YEM ÜRETEN İŞLETMELERDE HACCP PLANI UYGULAMALARINA İLİŞKİN KONTROL FORMLARININ KULLANIMI

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "YEM ÜRETEN İŞLETMELERDE HACCP PLANI UYGULAMALARINA İLİŞKİN KONTROL FORMLARININ KULLANIMI"

Transkript

1 YEM ÜRETEN İŞLETMELERDE HACCP PLANI UYGULAMALARINA İLİŞKİN KONTROL FORMLARININ KULLANIMI YALÇIN BAĞSIZ KASIM 2013 ANKARA

2 5996 Sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu 29. Maddesine göre yem işletmecisi, tehlike analizi ve kritik kontrol noktaları ilkelerine dayanan gıda ve yem güvenilirliği sistemini kurmak ve uygulamakla yükümlüdür.

3 Yem Hijyeni Yönetmeliği 5996 Sayılı Kanun gereği işletmelerin Onay ve Kayıt şartlarını da belirleyen Yem Hijyeni Yönetmeliği yayınlanmıştır.

4 KONTROL GÖREVLİSİNİN ÖZELLİKLERİ Yem üreten işletmelerinin denetiminde İl ve İlçe Müdürlükleri tarafından Ziraat Mühendisi, Veteriner Hekim ve Balık yemi üreten tesisler için Su ürünleri Mühendisi görevlendirilebilir. İstisna olarak hayvansal kökenli yem üreten işletmelerde denetim görevlisi sadece Veteriner Hekim olmak zorundadır.

5 Yem Üreten İşletmeler İçin Kontrol Formu a-tesis ve ekipmanın yeterliliği ve uygunluğu b-personel yeterliliği c-üretimin uygunluğu d-kalite kontrol sisteminin uygunluğu e-depolama ve nakliyenin uygunluğu f-kayıt tutma gerekliliklerinin uygunluğu g-şikayet ve ürün geri çekmenin uygunluğu Konu başlıklarını içeren ve Yönetmelikte üreticilere yüklenen sorumlulukları sorgulayan 35 maddelik bir kontrol listesi bulunmaktadır.

6 İŞ AKIŞI (ONAY) BAŞVURU FORMU, İŞ AKIŞ DİYAGRAMI VE DİLEKÇE İLE BAKANLIĞA/İL MÜDÜRLÜĞÜNE/İLÇE MÜDÜRLÜĞÜNE BAŞVURU İŞLETMENİN KONTROL GÖREVLİLERİ TARAFINDAN ÖNCEDEN BİLDİRİLEN ZAMANDA YERİNDE MEVZUATA UYGUN OLARAK SORU FORMUNA GÖRE KONTROL EDİLMESİ UYGUNSA GENEL MÜDÜRLÜKÇE YAPILAN DOKÜMAN KONTROLÜ SONRASI ONAY NUMARASININ VERİLMESİ VE BELGE TANZİMİ UYGUN DEĞİLSE EKSİKLERİN TAMAMLANMASI VE YENİDEN KONTROL İÇİN VERİLEN SÜRE SONUNDA YENİDEN KONTROL GERÇEKLEŞTİRİLİR UYGUNSA

7 SORUMLULUKLAR (ONAY) Onaya tabi yem üreten işletmeler için Kontroller İl ve İlçe Müdürlükleri tarafından yapılır tanzim edilen kontrol formları Genel Müdürlüğe gönderilir. Kontrol formları Genel Müdürlükçe incelendikten sonra uygunsa GGBS ne bilgileri girilerek sistem tarafından ataması yapılan αtr.. Kodu ile onay numarası verilir. Genel Müdürlükçe Onaylı işletmelere Faaliyet alanını ve Onay numarasını da içeren bir belge tanzim edilir

8 İŞ AKIŞI CEZAİ İŞLEM (KAYIT) BAŞVURU FORMU VE DİLEKÇE İLE İL MÜDÜRLÜĞÜNE/İLÇE MÜDÜRLÜĞÜNE BAŞVURU İŞLETMEYE KAYIT NUMARASI VERİLMESİ İŞLETMENİN KONTROL GÖREVLİLERİ TARAFINDAN ÖNCEDEN BİLDİRİLEN ZAMANDA YERİNDE MEVZUATA UYGUN OLARAK SORU FORMUNA GÖRE KONTROL EDİLMESİ U Y G U N UYGUN DEĞİLSE UYGUNSUZ EKSİKLERİN TAMAMLANMASI VE YENİDEN KONTROL İÇİN VERİLEN SÜRE SONUNDA YENİDEN KONTROL GERÇEKLEŞTİRİLİR KAYITLI İŞLETME

9 SORUMLULUKLAR (KAYIT) Kayda tabi yem üreten işletmeler için başvurudan sonra GGBS ne bilgileri girilerek sistem tarafından ataması yapılan KTR.. Kodu ile kayıt numarası verilir. Kontroller İl ve İlçe Müdürlükleri tarafından yapılır uygunsa işlem tamamlanır, uygun değilse bir süre verilerek kontrol yenilenir.

10 TEŞEKKÜRLER

11 Karma yeme yönelik iyi etiketleme uygulaması kılavuzu & AB yem maddeleri katalogunun oluşturulması Dr Erik Dam Jensen HEDEGAARD agro / DLA Group FEFAC Hayvan Besleme Komitesi Başkanı

12 Ortak düzenleme kavramı Ortak düzenleme belirli politika hedeflerini ele almada veya AB yasal çerçevesinin belirli hükümlerini uygulamada alternatif bir yöntem olarak kabul edilen bir «esnek hukuk» aracıdır. Ortak düzenlemeye yönelik uygulamalı örnekler: Yem hijyeni gerekliliklerine ilişkin (EC) 183/2005 sayılı Tüzük Gıda hijyen uygulamalarına yönelik AB kılavuzlarının geliştirilmesi Yemlerin pazarlanmasına ve kullanımına ilişkin (EC) 767/2009 sayılı Yönetmelik 26 Kasım 2013 Taiex Ankara, Türkiye 2

13 (EC) 767/2009 sayılı Tüzük ün Uygulanması AB Komisyonunun/SCoFCAH'ın sorumluluğundaki görevler : Maddelerin statüsüne yönelik Komisyon kılavuzları ( (EC) 25/2011 sayılı Tüzük) Yem katkı maddeleri olmayan ürünlerin listesi ( (EC) 892/2010 sayılı Tüzük) Toleranslara ilişkin Ek IV'ün revizyonu ( (EC) 939/2010 sayılı Tüzük) Negatif listelerin güncellenmesi ( (EC) 568/2010 sayılı Tüzük) Geçiş dönemi/önlemleri ( (EC) 454/2010 sayılı Tüzük) AB yem maddeleri Katalogunun ilk versiyonu ( (EC) 242/2010 Tüzük) AB yem sektöründeki kuruluşlara kısmen verilen görevler: Karma yemin etiketlenmesine yönelik iyi uygulamaya kılavuzu / pet hayvanı yemi AB yem maddeleri Katalogunun revizyonu ( işleme ve işleme yardımcılarından kimyasal kirliliğe yönelik maksimum içerik de dahil olmak üzere (EC) 68/2013 sayılı Tüzük) Yem maddeleri siciline bildirim prosedürü Madde 32.2 ürünlerinin düzenlenmesi ( besin takviyeleri/ diyetetik yem ) 26 Kasım 2013 Taiex Ankara, Türkiye 3

14 Ana hatlar I. Karma yemin etiketlenmesine yönelik iyi uygulama kılavuzu II. Birlik yem maddelerinin katalogu III. Kimyasal kirliliklerde maksimum içerik Ek: Yem maddelerinin kayıt altına alınması - yem maddelerinin AB'ye ihracatıyla ilgilenenlere yöneliktir 26 Kasım 2013 Taiex Ankara, Türkiye 4

15 Yasal dayanak ve hedefler (EC) 767/2009 sayılı Tüzükte Madde 25 ve 26 Biri pet hayvanlarına, diğeri de gıda üreten hayvanların karma yemlerine yönelik olmak üzere 2 Uygulama Esası, Hedef, etiketlemenin Avrupa Birliği'nde aynı şekilde uygulanmasıdır. Uygulama Esasları: Operatörlerin girişimi üzerine geliştirilir; Etiketlemenin uygunluğunu geliştirmeyi amaçlayan ihtiyari bir araçtır. Bilhassa ihtiyarı etiketlemeye ve taleplere yönelik olmalıdır. Danışılan Üye Devletler Avrupa Komisyonu Kararı 26 Kasım 2013 Taiex Ankara, Türkiye 5

16 AB yem işletmeleri operatörlerinin ilgili temsilcilerinin dahil edilmesi FEFAC: Avrupa Birliği karma yem ve premiks endüstrisi ve Copa-Cogeca: Avrupa canlı hayvan üreticileri ve Avrupa tarım kooperatifleri Ortak girişimiyle İlgili diğer taraflara danışarak 26 Kasım 2013 Taiex Ankara, Türkiye 6

17 Kanunun hedefleri... (EC) 767/2009 sayılı Tüzükteki gereklilikler uyarınca ürünlerini nasıl etiketleyecekleri hususunda yem üreticilerine rehberlik etme Son kullanıcılara uygun ve anlaşılır bilgi verme Mevzuatın anlaşılması güç olduğu durumlarla anlamlı yorumlalar yapma Bazı yol gösterici ilkeler: Pratik ve kullanıcı dostu bir araç olmayı amaçlar. Etiketin daha uygun hale getirilmesi için operatörlere gereken esnekliği sağlar ve yeniliklere olanak tanır 26 Kasım 2013 Taiex Ankara, Türkiye 7

18 Yapı ve sunum Kurallar 5 kısma ayrılmıştır: Giriş Etiketleme hususlarının tipolojisi İddia yönetimi Etiketleme bilgilerinde kısaltılmış isimlerin kullanımına yönelik tavsiyeler Alıcının talebi üzerine sunulacak bilgiler 26 Kasım 2013 Taiex Ankara, Türkiye 8

19 Etiketleme hususlarının tipolojisi Farklı etiketleme araçları Zorunlu etiketleme etiket İhtiyari etiketleme etiket veya herhangi bir diğer araç Kağıt, Çizim, İnternet vb. aşağıdakiler arasında ayırım yapılması için " Renk ve Yazı Tipi" kodlamaları zorunlu etiketleme hususları ile ihtiyari etiketleme hususları diyetetik yemleri kapsayan kurallar 26 Kasım 2013 Taiex Ankara, Türkiye 9

20 Etiketleme hususlarının tipolojisi Zorunlu etiketleme gereklilikleri: Etiketleme yoluyla sağlanan bilgiler (EC) 767/2009 sayılı Tüzük Madde 15'te öngörüldüğü gibi izlenebilirlikle ilgiili bilgiler (ürünün adı, karma yemin türü, yem işletme operatörünün adı ve adresi...) Kullanıma yönelik talimatlar: bkz (EC) 767/2009 sayılı Tüzük e Ek II ve VI'da Madde 17 Yemin özellikleri (yem maddelerinin, yem katkı maddelerinin, yem bileşenlerinin ve iddiaların beyanı...) Alıcının talebi üzerine sunulan bilgiler 26 Kasım 2013 Taiex Ankara, Türkiye 10

21 Etiketleme hususlarının tipolojisi İhtiyari etiketleme hususlarına yönelik bazı uygulamalı örnekler: Yemin besin değerinin önemli bir göstergesi olarak kabul edilmesi halinde bileşimin besin değerine ilişkin ek bilgi (enerji, protein değeri, belirli katkı maddelerinin varlığı,...) AB'nin Yem Maddeleri Katalogunda listelenmiş yem maddelerinin isimleri öncelikli olarak kullanılır. Yem maddelerinin ticari isimleri "resmi ismin" yanında kullanılabilir. Zorunlu etiketlemeye tabi olmayan katkı maddelerinden bahsedilebilir. Ürünün ticari isminin kullanımı: kullanılabilir, ancak ürünün özellikleri hususunda yanıltıcı bilgiler içermez. 26 Kasım 2013 Taiex Ankara, Türkiye 11

22 Anlamlı yorumlar Uygun görüldüğü hallerde, anlamlı yorumlar sunulur: Karma yemdeki nem içeriği üzerinden hesaplanan yem maddelerinin belirtilmesi Yem malzemelerinin kesin yüzdesinin ihtiyari gösterimi Talep üzerine ek bilgilerin verilmesi Yem katkı maddeleri, kategori ve fonksiyonel gruplarına yönelik kısaltmaların kullanılması MHA takviyesi halinde Metiyoninin nicelik olarak belirtilmesi 26 Kasım 2013 Taiex Ankara, Türkiye 12

23 Ağırlığa göre azalan sırayla beyan Madde 17 (1)(e): "...o yem malzemelerinin karma yemdeki nem içeriği üzerinden hesaplanan ağırlığa göre azalan sırayla listelenmesi." Sorun: Operatörler, AB Komisyonu ve kontrol otoriteleri tarafından pragmatik uygulama gerektiriyor olarak kabul edilmesi. Etiketlerin uygunluğunun iyileştirilmesi: Bir karma yemde birleştirilen bütün yem maddeleri, eklendikleri ağırlıklarına göre azalan sırayla listelenir." Yüksek nem içerikli bir yem maddesi karma bir yeme eklendiğinde (sıvı bir karma yemde olduğu gibi), - alıcının talebi üzerine karma - yemin nicel bileşimine ilişkin bilgilerin kuru madde temelinde verilmesi tavsiye edilir. 26 Kasım 2013 Taiex Ankara, Türkiye 13

24 Alıcının talebi üzerine sunulan bilgiler hususunda rehberlik Bu Ek, 767/2009 sayılı Yönetmelik Madde 17 (2) b'nin uygulanmasını kolaylaştırmak için bir dizi asgari tavsiye ortaya koymayı amaçlar. Ne zaman? Teslimattan önce mi sonra mı Kim? Etiketlemeden sorumlu kişi (imalatçıdan kaynak kullanımı) Kime? Çiftçiye perakendeciye (gizlilik anlaşması) Nasıl? Etiket dışında herhangi bir yöntem + Bu koşulları bir anlaşma temelinde karara bağlayabilmeleri konusunda özel operatörlere özgürlük 26 Kasım 2013 Taiex Ankara, Türkiye 14

25 Alıcının talebi üzerine sunulan bilgiler hususunda rehberlik Alıcının hangi bilgilere ulaşabilmesi gerekir? - Talepleri üzerine alıcılar, +/- %15 kapsamında nicel bileşim bilgilerine erişebilirler. - %5'ten az oranda eklenen yem maddeleri, Fikri Mülkiyeti ihlal etmesi halinde alıcıya verilmeyebilir. Bu kılavuz, yem imalatçılarının teknik bilgilerinin yeterli düzeyde korunması ile ürün bileşimine ilişkin bilgilerin çiftçilere doğru ve anlamlı bir şekilde verilmesi arasında doğru bir dengeyi kurar. 26 Kasım 2013 Taiex Ankara, Türkiye 15

26 Kısaltmaların önerilen kullanımları Ek VI Bölüm I, paragraf 1: Aşağıdaki katkı maddeleri ilgili yasal tasarrufta tanımlandığı gibi özel isimleriyle ve fonksiyonel grubun adı veya kategorisi ile listelenir... Sorun: Belirli yem katkı maddelerinin / fonksiyonel gruplarının isimlerinin çok uzun olması, bu nedenle açıklık hususunda potansiyel bir sorunun varlığı. Katkı maddesi kesin kimliğinin kayıt numarası ile verilmesi sebebiyle kesin isme ihtiyaç olmaması. Kısaltmaların kullanılması halihazırda DG Sanco tarafından yasadışı olarak kabul edilmektedir ancak gelecekte mevzuat tadil edilirken bu husus değerlendirilecektir. 26 Kasım 2013 Taiex Ankara, Türkiye 16

27 Etiketlerin uygunluğunun artırılması - bu hususta fikir verecek örnekler: Fonksiyonel gruplar ve katkı maddelerinin kısaltmalarına yönelik tavsiyeler verilir: Örnekler: Schizosaccharomyces pombe (ATCC 5233) tarafından üretilen 4a Phytase / EC : 4a1640 Phytase olarak kısaltılır. Benzer etkiye sahip olan vitaminler, pro-vitaminler ve kimyasal olarak iyi tanımlanmış maddeler: Vitaminler veya Vitaminler ve benzerleri" olarak kısaltılır. 26 November 2013 TAIEX Ankara Turkey 17

28 İddialar (EC) 767/2009 sayılı Tüzük Madde Kasım 2013 Taiex Ankara, Türkiye 17

29 İddia yönetimi Kurallara Ek I, taleplere ilişkin yeni yasal çerçevenin nasıl yorumlanacağı hususunda rehberlik eder. ( (EC) 767/2009 sayılı Tüzük Madde 13) Bu gibi iddiaların alıcı açısından anlamlı olduğunu temin etmek için kullanıma yönelik kilit ilkeler ve koşullar burada listelenmiştir: İddiaların türü/doğası Doğrulamaya yönelik gereklilikler İddialara yönelik örnekler 26 Kasım 2013 Taiex Ankara, Türkiye 18

30 Ürüne Yönelik İddiaların Değerlendirilmesi Bir iddia, yeterli düzeyde ispat edilmediği hallerde, yanıltıcı olarak değerlendirilir. Alıcılar iddiaların doğruluğu hususunda şüphelerini yetkili otoritelerin ilgisine sunma hakkına sahiptir. İddialar hususunda şüpheler olması halinde, Üye Devletler konuyu değerlendirilmek üzere Komisyon'a sunulabilir. 26 Kasım 2013 Taiex Ankara, Türkiye 19

31 İddiaların İspatlanması Bir iddianın ispatlanması aşağıdakilerden bir veya daha fazlasını içerebilir: Formülasyona ilişkin kanıtlar / analitik veriler İzin verilen yem katkı maddesinin kullanımı Bilimsel literatür (meslektaş incelemesinden geçmiş makaleler) Dünya çapında tanınan otoritelerin bilimsel görüşleri ve yayımları Örneğin, EFSA (Avrupa Gıda Güvenliği Kurumu), FDA (Gıda ve İlaç Kurumu), ulusal yem/gıda otoriteleri Araştırma & Geliştirme denemeleri Harici (tedarikçiler de dahil olmak üzere) Kurum içi Saha denemeleri Uzun süreli ve iyi bilinen kullanımlar Denemeler iddia edilen etkiyi elde etmek için asgari alım/ katılım oranına ilişkin bilgileri içerir. Bu oran uygulamada karşılanmalıdır. 26 Kasım 2013 Taiex Ankara, Türkiye 20

32 Karma yeme yönelik iyi etiketleme uygulaması Taslak AB Kuralları İddiaların sınıflandırılması Yem karakteristiği Sonuç İddia Yalnızca yem iddiası Fonksiyonel iddia Hayvanın performansına yönelik iddia Hayvansal ürünlerinin kalitesine yönelik iddialar Canlı hayvan yönetimine / çevreye yönelik iddialar Yemin görünümü (fiziksel ve/veya işlenmiş) Bileşimi Özel yem maddeleri vurgulanmışsa*) Yemin besine dair karakteristikleri Besin içeriği ve/veya profili Yemin fonksiyonu Yem katkı maddesi Özel bir besinsel amaca yönelik yem *) Etikette söz konusu yem maddesinin (maddelerinin) yüzdesinin zorunlu beyanını gerektirir 26 Kasım 2013 Taiex Ankara, Türkiye 21

33 İşleve / performansa / çevreye yönelik iddialarının ispatlanması Bir yem katkı maddesinin varlığına ilişkin iddialar, katkı maddesine izin veren tüzükteki fonksiyonel grupla ilgili olmalıdır; Normalde markaya özel bir onay gerektiren fonksiyonla bağlantılı iddialara, yem katkı maddesine bu amaç doğrultusunda izin verilmediği sürece müsaade edilmez; Yetkilendirilmede belirtilmeyen (ve normalde markaya özgü onaya tabi olmayan) bir katkı maddesinin fonksiyonlarına ilişkin iddialar, doğru bir şekilde ispatlandığında ve yem katkı maddesi birincil olarak, yetkilendirildiği fonksiyon için kullanıldığı sürece ortaya atılabilir. Yem maddeleri veya besinler veya yem maddelerinin özellikleriyle ilgili iddialar tam ispat gerektirir. 26 Kasım 2013 Taiex Ankara, Türkiye 22

34 İşleve / performansa / çevreye yönelik iddialarının ispatlanması Bilimsel kanıt aşağıdaki durumlar için gereklidir: Eylemin türünün belirlenmesi; Psikolojik etkinin kanıtı; örneğin, kan parametrelerinin doğrudan ölçümü, rumen flora ve VFA'lar (uçucu yağ asitleri), kemik yoğunluğu vb. ve bunun yem içeriği veya özelliğiyle bağlantısı; İddia edilen özellik/ eylem türü/ üretim veya psikolojik yanıt arasındaki ilişkinin kanıtı; Her durumda, iddia edilen etkiyi sağlamak için yem, gerekli seviyede yem maddesi veya besin içermelidir. 26 Kasım 2013 Taiex Ankara, Türkiye 23

35 İşleve / performansa / çevreye yönelik iddialarının ispatlanması Kurallara göre: gelişebilir... iddiasında bulunmak için en azından 1 kez deneme A (monogastrikler için P<0,05 ; geviş getirenler için P<0.1) gerekir. Gelişir... iddiasında bulunmak için en azından 3 istatistik deneme A (monogastrikler için P<0,05; geviş getirenler için P<0.1) gerekir. P-değerleri: aynı kriterler AB kapsamında monogastrikler (tek mideliler) ve geviş getirenlere yönelik yem katkı maddelerinin onayı için geçerlidir. A ) Deneme bilgi kaynağı demektir. (detaylar için 20. slayta bakınız. örneğin meslektaş incelemesinden geçmiş yayımlar) 26 Kasım 2013 TAIEX Ankara Türkiye 25

36 Geçmiş olaylar / Sonraki adımlar Geçmişteki ve bugünkü olaylar 2009/2010 yılında FEFAC ve COPA-COGEPA tarafından Kuralların Hazırlanması DG Sanco'ya Haziran 2010, Kasım 2010, Mayıs 2011 ve Eylül 2013'te teslim edilen çeşitli taslaklar 2013 yılı Ekim ayında SCoFCAH'da ele alınmıştır. Aralık 2013/ Ocak 2014'te SCoFCAH'da değerlendirmek üzere 2013 yılı Ekim ayında öngörülen sorular ve değerlendirmelerin ele alınması yılı Şubat ayında kabul edilmesi? Sonraki adımlar (EC) 767/2013 sayılı Tüzük üzerinde yapılacak değerlendirmenin kabul edilmesi (yem katkı maddelerinin beyanına karşı etkin madde, yem katkı maddelerinin kısaltılması, tatlandırıcı karışımlar, her türe yönelik azami katkı maddesi seviyesi) Yem katkı maddelerine yeniden izin verilmesiyle ilgili yeni etiketleme gerekliliklerine dair devam eden tartışma (MHA, tatlandırıcılar vb.) 26 Kasım 2013 Taiex Ankara, Türkiye 24

37 Ana hatlar I. Karma yemlerin etiketlenmesine yönelik iyi uygulama kılavuzu II. Yem maddelerinin Birlik katalogu III. Kimyasal kirliliklerde azami içerik Ek: Yem maddelerinin kayıt altına alınması - yem maddelerinin AB'ye ihracatıyla ilgilenenlere yöneliktir 26 Kasım 2013 Taiex Ankara, Türkiye 25

38 Kataloga yönelik yasal dayanak AB yem maddeleri Katalogu: (EC) No 767/2009 sayılı Tüzük Madde 24 ile oluşturulmuştur; yem maddelerine ilişkin kapsamlı olmayan bir listedir ve piyasa şeffaflığını artırmyı amaçlayan ihtiyarı bir araçtır. AB yem maddeleri Katalogunun ilk versiyonunu oluşturan (EC) 242/2010 sayılı Tüzük (EC) 767/2009 sayılı Tüzük Madde 26: AB yem maddeleri Katalogunun güncellenmesine yönelik inisiyatif yem zinciri operatörlerindedir. Son söz AB otoritelerindedir. 26 Kasım 2013 Taiex Ankara, Türkiye 26

39 Kataloga karşı yem maddelerinin kaydı Yem maddesinin statüsü Katalog Otoriteler tarafından onaylanmıştır Avrupa Birliği Resmi Gazetesinde yayımlanma Teminat yok Kayıt Listeleme inisiyatifi yem zincirinde yer alan AB kuruluşları Bireysel operatörler İçerik kapsamlı girdiler Detaylı girdiler Süreçte kimyasal kirliliklerin varlığına yönelik tolerans Katalogda belirtiliyorsa evet Hayır Etiketleme kuralları İhtiyaca özel Kapsamlı (Ek V) Yem katkı maddelerine yönelik ön izin gerekmez (yem katkı maddelerine karşı) Katalog ve kayıt arasında ilişki yok Kayıttan kataloga otomatik transfer yok 26 Kasım 2013 Taiex Ankara, Türkiye 27

40 AB Yem Zinciri Görev Ekibi Yem sektöründe 39 AB kuruluşu Mahsul tedarikçileri ( COPA-COGECA) Tüccarlar (COCERAL) Gıda, biyoyakıt ve diğer endüstrilerden tedarikçiler Mineral/ kimyasal yem maddeleri Birincil gıda işlemesi (öğütücüler, nişasta endüstrisi, şeker endüstrisi, işlenmiş hayvan proteinleri ve yağları, süt yan ürünleri vb.) İkincil gıda işlemesi Biyoyakıt endüstrisi Alg endüstrisi Fermantasyon endüstrisi Yem maddelerinin kullanıcıları (COPA -COGECA, FEFAC, FEDIAF (pet hayvanı yemi) 3 Koordinatör : CEFS, COPA-COGECA ve FEFAC 26 Kasım 2013 Taiex Ankara, Türkiye 28

41 Kriterler Kapsamlı olmayan katalog seçim demektir. Güvenlik bir kriter değil ön koşuldur. İlkeler: Piyasadakileri yansıtır İşlenebilir boyut Mümkün olması halinde kapsamlı girdiler ( örneğin bitkisel katı ve sıvı yağlar) Kimyasal olarak iyi tanımlanmış yem maddelerinde daha ayrıntılı (mineral yem maddeleri,«gri-bölge» ürünleri) Tutarlılık (kriterler arasında aynı düzeyde detay) Küçük piyasalarda ve/veya yerel piyasadaki yem maddelerinden kaçınılmalıdır. 26 Kasım 2013 Taiex Ankara, Türkiye 29

42 Hayvan beslenmesine yönelik faydalar ve Avrupa yem pazarı İyileştirilmiş şeffaflık ve izlenebilirlik Söz konusu işlem/ köken bakımından şeffaflık Yem maddesinin statüsü hususunda güvenlik (gri bölge) Hayvan beslenmesi Yem maddelerinin özellikleri hususunda şeffaflık artırılmıştır. "alışılmadık" yem maddelerinin besin değerlerinin anlaşılmasını sağlar. Ürün güvenliği (ikincil etki) Daha doğru risk değerlendirmesi için temel oluşturur. Ancak aşağıdaki koşullarda Operatörlerin Katalogun isimlendirmelerini kullanmaları halinde (İyi etiketleme uygulamaları kurallarının taslağında FEFAC ve COPA- COGECA tarafından tavsiye edilmektedir.) Otoritelerin mevzuatlarında/uyarılarında Katalogun isimlendirmelerine atıfta bulunmaları halinde Katalogdaki isimlendirmeleri kullanınız 26 Kasım 2013 Taiex Ankara, Türkiye 30

43 İlk güncelleme 2008 yılı sonundan 2010 yılı Ekim ayına kadar (EC) 575/2011 sayılı Tüzük (yürürlüğe girişi 5 Temmuz 2011) Revize edilen AB Katalogu 3 temel bölümden oluşur: Bir başlangıç (giriş, yem maddelerinin Kataloga dahil edilmesine yönelik düşünceler, zorunlu beyanların nasıl okunması gerektiğine ilişkin açıklamalar, yem maddelerinin geçirdiği sonraki süreçleri isimde belirtme olasılığı) İşlemleri içeren bir sözlük (yaklaşık 50 yeni işlem eklenmiştir); Güncel bir yem maddeleri listesi (yaklaşık olarak 400 ek girdi); (EC) 242/2010 sayılı Tüzük kapsamındaki liste ile karşılaştırıldığında benzer şekilde yapılandırılmış yem maddelerinin güncel bir listesi Yem maddesi kategorisi; 4 sütun (Kimlik numarası, Yem maddesinin adı, Tanımlama, Zorunlu beyanlar) 26 Kasım 2013 Taiex Ankara, Türkiye 31

44 2010 yılından beri 2 güncelleme 2 güncelleme Haziran (EC) 575/2011 Tüzük 2013 Ocak - (EC) 68/2013 sayılı Tüzük Değişiklikler Yeni işlemler Yeni girdiler Mevcut girdilerin güncellenmesi Yem maddelerindeki işleme yardımcıları ve kimyasal kirliliklerin kalıntılarına yönelik azami sınırların belirlenmesi 26 Kasım 2013 Taiex Ankara, Türkiye 32

45 Kilit güncelleme: Yağ asitlerinin 4 girdiye ayrılması Sayı İsim Tanımlama Zorunlu beyanlar Önerilen değişiklikler: Kimyasal damıtmayla ortaya çıkan asit yağları Fiziksel damıtmayla ortaya çıkan yağ asidi damıtıkları Bölünmeyle ortaya çıkan işlenmemiş yağ asitleri 22 Bölünmeyle ortaya çıkan saf damıtılmış yağ asitleri 22 Hayvansal ve bitkisel ürünlerin alkali yoluyla asitten arındırılması esnasında elde edilen, sulu safhanın sonradan gelen ayrışması ile asitleştirmenin takip ettiği, mono ve digliserid, lesitin ve lif gibi serbest yağ asitlerini, katı ve sıvı yağları ve tohumların, meyvelerin veya hayvan dokularının doğal bileşenlerini içeren ürün. Hayvansal ve bitkisel ürünlerin damıtma yoluyla asitten arındırılması esnasında elde edilen ve mono ve digliserid, lesitin ve lif gibi serbest yağ asitlerini, katı ve sıvı yağları ve tohumların, meyvelerin veya hayvan dokularının doğal bileşenlerini içeren ürün. Katı/ sıvı yağ bölünmesi yoluyla elde edilen ürün. Bu, tabiatı gereği C6-C24, alifatik, linear, monokarboksilik, doymuş ve doymamış işlenmemiş yağ asitlerini içerir. Hidrojenlenmeden 50 ppm'ye kadar Nikel içerebilir. Potansiyel olarak katı/sıvı yağ bölünmesinden ayrıca hidrojenlenmeden işlenmemiş yap asitlerinin damıtılması ile elde edilen ürün. Bu, tabiatı gereği saf damıtılmış C6-C24, alifatik, monokarboksilik, doymuş ve doymamış yağ asitlerini içerir. Hidrojenlenmeden 50 ppm'ye kadar Nikel içerebilir. (22) Kullanılan yağ asitlerini belirtmek için isim tadil veya takviye edilir. işlenmemiş yağ nem > % 1 ise nem > % 1 ise işlenmemiş yağ işlenmemiş yağ nem > % 1 ise işlenmemiş yağ nem > % 1 ise 26 Kasım 2013 Taiex Ankara, Türkiye 33 33

46 Diğer kilit güncelleme Yağlı tohum küspesi/ ekspelleri girdilerinin 2'ye ayrılması, örneğin: Soya küspesi: Özütleme ve uygun ısıl işlem sonrasında soya fasulyesinden elde edilen yağ imalatı ürünü. (Üreaz aktivitesi maksimum 0.4 mg N/g dk.) Rumen korumalı olabilir. Soya küspesi yemi: Özütleme ve uygun ısıl işlem sonrasında soya fasulyesinden elde edilen yağ imalatı ürünü. (Üreaz aktivitesi maksimum 0.4 mg N/g dk.) %1 oranına kadar kullanılmış ağartma toprağı ve filtre yardımcısı (örneğin;diyatomik toprak,amorf silikatları ve silis, fillosilikatlar ve selülozik veya ahşap lifler) ve entegre kırma ve damıtma tesislerinden işlenmemiş lesitinleri içerebilir. Rumen korumalı olabilir. 26 Kasım 2013 Taiex Ankara, Türkiye 34

47 Katalogun üç versiyonunun karşılaştırılması Sayısı İlk versiyon ( 242/2010 sayılı Tüzük İkinci versiyon (İlk güncelleme) (575/ 2011 sayılı Tüzük) Üçüncü versiyon (İkinci güncelleme) (68/2013 sayılı Tüzük) İşlemler Yem maddeleri Kasım 2013 Taiex Ankara, Türkiye 35

48 Ana hatlar I. Karma yemin etiketlenmesine yönelik iyi uygulama kılavuzu II. Birlik yem maddeleri katalogu III. Kimyasal kirliliklerde azami içerik Ek: Yem maddelerinin kayıt altına alınması - yem maddelerinin AB'ye ihracatıyla ilgilenenlere yöneliktir 26 Kasım 2013 Taiex Ankara, Türkiye 36

49 Yasal hüküm (EC) 767/2009 sayılı Yönetmelik Ek I (1) uyarınca: " (EC) 183/2005 sayılı Tüzük Madde 4'te atıfta bulunulan iyi uygulama uyarınca, Madde 24'te atıfta bulunulan Katalogda belirli bir maksimum içerik belirlenmediği sürece, yem maddeleri imalat işlemlerinden ve işleme yardımcılarından kaynaklanan kimyasal kirliliklerden ari olur. 26 Kasım 2013 Taiex Ankara, Türkiye 37

50 Sorunlar Kapsam: İşlem sırasında ortaya çıkan kimyasallar? İşleme yardımcıları? potansiyel yüzlerce madde «Ari olma»: İşleme yardımcılarının tanımında ilgili maddelerin bulunma ihtimaline yer verilir: «kasıtsız ancak teknik olarak kaçınılmaz kalıntılara sebep olabilir...» Katalogda listelenmeyen yem maddeleri «tolerans» için elverişli değildir. 26 Kasım 2013 Taiex Ankara, Türkiye 38

51 Korunan ilkeler Birincil olarak işleme yardımcıları ile sınırlı olan kapsam Standart maksimum içerik: 0.1% w/w «Özel maksimum içerik katalogda belirtilmediği sürece kimyasal kirlilikler % 0.1 oranının altındadır.» İstenmeyen maddeler, yem katkı maddeleri veya pestisit mevzuatlarında belirtilen diğer sınır değerlere halel getirmeksizin Yem maddelerinde 0.1% oranından düşük olan seviyelerde mevcut olabilen kimyasal kirliliklerin kapsamlı olmayan listesinin sunulması önceki gıda maddelerinde kimyasal kirliliklere ilişkin «arilik» gerekliliğinin istisnaları 26 Kasım 2013 Taiex Ankara, Türkiye 39

52 Gelecekte karşılaşılacak zorluklar - Katalog Üçüncü güncelleme 2014 yılı Sonbaharı Üçüncü ülke operatörlerinden kimyasal kirliliklerin varlığına ilişkin bilgilerin toplanması Bir işlem yoluyla yem maddelerinin isimlerine ek gelme olasılığı düşünülerek gereksiz girdilerin çıkarılması Katalogdaki yeni girdilere yönelik taleplerin yönetimi 26 Kasım 2013 Taiex Ankara, Türkiye 40

53 Gelecekte karşılaşılacak zorluklar - Kayıt Yem maddeleri kayıt siteminin kalite yönetimi Yasadışı/yanıltıcı/yanlış girdiler hususunda otoritelerle işbirliği Kataloga aktarılmak üzere taleplerin yönetimi 26 Kasım 2013 Taiex Ankara, Türkiye 41

54 İlginiz için teşekkürler! Sorunuz var mı?

55 Ek

56 Ana hatlar I. Karma yemlerin etiketlenmesine ilişkin iyi uygulama kılavuzu II. Birlik yem maddeleri katalogu III. Kimyasal kirliliklerde azami içerik Ek: Yem maddelerinin kayıt altına alınması - yem maddelerinin AB'ye ihracatıyla ilgilenenlere yöneliktir 26 Kasım 2013 Taiex Ankara, Türkiye 44

57 Peki ya katalogda yoksa? Bir yem maddesini kataloga koyma kararı AB kuruluşlarınındır. Katalogda yer almamaları için iki sebep: Katalogdaki hiçbir girdiye uymuyorsa Bir girdinin özelliklerine uyuyorsa ancak kataloga uygun olarak etiketlenmemişse (örneğin başka bir isim altında pazarlanıyorsa) Katalogda bulunmamanın anlamı: Analitik bileşenlerin standart kurallara göre etiketlenmesi (Ek V) Kimyasal kirlilik kalıntıları konusunda toleranssızlık (2012 yılından itibaren) İlgili sicile bildirim 26 Kasım 2013 Taiex Ankara, Türkiye 45

58 Yasal çerçeve 767/2009 sayılı Yönetmelik Madde 24.6: Katalogda listelenmemiş bir yem maddesini ilk kez piyasaya süren bir kişi, söz konusu yem maddesinin kullanımını derhal Madde 26(1)'de atfedilen Avrupa yem işletmeleri sektörlerinin temsilcilerine bildirir. Avrupa yem işletmeleri sektörünün temsilcileri bu gibi bildirimlerin kaydını internette yayımlar ve ilgili kayıtları düzenli olarak günceller. Hedef: pazar şeffaflığını artırmaktır. Yem maddelerinin ön izin sistemi olarak kabul edilmez. 26 Kasım 2013 Taiex Ankara, Türkiye 46

59 Çevrimiçi kayıt 1 Eylül 2010 tarihinden bu yana sitesinde ulaşılabilir olan çevrimiçi bildirim aracının geliştirilmesi. 20 Avrupa yem işletmeleri sektörü 26 Kasım 2013 Taiex Ankara, Türkiye 47

60 Yem Maddelerinin Çevrimiçi Kaydı: Sunum sayfası 26 Kasım 2013 Taiex Ankara, Türkiye 48

61 Yem Maddelerinin Çevrimiçi Kaydı: Kayıt sayfası 26 Kasım 2013 Taiex Ankara, Türkiye 49

62 Yem Maddelerinin Çevrimiçi Kaydı: Bildirim formu sayfası 26 Kasım 2013 Taiex Ankara, Türkiye 50

63 Yem Maddelerinin Çevrimiçi Kaydı: Yol gösterici ilkeler Avrupa yem işletmeleri sektörlerinin temsilcileri bildirimde verilen bilgilerin geçerliliğinin "ön kontrolünü" yapma yetkisine sahip olmadığı için sicilde listelenen bilgiler bildirimde bulunan yem işletme operatörünün sorumluluğundadır. Sicilde bir yem maddesinin varlığı, FBO'nun sorumluluğunda bulunan bir yem maddesi gibi, söz konusu yem maddesinin kullanımının yasal statüsüne ve güvenliğine ilişkin herhangi bir bilgi vermez. Sicilde belirtilenden başka bir yolla bildirim (mektup, e-posta, faks vb.) kabul edilemez. Sicile yapılan bir bildirim, ilgili yem maddesinin AB yem maddeleri Katalogunda listelenmesi için yapılmış bir başvuru değildir. Yasal yükümlülüklere ilişkin sorular yetkili otoritelere sunulmalıdır. 26 Kasım 2013 Taiex Ankara, Türkiye 51

64 Yem Maddelerinin Çevrimiçi Kaydı: Bildirim prosedürü Bildirimde bulunan bir yem işletmesi operatörü aşağıdakileri yapmalıdır: Piyasaya sürdüğü yem maddesinin adının listelenip listelenmediğine bakmak için AB resmi Katalogunu kontrol etmek Yem maddesi Katalogda listelenmemişse: Yem maddesinin adının listelenip listelenmediğine ve yem maddesinin Sicilde bahsedilen özellikleri karşılayıp karşılamadığına bakmak için çevrimiçi Kayıt sayfasını kontrol etmek; Yem maddesinin adı Sicilde listelenmişse, ancak yem maddesinin özellikleri Sicilde bahsedilenleri karşılamıyorsa kişi yeni bir bildirimde bulunur (aynı isim fakat yeni özelliklerle) Yem maddesinin adı Sicilde hiçbir şekilde bulunmuyorsa kişi yeni bir bildirimde bulunur (yeni bir isim ve yeni özelliklerle). 26 Kasım 2013 Taiex Ankara, Türkiye 52

65 Yem Maddelerinin Çevrimiçi Kaydı: Kalite Yönetimi Madde 24(6):... Avrupa yem işletmeleri sektörleri bu gibi bildirimlerin kaydını internette yayımlar ve kaydı düzenli olarak günceller. Bir bildirimi reddedebilir/silebilir miyiz? Bu yasal olarak mümkün değildir! Kabul edilen kalite yönetimi prosedürü: Yasadışı, yanıltıcı veya yanlış girdilerin oy birliği ile tespit edilmesi Başvuranlardan girdilerini geri çekmeleri/tadil etmelerinin istenmesi Başvuran herhangi bir adım atmıyorsa, başvuranın detayları DG SANCO'ya iletilir. Uzun, kaynak gerektiren bir süreç. Başvuranlardan nispeten olumlu tepkiler. 26 Kasım 2013 Taiex Ankara, Türkiye 53

66 Kısaltmalar SCoFCAH: Gıda Zinciri ve Hayvan Sağlığı Daimi Komitesi EFSA: Avrupa Gıda Güvenliği Kurumu FDA: Gıda ve İlaç Kurumu MHA: Metiyonin Hidroksi Analog COCERAL: Avrupa Tahıl, Pirinç, Yem maddeleri, Yağlı tohumlar, Zeytinyağı, Katı ve Sıvı Yağ ve Tarımsal Tedarik Ticareti FEDIAF: Avrupa Pet Hayvanı Gıdaları Endüstrisi Federasyonu CEFS: Avrupa Şeker İmalatçıları Komitesi 26 Kasım 2013 Taiex Ankara, Türkiye 54

67 GDO (Genetiği Değiştirilmiş Organizmalar) ve AB yem endüstrisi Alexander Döring Genel Sekreter FEFAC (Avrupa Yem İmalatçıları Federasyonu)

68 Alınan dersler AB karma yem üretiminin %85'i "GDO içerir" olarak etiketlenir. Avrupa onay sisteminin eşzamansızlığı AB karma yem endüstrisinin tedarikine yönelik kalıcı bir tehdittir. "Genetiği değiştirilmiş" (GD) olmayan pazarı tedarik etmek ise çok daha zordur. 26 Kasım 2013 TAIEX Ankara Türkiye 2

69 Avrupa Birliği'nin protein tedariğini ithal etmesi gerekmektedir Kasım 2013 TAIEX Ankara Türkiye 3

70 İhracat yaptığı ülkeler de büyük ölçüde GDO'ları benimsemiştir yılında ihracatı yapan ülkelerde GDO lu ürünlerin payı 26 Kasım 2013 TAIEX Ankara Türkiye Kaynak: ISAAA 4

71 Farklı ülkelerdeki bütün Brezilya soyası arazilerinde genetiği değiştirilmiş ürün payı (Ocak 2013) Ülke/Ürün 2009/ / / /13 Parana soyası Mato Grosso soyası Brezilya soyası %66 %83 %85 %87 %55 %66 %68 %82 %70 %85 %87 %89 Kaynak: Expedicao Safra Gazeta do Povo 26 Kasım 2013 TAIEX Ankara Türkiye 5

72 Asenkron onaylar AB karma yem endüstrisinin tedarikine yönelik kalıcı bir tehdittir. AB büyük bir mısır ithalatçısı değildir. Bu nedenle AB onayı mısıra yönelik tohum şirketleri için mutlak bir öncelik olmayabilir. Teknik çözüm ( (EC) 619/2011 sayılı Tüzük): tohumu çoğaltmak mümkündür ancak tohum şirketleri bu çoğaltmayı beklemek zorunda olmadıkları için bunun ters bir etkisi de vardır. 26 Kasım 2013 TAIEX Ankara Türkiye 6

73 Asenkron onaya bağlı olan AB hayvan çiftçileri için ekstra maliyet 2007/2008 yıllarında AB 5 milyon ton CGF (mısır glüten yemi) /DDGS (kurutulmuş damıtık mısır+ çözünür maddeleri) ikame etmek durumunda kalmıştır $ ekstra maliyet (ton başına 120) 840 milyon $ AB 10 milyon ton mısır ithal etmek zorunda kalmıştır. - Ton başına 70 $ ekstra maliyet: 700 milyon $ AB, 50 milyon ton AB tahılı tüketmiştir. - Ton başına 50 $ ekstra maliyet milyon $ (sınırlı NGFI tedariki nedeniyle AB fiyatlarında artış) AB toplam yem ekstra maliyeti, 2007/2008: milyon $ AB toplam yem ekstra maliyeti, 2008/2009: 1 milyon $ AB toplam yem ekstra AA maliyeti: milyon $ 26 Kasım 2013 TAIEX Ankara Türkiye 7

74 Mısır ile karşılaştırıldığında, AB soya pazarında daha büyük bir oyuncudur ancak etkisi azalmaktadır. Çin onaylarının biyoteknoloji pazarlama politikasındaki rolü giderek artmaktadır. 26 Kasım 2013 TAIEX Ankara Türkiye 8

75 AB genelinde genetiği değiştirilmemiş yem talebinin temel özellikleri Genetiği değiştirilmemiş karma yem pazarı AB düzeyinde niş bir pazar olmaya devam etmektedir: karma yem pazarının %15'inden de azı. Ülkeler arasında büyük farklılıklar. Avrupa Birliği nin protein tedariki için ithalata bağımlı olması genetiği değiştirilmemiş tedarikler için bir tehdittir. Genetiği değiştirilmiş mısırların hızlı küresel gelişimi genetiği değiştirilmemiş karma yemin endüstriyel yönetimini daha karmaşık ve pahalı duruma getirmiştir. 26 Kasım 2013 TAIEX Ankara Türkiye 9

76 2013 yılı Mart ayından bu yana Avrupa'ya genel bakış Genetiği değiştirilmemiş karma yem talebi olan ülkeler Genetiği değiştirilmemiş yeme yönelik önemli bir talebi olmayan ülkeler Eksik bilgiler Çoğunlukla 1 türün yön verdiği talep Birden fazla türün yön verdiği talep 26 Kasım 2013 TAIEX Ankara Türkiye 10

77 Genetiği değiştirilmemiş yem talebine yönelik temel faktörler %75 stabil % stabil % artan %10 artan < % 1 % 20 stabil % 90 stabil %100 stabil % 90 stabil %100 stabil %100 stabil % 90 stabil < %10 stabil %30 %30 < %10 stabil %50 azalan %80 büyüyen %100 stabil % 90 stabil %50 stabil <% 5 artan 26 Kasım 2013 TAIEX Ankara Türkiye 11

78 Genetiği değiştirilmemiş karma yemin pazar payı 26 Kasım 2013 TAIEX Ankara Türkiye 12

79 Avrupa'ya genel bakış: genetiği değiştirilmemiş yem talebine yönelik temel faktörler Kanatlı eti, perakendecilerin talebi üzerine AB düzeyinde genetiği değiştirilmemiş ürünler için temel faktördür. Nisan 2013: Birleşik Krallıkta yeni bir gelişme. Birkaç büyük süpermarket, genetiği değiştirilmemiş yemlere dayalı kanatlı etlerine yönelik talebe yer vermiştir. Bu da yalnızca Birleşik Krallığa yönelik olmayan yeni standartların oluşturulması potansiyelini ortaya çıkarmıştır. İddialar: Genetiği değiştirilmemiş soyanın kaynak kullanımında sürekli artan zorluklar ve genetiği değiştirilmemiş soyanın sabit bir şekilde azalan hacminin temiz elleçlenmesinde artan zorluklar nedeniyle sürekli artan fiyatlandırmaya yönelik umut, kanatlı etinin fiyatlandırılmasının potansiyel olarak artmasına ve aynı zamanda temiz bir genetiği değiştirilmemiş ürün tabanlı beslenme olduğu iddia edilen tedarikte güvenirliğin azalmasına yol açmaktadır. Sonuç: Bu gibi bir gelecek senaryosuna dayanarak 2013 yılı Nisan ayında genetiği değiştirilmemiş yeme dayanan kanatlı eti için talebe yer vermişlerdir. Tüketiciye mesaj: Biz pek çok organik et ürünü satıyoruz. Genetiği değiştirilmemiş yem tabanlı et ürünleri istiyorsanız bunları satın alınız. Süt şirketlerinin talebi üzerine sağmal inekler için genetiği değiştirilmemiş yeme yönelik artan bir talep mevcuttur. İnek üretiminde genetiği değiştirilmemiş yeme yönelik talep daha azdır. 26 Kasım 2013 TAIEX Ankara Türkiye 13

80 Genetiği değiştirilmemiş yem üretiminin fizibilitesi ve maliyeti

81 Genetiği değiştirilmemiş yem üretiminin fizibilitesi ve maliyeti Doğrudan maliyetler Dolaylı maliyetler 26 Kasım 2013 TAIEX Ankara Türkiye 15

82 Genetiği değiştirilmemiş yemlerin doğrudan maliyetleri 26 Kasım 2013 TAIEX Ankara Türkiye 16

83 Genetiği değiştirilmemiş SBM (soya küspesi) primi Tarihi eğilim: prim maliyetinde artış ( yılları arasında +5 /t ve yılları arasında +30 /t) Son zamanlardaki eğilim: prim maliyetinde artış ( yılları arasında /t) Gelecek tahmini: beklenen artışlar ( genetiği değiştirilmemiş soya küspesine yönelik primin 2014 yılında /t aşması beklenmektedir.) İlk artış: Brezilya'da genetiği değiştirilmiş ürün yetiştirilmesine izin verilmesi İkinci artış: etiketleme kuralları (1829/2003), genetiği değiştirilmemiş ürünlerin perakende satış politikası Üçüncü artış: genetiği değiştirilmemiş soya küspesinin azalan hacmi ve zincirde temiz elleçlemenin artan maliyeti Hindistan alternatif bir tedarikçi olabilir ancak kalite önemli bir sorundur ve iyileştirilmelidir. Pazar giderek artan primi ödemeyi reddedebilir. 26 Kasım 2013 TAIEX Ankara Türkiye 17

84 yılları arasında genetiği değiştirilmemiş soya küspesi primi Uzun vadeli sözleşmeler için 2011 yılının sonunda yaklaşık +40 /t yılında +65 /t civarında istikrarlı artışlar 2013 yılında +85 /t civarında devam eden artışlar İkinci el pazarında büyük değişimler ( 100 /tona kadar) Beklenmedik talep artışını karşılamanın maliyeti çok yüksektir! Uzun vadeli taahhüt gereklidir ancak bu gerçekten çok zordur. (düşük hacim/ düşük hacimlerin temiz işlenmesi) Soya küspesi fiyatları ile bağlantılı olması şart değildir. Yalnızca genetiği değiştirilmemiş yem ile ilgili olan maliyet değil! 26 Kasım 2013 TAIEX Ankara Türkiye 18

85 Bir yem değirmeni nasıl işler? DOZAJ ÖĞÜTME KARIŞTIRMA ŞURUP YAPIMI YÜKLEME TORBALAMA UFALAMA ELEME KAPLAMA PELET HALİNE GETİRME 26 Kasım 2013 TAIEX Ankara Türkiye 19

86 Bir yem değirmeni nasıl işler? Yem değirmenleri farklı türler için farkı tarifler üretir. Özel yöntemler veya yem değirmenleri çoğunlukla ekonomik olarak uygulanabilir değildir. Bütün tarifler için aynı makineler kullanılır: nakil teknik olarak kaçınılmazdır. 26 Kasım 2013 TAIEX Ankara Türkiye 20

87 Zincirde 6 temel kaygı söz konusudur 1. Birincil yem maddelerinde bitkisel kirlilikler 2. Depolama sırasında taşıma ve birincil yem maddelerinin nakli 3. Yem maddesinin işlenmesi sürecinde taşınması 4. İşlenmiş yem maddesinin depolanması, elleçlenmesi ve taşınması 5. Yem değirmeninde taşınması 6. Karma yeme yapılan analizler 26 Kasım 2013 TAIEX Ankara Türkiye 21

88 Yem değirmenindeki taşınmanın sonuçları Sonuçlar taşınma nedeniyle analitik sonuçları etkiler. Üretim hattının yıkanması maliyetlidir ve kapasiteyi tüketir. özellikle de genetiği değiştirilmemiş yem hacmi azalırsa ( daha çok vardiya/ seri başına daha az hacim) Analitik sonuç ile GDO yem maddesinin miktarı arasındaki bağlantı 26 Kasım 2013 TAIEX Ankara Türkiye 22

89 Karma yeme yapılan analizler Karma yemde az miktarda soya küspesi ile daha düşük performans. Tutarsız sonuçların payı önemlidir. Standart sapma ve yayılma, % 0.9 eşiğine uyum sağlama konusunda risk alınamayacak kadar önemlidir. Genetiği değiştirilmemiş etiketleme yasal sorumluluğu ve karma yem imalatçılarının ekonomik maliyetini artırır. 26 Kasım 2013 TAIEX Ankara Türkiye 23

90 Genetiği değiştirilmemiş yemlerin gizli maliyetleri (soya küspesine yönelik genetiği değiştirilmemiş ürün primi hariçtir) Özel silolar Süreçte dizilim Durulama ve temizleme Analiz İdari maliyetler... Toplam: + 25 ila 30 / ton: maliyetleri aşması gerekir! 26 Kasım 2013 TAIEX Ankara Türkiye 24

91 Sonuç olarak Müşterilerin seçme hakkı olmalıdır tüketici ekstra maliyetleri ödemeye istekli olmalıdır. tüketici istekli olmayabilir Yasal kesinlik ihtiyacı Bir ölçüye kadar genetiği değiştirilmemiş karma yem üretmesi durumunda yem imalatçısının taahhüdü Genetiği değiştirilmemiş yem maddelerinin kullanılması- temel kriterler Genetiği değiştirilmemiş yem maddelerinin güvenilir bir tedarik zinciri olmalıdır. Taşınmadan kaçınmak için en iyi uygulamalar HACCP'de(Tehlike Analizi ve Kritik Kontrol Noktaları) genetiği değiştirilmiş ürünlere daha fazla odaklanılması Önemli sorular varlığını sürdürmektedir: Pazar gelişimi!? 26 Kasım 2013 TAIEX Ankara Türkiye 25

92 İlginiz için teşekkürler Sorunuz var mı?

93 Yeme ilişkin AB gerekliliklerinin uygulanmasında karşılaşılan zorluklar ve fırsatlar Gıda ve Veterinerlik Ofisi (FVO) tarafından AB Üyesi Devletlerde yürütülen denetimlerden alınan dersler Yem hususunda TAIEX çalıştayı Ankara, Kasım 2013 Health and Consumers

94 Biraz arka plan... Ekonomik ve Mali İlişkiler Çevre İletişim Tarım ve Kırsal Kalkınma Enerji Bütçe Eğitim ve Kültür Avrupa Birliği kamu hizmeti Diğerleri... İstihdam Sosyal İlişkiler ve Dahil Edilme Genel Müdürlük A Genel Müdürlük B Genel Müdürlük C Genel Müdürlük D Genel Müdürlük E Genel Müdürlük F Genel Müdürlük G (SANCO) Gıda ve Veterinerlik Ofisi (FVO) Health and Consumers 2

95 Biz kimiz? Sağlık ve Tüketici Genel Müdürlüğü'nde (DG SANCO) Gıda ve Veterinerlik Ofisi (FVO) * Health and Consumers 3

96 Ne yaparız? Biz aşağıdaki alanlarda AB mevzuatı/ standartları ile uyumu (veya denkliği) onaylarız: gıda ve yem güvenliği, hayvan ve bitki sağlığı, hayvan refahı organik çiftçilik, korunan cinsler tıbbı cihazlar, aktif farmasötik maddeler Health and Consumers 4

97 Süreçte neredeyiz? Sorumluluklarımızın 3 katmanı: FVO yetkili otoritelerin, AB standartlarının uygulanmasını ve bunların uygulamada kullanılmasını sağladığının onaylanması Ulusal Otoriteler Operatörler AB standartlarını uygulamak için resmi kontrollerin yapılması AB standartlarının uygulanması (birincil sorumluluk) Health and Consumers 5

98 Bunu nasıl gerçekleştiriyoruz? Sistem denetimleri NEDEN? Yürürlükte olan bir sistem var mı? HAYIR NEDEN? EVET HAYIR NEDEN? İşe yarar mı? EVET HAYIR İşe yarar mı? EVET Health and Consumers 6

99 Resmi kontrollere yönelik etkili bir sistem Health and Consumers 7

100 AB Üye Devletlerinde yem denetimleri 225/2012 sayılı Tüzük Dioksin gözetimlerinin değerlendirilmesi FVO kontrolleri için yasal zemin 882/2004 ve 183/2005 sayılı Tüzükler 767/2009 sayılı Tüzük Dioksine ilişkin alt seriler yem denetimlerinin 1. serileri yem denetimlerinin 2. serileri yem denetimlerinin 3. serileri seri : Resmi incelemeler ve onay ruhsatı 2. seri: Yem mevzuatına ilişkin resmi kontroller 3. seri : Zincir boyunca tehlike tespiti ve risk yönetimi Health and Consumers Dioksin krizi (İrlanda) Dioksin krizi (Almanya) 8

101 Bağlam: yaşanan olaylar Dioksin krizleri yem sektörünün geleneksel olmayan tarafı yem kaynak kullanımı/etiketlenmesi Mali kriz resmi kontrollerde etkili kazanımlar operatörlere yönelik katma değer Health and Consumers 9

102 Zorluk Risk odaklı resmi kontroller etkili bir şekilde nasıl düzenlenir? Health and Consumers 10

103 Fırsat: bütün yem zincirinin bilgisini artırmak (yani klasik operatörlerin ötesine geçmek) Health and Consumers 11

104 Peki bu nasıl başarılabilir? (1) resmi kontrollerde elde edilen bilgileri kullanınız Diğer yetkili otoriteler ile iletişim içinde olunuz yem kaynakları (ve varış yerleri) yem olarak etiketleme (veya etiketlememe) gıda, ABP, endüstri, çevre vb.. kurumların listesini kullanınız Health and Consumers

105 Peki bu nasıl başarılabilir? (2) doğru kaynak kullanımının neden önemli olduğunu açıklayınız operatörlerin doğru kaynak kullanımını ispatlamalarını zorunlu tutunuz. çıkarımlar hususunda farkındalık yaratmak listeleri veya örneğin onay veya ruhsatın nüshası gibi diğer yolları kullanma endüstri ile müzakere ediniz. yem maddelerinin kaynak olarak kullanılması hususunda zorluklar Health and Consumers

106 Bütün yem zincirine ilişkin bilgiler neden bu kadar önemlidir? çünkü bu şekilde aşağıdakileri elde etmek mümkündür: Yem kurumlarından alınan yem maddeleri Onaylanmamış kurumlardan alınan katkı maddeleri 14 Health and Consumers

107 Bütün yem zincirine ilişkin bilgiler neden bu kadar önemlidir? çünkü bu şekilde aşağıdakileri elde etmek mümkündür: Endüstriyel faaliyetler de yürüten kurumlardan alınan yağlar Yem zincirine yan ürünler gönderen gıda operatörleri 15 Health and Consumers

108 Bütün yem zincirine ilişkin bilgiler neden bu kadar önemlidir? çünkü bu şekilde aşağıdakileri elde etmek mümkündür: Çiftliklere satış yapan, katkı maddelerinin ön karışımlarının imalatçıları Sonuç: uyumlu veya uyumlu olmayan yem 16 Health and Consumers

109 Fırsat: operatörlerin öz-kontrollerinin etkili bir şekilde değerlendirilmesi (1) Risklerin aşağıdaki amaçlarla anlaşılması: operatörlerin ve zincirin gerçekliğini öğrenmek, dış çevrenin farkında olmak (örneğin, ürünlerle ilişkili maliyetler ) Örneklendirme programından ileriyi görmek, Öz-kontrollerle ilgili gerçekçi ve uyumlu beklentilere sahip olmak, HACCP (Tehlike Analiz ve Kritik Kontrol Noktaları) ile entegrasyon sağlamaya çalışmak, Health and Consumers 17

110 Fırsat: operatörlerin öz-kontrollerinin etkili bir şekilde değerlendirilmesi (2) planlanan düzenlemelerin yerine getirilip getirilmediğinin kontrol edilmesi resmi kontrollerin çapraz kontrol sonuçları öz-kontrollerin operatörlerin sorumluluğunda olduğunu unutmayın (örneğin; resmi kontroller, öz- kontrollerin yerine geçmemelidir.) özendirici en iyi uygulama Health and Consumers 18

111 Fırsat: HACCP odaklı prosedürlere ilişkin gözetimin iyileştirilmesi Esnekliğe vurgu yapmak kalite kontrolleriyle entegrasyon sağlamaya çalışmak ( öz-kontroller de dahil olmak üzere) Health and Consumers 19

112 Fırsat: HACCP odaklı prosedürlere ilişkin gözetimin iyileştirilmesi amaca uygun olup olmadığını kontrol etmek kapsamlı tehlike teşhisi uygun risk yönetim stratejileri HACCP'nin operatörlerin sorumluluğunda olduğunu unutmamak Health and Consumers 20

113 Fırsat: HACCP odaklı prosedürlere ilişkin gözetimin iyileştirilmesi (örnekler) genelleyicidir belirli bir operatör türüne göre uyarlanmamıştır Health and Consumers 21

114 Fırsat: HACCP odaklı prosedürlere ilişkin gözetimin iyileştirilmesi (örnekler) fazla CCP odaklıdır. uygulamada kullanılmaz. Health and Consumers 22

115 Fırsat: HACCP odaklı prosedürlere ilişkin gözetimin iyileştirilmesi (örnekler) kapsam bakımından kısıtlıdır. Health and Consumers küçük kurumlar için bilhassa zordur. 23

116 Fırsat: yem güvenliği/ kalite programlarının kullanılması Yeni, geleneksel olmayan operatörlerin işleyişine ilişkin bilgi toplamak Çabaların tekrarından kaçınmak ve sinerji yaratmaya çalışmak Diğerlerinin bakış açılarını anlamak, Health and Consumers 24

117 Yararlı linkler FVO'ya ilişkin daha fazla bilgi için FVO bireysel raporları Yem mevzuatına ilişkin resmi kontroller hususundaki denetimlerin genel bir raporu ( ) Health and Consumers 25

118 FVO'nun görünüşü Health and Consumers 26

119 FVO yem ekibi Sorunuz var mı? Health and Consumers

120 Yem Güvenliği ve Yem Hijyeni AB Düzenleyici Çerçevesine Genel Bakış Yem Hijyeni Uygulamasına Dair Taiex Çalıştayı 26 ve 27/11/2013- Ankara Dr S.COULON- DG Sanco G4 Birimi

121 Avrupa Birliği 28 Ülkeden Oluşan Bir Birlik 28 ÜYE DEVLET BELÇİKA, FRANSA, ALMANYA, İTALYA, LÜKSEMBURG, HOLLANDA DANİMARKA, İRLANDA, BİRLEŞİK KRALLIK YUNANİSTAN PORTEKİZ, İSPANYA AVUSTURYA, FİNLANDİYA, İSVEÇ 57 ADAY DEVLET: 201 KIBRIS, ÇEK CUMHURİYETİ, ESTONYA, MACARİSTAN, LİTVANYA, LETONYA, MALTA, POLONYA, SLOVAKYA, SLOVENYA BULGARİSTAN, ROMANYA HIRVATİSTAN 3 ADAY OLMASI MUHTEMEL DEVLET: İZLANDA, KARADAĞ, SIRBİSTAN, ESKİ MAKEDONYA YUGOSLAV CUMHURİYETİ, TÜRKİYE ARNAVUTLUK, BOSNA HERSEK, KOSOVA 2

122 AB PAZARI 50 yıllık barış, paylaşılan değerler, uzlaşma 500 milyon vatandaşla birlikte Tek Pazar Mallar ve ürünler için dünyanın en serbest pazarı Ekonomik istikrar: Ticaretin %70'i AB içidir

123 AB HUKUKUNUN UYGULANMASI Her Üye Devlet, AB hukukunun kendi yasal sistemine uygulanmasından sorumludur (belirli bir tarihten önce uygulama önlemlerinin kabul edilmesi, uygunluk ve doğru uygulama). Avrupa Komisyonu AB hukukunun bütün Üye Devletlerde uygulandığını temin etmekten sorumlu kuruluştur. Komisyon, tespit ettiği ihlal göstergelerine veya bir şikayete yanıt olarak gerekli gördüğü adımları atar. 4

124 Yem Hijyeni: gıda hijyenine benzer bir yaklaşım (EC) 178/2002 sayılı Tüzük: Genel Gıda (ve Yem) Yasası Yetkili Otoriteler Yem işletmelerinin otoriteleri (EC) 882/2004 sayılı Tüzük: Resmi Kontrollere Yönelik Genel Kurallar (EC) 183/2005 sayılı Tüzük: Yem Hijyenine Yönelik Gereklilikler

125 Yem Hijyeni Geçerli (EC) 178/2002 sayılı Tüzük (genel gıda/yem Yasası), örneğin, bilimsel temel, tedbiri ilke, şeffaflık, yem işletme operatörlerinin birincil sorumlulukları, izlenebilirlik... (EC) 882/2004 sayılı Tüzük (resmi kontrol) risk temelini ve uygun sıklıkla belgelendirilmiş prosedürleri, kontrol personelinin eğitimini, yürütme yetkilerini ve önlemleri (eylemler, yaptırımlar) uygular; Komisyonun Gıda ve Veterinerlik Ofisi'nin özel görevleri (EC) 183/2005 sayılı Tüzükteki daha özel kurallar

126 Yem hijyenine ilişkin mevzuat tarihli ve 183/2005 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü Bu Tüzük aşağıdaki hususlar için gereklilikleri ortaya koyar: yem hijyeni; yemlerin izlenebilirliği; kurumların kayıt altına alınması ve onaylanması. 7

127 Yem Hijyeninin Kapsamı (FHR) Bu Tüzük aşağıdakileri kapsar: Birincil üretimden yemlerin piyasaya sürülmesine kadar bütün aşamalarda, yem işletmeleri operatörleri, Gıda üreten hayvanların beslenmesi, İthalat/ihracat koşulları, 8

128 Yem Hijyenine ilişkin 183/2005 sayılı Tüzük: temel konular Pet hayvanı yemlerinin perakende satışı hariç olmak üzere, bütün yem üretim zincirindeki işletme operatörlerinin sorumluluğu altındaki iyi hijyen uygulamaları ve yem güvenlik gereklilikleri Birincil üretim ve ilgili faaliyetler hariç olmak üzere HACCP (Tehlike Analizi ve Kritik Kontrol Noktası) ilkelerine dayanan prosedürler Kayıt altına alma veya onaylama İyi uygulama kılavuzu İthalat koşulları: Üye Devlet yeterliliği

129 FHR (Yem Hijyeni Tüzüğü) Değerlendirmeleri Aşağıdaki hususlara ilişkin detaylı hükümler içerir: Yem İşletme Operatörlerinin (FBO) Kayıt altına alınması Yem İşletme Operatörlerinin Onaylanması HACCP Birincil üretim için hijyen kuralları Birincil üretim dışında hijyen kuralları Hijyene ve HACCP'ye ilişkin İyi Uygulama Kılavuzu İthalat/ihracat koşulları, Dioksinin izlenmesi 10

130 Genel Yükümlülükler Madde 4 1. Yem işletmeleri operatörleri, kendi kontrollerindeki bütün üretim, işleme ve dağıtım aşamalarının, Topluluk mevzuatı, bu mevzuatla uyumlu ulusal yasalar ve iyi uygulamalara uygun olarak yürütüldüğünü temin eder. Bilhassa bu Tüzükte ortaya koyulan ilgili hijyen gerekliliklerinin yerine getirildiğini temin ederler. 2. Gıda üreten hayvanları beslerken, çiftçiler önlem alırlar ve yemin, hayvan ve hayvansal ürünlerin biyolojik, kimyasal ve fiziksel kirlilik riskini makul seviyede düşük tutmak için prosedürler kabul eder. 11

131 Kapsamın istisnaları (I) Çok fazla istisna yoktur. (a) özel yerel yem üretimi: (i) özel yerel tüketim için ayrılan gıda üreten hayvanlarına yönelik; (ii) gıda üretimi için ayrılmayan hayvanlara yönelik; (i) özel yerel tüketim için ayrılan gıda üreten hayvanların beslenmesine yönelik; 12

132 Kapsamın istisnaları (II) (c) gıda üretimi için ayrılmayan hayvanların beslenmesi; (d) küçük miktarlarda birincil üretim yemlerin üretici tarafından yerel düzeyde yerel çiftliklerde kullanılmak üzere doğrudan tedariki (e) pet hayvanı yemlerinin perakende satışı. 13

133 İstisnalar ne anlama gelir: Bu istisnaların bazıları önemlidir: İş veya eğlence amaçları için beslenen atlara ayrılan binalar Pet hayvanlarının yemlerini satan süpermarketler ve küçük dükkanlar Pet hayvanları (kediler ve köpekler) bulunan meskenler Ancak bu Tüzüğün kapsadığı işletme aralığı potansiyel olarak çok geniştir... 14

134 Tanımlar yem hijyeni tehlikeleri kontrol etmek ve bir yemin planlanan kullanımını da hesaba katarak, hayvanlar tarafından tüketilmeye uygunluğunu garanti altına almak için gerekli olan önlemler ve koşulları ifade eder; yem işletme operatörü, mevcut Tüzüğün gerekliliklerinin, kontrolleri altındaki yem işletmeleri kapsamında karşılandığını temin etmekle sorumlu gerçek veya tüzel kişiyi ifade eder; 15

135 Tüzük kapsamındaki faaliyetlerin örnekleri Yem malzemesi ithalatçıları, imalatçıları ve satıcıları (aracıları) Katkı maddeleri ve ön karışım ithalatçıları, imalatçıları ve satıcılar (aracılar) Karma yem ithalatçıları, imalatçıları ve satıcıları. Hayvan yemlerine yönelik gıda satan veya tedarik eden gıda imalatçıları örneğin, bira atıkları, şarap atıkları, biçimsiz bisküviler. yemleri ve yem ürünlerini taşıyan nakliye şirketleri.

136 Tüzük kapsamındaki faaliyetlerin örnekleri Çiftlikler Katkı maddelerinin kullanıldığı yemleri karıştıran çiftlikler Yem için ekin yetiştirilmesi ve/veya satılması Kendi hayvanlarını beslemesi

137 Resmi kontroller Yem ve gıdalar güvenli ve besleyicidir. Bu hedefe ulaşıldığından emin olmak için AB mevzuatı, yemlerin ve gıdaların kalitesine ve güvenliğine ilişkin bir dizi temel ve özel kural içerir. Üye Devletler yem ve gıda yasasını, hayvan sağlık ve refah kurallarını uygular ve ilgili gerekliliklerin bütün üretim, işleme ve dağıtım aşamalarında işletme operatörleri tarafından yerine getirildiğini izler ve onaylar. Bu amaca yönelik resmi kontroller düzenlenir.

138 RESMİ YEM KONTROLLERİ 19

139 RESMİ YEM KONTROLLERİ (FOC) Çoklu Yıllık Ulusal Kontrol Planının (MANCP)bir parçasıdır. Mevcut yem yasasını izler. Risk temelli olarak yürütülür. Bütün Yem İşletme Operatörlerini/bütün yem türlerini/bütün yem ticaretini kapsar. Yeterli ve tutarlı kontrol faaliyetleri altında yürütülür. Uygun numune alma ve analitik yöntemlerini kullanır. Acil Durum Planlarını öngörür.

140 Resmi Yem Kontrolleri (FOC): AB mevzuatı YEM HİJYENİ 183/2005 sayılı Tüzük 183/2005 YEM PİYASASI 767/2009 sayılı Tüzük 767/2009 ile uyumluluk TÜZÜK KONTROLÜ 882/2004 sayılı Tüzük YEM KATKI MADDELER İ 1831/2003 sayılı Tüzük 1831/2003 İSTENMEYEN MADDELER DİĞERLERİ GMO TSE ABP KALINTILARI VB. GENEL GIDA YASASI 178/2002 sayılı Tüzük

141 RESMİ YEM KONTROLLERİ: Risk değerlendirmesi Hayvan Yem Sektörünün Haritasının Çıkarılması Riskli Yem İşletme Operatörlerinin, geliştirilen faaliyet türüne ve özelliklerine göre tanımlanması Sektörün kritik noktalarının belirlenmesi HACCP sistemlerinin ve/veya kalite kontrol planlarının zayıf noktaları Önceki sonuçlar ve vakalar RASFF bildirimleri ve acil durum önlemleri Uyumsuzluğun göstergesi olabilecek herhangi bir bilgi Gri alanların belirlenmesi

142 FOC: Kontrol faaliyetleri, yöntem ve teknikleri Bazı uygun kontrol yöntem ve teknikleri şöyledir: Yem İşletme Operatörleri tarafından yürürlüğe koyulan kontrol sistemlerinin incelenmesi ve bu incelemelerin sonuçları Aşağıdaki unsurların denetimi: - Yem İşletmeleri Operatörlerinin yemlerinin yanı sıra tesis ve ekipmanlarının da denetimi - Yem malzemeleri, katkı maddeleri, ön karışımlar, işleme yardımcıları ve yemin hazırlanması/üretimi için kullanılan diğer ürünler veya içeriklerin denetimi - Temizleme ve bakım ürünleri ve süreçleri ile pestisitler - Etiketleme, sunum ve reklamcılık Yem hijyenine ilişkin kontroller İyi İmalat Uygulamaları (GMP), İyi Hijyen Uygulamaları (GHP), Tehlike Analizi ve Kritik Kontrol Noktaları (HACCP) ve diğerlerine ilişkin prosedürlerin değerlendirilmesi Yemle uygunluğun değerlendirilmesiyle ilgili olabilecek yazılı materyallerin ve diğer kayıtların incelenmesi Kontrol faaliyetlerinin düzgün bir şekilde belgelendirilmesi ve verimliliğin onaylanması

143 FOC: Numune alma ve analiz Resmi yem kontrolleri bağlamında kullanılan numune alma yöntemleri ve analitik yöntemler ilgili Topluluk kurallarına uyar. 27 Ocak 2009 tarihli ve (EC) 152/2009 sayılı Tüzük resmi yem kontrolüne yönelik numune alma ve analiz yöntemlerini ortaya koyar. Hiçbir kural mevcut değilse analiz yöntemleri, uluslararası örgütler (CEN veya ISO) veya planlanan amaca uyan veya mümkün mertebe onaylanmış bilimsel protokollere uygun olarak geliştirilmiş diğer yöntemler tarafından belirlenir. Resmi numunelerin analizi sürecine dâhil olan laboratuvarlar EN ISO/IEC standardına uygun olarak değerlendirilir ve akredite edilir.

144 Yem İşletmelerinin Onaylanması/Kayıt Altına Alınması Onay Ek IV'te belirtilen onaya tabi olan işletmeler (kurumlar) - daha yüksek risk Belirli katkı maddelerinin/ön karışımlarının imalatçılarını ve dağıtımcılarını içerir (vitaminler ve iz elementleri, koksidiostatlar, mikroorganizmalar...) Faaliyete başlamadan önce gerekli olan ön denetim

145 Yem İşletmelerinin Onaylanması/Kayıt Altına Alınması Onay Ek IV'te belirtilen onaya tabi olan işletmeler (kurumlar) - daha yüksek risk Belirli katkı maddelerinin/ön karışımlarının imalatçılarını ve dağıtımcılarını içerir (vitaminler ve iz elementleri, koksidiostatlar, mikroorganizmalar...) Faaliyete başlamadan önce gerekli olan ön denetim

146 Kayıt / onay Kayıt Birçok yem işletmesi bu kategoride olacaktır. Kayıt altına alma, çoğunlukla kurumları gelecekteki denetimlere yönelik tespit etmenin bir yoludur. Ancak şirketler yalnızca kayıtlı yem işletmelerinden yem satın alabilirler. 27

147 Yem İşletmelerinin Yükümlülükleri Birincil üretim seviyesinde faaliyet gösteren yem işletmeleri Ek I'deki hükümlere uymak zorundadır. Diğer faaliyetlerde bulunan yem işletmelerine Ek II uygulanır. Gıda üreten hayvanları besleyen çiftçiler Ek III'e uymalıdır. HACCP'nin uygulanması (birincil üreticiler hariç olmak üzere)

148 Ek 1, 2 veya 3? Madde 5 Özel yükümlülükler 1. Birincil seviyede yemin üretimi faaliyetlerinde ve aşağıdaki ilgili faaliyetlerde: (a) birincil ürünlerin, üretim yerinde nakliyesi, saklanması ve taşınması; (b) birincil ürünleri bir üretim yerinden bir kuruma teslim etmek için nakliye faaliyetleri; (c) silaj katkı maddeleri hariç olmak üzere katkı maddeleri veya katkı maddeleri ön karışımları kullanılmaksızın, yemin özel gereklilikler doğrultusunda karıştırılması yem işletme operatörleri, yürütülen faaliyetlerle ilgili olması durumunda Ek I'deki hükümlere uyar. 29

149 Ek 1, 2 veya 3? Madde 5 Özel yükümlülükler 2. Silaj katkı maddeleri dışındaki katkı maddeleri veya bunların ön karışımları kullanılırken yemin özel gereklilikler doğrultusunda karıştırılması dahil olmak üzere paragraf 1'de atıfta bulunulanların dışındaki faaliyetlerde yem işletmeleri operatörleri, yürütülen faaliyetlerle ilgili olması durumunda Ek II'deki hükümlere uyar. Yem ticaretine yüksek etki: premiks kontra tamamlayıcı yem Madde 6 Madde 5 (1)'de atıfta bulunulanlardan farklı faaliyetler yürüten yem işletme operatörleri, HACCP ilkelerine dayanan daimi yazılı bir prosedür veya prosedürleri yürürlüğe koyar, uygular ve sürdürür. 30

150 Madde 5 Özel yükümlülükler Ek 1, 2 veya 3? Çiftçiler, gıda üreten hayvanları beslerken Ek III'te ortaya koyulan hükümlere uyar. 31

151 Ek I Ek (1) Tehlikelerden kaçınmak için yürütülen faaliyetler; Üretilen ve kontaminasyon ile bozulmaya karşı korunan ürünler; Kayıt tutma. Ek II Tesisler ve Ekipmanlar; Personel; Üretim; Kalite Kontrol; Muhafaza ve Nakliye; Dokümantasyon; Şikayet ve Ürünün Geri Çağrılması.

152 Ekler (2) Ek III İyi Hayvan Besleme Uygulaması (Yasası): Merada otlatma; Ahır ve Besleme Ekipmanları Gereklilikleri; Yem ve Su; Personel.

153 İyi uygulama kılavuzları Topluluk kılavuzları ve ulusal kılavuzlar İyi uygulama ve HACCP uygulamaları Yem sektörü Teşvik etme, geliştirme, yayma Gönüllü Tebliğ 34

154 Üçüncü Ülkelerden İthalat- I Madde 23 Genel Gıda Yasası: Madde 11: yemlerde eşdeğerlik Yeni sistem: ülkelerin ve kurumların listesi, eşdeğerlik 35

155 Üçüncü Ülkelerden İthalat- II Önceki sistemin sürdürülmesi: AB'de oluşturulan temsilcilik ("denetçi"): - Üçüncü Ülke Kurumunun AB mevzuatına uygun olduğunu beyan eder. - İthal edilen ürünlerin bir kaydını tutar. Önemli Not: Üçüncü Ülke temsilcilerinin konsolide AB listesi mevcut değildir. Madde 33'ten sapma yoluna giderek ve Madde 23 (1) a) ve (b)'de öngörülen listelerin hazırlanması sürecinde ithalatlar, 98/51/EC sayılı Direktif Madde 6'da ortaya koyulan koşullar uyarınca yetkilendirilmeye devam eder. 36

156 183/2005 sayılı Tüzük Madde 24: uygulanabilir geçici önlemler (= 98/51/EC sayılı Direktif Madde 6) AB'de oluşturulan temsilcilik ("denetçi") Avrupa Komisyonuna genel bir rapor sunan ulusal yetkili otoritelere: temsil ettiği kurumlar hususunda bilgi verir; AB kurallarına uygunluğu beyan eder.

157 Avrupa Birliğinden Üçüncü Ülkelere İhracat - Madde 25 - Yem Hijyeni Tüzüğü Gıda üretimi amacıyla beslenmeyen hayvanlara yönelik yemler de dahil olmak üzere, üçüncü ülkelerde piyasaya sürülmek üzere Toplulukta üretilen yemler, (EC) 178/2002 sayılı Tüzükte Madde 12'nin hükümlerine uymalıdır. 38

158 Diğer hükümler RASFF Gıda üretimi için beslenmeyen hayvanlara yönelik yemleri kapsama Cezalar Üye Devletler Cezaların ihlali hususunda kurallar koyar Uygulandıklarını temin eder Etkili, orantılı ve caydırıcı olmasını sağlar İlgilileri bu hususta bilgilendirir 39

159 Yürütme Otoritelerine Yönelik Eğitim Yetkili Otoritenin hükümleri yetkili uzmanlıkla uygulandığını temin etme ihtiyacı Yürütme otoritelerine yönelik bilinçlendirme eğitimleri; HACCP'ye ilişkin eğitim Onay/Kayıt Sistemlerinin Kurulması Listelerin yayımlanması/sürdürülmesi, sistemlerin askıya alınması/yürürlükten kaldırılması Üye Devlet ve Dünya - Daha Güvenli Gıda için Daha İyi Eğitim Projesi ( )

160 Yürütme Otoritelerine Yönelik Eğitim Yetkili Otoritenin hükümleri yetkili uzmanlıkla uygulandığını temin etme ihtiyacı Yürütme otoritelerine yönelik bilinçlendirme eğitimleri; Mevzuatın güncellenmesi/haccp'ye ilişkin eğitim Onay/Kayıt Sistemlerinin Kurulması Listelerin yayımlanması/sürdürülmesi, sistemlerin askıya alınması/yürürlükten kaldırılması Üye Devlet ve Dünya - Daha Güvenli Gıda için Daha İyi Eğitim Projesi ( )

161 Gıda Hijyenine dair 183/2005 sayılı Tüzük: günümüze kadar uygulanması AB kılavuzlarının gelişimi: zafer! Gıda Zinciri ve Hayvan Sağlığı Daimi Komitesi tarafından onaylanan 5 kılavuz AB kılavuzlarının dağıtımı ve uygulanması: daha fazla teşvik edilecektir. Yemde mikrobiyolojik kriterler (Salmonella) :HACCP prosedürleri kapsamında operatörler tarafından yetersiz uygulamalar söz konusu ise AB inisiyatifi

162 SON GELİŞMELER Yem Hijyeni Mevzuatı yaşayan bir belgedir! Komisyon'un Daimi Komite Prosedürü değiştirilebilir (Scofcah). DEVAM EDEN Ulusal iyi uygulama kurallarının veya Topluluk iyi uygulama kurallarının kabul edilmesi Mikrobiyolojik kriterler.

163 Daha Fazla Bilgi için: Genel Bilgiler: c.europa.eu/food/fvo/index_en.cfm Gıda ve Veterinerlik Ofisi: /2003 sayılı Tüzük: L:2005:035:0001:0022:EN:PDF edhygiene/guide_goodpractice_en.print.htm

164 İlginiz için teşekkürler

165 BMELV Almanya daki Resmi Yem Kontrolleri - AB Yem Hijyeni ve Yem Pazarlama Tüzüğünün uygulanmasına ilişkin deneyimler Dr. Sabine Kruse Federal Gıda Tarım ve Tüketiciyi Koruma Bakanlığı Ankara, Kasım 2013

166 BMELV 2 Almanya'daki resmi yem kontrolleri Yem Kontrol Planının Uygulanması Kurumların risk değerlendirmeleri Yem Hijyen Tüzüğünün Uygulanması Kayıt ve onay Kılavuz ve rehberler Çiftlikte uygulama Yem Pazarlama Tüzüğünün Uygulanması Güvenlik ve pazarlanabilirliğin kontrolü Ürünlerin sınıflandırılması İddiaların ispatlanması

167 BMELV 3 Almanya'daki resmi yem kontrolleri 16 Federal Devlet ("Eyaletler") ile birlikte POLONYA hükümetleri ve parlamentoları kendi eyalet anayasaları çok farklı boyutlar (404 km2 70,000 km2) farklı sayıda nüfus ( ) çok farklı mali bütçe

168 BMELV 4 Almanya'daki resmi yem kontrolleri Avrupa mevzuatı (EC) 178/2002 sayılı Tüzük (EC) 1831/2003 sayılı Tüzük (EC) 183/2005 sayılı Tüzük (EC) 882/2004 sayılı Tüzük (EC) 767/2009 sayılı Tüzük Alman mevzuatı Gıda ve Yem Yasası Yem Tüzüğü Federal Devletler ("Eyaletler") Yem kontrolüne yönelik yetkili otoriteler ve yem mevzuatının uygulanması Kontrolün düzenlenmesi ve yürütülmesi

169 BMELV 5 Almanya'daki resmi yem kontrolleri Yem Üretimi 82 milyon tahıla eşdeğer birimler % 53 ot, yem ve silaj % 25 karma yem Çiftliklerde % 22 tahıl ve diğerleri % 92'si Almanya'da üretilmiştir % 8 ithalat (bilhassa yağlı tohumlardan elde edilen ürünler) Karma yem üreticileri 319 ile > 500 ton/yıl Karma yem üretimi milyon ton/yıl

170 BMELV 6 Yem Kontrol Planının Uygulanması (EC) 882/2004 sayılı Tüzük Madde 41 "(EC) 178/2002 sayılı Tüzükte Madde 17 (2)'nin, hayvan sağlığı ve refahına ilişkin kuralların ve bu Tüzükte Madde 45'in etkili bir şekilde uygulanmasını temin etmek için her Üye Devlet tek bir entegre çok yıllı ulusal kontrol planı (MANCP) hazırlar." Almanya'nın Çok Yıllı Ulusal Kontrol Planı Almanya için 1 Genel plan Eyaletlerin 16 planı

171 BMELV Yem Kontrol Planının Uygulanması Siyasi strateji Yasal Dayanak Yem üretimi ve kullanı mı Kurumlar Ürünler Kontrol programı Risk Değerlendirme si: Laboratuarlar Personel Bütçe Mali kapasiteler ve personel kapasiteleri

172 BMELV 8 Yem Kontrol Planının Uygulanması Kurumların kontrolü Ürünlerin kontrolü süreç kontrolü, faaliyetlerin kontrolü, dokümanların, kayıtların, sertifikaların kontrolü Risk tabanlı yem katkı maddeleri, istenmeyen maddeler, yasaklanmış maddeler, pestisit kalıntıları, yemin etiketlenmesi, iddialar

173 BMELV 9 Yem Kontrol Planının Uygulanması Almanya da 2012 yılında yapılan resmi kontrollerin sayısı kurumların denetimleri yem numuneleri analizler pestisit kalıntı analizi

174 BMELV 10 Almanya'daki resmi yem kontrolleri Yem Kontrol Planının Uygulanması Kurumların risk değerlendirmeleri Yem Hijyen Tüzüğünün Uygulanması Kayıt ve onay Kılavuz ve rehberler Çiftlikte uygulama Yem Pazarlama Tüzüğünün Uygulanması Güvenlik ve pazarlanabilirlik kontrolü Ürünlerin sınıflandırılması İddiaların ispatlanması

175 BMELV 11 Kurumların risk değerlendirmeleri 2012 yılında kaydedilen ve kontrolü yapılan kurumların sayısı Kontrol edilmiş kuruluşlar Yem üreticileri Dağıtımcılar Kaydedilmiş kurumların toplamı karma yem, katkı maddesi veya ön karışım üreticileri yem maddelerinin üreticileri perakendeciler depocular, nakliyeciler Çiftçiler çiftçiler Diğerleri 367 örneğin, veterinerler, üçüncü ülkelerin temsilcileri Toplam

176 BMELV 12 Kurumların risk değerlendirmeleri Kurumların risk değerlendirmesine ilişkin kriterler Puan sistemi: Şirket türü Üretim miktarı Kalite güvence sistemleri HACCP (Tehlike Analizi ve Kritik Kontrol Noktaları) kavramı Tesisler, binalar ve ekipmanlar Tesis sertifikaları Kontrollerin sonuçları (şikayetler) x ağırlık faktörü = risk puanları

177 BMELV 13 Kurumların risk değerlendirmeleri Risk grubu Risk puanları Kontrol sıklığı 1. Grup 0-40 puan > 3 yıl 2. Grup puan 3 yıl 3. Grup puan 2 yıl 4. Grup puan yılda bir 5. grup puan 9 ayda bir 6. grup puan 6 ayda bir 7. grup puan 3 ayda bir

178 BMELV 14 Kurumların risk değerlendirmeleri Çiftçiler Ticaret Koksidiostatlı karma yem üreticileri

179 BMELV 15 Almanya'daki resmi yem kontrolleri Yem Kontrol Planının Uygulanması Kurumların risk değerlendirmeleri Yem Hijyen Tüzüğünün Uygulanması Kayıt ve onay Kılavuz ve rehberler Çiftlikte uygulama Yem Pazarlama Tüzüğünün Uygulanması Güvenlik ve pazarlanabilirliğin kontrolü Ürünlerin sınıflandırılması İddiaların ispatlanması

180 BMELV 16 Yem Hijyen Tüzüğünün Uygulanması BMELV/BVL Paydaşlar Çalışma grupları Yetkili otoriteler Bilim adamları

181 BMELV 17 Kayıt ve onay Kayıt kılavuzu Kaydedilmesi veya onaylanması gereken yem işletme operatörü ve çiftçi gruplarının tanımlanması Kapsam dışındaki faaliyetlerin tanımlanması Bilimsel durumlarda örnekler vasıtasıyla kayıt prosedürünün açıklanması Gruplara yönelik gerekliliklerin Tüzüğe göre açıklanması Kılavuz internet sitesinde yayımlanmaktadır: df? blob=publicationfile

182 BMELV 18 Kayıt ve onay Kayıt numarası (sadece dahili) AB Tüzüğüne göre kimlik numarası (izin) Yem işletmesinin adı veya ticari adı Yem işletmesinin adresi Yetkili otorite İşletme faaliyetlerinin Arazi kimlik kodu: A,B, C... farklı faaliyetler, 1,2,3,... farklı yem kategorileri Toplamda kurum, bunlardan tanesi çiftlik. Resmi kayıt

183 BMELV 19 Almanya'daki resmi yem kontrolleri Yem Kontrol Planının Uygulanması Kurumların risk değerlendirmeleri Yem Hijyen Tüzüğünün Uygulanması Kayıt ve onay Kılavuz ve rehberler Çiftlikte uygulama Yem Pazarlama Tüzüğünün Uygulanması Güvenlik ve pazarlanabilirliğin kontrolü Ürünlerin sınıflandırılması İddiaların ispatlanması

184 BMELV 20 Kılavuz ve rehberler Aşağıdakileri üreten, bunların ticaretini yapan veya bunları piyasaya süren kurumların kayıt altına alınması ve yetkilendirmesine yönelik kılavuzlar: yem maddeleri yem katkı maddeleri ön karışımlar karma yemler Her kılavuzda iki kısım vardır: üreticiler tüccarlar Resmi kontrollere yönelik kontrol listeleri Bu kılavuzlar internet sitesinde mevcuttur: spflicht/fm_zulassungsregistrierungspflicht_node.html

185 BMELV 21 Kılavuz ve rehberler Yem İşletme operatörlerinin kaydı ve yetkilendirmesine yönelik kılavuzlar HACCP'nin uygulanmasına ilişkin bir kılavuz ile tamamlanır: HACCP ilkeleri HACCP ilkelerinin uygulanması Risk değerlendirmesi ve CCP'lerin tanımlanması HACCP'nin kontrolü Resmi kontrollere yönelik kontrol listeleri Bu kılavuz internet sitesinde mevcuttur: olle_und_anwendungen_des_haccp_konzeptes.pdf? blob=publicationfile&v=5

186 BMELV 22 Kılavuz ve rehberler Belirli yem işletme operatörlerinin kaydına ve yetkilendirilmesine yönelik kılavuzlar izlenebilirlik sistemlerinin uygulanmasına ilişkin bir kılavuz ile tamamlanır: İlkeler Uygulama Dokümantasyon Kontrol Resmi kontrollere yönelik kontrol listeleri Bu kılavuz internet sitesinde mevcuttur: arkeit.pdf? blob=publicationfile&v=2

187 BMELV 23 Kılavuz ve rehberler Hayvanların içme suyuna yönelik oryantasyon programı biyolojik gereklilikler kimyasal gereklilikler Oryantasyon programı internette yayımlanır: alitydrinkingwater.html

188 BMELV 24 Kılavuz ve rehberler Yemin mikrobiyolojik kalitesine ilişkin oryantasyon programı Küflerin ve diğer mikroorganizmaların (patojenler hariç olmak üzere) sınıflandırılması ve yemin kalite derecelerinin tanımı. Oryantasyon programı internet sitesinde yayımlanır:

189 BMELV 25 Almanya'daki resmi yem kontrolleri Yem Kontrol Planının Uygulanması Kurumların risk değerlendirmeleri Yem Hijyen Tüzüğünün Uygulanması Kayıt ve onay Kılavuz ve rehberler Çiftlikte uygulama Yem Pazarlama Tüzüğünün Uygulanması Güvenlik ve pazarlanabilirliğin kontrolü Ürünlerin sınıflandırılması İddiaların ispatlanması

190 BMELV 26 Çiftliklerde uygulama Katkısız Yem Sınıflandırma Katkı maddeleri Ön karışımlar Yem Hijyeni Tüzüğü Ek I Yem Hijyeni Tüzüğü Ek II İyi Tarım uygulaması HACCP (Tehlike Analizi ve Kritik Kontrol Noktaları)

191 BMELV 27 Çiftliklerde uygulama Birincil üretimde katkı maddelerinin (organik asitler, üre, aminoasitler) kullanılmasına yönelik HACCP "ışığına" ilişkin rehberler Katkı maddelerinin birincil üretimde kullanılması halinde, HACCP ilkeleri uyarınca Ek II'nin gereklilikleri ve prosedürleri bu özel faaliyet için uygulanmalıdır. Yetkili otorite yem işletmesinin doğasını ve boyutunu hesaba katar. Bu kılavuzlar yem hijyen kuralları ve HACCP ilkelerinin uygulanması ile uygunluğu temin etmek için birincil üreticileri desteklemelidir.

192 BMELV 28 Çiftliklerde uygulama Organik asitlerin kullanımına yönelik kitapçık Üre kullanımına yönelik kitapçık Aminoasitlerin kullanımına yönelik kitapçık

193 BMELV 29 Almanya'daki resmi yem kontrolleri Yem Kontrol Planının Uygulanması Kurumların risk değerlendirmeleri Yem Hijyen Tüzüğünün Uygulanması Kayıt ve onay Kılavuz ve rehberler Çiftlikte uygulama Yem Pazarlama Tüzüğünün Uygulanması Güvenlik ve pazarlanabilirliğin kontrolü Ürünlerin sınıflandırılması İddiaların ispatlanması

194 BMELV 30 Güvenlik ve pazarlanabilirliğin kontrolü Resmi kontrol, istenmeyen maddelere, yasaklanmış ve yasadışı maddelere odaklanmalıdır. Resmi kontrol aynı zamanda yanlış anlaşılmaları önlemek adına katkı maddelerinin, ham proteinin, ham yağın, mineral veya enerjinin içerikleri gibi, etiketlemeyi besin kriterlerini doğrulamalıdır.

195 BMELV 31 Güvenlik ve pazarlanabilirliğin kontrolü Besinle ilgili parametrelerin (siyah sütunlar) ve istenmeyen, yasadışı veya yasaklanmış maddelerin (beyaz sütun) analizlerinin yılları arası yüzdesi 70 67, ,1 50,7 54,7 46,8 52,6 60,2 59,6 62, ,8 27,9 24,2 27, , , ilk federal kontrol programı 2012

196 BMELV 32 Güvenlik ve pazarlanabilirliğin kontrolü yılları arasında her yıl için alınan numunelerin ve yapılan analizlerin sayısı Parametre Numuneler Analizler Numunelerin % Besin içeriği (susuz) ,1% Enerji n.i 4.5 Katkı maddelerinin içeriği Karma yemin bileşimi 769 n.i 2.8 istenmeyen maddeler Yasadışı maddeler n.i 25.4 Yasaklanmış maddeler 197 n.i 0.7 Pestisit kalıntıları n.i 4.3 Mikrobiyolojik analizler Toplam n.i 100 n.i. - belirtilmemiş

197 BMELV 33 Güvenlik ve pazarlanabilirliğin kontrolü Analitik sonuçlar ve şikayetlerin sayısı 2012 Parametre Analitik sonuçlar şikayetlerin % Besin içeriği (susuz) Enerji Katkı maddelerinin içeriği Karma yemin bileşimi Yasadışı maddeler istenmeyen maddeler Yasaklanmış maddeler Mikrobiyolojik bozulma analizleri Diğer kontroller Toplam

198 BMELV 34 Almanya'daki resmi yem kontrolleri Yem Kontrol Planının Uygulanması Kurumların risk değerlendirmeleri Yem Hijyen Tüzüğünün Uygulanması Kayıt ve onay Kılavuz ve rehberler Çiftlikte uygulama Yem Pazarlama Tüzüğünün Uygulanması Güvenlik ve pazarlanabilirliğin kontrolü Ürünlerin sınıflandırılması İddiaların ispatlanması

199 BMELV 35 Ürünlerin sınıflandırılması Bunlar ne tür ürünlerdir?

200 BMELV 36 Kademeli sınıflandırma 1. Soru: Objektif kullanımı göz önünde bulundurulduğunda ürün, bir yem katkı maddesi mi? 2. Soru: Objektif kullanımı göz önünde bulundurulduğunda ürün, bir tıbbı ürün mü? 3. Soru: Objektif özellikleri göz önünde bulundurulduğunda ürün, bir yem maddesi mi? 4. Soru: Ürün, fonksiyonu göz önünde bulundurulduğunda özel besleme amaçlı bir yem mi? 2001/25/EU sayılı Komisyon Tavsiyesi, ABRG L 11, , s. 75

201 BMELV 37 Almanya'daki resmi yem kontrolleri Yem Kontrol Planının Uygulanması Kurumların risk değerlendirmeleri Yem Hijyen Tüzüğünün Uygulanması Kayıt ve onay Kılavuz ve rehberler Çiftlikte uygulama Yem Pazarlama Tüzüğünün Uygulanması Güvenlik ve pazarlanabilirliğin kontrolü Ürünlerin sınıflandırılması İddiaların ispatlanması

202 BMELV 38 yanıltıcı değil yalnızca gerçek özellikler nesnel Özellikleri yeterince açık değil anlaşılabilir hastalıklarla ilgili değil bilimsel olarak kanıtlanmış doğrulanabilir

203 BMELV 39 İddiaların ispatlanması Bütün bilgiler yetkili otorite tarafından doğrulanabilirdir. Açıklama ve iddiaların biçim ve içeriği Sunum biçimi ve tasarım Beyanların içeriği ve yapılış şekli Yemin etkileri ve fonksiyonu ile ilgili bilgiler Bir tıbbı ürünün tesiri İyi ticaret uygulaması ile uyumsuzluk Daha iyi kalite iddiaları Yanlış beslenme sonucunda ortaya çıkmayan hastalıkların önlenmesi, tedavisi veya iyileştirilmesine ilişkin iddialar Özel beslenme amaçlarına ilişkin iddialar

204 BMELV 40 İddiaların ispatlanması Yetkili otoriteler, etiketlemeden sorumlu kişiden iddiaları bilimsel olarak kanıtlamasını isteyebilir. Uygun kanıtlar halkın erişimine açık bir bilimsel bilgi olabilir veya belgelendirilmiş şirket içi araştırma sonuçları olabilir. Yetkili otoriteler bilimsel ispatları durum temelli olarak değerlendirirler.

205 BMELV 41 İddiaların ispatlanması Aşağıdaki örnekler bilimsel kanıt olarak kabul edilmelidir: Bilimsel maddeler ve çalışmalar (katkı maddelerinin etkinliğini kanıtlamaya yönelik Kılavuza odaklıdır) Alan kitaplarından alıntılar Uzman görüşleri Resmi beyanlar (örneğin EFSA, risk değerlendirmesine yönelik ulusal enstitüler) Bağımsız kuruluşlar ve test enstitüleri tarafından yapılan testler

206 BMELV 42 Almanya'nın, yem maddelerinin ve karma yemin etiketlenmesine yönelik kılavuzu chaft/tier/futtermittel/leitfaden-kennzeichnung- Futtermittel.pdf? blob=publicationfile

207 43 BMELV

208 TAIEX semineri (26-27 Kasım 2013, Ankara) Yem güvenliği ve pazarlamasına ilişkin AB düzenleyici çerçevesi Dr. Wolfgang Trunk AVRUPA KOMİSYONU DG SANCO - Hayvan Besleme Health and Consumers

209 Anahatlar 1. Genel Gıda Yasası (178/2002 sayılı Tüzük) 2. Yem katkı maddeleri (1831/2003 sayılı Tüzük) 3. Yem Hijyeni (183/2005 sayılı Tüzük)* 4. Hayvansal Yan Ürünler (1069/2009 sayılı Tüzük)* 5. Genetiği değiştirilmiş yem ( (EC) 1829/2003 sayılı Tüzük)* 6. Yemde istenmeyen maddeler (2002/32 sayılı Direktif) Yemde istenmeyen maddeler (2002/32 sayılı Direktif) 7. Yem maddelerinin ve karma yemin pazarlanması (767/2009 sayı Tüzük) 8. Yem kontrolü (822/2004 sayılı Tüzük)* 9. Özet Health and Consumers

210 178/2002 Genel Gıda Yasası (178/2002 sayılı Tüzük) "Çiftlikten sofraya" ilkesinin koyulması Kapsamında yem vardır. Risk değerlendirmesinin risk yönetiminden ayrılması Avrupa Yem Güvenliği Otoritesinin kurulması (EFSA) Gıdalara ve Yemlere yönelik Hızlı Alarm Bildirimi Sisteminin (RASFF) kurulması Yem İşletmesi Operatörlerine (FBO) somut sorumlulukların verilmesi Health and Consumers

211 Yem kategorileri (yasal dayanak) İlaçlı Yem (90/167 sayılı) YEM (178/2002) Yem Maddeleri (767/2009 sayılı) Katkı Maddeleri ve Ön Karışımlar (1831/2003) Karma Yem (767/2009) Katkısız Yem Tamamlayıcı yem Diyetetik Yem "ParNuts" (767/2009) Health and Consumers

212 1831/2003 (EC) 1831/1003 sayılı Yem Katkı Maddeleri Tüzüğü Katkı maddesi olarak antimikrobiyal büyümeyi geliştiricilerin yasaklanması ön pazarlama izni => Pozitif liste prensibi: yalnızca listedekiler piyasaya sürülebilir ve açıkça belirtilen koşullar altında yemde katkı maddesi olarak kullanılabilir. (yemin türü, katkı seviyesi, yemi tüketmesi planlanan hayvanlar vb.) Şuan için yaklaşık 2000 katkı maddesi kayıt altına alınmıştır. Katkı maddelerinin ve ön karışımların etiketlenmesi Health and Consumers

213 1831/2003 Yem katkı maddelerinin tanımı Bilhassa bir veya daha fazla özel fonksiyonu yerine getirmesi için yeme veya suya kasıtlı olarak eklenen, yem maddelerinin ve ön karışımların haricindeki maddeler, mikroorganizmalar veya preparatlardır. Farklı fonksiyonlar için belirlenen 5 kategori mevcuttur: Health and Consumers

214 1831/ Teknolojik katkı maddeleri Koruyucular Antioksidanlar Emülgatörler, Stabilizörler, Kıvam Arttırıcılar, Jelleştiriciler, Bağlayıcılar Radyonüklitlerin kontrolüne ilişkin maddeler Topaklanmayı önleyiciler Asitlik düzenleyiciler Silaj katkı maddeleri Denatüranlar Mikotoksin kontaminasyonunu azaltıcılar 2. Duyulara hitap eden katkı maddeleri Renklendiriciler Aroma artırıcı bileşikler Health and Consumers

215 1831/ Besinsel katkı maddeleri 4. Zooteknik katkı maddeleri 5. Koksidiostatlar ve histomonostatlar Vitaminler ve vitamin benzerleri Eser elementler Aminoasitler Üre ve türevleri Sindirebilirliği artırıcılar Gut flora stabilizörleri Çevreyi olumlu şekilde etkileyen maddeler Diğer zooteknik katkı maddeleri Protozoaları yok etme veya önlemeye yönelik maddeler Health and Consumers

216 İzin başvurularının genel özellikleri Komisyona başvuru EFSA'ya teknik dosya sunulması Referans numunelerin ve teknik dosyanın analiz yöntemlerine ilişkin kısmının EURL ye sunulması Health and Consumers

217 Yem Katkı Maddelerine ilişkin EURL 378/2005 sayılı Komisyon Tüzüğü, 1831/2003 sayılı Tüzüğün uygulanmasına ilişkin kuralları ayrıntılarıyla anlatır ve EURL'nin görev ve sorumluluklarına yönelik pratik koşulları ortaya koyar. Yem ve gıda yasası, hayvan sağlığı ve refahı kuralları ile uygunluğu temin etmek için yapılan resmi kontrollere yönelik (EC) 882/2004 sayılı Tüzük ile EURL'ye ek görevler verilmiştir. Bu Tüzük uyarınca resmi kontroller bağlamında numune alma ve analizler, Üye Devletlerde Yetkili Otoriteler tarafından belirlenen resmi laboratuvarlar tarafından yürütülür. Yol gösterici belgeler internet sitesinde mevcuttur EURL görev ve faaliyetlerine ilişkin Sayın De Jong un sunumu Health and Consumers

218 EFSA'dan sonra: Avrupa Komisyonu & Üye Devletler Gıda Zinciri Daimi Komitesi => Health and Consumers

219 1069/2009* İnsani tüketim için üretilmemiş hayvansal yan ürünlere ilişkin 1069/2009 sayılı Tüzük => hayvan ve halk sağlığının korunması Hayvansal yan ürünlerin sınıflandırılması: İşleme standartları Farklı ürünlere yönlendirme Yemlerde atık yasağı Tür içi geri dönüşüm yasağı 999/2001 sayılı TSE Tüzüğüne Ek IV'te orta koyulan yem yasağı Health and Consumers

220 2002/32 Hayvan yeminde istenmeyen maddelere ilişkin 2002/32/EC sayılı Direktif: İstenmeyen madde: patojenik ajanlar hariç olmak üzere, yemde bulunan ve insan veya hayvan sağlığına veya çevreye karşı potansiyel bir tehdit oluşturan veya hayvan üretimini olumsuz etkileyen bir madde veya üründür. Kontamine yem maddelerinin seyreltilmesini yasaklar. Arsenik, kurşun, cıva ve kadmiyum gibi ağır metallerin yanı sıra dioksin, aflatoksin, belirli pestisitler ve belirli yem maddelerinde, yem katkı maddelerinde ve yemlerdeki bitkisel kirliliklere yönelik maksimum limitler. Health and Consumers

221 2002/32 % 12 nem içeren yemde mg/kg (ppm) cinsinden maksimum içerik 1. Arsenik (*) (**) Aşağıdakiler dışındaki yem maddeleri: 2 Çimenden, kurutulmuş yoncadan ve tirfilden, kurutulmuş şeker pancarı posasından ve kurutulmuş şeker pancarı posasının pekmezinden yapılan yemler palm çekirdeği ekspelleri 4 fosfat ve kalkerli deniz yosunu 10 kalsiyum karbonat 15 magnezyum oksit 20 Health and Consumers

222 2002/32 % 12 nem içeren yemde ng WHO - PCDD/F-TEQ/kg (ppt) cinsinden maksimum içerik [WHO toksik denkliklerde WHO-TEF'ler (toksik denklik faktörleri, 2005) kullanılarak açıklanan dioksinler poliklorlu dibenzoparadioksinlerin (PCDD) ve poliklorlu dibenzofuranlar (PCDF'ler)] Bitkisel yem maddeleri 0,75 Süt yağı ve yumurta yağı da dahil olmak üzere hayvansal yağlar, 1,50 Süt ve süt ürünleri ile yumurta ve yumurta ürünleri dahil olmak üzere diğer kara hayvanları ürünleri 0,75 balık yağı 5,0 yem katkı maddeler... eser elementleri ve ön karışımlar 1,0 Karma yem 0,75 pet hayvanları ve balıklara yönelik karma yem hariç olmak üzere 1,75 Health and Consumers

223 2002/32 Yeme ilişkin son gelişmeler: 225/2012 sayılı Tüzükte dioksin önlemleri Güneydoğu Avrupa'dan gelen tahıllardaki (mısırda) aflatoksin (2012 hasadı) Çin ve Hindistan'dan gelen, ağır metaller/dioksin içeren yem katkı maddeleri Health and Consumers

224 767/2009 Yemin piyasaya sürülmesi ve kullanımına ilişkin (EC) 767/2009 sayılı Tüzük Kapsam: yem maddeleri & karma yem ( pet hayvanı yemi de dahil olmak üzere) Etiketlemenin geniş tanımı:... Reklamcılık amaçları ve mesafeli iletişim yoluyla satışa yönelik amaçlar da dahil olmak üzere herhangi bir ortamdaki sözcük veya semboldür. Yem maddeleri için piyasa öncesi izin prosedürü yoktur. ("Biyo-proteinler") Ancak: bazı yem maddeleri imalatçının onayını gerektirir. Yem kullanımı için yasaklanan/kısıtlanan maddelerin listesi ("negatif liste") Zorunlu etiketleme gereklilikleri AB Kataloğunda listelenmemiş yem maddeleri, yem maddeleri sicilinde yer almalıdır. Diyetetik yemlere ilişkin bölüm ("ParNuts") İyi etiketleme kuralları Health and Consumers

225 767/2009 Yasaklanmış [ve sınırlanmış] maddeleri içeren "negatif liste" (Ek III) 1. Dışkı, idrar Ahşap koruyucu biyositler ile işlem görmüş ahşap 7. Tarım-gıda endüstrisi ürünlerinin ve bu ürünlerin parçalarının kullanımıyla paketleme. Health and Consumers

226 767/2009 Listelenen 67 işleme tabi yem maddelerinin ve yaklaşık 600 ürünün kataloğu (Güncellenmiş 68/2013 sayılı Tüzük) katı ve sıvı yağ türevleri: Ayçiçeği tohumu küspesi yemi: Kabuklarının bir kısmı veya tamamı çıkarılmış ayçiçeği tohumlarının ekspellerinin ekstraksiyonu ve uygun ısıl işlemi ile elde edilen yağ imalat ürünüdür. % 1 oranına kadar kullanılmış ağartma toprağı ve filtre yardımcısı, bütünleşmiş parçalama ve arıtma tesislerinden ham lesitinler içerebilir. (örneğin, diyatomik toprak, amorf silikat ve silis, fillosilikat ve selülozik veya ağaç lifleri) Maksimum ham lif oranı kuru maddede % 27,5'dir Kimyasal arıtmadan gelen asit yağlar Fiziksel arıtmadan gelen yağ asidi damıtıkları İşleme yardımcıları:... Katalogta belirli bir maksimum içerik belirlenmediği sürece yem maddeleri, imalat süreçlerinden ve işleme yardımcılarından kaynaklanan kimyasal kirliliklerden aridir. Health and Consumers

227 767/2009 Yem maddeleri ve karma yemlerdeki katkı maddelerine ilişkin etiketleme kuralları Karma yemde yem maddesinin etiketlenmesi Analitik bileşenler ve yem katkı maddelerine ilişkin toleranslar Yem maddeleri ve karma yemlerin yem katkı maddelerinin işlevini gördüğü iddia edilebilir. (satış anında bilimsel kanıt) Üye Devlet otoritesi, şüpheli iddialar konusunu, bu konuda bir karar verebilecek olan Komisyona sunabilir. Ön prebiyotik (MOS- mannoz oligosakkaritler) hususunda AB düzeyinde pilot görüşme Health and Consumers

228 767/2009 Yem maddelerinde ve karma yemlerde katkı maddelerinin etiketlenmesi Katkı maddesinin adı, kimlik numarası ve eklenen miktarı; Örneğin Çinko* için: Eser elementlerin bileşimi mg/kg ( parantezdeki eser element) Metiyonin hidroksi analoğunun Çinko şelatı, 3b6.10: 250 (50); Aminoasit hidratların Çinko şelatı, E6: 300 (50); Çinko sülfat, monohidrat, E6: 150 (50); Bütün Çinko bileşenleri: 150) * İhtiyari etiketlemeler mavi ile gösterilmiştir. Health and Consumers

229 767/2009 "gri bölgenin" açıklanması 892/2010 sayılı "Katkısal Olmayan Maddeler" Tüzüğü Yem maddeleri-yem katkı maddeleri-veteriner ilaçları-biyositler arasındaki sınırlara ilişkin bağlayıcı olmayan kılavuzlar (25/2011 sayılı Tavsiye Kararı) "Üçlü" süreçlerin ve listelenmiş yem maddelerinin 1. Kataloğunun güncellenmesi (575/2011 sayılı Tüzük) Gri bölge ürünlerinin çoğunluğuna yönelik açıklama Sadece yem maddeleri ve yem katkı maddeleri değil aynı zamanda Yem- VMP (Veteriner İlaç Ürünleri)- Biyosidlerle ilgili radara takılan yeni vakalar Health and Consumers

230 767/ tarihinde yayımlanan pet hayvanı yemi yasası: ihtiyari etiketlemenin " zayıf noktalarına", deneyimsiz kişilere yönelik rehbere, "karmaşık konulara" ilişkindir. "... yasa uyumlaştırılmış bir yaklaşım ortaya koyar: etiketleme kurallarının 27 farklı yorumlaması olması yerine, hükümlerin AB genelinde nasıl uygulanması gerektiğine ilişkin açık bir rehberlik sunar. Ulusal yasalar veya kılavuzlar artık öngörülmemektedir..." Çiftlik hayvanları yemlerine ilişkin yasa hala taslak aşamasındadır: "b2b", "karmaşık konular" Her iki öncü de şu anda, etiketlerin yeniden uyumlaştırılmış uygulamasını (iddialar) ve basitleştirilmesini geliştirmek için çalışmaktadır. Health and Consumers

231 767/2009 Özel beslenme amaçlarına yönelik yem izni= diyetetik yem Parnuts (Beslenmeye ilişkin özel kullanımlara yönelik gıda)=özel "talep" - veteriner ilacı ile sınır Temel beslenme özellikleri ve hayvan türleri hususunda "ayrıcalıklı" olması? Örneğin: Parnuts: "Kronik böbrek yetmezliği durumunda böbrek fonksiyonlarına destek verilmesi" Temel beslenme özellikleri: "- Düşük ve kısıtlı seviyede ancak kaliteli fosfor ve protein (köpekler ve kediler) veya -Lantan karbonat oktahidratın birleştirilmesi yolu ile azaltılmış fosfor emilimi (yetişkin kedilerde)" Health and Consumers

232 882/2004 Yem ve gıdada resmi kontrollere ilişkin 882/2004 sayılı Tüzük Risk temelli olarak yapıldıklarını temin etmek = yeterli sıklıkta Bütün yem ve gıda zincirinde kontrollerin daha fazla uyumlaştırılması ve entegrasyonu için AB çerçevesinin kurulması ("çiftlikten sofraya") Hayvansal olmayan yüksek riskli ürünlerin listesi (Madde 15 V)=> artırılmış ve uyumlaştırılmış ithalat kontrolleri Bir topluluk ve ulusal referans laboratuvarları ağı kurulması; Yetkili Otoritenin Tüzüğün etkili bir şekilde uygulanmasına yönelik entegre bir çok yıllı ulusal kontrol planı hazırlama gerekliliği; Bir Topluluk gıda güvenliği eğitim stratejisi oluşturmak ve geliştirmek "Daha Güvenli Gıda için Daha İyi Eğitim" Health and Consumers

233 669/2009 Belirli yem ve hayvansal olmayan gıdaların ithalatında artırılmış resmi kontrol seviyesi hususunda (EC) 882/2004 sayılı Tüzüğü uygulayan (EC) 669/2009 sayılı KOMİSYON TÜZÜĞÜ Örnekler Kabuklu yer fıstığı (yer fıstığı) Hindistan Aflatoksin - % 20 Yem katkı maddeleri ve ön karışımlar - ex 2309; ; ex ; ex ; ex ; ex ; ex ; ex ; ex ; ex ; ex ; ex 2835; ex 2836; ex 2839; 2936 Hindistan - Kadmiyum ve kurşun - % 10 Health and Consumers

234 RASFF Gıda ve Yem için Hızlı Alarm Sistemi (RASFF) Gıda ve yem kontrol otoritelerine, gıda ve yemle ilgili tespit edilen ciddi risklere müdahale etmek için alınan önlemlerle ilgili bilgilerin paylaşımı konusunda etkili bir araç sunma. Bu bilgi alışverişi, gıda veya yemin sebep olduğu bir sağlık tehdidine müdahalede Üye Devletlerin daha hızlı ve koordine bir şekilde hareket etmelerine yardımcı olur. Yılda yaklaşık olarak 4000 alarm=> % 10 yem Alarm örneği: BİLGİ BİLDİRİMİ, DİKKATİNİZE: KONU:TÜRKİYE'DEN GELEN ÇİNKO OKSİTTEKİ YÜKSEK KURŞUN İÇERİĞİ Analitik Sonuç: 440 mg/kg - ppm (numuneler BE-ithalatçısı tarafından alınmıştır) MRL katkısız yem 5, tamamlayıcı yem + FM 10, FA 100, ZnO 400 Health and Consumers

235 Özet 1. AB gıda güvenlik sistemi 2000 yılından bu yana tamamen geliştirilmiştir. 2. "Çiftlikten sofraya" prensibinin belirlenmesi, aşağıdakilerle birlikte bilhassa yem güvenliğini kapsar: Yem İşletme Operatörleri ile güvenli yeme yönelik birinci sorumluluk, Yem hijyenine ilişkin hükümler (HACCP, Yem İşletme Operatörlerinin onayı...) yeme yönelik pazarlama kuralları (izlenebilirlik, negatif liste, katalog...) resmi kontrollere yönelik sistemde entegrasyon /2003 sayılı Tüzük AB sistemine bağımsız bir risk değerlendirmesi dünya standardına dayanan merkezi bir izin prosedürü temin etmiştir. Avrupa Birliğini AGP'lerin (AMR!) azaltılmasında öncü yapmıştır.... Health and Consumers

236 Özetin devamı / bir başarı hikayesi: Basitleştirme - bürokrasinin azaltılması Daha fazla yasal açıklık - uyumlaştırma Ortak düzenleme çalışmaları Sağlam güvenlik seviyesi elde edilmiştir=> etiketlemenin şeffaflığına, verimliliğine ve doğruluğuna odaklanma Health and Consumers

237 Özetin devamı / bir başarı hikayesi: Basitleştirme - bürokrasinin azaltılması Daha fazla yasal açıklık - uyumlaştırma Ortak düzenleme çalışmaları Sağlam güvenlik seviyesi elde edilmiştir=> etiketlemenin şeffaflığına, verimliliğine ve doğruluğuna odaklanma 5. Resmi kontrollerde ve Gıda ve Yem için Hızlı Alarm Sisteminde yem entegrasyonu ile bütünsel bir yaklaşım İlginiz için teşekkürler! Health and Consumers

238 Tarım Bakanlığı Veterinerlik ve Gıda Güvenliği Genel Müdürlüğü, Hırvatistan "AB yem güvenliği mevzuatının uygulanmasına ilişkin AB genişleme müzakereleri hususunda Hırvatistan deneyimi" Ljiljana Markus-Cizelj, DVM, PhD Ankara Kasım

239 İçerik I - Hırvatistan-AB ilişkisinin kronolojisi II- Müzakereler III- Etkinlikler 2

240 I- Hırvatistan-AB ilişkisinin kronolojisi Hırvatistan İstikrar ve Ortaklık Anlaşmasını imzaladı Hırvatistan AB üyeliğine başvurdu Hırvatistan'a aday ülke statüsü verildi Hırvatistan ve AB arasındaki katılım müzakereleri başladı. 1 Temmuz Hırvatistan AB'nin 28. üyesi oldu. 3

241 II- Müzakereler AB üyeliğine giriş Avrupa Birliğinin dayandığı bütün hak ve yükümlülüklerin, AB topluluk müktesebatı terimi altında yer alan kurumsal bağlamın kabul edilmesi koşuluna bağlıdır. 4

242 AB topluluk müktesebatının en önemli unsurları şunlardır: birincil hukuk - Avrupa Birliğini kuran antlaşmalar ikincil hukuk - Tüzükler, Direktifler, kararlar, öneri ve görüşler diğer hukuk kaynakları- Avrupa Birliği mahkeme kararları, genel hukuk kuralları, uluslararası anlaşmalar diğer yasalar- ilke kararları, bildiriler, tavsiyeler, kılavuzlar, ortak eylemler, ortak görüşler vb.. 5

243 Topluluk müktesebatı- Müzakere faslı olarak da kabul edilebilen 35 tematik fasıl Aday ülke, AB topluluk müktesebatını değil, bunun kabul edilmesi ve uygulanmasının koşul ve gerekliliklerini müzakere eder. Giriş müzakerelerinin klasik müzakereler olarak değil de aday ülkenin AB değerlerini, hukukunu, ekonomik ve sosyal sistemlerini kabul etme süreci olarak kabul edilme nedeni budur. 6

244 Veterinerlik fasılları 1. Fasıl- Malların serbest dolaşımı veteriner ve beşeri tıbbi ürünler 3. Fasıl - İş kurma hakkı ve hizmet sağlama özgürlüğü veterinerlik hizmetleri 12. Fasıl- Gıda güvenliği, veterinerlik ve bitki sağlığı mevzuatı 27. Fasıl - Çevre Hayvan refahı 7

245 12. Fasıl Veterinerlik 8 Veterinerlik politikası İç pazar kontrol sistemi İthalat kontrol sistemi Hayvanların işaretlenmesi ve kaydı Hayvanlardaki bulaşıcı hastalıkların kontrol edilmesine yönelik önlemler Canlı hayvanların, spermlerin, yumurta hücrelerinin ve embriyoların Avrupa Birliğinde ticareti Pet hayvanlarının ticari olmayan amaçlarla dolaşımı Hayvanlarda ve hayvansal ürünlerdeki maddelerin yasaklanması ve kalıntıların kontrolü Canlı hayvanların ve hayvansal ürünlerin ithalatına yönelik gereklilikler Uluslararası anlaşmalar Hayvanat bahçesi teknolojisi Veterinerlik tıbbındaki giderler

246 12. Fasıl Veterinerlik Yem ve Gıda pazarı Hayvansal ürünlere ilişkin özel Tüzükler Kontrole ilişkin Tüzükler Hayvansal ürünlere ilişkin özel Tüzükler Hayvansal yan ürünlere ilişkin Tüzükler İncelemelerin finansmanı Yeme ilişkin özel Tüzükler Yem katkı maddeleri, karma yemler, istenmeyen maddeler Özel besleme amaçlı yemler Hayvan beslemede kullanılan belirli ürünler ilaçlı yemler 9

247 III. Etkinlikler 12. Fasıl Etkinlikler 2006 yılında başladı. Hırvatistan ulusal mevzuatının AB topluluk müktesebatı ile uyumlaştırılmasının değerlendirilmesi ve analitik taraması 3 Nisan Faslın taranmasına ilişkin rapor- burada Avrupa Komisyonu Hırvatistan'ın Avrupa Birliğine giriş için hazır olma durumunu değerlendirmiştir. 12. Fasılda giriş müzakereleri başlamadan önce 4 asgari önkoşulun yerine getirilmesi gerekmekteydi. 10

248 12. Fasılda kapanış müzakereleri 12. Faslı kapatmak amacıyla hazırlanan tüm belgeler 2010 yılı Mart ve Nisan ayında Hırvatistan hükümeti tarafından kabul edilmiş ve resmen Avrupa Komisyonuna gönderilmiştir. 27 Temmuz 2010 tarihinde 12. Fasıl kapanmıştır. 11

249 Mevzuatın uyumlaştırılması Mevzuatın uyumlaştırılması 2003 yılında başlamıştır. Hırvatistan,2011 yılının ikinci çeyreğinin sonuna kadar 12. Fasıl için bütün AB topluluk müktesebatını benimsemeye çalışmıştır. Bu Fasıldaki mevzuat bütün AB mevzuatının üçte birini içerir yılında 280 AB Tüzüğü uyumlaştırılmıştır yılında 168 tane 2010 yılında 50 tane 2011 yılında 40 tane 12

250 Gıda ve Veterinerlik Ofisi (FVO) Gıda ve Veterinerlik Dairesi Avrupa Komisyonunun bir parçasıdır ve İrlanda'da yer almaktadır. Gıda ve veterinerlik Dairesinin temel rolü, üye ülkenin, üyeliğe aday ülkenin veya üçüncü ülkenin, insan ve hayvan sağlığını korumak için AB tarafından çıkarılan bütün ilgili Tüzüklerle uyumluluğu değerlendirmesidir. Değerlendirme, belirli alanlardan sorumlu olan Daire müfettişleri tarafından gerçekleştirilir. 13

251 Gıda ve Veterinerlik Ofisi (FVO) 2010 yılında, Hırvatistan'ın AB'ye girmesi ve tam üyelik için hazır olma durumu ile ilgili olarak 9 FVO müfettişi Hırvatistan'da farklı konularda ve etki alanlarında denetimler düzenleyen Veterinerlik Müdürlüğünü ziyaret etmiştir. 14

252 15 AB'ye girmek için hazırlık sürecinde aşağıdaki Tüzükleri kabul ettik:

253 Tüzükler 1. Yem hijyenine yönelik gereklilikler ortaya koyan 12 Ocak 2005 tarihli ve (EC) 183/2005 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü 2. Yem işletme kurumlarının imalatına veya koksidiostat ve hismonostat kategorilerindeki yem katkı maddelerinin piyasaya sürülmesine ilişkin (EC) 183/2005 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü uyarınca onay gerekliliğine dair 14 Şubat 2007 tarihli ve (EC) 141/2007 sayılı Komisyon Tüzüğü 3. Yemin kullanımına ve piyasaya sürülmesine ilişkin olan ve (EC) 1831/2003 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğünü tadil eden ve 79/373/EEC sayılı Konsey Direktifini, 80/511/EEC sayılı Komisyon Direktifini, 82/471/EEC, 83/228/EEC, 93/74/EEC, 93/113/EEC ve 96/25/EC sayılı Konsey Direktiflerini ve 2004/217/EC sayılı Komisyon Kararını yürürlükten kaldıran 13 Temmuz 2009 tarihli ve (EC) 767/2009 sayılı Tüzük 16

254 4. Hayvan beslemede kullanılacak katkı maddelerine ilişkin 22 Eylül 2003 tarihli ve (EC) 1831/2003 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü 5. Yem maddelerinin Kataloğunu oluşturan 19 Mart 2010 tarihli (EC) 242/2010 sayılı Komisyon Tüzüğü 6. Numune alma yöntemlerini ve yem resmi kontrollerinin analizlerini ortaya koyan 27 Ocak 2009 tarihli (EC) 152/2009 sayılı Komisyon Tüzüğü 7. Belirli bulaşıcı süngerimsi ensefalopatilerin önlenmesine, kontrolüne ve ortadan kaldırılmasına yönelik kuralları ortaya koyan 22 Mayıs 2001 tarihli (EC) 999/2001 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü 17

255 8. Gıda yasasıyla ilgili genel ilke ve şartları belirleyen, Avrupa Gıda Güvenliği İdaresini kuran ve gıda güvenliği konularıyla ilgili işlemleri belirleyen 28 Ocak 2002 tarihli ve (EC) 178/2002 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü 9. Yem ve gıda yasası ile hayvan sağlığı ve refahı kurallarına uygun hareket edildiğinin doğrulanmasını sağlamaya yönelik gerçekleştirilen resmi kontrollere ilişkin 29 Nisan 2004 tarih ve (EC) 882/2004 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü 18

256 Direktif Hayvan yeminde istenmeyen maddelere ilişkin 7 Mayıs 2002 tarihli 2002/32/EC sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi İlaçlı yemlerin hazırlanmasını, piyasaya sürülmesini ve kullanımını düzenleyen koşulları ortaya koyan 26 Mart 1990 tarihli 90/67/EEC sayılı Konsey Direktifi 19

257 2008 yılında kabul edilen 183/2005 tarihli Tüzük Bu Tüzük uygulanarak: -Kurumların kayıt ve onayına yönelik büyük bir talep girişi, -HACCP'nin kabul edilmesi, -SOP'ların kabul edilmesi (standart uygulamalı prosedürlertemizleme prosedürleri ve çapraz kontaminasyonun önlenmesi), -yem işletme operatörlerinin kendi kendilerini kontrol etmeleri, -yemin güvenlik standartlarının artırılması, -Uyumsuzluk halinde malların piyasadan çekilmesine yönelik prosedürler -izlenebilirliğin artması, -Kurumlar Sicile kaydedilmiştir - Bunlara Veterinerlik Müdürlüğünün internet sitesinden erişilebilir. 20

258 Tüzüğün kayda ve kurumların onayına etkisinin bir örneği: Onaylanan kurumların sayısı: = yılında= 126 Kaydedilen kurumların sayısı: = yılında yaklaşık olarak 1600 Üretim için kaydedilen kurumların sayısı: = yılında = 194 Aile çiftliği işletmeleri: = yılında = 152 Birincil imalatçıların sayısı: = yılında yaklaşık olarak

259 İlerleme, 2010 yılında ve AB'ye girmeden hemen önce yeme ilişkin 2 FVO misyonu ile Ve Yem alanı ile temas halinde olan diğer alanlardaki FVO misyonları aracılığıyla (BSE, ABP - hayvansal yan ürün) rapor edilmiştir. 22

260 DG(SANCO) Ekim 2010 tarihleri arasında yem mevzuatına ilişkin resmi kontroller hususunda önlemlerin uygulanmasını değerlendirmek için Hırvatistan'da önerilen FVO denetimi DG(SANCO)/ Şubat 2013 tarihleri arasında yem mevzuatına ilişkin resmi kontroller hususunda önlemlerin uygulanmasını değerlendirmek için Hırvatistan'da önerilen FVO denetimi 23

261 Pazarı etkileyen düzenleme yemin işaretlenmesine ilişkin 767/2009 sayılı Tüzüktür. Yeni koşullara uyum göstermek için yem işletme operatörleri Hırvatistan Ticaret Odası ile işbirliği içinde eğitim görmüştür. 24

262 Hayvan yeminde istenmeyen maddelere ilişkin ulusal düzenlemelerdeki 31/2002 sayılı Direktifin kabul edilmesiyle yemin izlenmesi başlamıştır yılında yılında 1448 numune aldık. - Analiz türlerini Direktif uyarınca daha fazla maddeyi kapsayacak şekilde genişlettik. 25

263 Müfettişler ile Veterinerlik Müdürlüğünde eğitilen çalışanlar bütün uyum sürecinde bulunmuşlardır. Eğitim: Çeşitli çalıştaylar AB kuruluşlarındaki eğitimlere katılım (TAIEX, BTSF eğitimleri, uzman görevleri) 26

264 27 Avrupa Birliğine girildiği ve Tüzüklerin kabul edildiği gün itibariyle mevcut Yasalar yürürlükten kalkmış (bunun nedeni tüzüklerin doğrudan uygulanır olmasıdır) ve ulusal yasalarımızda kabul ettiğimiz Direktifler yürürlüğe girmiştir.

265 Yukarıda bahsedilenlerin tamamı Hırvatistan'ın Avrupa Birliğine girdiği gün itibariyle yem işletme operatörleri arasında pazarla ilgili bir sıkıntı veya soru işaretinin kalmamasına olanak sağlamıştır. Bunlar açık pazarı aşina bir şekilde karşılamak, aynı tüzükleri uygulamak ve herhangi bir Üye Devlet gibi aynı koşullar altında bulunmak için tamamen hazırdılar. 28

266 TAIEX - uyum sürecinde ve AB mevzuatının uygulanmasında teknik destek Phare, ISPA ve SAPARD gibi devinim programlarının dışında yeni üyeler Avrupa Birliği üyesi olduklarında bile TAIEX hizmetlerini kullanabilirler. 29

267 30 Teşekkürler!

268

269 YEM HİJYENİ UYGULAMASI, YEMLERİN PAZARLANMASI VE KULLANIMINA DAİR ÇALIŞTAY ANKARA: KASIM 2013 Ulusal yem kontrol programlarına yönelik deneyimler: Birleşik Krallıkta özel sektör kontrol programları ile işbirliği yapılması yoluyla yem hijyenine ilişkin kontrollerin güçlendirilmesi.

270 Bugün Birleşik Krallık Gıda Standartları Dairesi/Endüstrisi/ Yürütme Kurumu Yürütme - temel zorluklar Özel sektörle işbirliği Kazanılmış itibar

271 Birleşik Krallık Gıda Standartları Dairesi Bakanlığa bağlı değildir ve bir Başkan ile Yönetim Kurulu tarafından yönetilir. Parlamentoya Sağlık Bakanları aracılığıyla rapor verir ancak Bakanlara karşı doğrudan sorumlu değildir. Temel işlevi, halk sağlığını gıda tüketimi ile ilişkili risklerden korumaktır. Besin zincirindeki önemi nedeniyle hayvan yemleri Daire'nin sorumluluklarının bir parçasıdır.

272 Birleşik Krallık Yem Endüstrisi Birleşik Krallık 2012 yılı karma yem üretimi: 11 milyon ton Yem işletmeleri: 200,000 (çiftlikler de dahil olmak üzere) Karma yem işletmeleri (yaklaşık 400 tane)

273 Yürütme Kurumu Yürütme yetkisi 200 yerel otoriteye verilmiştir. Otoriteler gıda standartlarını ve yem mevzuatını uygulamaktadır. Gıda Standartları Dairesi tarafından çıkarılan Uygulama Esaslarına ve kılavuzlarına ilişkin çalışmalar

274 Yürütme - temel zorluklar (1) Yem işletmelerinin tanımlanmasının/kaydının tamamlanması ve bunların denetlendiğinin garanti altına alınması Yem işletmelerinin Kritik Kontrol Noktaları ve Tehlike Analizi Sistemini kullandıklarından emin olunması İthalata daha fazla yaptırım uygulanması Yürütmeye yeterli kaynağın sağlanması

275 Kaynaklar/kurum Yürütme için hedeflenen ek kaynakların temini Yürütme otoriteleri tarafından kullanılmak üzere belirlenen Uygulama Esasları Yürütme verilerinin toplanması (denetimlerin sayısı, numune alma vb.) Yapıları/kurumları inceleme altında tutma

276 Ulusal Yürütme Öncelikleri Yıllık olarak belirlenir. 2013/14 yılları için öncelikler şöyledir: Giriş noktalarında kontroller (ithalatlarda) Yem zincirine katkıda bulunan gıda işletmelerinin kayıt altına alınması İstenmeyen maddelerden numune alınması Etiketleme yemler hususunda ortaya atılan iddialar

277 Hükümet ve Endüstri Arasındaki Bağlantı Birleşik Krallık Yaklaşımı Yakın ilişkiler sürdürmek önemlidir. Yeni mevzuat hususunda endüstriye danışılması Endüstri toplantılarına, konferanslarına katılma Gıda kirliliği kazalarında yakın işbirliği Hayvan Yemi Maddelerine İlişkin Bağımsız Danışma Komitesi: endüstriden sunumlar

278 Yem sektörüyle işbirliği Mevzuatta öngörülmeyen resmi kontrollerin sıklığı (örneğin, denetimler) Kontroller risk odaklı olmalıdır. AB Kontroller Tüzüğü kurumların kendi kontrollerinin de hesaba katılmasını öngörür. Birleşik Krallık bunu aşağıdaki sistem ile resmileştirir: 'Kazanılmış itibar'

279 Kazanılmış itibar Şu anlama gelir: gıda güvenliğinde yüksek standartlar uygulayan kurumlar, resmi kontrolleri gerçekleştirirken düzenleyicilerin hesaba kattığı unsurlara sahip olabilir.

280 Kazanılmış İtibarın Tanıtılması Kazanılmış İtibarı nasıl tanıtabiliriz? Birleşik Krallık yem sektöründe çeşitli ihtiyari endüstri güvenlik programları mevcuttur. Program standartları çoğunlukla mevzuat gerekliliklerini aşar. Yem işletmeleri ihtiyari güvenlik programlarına katılır. Çoğunlukla ticari bir karar gıda perakendecileri yalnızca güvenli yemlerle" beslenen hayvanların ürünlerini satın alırlar.

GIDA TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI İZMİR İL MÜDÜRLÜĞÜ ZEKERİYA YAZICI GIDA VE YEM ŞUBE MÜDÜRÜ

GIDA TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI İZMİR İL MÜDÜRLÜĞÜ ZEKERİYA YAZICI GIDA VE YEM ŞUBE MÜDÜRÜ GIDA TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI İZMİR İL MÜDÜRLÜĞÜ ZEKERİYA YAZICI GIDA VE YEM ŞUBE MÜDÜRÜ GIDA GÜVENİLİRLİĞİNİN SAĞLANMASI KAPSAMINDA İL MÜDÜRLÜĞÜMÜZCE YAPILAN ÇALIŞMALAR 2 Gıda Güvenilirliği Gıda

Detaylı

ISO / TS 22003:2013 un Yeniliklerinin Gıda İşletmeleri, Belgelendirme Kuruluşları ve Akreditasyon Faaliyetleri Açısından İrdelenmesi

ISO / TS 22003:2013 un Yeniliklerinin Gıda İşletmeleri, Belgelendirme Kuruluşları ve Akreditasyon Faaliyetleri Açısından İrdelenmesi ISO / TS 22003:2013 un Yeniliklerinin Gıda İşletmeleri, Belgelendirme Kuruluşları ve Akreditasyon Faaliyetleri Açısından İrdelenmesi Dr. Füsun Zehra ÖZKAN, Türk Akreditasyon Kurumu (TÜRKAK), Başkent Üniversitesi

Detaylı

DÜNYA GIDA GÜNÜ 2010 YENİ GIDA YASASI VE 12. FASIL MÜZAKERE SÜRECİ. Fatma CAN SAĞLIK Tarım ve Balıkçılık Başkanı Avrupa Birliği Genel Sekreterliği

DÜNYA GIDA GÜNÜ 2010 YENİ GIDA YASASI VE 12. FASIL MÜZAKERE SÜRECİ. Fatma CAN SAĞLIK Tarım ve Balıkçılık Başkanı Avrupa Birliği Genel Sekreterliği DÜNYA GIDA GÜNÜ 2010 YENİ GIDA YASASI VE 12. FASIL MÜZAKERE SÜRECİ Fatma CAN SAĞLIK Tarım ve Balıkçılık Başkanı Avrupa Birliği Genel Sekreterliği Sunuş İçeriği Yeni Gıda Kanununa Giden Süreç Müzakere süreci

Detaylı

BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar YEM HİJYENİ YÖNETMELİĞİ Yetki Kanunu: 5996 Yayımlandığı R.Gazete: 27.12.2011-28155 BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1 (1) Bu Yönetmeliğin amacı; yem hijyeni ile ilgili genel kuralları,

Detaylı

TAKVİYE EDİCİ GIDA ÜRETEN, İŞLEYEN, İTHAL EDEN, DEPOLAYAN VE PİYASAYA ARZ EDEN İŞLETMELERİN KAYIT İŞLEMLERİ

TAKVİYE EDİCİ GIDA ÜRETEN, İŞLEYEN, İTHAL EDEN, DEPOLAYAN VE PİYASAYA ARZ EDEN İŞLETMELERİN KAYIT İŞLEMLERİ TAKVİYE EDİCİ GIDA ÜRETEN, İŞLEYEN, İTHAL EDEN, DEPOLAYAN VE PİYASAYA ARZ EDEN İŞLETMELERİN KAYIT İŞLEMLERİ Takviye edici gıda işletmeleri, 17/12/2011 tarihli ve 28145 sayılı Resmî Gazete de yayımlanan

Detaylı

BAŞVURUDA İSTENİLEN BELGELER

BAŞVURUDA İSTENİLEN BELGELER İZMİR İL GIDA TARIM VE HAYVANCILIK MÜDÜRLÜĞÜ GIDA VE YEM ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ HİZMET STANDARTLARI SIRA NO VATANDAŞA SUNULAN HİZMETİN ADI BAŞVURUDA İSTENİLEN BELGELER HİZMETİN TAMAMLANMA SÜRESİ (EN GEÇ SÜRE)

Detaylı

Katılım Öncesi Risk İletişim Semineri 6-7 Mayıs 2014 Belgrad/Sırbistan

Katılım Öncesi Risk İletişim Semineri 6-7 Mayıs 2014 Belgrad/Sırbistan Katılım Öncesi Risk İletişim Semineri 6-7 Mayıs 2014 Belgrad/Sırbistan Seminerin Amacı? Aday ve potansiyel aday ülkelere, AB Gıda Güvenlik Otoritesi (EFSA) tarafından AB üye ülkelerinde risk iletişiminin

Detaylı

Mehmet Emin Turgut Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü Yem Dairesi Başkanı. Antalya-18 Nisan 2016

Mehmet Emin Turgut Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü Yem Dairesi Başkanı. Antalya-18 Nisan 2016 Mehmet Emin Turgut Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü Yem Dairesi Başkanı Antalya-18 Nisan 2016 Yem Mevzua*! 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu çerçevesinde uygulamaya esas

Detaylı

GIDA ve KONTROL GENEL MÜDÜRLÜĞÜ. Dursun KODAZ Gıda Mühendisi Gıda İşletmeleri ve Kodeks Daire Başkanlığı

GIDA ve KONTROL GENEL MÜDÜRLÜĞÜ. Dursun KODAZ Gıda Mühendisi Gıda İşletmeleri ve Kodeks Daire Başkanlığı GIDA ve KONTROL GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Dursun KODAZ Gıda Mühendisi Gıda İşletmeleri ve Kodeks Daire Başkanlığı GENEL MÜDÜRLÜK YAPISI GIDA VE KONTROL GENEL MÜDÜRLÜĞÜ-ORGANİZASYON ŞEMASI GENEL MÜDÜR GENEL MÜDÜR

Detaylı

İYİ TARIM UYGULAMALARI VE EUREPGAP. Prof. Dr. Emine Olhan Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü

İYİ TARIM UYGULAMALARI VE EUREPGAP. Prof. Dr. Emine Olhan Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü İYİ TARIM UYGULAMALARI VE EUREPGAP Prof. Dr. Emine Olhan Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü TARIMDA DEĞİŞİM Dünyada 1970 li yıllarda; Tüketicilerin bilinçlenmesi, 1990 lı yıllarda

Detaylı

TEST REHBER İLKELERİ PROGRAMI ULUSAL KOORDİNATÖRLER ÇALIŞMA GRUBU 26. TOPLANTISI (8-11 Nisan 2014, Paris)

TEST REHBER İLKELERİ PROGRAMI ULUSAL KOORDİNATÖRLER ÇALIŞMA GRUBU 26. TOPLANTISI (8-11 Nisan 2014, Paris) TEST REHBER İLKELERİ PROGRAMI ULUSAL KOORDİNATÖRLER ÇALIŞMA GRUBU 26. TOPLANTISI (8-11 Nisan 2014, Paris) Dr. A. Alev BURÇAK Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü Sunu Planı OECD Hakkında

Detaylı

MADDE 2 (1) Bu Yönetmelik, gıdaların mikrobiyolojik kriterleri ile gıda işletmecilerinin uyması ve uygulaması gereken kuralları kapsar.

MADDE 2 (1) Bu Yönetmelik, gıdaların mikrobiyolojik kriterleri ile gıda işletmecilerinin uyması ve uygulaması gereken kuralları kapsar. TÜRK GIDA KODEKSİ MİKROBİYOLOJİK KRİTERLER YÖNETMELİĞİ Yetki Kanunu: 5996 Yayımlandığı R.Gazete: 29.12.2011-28157 BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1 (1) Bu Yönetmeliğin amacı;

Detaylı

1. GIDA VE BESLENME KONFERANSI

1. GIDA VE BESLENME KONFERANSI 1. GIDA VE BESLENME KONFERANSI Gıda Takviyesi Mevzuatı ve Onay Sistemi Oluşturmada Türkiye nin Başarı Hikayesi Harun TOKAY Şube Müdürü Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü

Detaylı

AB ORTAK PİYASA DÜZENİNE UYUM ÇALIŞMALARI. AB Ortak Piyasa Düzeni

AB ORTAK PİYASA DÜZENİNE UYUM ÇALIŞMALARI. AB Ortak Piyasa Düzeni AB ORTAK PİYASA DÜZENİNE UYUM ÇALIŞMALARI AB Ortak Piyasa Düzeni Ortak Tarım Politikası (OTP) AMAÇLAR Tek Pazar Tarımsal verimliliği artırmak Tarımda çalışanlara adil bir yaşam standardı sağlamak Mali

Detaylı

YÖNETMELİK. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığından: TÜRK GIDA KODEKSİ MİKROBİYOLOJİK KRİTERLER YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM

YÖNETMELİK. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığından: TÜRK GIDA KODEKSİ MİKROBİYOLOJİK KRİTERLER YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM 29 Aralık 2011 PERŞEMBE Resmî Gazete Sayı : 28157 (3. Mükerrer) Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığından: YÖNETMELİK TÜRK GIDA KODEKSİ MİKROBİYOLOJİK KRİTERLER YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak

Detaylı

HC MEVZUAT SERVİSİ Türk Gıda Kodeksi Gıda Enzimleri Yönetmeliği ( t s. R.G.) MADDE 1 MADDE 2 MADDE 3 MADDE 4 a) Bakanlık:

HC MEVZUAT SERVİSİ Türk Gıda Kodeksi Gıda Enzimleri Yönetmeliği ( t s. R.G.) MADDE 1 MADDE 2 MADDE 3 MADDE 4 a) Bakanlık: Türk Gıda Kodeksi Gıda Enzimleri Yönetmeliği (24.02.2017 t. 29989 s. R.G.) Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığından: BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1 (1) Bu Yönetmeliğin amacı,

Detaylı

TÜRK GIDA KODEKSİ GIDA ENZİMLERİ YÖNETMELİĞİ (TASLAK) BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

TÜRK GIDA KODEKSİ GIDA ENZİMLERİ YÖNETMELİĞİ (TASLAK) BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığından: TÜRK GIDA KODEKSİ GIDA ENZİMLERİ YÖNETMELİĞİ (TASLAK) BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1 (1) Bu Yönetmeliğin amacı, tüketici ve insan

Detaylı

Ambalaj Atığı Yönetiminde Sanayinin Sorumluluğu. Mete İmer 2011 Atık Yönetimi Sempozyumu Side, Antalya,

Ambalaj Atığı Yönetiminde Sanayinin Sorumluluğu. Mete İmer 2011 Atık Yönetimi Sempozyumu Side, Antalya, Ambalaj Atığı Yönetiminde Sanayinin Sorumluluğu Mete İmer 2011 Atık Yönetimi Sempozyumu Side, Antalya, 18.4.2011 Tüketicinin Korunması Tüketicinin Korunması hakkında BM Yönergesi -1985 Değişiklik Ocak

Detaylı

GIDA İLE TEMAS EDEN MADDE VE MALZEME ÜRETEN İŞLETMELERİN KAYIT İŞLEMLERİ İLE İYİ ÜRETİM UYGULAMALARINA DAİR YÖNETMELİK BİRİNCİ BÖLÜM

GIDA İLE TEMAS EDEN MADDE VE MALZEME ÜRETEN İŞLETMELERİN KAYIT İŞLEMLERİ İLE İYİ ÜRETİM UYGULAMALARINA DAİR YÖNETMELİK BİRİNCİ BÖLÜM GIDA İLE TEMAS EDEN MADDE VE MALZEME ÜRETEN İŞLETMELERİN KAYIT İŞLEMLERİ İLE İYİ ÜRETİM UYGULAMALARINA DAİR YÖNETMELİK Amaç BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar MADDE 1 (1) Bu Yönetmeliğin amacı,

Detaylı

TÜRK GIDA KODEKSİ GIDA İLE TEMAS EDEN MADDE VE MALZEMELER YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM

TÜRK GIDA KODEKSİ GIDA İLE TEMAS EDEN MADDE VE MALZEMELER YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM 29 Aralık 2011 PERŞEMBE Resmî Gazete Sayı : 28157 (3. Mükerrer) YÖNETMELİK Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığından: TÜRK GIDA KODEKSİ GIDA İLE TEMAS EDEN MADDE VE MALZEMELER YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM

Detaylı

Sağlık ve Tüketiciyi Koruma Genel Müdürlüğü

Sağlık ve Tüketiciyi Koruma Genel Müdürlüğü Sağlık ve Tüketiciyi Koruma Genel Müdürlüğü 1 1 AB Enstitüleri Avrupa Parlamentosu Avrupa Birliği Konseyi Avrupa Komisyonu Ekonomik ve Sosyal Komite Bölge Komiteleri Adalet Divanı 2 2 Komisyonda Bulunanlar

Detaylı

Erasmus+ OKUL DEĞERİNİ BİLİN! www.happykids.com.tr

Erasmus+ OKUL DEĞERİNİ BİLİN! www.happykids.com.tr Erasmus+ OKUL DEĞERİNİ BİLİN! Erasmus+ Okul Okul Eğitimi Programı AMAÇLARI Eğitimde kaliteyi artırmak, Program ülkeleri okullar ve eğitim personeli arasında işbirliğini güçlendirmek Erasmus+ Okul Hedef

Detaylı

ANTALYA ESNAF VE SANATKARLAR ODALARı BiRLiCii THE ANTALYA UNION OF TRADESMEN AND (RAFTSMEN www.aesob.org.tr

ANTALYA ESNAF VE SANATKARLAR ODALARı BiRLiCii THE ANTALYA UNION OF TRADESMEN AND (RAFTSMEN www.aesob.org.tr ANTALYA ESNAF VE SANATKARLAR ODALARı BiRLiCii THE ANTALYA UNION OF TRADESMEN AND (RAFTSMEN www.aesob.org.tr SAYı : 2012-MlOl-21-145 TARİH: 13/02/2012 KONU : Gıda leri Hk. ODALARA 2012/21 SA YILI GENELGE

Detaylı

ISO 13485:2016 TIBBİ CİHAZLAR KALİTE YÖNETİM SİSTEMİ GEÇİŞ KILAVUZU

ISO 13485:2016 TIBBİ CİHAZLAR KALİTE YÖNETİM SİSTEMİ GEÇİŞ KILAVUZU ISO 13485:2016 TIBBİ CİHAZLAR KALİTE YÖNETİM SİSTEMİ GEÇİŞ KILAVUZU Dünyaca kabul görmüş medikal cihazlar endüstrisi kalite yönetim sistemi standardı olan ISO 13485'in final versiyonu Şubat 2016 da yayınlandı.

Detaylı

Hatice ULU Ziraat Mühendisi İzmir İl Müdürlüğü ÜLKEMİZDE GIDA GÜVENLİĞİ MEVZUATI VE AB YE İHRACAT GEREKLİLİKLERİ

Hatice ULU Ziraat Mühendisi İzmir İl Müdürlüğü ÜLKEMİZDE GIDA GÜVENLİĞİ MEVZUATI VE AB YE İHRACAT GEREKLİLİKLERİ Hatice ULU Ziraat Mühendisi İzmir İl Müdürlüğü ÜLKEMİZDE GIDA GÜVENLİĞİ MEVZUATI VE AB YE İHRACAT GEREKLİLİKLERİ 5179 Sayılı Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin

Detaylı

TEBLİĞ. a) 29/12/2011 tarihli ve 28157 üçüncü mükerrer sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliğine dayanılarak,

TEBLİĞ. a) 29/12/2011 tarihli ve 28157 üçüncü mükerrer sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliğine dayanılarak, 14 Şubat 2014 CUMA Resmî Gazete Sayı : 28913 Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığından: TEBLİĞ TÜRK GIDA KODEKSİ KİLO VERME AMAÇLI ENERJİSİ KISITLANMIŞ GIDALAR TEBLİĞİ (TEBLİĞ NO: 2014/3) Amaç MADDE 1 (1)

Detaylı

ABD de politika oluşturmada sanayinin rolü. Çok taraflı ticaret sisteminin faydaları çalıştayı Ankara, Turkiye 24-25 Eylül 2012

ABD de politika oluşturmada sanayinin rolü. Çok taraflı ticaret sisteminin faydaları çalıştayı Ankara, Turkiye 24-25 Eylül 2012 ABD de politika oluşturmada sanayinin rolü Çok taraflı ticaret sisteminin faydaları çalıştayı Ankara, Turkiye 24-25 Eylül 2012 Sunum içeriği ABD Tahıl konseyi Rolü ve fonksiyonları Açık, serbest ticaret

Detaylı

BAŞVURUDA İSTENEN BELGELER

BAŞVURUDA İSTENEN BELGELER SIR A NO 1 VATANDAŞA SUNULAN HİZMETİN ADI Bitkisel Gıda ve Yemin İhracatında Sağlık Sertifikası düzenleme BAŞVURUDA İSTENEN BELGELER 1- İhracat işlemleri, ihracatçı firma ve ihracat edilecek ürünlere ait

Detaylı

TEBLİĞ. a) 29/12/2011 tarihli ve 28157 3 üncü mükerrer sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliğine dayanılarak,

TEBLİĞ. a) 29/12/2011 tarihli ve 28157 3 üncü mükerrer sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliğine dayanılarak, 15 Ağustos 2014 CUMA Resmî Gazete Sayı : 29089 Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığından: TEBLİĞ TÜRK GIDA KODEKSİ DEVAM FORMÜLLERİ TEBLİĞİ (TEBLİĞ NO: 2014/32) Amaç MADDE 1 (1) Bu Tebliğin amacı; devam

Detaylı

TÜRK GIDA KODEKSİ. Dr. Betül VAZGEÇER Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü. 8. Tarım Gıda ve Soğuk Zincir Lojistiği Sempozyumu. 29 Mart 2018, Mersin

TÜRK GIDA KODEKSİ. Dr. Betül VAZGEÇER Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü. 8. Tarım Gıda ve Soğuk Zincir Lojistiği Sempozyumu. 29 Mart 2018, Mersin TÜRK GIDA KODEKSİ 8. Tarım Gıda ve Soğuk Zincir Lojistiği Sempozyumu Dr. Betül VAZGEÇER Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü 29 Mart 2018, Mersin RESMİ OTORİTE & YASAL DAYANAK GIDA TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI

Detaylı

HOŞ GELDİNİZ 2014 / 34 / AB

HOŞ GELDİNİZ 2014 / 34 / AB T.C. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı HOŞ GELDİNİZ 2014 / 34 / AB ATEX ATEX Yönetmeliğinde Belgelendirme Sanayi Genel Müdürlüğü Abdullah KARAHAN abdullah.karahan@sanayi.gov.tr 2 ATEX NANDO : New (Approach

Detaylı

GIDA İLE TEMAS EDEN PLASTİK MADDE VE MALZEMELER

GIDA İLE TEMAS EDEN PLASTİK MADDE VE MALZEMELER 3.11.2017 1 PAGEV IV. Uluslararası Ambalaj Teknolojileri Kongresi 24 Ekim 2017 İstanbul GIDA İLE TEMAS EDEN PLASTİK MADDE VE MALZEMELER HATİCE USLU Gıda Mühendisi Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Gıda

Detaylı

KARŞILIKLI TANIMA ANLAŞMALARI OCAK 2014 GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI AB VE DIŞİLİŞKİLER GENEL MÜDÜRLÜĞÜ YÜCEL KARADİŞ/DAİRE BAŞKANI

KARŞILIKLI TANIMA ANLAŞMALARI OCAK 2014 GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI AB VE DIŞİLİŞKİLER GENEL MÜDÜRLÜĞÜ YÜCEL KARADİŞ/DAİRE BAŞKANI KARŞILIKLI TANIMA ANLAŞMALARI OCAK 2014 GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI AB VE DIŞİLİŞKİLER GENEL MÜDÜRLÜĞÜ YÜCEL KARADİŞ/DAİRE BAŞKANI İÇERİK -Karşılıklı Tanıma Anlaşması (MRA) Nedir? -Karşılıklı Tanıma Anlaşmaları

Detaylı

TÜRK GIDA KODEKSİ GIDA İLE TEMAS EDEN AKTİF VE AKILLI MADDE VE MALZEMELER TEBLİĞİ (TEBLİĞ NO: 2017/Taslak)

TÜRK GIDA KODEKSİ GIDA İLE TEMAS EDEN AKTİF VE AKILLI MADDE VE MALZEMELER TEBLİĞİ (TEBLİĞ NO: 2017/Taslak) Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığından: TÜRK GIDA KODEKSİ GIDA İLE TEMAS EDEN AKTİF VE AKILLI MADDE VE MALZEMELER TEBLİĞİ (TEBLİĞ NO: 2017/Taslak) Amaç MADDE 1 (1) Bu Tebliğin amacı; gıda ile temas eden

Detaylı

TSE den Aldığınız Helal Gıda Uygunluk Belgesi İle Tüketicilere Güvenle Ulaşın. TSE Helal Gıda Belgeli Ürünleri Güvenle Tüketin STANDARD ÇALIŞMALARI

TSE den Aldığınız Helal Gıda Uygunluk Belgesi İle Tüketicilere Güvenle Ulaşın. TSE Helal Gıda Belgeli Ürünleri Güvenle Tüketin STANDARD ÇALIŞMALARI TSE ve HELAL GIDA Gıdaların, helal hassasiyeti taşıyan insanlara; hammaddenin üretiminden başlayarak, tüm üretim süreçleri dahil olmak üzere, ambalajlama, nakil, depolama ve sunum zincirinde sürdürülebilir

Detaylı

GIDA GÜVENCESİ-GIDA GÜVENLİĞİ

GIDA GÜVENCESİ-GIDA GÜVENLİĞİ GIDA GÜVENLİĞİ GIDA GÜVENCESİ-GIDA GÜVENLİĞİ Dünyada 800 Milyon İnsan Kronik Yetersiz Beslenme, 1.2 Milyar İnsan Açlık Korkusu Yaşamakta, 2 Milyar İnsan Sağlıklı, Yeterli ve Güvenli Gıda Bulma Konusunda

Detaylı

TARIMSAL EMTİA FİYATLARI

TARIMSAL EMTİA FİYATLARI TARIMSAL EMTİA FİYATLARI No 58 Mart 2017 İstanbul Ticaret Borsası, Araştırma Proje ve İş Geliştirme Şubesi tarafından yapılan gayriresmi tercümedir. Yayım Tarihi: 28.04.2017 Tarımsal Emtia AVRUPA BİRLİĞİ

Detaylı

İşlenmiş Eşyalar Mevzuatının Uygulanması

İşlenmiş Eşyalar Mevzuatının Uygulanması İşlenmiş Eşyalar Mevzuatının Uygulanması Selim ATAK Çevre Mühendisi İçerik Amaç, Kapsam, Dayanak İşlenmiş Eşya, Kompleks Eşya Kasten İçermek, İşleme Tabi Tutulmak Biyosidal Özellik, Biyosidal İşlev, Ana

Detaylı

HAYVANSAL ÜRÜN İTHALATINDA KONTROL BELGESİ ONAYLANMASI VE İTHALAT AŞAMASINDA SUNULMASI GEREKEN BELGELER HAKKINDA TEBLİĞ

HAYVANSAL ÜRÜN İTHALATINDA KONTROL BELGESİ ONAYLANMASI VE İTHALAT AŞAMASINDA SUNULMASI GEREKEN BELGELER HAKKINDA TEBLİĞ HAYVANSAL ÜRÜN İTHALATINDA KONTROL BELGESİ ONAYLANMASI VE İTHALAT AŞAMASINDA SUNULMASI GEREKEN BELGELER HAKKINDA TEBLİĞ Yayımlandığı R.Gazete: 19.02.2012-28209 Tebliğ No: 2012/12 Amaç MADDE 1 (1) Bu Tebliğin

Detaylı

ORGANİK AVRUPA AVRUPA ORGANİK GIDA PAZARI VE SANAYİSİNİN STRATEFİK BİR PROFİLİ

ORGANİK AVRUPA AVRUPA ORGANİK GIDA PAZARI VE SANAYİSİNİN STRATEFİK BİR PROFİLİ ORGANİK AVRUPA AVRUPA ORGANİK GIDA PAZARI VE SANAYİSİNİN STRATEFİK BİR PROFİLİ Çevre, Avrupa boyunca organik tarım alanlarına dönüşüm için bir motivasyon olarak etkilidir ve genellikle bir ülke bazında

Detaylı

"GDO Yönetmeliði" tamam:gdo'suza GDO'suz demek yasak!.

GDO Yönetmeliði tamam:gdo'suza GDO'suz demek yasak!. "GDO Yönetmeliði" tamam:gdo'suza GDO'suz demek yasak!. GDO Yönetmeliði Resmi Gazete de yayýnlandý. Üreticileri ve tüketicileri büyük tehdit altýna sokacak yönetmenliði yayýnlýyoruz. Tarým ve Köyiþleri

Detaylı

Gıda Fiyatları Endeksi Ocak AB, Eurostat endeksi, 2005=100. Aylık ortalama GIDA % 0.5% Aylık ortalama GIDA % 0.

Gıda Fiyatları Endeksi Ocak AB, Eurostat endeksi, 2005=100. Aylık ortalama GIDA % 0.5% Aylık ortalama GIDA % 0. TARIMSAL EMTİA FİYATLARI No 68 - Ocak 2018 İstanbul Ticaret Borsası, Araştırma Proje ve İş Geliştirme Şubesi tarafından yapılan gayriresmi tercümedir Yayım Tarihi: 27.03.2018 Tarımsal Emtia Fiyatları Ocak

Detaylı

T.C. GIDA, TARIM ve HAYVANCILIK BAKANLIĞI Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü. Sayı : 73453902-045.01/21288 30/05/2013 Konu : Yem Kontrol Uygulamaları

T.C. GIDA, TARIM ve HAYVANCILIK BAKANLIĞI Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü. Sayı : 73453902-045.01/21288 30/05/2013 Konu : Yem Kontrol Uygulamaları Sayı : 73453902-045.01/21288 30/05/2013 Konu : Yem Kontrol Uygulamaları.. VALİLİĞİNE (İl Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü) Yem kontrolleri ile ilgili olarak İl Müdürlükleri arasında uygulamada birliğin

Detaylı

HACCP Sistem Tetkikine Ait Resmi Form Resmi Kontrol Rapor No:

HACCP Sistem Tetkikine Ait Resmi Form Resmi Kontrol Rapor No: EK-5 HACCP Sistem Tetkikine Ait Resmi Form Resmi Kontrol Rapor No: TARİH: İNCELENECEK HUSUSLAR A) GENEL 1. İşyeri teknik ve hijyenik açıdan bu yönetmelikte belirtilen koşullara sahip mi? 2. El kitabı ön

Detaylı

T.C. GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü

T.C. GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü PAN AVRUPA AKDENİZ TERCİHLİ MENŞE KURALLARINA DAİR BÖLGESEL KONVANSİYON KAPSAMI TİCARETTE EŞYANIN TERCİHLİ MENŞEİNİN TESPİTİ HAKKINDA YÖNETMELİK HAKKINDA BİLGİ I. Neden Bölgesel Konvansiyon? Ülkemiz Avrupa

Detaylı

PETROL VE LPG PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU

PETROL VE LPG PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMU PETROL VE LPG PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU TEMMUZ 2015 Temmuz 2015 A. PETROL PİYASASI 1. Temmuz Ayında Uluslararası Piyasalarda ve Türkiye de Ürün Fiyatlarının Seyri 1.1.

Detaylı

PETROL VE LPG PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU

PETROL VE LPG PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMU PETROL VE LPG PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU AĞUSTOS 2015 Ağustos 2015 A. PETROL PİYASASI 1. Ağustos Ayında Uluslararası Piyasalarda ve Türkiye de Ürün Fiyatlarının Seyri

Detaylı

AVRUPA BİRLİĞİ HUKUKUNUN KAYNAKLARI

AVRUPA BİRLİĞİ HUKUKUNUN KAYNAKLARI AVRUPA BİRLİĞİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ AVRUPA BİRLİĞİ HUKUKUNUN KAYNAKLARI Hazırlayan: Ömer Faruk Altıntaş Avrupa Birliği Genel Müdürlüğü Daire Başkanı ANKARA 5 Nisan 2007 Birincil Kurucu Antlaşmalar Yazılı kaynaklar

Detaylı

PETROL VE LPG PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU

PETROL VE LPG PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMU PETROL VE LPG PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU EKİM 2016 Ekim 2016 A. PETROL PİYASASI 1. Ekim Ayında Uluslararası Piyasalarda ve Türkiye de Ürün Fiyatlarının Seyri 1.1. Uluslararası

Detaylı

Bölüm 2. Tarımın Türkiye Ekonomisine Katkısı

Bölüm 2. Tarımın Türkiye Ekonomisine Katkısı Bölüm 2. Tarımın Türkiye Ekonomisine Katkısı Nüfus ve İşgücü Katkısı Üretim ve Verim Katkısı Toplum Beslenmesine Katkı Sanayi Sektörüne Katkı Milli Gelire Katkı Dış Ticaret Katkısı Nüfus ve İşgücü Katkısı

Detaylı

TARIMSAL EMTİA FİYATLARI

TARIMSAL EMTİA FİYATLARI TARIMSAL EMTİA FİYATLARI No 59 Nisan 2017 İstanbul Ticaret Borsası, Araştırma Proje ve İş Geliştirme Şubesi tarafından yapılan gayriresmi tercümedir. Yayım Tarihi: 31.05.2017 Tarımsal Emtia DÜNYA BİRLİĞİ

Detaylı

AVRUPA OTOMOTİV PAZARI 2014 YILI OCAK AYINDA %5 ARTTI.

AVRUPA OTOMOTİV PAZARI 2014 YILI OCAK AYINDA %5 ARTTI. 28 Şubat 2014 BASIN BÜLTENİ AVRUPA OTOMOTİV PAZARI 2014 YILI OCAK AYINDA %5 ARTTI. AB (28) ve EFTA ülkeleri toplamına göre otomotiv pazarı 2014 yılı Ocak ayında 2013 yılı aynı ayına göre %5 büyüdü ve toplam

Detaylı

BVKAE www.bornovavet.gov.tr

BVKAE www.bornovavet.gov.tr Türkiye Veteriner İlaçları Pazarı Sorunlar ve Çözüm Önerileri Uluslararası Süt Sığırcılığı ve Süt Ürünleri Çalıştayı ve Sergisi 28-29 Nisan, 2008 - Konya İsmail Özdemir VİSAD - Veteriner Sağlık Ürünleri

Detaylı

Tarımsal Emtia Fiyatları

Tarımsal Emtia Fiyatları TARIMSAL EMTİA FİYATLARI No 56 Ocak 2017 İstanbul Ticaret Borsası, Araştırma Proje ve İş Geliştirme Şubesi tarafından yapılan gayriresmi tercümedir. Yayım Tarihi: 01.03.2017 Tarımsal Emtia DÜNYA BİRLİĞİ

Detaylı

ÜYE DEVLET HÜKÜMETLERİ TEMSİLCİLERİ KONFERANSI. Brüksel, 25 Ekim 2004 CIG 87/1/04 EK 2 REV 1. Konu :

ÜYE DEVLET HÜKÜMETLERİ TEMSİLCİLERİ KONFERANSI. Brüksel, 25 Ekim 2004 CIG 87/1/04 EK 2 REV 1. Konu : ÜYE DEVLET HÜKÜMETLERİ TEMSİLCİLERİ KONFERANSI Brüksel, 25 Ekim 2004 CIG 87/1/04 EK 2 REV 1 Konu : Hükümetlerarası Konferans Nihâi Senedi ne ek Bildirgeler ve Nihâî Senet NİHÂÎ SENET NS / Anayasa 1 30

Detaylı

ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMU PETROL PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU MAYIS 2014

ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMU PETROL PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU MAYIS 2014 ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMU PETROL PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU MAYIS 2014 Ankara 2014 1. Mayıs Ayında Uluslararası Piyasalarda ve Türkiye de Ürün Fiyatlarının Seyri 1.1. Uluslararası Piyasalar Ülkemizin

Detaylı

PETROL VE LPG PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU

PETROL VE LPG PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMU PETROL VE LPG PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU MAYIS 2015 Mayıs 2015 A. PETROL PİYASASI 1. Mayıs Ayında Uluslararası Piyasalarda ve Türkiye de Ürün Fiyatlarının Seyri 1.1.

Detaylı

Ülkemizdeki ve Yurtdışındaki Yetkilendirilmiş Kuruluş Çalışmaları. ÇEVKO Vakfı

Ülkemizdeki ve Yurtdışındaki Yetkilendirilmiş Kuruluş Çalışmaları. ÇEVKO Vakfı Ülkemizdeki ve Yurtdışındaki Yetkilendirilmiş Kuruluş Çalışmaları ÇEVKO Vakfı ORGANİK KATI ATIKLAR A M B A L A J A T I K L A R I N I N K O N T R O L Ü Y Ö N E T M E L İ Ğ İ AMBALAJ ATIKLARI Ambalaj Direktifi

Detaylı

AB Bütçesi ve Ortak Tarım Politikası

AB Bütçesi ve Ortak Tarım Politikası AB Bütçesi ve Ortak Tarım Politikası OTP harcamalarının AB bütçesinin önemli bölümünü kapsaması, bu politikayı bütçe tartışmalarının da odak noktası yaparken, 2014-2020 Mali Çerçeve içinde tarım, kırsal

Detaylı

ULUSLARARASI İLİŞKİLER OFİSİ 13 MART 2015

ULUSLARARASI İLİŞKİLER OFİSİ 13 MART 2015 ULUSLARARASI İLİŞKİLER OFİSİ 13 MART 2015 2014-2015 ÖĞRETİM YILI ERASMUS+ STAJ HAREKETLİLİĞİ BAŞVURU KILAVUZU SON BAŞVURU TARİHİ 30 MART 2015 1 Erasmus Stajı Nedir? Staj, bir yararlanıcının programa katılan

Detaylı

PETROL VE LPG PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU

PETROL VE LPG PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMU PETROL VE LPG PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU ŞUBAT 2015 Şubat 2015 A. PETROL PİYASASI : 1. Şubat Ayında Uluslararası Piyasalarda ve Türkiye de Ürün Fiyatlarının Seyri 1.1.

Detaylı

PETROL VE LPG PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU

PETROL VE LPG PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMU PETROL VE LPG PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU HAZİRAN 2015 Haziran 2015 A. PETROL PİYASASI 1. Haziran Ayında Uluslararası Piyasalarda ve Türkiye de Ürün Fiyatlarının Seyri

Detaylı

PETROL VE LPG PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU

PETROL VE LPG PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMU PETROL VE LPG PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU MART 2015 Mart 2015 A. PETROL PİYASASI : 1. Mart Ayında Uluslararası Piyasalarda ve Türkiye de Ürün Fiyatlarının Seyri 1.1.

Detaylı

ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMU PETROL PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU TEMMUZ 2014

ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMU PETROL PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU TEMMUZ 2014 ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMU PETROL PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU TEMMUZ 2014 Ankara 2014 1. Temmuz Ayında Uluslararası Piyasalarda ve Türkiye de Ürün Fiyatlarının Seyri 1.1. Uluslararası Piyasalar

Detaylı

TARIMSAL EMTİA FİYATLARI No 77 - Ekim 2018

TARIMSAL EMTİA FİYATLARI No 77 - Ekim 2018 TARIMSAL EMTİA FİYATLARI No 77 - Ekim 2018 İstanbul Ticaret Borsası, Araştırma Proje ve İş Geliştirme Şubesi tarafından yapılan gayriresmi tercümedir Yayım Tarihi: 29.11.2018 Tarımsal Emtia Fiyatları Ekim

Detaylı

PETROL VE LPG PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU

PETROL VE LPG PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMU PETROL VE LPG PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU KASIM 2016 Kasım 2016 A. PETROL PİYASASI 1. Kasım Ayında Uluslararası Piyasalarda ve Türkiye de Ürün Fiyatlarının Seyri 1.1.

Detaylı

PETROL VE LPG PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU

PETROL VE LPG PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMU PETROL VE LPG PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU EYLÜL 2016 Eylül 2016 A. PETROL PİYASASI 1. Eylül Ayında Uluslararası Piyasalarda ve Türkiye de Ürün Fiyatlarının Seyri 1.1.

Detaylı

TÜRK GIDA KODEKSİ YENİLEBİLİR KAZEİN VE KAZEİNAT TEBLİĞİ (TEBLİĞ NO:2018/ )

TÜRK GIDA KODEKSİ YENİLEBİLİR KAZEİN VE KAZEİNAT TEBLİĞİ (TEBLİĞ NO:2018/ ) Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığından: TÜRK GIDA KODEKSİ YENİLEBİLİR KAZEİN VE KAZEİNAT TEBLİĞİ (TEBLİĞ NO:2018/ ) Amaç MADDE 1 (1) Bu Tebliğin amacı; insan tüketimine yönelik yenilebilir kazeinler

Detaylı

TARIMSAL EMTİA FİYATLARI No 65 - Ekim 2017

TARIMSAL EMTİA FİYATLARI No 65 - Ekim 2017 TARIMSAL EMTİA FİYATLARI No 65 - Ekim 2017 İstanbul Ticaret Borsası, Araştırma Proje ve İş Geliştirme Şubesi tarafından yapılan gayriresmi tercümedir Yayım Tarihi: 24.11.2017 Tarımsal Emtia AVRUPA BİRLİĞİ

Detaylı

ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMU PETROL PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU ARALIK 2014

ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMU PETROL PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU ARALIK 2014 ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMU PETROL PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU ARALIK 2014 Ankara 2014 1. Aralık Ayında Uluslararası Piyasalarda ve Türkiye de Ürün Fiyatlarının Seyri 1.1. Uluslararası Piyasalar

Detaylı

İSTANBUL İL GIDA, TARIM ve HAYVANCILIK MÜDÜRLÜĞÜ GIDA VE YEM ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ

İSTANBUL İL GIDA, TARIM ve HAYVANCILIK MÜDÜRLÜĞÜ GIDA VE YEM ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ GIDA VE YEM ŞUBE 1 / 8 SIRA NO HİZMETİN ADI BAŞVURUDA İSTENEN BELGELER HİZMETİN TAMAMLANMA SÜRESİ (EN GEÇ) 1 Gıda İşletmesi Onay Belgesi Düzenlenmesi 1-Dilekçe 2-Beyanname Genel Kısmı (Ek-10) 3-Beyanname

Detaylı

ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMU PETROL VE LPG PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU

ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMU PETROL VE LPG PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMU PETROL VE LPG PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU Aralık 2016 A. PETROL PİYASASI 1. Aralık Ayında Uluslararası Piyasalarda ve Türkiye de Ürün Fiyatlarının Seyri 1.1. Uluslararası

Detaylı

ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMU PETROL VE LPG PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU

ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMU PETROL VE LPG PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMU PETROL VE LPG PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU Ocak 2017 A. PETROL PİYASASI 1. Ocak Ayında Uluslararası Piyasalarda ve Türkiye de Ürün Fiyatlarının Seyri 1.1. Uluslararası

Detaylı

İYİ TARIM UYGULAMALARI VE EUREPGAP. Prof.Dr. Emine Olhan Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü

İYİ TARIM UYGULAMALARI VE EUREPGAP. Prof.Dr. Emine Olhan Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü İYİ TARIM UYGULAMALARI VE EUREPGAP Prof.Dr. Emine Olhan Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü TARIMDA DEĞİŞİM Dünyada 1970li Yıllarda Tüketicilerin Bilinçlenmesi, 1990lı Yıllarda

Detaylı

BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar HAYVAN VE ÜRÜNLERİN ÜLKEYE GİRİŞİNDE ÖN BİLDİRİM VE VETERİNER KONTROLLERİNE DAİR YÖNETMELİK Yetki Kanunu: 5996 Yayımlandığı R.Gazete: 17.12.2011-28145 BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç

Detaylı

PETROL VE LPG PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU

PETROL VE LPG PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMU PETROL VE LPG PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU AĞUSTOS 2016 Ağustos 2016 A. PETROL PİYASASI 1. Ağustos Ayında Uluslararası Piyasalarda ve Türkiye de Ürün Fiyatlarının Seyri

Detaylı

PETROL VE LPG PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU

PETROL VE LPG PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMU PETROL VE LPG PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU EYLÜL 2015 Eylül 2015 A. PETROL PİYASASI 1. Eylül Ayında Uluslararası Piyasalarda ve Türkiye de Ürün Fiyatlarının Seyri 1.1.

Detaylı

ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMU PETROL VE LPG PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU

ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMU PETROL VE LPG PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMU PETROL VE LPG PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU Mart 2017 A. PETROL PİYASASI 1. Mart Ayında Uluslararası Piyasalarda ve Türkiye de Ürün Fiyatlarının Seyri 1.1. Uluslararası

Detaylı

ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMU PETROL VE LPG PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU

ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMU PETROL VE LPG PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMU PETROL VE LPG PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU Şubat 2017 A. PETROL PİYASASI 1. Şubat Ayında Uluslararası Piyasalarda ve Türkiye de Ürün Fiyatlarının Seyri 1.1. Uluslararası

Detaylı

ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMU PETROL VE LPG PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU

ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMU PETROL VE LPG PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMU PETROL VE LPG PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU Nisan 2017 A. PETROL PİYASASI 1. Nisan Ayında Uluslararası Piyasalarda ve Türkiye de Ürün Fiyatlarının Seyri 1.1. Uluslararası

Detaylı

ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMU PETROL VE LPG PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU

ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMU PETROL VE LPG PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMU PETROL VE LPG PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU Mayıs 2017 A. PETROL PİYASASI 1. Mayıs Ayında Uluslararası Piyasalarda ve Türkiye de Ürün Fiyatlarının Seyri 1.1. Uluslararası

Detaylı

ERASMUS+ STAJ HAREKETLİLİĞİ. Bölüm Staj Hareketliliği Koordinatörü Dr. Yeliz Demir

ERASMUS+ STAJ HAREKETLİLİĞİ. Bölüm Staj Hareketliliği Koordinatörü Dr. Yeliz Demir ERASMUS+ STAJ HAREKETLİLİĞİ Bölüm Staj Hareketliliği Koordinatörü Dr. Yeliz Demir Staj Staj, öğrencinin, öğrenim gördüğü alanda uygulamalı iş deneyimi elde etmesi sürecidir. Kimler Başvurabilir? Staj hareketliliğine

Detaylı

Ziraat. Müh. Fatma MAMAK

Ziraat. Müh. Fatma MAMAK IV.ULUSLARARASI ORTA/DOĞU AVRUPA VE ORTA ASYAORGANİK SEKTÖRDEKİ GELİŞMELER KONFERANSI AB VE TÜRKİYE ORGANİK TARIM MEVZUATININ UYUMLAŞTIRILMASI Ziraat. Müh. Fatma MAMAK 13-14 14 NİSAN 2012 AB VE TÜRKİYE

Detaylı

Beslenme ve Sağlık Beyanları

Beslenme ve Sağlık Beyanları Beslenme ve Sağlık Beyanları PROF. DR. SİBEL KARAKAYA E.Ü. MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ GIDA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ BESLENME BİLİM DALI 12-14 KASIM 2014 Resmi Gazete Tarihi: 29.12.2011 Resmi Gazete Sayısı: 28157

Detaylı

DAHİLDE İŞLEME REJİMİ HAKKINDA GENELGE (2005/2) TELAFİ EDİCİ VERGİ UYGULAMASI

DAHİLDE İŞLEME REJİMİ HAKKINDA GENELGE (2005/2) TELAFİ EDİCİ VERGİ UYGULAMASI ifade eder. DAHİLDE İŞLEME REJİMİ HAKKINDA GENELGE (2005/2) 1- Bu Genelge de geçen kısaltmalardan; TELAFİ EDİCİ VERGİ UYGULAMASI - AKÇT: Avrupa Kömür Çelik Topluluğu nu, - AT: Avrupa Topluluğu nu, - DİİB:

Detaylı

GIDANIN RESMİ KONTROLÜ

GIDANIN RESMİ KONTROLÜ GIDANIN RESMİ KONTROLÜ İZMİR İL GIDA TARIM VE HAYVANCILIK MÜDÜRLÜĞÜ GIDA VE YEM ŞUBESİ 08.10.2016 EYLEM GÜLPINAR TURGUT GIDA MÜHENDİSİ GIDA TARIM VE HAYVANCLIK BAKANLIĞI GIDA HİZMETLERİ Güvenilir ve yeterli

Detaylı

ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMU PETROL VE LPG PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU

ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMU PETROL VE LPG PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMU PETROL VE LPG PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU Temmuz 2017 A. PETROL PİYASASI 1. Temmuz Ayında Uluslararası Piyasalarda ve Türkiye de Ürün Fiyatlarının Seyri 1.1. Uluslararası

Detaylı

ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMU PETROL VE LPG PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU

ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMU PETROL VE LPG PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMU PETROL VE LPG PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU Haziran 2017 A. PETROL PİYASASI 1. Haziran Ayında Uluslararası Piyasalarda ve Türkiye de Ürün Fiyatlarının Seyri 1.1. Uluslararası

Detaylı

ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMU PETROL VE LPG PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU

ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMU PETROL VE LPG PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMU PETROL VE LPG PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU Ağustos 2017 A. PETROL PİYASASI 1. Ağustos Ayında Uluslararası Piyasalarda ve Türkiye de Ürün Fiyatlarının Seyri 1.1. Uluslararası

Detaylı

Türkiye de CEPA Belgelendirmesine Bir Örnek. Metin Acar Rentokil

Türkiye de CEPA Belgelendirmesine Bir Örnek. Metin Acar Rentokil Türkiye de CEPA Belgelendirmesine Bir Örnek Metin Acar Rentokil Türkiye de Mevcut Durum Ülkemizde biyosidal ürünlerin kullanımını düzenleyen Yönetmelik (Biyosidal Ürünlerin Kullanım Usul ve Esasları Hakkında

Detaylı

PETROL VE LPG PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU

PETROL VE LPG PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMU PETROL VE LPG PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU TEMMUZ 2016 Temmuz 2016 A. PETROL PİYASASI 1. Temmuz Ayında Uluslararası Piyasalarda ve Türkiye de Ürün Fiyatlarının Seyri 1.1.

Detaylı

ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMU PETROL VE LPG PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU

ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMU PETROL VE LPG PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMU PETROL VE LPG PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU Eylül 2017 A. PETROL PİYASASI 1. Eylül Ayında Uluslararası Piyasalarda ve Türkiye de Ürün Fiyatlarının Seyri 1.1. Uluslararası

Detaylı

ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMU PETROL PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU EKİM 2014

ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMU PETROL PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU EKİM 2014 ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMU PETROL PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU EKİM 2014 Ankara 2014 1. Ekim Ayında Uluslararası Piyasalarda ve Türkiye de Ürün Fiyatlarının Seyri 1.1. Uluslararası Piyasalar Ülkemizin

Detaylı

Türkiye de Sivil Toplumu Geliştirme ve Sivil Toplum-Kamu Sektörü Diyaloğunu Güçlendirme Projesi

Türkiye de Sivil Toplumu Geliştirme ve Sivil Toplum-Kamu Sektörü Diyaloğunu Güçlendirme Projesi Türkiye de Sivil Toplumu Geliştirme ve Sivil Toplum-Kamu Sektörü Diyaloğunu Güçlendirme Projesi Uluslararası Konferans Sivil Toplum-Kamu Sektörü İşbirliği 25-26 Nisan 2013, İstanbul 2 nci Genel Oturum

Detaylı

PETROL VE LPG PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU

PETROL VE LPG PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMU PETROL VE LPG PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU NİSAN 2015 Nisan 2015 A. PETROL PİYASASI : 1. Nisan Ayında Uluslararası Piyasalarda ve Türkiye de Ürün Fiyatlarının Seyri 1.1.

Detaylı

Sağlıklı Tarım Politikası

Sağlıklı Tarım Politikası TARLADAN SOFRAYA SAĞLIKLI BESLENME Sağlıklı Tarım Politikası Prof. Dr. Ahmet ALTINDĠġLĠ Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü ahmet.altindisli@ege.edu.tr Tarım Alanları ALAN (1000 ha)

Detaylı

PETROL VE LPG PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU

PETROL VE LPG PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMU PETROL VE LPG PİYASASI FİYATLANDIRMA RAPORU NİSAN 2016 Nisan 2016 A. PETROL PİYASASI 1. Nisan Ayında Uluslararası Piyasalarda ve Türkiye de Ürün Fiyatlarının Seyri 1.1.

Detaylı

No 64 Eylül 2017 AVRUPA BİRLİĞİ 28. Aylık. Ekmeklik Buğday % -1.2% (2) % 6.3% (3) % 1.8%

No 64 Eylül 2017 AVRUPA BİRLİĞİ 28. Aylık. Ekmeklik Buğday % -1.2% (2) % 6.3% (3) % 1.8% TARIMSAL EMTİA FİYATLARI No 64 Eylül 2017 İstanbul Ticaret Borsası, Araştırma Proje ve İş Geliştirme Şubesi tarafından yapılan gayriresmi tercümedir Yayım Tarihi: 26.10.2017 Tarımsal Emtia AVRUPA BİRLİĞİ

Detaylı

Avrupa Ve Türkiye Araç Pazarı Değerlendirmesi (2013/2014 Şubat)

Avrupa Ve Türkiye Araç Pazarı Değerlendirmesi (2013/2014 Şubat) Rapor No: 1/ Avrupa Ve Türkiye Araç Pazarı Değerlendirmesi (13/1 Şubat) Şubat 1 OSD OICA Üyesidir OSD is a Member of OICA 1. Otomobil Pazarı AB (7) ve EFTA ülkelerinde otomobil pazarı 13 yılı Şubat ayında

Detaylı

Türk Gıda Kodeksi Özel Tıbbi Amaçlı Diyet Gıdalar Tebliği

Türk Gıda Kodeksi Özel Tıbbi Amaçlı Diyet Gıdalar Tebliği Türk Gıda Kodeksi Özel Tıbbi Amaçlı Diyet Gıdalar Tebliği Resmi Gazete Tarihi Sayısı Değişiklik Açıklaması İlk Yayın 24.12.2001 24620 1. Değişiklik 31.08.2003 25125 EK-1 in 7 inci maddesi, Madde 6 (Eklendi)

Detaylı