Dr. Cengiz Ersun Genel Sekreter
|
|
- Nesrin Neyzi
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1
2
3
4 ÖNSÖZ Kıtaları birleştiren önemli kara ve deniz yollarının kesişme noktasında yer alan İstanbul, sahip olduğu coğrafi konum sonucu tarih boyunca doğu ve batı dünyaları arasında köprü olmuş, çeşitli medeniyetlerin buluşma noktası olarak önemli bir ticaret ve kültür merkezi olma özelliğini taşımıştır. Osmanlı döneminden sonra siyasi merkez olma niteliğini kaybeden İstanbul, 1950 li yıllardan itibaren dış ticaretin ve özel kesimin yeniden önem kazanmasıyla sahip olduğu piyasa büyüklüğü, eğitilmiş iş gücü varlığı ve alt yapı imkanları ile sınai yatırımlar ve ticari faaliyetler için önemi giderek artan bir cazibe merkezi haline gelmiştir. İstanbul da gelişen yatırım eğiliminin, artan inşaat faaliyetlerinin yarattığı işgücü talebi Türkiye nin diğer yerlerdeki atıl işgücünü İstanbul a yönlendirmiş, bu gelişmelere paralel olarak şehir çevresinde kaçak yapılaşmaya dayanan gece kondu semtleri oluşmuştur. Ülkemizin ve İstanbul un en önemli sorunları arasında yer alan göç ve hızlı kentleşme zamanla istihdam sorununun niteliğinin de değişmesine yol açmış, birçok yeni sosyo-ekonomik problemin meydana gelmesine neden olmuştur. Özellikle kırsal kesimde barınan ve gizli işsiz durumunda olan işgücü fazlası, kentlere kayarak açık işsiz haline dönüşmüş, veya marjinal işlere yerleşerek yeni bir gizli işsizlik şekli ortaya çıkarmıştır. Ülkemizin ekonomik ve sosyal merkezi durumunda olan ve nüfusuyla birlikte emek arzı da sürekli olarak artan İstanbul un; karşı karşıya bulunduğu sorunlar tüm Türkiye genelinde hissedilmekte ve sorunların büyük boyutlarda olması çözümünü de zorlaştırmaktadır. Bu gerçekten hareketle, İstanbul a yaşanan göçün istihdam üzerinde oluşturduğu olumlu ve olumsuz etkilerin detaylı olarak incelendiği çalışma dört ana başlık altında toplanmış olup birinci bölümünde; Genel olarak Nüfus ve İş Gücü Politikaları, ikinci bölümünde; Kapsam Bakımından İşgücü (İşgücüne Dahil Olan ve Olmayan Nüfus), üçüncü bölümünde; İstihdam ve İşsizlik, dördüncü bölümünde ise Eksik İstihdam ve Geliştirilmiş İşsizlik Oranları ele alınarak analiz edilmiştir.
5 Ülkemiz için önemli olacağına inandığım bu araştırmayı Odamız adına gerçekleştiren Prof. Dr. Sedat Murat a teşekkür eder, tüm üyelerimize, araştırmacılara ve karar alıcılara faydalı olmasını dilerim. Dr. Cengiz Ersun Genel Sekreter
6 SUNUŞ Birçok geliģmekte olan ülkede olduğu gibi, ülkemizde de istihdam sorunu ne geçmiģte ne de günümüzde istenilen düzeyde çözümlenebilmiģ değildir. Türkiye de nüfus artıģ hızının yüksek oluģu, yeterli sermaye birikiminin oluģamaması ve yabancı sermayeden yeterince yararlanılamaması nedeniyle, istihdam sağlayacak yatırımlarda yetersizlik, iģgücünün önemli bir bölümünün çağdaģ sanayilerin talep ettiği nitelikte iģgücü ihtiyacına uygun düzeyde olmaması gibi faktörler istihdam sorunlarının boyutlarını artırmakta ve karmaģık bir hale getirmektedir. Türkiye genelindeki istihdamın %16,5 ini oluģturmasına karģın, ülkenin her yanından almıģ olduğu yoğun göçlerle nüfusu 12 milyonu aģan Ġstanbul un iģsizlik oranı (%11,2) ülke genelinin iģsizlik oranından (%9,9) daha yüksektir. Türkiye genelindeki yatırımların ve sanayi tesislerinin büyük bir çoğunluğunun Ġstanbul da olmasına rağmen, iģsizlik oranlarının bu denli yüksek olması, dıģarıdan almıģ olduğu göçlerle birlikte emek arzının emek talebinden çok daha yüksek olmasından kaynaklanmaktadır. Nüfusuyla birlikte emek arzı da sürekli olarak artan Ġstanbul un iģgücü ve istihdam sorununun her yönüyle ele alınması ihtiyacı, böyle bir çalıģmanın ortaya çıkmasına neden olmuģtur. Ġstanbul un iģgücü ve istihdam yapısının ele alındığı bu çalıģma dört ana bölümden oluģmaktadır. Bunlar; Genel Olarak Nüfus ve ĠĢgücü Politikaları, Kapsam Bakımından ĠĢgücü (ĠĢgücüne Dahil Olan ve Olmayan Nüfus), Ġstihdam ve ĠĢsizlik, Eksik Ġstihdam ve GeliĢtirilmiĢ ĠĢsizlik Oranları dir. ÇalıĢma; sonuç ve genel bir değerlendirme ile son bulmaktadır. Bu çalıģma; uzun yıllar süren çaba ve birikimler ile Ġstanbul Ticaret Odası tarafından araģtırma projesi kapsamına alınmasından sonraki yoğun ve titiz bir emek sonucunda gerçekleģtirilebilmiģtir. 5
7 ÇalıĢmanın bu aģamaya gelmesinde birçok kurum ve kiģinin önemli katkıları olmuģtur. Ancak bunların tümünü burada saymam mümkün olmadığından sadece bazılarına değinmekle yetineceğim. Bu çalıģmanın altyapısının oluģmasında ve tamamlanmasında; kendilerini büyük ölçüde ihmal ettiğim ailem, yetiģmemde büyük katkısı olan Fakültem, önemli birikimler kazandığım Ġstanbul AraĢtırmalar Merkezi ve maddi yönden çalıģmamı destekleyen Ġstanbul Ticaret Odası nın büyük katkıları olmuģtur. Her birine ayrı ayrı minnattarım. Bu çalıģmanın ortaya çıkmasında ve basılmasında en büyük katkı kuģkusuz Ġstanbul Ticaret Odası yetkililerine ait bulunmaktadır. Burada özellikle ĠTO BaĢkanı Sayın Murat YALÇINTAġ a, Yönetim Kurulu nun değerli üyelerine, Genel Sekreter Sayın Dr. Cengiz ERSUN a, Ġstatistik ġubesi Müdürü Sayın Ünal KALCI ile Ekonomik ve Sosyal AraĢtırmalar ġubesi Müdürü Sayın Tezel PALACIOĞLU ve değerli elemanlarına ve ayrıca Oda elemanlarından Sayın Cemil Hakan KILIÇ a ve burada isimlerini zikredemediğim diğer tüm elemanlara bana vermiģ oldukları ilgi ve destekten dolayı ayrı ayrı teģekkürlerimi ve Ģükranlarımı sunmayı bir borç kabul ederim. Diğer bir teģekkürüm ise büyük bir titizlikle eserin gözden geçirilmesi ve tashih edilmesinde büyük katkılar sağlayan Bölümümüz AraĢtırma Görevlileri Levent ġahġn ve Faruk TAġÇI ile doktora öğrencim Kadir YILDIRIM adır. Kendilerine sonsuz teģekkürlerimi sunuyor ve akademik hayatlarında baģarılar diliyorum. Ekim 2007 Prof. Dr. Sedat MURAT 6
8 Ç NDEK LER ÖNSÖZ...3 SUNUfi...5 TABLOLAR L STES...17 GRAF KLER L STES...23 KISALTMALAR...29 G R fi BÖLÜM: GENEL OLARAK NÜFUS VE figücü POL T KALARI NÜFUSLA LG L KAVRAMLAR VE NÜFUS POL T KALARI Nüfusla lgili Kavram ve Konular Kavram Olarak Nüfus Çal flma Ça Bak m ndan Nüfus Nüfus Art fl ve Sermaye Birikimi Nüfus Art fl ve Teknolojik Geliflim Nüfus Art fl, flgücü ve stihdam Nüfus Art fl - fiehirleflme liflkisi Nüfus Art fl - E itim liflkisi Nüfus Politikalar ve Türkiye deki Uygulama Nüfus Art fl n H zland r c Politikalar Nüfus Art fl n Yavafllat c Politikalar Nüfusun Kalitesini yilefltirici Politikalar Türkiye de Uygulanan Nüfus ve Aile Politikalar Nüfusun Özellikleri Nüfus Miktar Nüfus Art fl H z Nüfusun Co rafi Da l m Nüfusun Cinsiyet Da l m Nüfusun Yafl Da l m Nüfusun Ba ml l k Durumu Nüfusun Hanehalk Da l m Do um Yerleri tibariyle stanbul Nüfusu
9 Nüfusun E itim Durumu Nüfusun Göç Durumu figücü LE LG L METODOL K YAKLAfiIM VE figücü POL T KALARI TÜ K Hanehalk flgücü Anketlerinin Tarihsel Geliflimi, Amac ve Kapsam TÜ K Hanehalk flgücü Anketleri le lgili Genel Aç klama ve Tarihsel Geliflim TÜ K Hanehalk flgücü Anketleri nde Amaç TÜ K Hanehalk flgücü Anketleri nde Kapsam flgücü le lgili Kavramsal Yaklafl m flgücü le lgili Ana Kavram ve Tan mlar TÜ K Hanehalk flgücü Anketleri nde Tan m ve Kavramlar Türkiye de flgücü Politikalar Planl Dönem Öncesi flgücü Yap s Planl Dönem flgücü Yap s ve Politikalar Birinci Befl Y ll k Kalk nma Plan ( ) kinci Befl Y ll k Kalk nma Plan ( ) Üçüncü Befl Y ll k Kalk nma Plan ( ) Dördüncü Befl Y ll k Kalk nma Plan ( ) Beflinci Befl Y ll k Kalk nma Plan ( ) Alt nc Befl Y ll k Kalk nma Plan ( ) Yedinci Befl Y ll k Kalk nma Plan ( ) Sekizinci Befl Y ll k Kalk nma Plan ( ) Dokuzuncu Befl Y ll k Kalk nma Plan ( ) BÖLÜM: KAPSAM BAKIMINDAN figücü ( figücüne DAH L OLAN VE OLMAYAN NÜFUS) figücüne DAH L OLMAYAN NÜFUS Cinsiyete Göre flgücüne Dahil Olmayan Nüfus E itim Durumuna Göre flgücüne Dahil Olmayan Nüfus
10 Yafl Gruplar na Göre flgücüne Dahil Olmayan Nüfus Medeni Duruma Göre flgücüne Dahil Olmayan Nüfus lçelere Göre flgücüne Dahil Olmayan Nüfus figücüne DAH L OLMAYAN NÜFUS GRUPLARI Ev Han mlar Yafl Gruplar na Göre Ev Han mlar lçelere Göre Ev Han mlar Ö renciler Yafl Gruplar na Göre Ö renciler Cinsiyete Göre Ö renciler lçelere Göre Ö renciler Emekliler Yafl Gruplar na Göre Emekliler Cinsiyete Göre Emekliler lçelere Göre Emekliler fl Aramay p flbafl Yapmaya Haz r Olanlar Yafl Gruplar na Göre fl Aramay p flbafl Yapmaya Haz r Olanlar Cinsiyete Göre fl Aramay p flbafl Yapmaya Haz r Olanlar lçelere Göre fl Aramay p flbafl Yapmaya Haz r Olanlar Mevsimlik Çal flanlar Yafl Gruplar na Göre Mevsimlik Çal flanlar Cinsiyete Göre Mevsimlik Çal flanlar Çal flamaz Halde Olanlar Yafl Gruplar na Göre Çal flamaz Halde Olanlar Cinsiyete Göre Çal flamaz Halde Olanlar Ailevi ve Kiflisel Nedenlerle flgücüne Dahil Olmayanlar Yafl Gruplar na Göre Ailevi ve Kiflisel Nedenlerle flgücüne Dahil Olmayanlar Cinsiyete Göre Ailevi ve Kiflisel Nedenlerle flgücüne Dahil Olmayanlar
11 2.3. figücü Toplam flgücü Cinsiyete Göre flgücü E itim Durumuna Göre flgücü Yafl Gruplar na Göre flgücü Medeni Duruma Göre flgücü lçelere Göre flgücü flgücüne Kat lma Oranlar Cinsiyete Göre flgücüne Kat lma Oranlar E itim Durumuna Göre flgücüne Kat lma Oranlar Yafl Gruplar na Göre flgücüne Kat lma Oranlar Medeni Duruma Göre flgücüne Kat lma Oranlar BÖLÜM: ST HDAM GENEL OLARAK ST HDAM Küreselleflme ve stihdam Esneklik ve stihdam Teknoloji ve stihdam E itim ve stihdam stihdam çin Politika Araçlar Mali Teflvik Araçlar Uluslar Aras flbirli i Araçlar Mevzuat Araçlar Nitelik Gelifltirme Araçlar Üretimin Teflvik Araçlar Türkiye de Uygulanan stihdam Politikalar n n Genel Analizi flgücü Arz le lgili Önlemler Nüfus Art fl H z le lgili Önlemler Yurtd fl flgücü Ak m Emek Arz n n Bünyesini Gelifltirici Önlemler H zl Kentleflme
12 flgücü Talebi le lgili Önlemler Toplam Yat r m ve Üretimin Art r lmas Sermayenin Nisbi Fiyat n Ucuzlatmak Emek Yo un Sanayi Dallar n n Teflviki Sektör Analizleri Yapmak Hizmet Sektörünün Teflviki hracata Dayal Ekonomik Büyüme stihdam n Mali ve Hukuki Önlemlerle Cezaland r lmamas flletmelere Kapatma Cezas Yerine fiahsa Ceza Vermek Çal flma Sürelerini K saltmak Befleri Sermaye Analizi stihdam Üzerindeki Vergi ve Di er Yasal Yükümlülükler Vergiler Sosyal Amaçl Fonlar Gelir ve Kurumlar Vergisi Mükellefleri le Sorumlular Taraf ndan Ayr ca Ödenen Fon Pay Çal flanlar n Tasarrufa Teflvik Edilmesi ve Bu Tasarruflar n De erlendirilmesine Dair Kanun Türk Sporunu Teflvik Fonu Çevre Kirlili ini Önleme Fonu Sigorta Prim Ödemeleri Zorunlu Sigorta Prim Ödemeleri htiyari Sigorta Prim Ödemeleri Yasal Yükümlülükler fl Kanunu na Göre Yasal Yükümlülükler Say l Terörle Mücadele Kanunu Uyar nca flçi Çal flt rma Yükümlülü ü Say l Ç rakl k ve Meslek E itimi Kanunu Belli Say da flçi Çal flt ran flyerlerinin Spor Tesisi Yapma, Krefl ve Anaokulu Açma Yükümlülükleri ve Bunlar n flletme Masraflar
13 Çevre Mevzuat le Getirilen Yükümlülükler Say l Umumi H fz s hha Kanunu Maden ve Tafl Ocaklar flletmelerinde ve Tünel Yap m nda Tozla Mücadele Yönetmeli i Elektri e Uygulanan Vergi Tazminatlar K dem Tazminat hbar Tazminat Kötü Niyet Tazminat Sendikal Tazminat Say l SSK n n 26. Maddesi ne Göre Aç lan Rücu Davalar le Öngörülen Tazminatlar ST HDAMIN ÖZELL KLER Toplam stihdam Cinsiyete Göre stihdam Yafl Gruplar na Göre stihdam lçelere Göre stihdam E itim Durumuna Göre stihdam Medeni Duruma Göre stihdam Çal fl lan Yere Göre stihdam Sosyal Güvenlik Kurumuna Kay tl l k Durumuna Göre stihdam flyeri Büyüklü üne Göre stihdam Fiili Çal flma Süresine Göre stihdam Sektörlere Göre stihdam Sektörlere ve Bölgelere Göre stihdam Sektörlere ve Cinsiyete Göre stihdam Sektörlere ve Yafl Gruplar na Göre stihdam Sektörlere ve Çal fl lan Yere Göre stihdam Sektörlere ve flyeri Büyüklü üne Göre stihdam Sektörlere ve Fiili Çal flma Süresine Göre stihdam Sektörlere ve lçelere Göre stihdam
14 flteki Durumuna Göre stihdam flteki Durumu ve Bölgelere Göre stihdam flteki Durumu ve Cinsiyete Göre stihdam flteki Durumu ve Yafl Gruplar na Göre stihdam flteki Durumu ve Çal fl lan Yere Göre stihdam flteki Durumu ve flyeri Büyüklü üne Göre stihdam flteki Durumu ve Fiili Çal flma Süresine Göre stihdam flteki Durum ve Kay tl l klar na Göre stihdam Meslek Gruplar na Göre stihdam Mesleklere ve Cinsiyete Göre stihdam Mesleklere ve Yafl Gruplar na Göre stihdam Mesleklere ve Sektörlere Göre stihdam Mesleklere ve lçelere Göre stihdam BÖLÜM: fis ZL K, EKS K ST HDAM VE GEL fit R LM fi fis ZL K ORANLARI GENEL OLARAK fis ZL K Kalk nma Planlar nda flsizlik Politikalar flsizli in Nedenleri Emek Arz ndan Kaynaklanan Nedenler Nüfus E itim Emek Arz Elastikiyeti Emek Talebinden Kaynaklanan Nedenler Yat r mlar ve Teknoloji Giriflimcilik Verimlilik stihdam Engelleyici Düzenlemeler Sosyo-Ekonomik ve Kültürel Yap dan Kaynaklanan Di er Nedenler Kentleflme
15 Ekonomik Nedenler Sosyolojik Nedenler Hukuki Nedenler Küreselleflme flsizlikle Mücadelede Emek Piyasas Politikalar Pasif Emek Piyasas Politikalar Aktif Emek Piyasas Politikalar fis ZL N ÖZELL KLER Toplam flsizlik Cinsiyete Göre flsizlik lçelere Göre flsizlik Bölgelere (Kent-K r) Göre flsizlik Yafl Gruplar na Göre flsizlik Gençlerin flsizlik Nedenleri Ekonomik Durgunluk Demografik Faktörler Yap sal Faktörler Gençlerin flsizli ine Yönelik Al nabilecek Önlemler Do rudan stihdamla lgili Önlemler E itimle lgili Önlemler E itim ve nsan Gücü Planlamas le lgili Önlemler fl Piyasas n n Düzenlenmesi ve Mesleki Rehberlikle lgili Önlemler E itim Durumuna Göre flsizlik E itim Durumuna ve Yafl Grubuna Göre flsizlik Medeni Duruma Göre flsizlik Aran lan Mesle e Göre flsizlik fl Arama Süresine Göre flsizlik fl Arama Süresine ve Cinsiyete Göre flsizlik fl Arama Süresine ve Mesleklere Göre flsizlik Hanehalk Reisine Yak nl na Göre flsizlik
16 Hanehalk Reisine Yak nl na ve Cinsiyete Göre flsizlik Hanehalk Reisine Yak nl na ve Yafl Gruplar na Göre flsizlik fl Arad klar Kanala Göre flsizlik fl Arad klar Kanala ve Cinsiyete Göre flsizlik fl Arad klar Kanala ve Mesleklere Göre flsizlik Nedenlerine Göre flsizlik Nedenlerine ve Cinsiyete Göre flsizlik Nedenlerine ve Sektörlere Göre flsizlik EKS K ST HDAM VE ÖZELL KLER Genel Olarak Eksik stihdam Eksik stihdam n Özellikleri Toplam Eksik stihdam Cinsiyete Göre Eksik stihdam Yafl Gruplar na Göre Eksik stihdam E itim Durumuna Göre Eksik stihdam Medeni Duruma Göre Eksik stihdam GEL fit R LM fi fis ZL K ORANLARI Gelifltirilmifl Toplam flsizlik Oranlar Cinsiyete Göre Gelifltirilmifl flsizlik Oranlar Gelifltirilmifl Erkek flsizlik Oranlar Gelifltirilmifl Kad n flsizlik Oranlar Bölgelere (Co rafi Alanlara) Göre Gelifltirilmifl flsizlik Oranlar SONUÇ VE GENEL DE ERLEND RME KAYNAKÇA YAYIN L STES
17
18 TABLOLAR L STES 2. BÖLÜM: KAPSAM BAKIMINDAN figücü ( figücüne DAH L OLAN VE OLMAYAN NÜFUS) Tablo 1: flgücüne Dahil Olan ve Olmayan Nüfus ( ), (Bin Kifli) Tablo 2: flgücüne Dahil Olmayan Nüfusun E itim Durumuna Göre Da l m (2006), (Bin Kifli, 15+Yafl) Tablo 3: flgücüne Dahil Olmayan Nüfusun Yafl Durumuna Göre Da l m (2006), (Bin Kifli, 15+Yafl) Tablo 4: flgücüne Dahil Olmayan Nüfusun Medeni Duruma Göre Da l m (2006), (Bin Kifli, 15+Yafl) Tablo 5: flgücüne Dahil Olmayan Nüfusun lçelere Göre Da l m, 2000 (12+Yafl) Tablo 6: flgücüne Dahil Olmayan Nüfus Gruplar ( ) Tablo 7: flgücüne Dahil Olmayan Nüfus Gruplar n n Yafl Da l m, (2006), (15+Yafl) Tablo 8: flgücüne Dahil Olmayan Nüfus Gruplar n n lçelere Göre Da l m (2000), (15+Yafl) Tablo 9: flgücünün Cinsiyete Göre Da l m (%), ( ) Tablo 10: flgücünün E itim Durumuna Göre Da l m (2006), (Bin Kifli, 15+Yafl) Tablo 11: flgücünün Yafl Gruplar na Göre Da l m (2006), (Bin Kifli, 15+Yafl) Tablo 12: flgücünün Medeni Duruma Göre Da l m (2006), (Bin Kifli, 15+Yafl) Tablo 13: flgücünün lçelere Göre Da l m (2000), (12+Yafl) Tablo 14: flgücüne Kat lma Oranlar (%), ( ) BÖLÜM: ST HDAM Tablo 1: Çal flma Ça Nüfus, flgücü ve stihdam Edilenler ( ), (Bin Kifli) Tablo 2: Çal flma Ça Nüfusu çinde stihdam Oranlar (%), ( )
19 Tablo 3: flgücü çinde stihdam Oranlar (%), ( ) Tablo 4: stihdam Edilenlerin Yafl Gruplar na Göre Da l m (2006), (Bin Kifli, 15+Yafl) Tablo 5: stihdam Edilenlerin lçelere Göre Da l m (%), 2000 (12+Yafl) Tablo 6: stihdam Edilenlerin E itim Durumuna Göre Da l m (2006), (Bin Kifli, 15+Yafl) Tablo 7: stihdam Edilenlerin Medeni Duruma Göre Da l m (2006), (Bin Kifli, 15+Yafl) Tablo 8: stihdam Edilenlerin Çal flt klar Yere Göre Da l m (2006), (Bin Kifli, 15+Yafl) Tablo 9: stihdam Edilenlerin Kay tl l k Durumuna Göre Da l m (2006), (Bin Kifli, 15+Yafl) Tablo 10: stihdam Edilenlerin flyeri Büyüklü üne Göre Da l m (2006), (Bin Kifli, 15+Yafl) Tablo 11: stihdam Edilenlerin Fiili Çal flma Süresine Göre Da l m (2006), (Bin Kifli, 15+Yafl) Tablo 12: stihdam Edilenlerin Sektörlere Göre Da l m ( ) (Bin Kifli) Tablo 13: stihdam Edilenlerin Sektörlere Göre Da l m (%), ( ) Tablo 14: stihdam Edilenlerin Sektörlere ve Bölgelere Göre Da l m ( ), (Bin Kifli, 15+Yafl) Tablo 15: stihdam n Sektörlere ve Cinsiyete Göre Da l m (%), ( ) Tablo 16: stihdam n Sektörlere ve Yafl Gruplar na Göre Da l m (2006), (Bin Kifli, 15+Yafl) Tablo 17: stihdam n Sektörlere ve Çal fl lan Yere Göre Da l m (2006), (Bin Kifli, 15+Yafl) Tablo 18: stihdam n Sektörlere ve flyeri Büyüklü üne Göre Da l m (2006), (Bin Kifli, 15+Yafl) Tablo 19: stihdam n Sektörlere ve Fiili Çal flma Süresine Göre Da l m (2006), (Bin Kifli, 15+Yafl)
20 Tablo 20: stihdam n Sektörlere ve lçelere Göre Da l m (%), (2000) Tablo 21: stihdam Edilenlerin flteki Duruma Göre Da l m ( ), (Bin Kifli) Tablo 22: stihdam Edilenlerin flteki Duruma Göre Da l m (%), ( ) Tablo 23: stihdam Edilenlerin flteki Durum ve Bölgelere Göre Da l m (2005), (Bin Kifli, 15+Yafl) Tablo 24: stihdam n flteki Durum ve Cinsiyete Göre Da l m (%), ( ) Tablo 25: stihdam n flteki Durum ve Yafl Gruplar na Göre Da l m (2006), (Bin Kifli, 15+Yafl) Tablo 26: stihdam n flteki Durum ve Çal fl lan Yere Göre Da l m (2006), (Bin Kifli, 15+Yafl) Tablo 27: stihdam n flteki Durum ve flyeri Büyüklü üne Göre Da l m (2006), (Bin Kifli, 15+Yafl) Tablo 28: stihdam n flteki Durum ve Fiili Çal flma Süresine Göre Da l m (2006), (Bin Kifli, 15+Yafl) Tablo 29: stihdam n flteki Durum ve Kay tl l klar na Göre Da l m (2006), (Bin Kifli, 15+Yafl) Tablo 30: stihdam Edilenlerin Meslek Gruplar na Göre Da l m, ( ), (Bin Kifli) Tablo 31: stihdam Edilenlerin Meslek Gruplar na Göre Da l m (%), ( ) Tablo 32: stihdam Edilenlerin Meslek Gruplar na Göre Da l m (2006), (Bin Kifli, 15+Yafl) Tablo 33: stihdam Edilenlerin Meslek Gruplar na ve Cinsiyete Göre Da l m (%), ( ) Tablo 34: stihdam Edilenlerin Meslek ve Yafl Gruplar na Göre Da l m (2006), (Bin Kifli) Tablo 35: stihdam Edilenlerin Meslek Gruplar na ve Sektörlere Göre Da l m (2006), (Bin Kifli, 15+Yafl)
21 Tablo 36: stihdam Edilenlerin Meslek Gruplar na ve lçelere Göre Da l m (%), (2000) BÖLÜM: fis ZL K, EKS K ST HDAM VE GEL fit R LM fi fis ZL K ORANLARI Tablo 1: flgücü ve flsizler ( ), (Bin Kifli) Tablo 2: flsizlerin lçelere Göre Da l m (%), (2000), (12+Yafl) Tablo 3: Bölgelere Göre flsizler ve flsizlik Oranlar (%), ( ), (Bin Kifli, 15+Yafl) Tablo 4: flsizlerin Bölgelere ve Cinsiyete Göre Da l m (2004), (Bin Kifli, 15+Yafl) Tablo 5: Yafl Gruplar na ve Cinsiyete Göre flsizlik ve flsizlik Oranlar (%), (2006) Tablo 6: E itim Durumuna ve Cinsiyete Göre flsizlik Oranlar (%), (2006), (15+Yafl) Tablo 7: flsizlerin E itim Durumuna Göre Da l m (2006), (Bin Kifli, 15+Yafl) Tablo 8: E itim Durumuna ve Yafl Gruplar na Göre flsizlerin Da l m (2006), (Bin Kifli) Tablo 9: Medeni Duruma ve Cinsiyete Göre flsizlik Oranlar (%), (2006), (15+Yafl) Tablo 10: flsizlerin Medeni Duruma Göre Da l m (2006), (Bin Kifli, 15+Yafl) Tablo 11: flsizlerin fl Arad klar Meslek Grubuna Göre Da l m (2006), (Bin Kifli, 15+Yafl) Tablo 12: flsizlerin fl Arama Süresine Göre Da l m (2006), (Bin Kifli, 15+Yafl) Tablo 13: flsizlerin fl Arama Süresine ve Mesleklere Göre Da l m (2006), (Bin Kifli, 15+Yafl) Tablo 14: flsizlerin Hane Halk Reisine Yak nl na Göre Da l m (2006), (Bin Kifli, 15+Yafl)
22 Tablo 15: flsizlerin Hanehalk Reisine Yak nl na ve Yafl Gruplar na Göre Da l m (2006), (Bin Kifli, 15+Yafl) Tablo 16: flsizlerin fl Arad klar Kanala Göre Da l m (2006), (Bin Kifli, 15+Yafl) Tablo 17: flsizlerin fl Arad klar Kanala ve Mesleklere Göre Da l m (2006), (Bin Kifli, 15+Yafl) Tablo 18: Nedenlerine Göre flsizlerin Da l m (2006), (Bin Kifli, 15+Yafl) Tablo 19: Nedenlerine ve Sektörlere Göre flsizlerin Da l m (2006), (Bin Kifli, 15+Yafl) Tablo 20: Toplam Eksik stihdam ( ), (Bin Kifli, 15+Yafl) Tablo 21: Eksik stihdam Edilenlerin Yafl Gruplar na Göre Da l m (2001) Tablo 22: Eksik stihdam Edilenlerin E itim Durumuna Göre Da l m (2001), (15+Yafl) Tablo 23: Eksik stihdam Edilenlerin Medeni Duruma Göre Da l m (2001), (15+Yafl) Tablo 24: Gelifltirilmifl flsizli e Temel Oluflturacak Veriler ( ), (Bin Kifli, 15+Yafl) Tablo 25: Gelifltirilmifl flsizlik Oranlar (%), ( ), (15+Yafl)
23
24 GRAF KLER L STES 2. BÖLÜM: KAPSAM BAKIMINDAN figücü ( figücüne DAH L OLAN VE OLMAYAN NÜFUS) Grafik 1: Çal flma Ça ndaki Toplam Nüfus çinde flgücüne Dahil Olmayanlar n Oran (%), ( ) Grafik 2: flgücüne Dahil Olmayan Nüfus Bak m ndan stanbul un Türkiye çindeki Yeri ve Önemi (%), ( ) Grafik 3: Cinsiyete Göre flgücüne Dahil Olmayan Nüfusun Da l m (%), ( ) Grafik 4: flgücüne Dahil Olmayan Nüfusun Cinsiyete Göre Da l m (%), ( ) Grafik 5: Ev Han mlar n n flgücüne Dahil Olmayan Nüfus çindeki Oranlar (%), ( ) Grafik 6: Ev Han mlar Bak m ndan stanbul un Türkiye çindeki Yeri ve Önemi (%), ( ) Grafik 7: Yafl Gruplar na Göre Ev Han mlar n n flgücüne Dahil Olmayan Toplam Nüfus çindeki Oranlar (%), (2006) Grafik 8: lçelere Göre flgücüne Dahil Olmayan Nüfus çinde Ev Han mlar n n Oran (%), (2000) Grafik 9: Ö rencilerin flgücüne Dahil Olmayan Nüfus çindeki Oranlar (%), ( ) Grafik 10:Ö renciler Bak m ndan stanbul un Türkiye çindeki Yeri ve Önemi (%), ( ) Grafik 11:Yafl Gruplar na Göre Ö rencilerin flgücüne Dahil Olmayan Toplam Nüfus çindeki Oranlar (%), (2006) Grafik 12:Ö rencilerin Cinsiyete Göre Da l m (%), ( ) Grafik 13: lçelere Göre flgücüne Dahil Olmayan Nüfus çinde Ö rencilerin Oran (%), (2000) Grafik 14:Emeklilerin flgücüne Dahil Olmayan Nüfus çindeki Oranlar (%), ( ) Grafik 15:Emekliler Bak m ndan stanbul un Türkiye çindeki Yeri ve 23
25 Önemi (%), ( ) Grafik 16:Yafl Gruplar na Göre Emeklilerin flgücüne Dahil Olmayan Toplam Nüfus çindeki Oranlar (%), (2006) Grafik 17:Emeklilerin Cinsiyete Göre Da l m (%), ( ) Grafik 18: lçelere Göre flgücüne Dahil Olmayan Nüfus çinde Emeklilerin Oran (%), (2000) Grafik 19: fl Aramay p flbafl Yapmaya Haz r Olanlar n flgücüne Dahil Olmayan Nüfus çindeki Oranlar (%), ( ) Grafik 20: fl Aramay p flbafl Yapmaya Haz r Olanlar Bak m ndan stanbul un Türkiye çindeki Yeri ve Önemi (%), ( ) Grafik 21:Yafl Gruplar na Göre fl Aramay p flbafl Yapmaya Haz r Olanlar n flgücüne Dahil Olmayan Toplam Nüfus çindeki Oranlar (%), (2006) Grafik 22: fl Aramay p flbafl Yapmaya Haz r Olanlar n Cinsiyete Göre Da l m (%), ( ) Grafik 23: lçelere Göre flgücüne Dahil Olmayan Nüfus çinde fl Aramay p flbafl Yapmaya Haz r Olanlar n Oran (%), (2000) Grafik 24:Mevsimlik Çal flanlar n flgücüne Dahil Olmayan Nüfus çindeki Oranlar (%), ( ) Grafik 25:Mevsimlik Çal flanlar Bak m ndan stanbul un Türkiye çindeki Yeri ve Önemi (%), ( ) Grafik 26:Yafl Gruplar na Göre Mevsimlik Çal flanlar n flgücüne Dahil Olmayan Toplam Nüfus çindeki Oranlar (%), (2006) Grafik 27:Mevsimlik Çal flanlar n Cinsiyete Göre Da l m (%), ( ) Grafik 28:Çal flamaz Halde Olanlar n flgücüne Dahil Olmayan Nüfus çindeki Oranlar (%), ( ) Grafik 29:Çal flamaz Halde Olanlar Bak m ndan stanbul un Türkiye çindeki Yeri ve Önemi (%), ( ) Grafik 30:Yafl Gruplar na Göre Çal flamaz Halde Olanlar n flgücüne Dahil Olmayan Toplam Nüfus çindeki Oranlar (%),
26 Grafik 31:Çal flamaz Halde Olanlar n Cinsiyete Göre Da l m (%), ( ) Grafik 32:Ailevi, Kiflisel ve Di er Nedenlerle flgücüne Dahil Olmayanlar n Toplam flgücüne Dahil Olmayan Nüfus çindeki Oranlar (%), ( ) Grafik 33:Ailevi, Kiflisel ve Di er Nedenlerle flgücüne Dahil Olmayan Nüfus Bak m ndan stanbul un Türkiye çindeki Yeri ve Önemi (%), ( ) Grafik 34:Yafl Gruplar na Göre Ailevi, Kiflisel ve Di er Nedenlerle flgücüne Dahil Olmayanlar n Toplam flgücüne Dahil Olmayan Nüfus çindeki Oranlar (%), ( ) Grafik 35:Ailevi, Kiflisel ve Di er Nedenlerle flgücüne Dahil Olmayanlar n Cinsiyete Göre Da l m (%), ( ) Grafik 36:Cinsiyete Göre flgücüne Kat lma Oranlar (%), (2006) Grafik 37:E itim Durumuna Göre flgücüne Kat lma Oranlar (%), (2006) Grafik 38:Yafl Gruplar na Göre flgücüne Kat lma Oranlar (%), (2006) Grafik 39:Medeni Duruma Göre flgücüne Kat lma Oranlar (%), (2006) BÖLÜM: ST HDAM Grafik 1: stihdam Edilenler Bak m ndan stanbul'un Türkiye çindeki Yeri ve Önemi (%), ( ) Grafik 2: stihdam Edilenlerin Cinsiyete Göre Da l m (%), ( ) Grafik 3: Yafl Gruplar na Göre stihdam Edilenler Bak m ndan stanbul'un Türkiye çindeki Yeri ve Önemi (%), (2006), (15+Yafl) Grafik 4: E itim Durumuna Göre stihdam Edilenler Bak m ndan stanbul'un Türkiye çindeki Yeri ve Önemi (%), (2006), (15+Yafl) Grafik 5: Medeni Duruma Göre stihdam Edilenler Bak m ndan stanbul'un Türkiye çindeki Yeri ve Önemi (%), (2006), (15+Yafl) Grafik 6: Çal flt klar Yere Göre stihdam Edilenler Bak m ndan stanbul'un Türkiye çindeki Yeri ve Önemi (%), (2006), (15+Yafl)
27 Grafik 7: Kay tl l k Durumuna Göre stihdam Edilenler Bak m ndan stanbul'un Türkiye çindeki Yeri ve Önemi (%), (2006), (15+Yafl) Grafik 8: flyeri Büyüklü üne Göre stihdam Edilenler Bak m ndan stanbul'un Türkiye çindeki Yeri ve Önemi (%), (2006), (15+Yafl) Grafik 9: Fiili Çal flma Süresine Göre stihdam Edilenler Bak m ndan stanbul'un Türkiye çindeki Yeri ve Önemi (%), 2006, (15+Yafl) Grafik 10:Sektörler tibariyle stihdam Edilenler Bak m ndan stanbul un Türkiye çindeki Yeri ve Önemi (%), ( ) Grafik 11: flteki Durum tibariyle stihdam Edilenler Bak m ndan stanbul un Türkiye çindeki Yeri ve Önemi (%), ( ) Grafik 12:Meslek Gruplar tibariyle stihdam Edilenler Bak m ndan stanbul un Türkiye çindeki Yeri ve Önemi (%), ( ) BÖLÜM: fis ZL K, EKS K ST HDAM VE GEL fit R LM fi fis ZL K ORANLARI Grafik 1: Toplam flsizlik Oranlar (%), ( ) Grafik 2: flsizler Bak m ndan stanbul'un Türkiye çindeki Yeri ve Önemi (%), ( ) Grafik 3: Cinsiyete Göre flsizlik Oranlar (%), ( ) Grafik 4: Toplam flsizlerin Cinsiyete Göre Da l m (%), ( ) Grafik 5: Yafl Gruplar na Göre flsizler Bak m ndan stanbul'un Türkiye çindeki Yeri ve Önemi (%), (2006) Grafik 6: E itim Durumuna Göre flsizler Bak m ndan stanbul'un Türkiye çindeki Yeri ve Önemi (%), (2006), (15+Yafl) Grafik 7: Medeni Duruma Göre flsizler Bak m ndan stanbul'un Türkiye çindeki Yeri ve Önemi (%), (2006), (15+Yafl) Grafik 8: Arad klar Meslek Grubuna Göre flsizler Bak m ndan stanbul'un Türkiye çindeki Yeri ve Önemi (%), (2006), (15+Yafl) Grafik 9: fl Arama Sürelerine Göre flsizler Bak m ndan stanbul'un 26
28 Türkiye çindeki Yeri ve Önemi (%), (2006), (15+Yafl) Grafik 10:Hanehalk Reisine Yak nl na Göre flsizler Bak m ndan stanbul'un Türkiye çindeki Yeri ve Önemi (%), (2006), (15+Yafl) Grafik 11: fl Arad klar Kanala Göre flsizler Bak m ndan stanbul'un Türkiye çindeki Yeri ve Önemi (%), (2006), (15+Yafl) Grafik 12:Nedenlerine Göre flsizler Bak m ndan stanbul'un Türkiye çindeki Yeri ve Önemi (%), ( ) Grafik 13:Eksik stihdam Bak m ndan stanbul'un Türkiye çindeki Yeri ve Önemi (%), ( ) Grafik 14:Bölgelere ve Cinsiyete Göre Eksik stihdam Oranlar (%), (2005) Grafik 15:Cinsiyete Göre Eksik stihdam Oranlar (%), ( ) Grafik 16:Gelifltirilmifl Toplam flsizlik Oranlar (%), ( ), (15+Yafl) Grafik 17:Gelifltirilmifl Erkek flsizlik Oranlar (%), ( ), (15+Yafl) Grafik 18:Gelifltirilmifl Kad n flsizlik Oranlar (%), ( ), (15+Yafl) Grafik 19:Bölgelere ve Cinsiyete Göre Gelifltirilmifl flsizlik Oranlar (%), (2005), (15+Yafl)
29
30 T E K A.e. a.g.e. AB ABD AVSC Bak BM CHP D E DP DPT FHTP GNS HH A HHR HHS ICFTU ILO.Ü. BB KO ST fikur JICA K T M.Ö. M.Ü. KISALTMALAR L STES : Toplam : Erkek : Kad n : Ayn Eser : Ad Geçen Eser : Avrupa Birli i : Amerika Birleflik Devletleri : Gönüllü Cerrahi Sterilizasyon Kuruluflu : Bak n z : Birleflmifl Milletler : Cumhuriyet Halk Partisi : Devlet statistik Enstitüsü : Demokrat Parti : Devlet Planlama Teflkilat : Aile Sa l E itim Projesi : Genel Nüfus Say m : Hanehalk flgücü Anketi : Hane Halk Reisi : Hane Halk Say s : Uluslararas Hür flçi Sendikalar Konfederasyonu : Uluslararas Çal flma Örgütü : stanbul Üniversitesi : stanbul Büyükflehir Belediyesi : flgücüne Kat lma Oran : stanbul : Türkiye fl Kurumu : Japon Uluslar aras flbirli i Kuruluflu : Kamu ktisadi Teflekkülleri : Milattan Önce : Marmara Üniversitesi 29
31 MEB : Milli E itim Bakanl OECD : Ekonomik flbirli i ve Kalk nma Örgütü R A : Rahim çi Araç s : sayfa SSK : Sosyal Sigortalar Kurumu SSYB : Sa l k ve Sosyal Yard m Bakanl TBMM : Türkiye Büyük Millet Meclisi T SK : Türkiye flveren Sendikalar Konfederasyonu TRT : Türkiye Radyo Televizyon Kurumu TÜG AD : Türkiye Genç fladamlar Derne i TÜ K : Türkiye statistik Kurumu TÜR : Türkiye TÜRK- fi : Türkiye flçi Sendikalar Konfederasyonu TÜS AD : Türk Sanayicileri ve fladamlar Derne i UNESCO: Birleflmifl Milletler E itim, Bilim ve Kültür Kurumu UNFPA : Birleflmifl Milletler Nüfus Fonu UNICEF : Birleflmifl Milletler Çocuklara Yard m Fonu USAID : ABD Uluslararas Kalk nma Kuruluflu vb : ve benzeri Vd : ve di erleri WHO : Dünya Sa l k Örgütü 30
32 1. Konunun Önemi GĠRĠġ Ülkeler arasındaki rekabet ve gelişme yarışı, özellikle sanayileşme hareketleriyle birlikte başlamış ve günümüzün bilgi toplumlarında büyük bir hız kazanmıştır. Bu yarışı kazanabilmenin yolu ise, mevcut ve potansiyel işgücünün hem miktarını hem de niteliğini artırabilmekten geçmektedir. İşgücünün miktarının belirlenmesinde; doğumlar, ölümler ve göçlerin yanısıra toplam nüfus, çalışma çağındaki nüfus, nüfusun yaş ve cinsiyet özellikleri gibi demografik faktörler etkili olurken, işgücünün niteliğinin gelişmesinde ise daha çok mevcut örgün ve yaygın eğitim sistemleri etkili olmaktadır. Üçüncü bin yıla girdiğimiz şu günlerde, tüm dünyada, ister gelişmiş isterse gelişmekte olsun tüm ülkelerde ve hatta bu ülkelerin bazı bölgelerinde, istihdam sorunu, en önemli konuların başında gelmektedir. İstihdamın ekonomik ve sosyal olmak üzere iki önemli amacı bulunmaktadır. İstihdamın ekonomik amacı; üretimi düzenleme ve artırma iken, sosyal amacı ise; çalışmak isteyen herkese iş bulunması, emek arz ve talebinin hem nicel hem de nitel açılardan uyumlu hale getirilmesi, verimliliğin artırılması ve çalışma barışının gerçekleştirilmesidir. Ekonomik amacın gerçekleştirilmesinde ana faktör olan sosyal amacın daha öncelikli olarak ele alınması gerekmektedir. Gerek ülkemizde ve gerekse ülkemizin en gelişmiş ili olan İstanbul da ve ilçelerinin büyük bir kısmında da, en önemli sosyo-ekonomik sorunların başında gelmeye devam eden istihdam sorununun nedenlerini, iki başlık altında toplamak mümkündür. Ülkemizde istihdam sorunu, öncelikle sosyal ve ekonomik nitelikli mevcut yapısal dinamiklerden kaynaklanmaktadır. Ancak, istihdam sorununun tek nedeni yapısal dinamikler değildir. Geçmişte uygulanan iktisat politikası önlemleri, yapısal dinamikleri, istihdam sorununun çözümlenmesi yönünde yumuşatacak yerde, sorunun boyutlarını genişletecek yönde etkilemiştir. Son yıllarda düşme eğilimi göstermesine karşılık nüfus artış hızı, sermaye birikimi yetersizlikleri, siyasi ve ekonomik istikrarsızlıklar, 31
33 kamu ve özel sektörde yatırım yetersizlikleri, işgücü niteliğinin sanayinin ihtiyaçlarına cevap verememesi, işgücü piyasası ihtiyaçları ile mesleki eğitim arasındaki ilişkilerdeki yetersizlikler, faiz ve dış ticaret hadleri, hızlı teknolojik değişmeler ve artan rekabet ortamında nitelikli işgücü gerekliliği, kapasite kullanım oranlarındaki sektörel yetersizlikler, girişimcilere sağlanması gereken eğitim, kredi ve örgütlenme yetersizlikleri gibi çok sayıda neden Türkiye de istihdam sorununun boyutunu artırmakta ve karmaşıklaştırmaktadır. Ülkemizde kentleşme henüz istikrarlı bir yapıya ulaşamamıştır li yıllardan itibaren giderek hızlanan kırsal kesimden kentlere ve özellikle İstanbul a yönelik göç, hala devam etmekte ve bu hızlı kentleşme istihdam sorununun niteliğinin değişmesine paralel olarak, birçok yeni sosyoekonomik problemin meydana gelmesine neden olmaktadır. Kırsal kesimde barınan ve gizli işsiz durumunda olan işgücü fazlası, kentlere kayarak açık işsiz haline dönüşmüş, hizmetler kesiminin şişmesine neden olmuş veya marjinal işlere yerleşerek yeni bir gizli işsizlik şekli ortaya çıkarmıştır. İstanbul genelinde durum farklı da olsa, ülkemizin çalışabilir durumdaki nüfusunun yaklaşık %40 ının tarımsal alanda istihdam edilmesi, ilk başta istihdam sorununu çözümlüyor gibi görünse de, bir taraftan gizli işsiz miktarını artırmakta, diğer yandan kırsal kesimlerden kentlere yönelik aşırı ve dengesiz göç sonucunda işgücünün hem nicelik hem de nitelik bakımından yapısını bozmaktadır. Bunun en güzel örneklerinden birisini ise İstanbul yaşamaktadır. Toplam nüfusla birlikte işgücünün de miktar olarak artmasına karşılık, işgücünün toplam nüfus içindeki oranları yani işgücüne katılma oranları ülke genelinde azalırken, İstanbul genelinde ise az da olsa bir yükselme olmuştur. Ancak, işgücüne katılma oranlarının ülke geneline göre İstanbul da daha düşük olduğu görülmektedir. Üretim sürecinin bir sonucu olan istihdamın artırılmasında girişimcilerin önemli katkısı olmaktadır. İnsanların ihtiyaçlarını gidermek üzere üretim faktörlerini yani emek, sermaye ve doğal kaynakları bir araya getirerek mal ve hizmet üretmeye çabalayan girişimci, emeği de bir faktör olarak değerlendirmekte, onun emeğinden yararlanmakta ve buna karşılık emeğe yaratılan değerden bir pay vermektedir. 32
34 Tüm gelişmekte olan ülkelerde olduğu gibi, ülkemizde de istihdam imkanlarının artırılması ve buna bağlı olarak işsizlik oranlarının düşürülmesi, ülkenin hızlı bir şekilde sanayileşmesine, ekonomik faaliyet hacminin tam istihdam düzeyini sağlayacak şekilde büyüyüp gelişmesine ve nüfusun da makul bir düzeyde artmasına bağlıdır. Ülkemizde halen devam etmekte olan hızlı nüfus artışına paralel bir şekilde her yıl sürekli olarak işgücüne dahil olanlara yeterli istihdam alanlarının oluşturulamamasının yanı sıra, mevcut istihdam imkanlarının daralması söz konusu olmuştur. Nüfusun artmasına bağlı olarak istihdam edilenlerin miktarının zaman içinde artmasına karşılık, toplam işgücü içinde istihdam edilenlerin oranı hem ülke hem de İstanbul genelinde azalmıştır. Türkiye genelinde istihdam edilenlerin gittikçe artan bir kısmı İstanbul da istihdam edilmesine karşın, İstanbul un istihdam açısından ülke içindeki payı nüfustaki payından daha küçüktür. Yani İstanbul, ülke genelindeki nüfusun daha fazla bir kısmını içinde barındırır hale gelmesine karşın, aynı oranda istihdamı içerememektedir. Bu husus, istihdam umuduyla İstanbul a gelenlerin tümünün istihdam edilememesinden, bir diğer ifadeyle işsiz kalmalarından kaynaklanmaktadır. Tüm dünyada günümüzün en önemli sorunlarının başında işsizlik gelmektedir. Ancak, işsizliğin nedenleri bakımından gelişmiş ve gelişen ülkeler arasında bazı benzerlikler olduğu gibi bazı farklılıklar da bulunmaktadır. Gelişmiş ülkelerin bir kısmı işsizlikle mücadelede başarılı örnekler verirken, bazılarının aynı başarıyı gösteremediği dikkat çekmektedir. Gelişmiş ülkelerin aksine gelişmekte olan ülkelerde işsizlik sorunu, daha çok tarımsal niteliği baskın ekonomilerden sanayi ve hizmet ağırlıklı ekonomiye geçişin oluşturduğu değişimlerin bir ürünü olarak karşımıza çıkmaktadır. İşsizlik, ekonomik bir sorun olduğu kadar aynı zamanda sosyal bir sorundur. Belli bir süre işsiz kalan makinelerin dahi kısa bir zaman sonra demode hale geldiklerini düşünürsek, birçok sorumluluğunun yanısıra sosyo-psikolojik özellikleri bulunan insanın işsiz kalmasının ne tür sonuçlar doğuracağı açık bir şekilde ortadadır. 33
35 Türkiye uzun yıllardır işsizlik sorunuyla karşı karşıya kalan bir ülkedir. Özellikle son yıllarda daha da artan işsizlik, ağırlıklı olarak kalkınma hızının yetersiz olmasından kaynaklanmaktadır. Ancak, kalkınma hızının yetersizliğinin yanısıra, kurumsal ve yapısal özellikler de işsizliğin boyutlarını artırmaktadır. İşsizliğin azaltılabilmesi için, bir yandan ekonomik büyüme ve sanayileşme hızlandırılıp istihdam yaratıcı önlemler alınmasına, diğer yandan da mutlaka istihdam için gerekli kurumsal yapının kurulup geliştirilmesine ihtiyaç bulunmaktadır. Son yıllar hariç, genelde işsizlik miktar ve oranlarının hem ülke genelinde hem de İstanbul'da artmakta olduğu, ancak işsizlik miktarındaki artışın ve işsizlik oranlarının ülke geneline göre İstanbul'da daha yüksek olduğu, fakat 2004 yılından itibaren işsizlik oranlarının her iki bölgede de azaldığı görülmektedir. İşsizliğin ülke geneline göre İstanbul'da daha ciddi bir sorun olarak kendisini ortaya koyması, tarımsal istihdamın ülke genelinde daha yaygın olmasından kaynaklanmaktadır. Ülke genelindeki işgücünün önemli bir kısmının tarım sektöründe yardımcı aile üyesi olarak istihdam edilmesi bunların işsizliğini geciktirmektedir. Diğer yandan eksik istihdamın ülke genelinde daha yaygın olması da işsizlik oranlarının düşük olmasına neden olmaktadır. İşsizlik oranlarının ülke geneline göre İstanbul da daha yüksek olması, ülke genelindeki işsizler bakımından İstanbul un payının da yüksek olmasına neden olmaktadır. Nitekim İstanbul'un ülke içindeki payı istihdama göre işsizlerde çok daha yüksektir. Yani İstanbul, ülke genelindeki istihdam edilenlere nispeten işsizlerin daha büyük bir kısmını içinde barındırmaktadır. 2. ÇalıĢmanın Seçilme Amacı Görüldüğü üzere, İstanbul un ülke içinde gerek toplam nüfus bakımından gerekse işgücü ve istihdam açısından özel bir önemi bulunmaktadır. İşte bu öneminden dolayı İstanbul un işgücü ve istihdam yapısının Cumhuriyet dönemi itibariyle her yönüyle ele alınması ve geleceğe ışık tutması amacıyla bu çalışmanın hazırlanmasına karar verilmiştir. 34
36 3. Metodoloji Çalışma hazırlanırken, dağınık durumdaki rakamlar bir araya getirilmiş ve sınıflandırılmış, İstanbul ve ilçelerinin işgücü ve istihdam özellikleri, İstanbul un ülke içindeki konumu ile ilgili ayrıntılı tablolar ve grafikler oluşturulmuş, bu tablo ve grafikler değerlendirilmiş ve ilmi standartlara uygun sistematik metinler oluşturulmuştur. Çalışmanın hazırlanması esnasında yayınlanmış ve yayınlanmamış birçok veriye başvurulmuştur. Bu kaynakların başında Genel Nüfus Sayımları ve Hanehalkı İşgücü Anketleri gelmektedir. Çalışma ile ilgili bilgi ve belgeler, öncelikle Türkiye İstatistik Kurumu nun yayınları taranarak ortaya çıkartılmıştır. Ayrıca, İstanbul un işgücü ve istihdam yapısı ile ilgili TÜİK in yayınlanmamış verilerine de müracaat edilerek eser tamamlanmaya çalışılmıştır. Bu çalışmada 2000 yılı ve öncesi TÜİK verileri; Genel Nüfus Sayımlarına, 2000 yılından sonraki veriler ise; Hanehalkı İşgücü Anketleri ne dayanmaktadır. İşgücü ve istihdam konusunda 2006 yılına ait kapsamlı Türkiye geneli ile ilgili bilgiler; yayınlanmış verilerden, İstanbul geneli ile ilgili bilgiler ise; yayınlanmamış ve TÜİK den alınmış verilere dayanmaktadır. Genel Nüfus Sayımlarında genel olarak önemli değişiklikler yapılmazken, Hanehalkı İşgücü Anketleri nde zaman içinde ortaya çıkan ihtiyaçlar ve özellikle de uluslar arası standartlar doğrultusunda gerek şekil ve gerekse içerik bakımından önemli bazı değişikler yapılmıştır. Diğer yandan; 1955, 1960, 1965 ve 2000 yılları ile ilgili veriler 12 yaş ve üstünü, diğer yıllar 15 yaş ve üstünü, 2001 yılı İstanbul verisi sadece belediye sınırları içerisinde kalan yerleşim yerlerini, yılları arasındaki veriler Genel Nüfus Sayımlarını, diğer yıllar ise Hanehalkı İşgücü Anket Sonuçları nı kapsamaktadır. 4. ÇalıĢmanın Kapsamı İstanbul un nüfus ve demografik yapısının ele alındığı bu çalışma dört ana bölümden oluşmaktadır. 35
37 Çalışmanın birinci bölümünde; genel olarak nüfusla ilgili kavram ve nüfus politikalarının yanı sıra, işgücü ile ilgili metodolik yaklaşım ve işgücü politikaları anlatılmıştır. İşgücünün ele alındığı ikinci bölümde; öncelikle işgücüne dahil olmayan gruplardan ev hanımları, öğrenciler, emekliler, iş aramayıp işbaşı yapmaya hazır olanlar, mevsimlik çalışanlar, çalışamaz halde olanlar, daha sonra ise toplam işgücü ve işgücüne katılma oranları gibi konular incelenmiştir. Üçüncü bölümde ise; genel olarak istihdam ve istihdamın yaş, cinsiyet, eğitim, medeni durum, çalışılan yer, kayıtlılık durumu, işyeri büyüklüğü, fiili çalışma süreleri, sektörlere, mesleklere ve işteki durumuna göre dağılımı gibi belli başlı özellikleri araştırma kapsamına alınmıştır. İşsizlik, Eksik İstihdam ve Geliştirilmiş İşsizlik Oranları başlığı altındaki en son bölümde de; genel olarak işsizliğin ve eksik istihdamın özellikleri, geliştirilmiş işsizlik oranları ele alınmış ve analiz edilmiştir. Çalışma; sonuç ve genel bir değerlendirme ile son bulmaktadır. 36
38 1.BÖLÜM GENEL OLARAK NÜFUS VE ĠġGÜCÜ POLĠTĠKALARI
39
40 Günümüzde tüm ülkeler şiddetli bir ekonomik rekabet ve gelişme yarışı içindedirler. Bu yarışın amacı, ekonomik ve sosyal gelişmenin istenilen düzeyde ve birbirine paralel bir şekilde gerçekleştirilmesini sağlamak ve ülke içindeki tüm nüfusun refah düzeyini artırmaktır. Bu amacı gerçekleştirebilmek için her toplum mevcut kaynaklarını maksimum düzeyde harekete geçirmek zorundadır. Bunun için üretimin hem miktar hem de nitelik olarak artırılması gerekmektedir. Üretimin nicelik ve nitelik olarak artırılabilmesinin yolu ise mevcut insan kaynaklarının geliştirilebilmesine bağlıdır. Ekonomik gelişme hızını artırabilmek için diğer tüm şartlar eşit olduğu takdirde, beşeri kaynakları değerlendirmek yönünden iki imkan bulunmaktadır. 1 Bunlar; çalışanların kafa ve kol miktarı ile verimlerini artırmaktır. Hangi ülke bu iki hususu, yani nüfus miktarını ve kalitesini ne kadar çok artırırsa emek arzı ve dolayısıyla üretim miktarını da o denli artırmış olur. İşgücünün asıl ana kaynağı toplam nüfustur. Dolayısıyla herhangi bir nüfus kütlesinden ortaya çıkacak işgücünü temelde farklı yaş ve cinsiyet gruplarına bölünmüş nüfus miktarı ve bu grupların işgücüne katılma oranları belirler. 2 Nüfusun yaş ve cinsiyete bileşimini de doğrudan etkileyen üç ana faktör bulunmaktadır. Bunlar; doğurganlık, ölüm ve göç hareketleridir. Büyük ölçüde demografik değişimlerin etkisi altında olan nüfus artış hızındaki değişim ve nüfus artışı ile işgücü arasındaki karşılıklı ilişkide üç önemli nokta bulunmaktadır. 3 Öncelikle nüfus artışı, işgücünü belli bir gecikme ya da aralıkla etkileyecektir. Net olarak aldığı göçteki artıştan ya da ölüm oranlarındaki düşüşten ötürü oluşan nüfus artışındaki hızlanmanın, işgücü üzerinde doğurganlık oranlarındaki artışın bir sonucu olarak ortaya çıkan nüfus artışındaki hızlanmadan daha farklı bir etkisi olacaktır. 1 Sabahaddin Zaim; ÇalıĢma Ekonomisi, İstanbul, Filiz Kitabevi, 1992, s David E. Bloom and Richard B. Freeman, The Effects of Rapid Population Growth on Labor Supply and Employment in Developing Countries, Population and Development Review, Volume 12, Number 3, (September 1986), s A.e., s
41 Nüfus artışının işgücü üzerinde gecikmeli bir etkiye sahip olma eğiliminde olduğu iyi bilinmektedir. Örneğin eğer nüfus artışı, yüksek doğurganlık oranlarının ya da ağırlıklı olarak çocuk doğurma yaşında yoğunlaşmış bir yaş dağılımının sonucu ise; herhangi bir yıldaki artış, etkisini yaş dağılımının sıfır yaş grubu üzerine odaklanarak gösterecektir. Böylece belli bir yılın nüfus artışı etkisinin işgücü üzerinde kendisini göstermesi en azından yıllık bir sürede gerçekleşecektir. İşgücü üzerinde önemli bir etkiye sahip olmak için nüfusa net bir katkı yapma durumu ise yılı gerektirecektir. İkinci olarak, birbirleriyle ilişkilerinden bağımsız olarak doğurganlık ve ölüm oranları emek arzının önemli belirleyicileridir. Doğum ve ölüm seviyelerinde yaşanan değişimlerin ikisinin de nüfus artış hızı üzerinde etkisi vardır ancak bunların doğurduğu sonuçlar, işgücü açısından düşünüldüğünde farklıdır. Örneğin, doğurganlık oranının artmasıyla meydana gelen bir nüfus artışında, nüfusun yaş dağılımında görülen eşitsizlik son derece belirgindir ve bu artış hem kısa, hem de nüfusun daha stabil hale geleceği uzun vadede, bağımlı nüfus oranını arttırır. Ölüm oranının düşmesiyle meydana gelen bir nüfus artışında ise, nüfus dağılımında belki yine bir eşitsizlik söz konusu olacak ve bağımlı nüfus oranı artacaktır ama bunlar doğurganlık oranının artmasıyla yaşanacak olandan çok daha düşük düzeylerde gerçekleşecektir. Sonuçta ortaya çıkan bu farklılığın nedeni, ölüm oranlarının düşüşünün, nüfusun yaş yapısında sadece bir dilimi kapsayan değil, birden fazla dilimi kapsayabilecek bir etki göstermesidir. Örneğin, yüksek ölüm oranına sahip toplumlarda, ölümlerin azalmasının etkisi öncelikle bebek ve küçük çocuklarda görülür. Orta ölüm oranına sahip toplumlarda ise bu etki tüm yaş gruplarına dağılır. Düşük ölüm oranına sahip toplumlara gelindiğinde ise, görülen etki daha ziyade yaşlı nüfus üzerinde belirgin sonuçlar gösterir. Bu nedenle, yüksek ölüm oranına sahip toplumlarda yaşanan ölüm düşüşleri, etkisini daha ziyade bebek ve küçük çocuklar üzerinde göstereceğinden, ortaya koyduğu sonuçlar açısından doğum oranlarının artışıyla benzeşecektir. Dolayısıyla çok daha uzun vadeyi kapsayan etkiler gösterecektir. Oysa orta ölüm oranına sahip toplumlarda bu etki birçok yaş grubuna yayılacak ve etkisini çok daha hızlı hissettirecektir. 40
42 Son olarak doğurganlık oranlarındaki artış ve ölüm oranlarındaki azalma muhtemelen bu unsurların işgücüne katılma oranları üzerindeki davranışsal etkileri aracılığıyla işgücüne ani bir etki yapacaklardır. Nüfus artışının işgücü üzerindeki etkisinde son önemli nokta, nüfusun yaş dilimleri arasındaki davranışsal ilişkiler bazında, doğum, ölüm ve işgücüne katılım oranlarındaki değişimlerdir. Başlangıç olarak, hem gelişmiş hem de gelişmekte olan ülkeler için geçerli olmak üzere, hem çocuk bakımının hem de işgücüne katılımın zaman yoğun aktiviteler olduğunu kabul edelim. Fakat bu iki zaman yoğun aktiviteye birden eş zamanlı olarak dahil olan kadınların kapsamını genelleştirmek zordur. Örneğin, doğum oranı yüksek bazı toplumlarda, kadınların ev dışında bir işte çalışması çok nadir görülen bir durumdur. Aksine bunların dışında kalan doğum oranı yüksek toplumlarda, birçok kadın büyük çocuklarının küçük çocuklarına bakmaları sayesinde, ev dışında çalışma fırsatı bulur. Yine genelleştirmek zor olsa da, gelişmekte olan ülkelerde, çocukların işgücüne katılımı, kırsal alanlarda kentsel alanlara kıyasla oldukça yüksektir. Çünkü kırsal alanda hem zaman hem de mekan açısından ev ve işyeri birbirinden çok da ayrı değildir. Diğer taraftan, düşük doğurganlık oranına sahip toplumlarda, kadınlar çok daha fazla çalışma özgürlüğüne sahiptir ya da en azından yaşamlarının hatırı sayılır oranında bu özgürlüğe sahip olurlar. Az doğurgan ülkelerde, doğurganlık oranlarında yaşanan düşüş, kadınların İKO sunu etkileyeceğinden, işgücü miktarına anında etki edecektir. Bu alandaki ampirik araştırmalar ve kanıtlar oldukça karışıktır. Çünkü katılım oranları bazı ülkelerde yaş arası kadınlarda doğum oranlarında gözlemlenen düşüşün ardından artarken, bazı ülkelerde azalmıştır. Bu belirtilenler, çoğu gelişmekte olan ülkelerde, kadınların işgücüne katılımının genel işgücü arz oranlarını etkilediğini, ancak bu katılımın sadece ekonomik olarak değil kültürel olarak da belirlendiğini gösterir. Eğer kadınların çalıştıkları alanların da kültürel ve ekonomik olarak belirlendiği düşünülürse, bazı ekonomik aktivitelerin ölçülebilirliği diğerlerine göre daha iyi olduğundan, bu kanaat güçsüzleşir (örneğin ücretsiz aile yardımcıları). Ölüm oranlarındaki değişimin de işgücü üzerinde etkisi olabilir. Ancak bu durumda, etki sadece yaş bazlı katılım oranlarında ortaya çıkmaz. Aynı zamanda, hastalık oranlarını da düşüreceğinden, işgücünün kalitesi ve üretkenliği üzerinde de etkili olur. İnsanların ölüm oranlarında yaşadığı 41
İSTANBUL TİCARET ODASI DÜNDEN BUGÜNE İSTANBUL'UN İŞGÜCÜ VE İSTİHDAM YAPISI. HAZIRLAYAN Prof. Dr. Sedat Murat
İSTANBUL TİCARET ODASI DÜNDEN BUGÜNE İSTANBUL'UN İŞGÜCÜ VE İSTİHDAM YAPISI HAZIRLAYAN Prof. Dr. Sedat Murat YAYIN NO: 2007-73 İstanbul, 2007 Copyright İTO Tüm haklar saklıdır. Bu yayının hiç bir bölümü,
DetaylıST HDAM. HANEHALKI figücü ANKET SONUÇLARI. Erkek
ST HDAM Nüfus ve flgücü Durumu HANEHALKI figücü ANKET SONUÇLARI Erkek Kurumsal olmayan sivil nüfus (') 1.774 1.786 3.56 1.786 1.794 3.58 15 ve daha yukar yafltaki nüfus (') 1.244 1.289 2.533 1.29 1.323
DetaylıTürkiye de Kadın İşgücünün Durumu: Kocaeli Örneği
T.C. ANKARA ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ KADIN CALISMALARI ANABİLİM DALI Türkiye de Kadın İşgücünün Durumu: Kocaeli Örneği Yüksek Lisans Bitirme Projesi Derya Demirdizen Proje Danışmanı Prof.
DetaylıAraştırma Notu 13/159
Araştırma Notu 13/159 27 Aralık 2013 1,4 MİLYON GENÇ NE OKULDA NE İŞTE Seyfettin Gürsel, Gökçe Uysal-Kolaşin ve Melike Kökkızıl Yönetici Özeti TÜİK tarafından açıklanan Hanehalkı İşgücü Anketi 2012 verilerine
DetaylıTİSK İŞGÜCÜ PİYASASI BÜLTENİ NİSAN 2013 (SAYI: 23) I. SON BİR YILDA İŞGÜCÜ PİYASASINDAKİ GELİŞMELER (OCAK 2013 İTİBARİYLE) a. İŞGÜCÜ KOMPOZİSYONU:
TİSK İŞGÜCÜ PİYASASI BÜLTENİ NİSAN 2013 (SAYI: 23) (Ocak 2013 TÜİK HİA Verilerinin Değerlendirilmesi) Türkiye İstatistik Kurumu nun (TÜİK) Ocak 2013 Hanehalkı İşgücü İstatistikleri, 14 Nisan 2013 tarihli
DetaylıKadınların Ġstihdama Katılımı ve YaĢanan Sorunlar
Kadınların Ġstihdama Katılımı ve YaĢanan Sorunlar Lütfi ĠNCĠROĞLU Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Çalışma Genel Müdür Yardımcısı GiriĢ Nüfusunun yarısı kadın olan ülkemizde, kadınların işgücü piyasasına
DetaylıNSAN KAYNAKLARI VE ÇALI MA L K LER TEZL
NSAN KAYNAKLARI VE ÇALI MA L K LER TEZL 1. Yar y l Dersin Kodu Seçmeli Dersler Dersin Ad Kredi Teori Uygu lama Sosyal Bilimlerde Ara t rma Yöntemleri 3 3 0 nsan Kaynaklar Planlamas 3 3 0 Küreselle me ve
DetaylıPLASTİK VE KAUÇUK ÜRÜNLERİ İMALATI Hazırlayan Orkun Levent BOYA Kıdemli Uzman
PLASTİK VE KAUÇUK ÜRÜNLERİ İMALATI Hazırlayan Orkun Levent BOYA Kıdemli Uzman 364 1. SEKTÖRÜN TANIMI Plastik ve kauçuk ürünleri imalatı ISIC Revize 3 sınıflandırmasına göre, imalat sanayii alt ayrımında
Detaylı2.BÖLÜM ÇOKTAN SEÇMELİ
CEVAP ANAHTARI 1.BÖLÜM ÇOKTAN SEÇMELİ 1.(e) 2.(d) 3.(a) 4.(c) 5.(e) 6.(d) 7.(e) 8.(d) 9.(b) 10.(e) 11.(a) 12.(b) 13.(a) 14.(c) 15.(c) 16.(e) 17.(e) 18.(b) 19.(d) 20.(a) 1.BÖLÜM BOŞLUK DOLDURMA 1. gereksinme
DetaylıBAŞKA YERDE SINIFLANDIRILMAMIŞ ELEKTRİKLİ MAKİNE VE CİHAZLARIN İMALATI Hazırlayan Birgül OĞUZOĞLU Kıdemli Uzman 540 1. SEKTÖRÜN TANIMI Başka yerde sınıflandırılmamış elektrikli makine ve cihazların imalatı
DetaylıT.C. MALİYE BAKANLIĞI Strateji Geliştirme Başkanlığı EKONOMİK GÖSTERGELER
Ocak 2009 T.C. MALİYE BAKANLIĞI Strateji Geliştirme Başkanlığı EKONOMİK GÖSTERGELER Ocak 2009 Ekonomik Göstergeler yayını, T.C. MALİYE BAKANLIĞI, Strateji Geliştirme Başkanlığı, Ekonomik ve Sektörel Analiz
DetaylıBİR SOSYAL OLGU OLARAK TÜRKİYE'DE KENTLERDE KONUT SORUNU
BİR SOSYAL OLGU OLARAK TÜRKİYE'DE KENTLERDE KONUT SORUNU Prof. Dr. Oğuz ARI Boğaziçi Üniversitesi Köylerden kentlere göçler, özellikle büyük kentlerde, aşırı kentleşme, sanayileşme ile desteklenmeyen kentleşme,
DetaylıTÜRKİYE İŞVEREN SENDİKALARI KONFEDERASYONU AYLIK EKONOMİ BÜLTENİ www.tisk.org.tr
TİSK AYLIK EKONOMİ BÜLTENİ- MART 2016 (SAYI: 85) GENEL DEĞERLENDİRME 31.03.2016 Ekonomi ve İşgücü Piyasası Reformlarına Öncelik Verilmeli Gelişmiş ülkelerin çoğunda ve yükselen ekonomilerde büyüme sorunu
DetaylıİÇİNDEKİLER BİRİNCİ BÖLÜM GÖREV ZARARI KAVRAMI VE GÖREV ZARARININ OLUŞUMUNU ETKİLEYEN FAKTÖRLER
İÇİNDEKİLER KISALTMALAR CETVELİ Sayfa TABLOLAR LİSTESİ, xv ŞEKİLLER LİSTESİ xiv No xiii BİRİNCİ BÖLÜM GÖREV ZARARI KAVRAMI VE GÖREV ZARARININ OLUŞUMUNU ETKİLEYEN FAKTÖRLER I. GÖREV ZARARI KAVRAMININ TANIMI
DetaylıSOSYAL S GORTALAR VE GENEL SA LIK S GORTASI KANUNLARI VE GERÇEKLER SEMPOZYUMU
SOSYAL S GORTALAR VE GENEL SA LIK S GORTASI KANUNLARI VE GERÇEKLER SEMPOZYUMU 26-27.01.2007 stanbul Üniversitesi Merkez Bina Doktora Salonu stanbul Barosu stanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi STANBUL BAROSU
DetaylıTRAKYA BÖLGESİ KADIN İŞGÜCÜ ANALİZİ
TRAKYA BÖLGESİ KADIN İŞGÜCÜ ANALİZİ YEŞİM CAN KIRKLARELİ-2013 Kırklareli Üniversitesi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Merkezi TRAKYA BÖLGESİ KADIN İŞGÜCÜ ANALİZİ HAZIRLAYAN YEŞİM CAN Kırklareli Üniversitesi
DetaylıDEĞERLENDİRME NOTU: Mehmet Buğra AHLATCI Mevlana Kalkınma Ajansı, Araştırma Etüt ve Planlama Birimi Uzmanı, Sosyolog
DEĞERLENDİRME NOTU: Mehmet Buğra AHLATCI Mevlana Kalkınma Ajansı, Araştırma Etüt ve Planlama Birimi Uzmanı, Sosyolog KONYA KARAMAN BÖLGESİ BOŞANMA ANALİZİ 22.07.2014 Tarihsel sürece bakıldığında kalkınma,
DetaylıTÜRKİYE DE VE DÜNYA DA İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ
TÜRKİYE DE VE DÜNYA DA İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ İş Sağlığı ve Güvenliği Kavramı Geleneksel anlamıyla iş sağlığı ve güvenliği; işyerlerini işin yürütümü nedeniyle oluşan tehlikelerden uzaklaştırmak ve sağlığa
Detaylıİktisat Anabilim Dalı-(Tezli) Yük.Lis. Ders İçerikleri
1. Yıl - Güz 1. Yarıyıl Ders Planı İktisat Anabilim Dalı-(Tezli) Yük.Lis. Ders İçerikleri Mikroekonomik Analiz I IKT701 1 3 + 0 6 Piyasa, Bütçe, Tercihler, Fayda, Tercih, Talep, Maliyet, Üretim, Kar, Arz.
DetaylıİŞGÜCÜ PİYASALARINDA MEVSİMLİK ETKİLER AZALIYOR
ÖZET İŞGÜCÜ PİYASALARINDA MEVSİMLİK ETKİLER AZALIYOR 17.04.014 Ekim Kasım Aralık Ayları. HAZIRLAYAN Prof. Dr. Halis Yunus ERSÖZ İktisat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mustafa DELİCAN İnsan Kaynakları Araştırma
DetaylıGENEL DEĞERLENDİRME TÜRKİYE CUMHURİYET MERKEZ BANKASI
GENEL DEĞERLENDİRME Küresel kriz sonrası özellikle gelişmiş ülkelerde iktisadi faaliyeti iyileştirmeye yönelik alınan tedbirler sonucunda küresel iktisadi koşulların bir önceki Rapor dönemine kıyasla olumlu
Detaylıİçindekiler 3. 5510 SAYILI KANUNLA YÜRÜRLÜKTEN KALDIRILAN KANUNLAR... 27 9. AYLIK PRİM VE HİZMET BELGESİ... 68
İçindekiler Önsöz...7 2. Baskıya Önsöz... 9 Özgeçmiş... 11 Kısaltmalar... 19 1. 4/1-a KAPSAMINDA SAYILAN SANATÇI LİSTESİ...21 2. 506 SAYILI SOSYAL SİGORTALAR KANUNU NUN GEÇİCİ 20'İNCİ MADDESİNE TABİ ÖZEL
DetaylıMİLLİ PRODÜKTİVİTE MERKEZİ Denizli Verimliliği Artırma Projesi
MİLLİ PRODÜKTİVİTE MERKEZİ Denizli Verimliliği Artırma Projesi Verimlilik ve Toplam Kalite Yönetimi 10 Nisan 2010 Hatice EKSEN Uzman MİLLİ PRODÜKTİVİTE MERKEZİ MİLLİ PRODÜKTİVİTE MERKEZİ Ülke ekonomisinin
DetaylıSayfa : 4 RESMÎ GAZETE 19 Ocak 2013 Sayı : 28533
Sayfa : 4 RESMÎ GAZETE 19 Ocak 2013 Sayı : 28533 SOSYAL SİGORTALAR VE GENEL SAĞLIK SİGORTASI KANUNU İLE BAZI KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN Kanun No. 6385 Kabul Tarihi: 10/1/2013 MADDE 1
DetaylıTemel Sosyo-Ekonomik Göstergeler
STRATEJİ GELİŞTİRME BAŞKANLIĞI Temel Sosyo-Ekonomik Göstergeler Güncelleme: Ocak 2013, ANKARA I. Sosyo Demografik Göstergeler 1.1. Nüfusun Yaş Gruplarına Göre Dağılımı 1.2. Nüfusun Cinsiyete Göre Dağılımı
DetaylıKOK KÖMÜRÜ, RAFİNE EDİLMİŞ PETROL ÜRÜNLERİ VE NÜKLEER YAKIT İMALATI Hazırlayan Seher OZAN DÜNDAR Kıdemli Uzman 302 1. SEKTÖRÜN TANIMI Kok kömürü, rafine edilmiş petrol ürünleri ve nükleer yakıt imalatı
DetaylıMALAT SANAY N N TEMEL GÖSTERGELER AÇISINDAN YAPISAL ANAL Z
MALAT SANAY N N TEMEL GÖSTERGELER AÇISINDAN YAPISAL ANAL Z Nisan 2010 ISBN 978-9944-60-631-8 1. Bask, 1000 Adet Nisan 2010 stanbul stanbul Sanayi Odas Yay nlar No: 2010/5 Araflt rma fiubesi Meflrutiyet
DetaylıYENİ BÜYÜME STRATEJİSİ VE FİNANS SEKTÖRÜ
YENİ BÜYÜME STRATEJİSİ VE FİNANS SEKTÖRÜ Dr. Şeref SAYGILI BDDK, Mali Sektör Politikaları Dairesi 6 Eylül 2003, ODTÜ BÜYÜME STRATEJİSİ VE FİNANS SEKTÖRÜ J. SCHUMPETER (1912), EKONOMİK GELİŞMENİN TEMELİNİ
DetaylıSOSYAL GÜVENL K REHBER. SSK BAfiKANLI I
SOSYAL GÜVENL K REHBER Resul KURT SSK BAfiKANLI I Sigorta Müfettifli Hüseyin FIRAT SMMM SMMMO Baflkan Yard mc s MAYIS 2005 1 Yönetim Merkezi ve Yaz flma Adresi: SMMMO Kurtulufl Caddesi No: 152 Kurtulufl
DetaylıTürkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Değerlendirme Notu Sayfa1
Sağlık Reformunun Sonuçları İtibariyle Değerlendirilmesi 26-03 - 2009 Tuncay TEKSÖZ Dr. Yalçın KAYA Kerem HELVACIOĞLU Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Türkiye 2004 yılından itibaren sağlık
DetaylıAYDIN TİCARET BORSASI
AYDIN TİCARET BORSASI AYDIN COMMODITY EXCHANGE MAYIS 2015 TÜRKİYE NİN TEMEL EKONOMİK GÖSTERGELERİ Ata Mahallesi Denizli Bulv. No:18 09010 AYDIN Tel: +90 256 211 50 00 +90 256 211 61 45 Faks:+90 256 211
DetaylıLÜLEBURGAZ BELEDİYESİ İNSAN KAYNAKLARI VE EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ NÜN ÇALIŞMA USUL VE ESASLARI HAKKINDA YÖNETMELİK
LÜLEBURGAZ BELEDİYESİ İNSAN KAYNAKLARI VE EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ NÜN ÇALIŞMA USUL VE ESASLARI HAKKINDA YÖNETMELİK BİRİNCİ BÖLÜM Amaç ve Kapsam, Dayanak Amaç ve kapsam Madde 1- Bu Yönetmeliğin amacı; Lüleburgaz
DetaylıMAKİNE VE TEÇHİZATI HARİÇ; METAL EŞYA SANAYİİ Hazırlayan Mustafa TOSUN Kıdemli Uzman 450 1. SEKTÖRÜN TANIMI Makine ve teçhizatı hariç; metal eşya sanayii, ISIC Revize 3 sınıflandırmasına göre, imalat sanayii
DetaylıTOPLUM TANILAMA SÜRECİ. Prof. Dr. Ayfer TEZEL
TOPLUM TANILAMA SÜRECİ Prof. Dr. Ayfer TEZEL TOPLUMUN TANIMI A.Ü.AHE 402 Halk Sağlığı Hemşireliği Aynı toprak parçası üzerinde bir arada yaşayan ve temel çıkarlarını sağlamak için iş birliği yapan insanların
Detaylı2008 YILI MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇESİ ÖN DEĞERLENDİRME NOTU
2008 YILI MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇESİ ÖN DEĞERLENDİRME NOTU I- 2008 Mali Yılı Bütçe Sonuçları: Mali Disiplin Sağlandı mı? Maliye Bakanlığı tarafından açıklanan 2008 mali yılı geçici bütçe uygulama sonuçlarına
DetaylıAra Dönem Faaliyet Raporu MART 2014
MART 2014 Raporun Ait Olduğu Dönem : 01.01.2014 31.03.2014 Bankanın Ticaret Ünvanı : TAIB YatırımBank A.Ş. Genel Müdürlük Adresi : Yüzbaşı Kaya Aldoğan Sokak Aksoy İş Merkezi No. 7 Kat 3 Zincirlikuyu,
DetaylıEntelektüel sermaye; Organizasyonun. faaliyetini sürdürebilmesini sağlayan maddi olmayan varlıkların tümüdür. (Brooking, 1996). ( Edvinsson, 1996).
Prof. Dr. Gökhan ÖZER Azmi TUNÇ Dokuz Eylül Üniversitesi Tarafından 5-7 Mayıs 2011'de İzmir'de düzenlenen 10. Ulusal İşletmecilik Kongresinde Sunulmuştur. Entelektüel sermaye; zenginlik yaratmak üzere
DetaylıTÜSİAD Rekabet Çalışma Grubu Toplantısı DEVLET YARDIMLARI. Abdulgani GÜNGÖRDÜ Rekabet Uzmanı 24.10.2008
TÜSİAD Rekabet Çalışma Grubu Toplantısı DEVLET YARDIMLARI Abdulgani GÜNGÖRDÜ Rekabet Uzmanı 24.10.2008 Rekabet Politikası Teşebbüslere uygulanan anti-tröst kurallar Devlet yardımlarının kontrolüne ilişkin
Detaylı2002 HANEHALKI BÜTÇE ANKETİ: GELİR DAĞILIMI VE TÜKETİM HARCAMALARINA İLİŞKİN SONUÇLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ
TÜRKİYE EKONOMİ KURUMU TARTIŞMA METNİ 2003/6 http://www.tek.org.tr 2002 HANEHALKI BÜTÇE ANKETİ: GELİR DAĞILIMI VE TÜKETİM HARCAMALARINA İLİŞKİN SONUÇLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ Zafer Yükseler Aralık, 2003
DetaylıTürkiye Nüfusunun Yapısal Özellikleri Nüfus; 1- Nüfusun Yaş Gruplarına Göre Dağılımı Genç (Çocuk) Nüfus ( 0-14 yaş )
Türkiye Nüfusunun Yapısal Özellikleri Nüfus; ülkelerin kalkınmasında, ülkenin dünyadaki etki alanını genişletmesinde potansiyel bir güç olarak önemli bir faktördür. Nüfusun potansiyel gücü, nüfus miktarı
DetaylıAB hibelerinin Belediye Seviyesinde Daha İyi Absorbe Edilmesi Önündeki Kısıtların Anlaşılması ve Aşılması. Polonya Deneyimi
AB hibelerinin Belediye Seviyesinde Daha İyi Absorbe Edilmesi Önündeki Kısıtların Anlaşılması ve Aşılması. Polonya Deneyimi Mr. Tomasz J. Kayser Belediye Birinci Başkan Yardımcısı Poznań, Polonya Ankara,
DetaylıEKONOMİ POLİTİKALARI GENEL BAŞKAN YARDIMCILIĞI Nisan 2013, No: 58
EKONOMİ POLİTİKALARI GENEL BAŞKAN YARDIMCILIĞI Nisan 2013, No: 58 i Bu sayıda; Ocak ayı işgücü ve istihdam verileri; Ocak-Mart Merkezi Yönetim Bütçe Sonuçları, IMF Küresel Ekonomik Görünüm Raporu değerlendirilmiştir.
DetaylıEVLET PLANLAMA ÖRGÜTÜ 2006 NÜFUS VE KONUT SAYIM SONUÇLARINA GÖRE REVİZE EDİLMİŞ EKİM 2004 HANEHALKI İŞGÜCÜ ANKETİ SONUÇLARI.
15/02/2008 D EVLET PLANLAMA ÖRGÜTÜ 2006 NÜFUS VE KONUT SAYIM SONUÇLARINA GÖRE REVİZE EDİLMİŞ EKİM 2004 HANEHALKI İŞGÜCÜ ANKETİ SONUÇLARI. Devlet Planlama Örgütü İstatistik ve Araştırma Dairesi tarafından
DetaylıDR. NA L YILMAZ. Kastamonulular Örne i
I DR. NA L YILMAZ HEMfiEHR K ML Kastamonulular Örne i II Yay n No : 2039 Sosyoloji : 1 1. Bas - Ekim 2008 - STANBUL ISBN 978-975 - 295-936 - 1 Copyright Bu kitab n Türkiye deki yay n haklar BETA Bas m
DetaylıEVLET PLANLAMA ÖRGÜTÜ EKİM 2005 HANEHALKI İŞGÜCÜ ANKETİ
D EVLET PLANLAMA ÖRGÜTÜ EKİM 2005 HANEHALKI İŞGÜCÜ ANKETİ Devlet Planlama Örgütü İstatistik ve Araştırma Dairesi tarafından Türkiye İstatistik Kurumu nun teknik katkılarıyla, Ekim 2005 tarihinde uygulanan
DetaylıEKONOMİ POLİTİKALARI GENEL BAŞKAN YARDIMCILIĞI Mart 2012, No: 26
EKONOMİ POLİTİKALARI GENEL BAŞKAN YARDIMCILIĞI Mart 2012, No: 26 Bu sayıda; 2011 yılı İşgücü ve İstihdam Rakamları değerlendirilmiştir. i İşsizler Tarım sektörüne mi gizlendi? 2011 yılı işsizlik oranı
DetaylıEKONOMİ POLİTİKALARI GENEL BAŞKAN YARDIMCILIĞI Şubat 2014, No: 85
EKONOMİ POLİTİKALARI GENEL BAŞKAN YARDIMCILIĞI Şubat 2014, No: 85 i Bu sayıda; 2013 Cari Açık Verileri; 2013 Aralık Sanayi Üretimi; 2014 Ocak İşsizlik Ödemesi; S&P Görünüm Değişikliği kararı değerlendirilmiştir.
Detaylı2012 YILI BALIKESİR İŞLETMELERİNİN SOSYO-EKONOMİK DURUM VE 2013 YILI BEKLENTİ ARAŞTIRMASI BALIKESİR TİCARET ODASI
1 12 YILI BALIKESİR İŞLETMELERİNİN SOSYO-EKONOMİK DURUM VE 13 YILI BEKLENTİ ARAŞTIRMASI Şubat 13 2 ÖNSÖZ Değişen yerel ve ulusal ekonomik gündem paralelinde hazırlanan ve tamamen bilimsel esaslara göre
DetaylıTÜRKİYE İŞVEREN SENDİKALARI KONFEDERASYONU AYLIK EKONOMİ BÜLTENİ www.tisk.org.tr
TİSK AYLIK EKONOMİ BÜLTENİ- ŞUBAT 2016 (SAYI: 84) GENEL DEĞERLENDİRME 24.02.2016 Ekonomide Güven Azaldı, Riskler Arttı. Sanayinin Maliyetlerini Artıracak Uygulamalardan Kaçınılmalı Dünya ekonomisi 2015
DetaylıTARIM DIŞI İŞSİZLİK ARTIŞTA (Temmuz Ağustos - Eylül)
TARIM DIŞI İŞSİZLİK ARTIŞTA (Temmuz Ağustos - Eylül) HAZIRLAYAN 18.02.2014 Prof. Dr. Halis Yunus ERSÖZ Prof. Dr. Mustafa DELİCAN Doç. Dr. Levent ŞAHİN ÖZET Türkiye genelinde Eylül ayında geçen yılın aynı
DetaylıEkonomik Rapor Kaynak: TÜİK. Grafik 92. Yıllara göre Doğuşta Beklenen Yaşam Süresi. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği /
Grafik 92. Yıllara göre Doğuşta Beklenen Yaşam Süresi Erkek nüfus için, doğuşta beklenen yaşam süreleri 2000-2009 yılları arasında incelendiğinde 2000 yılında 68,1 yıl olan beklenen yaşam süresi 2001-2007
Detaylı2050 ye Doğru Nüfusbilim ve Yönetim
2050 ye Doğru Nüfusbilim ve Yönetim (TÜSİAD ve UNFPA Ortak Raporunun Değerlendirilmesi) Prof. Dr. Zafer Öztek 27 Kasım 2012 Fütürist Prof. David Passig 2050 adlı eserinde Türkiye nin 2050 yılında Dünyadaki
DetaylıÜÇ AYLIK EKONOMİK RAPOR
ÜÇ AYLIK EKONOMİK RAPOR Temmuz-Eylül 2006 Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Ekonomik Araştırmalar ve İstatistik Müdürlüğü ÜÇ AYLIK EKONOMİK RAPOR TOBB Yayın No. 2007 / 36 ISBN: 9944-60 027-X Sayfa Düzeni
DetaylıBölüm 5 ARZ VE TALEP UYGULAMALARI
Bölüm 5 ARZ VE TALEP UYGULAMALARI Neler Öğreneceğiz? Hükümet Müdahalelerinin denge Oluşumlarına Etkileri Fiyat Kontrolleri Taban ve Tavan Fiyat Uygulamaları Asgari Ücret Politikası Tarımsal Destekleme
DetaylıÇalışma Hayatının İki Büyük Korkusu: İşsizlik ve İş Güvencesizliği Two Big Fear of Working Life: Unemployment and Job Insecurity
Çalışma Hayatının İki Büyük Korkusu: İşsizlik ve İş Güvencesizliği Two Big Fear of Working Life: Unemployment and Job Insecurity İskender GÜMÜŞ* Nebi Sümer, Nevin Solak, Mehmet Harma İşsiz Yaşam: İşsizliğin
DetaylıKAMU İHALE KANUNUNA GÖRE İHALE EDİLEN PERSONEL ÇALIŞTIRILMASINA DAYALI HİZMET ALIMLARI KAPSAMINDA İSTİHDAM EDİLEN İŞÇİLERİN KIDEM TAZMİNATLARININ
8 Şubat 2015 PAZAR Resmî Gazete Sayı : 29261 YÖNETMELİK Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığından: KAMU İHALE KANUNUNA GÖRE İHALE EDİLEN PERSONEL ÇALIŞTIRILMASINA DAYALI HİZMET ALIMLARI KAPSAMINDA BİRİNCİ
DetaylıBASIN DUYURUSU PARA POLİTİKASI KURULU TOPLANTI ÖZETİ. Sayı: 2016-25. 31 Mayıs 2016. Toplantı Tarihi: 24 Mayıs 2016
Sayı: 2016-25 BASIN DUYURUSU 31 Mayıs 2016 PARA POLİTİKASI KURULU TOPLANTI ÖZETİ Toplantı Tarihi: 24 Mayıs 2016 Enflasyon Gelişmeleri 1. Nisan ayında tüketici fiyatları yüzde 0,78 oranında artmış ve yıllık
DetaylıİÇİNDEKİLER. Birinci Bölüm PARANIN ZAMAN DEĞERİ VE İŞLETMELERDE FİNANS FONKSİYONU
İÇİNDEKİLER Birinci Bölüm PARANIN ZAMAN DEĞERİ VE İŞLETMELERDE FİNANS FONKSİYONU I. PARANIN ZAMAN DEĞERİ... 1 A. FAİZ KAVRAMI... 2 1. Basit Faiz... 3 2. Bileşik Faiz... 4 3. Efektif Yıllık Faiz Oranı (EYFO)...
DetaylıEVLET PLANLAMA ÖRGÜTÜ EKİM 2008 HANEHALKI İŞGÜCÜ ANKETİ SONUÇLARI
D EVLET PLANLAMA ÖRGÜTÜ EKİM 2008 HANEHALKI İŞGÜCÜ ANKETİ SONUÇLARI Devlet Planlama Örgütü İstatistik ve Araştırma Dairesi tarafından Ekim 2008 tarihinde uygulanan Hanehalkı İşgücü Anketi sonuçlarına göre,
Detaylı1 OCAK 31 ARALIK 2009 ARASI ODAMIZ FUAR TEŞVİKLERİNİN ANALİZİ
1 OCAK 31 ARALIK 2009 ARASI ODAMIZ FUAR TEŞVİKLERİNİN ANALİZİ 1. GİRİŞ Odamızca, 2009 yılında 63 fuara katılan 435 üyemize 423 bin TL yurtiçi fuar teşviki ödenmiştir. Ödenen teşvik rakamı, 2008 yılına
DetaylıJEAN MONNET BURS PROGRAMI 2016-2017 AKADEMİK YILI FARKINDALIK ARTIRMA TOPLANTILARI
Burs Programı Türkiye nin Avrupa Birliğine tam üyelik sürecinde kamu kurum ve kuruluşlarından özel sektöre, sivil toplum örgütlerinden üniversitelere önemli görevler düşüyor. Bu sebeple, toplumun her
DetaylıİSTANBUL EKONOMİK ARAŞTIRMALAR DERNEĞİ
İSTANBUL EKONOMİK ARAŞTIRMALAR DERNEĞİ Hocaların Gözüyle 2013 Yılında Türkiye Ekonomisi Araştırması Kantitatif Araştırma Özeti 4 Ocak 2013 İstanbul ARAŞTIRMA EKİBİ Prof. Dr. Mehmet Hüseyin Bilgin İEAD
DetaylıIKTI 102 24 Şubat, 2011 Gazi Üniversitesi-İktisat Bölümü DERS NOTU 01 MAKROEKONOMİYE GİRİŞ NOMİNAL VE REEL ÇIKTI İSTİHDAM VE İŞSİZLİK
DERS NOTU 01 MAKROEKONOMİYE GİRİŞ NOMİNAL VE REEL ÇIKTI İSTİHDAM VE İŞSİZLİK Bugünki dersin içeriği: I. MAKROEKONOMİK ANALİZE GENEL BİR BAKIŞ... 1 1. GİRİŞ... 1 2. MAKROEKONOMİNİN KÖKLERİ... 2 3. MAKROEKONOMİNİN
DetaylıEVLET PLANLAMA ÖRGÜTÜ EKİM 2006 HANEHALKI İŞGÜCÜ ANKETİ SONUÇLARI
D EVLET PLANLAMA ÖRGÜTÜ EKİM 2006 HANEHALKI İŞGÜCÜ ANKETİ SONUÇLARI Devlet Planlama Örgütü İstatistik ve Araştırma Dairesi tarafından Türkiye İstatistik Kurumu nun teknik katkılarıyla, Ekim 2006 tarihinde
Detaylı11 II. BÖLÜM Zaman Ýçindeki Eðilimler: Kadýnlarýn Ýþgücüne Katýlýmý Neden Düþüyor? Bu bölüm Türkiye de kadýnlarýn iþgücüne katýlýmýnýn son yirmi yýlda neden düþmekte olduðunu anlamayý amaçlamaktadýr. Yapýlan
DetaylıEVLET PLANLAMA ÖRGÜTÜ EKİM 2007 HANEHALKI İŞGÜCÜ ANKETİ SONUÇLARI
D EVLET PLANLAMA ÖRGÜTÜ EKİM 2007 HANEHALKI İŞGÜCÜ ANKETİ SONUÇLARI Devlet Planlama Örgütü İstatistik ve Araştırma Dairesi tarafından Ekim 2007 tarihinde uygulanan Hanehalkı İşgücü Anketi sonuçlarına göre,
DetaylıİÇİNDEKİLER BÖLÜM 1: EKONOMİ İLE İLGİLİ DÜŞÜNCELER VE TEMEL KAVRAMLAR...
İÇİNDEKİLER BÖLÜM 1: EKONOMİ İLE İLGİLİ DÜŞÜNCELER VE TEMEL KAVRAMLAR... 1 1.1. EKONOMİ İLE İLGİLİ DÜŞÜNCELER... 3 1.1.1. Romalıların Ekonomik Düşünceleri... 3 1.1.2. Orta Çağ da Ekonomik Düşünceler...
DetaylıTÜRK YE DE A LE Ç fi DDET Ülke Çap nda Kriminolojik-Viktimolojik Alan Araflt rmas ve De erlendirmeler
1 TÜRK YE DE A LE Ç fi DDET Ülke Çap nda Kriminolojik-Viktimolojik Alan Araflt rmas ve De erlendirmeler stanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ceza Hukuku ve Kriminoloji Araflt rma ve Uygulama Merkezi 2003
DetaylıAraştırma Notu 15/176
Araştırma Notu 15/176 3 Şubat 2015 57 BİN ÇOCUK HAFTADA 40 SAATTEN UZUN ÇALIŞIYOR Gökçe Uysal, Melike Kökkızıl ** Yönetici Özeti 2012 Çocuk İşgücü Anketi verileri Türkiye'de 292 bin çocuğun hala ekonomik
DetaylıYEDİNCİ KISIM Kurullar, Komisyonlar ve Ekipler
YEDİNCİ KISIM Kurullar, Komisyonlar ve Ekipler Kurul, komisyon ve ekiplerin oluşturulması MADDE 107- (1) Okullarda, eğitim, öğretim ve yönetim etkinliklerinin verimliliğinin sağlanması, okul ve çevre işbirliğinin
DetaylıMevsimlik Çalışma Arttı, İşsizlik Azaldı: Nisan, Mayıs, Haziran Dönemi
Mevsimlik Çalışma Arttı, İşsizlik Azaldı: Nisan, Mayıs, Haziran Dönemi HAZIRLAYAN.0. Prof. Dr. Mustafa DELİCAN İnsan Kaynakları Araştırma Merkezi Doç. Dr. Levent ŞAHİN - İnsan Kaynakları Araştırma Merkezi
DetaylıİŞSİZLİK HIZLA ARTARKEN İSTİHDAM ARTIŞI YETERSİZ KALDI
İşsizlik ve İstihdam Raporu-Haziran 2017 15 Haziran 2017, İstanbul İŞSİZLİK HIZLA ARTARKEN İSTİHDAM ARTIŞI YETERSİZ KALDI Bir yılda 619 bin yeni işsiz Resmi işsiz sayısı 3 milyon 642 bine yükseldi Geniş
Detaylı4691 SAYILI TEKNOLOJ GEL fit RME KANUNU 4691 SAYILI KANUN
4691 SAYILI TEKNOLOJ GEL fit RME KANUNU 4691 SAYILI KANUN 253 4691 SAYILI TEKNOLOJ GEL fit RME KANUNU 5035 SAYILI KANUNDAK MADDES KANUN MADDES N N ESK fiekl KANUN MADDES N N YEN fiekl 49/7 Destek ve muafiyetler
DetaylıEKONOMİ POLİTİKALARI GENEL BAŞKAN YARDIMCILIĞI Nisan 2014, No: 90
EKONOMİ POLİTİKALARI GENEL BAŞKAN YARDIMCILIĞI Nisan 2014, No: 90 i Bu sayıda; 2014 Ocak ayı İşgücü ve İstihdam Verileri değerlendirilmiştir. i 1 2014 ün ilk ayında gerçek işsiz sayısı 4 milyon 924 bin
DetaylıEVLET PLANLAMA ÖRGÜTÜ EKİM 2012 HANEHALKI İŞGÜCÜ ANKETİ SONUÇLARI
D EVLET PLANLAMA ÖRGÜTÜ EKİM 2012 HANEHALKI İŞGÜCÜ ANKETİ SONUÇLARI Devlet Planlama Örgütü İstatistik ve Araştırma Dairesi tarafından Ekim 2012 tarihinde uygulanan Hanehalkı İşgücü Anketi sonuçlarına göre,
DetaylıEVLET PLANLAMA ÖRGÜTÜ EKİM 2017 HANEHALKI İŞGÜCÜ ANKETİ SONUÇLARI
D EVLET PLANLAMA ÖRGÜTÜ EKİM 2017 HANEHALKI İŞGÜCÜ ANKETİ SONUÇLARI Devlet Planlama Örgütü İstatistik ve Araştırma Dairesi tarafından Ekim 2017 tarihinde uygulanan Hanehalkı İşgücü Anketi sonuçlarına göre,
DetaylıEVLET PLANLAMA ÖRGÜTÜ EKİM 2015 HANEHALKI İŞGÜCÜ ANKETİ SONUÇLARI
D EVLET PLANLAMA ÖRGÜTÜ EKİM 2015 HANEHALKI İŞGÜCÜ ANKETİ SONUÇLARI Devlet Planlama Örgütü İstatistik ve Araştırma Dairesi tarafından Ekim 2015 tarihinde uygulanan Hanehalkı İşgücü Anketi sonuçlarına göre,
DetaylıNitekim işsizlik, ülkemizin çözümlenemeyen sorunları arasında baş sırada yer alıyor.
Ekonomi İyileşiyor, İşsizlik Artıyor Hande UZUNOĞLU Şubat ayında Türkiye İstatistik Kurumu nun yayınladığı hanehalkı işgücü araştırması sonuçlarının ardından işsizlik yine Türkiye nin gündemine yerleşti.
DetaylıKırsal Kalkınmada Yönetişim. Şanlıurfa Örneği Ülker Şener-Evren Aydoğan
Kırsal Kalkınmada Yönetişim Şanlıurfa Örneği Ülker Şener-Evren Aydoğan Çalışmanın arka planı Amaç: Kırsal kalkınmada yönetişim mekanizmalarının nasıl işlediği ve hangi araçların kullanıldığı Urfa özgülünde
DetaylıRUS TÜRK İŞADAMLARI BİRLİĞİ (RTİB) AYLIK EKONOMİ RAPORU. Rusya ekonomisindeki gelişmeler: Aralık Rusya Ekonomisi Temel Göstergeler Tablosu
RUS TÜRK İŞADAMLARI BİRLİĞİ (RTİB) AYLIK EKONOMİ RAPORU Rusya ekonomisindeki gelişmeler: Aralık Rusya Ekonomisi Temel Göstergeler Tablosu 11 1 13 1 * GSMH (milyar dolar) 1.9..79 1.86 1.3 1.83 1.578 1.61
DetaylıPazar Çevresi ve Pazar Fırsatlarının İzlenmesi
1 Pazar Çevresi ve Pazar Fırsatlarının İzlenmesi PAZAR Alıcılarla satıcıların serbest bir biçimde karşılaştıkları, kâr amaçlı ya da kâr amaçsız her türlü mal ve hizmetin alıcı ve satıcılar arasında değiştirildiği
DetaylıDünya Ekonomisinde Tarımın Rolü
Kaynak: Kalkınma Ekonomisi, Feride Doğaner Gönel, Efil Yayınevi, Ekim 2010. Ulusal sınırlarla kısıtlanmış olan toprak faktörü piyasası tekelci piyasa özellikleri gösterir, yani serbest rekabetçi piyasa
Detaylı1 İKTİSAT (EKONOMİ) İLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR
İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ III Bölüm 1 İKTİSAT (EKONOMİ) İLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR 11 1.1. Ekonomi Bilimi 12 1.2. Ekonomi ile İlgili Temel Kavramlar 12 1.2.1. İhtiyaç 12 1.2.2. Mal ve Hizmet 13 1.2.3. Tüketim
DetaylıEKONOMİK KRİZİN EMEK PİYASALARINA ETKİLERİ
EKONOMİK KRİZİN EMEK PİYASALARINA ETKİLERİ 1990 sonrasında peş peşe gelen finansal krizler; bir yandan teorik alanda farklı açılımlara hız kazandırırken bir yandan da, küreselleşme süreci ile birlikte,
DetaylıGenel Yay n S ra No:148 2009/14 Cep Kitapl : XLV. Yay na Haz rlayan Av. Celal Ülgen - Av. Coflkun Ongun. Kapak Can Eren
Genel Yay n S ra No:148 2009/14 Cep Kitapl : XLV ISBN No: 978-99-44-234-22-1 Yay na Haz rlayan Av. Celal Ülgen - Av. Coflkun Ongun Kapak Can Eren Tasar m / Uygulama Referans Ajans Tel: +90.212 347 32 47
DetaylıSORU SETİ 7 IS-LM MODELİ
SORU SETİ 7 IS-LM MODELİ Problem 1 (KMS-2001) Marjinal tüketim eğiliminin düşük olması aşağıdakilerden hangisini gösterir? A) LM eğrisinin göreli olarak yatık olduğunu B) LM eğrisinin göreli olarak dik
DetaylıYaşa göre İstihdam Oranı, tüm Türkiye Yapay kuşaklar, 1989-2009
İşgücü Piyasasında Köklü Sorunlar ve Politika Seçenekleri İnsan TUNALI, Koç Üniversitesi (Bengi İlhan ın katkılarıyla) Yapısal sorunlar: - Yüksek işsizlik - Düşük istihdam oranı > Çalışma hayatının kısalığı
Detaylı2.000 SOSYOLOG İLE YAPILAN ANKET SONUÇLARINA DAİR DEĞERLENDİRMEMİZ. Anayasa nın 49. Maddesi :
2.000 SOSYOLOG İLE YAPILAN ANKET SONUÇLARINA DAİR DEĞERLENDİRMEMİZ Anayasa nın 49. Maddesi : A. Çalışma Hakkı ve Ödevi Çalışma, herkesin hakkı ve ödevidir. Devlet, çalışanların hayat seviyesini yükseltmek,
DetaylıTRB2 BÖLGESİ MEVCUT DURUM ANALİZİ. NÜFUS ve KENTLEŞME
TRB2 BÖLGESİ MEVCUT DURUM ANALİZİ NÜFUS ve KENTLEŞME 211 İÇİNDEKİLER 1.NÜFUS... 1 1.1. Nüfus Büyüklüğü, Nüfus Yoğunluğu ve Nüfus Artış Hızı... 3 1.2. Yaş ve Cinsiyet Dağılım Özellikleri... 8 1.2.1. Nüfusun
DetaylıKüresel Ekonomik İlişkiler Komisyonu - I
Küresel Ekonomik İlişkiler Komisyonu - I KOMİSYON BAŞKANI: OSMAN FEYZİ BOYNER Amaç: Küresel ekonomik trendler çerçevesinde gelişen dış ticaret ve yatırım olanaklarını takip ve analiz etmek, Doğrudan yabancı
DetaylıBanka Kredileri ve Büyüme İlişkisi
Banka Kredileri ve Büyüme İlişkisi Cahit YILMAZ Kültür Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İstanbul c.yilmaz@iku.edu.tr Key words:kredi,büyüme. Özet Banka kredileri ile ekonomik büyüme arasında
DetaylıDoç.Dr.Mehmet Emin Altundemir 1 Sakarya Akademik Dan man
214 EK M-ARALIK DÖNEM BANKA KRED LER E M ANKET Doç.Dr.Mehmet Emin Altundemir 1 Sakarya Akademik Dan man nin 214 y dördüncü çeyrek verileri, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankas (TCMB) taraf ndan 9 Ocak 215
DetaylıTÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ
HANEHALKI İŞGÜCÜ İSTATİSTİKLERİ BİLGİ NOTU TEMMUZ 2014 Türkiye İstatistik Kurumu 15/10/2014 tarihinde 2014 yılı Temmuz dönemi Hanehalkı İşgücü İstatistikleri haber bültenini yayımladı. 2014 yılı Temmuz
DetaylıDünya Ekonomisindeki Son Gelişmeler
Dünya Ekonomisindeki Son Gelişmeler Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü Ekonomik Analiz ve Değerlendirme Dairesi Küresel Ekonomik Görünüm Amerikan Merkez Bankası FED, tahvil alım programını 10 milyar
DetaylıTÜRKİYE İŞVEREN SENDİKALARI KONFEDERASYONU AYLIK EKONOMİ BÜLTENİ www.tisk.org.tr
TİSK AYLIK EKONOMİ BÜLTENİ- MAYIS 2014 (SAYI: 63) 04.06.2014 GENEL DEĞERLENDİRME BÜTÇE AÇIĞI İKAZ EDİYOR Küresel ekonomi krizden çıkış sinyalleri verdi. Hem OECD hem de AB ülkelerinde GSYH arttı. OECD
DetaylıEVLET PLANLAMA ÖRGÜTÜ EKİM 2010 HANEHALKI İŞGÜCÜ ANKETİ SONUÇLARI
11 MART 2011 D EVLET PLANLAMA ÖRGÜTÜ EKİM 2010 HANEHALKI İŞGÜCÜ ANKETİ SONUÇLARI Devlet Planlama Örgütü İstatistik ve Araştırma Dairesi tarafından Ekim 2010 tarihinde uygulanan Hanehalkı İşgücü Anketi
DetaylıKonut Kredisi Piyasasına Bakış
Konut Kredisi Piyasasına Bakış Türkiye Konut Kredisi İstatistikleri (Ocak 2012 - Aralık 2012) 2012 Yıl Sonu Uyarı: Bu raporda sunulan istatistiklerin önemli bir kısmı Konutkredisi.com.tr web sitesinin
DetaylıDÜNYA EKONOMİK FORUMU KÜRESEL CİNSİYET AYRIMI RAPORU, 2012. Hazırlayanlar. Ricardo Hausmann, Harvard Üniversitesi
DÜNYA EKONOMİK FORUMU KÜRESEL CİNSİYET AYRIMI RAPORU, 2012 Hazırlayanlar Ricardo Hausmann, Harvard Üniversitesi Laura D. Tyson, Kaliforniya Berkeley Üniversitesi Saadia Zahidi, Dünya Ekonomik Forumu Raporun
DetaylıBALIKESİR SANAYİCİ VE İŞADAMLARI DERNEĞİ
HANEHALKI İŞGÜCÜ İSTATİSTİKLERİ EYLÜL 2014 2014 yılı Eylül döneminde; İşsiz sayısı geçen yılın aynı dönemine göre 537 bin kişi artarak 3 milyon 64 bin kişiye yükselmiştir. İşsizlik oranı % 10,5, Tarım
DetaylıÖzel Sektör Gönüllüleri Derneği Meslek Lisesi Koçları Programı. Okul Şirket Buluşması 23 Şubat 2016
Özel Sektör Gönüllüleri Derneği Meslek Lisesi Koçları Programı Okul Şirket Buluşması 23 Şubat 2016 Meslek Lisesi Koçları Programı Okul & Şirket Buluşması, 23 Şubat 2016, 09:00 16:30 Koç Holding, Nakkaştepe
Detaylı