MENOPOZ. Menopoz nedir?

Transkript

1 MENOPOZ Hayatınızı kabusa çeviren, unutkanlık, uykusuzluk, depresyon, sinirlilik, halsizlik şikayetlerinin en büyük sebeplerinden biri menopozdur. İleri dönemde idrar kaçırma, kemik erimesi, hipertansiyona yol açar. Menopoz laboratuvar testleriyle kolayca teşhis edilen ve tedavisi olan bir hastalıktır. Menopoz nedir? Menopoz kadınlarda menses döneminin sona ermesidir. Menopoz hastalık değil fizyolojik bir olaydır. Ancak menopozda oluşan değişiklikler hayatı öyle derinden ve olumsuz etkiler ki bu durum pek çok şikayete ve yaşam kalitesinin bozulmasına neden olur. Bu yüzden menopoz olumsuz etkileri önlenmeye ve tedavi edilmeye çalışılan bir hastalık gibi kabul edilmektedir. 6 aydan daha fazla adet gecikmeleri mutlaka araştırılmalıdır. Menopoza geçiş döneminde,gebelik ve düzensiz kanamaya neden olan kötü huylu hastalıklar ayırt edilmelidir. Basit kan testleriyle (LH, FSH, E2) menopoz tanısı kolayca konur ve tedavide hemen başlanabilir. Menopoz kadın hayatının üçtebirlik dönemini oluşturur ve ortalama yaş civarında başlar. 40 yaştan önce menopoza girmek erken menopoz olarak tanımlanır. Beslenme bozukluğu olan, sigara içen, vejeteryan, zayıf kişilerde erken menopoz sık görülür. Ameliyatla rahim ve overlerin alınmasıyla da yapay menopoz oluşur. Östrojen in; beyinde, iskelet sisteminde, kalp damar sisteminde ve kadınlık organları üzerinde uyarıcı ve koruyucu etkisi vardır. Menopozla birlikte östrojen azalınca Damar sertliği (ateroskleroz), hipertansiyon, kalp damar hastalıkları, Uykusuzluk, sinirlilik, depresyon (ruhsal çöküntü), Unutkanlık, halsizlik, çabuk sinirlenme, Kemik erimesi (osteoporoz), Ateş basması,terleme,çarpıntı

2 Cinsel istekte (libido) azalma, İdrar kaçırmaya kadar varan idrar yollarında zayıflama, Cinsel organlarda çekilme (atrofi), kuruluk, ağrılı ilişki, ortaya çıkmaktadır. Tedavi ile menopoza ait tüm olumsuz değişiklikler ve hastalıklar kolaylıkla önlenebilmekte veya en aza indirilebilmektedir. Menopoz tanı ve tedavisi nasıl olmalıdır? Menopozda erken tanı ve erken tedavi birçok şikayetin ve hastalık riskinin önlenmesinde ilk adımdır. Menopoz tanısı basit kan testleriyle kolayca yapılır. Menopozda en çok tercih edilen tedavi yöntemi hormon tedavisidir. Hormon tedavisinin faydalı tarafı menopoza bağlı hemen tüm şikayetleri engellemesi, zararlı tarafı ise riskli kişilerde uzun süre kullanıldığında meme kanseri riskini arttırması ve kalp damar hastalıkları riskini azaltmaması dır. MENOPOZ BİR HASTALIK DEĞİLDİR. KADIN HAYATININ ÜÇTE BİRLİK DÖNEMİ MENOPOZDA GEÇER, MENOPOZ DÖNEMİ BİRÇOK ŞİKAYETİ DE BERABERİNDE GETİRİR, BASİT KAN TESTLERİYLE ERKEN TEŞHİS VE TEDAVİ BİRÇOK ŞİKAYETİ VE RİSKİ ENGELLER, MENOPOZ ŞİKAYETLERİ VE RİSKLER HORMON VEYA DİĞER İLAÇLARLA ÖNLENEBİLİR, HORMON TEDAVİSİ UYGUN KİŞİLERE KONTROL ALTINDA UZUN SÜRE VERİLEBİLİR MENOPOZ TEDAVİSİ HER KİŞİYE ÖZELDİR

3 KADINLARDA KISIRLIK İnfertilite, Kadın İnfertilitesi. Kısırlık ne demektir? Kısırlık bir yıl denemeyi takiben gebe kalmamaktır. Bu bir yıl boyunca korunmasız ve düzenli cinsel teması takiben hamile kalamamak anlamına gelmektedir. Kısırlığın nedenlerinden üçte biri erkek, üçte biri kadın üçte biri ise hem erkek hem kadını ilgilendiren sebeplerden kaynaklanır. Kadınlarda Kısırlık sebepleri: Kadınlarda gebelik birçok faktörün düzenli şekilde yan yana gelmesine bağlıdır. Ovülasyon olmalı: kadın overlerinden yumurtanın çıkması, Yumurta fallop tüplerine geçebilmeli: döllenme fallop tüpleri içinde olur, Yumurta sperm tarafından döllenmeli ve buradan uterus içine gidebilmelidir, Uterus duvarına tutunabilmelidir, burada 40 haftada olgunlaşarak doğum gerçekleşir. Kadınlarda kısırlık araştırmaları en sık sebebin ovülasyon yada fallop tüplerinden kaynaklandığını göstermiştir. kadınlarda kısırlık sebeplerinden bir çoğu tedavi ile düzeltilebilmektedir. Ovülasyon problemlerine bağlı kısırlık: Overlerden yumurta salınamaması en sık görülen kısırlık sebebidir. Kadın kısırlıklarının %40 sebebi overlerden yumurtanın salınamamasıdır. Overlerden yumurta çıkmaması: Hormonsal bozukluklara,

4 Polikistik over sendromuna, Ovülasyon hastalıklarına, Over kistlerine bağlı olabilir. Fallop tüplerinden kaynaklanan kısırlık: Fallop tüpleri zedelenmiş veya tıkalı ise yumurta döllenmek için buraya giremez yada döllense de uterusa gidemez ve gebelik oluşamaz. Fallop tüplerini bozan ve tıkayan en sık sebepler şunlardır: Pelvik inflamatuar hastalıklar ( PİD), Endometriozis, Fallop tüplerinin yapısını bozan ameliyat ve operasyonlar, Dış gebelik Doğum defektleri nedeniyle fallop tüpleri bozulur ve gebelik oluşamaz. Kadın kısırlığını arttıran sebepler nelerdir? Aşağıdaki faktörler kadınlarda kısırlık şansını arttıran faktörlerdir; Yaşın 35 üstünde olması: 35 yaş üstü gebe kalma şansı düşmeye başlar, Obezite, Aşırı düşük kilo, Aşırı egzersiz, Kronik hastalıklar: Diyabet, Lupus eritematozus, Artitis, Hipertansiyon, Astım, Sigara, Aşırı kafein tüketimi, Alkol, İş yerinde

5 Aşırı sıcak ortamda çalışmak, Toksik gaz ve maddelerle karşılaşmak, Kimyasal maddeler, Pestisit gibi böcek haşere ilaçlarına maruz kalmak, Radyasyon, Aşırı stres, Hastalıklar: Pelvik İnflamatuar hastalık, Endometriozis, Poikistik over, Dış gebelik, Böbrek yetmezliği, Siroz, Hipofiz tümörü, Anoreksiya nevroza, Hipotiroidi, Hipertiroidi, Diyabet ( kontrolsüz diyabet ), Uterusta bozukluklara neden olan hastalıklar ve cerrahiler, Pelvis ve uterus cerrahi girişimleri, Ülseratif kolit, Kron hastalığı, Epilepsi, Cushing hastalığı, Ağır anemi, Kan hastalıkları, HİV enfeksiyonu, Böbrek hastalıkları, İlaçlar: Asetaminfen, parasetamol, İbuprofen, Ağrı kesiciler, Antibiyotikler, Depresyon ilaçları, Kemoterapi ilaçları,

6 Gebe kalmak amacı ile bir yıl korunmasız düzenli cinsel teması takiben başarı sağlanmaz ise mutlaka doktora başvurulmalıdır. Kadın kısırlığında teşhis: Kadın kısırlığı araştırılırken doktor muayenesi ve şikayetler çok önemlidir, hastanın tüm bilgileri detayı ile anlatması teşhise yardımcı olur. Kesin teşhis laboratuar testleri ve radyolojik laparoskopik incelemeler ile konur. Hastadan şu testler istenmelidir: İdrar ve kan testleri: hormon düzeyleri için, Luteinizan hormon (LH) Follikül stimülan hormon (FSH) Prolaktin (PRL) Estradiol Progesterone Estrojen DHEA-S T3, T4, TSH Bazal vücut ısı takibi: bazal ısı ovülasyon sırasında artar ve adetin ikinci yarısında yüksek kalır, gebelik oluşursa tüm gebelik süresince yüksek kalır. Hastadan her gün ateşini ölçmesi istenir. Cinsel yolla bulaşan hastalık taraması, Endometrial biyopsi: ovülasyon uterus içini değiştirmelidir. Histerosalpengografi ( HSG): uterus ve fallop tüplerini gösteren filmdir, Trans vajinal ultrason: pelvik organların durumunu gösteren ultrasondur, Laparoskopi: fallop tüpleri, overler ve uterusa bakmak için karın içine kamera sokulmasıdır. Kadın kısırlığında tedavi: Kısırlık tedavisi sebebe yönelik olarak yapılır. Tedavi genellikle uzun ve zahmetlidir.

7 Tedavide ilk basamak hayat tarzı değişiklikleridir: Cinsel aktivite zamanlaması yapılmalı, bazal ısı ölçülmeli ve ısının arttığı dönem seçilmelidir, Kilo kontrolü sağlanmalı, Sigara ve alkol tüketiminden kaçınılmalı, Aşırı egzersiz yapılmamalı, Stres azaltılmalı ve depresyon tedavi edilmelidir. İlaç tedavisi: Hormon tedavisi, Altta yatan hastalıkların tedavisi amacıyla ilaç tedavisi, Ovülasyon sağlayıcı ilaçlar çoğul gebeliklere neden olabilir. Cerrahi tedavi: Tıkalı fallop tüplerini açmak amacıyla, Uterus anormalliklerini düzetmek, Over kistlerini almak, Fibroid ve yapışıklıkların düzeltilmesi amacıyla cerrahi girişim yapılabilir. Yardımcı üreme yöntemleri: Yardımcı üreme yöntemleri yumurta ile spermin yan yana gelmesini ve embriyo oluşmasını kolaylaştıran teknik yöntemlerdir. Yukarıdaki önlemler gebelik sağlamak için yetersiz kaldığında yardımcı üreme yöntemlerine baş vurulur. a. Artifisyel inseminasyon (yapay döllenme): erkekten alınan sperm özel bir işlemden geçirilerek direk olarak kadının serviks yada uterusunun içine verilir, b. İn vitro fertilizasyon ( IVF= Tüp Bebek ): kadından alınan yumurta laboratuarda erkek spermi ile döllenir. 2-3 gün laboratuarda yumurtanın embriyo

8 hale gelmesi beklenir. Daha sonra embriyo ana rahmine yerleştirilir. c. Gamet yada Zigot transferi ( Gamete or Zygote intrafallopian transfer ) = GIFT yada ZİFT denir: anneden alınan yumurta ve sperm laboratuarda döllenir. 2-3 gün beklenir oluşan embriyo annenin fallop tüplerine yerleştirilir, kendisi oradan rahme iner. d. Blastokist tüp transferi ( blastocyst intrafallopian transfer): anneden alınan yumurta ve sperm laboratuar ortamında blastokist oluşana dek büyütülür. Daha sonra ana rahmine aktarılır. e. İntrastoplazmik sperm enjeksiyonu: tek bir yumurta içine bir spermin enjeksiyon ile sokulmasıdır. Oluşan embriyo daha sonra ana rahmine aktarılır. Kadınlarda kısırlıktan korunma : Kadınlarda kısırlıktan korunmak amacıyla aşağıdaki önlemler alınabilir: Sigara içmemek, Aşırı alkol kullanmamak, Cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korunmak, Uygun vücut kilosunu sağlamak, Stresten uzak durmak, her tür jinekolojik şikayette derhal doktora gitmek kısırlıktan korunmak için gereklidir. Referanslar: 1. The American College of Obstetricians and Gynecologists 2. American Society for Reproductive Medicine 3. The Hormone Foundation

9 4. RESOLVE: The National Infertility Association 5. SexualityandU.ca 6. Womens Health Matters 7. American Medical Association website. Available at: 8. Cronin M, Schellschmidt I, Dinger J. Rate of pregnancy after using drospirenone and other progestin-containing oral contraceptives. Obstet Gynecol. 2009;114: Female Infertility Best Practice Policy Committee of the American Urological Association; Practice Committee of the American Society for Reproductive Medicine. A practice committee report: optimal evaluation of the infertile female. American Society for Reproductive Medicine. 2000;86:S264- S Infertility. American College of Obstetricians and Gynecologists website. Available at: Published Accessed July 8, Infertility. International Council on Infertility Information Dissemination website. Available at: Accessed July 8, RESOLVE website. Available at: Accessed July 8, /5/2009 DynaMeds Systematic Literature Surveillance : Luttjeboer FY, Verhoeve HR, van Dessel HJ, et al. The value of medical history taking as risk indicator for tuboperitoneal pathology: a systematic review. BJOG. 2009;116:

10 AMENORE Adet Yokluğu; Adet Kesilmesi; Menstruasyon un Kesilmesi; Adetlerin Durması; Genç kızlarda menstruasyon 9 ila 18 yaş arasında başlar. 12 yaş averaj yaşıdır ve birçoğu bu yaşta başlar. Adetin olmamasına amenore denir. Menstruasyon ( adet ) nedir? Yani adet dönemi her ay uterusun içinin gebelik için hazırlanıp yenilendiği dönemdir. Bu dönemde uterus içi vajinadan dışarı atılır, 2-5 günlük bu dönemden sonra uterus tekrar gebelik için iç yüzeyini hazırlar. Bir ay içinde gebe kalmaz ise iç yüzeyi eskir ve uterus tekrar menstruasyon dönemine girerek iç yüzeyini atar ve yenisini hazırlar. Doğurganlık çağı boyunca bu işlem devam eder ve menopoz dönemine kadar sürer. Menopoz ile birlikte uterus artık gebelik için hazırlanmayı bırakır ve adet dönemleri kesilir. Amenore ne demek?: Menstrual adetlerin kesilmesi demektir. Primer amenore: Yeterli olgunluğa erişemediği için adetlerin başlamamasıdır. Normalde genç kızlarda adet 16 yaş civarında başlamaz ise buna primer amenore denir. Bu durumda muayene ve gerekirse tedavi yapılmalıdır. Bazı doğumsal anormallikler, kromozom anormallikleri, hormonal bozukluklar, uterus, vajina yokluğu ve üreme organlarının gelişemediği durumlarda adet görülmez. Buna Primer amenore denir. Önemli ve incelenmesi gereken bir durumdur.

11 Sekonder amenore: Normal giden adetlerin kesilmesi demektir. En az 3 ve daha fazla adet döneminin atlanması anlamına gelir. Kadınların % 2 ila 5 inde yaşamları boyunca amenore şikayeti görülür. Sekonder amenore yani düzenli adetlerin kesilmesinin en sık sebebi gebeliktir. Gebelik dönemi boyunca adetler kesilir. Bu normal bir durumdur. Ancak gebe olmayan kadınlarda adetlerin kesilmesi birçok sebebe bağlı olabilir. En sık görülen sebepler: Tiroid hastalıkları, Hipofiz bezi tümörleri, Prolaktinoma, Ani kilo değişiklikleri, Obezite, Aşırı zayıflık; Özellikle çok sıkı diyetler, Yeme bozuklukları, Kusma alışkanlığı ( Blumia ), Anoreksiya, Aşırı egzersiz programları, ( olimpiyat sporcuları, atletler, maraton koşucuları, jimlastikciler vb: ), Kötü ve dengesiz beslenme, Bazı hastalıklar; Cushing hastalığı, Kistik fibroz, Polikistik Over Sendromu, Psikolojik stres ( hormonal dengesizliğe ve amenoreye neden olur), İlaçlar: Depresyon ilaçları, Kemoterapi ilaçları, Kortizon ve Bazı kontraseptif ( gebelik önleyici ) ilaçlar, Uterus hasarı yapan sebepler adetlerin kesilmesine neden olur.

12 Gebelik dışında üreme döneminde adet kesilmesi mutlaka araştırılmalıdır. Amenore için risk faktörleri ve riskli davranışlar nelerdir: Tedavi edilmeyen tiroid hastalıkları, Tedavi edilmeyen prolaktinoma hastalığı, Yeterli kalori alınmadan yapılan diyetler, Aşırı egzersiz, Aşırı stres ve depresyon kadınlarda amenoreye neden olmaktadır. Amenore şikayetleri nelerdir: Primer amenore 16 yaş üstü genç kızlarda adet görülmemesi durumudur. Sekonder amenore ise normal bir kadında en az 3 adet atlanması durumudur. Sekonder amenorenin en büyük sebebi gebeliktir. Gebelik dışındaki sebeplerin araştırılması gerekir. Amenore teşhisi: Hastanın şikayetleri ve muayene bulguları teşhise yardımcı olur. Amenore şikayeti ile gelen hastalara aşağıdaki incelemelerin yapılması gerekebilir: Gebelik testi, Kan hormon düzeyleri; LH ( Luteinizan Hormon), FSH ( Follikül Stimülan Hormon), E2 (Estradiol), Prolaktin, Ultrason Kromozom testleri ( anormallik varsa ), İdrar testi, Progestin testi: 7 10 gün verilen progesteron adeti

13 başlatırsa amenore estrojen eksikliğindendir. Beyin tomografisi: hipofiz tümörü araştırması için, Amenore tedavisi: Amenore tedavisi sebebe yönelik yapılır. Doğumsal anormalliklere bağlı primer amenore vakalarının bir kısmı ameliyat ile düzeltilebilir. Hipofiz tümörlerine bağlı amenoreler, ilaç, operasyon ve radyo terapi ile tedavi edilebilirler, Hormon düzensizliklerine bağlı amenore ler hormon replasmanı ve doğum kontrol hapları ile düzelebilir, Kilo problemlerine bağlı amenore düzenli beslenme ve kilo kontrolu ile düzelebilir, Aşırı 3 egzersize bağlı adet kesilmeleri genellikle aşırı egzersiz bırakılınca normale girer, İlaçlara bağlı adet kesilmelerinin bir kısmı ilaçlar bırakılınca düzelir, Stres ve depresyon kaynaklı amenoreler tedavi ile düzelirler, Tiroid hastalıkları, Cushing ve prolaktinoma ya bağlı amenoreler hastalık tedavi edilince düzelir. Amenore önemli bir metabolik sinyaldir. 16 yaşında adet görmemek ve normal bir kadında hamilelik dışında 3 ay adet görmemek önemli ve araştırılması gereken bir durumdur. Referanslar: 1. The American Congress of Obstetricians and Gynecologists 2. National Womens Health Information Center 3. United States National Library of Medicine 4. Health Canada 5. The Society of Obstetricians and Gynaecologists of Canada

14 (SOGC) 6. Amenorrhea. Epigee Womens Health website. Available at: Accessed September 14, Amenorrhea: What you should know. American Academy of Family Physicians website. Available at: Accessed September 14, Laufer, MR, Floor, AE, Parsons, KE, et al. Hormone testing in women with adult-onset amenorrhea. Gynecol Obstet Invest. 1995; 40: Perkins, RB, Hall, JE, Martin, KA. Neuroendocrine abnormalities in hypothalamic amenorrhea: spectrum, stability, and response to neurotransmitter modulation. J Clin Endocrinol Metab. 1999; 84: Reindollar, RH, Novak, M, Tho, SP, McDonough, PG. Adultonset amenorrhea: a study of 262 patients. Am J Obstet Gynecol. 1986; 155:53 PROGESTERON Progesteron hormonu beyinden gelen uyarıcı hormon olan LH sayesinde overler den salgılanır. Etkisini kadın cinsel organları üzerinde gösterir. Östrojenin etkisini azaltır, eğer döllenme olduysa bunun uterusa tutunmasını kolaylaştırıcı ortamı hazırlar, gebeliğin başlamasını ve sürmesini sağlar, meme dokusunu geliştirir süt salınımına hazırlar. Progesteron için normal Değerler: Erkek: ng/ml

15 Kadın: Faliküler Faz: ng/ml Luteal Faz: 4-25 ng/ml Menopoz: ng/ml. Progesteronu arttıran sebepler Gebelik, Böbreküstü bezi tümörleri ve hastalıkları, Bazı over tümörleri. Progesteronu azaltan sebepler Kalıtsal, genetik hastalıklar, Over metabolizmasının bozulduğu düzensiz adetler, Beyin hipofiz hipotalamus hstalıkları, Tiroid hastalıkları progesteron miktarını düşürür. EVDE OVÜLASYON TESTİ Ovulation home test; Luteinizing hormone urine test (home test); Ovulation prediction test; Urinary LH immunoassays; Athome ovulation prediction test; LH urine test; Evde ovülasyon testi nedir? Gebe kalmak için en uygun zamanın tespit edilmesi amacıyla evde yapılan testdir. İdrardaki Lüteinizan Hormon (LH) miktarını ölçerek en uygun zamanı gösterir. LH miktarı ovülasyon olduğu zaman artar. Bu artış overlerin bir yumurtayı döllenmek üzere serbest bıraktığını gebelik için en uygun zaman olduğunu gösterir.

16 Evde ovülasyon testi nasıl yapılır? Bu test kitleri eczanelerden temin edilir. Bu bir laboratuvar testi değildir. Bu test kutusu içinde 5 yada 7 test çubuğu çıkar. Normalde 28 günde bir adet gören kişilerde yumurtlama ( ovülasyon ) son adet tarihinden itibaren 11 ila 14. günler arasında olur. Bu gebelik için en uygun zamandır. Adet düzensizliklerinde yada bu dönemin tahmin edilemediği durumlarda evde ovülasyon takibi ile gebelik için en uygun zaman tespit edilir. Bu amaçla test çubukları adetin 11. Gününden itibaren birkaç gün arayla idrara daldırılarak uygun zaman yakalanmaya çalışılır. Test LH miktarının arttığı zamanı yakalar. Test ya test çubuğunun üzerine işeyerek ya da temiz bir kaba yapılan idrarın içine batırılarak yapılmalıdır. Test çubukları renk değişikliği ile uygun zamanı gösterir. Pozitif sonuç ( yani LH da artış ) saat sonra ovülasyon olacak anlamına gelir. Düzensiz adetlerde bu artışı yakalamak zor olabilir. Test süresince aşırı su içilmemelidir. LH miktarını düşüren ilaçlar kesilmelidir. LH miktarını düşüren ilaçlar: Östrojen, Progesteron, Testosteron. Östrojen ve progesteron doğum kontrol haplarında ve hormon replasman tedavileri içinde bulunabilir. Klomifen sitrat LH miktarını arttıran ovülasyonu tetikleyen bir ilaçtır. Bu ilaç kullanılıyor ise evde ovülasyon testleri ilaç kesildikten 3 gün sonra yapılmalıdır. Evde ovülasyon testleri büyük doğrulukla ovülasyon zamanını ve gebe kalmak için en uygun tarihi söyler.

17 Evde Ovülasyon testi için normal değerler: Testin pozitif olması önümüzdeki saat içinde ovülasyon olacağını gösterir. Evde ovülasyon testi pozitif olmuyor ise ya da bu teste rağmen aylarca gebe kalma şansınız olmadı ise mutlaka doktorunuza danışınız. Evde ovülasyon testleri evde fertilite monitörleri ile aynı şey değildir. Evde fertilite monitörleri tükürükteki elektrolitler, idrardaki LH miktarı ve bazal ateş ölçerek değerlendirme yaparlar. Referanslar: 1. Falcone T. Women s health. In: Carey WD, ed. Cleveland Clinic: Current Clinical Medicine nd ed. Philadelphia, Pa: Saunders Elsevier; 2010:section Fritz MA, Speroff L. Induction of ovulation. Speroff L, Fritz MA, eds. Clinical Gynecologic Endocrinology and Infertility. 8th ed. Philadelphia, Pa: Lippincott Williams & Wilkins; 2011:chap HİDROKSİ PROGESTERON 17-OH progesteron; 17-hydroxyprogesterone; Progesterone 17-OH 17 hidroksi progesteron böbrek üstü bezleri ve over lerden salgılanan bir hormondur. Test ile kandaki miktarı ölçülür. Böbrek üstü bezleri ve over hastalıklarında kandaki miktarı artar. Doğum kontrol ilaçları ve kortizonlu ilaçlar testin sonucunu bozar. 17- Hidroksi progesteron testi sabah, aç karnına yapılmalıdır.

18 17 OH progesteron testi neden yapılır? Test genetik böbrek üstü bezi hastalıklarının (Konjenital Adrenal Hiperplazi) tespitinde ve böbrek üstü bezi tümörlerinin teşhisinde kullanılır. Dış genital organları erkek yada dişiye benzemeyen yeni doğan bebeklerde ( hermafrodit), klasifiye edilememiş adrenal hiperplazilerde, hirzutizm araştırmasında, kadınlarda erkek karakterlerinin ortaya çıktığı durumlarda 17 OH progesteron bakılır. 17- hidroksi progesteron için normal değerler: Yenidoğan da doğum kilosuna göre normal değer değişir. Genel olarak normal değerler: Klordon kanında: 1,000 3,000 ng/dl >24 saat sonra : < 100 ng/dl Erişkin : < 200 ng/ dl 17 OH progesteronu arttıran sebepler: Adrenal tümörler, Kongenital Adrenal Hiperplaziler, Kongenital adrenal hiperplazisi olan bebeklerde 17 OH progesteron değeri 2,000-40,000 ng/dl arasında değişir. Erişkinde 200 ng/dl üzeri adrenal hiperplazi anlamına gelir. 17 OH progesteron ng/dl arasında ise ACTH bakmak gerekir. Referanslar: 1.Fritz MA, Speroff L. Normal and abnormal sexual development. In: Speroff L, Fritz MA, eds. Clinical Gynecologic Endocrinology and Infertility. 8th ed. Philadelphia, Pa: Lippincott Williams & Wilkins; 2011:chap 9. 2.Lambert SM, Vilain EJ, Kolon TF. A practical approach to ambiguous genitalia in the newborn period. Urol Clin North Am. 2010; 37(2):

19