GeroPaper. İsmail Tufan Gerontoloji Vakfı Copyright 2015: İsmail Tufan Gerontoloji Vakfı;

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "GeroPaper. İsmail Tufan Gerontoloji Vakfı Copyright 2015: İsmail Tufan Gerontoloji Vakfı; http://www.itgevakiftr.com"

Transkript

1 GeroPaper - No. 2 - Kasım 2015 GeroPaper İsmail Tufan Gerontoloji Vakfı Gerontolojik Müdahale: Türkiye de neden gereklidir, nasıl olmalıdır? Prof. Dr. İsmail Tufan Akdeniz Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Gerontoloji Bölümü Giriş Yaşam süresi uzamaya devam edeceğinden önümüzdeki yıllarda sadece kendi yaşlanmasına ve yaşlılığına değil, aynı zamanda toplumun yaşlanmasına ilgi aratacaktır (Tufan, 2007). Bugün yaşlıların çoğu evinde yaşamaktadır (%87). Bunların çoğu (%59) hane reisi ve %28 den fazlası hane reisinin eşidir (TÜİK, 2002) döneminde 60+ nüfus %57, 80+ nüfus %266 artmıştır. Yaşlıların çoğalması anlamına gelen demografik değişimler devam edecektir (Tufan 2007, 2010). Devlet Planlama Teşkilatı Sosyal Sektörler Koordinasyon Genel Müdürlüğü ne göre (2007: 1) Yaşlılık ile ilgili politikalar ve programlar yaşam kalitesini ve genel sağlığı artırmaya odaklanmaktadır. Üretken, başarılı ve bağımsız bir yaşlanma hedeflenmektedir. Fakat bunun koşulları henüz hazırlanmamıştır. Sosyal politikalarla yaşlanma süreçlerine müdahaleler genellikle tıbbi müdahale olarak kabul edilmektedir ve yaşlılık adeta bir hastalık olarak görülmektedir. Yaşlı hizmetleri sağlık hizmetlerine dönüştürülerek, yaşlılık döneminde yaşam kalitesinin yükselmesine sağlanabilecek katkılar sadece tıbbi katkılarla sınırlı, dar bir alana sıkıştırılmaktadır. Gerontolojik müdahale veya İntervensiyon Gerontolojisi toplumun ihtiyaçlarından birine cevap veren Gerontolojinin alt kollarından biridir. Uygulamalı Gerontoloji alanındaki tüm grontolojik girişimleri kapsamaktadır. Bu girişimlerin ardında insanların yaşlanma sürecini isteklerine göre şekillendirme hayalinin gerçekleşmesine yardımcı olmak amacı yer almaktadır (Wahl & Tesch-Römer 2000). Gerontolojinin, bunun gerçekleşmesine yönelik cevapları artık Türkiye de de dikkate alınmalıdır. Gerontoloji Gerontoloji alanında ABD nin en önemli araştırma ve koordinasyon kurumlarından National Institute on Aging (NIA) Gerontolojiyi Yaşlanmanın en geniş perspektiften araştırılması olarak tanımlar (Wahl & Heyl 2004: 37). Gerontoloji, yaşlanmanın ve yaşlılığın bedensel, psişik, sosyal, tarihsel ve kültürel yönlerinin tarifi, açıklamaları ve koşulara göre uyarlanması ile ilgilenmektedir. Ayrıca yaşlanma sürecinde ve yaşlılıkta önemli rol oynayan, yaşlılığı yapılandıran çevreler ve sosyal kurumlar da Gerontolojinin inceleme alanına girmektedir (Baltes & Baltes, 1992: 8). Dolayısıyla Gerontoloji çeşitli bilimlerin perspektiflerini göz önüne alarak yaşlanma ve yaşlılığı inceleyen ve yapılandıran bilim dalıdır. Kastenbaum a (1995: 416) göre yaşlanma ve yaşlılık araştırmalarına Tarih, Kültür ve Felsefe de katılmalıdır. Schneider e (2000: 22) göre Gerontolojide multidisipliner, interdisipliner ve transdisipliner çalışmalara ihtiyaç duyulmaktadır. Yaşlanma ve yaşlılığın tek bilim tarafından araştırılmasının yetersizliğine dikkat çekmektedir (monodisipliner). Buna karşın farklı bilimlerin yaşlanma ve yaşlılık üzerine bilgilerini paylaşmalarını tavsiye etmektedir (multidisipliner). Ayrıca çeşitli bilimlerin teorik ve metodik tezlerinin 1

2 2 gerontolojik alanda koordine edilmelerinin gerekliliğine de dikkat çekmektedir (interdisipliner). Ortak hedef, metot ve teorilerle yaşlanma ve yaşlılığın araştırılmasını önermektedir. Öte yandan yaşlanma ve yaşlılık üzerine yeni teori ve araştırma yöntemlerinden bilimlerin elde edeceği kazançları anımsatmaktadır (transdisipliner). Dolayısıyla Gerontoloji birçok bilimle kesişim alanına sahip olan bir bilimdalıdır. Yaşlı insanı toplumsal ve fiziksel çevredeki aktörlerden biri olarak araştıran bilim dalları açısından bakıldığında Gerontoloji, bilimlerden oluşan bir kesit teşkil etmektedir (Disiplinler arası bilim). Gerontolojik Müdahale Schneider e (2000) göre gerontolojik intervensiyonlar (müdahale) yaşlanma sürecinde psikofiziksel memnuniyeti yükselten ve ileri yaşlara kadar ayakta kalmasını sağlayan girişimler veya uğraşlardır. Schulz-Nieswandt (2006: 13) sosyal politikalarla yaşlanma süreçlerine müdahalelerin gerekli olduğunu vurgulamaktadır. Gerontolojik intervensiyonların temeli teorik görüşlere dayanmaktadır. Gerontolojik müdahalaler ayarlama niteliğine sahiptir. Ayar kavramıyla, yaşlanma süreciyle ilişkili değişkenlerin bozulmasını önlemek ve bozulanları tekrar tolerans sınırları içine çekecek girişimleri gerçekleştirmektir (Schneider 2000). Yanlış değerlendirmeler ve algı hataları gerontolojik müdahale sınıfına konulması mümkün olmayan önerilere yol açmaktadır. Örneğin görme sorunu olan yaşlılar için bir yürüme yolunun önerilmesi (DTP 2007) gerontolojik açıdan bir önlem değildir. Görme sorunu olan yaşlıların topluma katılımını desteklemek amacıyla getirilen bu öneri destekleyici ortam kavramının yanlış algılanışının bir sonucudur. Yarım metre genişliğinde olması tavsiye edilen yürüme yolunun yaşlıları toplumun dışına iten özellikleri gözden kaçırılmıştır. Yaşlıların görme duyusu kaybına dayanan topluma katılım ile ilişkili sorunları onlara ayrı yol yaparak çözülemezler, aksine bütün yolların görme sorunu olan yaşlıları da göz önüne alarak tasarlanması, gerontolojik önlemlerden biri olarak kabul edilebilir. Fiziksel çevrenin içine oturtulan, sadece yaşlılara öngörülen ortamlar, yaşlıların yaşam alanlarının daraltılması anlamına gelir ve sağlıklı ve kaliteli (DTP 2007: 60) yaşlılık hedefi ile bağdağştırılamazlar. Bakıma Muhtaçlık Toplumsal yaşlanmanın yarattığı sorunların başında bakıma muhtaçlık gelmektedir. Bakıma muhtaçların %75 i 65 yaş ve üzeri bireylerden meydana gelmektedir (Rückert, 1999). Bakıma muhtaç yaşlılara yönelik hizmetlerin aileyi koruyucu önlemler olarak düşünülmesi de gerekmektedir (Kardorff 2005). Demografik süreçler bakıma muhtaçlık riskine karşı güvence altına alınmayı bekleyen bireylerin çoğalmasına yol açmıştır (Korte & Schäfers 1997). Yaşlıların bakımını genellikle çocukları, öncelikle kızı ve gelini üstlenmektedir. Bakıma muhtaçlık bedensel ve ruhsal sağlığı, sosyal ilişkileri bozmakla kalmayıp, ekonomik açıdan zorluklara yol açmaktadır. Genel olarak yaşlıların ekonomik durumu iyi değildir. Çocuklarının bu açıdan durumu onlardan farklı olmadığı için bakıma muhtaçlık aileyi ekonomik baskı altına almaktadır (TÜİK 2002, Tufan 2007). Bakıma muhtaçlık en önemli yaşlılık sorunlardan biridir. Bakıma muhtaçlığın sebepleri farklı olabilir. Depresyon (Katon & Sullivan 1990), diyabet (Hauner et al. 2003), kalp-kan dolaşımı hastalıkları (Dahlöf et al. 1991), inkontinens (Pfisterer et al. 1998), osteoporoz (Scheidt-Nave 2003), Parkinson hastalığı (Gerlach et al. 2003), felç (Kolominsky-Rabas et al. 2001), Alzhe imer hastalığı (Kornhuber 1995) ve tümör hastalıkları (Conti & Christman 1995) yaşlılıkta en çok karşılaşılan ve bakıma muhtaçlığa yol açan sebeplerdir. Bakıma muhtaçlık hastanın bedensel, ruhsal ve sosyal yaşamını radikal şekilde değişmektedir. Örneğin beyin fonksiyonlarında ortaya çıkan kısmi veya genel beyin arızaları (felç veya inme) (Aho & Harmsen et al. 1980) kişiyi bakıma muhtaç hale getirmektedir. Düşme kazalar ve bundan kaynaklanan kırıklar yaşlılıkta bakıma muhtaçlığa yol açan önemli sebeplerden biridir. Düşme kazaların çoğu evde meydana gelmektedir. %10 ile %20 si yaralanma ve yaklaşık %5 i kırıklara yol açmaktadır. Yaşlandıkça düşme kaza riski yükselmektedir. 65

3 yaş ve üzeri nüfusun binde 6,6 sı, 65 yaşındaki kadınların binde 1,63 ü ve 95 yaşındaki kadınların binde 40 ı düşme kaza düşme kaza geçirmektedir (Jacobsen et al. 1990). Görme yeteneğini önemli ölçüde yitirmiş bireylerin yaklaşık %70 i 60 yaş ve üzerindedir. Çoğu (%90) sonradan kör olan veya görme yeteneğini büyük ölçüde yitirenlerdir. Yaşı 65 ten büyük olanların %10 u ve yaşı 80 den büyük olanların %20 si gözlük desteğiyle bile gazete okuyamamaktadır (Holz et al. 1996). Türkiye de 60 yaş ve üzeri nüfusta görme özürlü sayısı , işitme özürlü sayısı civarındadır (TÜİK, 2002). Görme özürlü yaşları arasındaki bireylerin 60 yaş ve üzeri nüfustaki oranı %45,4 tir. İşitme özürlü yaşları arasındaki bireylerin 60 yaş ve üzeri nüfustaki oranı %42 dir. Yani işitme ve görme özürlü her 10 yaşlıdan 4 ünün yaşı arasındadır. Tablo 1: Türkiye de görme özürlü yaşlılar (60+ yaş grubu) (Kaynak: TÜİK 2002). Yaş Grubu Görme Özürlü Görme Özürlü (%) , , , , ,8 85 ve üzeri ,5 Toplam ,0 Tablo 2: Türkiye de işitme özürlü yaşlılar (60+ yaş grubu) (Kaynak: TÜİK 2002). Yaş Grubu Görme Özürlü Görme Özürlü (%) , , , , ,3 85 ve üzeri ,4 Toplam ,0 Yaşı arasındaki bireylerin %1,4 ü, 85 yaş ve üzeri bireylerin %4,6 sı görme özürlüdür. İşitme özürlülerde de yaşa bağlı artış vardır yaşındakilerin %0,8 i, buna karşın yaşı 85 ve üzerindekilerin %2,8 i işitme özürlüdür (TÜİK, 2002). Felçli yaşlı sayısı civarındadır. Kaza sonucu yılda yaşlının bakıma muhtaç hale geldiği hesaplanmıştır (TÜİK, 2002/ Hesaplama Tufan tarafından yapılmıştır). Bunun ortalama bir rakam olduğu kabul edilirse 2002 den bu yana kazalardan ötürü bakıma muhtaç hale gelen yaşlı sayısının 1 Milyon civarında olduğundan hareket edilmesi gerekir. Bu varsayımın gerçesiz olduğuna işaret eden gerekçeler yoktur. Çünkü hem yaşlı sayısı çoğalmıştır hem de kazaya yol açan koşullarda herhangi bir düzelme sağlanamamıştır. Resmi istatistiklerin yaşlılıkta engellilik problemiyle ilgili gerçeği yansıtmadığı da tespit edilmiştir. Zihinsel özürlü kategorisinde civarındaki yaşlı görünmektedir (TÜİK 2002). Oysa sadece Alzheimer hastası sayısı den fazladır (Tufan 2007). Sonuç Türkiye de gerontolojik müdahalelere ihtiyacın oraya çıktığını gösteren tespitler ve göstergeler kıt olmadıkları halde, yaşlılar için hizmet sunan ve sosyal politikalar tasarlayan uzmanların ve yöneticilerin Gerontolojinin bu hizmetlerini dikkate almaması düşündürücüdür. Yaşlılık herhalükarda bedenin başarısızlığı anlamına gelmemektedir (Giddens 1995). Yaşlandıkça hastalıklar çoğalır, türleri değişir. Ama yaşlıların bu sorunları sadece tıbbi açıdan değerlendirilmemelidir. Bunları yaratan koşulların (yaşlanma süreçleri, sosyal ve fiziksel çevreler, ekonomik koşullar, beslenme ve ikamet koşulları vs.), psikolojik, sosyal, ekonomik ve bedensel sonuçları ile algılanmalıdırlar ve yaşlılığın sosyal kategorilerden biri olduğu gözden kaçırılmamalıdır (Niederfranke, Schmitz-Scherzer & Filipp, 1999). 3

4 4 Bakım hizmetlerindeki kıtlık ve mevcut bakımlardaki kalitenin düşük olması, kurumsal bakımların denetimi ve organizasyonundaki eksiklikler kalıcı hale gelen bakıma muhtaçlık sorununun görmezlikten gelinmesi bakım ihtiyacının gözden kaçmasına yol açmıştır (Gebert % Kneubühler 2003: 45). Yaşlanma ve yaşlılık kavramları altında değerlendirilen konular sosyal politikanın konusu olmalıdır. Sosyal politikaların hedefi vatandaşların sosyal risklerini azaltmak veya mümkünse ortadan kaldırmaktır. Demografik değişimler politika ve gerontolojinin ortak bir düzlemde bulaşarak, yaşlanmanın yarattığı sonuçlara birlikte cevap aramalarının gerekli olduğunu göstermektedir (Schulz-Nieswandt, 2006). Gerontolojiden toplumu ve politikayı demografik değişimlerin kaçınılmaz sonuçlarına hazırlaması beklenmektedir (Jasper 2002). Gerontoloji bu sorumluluğu üstlenmeye hazırdır, ama kararı verecek olan aktörlerin konumunda değildir. Dolayısıyla karar vericilerde de değişim yaratılması kaçınılmaz görünmektedir. Bakıma muhtaçlık hızla yayılırken, buna karşı önlemler aynı hızla devereye sokulmamaktadır. Bir öneri olarak burada sosyal bakım sigortası hatırlatılacaktır. Şimdiye kadar sosyal güvenlik sistemine bakım sisgortasının eklenmesi gerçekleşmemiştir. Sadece bakım parası adı altında yapılan, koşulları da tartışılması gereken ekonomik bir destekten ibaret kalmıştır. Burada şu öneri getirilmektedir: Bakıma muhtaçlık bireyin yaşından ve bakıma muhtaçlığının sebebinden bağımsız olarak tanımlanmalıdır. Bakıma muhtaçlığın derecesi, hizmetlerin türü, kapsamı, süresi, aile gibi düzlemler dikkate alınmalıdır. Sosyal bakım sigortası bakıma muhtaç bireyin sosyoekonomik pozisyonunu yükseltmelidir. Bakım hizmetlerinin yanı sıra teknik araçgereçler sunulmalıdır. Bakıma muhtaçlık derecesine göre bakım parası ödenmeli, hane gelirine bağımlı olan bakım parasından vazgeçilmelidir. Bakıma muhtaç kişiye bakan aile üyelerinin psikososyal sağlığını koruyan ek hizmetlere de yer verilmelidir. Öte yandan profesyonel bakım sektörüne ihtiyaç vardır. Bunun koşullarını sosyal politikalarla hazırlamak gerekmektedir. Huzurevi modeli ile bakıma muhtaçlık sorununun üstesinden geinmesi mümkün olmadığı gibi bakım sektörünün kalifiye personel ihtiyacının karşılanması şarttır (Tufan 2006). Kaynakça Aho, K., Harmsen, P., & et al.. (1980). Cerebrovasccular disease in the community: results of WHO collaborative study. Bull WHO, 58, Baltes, P. B., & Baltes, M. M. (1992). Gerontologie: Begriff, Herausforderung und Brennpunkte. In P. B. BALTES, J. MITTEL- STRASS, & U. M. STAUDINGER, Alter und Altern. (S. 1-34). Berlin: De Gruyter. Conti, J. A., & Christman, K. (1995). Cancer chemotherapy in the elderly. J Clin Gastroenterol, 21, Dahlöf, B., Lindholm, L. H., Hansson, L., Schersten, B., Ekbom, T., & Wester, P. O. (1991). Morbidity and mortality in the Swedish Trial in Old Patients with Hypertension. Lancet, 338, GEBERT, A., & KNEUBÜHLER, H.-U. (2003). Qualitätsbeurteilung und Evaluation der Qualitätssicherung in den Pflegeheimen, 2-Aufl. Bern, Göttingen, Toronto, Seattle : Huber. Gerlach, M., Reichmann, H., & Riederer, P. (2003). Die Parkinson- Krankheit. Berlin: Springer. Giddens, A. (1995). Soziologie. Graz, Wien: Nausner & Nausner. Hauner, H., Köster, I., & von Ferber, L. (2003). Prävalenz des Diabetes mellitus in Deutschland Sekundäranalyse einer Versichertenstichprobe der AOK Hessen/KV. Hessen. DMW, 128, Holz, H. F., Blankenagel, A., & Völcker, H. E. (1996). Anatomie, Physiologie und Pathologie des Sehens im Alter. C. Tesch- Römer, & H. W. Wahl içinde, Seh- und Höreinbußen älterer Menschen: Herausforderungen in Medizin, Psychologie und Rehabilitation (s ). Darmstadt: Steinkopf. Jacobsen, S. J., Goldberg, J., & Miles, T. P. (1990). Hip fracture incidence among the old and very old: a population-based study of cases. Am J Public Health, 80, Jasper, B. M. (2002). Gerontologie: Lehrbuch Altenpflege. Hannover: Vincentz Verlag. Kastenbaum, R. (1995). Gerontology. G. Maddox içinde, Encyclopedia of gerontology, 2.Aufl. (s ). New York: Springer. Katon, W., & Sullivan, M. D. (1990). Depression and chronic medical illness. J Clin Psychiatry, 51, Kolominsky-Rabas, P. L., Weber, M., Gefeller, O., Neudoerfer, B., & Heuschmann, P. U. (2001). Incidence, Recurrence and Long-term Survival in Ischaemic Stroke Subtypes according to TOAST-Criteria: a Population-Based Study. Stroke, 32, Kornhuber, H. H. (1995). Zur kausalen Prävention und Therapie der Alzheimerdemenz: Oxydativer Streß, Mikroangiopathie und Cortex-Infektion. Klinikarzt, 8, Korte, H., & Schäfers, B. (1997). Einführung in Praxisfelder der Soziologie, 2.Aufl. Opladen: Leske + Budrich. Niederfranke, A., Schmitz-Scherzer, R., & Filipp, S. (1999). Altern. Lernen Ein Vorwort. A. Niederfranke, G. Naegele, & E. Frahm içinde, Funkkolleg 1: Die vielen Gesichter des Alterns (s ). Opladen, Wiesbaden: Westdeutscher Verlag.

5 Pfisterer, M., Kuno, E., Muller, M., Schlierf, G., & Oster, P. (1998). Harninkontinenz im Alter. Teil 1: Formen der Harninkontinenz Basisdiagnostik Zusatzdiagnostik. Fortschr Med, 116, Rückert, W. (1999). Von Mensch zu Mensch. Hilfe und Pflege im Alter. A. Niederfranke, G. Naegele, & E. Frahm içinde, Funkkolleg Altern 2: Lebenslagen und Lebenswelten, soziale Sicherung und Altenpolitik (s ). Opladen, Wiesbaden: Westdeutscher Verlag. Scheidt-Nave, C. (2003). Osteoporotische Wirbelfrakturen Epidemiologie und Krankheitslast. Z Allg Med, 79, Schneider, H. D. (2000). Interdisziplinäre Perspektiven. H. W. Wahl, & C. Tesch-Römer içinde, Angewandte Gerontologie in Schlüsselbegriffen (s ). Stuttgart: Kohlhammer. Schulz-Nieswandt, F. (2006). Sozialpolitik und Alter. Stuttgart: Kohlhammer. TC Başbakanlık Özürlüler İdaresi Başkanlığı, & TC Başbakanlık Türkiye İstatistik Kurumu. (2002). Türkiye Özürlüler Araştırması. Ankara: TC Başbakanlık Türkiye İstatistik Kurumu, Yayın Nr TC Başbakanlık Türkiye İstatistik Kurumu. (2002). Türkiye Nüfus İstatistikleri. Ankara: TÜİK. TUFAN, İ. (2006). Yaşlılıkta Bakıma Muhtaçlık ve Yeni Bir Bakım Kültürü - Sosyal Bakım Sigortası, Yayınlanmamış, ama bir nüshası partilere gönderilmiş olan çalışma. Tufan, İ. (2007). Birinci Türkiye Yaşlılık Raporu. Antalya: GeroYay. TUFAN, İ. (2010). Demografik Değişimler ve Gerontopsikiyatri. Antalya: İTGE: von Kardorff, E. (2005). Kein Ende der Ausgrenzung. R. Ahorn, & F. Bettinger içinde, Sozialer Ausschluss und Soziale Arbeit. Positionsbestimmungen einer kritischen Theorie und Praxis Sozialer Arbeit (s ). Wiesbaden: VS Verlag für Sozialwissenschaften. Wahl, H. W., & Heyl, V. (2004). Gerontologie: Einführung und Geschichte. Stuttgart: Kohlhammer. Wahl, H. W., & Teschh-Römer, C. (2000). Einführende Überlegungen zu einer Angewandten Gerontologie. H. W. Wahl, & C. Tesch-Römer içinde, Angewandte Gerontologie in Schlüsselbegriffen (s. 3-11). Stuttgart: Kohlhammer Verlag. 5

Ya lılıkta Bakıma Muhtaçlık ve Sosyal Bakım Sigortası. Prof. Dr. smail Tufan

Ya lılıkta Bakıma Muhtaçlık ve Sosyal Bakım Sigortası. Prof. Dr. smail Tufan Ya lılıkta Bakıma Muhtaçlık ve Sosyal Bakım Sigortası Prof. Dr. smail Tufan 1 çindekiler G R... 3 YA LILIKTA FELÇ, TME VE GÖRME ENGELL L... 3 TÜRK YE ANAL ZLER... 4 SONUÇ VE SOSYAL BAKIM S GORTASI ÖNER

Detaylı

YAŞLILIKTA KUŞAKLARARASI İLİŞKİLER. Intergenerational Relations in Old Age. Derleme. İsmail TUFAN * Suzan YAZICI **

YAŞLILIKTA KUŞAKLARARASI İLİŞKİLER. Intergenerational Relations in Old Age. Derleme. İsmail TUFAN * Suzan YAZICI ** Tufan ve Yazıcı Derleme YAŞLILIKTA KUŞAKLARARASI İLİŞKİLER Intergenerational Relations in Old Age İsmail TUFAN * Suzan YAZICI ** * Doç. Dr., Akdeniz Üniversitesi ** Dr., Akdeniz Üniversitesi ÖZET Kuşaklararası

Detaylı

GeroPaper. İsmail Tufan Gerontoloji Vakfı. Copyright 2015: İsmail Tufan Gerontoloji Vakfı; http://www.itgevakiftr.com. Yaşlanmanın 12 Türü

GeroPaper. İsmail Tufan Gerontoloji Vakfı. Copyright 2015: İsmail Tufan Gerontoloji Vakfı; http://www.itgevakiftr.com. Yaşlanmanın 12 Türü GeroPaper - No. 1 - Kasım 2015 GeroPaper İsmail Tufan Gerontoloji Vakfı Yaşlanmanın 12 Türü Prof. Dr. İsmail Tufan Akdeniz Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Gerontoloji Bölümü Giriş 1 Gerontoloji kavramının

Detaylı

GeroBarometre Mart 2017

GeroBarometre Mart 2017 GeroBarometre Mart 2017 Yaşlılara Saygı Antalya da Yapılan Bir Anket, Bulgular ve Yorumlar Prof. Dr. İsmail Tufan İçindekiler 1 Giriş... 2 2 Yöntem ve Örneklem... 2 3 Bulgu... 3 4 Yorum... 4 5 Sonuç...

Detaylı

Bugün 15 Haziran; Farkında Mısınız?

Bugün 15 Haziran; Farkında Mısınız? AÜ Bugün 15 Haziran; Farkında Mısınız? Prof. Dr. İsmail TUFAN AÜ Kurucu Başkanı ve Bölüm Başkanı GATÜ (GeroAtlas 60+ Tazelenme Üniversitesi) Kurucu Başkanı Şiddetin sadece çocuğa ve kadına değil, yaşlıya

Detaylı

GeroPaper. İsmail Tufan Gerontoloji Vakfı. Copyright 2015: İsmail Tufan Gerontoloji Vakfı;

GeroPaper. İsmail Tufan Gerontoloji Vakfı. Copyright 2015: İsmail Tufan Gerontoloji Vakfı; GeroPaper - No. 7 - Kasım 2015 GeroPaper İsmail Tufan Gerontoloji Vakfı Yaşlılıkta Bedensel ve Zihinsel Kayıplar ve Önlemler Üzerine Prof. Dr. İsmail Tufan Akdeniz Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Gerontoloji

Detaylı

GERONTOLOJİ 2016 EN GÜNCEL BAŞARILARIMIZ. AÜ Edebiyat Fakültesi Gerontoloji Bölümü, Yayın Tarihi: 7 Ocak 2017 YOĞUN BİR YILI DAHA GERİDE BIRAKTIK

GERONTOLOJİ 2016 EN GÜNCEL BAŞARILARIMIZ. AÜ Edebiyat Fakültesi Gerontoloji Bölümü, Yayın Tarihi: 7 Ocak 2017 YOĞUN BİR YILI DAHA GERİDE BIRAKTIK GERONTOLOJİ 2016 AÜ Edebiyat Fakültesi Gerontoloji Bölümü, Yayın Tarihi: 7 Ocak 2017 EN GÜNCEL BAŞARILARIMIZ GeroAtlas60+Tazelenme Üniversitesi nin açılması Tazelenme Günleri etkinlikleri YOĞUN BİR YILI

Detaylı

Türkiye de Demografik De i imler ve Gerontopsikiyatri. Prof. Dr. smail Tufan

Türkiye de Demografik De i imler ve Gerontopsikiyatri. Prof. Dr. smail Tufan Türkiye de Demografik De i imler ve Gerontopsikiyatri Prof. Dr. smail Tufan 1 çindekiler G R 3 DEMOGRAF K DE MLER 3 YA LANMA VE NSANDA MEYDANA GELEN DE MLER 5 DEMOGRAF K DE MLER VE D S PL NLER ARASI B

Detaylı

YaúlÕlÕkta KuúaklararasÕ øliúkiler

YaúlÕlÕkta KuúaklararasÕ øliúkiler Ya l l kta Ku aklararas li kiler Dr. smail Tufan 1 çindekiler G R... 3 A LEN N TAR HSEL SÜREÇTEK GEL MES... 4 GÜNÜMÜZDE A LE KAPSAMINDA KU AKLARARASI L K LER... 5 KU AKLARARASI L K LER N GELECE... 7 SONUÇ

Detaylı

GeroBarometre Nisan 2017

GeroBarometre Nisan 2017 GeroBarometre Nisan 2017 Yaşlanma ve Yaşama İsteği Antalya da Yapılan Bir Anket, Bulgular ve Yorumlar Prof. Dr. İsmail Tufan İçindekiler 1 Giriş... 2 2 Yaşam ve Yaşlanmak... 2 3 Bulgu... 2 4 Sonuç... 5

Detaylı

ANKARA ÜNİVERSİTESİ YAŞLILIK ÇALIŞMALARI UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ 18-24 MART YAŞLILARA SAYGI HAFTASI YAŞLILAR İÇİN SOSYAL POLİTİKA GÜNDEMİ

ANKARA ÜNİVERSİTESİ YAŞLILIK ÇALIŞMALARI UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ 18-24 MART YAŞLILARA SAYGI HAFTASI YAŞLILAR İÇİN SOSYAL POLİTİKA GÜNDEMİ ANKARA ÜNİVERSİTESİ YAŞLILIK ÇALIŞMALARI UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ 18-24 MART YAŞLILARA SAYGI HAFTASI YAŞLILAR İÇİN SOSYAL POLİTİKA GÜNDEMİ KONFERANS KİTABI 22 MART 2011 ANKARA -TÜRKİYE ANKARA UNIVERSITY

Detaylı

YAŞLI PARLAMENTOSU. Güzellikleri görme yeteneğini yitirmeyenler hiçbir zaman yaşlanmayacaktır. Franz Kafka. 20 Ocak Sevgili Meslektaşlarım!

YAŞLI PARLAMENTOSU. Güzellikleri görme yeteneğini yitirmeyenler hiçbir zaman yaşlanmayacaktır. Franz Kafka. 20 Ocak Sevgili Meslektaşlarım! YAŞLI PARLAMENTOSU Güzellikleri görme yeteneğini yitirmeyenler hiçbir zaman yaşlanmayacaktır. Franz Kafka 20 Ocak 2017 Sevgili Meslektaşlarım! Türkiye nin önüne demografik değişimlerin koyduğu sorunları

Detaylı

tiraz Edilen Yönetmelik:

tiraz Edilen Yönetmelik: T RAZ tiraz Edilen Yönetmelik: Sa l k Bakanl R.G. Tarihi:10.03.2005 R.G. Say s :25751 Evde Bak m Hizmetleri Sunumu Hakk nda Yönetmelik Prof. Dr. smail Tufan çindekiler G R... 3 GEREKÇEL T RAZ... 4 AMACI

Detaylı

YASLANMA ve YASAM KALİTESİ

YASLANMA ve YASAM KALİTESİ YASLANMA ve YASAM KALİTESİ Tufan Çankaya İzmir, 2003 Giriş: Doğal süreç; Doğum, büyüme-gelişme, üreme, ölüm Ölüm, yaşamın hangi döneminde meydana geliyor? Genç ölüm - Geç ölüm Dünya topluluklarına bakıldığında:

Detaylı

GeroPaper. İsmail Tufan Gerontoloji Vakfı. Copyright 2015: İsmail Tufan Gerontoloji Vakfı; http://www.itgevakiftr.com. Gerontolojinin Gelişimi

GeroPaper. İsmail Tufan Gerontoloji Vakfı. Copyright 2015: İsmail Tufan Gerontoloji Vakfı; http://www.itgevakiftr.com. Gerontolojinin Gelişimi GeroPaper - No. 3 - Kasım 2015 GeroPaper İsmail Tufan Gerontoloji Vakfı Gerontolojinin Gelişimi Prof. Dr. İsmail Tufan Akdeniz Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Gerontoloji Bölümü Giriş 1 Gerontoloji, büyük

Detaylı

Konuşma. Yaşlanan İnsanın ve Toplumun Bugünü ve Geleceği: Gerontolojinin Ödevleri ve Müdahale Olanakları

Konuşma. Yaşlanan İnsanın ve Toplumun Bugünü ve Geleceği: Gerontolojinin Ödevleri ve Müdahale Olanakları Konuşma Yaşlanan İnsanın ve Toplumun Bugünü ve Geleceği: Gerontolojinin Ödevleri ve Müdahale Olanakları Prof. Dr. İsmail Tufan 20.10.2015 Sayın Bayanlar ve Baylar! Burada olmaktan, ülkemizin yaşlanma ve

Detaylı

GeroPaper. İsmail Tufan Gerontoloji Vakfı. Copyright 2015: İsmail Tufan Gerontoloji Vakfı; http://www.itgevakiftr.com. Medyada Yaşlı Görüntüleri

GeroPaper. İsmail Tufan Gerontoloji Vakfı. Copyright 2015: İsmail Tufan Gerontoloji Vakfı; http://www.itgevakiftr.com. Medyada Yaşlı Görüntüleri GeroPaper - No. 5- Kasım 2015 GeroPaper İsmail Tufan Gerontoloji Vakfı Medyada Yaşlı Görüntüleri Prof. Dr. İsmail Tufan Akdeniz Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Gerontoloji Bölümü Giriş 1 Yaşlı insan ve

Detaylı

GeroBarometre OCAK- ŞUBAT 2017

GeroBarometre OCAK- ŞUBAT 2017 GeroBarometre OCAK- ŞUBAT 2017 Prof. Dr. İsmail Tufan İTGE Vakıf İçindekiler Tablosu İçindekiler Amaç 1 Anket 2 Yaşlılık kaç yaşında başlar? 2 Örneklem 2 3 Cinsiyete Göre Cevap Dağılımı 4 Sonuç 5 Sf.01

Detaylı

GERİATRİK HASTAYA YAKLAŞIM

GERİATRİK HASTAYA YAKLAŞIM GERİATRİK HASTAYA YAKLAŞIM Demografik anlamda yaşlılığın sınırı 65 yaş olarak benimsenmektedir. 65-74 arası erken yaşlılık, 75-84 yaş arası yaşlılık, 85 yaş ve üzerindekiler ileri yaşlılık dönemidir. Yaşlanma

Detaylı

İSTANBUL İLİ TAHMİNİ ÖZÜRLÜLÜK ORANLARI

İSTANBUL İLİ TAHMİNİ ÖZÜRLÜLÜK ORANLARI İSTANBUL İLİ TAHMİNİ ÖZÜRLÜLÜK ORANLARI İstanbul ilinin nüfusu 15 milyon kabul edildiğinde; İstanbul İşitme Toplam:462 187.5 9. 55.5 57. 72. 77.437 37.98 25.197 26.856 28728 11.63 52.2 3.33 3.144 43.272

Detaylı

EMEKLİLİK VE HUKUK EL KİTABI

EMEKLİLİK VE HUKUK EL KİTABI YAŞLILIK HAKKINDA HER ŞEY EMEKLİLİK VE HUKUK EL KİTABI Yazar/Editör: Dr. Nurgül KOCAKOÇ Prof. Dr. İsmail TUFAN Ortak Yayınları YAŞLILIK HAKKINDA HER ŞEY İzmir Büyükşehir Belediyesi desteği ile Ege Üniversitesi

Detaylı

3. Türk Alman Gerontoloji ve Geriyatri Yaz Okulu

3. Türk Alman Gerontoloji ve Geriyatri Yaz Okulu Çarşamba, 20 Ekim 2010 Modül 1: Geriyatri ve Gerontoloji KONU KONUŞMACI 08.30-9.15 Açılış Konuşmaları Prof. Dr. Steinhagen-Thiessen Prof. Dr. Jürgen Howe 9.15-09.35 Gerontolojinin Türkiye deki Gelişimi

Detaylı

Engelleri Kaldıralım. Sağlık Kurumlarının Engelli Hastaların Bakımındaki Rol ve Sorumlulukları

Engelleri Kaldıralım. Sağlık Kurumlarının Engelli Hastaların Bakımındaki Rol ve Sorumlulukları Engelleri Kaldıralım Ülkemizde kentsel yaşam çevreleri fiziksel yaşam düzenlemelerin yetersizliği ve çeşitli engeller nedeniyle engelliler tarafından yeterince kullanılamamaktadır. Engellilerin toplum

Detaylı

SUNUŞ. Kitabın faydalı olması dileklerimizle, Sevgi ve saygılarımızla.

SUNUŞ. Kitabın faydalı olması dileklerimizle, Sevgi ve saygılarımızla. SUNUŞ Yaşlanma tesadüflere bırakılamayacak bir değerdir. Yaşlanma tüm organizmaların özelliği olup, doğumdan hatta ana rahmine düştüğümüz andan itibaren başlayan bir süreçtir. İnsan yaşamının evrelerinden

Detaylı

ADOLESANA VERİLMESİ GEREKEN KORUYUCU SAĞLIK HİZMETLERİ. Doç Dr Müjgan Alikaşifoğlu

ADOLESANA VERİLMESİ GEREKEN KORUYUCU SAĞLIK HİZMETLERİ. Doç Dr Müjgan Alikaşifoğlu ADOLESANA VERİLMESİ GEREKEN KORUYUCU SAĞLIK HİZMETLERİ Doç Dr Müjgan Alikaşifoğlu Sağlık Hizmetlerinin Özellikleri Ergenin yaşına, gelişim düzeyine uygun Bireysel, kültürel ve sosyoekonomik farklılıklara

Detaylı

HAFTALIK DERS PLANI. Uzmanlık Modeli. İnsan Hakları Yaklaşımı Engelli Haklarının Gelişimi V. Hafta Özürlülüğün Nedenleri

HAFTALIK DERS PLANI. Uzmanlık Modeli. İnsan Hakları Yaklaşımı Engelli Haklarının Gelişimi V. Hafta Özürlülüğün Nedenleri HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ İKTİSADİ VE İDARİ BİLİMLER FAKÜLTESİ SOSYAL HİZMET BÖLÜMÜ 2011-2012 ÖĞRETİM YILI BAHAR DÖNEMİ SHO 326 ÖZÜRLÜLERLE SOSYAL HİZMET DERSİ ANAHATTI Dersin Sorumlusu: Yrd. Doç. Dr. Gülsüm

Detaylı

Bu faaliyet sonucunda, yaşlı ve hasta hizmetleri alanında yer alan meslekleri

Bu faaliyet sonucunda, yaşlı ve hasta hizmetleri alanında yer alan meslekleri HASTA VE YAŞLI HİZMETLERİ Bu faaliyet sonucunda, yaşlı ve hasta hizmetleri alanında yer alan meslekleri tanıyacaksınız. A.ALANIN MEVCUT DURUMU VE GELECEĞİ Yaşlılık, 21. yüzyılda ön plana çıkan en önemli

Detaylı

Yaşlanma her canlıda görülen, tüm işlevlerde azalmaya neden olan, süregen ve evrensel bir süreç olarak tanımlanabilir. Organizmanın molekül, hücre,

Yaşlanma her canlıda görülen, tüm işlevlerde azalmaya neden olan, süregen ve evrensel bir süreç olarak tanımlanabilir. Organizmanın molekül, hücre, GERİATRİ 1 Yaşlanma her canlıda görülen, tüm işlevlerde azalmaya neden olan, süregen ve evrensel bir süreç olarak tanımlanabilir. Organizmanın molekül, hücre, doku, organ ve sistemler düzeyinde, zamanın

Detaylı

G E ROB Ü LT E N D E Ğ İ Ş M EK İ Ç İ N D E K İ L E R. AÜ Edebiyat Fakültesi Gerontoloji Bölümü

G E ROB Ü LT E N D E Ğ İ Ş M EK İ Ç İ N D E K İ L E R. AÜ Edebiyat Fakültesi Gerontoloji Bölümü Farklılıklarımız bizi güçlü kılar AÜ Edebiyat Fakültesi Gerontoloji Bölümü G E ROB Ü LT E N Dergide yer alan tüm yayınlardan ve yazılardan Prof. Dr. İsmail Tufan sorumludur Yıl 2, Sayı 5 15 Ocak 2011 İ

Detaylı

G E ROB Ü LT E N Ö NS Ö Z

G E ROB Ü LT E N Ö NS Ö Z Farklılığımız bizi güçlü kılar AÜ Edebiyat Fakültesi Gerontoloji Bölümü G E ROB Ü LT E N Dergide yer alan tüm yayınlardan ve yazılardan Prof. Dr. İsmail Tufan sorumludur Yıl 2, Sayı 15 15. Kasım 2011 İ

Detaylı

GERİATRİ DR. HÜSEYİN DORUK

GERİATRİ DR. HÜSEYİN DORUK GERİATRİ DR. HÜSEYİN DORUK Master Yoda: 900 yıl 546 yıl Jean Louise Calment 122 yaş Tanrılar yaşlandıkça hayatı daha mutsuz ve hoş olmayan bir hale getirerek ne kadar merhametli olduklarını gösteriyor.

Detaylı

AVRUPADA DİYABET HARİTASI VE GENEL PERSPEKTİF. Prof. Dr. Şehnaz Karadeniz İstanbul Bilim Üniversitesi

AVRUPADA DİYABET HARİTASI VE GENEL PERSPEKTİF. Prof. Dr. Şehnaz Karadeniz İstanbul Bilim Üniversitesi AVRUPADA DİYABET HARİTASI VE GENEL PERSPEKTİF Prof. Dr. Şehnaz Karadeniz İstanbul Bilim Üniversitesi Diyabet Dünya çapında ve Avrupa da halk sağlığı sorunu AVRUPADA DİYABET YÜKÜ 20-79 yaşları 2003 2025

Detaylı

Dersin Adı Dersin Kodu Dersin Yarıyılı. Bahar Yarıyılı 6 2 -

Dersin Adı Dersin Kodu Dersin Yarıyılı. Bahar Yarıyılı 6 2 - Dersin Adı Dersin Kodu Dersin Yarıyılı Ana Seminer İletişim Bilimlerine Giriş IKM122 Bahar Yarıyılı ECTS Ders Uygulama (saat/hafta) Laboratuar (saat/hafta) Kredisi (saat/hafta) 6 2 - Ön Koşullar Dersin

Detaylı

YAŞLI İHMAL VE İSTİSMARI. Prof. Dr. Aliye Mandıracıoğlu Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Anabilim Dalı

YAŞLI İHMAL VE İSTİSMARI. Prof. Dr. Aliye Mandıracıoğlu Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Anabilim Dalı YAŞLI İHMAL VE İSTİSMARI Prof. Dr. Aliye Mandıracıoğlu Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Anabilim Dalı Şimdi 10 kişiden 1 2050 de 5 kişiden 1 2150 de 3 kişiden 1 gelişmekte olan ülkelerde nüfus yaşlanması

Detaylı

YAŞLI DOSTU DÖŞEMEALTI ÖRNEĞİ

YAŞLI DOSTU DÖŞEMEALTI ÖRNEĞİ YAŞLI DOSTU DÖŞEMEALTI ÖRNEĞİ Prof. Dr. Hakan YAMAN* *Akdeniz Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Aile Hekimliği ABD, Antalya Yaşlı Dostu Kentler uygulamasında belirlenen sekiz hizmet alanı içerisinde toplum

Detaylı

G E RO N TO LOJİ SEMPOZ Y U MU / A N TA LYA. Prof. Dr. İsmail TUFAN UGS Ulusal Sosyal ve Uygulamalı Gerontoloji Derneği (USUGD ) PROGRAM

G E RO N TO LOJİ SEMPOZ Y U MU / A N TA LYA. Prof. Dr. İsmail TUFAN UGS Ulusal Sosyal ve Uygulamalı Gerontoloji Derneği (USUGD ) PROGRAM V I I. U LU S L A R A R A S I S O S YA L V E U YG U L A M A L I G E RO N TO LOJİ SEMPOZ Y U MU 2 0 1 6 / A N TA LYA Yürütücü Düzenleyen Prof. Dr. İsmail TUFAN UGS Ulusal Sosyal ve Uygulamalı Gerontoloji

Detaylı

T.C. MEVLANA ÜNİVERSİTESİ ENGELLİ ÖĞRENCİ BİRİMİ YÖNERGESİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

T.C. MEVLANA ÜNİVERSİTESİ ENGELLİ ÖĞRENCİ BİRİMİ YÖNERGESİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar T.C. MEVLANA ÜNİVERSİTESİ ENGELLİ ÖĞRENCİ BİRİMİ YÖNERGESİ Amaç BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar MADDE 1 (1) Bu Yönergenin amacı, Mevlana Üniversitesinde öğrenim gören engelli öğrencilerin

Detaylı

Sosyal devlet anlayışı içinde toplumsal refahın artırılması amaçtır. Bu amaç, bireylerin maddi ve manevi olarak gelişmeleri ve korunmaları için gerek

Sosyal devlet anlayışı içinde toplumsal refahın artırılması amaçtır. Bu amaç, bireylerin maddi ve manevi olarak gelişmeleri ve korunmaları için gerek Sosyal devlet anlayışı içinde toplumsal refahın artırılması amaçtır. Bu amaç, bireylerin maddi ve manevi olarak gelişmeleri ve korunmaları için gerek koşulların sağlanarak ülke kalkınmasının getireceği

Detaylı

Dünyanın En Önemli Sağlık Sorunu: Kronik Hastalıklar. Dr. H. Erdal Akalın, FACP, FIDSA, FEFIM (h)

Dünyanın En Önemli Sağlık Sorunu: Kronik Hastalıklar. Dr. H. Erdal Akalın, FACP, FIDSA, FEFIM (h) Dünyanın En Önemli Sağlık Sorunu: Kronik Hastalıklar Dr. H. Erdal Akalın, FACP, FIDSA, FEFIM (h) Sağlık Sisteminde Karışıklığa Yol Açabilecek Gelişmeler Bekleniyor Sağlık harcamalarında kısıtlama (dünya

Detaylı

ALS TANILI HASTALAR İÇİN ERİŞİLEBİLİR; SÜRDÜRÜLEBİLİR VE UYGUN MALİYETLİ BAKIM MODELİ GELİŞTİRME ÇALIŞTAYI 5 6 MAYIS 2016 ANKARA

ALS TANILI HASTALAR İÇİN ERİŞİLEBİLİR; SÜRDÜRÜLEBİLİR VE UYGUN MALİYETLİ BAKIM MODELİ GELİŞTİRME ÇALIŞTAYI 5 6 MAYIS 2016 ANKARA ALS TANILI HASTALAR İÇİN ERİŞİLEBİLİR; SÜRDÜRÜLEBİLİR VE UYGUN MALİYETLİ BAKIM MODELİ GELİŞTİRME ÇALIŞTAYI 5 6 MAYIS 2016 ANKARA ÇALIŞTAYIN AMACI ALS hastalarının yaşam kalitesini geliştirmek ve korumak

Detaylı

SAĞLIK KONTROLÜ. Düzenli aralıklarda tedbir muayeneleri yaptırınız

SAĞLIK KONTROLÜ. Düzenli aralıklarda tedbir muayeneleri yaptırınız SAĞLIK KONTROLÜ Düzenli aralıklarda tedbir muayeneleri yaptırınız AOK Hessen ve Türk-Alman Sağlık Vakfı'nın (Türkisch-Deutsche Gesundheitsstiftung e.v. (TDG)) Hessen Sosyal İşler Bakanı'nın himayesi altında

Detaylı

İÇİNDEKİLER BÖLÜM I: GERONTOLOJİ: YAŞLILIK BİLİMİ...1

İÇİNDEKİLER BÖLÜM I: GERONTOLOJİ: YAŞLILIK BİLİMİ...1 İÇİNDEKİLER BÖLÜM I: GERONTOLOJİ: YAŞLILIK BİLİMİ...1 Yaşlılık ve Yaşlanma...7 Gerontoloji...11 Gerontoloji Tarihi...12 Diğer Bilim Dallarıyla Ortak Çalışmalar...16 Sosyal Gerontoloji...20 Sosyal Gerontoloji

Detaylı

YAŞLANMA /YAŞLANMA ÇEŞİTLERİ VE TEORİLERİ BEYZA KESKINKARDEŞLER 0341110024

YAŞLANMA /YAŞLANMA ÇEŞİTLERİ VE TEORİLERİ BEYZA KESKINKARDEŞLER 0341110024 YAŞLANMA /YAŞLANMA ÇEŞİTLERİ VE TEORİLERİ BEYZA KESKINKARDEŞLER 0341110024 YAŞLANMA Hücre yapısını ve organelleri oluşturan moleküler yapılarından başlayıp hücre organelleri,hücre,doku,organ ve organ sistemlerine

Detaylı

SKY 329 KARŞILAŞTIRMALI SAĞLIK SİSTEMLERİ. 14. Hafta

SKY 329 KARŞILAŞTIRMALI SAĞLIK SİSTEMLERİ. 14. Hafta SKY 329 KARŞILAŞTIRMALI SAĞLIK SİSTEMLERİ 14. Hafta 1 Hindistan Sağlık Sistemi Genel bilgi Hindistan Güney Asya'da bulunan bir ülkedir. Dünyanın en büyük yedinci coğrafi alanı ve en büyük ikinci nüfusuna

Detaylı

TÜRKİYE DE VE DÜNYA DA İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ

TÜRKİYE DE VE DÜNYA DA İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ TÜRKİYE DE VE DÜNYA DA İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ İş Sağlığı ve Güvenliği Kavramı Geleneksel anlamıyla iş sağlığı ve güvenliği; işyerlerini işin yürütümü nedeniyle oluşan tehlikelerden uzaklaştırmak ve sağlığa

Detaylı

18.Esri Kullanıcıları Toplantısı 7-8 Ekim 2013 ODTÜ-ANKARA

18.Esri Kullanıcıları Toplantısı 7-8 Ekim 2013 ODTÜ-ANKARA ALZHEIMER ÇOCUKLARı (2012-2075 YıLLARı ARASı ALZHEIMER HASTA SAYıSı DEĞIŞIMI VE DAĞıLıŞı) Feride CESUR Yenimahalle Halide Edip Anadolu Sağlık Meslek Lisesi Coğrafya Öğretmeni İÇERİK Çalışmanın Amacı Alzhemer

Detaylı

ENGELSİZ YARINLARA, DÖRTNALA ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK KÜLTÜR SPOR DAİRE BAŞKANLIĞI ATLISPOR TOPLULUĞU

ENGELSİZ YARINLARA, DÖRTNALA ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK KÜLTÜR SPOR DAİRE BAŞKANLIĞI ATLISPOR TOPLULUĞU ENGELSİZ YARINLARA, DÖRTNALA iz ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK KÜLTÜR SPOR DAİRE BAŞKANLIĞI ATLISPOR TOPLULUĞU İÇİNDEKİLER Giriş Yazısı Etkinlik Hakkında Etkinliğin Amacı Engellilik Nedir? Türkiye'de Engellilerin

Detaylı

Doç.Dr.Berrin Karadağ Acıbadem Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları ve Geriatri

Doç.Dr.Berrin Karadağ Acıbadem Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları ve Geriatri Doç.Dr.Berrin Karadağ Acıbadem Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları ve Geriatri Hastalıkların tedavisinde kat edilen yol, bulaşıcı hastalıklarla başarılı mücadele, yaşam koşullarında düzelme gibi

Detaylı

Trafik Psikolojisi Trafik psikolojisi,

Trafik Psikolojisi Trafik psikolojisi, Trafik Psikolojisi Trafik psikolojisi, ***İnsanların trafikteki davranışlarını ve bu davranışların altında yatan psikolojik süreçleri inceleyen bir psikoloji alt alanıdır. Burada özellikle sürücülerin

Detaylı

TIBBİ HİZMETLER BAŞKANLIĞI DİYABETİMİ YÖNETİYORUM PROJESİ OKULLARDA DİYABETLİ ÇOCUKLA YAŞAM EĞİTİMİ AKTİVİTE RAPORU 24 Şubat 2016

TIBBİ HİZMETLER BAŞKANLIĞI DİYABETİMİ YÖNETİYORUM PROJESİ OKULLARDA DİYABETLİ ÇOCUKLA YAŞAM EĞİTİMİ AKTİVİTE RAPORU 24 Şubat 2016 TIBBİ HİZMETLER BAŞKANLIĞI DİYABETİMİ YÖNETİYORUM PROJESİ OKULLARDA DİYABETLİ ÇOCUKLA YAŞAM EĞİTİMİ AKTİVİTE RAPORU 24 Şubat 2016 ) Prof. Dr. Behzat ÖZKAN İzmir Güney Bölgesi Kamu Hastaneleri Birliği Genel

Detaylı

ÖZGEÇMİŞ YAYINLAR KİTAP ÇEVİRİSİ. - Rainer Maria Rilke "Briefe an einen Jungen Dichter" Thomas Mann "Tod in Venedig" 2013.

ÖZGEÇMİŞ YAYINLAR KİTAP ÇEVİRİSİ. - Rainer Maria Rilke Briefe an einen Jungen Dichter Thomas Mann Tod in Venedig 2013. ÖZGEÇMİŞ ADI: SOYADI: DOĞUM TARİHİ VE YERİ: EĞİTİM DURUMU: Meltem EKTİ (ÇELİKTAŞ) 17.04.1975 (Forchheim-Almanya) LİSANS: YÜKSEK LİSANS: DOKTORA: ÖĞR.GÖR.: 1993-1997 HACETTEPE UNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ

Detaylı

Geriatrik Tıp Tarihi Mevcut Durum: Problem ve Fırsatlar

Geriatrik Tıp Tarihi Mevcut Durum: Problem ve Fırsatlar Geriatrik Tıp Tarihi Mevcut Durum: Problem ve Fırsatlar Dr.Mustafa HAYIRLIDAĞ Giriş Mevcut Durum Problem ve Fırsatlar Bugun kimiz? Hedef hastalarımız kimler? Geriatrik tıp bugün nerede? Zorluklar GİRİŞ

Detaylı

HASTA VE YAŞLI HİZMETLERİ ALANI HASTA VE YAŞLI HİZMETLERİ AMAÇ

HASTA VE YAŞLI HİZMETLERİ ALANI HASTA VE YAŞLI HİZMETLERİ AMAÇ HASTA VE YAŞLI HİZMETLERİ ALANI HASTA VE YAŞLI HİZMETLERİ AMAÇ Bu faaliyet sonucunda, yaşlı ve hasta hizmetleri alanında yer alan meslekleri tanıyacaksınız. A. ALANIN MEVCUT DURUMU VE GELECEĞİ Yaşlılık,

Detaylı

YAŞLILARA YÖNELİK SOSYAL POLİTİKALAR

YAŞLILARA YÖNELİK SOSYAL POLİTİKALAR YAŞLILARA YÖNELİK SOSYAL POLİTİKALAR III. Sınıf Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Bölümü Risk Gruplarına Yönelik Sosyal Politikalar Dersi Notları-V Doç. Dr. Şenay GÖKBAYRAK İçerik Yaşlılık Kavramı

Detaylı

Türkiye 2,920,000 6,422,000

Türkiye 2,920,000 6,422,000 Meltem TÜRKER Türk Eczacıları Birliği Araştırma Uzmanı meltem.bayazit@teb.org.tr 1982 yılında Berlin de doğdu. 2001 yılında Çanakkale Süper Lisesi ni, 2006 yılında Orta Doğu Teknik Üniversitesi Sosyoloji

Detaylı

Doç. Dr. Naile BİLGİLİ Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi

Doç. Dr. Naile BİLGİLİ Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Doç. Dr. Naile BİLGİLİ Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Yaşlı nüfusa ilişkin en önemli sorunlardan biri bakım sorunudur. Yaşlı bakımı çok kapsamlı ve pahalı bir hizmettir. Özellikle 75 yaşın

Detaylı

Çalışma Hayatının İki Büyük Korkusu: İşsizlik ve İş Güvencesizliği Two Big Fear of Working Life: Unemployment and Job Insecurity

Çalışma Hayatının İki Büyük Korkusu: İşsizlik ve İş Güvencesizliği Two Big Fear of Working Life: Unemployment and Job Insecurity Çalışma Hayatının İki Büyük Korkusu: İşsizlik ve İş Güvencesizliği Two Big Fear of Working Life: Unemployment and Job Insecurity İskender GÜMÜŞ* Nebi Sümer, Nevin Solak, Mehmet Harma İşsiz Yaşam: İşsizliğin

Detaylı

2006 Nüfus ve Konut Sayımı Kesin Sonuçları

2006 Nüfus ve Konut Sayımı Kesin Sonuçları 2006 Nüfus ve Konut Sayımı Kesin Sonuçları (İkinci Aşama Veriler, 14 Şubat, 2007) 2006 Nüfus ve Konut Sayımı Kesin sonuçlarına ilişkin ilk veriler, 1 Şubat tarihinde basına açıklanmış ve ikinci aşamada

Detaylı

AĞRIİLE HUZUR EVİ OLUR MU? DR. FİLİZ ŞÜKRÜ DURUSOY

AĞRIİLE HUZUR EVİ OLUR MU? DR. FİLİZ ŞÜKRÜ DURUSOY AĞRIİLE HUZUR EVİ OLUR MU? DR. FİLİZ ŞÜKRÜ DURUSOY GİRİŞ Yaşlılık Dünya Sağlık Örgütü tarafından 65 yaş ve üzeri dönem olarak tanımlamakta; Fiziksel görünüm, güç ve rol kaybı yaşanılan, yaşlılık dönemindeyeti

Detaylı

DERS BİLGİLERİ. Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS BİLİMSEL ARAŞTIRMA TEKNİKLERİ MAN 303 5 3 + 0 3 6. Ön Koşul Dersleri - Dersin Seviyesi

DERS BİLGİLERİ. Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS BİLİMSEL ARAŞTIRMA TEKNİKLERİ MAN 303 5 3 + 0 3 6. Ön Koşul Dersleri - Dersin Seviyesi DERS BİLGİLERİ Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS BİLİMSEL ARAŞTIRMA TEKNİKLERİ MAN 303 5 3 + 0 3 6 Ön Koşul Dersleri - Dersin Dili Dersin Seviyesi Dersin Türü Almanca Lisans Zorunlu Dersin Koordinatörü

Detaylı

Yakın Doğu Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu. Yaşlı Bakım-Ebelik. YB 205 Beslenme İkeleri

Yakın Doğu Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu. Yaşlı Bakım-Ebelik. YB 205 Beslenme İkeleri Yakın Doğu Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu Yaşlı Bakım-Ebelik YB 205 Beslenme İkeleri Uzm. Dyt. Emine Ömerağa emine.omeraga@neu.edu.tr YAŞLANMA Amerika da yaşlı bireyler eskiye göre

Detaylı

Tablo 1:Kamu kurumlarında ve özel sektörde engelli kotasından başvuru yapan ve istihdam edilen işçilerin yıllara göre dağılımı

Tablo 1:Kamu kurumlarında ve özel sektörde engelli kotasından başvuru yapan ve istihdam edilen işçilerin yıllara göre dağılımı Yıllık İstatistik Bülteni 2015 1. İSTİHDAM 1.1. İşçi Kadrosunda İstihdam Türkiye İş Kurumu verilerine göre, 2002 yılından itibaren kamu kurumlarında ve özel sektörde engelli kotasında işçi olarak istihdam

Detaylı

Doç. Dr. Orhan YILMAZ

Doç. Dr. Orhan YILMAZ Yazar Ad 145 Doç. Dr. Orhan YILMAZ İnsanda yaş ilerledikçe tüm organlarda görülebilen yaşlanma işitme organında da görülür ve bu arada işitme duyusu da gün geçtikçe zayıflar. Yaşlılığa bağlı olarak gelişen

Detaylı

A N A L İ Z. Yaşam Memnuniyeti Araştırması (2013): Doğu Marmara İlleri Analizi. Furkan BEŞEL

A N A L İ Z. Yaşam Memnuniyeti Araştırması (2013): Doğu Marmara İlleri Analizi. Furkan BEŞEL A N A L İ Z Yaşam Memnuniyeti Araştırması (2013): Doğu Marmara İlleri Analizi Furkan BEŞEL Ağustos 2014 GİRİŞ Yaşam Memnuniyeti Araştırmasının (YMA) amacı TÜİK tarafından Bireyin genel mutluluk algısını,

Detaylı

Teori (saat/hafta) SHO473 2 - - 2 4. Anlatım, Tartışma, Beyin Fırtınası, Rapor Hazırlama ve Sunma, Kuruluş İnceleme ve Rapor Hazırlama

Teori (saat/hafta) SHO473 2 - - 2 4. Anlatım, Tartışma, Beyin Fırtınası, Rapor Hazırlama ve Sunma, Kuruluş İnceleme ve Rapor Hazırlama DERS BİLGİLERİ Dersin Adı Kodu Yarıyılı (a) Engellilerle Sosyal Hizmet Önkoşul(lar)- var ise Dersin dili Dersin Türü Dersin verilme şekli Dersin öğrenme ve öğretme teknikleri Dersin sorumlusu(ları) Dersin

Detaylı

Türk-Alman Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü Ders Bilgi Formu

Türk-Alman Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü Ders Bilgi Formu Türk-Alman Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü Ders Bilgi Formu Dersin Adı Dersin Kodu Dersin Yarıyılı Kamu Yönetimine Giriş POL 103 1 ECTS Ders Uygulama

Detaylı

Türk-Alman Üniversitesi. Ders Bilgi Formu

Türk-Alman Üniversitesi. Ders Bilgi Formu Türk-Alman Üniversitesi Ders Bilgi Formu Ders Kod Sömestr Tüketici Davranışı BWL 014 7 ECTS Ders Alıştırma Laboratuar (Hafta/Saat) (Hafta/Saat) (Hafta/Saat) 3 2 -- -- Önkoşullar Öğrencilerin aşağıdaki

Detaylı

Geriatri ve akılcı ilaç kullanımı: Vitamin D. Doç.Dr. İlker TAŞÇI GATA İç Hastalıkları BD, Ankara İç Hastalıkları & Geriatri Uzmanı

Geriatri ve akılcı ilaç kullanımı: Vitamin D. Doç.Dr. İlker TAŞÇI GATA İç Hastalıkları BD, Ankara İç Hastalıkları & Geriatri Uzmanı Geriatri ve akılcı ilaç kullanımı: Vitamin D Doç.Dr. İlker TAŞÇI GATA İç Hastalıkları BD, Ankara İç Hastalıkları & Geriatri Uzmanı Akılcı ilaç kullanımı Kanıta dayalı tıp Metaanaliz RCTs Centre for Evidence-Based

Detaylı

TÜRK YE GERONTOLOJ AJANDASI 2020

TÜRK YE GERONTOLOJ AJANDASI 2020 2020 TÜRK YE GERONTOLOJ AJANDASI 2020 Türkiye de Bilim nsanlar n n Gözünde Ya l l k Sorunlar : Görü ler, Planlar, Talepler, Tutumlar Akdeniz Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Gerontoloji Bölümü Prof. Dr.

Detaylı

Yerel Yönetimlerin Yafll larla lgili Politikalar

Yerel Yönetimlerin Yafll larla lgili Politikalar Yerel Yönetimlerin Yafll larla lgili Politikalar Dr. Nevzat Do an GİRİŞ Ülkemizde yaşlı ve yaşlılıkla ilgili toplumsal kalıplara tarihsel açıdan bakıldığında, büyüklerimizin kadın ya da erkek daima korunduğu

Detaylı

İNFEKSİYON ÖNLEM. Uzm.Dr. Yeliz Karakaya İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Medicabil Yalın Sağlık Enstitüsü

İNFEKSİYON ÖNLEM. Uzm.Dr. Yeliz Karakaya İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Medicabil Yalın Sağlık Enstitüsü İNFEKSİYON ÖNLEM Uzm.Dr. Yeliz Karakaya İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Medicabil Yalın Sağlık Enstitüsü 25.03.2017 Sunum içeriği Hastane infeksiyonu tanımı Hastane infeksiyonunun maliyeti

Detaylı

YAŞLI GRUPLARLA SOSYAL HİZMET UYGULAMASI

YAŞLI GRUPLARLA SOSYAL HİZMET UYGULAMASI YAŞLI GRUPLARLA SOSYAL HİZMET UYGULAMASI Demografik verilere göre dünyada 600 milyon dolayında olan yaşlı sayısının 2050 yılında 2 milyara ulaşacağı ve yaşlı nüfustaki artışın daha çok gelişmekte olan

Detaylı

Depresyonda İşlevsel İyileşme ve Brintellix

Depresyonda İşlevsel İyileşme ve Brintellix Depresyonda İşlevsel İyileşme ve Brintellix Ömer Aydemir Celal Bayar Üni. Tıp Fak. Psikiyatri A.D. Depresyonda sonlanım Depresyonda Tam İyileşmeyi Sağlamak Belirtili dönem sonrası tam düzelme sağlama Kalıntı

Detaylı

TEMEL SAĞLIK HİZMETLERİ (SHZ106U)

TEMEL SAĞLIK HİZMETLERİ (SHZ106U) DİKKATİNİZE: BURADA SADECE ÖZETİN İLK ÜNİTESİ SİZE ÖRNEK OLARAK GÖSTERİLMİŞTİR. ÖZETİN TAMAMININ KAÇ SAYFA OLDUĞUNU ÜNİTELERİ İÇİNDEKİLER BÖLÜMÜNDEN GÖREBİLİRSİNİZ. TEMEL SAĞLIK HİZMETLERİ (SHZ106U) KISA

Detaylı

SAĞLIK HİZMET SUNUM POLİTİKALARI ÖZEL SEKTÖR PERSPEKTİFİ. Dr. Cemal Özkan

SAĞLIK HİZMET SUNUM POLİTİKALARI ÖZEL SEKTÖR PERSPEKTİFİ. Dr. Cemal Özkan SAĞLIK HİZMET SUNUM POLİTİKALARI ÖZEL SEKTÖR PERSPEKTİFİ Dr. Cemal Özkan SAĞLIK HİZMET SUNUM POLİTİKALARI Finansal Politikalar Sağlık Hizmeti Sunumu Politikaları ÖZEL SAĞLIK İŞLETMELERİ Tarihsel perspektif

Detaylı

YAŞLILIK VE KANSER. Prof.Dr.A.Önder BERK

YAŞLILIK VE KANSER. Prof.Dr.A.Önder BERK YAŞLILIK VE KANSER Prof.Dr.A.Önder BERK Kanser ve diğer hastalıkların yaşla değişen sıklığı (%) YAŞ HASTALIKLAR 45 45-59 60-74 75+ Kanser 3,8 8,3 14,0 16,0 Kalp Hastalıkları 0,4 14,0 14,0 20,0 Periferik

Detaylı

Kadir CANATAN, Beden Sosyolojisi, Açılım Yayınları, 2011, 720 s. İstanbul.

Kadir CANATAN, Beden Sosyolojisi, Açılım Yayınları, 2011, 720 s. İstanbul. KİTAP TANITIM VE DEĞERLENDİRMESİ Devrim ERTÜRK Araş. Gör., Mardin Artuklu Üniversitesi, Sosyoloji Bölümü. Kadir CANATAN, Beden Sosyolojisi, Açılım Yayınları, 2011, 720 s. İstanbul. Beden konusu, Klasik

Detaylı

Program şöyle: 1. Haftada iki kere, bilgisayar üzerinde bir saatlik farklı düşünme çalışmaları yapmak. 2. Kelimeleri hatırlama çalışması.

Program şöyle: 1. Haftada iki kere, bilgisayar üzerinde bir saatlik farklı düşünme çalışmaları yapmak. 2. Kelimeleri hatırlama çalışması. Yeni beyin araştırmaları, beynimizi yoktan var edip bize veren Rabbimizin her gün yeni hücreler yarattığını ve kullanmak üzere bize verdiğini söylüyor. Beyni geliştirmek, zekâmızı parlatmak mümkün. Eskiden

Detaylı

Doğum Tarihi : 12/09/1981. Güncelleme Tarihi : Temmuz/2018. Öğrenim Durumu:

Doğum Tarihi : 12/09/1981. Güncelleme Tarihi : Temmuz/2018. Öğrenim Durumu: Adı Soyadı : Aslı Tok Özen Doğum Tarihi : 12/09/1981 Medeni Hali : Evli/2 çocuklu Güncelleme Tarihi : Temmuz/2018 Öğrenim Durumu: Derece Bölüm Üniversite Yıl Lisans Hemşirelik Bölümü Ankara Üniversitesi

Detaylı

Konu: 8 Yaşlılıkta Sık Görülen Sorunlar- Sağlıklı ve Aktif Yaşlanma

Konu: 8 Yaşlılıkta Sık Görülen Sorunlar- Sağlıklı ve Aktif Yaşlanma Konu: 8 Yaşlılıkta Sık Görülen Sorunlar- Sağlıklı ve Aktif Yaşlanma Bütüncül sağlık yaklaşımının uzun yıllardan bu yana "yaşama yıllar katmak" olarak benimsediği bakış açısı ve felsefesinin son dönemlerde

Detaylı

ÇALIŞMA PSİKOLOJİSİ KISA ÖZET KOLAYAOF

ÇALIŞMA PSİKOLOJİSİ KISA ÖZET KOLAYAOF DİKKATİNİZE: BURADA SADECE ÖZETİN İLK ÜNİTESİ SİZE ÖRNEK OLARAK GÖSTERİLMİŞTİR. ÖZETİN TAMAMININ KAÇ SAYFA OLDUĞUNU ÜNİTELERİ İÇİNDEKİLER BÖLÜMÜNDEN GÖREBİLİRSİNİZ. ÇALIŞMA PSİKOLOJİSİ KISA ÖZET KOLAYAOF

Detaylı

SOSYAL GÜVENLİK HUKUKU, İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ TEZSİZ YÜKSEK LİSANS PROGRAMI

SOSYAL GÜVENLİK HUKUKU, İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ TEZSİZ YÜKSEK LİSANS PROGRAMI SOSYAL GÜVENLİK HUKUKU, İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ TEZSİZ YÜKSEK LİSANS PROGRAMI Program Koordinatörü Prof. Dr. Melikşah ERTEM 0232 246 49 49 / 208 meliksah.ertem@izmir.edu.tr Enstitü Sekreterliği Elif BADAKAL

Detaylı

YARARLANILAN KAYNAKLAR

YARARLANILAN KAYNAKLAR Kaynaklar 3263 YARARLANILAN KAYNAKLAR 1- Ak B. (1990) Hastahane Yöneticiliği, 2- Amele Birliği (1998) Ereğli Kömür Havzası Amele Birliği Biriktirme Ve Yardımlaşma Sandığı Yönetmeliği, Ereğli Kömür Havzası

Detaylı

Demans ve Alzheimer Nedir?

Demans ve Alzheimer Nedir? DEMANS Halk arasında 'bunama' dedigimiz durumdur. Kişinin yaşından beklenen beyin performansını gösterememesidir. Özellikle etkilenen bölgeler; hafıza, dikkat, dil ve problem çözme alanlarıdır. Durumun

Detaylı

YAŞLILIKTA PSİKO-SOSYAL YAŞAM

YAŞLILIKTA PSİKO-SOSYAL YAŞAM YAŞLILIKTA PSİKO-SOSYAL YAŞAM Yaşlıların Psiko-Sosyal Özellikleri İnsanın yaşlılığında nasıl olacağı ya da nasıl yaşlanacağı; yaşadığı coğrafyaya, kalıtsal özelliklere, Psiko-sosyal ve Sosyo-ekonomik şartlara,

Detaylı

Eskimeyen Yeniler: Nabız Hızı ve Nabız Basıncı

Eskimeyen Yeniler: Nabız Hızı ve Nabız Basıncı Kan Basıncında Yeni Kavramlar Eskimeyen Yeniler: Nabız Hızı ve Nabız Basıncı Prof. Dr. Enver Atalar Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı Nabız Basıncı Nabız Basıncı: Sistolik

Detaylı

SAĞLIK HİZMETLERİNİN FİNANSMANI

SAĞLIK HİZMETLERİNİN FİNANSMANI EK-18 SAĞLIK HİZMETLERİNİN FİNANSMANI Türk sağlık sisteminin temel özelliklerinden biri, gerek hizmet sunumu, gerekse finansmanı açısından farklı rejimlerden oluşmuş olmasıdır. Sağlık hizmetleri bir yandan

Detaylı

TÜRK BİYOKİMYA DERNEĞİ PREANALİTİK EVRE ÇALIŞMA GRUBU ÇALIŞMALARI

TÜRK BİYOKİMYA DERNEĞİ PREANALİTİK EVRE ÇALIŞMA GRUBU ÇALIŞMALARI TÜRK BİYOKİMYA DERNEĞİ PREANALİTİK EVRE ÇALIŞMA GRUBU ÇALIŞMALARI Mehmet ŞENEŞ TBD Pre-Analitik Evre Çalışma Grubu XXVII. Ulusal Biyokimya Kongresi 5 Kasım 2015 ABD Tıp Enistitüsünün (The Institute of

Detaylı

KRONOLOJİK YAŞ NEDİR?

KRONOLOJİK YAŞ NEDİR? Yaşlılık YAŞ NEDİR? Yaş;Kronolojik ve Biyolojik yaş olarak iki biçimde açıklanmaktadır. İnsan yaşamının, doğumdan içinde bulunulan ana kadar olan bütün dönemlerini kapsayan süreci kronolojik yaş ; içinde

Detaylı

Hasta Merkezli Standartlar - Hastaların Bakımı (COP)

Hasta Merkezli Standartlar - Hastaların Bakımı (COP) Hasta Merkezli Standartlar - Hastaların Bakımı (COP) Bir sağlık kuruluşunun temel hedefi hasta bakımıdır. Hastaların benzersiz ihtiyaçlarını destekleyen ve bunlara cevap veren bir ortamda en uygun bakımın

Detaylı

Engelliler ve Sosyal Güvenlik

Engelliler ve Sosyal Güvenlik Engelliler ve Sosyal Güvenlik ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKAN YARDIMCISI HALİL ETYEMEZ: -ASLINDA HER İNSAN BİR ENGELLİ ADAYI -KAMUDA ENGELLİ İSTİHDAMI SON 10 YIL İÇERİSİNDE YÜZDE 500 ORANINDA ARTTI SGK

Detaylı

Araştırma Geliştirme ve Proje Dairesi Başkanlığı

Araştırma Geliştirme ve Proje Dairesi Başkanlığı VERİ TÜRÜ VERİ KAYNAĞI İSTİHDAM Devlet Personel Başkanlığı Türkiye İş Kurumu EĞİTİM Milli Eğitim Bakanlığı SOSYAL YARDIMLAR Sosyal Yardımlar Genel Müdürlüğü BAKIM Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü

Detaylı

Türkiye Engelliler Araştırması Temel Göstergeleri İÇİNDEKİLER. Giriş

Türkiye Engelliler Araştırması Temel Göstergeleri İÇİNDEKİLER. Giriş Türkiye Engelliler Araştırması Temel Göstergeleri İÇİNDEKİLER Giriş Türkiye Özürlüler Araştırması Kapsam Tanım ve Kavramlar Özürlü Özürlülük Oranı Ortopedik Özürlü Görme Özürlü İşitme Özürlü Dil Ve Konuşma

Detaylı

Sentez Araştırma Verileri

Sentez Araştırma Verileri Eğitim, Görsel-İşitsel & Kültür Yürütme Ajansı Eğitim ve Kültür Genel Müdürlüğü Yaşam Boyu Öğrenim Programı İnternet Üzerinden Kişisel İşgücünü Geliştirin Leonardo da Vinci LLP (Yaşamboyu Öğrenim Programı)

Detaylı

İŞYERİNDE SAĞLIĞI GELİŞTİRME ve PROGRAM PLANLAMA. Prof.Dr.Ayşe Beşer Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi ayse.beser@deu.edu.

İŞYERİNDE SAĞLIĞI GELİŞTİRME ve PROGRAM PLANLAMA. Prof.Dr.Ayşe Beşer Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi ayse.beser@deu.edu. İŞYERİNDE SAĞLIĞI GELİŞTİRME ve PROGRAM PLANLAMA Prof.Dr.Ayşe Beşer Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi ayse.beser@deu.edu.tr 1 HEDEFLER.Sağlığı, koruma ve geliştirme kavramlarını bilme İşyerlerinde

Detaylı

EVDE BAKIM HİZMET DENEYİMLERİ:KAMUDA

EVDE BAKIM HİZMET DENEYİMLERİ:KAMUDA EVDE BAKIM HİZMET DENEYİMLERİ:KAMUDA Doç. Dr. Pemra C.ÜNALAN Ast. Dr. Özge Doğan Marmara Üniversitesi Pendik EAH Evde Sağlık Birimi EVDE SAĞLIKTA HASTA TAKİBİ... Evde sağlık hizmeti alan hastaların ayaktan

Detaylı

YALOVA BELEDİYESİ SAĞLIKLI YAŞAMI DESTEKLEME PROGRAMI. Dr. Metin SABUNCU YALOVA BELEDİYESİ SAĞLIK İŞLERİ MÜDÜRÜ

YALOVA BELEDİYESİ SAĞLIKLI YAŞAMI DESTEKLEME PROGRAMI. Dr. Metin SABUNCU YALOVA BELEDİYESİ SAĞLIK İŞLERİ MÜDÜRÜ YALOVA BELEDİYESİ SAĞLIKLI YAŞAMI DESTEKLEME PROGRAMI Dr. Metin SABUNCU YALOVA BELEDİYESİ SAĞLIK İŞLERİ MÜDÜRÜ Dünyada 13.5 milyon koroner kalp hastası var. Yılda 1.5 milyon insan kalp krizi geçiriyor.

Detaylı

Türkiye-Avusturya İşbirliği

Türkiye-Avusturya İşbirliği Farklılığımız bizi güçlü kılar AÜ Edebiyat Fakültesi Gerontoloji Bölümü G E ROB Ü LT E N Dergide yer alan tüm yayınlardan ve yazılardan Prof. Dr. İsmail Tufan sorumludur Yıl 2, Sayı 14 15. Ekim 2011 İ

Detaylı

Kadınların Çok Yönlü Güçlendirilmesi Projesi

Kadınların Çok Yönlü Güçlendirilmesi Projesi Kadınların Çok Yönlü Güçlendirilmesi Projesi Kadınların Çok Yönlü Güçlendirilmesi Projesi Okuryazarlık ve Cinsiyet Eşitliği Konusunda Türkiye'nin Gerçekleri Okuryazarlık ve eğitimin ülkelerin ekonomik

Detaylı

UYGULAMALI SOSYAL PSİKOLOJİ (Baron, Byrne ve Suls, 1989; Bilgin, 1999) PSİ354 - Prof.Dr. Hacer HARLAK

UYGULAMALI SOSYAL PSİKOLOJİ (Baron, Byrne ve Suls, 1989; Bilgin, 1999) PSİ354 - Prof.Dr. Hacer HARLAK UYGULAMALI SOSYAL PSİKOLOJİ (Baron, Byrne ve Suls, 1989; Bilgin, 1999) Sosyal Psikoloji Uygulamaları HUKUK SAĞLIK DAVRANIŞI KLİNİK PSİKOLOJİ TÜKETİCİ DAVRANIŞI VE PAZARLAMA POLİTİKA ÖRGÜTSEL DAVRANIŞ SOSYAL

Detaylı