıları

Paleoantropoloji'ye Giriş Ders Yansıları ANT139 PALEOANTROPOLOJİ YE GİRİŞ Genetiğin Basit Temelleri, Kavramlar, Mendel Genetiği, Gen Aktarımı 3. Ders Canlılığı anlayabilmek için moleküler seviyeye inmek gerekir! Hücre Yaşayan organizmaların temel

Detaylı

HAYVANLAR ÂLEMİ. Nicholas Blechman. Hazırlayan Simon Rogers. Çeviren Egemen Özkan

HAYVANLAR ÂLEMİ. Nicholas Blechman. Hazırlayan Simon Rogers. Çeviren Egemen Özkan HAYVANLAR ÂLEMİ Nicholas Blechman Hazırlayan Simon Rogers Çeviren Egemen Özkan 180 HAYVANLAR ÂLEMI Nicholas Blechman 8 17 TÜRLER 18 25 DUYULAR 26 35 REKORTMENLER 36 45 YİYECEK VE İÇECEK 46 55 AİLE 56 63

Detaylı

Biyoteknoloji ve Genetik I Hafta 12. Prokaryotlarda Gen İfadesinin Düzenlenmesi

Biyoteknoloji ve Genetik I Hafta 12. Prokaryotlarda Gen İfadesinin Düzenlenmesi Biyoteknoloji ve Genetik I Hafta 12 Prokaryotlarda Gen İfadesinin Düzenlenmesi Prof. Dr. Hilal Özdağ A.Ü Biyoteknoloji Enstitüsü Merkez Laboratuvarı Tel: 2225826/125 Eposta: hilalozdag@gmail.com Gen İfadesi

Detaylı

BİYOMLAR SUCUL BİYOMLAR SELİN HOCA

BİYOMLAR SUCUL BİYOMLAR SELİN HOCA BİYOMLAR SUCUL BİYOMLAR SELİN HOCA SUCUL BİYOMLAR Sucul biyomlar, biyosferin en büyük kısmını oluşturur. Fiziksel ve kimyasal özelliklerine göre tuzlu su ve tatlı su biyomları olmak üzere iki kısımda incelenir.

Detaylı