Mevzuat Analiz-8 Şubat/2015

Transkript

1 Mevzuat Analiz-8 Şubat/ Çok sık/geniş kapsamlı değişiklikler, yeni düzenlemeler nedeniyle takibi gün geçtikçe zorlaşmakta olan mevzuatta: Mülki İdare Amirleri /halkımızın büyük bir bölümünü ilgilendirmekte olanları Şubat 2015 de meydana gelmiş yenilik/değişikliklere ilişkin olarak; Kıdemli denetim elemanı gözünden, yasama/yürütme/yargı bölümleri şeklinde yapılmış derleme ve seçilmiş mevzuatın (yönetici) özetlerini ve pratik bazı bilgileri içeren "Mevzuat Bülteni", yararlı olabileceği görüşü ile erişim adresleriyle birlikte, ekte gönderilmiştir. İyi okumalar, işlerinizde başarı ve yaşamınızda mutluluklar diler; sorularınızı, öneri ve eleştirilerinizi bekler; selam, sevgi ve saygılar sunarım. İletişim: Mahmut ESEN Mülkiye Başmüfettişi

2 MEVZUAT BÜLTENİ (Şubat/2015) I-YASAMA BÖLÜMÜ gün ve 6592 sayılı Maden Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun gün ve sayılı R.G. de yayımlanmıştır. Kanunla, gün ve 3213 sayılı Maden Kanununda, on birinci (kez) ek/değişiklik yapılmış olmaktadır. Maden Kanunu'nda yapılan değişikliklerin yürürlüğe girdiği tarihten günümüze kadar geçen sürede uygulamada karşılaşılan sorunların giderilmesi, maden ruhsatları için her yıl alınan maden ruhsat harçları ile maden ruhsat sahiplerinin üretilen madenden dolayı ödemek zorunda oldukları Devlet haklarının günümüz şartlarına göre yeniden belirlenmesi ve maden ruhsat devirlerinden bedel alınması, insan sağlığı, çevre kriterleri ve madencilik faaliyetlerinin etkileşimi ile maden ruhsat sahiplerinin izin almaları için gereken süre ve şartların yeniden gözden geçirilmesi ve 3213 sayılı Kanun ile diğer kanunlar arasındaki uyum sorunlarının giderilmesine ilişkin düzenlemeler yapılmıştır gün ve 6589 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda Ve Yem Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun gün ve sayılı R.G. yayımlanmıştır. Kanunla, hayvan gen kaynaklarının korunması, araştırılması, tespiti, ıslahı, geliştirilmesi, yaygınlaştırılması ve pazarlanması konularında faaliyet göstermek amacıyla gerçek veya tüzel kişi yetiştiriciler tarafından, tüzel kişiliği haiz ve özel hukuk hükümlerine tabi ıslah amaçlı yetiştirici birliği kurulması, birliğin organları, denetimleri, mevcut ıslah amaçlı birliklerin Kanuna uyum konuları düzenlenmiştir. II-YÜRÜTME ve İDARE BÖLÜMÜ 3-Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ile Kalkınma Bakanlığı başta olmak üzere, ilgili diğer kamu kurum ve kuruluşlarının iş birliğinde hazırlanmış, Yüksek Planlama Kurulunca gün ve 2014/45 sayı ile kabul edilmiş olan Ulusal Kırsal Kalkınma Stratejisi ( ), (UKKS-II), gün ve sayılı R.G. yayımlanmıştır. İçişleri Bakanlığının (Mahalli İdareler Gn. Md.) yanı sıra, bazı il özel idareleri ve kalkınma ajansları, Kırsal Kalkınma Planı İzleme Komitesinde asil üye olarak belirlenmiştir. 4-Türkiye Halk Sağlığı Kurumu taşra teşkilatı yapılanmasında yer alan toplum sağlığı merkezleri ve bağlı birimlerinin açılması, kapatılması, organizasyonu ve görevleri ile ilgili usul ve esasları düzenleyen, 2

3 Sağlık Bakanlığı (Türkiye Halk Sağlığı Kurumu) tarafından hazırlanmış, Toplum Sağlığı Merkezi ve Bağlı Birimler Yönetmeliği gün ve sayılı R.G. yayımlanmıştır. Bu bağlamda Yönetmelikle, -Her ilçede ve büyükşehir olmayan illerde bir toplum sağlığı merkezi (TSM) kurulmaktadır. -TSM başkanı; ilçe sağlık md. ve Türkiye Halk Sağlığı Kurumuna bağlı entegre ilçe devlet hastanelerinde başhekimlik görevini yürütebilecektir. -Toplum sağlığı merkezi bünyesinde KETEM, AÇS-AP, VSD, TSM İSG, Diyabet ve Obezite, Hemoglobinopati Tanı, Deri ve Zührevi Hastalıklar, Sıtma ile Mücadele, Sağlık Evi bağlı birimleri açılabilecektir. -Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Merkezleri Yönetmeliği ve Kanser Erken Teşhis ve Tarama Merkezleri Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır gün ve sayılı R.G. de Evlendirme Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik yayımlanmıştır. Bu değişikliler sırasında özellikle beyanname (Bu Yönetmelik hükümlerine göre evlenmek isteğini belirten, aksi ispat edilinceye kadar doğruluğu kabul edilen evlenme beyannamesi ve evlenme izin belgesi) konusu ayrıntılı olarak yeniden düzenlenmiştir gün ve sayılı R.G. de, Devlet Personel Başkanlığından Kamu Personeli Genel Tebliği (Seri No: 5) yayımlanmıştır. Daha önce yayımlanmış Tebliğin Devlet Memurluğuna Alınma başlıklı bölümünde değişiklikler yapılmıştır. Mali ve Sosyal Güvenlikle İlgili Konular sayılı Kamu İhale Kanununun 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinin (1) ve (2) numaralı alt bentleri kapsamında gerçekleştirilecek personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında ihaleye çıkılmadan önce uygun görüş alınmasına, sorumluluklara ve uygulanacak yaptırımlara ilişkin usul ve esasları belirleyen, Bakanlar Kurulunca kabul edilmiş, Personel Çalıştırılmasına Dayalı Hizmet Alımlarında Uygun Görüş Alınması, Görevlilerin Sorumlulukları ile Yaptırımlar Hakkında Yönetmelik, gün ve sayılı R.G. yayımlanmıştır. Maliye Bakanlığının (BÜMKO) gün ve 1402 sayılı genelgelerinde, tarihinden itibaren altı ay içerisinde, personel çalıştırılmasına dayalı işlere ilişkin bir önceki yılda çalıştırılan personel sayısını aşmamak kaydıyla, Maliye Bakanlığından ayrıca uygun görüş almaksızın ihalelere çıkılmasının uygun görüldüğü açıklanmıştır. 3

4 sayılı Kamu İhale Kanununun 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi uyarınca yapılan ihaleler kapsamında, alt işverenler tarafından çalıştırılan işçilerin kıdem tazminatlarının ödenmesinde; kamu kurum veya kuruluşlarında geçen hizmet sürelerinin hesaplanması, alt işveren ile alt işveren işçisinden istenecek belgeler, merkezi yönetim kapsamı dışındaki kamu kurum veya kuruluşları arasındaki hizmet sürelerine tekabül eden tutarların tahsil ve ödeme işlemleri ile diğer hususlara ilişkin usul ve esasları düzenleyen, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca hazırlanmış, Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Personel Çalıştırılmasına Dayalı Hizmet Alımları Kapsamında İstihdam Edilen İşçilerin Kıdem Tazminatlarının Ödenmesi Hakkında Yönetmelik, gün ve sayılı R.G. yayımlanmıştır sayılı Kamu İhale Kanununun 3 üncü maddesinin (u) bendine göre yapılacak olan yenilik, yerlileşme ve teknoloji transferini sağlamaya yönelik sanayi katılımı/off-set uygulamaları içeren mal ve hizmet alımlarında uygulanacak genel usul ve esasları düzenleyen, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca hazırlanmış, 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununun 3 üncü Maddesinin (U) Bendine Göre Yapılacak Mal Ve Hizmet Alımlarına İlişkin Sanayi İşbirliği Programı Usul ve Esaslarına Dair Yönetmelik gün ve sayılı R.G. yayımlanmıştır. 10-Vergi dairesi başkanlıklarının organizasyon yapıları, görevleri, yetki ve sorumlulukları, merkez teşkilatıyla ilişkileri ile çalışma usul ve esaslarını düzenlemek amacıyla Maliye Bakanlığınca (GİB) hazırlanan, Vergi Dairesi Başkanlıklarının Kuruluş ve Görev Yönetmeliği, gün ve sayılı R.G. yayımlanmıştır. Bu Yönetmelikle, -Vergi dairesi başkanlıkları; grup müdürlükleri, müdürlükler, hukuk bürosu, vergi dairesi müdürlükleri, komisyonlar ve şubelerden şeklinde yeniden yapılandırılmıştır. - Kurum avukatlarının; grup müdürü, vergi dairesi müdürü, müdür ve koordinatör olarak görevlendirilmesi yolu açılmıştır tarihli R.G. yayımlanmış eski Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır. 11- Mart ayının vergi ayı olması dikkate alınarak, Gelir İdaresi Başkanlığı internet sitesinden derlenmiş güncel duyurunun içeriği aşağıya çıkarılmıştır. Gerçek kişilerin 2014 yılında elde ettiği gelir unsurlarına ilişkin kazanç ve iratlar için, Yıllık Gelir Vergisi Beyanname verme süresi 1 Mart 2015 tarihinde başlamıştır. Mükellefler, 2014 yılında elde ettiği; Ticarî kazançlar, Ziraî kazançlar, Ücretler, 4

5 Serbest meslek kazançları, Gayrimenkul sermaye iratları, Menkul sermaye iratları, Diğer kazanç ve iratlar, İçin Yıllık Gelir Vergisi Beyannamelerini 1-25 Mart 2015 tarihleri arasında verebileceklerdir. Mart 2015 ayı içerisinde verilecek yıllık beyannameler üzerinden tahakkuk eden gelir vergisi, 2015 yılının Mart ve Temmuz aylarında olmak üzere iki eşit taksitte ödenmesi gerekmektedir yılında elde edilen bazı gelir unsurları için hazırlanmış 2015 Yılı Beyanname Düzenleme Rehberlerine ( adresinden erişebilmek olanaklıdır Yılı Merkezi Yönetim Bütçesi Ne Getiriyor? başlıklı; bütçe rakamları ve makro ekonomik göstergelerinin bilinmesinin arz ettiği önem dikkate alınarak, 2015 yılı merkezi yönetim bütçesinin genel bir değerlendirmesinin yapıldığı; Bütçe Kanununun, İçişleri Bakanlığı ve mahalli idareleri ilgilendiren özel hükümlerinin de ele alındığı bir yazım, İdarecinin Sesi Dergisinin 163. Sayısı Ekim-Kasım-Aralık 2014 Sayısında yayımlanmış olup, ( %20Mahmut%20ESEN.pdf) adresinden de erişim olanağı vardır. 13-Vergi-net adlı internet sitesinde yayımlanmış olan 2015 Yılına Ait Pratik Bilgiler kitapçığı, kullanım kolaylığı/içeriği nedeniyle tavsiye ye değer görülmüştür. ( pdf) 14-Yer altı ve yer üstü kömür madenciliği, kömürden gayri yer altı madenciliği faaliyetlerinde bulunan gerçek ve tüzel kişiler, söz konusu faaliyetlerin icrası esnasında meydana gelebilecek kazalar için tesislerinde istihdam ettikleri, üretim ve üretim hazırlığı faaliyetinde bulunan personeline "Maden Çalışanları Zorunlu Ferdi Kaza Sigortası (Sigorta)" yaptırmak zorunluluğu getiren, 5684 sayılı Sigortacılık Kanununun 13. Maddesine göre Bakanlar Kurulunca kabul edilmiş, Maden Çalışanları Zorunlu Ferdi Kaza Sigortası Hakkında Karar, gün ve sayılı R.G. yayımlanmıştır sayılı Sosyal Hizmetler Kanununa (Ek madde 11) dayalı olarak Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığınca hazırlanmış, gün ve sayılı R.G. yayımlanmış, Sosyal Hizmet Kuruluşlarında Bakımı Sağlanan Engelli ve Yaşlı Bireylere Harçlık Ödenmesine İlişkin Yönetmelik uyarınca (yeni uygulanmaya başlanan) yaşlılara ve engellilere yapılacak harçlık ödemelerinde uygulanacak gösterge rakamları 2015 Yılı MYBK ekli K Cetvelinde gösterilmiştir. Bütçe Kanunundaki düzenlemeye göre, -Yaşlılara 1620 x 0,079308=128,49 TL, yaş arası engellilere 649 x 0,079308=51,47 TL, 5

6 yaş arası engellilere 973 x0,079308=77,16 TL, -18 yaş ve üzeri engellilere 102,86 TL, -Eğitim kurumlarına devam eden engellilere ise bulunduğu yaş grubunun iki katı tutarında, aylık (net) harçlık ödenecektir. Diğer yandan, gün ve sayılı R.G. yayımlanan 2015 Yılı Merkezi Yönetim Bütçesi Uygulama Tebliği ( Sıra No: 5) uyarınca, özel eğitim okulları ile özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde engelli bireylere verilen destek eğitiminin; katma değer vergisi hariç olmak üzere bireysel eğitim için aylık 434 TL, grup eğitimi için aylık 122 TL kısmı Milli Eğitim Bakanlığı bütçesinden karşılanacaktır. III-YARGI BÖLÜMÜ (Önemli/ilginç bulduğum (yeni) yargı kararlarından) A)-Yargıtay Kararları 16-Tüketici mahkemelerince 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Kanunu kapsamında karara bağlanmış; ancak Yargıtay Başsavcılığının vaki itirazı üzerine Yargıtay Hukuk Dairelerince kanun yararına bozma kararları verilmiş, gün ve sayılı, gün ve sayılı R.G. lerde yayımlanmış, geniş bir tüketici kitlesini ilgilendireceğini düşündüğüm kararlardan: a)-avukatlık Ücret Tarifesinin birinci kısım 2.bölümünde yer alan, İl/ ilçe tüketici hakem heyetleri nezdinde sunulacak hizmetlerde, hizmete konu işin değerinin % 12 sinden aşağı olmamak üzere 250 TL, vekalet ücretine hükmedilmesi kuralına ilişkin olarak, Danıştay 8. Dairesinin gün ve E: 2014/1419 sayılı kararı ile, tüketicilerin hak arama yollarına başvurmaktan imtina edecekleri, bu suretle hak arama özgürlüklerinin kısıtlanacağı gerekçesiyle Yürütmenin Durdurulmasına karar verildiğinden; tüketici aleyhine vekalet ücretine hükmedilemeyecektir. (Yargıtay 13. Hukuk Dai gün ve E:2014/44821, K:2014/41930) b)- 4,00 TL kredi kartı borcunun gözükmesi nedeniyle kendisine kredi kartı verilmediğini belirterek banka nezdindeki negatif nitelikli ferdi kredi ve kredi kartları kütüğündeki negatif nitelikli kaydının silinmesi istemiyle tüketici hakem heyetine başvuran ve talebi kabul edilen tüketici aleyhine (banka vekili tarafından tarafından) açılmış davada: 4077 ve 5464 s.k. kapsamında mal ve hizmet satışına dayalı hukuki işlem olmadığı, davanın ticaret mahkemesinde açılması gerektiği gerekçesiyle kabulüne karar verilmiş ise de; somut uyuşmazlık kredi kartından kaynaklandığı, taraflar arası ilişkinin 4077 sayılı yasa kapsamında kaldığı 6

7 anlaşıldığından; tüketici mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir. (Yargıtay 13. Hukuk Dai gün ve E:2014/41079, K:2014/37438) c)- Yetkili servis, satıcı veya acente durumunda olmadığından, yasal olarak ayıplı maldan sorumluluğu yoktur. Ayıplı mal ve hizmetlerden kimin sorumlu olacağı 4077 sayılı Kanunun 4. maddesinde imalatçı, üretici, satıcı, bayi, acente, ithalatçı ve kredi verenler şeklinde sayılmıştır. (Yargıtay 13. Hukuk Dai gün ve E:2014/41081, K:2014/37440) sayılı Devlet Memurları Kanunu gereği, sanığın eşi ve çocuğuna bakmakla yükümlü olması nedeniyle, 6245 sayılı Harcırah Kanununun 9 ve 10. maddeleri uyarınca kendisine, çalışmayan eşine ve küçük çocuklarına başka yere tayini nedeniyle sürekli görev yolluğu ödenmesinin kanuni hakkı olduğu, memurların atandığı yere kendisiyle aynı tarihte eşi ve çocuklarını götürmesinin çoğu kez fiili olanaksızlıklar nedeniyle mümkün olmadığı gibi, sürekli görev yolluğu ödenmesi için de eşi ve çocuklarını aynı tarihte atandığı yere götürmesinin de zorunlu olmadığı, bu nedenle sanığa yüklenen eylemin suç oluşturmadığı gözetilmeden, kanuni olmayan ve yerinde görülmeyen gerekçeyle mahkûmiyet kararı verilmesinin bozulmasına karar verilmiştir. (4.Ceza Dai gün E:2013/26239 K:2014/559) ( 18- Tarafların boşanmasına karar verilen ve temyiz edilmeksizin kesinleştiği anlaşılan davada: Davalının dava açılmadan önceki tarihte öldüğü anlaşıldığından, usul ve yasaya aykırı bulunan boşanmaya ilişkin kararının kanun yararına bozulmasına karar verilmiştir. ( 2.Hukuk Dai gün ve 2014/355457) B)-Danıştay Kararları 19-Danıştay 15. Daire Başkanlığından gün ve sayılı R.G. yayımlanmış (3 adet eş) kararlarda: Köyünün güvenlik güçleri tarafından boşaltılması nedeniyle köydeki evini kullanamadığı ve tarlalarını ekememesi nedeniyle zarara uğradığından bahisle Diyarbakır Valiliğine başvuran, 5237 sayılı Kanun uyarınca zararının tazminini isteyen, komisyon tarafından tespit edilen zararı Kanunda belirlenen 3 aylık süreden sonra gecikmeli ödendiği için faiz talebiyle açılmış davada, zararın geç ödenmesi durumunda mevzuatta faiz ödeneceğine dair açık bir kanun hükmü bulunmadığından bahisle davanın reddi yolunda verilmiş Diyarbakır Bölge İdare Mahkemesi kararının Kanun Yararına Bozulmasına karar verilmiştir. ( gün ve E: 2011/155, K:2014/3165) 7