GÜNEŞER ET GIDA TARIM ÜRÜNLERİ NAKLİYE VE YEMEKÇİLİK SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ.

Transkript

1 GÜNEŞER ET GIDA TARIM ÜRÜNLERİ NAKLİYE VE YEMEKÇİLİK SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. BÜYÜKBAŞ VE KÜÇÜKBAŞ HAYVAN KESİMHANESİ 1. KAPASİTE ARTIŞI PROJE TANITIM DOSYASI ADANA İLİ, YÜREĞİR İLÇESİ, HAVUTLU MAHALLESİ, 4613 SK., NO:6 (714 NOLU PARSEL) Maden Çevre Müh. Danışmanlık San. Ltd. Şti. ÇED Yeterlik Belge No: 206 Proje Tanıtım Dosyası X Nihai Proje Tanıtım Dosyası ADANA MART 2015

2 PROJE SAHİBİNİN ADI ADRESİ GÜNEŞER Et Gıda Tarım Ürünleri Nakliye ve Yemekçilik San. ve Tic. Ltd. Şti. Saydam Caddesi, 100 Sokak, Kasaplar Hali, No:6 Seyhan/Adana Seyhan Vergi D TELEFON, GSM VE FAKS NUMARASI Tel: Faks: E-POSTA guneser@guneseret.com PROJENİN ADI 1. Kapasite Artışı PROJE BEDELİ TL PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN AÇIK Adana ili, Yüreğir ilçesi, Havutlu Mahallesi, ADRESİ ( İLİ, İLÇESİ, MEVKİİ ) PROJENİN ÇED YÖNETMELİĞİ KAPSAMINDAKİ YERİ ( SEKTÖR, ALT SEKTÖR ) PROJENİN NACE KODU 4613 Sk., No:6 (714 nolu parsel) tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanan ÇED Yönetmeliğin Ek-II / madde 28 e bendi;- Büyükbaş ve/veya küçükbaş hayvan kesiminin yapıldığı tesisler [(20 kesim ünitesi/gün ve üzeri), (Her bir kesim ünitesi eşdeğerleri: 1 baş sığır, 2 baş deve kuşu, 4 baş domuz, 8 baş koyun, 10 baş keçi, 130 baş tavşan)] Sığır, koyun, keçi vb. hayvanların kesimi ve kesim sırasındaki etin işlenmesi (mezbahacılık) (taze, soğutulmuş veya dondurulmuş olarak saklanması dahil) RAPORU HAZIRLAYAN ÇALIŞMA AKDENİZ ÇED Maden Çevre Mühendislik GRUBUNUN / KURULUŞUN ADI Danışmanlık Sanayi Ve Ticaret Ltd. Şti. ADRESİ Reşatbey Mah Sok. Güçlü Apt. Kat. 2/ Da.3 Seyhan / ADANA TELEFON VE FAKS NUMARALARI Tel: , Fax: PTD/ÇED RAPORU/NİHAİ ÇED RAPORU SUNUM TARİHİ (GÜN,AY,YIL)

3 İÇİNDEKİLER Sayfa No İÇİNDEKİLER I TABLOLAR DİZİNİ II ŞEKİLLER DİZİNİ III EKLER LİSTESİ III PROJENİN TEKNİK OLMAYAN ÖZETİ 1 1.PROJENİN ÖZELLİKLERİ 2 1.a. Projenin Ve Yerin Alternatifleri (Proje teknolojisinin ve proje alanının 2 seçilme nedenleri) 1.b. Projenin İş Akım Şeması, kapasitesi, kapladığı alan, teknolojisi, 3 çalışacak personel sayısı, 1.b.1. Tesis Akım Şeması Ve Teknolojisi 3 1.b.2. Tesiste Bulanacak Makine, Ekipman ve Tesisat 5 1.b.3. Çalışacak Personel Sayısı 5 1.b.4.Tesisin Kapasitesi ve Kapladığı Alan 5 1.c. Doğal kaynakların kullanımı(arazi kullanımı, su kullanımı, kullanılan 8 enerji türü vb.) 1.c.1.Arazi Kullanımı 8 1.c.2.Su Kullanımı 8 1.c.3.Kullanılan Enerji 10 1.c.4.Kullanılan Hammadde 10 1.ç. Atık Miktarı(katı, sıvı, gaz ve benzeri) ve atıkların kimyasal, fiziksel ve 12 biyolojik özellikleri 1.ç.1. Personelden Dolayı Oluşacak Evsel Nitelikli Katı Atıklar 12 1.ç.2. Personelden Dolayı Oluşacak Evsel Nitelikli Atıksular 13 1.ç.3. Tesiste Üretimden Dolayı Oluşacak Katı Atıklar 13 1.ç.4. Prosesten Dolayı Oluşacak Endüstriyel Nitelikli Atıksular 17 1.ç.5. Gürültü 22 1.ç.6. Emisyon 23 1.ç.7. Diğer Atıklar ( Tehlikeli atıklar, atık yağlar, tıbbi atıklar ve ambalaj 24 atıkları vb.) 1.d.Kullanılan Teknoloji Ve Malzemelerden Kaynaklanabilecek Kaza Riski 25 1.d.1.Acil Eylem Planı Hizmet Grupları Ve Görevleri 26 2.PROJE YERİ VE ETKİ ALANIN MEVCUT ÇEVRESEL 29 ÖZELLİKLERİ 2.a.Mevcut Arazi Kullanımı ve Kalitesi (tarım alanı, orman alanı, planlı 29 alan, su yüzeyi ve benzeri) 2.a.1.Jeolojik ve Hidrojeolojik Özellikler ile Doğal Afet Durumu 30 2.a.1.1. Genel Jeoloji 30 2.a.1.2. Proje Alanı Civarı Jeolojisi 30 2.a.1.3. Hidrojeolojik Özellikler 30 2.a.1.4. Doğal Afet Durumu 31 2.a.2. Flora ve Fauna 31 2.b. Ek-5 deki Duyarlı Yöreler Listesi dikkate alınarak konularak gereken 31 alanlar 2.b.1.Ülkemiz Mevzuatı Uyarınca Korunması Gerekli Alanlar 31 2.b.2.Ülkemizin Taraf Olduğu Uluslararası Sözleşmeler Uyarınca 33 Korunması Gerekli Alanlar I

4 2.b.3. Korunması Gereken Alanlar PROJENİN İNŞAAT VE İŞLETME AŞAMASINDA ÇEVRESEL 34 ETKİLER VE ALINACAK ÖNLEMLER 3.1. Tesiste Personelden Kaynaklı Katı ve Sıvı Atıklar Tesiste Üretimden Kaynaklı Katı Ve Sıvı Atıklar Gürültü Emisyon Diğer Atıklar ( Tehlikeli atıklar, atık yağlar, tıbbi atıklar ve ambalaj 40 atıkları vb.) NOTLAR VE KAYNAKLAR 42 EKLER 43 TABLOLAR DİZİNİ Sayfa No Tablo 1. Tesiste Kullanılacak Makine, Ekipman ve Tesisat Listesi 5 Tablo 2. Tesiste Bulunan Üniteler ve Kapladığı alanlar 6 Tablo 3. Arıtma Tesisi Üniteleri 6 Tablo 4. Tesis Kapasite Bilgileri 7 Tablo 5. Personelin Kullanacağı Su Miktarı 9 Tablo 6. Proses İçin Gerekli Su Miktarı 10 Tablo 7. Hammaddeler ve Miktarları 10 Tablo 8. Personelden Dolayı Oluşacak Evsel Nitelikli Katı Atık Miktarı 12 Tablo 9. Personelden Dolayı Oluşacak Evsel Nitelikli Atıksu Miktarı 13 Tablo 10. Hayvan Kesiminden Dolayı Oluşacak Tırnak, Boynuz, Ayak 14 Miktarı Tablo 11. Hayvan Kesiminden Dolayı Oluşacak Gübre ve Şüpheli Et 15 Miktarı Tablo 12. Endüstriyel Nitelikli Atıksu Miktarı 17 Tablo 13. Kesimhaneden Oluşan Kan Miktarı 18 Tablo 14. Arıtma Tesisi Giriş Suyu Özellikleri 18 Tablo 15. Atıksu Arıtma Tesisi Verimi ve Çıkış Suyu Değerleri 19 Tablo 16. Faaliyetten Kaynaklı Evsel Ve Endüstriyel Katı Atık, Atıksu 21 Miktarları, Kaynağı Ve Bertaraf Yöntemi Tablo 17. Faaliyetten Kaynaklanacak Tehlikeli Atıklar ve Miktarları 25 Tablo 18. Acil Eylem Planı Hizmet Grupları ve Görevleri 28 ŞEKİLLER DİZİNİ Sayfa No Şekil 1. İş Akım Şeması 4 II

5 EKLER LİSTESİ 1 - Proje İçin Seçilen Yerin Koordinatları 2 - Tapu Senedine Ait Fotokopi 3 - Yer Bulduru Haritası 4 - Tesis ve Çevresini Gösteren Topoğrafik Harita Ölçek: 1/ Proje Alanı Ve Civarı Jeolojik Haritası 6 - Deprem Haritası 7 - Tesis Vaziyet Planı 8 - Proje Alanını Gösterir Aplikasyon Krokisi 9- Çevre Düzen Planı, Lejantı, Açıklama Raporu ve Plan Hükümleri 10- Ekspertiz Raporu 11- Faaliyet Alanının Gösterir Fotoğraflar 12- ÇED Görüşleri 13- Atıksu Arıtma Tesisi Proje Onay Başvuru Formu 14- Yer Görme Yazısı 15- Kullanılan Kimyasalların Güvenlik Bilgi Formları (MSDS) 16- Faaliyet Kapsamında Alınan İzinler 17- Taahhütname, Şirket İmza Sirküsü ve Vekaletname III

6 GÜNEŞER Et Gıda Tarım Ürünleri Nakliye ve Yemekçilik San. ve Tic. Ltd. Şti. 1. Kapasite Artışı Proje Tanıtım Dosyası PROJENİN TEKNİK OLMAYAN ÖZETİ Proje tanıtım dosyasına konu olan faaliyet; GÜNEŞER Et Gıda Tarım Ürün. Nak. ve Yemekçilik San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından Adana ili, Yüreğir ilçesi, Havutlu Mahallesi, 4613 Sk., No:6 (714 nolu parsel) adresinde tapulu alanda (Ek.2) gerçekleştirilmesi planlanan 1. Kapasite Artışı projesidir. Türkiye'de kırmızı et sanayi sektöründe çok sayıda kuruluş bulunmaktadır. Bu kuruluşlar; Belediye Mezbaha ve Kombinaları, Et Balık Ürünleri A.Ş.(EBÜTAŞ) Kombinaları, Özel Sektöre Ait Mezbaha ve Kombinalar ve Et Mamulleri Üreten Özel Sektör Tesisleri olarak sınıflandırılmaktadır Ülkemizde et sanayinin geçmişi Belediye mezbahaları üretimine dayanmaktadır. Belediye mezbahaları 1930 yılında yayınlanan 1580 sayılı Belediye Kanununun ilgili maddesi hükmü kapsamında Belediyelerce kurulmaktadır. Halen ülkemizde 803 adet Belediye mezbahası bulunmaktadır. Belediye mezbahaların büyük bir kısmı oldukça düşük kapasiteye sahip, sadece bulunduğu ilçe ve beldenin et imkanını sağlamak üzere kurulmuştur. Özel sektöre ait mezbaha ve kombinaların bir kısmı 'li yıllardan beri faaliyette bulunmasına rağmen, 1982 yılında 1580 sayılı Kanuna ek olarak çıkarılan 2678 Sayılı Kanun ve bu kanun kapsamında hazırlanan Özel ve Resmi Kombinaların Kuruluş ve İşleyişini Gösterir Yönetmelik çıkarılarak özel sektöre de kombina kurma ve işletme yetkisi verilmiştir. Et ve et mamulleri üretimi DPT sektör sınıflandırmasına göre İmalat Sanayii, Gıda Sektörü içerisinde Mezbaha Ürünleri Sanayii alt ayırımında değerlendirilmektedir. Et entegre tesislerinde, kombinalarda, mezbahalarda ve şarküteri üretim birimlerinde yapılan büyükbaş (sığır, manda, vb.) ve küçükbaş (koyun, keçi, vb.) hayvanların kesimi sonucu elde edilen ya tamamen et ürünü olarak ya da ağırlıklı olarak et içeren sucuk, salam, sosis, kavurma, et konservesi, jöle, işkembe vb. ürünler et mamulleri olarak isimlendirilmektedir. Et Üreticileri Birliği ve Türkiye Kasaplar Federasyonu verilerine göre, 2009 yılında kişi başına kırmızı et tüketimi ülkemizde 12 kg, iken Avrupa Birliği nde 19,7 kg, olup, tüketimin 2009 yılında bir önceki yıla göre gerileme gösteren et üretimi ve artan nüfus paralelinde azalmakta olduğu ifade edilmektedir. Bu veriler, dengeli beslenmede kişi başı yıllık kırmızı et tüketiminin yaklaşık 33 kg, olması gerektiği göz önünde bulundurulursa, Türkiye de kırmızı et tüketiminin artırılmasına yönelik gereksinimi açıkça ortaya koymaktadır. Firma sektördeki ve ülkemizdeki bu ihtiyaca paralel olarak 2014 yılında Büyükbaş ve Küçükbaş Hayvan Kesimhanesi faaliyetine ilişkin tarih ve sayılı Resmi Gazetede Yayımlanan ÇED Yönetmeliği kapsamında Adana Valiliği Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü ne başvuruyu yapmış ve müdürlükten tarih ve 3405 sayılı ÇED muafiyet (Ek.12) yazısını almıştır. 1

7 GÜNEŞER Et Gıda Tarım Ürünleri Nakliye ve Yemekçilik San. ve Tic. Ltd. Şti. 1. Kapasite Artışı Proje Tanıtım Dosyası Alınan ÇED muafiyet yazısına istinaden tesisin kapasitesi adet/yıl (17 adet/gün) büyükbaş hayvan, adet/yıl (16 adet/gün) küçükbaş hayvan, toplam 19 kesim ünitesi/gün olarak belirlenmiştir. Ek.10 da verilen ekspertiz raporunda da görüldüğü gibi tesisin mevcut üretim kapasitesi 17 adet/gün büyükbaş hayvan ve 16 adet/gün küçükbaş hayvandır. Gerçekleştirilmesi planlanan proje ile tesisin büyükbaş kesim kapasitesi günlük 17 adetten 63 adet artış ile 80 adete, küçükbaş kesim kapasitesi ise günlük 16 adetten 24 adet artış ile 40 adete çıkarılması planlanmaktadır. Tesiste bulunan 19 kesim ünitesi ise 66 adetlik artış ile 85 adete çıkarılacaktır. Tesiste mevcutta 10 kişi günde tek vardiya, ayda 25 gün ve yılda 12 ay çalışmaktadır. Gerçekleştirilmesi planlanan proje sonrasında mevcut personele ilave olarak 15 kişinin alınması ve toplamda 25 kişinin tek vardiya, ayda 25 gün ve yılda 12 ay çalışması planlanmaktadır. Faaliyet kapsamında inşaat aşamasının olmaması nedeniyle proje bedeli olarak öngörülen TL, makine ve ekipmanlarda ki revizyon (bakım-onarım) giderleri ve personel giderleri için belirlenmiştir. Söz konusu tesisin ekonomik ömrü 25 yıl olarak öngörülmüştür ancak gerekli bakımların ve teknolojik revizyonların yapılması ile tesise hammadde temin edildiği sürece tesis faaliyetlerine devam edecektir. Proje konusu faaliyet, tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanan ÇED Yönetmeliğin Ek-II / madde 28 e bendi;- Büyükbaş ve/veya küçükbaş hayvan kesiminin yapıldığı tesisler [(20 kesim ünitesi/gün ve üzeri), (Her bir kesim ünitesi eşdeğerleri: 1 baş sığır, 2 baş deve kuşu, 4 baş domuz, 8 baş koyun, 10 baş keçi, 130 baş tavşan)] kapsamında değerlendirilmiş ve proje tanıtım dosyası hazırlanmıştır. 1.PROJENİN ÖZELLİKLERİ 1.a. Projenin ve Yerin Alternatifleri (Proje teknolojisinin ve proje alanının seçilme nedenleri) Söz konusu projenin yer alternatifi değerlendirilirken aşağıdaki hususlar dikkate alınmıştır. 1) Ek.11 de verilen fotoğraflardan da görüleceği üzere tesisin proje konusu alanda kurulu olması, 2) Meskun mahallere uzak olması, 3)Yüreğir Belediyesinin sınırları içerisinde olması sebebiyle oluşacak atıkların bertarafında kolaylık olması 4) Proje alanı, sahip olduğu topoğrafik yapı itibariyle heyelan, çığ, su baskını vb. doğal afetler risklerinden uzak olması, 5) Konumu itibariyle hammaddeye ulaşım kolaylığının olması, 2

8 GÜNEŞER Et Gıda Tarım Ürünleri Nakliye ve Yemekçilik San. ve Tic. Ltd. Şti. 1. Kapasite Artışı Proje Tanıtım Dosyası 6) Tesisin ulaşım yolunun mevcut olması sebebiyle proje yeri için herhangi bir alternatif belirlenmemiştir. Söz konusu kesimhanenin çalışma prensibi büyükbaş ve küçükbaş hayvan kesimi, kan akıtma, deri yüzme, göğüs ve karın açma, sakatat alma, karkas bölme, et dinlendirme, parçalama ile parçalanan etlerin piyasaya sürülmesi aşamalarından oluşmaktadır. Tesiste üretim yarı otomatik olarak gerçekleştirilmekte olup kullanılan makine ve ekipmanlar bu sektörde kullanılan son teknoloji makine ekipmanlardır. Proje konusu tesiste üretim aşamasında; prosesten kaynaklı gaz atık oluşmaması, kesim sonrası hayvanlardan kaynaklı kan, tırnak, boynuz vb. atıkların yem üretiminde kullanılabilecek olması, gübre atıklarının tarım sektöründe kullanılabilecek olması, tesisten kaynaklanacak atıksuların arıtılarak deşarj edilebilecek olması ve tesiste kullanılacak makine ve ekipmanların son teknoloji olması gibi nedenlere bağlı olarak gerek üretim teknolojisi gerek makine ekipman teknolojisi açısından herhangi bir alternatif sunulmamıştır. 1.b. Projenin İş Akım Şeması, Kapasitesi, Kapladığı Alan, Teknolojisi, Çalışacak Personel Sayısı 1.b.1. Tesis Akım Şeması ve Teknolojisi GÜNEŞER Et Gıda Tarım Ürün. Nak. ve Yemekçilik San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından gerçekleştirilen faaliyetine ilişkin proses iş akım şeması ve açıklaması aşağıda verilmiştir. Büyükbaş ve küçükbaş hayvan kesimhanesinin üretim akım şeması aşağıdaki şekildedir. Büyükbaş ve küçükbaş hayvan kesim hattı tek olması nedeniyle aşağıda tek bir proses iş akım şeması ve açıklaması verilmiştir. Temin edilen büyükbaş ve küçükbaş hayvanlar indirme rampasına alınır aşılama işlemi yapılır. Aşılanan hayvanlar dairesel kesim ünitesinde kesilir ve mal düşüm tablasına mallar düşer. Kanama yolunda, kesilen hayvanların kanlarının akması beklenir. Kanları akıtılan hayvanlar hidrolik aktarma sistemi ile deri yüzme kısmına gönderilir ve deri yüzüm işlemi yapılır. Kesilen deriler deri odasına gönderilir. Derileri yüzülen hayvanların göğsü ve karnı açılır. Karın açma işlemi sırasında hayvanın işkembesi ve sakatatları alınır. Alınan sakatatlar sakatat odasına alınır. 3

9 GÜNEŞER Et Gıda Tarım Ürünleri Nakliye ve Yemekçilik San. ve Tic. Ltd. Şti. 1. Kapasite Artışı Proje Tanıtım Dosyası İç organları alınan hayvana karkas bölme ünitesinden parçalanır (karkas, hayvanın kesilip, iç organları boşaltıldıktan sonra kalan gövde kısmı) ve et dinlendirme odasına alınır. Dinlendirilen et soğuk hava deposuna gönderilir. Daha sonra piyasadaki taleplere göre et parçalama işlemi yapılır. Parçalanan etler tartılır ve piyasaya sevkiyatı yapılır. İndirme Rampası İlk Padok Aşı Yolu Uzun Süre Bekleme Padok Bekleme Padok Dairesel Kesim Ünitesi Rendering Tesisi Tırnak, Boynuz, Ayak Mal Düşüm Tablası Kan Toplama Çukuru Rendering Tesisi Kanama Yolu Atık Kan Hidrolik Aktarma Çevredeki Çiftçilere Verme Genel Temizlik İşlemleri Deri Odası Deri Yüzme Göğüs Açma Atık Gübre Endüstriyel Nitelikli Atık Su Atık Su Arıtma Tesisinde Arıtma Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği ne uyularak Seyhan Nehrine Ait Bir Kola Deşarj Karın Açma Karkas Bölme Et Dinlendirme Odası Soğuk Hava Deposu Et Çeyrekleme Et Parçalama İşkembe Alma Sakatat Alma Şüpheli Karkas Odası Rendering Tesisi Çeyrek Soğuk Depo Uzun Bekleme Deposu Sakatat Odası Tartım Kısa Bekleme Deposu Sevkiyat Şekil 1. İş Akım Şeması 4

10 GÜNEŞER Et Gıda Tarım Ürünleri Nakliye ve Yemekçilik San. ve Tic. Ltd. Şti. 1. Kapasite Artışı Proje Tanıtım Dosyası 1.b.2. Tesiste Bulanacak Makine, Ekipman ve Tesisat Tesiste mevcut durumda kullanılan makine ve ekipmanlar gerçekleştirilmesi planlanan kapasite artışı sonrasında da kullanılacaktır. Tesiste üretimde kullanılacak ve Ek.10 da verilen ekspertiz raporundan alınan makine ve ekipman listesi aşağıda verilmiştir. Tablo 1.Tesiste Kullanılacak Makine, Ekipman ve Tesisat Listesi Adet Cinsi ve Teknik Özellikleri Gücü (KW) 1 Dairesel Tip Kesim Hücresi 4 1 Sığır Kaldırma Vinci 7,5 1 Sığır Aktarma Sistemi - 1 Sığır Kanama Hattı(Otm. Raylı) - 1 Kanca İndirme Aparatı 0,55 1 Sığır İşleme Konveyörü - 1 Deri Yüzme Makinasi - 1 Karkas Bölme Platformu - 1 Ciğer Alma Platformu - 1 Koyun Kaldırma Elevatörü 1,5 1 Koyun Kanama Konveyörü 2,2 1 Koyun İşleme Konveyörü 2,2 1 Kelle, Ciğer, İşkembe Konveyörü 2,2 1 Pnömatik İşkembe Atık Sistemi - 1 İkizray Hatları - 1 Et Yükleme Kolu 2,5 1 Karkas Bölme Testeresi 4 1 Döş Açma Testeresi 2,5 1 Ayak Boynuz Kesme Testeresi 2,3 1 Parçalama Testeresi 1,6 2 Hijyen Bariyerleri - 1.b.3. Çalışacak Personel Sayısı Tesiste mevcutta 10 kişi günde tek vardiya ayda 25 gün ve yılda 12 ay çalışmaktadır. Gerçekleştirilmesi planlanan proje sonrasında mevcut personele ilave olarak 15 kişinin alınması ve toplamda 25 kişinin tek vardiya ayda 25 gün ve yılda 12 ay çalışması planlanmaktadır. 1.b.4. Tesisin Kapasitesi ve Kapladığı Alan GÜNEŞER Et Gıda Tarım Ürün. Nak. ve Yemekçilik San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından Adana ili, Yüreğir ilçesi, Havutlu Mahallesi, 4613 Sk., No:6 (714 nolu parsel) adresinde m 2 lik alanda (Ek.2) kuruludur Bu alanda idari bina, paketleme odası, paketli ürün odası, soğuk hava depoları, sığır kanama hattı, kemik sıyırma parçalama odası, ofis, malzeme odası, arıtma tesisi bulunmakta olup toplam kapalı alan m 2 dir. Aşağıda tesiste bulunan üniteler ve kapladıkları alanlar verilmiştir. 5

11 GÜNEŞER Et Gıda Tarım Ürünleri Nakliye ve Yemekçilik San. ve Tic. Ltd. Şti. 1. Kapasite Artışı Proje Tanıtım Dosyası Tablo 2. Tesiste Bulunan Üniteler ve Kapladığı alanlar Ünite Adı Kapladığı Alan (m 2 ) Karkas Et Sevkiyat Sundurması 18 Kemik Sıyırma Parçalanma Odası 120 Yemek-Mutfak Soyunma Odası 90 Paketleme Odası Donmuş Muhafaza Soğuk Odası 40 Ofis 18 Paketli Ürün Soğuk Odası 77 Paketli Mamül Sevkiyat Sundurması 23 Malzeme Odası 12 Hol-İzleme Odası-WC-Soyunma Odası 40 İmha Edilecek Et Soğuk Odası 12 Sığır Soğuk Hava 44 Soğuk Hava Deposu 85 Derin Muhafaza 35 Süpheli Et Soğuk Odası 25 Arıtma Tesisi 150 Diğer ( Hijyen Odası, Merdiven Boşlukları, 819 Padoklar vb.) Toplam Geri kalan alan m 2 lik kısım ise otopark, yeşil alan, tesis içi yol vb. olarak kullanılmaktadır. Proje alanında bulunan arıtma tesisinin 150 m 2 alana sahip olup arıtma tesisinde bulunacak üniteler aşağıda sıralanmıştır. Tablo 3. Arıtma Tesisi Üniteleri Sıra No Ünite Adı 1 Manuel Temizleme Orta Izgara 2 Yağ ve Kum Tutucu 3 Mekanik Temizlemeli İnce Elek 4 Dengeleme ve Terfi Havuzu 5 Kimyasal Katkılı DAF Sistemi 6 Biyolojik Arıtma 7 Çamur Yoğunlaştırma 8 Çamur Susuzlaştırma (Filtre Pres) Tesisin kurulu bulunduğu parsele ait tapu senedi fotokopisi Ek.2 de verilmiştir. Proje alanına ait aplikasyon krokisi Ek.8 de, bu krokiye istinaden hazırlanan UTM ve Coğrafik Koordinatlar ise Ek.1 de verilmiştir. Tesis alanına ait yer bulduru haritası Ek.3, tesis ve çevresini gösteren 1/ ölçekli topoğrafik harita Ek.4 te verilmiştir. 6

12 GÜNEŞER Et Gıda Tarım Ürünleri Nakliye ve Yemekçilik San. ve Tic. Ltd. Şti. 1. Kapasite Artışı Proje Tanıtım Dosyası Kesimhanenin kapasite bilgileri tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanan ÇED Yönetmeliğin Ek-II / madde 28 e bendi;- Büyükbaş ve/veya küçükbaş hayvan kesiminin yapıldığı tesisler [(20 kesim ünitesi/gün ve üzeri), (Her bir kesim ünitesi eşdeğerleri: 1 baş sığır, 2 baş deve kuşu, 4 baş domuz, 8 baş koyun, 10 baş keçi, 130 baş tavşan)] dikkate alınarak yapılmıştır. Aşağıda tesisin hem mevcut hem de kapasite artışı sonrası kapasite bilgileri verilmiştir. Mevcut Durum Tesisin mevcut durumda günlük kesim kapasitesi 17 adet büyükbaş, 16 adet küçükbaş hayvandır. Buna göre; 17 adet büyükbaş/gün = 17 kesim ünitesi/gün 16 adet küçükbaş/gün = 2 kesim ünitesi/gün Tesisin mevcut surumda toplam kapasitesi 19 kesim ünitesi/gün dür. Tesiste yılda adet (17 adet/gün x 300 gün/yıl) büyükbaş, adet (16 adet/gün x 300 gün/yıl) küçükbaş hayvan kesilmektedir. Planlanan Kapasite Artışı Gerçekleştirilmesi planlanan proje ile tesisin büyükbaş kesim kapasitesi günlük 17 adetten 63 adet artış ile 80 adete, küçükbaş kesim kapasitesi ise günlük 16 adetten 24 adet artış ile 40 adete çıkarılması planlanmaktadır. Tesiste bulunan günlük 19 kesim ünitesi ise 66 adetlik artış ile günlük 85 adete çıkarılacaktır. Buna göre; 80 adet büyükbaş/gün = 80 kesim ünitesi/gün 40 adet küçükbaş/gün = 5 kesim ünitesi/gün Tesisin toplam kapasitesi 85 kesim ünitesi/gün olacaktır. Proje sonrasında tesiste yılda adet (80 adet/gün x 300 gün/yıl) büyükbaş, adet (40 adet/gün x 300 gün/yıl) küçükbaş hayvan kesilecektir. Aşağıda tesisin kapasite bilgileri tablo halinde verilmiştir. Tablo 4. Tesis Kapasite Bilgileri Ünite Birim Mevcut Kapasite Planlanan Kapasite Artışı Miktarı Planlanan Kapasite Büyükbaş Adet/Gün Adet/Yıl Küçükbaş Adet/Gün Adet/Yıl Kesimhane Kesim Ünitesi/Gün

13 GÜNEŞER Et Gıda Tarım Ürünleri Nakliye ve Yemekçilik San. ve Tic. Ltd. Şti. 1. Kapasite Artışı Proje Tanıtım Dosyası 1.c. Doğal Kaynakların Kullanımı (arazi kullanımı, su kullanımı, kullanılan enerji türü vb.) 1.c.1. Arazi Kullanımı Adana ili, Yüreğir ilçesi, Havutlu Mahallesi, 4613 Sk., No:6 (714 nolu parsel) adresinde işletilmekte olan m 2 lik kapalı alana sahiptir m 2 alanda kurulu tesiste m 2 lik kapalı alanın dışında kalan m 2 lik alanı ise yeşil alan, otopark, tesis içi yol vb. olarak kullanılmaktadır. Proje alanına en yakın yerleşim yeri Güneydoğu yönünde ve kuş uçumu uzaklığı ortalama 500 m. olan yeri Karadut Mahallesi dir. Proje alanının mülkiyetini gösterir tapu senedine ilişkin fotokopi Ek.2 de, projeye ilişkin yer bulduru haritası Ek.3, 1/ ölçekli topoğrafik harita Ek.4, vaziyet planı Ek.7 de verilmiştir. Söz konusu faaliyet proje konusu alanda kurulu olup; tarım arazileri, orman arazileri ve sulak alanlarla ile ilgisi bulunmamaktadır. faaliyetine ilişkin T.C.Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Adana İl Müdürlüğünden tarihinde Gıda Üreten İşyerlerine Ait Çalışma İzni ve Gıda Sicili Belgesi ve Adana Valiliği İl Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğünden tarihinde İşletme Onay Belgesi belgesi alınmış olup Ek.16 da verilmiştir. 1.c.2. Su Kullanımı Faaliyet kapsamında gerekli olacak suyu 2 başlıkta inceleyebiliriz. Bunlar 1) Personelin ihtiyacı olan kullanma ve içme suyu 2) Proseste (Üretimde) gerekli olacak sudur. 1) Personelin İhtiyacı Olan İçme ve Kullanma Suyu: Tesiste mevcutta 10 kişi çalışmaktadır. Mevcut durumda çalıştırılan personelin içme suyu damacanalarla, kullanma suyu ise şehir su şebekesinden temin edilmektedir. Kapasite artışı sonrasında ise tesiste 25 kişi çalıştırılacaktır. Kapasite artışı sonrası durumda çalıştırılacak personelin içme suyu damacanalarla, kullanma suyu ise şehir su şebekesinden temin edilecektir. Kişi başına tüketilen içme ve kullanma suyu miktarı 150 litre/gün alınarak yapılan hesaplamalarda tesiste personelin kullanacağı su miktarı aşağıda tablo halinde verilmiştir. Hesaplamalar günde 8 saat, ayda 25 gün ve yılda 12 için yapılmıştır. 8

14 GÜNEŞER Et Gıda Tarım Ürünleri Nakliye ve Yemekçilik San. ve Tic. Ltd. Şti. 1. Kapasite Artışı Proje Tanıtım Dosyası Tablo 5. Personelin Kullanacağı Su Miktarı Personelin Kullanacağı Su Miktarı Mevcut Durum (m 3 ) Artış Miktarı (m 3 ) 2) Proseste (Üretimde) Gerekli Olacak Su: Kapasite Artışı Sonrası (m 3 ) Günlük 1,5 2,25 3,75 Aylık 37,5 56,25 93,75 Yıllık Tesiste üretim esnasında özellikle padoklarda ve kesimhanede su kullanılmaktadır. Aşağıda tesisin mevcut durumda kullandığı su miktarı ile kapasite artışı sonrasında kullanılacak olan su miktarları verilmiştir. Mevcut Durum Mevcut durumda 1 adet büyükbaşın kesilip, parçalanıp kamyonlara konulması ve sonrasında kesim alanının ve tesis içi genel temizlik işlemleri için ortalama yaklaşık 350 lt su tüketimi, 1 adet küçükbaşın kesilip kamyonlara konulması ve sonrasında kesim alanının ve tesis içi genel temizlik işlemleri için ortalama yaklaşık 150 lt su tüketimi olmaktadır. Günlük Kesilen Hayvan Sayısı: 17 adet büyükbaş/gün + 16 adet küçükbaş /gün = 33 adet /gün Gerekli Olan Su Miktarı: Günlük Kesilen Hayvan Sayısı x 1 Hayvan İçin Kullanılan Su =17 adet büyükbaş /gün x 350 lt/adet + 16 adet küçükbaş /gün x 150 lt/adet = lt/gün = 8,35 m 3 /gün Bu kapsamda mevcut durumda tesiste proses için günlük 8,35 m 3 su kullanılmakta olup bu su şehir şebekesinden karşılanmaktadır. Kapasite Artış Durumu Tesiste 1 adet büyükbaşın kesilip kamyonlara konulma ve tesis içi temizlik için ortalama yaklaşık 350 lt su tüketimi, 1 adet küçükbaşın kesilip kamyonlara konulması ve tesis içi temizlik için ortalama yaklaşık 150 lt su tüketimi olacaktır. Günlük Kesilecek Hayvan Sayısı: 63 adet büyükbaş /gün + 24 adet küçükbaş/gün = 87 adet /gün 9

15 GÜNEŞER Et Gıda Tarım Ürünleri Nakliye ve Yemekçilik San. ve Tic. Ltd. Şti. 1. Kapasite Artışı Proje Tanıtım Dosyası Gerekli Olacak Su Miktarı: Günlük Kesilecek Hayvan Sayısı x 1 Hayvan İçin Kullanılacak Su 63 adet büyükbaş /gün x 350 lt/adet + 24 küçükbaş adet/gün x 150 lt/adet lt/gün = 25,65 m 3 /gün Tesiste bulunan padok sayılarında herhangi bir artış olmayacağı için padok temizliği sırasında tüketilecek su miktarı aynı olacaktır. Kapasite Artış Sonrası Durum Tesiste kapasite artışı sonrasında proseste kullanılacak toplam su miktarı günlük 34 m 3 (8,35 m ,65 m 3 ) olacaktır. Kapasite artışı sonrasında da proseste gerekli olacak su şehir şebekesinden karşılanacaktır. Aşağıda tesiste mevcut durum ve kapasite artışı sonrası durumlarda gerekli su miktarlarını gösteren tablo aşağıda verilmiştir. Tablo 6. Proses İçin Gerekli Su Miktarı Proses İçin Gerekli Su Miktarı Mevcut Durum (m 3 ) Kapasite Artışı (m 3 ) Günlük 8,35 25,65 34 Aylık 208,75 641, Yıllık c.3.Kullanılan Enerji Kapasite Artışı Sonrası Durum (m 3 ) Tesiste ki makine ve ekipmanlarda elektrik enerjisi kullanılmaktadır. Tesiste mevcut durumlarda makine ve ekipmanlarda yıllık kwh elektrik enerjisi kullanılmaktadır. Planlanan kapasite artışı ile tesisin yıllık elektrik tüketimi kwh artış ile kwh olacaktır. Elektrik enerjisi dışında tesiste herhangi bir enerji kullanımı bulunmamaktadır. 1.c.4.Kullanılan Hammadde Tesiste kesilen büyükbaş ve küçükbaş hayvanlar paketlenmenden soğutucu sisteme sahip frigofrik araçlarla piyasaya satışa sunulmakta olup; kapasite artışı sonrası durumda da bu işlemler aynı şekilde yapılacaktır. Aşağıda tesisin prosesinde kullanılan hammaddelere ilişkin mevcut durum, artış miktarları ve nihai tüketim miktarları tablo halinde verilmiştir. Tablo 7. Hammaddeler ve Miktarları Cins-Özellik ve Teknik Adı Birim Mevcut Miktar Planlanan Artış Nihai Tüketim Miktarı Büyükbaş Hayvan Adet Küçükbaş Hayvan Adet

16 GÜNEŞER Et Gıda Tarım Ürünleri Nakliye ve Yemekçilik San. ve Tic. Ltd. Şti. 1. Kapasite Artışı Proje Tanıtım Dosyası Tesiste dezenfeksiyon ve genel hijyen için kullanılan tüm kimyevi maddeler (P3- Alcosol ve Durafoam DF 53), satıcı firmalar tarafından, özel ambalajları içinde getirilmekte, tesiste hammadde ve yardımcı madde için belirlenmiş alanlarda depolanmakta depolama alanında her malzemenin MSDS formları asıl durumda bulunmaktadır. Mevcut durumda tesiste yıllık 50 kg P3-Alcosol ve 500 kg Durafoam DF 53 kullanılmaktadır. Kapasite artışı sonrasında da tesiste dezenfeksiyon ve genel hijyen için kullanılacak (P3-Alcosol ve Durafoam DF 53) tüm kimyevi maddeler, satıcı firmalar tarafından, özel ambalajları içinde getirilecek, tesiste hammadde ve yardımcı madde için belirlenmiş alanlarda depolanacak depolama alanında her malzemenin MSDS formları asılacaktır. Kapasite artışı sonrasında tesiste yıllık 100 kg P3-Alcosol ve 1000 kg Durafoam DF 53 kullanılacaktır. Tesiste dezenfeksiyon ve genel hijyen için kullanılacak kimyevi maddelerin depolanacağı alana uyarıcı ve bilgilendirici levhalar asılacak ve tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayınlanan 4857 sayılı İş Kanunu ve bu kanuna dayanan İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğünde verilen hükümlere uyulacaktır. Proje konusu tesiste kullanılan kimyasalların Güvenlik Bilgi Formalarında (MSDS) yer alan tüm taşıma, depolama, kullanma önlemlerine uyulacaktır. Faaliyet kapsamında kullanılan kimyasallardan P3-Alcosol e ilişkin bilgiler aşağıda verilmiş olup diğer kimyasallara ilişkin MSDS formları Ek.15 te verilmiştir. PD-Alcosol Tehlike Tanımı Fiziksel/Kimyasal Tehlikeleri: Alevlenir İnsan Sağlığı için Tehlikeleri: Gözleri tahriş eder. Buharları baş dönmesi ve uyuşukluğa neden olabilir. İlk Yardım Tedbirleri Teneffüs edilirse: Kişiyi temiz havaya çıkarınız. Tıbbi yardım alın. Cilde ile temas: Cildi bol miktarda su ile durulayın. Gözle temas halinde: Tıbbi yardım alın. Ara ara alt ve üst göz kapaklarını kaldırarak bol miktarda su ile yıkayın. Yutma: Ağız içini bol su ile çalkalayın. Kişiyi temiz havaya çıkarın. Tıbbi personel tarafından yönlendirilmedikçe kusturmaya çalışmayın. Belirtiler devam ederse veya ciddileşirse tıbbi yardım alın. 11

17 GÜNEŞER Et Gıda Tarım Ürünleri Nakliye ve Yemekçilik San. ve Tic. Ltd. Şti. Yangın Mücadele Tedbirleri 1. Kapasite Artışı Proje Tanıtım Dosyası Uygun yangın söndürme maddesi: Yangın durumunda, su spreyi, köpük, kuru kimyasal toz veya karbondioksit kullanın. Uygun olmayan yangın söndürme maddesi: Bilinen yok. Yangınla sırasında gerekli koruyucu teçhizatlar: İtfaiyeciler uygun koruyucu ekipman ve bağımsız solunum elemanları (SCBA) giymelidir. Depolama Ürünü lokal yönetmeliklere uygun olarak depolayın. Ürünü orjinal ambalajında, direkt güneş ışığından korumalı, kuru serin ve iyi havalandırılmış bir alanda uyumsuz maddelerden, yiyecek ve içeceklerden ayrı depolayın. Sıkı kapatılmış ambalajda muhafaza edin. -5 ve 40 C arasındaki sıcaklıklarda depolayın. Tesiste üretim aşamasında dezenfeksiyon için kullanılan kimyasal maddelerle ilgili olarak 26/12/2008 tarih ve (mükerrer) sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Kimyasalların Envanteri ve Kontrolü Hakkında Yönetmelik hükümlerine, 10/11/2009 tarih ve sayılı ve 23/05/2010 tarih ve sayılı Resmi Gazetelerde yayımlanarak yürürlüğe giren Kimyasalların Envanteri ve Kontrolü Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelikte belirtilen hükümlere uyulacaktır. Tesiste üretimde dezenfeksiyon için kullanılan kimyasal maddelerin kullanımı sırasında 30/04/2013 tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Çalışanların Patlayıcı Ortamların Tehlikelerinden Korunması Hakkında Yönetmelik, 20/03/2008 tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelikte belirtilen hükümlere uyulacaktır. 1.ç. Atık Miktarı (Katı, sıvı, gaz ve benzeri) ve Atıkların Kimyasal, Fiziksel Ve Biyolojik Özellikleri Proje kapsamında herhangi bir inşaat aşaması olmaması nedeniyle aşağıda yapılan hesaplamalarda tesisin mevcut durumu ve planlanan kapasite artışı sonrası durumu dikkate alınmıştır. 1.ç.1. Personelden Dolayı Oluşacak Evsel Nitelikli Katı Atıklar Mevcut Durum Tesiste işletme aşamasında mevcut durumda 10 kişi çalışmaktadır. Kişi başına 1,34 kg/gün kabul dilerek yapılan hesaplamalar aşağıda tablo halinde verilmiştir. Hesaplamalar günde 8 saat, ayda 25 gün, yılda 12 ay için yapılmış olup Tablo 8 de gösterilmiştir. 12

18 GÜNEŞER Et Gıda Tarım Ürünleri Nakliye ve Yemekçilik San. ve Tic. Ltd. Şti. Kapasite Artışı Sonrası Durum 1. Kapasite Artışı Proje Tanıtım Dosyası Kapasite artışı sonrasında tesiste 25 kişi çalışacaktır. Kişi başına 1,34 kg/gün kabul dilerek yapılan hesaplamalar aşağıda Tablo 8 de verilmiştir. Hesaplamalar günde 8 saat, ayda 25 gün, yılda 12 ay için yapılmıştır. Tablo 8. Personelden Dolayı Oluşacak Evsel Nitelikli Katı Atık Miktarı Personelden Dolayı Oluşacak Evsel Nitelikli Katı Atık Miktarı Mevcut Durum (Kg) Artış Miktarı (Kg) Kapasite Artışı Sonrası Durum (Kg) Günlük 13,4 20,1 33,5 Aylık ,5 837,5 Yıllık ç.2. Personelden Dolayı Oluşacak Evsel Nitelikli Atıksular Mevcut Durum Tesiste işletilme aşamasında mevcut durumda 10 kişi çalışmaktadır. Kişi başına 150 litre / gün kabul dilerek yapılan hesaplamalar aşağıda Tablo 9 da verilmiştir. Hesaplamalar günde 8 saat, ayda 25 gün, yılda 12 ay için yapılmıştır. Kapasite Artışı Sonrası Durum Kapasite artışı sonrasında tesiste 25 kişi çalışacaktır. Kişi başına tüketilen içme ve kullanma suyu miktarı 150 litre / gün alınarak yapılan hesaplamalarda tesiste oluşan evsel nitelikli atıksu miktarı aşağıda Tablo 9 da verilmiştir. Hesaplamalar günde 8 saat, ayda 25 gün, yılda 12 ay için yapılmıştır. Tablo 9. Personelden Dolayı Oluşacak Evsel Nitelikli Atıksu Miktarı Personelden Dolayı Oluşacak Evsel Nitelikli Atıksu Miktarı Mevcut Durum (m 3 ) Artış Miktarı (m 3 ) Kapasite Artışı Sonrası Durum (m 3 ) Günlük 1,5 2,25 3,75 Aylık 37,5 56,25 93,75 Yıllık ç.3. Tesiste Üretimden Dolayı Oluşacak Katı Atıklar Mevcut Durum Proje konusu tesiste üretimden dolayı oluşan katı atıklar, hayvanların kesimi sonrası iç organlarının temizlenmesinden dolayı oluşan gübre, getirilen hayvanlardan bazılarının tam hasta veya hastalık belirtisi gösterenlerinin kesimi sonrasında kullanıma uygun olmayan şüpheli etler ve hayvanların parçalanmasından kaynaklı tırnak, tüy, boynuz, ayak vs. gibi atıklardır. Kesim işleminden sonra oluşan tırnak, boynuz, ayak ve gübre atıkları ile kullanıma uygun olmayan şüpheli etlere ilişkin miktarlar aşağıda verilmiştir. 13

19 GÜNEŞER Et Gıda Tarım Ürünleri Nakliye ve Yemekçilik San. ve Tic. Ltd. Şti. Tırnak; 1. Kapasite Artışı Proje Tanıtım Dosyası Her bir büyükbaş ve küçükbaşın 4 er adet tırnağı bulunmaktadır. Tesiste mevcut durumda 17 adet büyükbaş ve 16 adet küçükbaş hayvan kesilmekte olup; Tırnak Miktarı = (Büyükbaş Miktarı + Küçükbaş Miktarı) x 4 adet = 33 adet hayvan/gün x 4 adet/hayvan = 132 adet/gün Boynuz; Tesiste kesilecek her bir büyükbaş ve küçükbaş hayvanın 2 şer adet boynuzu bulunduğu varsayılmış olup; Boynuz Miktarı = (Büyükbaş Miktarı + Küçükbaş Miktarı) x 2 adet = 33 adet hayvan/gün x 2 adet/hayvan = 66 adet/gün Ayak; Her bir büyükbaş ve küçükbaşın 4 er adet ayağı bulunmaktadır. Tesiste mevcut durumda 17 adet büyükbaş ve 16 adet küçükbaş hayvan kesilmekte olup; Ayak Miktarı = (Büyükbaş Miktarı + Küçükbaş Miktarı) x 4 adet = 33 adet hayvan/gün x 4 adet/hayvan = 132 adet/gün Tesiste hayvan kesiminden dolayı oluşacak tırnak, boynuz ve ayak miktarları aşağıda Tablo 10 da verilmiştir. Tablo 10. Hayvan Kesiminden Dolayı Oluşacak Tırnak, Boynuz, Ayak Miktarı Tırnak, Boynuz ve Ayak Miktarı Mevcut Durum (adet) Artış Miktarı (adet ) Kapasite Artışı Sonrası Durum (adet) Tırnak Boynuz Ayak Tırnak Boynuz Ayak Tırnak Boynuz Ayak Günlük Aylık Yıllık Tesiste mevcut durumda hayvan kesiminden dolayı günde toplamda 330 adet (132 adet tırnak + 66 adet boynuz adet ayak) tırnak, boynuz ve ayak oluşmaktadır. Gübre; Tesiste mevcut durumda 17 adet büyükbaş ve 16 adet küçükbaş hayvan kesilmekte olup bir büyükbaş hayvandan kesim sırasında 10 kg, bir küçükbaş hayvandan kesim sırasında 2 kg, gübre çıkmaktadır. Buna göre; 14

20 GÜNEŞER Et Gıda Tarım Ürünleri Nakliye ve Yemekçilik San. ve Tic. Ltd. Şti. 1. Kapasite Artışı Proje Tanıtım Dosyası Büyükbaş Hayvan Gübre Miktarı: Büyükbaş Hayvan Sayısı x Gübre Miktarı : 17 adet hayvan/gün x 10 kg/adet hayvan : 170 kg/gün Küçükbaş Hayvan Gübre Miktarı: Küyükbaş Hayvan Sayısı x Gübre Miktarı : 16 adet hayvan/gün x 2 kg/adet hayvan : 32 kg/gün Kullanıma Uygun Olmayan Şüpheli Et; Tesiste kesilen büyükbaş ve küçükbaş hayvanlardan ortalama yıllık kg kullanıma uygun olmayan şüpheli et oluşmaktadır. Mevcut durumda tesisten kaynaklı atık suların arıtılması sonrasında atıksu arıtma ünitesinden arıtma çamuru oluşması beklenmektedir. Oluşması beklenen arıtma çamuru analizi yaptırıldıktan sonra T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığından lisanslı firmalar verilerek bertaraf edilecektir. Mevcut durumda yılda ortalama 200 kg, arıtma çamurunun oluşması beklenmektedir. Tesiste hayvan kesiminden dolayı oluşacak gübre ve şüpheli et miktarları aşağıda Tablo 11 de verilmiştir. Tablo 11. Hayvan Kesiminden Dolayı Oluşacak Gübre ve Şüpheli Et Miktarı Gübre ve Şüpheli Et Miktarı Mevcut Durum (kg ) Artış Miktarı (kg ) Kapasite Artışı Sonrası Durum (kg ) Gübre Şüpheli Et Gübre Şüpheli Et Gübre Şüpheli Et Günlük 202 6, , ,33 Aylık , , ,33 Yıllık Kapasite Artışı Sonrası Durum Kapasite artışı sonrası durumda tesiste üretimden dolayı oluşacak katı atıklar, hayvanların kesimi sonrası iç organlarının temizlenmesinden dolayı oluşacak gübre, getirilecek hayvanlardan bazılarının tam hasta ve ya hastalık belirtisi gösterenlerinin kesimi sonrasında kullanıma uygun olmayan şüpheli etler ve hayvanların parçalanmasından kaynaklı tırnak, boynuz, ayak vs. gibi atıklardır. Kapasite artışı sonrasında tesiste kesim işleminden sonra oluşacak tırnak, boynuz, ayak ve gübre atıkları ile kullanıma uygun olmayan şüpheli etlere ilişkin miktarlar aşağıda verilmiştir. Tırnak; Her bir büyükbaş ve küçükbaşın 4 er adet tırnağı bulunmaktadır. Gerçekleştirilecek olan proje sonrasında tesiste 80 adet büyükbaş ve 40 adet küçükbaş hayvan kesilecek olup; 15

21 GÜNEŞER Et Gıda Tarım Ürünleri Nakliye ve Yemekçilik San. ve Tic. Ltd. Şti. 1. Kapasite Artışı Proje Tanıtım Dosyası Tırnak Miktarı = (Büyükbaş Miktarı + Küçükbaş Miktarı) x 4 adet = 120 adet hayvan/gün x 4 adet/hayvan = 480 adet/gün Boynuz; Tesiste kesilecek her bir büyükbaş ve küçükbaş hayvanın 2 şer adet boynuzu bulunduğu varsayılmış olup; Boynuz Miktarı = (Büyükbaş Miktarı + Küçükbaş Miktarı) x 2 adet = 120 adet hayvan/gün x 2 adet/hayvan = 240 adet/gün Ayak; Her bir büyükbaş ve küçükbaşın 4 er adet ayağı bulunmaktadır. Tesiste mevcut durumda 17 adet büyükbaş ve 16 adet küçükbaş hayvan kesilmekte olup; Ayak Miktarı = (Büyükbaş Miktarı + Küçükbaş Miktarı) x 4 adet = 120 adet hayvan/gün x 4 adet/hayvan = 480 adet/gün Tesiste kapasite artışı sonrası durumda hayvan kesiminden dolayı günde toplamda adet (480 adet tırnak adet boynuz adet ayak) tırnak, boynuz ve ayak oluşacaktır. Gübre; Kapasite artışı sonrasında tesiste 80 adet büyükbaş ve 40 adet küçükbaş hayvan kesilecek olup bir büyükbaş hayvandan kesim sırasında 10 kg, bir küçükbaş hayvandan kesim sırasında 2 kg gübre çıkacaktır. Buna göre; Büyükbaş Hayvan Gübre Miktarı: Büyükbaş Hayvan Sayısı x Gübre Miktarı : 80 adet hayvan/gün x 10 kg/adet hayvan : 800 kg/gün Küçükbaş Hayvan Gübre Miktarı: Küyükbaş Hayvan Sayısı x Gübre Miktarı : 40 adet hayvan/gün x 2 kg/adet hayvan : 80 kg/gün Kullanıma Uygun Olmayan Şüpheli Et; Tesiste kapasite artışı sonrasında kesilecek büyükbaş ve küçükbaş hayvanlardan ortalama yıllık kg kullanıma uygun olmayan şüpheli et oluşması beklenmektedir. Kapasite artışı sonrasında atıksu arıtma tesisinde, üretimden kaynaklı atık suların arıtılması sonrasında arıtma çamuru oluşması beklenmektedir. Arıtma tesisi prosesi uzun havalandırmalı aktif çamur olacağı için günlük oluşacak çamur miktarı az olup, çamurun bertarafı ortalama yılda bir yapılacaktır. Yılda ortalama 800 kg, arıtma çamurunun oluşması beklenmektedir. 16

22 GÜNEŞER Et Gıda Tarım Ürünleri Nakliye ve Yemekçilik San. ve Tic. Ltd. Şti. 1. Kapasite Artışı Proje Tanıtım Dosyası 1.ç.4. Tesiste Üretimden Dolayı Oluşacak Endüstriyel Nitelikli Atıksular Mevcut Durum Endüstriyel Nitelikli Atıksular Tesiste büyükbaş ve küçükbaş hayvan kesimi sırasında ve tesis içi genel temizlik işlemleri sırasında günlük 8,35 m 3 endüstriyel nitelikli atık su oluşmaktadır. Kesimhaneden Oluşan Kan Miktarı: Tesiste mevcut durumda günlük 17 adet büyükbaş, 16 adet küçükbaş hayvan kesimi yapılmaktadır. Kesim sırasında oluşan kan miktarı büyükbaş ve küçükbaşların ağırlığının 1/3 ünü oluşturmaktadır. 1 adet büyükbaş ortalama 610 kg, küçükbaş hayvan ise ortalama 50 kg dır. Tesiste; Büyükbaş Hayvan Kesiminden Çıkan Kan Miktarı: Büyükbaş Hayvan Sayısı x Ağırlığı x 1/3 : 17 adet/gün x 610 kg/adet x 1/3 : 3.456,66 kg/gün Küçükbaş Hayvan Kesiminden Çıkan Kan Miktarı: Küçükbaş Hayvan Sayısı x Ağırlığı x 1/3 : 16 adet/gün x 50 kg/adet x 1/3 : 266,66 kg/gün kan oluşmaktadır. Kesim sonrasında tesiste toplamda günlük 3.723,32 kg, kan (3.456, ,66 ) oluşmaktadır. Kapasite Artışı Sonrası Durum Endüstriyel Nitelikli Atıksular Planlanan kapasite artışı ile tesisten günlük 34 m 3 endüstriyel nitelikli atık su oluşacaktır. Tesisten kaynaklı atık su miktarlarını gösterir tablolar verilmiştir. Tablo 12. Endüstriyel Nitelikli Atıksu Miktarı Endüstriyel Nitelikli Atık Su Miktarı Mevcut Durum (m 3 ) Kapasite Artışı (m 3 ) Günlük 8,35 25,65 34 Aylık 208,75 641, Yıllık Kesimhaneden Oluşan Kan Miktarı: Kapasite Artışı Sonrası Durum (m 3 ) Planlanan kapasite artışı sonrasında tesiste günlük 60 adet büyükbaş hayvan, 40 adet küçükbaş hayvan kesilecektir. 17

23 GÜNEŞER Et Gıda Tarım Ürünleri Nakliye ve Yemekçilik San. ve Tic. Ltd. Şti. 1. Kapasite Artışı Proje Tanıtım Dosyası Büyükbaş Hayvan Kesiminden Çıkan Kan Miktarı: (Büyükbaş Hayvan Sayısı x Ağırlığı x 1/3) : 60 adet/gün x 610 kg/adet x 1/3 : kg/gün Küçükbaş Hayvan Kesiminden Çıkan Kan Miktarı: (Küyükbaş Hayvan Sayısı x Ağırlığı x 1/3) : 40 adet/gün x 50 kg/adet x 1/3 : 666,66 kg/gün kan oluşmaktadır. Kapasite artışı sonrasında tesiste büyükbaş hayvanların kesimi sonrasında günlük kg, küçükbaş hayvanların kesimi sonrasında ise günlük 666,66 kg, kan oluşacaktır. Bu çerçevede tesiste kapasite artışı sonrası durumda toplamda günlük ,66 kg, kan oluşacaktır. Tablo 13. Kesimhaneden Oluşacak Kan Miktarı Kan Miktarı Mevcut Durum (kg) Kapasite Artışı (kg) Kapasite Artışı Sonrası Durum (kg) Günlük 3.723, , ,66 Aylık , ,5 Yıllık Mevcut durumda tesisten kaynaklı atık sular proje alanında kurulu bulunan atıksu arıtma tesisinde arıtılmakta olup; planlanan kapasite artışı sonrasında üretimden dolayı oluşacak atık sular yine tesiste kurulu bulunan atıksu arıtma tesisinde arıtılacaktır. Bu çerçevede mevcut atıksu arıtma tesisinin çalışma prensibi değiştirilmeyecek olup tesisin çalışma prensibine ilişkin ayrıntılı bilgi aşağıda verilmiştir. Mevcut durumda tesisten kaynaklanan atık suların arıtıldığı arıtma tesisinde tablo da görüldüğü gibi KOİ giderimi, AKM giderimi, Yağ- Gres giderimi, Azot-Fosfor giderimi ortalama %80 verimle olmaktadır. Tesisten kaynaklı atık suyun karakteristiği ve atıksu arıtma tesisi elemanlarının arıtma verimlerini gösterir tablolar aşağıda verilmiştir. Aşağıda verilen tablolar mevcutta bulunan atıksu arıtma tesisi için tarihinde Çevre ve Şehircilik Bakanlığının yayımladığı Atıksu Arıtma / Derin Deniz Deşarjı Tesisi Proje Onayı konulu 2014/07 sayılı genelgesine istinaden tarihinde proje onayı için Adana Valiliği Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğüne sunulan Atıksu Arıtma Tesisi Proje Onay Dosyası ndan alınmıştır. Tablo 14. Arıtma Tesisi Giriş Suyu Özellikleri Parametre Birim Kompozit numune (2 saatlik) Kimyasal Oksijen İhtiyacı (KOİ) (mg/l) 2200 Askıda Katı Madde (AKM) (mg/l) 600 Yağ ve Gres (mg/l) 800 Toplam Azot (mg/l) 200 Renk (pt-co) 280 Ph

24 GÜNEŞER Et Gıda Tarım Ürünleri Nakliye ve Yemekçilik San. ve Tic. Ltd. Şti. Tablo 15. Atıksu Arıtma Tesisi Verimi ve Çıkış Suyu Değerleri 1. Kapasite Artışı Proje Tanıtım Dosyası Ünite /Sistem KOİ Giderimi Ünite Giriş (ortalama)(mg/lt) Olası Arıtma Verimleri Ünite Çıkış (ortalama)(mg/lt) Kaba Izgara 2200 % İnce Izgara 2200 % Dengeleme ve Terfi Havuzu 2200 % Yağ/Kum Tutucu 2200 % Kimyasal Katkılı DAF sistemi 2090 % Biyolojik Arıtma (AKR) 1045 % Ünite /Sistem AKM Giderimi Ünite Giriş (mg/lt) Olası Arıtma Verimleri Ünite Çıkış (ortalama)(mg/lt) Kaba Izgara 600 %0 600 İnce Izgara 600 %5 570 Dengeleme ve Terfi Havuzu 570 %0 570 Yağ/Kum Tutucu 570 % Kimyasal Katkılı DAF sistemi 513 % Biyolojik Arıtma (AKR) 256 %80 51 Ünite /Sistem Yağ-Gres Giderimi Ünite Giriş (mg/lt) Olası Arıtma Verimleri Ünite Çıkış (ortalama)(mg/lt) Kaba Izgara 200 %0 200 İnce Izgara 200 %0 200 Dengeleme ve Terfi Havuzu 200 %0 200 Yağ/Kum Tutucu 200 % Kimyasal Katkılı DAF sistemi 160 %50 80 Biyolojik Arıtma (AKR) 80 %80 16 Ünite /Sistem Azot-Fosfor Giderimi Arıtma Tesisi Giriş (mg/lt) Olası Arıtma Verimleri Ünite Çıkış (ortalama)(mg/lt) Azot 50 %80 10 Fosfor 2-2 Söz konusu atıksu arıtma tesisi için tarihinde Çevre ve Şehircilik Bakanlığının yayımladığı Atıksu Arıtma / Derin Deniz Deşarjı Tesisi Proje Onayı konulu 2014/07 sayılı genelgesine istinaden tarihinde proje onayı için Adana Valiliği Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğüne (EK.13) başvuruda bulunulmuş olup konuya ilişkin süreç devam etmektedir. Kapasite artışı sonrası ihtiyaç duyulması halinde mevcut arıtma tesisinde gerekli revizyonlar ve/veya ilave üniteler yapılarak (kaba ve ince ızgara, yağ/kum tutucu, dengeleme ve terfi havuzu vb. üniteler) arıtma tesisinin kapasitesi arttırılacak ve tesisten kaynaklı atık sular arıtılacaktır. Kapasite artışı sonrasında atıksu arıtma tesisi ile ilgili olarak proje onayı için Adana Valiliği Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğüne başvurularak gerekli izinler alınacaktır. Fiziksel arıtma + DAF (kimyasal müdahale) + biyolojik arıtma ünitelerinden oluşacak atık su arıtma tesisinde arıtılacaktır. Büyükbaş ve küçükbaş hayvan kesimhanesinden oluşacak atık suların tam olarak arıtılması ve deşarj edilebilmesi için kurulu bulunan atık su arıtma tesisin çalışma prensibi kısaca aşağıda verilmiştir. 19

25 GÜNEŞER Et Gıda Tarım Ürünleri Nakliye ve Yemekçilik San. ve Tic. Ltd. Şti. Kurulu Bulunan Atıksu Arıtma Tesisi Çalışma Prensibi 1. Kapasite Artışı Proje Tanıtım Dosyası Tesiste oluşacak atık sular, bir boru hattı ile toplanarak Atıksu Arıtma Tesisi girişine kadar getirilir. Atık su, manuel temizlemeli kaba ızgaradan geçirilerek katı ve yüzebilen maddelerin tutulması sağlanır. Katı ve yüzebilen maddelerinden arıdırılan su yağ tutucuya gelir. Dikdörtgen planlı olan bu ünite ile atıksuda ki yağlar tutulur ve verimi artırılarak ve yükü azaltılır. Daha sonra ince elekten geçen atıksu terfi havuzunda toplanarak kimyasal müdahaleli DAF ünitesine verilir. Bu ünitede atıksuda bulunabilecek emülsifiye yağların ve diğer çözünmüş kirleticilerin giderilebilmesi sağlanır. Atıksu içinde kirliliğe neden olan kimyasal reaksiyona girerek çökelek oluşturabilecek ve biyolojik olarak arıtılamayan çözünmüş, koloidal ve/veya askıdaki maddeler oluşan floklar DAF Ünitesinde yüzdürme yöntemiyle yüzeyden sıyırılak alınabilmektedir. Bu şekilde sudan ayrılarak sonraki biyolojik arıtmanın yükü azaltılabilmektedir. 1.hızlı karıştırmada gerekli koagülant maddenin eklendiği, 2.hızlı karıştırmada ise istenilen flok oluşturma ph ına ayarlanan (nötralizasyon) atıksular flokülasyon bölümünde; reaksiyon sırasında oluşan flokların poli elektrolit ile büyütülmesi sağlanacaktır. Büyütülmüş floklar çöktürme havuzuna cazibe ile alınacaktır. Oluşan ve büyüyen floklar, DAF tankında çözünmüş hava flotasyonu etkisiyle yüzdürülerek sıyırıcı yardımıyla yüzeyden alınarak çamur haznesine verilecektir. Buranda çıkan atık su biyolojik arıtma ünitesine gelir. Bu sistemin çalışma prensibi aşağıda verilmiştir. Aktif çamur, organik ve inorganik maddeler içeren atıksu ile hem canlı hem de ölü mikroorganizmaların karışımıdır. Aktif çamur süreci,mikroorganizmaların organik maddeyi oksijen kullanarak ayrıştırmaları açısından yararlanılarak geliştirilen bir aerobik (oksijenli), biyolojik arıtma sistemidir. Bu süreç ikincil arıtım sürecidir ve kendinden sonra son çökeltme işlemi uygulanır. Klasik aktif çamur sürecinde; atıksu, mikroorganizmaların yüksek konsantrasyonlarda bulunduğu havalandırma havuzuna (Biyolojik Reaktör) verilir. Organik madde, mikrobiyal büyüme için hem karbon hem de enerji kaynağı oluşturur ve yeni hücrelerin sentezinde kullanılır. Ayrışma ürünleri olarak doğaya zararsız olan karbondioksit ve su oluşur. Havalandırma havuzunda biyolojik oksidasyon için gerekli olan oksijen, tabana yerleştirilen difüzörler ve blower ile üretilen hava yardımıyla sağlanmaktadır. Sisteme verilen hava aynı zamanda karışımı sağlayıp askıda katı maddelerin çökmesini önlemektedir. Havalandırma havuzunda biyolojik oksidasyonu gerçekleştirmek için üretilen aktif çamur aynı havuzda havalandırma kesilerek atıksu çökeltim havuzuna alınır ve çökeltim havuzundan çıkan su da klorlanarak dezenfekte edilir. Sistemde oluşacak fazla çamur, çamur yoğunlaştırma havuzuna alınacaktır. 20

26 GÜNEŞER Et Gıda Tarım Ürünleri Nakliye ve Yemekçilik San. ve Tic. Ltd. Şti. 1. Kapasite Artışı Proje Tanıtım Dosyası Çamur yoğunlaştırıcıdan çıkacak çamur son olarak çamur susuzlaştırma ünitesine geçecektir. Burada filtre pres yardımıyla çamurdaki su uzaklaştırılır. Oluşan çamur analizi yaptırıldıktan sonra analizi yaptırıldıktan sonra T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığından Lisanslı firmalara verilerek bertarafı gerçekleştirilecektir. Tablo 16. Faaliyetten Kaynaklı Evsel Ve Endüstriyel Katı Atık, Atıksu Miktarları, Kaynağı Ve Bertaraf Yöntemi Niteliği Ve Kaynağı Mevcut Durum Artış Miktarı Kapasite Artışı Sonrası Durum Bertaraf Yöntemi Personelden Kaynaklı Evsel Nitelikli Katı Atıklar(evsel atık-kg) Günlük 13,4 20,1 33,5 Mevcut durumda; personelden kaynaklı evsel nitelikli katı atıklar; Katı Atıkların Kontrolü Aylık ,5 837,5 Yönetmeliği gereğince çevre sağlığını bozmayacak, standartlara uygun çöp bidonlarında toplanmakta ve Yüreğir Belediyesine ait çöp toplama araçlarına Yıllık verilerek bertarafı sağlanmak olup; kapasite artışı sonrasında da; oluşacak evsel nitelikli katı atıklar aynı şekilde bertaraf edilecektir. Üretimden Kaynaklı Katı Atıklar (gübre-kg) Hayvanların Kesimi Sonrası İç Organlarının Temizlenmesinden Üretimden Kaynaklı Katı Atıklar (şüpheli et-kg) Tam Hasta Ve Ya Hastalık Belirtisi Gösteren Hayvanların Kesimi Günlük Aylık Yıllık Günlük 6,66 6,67 13,33 Aylık 166,66 166,67 333,33 Yıllık Mevcut durumda; oluşan hayvan gübresi pompa yardımıyla kapalı boru sistemi ile tesis dışına üstü kapalı ve sızdırmaz nitelikteki konteynera aktarılarak biriktirilmekte ve çevrede bulunan çiftçilere verilmektedir. Kapasite artışı sonrasında; oluşacak hayvan gübresi aynı yöntemle sızdırmaz nitelikteki konteynere aktarılarak depolanacak ve çevrede bulunan çiftçilere verilecektir. Mevcut durumda; şüpheli etler 3285 sayılı Hayvan Sağlığı ve Zabıtası Kanununa uyularak rendering tesislerine yem katkı malzemesi üretiminde kullanılmak üzere verilmektedir. Kapasite artışı sonrasında da; şüpheli etler 3285 sayılı Hayvan Sağlığı ve Zabıtası Kanununa uyularak rendering tesislerine yem katkı malzemesi üretiminde kullanılmak üzere verilecektir. Üretimden Kaynaklı Katı Atıklar (tırnakboynuz-ayak-adet) Hayvanların Parçalanmasından Kaynaklı Kesimhaneden Oluşan Kan (kan-kg) Arıtma Çamuru (kg) Endüstriyel Nitelikli Atıksular ( atıksu -m3) Hayvan Kesimi ve Genel Temizlik İşlemleri Sırasında Evsel Nitelikli Atıksular (atıksu -m 3 ) Günlük Mevcut durumda; kesilen hayvanlardan kaynaklı kan, tırnak, tüy, boynuz, ayak vs. gibi atıklar Aylık rendering tesislerine yem katkı malzemesi üretiminde kullanılmak üzere verilmektedir. Yıllık Kapasite artışı sonrasında da; kesilecek hayvanlardan kaynaklı tırnak, tüy, boynuz, ayak vs. Günlük 3.723, , ,66 gibi atıklar, rendering tesislerine yem katkı malzemesi üretiminde kullanılmak üzere Aylık , ,5 verilecektir. Yıllık Günlük 0,66 2 2,66 Arıtma Tesisinden dolayı oluşacak arıtma çamuru Aylık 16, ,66 analizi yaptırıldıktan sonra T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığından lisanslı firmalar verilerek bertaraf Yıllık edilecektir. Günlük 8,35 25,65 34 Mevcut durumda tesiste oluşan evsel ve endüstriyel nitelikli atık sular atıksu arıtma Aylık 208,75 641, tesisinde arıtıldıktan sonra Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliğinin Tablo 25 inde yer alan standartlara Yıllık Günlük Aylık ,5 37, ,25 56, ,75 93,75 uyularak ASKİ ye ait kanalizasyon hattının alıcı ortama açıldığı noktadan, tesisin güneyinden geçen Seyhan Nehrine ait bir kola deşarj edilmektedir. Kapasite artışı sonrasında da; tesiste oluşacak tesiste oluşan evsel ve endüstriyel nitelikli atık sular atık sular atıksu arıtma tesisinde arıtıldıktan sonra Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliğine uygun Yıllık standartlara uyularak ASKİ ye ait kanalizasyon hattının alıcı ortama açıldığı noktadan, tesisin güneyinden geçen Seyhan Nehrine ait bir kola deşarj edilecektir. 21