KAYSERİ DE ÖRNEK BİR ALIŞVERİŞ MERKEZİ (AVM) MERKEZİ KLİMA SANTRALİNİN ENERJİ VERİMLİLİĞİ ESASLI TASARIMI VE EKONOMİK ANALİZİ

Transkript

1 1. Ulusal İklimlendirme Soğutma Eğitimi Sempozyumu 5-7 Eylül Balıkesir KAYSERİ DE ÖRNEK BİR ALIŞVERİŞ MERKEZİ (AVM) MERKEZİ KLİMA SANTRALİNİN ENERJİ VERİMLİLİĞİ ESASLI TASARIMI VE EKONOMİK ANALİZİ Şahin Murat OĞUR, Ekrem TAÇGÜN, Onur DENİZHAN, Ahmet ERDOĞAN, Suat CANBAZOĞLU İnönü Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Makine Mühendisliği Bölümü, Malatya ÖZET Bu çalışmada; Kayseri ilinde örnek bir Alışveriş Merkezi (AVM) için ısıtma ve soğutma yük hesaplamaları ile birlikte enerji verimliliği göz önüne alınarak, AVM için uygun HVAC sistem ve bileşenlerinin seçimi yapılmıştır. Sistem ve bileşenlerinin seçimlerinde enerji verimliliği yanında ilk yatırım ve işletme masrafları da göz önüne alınmıştır. AVM nin dış (taze) hava ihtiyacı fazla olan 4 mahalli (eğlenceler, mağaza sirkülâsyon alanları, fast-food ve sinemalar) için yüzeyi higroskopik madde kaplı döner tip ısı değiştiricileri yardımıyla, dışarı atılan egzoz havasının duyulur ve gizli ısısından yararlanılarak yapılabilecek olan enerji geri kazanımı miktarları yanında, bu ısı değiştiricilerin geri ödeme süreleri de hesaplanmıştır. Ayrıca AVM nin yıllık ısıtma, soğutma ve elektrik enerji tüketimleri belirlenerek, çalışmaya konu olan AVM de kojenerasyon veya trijenerasyon sistemlerinin kullanılması hali için ekonomik analiz yapılarak sistemlerin geri ödeme süresi hesaplanmıştır. Anahtar Sözcükler: Enerji Verimliliği, Merkezi Klima Santrali, Isıtma-Havalandırma-Klima, Ekonomik Analiz ABSTRACT In this study, selection of suitable HVAC system and its components for the mall by thinking energy efficiency was done after heating and cooling loads of a sample mall building in Kayseri-Turkey had been calculated. Investment and operating costs were also considered in selection of suitable HVAC system and its components. Energy savings and refund periods were calculated for he using of high efficient rotating heat exchangers with hygroscopic

2 material coating to take advantages such as sensible and latent heats of exhaust air in four units of the mall having large fresh air necessity such as entertainments, hallways, fast-food and cinemas. Additionally, refund periods were determined by analyzing economically the use of cogeraration or trigeneration systems were calculated fort annual heating, cooling and electric loads of a sample mall building in Kayseri-Turkey. Keywords: Energy efficiency, Central Air Conditioning System, HVAC, Economical Analysis 1. GİRİŞ Alışveriş Merkezleri (AVM) enerjinin yoğun olarak tüketildiği binalardır. Alışveriş merkezlerinde ısıtma, soğutma, havalandırma, aydınlatma vb. elektrik enerjisi gibi birçok enerji kullanımını gerektiren uygulamalar bulunmaktadır. Müşteri memnuniyeti için konforun ilk planda tutulduğu AVM ler satışı artırmaya yönelik aydınlatmaların fazla oranda kullanıldığı, ısıtma ve soğutma sistemlerinin yaz-kış sürekli devrede olduğu için büyük miktarlarda enerji tüketiminin olduğu ve bu nedenle işletim maliyetlerindeki azalmanın sürekli olmasının hedeflendiği kuruluşlardır. Dolayısı ile alışveriş merkezlerinde yapılacak enerji verimliliği uygulamaları işletim maliyetlerinin azaltılması açısından oldukça önemlidir. Alışveriş merkezleri için hazırlanacak Enerji Kimlik Belgesi (EKB) ile binanın enerji performansı belirlenip, binanın enerji sınıfının yükseltilmesi ya da var olan enerji sınıfının korunmasına yönelik enerji verimliliği çalışmaları yapılabilir. Sadece büyüklüğü, cazibeyi ve mimari açıdan estetiği ön plana çıkaran tasarımlar yerine, enerji verimliliği de dikkate alınarak yapılacak tasarımlarla, AVM lerin enerji giderleri % azaltılabilmektedir [1]. AVM lerde yapılacak enerji verimliliği projelerinin ortalama geri dönüş süresi ortalama 3 yıldır [2]. AVM lerde yapılacak olan enerji etütleri neticesinde enerjinin en çok kullanıldığı kayıp ve kaçakların yaşandığı birimler tespit edilerek, bu bölümlerde enerji tasarrufu ve enerjinin verimli kullanılmasını sağlayan projeler hazırlanıp uygulanabilir. AVM lerde enerji tasarrufuna yönelik yapılacak önemli uygulamaların başında ısıtma, soğutma, havalandırma ve aydınlatma birimlerinde uygulanacak tasarruf ve iyileştirmeler gelir. AVM lerde bina yönetim sistemlerinin kurulması ve uygulanması enerji verimliliği için yapılacak önemli uygulamalardandır. EVA Gayrimenkul Değerleme Danışmanlık A.Ş. ve Akademetre Research & Planning tarafından, alışveriş merkezleri (AVM) sektörünü irdelemek, Türkiye'deki potansiyel yatırım bölgelerini tespit etmek ve ihtiyaç duyulan AVM tip ve büyüklüklerini ortaya koymak ve gelecek öngörülerini belirlemek amacıyla hazırlanan ''Türkiye AVM Potansiyel Raporu e göre, Türkiye'de 265 aktif AVM bulunduğu, 55 ilin ise henüz AVM ile tanışmamış durumda bulunduğu belirtilerek, 2014 yılında Türkiye'deki faal AVM sayısının 347'ye çıkacağı öngörüsünde bulunulmuştur [3]. Bu AVM lerin 2011 yılında yaklaşık 350 milyon dolar karşılığında enerji tükettiği tahmin edilmektedir. Bu nedenle, sayıları hızla artan AVM lerin enerji verimli binalar olarak tasarlanması bir mecburiyet haline gelmiştir. Yaklaşık m 2 lik kapalı alana sahip olan AVM lerin mağazalar dahil yıllık MWh mertebelerindeki elektrik enerjisi tüketiminin 1 milyon 800 bin TL olduğu, yakıt olarak kullanılan doğalgaz masraflarının ise kış aylarında 40 bin TL olduğu ifade edilmektedir [1]. Enerji üretimimizin % 70 inin ithal enerji kaynakları ile karşılandığı düşünüldüğünde günümüz şartlarında enerjinin verimli kullanılmasını gerekliliği açıktır. EİE Genel Müdürü M. Kemal Büyükmıhçı sanayideki enerji tasarruf potansiyelinin % 30 lar civarında olduğunu belirtmiştir.

3 2. BİNA BİLGİLERİ Alışveriş Merkezi (AVM) İç Anadolu Bölgesinde Kayseri de bulunmakta olup, bina Hipermarket (C1-C5), Mağaza Sirkülasyon Alanları (A1-A5), Mağazalar (B1-B4), Fast-Food, Eğlenceler, Departman Store (Mağazaları), Yapı Market ve Sinema Salonları olarak sekiz ana kısma ayrılmış olan bölümleri bulunan (bodrum ve zemin) katlıdır ve binanın toplam kullanım alanı m 2 dir. Alışveriş merkezinin basitleştirilmiş kat kesit görünüşleri Şekil 1 de verilmiştir. Binanın ısıtma-soğutma ve havalandırma işlemleri merkezi klima santralleri yardımıyla yapılacaktır Alan Detayı: Bodrum Kat ( Kotu): 29,000 m 2 Zemin Kat ( Kotu) : 29,860 m 2 1. Kat ( Kotu) : 18,450 m 2 2. Kat ( Kotu) : 17,235 m 2 3. Kat ( Kotu) : 3,600 m 2 Toplam : 98, 000 m Bulunduğu Coğrafyanın Özellikleri ve İklim Şartları: Enlem: Boylam: Rakım: Kış İklim Şartları: Sıcaklık: 35:30 E 38:43 N 1,054 m C Yaz Mevsim Şartları: Kuru termometre sıcaklığı: 36 0 C Yaş termometre sıcaklığı: 22 0 C Günlük sıcaklık farkı: C Bağıl Nem: % 36 Entalpi: 74 kj/kg Mutlak Nem: 14.3 g/kg Yukarıda belirtilen alanların ilk aşamada kullanım aktivitelerine ve iklimlendirme ihtiyaçlarına göre merkezi iklimlendirme sistemi seçiminde baz alınacak olan ısıl yükleri hesaplanmıştır. AVM nin çalışma saatleri aralığı 10:00-22:00 olmak üzere günde 12 saat faaliyet gösterdiği kabul edilmiştir. Mahallerin ortalama kişi sayıları, mahal türüne ve m 2 alanına bağlı olarak ilgili tablolardan alınmıştır [4].

4 Şekil 1.a. AVM nin zemin kat kesit görünüşü. Şekil 1.b. AVM nin 1. kat kesit görünüşü.

5 Şekil 1.c. AVM nin 2. kat kesit görünüşü. Şekil 1.d. AVM nin 3. kat kesit görünüşü. 3. ENERJİ VERİMLİLİĞİ İÇİN AVM DE YAPILAN UYGULAMALAR Isıtma, soğutma, nem alma, nemlendirme, havanın kütlesel debisi, basınç kayıpları, fan motor gücü vb. gibi hesaplamalar Kayseri nin 1054 m rakım değerinde nemli havanın Psikrometrik diyagramından alınan termodinamik özelikleri (yoğunluk, entalpi, bağıl ve mutlak nemler, vb.) esas alınarak yürütülmüştür 5. AVM nin kışın ısıtılan tüm mahalleri için konfor bölgesinde kalınmak üzere iç mahal kuru termometre sıcaklığı 20 0 C ve bağıl nem % 50 değerleri alınmıştır. Kışın mahal sıcaklığını 1 C arttırmak için yaklaşık % 6 oranında daha fazla yakıt gerekmektedir. Oda sıcaklığı 23 C iken ısı kaybı 100 ise; oda sıcaklığı 22 C olursa % 6, oda sıcaklığı 21 C olursa % 12 ve oda sıcaklığı 20 C olursa % 18 oranında bir yakıt tasarrufu sağlanabilmektedir 2. AVM nin yazın soğutulan tüm mahalleri için konfor bölgesinde kalınmak üzere iç mahal kuru termometre sıcaklığı 26 0 C ve bağıl nem % 50 değerleri alınmıştır. Yazın oda sıcaklığının 1 o C daha yüksek seçilmesinin enerji tüketiminde % 7-10 mertebelerinde tasarrufa imkân verebileceği unutulmamalıdır 6,7. Konfor bölgesinde kalınmak üzere projelendirmede iç sıcaklıkların yukarıda belirtilen limit değerlerinde alınmasının yanında, elektronik termostat kontrolüyle iç hava ile birlikte dış hava

6 sıcaklığının kontrolü ile işletme yapılması halinde merkezi klima sisteminin performansının iyileştirilerek bu tasarrufun daha da artırılabileceği açıktır. Üflenen hava sıcaklığı ile ortam sıcaklığı arasındaki farklar; yaz için 10 0 C ve kış için ise 20 0 C alınarak, yaz ve kış şartlarında her bir mahal için üflenmesi gereken hava debileri dolayısıyla fan güçleri küçültülmeye çalışılmıştır 4. Bunun yanında genel verimi yüksek olan geriye eğik kanatlı santrifüj (radyal) fanlar seçilmesinin yanında bu fanların elektrik motorlarının frekans invertörlü (değişken devirli) olması da enerji verimliliği bakımından tercih edilmiştir 8. Bununla birlikte akış dirençlerini minimize eden uygun fan-kanal ve kanal-menfez vb. bağlantıları yanında, kanal sürtünme kayıplarını azaltacak (uygun kanal malzemesi, büyük akış kesiti veya düşük akış hızları) kabuller yapılarak fan güçleri ve dolayısıyla işletme enerji tüketimleri en aza indirgenmeye çalışılmıştır 8. Kanal boyutları ve yük kayıpları hesaplarında Eş Sürtünme Metodu kullanılmıştır. Fanların yanı sıra tesisatta kullanılan kompresör ve pompalarda da mutlaka frekans invertörlü (hız kontrollü) elektrik motorlarının kullanılması ve yüksek genel verime sahip olmaları esas alınmıştır. Soğutucu Sistem (Chiller) seçiminde eş zamanlılık faktörü (diversity factor) göz önüne alınmasının yanında, % 40 + % 40 + % 20 şeklinde kapasite bölünmesi düşünülmüştür. Benzer şekilde Sıcak Su Kazanı ile Buhar Kazanı seçimlerinde de % 35 + % 35 + % 35 şeklinde kapasite bölmeli seçimler yapılmıştır. Yapılan hesaplamalarda kış klimasında su atomizörlü veya su püskürtülerek adyabatik nemlendirme yapılması durumlarında havadan ısı çekilerek soğutma yapılması ısıtıcı kapasitesini artıracağından, bu uygulamaların enerji verimliği açısından ekonomik olmaması yanında, sağlığa uygunluk (hijyen) bakımından da son yıllarda bu uygulamaların tercih edilmediği görüldüğünden, kış nemlendirmesi için buharla nemlendirmenin kullanılması düşünülmüştür 10. Bununla birlikte yüzeyleri higroskobik madde kaplı bir döner tip ısı eşanjörünün kullanımı ile bazı aylarda nemlendirme ve nem alma ihtiyaçları en aza indirgenerek, enerji verimliliği sağlanabilecektir. Yapı Hipermarket (C1-C5), Mağaza Sirkülâsyon Alanları (A1-A5), Mağazalar (B1-B4), Fast- Food, Eğlenceler, Departman Store (Mağazaları), Yapı Market ve Sinemalar olarak sekiz ana kısma ayrılıp, bu bölümlerin her birine frekans kontrollü merkezi iklimlendirme işlemi uygulanması planlanmıştır Mağazalar ve Hipermarkette ayrıca VAV Kutuları da kullanılarak iklimlendirme ve enerji verimliliğinin arttırılması planlanmıştır. Merkezi Klima Santrallerinin yerleşim yerleri enerji ekonomisi açısından çok önemlidir. Gerek ilk yatırım gerekse işletme masrafları (enerji ekonomisi) açısından kanal uzunluklarının olabildiğince kısa ve dirsek vb. yerel kayıp elemanlarının da mümkün mertebede en az sayıda olması çok önemlidir. Projede buna dikkat edilerek, Hipermarket için kullanılan Rooftop hipermarketin çatısına konulurken, diğer merkezi klima santralleri de uygun bir şekilde yerleştirilmiştir. Cihazların görünürde yer kaplamaması, kamufle edilmesi, kanal bağlantılarının daha rahat yapılabilmesi ve gürültü probleminden kaçınılması gibi sebeplerden dolayı, Hipermarket (C1-C5) kısmı için Hava Soğutmalı Çatı Üstü (Rooftop) Karışım Havalı Paket İklimlendirme Santrali kullanılması uygun bulunmuştur 12, 13. Diğer bölümler için ise karışım havalı klasik kanal tipi merkezi klima santralleri düşünülmüştür. Gerek ilk yatırım gerekse işletme masrafları açısından sıcak su, soğuk su ve buhar tesisatları boru uzunluklarının olabildiğince kısa ve dirsek vb. yerel kayıp elemanlarının da mümkün mertebede en az sayıda olması için Sıcak Su Kazan Dairesinin ve Sıcak Su Sirkülâsyon Pompalarının B1-B02, B3-B03 Bölümlerine, Buhar Kazanı Dairesinin B2-B02 Bölümüne, Chiller Soğutucuları ve Soğuk Su Pompalarının A3-C01, B4-B03 Bölümlerine ve Soğutma Kulelerinin ise A Blok Çatı Bölümüne konulması uygun bulunmuştur. Egzoz havasının toplam ısısından (duyulur ve gizli) yararlanmak üzere dış hava ihtiyacı fazla olan 4 mahal için (Eğlenceler, Sinema Salonları, Fast-Food ve Mağaza Sirkülâsyon Alanları)

7 Döner Tamburlu Isı Eşanjörü kullanılmıştır. İlk yatırım maliyetini fazla artırmaması için diğer 4 mahalde böyle bir uygulamaya gerek duyulmamıştır. Bu tür sistemlerin özellikle büyük miktarda taze hava ihtiyacı olan tesislerde işletme aşamasında sağlayacağı enerji ekonomisiyle kısa sürelerde kendisini amorti edebileceği gibi, m 3 /h ve daha fazla taze hava ihtiyacı olan büyük tesislerde ilk yatırım masraflarının da makul oranlarda oldukları bilinmektedir Isı eşanjörü olarak yüzeyleri higroskobik madde kaplı olup, nem transferini de sağlayan, frekans invertörlü motoru ile tambur dönüş hızı ayarlanarak eşanjör veriminin veya çıkış sıcaklıklarının kontrolüne de imkan sağlayan yüksek verimli Entalpi veya Isı Tekeri olarak ta adlandırılan Döner Tamburlu Isı Eşanjörü seçiminin yapılması uygun bulunmuştur. Böylece mahal havasının nem kontrolüne de önemli ölçüde katkıda bulunulmuştur. Yazın (özellikle sıcak ve nemli iklimlerde) besleme havasından egzoz havasına olan nem transferi soğutma yükünü azaltırken, kışın (özellikle soğuk ve kuru iklimlerde) ise egzoz havasından besleme havasına olan nem transferi nemlendirme ünitesi yükünü azaltacaktır. Isı tekerlerinin entalpi verimleri (etkinlikleri) 0.80 kabul edilerek, ısı geri kazanım oranları kış için Fast-Food, Mağaza Sirkülâsyon Alanı, Eğlenceler ve Sinemalarda sırasıyla; % 43, % 47, % 49 ve % 51, yaz için ve Sinemalar, Fast-Food, Eğlenceler ve Mağaza Sirkülâsyon Alanında sırasıyla; % 26, % 30, % 34 ve % 36 olarak hesaplanmıştır. Döner tip ısı eşanjörünün kullanıldığı bu 4 mahal için kışın ortalama olarak % 47.5, yazın ise % 31.5 oranında ısı geri kazanımı sağlandığı anlaşılmaktadır. Döner tamburlu ısı eşanjörü ile egzoz ve taze (dış) hava fanları bağlantı biçimi olarak yaz-kış verimli kullanıma uygun olup, uygulamada en çok kullanılan egzoz havası ile taze hava arasındaki basınç farkının egzoz hattındaki klape yardımıyla ayarlanabildiği Şekil 2. de görülen düzenleme seçilmiştir 16. Şekil 2. Döner tamburlu ısı eşanjörü ile egzoz ve taze (dış) hava fanları bağlantısı. Yaz klimasında gerek ilk yatırım gerekse işletme masraflarını en aza indirerek, enerji ekonomisine büyük katkısı olan by-pass oranı (faktörü) dikkate alınarak soğutucu serpantin seçimi yapılmış 17 ve enerji verimliliği açısından AVM nin tüm mahalleri için by-pass oranı olarak 0.1 değeri alınmıştır 4. Kojenerasyon veya Trijenerasyon Sistemlerinin kullanımı ile ısıtma, soğutma ve elektrik enerjisi ihtiyacı yüksek olan yapıların enerji maliyetinin azaltılabileceği bilinmektedir 18. Bu nedenle bildiriye konu olan binanın aylar ve saatler bazında yıllık ortalama enerji (ısıtmasoğutma-elektrik) kapasite ihtiyacı çıkarılmış 19 ve ilgili bir firmayla temasa geçilerek Kojenerasyon ve Trijenerasyon Sistem fiyatları alınmış ve fizibilite hesaplamaları yapılarak geri ödeme süreleri hesaplanmış ve sistemin sağlayacağı enerji ekonomisiyle 1.5 yıldan daha kısa bir sürede sistemin kendisini amorti edebileceği anlaşılmıştır 20. AVM ve hastanelerin ısıtma, elektrik ve soğutma enerji ihtiyaçlarının yani sistem kapasite bilgilerinin optimum olarak belirlenmesi halinde ülkemizde geniş bir yelpazede uygulama potansiyeli mevcut olup, bu sistemlerin kullanılması halinde önemli yararlar sağlayacağı unutulmamalı ve yaygınlaştırılmasına çalışılmalıdır 21. Ege ve Akdeniz gibi ılıman iklimlerde trijenerasyon uygulamaları kojenerasyon sistemlerine göre daha avantajlı olmaktadır 21. Hipermarket için toplam 5 adet Doğalgazlı Isıtmalı, Scroll Kompresörlü (2 + 2), Fanları Frekans İnvertörlü, Entalpi Kontrollü Karışım Havası Ayarlanabilen ve serbest soğutma

8 yapılabilen bir Paket Tipi Rooftop Klima Santrali seçilmiştir. Bildiriye konu olan yapıda kullanılan merkezi klima santrallerinin, VAV kutularının ve döner tip ısı değiştiricilerinin adetleri ve kullanılan mahallere göre dağılımı Tablo.1 de verilmiştir. Merkezi klima santrallerine ilave olarak toplam 78 adet VAV kutusuyla Mağazalara ve Hipermarkete değişken debili hava üflenerek iklimlendirme yapılması enerji verimliliği açısından uygun bulunmuştur. Karışım havalı merkezi klima santrallerinden Sinemalar, Mağaza Sirkülasyon Alanları ve Eğlenceler mahalleri için kullanılanlarda sadece yazın taze havalı çalıştırılma ihtiyacı olduğu belirlenmiş olup, bu mahallerde kışın, diğer mahallerde ise kış-yaz klimaların karışım havalı olarak çalıştırılma ihtiyacı olduğu belirlenmiştir 19. Otopark bölümünde enerji ekonomisi açısından hava üflemesi yapılmayarak, doğal havalandırma yapılması uygun bulunmuştur. Bu amaçla iyi bir doğal havalandırma sağlamak için karşılıklı olarak aralarında en fazla 20 m mesafe olacak şekilde 0.06 m 2 / park alanı olacak şekilde açıklıklar olması ilk yatırım ve işletme masraflarını azaltacaktır 22. Yapıda otopark alanımız m 2 olduğundan, bu durumda toplam 1715 m 2 alana sahip açıklıkların otoparkta karşılıklı olarak bulunabilmesi mümkün olacaktır 22. Projede sadece egzoz havasının cebri olarak fanlarla emilmesi düşünülmüş olup, bu amaçla toplam 9 adet egzoz fanı seçilmiştir. Egzoz havasının bir kısmının otoparka verilmesi ısıl yüklerin azaltılmasına katkıda bulunabilecektir. Tablo-1. AVM de kullanılan merkezi klima santrallerinin ve döner tip ısı değiştiricilerinin adetleri ve kullanılan mahallere göre dağılımı. MAHAL KARIŞIM HAVALI KLİMA SANTRALİ ADEDİ ROOF-TOP KLİMA SANTRALİ ADEDİ VAV KUTUSU ADEDİ DÖNER TİP ISI DEĞİŞTİRİCİSİ ADEDİ Hipermarket Sinemalar Mağazalar Mağaza Sirkülâsyon Alanları Eğlenceler Fast Food Departman Store Yapı Market Toplam Isıtıcı Sıcak Su, Soğutucu Soğuk Su ve Soğutma Kulesi Sirkülâsyon Pompaları olarak, Değişken Devirli İkiz Sirkülasyon Pompaları seçilerek, kolektör boyutu küçülmüş, daha az sayıda vana, bağlantı flanşı, cıvata, sızdırmazlık contası ve kaynak malzemesi kullanılmış, montaj süresi kısalmış ve işçilik maliyetleri azalmıştır. Hipermarkette dönüş menfezleri alttan soğutucu vitrinlerin bulunduğu bölgede olacak şekilde dönüş havasının döşeme altı kanallarda toplanması uygun bulunmuştur. Böylece soğuk havanın döşeme seviyesine çöküp kalması önlenmiş olacaktır. Su soğutmalı Chillerlerin ilk yatırım maliyeti, hava soğutmalı olanlara göre % 25 civarında daha ucuz olmakla birlikte; kule, sirkülasyon pompaları, ilave montaj malzemeleri de hesaba dahil edildiğinde bu oran % 15 mertebesine düşmektedir. Chiller kapasitesi büyüdükçe, su soğutmalı gruplar, fiyat ve isletme maliyeti açısından bakıldığında daha avantajlı hale gelmektedir. Chiller seçiminde yapının 3651 kw lık toplam soğutma yüküne 0.75 gibi eş zamanlılık faktörü (diversity factor) uygulandıktan sonra kapasite bölmesi uygulanmıştır. Hipermarket dışında kalan mahallere ait merkezi klima santralleri soğutucularının eş zamanlılık

9 faktörü uygulandıktan sonra belirlenmiş olan toplam 2921 kw lık toplam soğutma yükünü karşılamak üzere, su soğutucuları olarak, % 40 + % 40 kapasitede, (R407c soğutucu akışkanlı, vidalı kompresörlü, COP = 5.45, soğutma yükü = 1020 kw) 2 adet Su Soğutmalı Chiller ile birlikte genellikle sistemin ilk devreye alınması aşamasında kullanılmak üzere, % 20 kapasitede (R407c soğutucu akışkanlı, vidalı kompresörlü, COP = 3.79, soğutma yükü = 960 kw) 1 adet Hava Soğutmalı Chiller in seçimi uygun bulunmuştur. Chiller su giriş sıcaklığı 12 0 C ve su çıkış sıcaklığı ise 7 0 C alınmıştır. Klima santrallerinin ihtiyacı olan toplam 8950 kw lık toplam ısıtıcı yükünü karşılamak üzere, Sıcak Su Kazanı olarak, Doğalgazlı Yoğuşmalı Üç Geçişli Çelik Kazanı (yüksek yanma verimliliğinde, ısıtma gücü 3050 kw ve işletme basıncı 6 bar olan), % 35 + % 35 + % 35 kapasitede 3 adet seçilmiştir. Sıcak su kazanları için 3 adet Pnömatik Oransal Kontrollü Gaz ve Çift Yakıtlı Brülörler seçilmiştir. Fan motoru frekans kontrollü olup, hem yakıt hem de elektrik ekonomisi sağlayabilen bir model olup, baca hava fazlalık katsayısı sensörü kontrollü bir yanma ile yüksek yanma verimi de sağlanabilmektedir. Genleşme Deposu olarak, Pompa Kontrollü 5000 L lik 3 adet Kapalı Tip Genleşme Deposu seçilmiştir. Toplam 13 adet Isıtıcı Sıcak Su ve toplam 15 adet de Soğutucu Soğuk Su Pompaları olarak, Değişken Devirli İkiz Sirkülasyon Pompaları seçilmiştir. Klima santrallerinin ihtiyacı olan toplam 3578 kw lık buhar ısıtıcı yükünü ve 4952 kg/h lik buhar debisini karşılamak üzere, Düşük Basınçlı Tip Paket Doğalgazlı Ekonomizörlü (0.95 in üzerinde yüksek yanma verimliliğinde, ısıtma gücü = 1293 kw, buhar debisi = 2000 kg/h ve maksimum buhar basıncı 1 bar olan), % 35 + % 35 + % 35 kapasitede 3 adet Buhar Kazanı seçilmiştir. Açık Devreli Aksiyal Fanlı Soğutma Kulelerinin ilk yatırım ve işletme masrafları toplamı yönünden en ekonomik sistemler olduğu bilinmekle birlikte 7, aksiyal fanların önemli ölçüde gürültü çalışmaları nedeniyle, frekans kontrollü radyal fanları olan, Soğutma Kuleleri seçilerek, hem gürültü seviyesi minimize edilmiş hem de işletme masrafları azaltılmıştır. 3 adet Karşıt Akışlı Açık Devreli Frekans Kontrollü Radyal Fanlı (su giriş sıcaklığı 31 0 C, su çıkış sıcaklığı 26 0 C ve çevre yaş termometre sıcaklığı 22 0 C) Soğutma Kulesi seçilmiştir. Soğutma Kulesi Sirkülâsyon Pompaları olarak, 3 adet paralel çalışacak Değişken Devirli İkiz Sirkülasyon Pompaları seçilmiştir. Mahallere hem Coanda etkisinden faydalanmak için üfleme açısı ayarlanabilen yatay atışlı dairesel menfezlerle tavana paralel hem de tavandan aşağıya doğru kare menfezlerle hava jetleriyle üfleme yapılarak iyi bir hava karışımı sağlanması amaçlanmıştır. 4. FİZİBİLİTE HESAPLARI VE EKONOMİK ANALİZ Egzoz havasının toplam ısısından (duyulur ve gizli) yararlanmak üzere dış hava ihtiyacı fazla olan 4 mahal için (Eğlenceler, Mağaza Sirkülasyon Alanları, Fast-Food ve Sinemalar) Döner Tamburlu Isı Eşanjörü kullanılmıştır. İlk yatırım maliyetini fazla artırmaması için diğer 4 mahalde böyle bir uygulamaya gerek duyulmamıştır. Döner tip ısı değiştiricileri kullanılması halindeki geri ödeme (amorti) süresi hesaplama sonuçları Tablo 2 de verilmiştir 19. Tablo 2 incelendiğinde merkezi klima santrallerinde döner tip ısı değiştiricisi kullanımı ile mahallere göre ortalama 3-6 ay arasında ve genel ortalama olarak 4 ay gibi kısa bir sürede sistemin kendini amorti ettiği (geri ödediği) görülmüştür. Bulunan sonuçlar literatürle uyumludur [14]. Doğalgazlı içten yanmalı bir motorlu kojenerasyon ile absorbsiyonlu chillerin kullanıldığı trijenerasyon sistemleri için yapılan fizibilite hesaplamaları sonucunda geri ödeme süreleri hesaplanmış ve bu sistemlerin sağlayacağı enerji ekonomisiyle 1.5 yıldan daha kısa bir sürelerde kendilerini amorti edebileceği anlaşılmıştır 20.

10 MAHAL Tablo 2. Döner tip ısı değiştiricisi geri ödeme süresi hesabı. Yaz ve Kış Mevsimi İçin Toplam Isıl Kazanç (kw) DÖNER TİP ISI DEĞİŞTİRİCİSİ GERİ ÖDEME SÜRESİ Doğal Gazın Isıl Değeri (kwh/m 3 ) Doğal Gazın Isıl Değeri (TL/m 3 ) Yıllık Kazanç (TL/yıl) Döner Tip Isı Değiştiricisi Fiyatları (TL) Geri Ödeme Süresi (Yıl) Geri Ödeme Süresi (Ay) Fast Food Mağaza Sirk Alanları Sinemalar Eğlenceler Toplam Ortalama yılı birim fiyatları esas alınarak yapılan maliyet analizi sonucunda, merkezi iklimlendirme santralinin toplam TL, kojenerasyon sisteminin TL ve trijenerasyon sisteminin ise TL değerlerinde tesisat ilk yatırım maliyetleri olacağı belirlenmiştir YAPILAN UYGULAMALARLA AVM DE SAĞLANAN ENERJİ VERİMLİLİĞİ Merkezi klima santrallerinde döner tip ısı eşanjörünün kullanıldığı taze hava ihtiyacı fazla olan 4 mahal (Eğlenceler, Mağaza Sirkülasyon Alanları, Fast-Food ve Sinemalar) için kışın ortalama olarak % 47.5, yazın ise % 31.5 oranında ısı geri kazanımı sağlandığı anlaşılmaktadır (Tablo 3). Bu uygulamanın tüm yapı için enerji verimliliği açısından yansımasının yaklaşık olarak kışın % 25, yazın ise % 15 civarında olabileceği tahmin edilmektedir. ASHRAE standartlarına göre ısıl konfor bölgesinde kalınmak üzere, iklimlendirilecek mahallerin iç sıcaklıklarının kışın 20 C, yazın ise 26 C olarak alınmasının bildiri konusu olan AVM de yaklaşık olarak yıllık ortalama % 8-10 oranında enerji ekonomisi sağlanabileceği tahmin edilmektedir 19. Bildiriye konu olan AVM nin kabuğunda sınırlı bir alanda ısı yalıtımı yapılmasına rağmen yaklaşık olarak % 3 oranında bir enerji tasarrufu sağlanabileceği ve mekanik tesisatta yapılan yalıtımla toplam olarak yalıtımla sağlanan enerji tasarrufunun ortalama % 5-6 civarında olacağı tahmin edilmektedir 23. Bunun yanı sıra binanın kuzey yönüne iğne yapraklı ağaçların dikilmesi halinde, bina soğuk kış rüzgârlarına karşı kısmen korunmuş olacaktır. Otomatik kontrollü sistemler kullanımıyla; Fanlarda, Pompalarda ve Kompresörlerde frekans kontrollü sürücüler kullanılarak yaklaşık ortalama olarak % 12 oranında bir enerji tasarrufu sağlanabileceği tahmin edilmektedir 23. İlkbahar ve Sonbahar geçiş mevsimlerinde merkezi klima santrallerinin Serbest Soğutma (Free Cooling) modunda çalıştırılması ile yaklaşık ortalama olarak % 9 oranında bir enerji tasarrufu sağlanabileceği tahmin edilmektedir 23. Sıcak Su ve Buhar Kazanlarında Oransal Brülörler kullanımıyla sağlanan enerji tasarrufunun yaklaşık ortalama olarak % 8 civarında olacağı tahmin edilmektedir 23.

11 Tablo 3. Yaz-Kış döner ısı değiştiricisi kullanılan mahallerde ısı geri kazanım oranları. DÖNER TİP ISI DEĞİŞTİRİCİSİ KULLANILAN MAHALLERDE Mahal ISI GERİ KAZANIMI YÜZDE ORANLARI YAZ KLİMASI KIŞ KLİMASI Isı Geri Hava Hava Kazanım Debisi Debisi (m 3 Oranı /h) (m (%) 3 /h) Isı Geri Kazanım Oranı (%) Eğlenceler Mağaza Sirk Alanları Fast-Food Sinemalar Ortalama 31.5 Ortalama 47.5 Yoğuşmalı tip olarak seçilen sıcak su kazanlarında baca gazı içerisindeki su buharı yoğuşturularak enerji verimliliği sağlanmakla birlikte, 50 0 C C sıcaklıklarında bu kazanları terk eden baca gazlarının ısısından uygun ısı eşanjörleri yardımıyla yararlanılarak, kazan yakma havasının ön ısıtılması, kazan besleme suyunun bir miktar ısıtılması veya ısı tekeri kullanılmayan 4 mahallin klima santrallerine kış şartlarında alınan taze havanın ısıtılmasında faydalanılması değerlendirilerek, sıcak su ve buhar kazanları ile klima santrallerinin enerji verimliliklerinin daha da arttırılabileceği açıktır. Yaprağını döken ağaçlar yapının güney yönüne dikilmelidir. Böylece yazın güneş etkileri azaltılırken, kışın da güneş ışınlarının girişi engellenmemiş olur. Buna ilave olarak yazın hareketli gölgeleme elemanlarıyla yapının güneş radyasyonuyla olan ısı kazançları minimize edilebilir ve böylece ısı kazançları yaklaşık ortalama olarak % 7 civarında azaltılabilir 23. Sonuç olarak binada ve mekanik tesisatta ısı yalıtımı yanında yukarıda belirtilen tüm önlemler alındığında bildiriye konu olan AVM de ısıtma, soğutma ve elektrik enerjisi giderlerinde toplam olarak yılda yaklaşık ortalama % oranında bir azalma sağlanabileceği anlaşılmıştır. Ülkemizde 2011 yılında sayısı 291 adet olan ve 350 milyon dolar karşılığında enerji tükettikleri belirlenen AVM lerin, 2014 yılında sayılarının 347 ye çıkacağı ve mevcut AVM lerin çok azında enerji verimliliği uygulamalarının yetersiz olduğu düşünüldüğünde konunun önemi daha iyi anlaşılacaktır. 6. SONUÇLAR VE ÖNERİLER Yapılan Fizibilite etüdünden ısıtma ve soğutma ısıl yükleri yanında önemli miktarda elektrik enerjisine de ihtiyaç duyulan bildiriye konu olan AVM türü yapılarda, geri ödeme süresi 2 yıldan daha az olduğu anlaşılan kojenerasyon veya trijenerasyon sistemlerinin kullanılmasının enerji verimliliği açısından yararlı olacağı belirlenmiştir. Soğutma makinesi olarak Mekanik Buhar Sıkıştırmalı Soğutma Kuleli Chiller yerine Absorbsiyonlu Chillerin kulanımı halinde önemli ölçüde elektrik tüketimi azaltacaktır. AVM lerde etkin bir enerji verimliliğini sağlamak için önem sırasıyla egzoz havası ile taze hava arasında duyulur ve gizli ısı transferini sağlayabilen ısı tekeri tip bir ısı eşanjörünün kullanılması, uygun mahal içi kuru termometre sıcaklığı ve bağıl neminin referans alınması, pompalama elemanlarının (fanlar, pompalar ve kompresörler) frekans invertörleriyle tahrik edilmesi, klima santrallerinde geçiş mevsimlerinde serbest soğutma uygulamasının yapılması, oransal brülörlü-baca gazı analiziyle yanma verimliliği kontrol altında tutulan yoğuşmalı kazanların kullanılması yanında bina ve tüm mekanik tesisatta ısı yalıtımı uygulamalarının optimum bir biçimde yapılması gereklidir. Yapılacak olan fizibilite çalışmasından elde edilecek olan sonuçlara göre, özellikle geçiş mevsimini izleyen kış ve yaz başlangıçlarında çevreci ve enerji verimliliği yüksek bir sistem

12 olduğu bilinen yatay borulamalı toprak kaynaklı bir ısı pompasının AVM de ısıtma ve soğutma maksatlı kullanılması uygun olabilecektir. Merkezi Klima Santralleri ve diğer sistemlerin devreye alınması-devreden çıkarılması, iç-dış ve egzoz hava kontrolleri ile optimum performans sağlanması için iyi bir otomatik kontrol sisteminin (üç ve dört yollu vanalar, aktüatörler, termostatlar, higrostatlar, presostatlar vb.) tesisatta enerji verimliliği açısından mutlaka bulunması gerekecektir. Yapının giriş-çıkış kapılarına konulacak sensörlerle yapıda mevcut kişi sayısının belirlenerek, bu sayının merkezi iklimlendirme santraline bilgi olarak gönderilmesi yoluyla santralin sağlaması gereken anlık ısı yükünü belirleyen bir otomasyon senaryosu kullanılması büyük oranda enerji tasarrufu sağlayabilecektir. Chiller, Sıcak Su Kazanı ve Buhar Kazanı seçimlerinin kapasite bölmeli yapılması yanında, gece elektriğin ucuz olduğu saatleri arasında Chiller grubu ile soğuk su veya buz üretilip, gündüz soğutmada kullanılması ile önemli ölçüde enerji tasarrufu sağlanacağı unutulmamalıdır. AVM nin ısıl kazanç ve kayıplarını minimize etmek için bina kabuğu ve mekanik tesisatta ısı yalıtımı yapılması, fotoselli kayar kapılarda hava perdeli sistemlerin kullanılması, binanın kuzey yönüne iğne yapraklı ağaçların dikilmesi (kışın yapıyı soğuk kış rüzgârlarına karşı kısmen korur) ve yaprağını döken ağaçların ise binanın güney yönüne dikilmesi (yazın güneş etkilerini azaltırken, kışın da güneş ışınları engellememiş olur) gibi uygulamaların enerji verimliliği bakımından önemli ölçüde yararı olacağı söylenebilir. Kayseri gibi gündüz yüksek ve gece ise düşük sıcaklıklarla karşılaşılan iklimlerde parafin mumu vb. faz değiştiren uygun maddelerde gizli ısı depolaması yoluyla soğutma ve ısıtma yapılması 24 yanında, gelecekte maliyet azalması sonucunda PV (güneş pilleri) ve yakıt pilleri kullanılarak AVM nin elektrik ve hatta ısıtma ihtiyacının bir kısmının karşılanması 25 vb. yenilikçi uygulamalar alternatif çözümler olarak düşünülebilir. Örnek AVM binasında ve mekanik tesisatında yapılan ısı yalıtımı yanında enerji verimliliği açışından gerekli önlemler alındığında bildiriye konu olan AVM de ısıtma, soğutma ve elektrik enerjisi giderlerinde toplam olarak yılda yaklaşık ortalama % oranında bir azalma sağlanabileceği anlaşılmıştır. Bu sonucu 2011 yılında sayısı 291 adet olan ve 350 milyon dolar karşılığında enerji tükettikleri belirlenen AVM lere uyguladığımızda yılda 140 milyon dolar gibi büyük ekonomik kazanca eşdeğer olduğu anlaşılacaktır. Bu kazancın yaklaşık parasal karşılığının ise m 2 alanlı bildiriye konu olan ve merkezi klima santrallerine ilaveten trijenerasyon sistemine de sahip AVM den yaklaşık adedinin binanın ısı yalıtımı dahil olmak üzere tüm mekanik tesisatının ilk yatırım masraflarına eşdeğer olan önemli bir tutar olduğu anlaşılmaktadır. 7. KAYNAKLAR [1] Sürdürülebilir Bir Gelecek İçin AVM lerde Enerji Tasarrufu Şart, Avm & Marka Dergisi (Erişim tarihi: ) [2] (Erişim tarihi: ) [3] htm (Erişim tarihi: ) [4] Yamankaradeniz, R., Horuz, İ., Kaynaklı, Ö, Coşkun, S. ve Yamankaradeniz, N. İklimlendirme Esasları ve Uygulamaları, Dora Yayınevi, Bursa, (2008).

13 [5] Klima Santralleri Seçim Esasları, (Erişim tarihi: ) [6] Küçükçalı, N., Klima Sistemlerinde Enerji Ekonomisi ve Uygulama Önerileri, İklim 2005 Ulusal İklimlendirme Sempozyumu, 23-42, Antalya, Şubat [7] Enerji Ekonomisi, Isısan Çalışmaları, No: 351, Isısan Yayını, Kasım, (2005). [8] Canbazoğlu, S., Yakut, K., Optimum Vantilatör Seçimi ve Enerji Ekonomisi, 2. Ulusal Soğutma ve İklimlendirme Kongresi, 57-68, 6-8 Mayıs, Adana [9] Hukmani, N. S., Cooling Load Calculations: Some Concepts and Mis-conceps, The Magazine of the Indian Society of Heating, Refrigerating and Air Conditioning Engineers, New Delhi, July-September, (2004). [10] Özkol, N., İklimlendirme, YTÖO (Gazi Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi), Yayın No: 42, (1981). [11] Akdilli, Z., Alışveriş Merkezleri Klima ve Hava Sistemleri İşletmesi, İklimlendirme Sistemlerinin Tanıtımı ve Teknolojik Gelişmeler Konferansı, 39-45, TMMOB Makine Müh. Odası Yayını. MMO Yayın No: 20, 5-6 Haziran, İstanbul [12] Klima Tesisatı, Isısan Çalışmaları, No: 305, Isısan Yayını, Ekim, (2001). [13] Odabaşı, H., Yapılarda Rooftop (Çatı Üstü) Klima Cihazları, İklimlendirme Sistemlerinin Tanıtımı ve Teknolojik Gelişmeler Konferansı, 47-56, TMMOB Makine Müh. Odası Yayını. MMO Yayın No: 20, İstanbul, 5-6 Haziran [14] Kürekçi, N. A., Demir. H., Dalkılıç. A. S., Döner Tip Isı Değiştiricileri ve Örnek Bir Uygulama, T.M.M.O. Tesisat Mühendisliği Dergisi, sayı 107, 5-12 Eylül, (2008). [15] Şahan, A. M., İklimlendirme Sistemlerinde Isı Geri Kazanımı, İklim 2005 Ulusal İklimlendirme Sempozyumu, , Antalya, Şubat [16] Yılmaz, T., Cihan, E., Enerji Geri Kazanımında Etkin Bir Araç: Döner Tip Rejeneratörler, TMMOB Makine Müh. Odası, Tesisat Mühendisliği Dergisi, Cilt 1, Sayı 10, 29-33, Aralık, (1993). [17] Klima Tesisatı, TMMOB Makine Müh. Odası Yayını, Yayın No: MMo/2003/296-3, İstanbul, Aralık, (2003). [18] Yılmaz, B., Arısoy, A., Binalarda Enerji Verimliliği ve Sürdürülebilirlik, IX Uluslararası Yapıda Tesisat Teknolojisi Sempozyumu, 7-93, İstanbul, 3-5 Mayıs [19] Taçgün, E., Oğur, Ş. M., Denizhan, O., Merkezi İklimlendirme Sistemlerinde Enerji Verimliliği Tasarım ve Uygulaması, İnönü Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Makine Mühendisliği Bölümü, Bitirme Çalışması, Malatya, Mayıs, (2011). [20] Enerflex-Kojen Enerji Avrupa-Türkiye, Kişisel Görüşme, Fizibilite Analizi ve Fiyat Teklifi, Mayıs, 2011.

14 21. Kas, Ö., Hastane ve AVM lerde Kojenerasyon Uygulamalari İle Sistem Kapasite Seçiminde Optimizasyon, TTMD (Türk Tesisat Mühendisleri Derneği) Dergisi, Sayı 77, 30-33, Ocak-Şubat, (2012). [22] Bilgili, M., Şimşek, E., Polat, Y., Yaşar, A., Havalandırma Sistemleri, Çukurova Üniv. Adana MYO Yayınları, Yayın No: 17, Adana, (2005). [23] Önen, İ., Yapılarda Isıtma Soğutma Uygulamalarında Isı Geri Kazanım Sistemleri ve Enerji Ekonomisi, T.M.M.O. II. Ulusal Tesisat Mühendisliği Kongresi ve Sergisi, , İzmir, Ekim [24] Günerhan, H., Faz Değişim Malzemeli Bir Soğutucunun Isıl Tasarımı, Binalarda Enerji Verimliliği ve Sürdürülebilirlik, IX Uluslararası Yapıda Tesisat Teknolojisi Sempozyumu, , İstanbul, 3-5 Mayıs [25] Ural, Z., Gençoğlu, M.T., Konutsal Uygulama İçin Bir Yakıt Pili Sisteminin Tasarımı, Kaynak Elektrik, 246, , Kasım, (2009). ÖZGEÇMİŞ Şahin Murat OĞUR 1988 yılında Gaziantep te doğdu. İlk ve orta öğrenimini Gaziantep te tamamladı yılında İnönü Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümünden bölüm ikincisi olarak mezun oldu ve aynı yıl içinde Amerika birleşik devletlerinden aldığı bir burs kapsamında Texas eyaletinde bulunana The University of Texas at Austin de Sosyal Girişimcilik Eğitimleri aldı yılının ilk yarıyılını ERASMUS öğrenci değişim kapsamında, İsveç te bulunan Växjö Üniversitesinde tamamladı. Şu anda Gaziantep te bulunan GÜLSAN Holding Bünyesinde Makine Mühendisi olarak çalışmaktadır. Ekrem TAÇGÜN Makine Müh. Ekrem TAÇGÜN, 1988 Malatya/Akçadağ doğumlu olup, ilk ve orta öğrenimlerini okul birincisi olarak Malatya da tamamladı yılında İnönü Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümünü kazandı yılında İnönü Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü nden bölüm birincisi olarak mezun oldu. Lisans öğreniminden sonra yaklaşık beş ay kadar bağlantı elamanları sektöründe İstanbul da faaliyet gösteren Çetin Cıvata firmasının imalat bölümünde çalıştı. Şu an bir yapı denetim firmasında kontrolör olarak çalışmakta, aynı zamanda mekanik tesisat ve ısı yalıtımı projeleri alanında çalışmalarını sürdürmektedir. Onur DENİZHAN Onur DENİZHAN, Makine Müh. alanında 2011 yılında lisans eğitimini İnönü Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü nde tamamlamıştır yılında yükseköğretim kurumlarının öğretim elemanı ile kamu kurum ve kuruluşlarının uzman personel

15 ihtiyacını karşılamak amacıyla Milli Eğitim Bakanlığı tarafından verilen Yurt Dışı Yüksek Lisans ve Doktora Bursu nu Batman Üniversitesi adına Otomotiv alanında kazanmıştır. Bu kapsamda Ocak-Haziran 2012 tarihleri arasında Hacettepe Üniversitesi Yabancı Diller Yüksekokulu nda katıldığı yabancı dil eğitimini başarı ile tamamlamıştır. Milli Eğitim Bakanlığı tarafından yabancı dil eğitimi, yüksek lisans ve doktora çalışmaları için 2012 Ağustos ayında Amerika Birleşik Devletlerine gönderilecektir. Ahmet ERDOĞAN Ahmet ERDOĞAN, 1987 Malatya doğumlu olup, 2004 yılında İstanbul Küçükçekmece Marmara Lisesi nden, 2009 yılında Cumhuriyet Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü nden mezun oldu yılında İnönü Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Makine Mühendisliği Anabilim Dalı nda yüksek lisans eğitimine başladı. Aynı Anabilim Dalı nda 2011 yılından beri Araştırma Görevlisi olarak çalışmalarına devam etmektedir. Genel çalışma alanları; Termodinamik, Enerji Verimliliği ve İklimlendirme Sistemleri dir. Suat CANBAZOĞLU Prof. Dr. Suat CANBAZOĞLU, Makine Müh. alanında 1982 de lisans ve 1985 de yüksek lisans çalışmalarını Erciyes Üniversite sinde, doktora çalışmasını ise 1989 yılında İ.T.Ü. de tamamlamıştır arasında Erciyes Üniversitesi Müh. Fak. nin ve arasında İ.T.Ü. Makine Fak. nin Makine Müh. Bölümlerinde Arş. Gör., arasında Erciyes Üniversitesi, Müh. Fak., Makine Müh. Bölümü nde Yrd. Doç. Dr. ve arasında Doç. Dr. ve 1998 den bu güne kadar ise İnönü Üniversitesi Müh. Fak. Makine Müh. Bölümü nde ise Doç. Dr. ve Prof. Dr. olarak görev yapmıştır. Genel olarak Akışkanlar Mekaniği-Akım Makineleri ve Endüstriyel Uygulamaları, Enerji Teknolojileri, Termodinamik ve Enerji Verimliliği konularında çalışmaktadır.