ALKOL KÖTÜYE KULLANIMI VE DEPRESYONUN KOKU EŞİĞİ ÜZERİNE ETKİLERİ
|
|
- Esen Ayhan
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 ALKOL KÖTÜYE KULLANIMI VE DEPRESYONUN KOKU EŞİĞİ ÜZERİNE ETKİLERİ Effects Of Alcohol Abuse And Depressıon On Olfactory Treshold Dr.Okan Çalıyurt 1,Dr.Ertuğrul Küçüktürk 2,Dr.Engin Karaşin 3,Dr.Ercan Abay 4 Özet Amaç: Psikiyatrik bozuklukların etkileri ve bu bozuklukların sonuçları ile meydana gelen biyolojik değişiklikler daha önceki çalışmalarda çok kez bildirilmiştir. Depresyon ve alkol kötüye kullanımı da beyin kan dolaşımı ve merkezi sinir siteminde hasar meydana getirmektedir. Bu iki bozukluğun beyindeki koku duyusu merkezleri ve iletim yollarındaki olası etkilerinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Yöntem: Psikiyatrik bozukluklara bağlı olarak oluşan koku eşiği değişmeleri Zwaardemaker olfaktometresi kullanılarak değerlendirilmiştir. Değerlendirme her iki burun deliğinde ayrı ayrı yapılmıştır. Depresyon ve alkol kötüye kullanımı olan gruplardaki veriler sağlıklı kontrol grubu değerleri ile karşılaştırılmıştır. Sonuçlar: Alkol grubunda daha fazla olmak üzere hem depresyon hem de alkol kötüye kullanımı olanlarda koku eşiğinde, kontrol grubuna göre yükselme saptanmıştır. Alkol grubundaki iki hasta dışında lateralizasyona rastlanmamıştır. Tartışma: Sonuç olarak, bu çalışmaya alınan hastalarda, uzun süre alkol kullanımına ve depresyona bağlı olarak oluşan beyin dokusu harabiyeti ve merkezi sinir sistemindeki değişikliklerin yol açtığı koku eşiğindeki yükselmeler gösterilmiştir. Anahtar sözcükler: Alkol kötüye kullanımı, depresyon, koku eşiği 1 Yrd.Doç.Dr., Trakya Üniveristesi Tıp Fakültesi Psikiyatri AD 2 Uz. Dr., SSK Lüleburgaz Hastanesi 3 Uz. Dr., Keşan Devlet Hastanesi, Edirne 4 Prof.Dr., Trakya Üniveristesi Tıp Fakültesi Psikiyatri AD Başkanı
2 Summary Object: There are numerous studies showed that biological cahanges occur with effects and consequences of psychiatric disorders. Depression and alcohol abuse negatively change the brain blood flow and make damage in the central nervous system. To determine the potential effects of these two disorders on olfactory areas and connection pathways aimed in this study. Method: Olfactory treshold changes measured by Zwaardemaker olfactometry apparatus. Measurement made in both two nostrils seperately. Data achieved from depression and alocohol abuse groups compared with normal control group. Result: There was an elevation found in olfactory tresholds of both alcohol and depression patients. In alcohol group the elevation was the highest. There was no lateralisation found except two alcohol abused patients. Discussion: Olfactory treshold elevations showed in this study. By the consequenses of brain damage and central nervous system changes in depression and alcohol abuse patients olfactory treshold seems to change and makes difficulties on olfaction. Key words: Alcohol abuse, depression, olfactory treshold Giriş Beş temel duyumuzdan biri olan koku duyusuna, şimdiye kadar daha az önem verilmiş, üzerinde fazla durulmamış, araştırma ve bilimsel çalışmalara yeterince konu olamamıştır. Koku duyusu, tat duyusu ile birlikte kimyasal duyular olarak isimlendirilmektedir. Yaşamsal öneminin diğer duyular kadar olmaması ve koku duyusu bozukluklarını değerlendirmenin güçlükleri, bu konuda şimdiye kadar gerekli duyarlılığın gösterilmemesinin nedeni olabilir (1). Diğer yandan koku duyusu, yiyecek ve içeceklerin lezzetinin belirlenmesinde ve tercih edilmesinde, tehlikeli duman ve gazların algılanmasında ve bozuk veya zehirli yiyeceklerin sezinlenmesinde rol alan önemli bir duyumuzdur. Rahatsız edici ya da zararlı kokulara maruz kalmak, bireyin ruhsal hayatında bozukluklara yol açabilmektedir. Bu duyu sisteminin bozulması önemli sorunlarla sonuçlanabilir ve depresyon ya da diğer psikiyatrik bozukluklara neden olabilir. Ayrıca koku duyusunun bellek işlevleri ile olan yakın ilişkisi de bilinmektedir (2). Bireyler arası iletişim sağlamada ve cinsel algılamada yeri olduğu düşünülen insan feromonları (bir organizma tarafından çevreye salınan ve aynı türün diğer üyelerinin davranış ve gelişmesine etki eden madde) son zamanlarda araştırma konuları olmaya başlamıştır. Çok geniş yelpazede bir dizi durum koku bozukluklarına neden olabilmektedir. Bunlar; nörolojik, psikiyatrik, endokrin, lokal burun hastalıkları ve obstrüksiyonları, beslenme bozuklukları, viral ve enfeksiyoz durumlar ve intrakraniyal patolojiler şeklinde gruplandırılabilmektedir (3,4). Psikiyatrik bozukluklara bağlı koku bozuklukları, kronik alkolizm, şizofreni, depresyon ve obsesif-kompulsif bozuklukta görülmektedir (3). Başlıca koku bozukluğu sorunları ise koku alma eşiğinde yükselme ve kokuları algılama ile beraber
3 isimlendirmede güçlükler şeklinde olmaktadır. Yukarıda sayılan psikiyatrik bozukluklarla koku bozukluğu arasındaki ilişkiyi araştıran çalışmalar halen çok yetersiz bir sayıdadır ve bu konunun netleşmesi için daha fazla çalışmaya ihtiyaç vardır. Bu çalışmada kronik alkolizm ve depresyon hastalarında olası koku bozukluklarının değerlendirilmesi ve klinik pratikte önem verilmeyen koku duyusu bozukluğunun vurgulanması amaçlanmıştır. Yöntem ve Gereçler Çalışmaya; Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Kliniği ne 1994 Kasım ile Şubat 1995 tarihleri arasında, ayaktan ya da yatarak tedavi gören hastalar rastgele seçim yapılarak alınmıştır. Çalışmaya alınanların toplamı, 15 er hastalık alkol ve depresyon grupları ile 15 normal bireyin oluşturduğu kontrol grubu ile sağlanmıştır. Depresyon alt grubuna, DSM-IV tanı ölçütlerine göre depresyon tanısı konulan ve Hamilton Depresyon Ölçeği ile tanısı desteklenen hastalar, alkol grubunda da yine DSM-IV tanı ölçütlerine göre alkol kötüye kullanımı tanısı almış ve tedavi için kliniğimize başvurmuş hastalar rastgele olarak seçilerek alınmışlardır. Alkol alt grubundaki çalışmaya alınan hastaların en az 10 yıldır alkol kullanması ve deliryum tremens ile diğer organik hastalıkların dışlanması çalışmaya alınma kriterlerine eklenmiştir (5). Yukarıda sayılan kriterlerin dışında herhangi bir organik tıbbi hastalığı (örn. Diabetes Mellitus) ve/veya psikiyatrik bozukluğu olanlar çalışmaya alınmamıştır. Çalışmaya alınanların burun muayeneleri ve koku almayı engelleyen ve/veya etkileyen özellikleri araştırılmıştır. Koku alma ve değerlendirmede bozukluğu olanlar çalışma dışı bırakılmışlardır. Koku eşiğinin değerlendirilmesi için Zwaardemaker olfaktometresi kullanılmıştır. Bu amaçla kullanılan altı olfaktometreden biri kontrol amaçlı olarak sadece saf su içermekte, diğer beş olfaktometre ikişer kat artan oranlarda kokulu volatil madde olan aseton ve saf su karışımı ile hazırlanmıştır. Çalışmaya katılanların burun deliklerinden elde edilen koku alabilme değerleri, uygun olfaktometrenin sırasına göre eşik değer olarak kaydedilmiştir. Kayıtlar, olası koku eşiği lateralizasyon farklarını değerlendirmek amacı ile sağ ve sol burun deliklerinde ayrı ayrı yapılmıştır. Bulgular Çalışmaya katılanlardan alkol alt grubundakilerin yaş ortalaması 45.7, depresyon alt grubundakilerin 36.1 ve kontrol grubundakilerin 41.6 dır. Alkol alt grubundakilerin tümü erkek, depresyon alt grubundakilerin %66 sı (n=10) kadın ve %33 ü (n=5) erkek ve kontrol grubundakilerin %60 ı kadın (n=9) ve %40 ı (n=6) erkekti. Alkol alt grubundaki hastalar ortalama 22.1 yıldır alkol kullanmaktaydılar. Bu gruptakiler alkol olarak sıklıkla Rakı yı ve daha az olmak üzere de Bira yı tercih etmekteydiler. Depresyon alt grubundaki hastaların Hamilton Depresyon Ölçeği ile yapılan değerlendirmelerinin ortalaması 31.4 olarak saptanmış ve ciddi depresyonu yansıtmaktaydılar. Kullanılan olfaktometreler yardımı ile elde edilen değerlerde birinci ( 1 ) olfaktometre kontrol olarak ayrılmış, kullanılan değerler; 2 en seyreltik olfaktometre ve en düşük koku eşiğini ve giderek artan derecelerde 6 ise en derişik olfaktometre ve en yüksek koku eşiğini belirtmektedir. Çalışmaya katılanlardan elde edilen koku eşiği değerleri Grafik 1 de gösterilmiştir.
4 Alkol alt grubundaki koku eşiği ortalaması 5.6, depresyon alt grubunda 3.73 ve kontrol grubunda 2.8 olarak saptanmıştır. Ortalamalardan da görüldüğü gibi alkol alt grubunda koku eşiği, depresyon ve kontrol gruplarına oranla belirgin bir şekilde yüksek olarak görülmektedir. Gruplar arasındaki anlamlı farklılık Kruskal Wallis varyans analizi ile de saptanmıştır ( X 2 =24,78, p<0.001). Tartışma Bu çalışmadan elde edilen sonuçlara göre, uzun süre alkol kullanımına ve depresyon hastalarında, bu hastalıklarına bağlı olarak koku alma eşiklerinde yükselme olduğu saptanmıştır. Alkol kötüye kullanımı ve uzun süre alkol kullanımı olan bireylerde koku eşiği yükselmesi depresyon grubuna kıyasla anlamlı olarak yüksektir. Olasılıkla uzun süre alkol kullanımının beyinde ve merkezi sinir sisteminde yaptığı hasar ve bunun kalıcı olması bu duruma yol açıyor gibi görülmektedir. Uzun süre alkol kullananlarda ve şizofrenik hastalarda, MRG (Manyetik Rezonans Görüntüleme) ile desteklenen beyin hasarı ve koku eşiği bozuklukları ilişkisi daha önceki çalışmalarda gösterilmiştir. Koku algılama sorunlarının, BOS volümü artışı ve kortikal ve subkortikal doku azalması ile ilişkili olduğu ortaya konmuştur (6,7). Alkol kullanımı olanlarda beraberinde koku almayı olumsuz yönde etkileyen sigara kullanımı da yüksek bulunmaktadır ve bu durum alkol kullananlarda daha yüksek olan koku eşiği yükselmelerine katkıda bulunabilir (8). Depresyon hastalarındaki koku eşiği bozukluğu, depresyondaki çevreye karşı olan ilgi ve dikkatin azalması ile ya da bilinmeyen olası ve geçici beyin kimyası değişiklikleri ile açıklanabilir. Depresyondaki bu koku eşiği bozukluğu, çeşitli çalışmalarda gösterilmiş ve tedaviden sonra koku eşiği düzelmelerinin olduğu bildirilmiştir (9,10). Şizofrenik hastalarda da benzer çalışmalar yapılmış ve koku eşiği yükselmeleri gözlenmiştir (11,12,13,14). Şizofrenik hastalarda ortaya çıkan olfaktuvar sorunlar kullanılan ilaçların yol açtığı bir durum olarak düşünülebilir fakat hiç tedavi edilmemiş hastalarda yapılan çalışmalar sonucunda bu bireylerde de olfaktuvar sorunların ortaya konması limbik sistemdeki bir işlev bozukluğunu ön plana çıkarmaktadır (15). Diğer yandan artan yaşla birlikte koku alma eşiğinde yükselmeler görülmektedir. Benzer sorunlar Alzheimer hastalığı olanlarda da bildirilmiştir. Alzheimer hastalığı olanlarda nöropatolojik değişmeler gözlenmektedir, bunlar anterior olfaktuvar nükleus, entorinal korteks ve priform korteks bölgeleridir. Ayrıca Alzheimer hastalığından ölenlerde olfaktuvar epitelde histopatolojik değişmeler gösterilmiştir (16). Sadece iki alkol kötüye kullanımı olan hastada sağ-sol burun deliklerinden elde edilen değerlerde farklılık saptanması, koku eşiği değerlerinde alkol kullanımı ve depresyonun lateralizasyonla ilişkili olmadığını göstermiştir. Sonuç olarak, yapılan bu açık klinik çalışmada, uzun süre alkol kötüye kullanımının koku eşiği üzerinde anlamlı bir değişme yaptığı söylenebilir. Depresyon hastalarında da koku eşiği bozuklukları bu çalışmada gösterilmiştir. Olgu sayısının az olması ve sadece iki psikiyatrik bozukluğun incelenmesi ve ölçümlerde bilgisayarlı teknolojilerin kullanılamaması bu çalışmanın yetersizliklerini oluşturmaktadır. Bu noktadan yola çıkarak diğer psikiyatrik hasta grupları ile de yapılacak çalışmalar ile psikiyatrik hastalıklar ve koku bozuklukları arasındaki olası ilişkinin gösterebilmesi hedeflenmelidir. Tüm bulgular bize, ileride biyolojik psikiyatri açısından psikiyatrik hastalıkların etyolojisi ve fizyopatolojisini daha iyi anlayabilmemiz yönünde ışık tutabilecektir. Kaynaklar 1. Zipporyn T. Taste and Smell: The Neglected Senses. Jama 1982; 247:
5 2. Siegel DJ. Perception and Cognition in Kaplan HI, Sadock BJ (eds). Comprehensive Textbook of Psychiatry/VI. Baltimore, Maryland: Williams&Wilkins, 1995: Çalıyurt O, Karaşin E, Abay E. Kimyasal Duyularımızdan Koku Duyusunun Psikolojik ve Psikiyatrik Yönleri. PsychoMed 1995; 1: HL Meiselman, RS Rivlin. Clinical Measurment of Taste and Smell. New York : Macmillan Publishing Co, Köroğlu E (çev). Mental Bozuklukların Tanısal ve Sayımsal El Kitabı (DSM-IV). Ankara: Hekimler Yayın Birliği, Ditraglia GM, Press DS, Butters N ve ark. Assesment of Olfactory Deficits in Detoxified Alcoholics. Alcohol 1991; 8(2): Shear PK, Butters N, Jernigan TL ve ark. Olfactory Loss in Alcoholics: Correlations With Cortical and Subcortical MRI Indices. Alcohol 1992; 9(3): Frye RE, Schwartz BS, Doty RL. Dose related effects of cigarette smoking on olfactory function. JAMA 1990 Mar 2; 263 (9): Amsterdam JD, Settle RG, Abelman E. Taste and Smell Perception in Depression. Biol. Psychiatry 1987; 22: Isserof RG, Haimovici KL, Sasson Y. Olfactory Sensitivity in Major Depressive Disorder and Obsessive Compulsive Disorder. Biol. Psychiatry 1994; 35: Warner MD, Peabody CA, Csernasky JG. Olfactory Functioning in Schizofrenia and Depression. Biol. Psychiatry 1990; 27: Hurwitz T, Kopala L, Clarck C ve ark. Olfactory Deficits in Schizofrenia. Biol. Psychiatry 1990; 15;27(4): Geddes J, Huvs R, Pratt p. Olfactory Acuity in The Positive and Negative Syndromes of Schizofrenia. Biol. Psychiatry 1991; 29(8): Serby M, Larson P, Kalkstein D. Olfactory Sense in Psychoses. Biol. Psychiatry 1990; 28: Wu J, Buchsbaum MS, Moy K. Olfactory Memory in Unmedicated Schizofrenics. Schzophr. Res. 1993;9(1): Murphy C. Nutrition and Chemosensory Perception in the Elderley. Critical Reviews in Food Science and Nutrition 1993; 33(1):3-15.
YAYGIN ANKSİYETE BOZUKLUĞU OLAN HASTALARDA NÖROTİSİZM VE OLUMSUZ OTOMATİK DÜŞÜNCELER UZM. DR. GÜLNİHAL GÖKÇE ŞİMŞEK
YAYGIN ANKSİYETE BOZUKLUĞU OLAN HASTALARDA NÖROTİSİZM VE OLUMSUZ OTOMATİK DÜŞÜNCELER UZM. DR. GÜLNİHAL GÖKÇE ŞİMŞEK GİRİŞ Yaygın anksiyete bozukluğu ( YAB ) birçok konuyla, örneğin parasal, güvenlik, sağlık,
DetaylıYönetici tarafından yazıldı Perşembe, 05 Kasım 2009 04:07 - Son Güncelleme Perşembe, 05 Kasım 2009 04:29
Dünyanın Derdi Depresyon Dünyada 120 milyon kişi depresyonda. 185 ülkenin verilerine göre 2020 yılında kalp hastalıklarından sonra ikinci sırada depresyon olacak. İSTANBUL - Türkiye psikiyatri Derneği'nin
Detaylıİş Sağlığı İş Sağlığı nedir? Çağdaş İş Sağlığı anlayışı nedir?
İş Sağlığı İş sağlığı denilince, üretimi ve işyerini içine alan bir kavram düşünülmelidir. İşyerinde sağlıklı bir çalışma ortamı yoksa işçilerin sağlığından söz edilemez. İş Sağlığı nedir? Bütün çalışanların
DetaylıDEĞERLENDİRME NOTU: Mehmet Buğra AHLATCI Mevlana Kalkınma Ajansı, Araştırma Etüt ve Planlama Birimi Uzmanı, Sosyolog
DEĞERLENDİRME NOTU: Mehmet Buğra AHLATCI Mevlana Kalkınma Ajansı, Araştırma Etüt ve Planlama Birimi Uzmanı, Sosyolog KONYA KARAMAN BÖLGESİ BOŞANMA ANALİZİ 22.07.2014 Tarihsel sürece bakıldığında kalkınma,
DetaylıVeri Toplama Yöntemleri. Prof.Dr.Besti Üstün
Veri Toplama Yöntemleri Prof.Dr.Besti Üstün 1 VERİ (DATA) Belirli amaçlar için toplanan bilgilere veri denir. Araştırmacının belirlediği probleme en uygun çözümü bulabilmesi uygun veri toplama yöntemi
DetaylıİŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ UYGULAMALARI
KAMUDA İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ PANELİ İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ UYGULAMALARI Uzm. Yusuf DUMAN İSG Koordinatörü / İş Güvenliği Uzmanı Mayıs/2016 (1/55) 6331 SAYILI İSG KANUNU İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu
DetaylıDÜNYA EKONOMİK FORUMU KÜRESEL CİNSİYET AYRIMI RAPORU, 2012. Hazırlayanlar. Ricardo Hausmann, Harvard Üniversitesi
DÜNYA EKONOMİK FORUMU KÜRESEL CİNSİYET AYRIMI RAPORU, 2012 Hazırlayanlar Ricardo Hausmann, Harvard Üniversitesi Laura D. Tyson, Kaliforniya Berkeley Üniversitesi Saadia Zahidi, Dünya Ekonomik Forumu Raporun
DetaylıELLE SÜT SAĞIM FAALİYETİNİN KADINLARIN HAYATINDAKİ YERİ ARAŞTIRMA SONUÇLARI ANALİZ RAPORU
ELLE SÜT SAĞIM FAALİYETİNİN KADINLARIN HAYATINDAKİ YERİ ARAŞTIRMA SONUÇLARI ANALİZ RAPORU Hazırlayan Sosyolog Kenan TURAN Veteriner Hekimi Volkan İSKENDER Ağustos-Eylül 2015 İÇİNDEKİLER Araştırma Konusu
Detaylı1 OCAK 31 ARALIK 2009 ARASI ODAMIZ FUAR TEŞVİKLERİNİN ANALİZİ
1 OCAK 31 ARALIK 2009 ARASI ODAMIZ FUAR TEŞVİKLERİNİN ANALİZİ 1. GİRİŞ Odamızca, 2009 yılında 63 fuara katılan 435 üyemize 423 bin TL yurtiçi fuar teşviki ödenmiştir. Ödenen teşvik rakamı, 2008 yılına
DetaylıLaboratuar (saat/hafta) Mesleki İngilizce II BES310 6. Bahar 3 0 3 4
Mesleki İngilizce-II Dersin Adı Kodu Yarıyıl Teori Laboratuar Mesleki İngilizce II BES310 6. Bahar 3 0 3 4 Önkoşullar Yok Dersin dili İngilizce Dersin Türü Zorunlu Dersin öğrenme ve Öğrencinin içinde bulunacağı
DetaylıÜniversitelerde Yabancı Dil Öğretimi
Üniversitelerde Yabancı Dil Öğretimi özcan DEMİREL 1750 Üniversiteler Yasası nın 2. maddesinde üniversiteler, fakülte, bölüm, kürsü ve benzeri kuruluşlarla hizmet birimlerinden oluşan özerkliğe ve kamu
DetaylıYAZILI YEREL BASININ ÇEVRE KİRLİLİĞİNE TEPKİSİ
YAZILI YEREL BASININ ÇEVRE KİRLİLİĞİNE TEPKİSİ Savaş AYBERK, Bilge ALYÜZ*, Şenay ÇETİN Kocaeli Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü, Kocaeli *İletişim kurulacak yazar bilge.alyuz@kou.edu.tr, Tel: 262
DetaylıTürkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Değerlendirme Notu Sayfa1
Sağlık Reformunun Sonuçları İtibariyle Değerlendirilmesi 26-03 - 2009 Tuncay TEKSÖZ Dr. Yalçın KAYA Kerem HELVACIOĞLU Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Türkiye 2004 yılından itibaren sağlık
DetaylıAraştırma Notu 15/177
Araştırma Notu 15/177 02 Mart 2015 YOKSUL İLE ZENGİN ARASINDAKİ ENFLASYON FARKI REKOR SEVİYEDE Seyfettin Gürsel *, Ayşenur Acar ** Yönetici özeti Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yapılan enflasyon
DetaylıTDS 220 İŞÇİ SAĞLIĞI ve İŞ GÜVENLİĞİ
TDS 220 İŞÇİ SAĞLIĞI ve İŞ GÜVENLİĞİ Yrd.Doç.Dr. Soner METE Ders Hakkında Çalışanların sağlık ve güvenliklerini tehdit eden etmenleri, bu etmenlerin önlenmesine ilişkin yürütülen politikalar, işverenlerin
Detaylı2016 Ocak ENFLASYON RAKAMLARI 3 Şubat 2016
2016 Ocak ENFLASYON RAKAMLARI 3 Şubat 2016 Ocak 2016 Tüketici Fiyat Endeksi ne(tüfe) ilişkin veriler Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından 3 Şubat 2016 tarihinde yayımlandı. TÜİK tarafından aylık
DetaylıYÜKSEKÖĞRETİM KURUMLARI ENGELLİLER DANIŞMA VE KOORDİNASYON YÖNETMELİĞİ (1) BİRİNCİ BÖLÜM. Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
YÜKSEKÖĞRETİM KURUMLARI ENGELLİLER DANIŞMA VE KOORDİNASYON YÖNETMELİĞİ (1) BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1 (Değişik:RG-14/2/2014-28913) (1) Bu Yönetmeliğin amacı; yükseköğrenim
DetaylıDoç. Dr. Mehmet Durdu KARSLI Sakarya Üniversitesi E itim fakültesi Doç. Dr. I k ifa ÜSTÜNER Akdeniz Üniversitesi E itim Fakültesi
ÜN VERS TEYE G R SINAV S STEM NDEK SON DE KL E L K N Ö RENC LER N ALGILARI Doç. Dr. Mehmet Durdu KARSLI Sakarya Üniversitesi E itim fakültesi Doç. Dr. I k ifa ÜSTÜNER Akdeniz Üniversitesi E itim Fakültesi
DetaylıYILDIRIM BEYAZIT ÜNİVERSİTESİ İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KOORDİNATÖRLÜĞÜ YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM
YILDIRIM BEYAZIT ÜNİVERSİTESİ İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KOORDİNATÖRLÜĞÜ YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1 (1) Bu Yönergenin amacı; Yıldırım Beyazıt Üniversitesi İş Sağlığı
DetaylıDOĞRUDAN FAALİYET DESTEĞİ PROGRAMI PROJE UYGULAMA EĞİTİMLERİ
DOĞRUDAN FAALİYET DESTEĞİ PROGRAMI PROJE UYGULAMA EĞİTİMLERİ PROJE UYGULAMA EĞİTİMLERİ 2 İÇERİK Eğitim temel olarak; Sözleşme yönetimini, Projelerin izleme çerçevesini, Proje yönetimi, uygulama usul ve
DetaylıTarifname. MADDE BAĞIMLILIĞININ TEDAVĠSĠNE YÖNELĠK OLUġTURULMUġ BĠR FORMÜLASYON
1 Tarifname MADDE BAĞIMLILIĞININ TEDAVĠSĠNE YÖNELĠK OLUġTURULMUġ BĠR Teknik Alan FORMÜLASYON Buluş, madde bağımlılığının tedavisine yönelik oluşturulmuş bir formülasyon ile ilgilidir. Tekniğin Bilinen
DetaylıSÜREÇ YÖNETİMİ VE SÜREÇ İYİLEŞTİRME H.Ömer Gülseren > ogulseren@gmail.com
SÜREÇ YÖNETİMİ VE SÜREÇ İYİLEŞTİRME H.Ömer Gülseren > ogulseren@gmail.com Giriş Yönetim alanında yaşanan değişim, süreç yönetimi anlayışını ön plana çıkarmıştır. Süreç yönetimi; insan ve madde kaynaklarını
DetaylıANKARA EMEKLİLİK A.Ş GELİR AMAÇLI ULUSLARARASI BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU 3 AYLIK RAPOR
ANKARA EMEKLİLİK A.Ş GELİR AMAÇLI ULUSLARARASI BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU 3 AYLIK RAPOR Bu rapor Ankara Emeklilik A.Ş Gelir Amaçlı Uluslararası Borçlanma Araçları Emeklilik Yatırım Fonu
DetaylıŞeker Hastaları için Genel Sağlık Önerileri
ÖNEMLİ! İlaçlarınızı düzenli kullanmanız çok önemlidir. Kilonuza dikkat ediniz. Ani bir kan şekeri düşmesi (hipoglisemi) durumuna karşı yanınızda her zaman birkaç adet şeker bulundurunuz. Mutlaka egzersiz
DetaylıRekabet Kurumu Başkanlığından, REKABET KURULU KARARI
Rekabet Kurumu Başkanlığından, REKABET KURULU KARARI Dosya Sayısı : 2015-1-69 (Önaraştırma) Karar Sayısı : 16-02/30-9 Karar Tarihi : 14.01.2016 A. TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER Başkan Üyeler : Prof. Dr. Ömer
DetaylıTOBB ETÜ LİSANSÜSTÜ BURSLU ÖĞRENCİ YÖNERGESİ* (*)13.04.2011 Tarih ve S-2011-10 sayılı Senato oturumunun 4 nolu Kararı ile Kabul edilmiştir.
TOBB ETÜ LİSANSÜSTÜ BURSLU ÖĞRENCİ YÖNERGESİ* (*)13.04.2011 Tarih ve S-2011-10 sayılı Senato oturumunun 4 nolu Kararı ile Kabul edilmiştir. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak Amaç MADDE 1 - (1) Bu yönergenin
DetaylıAra rma, Dokuz Eylül Üniversitesi Strateji Geli tirme Daire Ba kanl na ba
1.1 Ara rman n Amac Ara rmada, Dokuz Eylül Üniversitesi Strateji Geli tirme Daire Ba kanl na ba olarak hizmet vermekte olan; 1. Bütçe ve Performans Program ube Müdürlü ü 2. Stratejik Yönetim ve Planlama
DetaylıİZMİR KÂTİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ ENGELSİZ ÜNİVERSİTE KOORDİNATÖRLÜĞÜ VE ENGELLİ ÖĞRENCİ BİRİMİ ÇALIŞMA USUL VE ESASLARI BİRİNCİ BÖLÜM
İZMİR KÂTİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ ENGELSİZ ÜNİVERSİTE KOORDİNATÖRLÜĞÜ VE ENGELLİ ÖĞRENCİ BİRİMİ ÇALIŞMA USUL VE ESASLARI BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanımlar ve Genel Esaslar Amaç Madde 1- (1)Bu
DetaylıÇALIŞAN SAĞLIĞI BİRİMİ İŞLEYİŞİ Hastanesi
KİHG/İŞL-005 19.08.2009 07.08.2012 2 1/8 GÜNCELLEME BİLGİLERİ Güncelleme Tarihi Güncelleme No Açıklama 11.11.2009 1 Belge içeriğinde ve belge numarasında değişiklik yapılması 07.08.2012 2 Komite, başlık,
DetaylıDanışma Kurulu Tüzüğü
Uygulamalı Bilimler Yüksek Okulu Otel Yöneticiliği Bölümü Danışma Kurulu Tüzüğü MADDE I Bölüm 1.1. GİRİŞ 1.1.1. AD Danışma Kurulu nun adı, Özyeğin Üniversitesi Uygulamalı Bilimler Yüksek Okulu ve Otel
DetaylıSAKARYA ÜNİVERSİTESİ LİSANS DÜZEYİNDEKİ PROGRAMLAR ARASINDA ÇİFT ANADAL (ÇAP) ve YANDAL PROGRAMI YÖNERGESİ
SAKARYA ÜNİVERSİTESİ LİSANS DÜZEYİNDEKİ PROGRAMLAR ARASINDA ÇİFT ANADAL (ÇAP) ve YANDAL PROGRAMI YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1 Bu yönergenin amacı, Sakarya Üniversitesi
DetaylıPsikolojiye Giriş. Gözden geçirme oturumları. Evrim ve Akılcılık Ders 10. Pazartesi, 26/02, 16.00-18.00 Salı, 27/02, 18.00-20.00
Gelecek Çarşamba Yapılacak Sınav (olası dağılım) Psikolojiye Giriş Evrim ve Akılcılık Ders 10 Giriş: 4 Beyin: 9 Freud: 9 Skinner: 9 Bilişsel Gelişim: 9 Dil: 9 Algı/Dikkat: 9 Bellek: 9 Aşk: 7 Evrim: 4 Akılcılık:
DetaylıSERMAYE PİYASASI KURULU İKİNCİ BAŞKANI SAYIN DOÇ. DR. TURAN EROL UN. GYODER ZİRVESİ nde YAPTIĞI KONUŞMA METNİ 26 NİSAN 2007 İSTANBUL
SERMAYE PİYASASI KURULU İKİNCİ BAŞKANI SAYIN DOÇ. DR. TURAN EROL UN GYODER ZİRVESİ nde YAPTIĞI KONUŞMA METNİ 26 NİSAN 2007 İSTANBUL Sözlerime gayrimenkul ve finans sektörlerinin temsilcilerini bir araya
DetaylıYÖNETMELİK ANKARA ÜNİVERSİTESİ YABANCI DİL EĞİTİM VE ÖĞRETİM YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM. Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
24 Mart 2016 PERŞEMBE Resmî Gazete Sayı : 29663 YÖNETMELİK ANKARA ÜNİVERSİTESİ YABANCI DİL EĞİTİM VE ÖĞRETİM YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1 (1) Bu Yönetmeliğin
DetaylıHayata Dokunan Bir El: YEDAM (Yeşilay Danışma Merkezi)
Hayata Dokunan Bir El: YEDAM (Yeşilay Danışma Merkezi) Bağımlılıkta rehabilitasyon süreci dediğimizde bağımlı bireylerin psikolojik ve sosyal destek ile hayata yeniden kazandırılması kast edilmektedir.
DetaylıNIJERYA DAN GELEN YOLCUDA EBOLAYA RASTLANMADI
Portal Adres NIJERYA DAN GELEN YOLCUDA EBOLAYA RASTLANMADI : www.cayyolu.com.tr İçeriği : Gündem : http://www.cayyolu.com.tr/haber/nijerya-dan-gelen-yolcuda-ebolaya-rastlanmadi/96318 1/3 SAGLIK IÇIN EGZERSIZ
DetaylıANKARA EMEKLİLİK A.Ş GELİR AMAÇLI ULUSLARARASI BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU ÜÇÜNCÜ 3 AYLIK RAPOR
ANKARA EMEKLİLİK A.Ş GELİR AMAÇLI ULUSLARARASI BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU ÜÇÜNCÜ 3 AYLIK RAPOR Bu rapor Ankara Emeklilik A.Ş Gelir Amaçlı Uluslararası Borçlanma Araçları Emeklilik Yatırım
DetaylıZİRVE ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ EĞİTİM BİLİMLERİ BÖLÜMÜ PSİKOLOJİK DANIŞMANLIK VE REHBERLİK ABD
ZİRVE ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ EĞİTİM BİLİMLERİ BÖLÜMÜ PSİKOLOJİK DANIŞMANLIK VE REHBERLİK ABD. 2013 2014 GÜZ YARIYILI OKULLARDA GÖZLEM DERSİ UYGULAMALARI Dersin Sorumlusu: Yrd.Doç.Dr.Ramin ALİYEV
DetaylıYakıt Özelliklerinin Doğrulanması. Teknik Rapor. No.: 942/7193278-00
Müşteri : Kozyatağı Mahallesi Sarı Kanarya Sok. No: 14 K2 Plaza Kat: 11 Kadıköy 34742 İstanbul Türkiye Konu : Seçilen Yakıt Özelliklerin Belirlenmesi için Dizel Yakıtlara İlişkin Testlerin, Doğrulanması
DetaylıYÖNETMELİK. a) Çocuk: Daha erken yaşta ergin olsa bile 18 yaşını doldurmamış kişiyi,
27 Mart 2012 SALI Resmî Gazete Sayı : 28246 Bingöl Üniversitesinden: YÖNETMELİK BİNGÖL ÜNİVERSİTESİ ÇOCUK ARAŞTIRMA VE REHBERLİK UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak
Detaylı2008 YILI MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇESİ ÖN DEĞERLENDİRME NOTU
2008 YILI MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇESİ ÖN DEĞERLENDİRME NOTU I- 2008 Mali Yılı Bütçe Sonuçları: Mali Disiplin Sağlandı mı? Maliye Bakanlığı tarafından açıklanan 2008 mali yılı geçici bütçe uygulama sonuçlarına
DetaylıMADDE 2 (1) Bu Yönerge, 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu ve değişiklikleri ile İzmir Üniversitesi Ana Yönetmeliği esas alınarak düzenlenmiştir.
İZMİR ÜNİVERSİTESİ BURS YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM Genel Hükümler Amaç ve Kapsam MADDE 1 (1) Bu Yönerge; İzmir Üniversitesi nin Fakülteleri, Meslek Yüksekokulu ve bölümlerinde ÖSYM ve Üniversite tarafından
DetaylıSPOR KULÜBÜ HİZMET PROGRAMI
SPOR KULÜBÜ HİZMET PROGRAMI Sporculara Zihin antrenmanları, tüm çalışanlara ekip ruhu içerisinde sporcu motivasyonuna katkı sağlama, teknik ekibe psikolojik yönetim tarzları konusunda destek olamyı amaçlayan
Detaylı1) Öğrenci kendi başına proje yapma becerisini kazanır. 1,3,4 1,2
DERS BİLGİLERİ Ders Adı Kodu Yarıyılı T+U Saati Ulusal Kredisi AKTS Bitirme Projesi BIL401 7 0+4 2 5 Ön Koşul Dersleri Yok Dersin Dili Dersin Seviyesi Dersin Türü Türkçe Lisans Seçmeli / Yüz Yüze Dersin
DetaylıGALATA YATIRIM A.Ş. Halka Arz Fiyat Tespit Raporu DEĞERLENDİRME RAPORU SAN-EL MÜHENDİSLİK ELEKTRİK TAAHHÜT SANAYİ VE TİCARET A.Ş.
22-11-2013 Fiyat Tespit Raporu DEĞERLENDİRME RAPORU İş bu rapor, Galata Yatırım A.Ş. tarafından, Sermaye Piyasası Kurulu nun 12/02/2013 tarihli ve 5/145 sayılı kararında yer alan; payları ilk kez halka
DetaylıKırsal Kalkınmada Yönetişim. Şanlıurfa Örneği Ülker Şener-Evren Aydoğan
Kırsal Kalkınmada Yönetişim Şanlıurfa Örneği Ülker Şener-Evren Aydoğan Çalışmanın arka planı Amaç: Kırsal kalkınmada yönetişim mekanizmalarının nasıl işlediği ve hangi araçların kullanıldığı Urfa özgülünde
DetaylıResim 1: Kongre katılımı (erken kayıt + 4 günlük kongre oteli konaklaması) için gereken miktarın yıllar içerisindeki seyri.
Patoloji Dernekleri Federasyonu Başkanlığına, Son yıllarda patoloji kongrelerinin katılım ücretlerinin çok yüksek olduğu yakınmaları arttı. Bu nedenle kongrelerimizi daha ucuza yapmaya çalıştık. Hemen
DetaylıBÖLÜM 7 BİLGİSAYAR UYGULAMALARI - 1
1 BÖLÜM 7 BİLGİSAYAR UYGULAMALARI - 1 Belli bir özelliğe yönelik yapılandırılmış gözlemlerle elde edilen ölçme sonuçları üzerinde bir çok istatistiksel işlem yapılabilmektedir. Bu işlemlerin bir kısmı
Detaylı2013-2014 Dönemi Erasmus Hareketlilik Faaliyeti Hibe Dağıtım Yöntemi
T.C. AVRUPA BİRLİĞİ BAKANLIĞI Avrupa Birliği Eğitim ve Gençlik Programları Merkezi Başkanlığı 2013-2014 Dönemi Erasmus Hareketlilik Faaliyeti Hibe Dağıtım Yöntemi 1. Performans Hesaplamaları: 2013-2014
DetaylıGEKA NİHAİ RAPOR TEKNİK BÖLÜM. 1. Açıklama
GEKA NİHAİ RAPOR TEKNİK BÖLÜM 1. Açıklama 1.1.Proje Ortaklarının Adları: Uzman Klinik Psikolog Özge Yaren YAVUZ ERDAN, Uzman Klinik Psikolog Elvan DEMİRBAĞ, Uzman Klinik Psikolog Nilay KONDUZ 1.2.Nihai
DetaylıHÂKİMLER VE SAVCILAR YÜKSEK KURULU
HÂKİMLER VE SAVCILAR YÜKSEK KURULU HUKUKİ MÜZAKERE TOPLANTILARI 23-26 MAYIS 2013 - İZMİR Grup Adı : Özel Hukuk 1. Grup Konu : İş ve sosyal güvenlik davaları Grup Başkanı : Mehmet YILDIZ (Yargıtay Tetkik
DetaylıAkreditasyon Çal malar nda Temel Problemler ve Organizasyonel Bazda Çözüm Önerileri
Akreditasyon Çal malar nda Temel Problemler ve Organizasyonel Bazda Çözüm Önerileri Prof.Dr. Cevat NAL Selçuk Üniversitesi Mühendislik-Mimarl k Fakültesi Dekan Y.Doç.Dr. Esra YEL Fakülte Akreditasyon Koordinatörü
DetaylıYEDİNCİ KISIM Kurullar, Komisyonlar ve Ekipler
YEDİNCİ KISIM Kurullar, Komisyonlar ve Ekipler Kurul, komisyon ve ekiplerin oluşturulması MADDE 107- (1) Okullarda, eğitim, öğretim ve yönetim etkinliklerinin verimliliğinin sağlanması, okul ve çevre işbirliğinin
DetaylıDoç. Dr. Orhan YILMAZ
Yazar Ad 151 Doç. Dr. Orhan YILMAZ İnsanda iletişimin en önemli araçlarından biri olan ses, kişinin duygusal yapısını yansıtan bir olaydır. Yaş ilerledikçe tüm organlarda görülebilen yaşlanma konuşma
DetaylıİÇİNDEKİLER. 1 Projenin Amacı... 1. 2 Giriş... 1. 3 Yöntem... 1. 4 Sonuçlar ve Tartışma... 6. 5 Kaynakça... 7
İÇİNDEKİLER 1 Projenin Amacı... 1 2 Giriş... 1 3 Yöntem... 1 4 Sonuçlar ve Tartışma... 6 5 Kaynakça... 7 FARKLI ORTAMLARDA HANGİ RENK IŞIĞIN DAHA FAZLA SOĞURULDUĞUNUN ARAŞTIRILMASI Projenin Amacı : Atmosfer
DetaylıSOSYAL ŞİDDET. Süheyla Nur ERÇİN
SOSYAL ŞİDDET Süheyla Nur ERÇİN Özet: Şiddet kavramı, çeşitli düşüncelerden etkilenerek her geçen gün şekillenip gelişiyor. Eskiden şiddet, sadece fiziksel olarak algılanırken günümüzde sözlü şiddet, psikolojik
DetaylıKİŞİSEL GELİŞİM VE EĞİTİM İŞ GÜVENLİĞİ VE İŞÇİ SAĞLIĞI MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI)
T.C. MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI Çıraklık ve Yaygın Eğitim Genel Müdürlüğü KİŞİSEL GELİŞİM VE EĞİTİM İŞ GÜVENLİĞİ VE İŞÇİ SAĞLIĞI MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI) 2010 ANKARA ÖN SÖZ Günümüzde mesleklerin
DetaylıEk 1. Fen Maddelerini Anlama Testi (FEMAT) Sevgili öğrenciler,
Ek 1. Fen Maddelerini Anlama Testi (FEMAT) Sevgili öğrenciler, Bu araştırmada Fen Bilgisi sorularını anlama düzeyinizi belirlemek amaçlanmıştır. Bunun için hazırlanmış bu testte SBS de sorulmuş bazı sorular
DetaylıİÇİNDEKİLER. Duygusal ve Davranışsal Bozuklukların Tanımı 2
İÇİNDEKİLER Bölüm 1 Giriş 1 Duygusal ve Davranışsal Bozuklukların Tanımı 2 Normal Dışı Davramışları Belirlemede Öznellik 2 Gelişimsel Değişimlerin Bir Bireyin Davranışsal ve Duygusal Dengesi Üzerindeki
DetaylıNüfus Planlaması Hizmetlerini Yürütecek Personelin Eğitimi. Görev, Yetki ve Sorumlulukları Hakkında Yönetmelik
Nüfus Planlaması Hizmetlerini Yürütecek Personelin Eğitimi. Görev, Yetki ve Sorumlulukları Hakkında Yönetmelik Tarih:10 Eylül 1983 Sayısı : 507 10 Eylül 1983 Tarih ve 18161 Sayılı Resmi Gazetede yayınlanmıştır.
DetaylıMAKÜ YAZ OKULU YARDIM DOKÜMANI 1. Yaz Okulu Ön Hazırlık İşlemleri (Yaz Dönemi Oidb tarafından aktifleştirildikten sonra) Son aktif ders kodlarının
MAKÜ YAZ OKULU YARDIM DOKÜMANI 1. Yaz Okulu Ön Hazırlık İşlemleri (Yaz Dönemi Oidb tarafından aktifleştirildikten sonra) Son aktif ders kodlarının bağlantıları kontrol edilir. Güz ve Bahar dönemindeki
Detaylıİngilizce Öğretmenlerinin Bilgisayar Beceri, Kullanım ve Pedagojik İçerik Bilgi Özdeğerlendirmeleri: e-inset NET. Betül Arap 1 Fidel Çakmak 2
İngilizce Öğretmenlerinin Bilgisayar Beceri, Kullanım ve Pedagojik İçerik Bilgi Özdeğerlendirmeleri: e-inset NET DOI= 10.17556/jef.54455 Betül Arap 1 Fidel Çakmak 2 Genişletilmiş Özet Giriş Son yıllarda
DetaylıKİTAP İNCELEMESİ. Matematiksel Kavram Yanılgıları ve Çözüm Önerileri. Tamer KUTLUCA 1. Editörler. Mehmet Fatih ÖZMANTAR Erhan BİNGÖLBALİ Hatice AKKOÇ
Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 18 (2012) 287-291 287 KİTAP İNCELEMESİ Matematiksel Kavram Yanılgıları ve Çözüm Önerileri Editörler Mehmet Fatih ÖZMANTAR Erhan BİNGÖLBALİ Hatice
DetaylıKULLANILAN MADDE TÜRÜNE GÖRE BAĞIMLILIK PROFİLİ DEĞİŞİKLİK GÖSTERİYOR MU? Kültegin Ögel, Figen Karadağ, Cüneyt Evren, Defne Tamar Gürol
KULLANILAN MADDE TÜRÜNE GÖRE BAĞIMLILIK PROFİLİ DEĞİŞİKLİK GÖSTERİYOR MU? Kültegin Ögel, Figen Karadağ, Cüneyt Evren, Defne Tamar Gürol 1 Acibadem University Medical Faculty 2 Maltepe University Medical
DetaylıOtizm lilerin eğitim hakkı var mıdır? Nedir ve nasıl olmalıdır?
Nisan, 01.04.2013 OTĠZM, EĞĠTĠM HAKKI VE UYGULAMALARI Nisan ayı otizm farkındalık ayı olarak belirlenmiştir. Gün, ay ve yıl olarak belli amaçlara hasredilen tema lar, toplumda dikkat çekmek, konunun önemini
DetaylıSOSYAL-EĞİTİM-BEŞERİ BİLİMLER
III. ULUSLARARASI KOP BÖLGESEL KALKINMA SEMPOZYUMU SONUÇ BİLDİRGESİ (22-24 Ekim 2015 Aksaray Üniversitesi) KOP Bölgesi üniversiteleri arasında eğitim-öğretim, araştırma-geliştirme ve toplumsal hizmet gibi
DetaylıAra Dönem Faaliyet Raporu MART 2014
MART 2014 Raporun Ait Olduğu Dönem : 01.01.2014 31.03.2014 Bankanın Ticaret Ünvanı : TAIB YatırımBank A.Ş. Genel Müdürlük Adresi : Yüzbaşı Kaya Aldoğan Sokak Aksoy İş Merkezi No. 7 Kat 3 Zincirlikuyu,
DetaylıGIDA MÜHENDİSİ TANIM A- GÖREVLER
TANIM Gıda mühendisi gıda hammaddelerinin besin değerini kaybetmeden standartlara uygun olarak verimli bir şekilde işlenmesini, korunmasını ve depolanmasını planlayan, uygulamasını yürüten ve yeni sistemleri
Detaylı5/8 Bağlantı Noktalı Gigabit Ethernet Anahtarı
5/8 Bağlantı Noktalı Gigabit Ethernet Anahtarı Kullanım Kılavuzu Onay FCC Beyanı Bu test edilmiş ve FCC Kuralları Kısım 15 de belirtilen teknik özelliklere göre B Sınıfı aygıtların sınırları ile uyumlu
DetaylıHEMŞİRELİK BÖLÜMÜ İNTÖRN PROGRAMI UYGULAMA ESASLARI BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
HEMŞİRELİK BÖLÜMÜ İNTÖRN PROGRAMI UYGULAMA ESASLARI BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç Madde 1- Bu uygulama esaslarının amacı Şifa Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Bölümü
Detaylıİstanbul Beyin Merkezleri
İstanbul Beyin Merkezleri N E D E N B E YİN M E R K E Zİ? B E YİN Y M E R K E ZİN D E N E LE R Y A PIL IR? Merkezde Nöro -Biliminin en zor ve faydalı teşhis ve tedavi gelişmelerinin tatbiki yanında tedavide
DetaylıMEVLANA ÜNİVERSİTESİ FİKRÎ MÜLKİYET VE PATENT HAKLARI YÖNERGESİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
MEVLANA ÜNİVERSİTESİ FİKRÎ MÜLKİYET VE PATENT HAKLARI YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1 (1) Mevlana Üniversitesi, fikrî mülkiyet haklarının edinilmesi, paylaşılması,
Detaylı1.3. NİTEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ... 2 1.1. GİRİŞ... 2 1.2. NİTEL ARAŞTIRMALARDA GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK SORUNLARI... 2
İÇİNDEKİLER 1. NİTEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ... 2 1.1. GİRİŞ... 2 1.2. NİTEL ARAŞTIRMALARDA GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK SORUNLARI... 2 1.3. NİTEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ... 2 1.3.1. ÖRNEK OLAY (DURUM ÇALIŞMASI) YÖNTEMİ...
DetaylıİSTANBUL KEMERBURGAZ ÜNİVERSİTESİ. ÇİFT ANADAL ve YANDAL PROGRAMI YÖNERGESİ
İSTANBUL KEMERBURGAZ ÜNİVERSİTESİ ÇİFT ANADAL ve YANDAL PROGRAMI YÖNERGESİ Amaç MADDE 1 - (1) Bu Yönergenin amacı, anadal lisans programlarını üstün başarıyla yürüten öğrencilerin, aynı zamanda ikinci
DetaylıSöke İlçesinde Pnömatik Ekim Makinaları Talep Projeksiyonunun Belirlenmesi*
91 Söke İlçesinde Pnömatik Ekim Makinaları Talep Projeksiyonunun Belirlenmesi* Hakan Destici (1) Cengiz Özarslan (2) (1) Söke Ziraat Odası, Söke / Aydın (2) ADÜ Ziraat Fakültesi Tarım Makinaları Bölümü,
DetaylıBÜRO YÖNETİMİ VE SEKRETERLİK ALANI HIZLI KLAVYE KULLANIMI (F KLAVYE) MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI)
T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI Çıraklık ve Yaygın Eğitim Genel Müdürlüğü BÜRO YÖNETİMİ VE SEKRETERLİK ALANI HIZLI KLAVYE KULLANIMI (F KLAVYE) MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI) 2009 ANKARA ÖN SÖZ Günümüzde
DetaylıKADINLARDA MASTEKTOM N N PS KOSOSYAL ETK LER
Uluslararası nsan Bilimleri Dergisi ISSN: 1303-5134 www.insanbilimleri.com 17.09.2004 KADINLARDA MASTEKTOM N N PS KOSOSYAL ETK LER Dr. Ay e Okanlı Özet: Kadının sa lı ını tehdit eden, a rılı vücut de i
DetaylıBanka Kredileri E ilim Anketi nin 2015 y ilk çeyrek verileri, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankas (TCMB) taraf ndan 10 Nisan 2015 tarihinde yay mland.
21 OCAK-MART DÖNEM BANKA KRED LER E M ANKET Doç.Dr.Mehmet Emin Altundemir 1 Sakarya Akademik Dan man nin 21 y ilk çeyrek verileri, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankas (TCMB) taraf ndan 1 Nisan 21 tarihinde
DetaylıOrtaö retim Alan Ö retmenli i Tezsiz Yüksek Lisans Programlar nda Akademik Ba ar n n Çe itli De i kenlere Göre ncelenmesi: Mersin Üniversitesi Örne i
Ortaö retim Alan Ö retmenli i Tezsiz Yüksek Lisans Programlar nda Akademik Ba ar n n Çe itli De i kenlere Göre ncelenmesi: Mersin Üniversitesi Örne i Devrim ÖZDEM R ALICI * Özet Bu ara t rmada 2002-2003
DetaylıTESİSAT TEKNOLOJİSİ VE İKLİMLENDİRME ÇELİK BORU TESİSATÇISI MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI)
T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI Çıraklık ve Yaygın Eğitim Genel Müdürlüğü TESİSAT TEKNOLOJİSİ VE İKLİMLENDİRME ÇELİK BORU TESİSATÇISI MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI) 2008 ANKARA ÖN SÖZ Günümüzde mesleklerin
DetaylıİŞLEVSEL DÜZENLEMELERİN, ENGELLİ HASTA MEMNUNİYETİNE OLAN YANSIMASI ERCİYES TIP ÖRNEĞİ
İŞLEVSEL DÜZENLEMELERİN, ENGELLİ HASTA MEMNUNİYETİNE OLAN YANSIMASI ERCİYES TIP ÖRNEĞİ Uzm. İbrahim BARIN Prof. Dr. Kudret DOĞRU Prof. Dr. Murat BORLU Başmüdür Özcan ÖZYURT Müdür Yard. Uzm. Murat YENİSU
DetaylıHALK SAĞLIĞI ANABİLİM DALI İş Sağlığı Programı
HALK SAĞLIĞI ANABİLİM DALI İş Sağlığı Programı Programa Kabul Koşulları: Yüksek Lisans: Sağlık alanında lisans düzeyinde bir Yükseköğretim kurumundan mezun olmak, Psikoloji, Sosyoloji, İşletme,İktisat
DetaylıREFORM EYLEM GRUBU BİRİNCİ TOPLANTISI BASIN BİLDİRİSİ ANKARA, 8 KASIM 2014
REFORM EYLEM GRUBU BİRİNCİ TOPLANTISI BASIN BİLDİRİSİ ANKARA, 8 KASIM 2014 Reform Eylem Grubu nun (REG) ilk toplantısı, Adalet Bakanı Sayın Bekir Bozdağ, Avrupa Birliği Bakanı ve Başmüzakereci Sayın Volkan
DetaylıİNOVASYON GÖSTERGELERİ VE KAYSERİ:KARŞILAŞTIRMALI BİR ANALİZ. Prof. Dr. Hayriye ATİK 16 Haziran 2015
İNOVASYON GÖSTERGELERİ VE KAYSERİ:KARŞILAŞTIRMALI BİR ANALİZ Prof. Dr. Hayriye ATİK 16 Haziran 2015 Sunum Planı Giriş I)Literatür Uluslararası Literatür Ulusal Literatür II)Karşılaştırmalı Analiz III)
DetaylıLENFOMA NEDİR? Lenfoma lenf dokusunun kötü huylu tümörüne verilen genel bir isimdir.
LENFOMA LENFOMA NEDİR? Lenfoma lenf dokusunun kötü huylu tümörüne verilen genel bir isimdir. LENF SİSTEMİ NEDİR? Lenf sistemi vücuttaki akkan dolaşım sistemidir. Lenf yolu damarlarındaki bağışıklık hücreleri,
DetaylıBölüm 11. Yönetim Stratejilerinin Uygulanmasında Kullanılan Teknikler İŞLETME BİRLEŞMELERİ. (Mergers)
Bölüm 11 Yönetim Stratejilerinin Uygulanmasında Kullanılan Teknikler İŞLETME BİRLEŞMELERİ (Mergers) İki veya daha fazla sayıda bağımsız işletmenin, eski kimlik ve tüzel kişiliklerini sona erdirerek, sahip
DetaylıTÜİK KULLANICI ANKETİ SONUÇLARI
TÜİK KULLANICI ANKETİ SONUÇLARI Aralık 1 Giriş Kurumumuz taraf ndan üretilen istatistikler kullan c lara çeşitli kanallar yoluyla sunulmakta, hizmet kalitesini artt rmak ve kullan c ihtiyaçlar n karş lamak
DetaylıBİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ ÜÇ BOYUTLU GRAFİK ANİMASYON (3DS MAX) MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI)
T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ ÜÇ BOYUTLU GRAFİK ANİMASYON (3DS MAX) MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI) 2015 ANKARA ÖN SÖZ Günümüzde mesleklerin değişim
DetaylıHAM PUAN: Üniversite Sınavlarına giren adayların sadece netler üzerinden hesaplanan puanlarına hem puan denir.
YGS / LYS SÖZLÜĞÜ OBP (ORTA ÖĞRETİM BAŞARI PUANI): Öğrencinin diploma notunun diğer öğrencilerin diploma notlarına oranıdır. En az 100 en çok 500 puan arasında değişen bu değer, öğrencinin başarısı okulun
DetaylıTMMOB FİZİK MÜHENDİSLERİ ODASI 29. DÖNEM ÇALIŞMA PROGRAMI (TASLAK) (2014 2015)
TMMOB FİZİK MÜHENDİSLERİ ODASI 29. DÖNEM ÇALIŞMA PROGRAMI (TASLAK) (2014 2015) ANKARA NİSAN-2014 GİRİŞ Dünyada ve ülkemizde yaşanan ekonomik, siyasal, sosyal ve kültürel gelişmelerin yaşam ve meslek alanlarımıza
DetaylıYÖNETMELİK. c) Merkez (Hastane): Selçuk Üniversitesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezini (Selçuklu Tıp Fakültesi Hastanesini),
31 Mart 2012 CUMARTESİ Resmî Gazete Sayı : 28250 Selçuk Üniversitesinden: YÖNETMELİK SELÇUK ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
DetaylıAMAÇ: Hastalarımızın ve hasta yakınlarının tedavi öncesi, tedavi sırasında ve tedavi sonrasında bilgilendirilmesini ve eğitilmesini sağlamak.
AMAÇ: Hastalarımızın ve hasta yakınlarının tedavi öncesi, tedavi sırasında ve tedavi sonrasında bilgilendirilmesini ve eğitilmesini sağlamak. KAPSAM: Tüm ayaktan ve yatarak tedavi gören hasta ve hasta
DetaylıT.C. RECEP TAYYİP ERDOĞAN ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ FAKÜLTE YÖNETİM KURULU TOPLANTI TUTANAĞI
T.C. RECEP TAYYİP ERDOĞAN ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ FAKÜLTE YÖNETİM KURULU TOPLANTI TUTANAĞI Toplantı Sayısı: 2014/134 Toplantı Tarihi: 25.02.2014 Salı Toplantı Saati: 16.00 Toplantı Yeri: Dekanlık Toplantı
DetaylıAv. Oğuzhan SONGÖR Emekli Hakim Rekabet Kurulu Eski İkinci Başkanı Başkent-Ufuk-Atılım Üniversiteleri Hukuk Fakültesi Öğretim Görevlisi
1 Av. Tuncay Songör 2 Av. Oğuzhan SONGÖR Emekli Hakim Rekabet Kurulu Eski İkinci Başkanı Başkent-Ufuk-Atılım Üniversiteleri Hukuk Fakültesi Öğretim Görevlisi I. YASAL DÜZENLEME ELEKTRİK PİYASASINDA KAYIP-KAÇAK
DetaylıSıva altı montaj için Symaro sensörleri yenilikçi ve enerji verimli
Sıva altı montaj için Symaro sensörleri yenilikçi ve enerji verimli Sıva altı montaj için enerji tasarruflu Symaro sensörleri DELTA anahtarları serisi ile kullanım için uygun Answers for infrastructure
DetaylıBEBEK VE ÇOCUK ÖLÜMLÜLÜĞÜ 9
BEBEK VE ÇOCUK ÖLÜMLÜLÜĞÜ 9 Attila Hancıoğlu ve İlknur Yüksel Alyanak Sağlık programlarının izlenmesi, değerlendirilmesi ve ileriye yönelik politikaların belirlenmesi açısından neonatal, post-neonatal
DetaylıKADININ STATÜSÜ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ. Tarımda Kadınların Finansmana Erişimi Esra ÇADIR
KADININ STATÜSÜ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Tarımda Kadınların Finansmana Erişimi Esra ÇADIR Sektörlere Göre Dağılım 60 %52 50 %39 %46 Tarım 40 Sanayi 30 % 14 %19 %21 İnşaat 20 %8 10 % 1 Hizmetler 0 KADIN ERKEK 2
DetaylıDr. Mustafa Melih Çulha
Dr. Mustafa Melih Çulha ED li hastanın değerlendirilmesinde hem organik hem de psikojenik etkenlerin ayrıntılı olarak değerlendirilmesi gerekmektedir. Hastanın etyolojisini hızlı ve etkin bir şekilde ortaya
DetaylıBaşbakanlık Mevzuatı Geliştirme ve Yayın Genel Müdürlüğü 07.03.2012 06:18
http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2012/03/201203... 1 of 5 6 Mart 2012 SALI Resmî Gazete Sayı : 28225 Atatürk Üniversitesinden: YÖNETMELİK ATATÜRK ÜNİVERSİTESİ ASTROFİZİK UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ
DetaylıKAVRAMLAR. Büyüme ve Gelişme. Büyüme. Büyüme ile Gelişme birbirlerinden farklı kavramlardır.
KAVRAMLAR Büyüme ve Gelişme Büyüme ile Gelişme birbirlerinden farklı kavramlardır. Büyüme Büyüme, bedende gerçekleşen ve boy uzamasında olduğu gibi sayısal (nicel) değişikliklerle ifade edilebilecek yapısal
Detaylı