Tasarım Aşaması. TS EN Beton Katkıları

Transkript

1 Tasarım Aşaması TS EN Beton Katkıları 1

2 Tasarım Aşaması TS EN Beton Katkıları Betonun karışımına giren ve betona istenilen yönde yön veren hammaddelerdir. TS EN göre, Tanım: Taze ve/veya sertleşmiş beton özelliklerini değiştirmek için, karıştırma işlemi sırasında betona, çimento dozajının %5 ini geçmemek üzere eklenen kimyasal maddeler. 2

3 Tasarım Aşaması TS EN Beton Katkıları Su azaltıcı/akışkanlaştırıcı katkı Yüksek oranda su azaltıcı/süper akışkanlaştırıcı Su tutucu katkı Hava sürükleyici katkı Priz hızlandırıcı katkı Sertleşmeyi hızlandırıcı katkı Priz geciktirici katkı Su geçirimsizlik katkısı Priz geciktirici/su azaltıcı/akışkanlaştırıcı katkı Priz geciktirici/yüksek oranda su azaltıcı/süper akışkanlaştırıcı Priz hızlandırıcı/su azaltıcı/akışkanlaştırıcı katkı 3

4 Tasarım Aşaması 1.Su azaltıcı/akışkanlaştırıcı katkı Kivami degistirmeden su miktarının azalmasını saglayan veya su miktarı degismeden çökmeyi/yayılmayı artıran veya her iki etkiyi birlikte yaratan kimyasal katki. 4 Eşit Kıvamda Su azaltma : En az % 5 Dayanım Artışı: % 110 (7 gün), % 110 (28 gün) Hava miktarı : Şahit betonun en çok % 2 üzerinde (hacimce) Avantajları Su/Çimento Kıvam İşlenebilirlik Yerleştirme Dayanım Pompalanma Su geçirmezlik

5 Tasarım Aşaması 2.Yüksek oranda su azaltıcı/süper akışkanlaştırıcı katkı Betonda kıvamı değiştirmeden su miktarının yüksek oranda azalmasını sağlayan veya su miktarı değişmeden çökmeyi yüksek oranda artıran veya her iki etkiyi birlikte yaratan kimyasal katkı 5 Eşit Su/Çimento Kıvam artışı :en az 12 cm veya Yayılma artışı : en az 16cm Kıvam koruma : 30 dakika sonra şahit beton kıvamının altına düşmemeli Basınç dayanımı:şahit betonun en az % 90 ı (28 gün) Hava miktarı : Şahit betonun en çok % 2 üzerinde (hacimce) Avantajları Su/Çimento Kıvam İşlenebilirlik Yerleştirme Dayanım Pompalanma Su geçirmezlik

6 Tasarım Aşaması 3.Su tutucu katkılar Terlemeyi azaltarak su kaybını düşüren kimyasal katkılar Eşit Kıvamda Terleme : Deneme betonu,şahit betonun en çok % 50 si Basınç dayanımı:şahit betonun en az % 80 ı (28 gün) Hava miktarı : Şahit betonun en çok % 2 üzerinde (hacimce) Avantajları Geniş yüzeyli betonlarda,su kaybından (terleme) kaynaklanabilecek oturmaları engeller Yüzey dayanımını arttırır. Plastik rötre çatlaklarını azaltır. 6

7 Tasarım Aşaması 4.Hava Sürükleyici katkılar Karıştırma sırasında taze betona kontrollü miktarda küçük,düzgün dağılmış ve sertleşme sonrasında da kalıcı hava kabarcığı sürükleyen kimyasal katkı Eşit Kıvamda Hava miktarı (sürüklenmiş) :şahit betonu hacimce en az % 2,5 üzerinde Toplam hava miktarı : %4-%6 Hava boşluğu karakteristikleri (sertleşmiş betonda) : En çok 0,20 mm Basınç dayanımı :deneme betonu şahit betonun en az % 75 i Avantajları Donma çözülmeye karşı dayanıklılık İşlenebilirlik Düşük geçirimlilik 7

8 Tasarım Aşaması 5.Priz Hızlandırıcı katkılar Karışımın, plastik halden katı hale geçmeye (prizin) başlama süresini kısaltan kimyasal katkı Eşit Kıvamda Priz başlangıcı :20 C de: deneme betonu için en az 30 dakika 5 C de :deneme betonu için, şahit betonun en çok % 60 ı Basınç dayanımı : Şahit betonun en az % 80 i (28 günde),en az 28 günlük değer (90 günde) Hava Miktarı: Şahit betonun en çok %2 üzerinde (hacimce) Avantajları Soğuk havalarda betonu don etkisinden korumak Erken mukavemet istenen yapılar 8

9 Tasarım Aşaması 6.Priz Geciktirici katkılar Karışımın, plastik halden katı hale geçmeye (prizin) başlama süresini uzatan kimyasal katkı. Eşit Kıvamda Priz başlangıcı :deneme betonu,şahit betondan en az 90 dakika fazla Priz sonu : deneme betonu, şahit betondan en çok 360 dakika sonra Basınç dayanımı :deneme betonu şahit betonun en az % 80 i (7 gün de), en az % 90 ı (28 gün de) Hava miktarı : Şahit betonun en çok % 2 üzerinde (hacimce) Avantajları Soğuk derzlerin önlenmesi Betonun uzun mesafelere taşınması Hava sıcaklığının yüksek olduğu durumlar Kütle betonu dökümüne imkan tanıması 9

10 Tasarım Aşaması 7.Su Geçirimsizlik katkıları Sertleşmiş betonun kılcal su emmesini azaltan kimyasal katkı Eşit Kıvam veya eşit su/çimento oranı Kılcal su emme : 7 günlük kürden sonra, 7 günlük deney için; en çok % 50 si 90 günlük kürden sonra, 28 günlük deney için; deneme betonu en çok % 60 ı Basınç dayanımı : 28 günde deneme betonu şahit betonun en az % 85 i Hava miktarı : Şahit betonun en çok % 2 üzerinde (hacimce) Avantajları Su yapılarında (Baraj, tünel,arıtma, havuz, su deposu vb.) Bina temel, çatı betonlarında 10

11 2. ÜRETİM AŞAMASI 11

12 Üretim Aşaması Üretim Aşaması Tasarlanan bu ana hammaddeler TS EN e göre hesap edilerek her beton sınıfına göre beton karışım hesabı oluşturulur. Bu formülasyon beton santraline girilerek üretime geçilir. Buradaki beton sınıfından kasıt : 12

13 Üretim Aşaması 1- Basınç Dayanım Sınıfları (N/mm²) : Beton Sınıfı Silindir Küp N/mm² N/mm² C16/ C20/ C25/ C30/ C35/ C40/ C45/ C50/ G

14 3. TAŞIMA AŞAMASI 14

15 15 Taşıma Aşaması

16 Taşıma Aşaması Taşıma Aşaması Hazır beton, çabuk kullanılması gereken bir üründür. Üretiminden itibaren yaklaşık 2 saat içerisinde, müşteri tarafından teslim alınması ve kalıba yerleştirilmesi gerekmektedir. Özel durumlarda katkı kullanılarak betonun yerleştirilme süresi 5 saat e kadar çıkartılabilir. Hazır beton taşımasında en önemli unsur mikser katı geldi diye betona su katılmasıdır. Kolay işlensin diye miksere bir teneke su vermek betonun dayanımını yarıya düşürür. 16

17 Taşıma Aşaması Taşıma Aşaması Örneğin C 25/30 Betonuna bir teneke (30 litre) su vermek ile beton sınıfını C20/25 betonu haline getirmek anlamına gelir. Birde bu betona vibratör kullanılmıyor ve beton şişlenmiyor ise bu betonun sınıfı C10-12 olmaktadır. Sonuç olarak o betondan kimseye hayır gelmez 17

18 Taşıma Aşaması Taşıma Aşaması Örneğin:C25 Beton sınıfı için Çimento:320 Su:192kg Su/Çim:192/320=0,60 Bulunan Dayanım:31Mpa (C25/30) Su:192+30:222kg C25/30 C20/25 Çim:320kg Su/Çim:222/320=0,69 Bulunan Dayanım:25Mpa (C20/25) W/C:0,60 W/C:0,69 18

19 Taşıma Aşaması Taşıma Aşaması Su miktarına bağlı Basınç mukavemeti. Seyri 19

20 4. YERLEŞTİRME VE SIKIŞTIRMA AŞAMASI 20

21 Yerleştirme ve Sıkıştırma Aşaması Yerleştirme aşamasında dikkat edilecek hususlar 1-Betonun iyi yerleşmesi ve yerleştirilmesi için kaliteli sağlam bir kalıba gereksinim vardır. 2-Kalıp düzgün olmalı ve çimento şerbetini sızdırmamalıdır. 3-Kalıbın kolay sökülmesi ve beton yüzeyinin düzgün olması için beton dökülmeden önce, kalıp yüzeyleri kalıp yağı ile yağlanmalıdır. 4-Beton donatısını dış etkilerden korumak için donatı ile kalıp arasına pas payı konulmalı. 21

22 Yerleştirme ve Sıkıştırma Aşaması Pas payının olmayışı ve korozyon 22

23 Yerleştirme ve Sıkıştırma Aşaması Pas payının olmayışı ve korozyon 23

24 Yerleştirme ve Sıkıştırma Aşaması Pas payının olmayışı ve korozyon Donatının son hali 24

25 Yerleştirme ve Sıkıştırma Aşaması Betonun sıkıştırılması aşamasında (boşluksuz yerleşmesi için) alınacak Tedbirler 25 1-Beton dökümü yapılırken 50cm yükseklikte beton dökülmemelidir. 2-Sıkıştırma işlemi öncelikle vibrasyon ile yapılmalıdır. Vibrasyon yapılamıyor ise çok iyi şişlenmeli ve tokmaklanmalıdır. Sıkıştırma amacı; taze betonun homojen dağılımını sağlamak, beton içindeki sıkışmış havayı dışarıya atmak ve betonun doluluğunu (kompasiteyi) artırmak için kullanılır.

26 Yerleştirme ve Sıkıştırma Aşaması Dalıcı Vibratörler Kullanılırken Dikkat edilmesi gerekli hususlar: 1-Vibratörün çapı, kullanılacak yere bağlı seçilir. 2-Perde, kolon gibi düşey taşıyıcı elemanlarda cm tabakalar halinde yerleştirilmelidir. 3-Tabliye, Temel gibi yatay elemanlar için vibratörün önünde büyük yığınlar bırakılmamalı kalıp seviyesi korunmalıdır. 4-vibratörler düşey daldırılmalı ve yavaş yavaş yukarıya çekilerek betonun içindeki havanın atılması sağlanmalıdır. 5-Ayrışmayı önlemek için aşırı vibrasyondan kaçınılmalıdır. 26

27 Yerleştirme ve Sıkıştırma Aşaması Betonun yerleştirilmesi (Vibratör Uygulaması) Vibratör uygulanacak noktaların ara mesafesinin bulunmasının basit kuralı Örneğin: 50mm çaplı bir vibrasyon şişesinin Etki çapı 25 cm olur. İki vibrasyon arası mesafe e=1,7x25=42,5 cm olmalıdır 27

28 28

29 5. BAKIM VE KÜR AŞAMASI 29

30 Bakım ve Kür Aşaması Bakım ve Kür Aşaması Yerine yerleşen betonun dayanımının zaman içinde gelişimi, bünyesindeki suyun çimento ile yapacağı hidratasyon ile mümkündür. Hidratasyon olayını engelleyen nedenler; Havanın aşırı sıcak olması Havanın aşırı soğuk olması Havanın rüzgarlı olası 30

31 Bakım ve Kür Aşaması Sıcak Havada Beton Dökümü 31

32 Bakım ve Kür Aşaması Sıcak Havada Beton Dökümü Beton dökümü için en elverişsiz ortam yüksek sıcaklıktaki kuru ortamdır. Sıcak havada beton yüzeyindeki suyun buharlaşması plastik rötre ve farklı oturmalara yol açar. Geniş yüzeyli betonlarda yerleşmeden hemen sonra iri malzeme dibe çöker. Dökümü izleyen kısa bir süre içinde yüzeyde su birikir ve hızla buharlaşır. Buharlaşan suyun terleyen sudan fazla oluşu yüzeyde gerilmelere ve sonunda betonun çatlamalarına sebep olur. Betonun dayanımını etkileyen faktörleri özetlersek: 1-Çevre nemi 2-Direk güneş ile temas 3-Beton sıcaklığı 4-Rüzgar Hızı 5-Kür şartları, diye sıralayabiliriz 32

33 Bakım ve Kür Aşaması ALINACAK ÖNLEMLER: 1-Betonun döküm yeri iyice sulanmalı ısı iletkenliği sağlatılmalıdır. 2-Betonun yerleştirme işlemi daha çok personelle, mümkün olan en kısa zamanda iyi vibrasyon işlemi yapılmalıdır. 3-Beton uzak mesafelere taşınacak veya bekleme süresi uzun ise Piriz geciktiriciler kullanılmalıdır. 4-İnşaat mahallinde kesinlikle su verilmemeli 1m³ betona ilave edilecek 10 litre su basınç dayanımına %8 oranında bir azalmaya sebep olacaktır. 5-Beton yerleştirildikten sonra mastarlayıp bırakmalı, yüzey parlaklığı kaybolup üzerinde gezildiğinde ayak izi birkaç mm olduğunda tahta mala ile düzeltme yapılmalıdır. 6-Beton dökümünden takriben (Topu izi çıkmaya başlama anından) dakika sonra kür uygulaması yapılmalıdır. 33 Sıcak Havada Beton Dökümü

34 Bakım ve Kür Aşaması Sıcak Havada Beton Dökümü KÜRLEME: a)yağmurlama şeklinde (gölleme usulü ile) yapılabilir, b)telis çuvalı ile kapatılması ve çuvalın sürekli ıslak tutulması yapılabilir, ile 34

35 Bakım ve Kür Aşaması KÜRLEME: Sıcak Havada Beton Dökümü c)plastik örtüler ile (Naylon vb.) kaplanması ile yapılabilir, d)yüzeyinin hava ile temasını kesen beton katkıları ile yapılabilir, 35

36 Bakım ve Kür Aşaması Sıcak Havada Beton Dökümü KÜRLEME: e)buhar Kürü ile yapılabilir, 36

37 Sıcak Havada Beton Dökümü Beton Sıcaklığına bağlı Piriz süresi seyri 37

38 Bakım ve Kür Aşaması Soğuk Havada Beton Dökümü 38

39 Bakım ve Kür Aşaması Soğuk havada beton dökümü Üç gün süreyle ortalama sıcaklık +5 C ile +10 C nin arasında kalmışsa soğuk hava hüküm sürüyor denir. 39

40 Bakım ve Kür Aşaması Soğuk Havada Beton Dökümü İnşaat teknik şartnameleri en düşük beton sıcaklığının +5ºC ile +10ºC arasında olmasını şart koşar. Ortam sıcaklığının +5ºC altında olması basınç mukavemetlerini önemli ölçüde azaltır. 40

41 Bakım ve Kür Aşaması Soğuk Havada Beton Dökümü 0ºC de derecede beton, içindeki su donduğunda hacmin %9 u kadar genişler. Böyle bir yapı, betonun mukavemetini önemli miktarda azaltır. Donan su hacminin %9 u kadar genişler.betonda çatlaklı bir yapı oluşur. Böyle bir yapı, betonun mukavemetini önemli miktarda azaltır. 41

42 Bakım ve Kür Aşaması Soğuk havada beton dökümünde alınacak önlemler: 1-Kar, Buz ve donmuş kısımlar, betonun yerleştirileceği yerden tamamen kaldırılmalıdır. 2-Yüksek çimento dozu ve düşük (W/Ç) orana sahip beton kullanılmalıdır. 3-Betonu dona karşı koruyan katkılar kullanılmalıdır. KİMYASAL KATKILAR BETONUN DONMASINI TEKBAŞINA ÖNLEYEMEZ...!! 4-Betonla temas edecek yüzeylerin sıcaklığı ile dökülen betonun sıcaklığı arasında farkın büyük olmamasına özen gösterilmelidir. Gerekirse beton dökülecek yer ısıtılmalıdır. 5-Kalıp sökme süresi don yapan günler kadar uzatılmalıdır. En önemlisi basınç mukavemeti %70 ini almadan kalıp sökümü yapılmamalıdır. Bu süre iyi bir beton için +10ºC sıcaklıkta 3 gündür. 6-Beton dökümünden sonra taze betonun üzeri elyaf takviyeli branda, köpük levha, poliüretan köpük, saman,cam yünü veya en azından plastik (Naylon) örtüler ile kapatılmalıdır. 7-Düşük kıvamlı beton dökümü tercih edilmelidir. 42

43 Bakım ve Kür Aşaması Soğuk havada beton dökümünde alınacak önlemler: 43

44 Bakım ve Kür Aşaması Soğuk Havada Beton Dökümü Sıcaklığa Bağlı Piriz süresi değişimi Su/Çimento oranına bağlı piriz süresi 44

45 BETONDA GÖRÜLEBİLECEK YÜZEY PROBLEMLERİ 45

46 Beton Yüzey Problemleri PLASTİK RÖTRE ÇATLAKLARI Nedenler: Ortam Sıcaklığı. Bağıl Nem. Rüzgar Hızı. Beton Sıcaklığı Önlemler: Kalıp Islatılmalıdır. Beton döküm süresi minimize edilmelidir. Bitiminden hemen sonra kür malzemesi, ıslak çuval veya yağmurlama yapılmalıdır. 46

47 Beton Yüzey Problemleri PLASTİK OTURMA ÇATLAKLARI Nedenler: Ortam Sıcaklığı. Uygun olmayan granülometri. Aşırı dozda piriz geciktirici katkı Önlemler: Yeterli pas payı bırakılmalı Uygun Agrega granülometri seçilmeli. Fazla miktarda ince malzeme kullanımından kaçınma. Düşük kıvamda beton dökümü 47

48 Beton Yüzey Problemleri PLASTİK RÖTRE ÇATLAKLARI 48

49 Beton Yüzey Problemleri KILCAL ÇATLAKLAR PULLANMA : 49

50 Beton Yüzey Problemleri TUZLUSUYUN (Sülfatlı Suların) ETKİSİ 50

51 Beton Yüzey Problemleri SEGREGASYON Nedenler: Uygun olmayan agrega tane boyu İnce mlzm. eksikliği Aşırı kimyasal katkı kullanımı. Betonun aşırı sulu olması Betona sonradan su ilave edilmesi Betonun çok yüksekten yerleştirilmesi Aşırı veya uygunsuz vibrasyon Önlemler: Uygun miktarda ince malzeme içeren üniforma beton kullanımı Betona su azaltıcı ve hava sürükleyici katkı ilave edilmesi Soğuk havada piriz hızlandırıcılar kullanmak Betonun mak. 50cm yüksekten dökmek Aşırı vibrasyon uygulamamak 51

52 HAZIR BETON İLE ELE DÖKÜLEN BETONUN MUKAYESESİ 52

53 Hazır betonun Mukayesesi Hazır Beton Kalitedir Elle dökülen betonda kaliteden söz edilemez Hazır Beton Standartlara uygunluktur. Elle dökülen betonun standardı yoktur. Hazır Beton Zamandan Tasarruftur. Elle dökülen beton zamanı çok uzundur. Bundan dolayı beton da soğuk derz yapma ve depremde oluşabilecek kayma gerilmelerine karşı mukavim değildir. Hazır Beton karışımı homojendir. Elle dökülen beton karışımı homojen değildir. 53

54 Hazır betonun Mukayesesi 54 Hazır Beton da Durabilite Ömrü çok uzundur. Elle dökülen betonda durabilite = ömür yoktur. Veya çok kısadır. Hazır beton çevrecidir. Elle dökülen beton çevreye zarar verir. Çevre düzenini bozar (görüntü, gürültü ve çevre kirliliği yapar) Hazır Beton Ekonomiktir. Zaman ve kalite göz önüne alındığında elle dökülen beton çok pahalıdır. Hazır Betonun her aşamasında denetim vardır. Denetim deneyimli personeller tarafından yapılır. Elle dökülen betonun standardı olmadığı için denetimi yapılamaz.

55 SABIRLA DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER 55