Cakova & Aykan Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik Ofisi

Transkript

1 Sayın yetkili; Katma Değer Vergisinde Sorumluluk uygulamasını düzenleyen 117 Seri Numaralı KDV Genel Tebliği tarihinden itibaren yürürlüğe girmiştir. Hizmet verdiğimiz firmalarımızda konu ayrıca takip edilmekle beraber uygulama etkinliğini artırmak için aşağıdaki açıklamaların yapılmasında fayda görülmüştür. KDV tevkifatı uygulaması, teslim veya hizmet bedeli üzerinden hesaplanan verginin, teslim veya hizmeti yapanlar (Satıcılar) tarafından değil, bu işlemlere muhatap (Alıcılar)olanlar tarafından kısmen veya tamamen vergi sorumlusu sıfatıyla beyan edilip ödenmesidir. Tevkifat uygulamasında, girdi KDV (İndirilecek KDV) tutarları düşük buna karşılık teslim ve hizmetleri nedeniyle hesapladıkları KDV tutarları yüksek olan ve bu nedenle yüksek tutarlarda KDV ödeme durumunda olan firmalar nezdinde KDV nin beyan/tahsilat güvenliğinin sağlanması ve bu tip firmaların KDV nedeniyle yaşayabilecekleri finansal dengesizliklerin önüne geçilmesi amacı güdülmektedir. 117 Seri No.lu KDV Genel Tebliğ ile 37 adet Tebliğin tevkifata ilişkin bölümleri yürürlükten kaldırılarak, tevkifat uygulamasının usul ve esasları tek tebliğde toplanmıştır. Bu uygulamalar firmaları, hem alıcı hem de satıcı olmaları sebebiyle iki yönlü de ilgilendirebilir. KDV sorumluluğu alıcılara atfedilmiş bir sorumluluk olmakla beraber, işlem güvenliğinin sağlanması ve oluşması muhtemel beyanname hataları ve cari hesap uyuşmazlıklarının önüne geçilmesi için satıcı firmalar tarafından da konuya gereken hassasiyet gösterilmelidir. "Tam Tevkifat" işlem bedeli üzerinden hesaplanan verginin tamamının işleme muhatap olan alıcılar tarafından beyan edilip ödenmesi; "Kısmi Tevkifat" ise hesaplanan verginin Maliye Bakanlığınca belirlenen kısmının, işleme muhatap olan alıcılar tarafından, diğer kısmının ise işlemi (teslim veya hizmeti) yapan tarafından beyan edilip ödenmesidir tarihinden itibaren yürürlükte olan Genel tebliğ ile tevkifat oranları değiştirilmiş olup, bazı mal ve hizmetlerde tevkifat getirilmiş, bazı işlemlerde tevkifat kaldırılmıştır. Tevkifat (2) Nolu KDV Beyannamesi ile beyan edilip, ödenecektir. KDV mükellefiyeti bulunmayan kuruluşlar için de (2) nolu KDV beyannamesinin başka bir versiyonu olan 9015 kodlu beyanname formatı kullanılacaktır. Tevkifat uygulayan alıcının KDV mükellefiyetinin bulunması ve tevkifat uyguladığı teslim veya hizmeti indirim hakkı tanınan işlemlerde kullanacak olması halinde, sorumlu sıfatıyla beyan edilen tutar, beyanın yapıldığı ay içinde verilmesi gereken (1) No.lu KDV beyannamesinde indirim konusu yapılabilecektir. 117 seri numaralı tebliğ ile; Önceki tebliğler ile tevkifat uygulanan bazı işlemlerde KDV Tevkifatı kaldırılmıştır. Bu işlemler; 1) Büyük ve küçükbaş hayvanların etlerinin teslimlerinde tevkifat 01/05/2012 tarihinden itibaren kaldırılmıştır. 2) Akaryakıt işi ile devamlı olarak uğraşmayanlardan (mutad depo kapsamında yurt dışından akaryakıt getirip satanlardan) akaryakıt alınması işleminde tevkifat 01/05/2012 tarihinden itibaren kaldırılmıştır.

2 Önceki tebliğlerde tereddütlü olan bazı işlemlere açıklık getirilmiştir. Cakova & Aykan 1) KDV mükellefiyeti bulunmayan apartman yönetimlerine verilen özel güvenlik hizmetlerinde ya da KDV mükellefiyeti bulunmayan konut yapı kooperatiflerine verilen yapı denetim hizmetlerinde tevkifat uygulanmayacaktır. 2) Okul Aile Birlikleri ve Sağlık Bakanlığına bağlı Aile hekimliği kurumları tevkifat kapsamında değildir. 117 nolu tebliğ ile Kısmi KDV Tevkifatı sorumluluğunda mükellef bazında 2 türlü sınıflandırmaya gidilmiştir. Bu sınıflandırma; a) KDV mükellefleri (sadece sorumlu sıfatıyla KDV ödeyenler bu kapsama dahil değildir.) b) Belirlenmiş alıcılar (KDV mükellefi olsun olmasın): sayılı Kanuna ekli cetvellerde yer alan idare, kurum ve kuruluşlar, il özel idareleri ve bunların teşkil ettikleri birlikler, belediyelerin teşkil ettikleri birlikler ile köylere hizmet götürme birlikleri, - Yukarıda sayılanlar dışındaki, kanunla kurulan kamu kurum ve kuruluşları, - Döner sermayeli kuruluşlar, - Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, - Kanunla kurulan veya tüzel kişiliği haiz emekli ve yardım sandıkları, - Bankalar, - Kamu iktisadi teşebbüsleri (Kamu İktisadi Kuruluşları, İktisadi Devlet Teşekkülleri), - Özelleştirme kapsamındaki kuruluşlar, - Organize sanayi bölgeleri ile menkul kıymetler, vadeli işlemler borsaları dahil bütün borsalar, - Yarıdan fazla hissesi doğrudan yukarıda sayılan idare, kurum ve kuruluşlara ait olan (tek başına ya da birlikte) kurum, kuruluş ve işletmeler, - Payları İstanbul Menkul Kıymetler Borsasında işlem gören şirketler, Şeklindedir. Kısmi tevkifat uygulaması kapsamına giren her bir işlemin KDV dahil bedeli TL yi aşmadığı takdirde, hesaplanan KDV tevkifata tabi tutulmayacaktır. Sınırın aşılması halinde ise tutarın tamamı üzerinden tevkifat yapılacaktır. Tam tevkifatlı işlemlerde tutar TL nin altında da olsa tevkifat yapılacaktır. 1 Bu noktada Belediyelerin durumu özellik arz etmektedir. Önceki tebliğlerde belediyeler de bu kapsamda sayıldıkları halde, bu tebliğ ile belediyeler 5018 sayılı kanun kapsamındaki kuruluş olarak ya da belirlenmiş alıcı olarak sayılmamıştır. Dolayısıyla tebliğ uygulamasında belediyeler kamu kurum ve kuruluşu olarak ya da başka bir ifade ile belirlenmiş alıcı olarak değerlendirilmeyecektir.

3 Belirlenmiş alıcıların birbirlerine karşı yaptıkları teslim ve hizmetlerde (şirketleşenler dahil profesyonel spor kulüplerince yapılanlar hariç), KDV tevkifatı uygulanmayacaktır. KDV tevkifatı hakkında son durum aşağıdaki tabloda gösterilmiştir. İşlemin Nevi Tevkifat Yapacak Olanlar Oran Pratik Açıklama İkametgahı, İşyeri, Kanuni Merkezi ve İş Merkezi Türkiye'de Bulunmayanlar Tarafından Yapılan İşlemler (Bu gibi hizmet ifalarında mükellef, esas olarak hizmeti ifa eden olmakla birlikte, Türkiye'de ikametgâhı, işyeri, kanuni merkezi ve iş merkezi bulunmadığından, KDV'nin tamamı, hizmetten faydalanan yurt içindeki muhatap tarafından sorumlu sıfatıyla beyan edilip ödenecektir.) Serbest Meslek Faaliyeti Çerçevesinde Yapılan Teslim ve Hizmetler (Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinde sayılan kişi, kurum ve kuruluşlar, aynı Kanunun 18 inci maddesi kapsamına giren kişilere yapacakları ödemeler ile ilgili olarak gelir vergisi (GV) stopaj tutarı dâhil işlem bedeli üzerinden KDV hesaplayıp sorumlu sıfatıyla beyan edip ödeyeceklerdir. Hesaplanan KDV tutarı gelir vergisi stopaj matrahına dâhil edilmeyecektir.) Kiralama İşlemleri KDV Kanununun (1/3-f) maddesine göre, Gelir Vergisi Kanununun 70 inci maddesinde belirtilen mal ve hakların kiraya verilmesi işlemleri KDV'nin konusuna girmektedir. (Kiraya verenin başka faaliyetleri nedeniyle KDV mükellefiyetinin bulunmaması (sadece sorumlu sıfatıyla KDV ödeyenler bu kapsama dâhildir), kiracının KDV mükellefi olması (sadece Hizmetten Yararlanan Yurt İçindeki Muhattap Hizmet veya Teslimden Yararlanan Yurt İçindeki Muhattap Kiracı Tarafından Hizmet ithalatlarında bu hüküm uygulanacaktır. GVK 18 nci madde kapsamında; sanat eseri, fikri eser, bilimsel eser sahiplerinin geliri kastedilmektedir. Şahıslara ait gayrimenkul kiraları bu kapsamda olmayıp eskiden olduğu gibi tevkifata tabi değildir.

4 sorumlu sıfatıyla KDV ödeyenler bu kapsama dâhil değildir), şartlarının birlikte var olması halinde, kiracı tarafından sorumlu sıfatıyla beyan edilecektir.) Reklam Verme İşlemleri KDV mükellefi olan gerçek veya tüzel kişiler (sadece sorumlu sıfatıyla KDV ödeyenler bu kapsama dahil değildir), KDV mükellefiyeti olmayan; Amatör spor kulüplerine, oyuncularının formalarında gösterilmek, şahıslara veya kuruluşlara ait bina, arsa, arazi gibi yerlerde duvarlara yazılmak, pano olarak yerleştirilmek, gerçek veya tüzel kişiler tarafından yayımlanan dergi, kitap gibi yazılı eserlerde yayınlanmak ve benzeri şekillerde reklam verme işlemleri ile ilgili KDV, reklam hizmeti verenlerin KDV mükellefi olmaması halinde, reklam hizmeti alanlar tarafından sorumlu sıfatıyla beyan edilecektir. Yapım İşleri ile Bu İşlerle Birlikte İfa Edilen Mühendislik-Mimarlık ve Etüt-Proje Hizmetleri Etüt, Plan-Proje, Danışmanlık, Denetim ve Benzeri Hizmetler (Ekspertiz, teknik, ekonomik, mali ve hukuki alanda sunulan danışmanlık, müşavirlik, denetim.) Makine, Teçhizat, Demirbaş ve Taşıtlara Ait Tadil, Bakım ve Onarım Hizmetleri Yemek Servisi ve Organizasyon Hizmetleri İşgücü Temin Hizmetleri (Özel güvenlik ve koruma hizmetleri dahil.) (Yalnızca özel güvenlik Hizmeti Alan Tarafından Cakova & Aykan *Belirlenmiş Alıcılar 2/10 *Belirlenmiş Alıcılar 9/10 *Belirlenmiş Alıcılar 5/10 *Belirlenmiş Alıcılar 5/10 KDV Mükellefleri ve *Belirlenmiş Alıcılar 9/10 Yapım işlerinin alt taşeronlar vasıtasıyla yapılması durumunda her bir alt taşerondan da tevkifat yapılacaktır.

5 sistemlerinin kurulması tebliğdeki yapım işlerinin özelliklerini taşımıyorsa tevkifat uygulanmayacaktır.) Yapı Denetim Hizmetleri KDV Mükellefleri ve *Belirlenmiş Alıcılar 9/10 Fason Olarak Yaptırılan Tekstil ve Konfeksiyon İşleri, Çanta ve Ayakkabı KDV Mükellefleri ve *Belirlenmiş Alıcılar 5/10 Dikim İşleri ve Bu İşlere Aracılık Hizmetleri Turistik Mağazalara Verilen Müşteri Bulma / Götürme KDV Mükellefleri 09/10 Hizmetleri Spor Kulüplerinin Yayın, Reklam ve İsim Hakkı Gelirlerine Konu İşlemleri Temizlik, Çevre ve Bahçe Bakım Hizmetleri KDV Mükellefleri ve *Belirlenmiş Alıcılar 07/10 Servis Taşımacılığı Hizmeti KDV Mükellefleri ve *Belirlenmiş Alıcılar 05/10 Her Türlü Baskı ve Basım Hizmetleri *Belirlenmiş Alıcılar 05/10 Külçe Metal Teslimleri Hurdadan Elde Edilenler Dışındaki Bakır, Alüminyum ve Çinko Külçe Teslimleri (İthalatçı ve ilk üreticiler tarafından yapılan teslimde tevkifat uygulanmayacak.) (Hurda metalden elde edilen külçelerin ithalatçıları ve üreticileri tarafından tesliminde de tevkifat uygulanacaktır.) Bakır Çinko ve Alüminyum Ürünlerinin (Teslimi İlk üretici ithalatçı teslimi hariç.) (İthalatçılar; "Teslim edilen mal doğrudan ithalat yoluyla temin edildiğinden tevkifat uygulanmamıştır." ilk üreticiler; "Teslim edilen mal firmamızca cevherden üretildiğinden tevkifat uygulanmamıştır." ibaresi ile tevkifatsız fatura düzenleyecekler.) KDV Mükellefleri ve *Belirlenmiş Alıcılar 07/10 KDV Mükellefleri ve *Belirlenmiş Alıcılar 07/10

6 Hurda ve Atık Teslimi (KDV17/4-g'den doğan istisnadan KDV18/1'e istinaden vazgeçilmesi halinde) Metal, Plastik, Lastik, Kauçuk, Kağıt ve Cam Hurda ve Atıklardan Elde Edilen Hammadde Teslimi (Hurda ve atıkların çeşitli işlemlerden geçirilmesi sonucu elde edilen hammaddelerin tesliminde.) (İthalatçıların tesliminde "Teslim edilen mal doğrudan ithalat yoluyla temin edildiğinden tevkifat uygulanmamıştır." açıklamasına ve ithalata ilişkin fatura ve gümrük beyannamesi bilgilerine yer verilecektir.) Pamuk, Tiftik, Yün ve Yapağı ile Ham Post ve Deri Teslimleri Ağaç ve Orman Ürünleri Teslimi (İnşaatlık, doğramalık, marangozluk, mobilyalık ve benzeri kereste, mobilya ve kereste imalatı sonucu ortaya çıkan kırpıntı, çıta ve benzeri imalat artıkları ile odun artığı talaş teslimleri tevkifat uygulaması kapsamındadır.) (Tomruk, odun, kereste, kırpıntı, atık vb. mahiyetinde olmayan; mobilya, kapı-pencere doğraması, döşeme malzemesi, sunta, levha, mdf, rabıta, lambri, süpürgelik ve benzeri ürünlerin tesliminde tevkifat uygulanmayacaktır.)

7 Uygulama alanının yaygın olması sebebiyle hizmet verdiğimiz firmalarda görevli arkadaşlarımızın yukarıda ki tabloyu kendi firmaları yönünden incelemeleri yerinde olacaktır. Yukarıdaki işlemlerin tamamı göz önünde bulundurulmakla beraber aşağıda liste haline getirilen bazı işlemler birçok firmamızda karşılaşılabilecek işlerden olduğundan özellikle dikkate değerdir. - Yurtdışından hizmet alınması, - Gayrimenkul dışındaki varlıkların vergi mükellefi olmayanlardan kiralanması (Araç, marka v.s.) - Başka firmalardan personel temini, (Güvenlik ve benzeri elemanların işverenlerinin kestiği fatura karşılığı şirket işlerinde kullanılması) - Yapı denetim hizmetleri, - Temizlik çevre ve bahçe düzenlemesi işleri, - Personel servis taşımacılığı hizmetleri, Diğer taraftan konuyla ilgili olarak yayınlanan KDVK-63/ sayılı sirkülerin linkinden okunması faydalı olacaktır. Anılan sirküler, özellikle içeriğinde verilen örnekler sebebiyle önemli bir kaynak niteliğindedir. Yukarıda bahsedilen hususlar konu hakkındaki tüm teorik açıklamaları içermemekte olup, uygulamaya dönük özet bir bilgi notu niteliğindedir. Tereddüt edilen durumlarda müşavirliğimizle irtibata geçilmesini önemle hatırlatırız. Saygılarımızla; Yücel AYKAN S.M.M.M.