- PDF Ücretsiz indirin

Transkript

1 İçindekiler 1. Giriş 1 2. Sektörün Tanımı 1 3. Sektör Hakkında Genel Bilgi 2 4. Sektördeki Ürün Çeşitliliği 2 5. Sektörün Temsilcileri ve Markaları Kerevitaş Gıda (SuperFresh) İGLO Önentaş (Dardanel) Pınar Penguen Özgörkey Gıda 6 6. Sektördeki Pazar Payları 6 7. Sektördeki Rekabetin Boyutu 7 8. Tüketici Beklentileri ve Satın Alma Davranışları 7 9. Sektöre Ait Öngörüler Sonuç Kaynaklar 9

2 1. Giriş İnsanın en temel gereksinimlerinden birisi beslenmedir. İnsana ait diğer tüm olgularda olduğu gibi beslenme kavramında da kalite ve güven olgusu doğal olarak ön plana çıkmaktadır. Beslenme ihtiyacının güvenli biçimde sağlanması ve bu süreçte kaliteden bahsedilmesi günümüz pazarlama dünyasında ise bir zorunluluk halini almaktadır. Farkındalık düzeyinin gün geçtikçe ilerlediği ve dünya çapında dünyanın zihinlerimize yerleştiği günümüzde, dondurulmuş gıda sektörü gün geçtikçe önem kazanmakta ve ülkemizdeki yeni yatırımlar ve projeler eşliğinde sıkça gündeme gelmektedir. Konserve gıdaların yerini dondurulmuş gıdalara bırakmaya başlaması hatta ülkelerin gelişmişlik düzeylerinin bu sektörle olan düşündürücü ilişkisi, dondurulmuş gıda pazarı incelemelerini gerekli kılmaktadır. Bu çalışmada öncelikle dondurulmuş gıda pazarı hakkında bilgi verilmesi amaçlanmış ve bu sektöre özgü ürünlerin üreticilerin, belli başlı markaların bilgilendirmesi yapılmıştır. Ardından pazar büyüklüğü üzerine küçük boyutta çözümlemeler yapılmış ve sektöre ait genellemeler yardımıyla çalışmanın kapsamlı olmasına çalışılmıştır. Elde edilen veriler literatür taraması yöntemi ile kullanılarak çalışmaya aktarılmış ve konu ile ilgili güncel gelişmeler bu bağlamda incelenmiştir. Dondurulmuş gıda pazarının önemi üzerinde dünya örneklerinden faydalanılmış ve ülkemizde bu sektör aracılığıyla etkin olmayı planlayan firmalar hakkında detaylı bilgi verilmesi amaçlanmıştır. Çalışmanın hazırlık süresi ve dondurulmuş gıda pazarının ülkemizde henüz yeni bir kavram olması çalışmanın yetersizlikleri arasında yer almaktadır. Ancak, dünya üzerindeki örneklerin incelenmesi ve ülkemiz için hazırlanan etüt çalışmaları ve stratejik planlar çalışmadaki bu yetersizlikleri en alt düzeye indirmektedir. 2. Sektörün Tanımı Dondurulmuş gıda sektörü; dondurulmaya uygun hammaddenin temini ile başlayan ve hammaddenin uygun koşullarda tesislere taşınması, tesislerde bekletilmeden seçme, yıkama, boyutlama ve ürüne özel tekniklerle işlenmesi, derin dondurma ve uygun şekillerde paketlenerek, depolama, taşıma, dağıtım ve tüketimi sonucunda, müşteri sonuçlarının izlenmesine kadar, faaliyet gösteren bir gıda sanayi koludur. (DPT:1-2) Ülkemizin 70 li yıllarına damgasını vuran konserve gıda sektörü varlığını her ne kadar sürdürse de yerini dondurulmuş gıdalara bırakmaktadır. Her geçen gün daha da ilerleyen ve hayatımıza yön vermeye başlayan teknolojinin gıda sektörünü derinden etkilemesiyle önümüzdeki süreçte daha çok karşılaşacağımız bir kavram olan dondurulmuş gıdalar, tüketime hazır hale getirilmiş ürünler olarak da bilinmektedir. Başlangıçta, hammaddelerin düşük sıcaklıktaki muhafazasına yönelik ortaya çıkmış ancak ilerleyen süreçte tüketime hazır hale getirilerek tüketiciye sunulan bir ürün zinciri haline gelmişlerdir. Meyve, sebze, unlu 1

3 mamuller vb günlük hayatımızda önemi tartışılmaz olan birçok ürün dondurulma işlemine tabi tutulmakta ve tüketiciye pazarlanmaktadır. 3. Sektör Hakkında Genel Bilgi 1970 li yıllarda başladığı düşünülen ve geçen 50 yıllık süreçte konserve üretiminden dondurulmuş ve tüketime hazır hale getirilmiş gıdaların dahil olduğu dondurulmuş gıda sektörü hızlı bir gelişim göstermektedir. İlk meyve-sebze işleme tesisinin Kayseri de kurulmasıyla yurtdışından firmaların ülke pazarına dahil olma süreci son zamanlarda hızlanma belirtileri göstermektedir. Dondurulmuş gıda sektörü bünyesindeki meyve ve sebzelerin üretimindeki hammadde ve diğer ürünler yurt içinden karşılanmaktadır. Ancak et ürünleri ve özellikle balık ürünlerinin piyasaya sunulmasında ithal ürünlerden faydalanılmaktadır. Sektöre ait tesislerin önemli bir bölümü teknolojik açıdan yüksek düzeydedir çünkü söz konusu sektör gıdaların besin değerini korumakla yükümlü ve tüketiciye niş pazarlama tarzı bir stratejiyle yaklaşmaktadır. Dolayısıyla beklentilerin yüksek olduğu bir sektörde donanımın kaliteli olması bir zorunluluktur. Sektörde kullanılan method genellikle benzerdir. Bireysel hızlı dondurma adı verilen yöntemle gıdalar şoklama yapılarak dondurulmakta ve uzun ömürlü olması sağlanmaktadır. Kullanılan bu methodun kısa tanımı ise IQF olarak belirlenmiştir( IQF: Individually Quick Freezing) Dondurulmuş meyve ve sebze sektörü pek çok defa vurgulandığı üzere ihracat ağırlıklı bir sektördür ve bu sektördeki firmalar diğer pek çok sektörden farklı olarak temelde yurt dışından kaynaklanan talebi karşılamak üzere faaliyet göstermektedirler. Türkiye de dondurulmuş sebze-meyve üretiminin yaklaşık % 70 i ihraç edilmektedir. Son yıllarda belirginliği giderek artan sektör ürünlerinin ileriki yıllarda pazar payını arttıracağı düşünülmekte ve bu durumun ekonomik gelişmeye de olumlu etkiler bırakacağı varsayılmaktadır. Aynı zamanda kaliteli ürünlerin pazarda sıkça yer alması rekabet ortamının artmasına ve müşteri kalitesiyle doğru orantılı olarak beklentilerin ilerlemesine yola açacaktır. İthalat rakamlarının çok düşük seviyelerde seyretmesi ve ülke üretiminin yaklaşık yüzde 70 inin ihraç edildiği dikkate alındığında dondurulmuş gıda sektörünün rekabet gücünün yüksek seviyelerde olduğunu söylemek yanlış olmayacaktır. 4. Sektördeki Ürün Çeşitliliği Giderek hayatımızda yer etmeye başlayan dondurulmuş gıdalar gündelik hayatta ihtiyaç duyulabilecek en temel ürünleri dahi barındırır pozisyona gelmiştir. Özellikle Türkiye pazarına ilgi duyan sektörün önde giden temsilcileri sebze ürünlerinin tanıtımlarına büyük önem vermektedirler. En çok tükettiğimiz sebze türlerinden bir tanesi olan bezelye de bu ürün yelpazesinin vazgeçilmez bir parçasıdır. Bilindiği üzere tarladan toplanmasının ardından 2,5 saat gibi kısa bir süre sonunda bezelyenin içerisinde barındırdığı şeker nişastalaşmaya 2

4 başlamaktadır. Ancak dondurulmuş gıda olarak bezelyeyi düşündüğümüzde belirtilen 2,5 saatlik süre geçmeden -40 derecede dondurulma işlemine tabi tutulan bezelye, tüm vitamini ve tazeliğini uzun bir müddet koruyabilmektedir. Benzer şekilde mucize sebze olarak da bilinen soya fasulyesi dondurma işlemine tabi tutulduğunda tüm faydalı yönlerini muhafaza edebilmekte ve tüketiciye yararlı olabilmektedir. Sebze dışında deniz ürünleri de dondurulmuş gıda sektörünün yelpazesinde yer almaktadır. Yanlış tüketimle kişiye zehirlenme benzeri zararlar verme potansiyeli olan deniz ürünleri, dondurma işlemi sayesinde hem vitamin değerleri yönünden hem de güven açısından büyük kolaylıklar sağlamaktadır. Bu ürünlerden bir kaçını; açık deniz somonu, mezgit ve karides gibi ürünler oluşturmaktadır. Meyve olarak da yukarıda değinilen faydalar dondurulmuş gıdalar sayesinde hissedilebilmektedir. Ayıklanmış, yıkanmış ve çekirdeği çıkarılmış vişne veya aynı şekilde tüketime hazır hale getirilmiş böğürtlen-frambuaz gibi meyveler tüketilecek kadarı alınarak anında servisi yapılabilmekte ve geri kalanı ise aynı tazelikte uzun bir müddet daha saklanabilmektedir. Tablo 1: Dondurulmuş Gıda Sektörü Ürün Dağılımı Ürün Çeşitliliği 10% 15% 35% 40% Meyve-Sebze Unlu Mamüller Et Ürünleri Su Ürünleri Dondurulmuş gıda sektöründe; sebze çeşitleri, meyveler, deniz ürünleri, baklagiller, unlu mamüller ve hatta karışım yapılarak pazarlanan ürünler tüketiciye sunulmaktadır. Sonuç olarak, en sık karşılaşılan dondurulmuş gıda ürünlerinin örnekleri olarak; soğan, taze fasulye, ıspanak, bezelye, bamya, mısır, barbunya, garnitürlü enginar, böğürtlen, frambuaz, vişne, patates çeşitleri, milföy, mantı, börek çeşitleri, pizza çeşitleri, et ürünleri ve kalamar, karides deniz ürünleri karşımıza çıkmaktadır. 3

5 5. Sektörün Temsilcileri ve Markaları Ülkemizde henüz aşırı talep görmese de önemi giderek hissedilen bir sektör olan dondurulmuş gıda sektöründe yurtiçinden ve yurtdışından birçok firma hizmet vermektedir Kerevitaş Gıda (SuperFresh) Kerevitaş, Türkiye nin dondurulmuş gıda sektöründeki ilk firması olarak öne çıkmaktadır yılında Bursa nın Akçalar ilçesinde kurulan firma, öncelikle İskandinav ülkelerine yaptığı canlı kerevit ihracatı ile adını duyurmuş ve değişsen zaman koşullarına bağlı olarak meyve ve sebze ürünleriyle de ilgilenmeye başlamıştır lı yıllarda Superfresh markasıyla ülkemiz pazarına giren firma Türk toplumunu dondurulmuş gıda ile tanıştıran firma özelliğine de sahiptir. Milföy ve börek çeşitleri ile yola başlayan Superfresh sebze-meyve, unlu mamüller, su ürünleri, patates ve et ürünleri ile ülkemizde toplamda 43 adet ürünle tüketicilerine hizmet vermektedir. Bu özelliği ile de en zengin ürün gamına sahip firma özelliğini taşımaktadır. Kerevitaş Gıda bugün, Bursa Akçalar da m²'lik bir sahada m² kapalı alanda 5 ana işletmeden oluşan fabrikasında modern teknoloji ile üretim yapmaktadır. -18 C depolarda muhafaza edilen dondurulmuş ürünlerin dağıtımı yaklaşık 300 araçla yapılmakta ve mağazalardaki yaklaşık i aşkın dolapla toplu tüketim ve perakendeye hizmet verilmektedir. Yurt içinde SuperFresh ürünleri; İstanbul Avrupa/Asya, Ankara, İzmir, Bursa, Adana, Antalya illerindeki Bölge Müdürlükleri ve bölgelere bağlı 50 bayilik aracılığıyla tüketicileriyle buluşmaktadır. AB ülkeleri başta olmak üzere İskandinav ülkeleri, Japonya, Rusya, Türkî Cumhuriyetler, Ortadoğu ülkeleri ve Uzakdoğu ülkelerine ihracat yapılmaktadır İGLO Kelime anlamı olarak da enteresan bir ön yargıya sebep olan İGLO aslında kardan ev anlamına gelmekte ve firmanın da empoze etmeye çalıştığı anlamı birebir taşımaktadır. Dalından az önce koparılmış gibi sağlıklı şeklinde sloganlarıyla Türkiye pazarına girmeye başlayan İGLO firması aslında dünyanın ilk dondurulmuş gıda üretici olarak tanımlanmaktadır. Kurucusu Clarence Birdseye, ise dondurulmuş gıda ürünlerinin yaratıcısı olarak görülmektedir yılında hızlı dondurma makinesinin dünyaya tanıtımıyla sektöre giriş yapan daha doğrusu sektörü yeniden tanımlayan İGLO, hâlihazırda ürünleri ithal etmekte ve Türkiye deki müşterilerine ithal ürünler satmaktadır. Ürünleri ithal olmasına karşın Türkçe yazılarla donatılmış paketleme sistemlerine sahiptirler. İleriki süreçte üretim zincirine Türkiye yi de katmayı planlamaktadırlar. Şu anda on adet farklı ürünle hizmet vermeye çalışan firma, ürün sayısını arttırma ve istihdam yaratma çabalarını sürdürmektedir. Yurtdışı kaynaklı diğer tüm küresel firmalar gibi, Türkiye pazarına girerken Türk halkına özgü lezzetleri ürün zincirine dahil 4

6 etmeyi planlayan firma, bu alandaki hâlihazırdaki oluşumu kabul etmemekte ve dondurulmuş gıda pazarını yeniden yaratacakları iddiasıyla pazara girmektedir Önentaş (Dardanel) 1983 yılında Niyazi Önen tarafından Çanakkale de kurulan firma başlangıçta ton balığı üretimine odaklanmış ve yurtiçinde jenerik marka olabilmeyi başarmıştır. İlerleyen süreçte değişen istekler ve beklentilere cevap verebilmek adına firma, dondurulmuş gıda sektörüne giriş yapmıştır ve bu bağlamda sebze-meyve üretimine başlamıştır. Türkiye gıda sektöründe marka bilinirliği sıralamasında ilk beş arasında yer alan Dardanel, 1983 yılında faaliyete geçmesinden itibaren, hazır gıda, konserve ve balık imalatında müşterilerine sunduğu geniş ürün yelpazesi, üstün kalitesi ile üretim ve dağıtım alanında yaptığı yatırımlarla sektörün önde gelen kuruluşları arasında yer almaktadır. Bulunduğu konum itibariyle de yerel yönetimlere büyük destek sağlayan firma, çeşitli televizyon kanalları, gazeteler ve basın yayın organlarının oluşturulmasına öncülük etmiştir Pınar Türkiye deki başarıya ulaşmış en önemli ve ilk özel teşebbüslerden birisi olan Pınar firması 1975 yılında kurulmuştur. Pınar Süt markası ile pazara giriş yapan firma daha sonra dünya eğilimlerine göre hareket etmeyi bilmiş ve birçok üründe söz sahibi olmayı başarmıştır. Sütten ete, undan peynire, sudan meyve suyuna, balıktan mayoneze kadar çok çeşitli ürün kategorisi ile 30 yıldır sektörüne öncülük etmektedir. Pınar Süt, Pınar Et ve Un, Pınar Su, Yaşar Birleşik Pazarlama, Pınar Anadolu Gıda, Çamlı Yem Besicilik, Almanya da bulunan Pınar GMBH şirketleri ile büyümeyi sürdürmektedir. Pınar, 600 ün üzerindeki ürün çeşidi, yıllık 537 milyon $ cirosu, 25 milyon $ ihracatı ile büyük bir firmadır. Bu çerçevede Ortadoğu ülkeleri ve Almanya başta olmak üzere Amerika dan Japonya ya, 40 a yakın ülkede büyümesini sürdürmektedir. AC Nielsen şirketinin Marka Bilinilirliği araştırmasına göre; ette, sütte ve pastörize peynirde en çok bilinen 1.marka diğer gıda kategorilerinde ilk 10 marka arasında yer almaktadır. Firmanın ürünleri arasında; İçme sütü, yoğurt, peynir, meyve suyu, tereyağı, meyveli yoğurtlar, krema, puding, mayonez, bal, sos, reçel, toz ürünler. İşlenmiş kırmızı et ürünleri (sosis, salam, sucuk, döner, köfteler, donuk et ürünleri vb), hindi ürünleri, donuk balık ürünleri, un ve işlenmiş un ürünleri (pizza, mantı vb), pet, geri dönüşümsüz cam ve polikarbonat ambalajlarda ve çeşitli gramajlarda doğal kaynak suları bulunmaktadır Penguen 1989 yılında Bursa da kurulmuştur. Amacı tamamen ihracat yapmak olan firma dünya standartlarında üretim yapmaktadır. Konserve ürünlerinin ilk kez cam kavanozda 5

7 sunulmasını sağlayan firma henüz on iki yıllık geçmişe sahip olmasına rağmen reçel kategorisinde Türkiye lideri olma başarısını göstermiştir. Ürünlerini yurtiçinden sağladığı hammadde ile satışa hazır hale getirmektedir. Toplamda sekiz bölge müdürlüğü ve kırk adet bayii ile yoluna devam eden firma gelişmelere ayak uydurmuş ve dondurulmuş gıda sektörüne ürünleri ile katılmıştır. Tüketicisine sunduğu ürünler arasında dondurulmuş sebze ve meyve ürünleri bulunmaktadır Özgörkey Gıda 1998 yılında İzmir Torbalı da kurulmuş olan firma 2000 yılından itibaren hizmet vermektedir. Marka bilinirliği olarak çok fazla gündemde olmasa da Türkiye de Burger King, Domino s Pizza, Mc Donalds, Dr. Oetker gibi tanınmış firmalara verdiği destekle adından sıkça söz ettirmektedir. Geniş bir ihracat alanına sahip olan firma 2008 yılının ilk yarısında FEAST adlı markasıyla tüketiciye ulaşmıştır. Bu marka çatısı altında sebze- unlu mamüller ve kaplamalı ürünler gruplarında müşterilerine ulaşmayı amaçlamaktadır. 6. Sektördeki Pazar Payları Türkiye deki dondurulmuş gıda pazarının büyüklüğü markalar ve satış kanalları dahil edildiğinde yaklaşık ton civarındadır. Dondurulmuş gıda pazarında miktarsal olarak yaklaşık %35 oranında meyve-sebze, %40 oranda unlu mamuller, %10 deniz ürünleri ve %15 et ürünleri bulunmaktadır. Kişi başına düşen yıllık tüketim oranı ise bir kg dan daha azdır. Bu durum Avrupa da ortalama 20 kg. Amerika da ise 50kg üzerindedir. Tablo 2: Dondurulmuş Gıda Sektörü Ürünlerinin Tüketim Miktarı Tüketim Miktarı Amerika Avrupa Türkiye 1 6

8 Türkiye de dondurulmuş gıda pazarında çok fazla firmanın olmaması, tüketim miktarlarının düşük olması bir yandan rekabet ortamı için bir fırsat olanağı sunarken diğer yandan ilginç sonuçların ortaya çıkmasına sebep olmaktadır.2000 yılına ait verilerde sektörün lideri konumundaki firma Kerevitaş olarak karşımıza çıkmaktadır. % 48 lik bir orana sahip olan firmayı Pınar, Önentaş izlemiştir yılına ait verilerde görüldüğü üzere; ülke dondurulmuş gıda pazarının %91 ini 5 şirketin kontrol ettiği düşünüldüğünde diğer firmaların varlık gösteremediği sonucuna ulaşmak mümkündür. %43 lük Pazar payı ile Kerevitaş sektörün liderliğini ele geçirmiştir. Bu firmayı %14 ile Pınar, &12,6 ile Önentaş, %5,2 ile IRO ve %3,8 ile Apeks izlemektedir. Toplam üretim miktarının %35'ini ihraç eden firmalar, en fazla satışı Avrupa Birliği ülkelerine gerçekleştirmektedir. On beş firmanın faaliyet gösterdiği pazarda Superfresh'in üreticisi Kerevitaş yüzde 35'lik payla lider konumda bulunurken, aynı zamanda Pınar, Penguen ve Dardanel firmaları da ön plana çıkmaktadır. 7. Sektördeki Rekabetin Boyutu Dondurulmuş gıda sektörünün başlıca pazarı Avrupa ülkeleri olarak görülmektedir. Ülke içerisindeki tüketim miktarının oldukça düşük olması, hammaddenin kolay elde edilebilmesi ve Türk firmalarının yurtdışında sağlamış oldukları iyi izlenim ihracat oranlarını daha da arttırmaktadır. Hatta pek çok firmanın kurulum sebebi olarak ihracat yapmak göze çarpmaktadır. Firmaların değişik kollara ayrıldığını görmek mümkündür. Bazı firmalar sadece yan ürünler (ambalaj vs) üzerine çalışmalar yaparken bazı firmalar lojistik destek çalışmalarını hızlandırmakta bazıları ise sadece dondurulmuş gıdaların üretimine önem vermektedir. Son günlerde yeni firmaların Türkiye pazarına giriş yapma çabaları ise ülke dahilindeki potansiyelin fark edildiğinin de bir göstergesidir. İlerleyen dönemlerde, amacı sadece ihracat olan firmaların da iç pazara yönelmesini beklemek yanlış olmayacaktır. Bu durum karşısında ise şu an var olan satış dağılımında yeni firmaları görmemiz olasıdır. %70 lere ulaşan bir ihracat ortamında ve yurt içi üretim için ayrılan kısım söz konusu olduğunda yüksek bir rekabet ortamı vardır demek mümkün değildir. Ancak bu durumun önümüzdeki süreçte değişmesi beklenmektedir. 8. Tüketici Beklentileri ve Satın Alma Davranışları Ülkemizde çalışan kadın sayısının artması ile hazır gıdaya eğilimin artması tahmin edilebileceği üzere doğru orantılıdır. Sağlık açısından sağladığı faydaların ötesinde kullanım kolaylığı bağlamında da büyük faydalar sağlayan dondurulmuş gıda ürünleri zaman ve çaba tasarrufu sağlamakta ve genelde çalışan kişiler tarafından tercih edilmektedir. Fast Food olarak adlandırılan ancak birçok kesim tarafından sağlıksız bulunan ürünlere rakip olabilecek 7

9 şekilde sağlık vurgusuyla ön plana çıkan dondurulmuş ürünler yemek yemeye fazla vakit ayırmayan, zaman darlığı çeken ve aynı zamanda sağlıklı besin tüketmek isteyen kişilerin ilgi odağı olmaya başlamıştır. Ülke ekonomik durumunun diğer gelişmiş ülkelere oranla iyi olmayışı, kişi başına düşen gayri safi milli hâsılanın düşük oluşu ve yaşam standartları açısından yolun çok başında olunması, dondurulmuş ürünler için lüks benzetmesini de beraberinde getirmektedir. Temel ihtiyaçları bile karşılayamayacak düzeyde olan insanların bulunduğu toplumda elbette ki dondurulmuş gıdaların büyük oranda tüketilmesi beklenmemektedir. Ancak rakamlar incelendiğinde görülen gelişme umut vericidir. Gelişmiş toplumlardaki oranlara ulaşılması sadece firmaların pazarlama yöntemleri ile mümkün olamayacaktır, bu hedefe ulaşmanın diğer bir yolu da tüketicilerin farkındalık düzeylerinin, eğitim seviyelerinin ve gelir durumlarının iyileşmesi ile sağlanabilecektir. Bireysel kullanım dışında toplu tüketim ortamlarında ise dondurulmuş gıdalar büyük ilgi çekmektedir. Bu durumun sebepleri olarak; Az su kullanımı ve dolayısıyla tasarruf, Çöp probleminin en az düzeyde olması, Saklama koşulları sebebiyle ürün bozulmalarının ve yıpranmalarının olmaması, Zaman kavramının ortadan kalkması istenilen ürünün istenilen mevsimde yenilebilmesi, İşgücü kazancı, Hijyen standartlarında artış, Standart kalitenin sağlanması, Hazırlamada kolaylık, Maliyet hesaplama kolaylığı olarak karşımıza çıkmaktadır. 9. Sektöre Ait Öngörüler Türkiye de kişi başına düşen yıllık tüketim oranı göz önüne alındığında dondurulmuş gıda ürünlerinin şimdilik pek rağbet görmediği anlaşılmaktadır. Bu durumun sebebi olarak alışılmışlık olgusu karşımıza çıkmaktadır. Geleneksel tüketim alışkanlıklarına bağlı olan toplumun kısa sürede değişimi yakalaması kolay olmayacaktır. Bu bağlamda, hızlanan tanıtım etkinlikleri, tüketicilerin yeni arayışlara girmesi, dondurulmuş gıda ürünlerine olan ilgiyi arttıracaktır. Firmalar hedef kitleleri şu anki durumda çok sınırlı kalmaktadır. Pazar içerisindeki gıda ürünleri düşünüldüğünde niş pazarlama örneklerinde olduğu gibi boşluk doldurma yöntemine yakın görünen stratejilerle firmalar müşterilerini ikna etmeye çalışmaktadırlar. 8

10 Dondurulmuş gıda ürünleri, kullanan tüketiciler için vazgeçilmez bir ürün yelpazesi olarak göze çarparken, hiç denememiş tüketiciler için varlığından bile haberdar olunmayan ürünler olarak karşımıza çıkmaktadır. Tüketim alışkanlıklarındaki bu uçurumun sebebi olarak sektörün yeni şekilleniyor olması ve tanınmışlık düzeylerinin başlangıç seviyede olması bu bağlamdaki önemli etkenleri oluşturmaktadır. 10. Sonuç İçeriğinde katkı maddesi bulunmayan, tüketicisine ilk günkü tazeliği sunan ve sağlık açısından büyük faydalar barındıran dondurulmuş gıda ürünleri ülkemizde her ne kadar otuz yılı aşan bir süredir bulunsa da hak ettiği konuma ulaşamamıştır. Bu durumun sebepleri olarak, dondurulmuş gıda sektörünün az sayıda firmanın ilgisini çekmiş olması, tüketicilerin bu ürünler konusunda bilinçsiz olması, tanıtımdaki eksiklikler ve ülke ekonomik durumları gibi pek çok sebepten bahsetmek mümkündür. Dondurulmuş gıda ürünlerinde, başka yollarla elde edilen aynı ürünlere kıyasla daha sağlıklı olduğu daha taze olduğu ve daha kolay tüketildiği açıktır. Sektördeki firmaların yaptığı yeni yatırımlar ve çabalarla da sektörsel büyüme yaşandığı da görülebilmektedir. Sonuç olarak dondurulmuş gıdalar tüketicisine para, zaman ve enerji tasarrufu sağlayan, katkı maddesi içermeyen, bol çeşit sunan, uzun süre saklanabilen günümüz dünyasının en pratik çözümlerinden birisi olarak karşımıza çıkmaktadır. 11. Kaynaklar CİVANER, Ç. (2007) Dondurulmuş Meyve ve Sebze, T.C. Başbakanlık Dış Ticaret Müsteşarlığı İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, 2-10 DPT, (2001) Dondurulmuş Gıda Sanayi Alt Komisyon Raporu, 3-18 Kerevitaş AŞ, (2008) Yönetim Kurulu Faaliyet Raporu,3-4 İnternet Siteleri, Kerevitaş AŞ. Internet Sitesi, Erişim Zamanı: , Penguen AŞ. Internet Sitesi, Erişim Zamanı: , Pınar Internet Sitesi, Erişim Zamanı: , İGLO Internet Sitesi: Erişim Zamanı: , Dardanel İnternet Sitesi: Erişim Zamanı: , 9