OBEZİTE VE DERİ HASTALIKLARI

Transkript

1 Anatol J Clin Investig 2013:7(3): Ağrı Asker Hastanesi, Dermatoloji Servisi, Ağrı. OBEZİTE VE DERİ HASTALIKLARI OBESITY AND SKIN DISEASES Gürol AÇIKGÖZ, Aylin MERAL, Mutlu ÇAYIRLI Özet Obesity is increasingly common an important public health problem in Turkey and in the Western World. Wide variety dermatological diseases have been reported in patients with obesity. Recognition and control of these dermatological conditions that related with obesity may play an important role in diminishing the morbidity of obesity. In this article we aimed to review commonly seen cutaneous findings in patients with obesity. Anahtar Kelimeler: Obesity, skin diseases Abstract Obezite Türkiye de ve batı dünyasında giderek yaygınlaşan önemli bir halk sağlığı sorunudur. Obeziteli hastalarda çok çeşitli dermatolojik hastalıklar bildirilmiştir. Bu dermatolojik hastalıkları tanımak ve kontrol altına almak obeziteye bağlı morbiditenin azaltılmasında önemli bir rol oynayabilir. Bu makalede obeziteli hastalarda sık görülen deri bulgularını gözden geçirmeyi amaçladık. (Anatol J Clin Investig 2013:7(3): - ) Key words: Obezite, deri hastalıkları Giriş Obezite vücut boyutuna göre artmış yağ dokusu kitlesi ile karakterize patolojik bir durumdur [1]. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından Sağlığı bozacak ölçüde vücutta anormal veya aşırı yağ birikmesi olarak tanımlanmaktadır. Yetişkin erkeklerde vücut ağırlığının ortalama %15-20 sini, kadınlarda ise %25-30 unu yağ dokusu oluşturmaktadır. Erkeklerde bu oranın %25, kadınlarda ise %30 un üzerine çıkması durumunda obezite sözkonusudur [1]. Obeziteyi hesaplamak için vücut kitle indeksi (VKİ) veya diğer adıyla Qetelet indeksi hesaplaması kullanılır. Vücut kitle indeksi kilogram cinsinden vücut kilosunun, metre cinsinden boyun karesine bölünmesi ile hesaplanır (kg/m2). 25 kg/m2 nin üzerindeki değerler obezite ile ilişkili komplikasyonların arttığı durumlardır [1, 2]. DSÖ tarafından VKİ nin 30 ve üzeri olması obezite şeklinde tanımlanmış olup 3 derecede incelenmektedir [1-3]. (Tablo1) Diğer Antropometrik Ölçümler: DSÖ ne göre bel çevresinin kalça çevresine oranı kadınlarda 0,85 den ve erkeklerde 1 den fazla ise abdominal obezite (santral obezite/ erkek tipi) olarak kabul edilmektedir. Tek başına bel çevresi ölçümü de karın bölgesindeki yağ dağılımı ve sağlığın bozulmasında önemli ve pratik bir göstergedir. Abdominal obezite metabolik sendromun bir unsurudur [2]. DSÖ verilerine göre dünya çapında 1,2 milyar insanın obezite riski ile karşı karşıya olduğu kabul edilmektedir. Avrupa da obezite oranları yaklaşık olarak çocuklarda % 22, erkeklerde % 26, kadınlarda % 31 olarak tahmin edilmektedir [3]. ABD de obezitenin tahmin edilen prevalansı erkeklerde %32,2, kadınlarda %35,5 dir [4]. Tüm dünyada artan prevalansta bir sağlık problemidir [5, 6]. Obezite kardiyovasküler hastalıklar, diyabet, ortopedik problemler, kanser ve artmış mortalite riski oluşturur [6, 7]. Tablo1. Obezitenin VKİ ile değerlendirilmesi WHO sınıflaması VKİ (kg/m 2) Düşük kilo <18,5 Normal 18,5-24,9 Pre-obez 25-29,9 Şişman (Obez) Obez (I. Derece) Obez (II. Derece) Obez (III. derece) Obezite ve Deri Obezite, deri fizyolojisini, derinin bariyer fonksiyonunu, sebum üretimini, ter bezi fonksiyonunu, lenfatikleri, kollajen yapısını, yara iyileşmesini, subkutan yağ dokusu yapısını, Mutlu ÇAYIRLI Ağrı Asker Hastanesi, Dermatoloji Servisi, Ağrı/ Türkiye mutlu78tr@yahoo.com Makalenin gönderilme tarihi: Makalenin kabul edilme tarihi:

2 Anatol J Clin Investig 2013;7(3): ÇAYIRLI ve ark. mikrosirkülasyonu ve makrosirkülasyonu etkiler [6, 7]. Deri bariyer fonksiyonu Obezite deri bariyer fonksiyonunda değişikliklere neden olur. Loeffler ve ark. çalışmalarında obez olgularda transepidermal sıvı kaybı ve eritemde kontrol grubuna göre belirgin artış saptamışlardır [8]. Yosipowitch ve ark. morbid obezlerde kuru deri ve bozulmuş deri bariyer fonksiyonları olduğunu tespit etmişlerdir [6]. Enfeksiyonlar Obezite infeksiyöz hastalıkların ve mortalitelerinin artmasını kolaylaştırır. Birçok çalışmada obez hastaların %50 sinde deri infeksiyonu mevcudiyeti bildirilmiştir [7,8]. Enfeksiyöz selülit için hospitalize edilen obez hastalarda artmış komplikasyon sıklığı ve mortalite belirlenmiştir [9,10]. Gazlı gangren ve nekrotizan fasiit de obez olgularda artmıştır [6,7, 9,10]. Enfeksiyonlar genellikle diyabet ve bozulmuş periferal sirkülasyonla ilgilidir. Toplum içinde obezite deride kandidiyazis, kandida folliküliti, fronkülozis, eritrazma, tinea kruris ve follikülit ile ilişkili olabilir [7]. Bu infeksiyonlar sıklıkla deri katlantı bölgelerinde ortaya çıkmaktadırlar. Yapılan bir çalışmada 18,102 obez hastada sıklıkla bayan hastalarda olmak üzere hastaların %22,8 inde deri katlantı bölgesi mikozu saptanmıştır [6,7]. İntertrigo deri irritasyonu ve infeksiyonunu içeren ve sıkılıkla obezite ile ilişkili olabilen, deri kıvrımlarını tutan inflamatuvar bir dermatozdur. Obez olgularda deri kıvrımları daha fazla ve daha derin olup sürtünme, maserasyon, ısı artışı, terleme ve oklüzyon neticesinde bakteri ve mantarların kolonizasyonu kolaylaşır. Kolonİzasyon sıklıkla kandida türündendir. Etkilenen alanlar sıklıkla abdominal katlantılar, genitokrural alan, subaksiller bölge, gluteal bölge ve meme altı katlantılarıdır. Hastalar etkilenen alanlarda kaşıntı, yanma ve irritasyon hissinden bahsederler. Kıvrım bölgelerinin kuru tutulması hastalıktan korunmada en önemli husustur. Tinea veya kandidiyal tutulum olması durumunda topikal antimikotikler ve tedavisi zor alanlarda ya da yaygın tutulumda sistemik antifungaller kullanılabilir. Yüksek VKİ olanlarda MRSA dahil kutanöz enfeksiyonlar normal popülasyona göre daha sık görülür [6,7]. Apokrin ve Ekrin Salgı Bezleri Obezitede deri fizyolojisindeki değişiklikler ile ter bezlerinde aktivite artışı olduğu düşünülmektedir [8]. Deri altı yağ doku artışı fazla ısınmaya neden olur. Obez kişilerde daha geniş deri kıvrımları mevcuttur. Bu nedenle sürtünme ve maserasyon riski daha fazladır. Diyabetik kadın hastalarda yapılan bir araştırmada VKİ 25 üstü olan kadınlarda VKİ 25 den küçük olan kadınlara göre deri ph sı daha yüksek bulunmuştur [6,8]. Kollajen yapısı ve yara iyileşmesi Obez farelerde yara iyileşmesinin yavaşladığı ve yarada kollajen depolanmasının azaldığı tespit edilmiştir [11]. Artmış tip III kollajen turnoveri obezite ile özellikle de abdominal obezite ile ilgilidir [12]. Obez hastalar nadiren yüz kırışıklıkları tariflerken, düşük VKİ olan kişilerde sıkılıkla yüz kırışıklıkları daha belirgindir [6]. Mikrosirkülasyon ve Makrosirkülasyon Obez kişilerin derisinde kutanöz kan akımı artmaktadır [8]. Bu sağlıklı kontrol grubuna göre daha düşük pik kan akım hızına sebep olur. Agapitov ve ark. normotensif obez hastaların mental strese artmış bozuk deri mikrosirkülasyonu olarak cevap verdiğini bulmuştur [13].Artmış vücut ağırlığı vasküler sistem üzerinde ekstra baskı oluşturabilir. Artan karın içi basınçtan dolayı venöz yetmezlik bulguları gelişebilir [14]. Venöz yetmezlik variköz ekzema ve ülserasyona neden olur. Bazen şiddetli obezite subkutan yağ dokuda ve üzerindeki deride masif nekroza sebep olur. Bu sekonder infeksiyon ve ülser formasyonuna sebep olabilir [14,15]. Obezite ve Psöriyazis Obezite ve psöriyazis ilişkisi konusunda çalışmalar artarak devam etmektedir. Burada önemli bir nokta obezitenin psöriyazisin bir nedeni mi yoksa sonucu mu olduğudur [16-21]. Hızlı kilo kaybının psöriyazis şiddetini azalttığına dair artan bir kanı mevcuttur [22-26]. Bariatrik cerrahilerin psöriyaziste hızlı iyileşmelere sebep olabildiğine dair kanıtlar vardır [22,23,26]. Leptin seviyelerinin psöriyazis şiddeti ile ilişkili olduğu bilinmektedir [27]. Resistin yine adipoz dokuda üretilen ve insülin rezistansına ve TNF- α üretiminin artmasına sebep olan bir sitokindir. Resistin seviyeleri psöriyazis şiddeti ve obezite ile korele olarak artmaktadır [28,29]. Benzer şekilde oksidatif stresi arttırarak antiinflamatuar etki gösteren adiponektin seviyeleri psöriyatrik obez kişilerde psöriazisli non-obez kişilerden daha yüksek bulunmuştur [30, 31]. Psöriyazisin metabolik sendrom, tip 2 DM, dislipidemi, hipertansiyon ve obezite ile ilgili bir sistemik hastalık olduğu düşünülmektedir. Kilolu olmanın psöriyazis için bir risk faktörü olduğuna 186

3 Obezite ve deri hastalıkları ve VKİ nin PASI skoru ile korele olduğuna dair kanıtlar da bulunmaktadır [31-34]. Obezite ve Deri Maliniteleri Obezitenin deri kanserleri ile ilişkisi birçok araştırmaya konu olmuştur [35,36]. Deri kanserleri açısından Kanada da yapılan bir çalışmada melanom dışı deri kanserleri ile obezitenin ilişkili olabileceği savunulmuştur [37]. Avustralya da yapılan bir çalışmada ise bazal hücreli kanser ile obezite arasında ilişki olmadığı ifade edilmiştir [38]. Çeşitli epidemiyolojk çalışmalarda artmış adipoz doku ve melanoma arasında ilişki olduğu ifade edilmiştir [39,40]. Dennis ve ark. çalışmalarında genç yaşta obez olmanın ilerleyen yaşlarda güneşlenme veya güneşten korunabilme gibi yaşam tarzı alışkanlıkları ile ilişkili olmadan melanoma riskini arttırdığını bildirilmişlerdir [41]. Obezite ve Akantozis Nigrikans Akantozis nigrikans simetrik, kadifemsi, nemli hiperpigmente plaklar ile karakterizedir. Sıklıkla aksilla, inguinal bölge, boyun posterioru, dirsekler, parmak eklemlerinde saptanır. Etkilenen alanlarda akrokordonlar sıktır. Hiperpigmentasyon pigment üreten hücrelerden ziyade akantoz ve papillomatozise bağlıdır. Temel patoloji sıklıkla hiperinsülinemi ve insülin direnci ile ilişkilidir [42]. Hud ve ark. çalışmalarında plazma insülin seviyesi yüksek olan obez hastaların %74 ünde akantozis nigrikans tespit etmişlerdir [43]. Hiperinsülineminin epidermal etkileri hücresel düzeyde başlar. Dolaşımdaki artmış insülin seviyeleri azalmış fonksiyonel insülin reseptörlerine sebep olur. Klasik insülin reseptörleri tirozin kinaz aracılığıyla glukoz alım, hücre büyümesi, DNA sentezi ve protein metabolizmasını düzenler. Keratinositler ve fibroblastların her ikisi de IGF reseptörü eksprese ederek insülin bağlayabilir ve büyüme uyarıcı etkiler görülebilir. Azalmış fonksiyonel insülin reseptörleri, artmış IGF reseptör bağlanmasına neden olur. Bu durum akantozis nigrikansa katkıda bulunur [6]. Akantozis nigrikans plakları hiperinsülineminin kontrolü ile düzeltilebilir. Düşük kalorili diyet ve kilo kaybı insülin direncini, böylelikle hastalık şiddetini azaltır. Akantozis nigrikansın azaltılmasında faydalı olan diğer tedaviler metformin, oktreotid, retinoidler, topikal kalsipotrol ve lazer tedavisi olabilir [44-46]. Obezite ve Akrokordonlar Akrokordonlar daha çok boyun, aksilla ve inguinal bölgede görülen pedinküllü yumuşak doku katlantılarıdır. Yapılan bir çalışmada akrokordon gelişme oranının obezitenin şiddeti ile artış gösterdiği bildirilmiştir [47]. Buna karşın Kahana ve ark. nın yaptıkları çalışmada obezite ve akrokordonlar arasında direk bir ilişki saptanmamakla birlikte akrokordonlarla bozulmuş karbonhidrat metabolizması arasında ilişki olduğu vurgulanmış, VKİ'de sık görülme nedeninin daha yüksek insulin rezistansı olabileceği öne sürülmüştür [48]. Başka bir çalışmada ise yumuşak fibromlar ile serum leptin, insülin ve glukoz düzeyleri arasında pozitif koralasyon saptanmıştır [49]. Obezite ve Keratozis pilaris Keratozis pilaris sıklıkla küçük, perifolliküler, dikensi görünümde ekstremitelerin ekstansör yüzlerinde bulunan atopik diatezle ilişkilendirilen küçük papüler lezyonlardır. VKİ yüksek kişilerde de görülebildiği düşünülmektedir [50]. İnsulin rezistansının keratozis pilaris oluşumunda etkisi olabileceği düşünülmektedir [51]. Keratolitikter, retinoidler ve hafif etkili kortikosteroidler tedavide kullanılabilmektedir. Obezite, Hiperandrojenizm ve Hirsutizm Kutanöz virilizmde hirsutizm, akne vulgaris, hidradenitis supurativa ve androjenik alopesi olabilir. Kutanöz virilizm ve insulin direncinin ilgili olabileceği düşünülmektedir [6, 7]. Artmış VKİ ile insülin rezistansı söz konusudur. Ruutiainen ve ark. yaptığı çalışmada yüz hirsutizminin yaş ve testosteron seviyesinden bağımsız olarak VKİ ile ilgili olduğunu tespit etmişlerdir [52]. Obezite ve Stria distensa Stria distensa, derideki en yüksek gerilim kuvvetine dik olarak oluşan ve meme bölgesi, kalça, abdomen, bacaklarda görülen lineer atrofik plaklardır. Patogenezinde mekanik, hormonal ve genetik faktörlerin rol aldığı bir tablodur. Hsu ve ark. yaptığı çalışmada obez çocukların %40'ında saptanan stria oluşumlarının şiddetinin obezite süresi daha fazla olan çocuklarda daha fazla olduğunu saptamışlardır [53]. Simkin ve Arce' nin yaptığı çalışmada striası olan obez hastalarda idrarda adrenokortikoidlerin striası olmayan hastalara göre daha yüksek seviyelerde olduğunu saptanmıştır [54]. Obezite ve Adipozis Doloroza Adipozis doloroza diğer adı ile Dercum's hastalığı özellikle postmenopozal kadınlarda nadir görülen multiple lipomlarla karakterize progresif bir durumdur [55]. Diffüz ve lokal simetrik yayılımlı olabilirler. Baş boyun bölgesi dışında vücudun her yerinde özellikle en çok diz çevrelerinde olabilirler. Ağrı fiziksel bulgulara orantısızdır ve kilosu yaşa göre normal kilonun %50'sinden yüksek olan kişilerde şiddeti daha fazladır. Hafif basıda ağrı, şişme, morarma, telenjiektazi diğer 187

4 Anatol J Clin Investig 2013;7(3): ÇAYIRLI ve ark. bulgulardır. Etyolojisi bilinmemektedir. Metabolik veya otoimmün bir mekanizma olduğu düşünülmektedir [56]. Obezite ve Plantar Hiperkeratoz Obezitede ayak bası noktaları değişir. Obez çocuklarda daha dar bir ayak izi açısı mevcuttur. Obez yetişkinlerin daha geniş bir ön ayak alanı mevcuttur ve ayakta dururken daha yüksek plantar basınçlar oluşur. Bu bası artışı obezitenin karakteristik deri bulgularından olan plantar hiperkeratoz oluşumununa neden olurlar [57]. Obezite ve Hidradenitis Supurativa Hidradenit toplumda yaklaşık %2 oranında görülen apokrin bez lokalizasyonlu deride meydana gelen kronik apse, fistül, skarlarla karakterize kronik rekürren bir hastalıktır. Etyopatogenezi net açıklanamamakla birlikte folliküler oklüzyon ve sekonder olarak apokrin bezlerin tutulumu ile karakterizedir. Obezitenin bu hastalık ile primer bağlantısı saptanamamakla birlikte obez hastalarda şiddetinin arttığı bilinmektedir [58, 59]. Obezite ile birlikte artan dermatolojik problemlerin sıklığı çeşitli çalışmalarda irdelenmiştir [60-63]. Bu araştırma sonuçlarının karşılaştırılması Tablo 2 de gösterilmiştir. Sonuç Obezite birçok sisteme olduğu gibi deri üzerinde de olumsuz etkileri olabilen önemli bir halk sağlığı problemidir. Obezite ile ilişkili dermatozların önlenmesi bakımından kişilerin aşırı kilo alımından sakınması önerilmelidir. Obez hastalarda izlenen deri bulguları başka bir sistemik hastalığın göstergesi olabileceği gibi obezite ile direkt ilişkili de olabilir. Obez hastalardaki deri lezyonlarının obezitenin bir sonucu olarak veya birlikteliğinde oluştuğu düşünülüyorsa tedavisinin de birlikte yapılması daha yüz güldürücü sonuçlar sağlayabilir. Hastaların kilo verme açısından cesaretlendirilmesi bu dermatozların tedavisinde yarar sağlayabilir. Tablo 2. Obezitede Çeşitli Dermatolojik Patolojilerinin Sıklığı DERMATOZ Boza ve ark.[60] Al- Mutari ve ark.[61] Erdoğan ve ark.[62] Döner ve ark.[63] Stria %68.4 %23.3 %20.3 %46,8 Plantar hiperkeratoz %46.7 %45.1 %29.6 %44 Akrokordon %47.94 %30.0 %53.3 %45,6 İntertrigo %44.7 %22.2 %6.6 %10,8 Psödoakantazis nigrikans %27.6 %33.0 %15,3 %17,6 Bakteriyel infeksiyonlar %11.8 %11.2 %12,6 %0,8 Kaynaklar 1. Erarslan E, Yüksel İ. Obezite ve gastrointestinal kanser ilişkisi. Yeni Tıp Dergisi 2011;28: Onat A. Türkiye de obezitenin kardiyovasküler hastalıklara etkisi. Türk Kardiyol Dern Arş Derg 2003;31: Wilborn C, Beckham J, Campbell B, Harvey T, Galbreath M, La Bounty P et al. Obesity: prevalence, theories, medical consequences, management, and research directions. J Int Soc Sports Nutr 2005;2: Flegal KM, Carroll MD, Ogden CL, Curtin LR. Prevalance and trends in obesity among US adults, JAMA 2010;303: Akman M, Budak Ş, Kendir M. Genel dahiliye polikliniğine başvuran hastalarda obezite sıklığı ve ilişkili sağlık problemleri. Marmara Medical Journal 2004;17: Yosipowitch G, DeVore A, Dawn A. Obesity and the skin: skin physiology and skin manifestations of obesity. J Am Acad Dermatol 2007; 56: Scheinfeld NS. Obesity and dermatology. Clin Dermatol 2004; 22: Loffler H, Aramaki JU, Effendy I. The influence of body mass index on skin susceptibility to sodium lauryl sulphate. Skin Res Technol 2002; 8 : Carratala J, Roson B, Fernandez-Sabe N, et al. Factors associated with complications and mortality in adult patients hospitalized for infectious cellulitis. Eur J Clin Microbiol Infect Dis 2003; 22: Gallup DG, Freedman MA, Meguiar RV, et al. Necrotizing fasciitis in gynecologic and obstetric patients: a surgical emergency. Am J Obstet Gynecol 2002;187: Goodson WH III, Hunt TK. Wound collagen accumulation in obese hyperglycemic mice. Diabetes 1986;35: Rasmussen MH, Jensen LT, Andersen T, Breum L, Hilsted J. Collagen metabolism in obesity: the effect of weight loss. Int J Obes Relat Metab Disord 1995;19: Agapitov AV, Correia ML, Sinkey CA, Dopp JM, Haynes WG. Impaired skeletal muscle and skin microcirculatory function in human obesity. J Hypertens 2002; 20: Kalan I, Yeşil Y. Obezite ile ilişkili kronik hastalıklar. Türk Ecz. Dern. MİSED 2010;23-24: Jones RH, Carek PJ. Management of varicose veins. Am Fam Physician 2008; 78: Bardazzi F, Balestri R, Baldi E, et al. Correlation between BMI and PASI in patients affected by moderate to severe psoriasis undergoing biological therapy. Dermatol Ther 2010; 23:S Driessen RJB, Boezeman JB, van de Kerkhof PCM, de Jong EMGJ. Cardiovascular risk factors in high-need psoriasis patients and its implications for biological therapies. J Dermatolog Treat 2009;20:

5 Obezite ve deri hastalıkları Murray ML, Bergstresser PR, Adams-Huet B, Cohen JB. Relationship of psoriasis severity to obesity using same-gender siblings as controls for obesity. Clin Exp Dermatol 2008; 34: Sterry W, Strober BE, Menter A. Obesity in psoriasis: the metabolic, clinical and therapeutic implications. Report of an inter- disciplinary conference and review. Br J Dermatol 2007;157: Setty AR, Curhan G, Choi HK. Obesity, waist circumference, weight change and the risk of psoriasis in women: Nurses Health Study II. Arch Intern Med 2007; 167: Hercogova J, Ricceri F, Tripo L, Lotti T, Prignano F. Psoriasis and body mass index. Dermatol Ther 2010; 23: Perez-Perez I, Allegue F, Caeiro JI, et al. Severe psoriasis, morbid obesity and bariatric surgery. Clin Exp Dermatol 2009; 34: Rucevic I, Perl A, Barisic-Drusko V, Adam-Perl M. The role of the low energy diet in psoriasis vulgaris treatment. Coll Antropol 2003;27: Higa-Sansone G, Szomstein S, Soto F, et al. Psoriasis remission after laparoscopic Roux-en-Y gastric bypass for morbid obesity. Obes Surg 2004; 14: Hossler EW, Maroon MS, Mowad CM. Gastric bypass surgery improves psoriasis. J Am Acad Dermatol 2011; 65: Johnston A, Arnadottir S, Gudjonsson JE, Aphale A, Sigmarsdottir AA, Gunnarsson SI et al. Obesity in psoriasis: leptin and resistin as mediators of cutaneous inflammation. Br J Dermatol. 2008;159: Ceman AA, Bozkurt S, Sav A, et al. Serum leptin levels, skin leptin and leptin receptor expression in psoriasis. Br J Dermatol 2008;159: Johnston A, Arnadottir S, Gudjonsson JE, et al. Obesity in psoriasis: leptin and resistin as mediators of cutaneous inflammation. Br J Dermatol 2008; 159: Coimbra S, Oliveira H, Reis F, et al. Circulating adipokine levels in Portugese patients with psoriasis vulgaris according to body mass index, severity and therapy. J Eur Acad Dermatol Venereol 2010;24: Kaur S, Zilmer K, Kairane C, et al. Clear differences in adiponectin level and glutathione redox status revealed in obese and normal weight patients with psoriasis. Br J Dermatol 2008; 159: Davidovici BB, Sattar N, Jo rg PC, et al. Psoriasis and systemic inflammatory diseases: potential mechanistic links between skin disease and co-morbid conditions. J Invest Dermatol 2010; 130: Kim N, Thrash B, Menter A. Comorbidities in psoriasis patients. Semin Cutan Med Surg 2010; 29: Wolk K, Mallbris L, Larsson P, Rosenblad A, Vingard E, Stahle M. Excessive body weight and smoking associates with a high risk of onset of plaque psoriasis. Acta Derm Venereol 2009; 89: Menter A, Griffiths CE, Tebbey PW, Horn EJ, Sterry W. International Psoriasis Council. Exploring the association between cardiovascular and other diseaserelated risk factors in the psoriasis population: the need for increased understanding across the medical community. J Eur Acad Dermatol Venereol 2010; 24: Oh SW, Yoon YS, Shin S. Effects of excess weight on cancer incidences depending on cancer sites and histologic findings among men: Korea National Health Insurance Corporation study. J Clin Oncol 2005; 23: Daling J, Malone KE, Doody DR et al. Relation of body mass index to tumor markers and survival among young women with invasive ductal breast carcinoma. Cancer 2001; 92: Courneya KS, Katzmarzyk PT, Bacon E. Physical activity and obesity in Canadian cancer survivors: population-based estimates from the 2005 Canadian Community Health Survey. Cancer 2008;112: Olsen CM, Hughes MC, Pandeya N, Green AC. Anthropometric measures in relation to basal cell carcinoma: a longitudinal study. BMC Cancer 2006; 6: Kirkpatrick CS, White E, Lee J. Case control study of malignant melanoma in Washington State II. Diet, alcohol, and obesity. Am J Epidemiol 1994; 139: Dubin N, Moseson M, Pasternack BS. Epidemiology of malignant melanoma: pigmentary traits, ultraviolet radiation, and the identification of high-risk populations. Recent Results Cancer Res 1986;102: Dennis LK, Lowe JB, Lynch CF, Alavanja MC. Cutaneous melanoma and obesity in the Agricultural Health Study. Ann Epidemiol 2008; 18: Geffner ME, Golde DW. Selective insulin action on skin, ovary,and heart in insulin-resistant states. Diabetes Care 1988; 11: Hud JA Jr, Cohen JB, Wagner JM, Cruz PD Jr. Prevalence and significance of acanthosis nigricans in an adult obese population. Arch Dermatol 1992;128: Tankova T, Koev D, Dakovska L, Kirilov G. Therapeutic approach in insulin resistance with acanthosis nigricans. Int J Clin Pract 2002;56: Walling HW, Messingham M, Myers LM, Mason CL, Strauss JS. Improvement of acanthosis nigricans on isotretinoin and metformin. J Drugs Dermatol 2003;2: Rosenbach A, Ram R. Treatment of acanthosis nigricans of the axillae using a long-pulsed (5-msec) alexandrite laser. Dermatol Surg 2004; 30: Tamega Ade A, Aranha AM, Guiotoku MM, Miot LD, Miot HA. Association between skin tags and insulin resistance. An Bras Dermatol 2010; 85: Kahana M, Grossman E, Feinstein A, Ronnen M, Cohen M, Millet MS. Skin tags: a cutaneous marker for diabetes mellitus. Acta Derm Venereol 1987;67: Özuğuz P, Özuğuz U, Karaca Ş. Leptin ve Deri. Turkiye Klinikleri J Dermatol 2012;22(2): Wenczl E. Skin manifestations, treatment and rehabilitation in overweight and obesity. Orv Hetil 2009;150: Yosipovitch G, Mevorah B, Mashiach J, Chan YH, David M. High body mass index, dry scaly leg skin and atopic conditions are highly associated with keratosis pilaris. Dermatology 2000; 201: Ruutiainen K, Erkkola R, Gronroos MA, Irjala K. Influence of body mass index and age on the grade of hair growth in hirsute women of reproductive ages. Fertil Steril 1988;50: Hsu HS, Chen W, Chen SC, Ko FD. Colored striae in obese children and adolescents. Zhonghua Min Guo. Xiao Er Ke Yi Xue Hui Za Zhi 1996;37: Simkin B, Arce R. Steroid excretion in obese patients with colored abdominal striae. N Engl J Med 1962;266: Wortham NC, Tomlinson IP. Dercum s disease. Skinmed 2005;4: Campen R, Mankin H, Louis DN et al. Familial occurrence of adiposis dolorosa. J Am Acad Dermatol 2001; 44: Dowling AM, Steele JR, Baur LA. Does obesity influence foot structure and plantar pressure patterns in prepubescent children? Int J Obes Relat Metab Disord 2001;25: Jemec GB. Medical treatment of hidradenitis suppurativa. Expert Opin Pharmacother 2004;5: Slade DE, Powell BW, Mortimer PS. Hidradenitis suppurativa: pathogenesis and management. Br J Plast Surg 2003;56:

6 Anatol J Clin Investig 2013;7(3): ÇAYIRLI ve ark Boza JC, Trindade EN, Peruzzo J, Sachett L, Rech L, Cestari TF. Skin manifestations of obesity: a comparative study. J Eur Acad Dermatol Venereol 2012; 26: Al-Mutairi N. Associated Cutaneous Diseases in Obese Adult Patients: A Prospective Study from a Skin Referral Care Center. Med Princ Pract 2011;20: Erdoğan HK, Gökdemir G, Purisa S, Altunay İK. Dermatoloji polikliniğine başvuran erişkin obez hastalarda görülen deri bulgularının değerlendirilmesi. Türkderm 2011;45: Döner N, Yaşar Ş, Ekmekçi TR. Obezite ile ilişkili dermatozların obezlerde ve aşırı kilolularda araştırılması. Turkderm 2011;45: