DOĞAL SABUN. Müjde Güner

Transkript

1 DOĞAL SABUN Müjde Güner

2 Sabun Nedir Sabun, suyla birleştiğinde temizlemede kullanılan maddelerden kalıp ya da sıvı şekilde olanlara verilen genel ad. Vikipedi ASİT + BAZ = TUZ YAĞ ASİTLERİ + ALKALİ = SABUN

3 Sabunun Tarihi İnsanlık tarihi kadar eski Haçlı Seferlerindeki Hıristiyan askerleri gören Müslümanları dehşete düşüren şey onların saldırganlığı değil Avrupalıların çok nadir banyo yapmaları ve vücutlarının çok kötü kokmasıydı.eski Mısır'da da sabun vardı ancak Araplar bitki yağlarını karıştırarak modern anlamdaki sabunu oluşturdu. Şampuan da bir Arap icadıdır. Şampuan ilk kez İngiltere'ye 1759'da gelmiştir

4 Sabun Nasıl Temizler Sabun yüzey aktif bir maddedir. Su ile çözündüğünde suyun yüzey gerilimini azaltır ve sıvı içerisindeki maddeleri yüzer vaziyete getirir. Sabunlu su ile eller yıkandığında, kirler sabun molekülleri etkisiyle gevşer ve su içinde yüzmeye başlar. Aklan su ise bu kirleri elden uzaklaştırır.

5 Sabunun Ana Hammaddesi Sodyum Hidroksit (Kostik) - NAOH Katı Sabun Potasyum Hidroksit KOH Arap Sabunu ve Sıvı Sabun Daha reaktif

6 Palm Yağı: Sabun Yapımında Kullanılan Yağların Özellikleri Palmiye ağacının meyvesinden sıkılarak elde edilen doymuş bir yağdır. Oda ısısında katıdır. Sabuna katılık ve dayanıklılık kazandırdığı için sıklıkla kullanılır. Sabunun kısa zamanda sertleşmesini ve güçlü bir temizlik sağlar. bir temizlik sağlar. Palmiye Çekirdeği Yağı: Palmiye meyvesinin çekirdeğinin sıkılmasıyla elde edilir. Sabuna katılık ve köpürme özelliği katar. Sabun formülünde %20 den fazla bulunmamalıdır.

7 Hindistancevizi Yağı: Hindistancevizi meyvesinin kurululup sıkılmasıyla elde edilir. Oda ısısında katıdır. Sabuna katılık ve bol köpürme özelliği katar. Fazla kullanılırsa cildi kurutabilir. Sabun formülünde en fazla %30 oranında bulunmalıdır.

8 Zeytinyağı: En kaliteli, cilde en çok yarar sağlayan yağdır. Cildi nemlendirir ve korur. Sabun formülünde en önemli oranı teşkil eder. Her oranda kullanılabilir. Tek kusuru bol köpük vermemesidir. Pek çok çeşidi bulunur, asiditesi düştükçe kalitesi yükselir ve sabunun kıvama ulaşma süresi uzar.

9 Diğer Temel Yağlar: Hint Yağı: Sabuna nem tutma ve köpürme özelliği katar. %3-5 oranında kullanılmalıdır. Ayçiçeği Yağı: Diğer doymamış yağlara göre daha uzun süre bozulmaz. İçeriğinde E vitamini vardır. Cildi nemlendirir. %20 den fazla kullanılmamalıdır. Kanola Yağı: %10 ila %30 oranında maliyeti ucuzlatmak için kullanılır. Kıymetli bir yağ değildir. Pamuk Yağı: Cildi nemlendirir ve köpük verir ama çabuk bozulabilir. Soya Yağı:Ucuz bir doldurucu olarak kullanılır. Sabuna az bir kalite katar. %20 den fazla kullanılmamalıdır. Yer Fıstığı Yağı:Zeytinyağına ucuz bir alternatif olarak en fazla %30 oranında kullanılır. Nem tutuculuk özelliği vardır. İyi köpük vermez ve çabuk bozulabilir. Hayvansal Yağ (Don Yağı): Sabun endüstrisinde yoğun olarak kullanılmaktadır. Sabuna katılık ve kremsi bir köpük katar. Kötü bir koku verebilir ve uzun süre de geçse koku kalabilir. Margarin: Sabun yapmak için çok uygun bir yağ değildir çünkü karışım yağlardan elde edildiği için sabunlaşma değerini bilmek güçtür.

10 Ekstra Yağlar: Sabunlaşmadan sonra eklenirler, sabuna ekstra besleyicilik, nemlendiricilik özelliği verirler. Kakao Yağı: Cildi film tabakasıyla koruma özelliği vardır. %10 dan fazla kullanılmamalıdır. Fındık Yağı: Cilt tarafından çok kolay emilir, %5 ten fazla kullanılmamalıdır. Avokado Yağı: Zengin bir besleyicidir. %5 lik bir oran cilde dost ve değerli bir sabun yapmaya yeterlidir. Lanolin:Yumuşatıcı ve film tabakası oluşturucu özelliği vardır. %3 ten fazla kullanılmamalıdır. Alerjik reaksiyona neden olabilir. Susam Yağı: Besleyici ve nemlendirici bir yağdır. %3-10 oranında sabunlaşmadan sonra kullanılır. Shea (Karite) Yağı: Cilde elastikiyet verir. Pahalı bir yağdır. %5 oranında kullanılması sabunun bütün kalitesini artırabilir.

11 YAĞ ASİTLERİNİN SABUNA VERDİĞİ ÖZELLİKLER Yağ Asidi Katılık Temizleyicilik Yoğun Köpük Kalıcı Köpük Nemlendiricilik Çabuk Kıvam Ayçiçeği Yağı X X Badem Yağı X X Buğday Özü Yağı X X Fındık Yağı X X Hayvansal Yağ X X X X Hindistancevizi Yağı X X X X Hint Yağı X X X Jojoba Yağı X X Kakao Yağı X X X X Kanola Yağı X X Kayısı Çekirdeği Yağı X X Lanolin X X X Margarin X X Mısır Özü Yağı X X Palm Yağı X X X Palmiye Çekirdeği Yağı X X X X Pamuk Yağı X Shea (Karite) Yağı X X X X Soya Yağı X X Susam Yağı X X Yer Fıstığı Yağı X X Zeytinyağı X X

12 2 metodla yapılır: Yağ İnfüzyonları (Makerasyon) 1) Bitkiler bir kavanoza doldurulur, üzerini örtecek kadar zeytinyağı konur, 45 gün boyunca bol güneş alan bir pencerenin önünde bekletilir. 2) Bitkiler aynı şekilde bir kabın içine konur, çok hafif ısı verilerek bekletilir Daha efektif bir yöntemdir

13 Renklendiriciler Doğal renk vericiler Tarçın Zerdeçal bej, soluk kahve sarı, dumanlı portakal Toz kırmızı biber şeftali pembesi, sarı Kakao Havacıva Kına açık ve koyu kahve leylak rengi, açık mor yeşilimtrak kahve Not: Tarçın ve toz kırmızı biber cildi rahatsız edebileceği için 1 kilo yağa 1-2 tatlı kaşığı konmalıdır

14 Sentetik renk vericiler Pigment boyalar: Yağda erirler Çok az miktarda kullanılmalı Önce yağda eritip sonra sabuna katılmalı

15 Koku Vericiler Sabun kıvama ulaştıktan sonra eklenirler Uçucu Yağlar:1 kilo yağa ml oranında kullanılırlar. Koku vermenin yanısıra cilde faydalı özellikler içerirler. Değerli bir sabun elde edilir. Sentetik Esanslar:Kullanım miktarı esansa göre değişir. Mutlaka önceden test edilmesi gerekir. Bazı esanslar sabunda ayrışmaya neden olabilirler. Çok çeşitli alternatifler vardır ancak sabuna bir değer katmazlar.

16 Tüm Diğer Katkılar Balmumu:Cildi korur, sabuna katılık verir. Sabuna eklerken iyi erimiş olduğundan emin olunmalıdır. %1-3 oranında kullanılır. Bal:Cildi besler, nemlendirir. Sabuna tatlı, hoş bir koku verir. Sabuna kıvam anında eklenir. %6 dan fazlası sabunda terlemeye neden olabilir. Killer:Sabuna kayganlık ve bazı türleri renk verir, içerdikleri minerallerden dolayı cilde çeşitli faydaları vardır. 1 kilo yağa 1 çorba kaşığı miktarında kullanılmalıdır. Kahve:Hoş koku verir aynı zamanda koku gidericidir. Taze kahve kullanılmalıdır. 1 kilo yağa 1-3 çorba kaşığı yeterlidir. Yumurta: Cildi ve saçı besleme özelliği vardır. Sadece sarısı kullanılır. 1 kilo yağa 2 yumurta sarısı yeterlidir. Yumurta sarıları önce biraz temel yağla çatalla çırpılır. Sabun kıvam halindeyken eklenir. Yumurtalı sabunlar çabuk bozulurlar bu yüzden hemen kullanılmalıdırlar.

17 Yulaf: Cildi yatıştırır, rahatlatır. Aynı zamanda sabuna bir doku ve hoş bir koku verir. 1 kilo yağa 1-2 çorba kaşığı yeterlidir. Havuç: Havucun suyu kostik çözeltisine konulabilir veya makerasyon yöntemiyle sabuna eklenebilir. Cilde faydalı vitaminler içerir. Sabunun çabuk bozulmasına neden olabilir. (Salatalık, lahana, çilek, kayısı, şeftali, kavun, portakal, mango ve muzlu sabun yapılabilir) Bitkiler:Tıbbi bitkiler sabuna katılarak fayda sağlanabilir. 1 kilo yağa 1-2 çorba kaşığından fazlası cildi çizebilir. Bitki çayları: Kostik çözeltisini hazırlarken su yerine bitki çayı kullanımı sabuna ayrı faydalar katar. Süt: En popüler katkı maddesidir. Kostik çözeltisi tamamen sütle hazırlanabilir ama sütün donmuş olması ve kostiğin az az yedirilmesi gerekir. Veya süttozu kullanılabilir. Cilt için çok faydalıdır.

18 Önce Güvenlik! Yasak malzemelerden kaçının! -Aluminyum, demir, teneke, bakır ve alaşımları, teflon, strafor gibi köpük malzeme Kostiği suya katın, asla tersini yapmayın! Her zaman koruyucu eldiven, maske ve gözlük kullanın! Kostik çözeltisini mutlaka ısıya dayanıklı bir kabın içinde hazırlayın

19 Sabun Yapımında Kullanılan Araç ve Gereçler

20 Sabun Yapımında Kullanılan Araç ve Gereçler İç içe geçebilen iki adet tencere (üstteki aluminyum olmamalı) Mutfak tartısı Termometre (mümkünse 2 adet) Ölçü kapları El blendırı, çeşitli kaşıklar Isıya dayanıklı bir kap Kalıplar Koruyucu gözlük, eldiven, önlük vs.

21 Sabun Yapımında Kullanılan Kalıplar

22 Kalıp Türleri Tahta kalıplar + Büyük miktarda üretime uygun - Şekil konusunda yalın Plastik kalıplar + Şekilleri cezbedici - Kalıptan çıkartmada problemler - Dayanıksız Silikon kalıplar + Şekilleri cezbedici ve kalıptan çıkartması daha kolay -Pahalı

23 Adım Adım Sabun Yapımı Çalışacağınız alanı düzenleyin, kalıbınızı hazırlayın Yağları, suyu ve kostik miktarını ölçün Çeşitlendirme yapacaksanız kullanacağınız yağları, katkı maddelerini ve esans yağlarını hazırlayın

24 Kostik çözeltinizi hazırlayın Termometreyle ısısını kontrol edin C dereceye gelmesini bekleyin Yağlarınızı yavaş yavaş C dereceye kadar ısıtın

25 Kostik çözeltisini yağa ekleyin Önce tahta kaşıkla sonra el blendırıyla karıştırmaya başlayın

26 Sabunun içinde kaşığınızı gezdirdiğinde iz görünene kadar karıştırmaya devam edin İzi gördüyseniz sabununuz olmuş demektir

27 Esans, renk ve diğer katkı maddelerinizi ekleyin Sabununuzu kalıba dökün

28 Kalıbınızı sıcak tutmak için havlu veya battaniyeyle sarın En az 1 gece, mümkünse 24 saat bekleyin Sabununuzu kalıptan çıkartın ve kesin En az 3 hafta hava alabilecek şekilde kurutun Sabunlarınızı paketleyebilirsiniz

29 Formül Oluşturmak En pratik yol bir hesaplayıcı kullanmak: Kullanılacak yağların yanına miktarı yazılır ve hesaplanır. Hesaplayıcı su ve kostik miktarını bize ekstra yağ oranlarına göre söyler.

30 Formül 1: Zeytinyağı Sabunu %95 Zeytinyağı 950 gr %5 Hint Yağı 50 gr Sodyum Hidroksit 124 gr Su 250 gr Fazla Yağ Oranı %7

31 Formül 2: Sütlü Ballı Yulaflı Sabun %40 Zeytinyağı 400 gr %25 H.Cevizi Yağı 250 gr %20 Palm Yağı 200 gr %5 Hint Yağı 50 gr Sodyum Hidroksit 137 gr Su 300 gr Süt 180 gr Fazla Yağ Oranı %7 Kıvam anında eklenecek: 1-2 çorba kaşığı inceltilmiş yulaf ezmesi 20 ml bal 100 gr ekstra yağ 40 ml süttozu + 20 ml su

32 Formül 3: Papatyalı Sabun %70 Zeytinyağı 700 gr %15 Hindistan cevizi Yağı 150 gr %15 Palm Yağı 150 gr Sodyum Hidroksit 136 gr Papatya Çayı 300 gr Esans Yağı 20 ml İnce çekilmiş papatya 20 ml Fazla Yağ Oranı%7

33 Bizim Sabunumuz %95 Zeytinyağı 3800 gr %5 Hint Yağı 200 gr Sodyum Hidroksit 502 gr Su gr Fazla Yağ Oranı %7

34 TEŞEKKÜRLER Müjde Güner