Kalp damar cerrahisi hastalarında bitkisel ürün kullanımı
|
|
- Meryem Alkan
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 RESEARCH ARTICLE ARAŞTIRMA MAKALESİ Izm Univ Med J 201; 1:20-28 Kalp damar cerrahisi hastalarında bitkisel ürün kullanımı Herbal product usage among cardiovascular surgery patients Olcay Çay 1, Fatma Demir Korkmaz 1 1 Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi, Cerrahi Hastalıkları Hemşireliği Anabilim Dalı, İzmir, Türkiye Sorumlu Yazar/Corresponding Author: Dr. Fatma Demir Korkmaz Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi, Cerrahi Hastalıkları Hemşireliği Anabilim Dalı, İzmir, Türkiye fatma.demir@ege.edu.tr Geliş Tarihi/Received: Kabul Tarihi/Accepted: Özet Giriş: Bitkisel tedavi terapötik amaçlarla bitkilerin ya da bitki kombinasyonlarının kullanılmasıdır. Bitkisel ürün kullanımı kalp damar cerrahisi hastalarında oldukça yaygındır. Ancak bu hasta grubunda bitkisel ürün kullanımı ilaç ve anestezik maddelerle etkileşime girebileceğinden morbidite ve mortaliteye yol açabilmektedir. Bu çalışmada kalp damar cerrahisi hastalarında bitkisel ürün kullanımı ve etkileyen etmenler incelenmek istendi. Yöntem: Tanımlayıcı tarzdaki bu çalışmanın örneklemini; 1 Temmuz Eylül 2013 tarihleri arasında İzmir ilinde yer alan iki özel hastanenin Kalp ve Damar Cerrahisi polikliniğine başvuran ve çalışmaya katılmayı kabul eden 18 yaş üzeri 10 hasta oluşturdu. Veriler soru kâğıdı kullanılarak yüz yüze görüşme yöntemi ile toplandı. Bulgular: Hastaların %0,7'sinin bitkisel ürün kullandığı, bitkisel ürün kullanan hastaların %48.7'inin kalp damar hastalığını tedavi etmek için bu ürünleri kullandığı saptandı. En sık kullanılan bitkisel ürünler kekik (%18,7), sarımsak (%16,0) ve rezene (%8,7) dir. Hastaların %9,2'i bitkisel ürünlerin yan etkisi olabileceğini bilmediklerini %48,7'i bitkisel ürün kullandığını hekimine ya da hemşiresine bildirmediğini ifade etmiştir. Bulgular: Hastaların %0,7'sinin bitkisel ürün kullandığı, bitkisel ürün kullanan hastaların %48.7'inin kalp damar hastalığını tedavi etmek için bu ürünleri kullandığı saptandı. En sık kullanılan bitkisel ürünler kekik (%18,7), sarımsak (%16,0) ve rezene (%8,7) dir. Hastaların %9,2'i bitkisel ürünlerin yan etkisi olabileceğini bilmediklerini %48,7'i bitkisel ürün kullandığını hekimine ya da hemşiresine bildirmediğini ifade etmiştir. Sonuç: Kalp damar cerrahi hastalarında bitkisel ürünler yaygın olarak kullanılmaktadır. Sağlık çalışanlarının hastaların verilerini alırken bitkisel ürün kullanımını da sorgulaması önerilmektedir. Anahtar kelimeler: Bitkisel ürün, kalp damar cerrahisi, bitkisel terapi Abstract Aim: Herbal therapy is using herbal or herbal combinations for therapeutic purposes. It is very common among the cardiovascular patients to use herbal products. However in this group of patient using herbal products can lead to morbidity and mortality as they might interact with medications and anaesthetic agents. In this study, herbal product usage among cardiovascular surgery patients and associated factors were investigated. Matherial and method: The sample of this descriptive study was consisted of 10 volunteer patients over 18 ages admitted to cardiovascular surgery outpatient department between July and September 2013 of two private hospitals located in Izmir province. Data were collected using face to face interview. Results: It was found that 0,7% of patients used herbal products and 48.7% of patients using these products took them for treating cardiovascular disease. The most frequently used products were thyme (18,7%), garlic (16,0%) and fennel (8,7%). The patients did not know that herbal products might have a side effect (9.2%) and 48,7% of the patients have not informed the physician or nurse that he/she was using herbal products. Conclusion: It has been found that usage of herbal products were common among cardiovascular surgery patients. Health care staff should inquiry the herbal product usage as well as taking patients previous details. Key words: herbal products, cardiovascular surgery, herbal therapy. 20
2 Giriş Bitkisel terapi terapötik amaçlarla bitkilerin ya da bitki kombinasyonlarının kullanılmasıdır (1,2). Vücutta etkileri olan kimyasal maddeleri içeren ya da üreten bitkiler ya da meyvelerin kabuk, kök, yaprak, tohum, çiçekleri bu amaçla kullanılır (2). Bitkisel ürünler hem toplanan bitkilerin çeşitli bölümlerinin evde çay halinde hazırlanmasını hem de ulusal düzenlemeler tarafından onaylanan bitkisel tıbbi ürünleri kapsamaktadır (1). Dünya'da yaklaşık bitkinin tıbbi amaçla kullanıldığı ve modern ilaçların %30'unun bitkilerden köken aldığı bilinmektedir (1,2). Günümüzde dünya nüfusunun %80'inin bitkilerden elde edilen çarelere başvurduğu bilinmektedir (2). Bitkisel tedavi amacıyla kullanılan ürünler vücutta ilaçlarla aynı şekilde etki gösterirler. Her ikisi de absorbe edilir ve terapötik etki gösterebilecek biyolojik etkileri başlatabilir. Çoğu bitkisel ürünün birden fazla fizyolojik etkisi bulunduğundan birden fazla durumda kullanılabilir (2,3). Geleneksel ilaçlardan farklı olarak doğal ürünler karmaşık ve birden fazla biyoaktif yapıya sahiptir (2-4). Bitkisel ürünler yaygın kullanılmakla birlikte bazı belirsizlikleri de bulunmaktadır. Bunlar aşağıda maddeler halinde verilmiştir. Etki ve Güvenlik: Bitkisel ürünlerin etkileri ve güvenliği konusunda yeterince bilimsel veri bulunmamaktadır. Bitkilerin kimyasal yapılarının tümü genellikle bilinmediği ve bilimsel olarak değerlendirilmediği için etkisi, güvenliği, farmakokinetiği, farmakodinamiği bilinmemektedir. Özellikle terapötik aralığı dar olan ilaçlarla birlikte bitkisel ürün kullanımının potansiyel etkileşimleri söz konusudur. Ayrıca ilaçların istenmeyen etkilerinin bildirilme oranı da düşüktür. İstenmeyen etkilerin bildirildiği raporlarda da bu etkilerinin ne kadarının bitkiilaç etkileşiminden kaynaklandığı bilinmemektedir. Yine çoğu bitkisel ürünün klinik verileri hakkında yeterince veri bulunmamaktadır. Yan etki ve ilaç etkileşimlerinin kayıt edilmemesi, bireylerin hekimlerine bitkisel ürün kullandığını belirtmemesi ve sağlık çalışanlarının bu durumu sorgulamaması nedeniyle bitkisel ürün kullanımının sakıncalarının yeterince gündeme gelmediği bilinmektedir (1-9). Düzenlemeler: Ülkemizde bitkisel tıbbi ürünlerin etkililik, güvenlilik ve kalitesi ile ilgili uyulması gereken usul ve esasları belirlemek amacıyla "Geleneksel Bitkisel Tıbbi Ürünler Yönetmeliği" çıkarılmıştır (Resmi Gazete, 6 Ekim 2010 Çarşamba Sayı :27721). Bitkisel ürünlere ilişkin düzenlemeler genellikle yetersiz olduğundan, bitkisel ürünler güvenlik testleri yapılmadan kolayca satılabilmektedir (1-9). Kalite Kontrolleri: Bitkisel ürünlerin kalite kontrollerinin olmayışı önemli bir sorundur. Bitkilerin çok değişik varyasyonları olabilmektedir. Ürünlerin tanımlandırılmasında hatalar olabildiği gibi, etikette bildirilen miktardan eksik olması, içeriğindeki bazı maddelerin etikete yazılmaması ya da kontamine olması gibi sorunlar olabilmektedir. Bitkisel ürünlerin kurşun, arsenik civa gibi ağır metaller ile kontamine olabilmektedir. Tüm bunlar bitki-ilaç etkileşimlerini değerlendirmede sorunlara yol açabilmektedir Yine üretim, işleme, saklama konularında herhangi bir standart bulunmamaktadır. Ürünleri yasaklanmış olan hayvansal ya da bitkisel ürünlerle karıştırma, bu ürünlerin steroid olmayan antienflamatuar, farmakolojik ajanlar, hormon ve ağır metaller içermesi önemli sorunlardandır (1-9). Halkın bitkisel ürünler hakkında yanlış bilgilendirilmesi: Magazin, gazete, kitap, radyo, televizyon ve internet aracılığıyla etik olmayan pazarlama teknikleri, bitkilerin etkililiğine ve güvenliğine ilişkin yanlış reklamlar bitkilerin kullanımını arttırmaktadır. Bitkisel ürün kullanımı çoğunlukla, geleneksel olarak söylentilere ve geleneklere dayanır(1-9). Izm Univ Med J 201; 1:
3 Bitkisel ürün-ilaç etkileşimleri hakkında hastaların ve sağlık çalışanlarının bilgisi yeterli olmaması. Bitki-ilaç etkileşimleri konusunda klinik ile ilişkili hastalara, gerçek ve güvenilir önerilerde bulunmak sağlık çalışanları için oldukça zordur. Bitkisel ürün ilaç etkileşimleri yaşlı, çocuk, hamile, immun sistemi baskılanmış, hepatik ve renal yetersizliği olan hassas popülasyonda görülebilir. Yapılan bir çalışmada atriyal fibrilasyon, kronik kalp yetersizliği, ve iskemik kalp hastalığı nedeniyle kalp damar kliniğine başvuran hastaların %64'ünün tıbbi ilaçlarla birlikte bitkisel ürün kullandığı saptanmıştır(1-9). Bitkisel ürünler kalp damar hastalarında da oldukça yaygın kullanılmaktadır (3,6,7,9). Çoğu bitkisel ürünün kalp damar sistemini etkilemesi, kalp damar hastalarının genellikle tıbbi ilaç da kullanması ve kalp damar hastalıklarının ciddi derecede sağlık riskleri bulunduğundan hekime danışılmadan bitkisel ürün kullanılmasının sakıncaları söz konusudur (3,6,7). Çoğu hasta doğal olduğu için bitkilerin güvenli olduğunu düşündüğünden, bu durumu hekim/hemşiresine iletmesi gerektiğini bilememekte ve gelişen komplikasyonların bitkisel ürün kullanımı ile ilişkili olabileceğini düşünememektedir (9). Bitkisel ürün kullanımının aşırı duyarlılık tepkisi, hepatotoksisite, nefrotoksisite ve kardiyak allograft rejeksiyon ile ilişkili olduğu, bu ürünleri kullananların çoğunluğunun bu bilgilerin farkında olmadığı belirtilmektedir (6). Bitkisel ürün kullanımının olası bir başka sakıncası da hem anestezik maddelerle ve geleneksel ilaçlar ile etkileşime girmesi, hem cerrahi kanamayı arttırmasıdır (1,4,,7). Hastaların bitkisel ürün kullandığını bildirmemesi, sağlık çalışanlarının hastalarda bitkisel ürün kullanımını sorgulamaması, söz konusu ürünlerin etkilerinin sağlıkçılar tarafından yeterince bilinmemesi cerrahi süreçte önemli sorunlara yol açabilmektedir (1,,7). Bununla birlikte cerrahi hastalar diğer hastalara göre daha fazla ilaç uygulamalarının gerçekleştirildiği hastalardır. Bu nedenle bitkisel ürünlerin kullanılan ilaçlarla etkileşimleri söz konusudur. Bazı bitkilerin immunosupresif etkileri nedeniyle hem cerrahi enfeksiyonlara yatkınlığı hem de yara enfeksiyonlarını arttırmaları söz konusu olabilmektedir. Bitkisel ürünlerin anestezik, vazoaktif, santral sinir sistemini uyarma, anestezi süresini uzatma, sedasyon sağlama, kan basıncı ve kalp hızını etkileme gibi daha bir çok etkileri bulunmaktadır. Anestezik maddeler ile beklenmeyen etkilerin görüldüğü spesifik etkileşimler çok açık almamakla birlikte bitkisel ürünlerin kardiyak insitabilite, koagülopati ve sedasyonu ilgilendiren potansiyel etkileri bulunmaktadır. Bitkisel ürün kullanan hastaların anestezisi sırasında kalp hızı ve kan basıncında önemli değişiklikler görülmektedir (1). Antitrombosit etkisinden dolayı sarımsak kullanan hastalarda epidural ve spinal anestezi uygulanmasıyla teorik olarak epidural hematom gelişebileceği düşünülmektedir. Cerrahi hastalarında nonsterodial antienflamatuar ilaç kullanımı oldukça yaygın olduğundan hastaların özellikle sarımsak gibi bitkisel ürün kullanması perioperatif kanama riskini arttırabilir (1,10). Bitkisel ürün kullanımı perioperatif süreçte miyokard enfarktüsü, inme, kanama, yetersiz antikoagülasyon, uzamış ya da yetersiz anestezi, organ nakli rejeksiyonu ve hastalarda kullanılan ilaçlarla etkileşime girme olasılığı taşımaktadır (). Yukarıda belirtilen nedenlerden dolayı kalp damar cerrahisi hastalarında bitkisel ürün kullanımı morbidite ve mortaliteye yol açabilmektedir. Bu çalışmada kalp damar cerrahisi hastalarında bitkisel ürün kullanımı sıklığı ve etkileyen etmenler incelenmek istendi. Yöntem Tanımlayıcı tarzdaki bu çalışmanın örneklemini; 1 Temmuz Eylül 2013 tarihleri arasında İzmir ilinde yer alan iki özel hastanenin Kalp ve Damar Cerrahisi polikliniğine başvuran ve çalışmaya katılmayı Izm Univ Med J 201; 1:
4 kabul eden 18 yaş üzeri 10 hasta oluşturdu. Veriler araştırmacılar tarafından literatüre dayandırılarak geliştirilen ve 24 sorudan oluşan soru kâğıdı kullanılarak yüz yüze görüşme yöntemi ile toplandı. Soru kâğıdında hastaların sosyo-demografik özelliklerini belirlemeye yönelik 8 soru ve bitkisel ürün kullanımlarına dair verilerini ölçmeye yönelik 16 soru bulunmaktadır. Veriler sayı ve yüzde olarak verildi. Araştırmanın uygulanabilmesi için ilgili hastanelerin başhekimliğinden yazılı, araştırmaya katılan 10 hastadan sözlü izin alındı. Bulgular Araştırma kapsamına alınan hastaların en genci 28 en büyüğü 76 yaşında olup yaş ortalaması 1,69±10,2 dir. Araştırma kapsamındaki hastaların %2,7 sinin erkek, %88,6 sinin evli, %41,3 ünün ilkokul mezunu, %40,7 sinin en uzun süre yaşadığı yer ilçe, %9,3 ünün gelirinin gidere denk olduğu saptanmıştır (Tablo 1). Araştırmaya katılan hastaların %34,0 ının hipertansiyon hastası, %32,7 sinin diabetes mellitüs hastası olduğu saptanmıştır. Araştırmaya katılan hastaların %32,7 sinin antihipertansif, %22,7 sinin metformin, %10,7 sinin insülin ilaçlarını kullanmakta olduğu saptanmıştır (Tablo 2). Tablo 1. Hastaların Sosyo-Demografik Özelliklerine Göre Dağılımı Sayı Yüzde Yaş grubu üzeri ,6 12,7 34,7 34,0 14,0 Cinsiyet Kadın Erkek ,3 2,7 Medeni durumu Bekâr Evli ,4 88,6 Eğitim durumu Okur-yazar değil İlkokul mezunu Lise Mezunu Üniversite Mezunu ,7 41,3 30,0 18,0 En uzun yaşanılan yer Büyük Şehir İlçe Köy Kasaba ,0 40,7 22,7 4,6 Ailenin gelir düzeyi Gelir giderden az Gelir gidere denk Gelir giderden fazla ,3 9,3 9,4 Toplam ,00 Izm Univ Med J 201; 1:
5 Tablo 2. Hastaların Kronik Hastalıklarına ve Sürekli Kullandıkları İlaçlara Göre Dağılımı Kronik Hastalıklar Sayı Yüzde (%) Diabetes Mellitüs Hipertansiyon Böbrek Yetmezliği Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı Kronik Hastalığı Bulunmayan ,7 34,0 3,3 8,0 22,0 Sürekli kullanılan ilaçlar İnsülin Metformin Antihipertansif Bronkodilatör Diüretik Epoetin alfa Oral antikoagulan Dijital grubu Beta bloker , ,0 4,0 3,3 3,3 8,7 6,6 Toplam ,00 Hastaların %0,7'si bitkisel ürün kullandığını, bitkisel ürün kullanan hastaların ise %18.7'si kekik, %16,0'ı sarımsak kullandığını, %24,8'i ürünü ticari poşet halde satıl aldığını, %48,7'si kalp damar rahatsızlığını gidermek amacıyla bitkisel ürün kullandığını belirtmiştir. Yine bitkisel ürün kullanan hastaların %9,2'si bu ürünlerin yan etkisi olabileceğini bilmediğini, %9,2'si bitkisel ürün hakkında arkadaş/tanıdıktan bilgi aldığını, %48,7'si bu durumu hekim/hemşiresine belirtmediğini ifade etmiştir. Bitkisel ürün kullanan hastaların %96,1'i bitkisel ürün kullanımının güvenilir olduğunu ve %47,7's, alternatif tedavi olarak kullanılması gerektiğini, % 2,0'ı bitkisel ürünlerin doğal olduğunu, tıbbi ilaçlardan daha faydalı ve sağlıklı olduğunu düşünmektedir (Tablo 3). Izm Univ Med J 201; 1:
6 Tablo 3. Hastaların bitkisel ürün kullanımına yönelik verilere göre dağılımı Sayı Yüzde Bitkisel ürün kullanma durumu ,7 49,3 Kullanılan bitkisel ürünler (n=76) Rezene çayı Kekik Sarımsak Zencefil Cevapsız ,7 18,7 16,0 6,0 1,3 Bitkilerin kullanılan bölümleri (n=76) Ticari poşet şeklinde (içeriğini bilmiyor) Bitkinin yaprak, sap, tohum ve kökünü çay olarak kullanan ,8 7,2 Bitkisel ürünleri kullanım amacı (n=76) Kalp damar rahatsızlığını gidermek (damar sertliği, tıkanıklığı, yüksek kan basıncı) Kan şekerini düzenlemek için Bitkiler doğal ve sağlıklı olduğu için Bağışıklık sistemini güçlendirmek için ,7 22,3 11,9 17,1 Kullanmış olduğu bitkilerin etkilerini bilme durumu (n=76) Biliyor Bilmiyor ,1 11,9 Bitkisel ürünlerin yan etkilerinin olabileceğini bilme durumu (n=76) ,8 9,2 Bitkisel ürünlerin yan etkileri ile karşılaşma durumu (n=76) ,1 7,9 Bitkisel ürüne bağlı görülen yan etkiler (n=32) Baş dönmesi Baygınlık hissi Diyare Halsizlik Mide bulantısı Yan etki görülmeyen ,3 1,8 10, 6,6 3,9 7,9 Kullandığı bitkilere dair bilgilere ulaşma kaynağı (n=76) Elektronik ortam Tanıdık/Arkadaş Sağlık çalışanı Görsel, işitsel medya ,9 9,2,3 6,6 Bitkisel ürünlerin temin edildiği kaynakların güvenilir olduğunu düşünme durumu (n=76) ,1 3,9 Bitkisel ürünlerin hazırlanıp saklandığı koşulların önemli olduğunu düşünme (n=76) ,4 2.6 Bitkisel ürünlerin bilinçli tüketilmesinin önemli olduğunu düşünme ,4 2,6 Bitkisel ürün kullandığını hekim ya da hemşiresine bildirme durumu Bitkisel ürünleri aldığı kaynak Komşu, doğa Aktar Elektronik satış sitesi ,3 78,9 11,8 Bitkisel ürün kullanma amacına ilişkin görüşler Alternatif tedavi olarak kullanılmalı Modern tıbbın yetersiz kaldığı alanlarda kullanılmalı Tedavide sadece bitkiler kullanılmalı Cevapsız ,7 19,7 31,6 1,3 Bitkisel ürün kullanımıyla ilgili eklemek istediği düşünce ve öneriler (Birden fazla yanıt) Bitkilerin sağlık açısından önemi araştırılmalı Bitkisel ürün doğaldır ve ilaçlardan daha faydalı ve sağlıklıdır Sağlık çalışanı tarafından bireylerin kullandığı bitkiler sorulmalıdır Hastalar bitkiler konusunda bilgilendirilmelidir Fikrim yok ,9 2,0 28,9 1,8 22,4 Toplam ,00 Izm Univ Med J 201; 1:
7 Tartışma Bu çalışmada kalp damar cerrahisi hastalarının %0,7'sinin bitkisel ürün kullandığı, bitkisel ürün kullanan hastaların %48,7'inin kalp damar rahatsızlığını gidermek için bu ürünleri kullandıklarını ifade etmişlerdir. Wood ve ark çalışmasında (2003) ise kalp damar hastalarının %32'sinin bitkisel ürün kullandığı, bitkisel ürün kullanan hastaların %6'inin kalp damar rahatsızlığı nedeniyle bitkisel ürün kullandığı saptanmıştır (6). Diğer hasta gruplarında olduğu gibi kalp damar cerrahisi hastalarının da yaygın bitkisel ürün kullanımı beklenen bir sonuçtur. Ancak bitkisel ürün kullanımı ile ilaç, anestezik madde etkileşimleri olasılığı göz önünde bulundurulduğunda bu durum olumsuz sonuçlara yol açabilir. Wood ve arkadaşlarının çalışmasında (2003) sarımsak, ekinezya, keten tohumu, bitkisel karışım ve maydanozun (6), bu çalışmada ise kekik (%18,7), sarımsak (%16,0) ve rezene çayının (%8,7) en sık kullanılan bitkisel ürünler arasında olduğu saptanmıştır. Çalışmamızda en fazla kullanılan bitkisel ürünler arasında sarımsak ikinci sırada yer almaktadır. Sarımsak antispazmodik, antiseptik, hipokolestrolemik, vazoaktif bir bitki olup, lökositoza yol açmakta ve trombosit agregasyonunu baskılamaktadır (1,7,10). Sarımsağın enfeksiyonlarda, tümörde, şeker hastalığında, hiper lipidemide ve atherosiklerozda yararlı olduğu belirtilmektedir (1,7,9). Antihpertansif ve antihiperkolestrolemik amaçla kullanımı gittikçe artmaktadır. Ancak sarımsağın düzenli kullanımının antihipertansif etkili olduğunu gösteren kanıtlar yetersizdir (1). Buna karşın total kolesterolü düşürmede etkili olduğunu gösteren çalışmalar bulunmaktadır (1,4,9). Sarımsağın spontan ve beklenmeyen cerrahi kanamaya yol açtığını gösteren çalışmalar bulunduğundan ameliyat olacak kalp damar cerrahisi hastaları için riskli olabileceği düşünülmektedir (1,4). Bitkisel ürün kullanan hastaların yarısından fazlası (%9,2) kullandıkları bitkisel ürünlerin yan etkisi olabileceğini bilmediklerini, yaklaşık yarısı (%48,7) bitkisel ürün kullandığını hekimine ya da hemşiresine bildirmediğini ifade etmiştir. Bu durum literatür ile uyumludur. Literatürde doğal olduğu için çoğu hastanın bitkisel ürünü kullanımını güvenli bulduğu, bu nedenle bitkisel ürün kullandığını hekim/hemşiresine iletmediği ve gelişen komplikasyonların bitkisel ürün kullanımı ile ilişkili olabileceğini düşünmediği belirtilmektedir (9). Öte yandan hastaların bu durumu hekim/hemşiresine bildirmemesi güvenli cerrahi uygulamalarını da olumsuz etkileyebilir. Bitkilerin ilaç, anestezik maddelerle etkileşimi girmesi söz konusu olduğundan bitkisel ürün kullanımının ameliyattan 2-3 hafta önce bırakılması önerilmektedir (1,6). Yine hastaların bu durumu hekim/hemşirelerine bildirmeleri olası yan etkiler ve etkileşimler hakkında hasta eğitimi fırsatını beraberinde getireceği gibi, olası ilaç etkileşimlerinin önlenmesi açısından da önemlidir (2,,6,7,9). Bitkisel ürün kullanan hastaların yaklaşık yarısı (%47,7) bitkisel ürünlerin alternatif tedavi olarak kullanılması gerektiğini, yaklaşık üçte biri (%31,6) tedavide sadece bitkilerin kullanılması gerektiğini düşünmektedir. Bu durum hastaların tıbbi tedavilerini, ilaç uyumlarını aksatması endişeni beraberinde getirebilir. Warfarin kullanan hastaların bitkisel ürün-ilaç etkileşimleri hakkında en yüksek riske sahip olduğu belirtilmektedir (3). Bitkiler warfarinin gastrointestinal kanaldan emilimini azaltarak ya da metabolik atılımını değiştirerek farmakokinetiğini etkileyebilir (3,4). Warfarin ya da diğer antiplatelet kullanan hastaların bitkisel ürün kullanımından kaçınması, protrombin zamanının standart bir değeri olan uluslararası düzeltme oranı (international Izm Univ Med J 201; 1:
8 normalized ratio- INR) değerini arttırdığı için warfarin ile birlikte sarımsak kullanılmaması gerektiği belirtilmektedir (1,3,7). Hipoglisemik etkisinden dolayı da antidiyabetik ilaç kullanımı ile sarımsağın birlikte kullanılmaması gerekmektedir (1,3). Buna karşın bu çalışmada hastaların tamamının en az bir ilaç kullandığı saptanmıştır. Bitkisel ürünlerin polifarmasi ve fizyolojik değişimlere yol açarak ameliyat olacak hastalarda morbidite ve mortaliteye yol açabileceği belirtilmektedir (). Bu araştırmada bitkisel ürün kullanan hastaların % 28,9'u kullandığı bitkisel ürünler hakkında elektronik ortamdan bilgi aldığını belirtmiştir. Elektronik ortamın gün geçtikçe yaygınlaştığı göz önüne alınırsa bitkisel ürün kullanımının artacağı düşünülmektedir. Bu çalışmadan elde edilen ilginç bir sonuç kullanılan bitkisel ürünlerin türü ile ilişkilidir. Uluslar arası çalışmalar kalp damar hastalığına sahip bireylerin daha çok efedra, kava, kedi otu (valerian), sarımsak, mabet ağacı (ginkgo), ginseng, sarı kantaron (St. John s wort) gibi bitkisel ürünleri kullandığını göstermiştir (2-,9,11). Ancak bu çalışmada bu ürünlerden sadece sarımsağın kullanıldığı saptanmıştır. Bu durum bitkisel ürün kullanımının kültürel faktörlerden etkilendiği şeklinde yorumlanabilir. Bitkisel ürün kullanan hastaların yarısından fazlasının (%9,2) kullandığı bitkisel ürünler hakkında arkadaşından bilgi alması bu yorumu destekler niteliktedir. Sonuç Sonuç olarak kalp damar cerrahisi hastalarında bitkisel ürün kullanımının yaygın olduğu saptanmıştır. Hastaların yarısından fazlası bitkisel ürünlerin yan etkileri olabileceğini bilmemekte, tamamına yakını bitkisel ürünün temin edildiği kaynakların güvenilir olduğunu düşünmekte, yaklaşık yarısı bitkisel ürünlerin alternatif olarak kullanılması gerektiğini düşünmekte ve bitkisel ürün kullandığını hekim ve hemşiresine bildirmemektedir. Bitkisel ürünlerin cerrahi sonuçları etkileme, ilaçlarla ve anestezik maddelerle etkileşime girme potansiyeli bulunduğundan ameliyat öncesi hasta verilerinin toplanması aşamasında diğer bilgilerin yanı sıra bitkisel ürün kullanımı da sorgulanmalıdır. Bitkisel ürünlerin güvenli kullanımı konusunda eğitim programları gerçekleştirilmelidir. Kaynaklar 1. Hodges PJ, Kam PCA. The peri-operative implications of herbal medicines. Anaesthesia. 2002;7: Neil J. Nursing Management Preoperative Care. In. Lewis SL, Dirksen SR, Heitkemper MM, Bucher L, Haridng MM (Eds). Medical Surgical Nursing. 9th ed. St. Louis, Missouri: Elsevier Mosby; 2014: chap Izzo AA, Carlo GD, Borrelli F, Ernst E. Cardiovascular pharmacotherapy and herbal medicines: the risk of drug interaction. Int J Cardiol. 200;98: Chavez ML, Jordan MA, Chavez PI. Evidencebased drug herbal interactions. Life Sci. 2006;78: Ang-Lee MK, Moss J, Yuan CS. Herbal medicines and perioperative care. JAMA. 2001;286(2): Wood MJ, Stewart RL, Merry H, Johnstone DE, Cox JL. Use of complementary and alternative medical therapies in patients with cardiovascular disease. Amn Heart J. 2003;14: Frishman WH, Grattan JG, Mamtani R. Alternative and complementary medical approaches in the prevention and treatment of cardiovascular disease. Curr Probl Cardiol. 200;30(8): Resmi Gazete. Geleneksel Bitkisel Tıbbi Ürünler Yönetmeliği., 6 Ekim 2010 Çarşamba Sayı : Tachjian A, Maria V, Jahangir A. Use of herbal products and potential interactions in patients with cardiovascular diseases. J Am Coll Cardiol. 2010;(6):1-2. Izm Univ Med J 201; 1:
9 10. Miller KL, Liebowitz RS, Newby LK. Complementary and alternative medicine in cardiovascular disease: A review of biologically based approaches. Am Heart J. 2004;147(3): Zick SM, Blume A, Aaronson KD. The prevalence and pattern of complementary and alternative supplement use in individuals with chronic heart failure. J Card Fail. 200; 11(8): Izm Univ Med J 201; 1:
Kalp Hastalarının Tamamlayıcı Tedavileri Kullanma Durumu
Original Article Spatula DD. 2012; 2(3):135-139 Kalp Hastalarının Tamamlayıcı Tedavileri Kullanma Durumu Use of Complementary Therapies in the Patients with Heart Disease Zeynep Erdoğan 1, Sıdıka Oğuz
DetaylıÖZGEÇMİŞ. Yabancı Dil: İngilizce. Uluslararası dergilerde yayınlanan makaleler
ÖZGEÇMİŞ Adı : Derya Soyadı: : Özcanlı Atik Doğum Yeri : ADANA-Kozan Doğum Tarihi : 01.03.1981 Medeni Hali : Evli Tel: 0534 970 1568 E-posta: deryaatik@osmaniye.edu.tr EĞİTİM DURUMU: Mezun Olduğu Üniversite:
DetaylıHemşirelerin Hasta Hakları Konusunda Bilgi Düzeylerinin Değerlendirilmesi
Sağlık Akademisyenleri Dergisi 2014; 1(2):141-145 ISSN: 2148-7472 ARAŞTIRMA / RESEARCH ARTICLE Hemşirelerin Hasta Hakları Konusunda Bilgi Düzeylerinin Değerlendirilmesi Assessıng Nurses Level of Knowledge
DetaylıHastaların Ameliyat Öncesi Döneme Ait Bilgi Gereksinimlerinin Belirlenmesi
Hastaların Ameliyat Öncesi Döneme Ait Bilgi Gereksinimlerinin Belirlenmesi Eda DOLGUN *, Yelda CANDAN DÖNMEZ** ÖZET Amaç: Çalışmada hastaların ameliyat öncesi döneme ait bilgi gereksinimlerinin belirlenmesi
DetaylıÖZGEÇMİŞ. Görev Kurum/Kuruluş Yıl Araştırma Görevlisi. Erzincan Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu
ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı : Rabia SAĞLAM 2. Doğum Tarihi : 17. 10. 1984 3. Unvanı : Dr. Öğr. Üyesi 4. Öğrenim Durumu : Doktora Derece Alan Üniversite Yıl Lisans Hemşirelik Atatürk Üniversitesi 2003-2007 Toplum
DetaylıYatan ve Poliklinik Takipli Kanserli Hastalarda İlaç Etkileşimlerinin Sıklığı ve Ciddiyetinin Değerlendirilmesi
Yatan ve Poliklinik Takipli Kanserli Hastalarda İlaç Etkileşimlerinin Sıklığı ve Ciddiyetinin Değerlendirilmesi Dr. Ali Ayberk Beşen Başkent Üniversitesi Tıbbi Onkoloji BD Giriş Sitotoksik tedaviler herhangi
DetaylıYrd.Doç.Dr. RAHŞAN ÇAM
Yrd.Doç.Dr. RAHŞAN ÇAM Hemşirelik Fakültesi Cerrahi Hastalıklar Hemşireliği Anabilim Dalı Eğitim Bilgileri Florence Nightingale Hemşirelik Fakültesi Hemşirelik 1994-1998 Lisans İstanbul Üniversitesi Bölümü
DetaylıÖZET Amaç: Yöntem: Bulgular: Sonuçlar: Anahtar Kelimeler: ABSTRACT Rational Drug Usage Behavior of University Students Objective: Method: Results:
ÖZET Amaç: Bu araştırma, üniversite öğrencilerinin akılcı ilaç kullanma davranışlarını belirlemek amacı ile yapılmıştır. Yöntem: Tanımlayıcı-kesitsel türde planlanan araştırmanın evrenini;; bir kız ve
DetaylıMELLİTUS HASTALIGI VE HEMŞİRELİK BAKıMı
ATATÜRK SAGLIK MESLEK LİsESİ HEMŞİRELİK BÖLÜMÜ SON SINIF ÖGRENCİLERİNİN DİABETES MELLİTUS HASTALIGI VE HEMŞİRELİK BAKıMı HAKKINDAKİ BİLGİ DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ Sibel KARA CA * ÖZET Bu araştırma İzmir
DetaylıYatan Hasta Memnuniyeti. Patient Satisfaction in Clinic Deparments
Gülşen AYTAR 1, Nuray YEŞİLDAL 2 1 A.İ.B.Ü. Düzce Tıp Fakültesi Sosyal Hizmet Uzmanı 2 A.İ.B.Ü. Düzce Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Düzce ÖZET Düzce Tıp Fakültesinde yatan 61 hastada memnuniyet
DetaylıHEMODİYALİZ HASTALARININ HİPERTANSİYON YÖNETİMİNE İLİŞKİN EVDE YAPTIKLARI UYGULAMALAR
HEMODİYALİZ HASTALARININ HİPERTANSİYON YÖNETİMİNE İLİŞKİN EVDE YAPTIKLARI UYGULAMALAR Feray Gökdoğan 1, Duygu Kes 2, Döndü Tuna 3, Gülay Turgay 4 1 British University of Nicosia, Hemşirelik Bölümü 2 Karabük
DetaylıAtrial Fibrilasyon dan Gerçek Kesitler: WATER (Warfarin in Therapeutic Range) Registry den İlk Sonuçlar
Atrial Fibrilasyon dan Gerçek Kesitler: WATER (Warfarin in Therapeutic Range) Registry den İlk Sonuçlar 1. Ege Üniversitesi İlaç Geliştirme Ve Farmakokinetik Araştırma-Uygulama Merkezi (ARGEFAR) 2. Central
DetaylıBir ARB Olarak Olmesartan. Prof. Dr. Tevfik Ecder İstanbul Bilim Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Nefroloji Bilim Dalı
Bir ARB Olarak Olmesartan Prof. Dr. Tevfik Ecder İstanbul Bilim Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Nefroloji Bilim Dalı PatenT (Prevalence, awareness, treatment and control of hypertension
DetaylıAKILCI İLAÇ KULLANIMI AKILCI ANTİBİYOTİK KULLANIMI. Adana Devlet Hastanesi 2016 Ecz. Gonca DURAK
AKILCI İLAÇ KULLANIMI AKILCI ANTİBİYOTİK KULLANIMI Adana Devlet Hastanesi 2016 Ecz. Gonca DURAK Akılcı İlaç Kullanımı tanımı ilk defa 1985 yılında Dünya Sağlık Örgütü tarafından yapılmıştır. Kişilerin
DetaylıHASTALARIN ANESTEZİ, ANESTEZİST VE GÖREVLERİ HAKKINDAKİ BİLGİ DÜZEYLERİ: ANKET ÇALIŞMASI
SSK İzmir Eğitim Hastanesi Tıp Dergisi (Medical Journal of İzmir Hospital) 9 (4): 135-139, 2003 HASTALARIN ANESTEZİ, ANESTEZİST VE GÖREVLERİ HAKKINDAKİ BİLGİ DÜZEYLERİ: ANKET ÇALIŞMASI PATIENTS KNOWLEDGE
DetaylıSEZARYEN İLE DOĞUM YAPAN ANNELERİN EPİDURAL ANESTEZİ SEÇME NEDENLERİNİN İNCELENMESİ
SEZARYEN İLE DOĞUM YAPAN ANNELERİN EPİDURAL ANESTEZİ SEÇME NEDENLERİNİN İNCELENMESİ Meryem Karataş*, Aysun Çakır Özçelik*, Canan Sarı*, Sevinç Kaymaz* *Liv Hospital Ulus GİRİŞ Kadın sağlığı açısından gebelik
Detaylı4. Öğrenim Durumu: Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl. Üniversitesi Psikiyatri Hemşireliği Anabilim
ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı : Gül (Oban) Dikeç 2. Doğum Tarihi : 08.02.1986 3. Akademik Unvanı : Yardımcı Doçent Doktor 4. Öğrenim Durumu: Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl Hemşirelik Yüksek Okulu Koç Üniversitesi
DetaylıHEMODİYALİZ VE PERİTON DİYALİZİ UYGULANAN HASTALARIN BEDEN İMAJI VE BENLİK SAYGISI ALGILARININ KARŞILAŞTIRILMASI
HEMODİYALİZ VE PERİTON DİYALİZİ UYGULANAN HASTALARIN BEDEN İMAJI VE BENLİK SAYGISI ALGILARININ KARŞILAŞTIRILMASI Burcu BAYRAK KAHRAMAN* Derya TÜLÜCE* Musa BALİ** Turgay ARINSOY** *Gazi Üniversitesi Sağlık
DetaylıDERS BİLGİLERİ. Dersin Adı Kodu Yarıyılı T+U Saati Kredisi AKTS Cerrahi Bakım I CHH 501 I.Yarıyıl 3 T+4 U 5 10
DERS BİLGİLERİ Cerrahi Bakım I CHH 501 I.Yarıyıl 3 T+4 U 5 10 Prof. Dr. Fatma Eti Aslan Prof. Dr. Fatma Eti Aslan Dersin Süresi (Dönemlik /Yıllık) Bir Dönemlik Öğrenciye hasta ve ailesine holistik bir
DetaylıYAŞLILIKTA İLAÇ KULLANIM İLKELERİ. Uzm. Hem. Kader KILIÇ Acıbadem Fulya Hastanesi, Sorumlu Hemşire Hazırlanma Tarihi: 22 Kasım 2014
YAŞLILIKTA İLAÇ KULLANIM İLKELERİ Uzm. Hem. Kader KILIÇ Acıbadem Fulya Hastanesi, Sorumlu Hemşire Hazırlanma Tarihi: 22 Kasım 2014 Yaşlılık da sevgi gibidir saklanamaz Thomas Dekker Sunu Planı Yaşlı Nüfus
DetaylıKonjenital Kalp Cerrahisinde Periferik Venöz Basınç Santral Venöz Basınca Alterna=f Olabilir Mi?
Konjenital Kalp Cerrahisinde Periferik Venöz Basınç Santral Venöz Basınca Alterna=f Olabilir Mi? Onur IŞIK 1, Cengiz SAHUTOĞLU 2, Zeliha Korkmaz DİŞLİ 3, İsmail AYTAÇ 1, Olcay Murat Dişli 4, Ali KUTSAL
DetaylıDERS BİLGİLERİ. Dersin Adı Kodu Yarıyılı T+U Saati Kredisi AKTS Yoğun Bakım Hemşireliği I YBH 501 I.Yarıyıl 3 T+4 U 5 10
DERS BİLGİLERİ Yoğun Bakım Hemşireliği I YBH 501 I.Yarıyıl 3 T+4 U 5 10 Dersin Süresi (Dönemlik /Yıllık) Dersin Öğrenim Çıktıları Dersin İçeriği Önerilen Kaynaklar Prof. Dr. Fatma Eti Aslan Prof. Dr. Fatma
DetaylıT. C. İSTANBUL BİLİM ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ HEMŞİRELİK DOKTORA PROGRAMI 2015-2016 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI DERS İÇERİKLERİ
T. C. İSTANBUL BİLİM ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ HEMŞİRELİK DOKTORA PROGRAMI 2015-2016 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI DERS İÇERİKLERİ I. YARIYIL (ZORUNLU) SAĞLIK BİLİMLERİNDE KURAM VE MODELLER (HEM 701
Detaylı0,02 0,0199 0,018 0,016 0,014 0,012 0,01 0,0078 0,008 0,006 0,004 0,002
0,02 0,018 0,0199 0,016 0,014 0,012 0,01 0,0078 0,008 0,006 0,004 0,002 0 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 7,00% 6,28% 6,00% 5,00% 4,00% 3,00% 2,12% 2,00% 1,00% 0,00% 1993 1994 1995 1996
DetaylıPostüral Drenaj Uygulama
Postüral Drenaj Uygulama AMAÇ Akciğerlerdeki sekresyonun yer çekimi yardımıyla drenajının gerçekleştirilmesidir. TEMEL İLKELER Spontan solunumda veya ventilatöre bağlı hastada akciğerlerin tüm bronş ve
DetaylıHEMŞİRELERİNİN UYGULADIKLARI HASTA EĞİTİMİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ Uzm. Hem. Aysun ÇAKIR
HEMŞİRELERİNİN UYGULADIKLARI HASTA EĞİTİMİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ Uzm. Hem. Aysun ÇAKIR GİRİŞ Hasta eğitimi, sağlığı koruyan ve bireylerde davranış değişikliği geliştirmeye yardım eden öğrenim deneyimlerinin
DetaylıDünyanın En Önemli Sağlık Sorunu: Kronik Hastalıklar. Dr. H. Erdal Akalın, FACP, FIDSA, FEFIM (h)
Dünyanın En Önemli Sağlık Sorunu: Kronik Hastalıklar Dr. H. Erdal Akalın, FACP, FIDSA, FEFIM (h) Sağlık Sisteminde Karışıklığa Yol Açabilecek Gelişmeler Bekleniyor Sağlık harcamalarında kısıtlama (dünya
DetaylıMENOPOZ. Menopoz nedir?
MENOPOZ Hayatınızı kabusa çeviren, unutkanlık, uykusuzluk, depresyon, sinirlilik, halsizlik şikayetlerinin en büyük sebeplerinden biri menopozdur. İleri dönemde idrar kaçırma, kemik erimesi, hipertansiyona
DetaylıMetabolik Sendrom ve Diyabette Akılcı İlaç Kullanımı. Dr Miraç Vural Keskinler
Metabolik Sendrom ve Diyabette Akılcı İlaç Kullanımı Dr Miraç Vural Keskinler Önce sentez DM ve MS Akılcı İlaç Kullanımı Oral antidiyabetik ajanlar İnsülin Glp-1 analogları Antihipertansif ilaçlar Hipolipidemik
DetaylıProf. Dr. Ramazan Sarı Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji Bilim Dalı
DM TEDAVİSİNDE KOMPLİKASYONLAR DM TEDAVİSİ VE KARDİYOVASKÜLER HASTALIKLAR Prof. Dr. Ramazan Sarı Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji Bilim Dalı Slide 1 Sunum planı DM ve kardiyovasküler hastalık-riskleri
DetaylıÖzgün Problem Çözme Becerileri
Özgün Problem Çözme Becerileri Research Agenda for General Practice / Family Medicine and Primary Health Care in Europe; Specific Problem Solving Skills ANKARA ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ AİLE HEKİMLİĞİ
DetaylıPIHTIÖNLER(KAN SULANDIRICI) İLAÇ KULLANIM KILAVUZLARI DABİGATRAN(PRADAXA)
DABİGATRAN (PRADAXA) NE İÇİN KULLANILIR? Dabigatran (PRADAXA) pıhtıönler ilaç grubundadır. Halk arasında kan sulandırıcı ilaç olarak bahsedilen ilaçlardan bir tanesidir. Kan damarları içerisinde pıhtı
DetaylıHipertansiyon. Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı. Toplum İçin Bilgilendirme Sunumları 2015
Hipertansiyon HT Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Toplum İçin Bilgilendirme Sunumları 2015 Bu sunum Arş. Gör. Dr. Neslihan Yukarıkır ve Arş. Gör. Dr. Dilber Deryol Nacar
DetaylıTÜRKiYE'DEKi ÖZEL SAGLIK VE SPOR MERKEZLERiNDE ÇALIŞAN PERSONELiN
Spor Bilimleri Dergisi Hacettepe]. ofsport Sciences 2004 1 15 (3J 125-136 TÜRKiYE'DEKi ÖZEL SAGLIK VE SPOR MERKEZLERiNDE ÇALIŞAN PERSONELiN ış TATMiN SEViYELERi Ünal KARlı, Settar KOÇAK Ortadoğu Teknik
DetaylıHASTALARIN HASTA GÜVENLİĞİ KONUSUNDAKİ
HASTALARIN HASTA GÜVENLİĞİ KONUSUNDAKİ GÖRÜŞLERİNİN İNCELENMESİ Yük.Hemş.Vildan TANIL Yük.Hemş.Fatma COŞAR BAYKAL Uzm.Hemş.Münevver SARSILMAZ Öğr. Gör. Müjgan SOLAK KABATAŞ Prof. Dr. Meryem YAVUZ 1 HASTA
DetaylıJNC 8 göre Hipertansif Hastanın Tedavide Kan Basıncı Hedefi Ne Olmalı
JNC 8 göre Hipertansif Hastanın Tedavide Kan Basıncı Hedefi Ne Olmalı Prof. Dr. Bülent ALTUN Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Nefroloji Bilim Dalı Dünyada Hipertansiyon
DetaylıİLAÇ ETKİNLİĞİ DİYETLE NASIL DÜZENLENİR? Doç. Dr. Aslı AKYOL MUTLU Hacettepe Üniversitesi, Beslenme ve Diyetetik Bölümü
İLAÇ ETKİNLİĞİ DİYETLE NASIL DÜZENLENİR? Doç. Dr. Aslı AKYOL MUTLU Hacettepe Üniversitesi, Beslenme ve Diyetetik Bölümü İDEAL FARMAKOLOJİK TEDAVİ * Etkilerin spesifik olması * Aynı düzeyde öngörülebilir
DetaylıATS 16-20 mayıs 2015-Denver. Dr. Zühal Karakurt
ATS 16-20 mayıs 2015-Denver Dr. Zühal Karakurt 1 17 mayıs 2015-Denver Oturum: Pulmonary critical care and sleep medicine: finding value in medicine in the era of modern medicine Bu oturumda hasta bakımı,
DetaylıBesin Destekleri İlaç Etkileşimleri
Prof Dr Kevser EROL ESOGÜ Tıp Fakültesi Tıbbi Farmakoloji Anabilim Dalı Besin Destekleri İlaç Etkileşimleri Besin destekleri, bitkisel kökenli maddeler, mineraller, vitaminler, amino asidler, enzimler,
DetaylıMustafa Kemal YILDIRIM*, Tülay TUNÇER PEKER*, Dilek KARAASLAN*, Betül MERMİ CEYHAN**, Oktay PEKER***
Mustafa Kemal YILDIRIM*, Tülay TUNÇER PEKER*, Dilek KARAASLAN*, Betül MERMİ CEYHAN**, Oktay PEKER*** Süleyman Demirel Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Anesteziyoloji AD*, Biyokimya AD**, Kalp Damar Cerrahi
DetaylıKoroner Check Up; Coronary risk profile; Koroner kalp hastalıkları risk testi; Lipid profili;
KORONER RİSK TESTİ Koroner Check Up; Coronary risk profile; Koroner kalp hastalıkları risk testi; Lipid profili; Koroner kalp hastalıklarına yol açan kolesterol ve lipit testleridir. Koroner risk testleri
DetaylıAF ve kalp yetmezliğinde ablasyon mu, konvansiyonel tedavi mi? Prof. Dr. Fethi KILIÇASLAN Medipol Üniversitesi
AF ve kalp yetmezliğinde ablasyon mu, konvansiyonel tedavi mi? Prof. Dr. Fethi KILIÇASLAN Medipol Üniversitesi Pulmoner ven izolasyonu Pulmoner ven izolasyonu AF ablasyonunun temel taşıdır. Hedef PV ile
DetaylıTÜRKİYE DEKİ ÜÇ TIP FAKÜLTESİNİN SON ÜÇ YILDAKİ YAYIN ORANLARI THE THREE-YEAR PUBLICATION RATIO OF THREE MEDICAL FACULTIES IN TURKEY
TÜRKİYE DEKİ ÜÇ TIP FAKÜLTESİNİN SON ÜÇ YILDAKİ YAYIN ORANLARI THE THREE-YEAR PUBLICATION RATIO OF THREE MEDICAL FACULTIES IN TURKEY İbrahim Taha Dağlı İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Cerrahpaşa
DetaylıTEŞEKKÜR. Araştırmacı bu çalışmanın gerçekleşmesinde katkılarından dolayı aşağıda adı geçen kişi ve kuruluşlara içtenlikle teşekkür eder.
IV TEŞEKKÜR Araştırmacı bu çalışmanın gerçekleşmesinde katkılarından dolayı aşağıda adı geçen kişi ve kuruluşlara içtenlikle teşekkür eder. Sayın Prof.Dr. Sevilay Şenol Çelik tez danışmanım olarak araştırmanın
DetaylıT. C. İSTANBUL BİLİM ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ HEMŞİRELİK DOKTORA PROGRAMI 2014-2015 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI DERS İÇERİKLERİ
T. C. İSTANBUL BİLİM ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ HEMŞİRELİK DOKTORA PROGRAMI 2014-2015 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI DERS İÇERİKLERİ I. YARIYIL (ZORUNLU) SAĞLIK BİLİMLERİNDE KURAM VE MODELLER Sağlık
DetaylıAVRASYA ÜNİVERSİTESİ
Ders Tanıtım Formu Dersin Adı Öğretim Dili Cerrahi Hastalıkları Hemşireliği Türkçe Dersin Verildiği Düzey Ön Lisans () Lisans ( x) Yüksek Lisans( ) Doktora( ) Eğitim Öğretim Sistemi Örgün Öğretim (X) Uzaktan
DetaylıPratisyen Hekimlerin Akýlcý Ýlaç Kullanýmý Konusunda Bilgi ve Tutumlarýnýn Deðerlendirilmesi
Pratisyen Hekimlerin Akýlcý Ýlaç Kullanýmý Konusunda Bilgi ve Tutumlarýnýn Deðerlendirilmesi Dr. Ahmet Akýcý*, Dr. M. Ümit Uðurlu*, Dr. Narin Gönüllü*, Dr. Þule Oktay*, Sibel Kalaça** Akýlcý olmayan ilaç
DetaylıBeyin Omurilik Sıvısında Myelin Basic Protein Testi; CSF myelin basic protein; BOS da myelin basic protein;
MYELİN BASİC PROTEİN Beyin Omurilik Sıvısında Myelin Basic Protein Testi; CSF myelin basic protein; BOS da myelin basic protein; Beyin Omurilik Sıvısı içinde Myelin Basic Protein miktarının araştırılmasıdır.
DetaylıİLAÇ UYGULAMA HATALARININ ÖNLENMESİNDE HASTA ve YAKINLARI EĞİTİMİ
İLAÇ UYGULAMA HATALARININ ÖNLENMESİNDE HASTA ve YAKINLARI EĞİTİMİ Hazırlayan: Lütfiye İnci BELKIZ*, Fatma ZOR** *Acıbadem Atakent Hastanesi, Bebek Bakım Odası Hemşiresi **Acıbadem Atakent Hastanesi, Yenidoğan
DetaylıPERİTON DİYALİZ HASTALARINDA SIVI KONTROLÜ
PERİTON DİYALİZ HASTALARINDA SIVI KONTROLÜ LALE AKKAYA Periton Diyaliz Hemşiresi CUMHURİYET ÜNİVERSİTESİ ARAŞTIRMA VE UYGULAMA HASTANESİ 25. ULUSAL BÖBREK HASTALIKLARI DİYALİZ VE TRANSPLANTASYON HEMŞİRELİĞİ
DetaylıTUĞBA YARDIMCI YARDIMCI DOÇENT
TUĞBA YARDIMCI YARDIMCI DOÇENT E-Posta Adresi : tugbayardimci@hotmail.com Telefon (İş) : 3682715588 Telefon (Cep) : Faks : Adres : Sinop Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu Hemşirelik Bölümü/Sinop Öğrenim
DetaylıYOĞUN BAKIM EKİBİNDE HEMŞİRE VE HASTA BAKIMI BURCU AYDINOĞLU HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ
YOĞUN BAKIM EKİBİNDE HEMŞİRE VE HASTA BAKIMI BURCU AYDINOĞLU HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ 2007 Yoğun Bakım Üniteleri Hasta bakımının en karmaşık Masraflı Teknoloji ile içiçe Birden fazla organı ilgilendiren
DetaylıBAKIM TEKNOLOJİSİNDE YENİLİKLER
BAKIM TEKNOLOJİSİNDE YENİLİKLER Doç.Dr.Türkinaz Atabek Aştı İ.Ü.Florence Nightingale Hemşirelik Yüksekokulu Öğretim Üyesi Çağdaş Rolleri kapsamında; Bilgi, Beceri, Eleştirel düşünceyi kullanan hemşireler;
DetaylıT. C. İSTANBUL BİLİM ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ HEMŞİRELİK DOKTORA PROGRAMI EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI DERS İÇERİKLERİ
T. C. İSTANBUL BİLİM ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ HEMŞİRELİK DOKTORA PROGRAMI 2016-2017 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI DERS İÇERİKLERİ I. YARIYIL (ZORUNLU) SAĞLIK BİLİMLERİNDE KURAM VE MODELLER (HEM 701
DetaylıGEBELERİN BİTKİSEL ÜRÜN TÜKETİM VE SIKLIĞININ DEĞERLENDİRİLMESİ
GEBELERİN BİTKİSEL ÜRÜN TÜKETİM VE SIKLIĞININ DEĞERLENDİRİLMESİ Arş. Gör. Muteber Gizem KESER Sağlık Bilimleri Yüksekokulu Beslenme ve Diyetetik Bölümü Sunum Akışı TÜİK Doğum Verileri Çalışmanın Tanım
DetaylıHem. Songül GÜNEŞ Akdeniz Üniversitesi Hastanesi 9.4.2014 1
Hem. Songül GÜNEŞ Akdeniz Üniversitesi Hastanesi 9.4.2014 1 Ameliyathaneler kendine özgü mimari dizaynları, çalışma koşulları ve ameliyathanede görev yapan personelleriyle çok özel merkezlerdir Ameliyathane
DetaylıÖZGEÇMİŞ. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu. Lisans Hemşirelik Hemşirelik Bölümü Lisans Programı
ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı: Hatice Dilek DOĞAN 2. Doğum Yeri. Afyonkarahisar/ Merkez 3. Unvanı: Dr. Öğr. Üyesi. 4. Öğrenim Durumu: Doktora Mezunu Derece Alan Üniversite Yıl Lisans lik Eskişehir Osmangazi Üniversitesi
DetaylıÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ
ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ 1. KİŞİSEL BİLGİLERİ Adı Soyadı : Bahar (VARDAR) İNKAYA Doğum Yeri ve Tarihi : Salihli/MANİSA, 16.03.1980 Ünvanı : Öğretim Görevlisi Adres : Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Sağlık
DetaylıEskimeyen Yeniler: Nabız Hızı ve Nabız Basıncı
Kan Basıncında Yeni Kavramlar Eskimeyen Yeniler: Nabız Hızı ve Nabız Basıncı Prof. Dr. Enver Atalar Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı Nabız Basıncı Nabız Basıncı: Sistolik
DetaylıBariatrik cerrahi amacıyla başvuran hastaların depresyon, benlik saygısı ve yeme bozuklukları açısından değerlendirilmesi
Bariatrik cerrahi amacıyla başvuran hastaların depresyon, benlik saygısı ve yeme bozuklukları açısından değerlendirilmesi Selçuk Özdin 1, Aytül Karabekiroğlu 2, Arzu Alptekin Aker 2, Recep Bolat 2, Servet
DetaylıANESTEZİ UYGULAMALARINDA HASTA ANKSİYETESİNİ NASIL AZALTABİLİRİZ?
ANESTEZİ UYGULAMALARINDA HASTA ANKSİYETESİNİ NASIL AZALTABİLİRİZ? Z. Akoğul, B. Özcan, B. Yavaşcaoğlu, F.N. Kaya, E. Başağan Moğol, E. Mercanoğlu, A. Anıl Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Anesteziyoloji
DetaylıYoğun Bakım Ünitesinde Gelişen Kandida Enfeksiyonları ve Mortaliteyi Etkileyen Risk Faktörleri
Yoğun Bakım Ünitesinde Gelişen Kandida Enfeksiyonları ve Mortaliteyi Etkileyen Risk Faktörleri Emel AZAK, Esra Ulukaya, Ayşe WILLKE Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi, Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik
DetaylıYÜKSEK KOLESTEROL. Hiperkolesterolemi; Yüksek kolesterol sebepleri nelerdir?
YÜKSEK KOLESTEROL Hiperkolesterolemi; Kolesterol ve kolesterole bağlı kalp damar hastalıklar en büyük ölüm sebebidir. Hiperkolesterolemi kan yağlarından biri olan kolesterolün yüksek olmasıdır. Kan yağları
DetaylıT. C. İSTANBUL BİLİM ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ HEMŞİRELİK YÜKSEK LİSANS PROGRAMI 2015-2016 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI DERS İÇERİKLERİ
T. C. İSTANBUL BİLİM ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ HEMŞİRELİK YÜKSEK LİSANS PROGRAMI 2015-2016 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI DERS İÇERİKLERİ I. YARIYIL (ZORUNLU) SAĞLIK TANILAMASI (HEM 601 TEORİK 2, 2
DetaylıT.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu Akılcı İlaç Kullanımı, İlaç Tedarik Yönetimi ve Tanıtım Daire Başkanlığı
T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu Akılcı İlaç Kullanımı, İlaç Tedarik Yönetimi ve Tanıtım Daire Başkanlığı Tüm maddeler zehirdir, ilacı zehirden ayıran dozudur 3 Akılcı İlaç Kullanımı
DetaylıAKILCI İLAÇ KULLANIMI. Dr. M. Bülent Sönmez 9. Ulusal Alkol ve Madde Bağımlılığı Kongresi 10-12 Aralık 2015, Edirne
AKILCI İLAÇ KULLANIMI Dr. M. Bülent Sönmez 9. Ulusal Alkol ve Madde Bağımlılığı Kongresi 10-12 Aralık 2015, Edirne AKILCI İLAÇ KULLANIMI Akılcı İlaç Kullanımı tanımı ilk defa 1985 yılında Dünya Sağlık
DetaylıBugün Neredeyiz? Dr. Yunus Erdem Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Ünitesi
Hipertansiyon Tedavisi: Bugün Neredeyiz? Dr. Yunus Erdem Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Ünitesi Hipertansiyon Sıklık Yolaçtığı sorunlar Nedenler Kan basıncı hedefleri Tedavi Dünyada Mortalite
DetaylıHEMODİALİZ HASTALARINA VERİLEN DİYET VE SIVI EĞİTİMİNİN BAZI PARAMETRELERE ETKİSİ
HEMODİALİZ HASTALARINA VERİLEN DİYET VE SIVI EĞİTİMİNİN BAZI PARAMETRELERE ETKİSİ SELDA ARSLAN 1,FİGEN BEKAR TUNÇALP 2 1 Selçuk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi, Hemşirelik Bölümü; 2 Selçuk Üniversitesi
DetaylıDerece Alan Üniversite Yıl Lisans Hemşirelik Koç Üniversitesi HYO 2008 Y. Lisans Hemşirelikte Yönetim Doktora Hemşirelikte Yönetim
Uzm. Hemşire Begüm Yalçın Doğum Tarihi: 12.02.1985 beyalcin@ku.edu.tr Eğitim Derece Alan Üniversite Yıl Lisans Hemşirelik Koç Üniversitesi HYO 2008 Y. Lisans Hemşirelikte Yönetim Doktora Hemşirelikte Yönetim
DetaylıDERS BİLGİLERİ. Dersin Adı Kodu Yarıyılı T+U Saati Kredisi AKTS Dahili Bakım I DHH 501 I. Yarıyıl 3 T+ 4 U 5 10
Dahili Bakım I DHH 501 I. Yarıyıl 3 T+ 4 U 5 10 Prof. Dr. Nermin Olgun Prof. Dr. Nermin Olgun Dersin Süresi (Dönemlik /Yıllık) Bir Dönemlik Öğrenciye tüm sistem hastalıklarının belirti-bulguları, tanı
DetaylıAKILCI İLAÇ KULLANIMI DR. PINAR DAL KONAK ESKİŞEHİR ONKOLOJİ GÜNLERİ
AKILCI İLAÇ KULLANIMI DR. PINAR DAL KONAK 20.05.2017 ESKİŞEHİR ONKOLOJİ GÜNLERİ Akılcı ilaç kullanımı (AİK), ilk defa 1985 te Kenya da gerçekleştirilen Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) toplantısında, kişilerin
DetaylıRENOVASKÜLER HİPERTANSİYON ŞÜPHESİ OLAN HASTALARDA KLİNİK İPUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ DR. NİHAN TÖRER TEKKARIŞMAZ
RENOVASKÜLER HİPERTANSİYON ŞÜPHESİ OLAN HASTALARDA KLİNİK İPUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ DR. NİHAN TÖRER TEKKARIŞMAZ 20.05.2010 Giriş I Renovasküler hipertansiyon (RVH), renal arter(ler) darlığının neden
DetaylıProf. Dr. Lale TOKGÖZOĞLU
Yazar Ad 61 Prof. Dr. Lale TOKGÖZOĞLU Ülkemizde kalp damar hastalıkları erişkinlerde en önemli ölüm ve hastalık nedeni olup kanser veya trafik kazalarına bağlı ölümlerden daha sık görülmektedir. Halkımızda
Detaylıİlaç Kullanımı ve Böbrek Hastalığı İlişkisi
13 Mart 2014 İlaç Kullanımı ve Böbrek Hastalığı İlişkisi Prof. Dr. Tevfik Ecder İstanbul Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Nefroloji Bilim Dalı 13 Mart 2014 2006 Böbrekleriniz sağlıklı mı? 2007
DetaylıAtriyal Fibrilasyonda Akılcı İlaç Kullanımı. Dr Özlem Özcan Çelebi
Atriyal Fibrilasyonda Akılcı İlaç Kullanımı Dr Özlem Özcan Çelebi Akılcı İlaç Kullanımı Kişilerin klinik bulgularına ve bireysel özelliklerine göre; uygun ilacı uygun süre ve dozda en uygun maliyetle ve
DetaylıBilim Uzmanı İbrahim BARIN
ERCİYES ÜNİVERSİTESİ HASTANELERİNDE YATAN HASTALARIN HASTANE HİZMET KALİTESİNİ DEĞERLENDİRMELERİ Bilim Uzmanı İbrahim BARIN Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastaneleri AMAÇ Hasta memnuniyeti verilen
DetaylıÖzel Bir Hastane Grubu Ameliyathanelerinde Çalışan Hemşirelerine Uygulanan Yetkinlik Sisteminin İş Doyumlarına Etkisinin Belirlenmesi
Özel Bir Hastane Grubu Ameliyathanelerinde Çalışan Hemşirelerine Uygulanan Yetkinlik Sisteminin İş Doyumlarına Etkisinin Belirlenmesi Sibel Yıldırım*, İlknur İnanır**, Zerrin Kaya*** * Acıbadem Hastanesi,
DetaylıGeleneksel paradigma
Kanıta-dayalı Tıp Geleneksel paradigma Geleneksel tıbbi uygulamaların temelinde, hastalığın patofizyolojisinin anlaşılması, bunu değiştirebilecek yöntemlerin bulunması ve bu yöntemlerin geçerliliğinin
DetaylıSağlık Çalışanlarının Güvenceleri
OTURUM 4: Kalitenin Farkedilmeyen Yönü; Çalışan Avukatlığı Sağlık Çalışanlarının Güvenceleri DOÇ. DR. AHSEN KAYA EÜTF ADLİ TIP AD, 30.09.2106 KALİTE Dinamik ve çok boyutlu bir kavram. ÜRÜN KALİTESİ performans,
DetaylıHEMŞİRELERİN HASTALARA VERDİKLERİ EĞİTİMLERİN ETKİNLİĞİNİN BELİRLENMESİ
HEMŞİRELERİN HASTALARA VERDİKLERİ EĞİTİMLERİN ETKİNLİĞİNİN BELİRLENMESİ Zelha Türk*, Serpil Türker **, Pelin Gökoğlu***,Eda Ulutaş**** *Fulya Acıbadem Hastanesi Sorumlu Hemşire, **Fulya Acıbadem Hastanesi
DetaylıKİMLER DOMUZ GRİBİ AŞISI
KİMLER DOMUZ GRİBİ AŞISI OLMALI? AĞIR HASTALIK İÇİN TIBBİ RİSK GRUBUNDA MISINIZ? (1) HAYIR EVET AĞIR HASTALIK İÇİN SOSYO-EKONOMİK RİSK GRUBUNDA MISINIZ? (2) GEBE MİSİNİZ? 6 AYDAN KÜÇÜK MÜSÜNÜZ? HAYIR EVET
DetaylıVIII. FAKTÖR XII EKSİKLİĞİ TANI VE TEDAVİ KILAVUZU BÖLÜM ULUSAL TANI VE TEDAVİ KILAVUZU 2013
ULUSAL TANI VE TEDAVİ KILAVUZU 2013 FAKTÖR XII EKSİKLİĞİ VIII. BÖLÜM TANI VE TEDAVİ KILAVUZU KALITSAL FAKTÖR XII EKSİKLİĞİ TANI VE TEDAVİ KILAVUZU FAKTÖR XII EKSİKLİĞİ Dr. M. Cem Ar ve THD Hemofili Bilimsel
DetaylıKardiyopulmoner bypass uygulanacak olgularda insülin infüzyonunun inflamatuvar mediatörler üzerine etkisi
Kardiyopulmoner bypass uygulanacak olgularda insülin infüzyonunun inflamatuvar mediatörler üzerine etkisi Zeliha Özer*, Davud Yapıcı*, Gülçin Eskandari**, Arzu Kanık***, Kerem Karaca****, Aslı Sagün* Mersin
DetaylıKISA ÜRÜN BİLGİSİ. 4. KLİNİK ÖZELLİKLER 4.1 Terapötik endikasyonlar NIZORAL Ovül, akut ve kronik vulvovajinal kandidozun lokal tedavisinde kullanılır.
KISA ÜRÜN BİLGİSİ 1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI NIZORAL 400 mg Ovül 2. KALİTATİF VE KANTİTATİF BİLEŞİM Etkin madde: Her bir ovül etkin madde olarak 400 mg ketokonazol içerir. Yardımcı maddeler: Bütil hidroksianizol
DetaylıAkılcı İlaç Kullanımı. Doç.Dr.Osman Raif Karabacak Dışkapı Yıldırım Beyazıt EAH
Akılcı İlaç Kullanımı Doç.Dr.Osman Raif Karabacak Dışkapı Yıldırım Beyazıt EAH 1 Akılcı İlaç Kullanımı Akılcı ilaç kullanımı tanımı ilk kez 1985 yılında DSÖ tarafından yapılmıştır Kişilerin ilaçları; Klinik
DetaylıAkut koroner sendromda pratik antiagregan kullanımı. Dr. Ahmet Temizhan Türkiye Yüksek İhtisas SUAM Kardiyoloji Kliniği
Akut koroner sendromda pratik antiagregan kullanımı Dr. Ahmet Temizhan Türkiye Yüksek İhtisas SUAM Kardiyoloji Kliniği A k u t K o r o n e r S e n d r o m STEMİ NSTEMİ Zaman kazançtır?! Zamana karşı yarış
DetaylıKronik böbrek yetmezliğine sahip olan her hasta böbrek nakli için aday olabilmektedir.
Kimler Böbrek Naklinden Yarar Sağlayabilir? Böbrek nakli kimlere yapılabilir? Kronik böbrek yetmezliğine sahip olan her hasta böbrek nakli için aday olabilmektedir. İlerlemiş böbrek yetmezliğinin en sık
DetaylıUÜ-SK AİLE HEKİMLİĞİ ANABİLİM DALI HİZMET KAPSAMI
Rev. No : 03 Rev.Tarihi : 28 Şubat 2012 1 / 5 1 HİZMET KAPSAMI: Aile Hekimliği Anabilim Dalı yaş, cinsiyet, yakınma, hastalık ayrımı yapmaksızın, yaşamın bütün evrelerinde ve süreklilik içinde, sağlığın
DetaylıÖZET Amaç: Yöntem: Bulgular: Sonuç: Anahtar Kelimeler: ABSTRACT The Evaluation of Mental Workload in Nurses Objective: Method: Findings: Conclusion:
ÖZET Amaç: Yapılan bu çalışma ile Gülhane Askeri Tıp Fakültesi Eğitim Hastanesinde görevli hemşirelerin zihinsel iş yüklerinin değerlendirilmesi ve zihinsel iş yükünün hemşirelerin sosyo-kültürel özelliklerine
DetaylıKLİNİK ARAŞTIRMA NEDİR & ETİK KURULLAR NEDEN ÖNEMLİDİR
KLİNİK ARAŞTIRMA NEDİR & ETİK KURULLAR NEDEN ÖNEMLİDİR Prof. Dr. Yağız Üresin İstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Farmakoloji Anabilim Dalı ve Klinik Farmakoloji BD İ.Ü.İstanbul Tıp Fakültesi Klinik Araştırmalar
DetaylıMULTİPL MYELOM VE BÖBREK YETMEZLİĞİ. Dr. Mehmet Gündüz Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Hematoloji B.D.
MULTİPL MYELOM VE BÖBREK YETMEZLİĞİ Dr. Mehmet Gündüz Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Hematoloji B.D. Multipl Myeloma Nedir? Vücuda bakteri veya virusler girdiğinde bazı B-lenfositler plazma hücrelerine
DetaylıPerioperatif süreçte kan basıncı yükselmesinin olumsuzlukları nelerdir?
Perioperatif süreçte kan basıncı yükselmesinin olumsuzlukları nelerdir? Anestezi indüksiyonu esnasında hemodinamik değişiklikler hipertansif hastalarda daha şiddetlidir. Preoperatif kan basıcı ile
DetaylıHasta Adı Dosya No Tarih / Saat
SAYFA NO Sayfa 1 / 5 Hasta Adı Dosya No Tarih / Saat.. Hasta olarak size uygulanacak olan işlem hakkında karar verebilmeniz için, işlem öncesinde, durumunuz ve önerilen cerrahi, tibbi ya da tanısal işlem
DetaylıONKOLOJİ ECZACILIĞINA DOKTOR BAKIŞI
ONKOLOJİ ECZACILIĞINA DOKTOR BAKIŞI Dr. Evren Özdemir Hacettepe Üniversitesi Kanser Enstitüsü Ankara 05.04.2014 Akılcı İlaç Kullanımı İçin Sorumluluk Sahibi Taraflar Hekim Eczacı Hemşire Diğer sağlık personeli
DetaylıTürk Cerrahi ve Ameliyathane Hemşireleri Derneği Bülteni
Türk Cerrahi ve Ameliyathane Hemşireleri Derneği Bülteni Yardımcısı Değerli Meslektaşlarımız Derneğimizin olağan genel kurul toplantısı..tarihinde yapıldı. Yönetim Kurulu (2012-2014) () Filiz ÖĞCE ( Yardımcısı)
DetaylıÖzel Bir Hastanede Diyabet Polikliniğine Başvuran Hastalarda İnsülin Direncini Etkileyen Faktörlerin Araştırılması
Özel Bir Hastanede Diyabet Polikliniğine Başvuran Hastalarda İnsülin Direncini Etkileyen Faktörlerin Araştırılması 20 24 Mayıs 2009 tarihleri arasında Antalya da düzenlenen 45. Ulusal Diyabet Kongresinde
DetaylıULUSAL KALP SAĞLIĞI POLİTİKASI ANA İLKELERİ
ULUSAL KALP SAĞLIĞI POLİTİKASI ANA İLKELERİ 1. Dünyada kalp-damar hastalıkları ile ilgili epidemiyolojik gerçekler 1.1. Kalp ve Damar Hastalığı Kavramı 1.2. Dünyada Kalp ve Damar Hastalıklarının Epidemiyolojisi
DetaylıII. YIL ASİSTANLARININ SORUMLU OLDUĞU KONULAR:
II. YIL ASİSTANLARININ SORUMLU OLDUĞU KONULAR: I- TEMEL BİLİMLER Anesteziye Giriş: Anestezide Fizik Kurallar Temel Monitörizasyon Medikal Gaz Sistemleri Anestezi Cihazı Vaporizatörler Soluma sistemleri,
DetaylıKAN BASINCI KONTROLÜNÜ İYİLEŞTİRMENİN YOLLARI. Doç. Dr. Başol Canbakan Etlik İhtisas Eğitim ve Araştırma Hastanesi
KAN BASINCI KONTROLÜNÜ İYİLEŞTİRMENİN YOLLARI Doç. Dr. Başol Canbakan Etlik İhtisas Eğitim ve Araştırma Hastanesi Plan Kan basıncı kontrolünün önemi ve kardiyovasküler sonuçlar üzerine etkisi Kan basıncı
Detaylı