Ekrem MALKOÇ, Levent GÜNER. Van Jandarma Bölge Kriminal Laboratuvar Amirliği
|
|
- Murat Altan Özhan
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 FARKLI KAYIT YÖNTEMLERİNİN ADLİ KONUŞUCU TANIMA ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ Ekrem MALKOÇ, Levent GÜNER Van Jandarma Bölge Kriminal Laboratuvar Amirliği ÖZET Konuşucu tanıma çalışmalarının en çok adli ses incelemeleri alanında yoğunlaştığı görülmektedir. Suçla ilgili adli bilim incelemeleri, gittikçe artan bir biçimde, kişilerin, arkalarında bıraktıkları benzersiz izlere dayanarak teşhis edilmesine dayanmaktadır. Genellikle suç öğesi taşıyan bir konuşma, örneğin bir fidye talebi veya bomba ihbarında olduğu gibi, sabit telefon veya cep telefonu hattı üzerinden kaydedilmiş biçimde ortaya çıkmaktadır. Bunun yanında, rüşvet, tehdit, cinayet gibi davalarda herhangi bir kayıt cihazı mikrofonu da konuşma kaydı almak için kullanılabilmektedir. Bazı durumlarda ise televizyon veya radyoda yayınlanmış bir programdaki konuşma kayıtları suç konusu olabilmektedir. Bu tür durumlarda ise stüdyoda bulunan mikrofon farklı bir kayıt kanalını oluşturmaktadır. Yukarıda bahsedilen durumlarda bir ses bilgisi uzmanı adli konuşucu tanıma işlemi gerçekleştirmektedir. Yani, suç öğesi taşıyan kayıttaki konuşmayı, suçluyu saptamak ya da şüpheliyi elemek amacı ile şüpheliden alınmış olan konuşma kayıtları ile karşılaştırmaktadır. Sadece, yukarıda örneği verilen adli sesbilgisi incelemelerinde değil, konuşma veya konuşucu sınıflandırma amacı ile yapılan diğer incelemelerde de, araştırmacılar tek bir kayıt ortamını kullanmayı tercih etmektedir. Bunun gerekçesi, doğası gereği birçok değişken etkene açık olan konuşmaların, değişiklik yaratıcı etken sayısını en aza indirgemek ve böylece konuşucu tanıma/sınıflandırma çalışmalarındaki hata oranını azaltmaktır. Bu çalışma sonucunda, farklı kayıt ortamları kullanılarak kaydedilmiş konuşmalardan kaynaklanan değişken etkenlerin istatistiksel olarak önemli olup olmadığı ortaya koyulacaktır. Böylece, konuşucu tanıma/sınıflandırma çalışmalarında kullanılmak üzere oluşturulmasına ihtiyaç duyulan veri tabanlarının daha sistemli ve amacına uygun olarak hazırlanması sağlanacaktır. Anahtar Kelimeler: Adli sesbilgisi/akustik, konuşucu tanıma, formant frekansı analizi. 1. GİRİŞ Ülkemizde adli konuşucu tanıma üzerine yapılan çalışmalara bakıldığında özellikle veri tabanı oluşturmaya ve adli amaçlı konuşucu tanıma yöntemi geliştirmeye yönelik çalışmalara rastlanmaktadır (Güner, 1999; Malkoç, 2001). Adli ses incelemelerinden biri olan konuşucu tanımada kullanılan yöntemlerden biri olarak konuşucu karşılaştırma yönteminden bahsedilmektedir. İşitsel ve cihaza dayalı olarak yapılan bu incelemede, suç konusu (orijinal) kayıtta geçen konuşmalar ile şüpheli kişilerden alınan ses örnekleri karşılaştırılmaktadır. Bu 1
2 amaçla, orijinal kayıtta geçen konuşmaya dayalı bir mukayese konuşma metni oluşturulmakta ve orijinal kaydın yapılmış olduğu kayıt ortamı yeniden oluşturularak, aynı kayıt ortamında mukayese konuşma kaydı yapılmaktadır. Daha sonra orijinal konuşma kaydı ile, sonradan oluşturulmuş olan mukayese konuşma kaydı karşılaştırılarak bir sonuca varılmaktadır (Malkoç, 2001). Adli olaylarda karşılaşılan ses kayıtlarında çoğunlukla mikrofon, sabit telefon, cep telefonu, manyetik bant gibi farklı kayıt kanallarının kullanıldığı görülmektedir. Her adli olayda, adli ses inceleme yönteminde, aynı kayıt ortamının kullanılması bazen mümkün olamayabilmektedir. Bu durumda farklı kayıt kanalları kullanılarak inceleme yapılması gerekebilmektedir. Böyle bir durumda sağlıklı bir inceleme yapılabilmesi için, kayıt kanallarının konuşma üzerinde yarattığı etkinin incelenmesi gerekmektedir Formant Frekansları ve Konuşucu Tanıma Alanyazına bakıldığında, farklı kayıt kanallarının insan sesi üzerindeki etkilerine yönelik bazı çalışmalar yapıldığı ve bu çalışmalarda formant frekanslarının temel alındığı görülmektedir. Formant frekansları, konuşucuya özgü anatomik konuşma yolu yapısından kaynaklanan değişimleri yansıtmadaki hassasiyetlerinden dolayı konuşucu tanıma incelemelerinde sıklıkla kullanılan parametrelerden biri haline gelmiştir. Özellikle gırtlak ve ağız boşluğunda, ciğerlerde oluşan havanın, sesletim esnasında yarattığı titreşimlerin meydana getirdiği rezonans frekansının hesaplanması için aşağıdaki formül kullanılmaktadır: F res = s*c / 4l (1) Burada, F res rezonans frekansı, s sabit katsayı, C sesin havadaki hızı, l ise ses yolu uzunluğudur. Erkeklerde ortalama ses yolu uzunluğunun 17,6 cm ve bunun da ortalama F 1=500 Hz, F 2=1500 Hz ve F 3=2500 Hz civarında formant frekans değerleri oluşturduğu bilinmektedir. Kadınlarda ortalama ses yolu uzunluğu 14,8 cm olup ortalama F 1=600 Hz, F 2=1800 Hz ve F 3=2500 Hz civarında formant frekans değerleri oluşmaktadır. Çocuklarda ise ortalama ses yolu uzunluğu 8,8 cm dir ve ortalama F 1=1000 Hz, F 2=3000 Hz ve F 3=5000 Hz civarında formant frekans değerleri meydana gelmektedir. Meydana gelen bu frekans değerleri, (1) deki formülde ses yolu uzunlukları yerine konarak hesaplanmaktadır. Bu verilere bakıldığında oluşan frekans değerleri ile ses yolu uzunluğu arasında bir ters orantı bulunduğu görülmektedir. Dolayısı ile ses yolu uzadıkça formant frekansları düşmektedir (Kent ve Read, 2002). Formant frekanslarındaki değişim üzerinde, ses yolu uzunluğunun yanında, ağız ve gırtlak boşluğu büyüklüğünün de etkisi olmaktadır. Örneğin gırtlak boşluğu genişledikçe F 1 azalmakta, F 2 artmaktadır (Fry, 1979) (Şekil 1.1). Şekil 1.1 Gırtlak boşluğu / Formant frekansı ilişkisi. Ağız boşluğu genişlediğinde ise, F 1 in arttığı, F 2 nin azaldığı görülmektedir (Fry, 1979) (Şekil 1.2).
3 Şekil 1.2 Ağız boşluğu / Formant frekansı ilişkisi. Ayrıca, dudakların yuvarlaklaştırılması da genel olarak formant frekans değerlerinde azalmaya, F 2 ve sonraki formant frekans değerlerinde ise genliğin düşmesine sebep olmaktadır (Ladefoged ve Maddieson 1996) (Şekil 1.3). Şekil 1.3 Yuvarlaklık / Formant frekansı ilişkisi. Yukarıda bahsedilen ayırt edici özelliklerinden dolayı bu çalışmada formant frekansları üzerinde yoğunlaşılmıştır Formant Frekansları ve Kayıtları 300 Hz 3400 Hz arasında iletim yapan sabit telefon hatlarının konuşmanın akustik özelliklerini etkilediği bilinmektedir. Örneğin Künzel (2001), bant geçiren süzgeç etkisinin yaşandığı telefon hattı üzerinden yapılan kayıtlarda F 1 de yükselme meydana geldiğini belirtmektedir. Bunun nedeni telefon hattı iletiminde mevcut 300 Hz alt kesim frekansının en düşük enerjiye sahip frekans tepeciğinde yukarı doğru bir kayma yaratmasıdır. Künzel ayrıca, telefon hattı bant geçiren süzgecinin üst kesim frekansı olan 3000 Hz in 3 khz seviyesi civarında yalancı bir formant oluşturduğunu iddia etmektedir. Ancak Nolan (2002) bunun teknik bir hata olduğunu düşünmektedir. Sabit telefon hatlarından alınan konuşma kayıtları üzerinde yapılan çalışmalarda F1 in yükseldiği, F 1 de görülen bu yükselmenin açık ünlülerde %1 oranında, kapalı ünlülerde ise % 14 oranında gerçekleştiği; erkeklerde ve kadınlarda durumun değişmediği, F 2 nin ise etkilenmediği tespit edilmiştir (Nolan, 1983 ve Künzel 1995) Yukarıda belirtilen akustik özellik etkilenmesi, 300 Hz 3200 Hz arasında iletim yapan mobil telefon hatları için de geçerlidir. F 1 de ortalama % 29 oranında artış meydana gelmektedir. Açık ünlüler üzerindeki etki kapalı ünlülerde olduğundan daha azdır. Cinsiyet farklılığı durum değişikliği yaratmamaktadır. Sabit telefon hatlarından farklı olarak ortalama % 97 oranında, F 2 de bir miktar azalma görülmektedir. Ayrıca, yine sabit telefon hatlarından farklı
4 olarak F 3 ün 3000 Hz den fazla olduğu durumlarda, F 3 de % 5 veya daha fazla oranda azalma görülmektedir (Byrne ve Foulkes 2004). 2. YÖNTEM 4 farklı erkek konuşucuya ait, 3 farklı ortamda yapılmış kayıtlar kullanılmıştır: Orijinal (suça konu) kayıt telefon hattı erkek konuşucu Mikrofon kaydı Behringer Dynamic Model - erkek konuşucu Mukayese kaydı telefon hattı - erkek konuşucu Adli ses incelemelerinde karşılaşılan duruma yakın bir ortam oluşturmak amacıyla, karşılaşılma sıklığının daha fazla olması nedeni ile sadece erkek konuşucular kullanılmıştır. Ayrıca, adli ses incelemelerinde kullanılan yöntemi uygulamak açısından, orijinal kayıtta tespit edilen kayıt ortamı (sabit telefon hattı) yeniden oluşturularak mukayese kaydı oluşturulmuştur. Dolayısı ile, kapsam dar tutularak sadece iki kayıt kanalı arasında (sabit telefon ve mikrofon) karşılaştırma yapılmıştır. Konuşma kayıtlarının ayrıştırılmasında CoolEdit Pro. (Sürüm ) yazılımı kullanılmıştır. Ayrıştırılan konuşmalardaki seslerin başlangıç ve bitişlerinin tespiti ve bu seslere ait formant frekanslarının tespiti Praat (Sürüm ) yazılımı kullanılarak yapılmıştır. Praat da elde edilen formant frekans değerleri Microsoft Excel (Sürüm 2007) programına aktarılarak fark hesaplamaları yapılmıştır. Türkçede bulunan 8 adet ünlünün tamamını içeren konuşma örnekleri incelenmiştir. Orijinal kayıt ve telefon kaydı kontrollü olarak yapılmıştır. Ancak, aynı oturumda mikrofon kaydı yapılmamış olduğundan farklı oturumda yapılan mikrofon kayıtları kullanılmıştır. Bu nedenle orijinal kayıt ile telefon kaydında aynı sözcükler kullanılabilmiştir. Mikrofon kaydından ise orijinal kayıttan inceleme için seçilen sözcüklerle benzer ses çevrelerinde bulunan sözcükler seçilmiştir. 3. TARTIŞMA Orijinal Kayıt (yoldadır ) Mikrofon (sırasınd a) (yoldadır ) /ı/ F 1 (Hz) /ı/ F 2 (Hz) /ı/ F 3 (Hz) Fark Ortalaması Tablo /ı/ ünlüsüne ait formant frekansları. Elde edilen verilerin çoğunda, Tablo 3.1 de görüldüğü gibi, telefon kaydı formant frekans değerlerinin orijinal kayıttaki değerlere yakın olduğu görülmüştür. Ayrıca, alanyazında yapılan araştırma neticesinde görülen F 1 deki yükselme, bu çalışmada elde edilen verilerde de göze çarpmaktadır. Ancak, /a/ ünlüsüne ait bir örnekte, mikrofon kaydına ait F 1 ve F 2 nin, beklenenin aksine orijinal kayda daha yakın olduğu bir durumla karşılaşılmıştır (Tablo 3.2). Her ne kadar telefon kaydına ait formant frekans değerleri ortalaması orijinal kayda daha yakın olsa da telefon kaydının sadece F 3 de orijinal kayda yaklaştığı, F 1 ve F 2 de daha uzak olduğu tespit edilmiştir.
5 Orijinal Kayıt Mikrofon (çıkan) (Diyarbakır) /a/ F 1 (Hz) /a/ F 2 (Hz) /a/ F 3 (Hz) Fark Ortalaması (Diyarbakır) Tablo /a/ ünlüsüne ait formant frekansları. Bunların yanında, bir örnekte mikrofon kaydındaki /i/ ünlüsüne ait formant frekans değerleri ortalamasının, beklenmedik bir şekilde orijinal kayda daha yakın olduğu görülmüştür (Tablo 3.3). Bu örnekte telefon kaydına ait F 1 orijinal kayda oldukça yakınken, F 2 ve F 3 oldukça uzaklaşmıştır. Orijinal Kayıt (görüşmedin) Mikrof on (yerine) /i/ F 1 (Hz) /i/ F 2 (Hz) /i/ F 3 (Hz) Fark Ortalaması (görüşmedin ) Tablo /i/ ünlüsüne ait formant frekansları. Ancak aynı /i/ ünlüsü farklı bir ses çevresinde örneklendiğinde tamamen farklı bir görünüm ortaya çıkmakta ve telefon kaydına ait formant frekans değerleri, belirgin bir biçimde orijinal konuşmaya yaklaşmaktadır (Tablo 3.4). Orijinal Kayıt (hiç) Mikrofo n (gibi) (hiç) /i/ F /i/ F /i/ F Fark Ortalaması Tablo /i/ ünlüsüne ait formant frekansları (farklı ses çevresi. Alanyazında incelenen çalışmalara bakıldığında, farklı kayıt kanallarının konuşma seslerine ait formant frekansları üzerindeki etkilerinin net olarak ortaya konduğu, ancak bu etkilerin adli ses incelemelerine ne şekilde yansıdığına pek değinilmediği görülmektedir. Bu çalışma da, görülen bu eksiklikten yola çıkmıştır. Tablo 3.1 de sergilenen görünümün, incelenen 8 ünlüye ait örneklerin bir çoğunda ortaya çıkması, aynı kayıt kanalı kullanılarak alınan ses kayıtları arasında yapılacak olan mukayese incelemesinde kayıt ortamı kaynaklı, konuşucu dışı fark etmenlerinin en aza indirgendiğini göstermektedir. Bu da yapılacak olan incelemenin,
6 sadece konuşucu kaynaklı (intra/within-speaker) veya konuşucular arası (inter-speaker) farklarda yoğunlaşılmak sureti ile daha sağlıklı yapılabilmesine imkân tanımaktadır. Ancak, Tablo 3.2 de ve özellikle Tablo 3.3 de sergilenen görünüm ise, sadece formant frekanslarının farklı kayıt ortamlarında birbirlerine olan yaklaşımlarına bakılarak kayıt kanalı seçimine gidilmesinin, düşük bir oranda da olsa, yanıltıcı olabileceğini göstermektedir. Bu durum her ne kadar olumsuz bir sonuç gibi görünse de, farklı kayıt kanalının, aynı kayıt kanalından daha fazla orijinal konuşmaya yaklaşmasının adli ses incelemelerinde bir fayda sağlayacağı açıktır. Farklı kayıt kanalları arasındaki farkın istatiksel olarak önemli olmadığı böyle bir durumda, inceleme yapan uzmanın orijinal kayıtla aynı kayıt kanalını oluşturarak bir daha mukayese kaydı hazırlamasına gerek kalmayacak ve böylece eldeki hazır kayıtlar arasında doğrudan konuşucu mukayese incelemesi yapılabilecektir. 4. SONUÇ Alanyazında bahsedilen telefon hattı etkisinin incelenen örneklerin tamamında aynı şekilde gerçekleştiği, F 1 in telefon kayıtlarında belirli oranda yükselme sergilediği görülmüştür. Örneklerin birçoğunda farklı kayıt kanalları kullanılarak yapılan farklı konuşma kayıtlarında formant frekanslarında kayıt kanalı kaynaklı değişimler bulunduğu tespit edilmiştir. Adli konuşucu tanıma incelemelerinde kayıt kanalları farklı konuşmalar üzerinde yapılan incelemelerde bu değişimler göz önünde bulundurulmalıdır. Mukayese incelemesi yapılacak olan konuşma kayıtları arasında belirgin değişimin görüldüğü durumlarda, mukayese kayıtları şüpheli kayıt ile aynı kayıt kanalı kullanılarak tekrar oluşturulmalıdır. Bununla birlikte incelenecek kayıtlar arasındaki değişimin istatistiksel olarak önemli olmadığı durumlarda farklı kayıt kanalları üzerinde inceleme yapılmasında bir sakınca olmadığı bu çalışma neticesinde ortaya konmuştur. Devam eden bir çalışmanın bir parçası olması nedeni ile bu çalışmada, sınırlı sayıda konuşucu ile sadece iki farklı kayıt kanalı üzerinde inceleme yapılmıştır. Bu çalışmanın devamında konuşucu ve kayıt kanalı sayısı artırılarak ve de aynı konuşucunun farklı kayıt kanallarındaki ses örneklerine ait formant frekans değerlerine bakılarak değişken sayısı en aza indirgenecektir. Bu şekilde yapılacak olan ileri düzey bir çalışmanın daha aydınlatıcı olacağı düşünülmektedir. Kaynakça Byrne, C., Foulkes, P. (2004). The Mobile Phone Effect on Vowel Formants. Speech, Language and the Law 11(1) Fry, D.B The physics of speech. New York: Cambridge University Press. Güner, L Türkçe Konuşma ve Konuşucu Tanımaya Yönelik Veri Tabanı Örneklemi. Ankara: Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Kent, R.D. ve Read, C Acoustic Analysis of Speech. Canada: Thomson Learning. Künzel, H.J Field procedures in forensic speaker recognition, in J. windsor Lewis (ed.) Studies in General and English Phonetics in Honour of Professor JD O Connor, Künzel H. J. (2001) Beware of the telephone effect : The influence of telephone transmission on the measurement of formant frequencies. Forensic Linguistics 8, Ladefoged, P. ve Maddıeson, I Sounds of the world s languages. Oxford: Blackwells. Malkoç, E Adli Amaçlı Konuşma ve Konuşucu Tanımadaki Etmenlerden Biri Olarak Prosody (Bürün) Öğeleri. Ankara: Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Nolan, F The Phonetic Bases of Speaker Recognition. Cambridge: Cambridge University Press (Cambridge Studies in Speech Science and Communication). Nolan F The telephone effect on formants: a response. Forensic Linguistics 9,74 8
Adli Konusma Bilimi ve Uygulamaları Burcu Önder Adli Ses Analiz Uzmanı
Adli Konusma Bilimi ve Uygulamaları Burcu Önder Adli Ses Analiz Uzmanı 1 CBS Etkinlikleri 13 Kasım m 2012 İçerik Adli Sesbilim kavramı Konuşmacı karşılaştırma Dava örnekleri Yöntemler Yazılımlar Analiz
DetaylıTÜRKÇE ÜNLÜ FORMANT FREKANS DEĞERLERİ VE BU DEĞERLERE DAYALI ÜNLÜ DÖRTGENİ
TÜRKÇE ÜNLÜ FORMANT FREKANS DEĞERLERİ VE BU DEĞERLERE DAYALI ÜNLÜ DÖRTGENİ Ekrem Malkoç Özet Türkçedeki ünlülerin formant frekans değerlerinin belirlenmesine yönelik değişik çalışmalar mevcuttur. Bu çalışmalarda
DetaylıTürkçe de Ünlülerin Formant Analizi
Türkçe de Ünlülerin Formant Analizi Oytun Türk*, Ömer Şayli**, A. Sumru Özsoy***, Levent M. Arslan* Boğaziçi Üniversitesi *Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü **Biyomedikal Mühendisliği Enstitüsü ***Batı
DetaylıTürkçe de Ünlülerin FormantĐncelemesi
Türk, O., Şayli, Ö., Özsoy, S., Arslan, L., Türkçede Ünlülerin Formant Frekans Đncelemesi, 18. Ulusal Dilbilim Kurultayı, Ankara Üniversitesi, 20-21 Mayıs 2004 (Sözel sunum) Türkçe de Ünlülerin FormantĐncelemesi
DetaylıTIKANMAYA BAĞLI UYKU APNESİ HASTALARI VE BASİT HORLAYANLARDA HORLAMA SESLERİNİN SPEKTRAL ZARF ANALİZİ
TIKANMAYA BAĞLI UYKU APNESİ HASTALARI VE BASİT HORLAYANLARDA HORLAMA SESLERİNİN SPEKTRAL ZARF ANALİZİ Mustafa Çavuşoğlu Mustafa Kamaşak Osman Eroğul Tolga Çiloğlu Yeşim Serinağaoğlu Hakan Birkent SİU 2007
DetaylıKONUŞMANIN KİŞİYE ÖZGÜ DEĞİŞMEZLERİ: ÜNLÜLER ÜZERİNE SESBİLGİSEL BİR ÇALIŞMA
T.C. ANKARA ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ DİLBİLİM BÖLÜMÜ KONUŞMANIN KİŞİYE ÖZGÜ DEĞİŞMEZLERİ: ÜNLÜLER ÜZERİNE SESBİLGİSEL BİR ÇALIŞMA Doktora Tezi Ekrem MALKOÇ Tez Danışmanı Prof. Dr. İclâl ERGENÇ
Detaylıİstatistik ve Olasılık
İstatistik ve Olasılık Ders 8: Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Tanım Tahmin (kestirim veya öngörü): Mevcut bilgi ve deneylere dayanarak olayın bütünü hakkında bir yargıya varmaktır. Bu anlamda, anakütleden çekilen
DetaylıULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ OTOMOTİV MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ
ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ OTOMOTİV MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ OTO4003 OTOMOTİV MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI DENEY FÖYÜ LAB. NO:.. DENEY ADI : SES İLETİM KAYBI DENEYİ 2017 BURSA 1) AMAÇ Bir malzemenin
Detaylı2014 OCAK AYI İŞSİZLİK RAPORU
2014 OCAK AYI İŞSİZLİK RAPORU HAZIRLAYAN 27.04.2014 RAPOR Prof. Dr. Halis Yunus ERSÖZ Prof. Dr. Mustafa DELİCAN Doç. Dr. Levent ŞAHİN 1. İşgücü Türkiye İşgücü Piyasasının Genel Görünümü Toplam nüfusun
DetaylıELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ NDE KİMYA EĞİTİMİNİN GEREKLİLİĞİNİN İKİ DEĞİŞKENLİ KORELASYON YÖNTEMİ İLE İSTATİSTİKSEL OLARAK İNCELENMESİ
ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ NDE KİMYA EĞİTİMİNİN GEREKLİLİĞİNİN İKİ DEĞİŞKENLİ KORELASYON YÖNTEMİ İLE İSTATİSTİKSEL OLARAK İNCELENMESİ Güven SAĞDIÇ Dokuz Eylül Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Elektrik-Elektronik
DetaylıFen Eğitiminde Eğitsel Oyun Tabanlı Kavram Öğretiminin ve Kavram Defteri Uygulamasının Öğrenci Tutum ve Başarısına Etkisi
Đlköğretim Kongresi: Đlköğretimde Eğitim ve Öğretim Fen Eğitiminde Eğitsel Oyun Tabanlı Kavram Öğretiminin ve Kavram Defteri Uygulamasının Öğrenci Tutum ve Başarısına Etkisi Hasan Said TORTOP * ÖZET: Fen
DetaylıTÜRK DİL BİLGİSİ ÖĞRETİMİNDE ÜNLÜLERİN SINIFLANDIRILMASINA YÖNELİK ELEŞTİREL BİR DEĞERLENDİRME. 2. Araştırmanın Kapsamı ve Kaynakları
TÜRK DİL BİLGİSİ ÖĞRETİMİNDE ÜNLÜLERİN SINIFLANDIRILMASINA YÖNELİK ELEŞTİREL BİR DEĞERLENDİRME 1. Araştırmanın Amacı Mustafa Altun Sakarya Üniversitesi maltun@sakarya.edu.tr Araştırmada, akademik dil bilgisi
DetaylıDİL BİLGİSİ KAYNAKLARINA GÖRE TÜRKİYE TÜRKÇESİNİN ÜNLÜ VE ÜNSÜZLERİ Çalışma Taslağı 6 Kasım 2008
DİL BİLGİSİ KAYNAKLARINA GÖRE TÜRKİYE TÜRKÇESİNİN ÜNLÜ VE ÜNSÜZLERİ Çalışma Taslağı 6 Kasım 2008 Dr. Mustafa Altun * GİRİŞ Türkiye Türkçesinin sesleri, dil bilgisi kaynaklarının birçoğunda farklı sınıflandırmalara
DetaylıBÖLÜM 1 TEMEL KAVRAMLAR
BÖLÜM 1 TEMEL KAVRAMLAR Bölümün Amacı Öğrenci, Analog haberleşmeye kıyasla sayısal iletişimin temel ilkelerini ve sayısal haberleşmede geçen temel kavramları öğrenecek ve örnekleme teoremini anlayabilecektir.
Detaylıobjektif değerlendirilmesini sağlayan bilim - veri arasındaki farkın olup olmadığını tespit
İSTATİST STİK A. G E N E L B İ L G İ A. G E N E L B İ L G İ İstatistik, belli amacla tespit edilen verilerin objektif değerlendirilmesini sağlayan bilim dalıdır. Hedef - verilere anlam kazandırmak - veri
DetaylıADLİ TIP AUDIO DEVAMLILIK ANALİZİ RAPORU
ADLİ TIP AUDIO DEVAMLILIK ANALİZİ RAPORU AFS Ref: Talepte Bulunan Müşteri: Adli Tıp Soruşturmacıları: 0011929/MA Mehmet Alaybeyoğlu Paul Baker Raporun Düzenlenme Tarihi: 12/04/2014 ve 13/04/2014 Dosya
DetaylıMATE211 BİYOİSTATİSTİK
MATE211 BİYOİSTATİSTİK ÇALIŞMA SORULARININ ÇÖZÜM VE CEVAPLARI Yapılan bir araştırmada, 136 erişkin kişinin kanlarındaki kolesterol düzeyleri gr/dl cinsinden aşağıda verilmiştir: 180 230 190 186 220 191
DetaylıMAK 4026 SES ve GÜRÜLTÜ KONTROLÜ. 11. Hafta Pasif Gürültü Kontrolü
MAK 4026 SES ve GÜRÜLTÜ KONTROLÜ 11. Hafta Pasif Gürültü Kontrolü Bina Akustiği Bina akustiğinde bazı tanımlar Ses İletim Yolu (Path), Yanaşık İletim (Flanking Transmission) Ses titreşim yolu ile bir odadan
Detaylı1. İLİŞKİLERİN İNCELENMESİNE YÖNELİK ANALİZLER. 1.1. Sosyal Bilimlerde Nedensel Açıklamalar
1. İLİŞKİLERİN İNCELENMESİNE YÖNELİK ANALİZLER Daha önceki derslerimizde anlatıldığı bilimsel araştırmalar soruyla başlamaktadır. Ancak sosyal bilimlerde bu soruların cevaplarını genel geçerli sonuçlar
DetaylıEnerji Dışı İthalatımızın Petrol Fiyatları ile İlişkisi
Enerji Dışı İthalatımızın Petrol Fiyatları ile İlişkisi Türkiye ithalatının en çok tartışılan kalemi şüphesiz enerjidir. Enerji ithalatı dış ticaret açığının en önemli sorumlusu olarak tanımlanırken, enerji
DetaylıOptik Filtrelerde Performans Analizi Performance Analysis of the Optical Filters
Optik Filtrelerde Performans Analizi Performance Analysis of the Optical Filters Gizem Pekküçük, İbrahim Uzar, N. Özlem Ünverdi Elektronik ve Haberleşme Mühendisliği Bölümü Yıldız Teknik Üniversitesi gizem.pekkucuk@gmail.com,
DetaylıAkustik Uygulamalarda Kullanılan Yazılımlar
Akustik Uygulamalarda Kullanılan Yazılımlar Akustik Paydaşlar Toplantısı Ata Can ÇORAKÇI Ulusal Metroloji Enstitüsü 23 Ocak 2013 UME, Gebze İçerik Hacim Akustiğinin Modellenmesi Bina Akustiği Gürültü İletim
Detaylı100 kv AC YÜKSEK GERİLİM BÖLÜCÜSÜ YAPIMI
465 100 kv AC YÜKSEK GERİLİM BÖLÜCÜSÜ YAPIMI Ahmet MEREV Serkan DEDEOĞLU Kaan GÜLNİHAR ÖZET Yüksek gerilim, ölçülen işaretin genliğinin yüksek olması nedeniyle bilinen ölçme sistemleri ile doğrudan ölçülemez.
DetaylıAkustik Temizleyici Seçimi. Tipik bir yaklaşım.
Akustik Temizleyici Seçimi 00 0 00 0 0 0 00 0 0 00 0 Tipik bir yaklaşım. Önce tamamlanmış bir anket ve DWG çizimi alırsınız. 00 000 00 0 000 000 0 Ses basınç varyasyonlarının kökeni Dalga boyu( ) ve Sesin
Detaylıİstatistiksel Yorumlama
İstatistiksel Yorumlama Amaç, popülasyon hakkında yorumlamalar yapmaktadır. Populasyon Parametre Karar Vermek Örnek İstatistik Tahmin 1 Tahmin Olaylar hakkında tahminlerde bulunmak ve karar vermek zorundayız
DetaylıEHM381 ANALOG HABERLEŞME DÖNEM PROJESİ
T.C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ Elektronik ve Haberleşme Mühendisliği Bölümü EHM381 ANALOG HABERLEŞME DÖNEM PROJESİ MATLAB YARDIMIYLA ANALOG MODÜLASYONLU SİNYALLERİN ÜRETİLMESİ
DetaylıBir Üniversite Hastanesi Binası ve Çevresinde Elektromanyetik Alan Ölçümleri
Bir Üniversite Hastanesi Binası ve Çevresinde Elektromanyetik Alan Ölçümleri Teoman KARADAĞ 1, Teymuraz ABBASOV 2 1,2 İnönü Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Elektrik Elektronik Mühendisliği Bölümü Merkez
DetaylıDENEY 5: FREKANS CEVABI VE BODE GRAFİĞİ
DENEY 5: FREKANS CEVABI VE BODE GRAFİĞİ 1 AMAÇ Bu deneyin temel amacı; bant geçiren ve alçak geçiren seri RLC filtrelerin cevabını incelemektir. Ayrıca frekans cevabı deneyi neticesinde elde edilen verileri
DetaylıORTALAMA ÖLÇÜLERİ. Ünite 6. Öğr. Gör. Ali Onur CERRAH
ORTALAMA ÖLÇÜLERİ Ünite 6 Öğr. Gör. Ali Onur CERRAH Araştırma sonucunda elde edilen nitelik değişkenler hakkında tablo ve grafikle bilgi sahibi olunurken, sayısal değişkenler hakkında bilgi sahibi olmanın
Detaylı2014 İKİNCİ ÇEYREK İSTANBUL OFİS RAPORU BASIN KİTİ BASIN BÜLTENİ
2014 İKİNCİ ÇEYREK İSTANBUL OFİS RAPORU BASIN KİTİ BASIN BÜLTENİ İLETİŞİM BİLGİLERİ Propin Property Investment Consultancy Büyükdere Caddesi, Gökfiliz İş Merkezi No 8/22 K 9 Mecidiyeköy, İstanbul T +90
Detaylı12 Haziran Kritik Bir Haftayı Geride Bıraktık. Haftalık Ekonomik Takvim
12-16 Haziran 2017 Kritik Bir Haftayı Geride Bıraktık Geride bıraktığımız bu hafta İngiltere seçimleri başta olmak üzere, Avrupa Merkez Bankası Toplantısı ve ABD de eski FBI Direktörü Comey in senato daki
DetaylıGruplanmış serilerde standart sapma hesabı
Gruplanmış serilerde standart sapma hesabı Örnek: Verilen gruplanmış serinin standart sapmasını bulunuz? Sınıflar f i X X X m i f i. m i m i - (m i - ) f i.(m i - ) 0 den az 3 4 den az 7 4 6 dan az 4 6
DetaylıGSM VE UMTS ŞEBEKELERİNDEN OLUŞAN, ELEKTROMANYETİK ALANLARA, MOBİL TELEFON VE VERİ TRAFİĞİNİN ETKİSİ
GSM VE UMTS ŞEBEKELERİNDEN OLUŞAN, ELEKTROMANYETİK ALANLARA, MOBİL TELEFON VE VERİ TRAFİĞİNİN ETKİSİ Mehmet YILDIRIM 1 ve Ahmet ÖZKURT 2 1 Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu, İzmir, myildirim@btk.gov.tr
DetaylıEET349 Analog Haberleşme Güz Dönemi. Yrd. Doç. Dr. Furkan Akar
EET349 Analog Haberleşme 2015-2016 Güz Dönemi Yrd. Doç. Dr. Furkan Akar 1 Notlandırma Ara Sınav : %40 Final : %60 Kaynaklar Introduction to Analog and Digital Communications Simon Haykin, Michael Moher
Detaylı5.HAFTA Ders içeriği. Sağlık sigortacılığında fiyatlandırma. Sağlık sigortasının diğer sigorta dallarından farklı yanları
1 5.HAFTA Ders içeriği Sağlık sigortacılığında fiyatlandırma Sağlık sigortasının diğer sigorta dallarından farklı yanları 2 Sağlık Sigortacılığında Fiyatlandırma Ticari birer işletme olarak sigorta şirketlerinin
DetaylıEğitim Bağlamında Oyunlaştırma Çalışmaları: Sistematik Bir Alanyazın Taraması
Eğitim Bağlamında Oyunlaştırma Çalışmaları: Sistematik Bir Alanyazın Taraması Meryem Fulya GÖRHAN Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Anabilim
DetaylıFONETİK ÇALIŞMALAR VE AĞIZ ARAŞTIRMALARINDA BİLGİSAYAR VE SES PROGRAMLARININ KULLANIMI
FONETİK ÇALIŞMALAR VE AĞIZ ARAŞTIRMALARINDA BİLGİSAYAR VE SES PROGRAMLARININ KULLANIMI Yrd.Doç.Dr. Paki KÜÇÜKER * Türkçedeki seslerin akustik özelliklerinin belirlenmesi fonetik çalışmalarda oldukça büyük
Detaylıİstatistik ve Olasılık
İstatistik ve Olasılık Örnekleme Planlar ve Dağılımları Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Tanım İncelenen olayın ait olduğu anakütlenin bütünüyle dikkate alınması zaman, para, ekipman ve bunun gibi nedenlerden dolayı
DetaylıANALOG FİLTRELEME DENEYİ
ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ANALOG FİLTRELEME DENEYİ Ölçme ve telekomünikasyon tekniğinde sık sık belirli frekans bağımlılıkları olan devreler gereklidir. Genellikle belirli bir frekans bandının
DetaylıMerkezi Limit Teoremi
Örnekleme Dağılımı Merkezi Limit Teoremi Şimdiye kadar normal dağılıma uygun olan veriler ile ilgili örnekler incelendi. Çarpıklık gösteren veriler söz konusu olduğunda ne yapılması gerekir? Hala normal
DetaylıMATEMATİĞİN GEREKLİLİĞİ
Dr. Serdar YILMAZ MEÜ Fizik Bölümü Ses dalgalarının özellikleri 2 MATEMATİĞİN GEREKLİLİĞİ Matematik, yaşamı anlatmakta kullanılır. Matematik yoluyla anlatma, yanlış anlama ve algılamayı engeller. Yaşamda
DetaylıİNŞAAT MÜHENDİSLİĞİNDE LİSANS SONRASI AKADEMİK EĞİTİM: SAYILARLA TÜRKİYE DEKİ MEVCUT DURUM
- 169 - İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİNDE LİSANS SONRASI AKADEMİK EĞİTİM: SAYILARLA TÜRKİYE DEKİ MEVCUT DURUM Cemalettin Dönmez * Özet Türkiye de inşaat mühendisliğinde lisans sonrası eğitimin hacim ve temel uzmanlık
DetaylıCity Security Group OKUL GÜVENLİĞİ ARAŞTIRMASI
City Security Group OKUL GÜVENLİĞİ ARAŞTIRMASI Ağustos 2013 Araştırma Künyesi PROJE ADI ARAŞTIRMA EVRENİ AMAÇ CSG OKUL GÜVENLİĞİ ARAŞTIRMASI İstanbul da Yaşayan 18 Yaş Üzeri Bireyler. Katılımcıların 68
DetaylıİLKÖĞRETİM 8.SINIF ÖĞRENCİLERİNİN HAVA KİRLİLİĞİ KONUSUNDAKİ BİLGİ DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ
İLKÖĞRETİM 8.SINIF ÖĞRENCİLERİNİN HAVA KİRLİLİĞİ KONUSUNDAKİ BİLGİ DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ Geleceğimizi tehdit eden çevre problemlerinin özellikle çocuklara erken yaşlarda verilmesi ve böylece çevre duyarlılığı,
DetaylıENDÜSTRİYEL BİR TESİSTE DİNAMİK KOMPANZASYON UYGULAMASI
ENDÜSTRİYEL BİR TESİSTE DİNAMİK KOMPANZASYON UYGULAMASI Özgür GENCER Semra ÖZTÜRK Tarık ERFİDAN Kocaeli Üniversitesi Mühendislik Fakültesi, Elektrik Mühendisliği Bölümü, Kocaeli San-el Mühendislik Elektrik
DetaylıMAK 4026 SES ve GÜRÜLTÜ KONTROLÜ. 10. Hafta Şartlandırılmış Akustik Odalardaki Ölçümler
MAK 4026 SES ve GÜRÜLTÜ KONTROLÜ 10. Hafta Şartlandırılmış Akustik Odalardaki Ölçümler Yankısız ve Yarı-Yankısız odalarda yapılabilecek ölçümler Yankısız ve yarı-yankısız odalarda, ses gücü düzeyi ve kaynağın
DetaylıCobiT te Olgunluk Seviyelerinin Anlamı ve Hesaplanması. Altuğ Kul, MA, CISA
CobiT te Olgunluk Seviyelerinin Anlamı ve Hesaplanması Altuğ Kul, MA, CISA Bilgi işlem, bilgi teknolojileri, bilgi sistemleri bölümü veya departmanı ya da adı her nasıl tanımlanmış olursa olsun BT merkezli
DetaylıSÜREKLİ RASSAL DEĞİŞKENLER
SÜREKLİ RASSAL DEĞİŞKENLER Sürekli Rassal Değişkenler Sürekli Rassal Değişken: Değerleriölçümyadatartımla elde edilen, bir başka anlatımla sayımla elde edilemeyen, değişkene sürekli rassal değişken denir.
DetaylıPROF. DR. FATMAGÜL KILIÇ GÜL HARİTA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ PROF. DR. ERKAN GÖKAŞAN DOĞA BİLİMLERİ MERKEZİ YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ 2018, İSTANBUL
HRT5207Coğrafi Bilgi Sistemleri ile Yeryüzü Şekillerinin Değerlendirilmesi PROF. DR. FATMAGÜL KILIÇ GÜL HARİTA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ PROF. DR. ERKAN GÖKAŞAN DOĞA BİLİMLERİ MERKEZİ YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ
Detaylı10. Sınıf. Soru Kitabı. Dalgalar. Ünite. 3. Konu. Ses Dalgası. Test Çözümleri. Sismograf
10. Sınıf Soru Kitabı 3. Ünite Dalgalar 3. Konu Ses Dalgası Test Çözümleri Sismograf 2 3. Ünite Dalgalar Test 1 in Çözümleri 1. Ses dalgalarının hızı ortamı oluşturan moleküllerin birbirine yakın olmasına
DetaylıİSTATİSTİK, ANALİZ VE RAPORLAMA DAİRE BAŞKANLIĞI
RAPOR BÜLTENİ İSTATİSTİK, ANALİZ VE RAPORLAMA DAİRE BAŞKANLIĞI Tarih :11.09.2015 Kanser Vakaları ve Kanserden Ölüm Oranları Sayı :10 Hazırlayan H. Erkin SÜLEKLİ Katkıda Bulunanlar Saadet TURHAL Nurdan
DetaylıTESTBOX Serisi Cihazlar ile Tarihi Bir Yapıda Kablosuz Yapısal Sağlık Takibi
TESTBOX Yapısal Sağlık Takibi (SHM) Uygulamaları Uygulama Notu AN-TR-401 TESTBOX Serisi Cihazlar ile Tarihi Bir Yapıda Kablosuz Yapısal Sağlık Takibi Anahtar Kelimeler: Yapısal Sağlık Takibi, Operasyonel
DetaylıTÜRKİYE` DE ELEKTRİK PİYASA TAKAS FİYATI VE SİSTEM MARJİNAL FİYATI FARKI ÜZERİNE İSTATİSTİKSEL BİR ÇALIŞMA 1
TÜRKİYE` DE ELEKTRİK PİYASA TAKAS FİYATI VE SİSTEM MARJİNAL FİYATI FARKI ÜZERİNE İSTATİSTİKSEL BİR ÇALIŞMA 1 Gökhan Ceyhan Yöneylem Araştırması Uzmanı, EPİAŞ ÖZET Bu çalışmada, Türkiye gün öncesi elektrik
DetaylıARAŞTIRMA TÜRLERİ R. ALPAR
ARAŞTIRMA TÜRLERİ R. ALPAR ARAŞTIRMA TÜRLERİ Araştırmanın yapılacağı yer, amaç, kapsadığı zaman ve veri toplama biçimine göre değişik biçimlerde sınıflandırılabilir. Araştırmanın kapsadığı zamana göre:
DetaylıIEEE 802.11g Standardının İncelenmesi
EHB 481 Temel Haberleşme Sistemleri Tasarım ve Uygulamaları 2014-2015 Güz Yarıyılı Proje Aşama Raporu: 2. Aşama Standardizasyon Çalışmalarını İncelemesi Aşama 2: Standartlaşma aktivitesinin getirileri
DetaylıKulağın anatomik yapısı ÇEVRE FAKTÖRLERĐNĐN. iş yerinde çevre faktörleri. klima aydınlatma gürültü mekanik titreşimler ve zararlı maddeler
ÇEVRE FAKTÖRLERĐNĐN ĐŞ YAŞAMINA ETKĐSĐ iş yerinde çevre faktörleri klima aydınlatma gürültü mekanik titreşimler ve zararlı maddeler MAK4091 Ergonomi 1 Ses; SES elastik bir ortam olan havada, mekanik titreşimlerden
DetaylıTürkiye de Sigara Fiyatları ve Tüketim İlişkisi
Türkiye de Sigara Fiyatları ve Tüketim İlişkisi Zeynep Önder Giriş Türkiye dünyadaki en büyük sigara tüketici ülkelerden biridir. A.B.D. Tarım Bakanlığı verilerine göre, 199-1999 yılları arasında dünyadaki
DetaylıADLİ KONUŞMACI TANIMA İNCELEMELERİNDE SES SAHTECİLİĞİ
20 ADLİ KONUŞMACI TANIMA İNCELEMELERİNDE SES SAHTECİLİĞİ L. ƏӘliyev 1, Ö. Özer 2, E. Zeynelov 1 ve E. Burucu 2 1 Azerbaycan Adalet Bakanlığı Ses İnceleme Laboratuvarı/Azerbaycan 2 Jandarma Kriminal Daire
DetaylıProf.Dr. Meltem Yalınay Çırak Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Mikrobiyoloji ve Klinik Mikrobiyoloji A.D. SALGINLARIN İZLENMESİ VE MOLEKÜLER
SALGIN ARAŞTIRMASINDA MOLEKÜLER MİKROBİYOLOJİ LABORATUVARININ ROLÜ Prof.Dr. Meltem Yalınay Çırak Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Mikrobiyoloji ve Klinik Mikrobiyoloji A.D. SALGINLARIN İZLENMESİ VE MOLEKÜLER
DetaylıEROZYONUN KANTİTATİF OLARAK BELİRLENMESİ. Dr. Şenay ÖZDEN Prof.Dr. Nuri MUNSUZ
EROZYONUN KANTİTATİF OLARAK BELİRLENMESİ Dr. Şenay ÖZDEN Prof.Dr. Nuri MUNSUZ Havza koruma projelerinde erozyonun azaltılması ile sediment problemlerinin ıslahı, temel amaçları oluşturmaktadır. Bunun için
Detaylıİsmet Koç ve Erhan Özdemir
DOĞURGANLIK 4 İsmet Koç ve Erhan Özdemir Bu bölüm, günümüzdeki ve tamamlanmış doğurganlığın düzeyi, örüntüsü ve değişimi ve ilgili göstergeleri incelemenin yanında, doğum aralıklarını, doğurganlığa başlama
DetaylıBÖLÜM 12 STUDENT T DAĞILIMI
1 BÖLÜM 12 STUDENT T DAĞILIMI 'Student t dağılımı' ya da kısaca 't dağılımı'; normal dağılım ve Z dağılımının da içerisinde bulunduğu 'sürekli olasılık dağılımları' ailesinde yer alan dağılımlardan bir
DetaylıSürtünmeli Ünsüzler. Praat. Sınıflandırma (Islıksı Islıksı Olmayan) Sınıflandırma (Boğumlanma Noktasına Göre) 01.10.2012
TÜRKÇEDEKİ ÖTÜMSÜZ SÜRTÜNMELİ ÜNSÜZLERİNAKUSTİKÖZELLİKLERİ Prof. Dr. Mehmet Akif KILIÇ Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi makilic@yahoo.com Sürtünmeli Ünsüzler Ses yolunun ileri derecede daralmasıyla
DetaylıBÖLÜM 1 GİRİŞ: İSTATİSTİĞİN MÜHENDİSLİKTEKİ ÖNEMİ
BÖLÜM..AMAÇ GİRİŞ: İSTATİSTİĞİ MÜHEDİSLİKTEKİ ÖEMİ Doğa bilimlerinde karşılaştığımız problemlerin birçoğunda olaydaki değişkenlerin değerleri bilindiğinde probleme kesin ve tek bir çözüm bulunabilir. Örneğin
DetaylıMEMNUNİYET ANKETİ RAPOR FORMU
Uygulama Alanı Personel Memnuniyet Anketi Hizmet Memnuniyet Anketi Uygulama Tarihi: 29.12.2015 01.03.2017 Görev unvanı 1. Birimlerimizin vermiş olduğu uzmanlık hizmetleri hakkında ne kadar bilgi sahibisiniz?
DetaylıTELSİZ SİSTEM ÇÖZÜMLERİNDE RAKİPSİZ TEKNOLOJİ! SIMULCAST GENİŞ ALAN KAPLAMA TELSİZ SİSTEMİ
TELSİZ SİSTEM ÇÖZÜMLERİNDE RAKİPSİZ TEKNOLOJİ! SIMULCAST GENİŞ ALAN KAPLAMA TELSİZ SİSTEMİ Prod-el tarafından telsiz pazarı için sunulan ECOS (Extended Communication System- Genişletilmiş Haberleşme Sistemi)
DetaylıPamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi Pamukkale University Journal of Engineering Sciences
Pamukkale Univ Muh Bilim Derg, 23(2), 144-148, 217 Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi Pamukkale University Journal of Engineering Sciences Sayısal filtrelerin akustik parametreler, cinsiyet
DetaylıVeysi Acar Muhammed Fevzi PARMAKSIZ Murat Çiftçi Reşat şilen
Veysi Acar Muhammed Fevzi PARMAKSIZ Murat Çiftçi Reşat şilen Gelişimsel araştırma ontolojik ve epistemolojik olarak nitel araştırma yaklaşımına dayalı araştırma yöntemlerinden biridir. Nitel araştırmada
DetaylıTaşıyıcı İşaret (carrier) Mesajın Değerlendirilmesi. Mesaj (Bilgi) Kaynağı. Alıcı. Demodulasyon. Verici. Modulasyon. Mesaj İşareti
MODULASYON Bir bilgi sinyalinin, yayılım ortamında iletilebilmesi için başka bir taşıyıcı sinyal üzerine aktarılması olayına modülasyon adı verilir. Genelde orijinal sinyal taşıyıcının genlik, faz veya
DetaylıŞekil 1. DEÜ Test Asansörü kuyusu.
DOKUZ EYLÜL ÜNĐVERSĐTESĐ TEST ASANSÖRÜ KUYUSUNUN DEPREM YÜKLERĐ ETKĐSĐ ALTINDAKĐ DĐNAMĐK DAVRANIŞININ ĐNCELENMESĐ Zeki Kıral ve Binnur Gören Kıral Dokuz Eylül Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Makine
DetaylıNİTEL ANALİZLER (İÇERİK VE BETİMSEL ANALİZ)
NİTEL ANALİZLER (İÇERİK VE BETİMSEL ANALİZ) Nitel analizler sosyal olaylar ve olguların nasıl ve ne şekilde gerçekleştiğini anlamamızı sağlayan tekniklerdir. Nitel araştırmalarda amaç ölçmekten çok, değişkenlerin
DetaylıYÜKSEK KAPASİTELİ YÜK HÜCRELERİNİN DOĞRULANMASI
295 YÜKSEK KAPASİTELİ YÜK HÜCRELERİNİN DOĞRULANMASI Besim YÜKSEL ÖZET Ölü ağırlıklarla direkt yükleme metoduyla doğrulanamayacak kadar yüksek kapasiteli yük hücrelerinin ( load cell ), endüstride direkt
DetaylıBRÜLÖR SUSTURUCUSU TASARIM VE ĐMALATI. Yük. Müh. Remzi TOPRAK 2, Hamdi ERCAN 3. E-Posta: nakturk@gazi.edu.tr ; meroglu@gazi.edu.tr
BRÜLÖR SUSTURUCUSU TASARIM VE ĐMALATI Doç. Dr. Nizami AKTÜRK 1, Doç. Dr. Mehmet EROĞLU 1, Yük. Müh. Remzi TOPRAK 2, Hamdi ERCAN 3 1 Gazi Üniversitesi, Mühendislik Mimarlık Fakültesi, Makina Mühendisliği
DetaylıAraş.Gör. Efe SARIBAY
GÜVEN ARALIKLARI (ARALIK TAHMİNİ) ALIŞTIRMA SORULARI Araş.Gör. Efe SARIBAY 1) Bir hisse senedinin $ bazında fiyatının ortalamasını incelemek için yapılan bir araştırmada 18 gün boyunca hisse senedinin
DetaylıDirenç(330Ω), bobin(1mh), sığa(100nf), fonksiyon generatör, multimetre, breadboard, osiloskop. Teorik Bilgi
DENEY 8: PASİF FİLTRELER Deneyin Amaçları Pasif filtre devrelerinin çalışma mantığını anlamak. Deney Malzemeleri Direnç(330Ω), bobin(1mh), sığa(100nf), fonksiyon generatör, multimetre, breadboard, osiloskop.
DetaylıÖlçüm Aletleri Çalışması ş Sonuçları. Hastalıkları Derneği
Türkiye 2012 Ev Kan Basıncı Ölçüm Aletleri Çalışması ş Sonuçları Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği 25 Nisan 2013-Antalya Çalışmalar PATENT HINT SALTURK PATENT 2 SALTURK 2 Amaç (Patent 2)
DetaylıTRANSİSTÖRLÜ YÜKSELTEÇLERDE GERİBESLEME
TRANSİSTÖRLÜ YÜKSELTEÇLERDE GERİBESLEME Amaç Elektronikte geniş uygulama alanı bulan geribesleme, sistemin çıkış büyüklüğünden elde edilen ve giriş büyüklüğü ile aynı nitelikte bir işaretin girişe gelmesi
DetaylıKitle: Belirli bir özelliğe sahip bireylerin veya birimlerin tümünün oluşturduğu topluluğa kitle denir.
BÖLÜM 1: FREKANS DAĞILIMLARI 1.1. Giriş İstatistik, rasgelelik içeren olaylar, süreçler, sistemler hakkında modeller kurmada, gözlemlere dayanarak bu modellerin geçerliliğini sınamada ve bu modellerden
DetaylıÇEVRESEL GÜRÜLTÜ VE TİTREŞİM YÖNETİMİ. 16 Şubat 2013 ANTALYA
16 Şubat 2013 ANTALYA Sunum İçeriği Raporlarda Talep ve Değerlendirme Yetkisi Rapor Formatları Ölçümler Genel Hususlar Mikrofon Konumları Arkaplan Ölçümleri Ölçüm Süreleri Ölçüm Sonuçlarının Değerlendirilmesi
DetaylıYAPILARIN ZORLANMIŞ TİTREŞİM DURUMLARININ ARAŞTIRILMASI
BETONARME ÇERÇEVELİ YAPILARIN ZORLANMIŞ TİTREŞİM DENEYLERİNE GÖRE G MEVCUT DURUMLARININ ARAŞTIRILMASI Hazırlayan: Yüksek Lisans Öğrencisi Ela Doğanay Giriş SUNUM KAPSAMI Zorlanmış Titreşim Testleri Test
DetaylıRamiz Gökbudak Accepted: January 2013. ISSN : 1308-7290 ramizg@selcuk.edu.tr 2013 www.newwsa.com
ISSN:1306-3111 e-journal of New World Sciences Academy NWSA-FINE ARTS Received: July 2012 Ramiz Gökbudak Accepted: January 2013 Nurtuğ Barışeri NWSA ID : 2013.8.1.D0112 Selçuk University, Konya-Turkey
DetaylıMAK 4026 SES ve GÜRÜLTÜ KONTROLÜ. 12. Hafta Pasif Gürültü Kontrolü-devam
MAK 4026 SES ve GÜRÜLTÜ KONTROLÜ 12. Hafta Pasif Gürültü Kontrolü-devam Gürültü Kontrolü A) Yapı-kaynaklı gürültü (SbN): Bir yapıdaki değişken kuvvetlerin oluşturduğu ve yapı yolu ile iletilen gürültü
DetaylıAKUSTİK TASARIM İLE ENERJİ TASARRUFU VE İLKYATIRIM İLİŞKİSİ ORHAN GÜRSON
AKUSTİK TASARIM İLE ENERJİ TASARRUFU VE İLKYATIRIM İLİŞKİSİ ORHAN GÜRSON 21.05.2011 HAVALANDIRMA DEVRESİ İÇERİK Havalandırma Sistemi Kritik Devresi Gürültü Üretim ve Ses Yutum Hesap Yöntemleri ve Örnek
DetaylıBÖLÜM 5 MERKEZİ EĞİLİM ÖLÇÜLERİ
1 BÖLÜM 5 MERKEZİ EĞİLİM ÖLÇÜLERİ Gözlenen belli bir özelliği, bu özelliğe ilişkin ölçme sonuçlarını yani verileri kullanarak betimleme, istatistiksel işlemlerin bir boyutunu oluşturmaktadır. Temel sayma
DetaylıYOL PROJELERİNDE YATAY KURPTA YAPILACAK KÜBAJ HESABININ YENİDEN DÜZENLENMESİ
YOL PROJELERİNDE YATAY KURPTA YAPILACAK KÜBAJ HESABININ YENİDEN DÜZENLENMESİ Yrd.Doc.Dr. Hüseyin İNCE ÖZET Yol projelerinde yatay kurpta enkesitler arasında yapılacak kübaj hesabında, kurbun eğrilik durumu
DetaylıT.C. KALKINMA BAKANLIĞI İŞGÜCÜ PİYASASINDAKİ GELİŞMELERİN MAKRO ANALİZİ
T.C. KALKINMA BAKANLIĞI İŞGÜCÜ PİYASASINDAKİ GELİŞMELERİN MAKRO ANALİZİ EKONOMİK MODELLER VE STRATEJİK ARAŞTIRMALAR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Ekonomik ve Stratejik Araştırmalar Dairesi Mayıs 2014 Tem.05 Oca.06 Tem.06
Detaylıİneklerde Sütçülük özellikleri. Prof. Dr. Serap GÖNCÜ
İneklerde Sütçülük özellikleri Prof. Dr. Serap GÖNCÜ Herhangi bir sığırın verimliliğini belirleyen ekonomik ömür süresini etkileyebilme yeteneğine sahip ve kalıtım yolu ile generasyonlara belirli ölçülerde
DetaylıSÜREKLİ ŞANS DEĞİŞKENLERİ. Üstel Dağılım Normal Dağılım
SÜREKLİ ŞANS DEĞİŞKENLERİ Üstel Dağılım Normal Dağılım 1 Üstel Dağılım Meydana gelen iki olay arasındaki geçen süre veya bir başka ifadeyle ilgilenilen olayın ilk defa ortaya çıkması için geçen sürenin
DetaylıELEKTRONİK DEVRE TASARIM LABORATUARI-I MOSFET YARI İLETKEN DEVRE ELEMANININ DAVRANIŞININ İNCELENMESİ
ELEKTRONİK DEVRE TASARIM LABORATUARI-I MOSFET YARI İLETKEN DEVRE ELEMANININ DAVRANIŞININ İNCELENMESİ Yrd. Doç. Dr. Özhan ÖZKAN MOSFET: Metal-Oksit Yarıiletken Alan Etkili Transistor (Geçidi Yalıtılmış
DetaylıSes Dalgaları Testlerinin Çözümleri. Test 1 in Çözümleri
3 Ses Dalgaları Testlerinin Çözümleri 1 Test 1 in Çözümleri 1. Ses dalgalarının hızı ortamı oluşturan moleküllerin birbirine yakın olmasına ve moleküllerin kinetik enerjisine bağlıdır. Yani ses dalgalarının
Detaylıİstatistik ve Olasılık
İstatistik ve Olasılık - I Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Tanım Tahmin (kes1rim veya öngörü): Mevcut bilgi ve deneylere dayanarak olayın bütünü hakkında bir yargıya varmak7r. ü Bu anlamda, anakütleden çekilen
DetaylıARAÇ GÜRÜLTÜ VE TİTREŞİM (NVH) MÜHENDİSLİĞİ EĞİTİM İÇERİĞİ
ARAÇ GÜRÜLTÜ VE TİTREŞİM (NVH) MÜHENDİSLİĞİ EĞİTİM İÇERİĞİ Nvmek Mühendislik Hizmetleri GÜRÜLTÜ VE TITREŞIM (NVH) GIRIŞ Araç Gürültü ve Titreşim Terminljisi Sesin Tanımı ve Ses Dalgalarının Temel Özellikleri
DetaylıTARIMSAL İSTİHDAMA DAİR TEMEL VERİLER VE GÜNCEL EĞİLİMLER
TARIMSAL İSTİHDAMA DAİR TEMEL VERİLER VE GÜNCEL EĞİLİMLER Onur BAKIR MSG Dergisi Yayın Kurulu Üyesi Giriş Bu çalışmanın amacı, Türkiye de tarımsal istihdam alanında 1980 den bugüne yaşanan dönüşümü temel
DetaylıKARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ Mühendislik Fakültesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü ELK222 TEMEL ELEKTRİK LABORATUARI-II
ALTERNATİF AKIM KÖPRÜLERİ 1. Hazırlık Soruları Deneye gelmeden önce aşağıdaki soruları cevaplayınız ve deney öncesinde rapor halinde sununuz. Omik, kapasitif ve endüktif yük ne demektir? Açıklayınız. Omik
DetaylıBASIN DUYURUSU ENFLASYONDAKİ GELİŞMELER VE 2001 YILI NA BAKIŞ
5 Şubat 2001 BASIN DUYURUSU Sayı: 5 ENFLASYONDAKİ GELİŞMELER VE 2001 YILI NA BAKIŞ Gazi ERÇEL Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası 5 Şubat 2001 Ankara Çeyrek yüzyıldır uygulanan politika yanlışlıklarının
DetaylıTANIMLAYICI İSTATİSTİKLER
TANIMLAYICI İSTATİSTİKLER Tanımlayıcı İstatistikler ve Grafikle Gösterim Grafik ve bir ölçüde tablolar değişkenlerin görsel bir özetini verirler. İdeal olarak burada değişkenlerin merkezi (ortalama) değerlerinin
DetaylıGÜÇLENDİRİLEN YAPILARDA YAPI ÖZELLİKLERİ MALİYET İLİŞKİLERİ ÜZERİNE İSTATİSTİKSEL BİR ÇALIŞMA
GÜÇLENDİRİLEN YAPILARDA YAPI ÖZELLİKLERİ MALİYET İLİŞKİLERİ ÜZERİNE İSTATİSTİKSEL BİR ÇALIŞMA A.C. Sayar 2, İ.H.Başeğmez 1, S. Yıldırım 1, Y.İ. Tonguç 1 ÖZET: 1 İnş. Yük. Müh.,Promer Müş. Müh. Ltd. Şti.,
DetaylıDERS BİLGİLERİ. Dil Edinimi YDI208 IV.Yarıyıl 3 + 0 3 4. Bu dersin ön koşulu ya da eş koşulu bulunmamaktadır.
DERS BİLGİLERİ Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS Dil Edinimi YDI208 IV.Yarıyıl 3 + 0 3 4 Ön Koşul Dersleri Bu dersin ön koşulu ya da eş koşulu bulunmamaktadır. Dersin Dili Dersin Seviyesi Dersin
DetaylıTEKNOLOJİ EKONOMİ POLİTİKA - III TÜRKİYE DEKİ AR-GE VE YENİLİK FAALİYETLERİ
TEKNOLOJİ EKONOMİ POLİTİKA - III TÜRKİYE DEKİ AR-GE VE YENİLİK FAALİYETLERİ Musa Yaşar Bilimsel ve teknolojik faaliyetler, ülkelerin kalkınmasında büyük bir öneme sahip olup, ulusal gelirden bu tür faaliyetlere
DetaylıKentsel Hava Kirliliği Riski için Enverziyon Tahmini
DEVLET METEOROLOJİ İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ARAŞTIRMA ve BİLGİ İŞLEM DAİRESİ BAŞKANLIĞI ARAŞTIRMA ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ Kentsel Hava Kirliliği Riski için Enverziyon i 2008-2009 Kış Dönemi (Ekim, Kasım, Aralık,
Detaylı