FİYAT ENDEKSLERİ VE ENFLASYON

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "FİYAT ENDEKSLERİ VE ENFLASYON"

Transkript

1 FİYAT ENDEKSLERİ VE ENFLASYON Sorularla Resmi İstatistikler Dizisi - 3 TÜİK TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU

2 !"!#

3 3129 ISBN AdetǨ-ΰ ˇðŞŞŞˇ3ìúł

4 Önsöz!! "#$"%!!! "#$%&'(! )*+,+&*+&%! -.$./.0! %,$,$!,12321,$240!,$,5+2$/,321,$24! 6(! +#/! &*+,+&*+&%! %.11,42321,$2424! &7+&',8! 9.'9.%1,$2! &*+,+&*+&%*(1! 6($&1($&0!.1.*1,$,$,*2!*+,49,$+1,$,!.':.4!;1,$,%!:#6(4&1&$1&%0! +.+,$1212%0! +,$,<*2=12%0! &*+,+&*+&%&!:&=1&1&%0!:#43(11&%!6(!5(<<,<12%!&1%(1($&!9;>$.1+.*.49,!#$(+/(%+(! 6(! &*+,+&*+&%1($&4! :($8(%1($&! ',4*2+/,*2424! *,>1,4/,*20! +#/! %.11,42321,$,! +,$,<*2=! 6(! (5! =,/,412!;1,$,%!*.4.1/,*20! :&=1&1&%! &1%(*&4(! $&,'(+! (9&1/(*&0! %,/.;'.4.4! A&1:&! (9&4/(! 7,%%2424! :B=(+&1/(*&!+(/(1!(*,*1,$92$?!!!! -.$././.=.4! :($(%! A,*212! ','24! ;1,$,%! 82%,$92>20! :($(%*(! &4+($4(+! *,'<,*249,! ','2/1,92>2! +#/! &*+,+&*+&%*(1! 6($&1($! &1(! A&$1&%+(0!,$,5+2$/,424! /(+;9;1;C&*&4(! D%.11,421,4! +,42/0! %,6$,/1,$! 6(! *242<1,/,1,$0!,$,5+2$/,424! %,E*,/2! 6(! 'B4+(/&0! B$4(%! +,*,$2/2! 6A?F! &1&5%&4!,82%1,/,1,$!9,!%,E*,/12!6(!:#43(1!;1,$,%!%,/.;'.4.4!9&%%,+&4(! *.4.1/,%+,92$?! )*+,+&*+&%*(1! 6($&1($&4! 9;>$.! ;%.4/,*20! *,>12%12! ';$./1,4/,*20!,43,%! /(+;9;1;C&%!,82%1,/,1,$24! 9&%%,+(!,124/,*2! &1(! /#/%#49#$?!! G&',+! &*+,+&*+&%1($&4(! &1&5%&4!,'$24+212! /(+;9;1;C&%!,82%1,/,1,$! 9,! :($(%! &4+($4(++(0! :($(%*(! A,*212! ','241,$9,! /(63.++.$?! H,=2$1,4,4! A.! ','249,! &*(0! <&',+! &*+,+&*+&%1($&4(! &1&5%&4! +(%4&%! 6(! +(;$&%!,82%1,/,1,$24! B+(*&49(0! A.! %;4.'1,! &1:&1&! /($,%! (9&1(40! +,$+2521,40! (1(5+&$&1(4! 7.*.*1,$! &1(! (4! 8;%! *;$.1,4! *;$.1,$,! &1&5%&4!,82%1,/,1,$,! '($! 6($&1/&5! 6(! ','24! 7,=2$1,42$%(4! %;4.',! &1:&! 9.',4! 7($%(*! +,$,<249,4! &1:&'1(! ;%.4,A&1&$! ;1/,*2!7(9(<1(4/&5+&$?!!!! I;$.1,$1,!J(*/&!)*+,+&*+&%1($!K&=&*&L4&4!M?!','242!;1,4!A.!','2424! +#/!%.11,42321,$24,!',$,$12!;1/,*242!9&1($&/?! Doç. Dr. Ömer DEM!R Ba"kan III

5 !çindekiler &'&#()*&+),!!!!! $-./-!!! "0123! NNN! & :! )897:! PNN! *;1-9<=-9-:! PNN! I!! Q!!T?!G&',+1,$!:(4(1!9#=('&!4(!9(/(%+&$S! Q!!M?!R4<1,*';4!4,*21!7(*,E1,4/,%+,92$S! Q!!U?!R4<1,*';4!;$,42!4(!,41,/,!:(1/(%+(9&$S! Q!!V?!R49(%*!4(9&$S! T!!W?!"#$%&'(!)*+,+&*+&%!-.$./.L4.4!7(*,E1,92>2!<&',+! (49(%*1($&!4('&!:B*+($/(%+(9&$S!!X?!Y'42!(%;4;/&9(!A&$9(4!8;%!(4<1,*';4!;1,A&1&$!/&S! T! T!!\?!H($!#1%(9(!(4<1,*';4!,'42!'B4+(/1(!/&! 7(*,E1,4/,%+,92$S! NO! T! M!!Q]?!G&',+!(49(%*1($&!,82*249,4!A,%2192>249,!#1%(1($!,$,*249,%&!%,E*,/!<,$%1212>2!4,*21!,82%1,42$S!! M!!!! V

6 !çindekiler A(1&$1(4/(%+(9&$S!!QM?!G&',+!(49(%*1($&49(!^,'12%!9(>&5&/!;$,42_!4(9&$S! Z($(1($9(!%.11,4212$S!!QU?!G&',+!(49(%*1($&49(!^A&$!B43(%&!'2124!Y$,12%!,'24,! :B$(!9(>&5&/!;$,42_!4(9&$S!Z($(1($9(!%.11,4212$!S!!!QV?!G&',+!(49(%*1($&49(!^:(8(4!'2124!,'42!,'24,!:B$(! 9(>&5&/!;$,42_!4(9&$S!Z($(1($9(!%.11,4212$S!!QW?!G&',+!(49(%*1($&49(!^;4&%&!,'12%!;$+,1,/,1,$,!:B$(! 9(>&5&/!;$,42_!4(9&$S!Z($(1($9(!%.11,4212$S! M! U! U! V! W! X!!QX?!`2112%!(4<1,*';4!&8&4!:B*+($:(!4(!;1/,1292$S!! QQ! QQ! QQ!!! >>?!) :97!59A595!<7=79!8-B:-=9-:!!!!!TQ?!R49(%*&4!+(/(1!',E2*2!4(9&$S! QM!!TT?!R49(%*!8(5&+1($&!4(1($9&$S!!TM?!`($!6(!=,/,4!(49(%*1($&!4(9&$S!!TU?!I,A&+!6(!9(>&5%(4!(*,*12!(49(%*1($!4,*21! +,42/1,42$S! QM! QM! QU! VI

7 !çindekiler! $-./-!!TV?!d,*&+!6(!A&1(5&%!(49(%*1($!4(9&$S!!TW?!d&1(5&%!(49(%*1($!4,*21!7(*,E1,42$S!!TX?!R49(%*1($!7,4:&!%;4.1,$!&8&4!7(*,E1,42$S!!T[?!G&',+!(49(%*&!4(!9(/(%+&$S!!T\?!G&',+!(49(%*1($&4(!4(9(4!&7+&',8!9.'.1/,%+,92$!!M]?!G&',+!(49(%*1($&4&4!7(*,E1,4/,*2!&8&4!:($(%(4! +(/(1!9(>&5%(41($!4(1($9&$S!!MQ?!R49(%*1($&4!7(*,E1,4/,*249,!%.11,421,4!/,1!6(! 7&=/(+!*(E(+&!4(9&$S!!MT?!R49(%*!7(*,E1,/,*249,!%.11,421,4!,>2$12%!4(9&$S!!MM?!"(/(1!'21!<&',+2!4(9&$S!!MU?!e,$&!<&',+!4(9&$S!!MV?!"#$%&'(f9(!&1%!<&',+!(49(%*&!4(!=,/,4! 8,125/,1,$!',E21/25+2$S!!MX?!R49(%*1($!4(9(4!'(4&1(4/(%+(9&$S! QU! QU! QV! QV! QW! QW! QW! QX! QX! QX! Q[! Q[! Q\!!! 7(*,E1,4/,%+,92$S! T]! T]! TQ! VII

8 !çindekiler! 4(9&$S!!UV?!H,4(7,1%2424!4&7,&!E,$,*,1!+#%(+&/!7,$3,/,*2! 4(9&$S!!UW?!H,4(7,1%2!+#%(+&/!7,$3,/,1,$2!4,*21! :#43(11(4/(%+(9&$S!!VM?! E&',*,',! '(4&! 82%,4! /,99(1($! (49(%*(! B18#+1($!9&%%,+(!,124/,%+,92$S! TQ! TQ! TT! TT! TT! TM! TM! TM! TU! TU! TV! TV! %,'4,>2!4(9&$S! TW! TW! TW! VIII

9 !çindekiler! 6($:&1($!9&%%,+(!,1242$!/2S!!WU?!g,1!6(!7&=/(+(!.':.1,4,4!+,%*&+1&!*,+25!<&',+1,$2! 9(>&5+&$&1/(*&!*B=%;4.*.!/.9.$S! TX! T[! T[! T[! T\! T\! M]! M]! M]! MQ! MQ! MT! MT! MT!! MM! MM! IX

10 !çindekiler! 9&%%,+(!,124/,%+,92$S! MM! MU! MU! MU! MV! MW!!!! MX! MX! MX! M[! M[! M[! M\! M\! M\! U]! U]! X

11 !çindekiler! U]! UQ! UQ! UT! UT! UT! UM! UM! UU! UU! UW! UW! UW! UW! UX!! XI

12 $-./-! UX! UX! U[! U\! U\! U\! V]!!QQM?!G&',+!9($1('(4!E($*;4(1&4!(>&+&/&!4,*21! V]! ',E21/,%+,92$S!!! J?!)06781!K71-L9-=-!.20<7=5!B7!.-.;=9-=-!M7895!!QQU?!R49(%*!7(*,E1,4/,*249,!7,4:&!<;$/#1! %.11,4212$S!!QQV?!j&43&$1(/(!k,*E('$(*!<;$/#1#!4(9&$S!!QQW?!R49(%*!7(*,E1,4/,*249,!%.11,421,4!9(>&5%(41($! 4(1($9&$S!!QQX?!R49(%*!*;4.81,$2!7,4:&!','249,!,82%1,42$S! VQ! VQ! VT! VT! XII!QQ[?!R49(%*!*;4.81,$2!6(!9(>&5&/!;$,41,$2!4(1($&! &<,9(!(9($S!!QQ\?!R49(%*!A&1:&1($&!%.11,42321,$,!7,4:&!';11,$1,!.1,5+2$212$S! )897:! R%!Q?!!)*+,+&*+&%*(1!Y/,812!dB1:(!d&$&/1($&!I242<1,/,*24,! R%!T?!T]][!'212!&+&A,$&'1(!Y4,!7,$3,/,!:$.E1,$24,!:B$(!,1+!:$.E0!/,99(!*,'2*2!6(!,4,!:$.E!,>2$12%1,$2! R%!M?!T]][!'212!&+&A,$&'1(!Y4,!*(%+B$1($(!:B$(!/,99(0! <&$/,!*,'2*2!6(!,4,!*(%+B$!,>2$12%1,$2!! R%!U?!l)1:&1&!A&1:&1($(!.1,5/,%!&8&4ml?!G;$/.! VM! VM!! VV! VW! VW! VX!

13 Simge ve K saltmalar!"#$%&'%&k;)*+,#*+*-./t1n 2 Boru Hatlar2 ile Petrol Ta52ma Anonim nirketi 3/43/5 2&Amaca Göre Ki5isel Tüketim S2n2flamas2 (Classification of Individual Consumption by Purpose) 351 2&Faaliyete Göre Ürünlerin )statistiki S2n2flamas2 67&! 2&Avrupa Toplulu>unda Ekonomik Faaliyetlerin )statistiki S2n2flamas2 7Ü!&9::9 2 Avrupa Toplulu>unda Faaliyete Göre Ürün S2n2flamas2 (2002) 4;/ 2 Uluslararas2 )5 Örgütü (International Labour Organization) 4<7 2 Uluslararas2 Para Fonu (International Monetary Fund) K=> 2 Katma De>er Vergisi?136 2&Ekonomik Faaliyetlerin )statistiki S2n2flamas2 5@/ 5A/=3/ < 2&Pazara Ç2kma Oran2 2 Madencilik ve imalat için Avrupa Birli>i üretim istatistikleri sistemi!?1 2 Ulusal Hesaplar Sistemi (System of Nacional Accounts) T6T1N T</ TÜ76 Ü76 2 Türkiye Elektrik Ticaret Anonim nirketi 2 Toprak Mahsulleri Ofisi 2&Tüketici Fiyatlar2 Endeksi 2&Üretici Fiyatlar2 Endeksi XIII

14 En!asyon 4B&6?7;1!C/?&!D-E&F2&6GH+*)IDG&G%J"-K& Enflasyon, fiyatlar genel düzeyinin etkili bir 5ekilde devaml2 yükselmesi nedeniyle paran2n sürekli olarak de>er kaybetmesi, bunun sonucu olarak da tüketicilerin sat2n alma gücünü yitirmesidir. Bu tan2mdan anla52ld2>2 üzere enflasyon sadece belli bir mal2n veya hizmetin fiyat2n2n tek ba52na artmas2 de>il, fiyatlar genel düzeyinin sürekli bir art25 göstermesidir. Bir ekonomide baz2 mallar2n fiyatlar2 artarken baz2lar2 da dü5mektedir. Önemli olan ortalama fiyatlar2n seyridir. Ortalama fiyatlar2n seyri, fiyat endeksleri ile ölçülmektedir.!d-e&92&7"i*,+*-&$%g%+&jlm%i"&g%&j%#%n,"-k& Fiyatlar genel düzeyi, piyasada al2m-sat2ma konu olan mal ve hizmetlerin belirli bir dönemdeki (belirli bir ay veya y2ldaki) ortalama fiyatlar2d2r. Piyasadaki fiyat de>i5imini izleyebilmek için seçilen mal ve hizmetlerin fiyatlar2, ayn2 mal ve hizmete ait daha önceki dönemin ortalama fiyatlar2 ile kar52la5t2r2lmaktad2r.!d-e&o2&6gh+*)idg&g*);+&p%)*q+*g#*n,*j;-k Enflasyon, piyasada seçilmi5 mal ve hizmetlerin ortalama fiyatlar2n2n dönemsel de>i5imini gösteren fiyat endeksleri ile hesaplanmaktad2r.!d-e&r2&6gh+*)idg&d-*g;&g%&*g+*#*&$%+#%n,%j"-k& Enflasyon oran2, fiyatlar genel düzeyinde belirli bir zaman diliminde meydana gelen de>i5me oran2d2r. Sözkonusu oran ülke genelindeki fiyat art25lar2n2n ölçüsü olarak kullan2lan fiyat endekslerinden yararlanarak bulunmaktad2r. Enflasyon oran2 yahut fiyatlar genel düzeyindeki de>i5im oran2n2n ölçüsü olarak Tüketici Fiyatlar2 Endeksi ve Üretici Fiyatlar2 Endeksi de>i5im oranlar2 kullan2lmaktad2r. 1

15 En!asyon!D-E&S2&6GJ%N)&G%J"-K& Endeks, belirli bir olaya ait de>erlerin zaman içinde ortaya ç2kan de>i5imini ölçmeye yarayan ve 100Yden ba5layan bir say2d2r. Endeks temel dönemde 100Ye e5ittir ve sonra gelen dönemlerin 100Ye göre de>i5imini göstermektedir.!d-e& T2& TL-N"I%& &),*,"),"N& KE-E#EUGEG& P%)*Q+*J;O;& H"I*,& %GJ%N)+%-"&G%I"&$V),%-#%N,%J"-K& Türkiye )statistik Kurumu taraf2ndan hesaplanan Tüketici Fiyatlar2 Endeksi hanehalklar2n2n tüketim harcamalar2nda yeralan mal ve hizmetlerin belirli zaman aral2klar2nda fiyatlar2ndaki de>i5meleri göstermektedir. Üretici Fiyatlar2 Endeksi ise tar2m, imalat sanayi, madencilik ve enerzi sektörlerinde üretimi yap2lan mallar2n, üretici taraf2ndan yurtiçi pe5in sat25 fiyatlar2ndaki de>i5meleri göstermektedir.!d-e& W2& 1IG;& %NDGD#"J%& X"-J%G& YDN& %GH+*)IDG& D+*X"+"-& #"K&?"Y"GK Bir ekonominin sahip oldu>u farkl2 piyasa ortamlar2 vard2r ki, tüketici, üretici, ithalat ve ihracat piyasalar2 bunu örnek gösterilebilir. Piyasalar2n da kendi içlerinde fiyat genel düzeyleri farkl2l2k gösterebilir. K2saca, her piyasa içinde fiyatlar genel düzeyindeki de>i5im enflasyon olarak yorumlanabilir. Fakat kamuoyu genellikle üretici ve tüketici piyasalar2ndaki fiyat de>i5imlerini önemsemektedir.!d-e&z2&ü+n%+%-&"y"g&%gh+*)idg&d-*g;&g"y"g&vg%#+"j"-k&&& Fiyat istikrar2n2 sa>lamak ve sürdürmek ekonomik ve sosyal geli5meyi sa>layan temel faktörlerden biridir. Fiyat istikrar2, bireylere ve firmalara tüketim, tasarruf ve yat2r2m kararlar2nda ve uzun vadeli planlar yapmalar2nda dikkate almaya gerek duymad2klar2 ölçüde dü5ük bir enflasyon oran2n2 ifade eder. Yüksek 2

16 En!asyon enflasyon, bireylerin sat2n alma gücünü azaltarak geçim s2k2nt2s2na ve ya5am kalitesinin dü5mesine yol açmaktad2r. Yüksek enflasyonun yaratt2>2 belirsizlik, bireylerin karar alma sürecinde ve gelecekle ilgili beklentilerinde, yat2r2m sürecinde, kredi ve i5gücü piyasas2nda, d25 piyasalarda birbirlerini etkileyen bir olumsuzluklar silsilesi yaratmaktad2r. Enflasyon oran2, fiyat istikrar2n2 sa>lamak için politika uygulay2c2lar2na yol göstermektedir.!d-e& [2& \%-& L+N%J%& %GH+*)IDG& *IG;& IVG,%#+%& #"& P%)*Q+*G#*N,*J;-K Her ülke, enflasyon hesab2 için fiyat endekslerini kullanmaktad2r. Fiyat endeksleri uluslararas2 standartlarla belirlenmi5 yöntemlerle kurulmaktad2r. Ülkeler aras2nda kapsam farkl2l2klar2 olmakla birlikte genel standartlar aç2s2ndan ayn2 yöntemler izlenmektedir.!d-e& F:2& 7"I*,& %GJ%N)+%-"& *Y;);GJ*G& X*N;+J;O;GJ*& L+N%+%-& *-*);GJ*N"&N*Q)*#&H*-N+;+;O;&G*);+&*Y;N+*G;-K Her ülke, hanehalklar2n2n tüketim harcamalar2 baz2nda özgün kapsam2n2 olu5turmak durumundad2r. Bir ülkede, hanehalklar2n2n harcamalar2nda çok önem arzeden bir ürün ba5ka bir ükede ayn2 önem derecesinde bulunmayabilir. Ayr2ca iklim farkl2l2klar2na dayal2 ürün çe5itlemelerinin getirdi>i farkl2l2klar da söz konusu olabilmektedir. Endeks hesaplamalar2nda kapsamdan çok yöntem farkl2l2>2n2n bulunmamas2 önemlidir.!d-e&ff2&tü76&)%q%,"gj%&i%-&*+*]*n&#*+&'%&p"m#%,+%-&g*);+ )%Y"+#%N,%J"-K Tüketici fiyatlar2 endeksinin amac2, hanehalklar2 taraf2ndan belirli bir ihtiyac2 kar52lamak amac2yla sat2n al2nan mal ve hizmetlerin genel fiyat düzeyindeki de>i5imini ölçmektir. Fakat piyasadaki tüm mal ve hizmetlerin fiyatlar2n2n izlenmesi imkans2z oldu>u için hanehalklar2n2n yapt2klar2 tüketim harcamalar2 içinde en fazla paya 3

17 En!asyon sahip mal ve hizmetler kapsama al2nmaktad2r. Tüketim harcamalar2, amac2na göre s2n2fland2r2larak (ör. g2da harcamalar2, giyim harcamalar2, sa>l2k harcamalar2, ula5t2rma harcamalar2 vb.) herhangi bir mal ve hizmet grubunun de>erlendirme d252 kalmamas2 sa>lanmaktad2r. Sonra, her bir grubu temsil eden mal ve hizmetler tüketilme a>2rl2>2na göre büyükten küçü>e s2ralanmakta ve belirli bir a>2rl2ktan yukar2 de>er alan (ör. 1/1000) mal ve hizmetler endeks kapsam2na al2nmaktad2r. &!D-E& F92& Ü76& "Y"G& )%Y"+%G& #*+& '%& P"M#%,+%-& G*);+ X%+"-+%G#%N,%J"-K& Üretici fiyatlar2 endeksinde ülke ekonomisi içinde üretimi yap2lan tüm mallar2n fiyatlar2n2n takip edilmesi imkans2zd2r. Bu nedenle, ürünün toplam sat25 de>erinin, toplam sat25 gelirlerinden ald2>2 paya göre bir seçim yap2lmaktad2r. Ürün seçimi sektörler (tar2m, imalat, maden, enerzi) ve alt sektörler (g2da ürünleri imalat2, makina imalat2 vb.) ayr2m2nda yap2ld2>2 için herhangi bir üretim faaliyetinin de>erlendirme d252 kalmamas2 sa>lanmaktad2r. Hizmetler ÜFE kapsam2nda yer almamaktad2r.!d-e& FO& 2& 7"I*,& %GJ%N)+%-"GJ%& ^*I+;N& J%O"M"#& D-*G;_& G%J"-K&?%-%+%-J%&NE++*G;+;-K Fiyat endeksi serisinde bir ay2n endeksinin bir önceki ay endeksine göre yüzde de>i5imidir. Bu da fiyatlar genel düzeyindeki ayl2k de>i5im oran2n2 ifade etmektedir. Kullan2c2lar için fiyatlar genel düzeyinin bir ayl2k art252 ya da enflasyonun aydan aya seyri önemli ise, o zaman ayl2k de>i5im oranlar2n2n kullan2lmas2 gerekmektedir. 4

18 Enflasyon Aylık değişim oranlarıyla ilgili olarak aşağıda yeralan örnekte Ekim 2007 cari ay olarak değerlendirilmektedir. I: Endeks değeri ( I t / I t-1 ) x t: Cari ay t-1: Bir önceki ay Örnek 1: 2007 yılı aylık genel endeks değerleri Eylül/2007 Ekim/ ,13 142,67 Aylık değişim (%) = (I t / I t-1 )x = (142,67 / 140,13)x = 1,81 Bu örnekte fiyatlar genel düzeyinde, 2007 yılı Ekim ayında, bir önceki aya göre %1,81 oranında artış gerçekleşmiştir. Soru 14 : Fiyat endekslerinde bir önceki yılın Aralık ayına göre değişim oranı nedir? Nerelerde kullanılır? Bir önceki yılın Aralık ayına göre değişim oranı yılın başından itibaren fiyatlar genel düzeyinin ortalama değişim oranını vermektedir. Bu oran, fiyatlar genel düzeyinde yılbaşından ilgili döneme kadar olan değişimin tespitinde kullanılır. Bir önceki yılın Aralık ayına göre değişim oranlarıyla ilgili olarak aşağıda yeralan örnekte Ekim 2007 cari ay olarak değerlendirilmektedir. I: Endeks değeri ( I t / I A ) x t: Cari ay A: Bir önceki yılın Aralık ayı TÜİK, Fiyat Endeksleri ve Enflasyon Sorularla Resmi İstatistikler Dizisi - 3

19 En!asyon `-G%N& 92 de>erleri Aral2k 2006 ve Ekim 2007 y2l2 ayl2k genel endeks 1-*+;Na9::T&&&6N"#a9::W Aral2k ay2na göre de>i5im (c) d (I t / I A ) _ d ( / )_ d 6.08 Bu örnekte fiyatlar genel düzeyinde, 2007 y2l2 Ekim ay2nda, geçen y2l2n Aral2k ay2na göre c6.08 oran2nda art25 gerçekle5mi5tir.!d-e& FS2& 7"I*,& %GJ%N)+%-"GJ%& ^$%Y%G& I;+;G& *IG;& *I;G*& $V-%& J%O"M"#&D-*G;_&G%J"-K&?%-%+%-J%&NE++*G;+;-K Y2ll2k de>i5im olarak da ifade edilen bu oran, ilgilenilen aydaki fiyatlar genel düzeyinin geçen y2l2n ayn2 ay2ndaki fiyatlar genel düzeyine göre de>i5imi göstermektedir. Sadece iki y2l2n ayn2 aylar2ndaki endeksler kar52la5t2r2ld2>2 için arada kalan di>er aylarda gerçekle5en de>i5im oranlar2 bu hesaplamaya yans2mamaktad2r. Baz2 özel konularda, örne>in kira kontratlar2nda oldu>u gibi, y2l2n belirli bir ay2 referans al2narak, referans al2nan bu ay2n bir önceki y2ldaki endeks de>erine göre de>i5imi isteniyorsa, geçen y2l2n ayn2 ay2na göre de>i5im oranlar2 kullan2lmal2d2r. Bir önceki y2l2n ayn2 ay2na göre de>i5im oranlar2yla ilgili olarak a5a>2da yeralan örnekte Ekim 2007 cari ay olarak de>erlendirilmektedir. I: Endeks de>eri ( I t / I t-12 ) _ t: Cari ay t-12: Bir önceki y2l2n ayn2 ay2 6

20 En!asyon `-G%N&O2 Ekim 2006 ve Ekim 2007 y2l2 ayl2k endeks de>erleri 6N"#a9::T&& 6N"#a9::W& & Y2ll2k de>i5im (c) d (I t / I t-12 )_ d ( / )_ d 7.70 Bu örnekte fiyatlar genel düzeyinde, 2007 y2l2 Ekim ay2nda, 2006 y2l2 Ekim ay2na göre c7.70 oran2nda art25 gerçekle5mi5tir.!d-e&ft2&7"i*,&%gj%n)+%-"gj%&^dg"n"&*i+;n&d-,*+*#*+*-*&$v-%& J%O"M"#&D-*G;_&G%J"-K&?%-%+%-J%&NE++*G;+;-K Geriye dönük 12 ay2n endeks rakam2 ortalamas2n2n, bir önceki 12 ayl2k endeks rakam2 ortalamas2na oran2 olarak ifade edilmektedir. Bu durumda en son 24 adet ayl2k endeks rakam2n2n i5leme al2nmas2 gerekmektedir. Bu oran, y2l içindeki di>er aylardaki fiyat de>i5im oranlar2n2 da hesaba katt2>2 için enflasyon oran2ndaki e>ilimi daha anlaml2 bir 5ekilde yans2tmaktad2r. Enflasyon oran2 dü5ük olan ülkeler için oniki ayl2k ortalamalara göre ya da bir önceki y2l2n ayn2 ay2na göre de>i5im oran2n2 kullanmak çok farkl2 sonuçlar getirmemektedir. Oniki ayl2k ortalamalara göre de>i5im cari aya ait endeks de>eri dahil, geriye dönük 12 aya ait endekslerin ortalamas2n2n (d 1 ) bir önceki 12 ayl2k endeksler ortalamas2na (d 2 ) oranlanmas2yla bulunmaktad2r. Oniki ayl2k ortalamalara göre de>i5im oranlar2yla ilgili olarak a5a>2da yeralan örnekte Ekim 2007 cari ay olarak de>erlendirilmektedir. 7

21 En!asyon I: Endeks de>eri ( d 1 / d 2 ) _ t: Cari ay d 1 : Birinci dönem endeksleri ortalamas2 (I t g I t-1 ghh..gi t-11 ) / 12 d 2 : )kinci dönem endeksleri ortalamas2 (I t-12 g I t-13 gh..gi t-23 ) / 12 `-G%N&R2 d 1 Ye ait endeksler d 2 Yye ait endeksler 6N"#a9::WBBBK*);#a9::T&&&& &&6N"#a9::TBBK*);#a9::S& g... g g... g d 1 d d 2 d ayl2k ortalamalara göre de>i5im (c) d (d 1 / d 2 )_ d ( / )_ d 8.98 Bu örnekte fiyatlar genel düzeyinde, 2007 y2l2 Ekim ay2nda, oniki ayl2k ortalamalara göre y2ll2k c8.98 oran2nda art25 gerçekle5mi5tir.!d-e&fw2&c;++;n&%gh+*)idg&"y"g&$v),%-$%&g%&d+#*+;j;-k Y2ll2k enflasyon oran2 bir y2ll2k (oniki ayl2k) dönemde fiyatlar genel düzeyindeki de>i5imi ifade etmektedir. Y2ll2k enflasyon oran2n2 hesaplamak için iki yakla52m vard2r: Birincisi cari ay ile bir önceki y2l2n ayn2 ay2n2n fiyat endekslerinin kar52la5t2r2lmas2d2r. )kincisi ise cari ay dahil olmak üzere son oniki ayl2k dönemin fiyat endekslerinin ortalamas2n2n, bu dönemden önceki oniki ayl2k dönemdeki ortalamas2 ile kar52la5t2r2lmas2d2r. )ki yakla52mda da ayn2 fiyat endeks serisi kullan2lmakla birlikte, sonuçlar farkl2 ç2kmaktad2r. 8

22 Enflasyon Eğer bulunduğumuz yıl içindeki fiyat artış oranları bir önceki yıla göre daha yavaş bir seyir izliyor ise o zaman geçen yılın aynı ayına göre değişim oranı, oniki aylık ortalamalara göre daha düşük çıkacaktır. Eğer içinde bulunulan yıldaki fiyat değişim oranları bir önceki yıla göre daha hızlı bir seyir izliyor ise o zaman oniki aylık ortalamalara göre değişim oranı, geçen yılın aynı ayına göre değişim oranından düşük çıkacaktır. Örneğin; Şu an içinde bulunulan ayın 2007 Ekim ayı olduğu varsayılırsa, geçen yılın aynı ayına göre değişim oranı, 2006 ile 2007 yılları Ekim aylarının karşılaştırılması olacaktır. I: Endeks değeri ( I t / I t-12 ) * t: Cari ay Ekim/2006 Ekim/2007 Endeks: 132,47 142,67 t-12: Bir önceki yılın aynı ayı Yıllık değişim (%) = (142,67 / 132,47)* = 7,70 Bu örnekte fiyatlar genel düzeyinde, 2007 yılı Ekim ayında, 2006 yılı Ekim ayına göre %7,70 oranında değişim gerçekleşmiştir. Oniki aylık ortalamalara göre değişim oranı ise 2006 yılı Kasım 2007 yılı Ekim arası gerçekleşen 12 aya ait aylık endeks rakamlarına ait ortalama değerin, 2005 yılı Kasım 2006 yılı Ekim arası gerçekleşen 12 aya ait aylık endeks rakamlarına ait ortalama değerin birbirine oranının yüzde olarak ifadesidir. Kısacası, yıl TÜİK, Fiyat Endeksleri ve Enflasyon Sorularla Resmi İstatistikler Dizisi - 3

23 En!asyon içerisindeki di>er aylar2n de>i5im oranlar2n2n etkisi de hesaplamalara dahil edilmi5 olacakt2r. I: Endeks de>eri ( d 1 / d 2 ) * t: Cari ay d 1 : Birinci dönem endeksleri ortalamas2 (I t g I t-1 ghh..gi t-11 ) / 12 d 2 : )kinci dönem endeksleri ortalamas2 (I t-12 g I t-13 gh..gi t-23 ) / 12 d 1 Ye ait endeksler d 2 Yye ait endeksler &K*);#&9::SBBB6N"#&9::T&&&&&&&&&K*);#&9::TBBB6N"#&9::W (122.14gh.g132.47) / 12 ( ghhg ) / 12 d 1 d d 2 d ayl2k ortalamalara göre de>i5im (c) d( / )* d 8.98 Bu örnekte fiyatlar genel düzeyinde, 2007 y2l2 Ekim ay2nda, oniki ayl2k ortalamalara göre y2ll2k c 8.98 oran2nda de>i5im gerçekle5mi5tir Ekim ay2nda fiyat endeksinin ve 2007 Ekim ay2nda fiyat endeksinin olmas2 durumunda, geçen y2l2n ayn2 ay2na göre art25 c 7.70Ytir. Son oniki ayl2k dönemin endekslerinin ortalamas2n2n , bir önceki oniki ayl2k dönemin endekslerinin ortalamas2n2n da oldu>u dü5ünülürsej oniki ayl2k ortalamalara göre de>i5im c 8.98 olarak bulunacakt2r. Oniki ayl2k ortalamalar y2l içindeki dü5ü5 ve art25lar2 yans2tt2>2 halde geçen y2l2n ayn2 ay2na göre ölçümler, y2l içindeki bu dalgalanmalar2 yans2tmamaktad2r. 10

24 Çekirdek enflasyonb enflasyonun gelece>ine ili5kin tahmin edici gücü yüksek olan, enflasyonun e>ilimini belirleyen ve para politikas2n2n olu5turulmas2na yard2mc2 olan bir göstergedir. Çekirdek enflasyon, fiyatlarda gözlenen tüm geçici etkilerin ar2nd2r2lmas2 sonucunda fiyatlar genel düzeyindeki art25 anlam2na gelmektedir. Bu geçici etkilerin ar2nd2r2lmas2 için özel kapsaml2 fiyat endeksleri ile hesaplanmaktad2r. Türkiye )statistik Kurumu taraf2ndan 2005 y2l2 Ocak ay2ndan itibaren hesaplan2p yay2mlanan mözel Kapsaml2 TÜFE Göstergelerin Türkiye için çekirdek enflasyon göstergeleridir.!d-e&f[2&`m%+&k*q)*#+;&tü76&cv),%-$%+%-"&g*);+ P%)*Q+*G#*N,*J;-K Özel Kapsaml2 TÜFE Göstergeleri, Tüketici Fiyatlar2 Endeksinden baz2 alt kalemlerin d25lanmas2 yoluyla olu5turulan fiyat endeksleridir. Bu özel kapsaml2 fiyat endeksleri, tüketici fiyatlar2nda gözlenen tüm geçici etkilerin ar2nd2r2lmas2 ile fiyat de>i5imlerini ölçmektedir. Bu nedenle, uluslararas2 piyasalardaki fiyat hareketlerine ba>l2 enerzi fiyatlar2, mevsimsel etkilere maruz ürünlerin fiyatlar2, devletin kontrolünde belirlenen fiyatlar ve dolayl2 vergilerin (KDV, ÖTV gibi), tüketici fiyatlar2 endeksinden kademeli olarak ayr25t2r2lmas2 ile hesaplanmaktad2r. Hesaplanan bu göstergeler, gerçekle5en enflasyonun kayna>2n2n aç2klanmas2nda önemli bir araç olarak kullan2lmaktad2r.!d-e&9:2&`m%+&k*q)*#+;&tü76&cv),%-$%+%-"&g%+%-j"-k& Özel Kapsaml2 TÜFE Göstergeleri hiyerar5ik olarak a5a>2daki 5ekilde s2ralanabilir: K15!1<! (A) Mevsimsel ürünler hariç! (B) )5lenmemi5 g2da ürünleri hariç! (C) EnerZi hariç 11

25 En!asyon! (D) )5lenmemi5 g2da ürünleri ve enerzi hariç! (E) EnerZi, alkollü içkiler ve tütün ürünleri hariç! (F) EnerZi, alkollü içkiler, tütün ürünleri, fiyatlar2 yönetilen/yönlendirilen di>er ürünler ve dolayl2 vergiler hariç! (G) EnerZi, alkollü içkiler ve tütün ürünleri, fiyatlar2 yönetilen/yönlendirilen di>er ürünler, dolayl2 vergiler ve i5lenmemi5 g2da ürünleri hariç! (H) )5lenmemi5 g2da ürünleri, enerzi, alkollü içkiler, tütün ürünleri ve alt2n hariç 1Y;N+*#*+*-2 Tan2mlarda d25lanan mal ve hizmet gruplar2n2n örnek içerikleri a5a>2da gösterilmi5tir. 6G%-d"2 Su, elektrik, tüp, kalorifer yak2t2, kömür, odun, benzin, LPG, mazot, motor ya>2 1+ND++L& "YN"+%-& '%&,L,LG& L-LG+%-"2&Rak2, viski, bira, 5arap, tütün ve sigaralar &M+%G#%#"M&$;J*&L-LG+%-"2&Et, sakatat, bal2k, süt, yumurta, taze meyve ve sebzeler CVG%,"+%GaIVG+%GJ"-"+%G& H"I*,+*-2& Belediye ekme>i, at2k çöp, devlet hastanelerinde çe5itli sa>l2k hizmetleri, otoban ücretleri, çe5itli toplu ta52ma ücretleri, çe5itli ileti5im hizmetleri, 5ans oyunlar2, üniversite harc2, noter ücretleri. 12

26 Endekslerle!lgili Temel Kavramlar 44B&6?=6K!;6A;6&&;c&;&&T6<6;&K1>A1<;1A&!D-E&9F2&6GJ%N)"G&,%#%+&I*Q;);&G%J"-K& Endeks belirli bir olaya ait say2sal verilerde zaman veya mekan boyutunda meydana gelen oransal de>i5imin göstergesidir. Endeks, ortalama ve oranlar2n kullan2ld2>2 i5lemler dizisi sonunda bulunan ve yüzdelerle ifade edilen say2dan ibarettir. Endekste biri k2yaslanan, di>eri temel olmak üzere iki de>er vard2r. K2yaslanan de>er paya, temel de>er paydaya yaz2l2r. Oransal k2yaslamay2 kolayla5t2rmak için bölme i5leminin sonucu 100 ile çarp2l2r. Böylece temel de>er 100 kabul edilerek di>erlerinin buna göre kaç olaca>2 belirlenmi5 olur.!d-e&992&6gj%n)&y%m",+%-"&g%+%-j"-k& Endeks hesab2nda, endeksin cinsine ve kapsam2na uygun çe5itli yöntemler kullan2l2r. Bu nedenle, endeks hesaplama yöntemlerini endeks çe5itleri ile birlikte incelemek kolayl2k sa>lar. Endeksler 5u 5ekilde s2n2fland2r2lmaktad2r: & & FB&C%-&'%&M*#*G&%GJ%N)+%-"& 9B&!*X",&'%&J%O"MN%G&%)*)+;&%GJ%N)+%-& OB&.*)",&'%&X"+%M"N&%GJ%N)+%-&!D-E&9O2&C%-&'%&M*#*G&%GJ%N)+%-"&G%J"-K& Nüfus, üretim ve fiyat gibi herhangi bir istatistiki de>i5kene ait de>erlerin, bölgeler, iller vb. gibi mekanlar itibariyle gösterdi>i oransal de>i5imin ölçüsüne yer endeksi denir. Ancak genellikle endeks denince ilk akla gelen, zaman endeksidir. Yine nüfus, üretim ve fiyat gibi istatistiki de>i5kenlere ait de>erlerin zaman itibariyle gösterdi>i oransal de>i5imlerin ölçüsüne zaman endeksi denir. Bu endeksler bir zaman serisine dayan2rlar ve uygulamada yayg2n olarak kullan2l2rlar. 13

27 Endekslerle!lgili Temel Kavramlar!D-E& 9R2&!*X",& '%& J%O"MN%G& %)*)+;& %GJ%N)+%-& G*);+,*G;#+*G;-K Endekslerin sabit ve de>i5ken olarak ayr2m2 genellikle zaman serileri için sözkonusudur. Belirli bir dönemi veya belirli baz2 dönemlerin ortalamas2 esas kabul edilip, serinin bütün de>erlerini bunun yüzdesi olarak gösterilmesi suretiyle elde edilen endekse sabit esasl2 endeks denir. De>i5ik devrelere ait verilerin kar52la5t2r2ld2>2 sabit dönem de>i5mez. Esas al2nan dönem de>i5ken oldu>unda, di>er bir ifade ile, her de>er bir önceki dönemin de>eri ile kar52la5t2r2ld2>2nda buna de>i5ken esasl2 endeks denir.!d-e&9s2&.*)",&'%&x"+%m"n&%gj%n)+%-&g%j"-k& Basit endeksler tek maddeyi kapsayan endekslerdir. Bile5ik endeksler iki veya daha çok maddeyi kapsamaktad2r.!d-e&9t2&."+%m"n&%gj%n)+%-&g*);+&p%)*q+*g;-k Bile5ik endeks hesab2nda kullan2lan yöntemler 5unlard2r: FB Basit toplam endeks: Endeksin kapsad2>2 maddelerin cari dönemdeki de>erlerinin toplam2, temel dönemdeki de>erlerin toplam2na bölünür ve sonuç 100 ile çarp2l2r. 9B Basit endekslerin a>2rl2ks2z aritmetik ortalamas2: Temel döneme göre her madde için hesaplanan basit endekslerin aritmetik ortalamas2n2n 100 ile çarp2m2d2r. OB Basit endekslerin a>2rl2kl2 aritmetik ortalamas2 veya a>2rl2kl2 toplam endeks: Endeksin kapsad2>2 maddelerin endeksin konusuna göre tüketim, üretim, ithalat, iharacat vb. de>erlerinin toplam de>ere oranlanarak a>2rl2kland2r2lmas2 ile hesaplanan endekslerdir. 14

28 Endekslerle!lgili Temel Kavramlar Bu yöntemde yeralan temel endekslerj OBFB Sabit a>2rl2kl2 toplam endeks (Laspeyres Endeksi): A>2rl2klar2n referans al2nd2>2 dönem endeksin ba5lang2ç dönemi veya kar52la5t2r2lan dönemlerden önceki dönemdir. OB9B De>i5ken a>2rl2kl2 toplam endeks (Paasche Endeksi): A>2rl2klar2n referans al2nd2>2 dönem kar52la5t2r2lan dönemlerden son dönemdir. OBOB )deal endeks (Fisher Endeksi): Laspeyres ve Pasche Endekslerinin geometrik ortalamas2 al2narak hesaplanmaktad2r. Böylece a>2rl2klar, kar52la5t2r2lan dönemlerin her ikisine de ait olmaktad2r.!d-e&9w2&6gj%n)+%-&p*g$"&ndge+*-&"y"g&p%)*q+*g;-k Endeksler genellikle fiyatlar2n ya da miktarlar2n zaman içindeki de>i5imlerini ölçmek için hesaplan2r. Günümüzde s2kl2kla kullan2lan fiyat endekslerinej tüketici fiyat endeksi, üretici fiyat endeksi, in5aat maliyet endeksi, çiftçinin eline geçen fiyat endeksi, çiftçinin ödedi>i fiyat endeksi, d25 ticaret fiyat endeksi örnek olarak verilebilir. Çe5itli olaylar2n miktarlar2nda meydana gelen oransal de>i5imleri ölçmek amac2yla hesaplanan miktar endeksleri de fiyat endeksleri kadar önemlidir. Sanayi üretim ve d25 ticaret miktar endeksleri en çok kullan2lan miktar endekslerine örnek olarak gösterilebilir.!d-e&9z2&7"i*,&%gj%n)"&g%&j%#%n,"-k& Fiyat endeksi, seçilmi5 mal ve hizmetlerin ortalama fiyatlar2n2n belli bir döneme göre de>i5imini ölçer. Endeks olu5turmak için ilgilenilen piyasaya göre (tüketici, üretici, ihracat, ithalat vb.) ve bu piyasay2 temsil edecek bir mal ve hizmet sepeti olu5turulur ve seçilmi5 maddelerin fiyatlar2 dönemsel olarak izlenir. Fiyat endeksleri, fiyatlar2n2n izlendi>i mal ve hizmet piyasas2na göre isimlendirilir. 15

29 Endekslerle!lgili Temel Kavramlar Bunlaraj tüketici fiyatlar2 endeksi, üretici fiyatlar2 endeksi, ihracat fiyatlar2 endeksi, ithalat fiyatlar2 endeksi örnek olarak gösterilebilir.!d-e&9[2&7"i*,&%gj%n)+%-"g%&g%j%g&"p,"i*y&jeie+#*n,*j;-k Bir ülkenin ekonomik yap2s2n2n belirlenmesinde, ekonomik kararlar al2nmas2nda, ki5ilerin sat2n alma gücünün tespitinde, ücret ve maa5lar2n belirlenmesinde, tüketici taraf2ndan sat2n al2nan mal ve hizmetlerdeki perakende fiyatlar2n tespiti ve bu fiyatlarda zaman içerisinde meydana gelen de>i5imin belirlenmesinde fiyat endekslerine ihtiyaç vard2r. Yine sosyo ekonomik durum ve e>ilimin belirlenmesinde, konzonktürün tayini ve gelece>e dönük kararlar al2nmas2nda fiyat endekslerine ihtiyaç duyulmaktad2r.!d-e& O:2& 7"I*,& %GJ%N)+%-"G"G& P%)*Q+*G#*);& "Y"G& $%-%N%G&,%#%+&J%O"MN%G+%-&G%+%-J"-K& Hesaplaman2n yap2labilmesi için gerekli olan de>i5kenler 5unlard2r:! Mal ve hizmet sepeti! Temel y2l a>2rl2klar2! Temel y2l fiyatlar2! Cari fiyatlar.!d-e& OF2& 6GJ%N)+%-"G& P%)*Q+*#*);GJ*& NE++*G;+*G& #*+& '%& P"M#%,&)%Q%,"&G%J"-K& Endekslerin hesaplanabilmesi için, fiyatlar2n2n dönemsel olarak izlendi>i belirli bir mal ve hizmet listesine endeksin pmal ve hizmet sepetiq, veya pmadde sepetiq denir. Endekslerde tüm mal ve hizmetlerin düzenli olarak fiyat hareketlerini izlemek çok zordur. Bu nedenle belirlenen bir ölçüte göre önemli mal ve hizmetlerle s2n2rland2r2larak temsil edilen sepete pmal ve hizmet sepetiq denir. Seçilen mal ve hizmetlerj tür, miktar ve 16

30 Endekslerle!lgili Temel Kavramlar kalite olarak aç2kça tan2mlan2r ve endeksin amac2na yönelik olarak güncelli>i sa>lan2r.!d-e&o92&6gj%n)&p%)*q+*#*);gj*&ne++*g;+*g&*o;-+;n&g%j"-k& Endeks hesaplanabilmesi için gerekli, seçilmi5 mal ve hizmetlerin toplam sepet içerisindeki de>erlerine ba>l2 olarak ald2klar2 paya a>2rl2k denir. )ki tür a>2rl2k sözkonusudur.!*x",& *O;-+;N2 Tüketim ya da üretim yap2s2 aylar ya da mevsimlerden etkilenmeyen maddelerin a>2rl2klar2na denir. =%O"MN%G& *O;-+;N2 Tüketim ya da üretim yap2s2 mevsimlerden etkilenen maddelerin a>2rl2klar2na denir. Örne>in tar2msal ürünlerin ve giyim ürünlerinin tüketimi ve üretimi mevsimlerden etkilenmektedir. Endeks kapsam2ndaki bu ürünler üretildikleri ve/veya tüketildikleri aylarda daha fazla a>2rl2k almakta, arz ve talebinin olmad2>2 aylarda da daha az a>2rl2k almaktad2r. Böylece y2l içinde aylar itibariyle toplam sepet içindeki etkileri de>i5kenlik göstermektedir.!d-e&oo2&t%#%+&i;+&h"i*,;&g%j"-k& Fiyat endeksleri hesaplanabilmesi için gerekli olan mal ve hizmetlerin temel y2la ait 12 ayl2k ortalama fiyatlar2na temel y2l fiyat2 denir. Temel y2l, endeksin daha sonraki dönemlerle kar52la5t2r2ld2>2 y2ld2r.!d-e&or2&3*-"&h"i*,&g%j"-k& Fiyat endeksleri hesaplanabilmesi için gerekli olan mal ve hizmetlerin ilgili dönemde yürürlükte olan fiyatlar2na denir. 17

31 Endekslerle İlgili Temel Kavramlar Soru 35: Türkiye de ilk fiyat endeksi ne zaman yay mlanm t r? lk olarak 1914 y l nda Osmanl döneminde stanbul il merkezinden derlenen 26 maddenin perakende fiyatlar yla a rl ks z olarak Hayat Pahal l Endeksi hesaplanm t r. Daha sonra 1927 y l nda stanbul Ticaret Odas taraf ndan bir çal ma ba lat lm ve stanbul Ticaret Odas 1929 y l nda, stanbul piyasas nda toptan muamele gören 52 maddenin a rl kl geometrik ortalamas ile hesaplanm "Toptan E ya Fiyatlar " endeksini yay mlam t r. Soru 36: Ülkemizde fiyat endeksi konusunda hangi çal malar yap lm t r? Türkiye statistik Kurumu taraf ndan hesaplanan tüketici ve üretici fiyatlar endeksleri temel y llar ve kapsam na göre a a da s ralanm t r: Tüketici Fiyatlar Endeksi (TÜFE) Temel Y l 1955=100 Ankara için TÜFE 1958=100 Ankara için TÜFE 1968= il, Türkiye için TÜFE = il, 5 bölge, Türkiye için Kentsel Yerler TÜFE 1987= il, 5 bölge, Türkiye için Kentsel Yerler TÜFE 1994= il, 7 bölge, Türkiye için Kentsel Yerler TÜFE 2003= il, 26 istatistiki bölge, Türkiye için TÜFE 18 TÜİK, Fiyat Endeksleri ve Enflasyon Sorularla Resmi İstatistikler Dizisi - 3

32 Endekslerle!lgili Temel Kavramlar Ü-%,"]"&7"I*,+*-;&6GJ%N)"&fÜ76g& T%#%+&C;+ 1981d d d d100 Türkiye (Toptan E5ya Fiyatlar2 Endeksi) Türkiye (Toptan E5ya Fiyatlar2 Endeksi) Türkiye (Toptan E5ya Fiyatlar2 Endeksi) Türkiye (Üretici Fiyatlar2 Endeksi)!D-E&OW2&6GJ%N)+%-&G%J%G&I%G"+%G#%N,%J"-K& Sosyal, ekonomik ve kültürel aç2dan h2zl2 ve büyük bir de>i5im içinde olan ülkemizde zaman içerisinde teknolozinin de getirdi>i yenilikler do>rultusundaj üretimi ve/veya sat252 yap2lan mal ve hizmetlerin de>i5iklik göstermesi nedeniyle toplumumuzun tüketim yap2s2nda da de>i5ime neden olmaktad2r. Üretimdeki sektörlerin, firmalar2n ve ürünlerin paylar2nda ve yap2lar2nda de>i5iklikler olmaktad2r. Bu de>i5im çerçevesinde baz2 mal ve hizmetler yerini yenilerine b2rak2rken, baz2lar2 da tüketim içerisindeki önemini yitirmektedir. Örne>inj cep telefonu, DVD, kontak lens, bilgisayar gibi ürünlerin tüketimi günden güne artmaktad2r. Jeton, kibrit, mektup gönderme, gibi mal ve hizmetlerin tüketimi azalmaktad2r. Tüketim ve üretim yap2s2ndaki bu de>i5ikliklerin endekslere yans2t2labilmesi ve endekslerin güncel olmas2 kaç2n2lmaz bir olgudur. Uluslararas2 tavsiyelerde de endekslerin be5 y2lda bir yenilenmesi önerilmektedir. 19

33 Tüketici Fiyatlar Endeksi (TÜFE) 444B&TÜK6T&3&&7&C1T;1A4&6?=6K!&&fTÜ76g&!D-E&OZ2&TLN%,"]"&H"I*,+*-;&%GJ%N)"&fTÜ76g&G%J"-K& Tüketici Fiyatlar2 Endeksi (TÜFE), belirli bir referans döneminde bireylerin ortalama tüketim kal2plar2n2 yans2tan bir mal ve hizmet sepetinin zaman içinde fiyat de>i5imini ölçer. Endeks sepetinde yer alan mal ve hizmetlerin miktar ve kalite de>i5meleri gözönüne al2narak endeksin sadece fiyat hareketlerini yans2tmas2 sa>lanmaktad2r. Perakende fiyat de>i5imleri ve bu fiyat de>i5imlerinden bireylerin nas2l etkilendikleri ile ilgili enflasyon oran2, TÜFE de>i5im oran2d2r.!d-e&o[2&tü76&p*g$"&*#*y+*-&"y"g&ne++*g;+;-k TÜFE de>i5ik amaçlar için kullan2l2r. Bu amaçlardan en önemlileri:! Makro ekonomik anlamda enflasyonun ölçülmesi ve di>er ülkelerin enflasyonlar2yla kar52la5t2r2lmas2,! Hükümetlerin ekonomik politikalar2n2n belirlenmesi,! Ücretlerin ve fiyatlar2n ayarlanmas2,! Herhangi bir de>er verisinin enflasyondan ar2nd2r2lmas2 (deflatör olarak kullan2lmas2),! Milli muhasebe hesaplar2na gösterge olmas2,! Fiyat analizlerine gösterge olmas2,! Ticari faaliyetlerin yönlendirilmesi,! Perakende fiyat ve kira art25 tespitlerine gösterge olmas2d2r.!d-e&r:2&tü76&,l#&tl-n"i%ui"&,%#)"+&%,#%n,%&#"j"-k& Türkiye )statistik Kurumu taraf2ndan hesaplanmakta olan 2003 Temel Y2ll2 TÜFE harcamay2 yapan ki5ilerin uyru>una ve yurtiçinde yerle5ik olup olmad2>2na bak2lmaks2z2n TürkiyeYde yap2lan tüm tüketim harcamalar2n2 kapsamaktad2r. Kapsamda, nüfusun gelir 20

34 Tüketici Fiyatlar Endeksi (TÜFE) gruplar2na veya co>rafi bölgelere göre herhangi bir ayr2m yap2lmam25t2r.!d-e& RF2& \*G$"& I%-+%M"#& I%-+%-"& "Y"G& TÜ76& P%)*Q+*G#*N,*J;-K 2003 Temel Y2ll2 TÜFE, mtürkiyen için ve m)statistiksel Amaçl2 Bölge Birimleri S2n2flamas2nna göre 26 Bölge için hesaplanmaktad2r. Ankara, )stanbul, )zmir illeri kendi ba5lar2na birer bölge olu5turmaktad2r. Ek 1Yde bölgelerin kapsad2>2 iller belirtilmi5tir.!d-e&r92&tü76&n"#+%-"g&p*-]*#*+*-;g;&,%#%+&*+;-k 2003 Temel Y2ll2 TÜFEYde, aralar2nda akrabal2k ba>2 bulunsun ya da bulunmas2n, ayn2 konutta veya ayn2 konutun bir bölümünde ya5ayan bir veya birden fazla ki5iden olu5an hanehalklar2n2n, kurumsal nüfus olarak adland2r2lan okul, yurt, otel, çocuk yuvas2, huzurevi, hastane, hapisane, k25la ve orduevlerinde ya5ayan ki5ilerin ve bunlar2n yan2s2ra, yurtiçinde yerle5ik olarak ikamet etmeyen turistlerin yapt2klar2 bireysel tüketim harcamalar2 temel al2nmaktad2r.!d-e&ro2&tü76ui%&,%#%+&d+*g&n",+%&g*);+&)%y"+#%n,%j"-k& TÜFE, tan2m2ndan da anla52laca>2 üzere, belirli bir kitlenin tüketimine konu olan mal ve hizmet sepetinin zaman içerisindeki fiyat de>i5imini yans2t2r. Bu durumda öncelikle endeks kapsam2na al2nan nüfusun belirlenmesi gerekir. TÜFEqde, endeksin amac2na göre kitlenin seçiminde alternatif yakla52mlar olabilmektedir. Bunlarj co>rafi kapsam, sosyal kapsam, gelir kapsam2, nüfus kapsam2 vb. kriterlerdir. Ülkenin belirli kesimleri kent, k2r veya bölgesel ayr2mda ele al2narak endeksler hesaplanabilmektedir. Endeks hesaplanmas2nda kitle o ülkede ya5ayan toplam nüfus olabilece>i gibi, gelir gruplar2na, gelir kaynaklar2na veya geçim tarz2na göre seçilmi5 kitleler de (i5çi, ücretli, müte5ebbis gibi) olabilmektedir. 21

35 Tüketici Fiyatlar Endeksi (TÜFE) Türkiye )statistik Kurumu taraf2ndan hesaplanmakta olan 2003 Temel Y2ll2 TÜFE herhangi bir co>rafi, demografik veya gelir grubu ayr2m2na gitmeden yurtiçinde tüketim harcamas2 yapan tüm bireyleri kapsamaktad2r.!d-e& RR2& 9::O& T%#%+& C;++;& TÜ76UI%&,%#%+& D+*G&,LN%,"#& G%J"-K Türkiye )statistik Kurumu taraf2ndan hesaplan2p yay2mlanan m2003 Temel Y2ll2 TÜFEnnin temel amac2, piyasada tüketime konu olan mal ve hizmetlerin fiyatlar2ndaki de>i5imi ölçerek enflasyon oran2n2 hesaplamakt2r. Bu amaca yönelik olarak hanehalklar2, turistler ve kurumsal nüfusun yapt2>2 bireysel tüketim harcamalar2 ve böylece yurtiçinde yap2lan tüm G"P*"&Q*-*)*+&,LN%,"#&P*-]*#*+*-; temel al2nmaktad2r.!d-e& RS2& \*G%P*+N;G;G& G"P*"& Q*-*)*+&,LN%,"#& P*-]*#*); G%J"-K Hanehalk2n2n nihai parasal tüketim harcamas2, hanehalklar2n2n sat2nalma yoluyla yapt2>2 harcamalard2r. Bu kavram, hanehalklar2n2n kendi tüketimlerine yönelik üretimleri, di>er hanelerden mal ve hizmet olarak ald2klar2 yard2mlar gibi yine tüketim kapsam2nda olan ama parasal olarak piyasada al2m-sat2ma konu olmayan unsurlar2 kapsamaz. K2saca, bireylerin mal ve hizmet piyasas2nda yapt2klar2 tüm parasal harcamalard2r.!d-e&rt2&\*g%p*+n;&tln%,"#&p*-]*#*+*-;&g*);+ X%+"-+%G#%N,%J"-K& Hanehalk2 bütçe anketlerinde, hanehalklar2n2n anket ay2nda yapt2klar2 g2da, giyim, sa>l2k, ula5t2rma, konut, ev e5yas2 ve benzeri konulardaki tüketim harcamalar2na ili5kin sorular sorulmaktad2r. Hanehalklar2n2n yapt2klar2 tüketim harcamalar2, hanehalk2n2n yapt2>2 tüm harcamalar2 günlük olarak kay2t etti>i mhanehalk2 Harcama Kay2t Defterin ve hanede bulunan 15 ve daha büyük ya5taki fertlerin 22

36 Tüketici Fiyatlar Endeksi (TÜFE) bireysel harcamalar2n2 kaydettikleri mferdi Harcama Kay2t Defterin arac2l2>2yla anketörler taraf2ndan derlenmektedir. Ayn2 5ekilde Türkiye )statistik Kurumu turistlerin ve kurumsal nüfus olarak adland2r2lan okul, yurt, otel, çocuk yuvas2, huzurevi, hastane, hapishane, k25la ve orduevinde ya5ayan ki5ilerin bireysel tüketim harcamalar2n2 da özel anketlerle derleyerek TürkiyeYde yap2lan toplam tüketim harcamalar2n2 mal ve hizmet ayr2m2nda elde etmektedir.!d-e&rw2&tü76&p%)*q+*#*);&"y"g&g%&,l-&'%-"+%-&$%-%n+"j"-k& TÜFEqyi hesaplamak içinj bir pmal ve hizmet sepetiq ile bu mal ve hizmetler için yap2lan pharcama de>erlerineq, ptemel y2lq ve pcari ay fiyatlar2naq ihtiyaç vard2r.!d-e&rz2&tü76&p%)*q+*#*);gj*&$%-%n+"&d+*g&#*+&'%&p"m#%,+%-&g*);+ );G;H+*GJ;-;+#*N,*J;-K Mal ve hizmet s2n2flamas2n2n temelini, mümkün oldu>unca birbiriyle ili5kili olan ayn2 tüketim ve üretim özelli>ine ve benzer fiyat hareketlili>ine sahip maddelerin biraraya getirilmesi olu5turmaktad2r. Madde çe5idinden, mal ve hizmet grubuna kadar endeks hesaplanabilmesi ve uluslararas2 endeks kar52la5t2rmalar2n2n yap2labilmesi için de s2n2flamaya ihtiyaç vard2r. TÜFEqnin hesaplanabilmesi için kullan2lan s2n2flama mulusal Hesaplar S2n2flamas2nn2n (SNA- System of National Accounts) alt çal25mas2 olan mamaca Göre Ki5isel Tüketim Harcamalar2 S2n2flamas2nd2r (COICOP- Classification of Individual Consumption by Purpose). S2n2flama madde çe5idinden ba5lamakta ve ana gruplara kadar devam etmektedir.!d-e&r[2&tü76&);g;h+*#*);gj*&i%-*+*g&*g*&$-eq+*-&g%+%-j"-k& Amaca Yönelik Ki5isel Tüketim Harcamalar2 S2n2flamas2Ynda yeralan ana gruplar 5unlard2r: 23

37 Tüketici Fiyatlar Endeksi (TÜFE) 1. G2da ve alkolsüz içecekler 2. Alkollü içecekler ve tütün 3. Giyim ve ayakkab2 4. Konut 5. Ev e5yas2 6. Sa>l2k 7. Ula5t2rma 8. Haberle5me 9. E>lence ve kültür 10. E>itim 11. Lokanta ve oteller 12. Çe5itli mal ve hizmetler!d-e&s:2&tü76&#*+&'%&p"m#%,&)%q%,"&g%j"-k& TÜFEqnin hesaplanabilmesi için gereken, fiyatlar2n2n takip edilece>i seçilmi5 mal ve hizmetlerden olu5an sepete mal ve hizmet sepeti denir.!d-e&sf2&tü76&#*+&'%&p"m#%,&)%q%,"&g*);+&x%+"-+%g"-k& TÜFEqnin temeli, hanelerin belirli bir dönemde yapt2klar2 tüketim harcamalar2na dayanmaktad2r. Tüketim harcamalar2na konu olan mal ve hizmetlerin neler oldu>u ve ne miktarda sat2n al2nd2>2n2n belirlenmesi gerekmektedir. Bunun için hanehalklar2n2n tüketim harcamalar2 shanehalk2 Bütçe Anketis ile, turistlerin tüketim harcamalar2 syabanc2 tiyaretçiler Anketis ile, okul, yurt, otel, çocuk yuvas2, huzurevi, hastane, hapisane, k25la ve orduevlerinde ya5ayan ki5ilerin tüketim harcamalar2 da mkurumsal Nüfusa Yönelik Tüketim Harcamalar2 Anketin ile belirlenmektedir. Her bir mal ve hizmet için yap2lan tüketim harcamas2j toplam harcama içinde ald2>2 paya göre s2ralanarak, her bir harcama grubunda önemli paya sahip mal ve hizmetler sepetine dahil 24

38 Tüketici Fiyatlar Endeksi (TÜFE) edilmektedir. Hanehalklar2 taraf2ndan belirli bir ihtiyac2 kar52lamak amac2yla sat2n al2nan tüm mal ve hizmetlerin endeks kapsam2 içinde yer almas2 imkans2z oldu>u için, en çok tüketim harcamas2 yap2lan mal ve hizmetler endeks kapsam2na al2nmaktad2r.!d-e& S92& TÜ76& #*+& '%& P"M#%,& )%Q%,"& G%& );N+;N+* $LG]%++%G#%N,%J"-K& TÜFE mal ve hizmet sepeti her y2l2n Aral2k ay2nda güncellenmektedir.!d-e& SO2& TÜ76UJ%& Q"I*)*I*& I%G"& Y;N*G& #*JJ%+%-& %GJ%N)%& J*P"+&%J"+%X"+"-&#"K& Piyasaya yeni ç2kan maddeler tüketim harcamalar2nda önemli bir paya sahip oldu>unda, y2l sonunda mal ve hizmet sepetinin ve harcama a>2rl2klar2n2n güncellenmesi s2ras2nda endekse dahil edilmektedir. Yeni önem kazanan mal ve hizmetler tüketici piyasas2n2n izlenmesi ve her y2l uygulanmakta olan tüketim harcamalar2 anketleri ile belirlenmektedir.!d-e& SR2& TÜ76& #*+& '%& P"M#%,+%-"G"G& )%Y"#"GJ%& P*G$"& V+YL,+%-&J"NN*,%&*+;G#*N,*J;-K Endeks kapsam2nda yeralan mal ve hizmetlerin seçimindej! Hanehalklar2n2n tüketim harcamalar2nda önemli bir a>2rl2>a sahip olmas2,! Tan2mlanabilir nitelikte olmas2,! Birim fiyat2na ula5man2n mümkün olmas2,! Fiyat2n2n izlenebilir olmas2,! Tüketim harcamas2nda e5ik önemde a>2rl2k almamas2na ra>men yak2n zamanda a>2rl2k almas2 muhtemel mal ve hizmetlerden olu5ur. 25

39 Tüketici Fiyatlar Endeksi (TÜFE)!D-E& SS2& TÜ76& #*+& '%& P"M#%,& )%Q%,"& D+EM,E-E+E-N%G& P*G$"& P*-]*#*+*-&N*Q)*#&J;M;&,E,E+#*N,*J;-K Endeks mal ve hizmet sepeti olu5turulurkenj! Hanehalk2 fertlerinin i5yerleri için yapt2klar2 harcamalar,! Haneler taraf2ndan yat2r2m amac2yla yap2lan harcamalar (gayrimenkul al2m2, antika al2m2 gibi),! Tasarruflar,! Hanehalk2 fertlerinin yurtd252nda yapt2klar2 harcamalar,! Gelir vergileri ve di>er dolays2z vergiler,! Kulüp aidatlar2 ve ba>25lar,! Parasal borçlar ve verilen hediyeler,! Emekli ve sosyal güvenlik aidatlar2, hayat sigortas2 vb. sigorta primleri gibi harcamalar kapsam d252nda tutulmaktad2r.!d-e& ST2& 9::Z& I;+;& TÜ76& *G*& P*-]*#*& $-EQ& )*I;);b& *+,& $-EQ& )*I;);b&&#*JJ%&)*I;);&'%&$-EQ+*-;G&*O;-+;N+*-;&G%+%-J"-K& 2008 y2l2 itibariyle, 2003 Temel Y2ll2 TÜFEqde, 12 ana grup, 44 alt grup ve 454 madde kapsanmaktad2r. Sepete çe5itleriyle birlikte toplam 851 ürün girmektedir. Ek 2 sepetteki madde ve madde gruplar2n2n ana harcama gruplar2na göre da>2l2m2 ve ana harcama grup a>2rl2klar2n2 gösterilmektedir.!d-e& SW2& TÜ76UJ%& #*+& '%& P"M#%,+%-"G& *O;-+;N& '%-"+%-"G"G& N*IG*O;&G%J"-K& Madde a>2rl2klar2, her bir maddeye ili5kin harcama de>erlerinin ilgili madde grubunun toplam harcama de>erindeki paylar2d2r. TÜFEqde kullan2lan a>2rl2klar mhanehalk2 Bütçe Anketin, mkurumsal Nüfus Tüketim Harcamas2 Anketin ve myabanc2 tiyaretçiler Anketin olmak üzere üç anketten elde edilmektedir. Ancak verilerin hanehalk2 bütçe anketinden elde edilemedi>i veya yetersiz oldu>u tüketim maddelerinde üretim, ihracat, ithalat ve perakende ticaret gibi çe5itli anketlerden elde edilen bilgiler yard2mc2 kaynak olarak kullan2lmaktad2r. 26

40 Tüketici Fiyatlar Endeksi (TÜFE)!D-E&SZ2&TÜ76UJ%&*O;-+;N+*-&G*);+&P%)*Q+*G;-K Mal ve hizmetlerin nitelikleri gözönüne al2narak bu tüketim maddeleri için yap2lan harcama de>erleri ve toplam harcama içindeki paylar2 incelenmi5tir. Yap2lan incelemede baz2 maddelerin aylar itibariyle mevsimsel farkl2l2k ve de>i5kenlik gösterdi>i, baz2 maddelerin ise aylar itibariyle sabit kald2>2 gözlenmi5tir. Aylar itibariyle farkl2l2k gösteren maddeler (giyim, sebze ve meyve gibi) için, ayl2k harcama de>erleri kullan2larak ayl2k de>i5ken a>2rl2k hesaplanm25t2r. Di>er maddelere ait a>2rl2k hesaplamas2 için 1 Ocak - 31 Aral2k 2003 tarihleri aras2ndaki 12 ayl2k tüketim de>erleri kullan2larak y2ll2k sabit a>2rl2k kullan2lm25t2r. Maddeye ili5kin harcama de>eri Madde a>2rl2>2 d Maddeninin ait oldu>u alt gruba ait toplam harcama de>eri nekil 1Yde pg2da ve alkolsüz içeceklerq grubunda a>2rl2klar2n hesaplanmas2 ile ilgili 5ema bulunmaktad2r: GENEL GIDA ve ALKOLSÜt!!"#"$%"& ()*+ ALKOLSÜt!!"#"$%"& ",-., /. 012!3314 "0 =13!, >?0@ A.B764 BC-C401 D1"314 E.B/.3.4 >.9:.3.4 #.,.4 *6".4 F!;1?4? G7 /. ;6".4 012!3314 ",-., *6".4 H!4!7?4?73.46 E1,1471 *6".4 012!3?4? : ;< N%N"+&FB&TLN%,"]"&H"I*,+*-;&%GJ%N)"&hc;J*&'%&*+ND+)LM&"Y%]%N+%-U&$-EXE&"Y"G&*O;-+;N&)"),%#"& 27

41 Tüketici Fiyatlar Endeksi (TÜFE)!D-E& S[2& TÜ76& "Y"G& ^H"I*,& J%-+%#%_& N*Q)*#;G*& $"-%G& I%-+%M"#&I%-+%-"&G*);+&X%+"-+%G"-K& Fiyatlar2n derlendi>i örnek yerle5im yerleri tespit edilirken konut say2s2, nüfus yo>unlu>u ve i5yeri say2s2 temel ölçüt olarak al2nm25t2r. Nüfus ve bina say2mlar2 ile 2003 y2l2 Hanehalk2 Bütçe AnketiYnden elde edilen harcama da>2l2mlar2 yerle5im yerlerinin örneklemini belirlemede kullan2lm25t2r. Bunun sonucunda 2008 y2l2 itibariyle, 81 il ve 73 ilçe fiyat derleme kapsam2na al2nm25t2r.!d-e&t:2&tü76uj%&h"i*,+*-;g&j%-+%g#%)"gj%&j"nn*,%&*+;g#*); $%-%N%G&NDGE+*-&G%+%-J"-K& TÜFEqde kapsanan mal ve hizmetlere ait fiyatlar2n derlenmesinde iki önemli unsur sözkonusudur. Bunlarj kapsamdaki her bir mal ve hizmet için derlenecek mfiyat say2s2n ve mbu fiyatlar2n derlenece>i i5yerlerinin seçimindir.!d-e& TF2& TÜ76UJ%& H"I*,& J%-+%G%]%N& "MI%-+%-"G"G& )%Y"#"& G*);+ I*Q;+;-K Seçilen yerle5im yerlerinde endekste kapsanan mal ve hizmetlerin sat252n2n yap2ld2>2 i5yerleri (market, giyim ma>azas2, bakkal, kasap, manav, muayenehane vb.) a5a>2da belirlenen ölçütlere göre seçilmektedir:! )5yerinin halk2n yo>un al25veri5 yapt2>2 yerlerden biri olmas2,! )5yerinde aran2lan nitelikte maddelerin topluca bulunabiliyor olmas2,! )5yerinin faaliyet de>i5tirme veya kapanma gibi e>iliminin olmamas2, 28

FİYAT ENDEKSLERİ VE ENFLASYON

FİYAT ENDEKSLERİ VE ENFLASYON TÜİK FİYAT ENDEKSLERİ VE ENFLASYON Sorularla Resmi İstatistikler Dizisi - 3 ISSN 0259-5036 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU !"!# 3129 ISBN 978-975-19-4218-0-50 AdetǨ-ΰ ˇðŞŞŞˇ3ìúł Önsöz!! "#$"%!!! "#$%&'(! )*+,+&*+&%!

Detaylı

FİYAT ENDEKSLERİ VE ENFLASYON

FİYAT ENDEKSLERİ VE ENFLASYON FİYAT ENDEKSLERİ VE ENFLASYON Sorularla İstatistikler Dizisi 2 T.C BAŞBAKANLIK DEVLET İSTATİSTİK ENSTİTÜSÜ Sorularla İstatistikler Dizisi 1 ÖNSÖZ Fiyat istikrarını sağlamak ve sürdürmek ekonomik ve sosyal

Detaylı

TARIM İSTATİSTİKLERİ

TARIM İSTATİSTİKLERİ TÜİK TARIM İSTATİSTİKLERİ TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU TÜİK 3169 MTB:2008-0473 - 50 Adet ISBN 978-975-19-4272-2 Önsöz ÖNSÖZ Türkiye statistik Kurumu karar alclarn, aratrmaclarn ve tüm istatistik kullanclarnn

Detaylı

T.C. MALİYE BAKANLIĞI Araştırma, Planlama ve Koordinasyon Kurulu Başkanlığı

T.C. MALİYE BAKANLIĞI Araştırma, Planlama ve Koordinasyon Kurulu Başkanlığı T.C. MALİYE BAKANLIĞI Araştırma, Planlama ve Koordinasyon Kurulu Başkanlığı Kısa Rapor Fiyatlar: 9/2 5 Şubat 25 25 Ocak ayında 23 bazlı TÜFE, önceki aya göre yüzde.55 arttı. (*) Tüketici fiyatları 25 Ocak

Detaylı

AYDIN TİCARET BORSASI

AYDIN TİCARET BORSASI AYDIN TİCARET BORSASI AYDIN COMMODITY EXCHANGE MAYIS 2015 TÜRKİYE NİN TEMEL EKONOMİK GÖSTERGELERİ Ata Mahallesi Denizli Bulv. No:18 09010 AYDIN Tel: +90 256 211 50 00 +90 256 211 61 45 Faks:+90 256 211

Detaylı

Araştırma Notu 15/177

Araştırma Notu 15/177 Araştırma Notu 15/177 02 Mart 2015 YOKSUL İLE ZENGİN ARASINDAKİ ENFLASYON FARKI REKOR SEVİYEDE Seyfettin Gürsel *, Ayşenur Acar ** Yönetici özeti Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yapılan enflasyon

Detaylı

2015 Ekim ENFLASYON RAKAMLARI 3 Kasım 2015

2015 Ekim ENFLASYON RAKAMLARI 3 Kasım 2015 2015 Ekim ENFLASYON RAKAMLARI 3 Kasım 2015 2015 Ekim Ayı Tüketici Fiyat Endeksi ne (TÜFE) ilişkin veriler İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından 3 Kasım 2015 tarihinde yayımlandı. TÜİK tarafından aylık yayımlanan

Detaylı

2016 ŞUBAT AYI ENFLASYON RAPORU

2016 ŞUBAT AYI ENFLASYON RAPORU 2016 ŞUBAT AYI ENFLASYON RAPORU HAZIRLAYAN 03.03.2016 RAPOR Yrd. Doç. Dr. Sema ULUTÜRK AKMAN - İstatistik Araştırma Merkezi Yrd. Doç. Dr. Hakan BEKTAŞ İstatistik Araştırma Merkezi Şubat ayında Tüketici

Detaylı

AR& GE BÜLTEN. Enflasyonla Mücadelede En Zorlu Süreç Başlıyor

AR& GE BÜLTEN. Enflasyonla Mücadelede En Zorlu Süreç Başlıyor Enflasyonla Mücadelede En Zorlu Süreç Başlıyor Ahmet KARAYİĞİT Makroekonomik göstergeler açısından başarılı bir yılı geride bıraktık. Büyüme, ihracat, faizler, kurlar, faiz dışı fazla gibi pek çok ekonomik

Detaylı

AYDIN TİCARET BORSASI

AYDIN TİCARET BORSASI AYDIN TİCARET BORSASI AYDIN COMMODITY EXCHANGE OCAK 2015 TÜRKİYE NİN TEMEL EKONOMİK GÖSTERGELERİ Ata Mahallesi Denizli Bulv. No:18 09010 AYDIN Tel: +90 256 211 50 00 +90 256 211 61 45 Faks:+90 256 211

Detaylı

2015 KASIM AYI ENFLASYON RAPORU

2015 KASIM AYI ENFLASYON RAPORU 2015 KASIM AYI ENFLASYON RAPORU HAZIRLAYAN 03.12.2015 Yrd. Doç. Dr. Sema ULUTÜRK AKMAN - İstatistik Araştırma Merkezi Araş. Gör. Dr. Hakan BEKTAŞ İktisat Fakültesi Ekonometri Bölümü RAPOR Kasım ayında

Detaylı

Özel t üket im t alebinin izlenmesinde kart lı alıveri: Yeni bir tüketim endeksi önerisi. (e.t.t.e) Er can Tür kan. (ercan. turkan@tcmb. gov.

Özel t üket im t alebinin izlenmesinde kart lı alıveri: Yeni bir tüketim endeksi önerisi. (e.t.t.e) Er can Tür kan. (ercan. turkan@tcmb. gov. Özel t üket im t alebinin izlenmesinde kart lı alıveri: Yeni bir tüketim endeksi önerisi (e.t.t.e) Er can Tür kan (ercan. turkan@tcmb. gov. t r) Tür kiye Bankalar Bir lii 28 Kasım 2007 Sunum içerii* Tüketim

Detaylı

2 400 TL tutarndaki 1 yllk kredi, aylk taksitler halinde aadaki iki opsiyondan biri ile geri ödenebilmektedir:

2 400 TL tutarndaki 1 yllk kredi, aylk taksitler halinde aadaki iki opsiyondan biri ile geri ödenebilmektedir: SORU 1: 400 TL tutarndaki 1 yllk kredi, aylk taksitler halinde aadaki iki opsiyondan biri ile geri ödenebilmektedir: (i) Ayla dönütürülebilir yllk nominal %7,8 faiz oran ile her ay eit taksitler halinde

Detaylı

ÖZET ...DEĞERLENDĐRMELER...

ÖZET ...DEĞERLENDĐRMELER... ÖZET Şubat ayında tüketici fiyatları yüzde,3 oranında artmış ve yıllık enflasyon sınırlı bir yükselişle yüzde 7,9 düzeyinde gerçekleşmiştir. Döviz kurunun gecikmeli etkileri sonucu çekirdek enflasyon göstergelerinde

Detaylı

EKONOMİK GELİŞMELER Eylül 2012

EKONOMİK GELİŞMELER Eylül 2012 EKONOMİK GELİŞMELER Eylül 2012 Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) AR-GE MÜDÜRLÜĞÜ TÜRKİYE ESNAF VE SANATKARLARI KONFEDERASYONU İÇİNDEKİLER 1 GAYRİ SAFİ YURTİÇİ HASILA (GSYH) 2 İSTİHDAM - İŞSİZLİK

Detaylı

ENFLASYON ORANLARI 03.07.2014

ENFLASYON ORANLARI 03.07.2014 ENFLASYON ORANLARI 03.07.2014 TÜFE Mayıs ayında aylık %0,31 yükselişle ile ortalama piyasa beklentisinin (-%0,10) bir miktar üzerinde geldi. Yıllık olarak ise 12 aylık TÜFE %9,16 olarak gerçekleşti (Beklenti:

Detaylı

SOSYAL GÜVENLK KURMUNUN YAPISI VE LEY. Sosyal Güvenlik Kurumu Bakanl Strateji Gelitirme Bakan Ahmet AÇIKGÖZ

SOSYAL GÜVENLK KURMUNUN YAPISI VE LEY. Sosyal Güvenlik Kurumu Bakanl Strateji Gelitirme Bakan Ahmet AÇIKGÖZ SOSYAL GÜVENLK KURMUNUN YAPISI VE LEY Sosyal Güvenlik Kurumu Bakanl Strateji Gelitirme Bakan Ahmet AÇIKGÖZ KURUMUN AMACI ve GÖREVLER' Sosyal sigortalar ile genel salk sigortas bakmndan kiileri güvence

Detaylı

2008 HANEHALKI BÜTÇE ANKETİ 2008=100 TÜKETİCİ FİYAT ENDEKSİ VE YOKSULLUK ENDEKSİ ÇALIŞMALARI

2008 HANEHALKI BÜTÇE ANKETİ 2008=100 TÜKETİCİ FİYAT ENDEKSİ VE YOKSULLUK ENDEKSİ ÇALIŞMALARI 2008 HANEHALKI BÜTÇE ANKETİ 2008=100 TÜKETİCİ FİYAT ENDEKSİ VE YOKSULLUK ENDEKSİ ÇALIŞMALARI 25 Şubat 2010 ENDEKS Zamana bağlı olarak değişim gösteren veriler daha çok endeks olarak adlandırılan ölçüm

Detaylı

FİYAT GELİŞMELERİ RAPORU (OCAK 2014) 2014 OCAK Tüketici ve Yurtiçi Üretici Fiyatları Endeks Değişimleri Tablosu (%)

FİYAT GELİŞMELERİ RAPORU (OCAK 2014) 2014 OCAK Tüketici ve Yurtiçi Üretici Fiyatları Endeks Değişimleri Tablosu (%) Stratejik Düşünce Enstitüsü Ekonomi Koordinatörlüğü RAPOR 2014/1 FİYAT GELİŞMELERİ RAPORU (OCAK 2014) Göktuğ Şahin SDE Ekonomi Koordinatörlüğü Stratejik Düşünce Enstitüsü (SDE) Ekonomi Koordinatörlüğü

Detaylı

Araştırma Notu #002 HER HARCAMA DÜZEYİ İÇİN FARKLI ENFLASYON. Seyfettin Gürsel ve Nazan Şak. Yönetici Özeti

Araştırma Notu #002 HER HARCAMA DÜZEYİ İÇİN FARKLI ENFLASYON. Seyfettin Gürsel ve Nazan Şak. Yönetici Özeti Araştırma Notu #002 14 Nisan 2008 HER HARCAMA DÜZEYİ İÇİN FARKLI ENFLASYON Seyfettin Gürsel ve Nazan Şak Yönetici Özeti İstatistik kurumları tüketici enflasyonunu ortalama tüketicinin tüketim sepetini

Detaylı

VE SÜRDÜRÜLEB L R YEK UYGULAMALARI

VE SÜRDÜRÜLEB L R YEK UYGULAMALARI YENLENEBLR ENERJ KAYNAKLARI MALYET ANALZ VE SÜRDÜRÜLEBLR YEK UYGULAMALARI Ömer Faruk ERTURUL omerfarukertugrul@gmail.com TEA 16. letim Tesis ve letme Grup Müdürlüü, Batraman Yolu Üzeri 2. km. 72070, Batman

Detaylı

www.malieksen.com GENEL SA LIK S GORTASI UYGULAMASINA L K N SORU VE CEVAPLAR

www.malieksen.com GENEL SA LIK S GORTASI UYGULAMASINA L K N SORU VE CEVAPLAR GENEL SALIK SGORTASI UYGULAMASINA LKN SORU VE CEVAPLAR 1-1 Ocak 2012 tarihinden itibaren genel salk sigortas uygulamasndaki deiiklikler nelerdir? Genel salk sigortasndan yararlanlmasnda temel artlardan

Detaylı

PETROL VE LPG PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU

PETROL VE LPG PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMU PETROL VE LPG PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU ŞUBAT 2016 Şubat 2016 A. PETROL PİYASASI 1. Şubat Ayında Uluslararası Piyasalarda ve Türkiye de Ürün Fiyatlarının Seyri 1.1.

Detaylı

Ocak Ayı Enflasyon Değerlendirmesi

Ocak Ayı Enflasyon Değerlendirmesi Ocak Ayı Enflasyon Değerlendirmesi TÜİK tarafından 4 Ocak 2013 Pazartesi günü 2013 yılının ilk enflasyon rakamları açıklandı. Ocak ayında gerçekleşen enflasyon rakamlarına ; yıllık enflasyon TÜFE de beklenenin

Detaylı

T.C. MALİYE BAKANLIĞI Strateji Geliştirme Başkanlığı EKONOMİK GÖSTERGELER

T.C. MALİYE BAKANLIĞI Strateji Geliştirme Başkanlığı EKONOMİK GÖSTERGELER Ocak 2009 T.C. MALİYE BAKANLIĞI Strateji Geliştirme Başkanlığı EKONOMİK GÖSTERGELER Ocak 2009 Ekonomik Göstergeler yayını, T.C. MALİYE BAKANLIĞI, Strateji Geliştirme Başkanlığı, Ekonomik ve Sektörel Analiz

Detaylı

AKTÜERLK SINAVLARI FNANSAL MATEMATK SINAVI ÖRNEK SORULARI

AKTÜERLK SINAVLARI FNANSAL MATEMATK SINAVI ÖRNEK SORULARI AKTÜERLK SINAVLARI FNANSAL MATEMATK SINAVI ÖRNEK SORULARI SORU 1: 6 yl vade ile yllk %14 basit faiz oran üzerinden bir borç alnmtr. 3. yldaki faiz oranna e$de%er olan efektif iskonto oran a$a%dakilerden

Detaylı

Mali Yönetim ve Denetim Dergisinin May s-haziran 2008 tarihli 50. say nda yay nlanm r.

Mali Yönetim ve Denetim Dergisinin May s-haziran 2008 tarihli 50. say nda yay nlanm r. HURDAYA AYRILAN VARLIKLARIN MUHASEBELELMELER VE YAPILAN YANLILIKLAR Ömer DA Devlet Muhasebe Uzman info@omerdag.net 1.G Kamu idarelerinin kaytlarnda bulunan tarlar ile maddi duran varlklar doalar gerei

Detaylı

2015 OCAK AYI ENFLASYON RAPORU

2015 OCAK AYI ENFLASYON RAPORU 2015 OCAK AYI ENFLASYON RAPORU HAZIRLAYAN 03.02.2015 Yrd. Doç. Dr. Sema ULUTÜRK AKMAN - İstatistik Araştırma Merkezi Araş. Gör. Hakan BEKTAŞ İktisat Fakültesi Ekonometri Bölümü RAPOR Ocak ayında Tüketici

Detaylı

Sermaye Piyasas Faaliyetleri Temel Düzey Eitim Proram

Sermaye Piyasas Faaliyetleri Temel Düzey Eitim Proram Temel Düzey Eitim Proram Amaç : Sermaye Piyasas Kurumlarnda görev yapanlar veya bu görevlere atanacaklar, SPK nn düzenleyecei Lisanslama snavna hazrlama. Katlmclar Hisse Senetleri Piyasas Mü"teri Temsilcileri,Yatrm

Detaylı

2016 Ocak ENFLASYON RAKAMLARI 3 Şubat 2016

2016 Ocak ENFLASYON RAKAMLARI 3 Şubat 2016 2016 Ocak ENFLASYON RAKAMLARI 3 Şubat 2016 Ocak 2016 Tüketici Fiyat Endeksi ne(tüfe) ilişkin veriler Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından 3 Şubat 2016 tarihinde yayımlandı. TÜİK tarafından aylık

Detaylı

AYDIN TİCARET BORSASI

AYDIN TİCARET BORSASI AYDIN TİCARET BORSASI AYDIN COMMODITY EXCHANGE ŞUBAT 2015 TÜRKİYE NİN TEMEL EKONOMİK GÖSTERGELERİ Ata Mahallesi Denizli Bulv. No:18 09010 AYDIN Tel: +90 256 211 50 00 +90 256 211 61 45 Faks:+90 256 211

Detaylı

TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ

TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ Sayfa 1 Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Gözden Geçirme Notları 2011 Yılı Mart Ayı TÜFE Göstergeleri TÜİK tarafından 04.04.2011 tarihinde açıklanan, 2011 yılı

Detaylı

TÜRK TEKSTL SANAYNDE ENERJ KULLANIMININ GENEL DEERLENDRLMES. Emel KAPLAN ve Erdem KOÇ Ç.Ü., Tekstil Mühendislii Bölümü, Adana/Türkiye

TÜRK TEKSTL SANAYNDE ENERJ KULLANIMININ GENEL DEERLENDRLMES. Emel KAPLAN ve Erdem KOÇ Ç.Ü., Tekstil Mühendislii Bölümü, Adana/Türkiye ISSN 1019-1011 Ç.Ü.MÜH.MM.FAK.DERGS CLT.19 SAYI.2 Aral'k December 2004 Ç.Ü.J.FAC.ENG.ARCH. VOL.19 NO.2 TÜRK TEKSTL SANAYNDE ENERJ KULLANIMININ GENEL DEERLENDRLMES Emel KAPLAN ve Erdem KOÇ Ç.Ü., Tekstil

Detaylı

Krizde 30 bin kişi birikimini, 1.8 milyon kişi de işsizliğe karşı harcamasını güvenceye aldı

Krizde 30 bin kişi birikimini, 1.8 milyon kişi de işsizliğe karşı harcamasını güvenceye aldı Krizde 30 bin kişi birikimini,. milyon kişi de işsizliğe karş harcamasn güvenceye ald Tarih: 5..200 Say: 200/ 22 Ekonomik krizin etkilerinin yoğun biçimde hissedildiği son iki ylda Türkiye de milyar 65

Detaylı

PETROL VE LPG PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU

PETROL VE LPG PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMU PETROL VE LPG PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU OCAK 2015 Ocak 2015 A. PETROL PİYASASI : 1. Ocak Ayında Uluslararası Piyasalarda ve Türkiye de Ürün Fiyatlarının Seyri 1.1.

Detaylı

ÖZET ...DEĞERLENDİRMELER...

ÖZET ...DEĞERLENDİRMELER... ÖZET Ekim ayında tüketici fiyatları yüzde 3,7 oranında artmış ve yıllık enflasyon yüzde 7, ya yükselmiştir. Bu artışın 1,3 puanı yönetilen/yönlendirilen fiyat ayarlamalarından kaynaklanmıştır. Döviz kuru

Detaylı

YAPI KRED EMEKLLK A.. GELR AMAÇLI KAMU BORÇLANMA ARAÇLARI (DÖVZ) EMEKLLK YATIRIM FONU

YAPI KRED EMEKLLK A.. GELR AMAÇLI KAMU BORÇLANMA ARAÇLARI (DÖVZ) EMEKLLK YATIRIM FONU GELR AMAÇLI KAMU BORÇLANMA ARAÇLARI (DÖVZ) EMEKLLK YATIRIM FONU 1 OCAK - 31 ARALIK 2006 DÖNEMNE AT FNANSAL TABLOLAR VE BA$IMSIZ DENETM RAPORU BA$IMSIZ DENETM RAPORU Yap Kredi Emeklilik A.. Gelir Amaçl

Detaylı

ÜÇ AYLIK EKONOMİK RAPOR

ÜÇ AYLIK EKONOMİK RAPOR ÜÇ AYLIK EKONOMİK RAPOR Temmuz-Eylül 2006 Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Ekonomik Araştırmalar ve İstatistik Müdürlüğü ÜÇ AYLIK EKONOMİK RAPOR TOBB Yayın No. 2007 / 36 ISBN: 9944-60 027-X Sayfa Düzeni

Detaylı

DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİ VE ENDEKSLERİ

DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİ VE ENDEKSLERİ TÜİK DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİ VE ENDEKSLERİ ISSN 0259-5036 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU TÜİK Sorularla Resmi İstatistikler Dizisi - 2 Önsöz ÖNSÖZ Türkiye statistik Kurumu karar alclarn, aratrmaclarn ve

Detaylı

2015 EYLÜL AYI ENFLASYON RAPORU

2015 EYLÜL AYI ENFLASYON RAPORU 2015 EYLÜL AYI ENFLASYON RAPORU HAZIRLAYAN 05.10.2015 Yrd. Doç. Dr. Sema ULUTÜRK AKMAN - İstatistik Araştırma Merkezi Araş. Gör. Hakan BEKTAŞ İktisat Fakültesi Ekonometri Bölümü RAPOR Eylül ayında Tüketici

Detaylı

IKTI 102 24 Şubat, 2011 Gazi Üniversitesi-İktisat Bölümü DERS NOTU 01 MAKROEKONOMİYE GİRİŞ NOMİNAL VE REEL ÇIKTI İSTİHDAM VE İŞSİZLİK

IKTI 102 24 Şubat, 2011 Gazi Üniversitesi-İktisat Bölümü DERS NOTU 01 MAKROEKONOMİYE GİRİŞ NOMİNAL VE REEL ÇIKTI İSTİHDAM VE İŞSİZLİK DERS NOTU 01 MAKROEKONOMİYE GİRİŞ NOMİNAL VE REEL ÇIKTI İSTİHDAM VE İŞSİZLİK Bugünki dersin içeriği: I. MAKROEKONOMİK ANALİZE GENEL BİR BAKIŞ... 1 1. GİRİŞ... 1 2. MAKROEKONOMİNİN KÖKLERİ... 2 3. MAKROEKONOMİNİN

Detaylı

GROUPAMA EMEKLİLİK A.Ş. GRUPLARA YÖNELİK GELİR AMAÇLI KAMU DIŞ BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU

GROUPAMA EMEKLİLİK A.Ş. GRUPLARA YÖNELİK GELİR AMAÇLI KAMU DIŞ BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU KAMU DIŞ BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU 1 OCAK - 31 ARALIK 2012 DÖNEMİNE AİT VE YATIRIM PERFORMANSI KONUSUNDA KAMUYA AÇIKLANAN BİLGİLERE İLİŞKİN RAPOR KAMU DIŞ BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM

Detaylı

EKONOMİK GELİŞMELER Kasım - 2011

EKONOMİK GELİŞMELER Kasım - 2011 EKONOMİK GELİŞMELER Kasım - 2011 AR-GE MÜDÜRLÜĞÜ TÜRKİYE ESNAF VE SANATKARLARI KONFEDERASYONU EKONOMİK RAPOR KASIM 2011 İÇİNDEKİLER... 1 GAYRİ SAFİ YURTİÇİ HASILA (GSYH)... 2 İSTİHDAM - İŞSİZLİK VE İŞGÜCÜ

Detaylı

2014 EYLÜL AYI ENFLASYON RAPORU

2014 EYLÜL AYI ENFLASYON RAPORU 2014 EYLÜL AYI ENFLASYON RAPORU HAZIRLAYAN 03.10.2014 Yrd. Doç. Dr. Sema ULUTÜRK AKMAN - İstatistik Araştırma Merkezi Araş. Gör. Hakan BEKTAŞ İktisat Fakültesi Ekonometri Bölümü RAPOR Eylül ayında Tüketici

Detaylı

YAPI KRED EMEKLLK A.. GELR AMAÇLI KAMU BORÇLANMA ARAÇLARI (DÖVZ) EMEKLLK YATIRIM FONU

YAPI KRED EMEKLLK A.. GELR AMAÇLI KAMU BORÇLANMA ARAÇLARI (DÖVZ) EMEKLLK YATIRIM FONU GELR AMAÇLI KAMU BORÇLANMA ARAÇLARI (DÖVZ) EMEKLLK YATIRIM FONU 1 OCAK - 31 MART 2007 ARA HESAP DÖNEMNE AT FNANSAL TABLOLAR VE NCELEME RAPORU ARA DÖNEM FNANSAL TABLOLAR HAKKINDA NCELEME RAPORU Yap Kredi

Detaylı

AYDIN TİCARET BORSASI

AYDIN TİCARET BORSASI AYDIN TİCARET BORSASI AYDIN COMMODITY EXCHANGE HAZİRAN 2016 TÜRKİYE NİN TEMEL EKONOMİK GÖSTERGELERİ Ata Mahallesi Denizli Bulv. No:18 09010 AYDIN Tel: +90 256 211 50 00 +90 256 211 61 45 Faks:+90 256 211

Detaylı

kili ve Çoklu Kar³la³trmalar

kili ve Çoklu Kar³la³trmalar kili ve Çoklu Kar³la³trmalar Birdal eno lu ükrü Acta³ çindekiler 1 Giri³ 2 3 4 5 6 7 Bu bölümde, (2.1) modelinde, H 0 : µ 1 = µ 2 = = µ a = µ (1) ³eklinde ifade edilen sfr hipotezinin reddedilmesi durumunda,

Detaylı

YAPI KRED EMEKLLK A.. GELR AMAÇLI KAMU BORÇLANMA ARAÇLARI (DÖVZ) EMEKLLK YATIRIM FONU

YAPI KRED EMEKLLK A.. GELR AMAÇLI KAMU BORÇLANMA ARAÇLARI (DÖVZ) EMEKLLK YATIRIM FONU EMEKLLK YATIRIM FONU 1 OCAK - 31 MART 2005 ARA HESAP DÖNEMNE AT MAL TABLOLAR VE SINIRLI DENETM RAPORU EMEKLLK YATIRIM FONU 1 OCAK - 31 MART 2005 ARA HESAP DÖNEMNE AT SINIRLI DENETM RAPORU 1. Yap Kredi

Detaylı

2014 KASIM AYI ENFLASYON RAPORU

2014 KASIM AYI ENFLASYON RAPORU 2014 KASIM AYI ENFLASYON RAPORU HAZIRLAYAN 03.12.2014 Yrd. Doç. Dr. Sema ULUTÜRK AKMAN - İstatistik Araştırma Merkezi Araş. Gör. Hakan BEKTAŞ İktisat Fakültesi Ekonometri Bölümü RAPOR Kasım ayında Tüketici

Detaylı

AYDIN TİCARET BORSASI

AYDIN TİCARET BORSASI AYDIN TİCARET BORSASI AYDIN COMMODITY EXCHANGE EYLÜL 2013 TÜRKİYE NİN TEMEL EKONOMİK GÖSTERGELERİ Ata Mahallesi Denizli Bulv. No:18 09010 AYDIN Tel: +90 256 211 50 00 +90 256 211 61 45 Faks:+90 256 211

Detaylı

1) Ekonominin Genel Durumu ve Piyasalar:

1) Ekonominin Genel Durumu ve Piyasalar: 01/01/2005-30/06/2005 DÖNEMNE LKN YAPI KRED EMEKLLK A.. GELR AMAÇLI KAMU BORÇLANMA ARAÇLARI (DÖVZ) EMEKLLK YATIRIM FONU FAALYET RAPORU 1) Ekonominin Genel Durumu ve Piyasalar: 2005 yl gelimekte olan ülke

Detaylı

AYDIN TİCARET BORSASI

AYDIN TİCARET BORSASI AYDIN TİCARET BORSASI AYDIN COMMODITY EXCHANGE MART 2016 TÜRKİYE NİN TEMEL EKONOMİK GÖSTERGELERİ Ata Mahallesi Denizli Bulv. No:18 09010 AYDIN Tel: +90 256 211 50 00 +90 256 211 61 45 Faks:+90 256 211

Detaylı

ÖZET ...DEĞERLENDİRMELER...

ÖZET ...DEĞERLENDİRMELER... ... 1..13.13.13 1.13... 1..13.13.13 1.13... 1..13.13.13 1.13... 1..13.13.13 1.13 ÖZET Nisan ayında tüketici fiyatları yüzde 1,3 oranında artmış ve yıllık enflasyon yüzde 9,3 e yükselmiştir. Yıllık enflasyondaki

Detaylı

AYDIN TİCARET BORSASI

AYDIN TİCARET BORSASI AYDIN TİCARET BORSASI AYDIN COMMODITY EXCHANGE TEMMUZ 2016 TÜRKİYE NİN TEMEL EKONOMİK GÖSTERGELERİ Ata Mahallesi Denizli Bulv. No:18 09010 AYDIN Tel: +90 256 211 50 00 +90 256 211 61 45 Faks:+90 256 211

Detaylı

2015 MART AYI ENFLASYON RAPORU

2015 MART AYI ENFLASYON RAPORU 2015 MART AYI ENFLASYON RAPORU HAZIRLAYAN 03.04.2015 Yrd. Doç. Dr. Sema ULUTÜRK AKMAN - İstatistik Araştırma Merkezi Araş. Gör. Hakan BEKTAŞ İktisat Fakültesi Ekonometri Bölümü RAPOR Mart ayında Tüketici

Detaylı

TÜRKİYE EKONOMİSİ MAKRO EKONOMİK GÖSTERGELER. (Ağustos 2015)

TÜRKİYE EKONOMİSİ MAKRO EKONOMİK GÖSTERGELER. (Ağustos 2015) TÜRKİYE EKONOMİSİ MAKRO EKONOMİK GÖSTERGELER (Ağustos 2015) TEPAV Perakende Güven Endeksi-TEPE (02.09.2015) TEPE, Ağustos ayında bir önceki aya göre artarken, geçen yılın aynı dönemine göre azaldı. Önümüzdeki

Detaylı

AYDIN TİCARET BORSASI

AYDIN TİCARET BORSASI AYDIN TİCARET BORSASI AYDIN COMMODITY EXCHANGE AĞUSTOS 2013 TÜRKİYE NİN TEMEL EKONOMİK GÖSTERGELERİ Ata Mahallesi Denizli Bulv. No:18 09010 AYDIN Tel: +90 256 211 50 00 +90 256 211 61 45 Faks:+90 256 211

Detaylı

Yeni Seri Soru İşaretleri İle Geldi. Ocak 2005 Ocak 2004 (2003=100) (1994=100) Bir önceki aya göre değişim oranı (%) 0,55 0,74

Yeni Seri Soru İşaretleri İle Geldi. Ocak 2005 Ocak 2004 (2003=100) (1994=100) Bir önceki aya göre değişim oranı (%) 0,55 0,74 Yeni Seri Soru İşaretleri İle Geldi Ahmet KARAYİĞİT Devlet İstatistik Enstitüsü 2005 yılı Ocak ayına ait enflasyon oranlarını açıkladı. Açıklanan rakamlar ile yeni bir fiyat endeksi hayata geçmiş oldu.

Detaylı

EKONOMİK GELİŞMELER Mart 2012

EKONOMİK GELİŞMELER Mart 2012 EKONOMİK GELİŞMELER Mart 2012 Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) AR-GE MÜDÜRLÜĞÜ TÜRKİYE ESNAF VE SANATKARLARI KONFEDERASYONU İÇİNDEKİLER 1 GAYRİ SAFİ YURTİÇİ HASILA (GSYH) 2 İSTİHDAM - İŞSİZLİK

Detaylı

YAPI KRED EMEKLLK A.. GELR AMAÇLI KAMU BORÇLANMA ARAÇLARI (DÖVZ) EMEKLLK YATIRIM FONU

YAPI KRED EMEKLLK A.. GELR AMAÇLI KAMU BORÇLANMA ARAÇLARI (DÖVZ) EMEKLLK YATIRIM FONU GELR AMAÇLI KAMU BORÇLANMA ARAÇLARI (DÖVZ) EMEKLLK YATIRIM FONU 1 OCAK - 30 EYLÜL 2006 ARA HESAP DÖNEMNE AT MAL TABLOLAR VE SINIRLI DENETM RAPORU GELR AMAÇLI KAMU BORÇLANMA ARAÇLARI (DÖVZ) EMEKLLK YATIRIM

Detaylı

AYDIN TİCARET BORSASI

AYDIN TİCARET BORSASI AYDIN TİCARET BORSASI AYDIN COMMODITY EXCHANGE MART 2015 TÜRKİYE NİN TEMEL EKONOMİK GÖSTERGELERİ Ata Mahallesi Denizli Bulv. No:18 09010 AYDIN Tel: +90 256 211 50 00 +90 256 211 61 45 Faks:+90 256 211

Detaylı

TR: Gıda ve Kur Hareketi Manşetin Bozulmasına Neden Oldu, Aralık 15

TR: Gıda ve Kur Hareketi Manşetin Bozulmasına Neden Oldu, Aralık 15 Aralık 14 Aralık 14 04.01.2016 11:52 TR: Gıda ve Kur Hareketi Manşetin Bozulmasına Neden Oldu, TÜFE (Yıllık % Değişim) TÜFE (Yıllık % Değişim, 3 Ay Ort.) 8.5 7.5 6.5 Orkun GÖDEK DenizBank Özel Bankacılık

Detaylı

TÜRKYE DE DI TCARETN GELM (2000-2007) EVOLUTION OF FOREIGN TRADE IN TURKEY (2000-2007)

TÜRKYE DE DI TCARETN GELM (2000-2007) EVOLUTION OF FOREIGN TRADE IN TURKEY (2000-2007) TÜRKYE DE DI TCARETN GELM (2000-2007) Yrd.Doç.Dr.Sevim AKDEMR * Ar.Gör.Fatih KONUR ** ÖZET Türkiye ekonomisinde 2001 y(l(ndan itibaren yüksek oranlarda büyüme gerçeklemitir. Ancak ekonomide yüksek büyüme

Detaylı

KKTC TÜKETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ KAVRAM, YÖNTEM VE KAYNAKLAR

KKTC TÜKETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ KAVRAM, YÖNTEM VE KAYNAKLAR KKTC TÜKETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ KAVRAM, YÖNTEM VE KAYNAKLAR (2008=100) KKTC BAŞBAKANLIK DEVLET PLANLAMA ÖRGÜTÜ İSTATİSTİK VE ARAŞTIRMA DAİRESİ İÇİNDEKİLER SAYFA 1. GİRİŞ 1 2. TÜKETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ'NİN

Detaylı

Ders içeriği (11. Hafta)

Ders içeriği (11. Hafta) 11. Milli Gelir 11.1. Gayri Safi Milli Hasıla 11.2. Gayri safi Yurtiçi Hasıla 11.3. Safi Milli Hasıla 11.4. Milli Gelir 11.5. Nominal ve Reel Milli Gelir 11.6. Şahsi Gelir ve Kullanılabilir Gelir Ders

Detaylı

AYDIN TİCARET BORSASI

AYDIN TİCARET BORSASI AYDIN TİCARET BORSASI AYDIN COMMODITY EXCHANGE EYLÜL 2015 TÜRKİYE NİN TEMEL EKONOMİK GÖSTERGELERİ Ata Mahallesi Denizli Bulv. No:18 09010 AYDIN Tel: +90 256 211 50 00 +90 256 211 61 45 Faks:+90 256 211

Detaylı

EKONOMİK GELİŞMELER Mayıs 2012

EKONOMİK GELİŞMELER Mayıs 2012 EKONOMİK GELİŞMELER Mayıs 2012 Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) AR-GE MÜDÜRLÜĞÜ TÜRKİYE ESNAF VE SANATKARLARI KONFEDERASYONU İÇİNDEKİLER 1 GAYRİ SAFİ YURTİÇİ HASILA (GSYH) 2 İSTİHDAM - İŞSİZLİK

Detaylı

AYDIN TİCARET BORSASI

AYDIN TİCARET BORSASI AYDIN TİCARET BORSASI AYDIN COMMODITY EXCHANGE EYLÜL 2016 TÜRKİYE NİN TEMEL EKONOMİK GÖSTERGELERİ Ata Mahallesi Denizli Bulv. No:18 09010 AYDIN Tel: +90 256 211 50 00 +90 256 211 61 45 Faks:+90 256 211

Detaylı

KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ DEVLET PLANLAMA ÖRGÜTÜ

KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ DEVLET PLANLAMA ÖRGÜTÜ KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ DEVLET PLANLAMA ÖRGÜTÜ Sayı : DPÖ 0.00.262-11/ Lefkoşa, 4 Şubat 2011 BASIN AÇIKLAMASI 2008=100 TEMEL YILI TÜKETİCİ FİYATLARI ENDEKSİNİN 2011 OCAK AYI SONUÇLARI Devlet Planlama

Detaylı

FİYAT GELİŞMELERİ RAPORU (OCAK 2014) 2014 OCAK Tüketici ve Yurtiçi Üretici Fiyat Endeksleri Değişimleri Tablosu (%)

FİYAT GELİŞMELERİ RAPORU (OCAK 2014) 2014 OCAK Tüketici ve Yurtiçi Üretici Fiyat Endeksleri Değişimleri Tablosu (%) Stratejik Düşünce Enstitüsü Ekonomi Koordinatörlüğü www.sde.org.tr RAPOR 2014/1 FİYAT GELİŞMELERİ RAPORU (OCAK 2014) Göktuğ Şahin SDE Ekonomi Koordinatörlüğü Stratejik Düşünce Enstitüsü (SDE) Ekonomi Koordinatörlüğü

Detaylı

KONUT FNANSMAN SSTEM. TBB Gayrimenkul Çalma Grubu stanbul, 14.10.2005. Dr.Önder Halisdemir

KONUT FNANSMAN SSTEM. TBB Gayrimenkul Çalma Grubu stanbul, 14.10.2005. Dr.Önder Halisdemir KONUT FNANSMAN SSTEM TBB Gayrimenkul Çalma Grubu stanbul, 14.10.2005 Dr.Önder Halisdemir Genel Hatlar ile Tasar SPK nn hazrlad+ tasar 31 maddeden olumaktadr. Özel bir yasa de+il, de+iiklik yasasdr. TBB

Detaylı

2013 YILI II. SEVYE AKTÜERLK SINAVLARI MUHASEBE VE FNANSAL RAPORLAMA ÖRNEK SINAV SORULARI

2013 YILI II. SEVYE AKTÜERLK SINAVLARI MUHASEBE VE FNANSAL RAPORLAMA ÖRNEK SINAV SORULARI 2013 YILI II. SEVYE AKTÜERLK SINAVLARI MUHASEBE VE FNANSAL RAPORLAMA ÖRNEK SINAV SORULARI 1-Türkiye Finansal Raporlama Standartlar na (TFRS) göre deer dü"üklüü aada verilen hangi hesap kalemi için ayr(lmaz?

Detaylı

AYDIN TİCARET BORSASI

AYDIN TİCARET BORSASI AYDIN TİCARET BORSASI AYDIN COMMODITY EXCHANGE EKİM 2016 TÜRKİYE NİN TEMEL EKONOMİK GÖSTERGELERİ Ata Mahallesi Denizli Bulv. No:18 09010 AYDIN Tel: +90 256 211 50 00 +90 256 211 61 45 Faks:+90 256 211

Detaylı

BAYINDIRLIK LER BRM FYAT ANALZLERNDEK GÜCÜ VERMLLKLERNN RDELENMES. M.Emin ÖCAL, Ali TAT ve Ercan ERD Ç.Ü., naat Mühendislii Bölümü, Adana / Türkiye

BAYINDIRLIK LER BRM FYAT ANALZLERNDEK GÜCÜ VERMLLKLERNN RDELENMES. M.Emin ÖCAL, Ali TAT ve Ercan ERD Ç.Ü., naat Mühendislii Bölümü, Adana / Türkiye ISSN 1019-1011 Ç.Ü.MÜH.MM.FAK.DERGS CLT.19 SAYI.2 Aral,k December 2004 Ç.Ü.J.FAC.ENG.ARCH. VOL.19 NO.2 BAYINDIRLIK LER BRM FYAT ANALZLERNDEK GÜCÜ VERMLLKLERNN RDELENMES M.Emin ÖCAL, Ali TAT ve Ercan ERD

Detaylı

AYDIN TİCARET BORSASI

AYDIN TİCARET BORSASI AYDIN TİCARET BORSASI AYDIN COMMODITY EXCHANGE NİSAN 2015 TÜRKİYE NİN TEMEL EKONOMİK GÖSTERGELERİ Ata Mahallesi Denizli Bulv. No:18 09010 AYDIN Tel: +90 256 211 50 00 +90 256 211 61 45 Faks:+90 256 211

Detaylı

2015 AĞUSTOS AYI ENFLASYON RAPORU

2015 AĞUSTOS AYI ENFLASYON RAPORU 2015 AĞUSTOS AYI ENFLASYON RAPORU HAZIRLAYAN 03.09.2015 Yrd. Doç. Dr. Sema ULUTÜRK AKMAN - İstatistik Araştırma Merkezi Araş. Gör. Hakan BEKTAŞ İktisat Fakültesi Ekonometri Bölümü RAPOR Ağustos ayında

Detaylı

AYDIN COMMODITY EXCHANGE ARALIK 2013 TÜRKİYE NİN TEMEL EKONOMİK GÖSTERGELERİ. www.aydinticaretborsasi.org.tr info@aydinticaretborsasi.org.

AYDIN COMMODITY EXCHANGE ARALIK 2013 TÜRKİYE NİN TEMEL EKONOMİK GÖSTERGELERİ. www.aydinticaretborsasi.org.tr info@aydinticaretborsasi.org. AYDIN T CARET BORSASI AYDIN COMMODITY EXCHANGE ARALIK 2013 TÜRKİYE NİN TEMEL EKONOMİK GÖSTERGELERİ Ata Mahallesi Denizli Bulv. No:18 09010 AYDIN Tel: +90 256 211 50 00 +90 256 211 61 45 Faks:+90 256 211

Detaylı

YAPI KRED EMEKLLK A.. GELR AMAÇLI KAMU BORÇLANMA ARAÇLARI (DÖVZ) EMEKLLK YATIRIM FONU

YAPI KRED EMEKLLK A.. GELR AMAÇLI KAMU BORÇLANMA ARAÇLARI (DÖVZ) EMEKLLK YATIRIM FONU GELR AMAÇLI KAMU BORÇLANMA ARAÇLARI (DÖVZ) EMEKLLK YATIRIM FONU 1 OCAK - 31 MART 2006 ARA HESAP DÖNEMNE AT MAL TABLOLAR VE SINIRLI DENETM RAPORU GELR AMAÇLI KAMU BORÇLANMA ARAÇLARI (DÖVZ) EMEKLLK YATIRIM

Detaylı

enflasyonun bunca uzun süredir bir türlü tek haneli rakamlara +, / 5 ' ) "! " - ( - ' / ' % ## bir inanç mevcuttur: Türkiye de * "" & /!

enflasyonun bunca uzun süredir bir türlü tek haneli rakamlara +, / 5 ' ) !  - ( - ' / ' % ## bir inanç mevcuttur: Türkiye de *  & /! #$ bu yana sürmekte olan yüksek enflasyonun temel sebepleri olarak, genellikle, yüksek bütçe # $ & # finans ( # crowdingout etkisi nedeniyle yükselen faiz hadlerinin üretim maliyetlerini ( * yerel seçimler

Detaylı

VAKIF PORTFÖY ALTIN KATILIM FONU (Eski Adıyla Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. B Tipi Altın Fonu )

VAKIF PORTFÖY ALTIN KATILIM FONU (Eski Adıyla Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. B Tipi Altın Fonu ) (Eski Adıyla Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. B Tipi Altın Fonu ) VE YATIRIM PERFORMANSI KONUSUNDA KAMUYA AÇIKLANAN BİLGİLERE İLİŞKİN RAPOR A. TANITICI BİLGİLER PORTFÖYE BAKIŞ Halka arz tarihi : 25/05/2005

Detaylı

FÝYATLAR A. FÝYATLARDAKÝ GENEL GÖRÜNÜM

FÝYATLAR A. FÝYATLARDAKÝ GENEL GÖRÜNÜM VIII FÝYATLAR 139 140 FÝYATLAR A. FÝYATLARDAKÝ GENEL GÖRÜNÜM 2001 yýlýnýn Þubat ayýnda sabit kur sisteminin terk edilerek kurlarýn serbest býrakýlmasý sonucu Türk lirasýnýn yüksek oranda deðer kaybetmesi

Detaylı

Milli Gelir Büyümesinin Perde Arkası

Milli Gelir Büyümesinin Perde Arkası 2007 NİSAN EKONOMİ Milli Gelir Büyümesinin Perde Arkası Türkiye ekonomisi dünyadaki konjonktürel büyüme eğilimine paralel gelişme evresini 20 çeyrektir aralıksız devam ettiriyor. Ekonominin 2006 da yüzde

Detaylı

2015 NİSAN AYI ENFLASYON RAPORU

2015 NİSAN AYI ENFLASYON RAPORU 2015 NİSAN AYI ENFLASYON RAPORU HAZIRLAYAN 04.05.2015 Yrd. Doç. Dr. Sema ULUTÜRK AKMAN - İstatistik Araştırma Merkezi Araş. Gör. Hakan BEKTAŞ İktisat Fakültesi Ekonometri Bölümü RAPOR Nisan ayında Tüketici

Detaylı

KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ DEVLET PLANLAMA ÖRGÜTÜ

KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ DEVLET PLANLAMA ÖRGÜTÜ KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ DEVLET PLANLAMA ÖRGÜTÜ Sayı : DPÖ 0.00.262-11/ Lefkoşa, 3 Ağustos 2011 BASIN AÇIKLAMASI 2008=100 TEMEL YILI TÜKETİCİ FİYATLARI ENDEKSİNİN 2011 TEMMUZ AYI SONUÇLARI Devlet

Detaylı

EKONOMİK GELİŞMELER Mart 2013

EKONOMİK GELİŞMELER Mart 2013 EKONOMİK GELİŞMELER Mart 2013 Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) AR-GE MÜDÜRLÜĞÜ TÜRKİYE ESNAF VE SANATKARLARI KONFEDERASYONU İÇİNDEKİLER 1 GAYRİ SAFİ YURTİÇİ HASILA (GSYH) 2 İSTİHDAM - İŞSİZLİK

Detaylı

AYDIN TİCARET BORSASI

AYDIN TİCARET BORSASI AYDIN TİCARET BORSASI AYDIN COMMODITY EXCHANGE KASIM 2015 TÜRKİYE NİN TEMEL EKONOMİK GÖSTERGELERİ Ata Mahallesi Denizli Bulv. No:18 09010 AYDIN Tel: +90 256 211 50 00 +90 256 211 61 45 Faks:+90 256 211

Detaylı

ÖZET ...DEĞERLENDİRMELER...

ÖZET ...DEĞERLENDİRMELER... 1.1 1.1 1.1 1.1 ÖZET Ocak ayında tüketici fiyatları yüzde 1, oranında artmış ve yıllık enflasyon,77 puan yükselerek yüzde, olmuştur. Bu dönemde gıda fiyatları temelde işlenmemiş gıdaya bağlı olarak yüksek

Detaylı

2014 EKİM AYI ENFLASYON RAPORU

2014 EKİM AYI ENFLASYON RAPORU 2014 EKİM AYI ENFLASYON RAPORU HAZIRLAYAN 03.11.2014 Yrd. Doç. Dr. Sema ULUTÜRK AKMAN - İstatistik Araştırma Merkezi Araş. Gör. Hakan BEKTAŞ İktisat Fakültesi Ekonometri Bölümü RAPOR Ekim ayında Tüketici

Detaylı

Onüçüncü Bölüm Zaman Serisi Analizi

Onüçüncü Bölüm Zaman Serisi Analizi OnüçüncüBölüm ZamanSerisiAnalizi Hedefler Buüniteyiçalktansonra; Zaman serisine en uygun tahmin denklemini belirler, Tahmin denklemini kullanarak projeksiyon yapar, Tahminler için yaplan hatay ölçer, Belli

Detaylı

AYDIN TİCARET BORSASI

AYDIN TİCARET BORSASI AYDIN TİCARET BORSASI AYDIN COMMODITY EXCHANGE HAZİRAN 2015 TÜRKİYE NİN TEMEL EKONOMİK GÖSTERGELERİ Ata Mahallesi Denizli Bulv. No:18 09010 AYDIN Tel: +90 256 211 50 00 +90 256 211 61 45 Faks:+90 256 211

Detaylı

Konut Sektörü Değerlendirme Sunumu Nisan 2012

Konut Sektörü Değerlendirme Sunumu Nisan 2012 Konut Sektörü Değerlendirme Sunumu Nisan 2012 Konut Stoku Yeniden İnşa Edilmesi Gereken, Basit 1,507,009, Tadilata 8% İhtiyaç Duyan, 4,370,327, 23% Tadilata İhtiyacı Olmayan, 12,849,236, 69% 2000 yılında

Detaylı

HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI MALİ SEKTÖRLE İLİŞKİLER VE KAMBİYO GENEL MÜDÜRLÜĞÜ YURTDIŞI DOĞRUDAN YATIRIM RAPORU 2013

HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI MALİ SEKTÖRLE İLİŞKİLER VE KAMBİYO GENEL MÜDÜRLÜĞÜ YURTDIŞI DOĞRUDAN YATIRIM RAPORU 2013 HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI MALİ SEKTÖRLE İLİŞKİLER VE KAMBİYO GENEL MÜDÜRLÜĞÜ YURTDIŞI DOĞRUDAN YATIRIM RAPORU 2013 Ekim 2014 İÇİNDEKİLER Giriş... 2 Dünya da Uluslararası Doğrudan Yatırım Trendi... 3 Yıllar

Detaylı

Aykut! No. 14 "#$%&''' Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi 06590 Cebeci, Ankara

Aykut! No. 14 #$%&''' Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi 06590 Cebeci, Ankara Aykut! No. 14 "#$%&''' Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi 06590 Cebeci, Ankara "$()"*+ *! " # "$()"*+ *, " $ % $ % $ "$()"*+ * $ % # # # # gönderilebilir. "$()"*+ * E-Posta: karahanoglu@politics.ankara.edu.tr

Detaylı

AYDIN TİCARET BORSASI

AYDIN TİCARET BORSASI AYDIN TİCARET BORSASI AYDIN COMMODITY EXCHANGE ARALIK 2015 TÜRKİYE NİN TEMEL EKONOMİK GÖSTERGELERİ Ata Mahallesi Denizli Bulv. No:18 09010 AYDIN Tel: +90 256 211 50 00 +90 256 211 61 45 Faks:+90 256 211

Detaylı

Tarm Ürünleri Dolu Sigortas nda aa1da verilen seçeneklerden hangisi yanltr?

Tarm Ürünleri Dolu Sigortas nda aa1da verilen seçeneklerden hangisi yanltr? SORU 1: Sedan irketçe kabul edilen sigortalar için üst snr önceden belirtilmi olan saklama paynn (sigorta bedeli veya hasar tazminat tutarnn) almas halinde uygulanan ve reasürörün anlamaya katlma payna

Detaylı

ANKARA EMEKLİLİK A.Ş GELİR AMAÇLI ULUSLARARASI BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU ÜÇÜNCÜ 3 AYLIK RAPOR

ANKARA EMEKLİLİK A.Ş GELİR AMAÇLI ULUSLARARASI BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU ÜÇÜNCÜ 3 AYLIK RAPOR ANKARA EMEKLİLİK A.Ş GELİR AMAÇLI ULUSLARARASI BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU ÜÇÜNCÜ 3 AYLIK RAPOR Bu rapor Ankara Emeklilik A.Ş Gelir Amaçlı Uluslararası Borçlanma Araçları Emeklilik Yatırım

Detaylı

Sigortac tazminatn ödedii sigortal maln sahibi olur. Sigortacnn bu ekilde sahip olduu mallarn satndan elde ettii gelire ne ad verilir?

Sigortac tazminatn ödedii sigortal maln sahibi olur. Sigortacnn bu ekilde sahip olduu mallarn satndan elde ettii gelire ne ad verilir? SORU 1: Aadaki sigorta türlerinden hangisi sigorta snflandrmas bakmndan dierlerine göre farkllk arz etmektedir? A) Kasko Sigortas B) Yangn Sigortas C) Nakliyat Sigortas D) Makine Montaj Sigortas E) Trafik

Detaylı

Konut Fiyat Endeksi ne İlişkin Yöntemsel Açıklama

Konut Fiyat Endeksi ne İlişkin Yöntemsel Açıklama Konut Fiyat Endeksi ne İlişkin Yöntemsel Açıklama İstatistik Genel Müdürlüğü Reel Sektör Verileri Müdürlüğü İçindekiler I- Amaç... 3 II- Kapsam... 3 III- Veri Kaynağı... 3 IV- Veri Derleme Yöntemi... 3

Detaylı

TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ

TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ Sayfa 1 Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Gözden Geçirme Notları 2011 Yılı Şubat Ayı TÜFE Göstergeleri TÜİK tarafından tarihinde açıklanan, 2011 yılı Şubat ayı

Detaylı

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası 4 Şubat 2010

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası 4 Şubat 2010 Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Şubat 21 ÖZET Ocak ayında tüketici fiyatları yüzde 1, oranında yükselmiş ve yıllık enflasyon 1, puan artarak yüzde,19 olmuştur. Daha önceki raporlarda da belirtildiği

Detaylı