KRONİK OBSTRÜKTİF AKCİĞER HASTALIĞI TEDAVİSİNDE GELİŞMELER
|
|
- Eser Birdal
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 KRONİK OBSTRÜKTİF AKCİĞER HASTALIĞI TEDAVİSİNDE GELİŞMELER Dr. Ali Kocabaş GİRİŞ Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH); tam olarak geri-dönüşümlü olmayan ve genellikle yavaş bir ilerleme gösteren hava akımı sınırlanması ile karakterize bir hastalık durumudur. KOAH ın temel özelliği olan yerleşik hava akımı sınırlanması, uzun süre solunum yolu ile alınan zararlı partikül ve gazlara karşı akciğerlerde gelişen anormal inflamatuvar yanıt ile ilişkilidir. Zararlı partikül ve gazlara karşı akciğerlerde gelişen inflamatuvar yanıt, büyük hava yolları, küçük hava yolları, akciğer parankimi ve pulmoner damarları etkilemektedir. Akciğerlerde oluşan inflamasyon, bazı kişilerde ilerleyerek tuttuğu yapılarda geri dönüşsüz yapısal değişikliklere yol açmaktadır. Muhtemelen, genetik olarak antiproteaz ve antioksidan savunmadaki yetersizlik ve/veya inflamasyonun tamir mekanizmalarındaki yetersizlik, zararlı partikül ve gazlarla uzun süre karşılaşan kişilerin bazılarını bu etkilere karşı duyarlı hale getirmekte ve bu kişilerde KOAH gelişimine yol açmaktadır. Büyük hava yollarındaki inflamasyon kronik bronşite özgü klinik tablonun ortaya çıkmasına, pulmoner damarlardaki inflamasyon, bu damarlarda yapısal değişikliklere ve hastalığın ileri aşamalarında pulmoner hipertansiyon gelişimine neden olabilmektedir. Küçük hava yollarındaki inflamasyon ve akciğer parankimindeki inflamasyon ise küçük hava yolu hastalığı ve akciğer parankim hasarı (amfizem) oluşturarak KOAH a özgü kronik hava akımı obstrüksiyonu gelişimine yol açıyor görünmektedir. Son yıllarda KOAH ın sadece akciğerleri etkileyen bir hastalık değil, sistemik inflamasyon, iskelet kası fonksiyon bozukluğu, beslenme ve metabolizma bozukluğu, endotel fonksiyon bozukluğu ve renal dolaşım bozukluğuna yol açan sistemik bir hastalık olduğu kavranmaya başlamıştır. Fizyolojik olarak 25 yaşından sonra yaşla parelel olarak akciğer fonksiyonları (FEVı) azalmaktadır. Bu azalma, sigara içmeyen sağlıklı kişilerde yılda 30 ml boyutlarındadır. KOAH, bu azalmanın ileri derecede hızlanması ile karekterize bir hastalıktır (FEVı deki yıllık azalma yaklaşık 130 ml). Hastalar 45 yaşından sonra, genellikle FEVı değeri 1.5 litrenin altına düşünce (egzerzis dispnesi) hekime başvurmaktadır. FEVı in 1 litrenin altına düşmesi, solunumsal sakatlığa (istirahatte dispne, günlük işleri yürütmede güçlük) neden olmakta, ve bu dönemden sonra pulmoner hipertansiyon, kor pulmonale ve solunum yetmezliği gelişme oranları artmaktadır. KOAH, bilim çevreleri, sağlık görevlileri ve kamuoyu tarafından uzun süredir ihmal edilmiştir. Hastalık günümüzde küresel bir sağlık sorunu boyutuna ulaşmıştır. Günümüzde tüm dünyada 600 milyon KOAH lı hasta bulundugu ve bunların da her yıl 2.8 milyonunun öldüğü tahmin edilmektedir. KOAH ın 2020 yılında en sık rastlanan 3. ölüm nedeni ve 5. kronik sakatlık nedeni haline gelmesi beklenmektedir. KOAH a bağlı hastane tedavisinin sık olması ve hastalığın kronik sakatlık yapıcı özelliği nedeniyle KOAH, toplumlara büyük ekonomik yük getirmektedir. Türkiyede de 2-3 milyon KOAH lı hasta bulunduğu tahmin edilmektedir yılları arasında Türkiye deki tüm hastanelere kronik bronşit, amfizem ve astım tanılarıyla yatan hastaların sayısı 3.5 kat, hastanelerde bu hastalıklardan ölümlerin sayısı ise 5 kat artmıştır. Gelişmiş batı ülkelerinde KOAH gelişiminde en önemli risk faktörü sigara içimidir. Buna ek olarak, mesleki toz ve kimyasallarla karşılaşma, iç/dış ortam kirliliği de KOAH gelişiminde rol oynamaktadır. Gelişmekte olan ülkelerde çevresel faktörlerin (ısınma ve yemek pişirme amacıyla bitkisel ve hayvansal yakıtların kullanımı, iç ortam kirliliği, pasif sigara içimi, sık geçirilen solunum yolu enfeksiyonları nedeniyle akciğer gelişiminin yetersiz olması, düşük sosyoekonomik düzey vb) KOAH gelişiminde daha belirleyici öneme sahip görünmektedir. 1
2 KOAH, spirometrik testlerde geri dönüşümsüz hava akımı obstrüksiyonu varlığı ile tanı konulan bir hastalıktır. Fakat günümüzde mevcut KOAH lı hastaların sadece % 25 i sağlık kuruluşunca bilinmektedir. Akciğer fonksiyonlarında % 50 ye ulaşan bir kayıp oluşuncaya kadar klinik olarak anlamlı semptomların (istirahat dispnesi) bulunmaması, hafif semptomların hastalarca ve hekimlerce önemsenmemesi, sağlık personeli ve kamuoyunda KOA H bilincinin eksikliği, spirometre cihazının yetersiz kullanımı veya bu cihazın bulunmaması hastalığın erken dönemde tanısını güçleştirmektedir. Günümüzde KOAH tanısı konulan hastalar, etkin bir şekilde tedavi edilmemektedirler. Bunda hastalığın tedavisinin bulunmadığı ve bu hastalığın hastaların suçu olduğu şeklindeki yanlış hekim inancı büyük rol oynamaktadır. Hastalığın geri dönüşümsüz hava akımı obstrüksiyonu şeklinde tanımlanması ve tedavinin etkinliğini değerlendirmede sadece FEVı in dikkate alınması da bu yanlış inanca katkıda bulunmaktadır. Oysa, hastalığı erken dönemde saptayarak hastaların sigarayı bırakmalarının sağlanması, hastalığı durdurmakta, bugün var olan tedavi yaklaşımları ile semptomlar ve yaşam kalitesi iyileştirilmekte, alevlenme sıklığı azaltılmaktadır. GÜNÜMÜZDE KOAH TEDAVİSİ KOAH ın oluşturduğu büyük toplumsal ve ekonomik yük, 1990 lı yıllardan sonra hastalık patogenezi ve tedavisi konusunda önemli bilmsel gelişmelerin sağlanmasına yol açmıştır. Yeni elde edilen kanıtlar, hastalığın uygun tanı ve tedavisi konusunda birçok ulusal ve uluslar arası rehberin yayınlanmasına neden olmuştur., Avrupa Solunum Derneği (1995), Amerikan Toraks Derneği (1995) ve İngiliz Toraks Derneği (1997) tarafından yayınlanan KOAH Tanı ve Tedavi rehberleri hastalığın bilim çevreleri, sağlık personeli ve kamuoyunda dikkat toplamasına büyük katkı sağlamışlardır. Türkiye de Toraks Derneği tarafından yayınlanan rehber ise (2000), birinci ve ikinci basamak sağlık kuruluşlarında çalışan binlerce hekime ulaştırılarak Türkiye de hekimler arasında KOAH bilincinin geliştirilmesine yardımcı olmuştur. Son olarak, 2001 yılında Dünya Sağlık Örgütü ile ABD Ulusal Kalp Akciğer ve Kan Enstitüsünün işbirliği ile oluşturulan Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığına karşı Küresel Girişim (GOLD) grubu tarafından hazırlanan rehber yayınlanmıştır. Bu yazıda KOAH tedavisi, GOLD rehberi temel alınarak aşağıda özetlenmiştir. Günümüzde KOAH da etkin bir tedavinin hedefleri; hastalığın ilerlemesini engellemek, semptomları gidermek, egzersiz toleransını düzeltmek, sağlık durumunu düzeltmek, komplikasyonları engellemek ve tedavi etmek, alevlenmeleriı engellemek ve tedavi etmek ve mortaliteyi azaltmak şeklinde özetlenebilir.. KOAH tedavisini dört bölümde değerlendirmek mümkündür: Hastalığı değerlendirmek ve izlemek; Risk faktörlerini azaltmak; Stabil KOAH ı tedavi etmek; Atakları tedavi etmek. BÖLÜM 1: HASTALIĞIN DEĞERLENDİRİMİ VE İZLEMİ ANAHTAR NOKTALAR *KOAH tanısı, semptomlar olsun ya da olmasın, risk faktörlerine maruziyet öyküsünün ve tam olarak geri dönüşümlü olmayan hava akımı kısıtlanmasının varlığına dayanır. *Risk faktörlerine maruziyet öyküsü ile birlikte kronik öksürüğü olan ve balgam çıkaran hastalar, dispne olmasa bile, hava akımı kısıtlılığı yönünden araştırılmalıdır. *KOAH tanısı ve değerlendirimi için spirometre altın standarttır. Çünkü spirometre, hava akımı kısıtlanmasını ölçmede en tekrarlanabilir, standardize ve objektif yöntemdir. FEV 1 /FVC < %70 ve postbronkodilatör FEV 1 <%80 [beklenen] olması, tam olarak geri dönüşümlü olmayan hava akımı kısıtlanmasının varlığını gösterir. *KOAH lı hastaların tanısı ve tedavisi ile uğraşan sağlık görevlileri rahatlıkla spirometrik incelemeyi yaptırabilmelidirler. 2
3 * FEV 1 <%40 [beklenen] olan hastalarla, solunum yetmezliği veya sağ kalp yetmezliğini düşündüren semptomlara sahip tüm hastalarda arteriyal kan gazı ölçümü düşünülmelidir. Tablo 1: Hastalığın Şiddete Göre KOAH ın Sınıflandırılması Evre Özellikler 0: Risk altında Normal spirometre Kronik semptomlar (öksürük, balgam çıkarma) I: Hafif şiddette FEV 1 /FVC < %70 KOAH FEV 1 b %80 [beklenen] II: Orta şiddette KOAH III: Ağır şiddette KOAH Kronik semptomlar var ya da yok (öksürük, balgam çıkarma) FEV 1 /FVC < %70 %30< FEV 1 <%80 [beklenen] (II-A: %50 < FEV 1 <%80 [beklenen]) (II-B: %30 < FEV 1 < %50 [beklenen]) Kronik semptomlar var ya da yok (öksürük, balgam çıkarma) FEV 1 /FVC < %70 FEV 1 <%30 [beklenen] veya FEV 1 <%50 [beklenen] ile birlikte solunum yetmezliği ya da sağ kalp yetmezliğinin klinik bulguları BÖLÜM 2: RİSK FAKTÖRLERİNİN AZALTILMASI ANAHTAR NOKTALAR *Tütün dumanına, mesleki toz ve kimyasallara ve iç/dış ortam hava kirliliğine toplam kişisel maruziyetin azaltılması, KOAH ın başlamasının ve ilerlemesinin önlenmesinde önemli hedeflerdir. *Sigaranın bırakılması, KOAH gelişme riskini azaltan ve ilerlemesini durduran tek ve en önemli girişimdir (Kanıt A). *Kısa tütün bağımlılık tedavisi etkilidir (Kanıt A) ve her sigara içiciye her doktor ziyaretinde en azından bu tedavi önerilmelidir. *Üç tip öneri özellikle yararlıdır: Pratik öneriler, tedavinin bir parçası olarak sosyal destek ve tedavi dışında yapılacak sosyal destek (Kanıt A). * Tütün bağımlılığının tedavisinde kullanılan birçok etkin ilaç bulunmaktadır (Kanıt A) ve eğer zorunluysa ve herhangibir kontraendikasyon yoksa, bu ilaçlardan en az biri bırakma önerisiyle birlikte hastaya verilmelidir. * Birçok mesleki solunum sistemi hastalığının ilerlemesi, inhale edilen partikül ve gaz yükünün azaltılmasını amaçlayan çeşitli stratejilerle hafifletilebilir veya kontrol edilebilir (Kanıt B). 3
4 BÖLÜM 3: STABİL KOAH IN YÖNETİMİ ANAHTAR NOKTALAR * Stabil KOAH yönetimindeki genel yaklaşım hastalığın şiddetine bağlı olarak tedaviyi basamaklı olarak artırmak olmalıdır. * KOAH lı hastalar için sağlık eğitimi, becerilerin, hastalıkla başa çıkabilmenin ve sağlık durumunun iyileştirilmesinde rol oynayabilir. Sigaranın bırakılması gibi bazı hedeflerin gerçekleştirilmesinde de etkilidir (Kanıt A). * KOAH tedavisinde kullanılmakta olan ilaçlardan hiç biri, bu hastalığın temel özelliği olan akciğer fonksiyonundaki uzun dönemdeki düşüşü etkilememektedir (Kanıt A). Bu nedenle KOAH da ilaç tedavisi semptom ve/veya komplikasyonları azaltmak için kullanılmaktadır. * KOAH da semptomatik tedavisinin temelini bronkodilatörler ilaçlar oluşturmaktadır (Kanıt A). Bu ilaçlar semptomları önlemek veya azaltmak amacıyla, gerektikçe veya düzenli olarak kullanılırlar. * Temel bronkodilatör ilaçlar, b2-agonistler, antikolinerjikler, teofilin ve bu ilaçların farklı kombinasyonlarıdır (Kanıt A). * Düzenli inhale glukokortikoid tedavisi, sadece, inhale glikokortikosteroidlere spirometrik cevabı gösterilen semptomatik KOAH lı hastalara, beklenenin %50 sinden daha düşük FEV 1 i olan hastalara ve antibiyotik ve/veya oral glukokortikoidlerle tedavi gerektiren tekrarlayıcı alevlenmeleri olan hastalara verilmelidir (Kanıt B). * Sistemik glukokortikoidlerle kronik tedaviden, düşük yarar-risk oranından dolayı kaçınılmalıdır (Kanıt A). * Tüm KOAH lı hastalar, egzersiz toleransını arttıran, nefes darlığı ve yorgunluk belirtilerini azaltan egzersiz eğitim programlarından yarar görürler (Kanıt A). Kronik solunum yetmezliği olan hastalara uygulanan uzun süreli oksijen tedavisinin (günde 15 saatten fazla), sağkalım oranını arttırdığı gösterilmiştir (Kanıt A). Tablo 2: Stabil KOAH da Bronkodilatörler * KOAH da semptom tedavisinin temelini bronkodilatör ilaçlar oluşturur. * İnhale tedavi tercih edilir. * b2 agonist, antikolinerjik, teofilin, ya da kombinasyon tedavileri aras ındaki seçim, ilaçların bulunabilirliğine ve semptomlarda iyileşme ve yan etki gibi bireysel yanıta bağlıdır. * Bronkodilatörler semptomları önlemek veya azaltmak için ya gerektikçe ya da düzenli olarak kullanılır. * Uzun etkili bronkodilatörler daha kullanışlıdır. * Bronkodialatörlerin kombine edilmesi, tek bir bronkodilatörün dozunun arttırılması göre, etkinliği daha çok artırabilir ve yan etki riskini daha çok azaltabilir. Tablo-3: KOAH ın Her Evresinde Tedavi Hastalara tedavilerini nasıl ve ne zaman yapacakları öğretilmeli ve diğer hastalıkları için verilmiş ilaçlar gözden geçirilmeli. Beta-bloker ilaçlar (göz damlası formunda olanlar da dahil) kullanılmamalıdır. EVRE ÖZELLİK ÖNERİLEN TEDAVİ Bütün evrelerde * Risk faktörlerinden sakınma * Grip aşısı 4
5 0: Riskli grup * Kronik semptomlar (öksürük, balgam) * Risk faktör(leri)ne maruziyet * Normal spirometre I: Hafif KOAH * FEVı/FVC < %70 * FEVı b %80 (beklenen) * Semptomlar var ya da yok II: Orta KOAH IIA: * FEVı/FVC < %70 * %50 b FEVı b %80 (beklenen) * Semptomlar var ya da yok IIB: * FEVı/FVC < %70 * %30 b FEVı < %50 (beklenen) * Semptomlar var ya da yok III: Ağır KOAH * FEVı/FVC < %70 FEVı b %30 (beklenen) veya FEVı<% 50 ve solunum yetmezliği veya sağ kalp yetmezliği varlığı * Gerektikçe kısa etkili bronkodilatör * Bir veya daha fazla bronkodilatörle düzenli tedavi * Rehabilitasyon * Bir ya da daha fazla bronkodilatörle düzenli tedavi * Rehabilitasyon * Eğer deneme tedavisine semptomlar ve akciğer fonksiyonlarında anlamlı yanıt varsa inhale kortikosteroidler * Eğer deneme tedavisine semptomlar ve akciğer fonksiyonlarında anlamlı yanıt varsa veya tekrarlayan alevlenmeler varsa inhale kortikosteroidler * Bir veya daha fazla bronkodilatörle düzenli tedavi *Eğer deneme tedavisine semptomlar ve akciğer fonksiyonlarında anlamlı yanıt varsa veya tekrarlayan alevlenmeler varsa inhale kortikosteroidler * Komplikasyonların tedavisi * Rehabilitasyon * Solunum yetmezliği varsa uzun süreli oksijen tedavisi * Cerrahi tedaviyi düşün BÖLÜM 4: ALEVLENMELERİN YÖNETİMİ ANAHTAR NOKTALAR 5
6 * Solunumsal semptomların tıbbi müdahale gerektiren alevlenmeleri, KOAH da önemli klinik olaylardır. * Alevlenmelerin en yaygın nedeni, trakeobronşiyal enfeksiyonlar ve hava kirliliğidir. Şiddetli alevlenmelerin üçte birinde neden saptanamamaktadır (Kanıt B). * KOAH akut alevlenmelerinde etkin tedavi, inhale bronkodilatörler (özellikle inhale 2-agonistler ve/veya antikolinerjikler), teofilin ve sistemik, tercihen oral glikoortikosteroidleri içerir (Kanıt A). * KOAH alevlenmesi geçirmekte olan hastalarda hava yolu enfeksiyonunun klinik bulguları varsa (balgam miktarında ve pürulansında artış ve/veya ateş) antibiyotik tedavisi yararlı olabilir (Kanıt B). * Noninvazif intermitan pozitif basınçlı ventilasyon (NIPPV), akut alevlenmelerde, kan gazlarını ve ph yi iyileştirir, hastane mortalitesini azaltır, invazif mekanik ventilasyon ve entübasyon gereksinimini azaltır ve hastanede kalış süresini azaltır (Kanıt A). KOAH da alevlenmesinin genel kabul görmüş standart bir tanımı ve nesnel ölçütleri bulunmamaktadır. Bu konuda oluşturulan bir çalışma grubunun tanımlamasına göre KOAH alevlenmesi; KOAH lı bir hastanın stabil durumunda, normal günlük değişikliklerin ötesinde, akut başlangıçlı ve düzenli tedavide değişiklik gerektirecek boyutta, sürekli bir bozulmanın varlığıdır. Ayni çalışma grubu, KOAH alevlenmelerin şiddetine göre üç gruba ayırmaktadır: Hafif alevlenme: Hastanın artan tedavi gereksinimini kendi normal ortamında (ev, işyeri) karşıladığı alevlenmeler Orta şiddetli alevlenme: Hastanın artan tedavi gereksinimi için bir tıbbi yardım arama ihtiyacının duyduğu alevlenmeler (Doktoruna veya hastane polikliniğine başvuru) Şiddetli alevlenme: Hasta veya yakının hastalıktaki belirgin ve/veya hızlı bozulmayı farketttiği ve hastane tedavisine gerektiren alevlenmeler (Chest 2000; 117: 398S) KOAH da alevlenme nedenleri konusunda çelişkili sonuçlar bildirilmektedir. Son çalışmalar, KOAH alevlenmelerinde bakteriyel enfeksiyonların daha önce tahmin edilenden daha az rol oynadığını göstermektedir. En sık rastlanan alevlenme nedenleri: A. Virüsler: (Rhinovirus, İnfluenza, Parainfluenza, Coronovirus, Adenovirus, Respiratory syncytial virus, C. pneumoniae) B. Bakteriler ((H. influenzae, S. pneumoniae, M. catarrhalis, Staphylococcus aureus, P. Aerogignosa) C. Yaygın kirleticiler ((Nitrojen oksit, Partiküller, Sulfirdioksit, Ozon) KOAH da alevlenmenin önlenmesinde değişik yaklaşımlar önerilmiştir (İnfluenza aşısı, Pnömokok aşısı, İnhale kortikosteroidler, İmmun uyarıcı bakteri özütleri, Mukolitik ilaçlar, ve Koruyucu antibiyotik uygulaması) KOAH alevlenmelerinin yönetimi; alevlenmenin uygun tanısı ve şiddetinin belirlenmesi, evde, hastanede, yoğun bakımda tedavi kararının verilmesi, uygun bir tedavi ve taburculuk sonu izlemi içerir KOAH alevlenmesinin şiddetinin belirlenmesinde; tıbbi öykü (alevlenme öncesi ile ilgili), semptomlar ve fizik muayene, SFT (PEF< 100L/dak, FEVı< 1L), Kan gazları, Akciğer grafisi ve EKG, Diğer laboratuvar incelemeler önem taşımaktadır. KOAH alevlenmelerinin evde tedavisinin temellerini; bronkodilatatör tedavi (mevcut bronkodilatör tedavinin doz ve sıklığını artırmak, yeni bronkodilatör ilaç eklemek ve ilaçları gerektiğinde nebülizatörle uygulamak), glikokortikosteroid tedavi (bazal FEVı değeri beklenenin % 50 sinin altında olan hastalarda 10 gün, 40 mg/gün prednisolon) ve antibiyotik tedavisi (dispne, öksürükte artış, balgam miktarı ve pürülansda artış varsa) oluşturmaktadır. KOAH alevlenmelerinin hastane ve yoğun bakımda tedavi endikasyonları Tablo 4 ve 5 de, hastane ve yoğun tedavi yaklaşımları ise Tablo 6-9 da gösterilmiştir. Hastaneden taburculuktan sonra uygulanacak izlemin ilkeleri ise Tablo 10 da belirtilmiştir. 6
7 Tablo 4: KOAH Akut Alevlenmesinde Hastanede Değerlendirme veya Tedavi Endikasyonları* * Semptomların yoğunluğunda belirgin artış (ani gelişen istirahat dispnesi gibi) * Zeminde şiddetli KOAH varlığı *Yeni fizik muayene bulgularının ortaya çıkışı (örn: siyanoz, periferik ödem) *Başlangıç tıbbi tedaviye yanıtsızlık * Önemli ek hastalıkların varlığı * Yeni oluşan aritmiler * Tanıda kuşku * İleri yaş * Yetersiz ev desteği *Yerel olanaklar dikkate alınmalı. Tablo 5: KOAH Akut Alevlenmesinde Yoğun Bakım Tedavisi Endikasyonları* * Başlangıç acil tedaviye yetersiz yanıt veren ağır dispne varlığı * Konfüzyon, letarji, koma * Ek oksijen ve NIPPV ye rağmen inatçı ya da kötüleşen hipoksemi (PaO 2 <50 mmhg) ve/veya ağır/kötüleşen hiperkapni (PaCO 2 >70 mmhg) ve/veya ağır/kötüleşen solunumsal asidoz (ph< 7.30) Yerel olanaklar dikkate alınmalı Tablo 6: Şiddetli, fakat Yaşamı Tehdit Etmeyen KOAH Alevlenmelerinin Acil Serviste ya da Hastanede Tedavisi* * Semptomların şiddetini, kan gazlarını ve akciğer grafisini değerlendir. * Kontrollü oksijen tedavisine başla, 30 dakika sonra arteriyel kan gazları ölçümünü tekrarla. *Bronkodilatör ler - Dozu veya uygulama sıklığını artır. - b2 agonistlerle antikolinerjikleri kombine et. - Hava haznesi (spacer) ya da nebulizatör kullan. - Gereksinim olursa IV metil ksantini eklemeyi düşün. *Glikokortiko - Oral ya da intravenöz streoidleri ekle Antibiyotikleri - Bakteriyel enfeksiyon bulguları varsa, oral ya da bazen intravenöz düşün * Noninvaziv mekanik ventilasyonu düşün. * Her zaman için: - Sıvı dengesini ve beslenmeye izle. - Ciltaltı heparini düşün. - İlişkili hastalıkları belirle ve tedavi et (örn: kalp yetmezliği, aritmi ) -Hastanın durumunu yakından izle Tablo 7: NIPPV için Hasta Seçim ve Dışlama Kriterleri 197 Seçim kriterleri (en az 2 si bulunmalı) * Yardımcı solunum kaslarının kullanımı ve paradoksal abdomen hareketleriyle birlikte orta ya da 7
8 ağır dispne *Orta-ağır asidoz (ph ) ve hiperkapni (PaCO mmhg) * Solunum sayısı > 25 /dk Dışlama kriterleri (herhangi biri olabilir) * Solunum arresti *Kardiovasküler stabilitede bozukluk (hipotansiyon, artimi, miyokard enfarktüsü) * Somnolans, mental durumda bozukluk, koopeasyon bozukluğu * Yüksek aspirasyon riski, yapışkan ya da bol sekresyon * Yakın zamanda geçirilmiş fasiyal ya da gastrointestinal cerrahi * Kraniofasiyal travma, yerleşik nazofaringeal anormallikler * Aşırı şişmanlık Tablo 8: Invaziv Mekanik Ventilasyon için Uygulama Kriterleri* * Yardımcı solunum kaslarını ve paradoksal batın hareketleriyle birlikte ağır dispne * Solunum sayısı > 35 /dk * Hayatı tehdit eden hipoksemi (PaO 2 <40 mmhg) ya da PaO 2 /FiO 2 * <200 mmhg) *Ağır asidoz (ph < 7.25) ve hiperkapni (PaCO 2 > 60 mmhg) * Solunum arresti *Kardiovasküler komplikasyonlar (hipotansiyon, şok, kalp yetmezliği) * Somnolans, mental durumun bozulması * Diğer durumlar (metabolik bozukluk, sepsis, pnömoni, pulmoner emboli, barotravma, aşırı plevral effüzyon) * NIPPV başarısızlığı (ya da uygulamama kriterleri, Tablo 14 e bakınız.) * FiO2: İnspire alınan kuru havadaki oksijenin oransal konsantrasyonu. Tablo 9: KOAH Akut Alevlenmesi Olan Hastaların Hastaneden Taburcu Etme Kriterleri * 4 saatten daha seyrek inhale b2 agonist kullanım gereksinimi *Daha önceden yüreyebilen hastanın oda içinde yüreyebilmesi * Hasta yemeğini yiyebilmeli ve gece dispne nedeni ile sık uyanmadan gece rahat uyuyabilmeli * Hasta son saat boyunca klinik olarak stabil olmalı * Arteriyel kan gazları son boyunca stabil olmalı * Hasta (ya da evdeki bakıcısı) ilaçları düzgn bir şekilde kullanmayı öğrenmeli * Takip ve ev bakım düzenlemeleri yapılmalı (örn: oksijen tedavisi, beslenmesi) * Hasta, aile ve hekim, hastanın kendi bakımını yapabileceğine kanaat getirmeli Tablo 10: KOAH Akut Alevlenmesi ile Taburcu Edilen Hastaların Taburculuk Sonrası 4-6 Haftalık Takibinin Planlanması * Çevreye uyum yeteneği * FEV1 ölçümü *İnhaler tekniklerin tekrar değerlendirilmesi *Önerilen tedavi rejiminin anlaşılması * Uzun dönem oksijen tedavisi ve/veya ev nebülizatörü (ağır KOAH lı hastalarda) 8
9 KAYNAKLAR 1. Barnes PJ. New concepts in chronic obstructive pulmonary disease. Ann Rev Med 2003; 54; Toraks Derneği Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı Tanı ve Tedavi Rehberi. Toraks Dergisi 2000; 1 (ek 1): Pauwels RA, Buist S, Calverley PMA, Jenkins CR, Hurd S. Global strategy for the diagnosis, management and prevention of chronic obstructive pulmonary disease. Am J Respir Crit Care Med 2001; 163: Rennard SI. Treatment for stable COPD. In: Barnes P, Drazen J, Rennard S, Thomson N (eds). Asthma and COPD, Basic Mechanisms and Clinical Management. Academic Press, London 2002: Celli BR. Clinical Management. In: Voelkel NF, MacNee W (eds): Chronic Obstructive Lung Disease. BC Dekker Inc, London 2002: Wedzicha JA. Exacerbations. Etiology and pathophysiologic mechanisms. Chest 2002; 121: 136S-141S 7. Barnes PJ. Therapy of chronic obstructive pulmonary disease. Pharmacology Therapeutics 2003; 97:
ASTIM «GINA» Dr. Bengü MUTLU SARIÇİÇEK
ASTIM «GINA» Dr. Bengü MUTLU SARIÇİÇEK ASTIM Dünya genelinde 300 milyon kişiyi etkilediği düşünülmekte Gelişmiş ülkelerde artan prevalansa sahip Hasta veya toplum açısından yüksek maliyetli bir hastalık
DetaylıAlevlenmelerin en yaygın nedeni, trakeobronşiyal enfeksiyonlar ve hava kirliliğidir. Şiddetli alevlenmelerin üçte birinde neden saptanamamaktadır
Toraks Derneği, Göğüs Hastalıkları Uzmanları ve solunum hastalıkları alanında çalışan diğer uzmanlık dallarındaki hekimler tarafından 1992 de kurulan bir ulusal uzmanlık derneğidir. Toraks Derneği nin
DetaylıKOAH Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı
KOAH Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı KOAH Zararlı gaz ve partiküllere karşı havayolları ve akciğerin artmış kronik inflamatuar yanıtı ile ilişkili ve genellikle ilerleyici özellikteki kalıcı hava akımı
DetaylıSunu planı. Solunum yetmezliği NON-İNVAZİV MEKANİK VENTİLASYON NIMV
Sunu planı NON-İNVAZİV MEKANİK VENTİLASYON DOÇ. DR. HAKAN TOPAÇOĞLU İstanbul Eğitim ve Araştırma Hastanesi Neden Endikasyonlar Kontrendikasyonlar Hasta seçilmesi Komplikasyonlar Solunum yetmezliği IMV
DetaylıKronik Öksürük. Dr. Kürşat Uzun N.E. Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları AD ve Yoğun Bakım Bilim Dalı
Kronik Öksürük Dr. Kürşat Uzun N.E. Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları AD ve Yoğun Bakım Bilim Dalı Epidemiyoloji Polikliniklerde en sık 5. şikayet %88-100 neden saptanıyor Spesifik tedavi
DetaylıTıkandım, Nefes Alamıyorum. Tunçalp Demir
Tıkandım, Nefes Alamıyorum Tunçalp Demir Olgu 1 55 yaşında erkek hasta 2-3 yıldır nefes darlığı, öksürük, balgam çıkarma yakınmaları mevcut. Nefes darlığı düz yolda giderken bile oluyor. Geçen yıl 1 kez
Detaylı17.08.2012-KOAH TEDAVİSİNDE SFT ZORUNLULUĞUNUN KALDIRILMASINA HÜKMEDEN SUT MADDELERİNE YÖNELİK SPÇG GÖRÜŞÜ
17.08.2012-KOAH TEDAVİSİNDE SFT ZORUNLULUĞUNUN KALDIRILMASINA HÜKMEDEN SUT MADDELERİNE YÖNELİK SPÇG GÖRÜŞÜ GİRİŞ Ülkemizde KOAH prevalansı 40 yaş üzeri erişkin nüfusta %19 dur, diğer bir ifadeyle yaklaşık
DetaylıKOAH da Tedavi. Sunum Planı KOAH. Tanım. Tanı. Tedavi. Tanım Kronik kompanse KOAH da tedavi Akut alevlenmede tedavi
1 2 Sunum Planı KOAH da Tedavi Dr. Özgür Karadeniz 8 Şubat 2011 m Kronik kompanse KOAH da tedavi Akut alevlenmede tedavi 3 4 m KOAH; tam olarak geri dönüşümlü olmayan, ilerleyici hava akımı kısıtlanması
DetaylıKRONİK OBSTRÜKTİF AKCİĞER HASTALIĞI (KOAH) TANIMI SINIFLAMASI RİSK FAKTÖRLERİ PATOFİZYOLOJİSİ EPİDEMİYOLOJİSİ
KRONİK OBSTRÜKTİF AKCİĞER HASTALIĞI (KOAH) TANIMI SINIFLAMASI RİSK FAKTÖRLERİ PATOFİZYOLOJİSİ EPİDEMİYOLOJİSİ ÖĞRENİM HEDEFLERİ KOAH tanımını söyleyebilmeli, KOAH risk faktörlerini sayabilmeli, KOAH patofizyolojisinin
DetaylıAKUT SOLUNUM SIKINTISI SENDROMU YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ SHMYO İLK VE ACİL YARDIM BÖLÜMÜ YRD DOÇ DR SEMRA ASLAY 2015
AKUT SOLUNUM SIKINTISI SENDROMU YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ SHMYO İLK VE ACİL YARDIM BÖLÜMÜ YRD DOÇ DR SEMRA ASLAY 2015 Nonkardiyojenik Akciğer Ödemi Şok Akciğeri Travmatik Yaş Akciğer Beyaz Akciğer Sendromu
DetaylıKOAH Nedir ve Nasıl Tedavi Edilir?
KOAH NE DEMEKTİR? KOAH Nedir ve Nasıl Tedavi Edilir? Hastalar için özet bilgiler KOAH nedir? KOAH, hastalığın belli başlı özelliklerinin tanımını içinde barındıran Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı teriminin
DetaylıKOAH ALEVLENMELERİNDE TANI VE TEDAVİ YAKLAŞIMI
KOAH ALEVLENMELERİNDE TANI VE TEDAVİ YAKLAŞIMI ÖĞRENİM HEDEFLERİ KOAH alevlenme tanımını söyleyebilmeli, KOAH alevlenmelerine yol açan nedenleri sayabilmeli, KOAH alevlenme ağırlığını sınıflayabilmeli,
DetaylıBIR GRİP SEZONUNUN BAŞıNDA İLK OLGULARıN İRDELENMESİ
BIR GRİP SEZONUNUN BAŞıNDA İLK OLGULARıN İRDELENMESİ NECLA TÜLEK, METİN ÖZSOY, SAMİ KıNıKLı Ankara Eğitim Ve Araştırma HASTANESİ İnfeksiyon Hastalıkları Ve Klinik Mikrobiyoloji GİRİŞ Mevsimsel influenza
DetaylıDiyabetik Ayak Yarası ve İnfeksiyonunun Tanısı, Tedavisi ve Önlenmesi: Ulusal Uzlaşı Raporu
Diyabetik Ayak Yarası ve İnfeksiyonunun Tanısı, Tedavisi ve Önlenmesi: Ulusal Uzlaşı Raporu Diyb. Hemş. Dr. Selda ÇELİK İstanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi Hastanesi, İç Hastalıkları Anabilim
DetaylıOksijen tedavisi. Prof Dr Mert ŞENTÜRK. İstanbul Tıp Fakültesi Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilimdalı
Oksijen tedavisi Prof Dr Mert ŞENTÜRK İstanbul Tıp Fakültesi Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilimdalı OKSİJEN TEDAVİSİ Kime uygulanmalı? Endikasyonlar? Kaç litre? Ne şekilde? Kime uygulanmalı? Gereksinimi
DetaylıSOLUNUM SİSTEMİ HASTALARINDA EVDE SAĞLIK UYGULAMALARI
SOLUNUM SİSTEMİ HASTALARINDA EVDE SAĞLIK UYGULAMALARI Yrd. Doç. Dr. Sibel KÜÇÜK Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Solunum Sistemi Hastalıklarında Evde Bakımın Amacı Progresyonu önlemek,
DetaylıTanıdan tedaviye KOAH. Esra Uzaslan
Tanıdan tedaviye KOAH Esra Uzaslan Kronik obstrüktif akciğer hastalığı Nasıl tanı koyarız? Hangi hastada hangi tedaviyi vereceğimize nasıl karar veririz? Nasıl tedavi ederiz? KOAH nasıl tanı koyarız? KOAH
DetaylıPulmoner Emboli Profilaksisi. Tanım. Giriş. Giriş 12.06.2010. Dr. Mustafa YILDIZ Fırat Üniversitesi Acil Tıp AD. Pulmoneremboli(PE):
Pulmoner Emboli Profilaksisi Dr. Mustafa YILDIZ Fırat Üniversitesi Acil Tıp AD m Pulmoneremboli(PE): Bir pulmonerartere kan pıhtısının yerleşmesi Distaldeki akciğer parankimine kan sağlanaması Giriş Tipik
DetaylıKalp Yetersizliğinde Güncel Tedavi Doç. Dr. Bülent Özdemir
Kalp Yetersizliğinde Güncel Tedavi Doç. Dr. Bülent Özdemir Kalp yetmezliği Ventrikülün dolumunu veya kanı pompalamasını önleyen yapısal veya işlevsel herhangi bir kalp bozukluğu nedeniyle oluşan karmaşık
Detaylıİzmir Katip Çelebi Üniversitesi Tıp Fakültesi Eğitim Öğretim Yılı. Dönem 4 GÖĞÜS HASTALIKLARI STAJ TANITIM REHBERİ
İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Tıp Fakültesi 2018-2019 Eğitim Öğretim Yılı Dönem 4 GÖĞÜS HASTALIKLARI STAJ TANITIM REHBERİ Hazırlayan: Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı 1 GÖĞÜS HASTALIKLARI STAJI TANITIM
DetaylıÇocuklarda Akut Solunum Sıkıntısı Sendromu (ARDS) ve Tedavisi. Tolga F. Köroğlu Dokuz Eylül Üniversitesi
Çocuklarda Akut Solunum Sıkıntısı Sendromu (ARDS) ve Tedavisi Tolga F. Köroğlu Dokuz Eylül Üniversitesi 1967: 18.07.2013 2 Tarihçe 1967 Acute Respiratory Distress in Adults 1971 Adult Respiratory Distress
DetaylıAnafilaksi olgu senaryoları
Anafilaksi olgu senaryoları Sekiz aylık bebek, kahvaltıda aile için hazırlanan sahanda yumurtadan ekmeğin ucuyla verilmesinden 20 dakika sonra tüm vücunda yaygın kızarma, dudaklarda şişme ve göğsünde hırıltı
DetaylıALT SOLUNUM YOLU ENFEKSİYONLARI. Prof. Dr. Abdullah Sayıner
ALT SOLUNUM YOLU ENFEKSİYONLARI Prof. Dr. Abdullah Sayıner Akut bronşit Beş günden daha uzun süren öksürük (+/- balgam) Etkenlerin tamama yakını viruslar Çok küçük bir bölümünden Mycoplasma, Chlamydia,
DetaylıEngraftman Dönemi Komplikasyonlarda Hemşirelik İzlemi. Nevin ÇETİN Hacettepe Üniversitesi Pediatrik KİTÜ
Engraftman Dönemi Komplikasyonlarda Hemşirelik İzlemi Nevin ÇETİN Hacettepe Üniversitesi Pediatrik KİTÜ Engraftman Sendromu Veno- Oklüzif Hastalık Engraftman Sendromu Hemşirelik İzlemi Vakamızda: KİT (+14)-
DetaylıYOĞUN BAKIMDA NONİNVAZİV MEKANİK VENTİLASYON. Dr. Aynur Akın Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dalı
YOĞUN BAKIMDA NONİNVAZİV MEKANİK VENTİLASYON Dr. Aynur Akın Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dalı Sunum Planım NIMV uygulama şekilleri Yıllar içerisinde NIMV kullanımı
DetaylıKARDİYOJENİK ŞOK ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KARDİYOLOJİ ANABİLİM DALI
KARDİYOJENİK ŞOK ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KARDİYOLOJİ ANABİLİM DALI KARDİYOJENİK ŞOK-TANIM Ø Kardiyojenik şok (KŞ), kardiyak yetersizliğe bağlı uç-organ hipoperfüzyonudur. Ø KŞ taki hemodinamik
DetaylıSağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü Sağlıkta Kalite ve Akreditasyon Daire Başkanlığı
Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü Sağlıkta Kalite ve Akreditasyon Daire Başkanlığı MAYIS 2017 KOAH Tanısı Alan Hastalarda Spirometri Yapılma Oranı KOAH.1 KOAH tanısı alan hastalarda spirometri yapılma
DetaylıBirinci Basamakta Hasta Çocuğa Yaklaşım
Birinci Basamakta Hasta Çocuğa Yaklaşım 1 Çocuk Sağlığında Eşitsizlikler (DSÖ verileri 1999) Yılda 10 milyon çocuk 5. yaşlarını kutlayamadan ölmektedir 2020 e kadar aynı Geri kalmış-gelişmekte olan ülkelerde
DetaylıVaxoral. Tekrarlayan bakteriyel solunum yolu enfeksiyonlarının önlenmesinde 5. Şimdi. Zamanı. KOAH Kronik bronşit Sigara kullanımı
Tekrarlayan bakteriyel solunum yolu enfeksiyonlarının önlenmesinde 5 Şimdi KOAH Kronik bronşit Sigara kullanımı Yaşlılık Düşük bağışıklık Hırıltılı öksürük Kirli ortam Pasif içicilik Zamanı Tekrarlayan
DetaylıTÜTÜN VE ASTIM. Kısa Ders 2 Modül: Tütünün Solunum Sistemine Etkileri
TÜTÜN VE ASTIM Kısa Ders 2 Modül: Tütünün Solunum Sistemine Etkileri Kısa Dersimizin Hedefleri KISA DERSİMİZİN AMACI: Öğrencileri tütünün astım üzerindeki zararlı etkileri ile astım hastalarına ve ebeveynlerine
DetaylıGARD Türkiye Projesi. Kronik solunum hastalıkları Evde Sağlık Hizmetleri
GARD Türkiye Projesi Kronik solunum hastalıkları Evde Sağlık Hizmetleri KBYM Triaj Bilgilendirme Eğitim İleri teknoloji hastaneleri 2. Basamak hastane Evde bakım I. basamak Acil Servisler Özel bakım kuruluşları
DetaylıFEN kurs 2009 risk değerlendirmesi
FEN kurs 2009 risk değerlendirmesi Prof. Dr. Volkan Korten Marmara Üniversitesi Tıp T p Fakültesi İnfeksiyon Hastalıklar kları ve Klinik Mikro. ABD. Risk? Başlangıç tedavisine yanıtsızlık değil. Ciddi
DetaylıPULMONER HİPERTANSİYONUN. Prof Dr Sait Karakurt Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları ve Yoğun Bakım Ana Bilim Dalı
PULMONER HİPERTANSİYONUN YBÜ de TEDAVİSİ Prof Dr Sait Karakurt Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları ve Yoğun Bakım Ana Bilim Dalı YBÜ-pulmoner hipertansiyon PULMONER VENÖZ HİPERTANSİYON
DetaylıASTIM ATAK KOAH ALEVLENME Yrd.Doç.Dr ASTIM PATOGENEZ RİSK FAKTÖRLERİ. Anamnez TANI. Astım Semptomları. .Dr.. Ayhan AKÖZ Erzurum Atatürk
ASTIM ATAK KOAH ALEVLENME Yrd.Doç.Dr.Dr.. Ayhan AKÖZ Erzurum Atatürk Üniversitesi Acil Tıp T p AD ASTIM Nöbetler şeklinde öksürük, dispne, hışıltılı solunum, göğüste tıkanıklık yakınmaları Diffüz, değişken,
DetaylıNoninvazif Mekanik Ventilasyon Kime? Ne zaman?
Noninvazif Mekanik Ventilasyon Kime? Ne zaman? Dr.Y.Kemal GÜNAYDIN Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi Acil Tıp Kliniği Sunum Planı Tanım Tarihçe Kullanım yerleri Hasta seçimi Uygulama NIMV tipleri Kontrendikasyonlar
DetaylıGöğüs Ağrısı Olan Hasta. Dr. Ö.Faruk AYDIN / 06.04.2016
Göğüs Ağrısı Olan Hasta Dr. Ö.Faruk AYDIN / 06.04.2016 Göğüs Ağrısı??? Yan ağrısı? Sırt ağrısı? Mide ağrısı? Karın ağrısı? Boğaz ağrısı? Omuz ağrısı? Meme ağrısı? Akut Göğüs Ağrısı Aniden başlar-tipik
DetaylıDoç.Dr.Berrin Karadağ Acıbadem Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları ve Geriatri
Doç.Dr.Berrin Karadağ Acıbadem Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları ve Geriatri Hastalıkların tedavisinde kat edilen yol, bulaşıcı hastalıklarla başarılı mücadele, yaşam koşullarında düzelme gibi
DetaylıDönem 3 Konu: Amaç: Öğrenim Hedefleri: Konu: Amaç: Öğrenim Hedefleri: Konu: Amaç: Öğrenim Hedefleri: Konu: Amaç: Öğrenim Hedefleri:
Dönem 3 Konu: Solunum sistemi hastalıklarında semptomlar Amaç: Dönem 3 öğrencileri bu dersin sonunda solunum sistemi hastalıklarında öksürük,balgam çıkarma,nefes darlığı,gögüs ağrısı,hemoptizi gibi semtomları
DetaylıAdrenal yetmezlik var mı? Kortikosteroid verelim mi? Prof.Dr.Bilgin CÖMERT Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Yoğun Bakım BD
Adrenal yetmezlik var mı? Kortikosteroid verelim mi? Prof.Dr.Bilgin CÖMERT Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Yoğun Bakım BD Adrenal Yetmezlik Yapısal hasar Hipotalamus Hipofiz Adrenal
DetaylıUÜ-SK GÖĞÜS HASTALIKLARI VE TÜBERKÜLOZ ANABİLİM DALI HİZMET KAPSAMI
Rev. No : 03 Rev.Tarihi : 28 Şubat 2012 1 / 6 1. : Göğüs Hastalıkları ve Tb Anabilim Dalı, 12 yaşın üzerindeki ayaktan ve yatan hastalara tanı ve tedavi hizmetleri sunmaktadır. Bu hizmet haftada 7 gün
DetaylıKLİNİK İNCİLER (ÜST SOLUNUM YOLU ACİLLERİ VE ALT SOLUNUM YOLU ENFEKSİYONLARI)
KLİNİK İNCİLER (ÜST SOLUNUM YOLU ACİLLERİ VE ALT SOLUNUM YOLU ENFEKSİYONLARI) Dr.Gülbin Bingöl Karakoç Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi K.İnci 1: Bebek K, 2 günlük kız hasta Meme emememe, morarma yakınması
DetaylıTürk Yoğun Bakım Derneği Mekanik Ventilasyon Kursu Şubat 2010, İstanbul.
Türk Yoğun Bakım Derneği Mekanik Ventilasyon Kursu 26-27 Şubat 2010, İstanbul Weaning MV desteğinin kademeli olarak azaltılıp, hastanın ventilasyonu üstlenmesi sürecidir. Weaning MV süresinin % 40 ı Nozokomiyal
DetaylıANAFLAKSİ. Uzm. Dr. Alpay TUNCAR KIZILTEPE DEVLET HASTANESİ
ANAFLAKSİ Uzm. Dr. Alpay TUNCAR KIZILTEPE DEVLET HASTANESİ Hayatı tehdit eden birçok hastalığın ilk tanı ve tedavisi Acil Servis te yapılıyor Anafilaksi gibi, bu hastalıkları içeren kılavuzlar diğer kliniklerce
DetaylıOBEZİTE-HİPOVENTİLASYON SENDROMU
OBEZİTE-HİPOVENTİLASYON SENDROMU Dr. Gökhan Kırbaş Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı Uyku Bozuklukları Merkezi TORAKS DERNEĞİ UYKU BOZUKLUKLARI ÇALIŞMA GRUBU MERKEZİ KURSLAR
DetaylıYrd. Doç. Dr. M. Akif DOKUZOĞLU Hatay MKÜ Tıp Fakültesi Acil Tıp AD. 19. Acil Tıp Kış Sempozyumu - Malatya
Yrd. Doç. Dr. M. Akif DOKUZOĞLU Hatay MKÜ Tıp Fakültesi Acil Tıp AD 19. Acil Tıp Kış Sempozyumu - Malatya Kan gazı analizi Vücutta bütün metabolik olaylar dar ph sınırları içinde gerçekleşir. Bu sınırlardan
DetaylıArter Kan Gazları: Örnek Olgular. Prof. Dr. Turan Acıcan AÜTF Göğüs Hastalıkları ABD
Arter Kan Gazları: Örnek Olgular Prof. Dr. Turan Acıcan AÜTF Göğüs Hastalıkları ABD Örnek Olgu 1 19 yaşında bir erkek eroin enjeksiyonundan 5 dk sonra acil servise getiriliyor. SS=7/dk ve hasta ağrılı
DetaylıEser Elementler ve Vitaminler
Doç. Dr. Onur POLAT Eser Elementler ve Vitaminler Esansiyel eser elementin temel özellikleri diyetten kesilmesi veya yetersiz alımıyla yapısal ve biyokimyasal değişikliklerin olması ve bu değişikliklerin
DetaylıAnestezi Uygulama II Bahar / Ders:9. Anestezi ve Emboliler
Anestezi Uygulama II 2017-2018 Bahar / Ders:9 Anestezi ve Emboliler Öğr. Gör. Ahmet Emre AZAKLI Emboli Nedir? Damarlarda dolaşan kan içerisine hava ya da yabancı cisim girişine bağlı olarak, dolaşımı engelleyen
DetaylıTÜTÜN VE KRONİK OBSTRÜKTİF AKCİĞER HASTALIĞI (KOAH) Kısa Ders 1 Modül: Tütünün Solunum Sistemi Üzerindeki Etkileri
TÜTÜN VE KRONİK OBSTRÜKTİF AKCİĞER HASTALIĞI (KOAH) Kısa Ders 1 Modül: Tütünün Solunum Sistemi Üzerindeki Etkileri KOAH hastalarının sigara bırakma danışmanlığı almasının önemini kavrayabilecektir. Kısa
DetaylıTÜTÜN ÜRÜNLERİNİN ZARARLARI PASİF ETKİLENİM
TÜTÜN ÜRÜNLERİNİN ZARARLARI VE PASİF ETKİLENİM TÜTÜN ÜRÜNLERİ TÜTÜN ÜRÜNLERİ TÜTÜN ÜRÜNLERİ TÜTÜN ÜRÜNLERİ TÜTÜN ÜRÜNLERİ Başlıca tütün ürünleri nelerdir? SİGARA ELEKTRONİK SİGARA PİPO PURO NARGİLE ESRAR
DetaylıÖğr. Gör. Ahmet Emre AZAKLI İKBÜ Sağlık Hizmetleri M.Y.O.
Öğr. Gör. Ahmet Emre AZAKLI İKBÜ Sağlık Hizmetleri M.Y.O. Kan Gazı Nedir? Kanın a s i t ve b a z d u r u m u n u b e l i r l e m e a m a c ı y l a kan gazı değerlerinin belirlenmesi gerekir. Ortaya çıkan
DetaylıAİLE HEKİMLERİ İÇİN GÖĞÜS HASTALIKLARI
AİLE HEKİMLERİ İÇİN GÖĞÜS HASTALIKLARI, Prof. Dr. Muzaffer METİNTAŞ,, Doç. Dr. Akın KAYA 1. Baskı 2011 ISBN : 978-605-88844-6-5 2011 Sentez Matbaacılık ve Yayıncılık Ltd. Şti. Büyük Sanayi 1. Cadde Çavuşoğlu
DetaylıSOLUNUM FONKSİYON TESTLERİNDE TEMEL KAVRAMLAR
SOLUNUM FONKSİYON TESTLERİNDE TEMEL KAVRAMLAR ÖĞRENİM HEDEFLERİ SFT parametrelerini tanımlayabilmeli, SFT ölçümünün doğru yapılıp yapılmadığını açıklayabilmeli, SFT sonuçlarını yorumlayarak olası tanıyı
DetaylıSEPSİSTE YENİ TANIMLAMALAR NE DEĞİŞTİ? Doç. Dr. Murat Hakan Terekeci
SEPSİSTE YENİ TANIMLAMALAR NE DEĞİŞTİ? Doç. Dr. Murat Hakan Terekeci Sepsis enfeksiyona bağlı oluşan günümüzde sık karşılaşılan ve ciddi mortalitesi olan bir durum. -Yaşlı nüfus sayısında artma -İmmünbaskılı
DetaylıMULTİPL MYELOM VE BÖBREK YETMEZLİĞİ. Dr. Mehmet Gündüz Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Hematoloji B.D.
MULTİPL MYELOM VE BÖBREK YETMEZLİĞİ Dr. Mehmet Gündüz Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Hematoloji B.D. Multipl Myeloma Nedir? Vücuda bakteri veya virusler girdiğinde bazı B-lenfositler plazma hücrelerine
DetaylıHASTANELERDE AKILCI ANTİBİYOTİK KULLANIMI, TEMİNİ VE SATINALMA
HASTANELERDE AKILCI ANTİBİYOTİK KULLANIMI, TEMİNİ VE SATINALMA Uzm.Ecz. ÖZLEM KALSIN Türkiye Yüksek İhtisas Eğitim Ve Araştırma Hastanesi Ulusal Hastane ve Kurum Eczacıları Kongresi 3-6 Nisan 2014, Girne-KKTC
DetaylıHEMODİYALİZDE SIK KARŞILAŞILAN KOMPLİKASYONLAR ve YÖNETİMİ. Dr. Lale Sever
HEMODİYALİZDE SIK KARŞILAŞILAN KOMPLİKASYONLAR ve YÖNETİMİ Dr. Lale Sever Intradiyalitik Komplikasyonlar Sık Kalıcı morbidite Mortalite Hemodiyaliz Komplike bir işlem! Venöz basınç monitörü Hava detektörü
DetaylıSTABİL KOAH DA HASTA EĞİTİMİ VE FARMAKOLOJİK TEDAVİ YAKLAŞIMI
STABİL KOAH DA HASTA EĞİTİMİ VE FARMAKOLOJİK TEDAVİ YAKLAŞIMI ÖĞRENİM HEDEFLERİ KOAH tedavi hedeflerini açıklayabilmeli, Hasta eğitiminin bileşenlerini sayabilmeli, KOAH da risk faktörlerini tanımlayabilmeli,
DetaylıKronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH) Koruma, Tanı ve Tedavi Raporu 2014
Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH) Koruma, Tanı ve Tedavi Raporu 2014 Prof. Dr. Ali Kocabaş, Prof. Dr. Sibel Atış, Prof. Dr. Lütfi Çöplü, Prof. Dr. Ertürk Erdinç, Uzm. Dr. Begüm Ergan, Prof. Dr.
DetaylıTemel SFT Yorumlama. Prof. Dr. Gamze KIRKIL Fırat Üniversitesi Göğüs Hastalıkları AD
Temel SFT Yorumlama Prof. Dr. Gamze KIRKIL Fırat Üniversitesi Göğüs Hastalıkları AD SPİROMETRİ ENDİKASYONLARI A. Semptom, bulgu veya anormal laboratuar sonuçları varlığında akciğer hastalığı tanısını doğrulamak
DetaylıGÖZ HIRSIZI GLOK M (=GÖZ TANSİYONU)
Op.Dr. Tuncer GÜNEY Göz Hastalıkları Uzmanı GÖZ HIRSIZI GLOK M (=GÖZ TANSİYONU) HASTALIĞINI BİLİYOR MUSUNUZ? Glokom=Göz Tansiyonu Hastalığı : Yüksek göz içi basıncı ile giden,görme hücrelerinin ölümüne
DetaylıASTIMDA ATAK TEDAVİSİ
ASTIMDA ATAK TEDAVİSİ Yrd.Doç.Dr. Teyfik TURGUT Fırat Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı, Elazığ Astımlı bir hastada hızlı ve progresif olarak nefes darlığı, öksürük, hırıltılı
DetaylıMultipl organ yetmezliği ve refrakter hipotansiyon
SEPSİS S VE TANI KRİTERLER TERLERİ Orhan ÇINAR Yrd.Doç.Dr..Dr. GATA Acil Tıp T p Anabilim Dalı XI. Acil Tıp Güz Sempozyumu Samsun 2010 Epidemiyoloji ABD de yılda 750.000 hasta Her gün 500 ölüm %20-50 mortalite
DetaylıTrakea Rüptürü. Nadir Bir Entübasyon Komplikasyonu. Doç. Dr. Aydın KARAKUZU Yakın Doğu Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Lefkoşe, KKTC Nisan 2011
Trakea Rüptürü Nadir Bir Entübasyon Komplikasyonu Doç. Dr. Aydın KARAKUZU Yakın Doğu Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Lefkoşe, KKTC Nisan 2011 1 Klinik Öykü Ş.Ş., 75 yaş, erkek, Asenden Aort Anevrizması
DetaylıBRONŞ DUYARLILIK TESTLERİ. Prof. Dr. Tunçalp Demir
BRONŞ DUYARLILIK TESTLERİ Prof. Dr. Tunçalp Demir BRONŞ DUYARLILIK TESTLERİ 1.)REVERSİBİLİTE 2.)BRONŞ PROVOKASYON TESTLERİ REVERSİBİLİTE Tanım Havayolu obstrüksiyonu bulunan olgularda, farmakolojik bir
DetaylıOLGULARLA Havayolu Hastalıkları
OLGULARLA Havayolu Hastalıkları Dr. Sibel Naycı Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi TTD XIV. Kış Okulu, 2015, Antalya Olgu-1 M-T, 50y, kadın hasta, muhasebe müdürlüğü yapıyor Sigara öyküsü Tıbbi öykü 40
DetaylıYenidoğan Yoğun Bakım Ünitesinde İzlenen Olgularda Akut Böbrek Hasarı ve prifle Kriterlerinin Tanı ve Prognozdaki Önemi. Dr.
Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitesinde İzlenen Olgularda Akut Böbrek Hasarı ve prifle Kriterlerinin Tanı ve Prognozdaki Önemi Dr. Aslı KANTAR GİRİŞ GENEL BİLGİLER Akut böbrek hasarı (ABH) yenidoğan yoğun bakım
Detaylı1. Amaç: Bu talimat, UÜ-SK ya başvuran çocuk hastalara detaylı tıbbi değerlendirme yapılmasına yönelik bir sistem oluşturmayı amaçlamaktadır.
1 / 5 1. Amaç: Bu talimat, UÜ-SK ya başvuran çocuk a detaylı tıbbi değerlendirme yapılmasına yönelik bir sistem oluşturmayı amaçlamaktadır. 2. Kapsam: Bu talimat çocuk ın değerlendirilmesine ilişkin faaliyetleri
DetaylıPULMONER REHABİLİTASYON ÜNİTESİ NASIL YAPILANDIRILMALI
PULMONER REHABİLİTASYON ÜNİTESİ NASIL YAPILANDIRILMALI Doç. Dr. PINAR ERGÜN Atatürk Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi Eğitim Araştırma Hastanesi PULMONER REHABİLİTASYON ve EVDE BAKIM MERKEZİ Pulmoner
DetaylıTürk Toraks Derneği. Akut Bronşiyolit Tanı, Tedavi ve Korunma Uzlaşı Raporu Cep Kitabı. Cep Kitapları Serisi. www.toraks.org.tr
Türk Toraks Derneği Türk Toraks Derneği Cep Kitapları Serisi Akut Bronşiyolit Tanı, Tedavi ve Korunma Uzlaşı Raporu Cep Kitabı www.toraks.org.tr Editörler HAZIRLAYANLAR Prof. Dr. Münevver Erdinç Ege Üniversitesi
DetaylıNoninvazif Mekanik Ventilasyon
Noninvazif Mekanik Ventilasyon Dr.Y.Kemal GÜNAYDIN Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi Acil Tıp Kliniği Sunum Planı Tanım Tarihçe Kullanım yerleri Hasta seçimi Amaç Uygulama NIMV tipleri Kontrendikasyonlar
DetaylıINFLUENZA 2016. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Araştırma Hastanesi Enfeksiyon Kontrol Komitesi
INFLUENZA 2016 Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Araştırma Hastanesi Enfeksiyon Kontrol Komitesi İnfluenza pandemileri; 1918-1919 İspanyol gribi H1N1 1957-1958 Asya gribi H2N2 1968-1969 Hong Kong
DetaylıERİŞKİN HASTADA İNFLUENZAYI NASIL TANIRIM?
ERİŞKİN HASTADA İNFLUENZAYI NASIL TANIRIM? Dr. Murat Kutlu Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Giriş İnfluenza sendromu genellikle ani başlangıçlı
DetaylıDr. Nalan Ogan. Ufuk Ü.T.F. Göğüs Hastalıkları A.D.
Dr. Nalan Ogan Ufuk Ü.T.F. Göğüs Hastalıkları A.D. Giriş Astım ve KOAH, en sık görülen kronik akciğer hastalıkları Her ikisi de havayolu obstruksiyonu ve kronik havayolu inflamasyonu ile karakterize Sigara
DetaylıUÜ-SK AİLE HEKİMLİĞİ ANABİLİM DALI HİZMET KAPSAMI
Rev. No : 03 Rev.Tarihi : 28 Şubat 2012 1 / 5 1 HİZMET KAPSAMI: Aile Hekimliği Anabilim Dalı yaş, cinsiyet, yakınma, hastalık ayrımı yapmaksızın, yaşamın bütün evrelerinde ve süreklilik içinde, sağlığın
DetaylıTekstil endüstrisinde sağlık gözetimi
Tekstil endüstrisinde sağlık gözetimi Millworkers by Laurence Stephen Lowry (1948) Prof.Dr. Nadi Bakırcı Acıbadem Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı A.D. Tekstil Sektörü Elyaf ve ipliği kullanım eşyasına
DetaylıPALYATİF BAKIMA KABUL VE TABURCU KRİTERLERİ GAMZE SEZER
PALYATİF BAKIMA KABUL VE TABURCU KRİTERLERİ GAMZE SEZER PALYATIF BAKIM HIZMETLERI YÖNERGESI «Palyatif Bakım Hizmetlerinin Uygulama Usul ve Esasları Hakkında Yönergesi» 09.10.2014 tarihinde yürürlüğe girmiştir*.
DetaylıResüsitasyonda HİPEROKSEMİ
Resüsitasyonda HİPEROKSEMİ Prof.Dr.Oktay Demirkıran İ.Ü.Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dalı Yoğun Bakım Bilim Dalı Acil Yoğun Bakım Ünitesi Avrupa da yaklaşık 700,000/yıl
DetaylıKOAH ALEVLENME TEDAVİSİ
KOAH ALEVLENME TEDAVİSİ Dr. Öğr. Üyesi Burcu YORMAZ Selçuk Üniv. Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları AD KOAH alevlenmesi; ek tedavi gerektirecek şiddette semptomlarda akut kötüleşmenin olmasıdır. www.goldcopd.org
DetaylıPRİMER SİLİYER DİSKİNEZİ HASTALARININ KLİNİK DEĞERLENDİRMESİ
PRİMER SİLİYER DİSKİNEZİ HASTALARININ KLİNİK DEĞERLENDİRMESİ N Emiralioğlu, U Özçelik, G Tuğcu, E Yalçın, D Doğru, N Kiper Hacettepe Üniversitesi Çocuk Göğüs Hastalıkları Bilim Dalı Genel Bilgiler Primer
DetaylıMeme Kanseri ve Ateş. Dr. Ömer Fatih Ölmez Medipol Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Onkoloji Bilimdalı
Meme Kanseri ve Ateş Dr. Ömer Fatih Ölmez Medipol Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Onkoloji Bilimdalı VAKA-1 52 yaş, kadın hasta Meme kanseri nedeni ile 1 hafta önce aldığı adjuvan kemoterapi sonrası ateş
DetaylıA.B.D de her yıl yaklaşık spontan pnömotoraks vakası geliştiği rapor edilmektedir İnsidansı henüz tam olarak bilinmemektedir
Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı Arş.Gör.Dr.Engin ŞENAY 02.02.2010 Pnömotoraks : Viseral ve parietal plevra yaprakları arasına hava girmesidir Künt Spontan Travmatik olabilir İyatrojenik
DetaylıAÜTF İBN-İ SİNA HASTANESİ GÖĞÜS HASTALIKLARI POLİKLİNİĞİNE BAŞVURAN HASTALARIN DEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİ VE HASTALIKLARININ SİGARAYLA OLAN İLİŞKİSİ
AÜTF İBN-İ SİNA HASTANESİ GÖĞÜS HASTALIKLARI POLİKLİNİĞİNE BAŞVURAN HASTALARIN DEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİ VE HASTALIKLARININ SİGARAYLA OLAN İLİŞKİSİ BARAN E 1, KOCADAĞ S 1, AKDUR R 1, DEMİR N 2, NUMANOĞLU
DetaylıADRENAL YETMEZLİK VE ADDİSON. Doç. Dr. Mehtap BULUT Bursa Şevket Yılmaz EAH Acil Tıp Kliniği
ADRENAL YETMEZLİK VE ADDİSON Doç. Dr. Mehtap BULUT Bursa Şevket Yılmaz EAH Acil Tıp Kliniği SUNU PLANI Tanım ve Epidemiyoloji Adrenal bez anatomi Etiyoloji Tanı Klinik Tedavi TANIM-EPİDEMİYOLOJİ Adrenal
DetaylıDr. Akın Kaya. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Solunum Yoğun Bakım Ünitesi
Dr. Akın Kaya Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Solunum Yoğun Bakım Ünitesi Yoğun Bakım Ünitesinde Obez Hastalar Günümüzde, toplumlarda; Obezite prevelansı yüksek ve artmaya devam ediyor.
DetaylıKULLANMA TALİMATI. VAXORAL 3,5 mg ÇOCUKLAR İÇİN KAPSÜL Ağızdan alınır.
KULLANMA TALİMATI VAXORAL 3,5 mg ÇOCUKLAR İÇİN KAPSÜL Ağızdan alınır. Etkin madde: Her bir kapsül etkin madde olarak 3,5 mg Haemophilus influenzae, Diplococcus pneumoniae, Klebsiella pneumoniae ve ozaenae,
DetaylıPULMONER REHABİLİTASYONDA SOLUNUM İŞİ VE NEFES DARLIĞINI AZALTMA YÖNTEMLERİ. Doç. Dr. Fzt. Sema Savcı H.Ü. Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Yüksekokulu
PULMONER REHABİLİTASYONDA SOLUNUM İŞİ VE NEFES DARLIĞINI AZALTMA YÖNTEMLERİ Doç. Dr. Fzt. Sema Savcı H.Ü. Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Yüksekokulu Ventilatuar Limitasyon Dispne Aktivitenin azalması Fonksiyon
Detaylı47 yaşında erkek hasta YBÜ e KOAH+ Tip 2 solunum yetmezliği nedeni ile yatırılıyor.
47 yaşında erkek hasta YBÜ e KOAH+ Tip 2 solunum yetmezliği nedeni ile yatırılıyor. Entübe edilen hastaya SVK+ arter katateri takılarak hemodinamik olarak monitorize ediliyor. Ekstübe edilen hasta NIMV
DetaylıYOĞUN BAKIM EKİBİNDE HEMŞİRE VE HASTA BAKIMI BURCU AYDINOĞLU HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ
YOĞUN BAKIM EKİBİNDE HEMŞİRE VE HASTA BAKIMI BURCU AYDINOĞLU HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ 2007 Yoğun Bakım Üniteleri Hasta bakımının en karmaşık Masraflı Teknoloji ile içiçe Birden fazla organı ilgilendiren
DetaylıAstım tedavisinde yaygın olarak yapılan yanlışlar vardır. Bu doğru bilinen yanlışların düzeltilmesi
Bölüm 17 Astım Tedavisinde Yapılan Yanlışlar Astım Tedavisinde Yapılan Yanlışlar Dr. Gülhan AYHAN ve Dr. Ömer AYTEN Astım tedavisinde yaygın olarak yapılan yanlışlar vardır. Bu doğru bilinen yanlışların
DetaylıÖksürük. Pınar Çelik
Öksürük Pınar Çelik Öksürük Öksürük, akciğerleri aspirasyondan koruyan, sekresyonların atılmasını sağlayan, istemli veya istemsiz refleks yolla oluşan, ani patlayıcı ekspirasyon manevrasıdır. Öksürük refleksinin
DetaylıKULLANMA TALİMATI. VAXORAL 7 mg YETİŞKİNLER İÇİN KAPSÜL Ağızdan alınır.
KULLANMA TALİMATI VAXORAL 7 mg YETİŞKİNLER İÇİN KAPSÜL Ağızdan alınır. Etkin madde: Her bir kapsül etkin madde olarak 7 mg Haemophilus influenzae, Diplococcus pneumoniae, Klebsiella pneumoniae ve ozaenae,
DetaylıYOĞUN BAKIM ÜNİTELERİNDE GÖREV YAPAN SAĞLIK PERSONELİNİN EĞİTİMİNE VE SERTİFİKALANDIRILMASINA DAİR YÖNERGE
YOĞUN BAKIM ÜNİTELERİNDE GÖREV YAPAN SAĞLIK PERSONELİNİN EĞİTİMİNE VE SERTİFİKALANDIRILMASINA DAİR YÖNERGE BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Hukukî Dayanak ve Tanımlar Amaç Madde 1 - Bu Yönergenin amacı; Sağlık
DetaylıHazırlayan ekip : Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Çalışma Grubu. Üyeler - Dr.Baktash Morrad - Dr.Ayşe Hüseyinoğlu - Dr.
Genç Kardiyologlar Grup Sorumlusu - Prof.Dr.Oktay Ergene Bilimsel İçeriğin Değerlendirilmesi, Son Düzenleme - Prof.Dr. Recep Demirbağ Düzenleme, Gözden Geçirme - Uz.Dr.Rida Berilğen - Uz.Dr.Barış Düzel
DetaylıKRONİK OBSTRUKTİF AKCİĞER HASTALIĞINDA ATAK
İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri 117 TOPLUMDAN EDİNİLMİŞ ENFEKSİYONLARA PRATİK YAKLAŞIMLAR Sempozyum Dizisi No:61 Şubat 2008; s.117-128 KRONİK OBSTRUKTİF AKCİĞER HASTALIĞINDA
DetaylıOlgular. Kan Gazı Değerlendirilmesi Sunum planı. AKG Endikasyonları
Sunum planı Olgularla Kan Gazı Değerlendirilmesi Dr. Ayhan ÖZHASENEKLER Acil Tıp Uzmanı Diyarbakır Devlet Hastanesi Neden Arteryel Kan Gazı ( AKG)? Değerlendirilen Parametreler Neler? Asit-Baz Dengesi
Detaylıİzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Tıp Fakültesi
1 İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Tıp Fakültesi 2015-2016 Eğitim Öğretim Yılı Dönem IV GÖĞÜS HASTALIKLARI STAJI Stajyer Öğrenci Karnesi Hazırlayan Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı 2 GÖĞÜS HASTALIKLARI
DetaylıSOLUNUM FONKSİYON TESTLERİ. Doç Dr Tunçalp Demir
SOLUNUM FONKSİYON TESTLERİ Doç Dr Tunçalp Demir SFT-SINIFLANDIRMA A-)Spirometrik inceleme 1. Basit spirometri 2. Akım-volüm halkası a)maksimal volenter ventilasyon (MVV) b)reversibilite c)bronş provokasyonu
DetaylıHASTA/HASTA YAKINI ZORUNLU EĞİTİM İŞLEYİŞ PROSEDÜRÜ
Sayfa No 1 / 7 1.AMAÇ: Hastanede tedavi ve bakım alan tüm hasta / hasta yakınlarının hastalık, tedavi ve bakımları, riskleri ve taburcu olduktan sonra evdeki bakımları hakkında eğitilmelerini sağlamak
DetaylıEkstrakorporeal Yaşam Destek Tedavileri (ECLS)
Ekstrakorporeal Yaşam Desteği Ekstrakorporeal Yaşam Destek Tedavileri (ECLS) Dr. Nermin KELEBEK GİRGİN Uludağ ÜTF, Anesteziyoloji ve Reanimasyon AD Yoğun Bakım BD Ø Renal replasman tedavisi Ø Karaciğer
Detaylı