GÜZEL SANATLAR VE SPOR LÝSELERÝ BESLENME. YAZARLAR H. Salih TÝMURKAAN Serpil TÝMURKAAN Gökmen ÖZEN Feray MERÝÇ Sinan UÐRAÞ Dilek ÇELÝK ÇOBAN
|
|
- Esen Köprülü
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 GÜZEL SANATLAR VE SPOR LÝSELERÝ S P R ve BESLENME YAZARLAR H. Salih TÝMURKAAN Serpil TÝMURKAAN Gökmen ÖZEN Feray MERÝÇ Sinan UÐRAÞ Dilek ÇELÝK ÇOBAN DEVLET KİTAPLARI ÜÇÜNCÜ BASKI..., 2012
2 MÝLL Î EÐÝTÝM BAKANLIÐI YAYINLARI : 4748 DERS KÝTAPLARI DÝZÝSÝ : ??.Y Her hakký saklýdýr ve Milli Eðitim Bakanlýðýna aittir. Kitabýn metin, soru ve þekilleri kýsmen de olsa hiçbir surette alýnýp yayýmlanamaz. Editör Dil Uzmaný Program Geliþtirme Uzmaný Ölçme ve Deðerlendirme Uzmaný Rehberlik ve Psikolojik Danýþma Uzmaný Görsel Tasarým Uzmaný : Dr. Mehmet GÜLLÜ : Selim EMÝROÐLU : Özlem GÜLEK : Halil LÜLE : Mustafa ARSLAN : Gönül MEYDAN ISBN Mill î Eğitim Bakanlığı, Talim ve Terbiye Kurulunun gün ve 202 sayılı kararı ile ders kitabı olarak kabul edilmiş, Destek Hizmetleri Genel Müdürlüğünün gün ve 3398 sayılı yazısı ile üçüncü defa adet basılmıştır.
3
4
5
6
7 1. ÜNÝTE A. ÝÇÝNDEKÝLER TEMEL BESÝN ÖGELERÝ BESLENME Besinin Tanýmý Besinlerin Yararlarý Besin Ögelerinin Sýnýflandýrýlmasý Ölçme ve Deðerlendirme B. KARBONHÝDRATLAR Karbonhidratlarýn Özellikleri Karbonhidrat Çeþitleri Karbonhidratlarýn Sindirilmesi Ölçme ve Deðerlendirme C. YAÐLAR Yaðlarýn Özellikleri Yaðlarýn Görevleri Yaðlarýn Yapýsý Yað Asitleri Gerekli (Elzem) Yað Asitleri Yaðlarýn Sindirilmesi Ölçme Deðerlendirme D. PROTEÝNLER Proteinlerin Özellikleri Proteinlerin Görevleri Vücudun Protein Ýhtiyacý Proteinlerin Sindirilmesi Ölçme ve Deðerlendirme E. VÝTAMÝNLER Vitaminlerin Özellikleri Vitamin Çeþitleri Ölçme ve Deðerlendirme F. MÝNERALLER Minerallerin Özellikleri Minerallerin Görevleri Baþlýca Minareller G. SU Vücudumuzdaki Su Su Alýmý Su ve Egzersiz Ölçme ve Deðerlendirme ÜNÝTE SONU ÖLÇME VE DEÐERLENDÝRME PERFORMANS GÖREVÝ
8 2. ÜNÝTE ENERJÝ A. KALORÝ Kalorinin Tanýmý Kalorinin Özellikleri Besinlerin Kalori Deðerleri B. YÝYECEKLERÝN SAKLANMASI Ölçme ve Deðerlendirme ÜNÝTE SONU ÖLÇME VE DEÐERLENDÝRME ÜNÝTE ATATÜRK VE DENÝZ SPORLARI ENERJÝ VE EGZERSÝZ A. HARCADIÐIMIZ GÜNLÜK ENERJÝ MÝKTARI Bazal Metabolizma Besinlerin Termik Etkisi Aktivite Durumlarýna Göre Enerji Tüketimi Ölçme ve Deðerlendirme B. ENERJÝ DENGESÝ Ölçme ve Deðerlendirme C. ÝDEAL KÝLO HESAPLAMA YÖNTEMÝ Ölçme ve Deðerlendirme ÜNÝTE ÜNÝTE SONU ÖLÇME VE DEÐERLENDÝRME PERFORMANS GÖREVÝ ATATÜRK DÝYOR KÝ SPORCU BESLENMESÝ A. SPORCULARDA GÜNLÜK BESLENME B. EGZERSÝZDE BESÝN ÖGELERÝ Karbonhidratlar Yaðlar Proteinler Vitaminler Mineraller Su
9 C. EGZERSÝZDE BESLENME Sporcularýn Günlük Enerji Harcamasýnýn Karþýlanmasý Enerji Dengesi ve Kilo Ayarlamasý Sporcularda Kilo Ayarlamasý Müsabakaya Hazýrlýk Döneminde Beslenme Müsabakaya 1 Hafta Kala Beslenme Müsabaka Günü Beslenme Müsabaka Sýrasýnda Beslenme Müsabaka ve Egzersiz Sonrasýnda Beslenme ÜNÝTE SONU ÖLÇME VE DEÐERLENDÝRME ÜNÝTE A. SPORCU PERFORMANSINI OLUMSUZ ETKÝLEYEN MADDELER DOPÝNG Dopingin Tanýmý Doping Tarihsel Süreci Dopingle Mücadele Kuruluþlarý Doping Madde ve Yöntemleri Doping Madde ve Yöntemlerinin Zararlarý Tedavi Amaçlý Kullaným Ayrýcalýðý (TAKA) Doping Kontrol Ýþlemleri Doping Testi Ýçin Numune Alma Yöntemleri Doping Kullanan Sporcularýn Cezalandýrýlmasý Ölçme ve Deðerlendirme B. GIDA KATKI MADDELERÝ Gýda Katký Maddesinin Tanýmý Gýda Katký Maddelerinin Sýnýflandýrýlmasý Gýda Katký Maddelerinin Saðlýða Zararlarý Ölçme ve Deðerlendirme C. SPORCU PERFORMANSINI OLUMSUZ ETKÝLEYEN DÝÐER ETKENLER Gazlý Ýçecekler Alkollü Ýçecekler Düzensiz Hayat Ölçme Deðerlendirme ÜNÝTE SONU ÖLÇME VE DEÐERLENDÝRME KAYNAKÇA SÖZLÜK
10 ORGANÝZASYON A. BESLENME Konu baþlýklarý Çalýþma Kâðýdý Öðrencilerin bilgilerini uygulayarak pekiþtirmeye yönelik çalýþmalar bu bölümde yer alýr. ÖLÇME VE DEÐERLENDÝRME Konu ile ilgili öðrenilen bilgilerin ve kazanýlan becerilerin ölçüldüðü çalýþmalar bu bölümde yer alýr. Bilgi Notu Bu bölümde konu ile ilgili yan bilgiler verilmektedir.
11 ÞEMASI HAZIRLIK ÇALIÞMALARI 1. Ýnsanlarýn yaþayabilmeleri için temel ihtiyaçlarý nelerdir? 2. Uzun süre aç kaldýðýmýz durumlarda kendimizi nasýl hissediyoruz? 3. Günlük fiziksel hareketlerimizle harcadýðýmýz enerjinin kaynaðýný nereden alýyoruz? 4. Neden sabah, öðle ve akþam olmak üzere en az üç öðün yemek yemeliyiz? Öðrencilerin ön bilgilerini harekete geçirmelerini ve inceleme yapmalarýný saðlayacak çalýþmalar yer almaktadýr. 2. Etkinlik: + "Karbonhidratlarý Araþtýralým. Öðrencilerin becerilerini geliþtirmeye yönelik yapýlacak çalýþmalar bu bölümde yer alýr. PERFORMANS GÖREVÝ Öðrencilerin performansýný yükseltmeye yönelik verilen ödevler yer alýr. Bu bölümde dersler ile ilgili güncel bilgiler yer almaktadýr.
12 ETKÝNLÝK SEMBOLLERÝNÝN ANLAMLARI Bu sembol, ilgili etkinliklerin (çalýþma kâðýdý doldurma, film izleme, görsel materyal okuma, grup çalýþmasý, mektup yazma, sanal alan gezisi, yaratýcý drama vb.) sýnýf içinde yapýlacaðýný gösterir. Bu sembol, ilgili etkinliklerin tümünün, bir kýsmýnýn ya da bazý aþamalarýnýn ev, kütüphane ve konuyla ilgili kurum ve kuruluþlarda yapýlabileceðini, ilgili kaynak ve kiþilerle yapýlacak görüþmeleri gösterir. Bu sembol, ilgili üniteyle iliþkilendirilebilecek diðer dersinin ünitelerinin adýný, ilgili kazanýmlarýný ve konularýný gösterir. Bu sembol, market, alýþveriþ maðazasý gibi raflar üzerinde gýda paketlerinin satýldýðý ve bu paketlerin rahatlýkla incelenebileceði yerleri gösterir. Bu sembol, kendi spor dalýnda (amatörde ve profesyonel) baþarýlý sporcular ile röportaj, anket vb. yapýlacaðýný gösterir. Bu sembol, yemekhane, lokanta ve mutfak gibi yemeklerin hazýrlandýðý ve yenildiði yeri gösterir. Bu sembol, ilgili konunun hangi sýnýrlar içerisinde iþleneceðini gösterir.
13
14 1. ÜNÝTE TEMEL BESÝN ÖGELERÝ
15 KONULAR A. Beslenme B. Karbonhidratlar C. Yaðlar D. Proteinler E. Vitaminler F. Mineraller G. Su
16 A. BESLENME HAZIRLIK ÇALIÞMALARI 1. Ýnsanlarýn yaþayabilmeleri için temel ihtiyaçlarý nelerdir? 2. Uzun süre aç kaldýðýnýz durumlarda kendinizi nasýl hissediyorsunuz? 3. Günlük fiziksel hareketlerimize harcadýðýmýz enerjinin kaynaðýný nereden alýyoruz? 4. Neden sabah, öðle ve akþam olmak üzere en az üç öðün yemek yemeliyiz? 1. Besinin Tanýmý Canlýlar, hayatlarýný sürdürebilmek için temel ihtiyaçlarýný (uyku, barýnma, güvenlik vs.) karþýlamak zorundadýrlar. Bu temel ihtiyaçlardan biri de beslenmedir. Beslenme, insanlarýn günlük yaþamlarýnda önemli bir yer tutmaktadýr. Hatta beslenme zamanlarýna göre çalýþma saatleri düzenlenmektedir. Beslenmenin tanýmý öðrenilmeden önce besin kavramýnýn öðrenilmesi gerekmektedir. Besin, canlýlarýn hayatlarýný sürdürebilmeleri için yiyip içtikleri maddelerin tamamýna denir. Bir baþka ifade ile besin, hayvan ve bitkilerin yenebilen kýsýmlarýdýr. Örneðin et, süt, ekmek, domates vs. Besinler temelde hayvansal besinler ve bitkisel besinler olmak üzere ikiye ayrýlýr. Hayvansal Besinler Besinler Meyveler Bitkisel Besinler Sebzeler Beslenme ise gerek hayvansal besinleri gerekse bitkisel besinleri yeme ve içme durumudur. Yani beslenme, insanýn büyümesi, geliþmesi, saðlýklý ve üretken olarak uzun süre yaþamasý için gerekli olan besinlerin yeterli miktarlarda alýnýp vücutta özümlenmesidir. Beslenmede önemli olan bu besinlerin yeterli ve dengeli bir þekilde alýnmasýdýr. 4 Temel Besin Ögeleri
17 2. Besinlerin Yararlarý a. Besinlerin Fizyolojik Yönden Yararlarý -Besinler vücudumuz için gerekli enerji kaynaðýdýr. -Besinler vücudumuzun onarýmý, yenilenmesi, hücrelerin çoðalmalarý vs. için gereklidir. b. Besinlerin Psikolojik Yönden Yararlarý - Tatlý besinler (çikolata, pasta vs...) tüketildiðinde psikolojik yönden mutluluk hissi verebilir. - Ýnsanlar acýktýklarý zaman kendilerini gergin, sinirli ve huzursuz hissedebilirler. Bu olumsuz psikolojik durumlar besinler tüketildikten sonra çoðunlukla geçer. c. Besinlerin Sosyolojik Yönden Yararlarý - Toplumlar bölgelere, iklim þartlarýna, inançlara, örflere, adetlere vs. göre besinleri farklý þekillerde hazýrlar. Besinlerin farklý þekillerde hazýrlanmalarý farklý mutfak kültürlerini oluþturmuþtur. Bu mutfak kültürleri ülkelere, bölgelere veya illere göre adlandýrýlabilir. Örneðin, Türk mutfaðý, Ýtalyan mutfaðý, Malatya mutfaðý, Gaziantep mutfaðý vs. Bu durum sosyolojik bir olgu hâline gelmiþtir. - Ýnsanlar besinleri çoðu zaman sosyal ortamlarda (aileleriyle, yemekhanede, özel günlerde vs.) tüketirler. Doðal olarak bu ortamlar, insanlarýn birbirleriyle etkileþim hâlinde olmalarýný saðlar. - Ýnsanlar birbirlerine sevgilerini göstermek için hediye alýrlar. Hediye alýrken de çoðu zaman tatlý besinleri (çikolata, pasta vs.) tercih ederler. d. Besinlerin Ekonomik Yönden Yararlarý - Besinlerin tarým alanlarýnda yetiþtirilmesi, paketlenmesi, satýþ alanýna ulaþtýrýlmasý ve pazarlanmasý baþlý baþýna ekonomik bir durumdur. Genel Sofra Adabý - Yemek yemeden önce eller yýkanmalýdýr. - Yemekte, çatal sol el ile; býçak, sað el ile tutulmalýdýr. - Besin aðýza az miktarda alýnmalý ve çok çiðnenerek yutulmalýdýr. - Çorba içildikten sonra kaþýk, yan tarafa deðil, boþ çorba kasesinin içine býrakýlmalýdýr. - Bir þeyler yer içerken mümkün olduðu kadar ses çýkarýlmamalýdýr. - Yere düþen çatal, býçak veya kaþýk alýp kullanýlmamalý, yenilerinin alýnýp kullanýlmasý gerekir. - Yemek yerken aðýz kapalý olmalýdýr. - Yemek sýrasýnda peçete kullanýlmalý, elimize veya aðzýmýza bulaþan yiyecek ve içecekler peçete ile silinmelidir. - Yemekten sonra eller yýkanmalýdýr. BUNLARI BÝLÝYOR MUSUNUZ? 5 Fatih Sultan Mehmet Han Fatih Sultan Mehmet Han Temel Besin Ögeleri
18 Çalýþma Kaðýdý Aþaðýdaki sorulara kendi yaþantýnýzý göz önünde tutarak cevap veriniz. 1. Art arda 2 öðün yemek yemediðiniz zamanlarda fizyolojik durumunuzun nasýl olacaðýný yazýnýz. 2. Yaþadýðýnýz yerin baþlýca besinlerinin neler olduðunu yazýnýz (Örneðin Rize de çay, hamsi, mýsýr.). 3. Yaþadýðýnýz yerin mutfak kültürüne ait yemekleri sýralayýnýz (Örneðin Kars ta hangel, piti, kete, kaz dolmasý vb.). 4. Özel günlerinizde geleneksel olarak kullanýlan besinler nelerdir? Bayramlarda... Doðum günlerinde... Düðün törenlerinde Sevdiðiniz yiyecek ve içeceklerden birkaçýný sýralayýnýz Ben, içinde hamsi olmayan hiçbir yemeðe yemek demem. 6 Temel Besin Ögeleri
19 3. Besin Ögelerinin Sýnýflandýrýlmasý Besinler (et, ekmek, pilav ) vücuda alýndýktan sonra çok küçük parçalara ayrýlýr. Bu küçük parçalar vücutta farklý þekillerde kullanýlýr. Örneðin, alýnan besinlerin bir kýsmý enerji saðlamada, bir kýsmý doku onarýmýnda, bir kýsmý da hücrelerin çoðalmasýnda kullanýlabilir. Besinler yanda görüldüðü gibi vücuttaki bu farklý iþlevlerinden dolayý altý grupta incelenir. Ýnsan bir besini yediði zaman vücut bu besinin adýný bilmez. Vücut sadece bu besinin hangi besin ögelerinden meydana geldiði bilir. Örneðin, vücut yenilen ekmeðin adýný bilmez ancak ekmeðin ne kadar karbonhidrat, protein ve yaðdan meydana geldiði ve hangi vitamin ve mineralleri içerdiði ile ilgilenir. Bu nedenle vücut için bu besin ögelerinin dengeli ve yeterli bir þekilde alýnmasý önemlidir. Besin Ögeleri Karbonhidratlar Proteinler Yaðlar Vitaminler Mineraller Su Bizi Biz Yapan DEÐERLERÝMÝZ Ekmekleri Ýsraf Etmeyelim. Ülkemizde ekmek, sofralarda olmazsa olmaz sayýlan bir besindir. Hatta mümkün olsa ekmekleri yemeklere tuz ve yað gibi ekleyeceðiz. Ancak her öðünde bu kadar çok tükettiðimiz ekmeði yeterince iyi deðerlendirebiliyor muyuz? Ekmeðin iyi bir þekilde deðerlendirilip deðerlendirilememesi durumu hem sosyal yardýmlaþmamýz için hem de ülke ekonomisi için önemli bir konudur. Ankara Ticaret Odasý (ATO), Ekmekteki Kayýp Ekonomi adýyla yayýnladýðý raporunda sadece ekonomik açýdan bile bu konunun ne kadar önemli olduðunu göstermektedir....her 10 ekmeðin 9 u mideye gidiyor, biri ise israf ediliyor. Türk halký her yýl ekmeðe 7 milyar dolar para ödüyor. Ýsraf edilen ekmeðin ekonomik büyüklüðü ise yýllýk 700 milyon dolarý buluyor... ülkemizde günlük ekmek üretimi yaklaþýk 120 milyon adedi buluyor. Buna göre, Türkiye de her yýl yaklaþýk 44 milyar adet ekmek üretiliyor. Bu ekmeklerin yüzde 16'sý evlerde olmak üzere yaklaþýk 40 milyar adedi tüketiliyor, 4 milyar adedi ise israf ediliyor. Günlük kayýp 1,9 milyon dolarý aþýyor ABD ve Avrupa Birliði ülkelerinde kiþi baþýna ekmek tüketimi yýllýk kilogram arasýnda deðiþiyor. Türkiye'de ise bu ülkelere kýyasla kiþi baþýna 3 4 kat daha fazla ekmek tüketiliyor (ATO, 2006). Sadece bu rapordan da anlaþýldýðý üzere öðünlerimizde ekmeði yeterince deðerlendirmiyoruz. Bu durum hem ülke ekonomisine hem aile bütçemize hem de sosyal yardýmlaþmamýza büyük zarar veriyor. Bu nedenle; - Ekmekleri israf etmemeye dikkat etmeliyiz. - Tüketeceðimiz kadar ekmek satýn almalýyýz. - Ekmekleri çabuk kurumamalarý ve bayatlamamalarý için kapalý kaplarda saklamalýyýz. - Ekmekleri dilimledikten sonra öðünlerde yiyeceðimiz kadarýný tabaðýmýza almalýyýz. Dilimleri yarým býrakmamalýyýz. - Bayatlamýþ ekmekleri pasta, tost vs. yaparak deðerlendirmeliyiz. Temel Besin Ögeleri 7
20 1. Aþaðýdakilerden hangisi besin kavramýnýn tanýmýdýr? A) Bütün canlýlara besin denir. B) Sadece meyve ve sebzelere besin denir. C) Ýçilebilen bütün maddelere besin denir. D) Hayvan ve bitkilerin yenebilen kýsýmlarýna besin denir. E) Sadece hayvanlarýn yenebilen ksýmlarýna besin denir. 2. Besinler temelde kaç grup altýnda incelenir? A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 3. Kaç çeþit besin ögesi vardýr? A) 5 B) 6 C) 7 D) 8 E) 9 ÖLÇME VE DEÐERLENDÝRME 4. Aþaðýdakilerden hangisi besinlerin fizyolojik yararlarýndan deðildir? A) Dokularýn onarýmýnda kullanýlmasý B) Enerji olarak kullanýlmasý C) Hücrelerin yenilenmesinde kullanýlmasý D) Açlýk duygusunu gidermesi E) Hücrelerin çoðalmasýnda kullanýlmasý 5. Aþaðýdakilerden hangisi besinlerin ekonomik yararlarýndandýr? A) Besinlerin vücut enerji depolarýný doldurmasý B) Besinlerin vücudun büyüme ve geliþmesinde kullanýlmasý C) Besinlerin yetiþtirilmesi ve pazarlanmasý D) Besinlerin hücre onarýmýnda kullanýlmasý E) Bazý besinlerin (çikolata vb.) mutluluk hormonu salgýlanmasýný saðlamasý 6. Aþaðýdakilerden hangisi besinlerin sosyolojik yararlarýndan deðildir? A) Besinlerin çeþitli bölgelerde farklý þekillerde hazýrlanmasý B) Ýnsanlarýn besinleri hediye olarak kullanmasý C) Ýnsanlarýn yemek yedikleri ortamlarda birbirleriyle etkileþimde bulunmasý D) Ýþtahýn tatmini için besinlerden faydalanýlmasý E) Besinler alýnýrken arkadaþlarla etkileþim içerisinde olunmasý 7. Aþaðýdakilerden hangisi besinlerin psikolojik yararlarýndandýr? A) Besinlerin yaralanmalarda vücudun onarýmý için kullanýlmasý B) Özel günlerde tatlý ve þekerli besinlerin hediye olarak kullanýlmasý C) Çikolata ve pasta gibi besinlerin tüketildiðinde insanlara mutluluk vermesi D) Besinlerin vücut ýsýsý için enerji olarak kullanýlmasý E) Besinlerin tarým alanlarýnda yetiþtirilmesi 8 Temel Besin Ögeleri
21 B. KARBONHÝDRATLAR HAZIRLIK ÇALIÞMALARI 1. Sizce bize çok enerji veren yiyecekler nelerdir? Sýralayýnýz. 2. Ekmeðin beslenme kültürümüzdeki yeri nedir? Tartýþýnýz. 3. Karbonhidratlar hakkýnda neler biliyorsunuz? 1. Etkinlik: + Karbonhidratlarý Araþtýralým. Arkadaþlarýnýzla dörderli veya beþerli gruplara ayrýlýnýz. Grubunuzda bir baþkan, bir yazýcý, bir sunucu ve üye(ler) olmak üzere görev daðýlýmý yapýnýz. Grubunuza bir grup ismi belirleyiniz. Grup üyelerinizle birlikte karbonhidratlar hakkýnda en az 4 kaynaktan bilgiler araþtýrýnýz ve elde ettiðiniz bilgileri sunu hâline getirerek sýnýfa sununuz. Sunu süreniz 10 dakika olup, sununuzu tepegöz ve projeksiyon gibi teknik aletlerle veya sözlü olarak gerçekleþtirebilirsiniz. Sununuzun bir örneðini de öðretmeninize teslim ediniz. 1. Karbonhidratlarýn Özellikleri Karbonhidratlar, adýndan da anlaþýldýðý üzere içeriðinde karbon (C) atomu ve hidrat grubu (yapýsýnda belirli miktarda su molekülü bulunan bileþiklere verilen isim) bulunan besin ögeleridir. Yani karbonhidratlar, içeriðinde karbon (C), hidrojen (H) ve oksijen (O) içeren organik bileþiklerdir. Karbonhidratlar yeþil bitkilerde fotosentez olayý sonucunda meydana gelir. Doðadaki yeþil bitkiler, bünyelerinde bulunan krolofil (bitkilere yeþil renk veren madde) sayesinde ve güneþ ýþýðýyla birlikte doðadaki su (H 0) ve karbon dioksit (CO ) moleküllerinden karbonhidratlarýn yapý taþýný (glikozu, 2 2 C H O ) ortaya çýkartýr O 2 CO 2 CO 2 + H 2 O Güneþ Iþýðý Klorofil C H O (glikoz)+6o H O (Su Molekülü) 2 9 Temel Besin Ögeleri
22 Yeþil bitkilerde glikoz, selüloz ve niþasta olarak iki þekilde depo edilir. Maydanoz, pýrasa ve marul gibi bazý bitkilerin yaprak sapý gibi lifli kýsýmlarýnda glikoz, selüloz þeklinde biriktirilir. Ancak ürünleri taneli olan (buðday ve pirinç gibi) ve kökleri yumru þeklinde olan (pancar, patates, turp gibi) bitkilerde ise glikoz, niþasta þeklinde biriktirilir. Ýnsanlar ve hayvanlar bu bitkileri yedikten sonra niþasta ve selüloz, sindirim ile glikoza dönüþür ve kana karýþýr. Kanda ihtiyaç fazlasý glikozlar kaslarda ve karaciðerde glikojen olarak depo edilir. Gerek duyulduðunda glikojen tekrar glikoza dönüþtürülerek kana karýþýr. Çevremizde gördüðümüz bitkisel besin maddelerinin (meyve ve sebzeler) tamamýna yakýný karbonhidrat içermektedir. Özellikle de ekmek, makarna, pirinç, meyve, sebze, þeker vs. besinler en iyi karbonhidrat kaynaðýdýr. Karbonhidratlar, canlýlar için en ekonomik ve öncelikli enerji kaynaðýdýr. 1 g karbonhidrat 4 kilokalori enerji verir. Diðer bir deyiþle 100 g karbonhidrat 400 kilokalori enerji verir. Kandaki glikoz oraný (þeker oraný) belli bir seviyede olmalýdýr. Vücuttaki glikoz oraný normalin altýna düþmeye baþlarsa vücut acýkmaya baþlar. 2. Karbonhidrat Çeþitleri Molekül büyüklüklerine göre üç çeþit karbonhidrat vardýr: a. Monosakkaritler (tek þekerliler) b. Disakkaritler (çift þekerliler) c. Polisakkaritler (çok þekerliler) KARBONHÝDRATLAR MONOSAKKARÝT DÝSAKKARÝT POLÝSAKKARÝT FRUKTOZ SAKKAROZ NÝÞASTA GLÝKOZ MALTOZ GLÝKOJEN GALAKTOZ LAKTOZ SELÜLOZ a. Monosakkaritler (Tek Þekerliler) Bunlara basit þekerler de denir. En küçük moleküllü karbonhidrat grubudur. Monosakkaritler vücuda alýndýðýnda kan þekerini anýnda yükseltir. Ancak bu durum saðlýklý bir durum deðildir. Çünkü vücut, kandaki þeker oranýný normal seviyeye getirmek için hormon salgýlar. Vücuttaki iç denge (homostatik denge) bozulur. Vücutta en çok kullanýlan üç monosakkarit ise glikoz, fruktoz ve galaktozdur. Glikoz: Ýnsan vücudunda serbest hâlde kanda (100 mililitre kanda mg civarýnda) bulunur. Beyin dokusu ve alyuvarlar (eritrositler) enerji yakýtý olarak sadece glikozu kullanýr. En çok üzüm ve üzümden yapýlan yiyecek ve içeceklerde, balda bulunur. Saf olarak eczanelerden de temin edilebilir. Fruktoz: Meyve þekeri olarak da bilinir. Pekmez, üzüm, incir, dut ve balda (% 50 oranýnda) bulunmaktadýr. Meyvelerin tamamýna yakýnýnda ve sebzelerin çoðunda bulunur. 10 Temel Besin Ögeleri
23 Galaktoz: Glikoza göre daha az tatlý olan ve sudaki çözünürlüðü fazla olmayan bir þeker türüdür. Süt ve süt ürünlerinde, þeker pancarýnda, bazý bitkilerden elde edilen sakýz ve reçinelerde zengin olarak bulunur. b. Disakkaritler (Çift Þekerliler) Ýki monosakkarit (glikoz, fruktoz, galaktoz) molekülünün birleþmesinden oluþur. Baþlýca disakkaritler sakkaroz, laktoz ve maltozdur. Sakkaroz: Çaylarý tatlandýrmak için kullanýlan þeker (toz þekeri veya küp þeker) olarak da bilinir. Bu nedenle sakkaroza çay þekeri de denir. Özellikle þeker pancarý ve þeker kamýþýnda fazlaca bulunur. Sakkaroz, glikoz ve fruktoz molekülerinin bileþiminden oluþur. Laktoz: Ýnsan ve hayvan sütlerinde bulunan bir þeker türüdür. Bu nedenle laktoza süt þekeri de denir. Laktoz, glikoz ve galaktoz moleküllerinin bileþiminden oluþur. Maltoz: Kýsaca malt þekeri de denir. Maltoz iki molekül glikozun (glikoz + glikoz) birleþmesinden oluþmuþtur. Genellikle çimlenmiþ arpa ve buna benzer tahýllarýn niþastalarýnýn enzimlerle parçalanmasý sonucu oluþur. Bu nedenle maltoza arpa þekeri de denir. Özellikle bebek mamalarýnda bulunur. c. Polisakkaritler (Çok Þekerliler) Bunlarý Biliyor musunuz? Süt þekeri olarak da bilinen laktoz, anne sütünde (% 7) ve hayvan sütünde (% 5) farklý oranlarda bulunur. Üç ve daha fazla monosakkaritin birleþmesinden oluþan karbonhidratlardýr. Saðlýk açýsýndan bu karbonhidrat grubunu içeren besinlerin tüketilmesi önemlidir. Çünkü bu gruptaki karbonhidratlar kan þekerini belli bir oranda tutar, dolayýsý ile uzun süre tokluk hissi yaratýr. Lifli kýsýmlarý ise baðýrsaklarý çalýþtýrýr. Vitamin ve mineral açýsýndan da zengindir. Baþlýca polisakkaritler niþasta, glikojen ve selülozdur. Niþasta: Birçok glikoz molekülünün birleþmesinden meydana gelmiþtir. Bitkilerin tanelerinde, tohumlarýnda ve yumrularýnda depo edilmiþ hâlde bulunan bir karbonhidrattýr. Bitkilerin enerji deposudur. Sindirimi aðýz ve ince baðýrsaklarda olmak üzere kademeli olduðu için daha uzun sürer. Baðýrsaklarda glikoza çevrilerek kullanýlýr. Baþlýca niþasta içeren bitkiler: Buðday, pirinç, patates, turp vb.dir. Ayrýca unlu mamüllerden yapýlan (ekmek, simit vb.) yiyeceklerin çoðunluðunda da niþasta vardýr. Glikojen: Ýnsan ve hayvan vücudundaki karbonhidratýn depolanmýþ þeklidir. Gerektiðinde hemen kullanýlabilecek yedek enerjidir. En fazla karaciðer ve kaslarda bulunmaktadýr. Ýnsanlarda karaciðerin % 6'sý ve kaslarýn % 0,1-0,2'si glikojendir. Bu oran çeþitli antrenmanlarla artýrýlabilmektedir. Fiziksel aktiviteler sýrasýnda glikojenin çok önemli iþlevi vardýr. Çünkü fiziksel aktivite sýrasýnda glikojen, enerji (ATP=Adenozin trifosfat) üretmek için glikoza dönüþür. Selüloz: Bitkisel yapýlar yer alýr. Yiyeceklerin sindirilemeyen kýsýmlarýdýr (posa). Günlük diyetimiz gram kadar selüloz içermektedir. Aðýzdan alýnan selülozun % 43'ü dýþký ile atýlmaktadýr. Baðýrsak hareketlerini artýrarak baðýrsaðýn düzenli çalýþmasýný saðlar. Kabýzlýðý önlediðinden ve 11 Temel Besin Ögeleri
24 midede doygunluk hissi saðladýðýndan zayýflama rejimlerinde önerilir. Çið ve kabuðu ile yenen meyve ve sebzeler ile kepekli tahýl ürünleri sellüloz yönünden zengin yiyeceklerdir. Özetle günlük beslenmemizde % oranýnda karbonhidrat içeren besinleri tüketmeliyiz. Karbonhidrat aðýrlýklý besinlerden ise saðlýðýmýz açýsýndan en çok polisakkarit içeren besinleri tüketmeliyiz. Çünkü polisakkarit grubundaki besinler, birçok vitamin ve mineral de içermektedir. Lifli yapýlarýndan dolayý baðýrsaklarý çalýþtýrýr ve kandaki þeker oranýnýn uzun süre sabit kalmasýný saðlar. Böylelikle vücut uzun süre acýkmaz. Çalýþma Kaðýdý KARBONHÝDRAT GRUPLARI EN ÇOK BÝLÝNENLERÝ n a H g i besinlerde bu lu n u r? KARBONHÝDRATLAR n a H n a H g g i i besinlerde bu besinlerde bu lu lu n n u u r? r? 3. Karbonhidratlarýn Sindirilmesi Karbonhidratlarýn sindirilmesi aðýzda baþlar ve ince baðýrsaklara kadar devam eder. Niþasta ve glikojen içerikli besinler (ekmek, sebze vs.) aðza alýndýktan sonra diþler yardýmý ile küçük parçalara ayrýlmaya baþlar. Ayrýca aðýzda bu parçalar tükürükle (amilaz enzimi ile) disakkaritlerine de ayrýlmaya baþlar. Bu parçalar, yemek borusundan mideye gelince enzim salgýlamasý ve mide duvarý kaslarýnýn kuvvetli kasýlmalarý baþlar. Bu kasýlmalar sonucu karbonhidratlar yarý sývý bir hâle gelir. Bu karýþým ince baðýrsakta, tekrar sindirim enzimleri yardýmý ile monosakkaritlerine (glikoz, fruktoz ve galaktoz) kadar parçalanýr. Monosakkaritler (glikoz, fruktoz ve galaktoz) ince baðýrsakta kana karýþýr. Kan dolaþýmý ile dokulara ve kaslara taþýnýr. Kana gelen fazla glikoz, fruktoz ve galaktoz karaciðerde depolanýr. Bu depolanma sürecinde fruktoz ve galaktoz da glikoza dönüþür ve glikozlar da glikojen hâlinde depo edilir. 12 Temel Besin Ögeleri
25 ÖLÇME VE DEÐERLENDÝRME 1. Resimdeki yiyeceklerin içerdiði karbonhidrat grubunu ve türünü yazýnýz. BULGUR... Polisakkarit... grubu, niþasta... ARMUT SEBZELER EKMEK ÇAY ÞEKERÝ ÇÝKOLATA MAKARNA REÇEL Aþaðýdaki gýdalardan hangisi en az karbonhidrat ögesi içerir? A) Kýrmýzý Mercimek B) Kayýsý C) Çay þekeri D) Sosis E) Elma 3. Aþaðýdaki yemek türlerinden hangisi en az karbonhidrat ögesi içerir? A) Kabak Dolmasý B) Balýk kýzartmasý C) Karnýyarýk D) Lahmacun E) Çorba 4. Aþaðýdaki besinlerden hangisi en fazla karbonhidrat ögesi içerir? A) Sývý Yaðlar B) Ayran C) Pilav D) Sucuk E) Yumurta 13 Temel Besin Ögeleri
26 Grubun adý: Grup üyelerinizin adlarý: GRUP ÖZ DEÐERLENDÝRME FORMU Açýklama: Bu form, grubunuzun etkinliklerdeki genel durumunu grup üyelerinizle ortaklaþa deðerlendirmeniz için hazýrlanmýþtýr. Formu doldurmadan önce grup üyelerinizle bir araya geliniz. Aþaðýdaki her ifadeyi grup sunucusu okuduktan sonra, grubunuzu en iyi anlattýðýný düþündüðünüz cevabý (X) iþaretleyiniz. Bu form sonuçlarý hiçbir þekilde not vermek için kullanýlmayacaktýr. Bu nedenle sorulara içtenlikle cevap veriniz. DEÐERLENDÝRÝLECEK TUTUM VE DAVRANIÞLAR 1. Araþtýrma planý yaptýk. 2. Görev daðýlýmý yaptýk. 3. Araþtýrmada çeþitli kaynaklardan yararlandýk. 4. Etkinlikleri birlikte hazýrladýk. 5. Görüþlerimizi rahatlýkla söyledik. 6. Grupta uyum içinde çalýþtýk. 7. Birbirimizin görüþlerini ve önerilerini dinledik. 8. Grupta birbirimize güvenerek çalýþtýk. 9. Grupta birbirimizi takdir ettik. 10. Çalýþmalarýmýz sýrasýnda birbirimizi cesaretlendirdik. 11. Sorumluluklarýmýzý tam anlamýyla yerine getirdik. 12. Çalýþmalarýmýzý etkin bir biçimde sunduk. Her Zaman DERECELER Bazen Hiçbir Zaman TOPLAM Aþaðýdakileri grubunuza göre cevaplayýnýz. 1. Çalýþmalar sýrasýnda karþýlaþtýðýmýz en büyük problem nedir? Problem nereden kaynaklanýyordu? Grubumuzun en iyi olduðu alanlar nelerdir? Grup olarak daha iyi olabilirdik. Fakat Temel Besin Ögeleri
27 Adýnýz ve soyadýnýz: Grubunuzun adý: Grup üyelerinizin adlarý: Açýklama: Bu form grubunuzun her üyesinin genel durumunu deðerlendirmeniz için hazýrlanmýþtýr. Formu doldurmadan önce grup üyelerinizin isimlerini formdaki boþluklara yazýnýz. Aþaðýdaki her ifadeyi okuduktan sonra grup üyenizi iyi anlattýðýný düþündüðünüz cevabý (X) ile iþaretleyiniz. Bu form sonuçlarý hiçbir þekilde not vermek için kullanýlmayacaktýr. Bu nedenle sorularý içtenlikle cevaplayýnýz. Grubumuzdaki Öðrenciler 1. Etkinliðe katýlýmda gönüllüdür. 2. Görevini zamanýnda yerine getirir. 3. Farklý kaynaklardan bilgi toplayýp sunar. 4. Grup arkadaþlarýnýn görüþlerine saygýlýdýr. 5. Arkadaþlarýný uyarýrken olumlu bir dil kullanýr. 6. Araç ve gereçleri kullanýrken dikkatli ve titizdir. 7. Malzemeleri israf etmeden kullanýr. 8. Temiz, tertipli ve düzenli çalýþýr. 9. Sonuçlarý tartýþýrken anlaþýlýr bir þekilde konuþur ve konuþulanlarý anlar. + + AKRAN DEÐERLENDÝRME FORMU 2. Etkinlik: 1. Üye Üye Üye Üye... E B H E B H E B H E B H E: Evet B: Bazen H: Hayýr Gýda paketlerinin rahatlýkla incelenebildiði raflara sahip bir alýþveriþ maðazasýna giderek karbonhidrat grubu içeren besinlerden en az elli tanesini listeleyiniz. Listelenen besinlerin en çok hangi karbonhidrat grubunu içerdiðini tespit ediniz. Bu bilgileri afiþ veya poster þekline dönüþtürerek sýnýf panosuna asýnýz. Aþaðýdaki boþluklarý uygun ifadelerle doldurunuz. 1. Karbonhidratlar...gruba ayrýlýr. 2. Monosakkarit grubunda...,...,... yer alýr. 3. Sakkaroz, maltoz ve laktoz.. grubunda yer alýr. 4. Polisakkarit grubunda...,...,... yer alýr. 5. Monosakkaritlerden..,insan vücudunda serbest hâlde kanda bulunur. 6. Disakkaritlerden.. meyve þekeri olarak bilinir gram karbonhidrat kilokalori enerji verir. Raflardaki Karbonhidratlarý Sýnýflandýralým ÖLÇME VE DEÐERLENDÝRME 8. Vücutta ilk enerji olarak yakýlan besin ögesi..dir. 9. Karbonhidratlar bitki köklerinde. þeklinde depolanýr. 10. Karbonhidrat insan ve hayvanlarda.... þeklinde kaslarda ve karaciðerde depolanýr. 15 Temel Besin Ögeleri
BESİN GRUPLARININ YETERLİ VE DENGELİ BESLENMEDEKİ ÖNEMİ
BESİN GRUPLARININ YETERLİ VE DENGELİ BESLENMEDEKİ ÖNEMİ SÜT VE SÜT ÜRÜNLERİ SÜT VE SÜT ÜRÜNLERİ YETERLİ VE DENGELİ BESLENMEDEKİ ÖNEMİ Büyüme ve gelişmeyi sağlar. Özellikle çocuk ve adölesanlarda protein,
DetaylıSÜT VE SÜT ÜRÜNLERİ YETERLİ VE DENGELİ BESLENMEDEKİ ÖNEMİ
SÜT VE SÜT ÜRÜNLERİ YETERLİ VE DENGELİ BESLENMEDEKİ ÖNEMİ Büyüme ve gelişmeyi sağlar. Özellikle çocuk ve adölesanlarda protein, kalsiyum ve fosfor alımı nedeniyle; kemiklerin ve dişlerin gelişiminde Önemlidir.
DetaylıGÜZEL SANATLAR VE SPOR LÝSELERÝ BESLENME. YAZARLAR H. Salih TÝMURKAAN Serpil TÝMURKAAN Gökmen ÖZEN Feray MERÝÇ Sinan UÐRAÞ Dilek ÇELÝK ÇOBAN
GÜZEL SANATLAR VE SPOR LÝSELERÝ S P R ve BESLENME YAZARLAR H. Salih TÝMURKAAN Serpil TÝMURKAAN Gökmen ÖZEN Feray MERÝÇ Sinan UÐRAÞ Dilek ÇELÝK ÇOBAN DEVLET KİTAPLARI DÖRDÜNCÜ BASKI..., 2013 MÝLL Î EÐÝTÝM
DetaylıBESİNLER. Süt, yumurta, peynir, et, tavuk, balık gibi hayvansal kaynaklı besinler
BESİNLER Yaşam için gerekli besin öğelerini sağlayan bitkisel ve hayvansal gıdalar BESİN olarak tanımlanır. Besinler, elde edildikleri kaynaklara göre iki gruba ayrılır: Süt, yumurta, peynir, et, tavuk,
Detaylıünite VÜCUDUMUZUN BÝLMECESÝNÝ ÇÖZELÝM Fen Bilimleri TEST 1
ünite 1 TEST 1 1. Proteinler, vücutta yapýcý ve onarýcý görevdedir. Karbonhidratlarýn görevi enerji vermektir. Vitaminler, vücuttaki faaliyetleri düzenler. Görevleri verilen besin maddeleri ile ilgili
Detaylı4.Sınıf Fen Bilimleri
Fen Bilimleri Adı: Soyadı: Numara: Besinler ve İçerikleri Canlıların yaşamlarını sürdürebilmek için yedikleri ve içtikleri maddelere besin denir.canlılar büyüyüp gelişmek, üremek ( çoğalmak ) ve solunum
Detaylıgereksinimi kadar sağlamasıdır.
Yeterli beslenme, vücudun yaşamı ve çalışmasını sürdürebilesi için gerekli olan enerjinin sağlanması anlamına gelir. Dengeli beslenme ise, alınan enerjinin yanında bütün besin öğelerini gereksinimi kadar
DetaylıSpor alanında beslenme ile ilgili bilgileri bu ünite kapsamında sizlere vereceğiz. Ünite içeriğinde yer alan teorik bilgi ve sizlerin
1 Giriş Spor alanında beslenme ile ilgili bilgileri bu ünite kapsamında sizlere vereceğiz. Ünite içeriğinde yer alan teorik bilgi ve sizlerin tamamlayacağı yazılı, sözlü ve uygulamalı görevler beslenme,
DetaylıBESİNLER VE ÖZELLİKLERİ
BESİNLER VE ÖZELLİKLERİ bilgi Besinlerin yaþamýmýzdaki önemini hiç düþündünüz mü? Karnýmýz acýktýðýnda ya da yemek yerken besinlerin vücudumuzda ne gibi iþlevleri yerine getirdiðini düþünmeyiz. O an tek
DetaylıİLKÖĞRETİM ÇOCUKLARI İÇİN SAĞLIKLI BESLENME BESİN ÖGELERİ
İLKÖĞRETİM ÇOCUKLARI İÇİN SAĞLIKLI BESLENME Doğumdan itibaren büyüme ve gelişme, sağlıklı ve uzun bir yaşam için vücudumuza gerekli olan bütün maddeleri besinlerle alırız. Besin; yenilebilen ve yenildiğinde
DetaylıENDÜSTRIDE VE CANLILARDA ENERJI. Canlılarda Enerji
ENDÜSTRIDE VE CANLILARDA ENERJI Canlılarda Enerji Besinlerin Enerjiye Dönüşümü İnsanların gün boyunca hareketlerinin devamını, hastalanınca iyileşmelerini, fizyolojik ve psikolojik tepkilerinin devamlılığını
DetaylıSporcu Beslenmesi Ve Makarna. Prof. Dr. Funda ELMACIOĞLU Beslenme ve Diyetetik Bölümü Bölüm Başkanı
Sporcu Beslenmesi Ve Makarna Prof. Dr. Funda ELMACIOĞLU Beslenme ve Diyetetik Bölümü Bölüm Başkanı BESLENME Genetik yapı PERFORMANS Fiziksel kondisyon Yaş Cinsiyet Yaş Enerji gereksinimi Vücut bileşimi
DetaylıSAĞLIKLI BESLENME BİRECİK MESLEKİ VE TEKNİK ANADOLU LİSESİ ZEYNEP ŞAHAN KARADERE
SAĞLIKLI BESLENME BİRECİK MESLEKİ VE TEKNİK ANADOLU LİSESİ ZEYNEP ŞAHAN KARADERE Sağlıklı büyümek ve gelişmek için yeterli ve dengeli beslenmeliyiz. BESLENME İnsanın yaşına, cinsiyetine, çalışma ve özel
DetaylıSAĞLIKLI BESLENME TABAĞI
SAĞLIKLI BESLENME TABAĞI YETERLİ VE DENGELİ BESLENME Beslenme; insanın büyümesi, gelişmesi, sağlıklı ve üretken olarak uzun süre yaşaması için gerekli olan enerji ve besin öğelerinin vücuda alınıp kullanılabilmesidir.
DetaylıVitaminlerin yararları nedendir?
Vitaminlerin yararları nedendir? Vitamin ve mineraller vücudun normal fonksiyonlarının yerine getirilmesinde, büyüme ve gelişiminde çok önemlidir. Az miktarlarda yeterlidirler. Gebelikte anne yanında bebeğin
DetaylıYağlar ve Proteinler
Yağlar ve Proteinler Yağlar Yağlar, yağ asitleri ve gliserolden oluşmuş organik bileşiklerdir. Yağlar en ekonomik enerji kaynaklarıdır. Yağlar aynı miktardaki karbonhidrat ve proteinlerin iki katından
DetaylıM. (arpa şekeri) +su S (çay şekeri) + su L.. (süt şekeri)+ su
KARBONHİDRATLAR Karbonhidratlar yapılarında.. (C),.. (H) ve. (O) atomu bulunduran organik bileşiklerdir. Karbonhidratların formülü ( ) ile gösterilir. Nükleik asitlerin, ATP nin, hücre, bitkilerde yapısına
DetaylıOrganik Bileşikler. Karbonhidratlar. Organik Bileşikler YGS Biyoloji 1
Organik Bileşikler YGS Biyoloji 1 Hazırladığımız bu yazıda; organik bileşikler ve organik bileşiklerin yapısını, canlılarda bulunan organik bileşikleri ve bunların görevlerini, kullanım alanlarını, canlılar
DetaylıYETERLİ DENGELİ BESLENME
YETERLİ DENGELİ BESLENME Yeterli ve dengeli beslenme için günlük ihtiyaç duyulan ENERJİ ve BESİN ÖGELERİ besinlerle vücuda alınır. BESİNLER Besinler içerdikleri besin ögelerine göre 5 TEMEL BESİN GRUBU
DetaylıCanlıların enerji kazanabilmeleri için beslenmeye gereksinimleri vardır.
1- Canlılar neden beslenmeye ihtiyaç duyarlar? Canlıların enerji kazanabilmeleri için beslenmeye gereksinimleri vardır. 2- İnsanlar ve hayvanlar hangi şekilde hareket ederler? İnsanlar ve hayvanlar yer
DetaylıBESLENMENİN ÖNEMİ, BESİN ÖĞELERİ, BESİN GRUPLARI VE BESLENME-SAĞLIK İLİŞKİSİ
BESLENMENİN ÖNEMİ, BESİN ÖĞELERİ, BESİN GRUPLARI VE BESLENME-SAĞLIK İLİŞKİSİ BESİN ÖĞELERİ 1.Proteinler 2.Yağlar 3.Karbonhidratlar 4.Mineraller 5.Vitaminler 6.Su 1.PROTEİNLER Hücrelerin ve metabolik tepkimeleri
Detaylıünite1 Hücre 3. Öðretmenin sorularý ve Müge nin yanýtlarý tabloda verilmiþtir: 1. Tabloda öðretmenin sorularý ve Duygu nun yanýtlarý bulunmaktadýr.
ünite1 TEST 1 1. Tabloda öðretmenin sorularý ve Duygu nun yanýtlarý bulunmaktadýr. Öðretmenin Duygu nun sorularý yanýtlarý 1 Sitoplazmasý var mý? Var. 2 Hücre çeperi var mý? Yok. 3 Kloroplast organeli
DetaylıBeslenme Dersi sunusu
Beslenme Dersi sunusu Beslenme ile ilgili kavramlar Besin (lat.aliment): Yenebilen bitki ve hayvan dokularıdır. Su, organik ve inorganik ögelerden oluşur. Hayvansal ve bitkisel olarak iki kaynaktan elde
DetaylıDengeli Beslenme. Efe Kaan Fidancı
Dengeli Beslenme Yaşamımız boyunca sürekli büyürüz. Bebeklikten itibaren sağlıklı bir şekilde büyümek ve gelişmek için düzenli, dengeli ve yeterli beslenmemiz gerekir. Beslenmek yani yemek yemek günlük
Detaylıünite1 Destek ve Hareket Fen Bilimleri 3. vücudumuzun dik olarak durmasýný saðlayan sistemi elemanýdýr. Verilen cümledeki sembollere aþaðýdakilerden
ünite1 Destek ve Hareket Fen Bilimleri 1. TEST 1 Ali, öðretmenin verdiði çizim ödevini yukarýdaki þekilde yapmýþtýr. Buna göre Ali nin çizdiði iskelet bölümü için, I. Kafatasý olarak adlandýrýlýr. II.
DetaylıGSM 1009 Gastronomiye Giriş
GSM 1009 Gastronomiye Giriş 3. Hafta ASLI ÖZEN Beslenme Besin: Gıdanın yapısında bulunan bileşenlerdir. Besinler 6 ana grupta toplanmaktadır: Karbonhidratlar Proteinler Yağlar Mineraller Vitaminler Su
DetaylıSağlıklı besleniyoruz Sağlıkla büyüyoruz. Diyetisyen Serap Orak Tufan
Sağlıklı besleniyoruz Sağlıkla büyüyoruz Diyetisyen Serap Orak Tufan İstanbul 2015 NEDEN OKULA GİDERİZ? PEKİ NEDEN YEMEK YERİZ? Hastalanmamak için Daha Güçlü olmak için Daha çabuk büyümek için Karnımızı
DetaylıGİRİŞ. Sağlıklı Beslenme ve Vücudumuzun Sağlıklı Beslenme Piramidi. Ana Gıda Grupları
SAĞLIKLI BESLENME GİRİŞ Sağlıklı Beslenme ve Vücudumuzun Sağlıklı Beslenme Piramidi Ana Gıda Grupları Meyve ve Sebzeler Hububat ve Bakliyat Süt ürünleri Nişasta, Şeker ve Yağlar Vitaminler ve Mineraller
Detaylı7. ÜNİTE - Beslenme İlkelerini Fiziksel Aktivite Programına Uygulamak. Bölüm -5- Beslenme ve sindirim ile ilgili kavramlar
1 Sindirim sistemi Sindirim Sindirim kısaca, besinlerin kendilerini oluşturan yapı taşlarına kadar parçalanarak hücre zarından geçebilecek hale getirilmesi işlemidir. Sindirimin iki temel görevi vardır
DetaylıÇOCUKLARIN BÜYÜME VE GELİŞMESİNDE YETERLİ VE DENGELİ BESLENME
ÇOCUKLARIN BÜYÜME VE GELİŞMESİNDE YETERLİ VE DENGELİ BESLENME Okul Çağı Dönemde (6-12 yaş) Çocuklarda Yeterli ve Dengeli Beslenme OKUL DÖNEMİNDE BESLENME ALIŞKANLIKLARI Öğün atlama görülebilir. Özellikle
DetaylıÇOCUKLARIN BÜYÜME VE GELİŞMESİNDE YETERLİ VE DENGELİ BESLENME
ÇOCUKLARIN BÜYÜME VE GELİŞMESİNDE YETERLİ VE DENGELİ BESLENME Okul Çağı Dönemde (6-12 yaş) Çocuklarda Yeterli ve Dengeli Beslenme OKUL DÖNEMİNDE BESLENME ALIŞKANLIKLARI Öğün atlama görülebilir. Özellikle
DetaylıCanlının yapısında bulunan organik molekül grupları; o Karbonhidratlar o Yağlar o Proteinler o Enzimler o Vitaminler o Nükleik asitler ve o ATP
Tamamı karbon ( C ) elementi taşıyan moleküllerden oluşan bir gruptur. Doğal organik bileşikler canlı vücudunda sentezlenir. Ancak günümüzde birçok organik bileşik ( vitamin, hormon, antibiyotik vb. )
DetaylıKloroform, eter ve benzen gibi organik çözücülerde çözünen bunun yanı sıra suda çözünmeyen veya çok az çözünen organik molekül grubudur.
Kloroform, eter ve benzen gibi organik çözücülerde çözünen bunun yanı sıra suda çözünmeyen veya çok az çözünen organik molekül grubudur. Yağların suda çözünmemesi canlılığın devamı içi önemlidir. Çünkü
DetaylıDENGELİ BESLENME NEDİR?
DENGELİ BESLENME NEDİR? Vücudun büyümesi, yenilenmesi ve çalışması için gereken dört temel besin grubu olan; süt ve ürünleri, et ve benzeri, sebze ve meyveler, ekmek ve tahıllar dan hergün sizin için gerekli
DetaylıSuda çözünebilen nişasta molekülleri pityalin (amilaz) enzimiyle küçük moleküllere parçalanır.
CANLILARDA ENERJİ Besinlerin Enerjiye Dönüşümü Besin öğeleri: Karbonhidratlar, yağlar, proteinler, vitaminler, mineraller Besin maddelerindeki bu öğelerin vücut tarafından kullanılabilmesi için sindirilmesi
DetaylıYAĞLAR (LİPİTLER) Yağların görevleri:
LİPİTLER (YAĞLAR) YAĞLAR (LİPİTLER) Yapılarında C,H, O den başka N,P da bulunabilir. İçerikleri C miktarı O a göre daha fazla olduğu için çok enerji verirler. Yağlar solunumda kullanılınca çok oksijen
Detaylı5. SINIF FEN VE TEKLONOJİ DERSİ
02.12. 5. SINIF FEN VE TEKLONOJİ DERSİ VÜCUDUMUZUN BİLMECESİNİ ÇÖZELİM AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ SINIF ÖĞRETMENLİĞİ BÖLÜMÜ ÖĞRENCİLERİ TARAFINDAN 2.12. TARİHİNDE ENFORMATİK BÖLÜM BAŞKANLIĞINDA HAZIRLANMIŞTIR.
DetaylıSAĞLIKLI BESLENME. AVRASYA ÜNİVERSİTESİ Sağlıklı Yaşam Merkezi Dyt. Melda KANGALGİL
SAĞLIKLI BESLENME AVRASYA ÜNİVERSİTESİ Sağlıklı Yaşam Merkezi Dyt. Melda KANGALGİL 1 İNSANLAR NEDEN YEMEK YER 2 3 Sağlığın temeli yeterli ve dengeli (sağlıklı) beslenmedir. İnsan vücudunu bir arabaya benzetebiliriz;
DetaylıCan boğazdan gelir.. Deveyi yardan uçuran bir tutam ottur..
Can boğazdan gelir.. Deveyi yardan uçuran bir tutam ottur.. 1 BESLENME BİLİMİ 2 Yaşamımız süresince yaklaşık 60 ton besin tüketiyoruz. Besinler sağlığımız ve canlılığımızın devamını sağlar. Sağlıklı bir
Detaylı5. Sınıf Besinler ve Özellikleri Test 2
5. Sınıf Besinler ve Özellikleri Test 2 1-1.Düzenleyici olarak görev yaparlar. 2.Pek çok yaşamsal faaliyetlerin gerçekleşmesinde görev alırlar. 3. Vücuda besinlerle dışardan alınır 4.Bazıları suda bazıları
Detaylı* Yapılarında C, H, O bulunur. Bazılarında C, H, O dan başka N, P, S bulunur.
Lipitler ortak özellikleri su ile karışmamak olan organik maddelerdir ve kimyasal olarak yağ asitlerinin bir alkolle esterleşmesinden oluşur. 1.1. Lipitlerin Yapısı ve Ortak Özellikleri * Yapılarında C,
DetaylıENERJİ METABOLİZMASI
ENERJİ METABOLİZMASI Soluduğumuz hava, yediğimiz ve içtiğimiz besinler vücudumuz tarafından işlenir, kullanılır ve ihtiyaç duyduğumuz enerjiye dönüştürülür. Gün içinde yapılan fiziksel aktiviteler kalp
DetaylıBESLENME İSTANBUL İL SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ
BESLENME İSTANBUL İL SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ 2008 SUNU PLANI Sağlıklı ve dengeli beslenme Temel besin öğeleri ve grupları Öğün içerikleri: Kahvaltı Fast-food ve zararları Çocuğunuzun beslenme çantası
Detaylı6. Büyük kan dolaþýmýnýn amacý nedir? Büyük kan dolaþýmýnda kanýn izlediði yolu kýsaca açýklayýnýz.
Soru - Yanýt 10 1. Dolaþým sisteminin elemanlarý nelerdir? Yanýt: Dolaþým sisteminin elemanlarý kalp, damarlar ve kandýr. 2. Dolaþým sisteminin görevi nedir? Yanýt: Vücuttaki hücrelere oksijen ve besin
DetaylıGEBELİKTE YETERLİ ve DENGELİ BESLENME
GEBELİKTE YETERLİ ve DENGELİ BESLENME NEDEN ÖNEMLİDİR? Hayat sağlıkla güzeldir BESLENME ve DİYET POLİKLİNİĞİ Gebelik öncesi ideal ağırlığında olan yetişkin kadınların ortalama 9-14 kg arasında (ayda 1-1,5kg)
DetaylıYAZILIYA HAZIRLIK SORULARI. 9. Sınıf 2 KARBONHİDRAT LİPİT (YAĞ)
YAZILIYA HAZIRLIK SORULARI 9. Sınıf 2 KARBONHİDRAT LİPİT (YAĞ) DOĞRU YANLIŞ SORULARI Depo yağlar iç organları basınç ve darbelerden korur. Steroitler hücre zarının yapısına katılır ve geçirgenliğini artırır.
DetaylıÝÇÝNDEKÝLER. 1. ÜNÝTE Vücudumuzdaki Sistemler SÝNDÝRÝM SÝSTEMÝ... 12. Ölçme ve Deðerlendirme... 16. Kazaným Deðerlendirme Testi - 1...
ÇNDEKLER 1. ÜNTE Vücudumuzdaki Sistemler SNDRM SSTEM... 12 Ölçme ve Deðerlendirme. 16 Kazaným Deðerlendirme Testi - 1... 18 BOÞALTIM SSTEM... 21 Ölçme ve Deðerlendirme. 23 Kazaným Deðerlendirme Testi -
DetaylıProf. Dr. Sedat BOYACIOĞLU
Prof. Dr. Sedat BOYACIOĞLU 173 Prof. Dr. Sedat BOYACIOĞLU Hiçbir canlının beslenmeden yaşamını sürdürmesi mümkün değildir. Bu, her yaşta olmak üzere, insanlar için de geçerlidir. Özellikle bebekler ve
DetaylıBESLENME İLKELERİ BESLEME, BESİN ÖĞESİ VE SAĞLIK
BESLENME İLKELERİ BESLEME, BESİN ÖĞESİ VE SAĞLIK Beslenme İle İlgili Temel Kavramlar Beslenme: İnsanın büyümesi, gelişmesi, sağlıklı ve üretken olarak uzun süre yaşaması, Yaşam kalitesini artırması için
DetaylıBir gün içerisinde tüketilmesi gereken gıdalar beslenme planına göre düzenlenir.
Beslenme Planı Bir gün içerisinde tüketilmesi gereken gıdalar beslenme planına göre düzenlenir. Bu plan günlük 2000 kalorilik enerji gereksinimi karşılayacak şekilde gıda gruplarından tüketilmesi gereken
DetaylıYeterli ve Dengeli Beslen!
Yeterli ve Dengeli Beslen! Hareketli Ol, Egzersiz Yap! Kişisel Bakımına ve Günlük Hijyenine Özen Göster! Uyku Düzenine Dikkat Et! Stresten Uzak Dur! Yeterli ve dengeli beslenme «4 Yapraklı Yonca» içerisindeki
Detaylı5. Sınıf Fen ve Teknoloji
KONU: Besinler ve Dengeli Beslenme Besinlerin gerekliliği Bütün canlılar büyümek, gelişmek, ve yaşamını sağlıklı bir şekilde devam ettirebilmek için beslenmeye ihtiyaç vardır. Canlılar koşmak, yürümek
DetaylıEmzirme dönemindeki beslenmeniz en az hamilelikte beslenmenize dikkat etmeniz kadar önemlidir.
Emzirme dönemindeki beslenmeniz en az hamilelikte beslenmenize dikkat etmeniz kadar önemlidir. Bir anne adayı anne olduğunu öğrendiği andan itibaren yavrusu ve kendisi için en iyi şekilde yaşamaya çalışır
DetaylıZAYIFLAMA DiYETi. TURGUT ÖZAL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ Hayat sağlıkla güzeldir. BESLENME ve DİYET POLİKLİNİĞİ
ZAYIFLAMA DiYETi TURGUT ÖZAL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ Hayat sağlıkla güzeldir BESLENME ve DİYET POLİKLİNİĞİ ZAYIFLAMA DiYETi Diyetiniz günlük enerji gereksiniminize göre size özgü planlanmıştır.
DetaylıYaþlanma ile birlikte deri ve saçlarda görülen
9 Prof. Dr. Selçuk BÖLÜKBAÞI Yaþlanma ile birlikte deri ve saçlarda görülen deðiþiklikler gibi vücut duruþunda ve yürüyüþünde de deðiþiklikler meydana gelir. Kas-iskelet sistemi vücudun destek ve temelidir.
DetaylıULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK KURULUŞLARI BESLENME ve DİYET BİRİMİ PERİTON DİYALİZİ HASTALARINDA BESLENME KILAVUZU FR-HYE
FR-HYE-04-719-17 ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK KURULUŞLARI BESLENME ve DİYET BİRİMİ PERİTON DİYALİZİ HASTALARINDA BESLENME KILAVUZU Hazırlayan AD/BD/Birim(ler): Beslenme ve Diyet Birimi Sayfa 1 / 7 İlk yayın
Detaylı1- Süt ve Sütten Yapılan Besinler
Besin Grupları Doğada çok çeşitli besinler bulunmakta ve her besinin besin öğesi bileşimi farklılık göstermektedir. Besin öğelerini tek bir besinle vücudumuza almamız imkansızdır. Besin öğelerinin dengeli
DetaylıDüzenleyen :Burcu GÜLBAHAR Okul Rehber Öğretmeni
Düzenleyen :Burcu GÜLBAHAR Okul Rehber Öğretmeni Kilo alımının fizyolojisi Enerji alımı Enerji tüketimi Kontrol faktörleri Genetik etki Diyet Egzersiz Bazal metabolizma Termogenez Yağ içeriği yüksek beslenme
DetaylıOrganik bileşikler; karbonhidratlar, lipidler, proteinler, vitaminler ve nükleik asitler olmak üzere beş gruba ayrılır.
ORGANİK BİLEŞİKLER **Organik bileşikler: Canlılar tarafından sentezlenirler. Yapılarında C, H, atomlarını bulundururlar. Organik bileşikler; karbonhidratlar, lipidler, proteinler, vitaminler ve nükleik
DetaylıALANYA BELEDİYESİ ÇEVRE KORUMA VE KONT.MD YETERLİ VE DOĞRU BESLENME KURALLARI
ALANYA BELEDİYESİ ÇEVRE KORUMA VE KONT.MD YETERLİ VE DOĞRU BESLENME KURALLARI 16 EKİM DÜNYA GIDA GÜNÜ Dünya da bir yanda obeziteyle mücadele yapılırken diğer tarafta açlıktan ölme noktasına gelen insanlara
DetaylıKanser Hastalarında Beslenme
Kanser Hastalarında Beslenme Tedavi Öncesi, Tedavi Süresince ve Tedavi Sonrası Beslenme İpuçları Uzm.Dyt.Elvan YILMAZ AKYÜZ Hedefler Sağlıklı kiloyu korumak Vücudun onarımını ve tedavisini sağlayan sağlıklı
DetaylıAĠLEM VE BEN BESLENME (TEMEL BESĠN GRUPLARI) YAZAN: MERAL ġahġn
AĠLEM VE BEN BESLENME (TEMEL BESĠN GRUPLARI) YAZAN: MERAL ġahġn Geçen sayıda beslenme konusuna genel bir giriş yaparak besin öğeleri hakkında bilgiler vermiştim. Bu sayıda ise temel besin grupları ve doğru
DetaylıULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK KURULUŞLARI BESLENME ve DİYET BİRİMİ PERİTON DİYALİZİ HASTALARINDA BESLENME KILAVUZU FR-HYE-04-719-17
FR-HYE-04-719-17 ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK KURULUŞLARI BESLENME ve DİYET BİRİMİ PERİTON DİYALİZİ HASTALARINDA BESLENME KILAVUZU AD ve SOYAD :... TARİH :... Hazırlayan AD/BD/Birim(ler): Beslenme ve Diyet
Detaylıayxmaz/biyoloji Adı: 1.Aşağıda verilen atomların bağ yapma sayılarını (H) ekleyerek gösterin. C N O H
Adı: 1.Aşağıda verilen atomların bağ yapma sayılarını (H) ekleyerek gösterin. C N O H 2.Radyoaktif izotoplar biyologları için önemlidir? Aşağıda radyoakif maddelerin kullanıldığı alanlar sıralanmıştır.bunlarla
DetaylıSağlıklı Büyüyelim! Sağlıklı olmak ve sağlıklı büyümek için yeterli ve dengeli beslenmeliyiz.
Sağlıklı Büyüyelim! Sağlıklı olmak ve sağlıklı büyümek için yeterli ve dengeli beslenmeliyiz. Arkadaşlarımızla yorulmadan oynayabilmek, güçlü kas ve kemiklere sahip olmak için dengeli beslenmenin yanında
DetaylıBöbrek Hastalıklarında BESLENME. TURGUT ÖZAL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ Hayat sağlıkla güzeldir. BESLENME ve DİYET POLİKLİNİĞİ
Böbrek Hastalıklarında BESLENME TURGUT ÖZAL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ Hayat sağlıkla güzeldir BESLENME ve DİYET POLİKLİNİĞİ Böbrek Hastalıklarında BESLENME Diyetiniz günlük enerji gereksiniminize
DetaylıAylara Göre Meyve, Sebze ve Balık Tüketimi
Aylara Göre Meyve, Sebze ve Balık Tüketimi OCAK Balık: Kefal, tekir,kırlangıç, istrongilos, levrek, Sebze: Kereviz, lahana, brüksel lahanası, brokoli, havuç, pırasa, ıspanak, pazı, kara turp, kırmızı turp
DetaylıTiroid problemleri kemik yoğunluğunda azalmaya sebep olabilir, kalsiyum ve D vitamini içeren bir diyet emilimi kolaylaştırır.
Tiroid problemleri kemik yoğunluğunda azalmaya sebep olabilir, kalsiyum ve D vitamini içeren bir diyet emilimi kolaylaştırır. Vücutta çok küçük bir bölüm olmasına rağmen tiroid metabolizmayı düzenler,
DetaylıYAZILIYA HAZIRLIK SETİ. 5. Sınıf FEN BİLİMLERİ
YAZILIYA HAZIRLIK SETİ 5. Sınıf FEN BİLİMLERİ 1. Fasikül İÇİNDEKİLER 3 Besin İçerikleri 10 Vitamin, Su ve Mineraller 17 Dengeli Beslenme ve Besinlerin Tazeliği 24 Besinlerin Sindirimi 31 Vücudumuzda Boşaltım
DetaylıOBEZĠT MERKEZĠ HAFTALIK BESĠN TÜKETĠMĠ, STRES DURUMU VE AKTĠVĠTE KAYDI VE TAKĠP FORMU
Doküman Kodu:K.SS.FR.26 Yayın Tarihi:01/11/2018 Revizyon No:00 Revizyon Tarihi: / /.. Sayfa 1 / 9 Tarih:././. MERKEZ ADI: Hasta Adı Soyadı : TC. Kimlik No : Lütfen aģağıdaki formu hastanın ev ödevi olarak
DetaylıYakın Doğu Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu
Yakın Doğu Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu Yaşlı Bakım-Ebelik 2. Ders YB 205 Beslenme İkeleri 2015 Uzm. Dyt. Emine Ömerağa emine.omeraga@neu.edu.tr BESLENME Dünya Sağlık Örgütü (WHO-DSÖ)
DetaylıSağlıklı Beslenme. Sağlık. Sağlıklı Beslenme. Temel Besin Maddeleri. Doç. Dr. Ferda Şenel
Sağlık Doç. Dr. Ferda Şenel Sağlıklı Beslenme Sağlıklı Beslenme İnsanın gelişmesi ve sağlıklı yaşaması için gerekli olan gıdaları tüketme sürecine beslenme denir. Vücudun ihtiyacı olan gıdalardan birinin
DetaylıYukarıda verilen canlılardan hangisi ya da hangileri yaşamsal faaliyetini sürdürebilmek için beslenmek zorundadır?
1- l- ll- lll- ıv- Yukarıda verilen canlılardan hangisi ya da hangileri yaşamsal faaliyetini sürdürebilmek için beslenmek zorundadır? A) Yalnız ı B) ıı ve ııı C) ı, II, ıv D) Hepsi 2- A Kandaki zararlı
DetaylıSÜTÜN BİLEŞİMİ ve BESİN DEĞERİ
SÜTÜN BİLEŞİMİ ve BESİN DEĞERİ Prof. Dr. Metin ATAMER Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Süt Teknolojisi Bölümü Aralık 2006 ANKARA Sütün Tanımı ve Genel Nitelikleri Süt; dişi memeli hayvanların, doğumundan
Detaylı1 gr yağ: 9 kilokalori, 1 gr protein ve karbonhidrat: 4 kilokalori, 1 gr alkol 7 kilokalori verir.
Doğru beslenme için karbonhidrat, yağ ve proteinler belirli oranlarda belirli miktarlarda düzenli olarak alınmalıdır. Alınan kalori verilen kaloriden fazla olduğu zaman kilo alımı başlar. Her gün yenilen
DetaylıBeslenme: Yeterli ve dengeli beslenme: Besin: hayvansal kaynaklı besinlerdir. bitkisel kaynaklı besinlerdir. Besin öğesi:
Beslenme: İnsanın büyümesi, gelişmesi, sağlıklı ve üretken olarak uzun süre yaşaması ve yaşam kalitesini artırması için gerekli olan besinleri vücuduna alıp kullanmasıdır. Beslenme, ne karın doyurmak veya
DetaylıMatematik ve Türkçe Örnek Soru Çözümleri Matematik Testi Örnek Soru Çözümleri 1 Aþaðýdaki saatlerden hangisinin akrep ve yelkovaný bir dar açý oluþturur? ) ) ) ) 11 12 1 11 12 1 11 12 1 10 2 10 2 10 2
DetaylıHangi vitamin hangi besinlerde var?
On5yirmi5.com Hangi vitamin hangi besinlerde var? Pazara ya da markete giderek filenizi doldururken aldığınız sebze ve meyvelerin hangi vitaminleri içerdiğini biliyor musunuz? Yayın Tarihi : 28 Nisan 2014
DetaylıKarbonhidratlar ve yağlar
Karbonhidratlar ve yağlar A) KARBONHİDRATLAR (ŞEKERLER) Karbonhidratlar öncelikle yeşil bitkilerin fotosentezi sonucu oluşmaktadır. Yapılarında C, H, O atomları vardır. Karbonhidratlar yapılarındaki şeker
DetaylıPERİTON DİYALİZLİ ÇOCUKLARDA BESLENME
PERİTON DİYALİZLİ ÇOCUKLARDA BESLENME FR-HYE-04-423-05 Bu broşürün amacı diyaliz hastalarında hasta ve hasta yakınlarına beslenme ile ilgili önemli noktaları hatırlatmak ve diyetimizde dikkat edilmesi
DetaylıULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK KURULUŞLARI BESLENME ve DİYET BİRİMİ DİABETLİ HASTALAR İÇİN BESLENME KILAVUZU FR-HYE-04-719-02
FR-HYE-04-719-02 ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK KURULUŞLARI BESLENME ve DİYET BİRİMİ DİABETLİ HASTALAR İÇİN BESLENME KILAVUZU Hazırlayan AD/BD/Birim(ler):Beslenme ve DiyetBirimi Sayfa 1 / 10 İlkyayın tarihi:
DetaylıOKUL DÖNEMINDE BESLENMENIN ABC SI. Dyt. Ece Köprülü Cumurcu
OKUL DÖNEMINDE BESLENMENIN ABC SI Dyt. Ece Köprülü Cumurcu PLAN Beslenmenin tanımı Besin öğeleri Karbonhidrat, Protein, Yağ, Vitamin ve Mineraller Lif ve su Besin grupları Öneriler BESLENMENIN TANIMI Büyümek
DetaylıBESLENME. Doç. Dr. Ferda Gürsel
BESLENME Doç. Dr. Ferda Gürsel Genel Beslenme Kavramları Beslenmenin etkisi Sağlık Görünüş Davranış Ruh hali Diyette Besinlerin önemi Büyüme ve gelişme Enerji sağlar Metabolizmayı düzenler Sağlık ve Temel
DetaylıMİNERALLER. Dr. Diyetisyen Hülya YARDIMCI
MİNERALLER Dr. Diyetisyen Hülya YARDIMCI MİNERALLER İnsan vücudunun yaklaşık %4-5 i minareldir.bununda yarıya yakını Ca, ¼ ü fosfordur. Mg, Na, Cl, S diğer makro minerallerdir. Bunların dışında kalanlar
DetaylıDOĞA OKULLARI OKUL MENÜSÜ KILAVUZU
DOĞA OKULLARI OKUL MENÜSÜ KILAVUZU EKİM 2015 İÇİNDEKİLER 1. GİRİŞ 2. BENİM TABAĞIM KONSEPTİ 3. BESİN GRUPLARI 4. MENÜ KILAVUZU a. ARA ÖĞÜNLER b. ANA ÖĞÜNLER c. SALATA BAR 5. MENÜNÜN YAĞ VE ŞEKER İÇERİĞİ
Detaylı1. Merkezi ve çevresel sinir sistemini oluþturan sinir hücrelerine ne ad verilir?
Soru - Yanýt 3 1. Merkezi ve çevresel sinir sistemini oluþturan sinir hücrelerine ne ad verilir? Yanýt: Nöron 2. Merkezi sinir sistemini oluþturan organlar nelerdir? Yanýt: Beyin, beyincik, omurilik soðaný
DetaylıEKMEKSİZ DİYET OLUR MU? ŞİŞMANLIĞIN TEK SUÇLUSU EKMEK Mİ? Dilara Koçak Beslenme ve Diyet Uzmanı 8 Mart 2013 www.dilarakocak.com.tr
EKMEKSİZ DİYET OLUR MU? ŞİŞMANLIĞIN TEK SUÇLUSU EKMEK Mİ? Dilara Koçak Beslenme ve Diyet Uzmanı 8 Mart 2013 www.dilarakocak.com.tr Ağacın kökü toprak İnsanın kökü EKMEK tir. 2 BİR AYDA 7-12 KG. VERMEK
DetaylıANNE ve ÇOCUK BESLENMESİ
ANNE ve ÇOCUK BESLENMESİ Prof. Dr. Nilgün KARAAĞAOĞLU Doç. Dr. Gülhan EROĞLU SAMUR 3. Baskı Prof. Dr. Nilgün Karaağaoğlu Doç. Dr. Gülhan Eroğlu Samur ANNE ve ÇOCUK BESLENMESİ ISBN 978-605-364-200-8 Kitapta
DetaylıT.C. ERZURUM TİCARET BORSASI H A F T A L I K B Ü L T E N
1 GÖREN MADDELERİN HUBUBATLAR HUBUBATLAR ARPA BUĞDAY PİRİNÇ AŞURELİK BUĞDAY AŞURELİK BUĞDAY AŞURELİK BUĞDAY PİRİNÇ KIRIK 0,54 0,55 0,55 43.500 KG 23.815,00 HMS 5 0,54 0,69 0,60 159.740 KG 96.195,60 HMS
DetaylıŞİKAYETİNİZ Mİ VAR??? Yemek sonrası şişkinlik hissediyorum... Yemeklerden sonra hazımsızlık hissediyorum...
ŞİKAYETİNİZ Mİ VAR??? Yemek sonrası şişkinlik hissediyorum... Yemeklerden sonra hazımsızlık hissediyorum... ŞİKAYETİNİZ Mİ VAR??? Ha4ada 2-3 defa kabızlığım oluyor... Kabız olduğumda fissür/hemoroid şikayetlerim
DetaylıAFYONKARAHİSAR TİCARET BORSASI AYLIK BÜLTEN
AYLIK BÜLT Sayfa No 1 BÜLT AYI GÖR MADDELERİN HUBUBAT ÜRÜNLERİ BUĞDAY Buğday 0,55 0,73 0,68 1.092.617,00 Kg 742.357,48 MGT 14 Buğday 0,67 0,75 0,72 262.946,00 Kg 188.411,45 TGT 15 Buğday 0,50 0,74 0,68
DetaylıMÜSABAKA VEYA ANTRENMAN ÖNCESİ, SIRASI VE SONRASINDA SPORCU BESLENMESİ
MÜSABAKA VEYA ANTRENMAN ÖNCESİ, SIRASI VE SONRASINDA SPORCU BESLENMESİ Sporcuların performansını etkileyen faktörlerden genetik yapı, uygun antrenmanın yanında beslenmeleri de son derece önem taşımaktadır.
DetaylıDİYABETTE BESLENME PRENSİPLERİ
İstanbul Üniversitesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Endokrinoloji ve Metabolizma Bilim Dalı DİYABETTE BESLENME PRENSİPLERİ Dr. Dyt. Cemile İdiz Ne yemeliyim? DİYABET Tatlı meyve yeme!! Limon şekeri düşürür
DetaylıULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK KURULUŞLARI BESLENME ve DİYET BİRİMİ GÜNLÜK BESLENME KILAVUZU FR-HYE-04-719-12
FR-HYE-04-719-12 ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK KURULUŞLARI BESLENME ve DİYET BİRİMİ GÜNLÜK BESLENME KILAVUZU Hazırlayan AD/BD/Birim(ler): Beslenme ve Diyet Birimi Sayfa 1 / 9 İlk yayın tarihi: 01.05.2007
Detaylı1800 KALORİLİK ZAYIFLAMA DİYETİ ÖRNEK YEMEK LİSTESİ
1800 KALORİLİK ZAYIFLAMA DİYETİ BİR GÜNDE ALINMASI GEREKEN YİYECEK MİKTARLARI BESİN GRUBU DEĞİŞİM MİKTARI SÜT 3 ET 5 EKMEK VE EKMEK YERİNE GEÇEN 10 SEBZE YEMEĞİ 2 MEYVE 5 YAĞ 4 SABAH: ÖRNEK YEMEK LİSTESİ
DetaylıHUBUBAT T.C. IĞDIR TİCARET BORSASI YILLIK BORSA BÜLTENİ 01/01/2013. Tarih: Sayı: - 31/12/2013 Satış Şekli. Sayfa: 1-18 Miktarı Br. Tutarı İşlem Sayısı
HUBUBAT ARPA ARPA YEMLİK T.C. Sayfa: - 8 ARPA YEMLİK MTS 0.52 0.52 0.5200 2,000.00 KG,040.00 ARPA YEMLİK TTS 0.58 0.65 0.6453 997,574.00 KG 643,733.00 2 ARPA YEMLİK ı: 644,773.00 3 ARPA BEYAZ ARPA BEYAZ
Detaylıneden az yağlı az kolesterollü diyet?
neden az yağlı az kolesterollü diyet? DYT-YRD07 Rev / 2 Yürürlük Tarihi / 30.12.2005 Rev Tarihi / 17.18.2012 neden az yağlı az kolesterollü diyet? Kolesterol insan vücudunda doğal olarak bulunan yağa benzer
DetaylıŞEKER HASTALARINDA SAĞLIKLI BESLENME NASIL OLMALIDIR? Uzm. Dyt. Yonca SEVİM Haseki Eğ. ve Araş. Hast. Diyet Polikliniği
ŞEKER HASTALARINDA SAĞLIKLI BESLENME NASIL OLMALIDIR? Uzm. Dyt. Yonca SEVİM Haseki Eğ. ve Araş. Hast. Diyet Polikliniği Diyabet Nedir? Önce Hastalığımızı Tanıyalım! Şeker Glikoz Karbonhidrat! İnsülin!
DetaylıHİPERLİPİDEMİ TEDAVİ KILAVUZU VE YAŞAM TARZI ÖNERİLERİ
HİPERLİPİDEMİ TEDAVİ KILAVUZU VE YAŞAM TARZI ÖNERİLERİ Hiperlipidemi; kanda çeşitli yağların yüksekliğini ifade etmek için kullanılan bir terimdir. Bu çeşitli yağ tipleri kolesterol, trigliserid, LDL-kolestroldür.
DetaylıOp Dr Aybala AKIL. ACIBADEM Bodrum Hastanesi
Sağlıklı bir anne için Sağlıklı beslenme Düzenli hekim kontrolü Gebelik öncesi hastalıkların sıkı takibi Sağlıklı bir yaşam tarzı Huzurlu bir gebelik süreci Sağlıklı beslenme = Dengeli beslenme Proteinler
Detaylı