Y Ö N E T İ M B İ L İ M İ. Dr. Mustafa Aydın BAŞAR

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Y Ö N E T İ M B İ L İ M İ. Dr. Mustafa Aydın BAŞAR"

Nilüfer Tuncel
8 yıl önce
İzleme sayısı:

1 Y Ö N E T İ M B İ L İ M İ Dr. Mustafa Aydın BAŞAR 1

2 YÖNETİM ile ÖRGÜT birbirinden ayrıl(a)maz iki kavramdır. Bir yerde örgütlenmeye gidilmiş, örgüt oluşmuş ise, YÖNETSEL BİR SORUNUN varlığından da söz edilebilir. ÖRGÜT; ortak amaç(lar)ı gerçekleştirmek üzere biraya gelmiş, güç ve eylemlerini bu yönde biraraya getirerek tümleştiren bireylerin etkileşimiyle ortaya çıkan ilişkiler ağıdır. ÖRGÜTÜN ÖĞELERİ 1. Birden çok insan, 2. Ortaklaşan amaçlar, 3. Gönüllü katılım, dayanışma 4. Etkili iletişim 5. Amaçlara dönük düzenli eylemler 6. Dış çevreye uyum 7. Yasallık 2

3 Bir örgütte, önceden belirlenmiş amaçları gerçekleştirmeye yönelik işleri yapmak üzere biraya getirilmiş insanları ve madde kaynaklarını örgütleyip eşgüdümleyerek eyleme geçirme sürecidir. * GERÇEKLEŞTİRİLECEK AMAÇ(LAR) * İNSAN ve MADDE KAYNAKLARININ ÖRGÜTLENMESİ * İŞBÖLÜMÜ İLE DAĞILAN İNSANLARIN BÜTÜNLEŞTİRİLMESİ 3

4 Y Ö N E T İ M Süreç Bilim - Sanat AMAÇLARIN ETKİLİ VE VERİMLİ BİR BİÇİMDE GERÇEKLEŞTİRİLMESİ MAKSADIYLA; Planlama, örgütleme, iletişim, eşgüdüm ve denetim işlevlerine ilişkin (SÜREÇ) kavram, ilke, kuram, model ve tekniklerin (BİLİM) sistematik ve bilinçli bir biçimde, ustalıkla uygulanması (SANAT) ile ilgili etkinliklerin tümüdür. 4

5 YÖNETİMİN SÜREÇ YÖNÜ Bir veya birden fazla amaç, İnsan ve madde kaynaklarını kullanma yetkisi, Yöneten(ler) Yönetilen(ler), İnsan ve madde kaynakları arasındaki optimum bir uyum ve işbirliği sağlama, Otorite sağlama, Yönetici ile yönetilenler arasında uyum ve iletişim (amaç birliği), Grupta işbölümü ve bu yolla ekonomikliği sağlayacak uzmanlaşma, Zaman yönetimi, Rasyonellik (Verimlilik etkililik) 5

6 YÖNETİMİN BİLİM YÖNÜ Siyasal Bilimler Psikoloji Sosyoloji Ekonomi Antropoloji Mantık Tarih Hukuk Edebiyat Felsefe Matematik

7 YÖNETİMİN BİLİM YÖNÜ Siyasal Bilimler Psikoloji Sosyoloji Ekonomi Antropoloji Mantık Yönetim Bilimi Tarih Hukuk Edebiyat Felsefe Matematik

YÖNETİMİN SANAT YÖNÜ ENTELEKTÜEL YÖN Genel kültür Mantıklılık Analiz ve sentez ruhu Sezgi ve hayal gücü Yargı gücü Düşüncelerini konu ve sorunlara odaklaştırabilme, açık seçik ifade edebilme KARAKTER

8 YÖNETİMİN SANAT YÖNÜ ENTELEKTÜEL YÖN Genel kültür Mantıklılık Analiz ve sentez ruhu Sezgi ve hayal gücü Yargı gücü Düşüncelerini konu ve sorunlara odaklaştırabilme, açık seçik ifade edebilme KARAKTER YÖNÜ Akıl ve duygu dengesi Uyum Dikkatlilik İhtiyatlılık Girişkenlik Hafıza gücü Dinamiklik - Azim ve sebatkârlık Yöntemlilik Tertip ve düzenlilik Süratlilik - Ciddilik SOSYAL YÖN Dış görünüş Hitap gücü Sosyallik İş disiplini - İşbirliği ve yöneltme gücü Ölçülü ve dengeli hareket - Otorite ve ikna gücü

9 YÖNETİM BİLİMİNİN GELİŞİMİ Kaba Güç Anamal Din Toplum Bilgi Anaerkil Çağ Tarım Devrimi Ataerkil Çağ Bürokrasi Endüstri Devrimi Bilimsel Çağ * Doğayı sömürme * Barınma doğal sığınaklarda * Anne egemen (doğurganlık) * Klasik Kuramlar Neoklasik Kuramlar Çağdaş Kuramlar 9

10 Y Ö N E T İ M K U R A M L A R I ve Y A K L A Ş I M L A R A) Gelişim sürecine göre B) Yönetim anlayışına göre 10

11 Gelişim sürecine göre KLASİK * Bilimsel İşletme (F. Tayol) * Yönetim Süreçleri (H. Fayol) Bürokratik Yönetim (Max Weber) * Yön. Formülleştiril. (L. Gulick-L.Urwick) * Dirik Yönetim (M.P. Follett) NEOKLASİK * İnsan İlişkileri (Elton Mayo) * İşbirliği (C. Bernard) * Rasyonel Karar (Herbert Simon) * Sosyal Sistem (Talcot Parsons) * Hizmetlerin Takası (Peter Blau) * Örgütte Uyum (Amitai Etzioni) YENİ YAKLAŞIM. * Bilişim (Shannon W. Weaver) * Sibernetik (Norbert Wiener) * Yöneylem Araştırma (R.Ackoff- W.Churchman) * Genel Sistem (l. Bertalanffy) * Açık Sistem (D. Katz - R. Kahn) DAHA YENİ YAKLAŞIM. 11

12 Yönetim Anlayışlarına göre YAPISAL KURAMLAR Bilimsel Yönetim Bürokrasi Takımerki YÖNETSEL KURAMLAR Yönetim Süreçleri Dirik Yönetim (Rasyonel) Karar Verme Örgütte Uyum İşbirliği Hizmetlerin Takası NİCEL KURAMLAR Yöneylem Araştırması Bilişim Kuramı Sibernetik SİSTEM KURAMLARI Genel Sistemler Açık Sistem DAVRANIŞSAL KURAMLAR Endüstriyel Psikoloji İnsan İlişkileri X ve Y Kuramı Rol Kuramı OLUMSALLIK KURAMI 12

13 13

14 SİSTEM Belli bir amaç yönünde düzenlenen ve aralarında anlamlı ilişkiler olan parçalardan oluşmuş bütündür. 14

15 Pazar Başatlı Teknoloji Başatlı Ç E V R E GİRDİ * İşlenen Girdi * İşleyen Girdi * Kullan. Girdi (Dayanıklı-Tükenen) * Teknoloji ÇIKTI Ürün Yaşama Güvencesi DÖNÜT 15

16 Ç E V R E Genel Çevre Özel Çevre Pazar Başatlı Teknoloji Başatı Dirik Çevre Dirik Örgüt Duruk Çevre Duruk Örgüt 16

17 Toplumsal Sistemler Siyasal Sistemler Ekonomik Sistemler ÖRGÜT SİSTEM Kültürel Sistemler Doğal Sistemler Teknolojik Sistemler 17

18 G İ R D İ L E R * İşlenen Girdi * İşleyen Girdi * Kullanılan Girdi - Dayanıklı - Tükenen * Teknoloji (Üretim Bilgisi) 18

19 S Ü R E Ç YÖNETİM İŞLEVLERİ ÜRETİMİN YÖNETİMİ İŞGÖREN HİZMETLERİNİN YÖNETİMİ GENEL HİZMETLERİN YÖNETİMİ PARANIN YÖNETİMİ YÖNETİM SÜRECİ (Sorun Çözme-Karar verme) PLANLAMA ÖRGÜTLEME EŞGÜDÜMLEME İLETİŞİM DEĞERLENBDİRME 19

20 Ç I K T I Ürüne Dönüştürülen Güç Mal Hizmet Düşünce Duygu Çıktının nicelik ve niceliği ; Sistemin yaşama güvencesi ve bağımsızlığının da güvencesidir. 20

21 D Ö N Ü T Sistemin, iç çevre ve dış çevre etkenlerle, girdi, işleyiş çıktı düzeninin bozulmasına yönelik ortaya çıkabilecek her türlü durum ve değişkene ilişkin, toplanan verilere (bilgi) DÖNÜT denir. ÖRGÜTÜN DÖNÜT VERİLERİ YÖNETİM ALT SİSTEMİNCE TOPLANIR. DİĞER ALT SİSTEMLER DE YÖNETİM SİSTEMİNE DÖNÜT BİLGİLERİNİ İLETMEKLE GÖREVLİDİR. 21

Benzer belgeler

Ö R G Ü T PSİKOLOJİSİ. Dr. Mustafa Aydın BAŞAR

Ö R G Ü T PSİKOLOJİSİ. Dr. Mustafa Aydın BAŞAR Ö R G Ü T PSİKOLOJİSİ Dr. Mustafa Aydın BAŞAR YÖNETİM ile ÖRGÜT birbirinden ayrıl(a)maz iki kavramdır. Bir yerde örgütlenmeye gidilmiş, örgüt oluşmuş ise, YÖNETSEL BİR SORUNUN varlığından da söz edilebilir.