ELEKTRÝK ENERJÝSÝNDE ÖZELLEÞTÝRME

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "ELEKTRÝK ENERJÝSÝNDE ÖZELLEÞTÝRME"

Transkript

1 Bülent YILMAZ Elektrik Mühendisleri Odasý Ýst. Þb. YK Üyesi ELEKTRÝK ENERJÝSÝNDE ÖZELLEÞTÝRME Anadolu Yakasý elektrik daðýtýmý konusunda AKTAÞ, 1995 yýlýnda dönemin iktidarý yeni bir görevlendirme yaparak þirketle çalýþmayý sürdürmüþ ancak sözleþme 1998 yýlýnda yapýlmýþtýr 1- Ülkemiz Elektrik Enerjisi Sektörünün Kýsa Tarihçesi Ülkemizde ilk elektrik santrali 2 kw gücünde Tarsus ta kurulmuþtur. Cumhuriyet ilan edildiðinde ise sadece Ýstanbul, Ýzmir, Adapazarý ve Tarsus olmak üzere dört kentte elektrik vardý. O yýllarda ülkemizde üretilen elektrik enerjisi yýllýk kiþi baþýna 5 Kwh in altýndaydý lu yýllara kadar Osmanlý döneminden kalma imtiyazlý þirketler eliyle yürütülen elektrik enerjisi faaliyeti 1930 larda MTA, ETÝBANK, EÝEÝ gibi Kurumlarýn kurulmasý ile birlikte, 1939 yýlýnda yabancý þirketlere verilen imtiyazlarýn devletçe satýn alýnarak hizmetlerin belediyelere devredildiði görülmektedir li yýllara gelindiðinde, ETÝBANK ýn kömür havzalarýnda kurup iþlettiði küçük kapasiteli kömür santralleri, Ýller Bankasý nýn kurup iþlettiði yine küçük kapasiteli dizel ve hidrolik santraller ile, birçok sanayi kuruluþunun ve belediyelerin iþlettiði dizel santraller sayesinde þehirlerin elektrik gereksinmelerinin giderilmeye çalýþýldýðý görülmektedir. Bu dönemde, ülkemizde elektriklendirme faaliyetlerinde yaþanan daðýnýklýðýn giderilmesine yönelik olarak 1953 yýlýnda 1. Enerji Ýstiþare Kongresi düzenlenmiþtir Yýlýnda yapýlan 1. Enerji Ýstiþare Kongresi nde; Küçük güçlü yerel dizel santraller yerine daha büyük güçlü bölgesel kömür ve hidrolik santraller kurulmasýna, Þehirlerin birbirinden izole elektriklendirilmeleri yerine, ülke çapýnda kurulacak enterkonnekte þebekeye baðlanacak bölge santralleri ile tüm ülkenin elektriklendirilmesinin saðlanmasýna, Bütün bu amaca ulaþmak için çeþitli kuruluþlarca yürütülen elektriklendirme faaliyetlerinin tek elde, Türkiye Elektrik Kurumu (TEK) bünyesinde toplanmasýna, Karar verilmiþtir. SÜRECÝ Sektörün bundan sonraki tarihsel geliþimi izlendiðinde, 1953 yýlýnda yapýlan 1.Enerji Ýstiþare Kongresi nin ardýndan 10 yýl sonra 1963 yýlýnda Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlýðý nýn, 17 yýl sonra da 1970 yýlýnda 1312 sayýlý yasa ile Türkiye Elektrik Kurumu nun kurularak, elektrik üretim, iletim ve daðýtým iþlerinin bir kamu tekeli olarak merkezileþtirilmesi gündeme gelmiþtir Yýlýnda Türkiye Elektrik Kurumu (TEK) kuruluncaya kadar sektörde hüküm süren çok mühendislikte, mimarlýkta ve planlamada ölçü 85

2 baþlý yönetim modeli ile barajlarýn yapýlmasýnda DSÝ, termik santrallerin yapýlmasý ve iþletilmesinde ETÝBANK, belediyelerle iþbirliði içerisinde Ýller Bankasý, daðýtým þebekeleri ile ilgili belediyeler ve EÝEÝ nin faaliyet gösterdiði görülmektedir. Bugün dünyada elektrik enerjisini çok pahalýya üreten ve gerek sanayicisini gerekse vatandaþýný yüksek enerji fiyatlarý ile maðdur eden bir ülke durumundayýz yýlýnda AKTAÞ görevlendirilmiþ, 1990 yýlýnda AKTAÞ ile sözleþme imzalanmýþ, 1993 yýlýnda DANIÞTAY sözleþmeyi iptal etmiþ, ancak dönemin iktidarý 1995 yýlýnda yeni bir görevlendirme yaparak AKTAÞ ile çalýþmayý sürdürmüþtür. TEK in kurulmasý ile elektrik enerjisi üretim ve iletiminde merkezi kamusal bir yapý kurulmuþtur (Ayrýcalýklý þirketler olan ÇEAÞ ve KEPEZ in üretim ve iletimde sorumlu olduðu Çukurova ve Antalya yöreleri hariç). Daha sonraki dönemde 1982 yýlýnda çýkarýlan bir yasa ile üretim ve iletim dýþýnda elektrik daðýtým hizmetlerinin de Belediyelerden alýnarak TEK e devredildiði görülmektedir. 2-Elektrik Enerjisinde Özelleþtirme Süreci 1980 li yýllarda diðer temel kamu hizmetlerinde olduðu gibi, elektrik enerjisi sektöründe de özelleþtirme uygulamalarýna baþlanmýþ, bu amaçla 1984 yýlýnda 3096 sayýlý yasa ile TEK dýþýndaki kuruluþlarýn elektrik üretimi, iletimi ve daðýtýmý yapmasýnýn önü açýlmýþtýr. Bugün hükümetin gündemindeki Özelleþtirme Strateji Belgesi ne bakýldýðýnda en önemli argüman olarak elektrik üretim ve daðýtým varlýklarýnýn etkin ve verimli bir þekilde iþletilmesi suretiyle maliyetin düþürülmesi, arz güvenliðinin saðlanmasý ve arz kalitesinin artýrýlmasý, kayýp ve kaçaklarýn OECD standardýna indirilmesi, oluþacak rekabet yoluyla hizmet kalitesinin yükselmesi görülmektedir. Yaklaþýk ayný gerekçelerle 3096 sayýlý yasa ile TEK in tekel konumunun kaldýrýlmasý sonucunda, geldiðimiz nokta ve yapýlanlar bunlarýn hiç de bahsedilen sonuçlarý doðurmadýðýný göstermiþtir. (Bilindiði gibi bu yasaya dayanýlarak, Ýstanbul un Anadolu yakasý elektrik daðýtýmý konusunda AKTAÞ ile sözleþme ise ancak, 1998 yýlýnda yapýlmýþtýr. AKTAÞ 1989 yýlýndan 1998 yýlýna kadar yasa dýþý bir þekilde çalýþtýrýlmýþtýr. Bu konuda EMO tarafýndan geliþtirilen hukuksal bir mücadele zemini sonucunda, AKTAÞ ýn uygulamalarý ve yaþanan usulsüzlüklere iliþkin EMO nun haklýlýðý ortaya çýkmýþ ve Anadolu yakasý elektrik daðýtýmýnýn iþletmesini TEDAÞ tekrar üstlenmiþtir.) Yine, 1993 yýlýnda 513 sayýlý KHK ile TEK, TEAÞ ve TEDAÞ olarak ikiye bölünmüþtür. Ardýndan, TEDAÞ ýn satýþýna yönelik olarak daðýtým þirketlerine ayrýlmasýyla merkezi yapý bir kez daha tahribata uðratýlmýþtýr yýlýnda 3996 sayýlý yasa çýkarýlmýþ, bu yasa ile bazý hizmetlerin Yap-Ýþlet-Devret (YÝD) modeli ile yaptýrýlmasý hedeflenmiþ, 1996 yýlýnda ise, 8269 sayýlý Bakanlar Kurulu kararý ile YÝD modelinin devret kýsmý atýlarak Yap-Ýþlet (YÝ) Modeline yönelinmiþtir. (EMO YÝ Modeline karþý Danýþtay a yürütmeyi durdurma istemiyle dava açmýþ, bu dava 19 Þubat 1997 tarihinde yürütmeyi durdurmayla sonuçlanmýþtýr. Ancak, Enerji Bakanlýðý kararý ciddiye almayarak hukuk dýþý bir þekilde ihale süreçlerini iþletmiþtir.) Daha sonra, Anayasa nýn 47, 125 ve 155. maddelerini deðiþtiren yasa ile sektörde Kamu adýna yapýlan Danýþtay denetimi görüþ bildirmeye indirgenmiþ ve iç hukuk sistemi yerine ULUS- LAR ARASI TAHKÝM in önü açýlmýþtýr. 86 Diðer taraftan Ýþletme Hakký Devri adý ile günmühendislikte, mimarlýkta ve planlamada ölçü

3 deme getirilen bir diðer model ile sektör tamamen ticarileþmeye ve ulusaþýrý sermayenin denetimine sokulmak istenmiþtir. Bunun ardýndan, TEK in ikiye bölünerek özelleþtirmeye baþlanmasýný takiben, Dünya Bankasý nýn verdiði kredinin ön þartý olan TEAÞ ýn yeni parçalara bölünmesi iþlemi de gerçekleþtirilmiþtir yýlýnda TEAÞ ýn, Türkiye Elektrik Ýletim Anonim Þirketi (TEÝAÞ), Elektrik Üretim Anonim Þirketi (EÜAÞ) ve Türkiye Elektrik Ticaret ve Taahhüt Anonim Þirketi (TETAÞ) olarak üçe ayrýldýðý görülmektedir. Son olarak, 4628 Sayýlý Elektrik Piyasasý Yasasý ve ardýndan kurulan Enerji Piyasasý Düzenleme Kurulu (EPDK) ile sektörde kamu hizmeti anlayýþý terkedilerek tümüyle serbest piyasa faaliyeti olarak önünün açýlmasý hedeflenmiþtir. Enerji sektöründe yýllarý arasýnda yaþanan bütün bu yapýsal deðiþim politikalarýnda, 12 yýl ANAP ýn, 4.5 yýl DYP nin, 1 yýl RP nin ve 4 aylýk bir süre de DSP nin Enerji Bakanlýðý ný üstlendiði, ancak mevcut politikalarýn hiçbir deðiþikliðe uðramadan kesintisiz olarak devam ettiði görülmektedir. 3- Özelleþtirme Sürecinin Sonuçlarý 2003 yýlýna gelindiðinde ise bütün bu politikalarýn sonucu olarak bugün dünyada elektrik enerjisini çok pahalýya üreten ve gerek sanayicisini gerekse vatandaþýný yüksek enerji fiyatlarý ile maðdur eden bir ülke durumundayýz. Ýnsan yaþamýnýn en vazgeçilmez unsuru ve temel hakký olan elektrik enerjisi neredeyse lüks bir tüketim haline getirilmiþtir. Sonuç olarak, bütün bu uygulamalarýn sektörü son 20 yýlda ciddi bir kaos ortamýna ittiði görülmektedir. Sektörde özelleþtirme gerekçesi olarak sunulanlar dikkate alýndýðýnda; Kamu finansman sýkýntýsý nedeniyle enerji sektöründe özelleþtirmenin bir zorunluluk olduðu, Özelleþtirme sayesinde sektörde tekelleþme olgusunun önüne geçilerek sermayenin tabana yayýlacaðý, Sektörde rekabet unsurunun oluþmasýyla elektrik fiyatlarýnýn ucuzlayacaðý, Bu sayede sanayi üretiminin artacaðý, Yurttaþlarýn elektriði ucuza satýn almasý nedeniyle ekonomik bir ferahlamanýn saðlanacaðý, Netice olarak elektrik enerjisinin kesintisiz kaliteli ve ucuz olarak sunumunun yapýlacaðý iddia edilmiþ, ancak bunlarýn hiçbiri gerçekleþmemiþtir. Bugün tüm bu yapýlanlarýn sonucu olarak, iddia edildiði üzere ne nükleer santral kurulmadýðý için karanlýkta kalýnmýþ, ne TEK in ikiye, ardýndan TEAÞ ýn üçe bölünmesiyle kamunun iþleyiþi ve verimi artmýþ, ne de bir dizi özelleþtirme modelleri ve çýkartýlan onlarca yasa ve yönetmelikle sektör daha iþler kýlýnabilmiþtir. Sektöre iliþkin olarak gündeme gelen yolsuzluk soruþturmalarý ise bütün boyutlarý ile kamuoyunun uzun süre mühendislikte, mimarlýkta ve planlamada ölçü 87

4 gündeminde yeralmýþtýr yýlýna gelindiðinde ise, planlama anlayýþýnýn terkedilmesiyle uzun yýllar içerisinde yapýlan abartýlý talep tahminleri sonucu enerji üretim kapasitesinde ciddi bir fazlalýk oluþmuþtur. 4-Üretim ve Tüketim Açýsýndan Sektörün Ýncelenmesi 2002 yýlýnda üretilen 129 milyar kwh enerjinin 76 milyar kwh i kamu santrallerinden (EÜAÞ ve baðlý santraller), kalan 53 milyar kwh i ise özel sektör santrallerinden karþýlanmýþtýr. Yani, 2002 yýlýnda elektrik enerjisi üretiminin %58,9 kamu, %41,1 i özel sektör eliyle gerçekleþtirilmiþtir yýlýnda gerçekleþtirilen Milyar kwh.lik üretimin 86,2 milyar kwh.lik kýsmýnýn kamu santralleri eliyle, 36.5 Milyar kwh.lik kýsmýnýn ise özel þirketler tarafýndan karþýlandýðý görülmektedir Yýlýnda elektrik enerjisi üretiminin %70.2 kamu, %29.8 i özel sektör eliyle gerçekleþtirilmiþtir. Burada dikkat çeken en önemli nokta, 2001 yýlýna göre 2002 yýlýnda elektrik üretiminde kamunun payý azalmýþ, buna karþýlýk özel sektörün payý artmýþtýr. Peki bu durum gerçekte nereden kaynaklanmýþtýr? Kamunun elindeki santraller tam kapasite çalýþtýrýlmýþ ve ihtiyacý karþýlayamama sorunu doðmuþ olsaydý, özel sektör üretimindeki artýþ anlaþýlabilir olurdu. Devlet elindekileri en iyi biçimde kullandý, ihtiyaç duyulan yeni yatýrýmlarý ise özel sektör eliyle karþýladý denilebilirdi. Ancak veriler dikkatli incelenirse, kamunun üretiminde gerçek anlamda bir azalma vardýr de 123 milyar kwh olan üretim, 2002 de 129 milyar kwh e çýkmýþ buna karþýlýk kamu santralleri üretimi 2001 de 86 milyar kwh ten 2002 de 76 milyar kwh e düþmüþtür. Neden böyle oldu? 2002 yýlýnda beklenmedik afetler, sistem arýzalarý veya kuraklýk mý olmuþtur? Aksine, 2002 yýlýnda kamu santrallerinin çalýþmalarýný engelleyen önemli bir sorunla karþýlaþýlmadýðý gibi, 2002 yýlýnda su gelirleri bir önceki yýla göre daha fazla gerçekleþmiþtir. Burada zorlama bir tercih vardýr. Herkesin elini kolunu baðlayan Anayasa daki tahkim ve bu tahkime dayanan %100 alým garantili Yap Ýþlet (YÝ), Yap Ýþlet Devret (YÝD), Mobil, Ýþletme Hakký Devri (ÝHD) gibi çeþitli adlarla özel sektör üretim þirketleriyle yapýlan enerji satýþ anlaþmalarý mevcuttur. Bu anlaþmalar gereði, devlet bu enerjiyi almasa bile parasýný ödemek zorundadýr (Bazen sistemin teknik zorlamalarý nedeniyle, devlet bu enerjinin %100 ünü alamamýþ ve alamadýðý enerjinin bedelini de ödemiþtir.) yýlýnda yapýlan elektrik enerjisi üretimimühendislikte, mimarlýkta ve planlamada ölçü

5 ne tekrar dönersek; Elektrik Üretim A.Þ (EÜAÞ) tarafýndan üretilen 76 milyar kwh enerjinin 26,3 milyar kwh i hidrolik santrallerden, kalan 49,7 milyar kwh i ise termik santrallerden karþýlanmýþtýr. EÜAÞ santralleri hangi kapasite ile bu 49,7 milyar kwh enerjiyi üretmiþtir sorusu bu noktada önemlidir. EÜAÞ in ,6 MW termik santrali vardýr. Termik santraller bir yýlýn 8760 saatine karþýlýk 7500 saat çalýþmalarý esasýna göre projelendirilir. Yani 7500 saat x ,6 MW = 82,1 milyar kwh üretim kapasiteleri vardýr. Açýkçasý 82 milyar kwh kapasitenin 49,7 milyar kwh i kullanýlmýþtýr. Bu da santrallerin ortalama yýlda 4630 saat çalýþtýðýný göstermektedir. Buna karþýlýk ÝHD ile çalýþan 620 MW gücündeki Çayýrhan (Park Termik) santrali 2002 yýlýnda 6511 saat çalýþmýþtýr. Doðalgaz ile çalýþan EÜAÞ santrallerinden Hamitabat, Ambarlý ve Bursa DG santrallerinin üretimleri 24,2 milyar kwh ve bu santrallerin kurulu gücü 3950 MW týr. BOTAÞ tarafýndan yapýlan doðalgaz alým anlaþmalarý nedeniyle, herhangi bir kesintiye gidilmemesi için kamu ve özel þirketlerce iþletilen doðalgaz santralleri kapasiteleri oranlarýnda çalýþtýrýlmaktadýr. Yani EÜAÞ doðal gaz santralleri yýlda 6126 saat çalýþmýþ, buna karþýlýk diðer termik santralleri ise 7000 MW kurulu güç ile 2002 yýlýnda 3785 saat çalýþarak 26,5 milyar kwh üretebilmiþtir. Kýsaca EÜAÞ termik santralleri (doðal gaz hariç) 2002 yýlýnda %50 kapasite ile çalýþmýþtýr yýlýnda, özel sektör eliyle iþletilen santrallerde, firmalarla yapýlan tahkime dayalý fiyatý baþtan belirlenmiþ alým garantili sözleþmeler nedeniyle herhangi bir kýsýtlamaya (yük düþümüne) gidilmez iken, kamunun elinde bulunan termik santraller (kömür ile çalýþan) kapasitelerinin çok altýnda çalýþtýrýlmýþlardýr. Bu durumun özeti þudur: 2002 yýlýnda, özel sektör eliyle iþletilen santrallerde, firmalarla yapýlan tahkime dayalý fiyatý baþtan belirlenmiþ alým garantili sözleþmeler nedeniyle herhangi bir kýsýtlamaya (yük düþümüne) gidilmez iken, kamunun elinde bulunan termik santraller (kömür ile çalýþan) kapasitelerinin çok altýnda çalýþtýrýlmýþlardýr. Bu sektör bu þekilde nereye gidecek? Ülkemizde elektrik üretimi 2003 yýlý için 139 milyar kwh öngörülmüþtür ve bu üretimin %43,1 i kamu eliyle, %56,9 u özel sektör eliyle yaptýrýlacaktýr. Durum böyleyken hala yanlýþ bir yönlendirme ile sektörde aðýrlýk kamu kurumlarýndaymýþ gibi, gündeme sürekli TETAÞ, EÜAÞ, Bakanlýk, EPDK gibi kuruluþlar getiriliyor. Neden diye sorulabilir. Kamu kurumlarýnýn buradaki aðýrlýðý, iþin parasal yaný ile ilgilidir. Meselenin en önemli boyutu da buradadýr. Özel sektör, baþka hiçbir alanda olmadýðý biçimde özel sözleþmeler ile pahalýya ürettiði malý fiilen tüketici olan halka %100 garanti ile satmakta, ancak parasýný devlet eliyle halktan toplatýp yine devletten almaktadýr. Dünyanýn baþka bir ülkesinde böyle bir uygulama yoktur. Yani kamu santralleri ile daha ucuza üretim yapmaktan vazgeçilirken, özel sektöre büyük oranda devlet eliyle sermaye aktarýlmaktadýr. Sektörün üretim açýsýndan durumu böyledir. 5-Ülke Kaynaklarýnýn Kullanýmý Açýsýndan Durum Santraller planlanýp inþa edilirken, ülkede ihtimühendislikte, mimarlýkta ve planlamada ölçü 89

6 yaç duyulan enerjinin toplamýndan baþka, diðer teknik koþullar da dikkate alýnýr. Kural olarak bunun böyle olmasý gerekir. Enerji yatýrýmlarý çok pahalýya mal olan yatýrýmlardýr. O nedenle buralara ayrýlacak kaynaklar çok dikkatli çalýþmalarýn sonucunda kararlaþtýrýlmalýdýr. Bu durum ülke ekonomisini de doðrudan etkileyecek boyuttadýr. Ortalama 1 kw kurulu gücün maliyeti 1000 Dolar kabul edilirse, 100 MW gücündeki bir santralin kuruluþ maliyeti 100 milyon Dolar, 1000 MW santralin maliyeti de 1 milyar Dolardýr. Elektrik þebekelerinde santrale harcanan paranýn 1,5 ~2 katý kadar da þebekeye yatýrým yapýlmak zorundadýr. (Yeni hatlar, trafo merkezleri v.s.) dolayýsýyla ülkemizde kurulacak 1000 MW lýk santral için ülke kaynaklarýndan 2,5 ~3 milyar Dolar para ayrýlmasý kaçýnýlmazdýr. Ülkemiz yýllardýr IMF den çok zor koþullarda ve sonuçlarý oldukça tartýþmalý biçimde 1,5-2 milyar Dolar kredi almak için sürekli ekonomik denetimlerden geçiyorken, elektrik enerjisi üretiminde meydana gelen arz fazlalýðý dikkate alýndýðýnda, enerji sektöründe doðal olarak israf denebilecek yatýrýmlarýn (özel þirketlerce MW yeni lisans baþvurularýnýn) neden gündeme getirildiðinin sorgulanmasý gerekmektedir. Elektrik enerjisi depo edilememe özelliðinden dolayý üretildiði anda tüketilmek zorundadýr. Diðer bir deyiþle tüketicilerin ne kadar elektrik talebi varsa, o talep kadar anýnda üretilmelidir. durum daha da kötüdür. Teknik olarak bilinir ki, enerji üretiminde verimlilik kapasite arttýkça büyür. Örneðin; 300 MW lýk bir doðal gaz ünitesinde 1 kwh enerji için 0,26 ~0,28 standart m_ doðal gaz harcanýrken 10 MW lýk bir ünitede 1 kwh enerji için 0,30 0,33 standart m_ doðal gaz harcanmak zorundadýr. Yýllardan bu yana ülkemizde irili- ufaklý ( 1 MW tan baþlayýp MW lýk) yüzlerce santral kurulmuþtur. Fabrikasýndan þu ya da bu þekilde buharla iþlem yapan bir þirket rahatça otoprodüktör izni alabilmiþtir. Bu izinler verilirken ne ihtiyaç planlarý yapýlmýþ, ne de verimlilik dikkate alýnmýþtýr. Mevcut durumda ise, sektörde yaþanan plansýzlýðýn somut bir örneði olarak, enerji krizi söylemleri ile uzun yýllar içerisinde kurulmasý ve azami oranda üretim yapmasý için teþvik edilen otoprodüktör þirketlerinin, (elektrik enerjisi üretiminde oluþan arz fazlalýðý gerekçe gösterilerek) üretimleri ve enerji satýþ fiyatlarýnýn düþürülmesi gündeme getirilmiþtir. 6-Üretim-Ýletim-Tüketim iliþkisi Elektrik enerjisinin, kullanýcýlar - tüketiciler açýsýndan kalitesi üç özellikle belirlenir. Ülkemizde yaklaþýk 4011 MW kurulu güçte otoprodüktör santral vardýr ve bunun en az 1500 MW ý uzun yýllar hiç kullanýlmayacaktýr. Bunlardan baþka son yýllarda kurulan özel sektör santralleri ile kurulu güçte 5000 MW fazlalýk oluþmuþtur ve bu fazlalýk 4-5 yýl devam edecektir. Çünkü yýllýk tüketim artýþý kadar hatta daha da fazla - yeni yapýlan santral vardýr. Toplam 6500 MW fazlalýk demek, 18 ~20 milyar Dolar kaynaðýn bu alana aktarýlýp boþuna bekletilmesi demektir. Ayrýca verimlilik açýsýndan incelendiðinde 1-Süreklilik: Kesintinin olmamasý, 2-Voltaj 3-Frekans :Voltaj deðiþiminin belirli sýnýrlar içerisinde kalmasý : Frekans deðiþiminin belirli sýnýrlar içerisinde kalmasý Bir yerde bu üç özellikten biri bozulursa, o yerde kaliteli elektrikten söz edilemez. 90 Ülkemizde elektriðe olan talep sürekli deðiþmektedir. Bu bütün ülkelerde az veya çok böyledir. Tüketiciyi tüketim yönünden kontrol etmek mümkün deðildir. Kaba anlatýmla kimin ne zamühendislikte, mimarlýkta ve planlamada ölçü

7 man ütü yapacaðý veya sanayide hangi fýrýnýn ne zaman devreye gireceði yüzde yüz doðrulukla öngörülemez. Bir gün için bu böyledir, ancak haftanýn günleri (tatil v.s.), yýlýn aylarý ve mevsimlerinde de elektrik tüketimi %100 öngörülemeyecek þekilde deðiþken özelliktedir. Elektrik enerjisi depo edilememe özelliðinden dolayý üretildiði anda tüketilmek zorundadýr. Diðer bir deyiþle tüketicilerin ne kadar elektrik talebi varsa, o talep kadar anýnda üretilmelidir. Bu denge saðlanamýyorsa elektriðin frekansýndaki deðiþim önceden belirlenen sýnýrlarýn dýþýna çýkar. Çok yükselir veya çok düþer. Her iki durum da hem tüketiciler için hem de elektrik þebekesi için istenmeyen sonuçlara yol açar. TEÝAÞ Aralýk 2002 Ýþletme Faaliyet Raporundan da görüleceði üzere, ülkemizde bir günün 24 saatindeki saatlik tüketimler arasýnda (en az ve en çok olaný arasýnda) MW fark vardýr. Bunun anlamý gün içerisinde bu kadar üretimi karþýlayacak sayýda ünitenin çalýþtýrýlýp tekrar durdurulmasýdýr. Bu noktayý biraz açmak gerekirse; Ülkemizde geceleri MW olan tüketim, gündüz saatlerinde 16 ~ MW a akþam saatlerinde de MW a ulaþmaktadýr. Bir günlük tüketim de ortalama MWh tir. Bir günün 24 saatinde tüketim hep ayný deðerde olsaydý, MW santral devreye alýnýr ve hep onlar çalýþtýrýlýrdý. Oysa uygulamada bu böyle olmuyor. Özellikle tüketimin az olduðu günlerde (bayramlar, tatil günleri, özel günler v.s. ) günlük tüketim MWh e, gece saatlik tüketimde MW.a kadar düþmektedir. Ortalamadan inceleyip normal bir günde akþam , gecede MW deðerlerini inceleyelim; ilk ve sonbaharda genellikle bu durum gerçekleþir (yýlda ortalama 4 ~5 ay). Sorun böyle günlerde gece saatlerinde hangi santrallerin devrede kalacaðýyla ilgilidir. %100 Alým Garantili Üretim Þirketlerine Ait Santraller: a) 1- Trakya elektrik 500 MW 2- Unimar 500 MW 3- Esenyurt 180 MW 4- Çayýrhan 630 MW mühendislikte, mimarlýkta ve planlamada ölçü 91

8 5- Ova Elektrik 300 MW 6- Gebze 1550 MW 7- Adapazarý 750 MW 8- Aliaða 1550 MW Toplam MW b) 2003 yýlýnda Ankara da devreye giren 750 MW ve Adana da MW yeni santralarý da bunlara eklersek: toplam MW MW = MW c) Mobil santraller: 820 MW d) Otoprodüktör santraller: MW e) Dýþalým (Bulgaristan dan): 300 MW Bunlara ek olarak sürekli çalýþan 500 MW gücünde küçük hidrolik santraller vardýr. Sonuç olarak þebekede yaklaþýk MW gücünde santral sürekli devrede olacaktýr. Bu deðerin içinde yer alan MW lýk otoprodüktör santraller kurulu güç deðeri olmayýp, gerçekte üretim yaptýklarý deðerdir. Her santralin sözleþmesi ayrý olmakla birlikte genel olarak; þirket santrallerinde %10 gücünde az çalýþmalarýnýn saðlandýðýný kabul edersek: Özel þirketlerce iþletilen santraller ile otoprodüktör, dýþalým, mobil ve küçük hidrolik santral üretimlerinin toplam en az saatlik MW olmaktadýr. Burada tekrar frekans konusuna dönebiliriz. Devrede olan MW.lýk santral üniteleri þebeke frekansýný istenilen deðerde ayarlayacak özellikte deðillerdir. Ülkemizde þebeke frekans 50 Hz dir. Bu deðerin alt ve üst sýnýrlarýnýn 49,95 ile 50,05 olmasý istenmektedir. Frekansýn bu sýnýr deðerlerde kalabilmesini saðlamak için teknik özellik olarak bu iþe uygun hidrolik ünitelerden en az 750 ~ MW santralin devrede çalýþtýrýlmasý zorunludur. Buna ek olarak; dikkat edilirse ülkenin hemen her tarafýna daðýlmýþ bulunan termik santrallerden hiç söz etmedik. Þebekenin (teknik) olarak çalýþabilmesi için bu santrallerden de çeþitli nedenlerle MW devrede tutulmasý gerekir. Buna da ek olarak, doðal gaz tüketiminin zorunlu olmasý nedeniyle kamunun elinde olan Bursa, Ambarlý ve Hamitabat santrallerinde toplam olarak en az MW üretim yapýlmasý gereklidir. Sonuç olarak yaklaþýk MW gücünde ünitenin çalýþýyor olmasý zorunluluðu vardýr. Tüketimin bu deðerin altýnda olduðu her saat için santrallerin yük düþmeleri yada devreden çýkmalarý gerekecektir. Burada söz konusu olan yük düþmeleri ya da devreden çýkmalar özel þirket santralleri için geçerlidir. Diðerleri zaten en düþük deðerlerine gelmiþ durumdadýrlar. Bu durumda þebeke frekansýnýn ayarý için özel þirket santrallerinin daha az üretim yapmalarý gerekmektedir. Bunun anlamý da, özel þirket santrallerine karþýlýðýnda bir þey almadan para ödemektir. Baþka bir deyiþle özel þirketler yapýlan alým garantili sözleþmeler gereði üretmediði enerjinin bedelini üretip de satmýþ gibi alacaklardýr. Bir yýlda saatlik tüketimin MW tan daha az olduðu gün sayýsý 110~150 arasýndadýr. Bu 110~150 günde, tüketimin MW tan daha az olduðu saat sayýsý ise (günde 5-7 saat) 770 ~1050 saattir. Ortalamadan giderek 900 saat alýrsak ve bu 900 saatin 300 saati MW, 300 saati MW, 150 saati MW ve 150 saati MW olursa; 300 saat 1000 MW kwh 300 saat 2000 MW kwh 150 saat 3000 MW kwh 150 saat 4000 MW kwh Toplam kwh enerji eksik üretilecektir. Bunun parasal karþýlýðý ise ortalama 5 cent ten, cent= 97,5 milyon Dolardýr. Kýsaca 2003 yýlýnda, en iyimser koþullarda, bu anlaþmalar yürürlükte kalmaya devam ettiði sürece sadece þebekenin teknik zorlamalarýndan dolayý, geceleri kimi santrallerde az üretim yapýldýðýndan devletin özel þirketlere yaklaþýk mühendislikte, mimarlýkta ve planlamada ölçü

9 Yýl Tüketim (milyar kwh) Net dýþ alým (milyar kwh) Üretilmesi gereken (milyar kwh) 2005 yýlýndan sonra kayýplarýn %4 azalmasý ile tüketim (milyar kwh) , ,5 138, , ,9 149, , ,2 155, , ,5 168, , ,8 181, , ,3 196, , ,1 211, , ,2 228,7 milyon Dolar fazladan para ödemesi sözkonusu olacaktýr. Bu santrallere ödeme-gerekmediði halde - fazla üretim bedeli, frekans kontrolüne katýlým bedeli gibi fazladan ödemelerin yaný sýra bir de ürettiremedi diye para ödemek gibi bir sorun yaþanacaktýr. Ayrýca, iletim þebekesinin teknik sýnýrlarý nedeniyle bu santrallerin normal yüklerinde çalýþmasý olanaksýzdýr. Yukarýda sýralanan santrallerin büyük çoðunluðu Adapazarý- Bursa-Ýzmir-Ýstanbul dadýr. Gece santrallerinde bunlarýn hepsi çalýþýyorken ve bulunduklarý bölgenin tüketimi azaldýkça üretilen enerjinin diðer bölgelere iletilmesi söz konusudur. Ýletim þebekesinin bugünkü yapýsý ile bu, bu ölçüde mümkün deðildir. Burada iki seçenek olacaktýr. Birincisi ilave paralar ödenmesini kabul edip daha düþük düzeyde çalýþtýrýlmalarý veya ikincisi iletim hatlarýnýn aþýrý yüklenmesini kabul edip þebekede sýk sýk arýzalarýn yaþanmasý olasýlýðýdýr. 7-Kýsa Dönem Elektrik Enerjisi Üretim-Tüketim Dengesi ve Durumu: 2002 yýlýnda ülkemizde 132 milyar kwh enerji tüketilmiþtir. En iyimser koþullarda (2003 yýlýnda savaþ, ekonomik kriz, doðal afet vs. olmamasý ve büyüme hýzýnýn önümüzdeki 5-6 yýl boyunca %5 gerçekleþmesi durumunda ) yýllýk %8 artýþ olmasý durumunda 2010 yýlýna kadar özet deðerler diðer sayfadaki tabloda verilmiþtir yýlý sonunda kurulu güç: MW hidrolik ve MW termik olmak üzere toplam MW olmuþtur. Bunlara 2003 ve yýllarýnda ilave olacak toplam 4080 MW termik ve inþasý devam eden yaklaþýk 1000 MW hidrolik santral ile birlikte Kurulu Güç: Toplam: Bu durumda; MW hidrolik MW termik MW yaklaþýk MW olacaktýr yýlýnda 30 milyar kwh (en az) hidrolik üretim olursa, MW termik kurulu gücün yýllýk üretim kapasitesi yýlda 7500 saat çalýþtýðý varsayýmýyla; x 7500 = 189,6 milyar kwh.lik üretim kapasitesi görülmektedir. Bu duruma göre, hidrolik kapasitenin hiç kullanýlmamasý durumunda bile sadece termik kapasite ile 2007~2008 yýlýna kadar tüketimi rahatmühendislikte, mimarlýkta ve planlamada ölçü 93

10 Kalan 32 milyar kwh termik üretimle karþýlanýrdý. Bu da kamuda termik üretim maliyetinin 3 cent/kwh olduðundan hareketle (ki daha azdýr.): x3 = cent = 990 milyon Dolar Yani toplam olarak = milyon Dolar, ²1,2 milyar Dolar olurdu. ça karþýlayacak termik kurulu güç vardýr. Yýlda 30 milyar kwh hidrolik kapasitenin 3~4 yýl sonra 50 milyar kwh e ulaþacaðý dikkate alýndýðýnda, termik kapasitenin 189,6-50= 139,6 ~140 milyar kwh olmasý gerekecektir. Sonuçta, 2007 yýlýnda termik santrallerin sadece 5537 saat çalýþacaðý sonucu çýkmaktadýr. Eðer ülkemizde yeni santral yatýrýmlarý yerine þebekenin, özellikle daðýtým þebekelerinin yenilenmesine yatýrým yapýlýrsa ki bize göre olmasý gereken budur-kayýplar %4 yerine %7-10 lar mertebesinde azaltýlabilir. Üretim fazlalýðýndan dolayý bu durumda 2010 yýlýna kadar yeni santrallerin devreye girmesine gerek yoktur yýlýnda üretilen 129 milyar kwh enerjinin 52 milyar kwh i özel sektörce üretilmiþtir. Bunun parasal karþýlýðý kwh baþýna ortalama 6 cent olarak alýndýðýnda (Sözleþme bedelleri bu fiyatýn çok daha üzerindedir); 2002 Yýlýnda x 6= cent = 3,12 milyar Dolar devlet tarafýndan özel sektöre ödenmiþtir. Bu enerji özel sektör tarafýndan deðil de yine kamu tarafýndan üretildiðinde (Yani TEK korunabilse ve DSÝ yatýrýmlarýný zamanýnda tamamlayabilseydi); 52 milyar kwh enerjinin en az 20 milyar kwh hidrolik (yapýlacak hidrolik santrallerle) üretimle karþýlanacaktý, ki bunun parasal karþýlýðý 1 kwh baþýna 1 cent in altýndadýr kwh x 1 cent= cent = 200 milyon Dolar olacaktý. Kýsaca devlet 2002 yýlýnda; 3,12-1,2=1,92 milyar $, yaklaþýk 2 milyar Dolar özel þirketlere fazladan para ödemiþtir. Bu durumun TEÝAÞ ýn 2004 iþletme faaliyet raporlarý açýklandýðýnda deðiþmemiþ olacaðýný, önümüzdeki yýllarda ise artarak süreceðini söylemek zor deðildir. Kýsaca Daðýtýmdaki Durum: Özelleþtirme politikalarý yalnýzca üretimde deðil, daðýtýmda da son hýzla sürdürülmekte, kamu hizmeti ve kamu yararý kavramlarý ise bütün bu tartýþmalar arasýnda kesinlikle kanýt olarak kullanýlmamaktadýr. Bugün TEDAÞ 21 bölgede özelleþtirme kapsamýna alýnmýþ ve çalýþanlarýnýn IMF direktifleri doðrultusunda emekli olmalarý için, emekli ikramiyeleri %30 arttýrýlarak, kurumun son kuþak mühendis, teknisyen ve iþçilerini tasfiye etmiþtir. Þimdi de personel yetersizliði nedeniyle 4000 sözleþmeli iþçi alýnacaðý belirtiliyor.sormak gerekir: TEDAÞ personeli neden tasfiye edildi? Yoksa bu uygulamanýn arkasýnda baþka amaçlar mý güdülmektedir? Özelleþtirme kapsamýna alýnan bir kurumun özel sektöre devredilmesi aþamasýnda, iktidar yandaþlarý, sözleþmeli iþçi alýmý adý altýnda, þimdiden kuruma yerleþtirilmek mi istenmektedir? Sonuç Elektrik Mühendisleri Odasý, enerji sektöründe yaþanan bu karmaþaya baþýndan itibaren dikkat çekmiþ, elektrik enerjisinin ülkemizin geliþmesinde ve insan yaþamýndaki önemine uygun olarak planlama anlayýþýyla kamusal bir hizmet olarak yönetilmesi gerektiðinin altýný çizmiþtir 94 mühendislikte, mimarlýkta ve planlamada ölçü

11 Özelleþtirme mantýðý ile uzun yýllar içerisinde ihmal edilen ve ciddi yolsuzluklar ile karþý karþýya býrakýlan sektörde, kamunun adým adým tahrip edilerek çalýþamaz hale getiriliþinin aðýr bedellerini önümüzdeki yýllarda da ödemeye devam edeceðiz. Bugün, doðalgaza dayalý elektrik enerjisi üretiminin yüzde 50 ler seviyesine ulaþtýðý koþullarda, yerli kaynaklarýmýzla çok daha ucuza üretim yapan termik santrallerimizin, kapasitelerinin çok altýnda çalýþtýrýlmalarýnýn hiçbir açýklamasý olamaz. Enerji yönetiminde yapýlan yanlýþlýklarýn en önemli göstergelerinden biri de, (ülke ekonomisinde ciddi bir maliyet unsuru olarak) üretilen elektrik enerjisinin resmi verilerle yüzde 22 sinin -bu oran gerçekte daha yüksektir- daðýtým þebekelerinde kayýp edilmesidir. Kayýp ve kaçaklarýn ülkemize yýllýk maliyeti 1.5 Milyon Dolardýr. Daðýtým þebekelerinin özelleþtirme gerekçesi ile yýllardýr bakým ve yenilemelerinin yapýlmadýðý, kamuda çalýþan deneyimli teknik eleman sayýsýnýn her geçen gün azaldýðý ve meslek içi eðitim ile Araþtýrma- Geliþtirme (Ar-Ge) faaliyetlerinin terkedilerek, kurum laboratuvarlarýnýn makam odalarýna dönüþtürüldüðü bir süreci hep birlikte yaþadýk. EMO, ülkemizin tüm kamu kuruluþlarýnda, altyapý tesislerinde, þantiyelerde, barajlarda, santrallarda, tüm kilit kuruluþlarýnda çalýþan binlerce mühendisi bünyesinde barýndýrmaktadýr ve sektörün yaþadýðý tarihin ve sorunlarýnýn bilgisine sahiptir. Odamýz son yirmi yýldan beri çeþitli uyarýlar yapmýþtýr ve zaman zaman kamu çýkarý adýna hukuksal müdahalelere baþvurmuþtur. Maalesef uyarýlarýmýzýn hepsi gerçekleþmiþtir. Bunlarýn bir kýsmýný özetleyecek olursak; YÝ ve YÝD modellerinin sektörde yolaçacaðý sorunlar (Bugün birinci aðýzdan doðrulanmýþtýr), Doðalgaz anlaþmalarýnýn gizli tutulmasýnýn ve ülkemizin bir enerji kaynaðýna bu denli baðýmlý kýlýnmasýnýn yolaçacaðý sorunlar (Bakanlýk tarafýndan açýkça doðrulanmýþtýr), Daðýtým hizmetlerinin özelleþtirilmemesi gerektiði (AKTAÞ örneði), Enerji sektöründeki yapýnýn her türlü suistimale yolaçabileceði (Beyaz Enerji Operasyonu doðrulamýþtýr), Enerji yönetiminde planlamanýn ve merkezi yapýnýn terkedilmesinin sektörde kaos doðuracaðý (Bugünkü durum doðrulamýþtýr), Nükleer santralýn yolaçacaðý sorunlar ve yaratacaðý baðýmlýlýk iliþkisi (Santral ihalesinin iptal edildiði günlerdeki tartýþmalar ve iddialar doðrulamýþtýr), Bu politikalarla enerji fiyatlarýnýn azalmayacaðý aksine artacaðý (Sektördeki her kuruluþ tarafýndan ifade edilmektedir), Tahkimi kabul etmenin ülkemizin kaynaklarýný yaðmalatmak anlamýna geleceði ve kamunun büyük sýkýntý içine gireceði (YÝ-YÝD santralleriyle yapýlan pazarlýklar doðrulamýþtýr), Termik santrallerin bakým ve hizmet iþlerinin özelleþtirilmesinin beklenmedik arýzalara ve büyük zararlara yol açacaðý (Afþin-Elbistan Santralý nda özelleþtirme sonucu ortaya çýkan teknik yetersizlik ve eleman azlýðý nedeniyle büyük bir kayýp yaþandý), Enerji iþletmelerinin çevreye zarar vermeyecek biçimde çalýþtýrýlmasý gereði (Yataðan Santralý örneði), En önemlisi elektrik üretim-daðýtým-iletimin kamusal bir hizmet olmasý gerektiði, elektrik tüketiminin bir insanlýk hakký olduðu ve serbest piyasa eline býrakýlamayacaðý, elektrik enerjisinin doðasý gereði merkezi bir yapýya sahip olmasý gerektiði (Dünyada benzeri deneyimleri yaþayan tüm ülkelerde fiyatlar artmýþtýr ve elektrik arzýnda sorunlar yaþanmýþtýr. California deneyimi çarpýcý bir örnektir), mühendislikte, mimarlýkta ve planlamada ölçü 95

12 uyarýlarý defalarca yapýlmýþtýr. Ulusal bir enerji stratejisi ve yönetiminin oluþturulmasý için sektörde yer alan tüm kurum ve kuruluþlarýn bir planlama anlayýþý içerisinde koordinasyonu saðlanmalýdýr ve Enerji Bakanlýðý nýn bu çok baþlý daðýnýk yapýya son vererek, sektörde gerçek anlamda karar verme ve verdiði kararlarý kendi inisiyatifinde uygulama erkine kavuþturulmasý þarttýr. Yapýlmasý Gerekenler: Türkiye gelinen durumda piyasa uygulamalarýyla ortaya çýkan belirsizlikleri/riskleri ve olumsuzluklarý ortadan kaldýrmayý veya azaltmayý hedefleyen bir program izlemelidir.bu nedenle baþta enerji kaynaklarý, teknoloji ve finansman açýsýndan dýþa baðýmlýlýðýný azaltmayý ve ithalatýný yönetebilir düzeylere indirmeyi hedefleyen bir geçiþ programý hazýrlamalý ve kararlýlýkla uygulamalýdýr. Dünyada enerji üretiminin geleceði ile ilgili senaryolar giderek artan ölçüde yeni ve yenilenebilir enerji kaynaklarý, özellikle de rüzgar, biyokütle, güneþ ve hidrojen enerjisi üzerine kurulmakta; nükleer güç santralleri mevcut haliyle geliþmiþ ülkelerin enerji envanterinden çýkarýlmaktadýr. Önerilen geçiþ programýnýn yaþama geçirilebilmesinin öncelikli koþulu sektördeki kamu yönetiminin güçlendirilmesi ve kamu kuruluþlarýnda etkinlik düzeyinin yükseltilmesidir. Enerji sektöründeki adýmlarýn Türkiye deki sosyal dengesizliði ve bölgelerarasý eþitsizliði artýrýcý yönde olmasý kabul edilemez. Enerjinin tüm yurttaþlar için temel bir ihtiyaç olduðundan hareketle bu yönde gerekli önlemler alýnmalý,sosyal politikalar enerji sektörüne içselleþtirilmelidir. Enerji alaný ile ilgili tüm veriler, projeksiyonlar, fiyatlar dahil bir veri bankasý oluþturulmalý ve kamuoyuna açýk olmalýdýr. TMMOB Elektrik Mühendisleri Odasý, ülkemizin geliþmesinde ve çaðdaþlaþmasýnda temel unsur olan enerji politikalarýnýn, IMF gibi kuruluþlarýn direktiflerine göre deðil, kendi gücümüze ve doðal kaynaklarýmýza dayalý, üretim ekonomisi ve sanayileþmeden yana, kalkýnma stratejilerini bilim ve teknoloji temeline oturtan ulusal bir politika ile yürütülmesinin savunuculuðunu yapmaya devam edecektir. Kaynaklar; 1. TEÝAÞ 2003 Yýlý Ýþletme Faaliyetleri Tahmin Raporu. 2. TEÝAÞ Ýþletme Faaliyetleri Raporu. a. Kasým 2002 Fiili b. Aralýk 2002 Geçici Ýþletme Deðerleri. 3. TMMOB-EMO IV. Enerji Sempozyumu, Elektrik Enerji Sektörü ve Özelleþtirme Strateji Belgesi Türkiye nin enerji konusunda acil öncelikleri þunlardýr: Ýthal enerji kaynaklarýna olan baðýmlýlýk azaltýlmalý, yerli ve yenilenebilir enerji kaynaklarý uygun verimli ve geliþmiþ teknolojiler kullanýlarak üretime sokulmalýdýr. Enerji sektörüne yönelik politikalarýn uzun vadeli ve planlamaya dayalý olmasý gereklidir. Enerji verimliliðin yükseltilmesi gereklidir. * Bu yazý, TEÝAÞ tarafýndan 2003 yýlý verileri hazýrlanmadýðýndan, faaliyet tahmin raporuna göre hazýrlanmýþtýr. 96 mühendislikte, mimarlýkta ve planlamada ölçü

mmo bülteni þubat 2005/sayý 81 doðalgaz temin ve tüketim politikalarý raporu da basýn mensuplarýna daðýtýlmýþtýr.

mmo bülteni þubat 2005/sayý 81 doðalgaz temin ve tüketim politikalarý raporu da basýn mensuplarýna daðýtýlmýþtýr. TÜRKÝYE DE DOÐAL GAZ TEMÝN VE TÜKETÝM POLÝTÝKALARI Basýna ve Kamuoyuna 10 Ocak 2005 Oda Baþkanýmýz Emin KORAMAZ Odamýzýn Doðalgaz alanýnda yaptýðý çalýþmalarý ve Türkiye deki Doðalgazýn durumu hakkýnda

Detaylı

TÜRKİYE ELEKTRİK SİSTEMİ (ENTERKONNEKTE SİSTEM)

TÜRKİYE ELEKTRİK SİSTEMİ (ENTERKONNEKTE SİSTEM) TÜRKİYE ELEKTRİK SİSTEMİ (ENTERKONNEKTE SİSTEM) 8. İLETİM TESİS VE İŞLETME GRUP MÜDÜRLÜĞÜ (İŞLETME VE BAKIM MÜDÜRLÜĞÜ) HAZIRLAYAN TEMMUZ 2008 Ankara 1 Gönderen: Recep BAKIR recepbakir38@mynet.com ENTERKONNEKTE

Detaylı

ANKARA İLİ ELEKTRİK ÜRETİM-TÜKETİM DURUMU

ANKARA İLİ ELEKTRİK ÜRETİM-TÜKETİM DURUMU ANKARA İLİ ELEKTRİK ÜRETİM- DURUMU Yusuf BAYRAK TEİAŞ APK Dairesi Başkanlığı Türkiye elektrik sistemi tümleşik bir sistemdir. Bölgelerin veya illerin coğrafi sınırları ile elektrik sistemi işletme bölgelerinin

Detaylı

SAÐLIKTA ÖZELLEÞTÝRME

SAÐLIKTA ÖZELLEÞTÝRME Doç. Dr. Ýlker BELEK Akdeniz Üniversitesi Týp Fakültesi Halk Saðlýðý Anabilim Dalý Öðretim Üyesi SAÐLIKTA ÖZELLEÞTÝRME Burjuva Sýnýf Saldýrýsýnýn Tepe Noktasý Yukarýda tanýmlanan saðlýk sistemi yapýsý

Detaylı

TMMOB DANIÞMA KURULU 2. TOPLANTISI YAPILDI

TMMOB DANIÞMA KURULU 2. TOPLANTISI YAPILDI TMMOB DANIÞMA KURULU 2. TOPLANTISI YAPILDI TMMOB Danýþma Kurulu 38. Dönem 2. Toplantýsý 16 Nisan 2005'te Ankara'da TMMOB çalýþmalarý üzerine bilgilendirme ve TMMOB çalýþmalarýnýn deðerlendirilmesi gündemi

Detaylı

ÇEVREMDE SAÐIM SOLUM SORUN

ÇEVREMDE SAÐIM SOLUM SORUN Doç. Dr. Yücel ÇAÐLAR* Kim ne derse desin, herhangi bir nedenle belirlenmiþ özel gün, hafta, ay ve yýllarýn yararý da oluyor: Gündelik koþuþturmalarla ayýrdýna varamadýðýmýz çeþitli konulara odaklaþmamýzý

Detaylı

EKONOMÝDE GELÝÞMELER

EKONOMÝDE GELÝÞMELER 03 Þubat 2011 Perþembe Kemal AKAR Ýl Baþkan Yard. Ekonomi Ýþleri EKONOMÝDE GELÝÞMELER Kiþi Baþýna Milli Gelir 10 Bin Dolarý Aþtý Teþkilatýmýzýn Deðerli Mensuplarý, Kýymetli Yol Arkadaþlarým, Ak Parti bayraðýnýn

Detaylı

Elektrikte bir yıllık 'denge' zararı; 800 milyon YTL

Elektrikte bir yıllık 'denge' zararı; 800 milyon YTL Elektrikte bir yıllık 'denge' zararı; 800 milyon YTL Büyük özelleştirme ihalelerine hazırlanan enerji sektöründe devlet kurumlarının DUY (Dengeleme Uzlaştırma Yönetmeliği) nedeniyle zararı 800 milyon YTL

Detaylı

AKP HÜKÜMETÝ ile Adým Adým SAÐLIKTA YIKIM GÝRÝÞ 5 yýla yaklaþan AKP Hükümeti dönemi birçok alanda yapýsal deðiþimlerin gerçekleþtirildiði bir dönem olarak yaþandý. Bu deðiþimlerin ortak özelliði ise Türkiye

Detaylı

Şehir Etkinlikleri 2013 Konya. 22 Ocak 2013, İstanbul

Şehir Etkinlikleri 2013 Konya. 22 Ocak 2013, İstanbul Şehir Etkinlikleri 2013 Konya 22 Ocak 2013, İstanbul 1 Neden Lisanssız Elektrik Bizce yakın tarihimizin en önemli adımlarından 3. Köprü, Hızlı Tren Elektrik Piyasası Reformu,Tüccar Lisanssız Elektrik Üretimi,Halk

Detaylı

TÜRKİYE NİN RÜZGAR ENERJİSİ POLİTİKASI ZEYNEP GÜNAYDIN ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANLIĞI ENERJİ İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

TÜRKİYE NİN RÜZGAR ENERJİSİ POLİTİKASI ZEYNEP GÜNAYDIN ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANLIĞI ENERJİ İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ TÜRKİYE NİN RÜZGAR ENERJİSİ POLİTİKASI ZEYNEP GÜNAYDIN ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANLIĞI ENERJİ İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ GİRİŞ POTANSİYEL MEVZUAT VE DESTEK MEKANİZMALARI MEVCUT DURUM SONUÇ Türkiye Enerji

Detaylı

1997 den 2011 e Rüzgâr Santrallerinde 15 Yılın Deneyimleri

1997 den 2011 e Rüzgâr Santrallerinde 15 Yılın Deneyimleri MMO İZMİR RÜZGAR SEMPOZYUMU 2011 1997 den 2011 e Rüzgâr Santrallerinde 15 Yılın Deneyimleri Erol Demirer 1996 yılında durum Türkiye de Rüzgar enerjisi üretimi amaçlı yapılmış ölçüm yok Araştırmacılar mevcut

Detaylı

ELEKTRİK PİYASASI KAPASİTE MEKANİZMASI YÖNETMELİĞİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

ELEKTRİK PİYASASI KAPASİTE MEKANİZMASI YÖNETMELİĞİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar ELEKTRİK PİYASASI KAPASİTE MEKANİZMASI YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1 (1) Bu Yönetmeliğin amacı, elektrik piyasasında arz güvenliğinin temini için gerekli yedek

Detaylı

2004 yýlýnda, Yüksek Planlama olurken, kimi zaman da enerji yapýnýn üst kademesinde olan çok

2004 yýlýnda, Yüksek Planlama olurken, kimi zaman da enerji yapýnýn üst kademesinde olan çok TÜRK ENERJÝ SEKTÖRÜNDE YAPILANMA SORUNLARI H.Caner ÖZDEMÝR Makina Yüksek Mühendisi 2004 yýlýnda, Yüksek Planlama olurken, kimi zaman da enerji yapýnýn üst kademesinde olan çok Kurulunun 17.03.2004 tarih

Detaylı

Türkiye nin Enerji Teknolojileri Vizyonu

Türkiye nin Enerji Teknolojileri Vizyonu Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu 26. Toplantısı Türkiye nin Enerji Teknolojileri Vizyonu Prof. Dr. Yücel ALTUNBAŞAK Başkanı Enerji İhtiyacımız Katlanarak Artıyor Enerji ihtiyacımız ABD, Çin ve Hindistan

Detaylı

Company Presentation RESWELL YENİLENEBİLİR ENERJİ ÇÖZÜMLERİ A.Ş. şirket sunumu

Company Presentation RESWELL YENİLENEBİLİR ENERJİ ÇÖZÜMLERİ A.Ş. şirket sunumu Company Presentation RESWELL YENİLENEBİLİR ENERJİ ÇÖZÜMLERİ A.Ş. şirket sunumu 01 / 2011 İÇERİK HAKKIMIZDA KISACA RESWELL TAAHHÜT DE MÜKEMMELLİK GÜÇLÜ YANLARIMIZ STRATEJİ TÜRKİYE NİN RÜZGAR ENERJİ PAZARI

Detaylı

Modern Muhafazakarlýk ve Liberal Politikalar Arasýnda Doðal Varlýklar: AKP nin Çevre Politikalarýna Bir Bakýþ

Modern Muhafazakarlýk ve Liberal Politikalar Arasýnda Doðal Varlýklar: AKP nin Çevre Politikalarýna Bir Bakýþ Modern Muhafazakarlýk ve Liberal Politikalar Arasýnda Doðal Varlýklar: AKP nin Çevre Politikalarýna Bir Bakýþ Bülent DURU * Adalet ve Kalkýnma Partisi nin çevre politikalarýný deðerlendirme amacýný taþýyan

Detaylı

TÜRKİYE ELEKTRİK SANAYİ BİRLİĞİ

TÜRKİYE ELEKTRİK SANAYİ BİRLİĞİ TÜRKİYE ELEKTRİK SANAYİ BİRLİĞİ org.tr 1 Türkiye de Elektrik Sektörünün Görünümü Türkiye nin enerji politikasının temel hedefi, ekonomik büyüme ve sosyal gelişmeyi destekleyecek şekilde zamanında, güvenilir

Detaylı

TÜRKİYE RÜZGAR ENERJİSİ SEKTÖR TOPLANTISI HATAY / 15.02.2103

TÜRKİYE RÜZGAR ENERJİSİ SEKTÖR TOPLANTISI HATAY / 15.02.2103 TÜRKİYE RÜZGAR ENERJİSİ SEKTÖR TOPLANTISI HATAY / 15.02.2103 RES PROJELERİNE İLİŞKİN KARŞILAŞILAN SORUNLAR 1) TEŞVİKLER 2) İZİNLER 3) ÖLÇÜMLER 4) YENİ BAŞVURULARIN ALINMASI 5) KAPASİTE ARTIŞI 6) BAĞLANTI

Detaylı

TÜRKİYE RÜZGAR ENERJİSİ KONGRESİ 2014

TÜRKİYE RÜZGAR ENERJİSİ KONGRESİ 2014 TÜRKİYE RÜZGAR ENERJİSİ KONGRESİ 2014 "Türkiye de Rüzgar Enerjisi Projelerinin Finansmanında Yaşanan Sorunlar" Cem Gökmen GÖKKAYA Finans Müdürü 1 Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Türkiye İçin Önemi 48,000

Detaylı

KANUNSUZ TALÝMATLARI YERÝNE GETÝRMEK ZORUNDA DEÐÝLSÝNÝZ. Çünkü Anayasa ve yasalar bizden yana: 2 Nisan 2007 Onlarca film ve dizi, 3 yýllýðýna kiraya verildi. TRT ye 40 milyon dolar gelir getirmesi gerekirken,

Detaylı

ELEKTRİK ENERJİSİNDE YENİ DÖNEM

ELEKTRİK ENERJİSİNDE YENİ DÖNEM ELEKTRİK ENERJİSİNDE YENİ DÖNEM O. Olcay GÜNEĞİ (*) Özet: Türkiye nin stratejik kalkõnma ve güvenlik konularõnõn başõnda enerji gelmektedir. Elektrik enerjisi açõğõnõn giderilmesine destek sağlayõcõ çözüm

Detaylı

A.Ü. GAMA MYO. Elektrik ve Enerji Bölümü GÜNEŞ ENERJİSİ İLE ELEKTRİK ÜRETİMİ 12. HAFTA

A.Ü. GAMA MYO. Elektrik ve Enerji Bölümü GÜNEŞ ENERJİSİ İLE ELEKTRİK ÜRETİMİ 12. HAFTA A.Ü. GAMA MYO. Elektrik ve Enerji Bölümü GÜNEŞ ENERJİSİ İLE ELEKTRİK ÜRETİMİ 12. HAFTA İçindekiler G.E.S lerle İlgili Yasal Mevzuat Lisanslı GES Avantaj ve Dezavantajları Lisanssız Elektrik Üretimi Lisanssız

Detaylı

5 Mayıs 2010 Mersin Üniversitesi. KORAY TUNCER MMO Enerji Birimi / Teknik Görevli Makina Yüksek Mühendisi

5 Mayıs 2010 Mersin Üniversitesi. KORAY TUNCER MMO Enerji Birimi / Teknik Görevli Makina Yüksek Mühendisi 5 Mayıs 2010 Mersin Üniversitesi KORAY TUNCER MMO Enerji Birimi / Teknik Görevli Makina Yüksek Mühendisi Türkiye de kişi başına elektrik enerjisi tüketimi 2.791 kwh seviyesinde olup, bu değer 8.900 kwh

Detaylı

2ME ENDÜSTRİYEL TESİSLER MADENCİLİK LTD.ŞTİ EMİN BİLEN (TEMMUZ 2017-İSTANBUL)

2ME ENDÜSTRİYEL TESİSLER MADENCİLİK LTD.ŞTİ EMİN BİLEN (TEMMUZ 2017-İSTANBUL) TÜRKİYE ELEKTRİK ENERJİSİ GÖRÜNÜMÜ, TARİFE YAPISI VE ALTERNATİF ELEKTRİK ENERJİSİ TEMİN İMKANLARI 2ME ENDÜSTRİYEL TESİSLER MADENCİLİK LTD.ŞTİ EMİN BİLEN (TEMMUZ 2017-İSTANBUL) 2016 YILI ELEKTRİK ENERJİSİ

Detaylı

TÜRKİYE ELEKTRİK PİYASASI (Piyasa Yapısı ve Yatırım Fırsatları)

TÜRKİYE ELEKTRİK PİYASASI (Piyasa Yapısı ve Yatırım Fırsatları) TÜRKİYE ELEKTRİK PİYASASI (Piyasa Yapısı ve Yatırım Fırsatları) Elektrik Piyasası Dairesi Başkanı Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu 3 üncü Türkiye Altyapı Finansmanı Konferansı 23 Ekim 2008 - İstanbul Rakamlarla

Detaylı

TMMOB'DAN BÝZ GERÇEK BÝR YAPI DENETÝMÝ ÝSTÝYORUZ

TMMOB'DAN BÝZ GERÇEK BÝR YAPI DENETÝMÝ ÝSTÝYORUZ TMMOB'DAN BÝZ GERÇEK BÝR YAPI DENETÝMÝ ÝSTÝYORUZ TMMOB Yönetim Kurulu Baþkaný Mehmet Soðancý, 14 Aðustos 2010 tarihinde yapý denetimiyle ilgili bir basýn açýklamasý yaptý. 17 Aðustos depreminin 11. yýldönümü

Detaylı

Dünyada Enerji Görünümü

Dünyada Enerji Görünümü 22 Ocak 2015 Dünyada Enerji Görünümü Gelir ve nüfus artışına paralel olarak dünyada birincil enerji talebi hız kazanmaktadır. Özellikle OECD dışı ülkelerdeki artan nüfusun yanı sıra, bu ülkelerde kentleşme

Detaylı

ALPER AKCA

ALPER AKCA 25.10.2008 Lisans, ODTÜ EEE, 2005 Yüksek Lisans, ODTÜ EEE, 2008 ASELSAN, 2005- Neden Destek? Destek Türleri ABD Ulusal Mekanizmalar ABD Eyalet Mekanizmaları AB Destek Mekanizmaları Türkiye Yenilenebilir

Detaylı

ELEKTRİK ENERJİSİ TALEP TAHMİNLERİ, PLANLAMASI ve ELEKTRİK SİSTEMİNİN DETAYLI İNCELENMESİ

ELEKTRİK ENERJİSİ TALEP TAHMİNLERİ, PLANLAMASI ve ELEKTRİK SİSTEMİNİN DETAYLI İNCELENMESİ ELEKTRİK ENERJİSİ TALEP TAHMİNLERİ, PLANLAMASI ve ELEKTRİK SİSTEMİNİN DETAYLI İNCELENMESİ YUSUF BAYRAK TEİAȘ APK Daire Bașkanlığı 1. GİRİȘ 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu ve sektörün yeniden yapılanmasından

Detaylı

TÜRKİYE ELEKTRİK İLETİM SİSTEMİ RÜZGÂR SANTRALİ BAĞLANTILARI

TÜRKİYE ELEKTRİK İLETİM SİSTEMİ RÜZGÂR SANTRALİ BAĞLANTILARI TÜRKİYE ELEKTRİK İLETİM SİSTEMİ RÜZGÂR SANTRALİ BAĞLANTILARI Ercüment ÖZDEMİRCİ APK Daire Başkanlığı TEİAŞ Türkiye Rüzgar Enerjisi Kongresi 7-8 Kasım İstanbul ANA FAALİYET KONULARI Türkiye İletim Sistemi

Detaylı

TÜRKÝYE SAÐLIK SEKTÖRÜNDE ÝNSAN GÜCÜ: Eþitsiz Daðýlým, Ucuz Emek Gücü

TÜRKÝYE SAÐLIK SEKTÖRÜNDE ÝNSAN GÜCÜ: Eþitsiz Daðýlým, Ucuz Emek Gücü TÜRKÝYE SAÐLIK SEKTÖRÜNDE ÝNSAN GÜCÜ: Eþitsiz Daðýlým, Ucuz Emek Gücü Saðlýk alanýnda planlama ve gereksinimi karþýlayacak istihdam politikalarý bulunmamaktadýr.! 2000 yýlý Türkiye'sinde saðlýk ocaklarýnýn

Detaylı

Yenilenebilir Enerjiye Dayalı Elektrik Enerjisinin Sertifikasyonu

Yenilenebilir Enerjiye Dayalı Elektrik Enerjisinin Sertifikasyonu Yenilenebilir Enerjiye Dayalı Elektrik Enerjisinin Sertifikasyonu Fatih YAZITAŞ Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü Yeni Teknolojiler ve Destek Daire Başkanı fyazitas@yegm.gov.tr Türkiye Rüzgar Enerjisi

Detaylı

Yatırımcı Sunumu Ağustos 2014

Yatırımcı Sunumu Ağustos 2014 Yatırımcı Sunumu Ağustos 2014 Yasal Uyarı İşbu Belge deki bilgilerin doğruluğu, güvenilirliği ve güncelliği hakkında (gerekli özen gösterilmiş olmakla birlikte) hiçbir garanti verilmemektedir. İlgili yasal

Detaylı

ELEKTRİK BEDELİNDE TRT PAYININ KALDIRILMASI EKONOMİK KRİZİ ÖNLER Mİ?

ELEKTRİK BEDELİNDE TRT PAYININ KALDIRILMASI EKONOMİK KRİZİ ÖNLER Mİ? BASIN 009-6 7 Mart 009 BASIN AÇIKLAMASI ELEKTRİK BEDELİNDE TRT PAYININ KALDIRILMASI EKONOMİK KRİZİ ÖNLER Mİ? AKP nin TRT payı açıklaması elektrik zamlarının üzerini örtmeye yöneliktir. Piyasacı uygulamalarla,

Detaylı

Dr. Ercan YAVUZ Türk Tabipleri Birliði SSK Kolu Çalýþaný Ýþyeri Hekimi

Dr. Ercan YAVUZ Türk Tabipleri Birliði SSK Kolu Çalýþaný Ýþyeri Hekimi Ýlaç Dr. Ercan YAVUZ Türk Tabipleri Birliði SSK Kolu Çalýþaný Ýþyeri Hekimi SSK ilaç üreticisi konumundadýr, SSK Türkiye'de en fazla ilacý alýcý konumunda olan kamu kurumudur, SSK'nýn saðlýk sigortacýlýðý

Detaylı

TÜREB-2013 "Yeni Lisanssız Elektrik Yönetmeliği" ve Rüzgar Enerjisi. Yalçın KIROĞLU, Başkan

TÜREB-2013 Yeni Lisanssız Elektrik Yönetmeliği ve Rüzgar Enerjisi. Yalçın KIROĞLU, Başkan TÜREB-2013 "Yeni Lisanssız Elektrik Yönetmeliği" ve Rüzgar Enerjisi Yalçın KIROĞLU, Başkan 1 Lisanssız Elektrik- TR Dağıtık Elektrik Üretimi - Dağıtılmış Elektrik Üretimi Tüketimin Olduğu Yerde Üretimin

Detaylı

YENÝ YÖNETMELÝKLER TÜRK MÜHENDÝS VE MÝMAR ODALARI BÝRLÝÐÝ MAKÝNA MÜHENDÝSLERÝ ODASI YATIRIM HÝZMETLERÝ YÖNETÝMÝ MÜHENDÝS YETKÝLENDÝRME YÖNETMELÝÐÝ

YENÝ YÖNETMELÝKLER TÜRK MÜHENDÝS VE MÝMAR ODALARI BÝRLÝÐÝ MAKÝNA MÜHENDÝSLERÝ ODASI YATIRIM HÝZMETLERÝ YÖNETÝMÝ MÜHENDÝS YETKÝLENDÝRME YÖNETMELÝÐÝ TÜRK MÜHENDÝS VE MÝMAR ODALARI BÝRLÝÐÝ MAKÝNA MÜHENDÝSLERÝ ODASI YATIRIM HÝZMETLERÝ YÖNETÝMÝ MÜHENDÝS YETKÝLENDÝRME YÖNETMELÝÐÝ,, ve MADDE 1 (1) Bu Yönetmeliðin amacý; kuruluþlarca yapýlmasý planlanan

Detaylı

Yýllarca Yollarca Þampiyon

Yýllarca Yollarca Þampiyon Yýllarca Yollarca Þampiyon nadolu Isuzu, dünya teknolojisinde Türkiye'ye uygun araçlar A üretiyor. Her yolda, her koþulda yüksek performans gösteriyor. Þampiyon Isuzu, yüksek kalitesi sayesinde uzun yýllar

Detaylı

ÜLKEMİZDE ELEKTRİK ÜRETİM TESİSLERİNİN PROJELENDİRİLMESİ, TESİSİ VE İŞLETMEYE ALINMASI İLE İLGİLİ MEVZUAT

ÜLKEMİZDE ELEKTRİK ÜRETİM TESİSLERİNİN PROJELENDİRİLMESİ, TESİSİ VE İŞLETMEYE ALINMASI İLE İLGİLİ MEVZUAT HOŞ GELDİNİZ ÜLKEMİZDE ELEKTRİK ÜRETİM TESİSLERİNİN PROJELENDİRİLMESİ, TESİSİ VE İŞLETMEYE ALINMASI İLE İLGİLİ MEVZUAT Tahsin Y. ARMAĞAN 63/65 YTÜ Elektrik Yüksek Mühendisi GİRİŞ (1984 ÖNCESİ) Ülkemizde

Detaylı

20 EKÝM DE ALANLARDAYIZ

20 EKÝM DE ALANLARDAYIZ TÜRK MÜHENDÝS VE MÝMAR ODALARI BÝRLÝÐÝ Ekim 2002/Sayý 25 HABER BÜLTENÝ TMMOB 37. DÖNEM 1. DANIÞMA KURULU 14 EYLÜL 2002 DE TOPLANDI 20 EKÝM DE ALANLARDAYIZ Ülkemize, Mesleðimize, Geleceðimize Sahip Çýkýyoruz

Detaylı

YEKA Bilgi Notu. Nedir YEKA?

YEKA Bilgi Notu. Nedir YEKA? YEKA Bilgi Notu Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanı (YEKA), Endüstri Bölgeleri ile birlikte yenilenebilir enerji politikaları alanındaki en önemli iki stratejiden biridir. Bugüne kadar beş sahada (Filyos,

Detaylı

haber TMMOB ESKÝÞEHÝR KENT SEMPOZYUMU GERÇEKLEÞTÝRÝLDÝ Türk Mühendis ve Mimar Odalarý Birliði Eskiþehir Ýl

haber TMMOB ESKÝÞEHÝR KENT SEMPOZYUMU GERÇEKLEÞTÝRÝLDÝ Türk Mühendis ve Mimar Odalarý Birliði Eskiþehir Ýl ESKÝÞEHÝR KENT SEMPOZYUMU GERÇEKLEÞTÝRÝLDÝ Türk Mühendis ve Mimar Odalarý Birliði Eskiþehir Ýl Koordinasyon Kurulu nun düzenlemiþ olduðu ESKÝÞEHÝR KENT SEMPOZYUMU 28-2 Þubat tarihinde Eskiþehir Anemon

Detaylı

Rüzgar Enerji Santrallerinin Türkiye nin Enerji Çeşitliliğindeki Yeri. İstanbul, Kasım 2013

Rüzgar Enerji Santrallerinin Türkiye nin Enerji Çeşitliliğindeki Yeri. İstanbul, Kasım 2013 Rüzgar Enerji Santrallerinin Türkiye nin Enerji Çeşitliliğindeki Yeri İstanbul, Kasım 2013 TÜRKİYE DE RÜZGAR ENERJİ SANTRALLERİ Türkiye de ilk Rüzgar Enerji Santrali Otoprodüktör Lisansı ile Üretim EPDK

Detaylı

Türkiye nin Enerji Geleceği İklim bileşenini arıyoruz

Türkiye nin Enerji Geleceği İklim bileşenini arıyoruz EWEA-TWEA Policy Workshop Türkiye nin Enerji Geleceği İklim bileşenini arıyoruz Mustafa Özgür Berke, WWF-Türkiye 27.03.2013, Ankara 27-Mar-13 / 1 Photo: Michel Roggo / WWF-Canon KISACA WWF +100 5 kıtada,

Detaylı

YENİLENEBİLİR ENERJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (YEGM)

YENİLENEBİLİR ENERJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (YEGM) 1 ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANLIĞI 03.02.2013 YENİLENEBİLİR ENERJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (YEGM) E.Emel Dilaver, 22 Ocak 2013 Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü 2 03.02.2013 TÜRKİYENİN ENERJİ KONUSUNDAKİ

Detaylı

2014 İKİNCİ ÇEYREK ELEKTRİK SEKTÖRÜ. Tüketim artışı aheste, kapasite fazlası sürüyor. Yael Taranto tarantoy@tskb.com.tr

2014 İKİNCİ ÇEYREK ELEKTRİK SEKTÖRÜ. Tüketim artışı aheste, kapasite fazlası sürüyor. Yael Taranto tarantoy@tskb.com.tr Tüketim artışı aheste, kapasite fazlası sürüyor Yılın ilk yarısında elektrik tüketimi 2013 yılının aynı dönemine kıyasla %3,6 artış gösterdi. Yıllık tüketim artış hızı ilk çeyrekte %3 olarak gerçekleşirken,

Detaylı

TÜRKİYE DOĞAL GAZ MECLİSİ 2013-2014 KIŞ DÖNEMİ DOĞAL GAZ GÜNLÜK PUANT TÜKETİM TAHMİNİ VE GELECEK YILLARA İLİŞKİN ALINMASI GEREKEN TEDBİRLER

TÜRKİYE DOĞAL GAZ MECLİSİ 2013-2014 KIŞ DÖNEMİ DOĞAL GAZ GÜNLÜK PUANT TÜKETİM TAHMİNİ VE GELECEK YILLARA İLİŞKİN ALINMASI GEREKEN TEDBİRLER 2013-2014 KIŞ DÖNEMİ DOĞAL GAZ GÜNLÜK PUANT TÜKETİM TAHMİNİ VE GELECEK YILLARA İLİŞKİN ALINMASI GEREKEN TEDBİRLER 2014 İÇİNDEKİLER 1. Talebe İlişkin Baz Senaryolar 2. Doğal Gaz Şebekesi Arz İmkânlarına

Detaylı

TÜRKİYE ELEKTRİK İLETİM A.Ş. GENEL MÜDÜRLÜĞÜ APK DAİRESİ BAŞKANLIĞI TÜRKİYE ELEKTRİK ENERJİSİ 10 YILLIK ÜRETİM KAPASİTE PROJEKSİYONU (2008 2017)

TÜRKİYE ELEKTRİK İLETİM A.Ş. GENEL MÜDÜRLÜĞÜ APK DAİRESİ BAŞKANLIĞI TÜRKİYE ELEKTRİK ENERJİSİ 10 YILLIK ÜRETİM KAPASİTE PROJEKSİYONU (2008 2017) TÜRKİYE ELEKTRİK İLETİM A.Ş. GENEL MÜDÜRLÜĞÜ APK DAİRESİ BAŞKANLIĞI TÜRKİYE ELEKTRİK ENERJİSİ 10 YILLIK ÜRETİM KAPASİTE PROJEKSİYONU (2008 2017) TEMMUZ 2008 İÇİNDEKİLER I GİRİŞ... 2 II TALEP GELİŞİMİ...

Detaylı

Elektrik Enerji Sistemlerinin Ekonomik İşletilmesi ve Enerji Verimliliği

Elektrik Enerji Sistemlerinin Ekonomik İşletilmesi ve Enerji Verimliliği Elektrik Enerji Sistemlerinin Ekonomik İşletilmesi ve Enerji Verimliliği Nurettin ÇETİNKAYA Selçuk Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü 2 Mayıs 2007 ÇARŞAMBA

Detaylı

TEİAŞ TÜRKİYE ELEKTRİK İLETİM A.Ş. GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

TEİAŞ TÜRKİYE ELEKTRİK İLETİM A.Ş. GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 1 KURULUŞ TARİHİ : 01.10.2001 KURULUŞ KARARI : Tarih: 02.02.2001 No : 2001/2026 (BKK) ANASTATÜ : Tarih: 29.06.2001 No : 24447 (R.GAZETE) İLETİM LİSANSI TARİH 13.03.2003 SERMAYE : 5 Milyar TL PERSONEL SAYISI

Detaylı

ENERJİ SEKTÖRÜNÜN OSMANLI VE TÜRKİYE CUMHURİYETİ TARİHİNDEKİ GELİŞİMİ VE YASAL SÜREÇ

ENERJİ SEKTÖRÜNÜN OSMANLI VE TÜRKİYE CUMHURİYETİ TARİHİNDEKİ GELİŞİMİ VE YASAL SÜREÇ ENERJİ SEKTÖRÜNÜN OSMANLI VE TÜRKİYE CUMHURİYETİ TARİHİNDEKİ GELİŞİMİ VE YASAL SÜREÇ Michael FARADAY ın 1831 yılında çalışmaları sonucunda, elektrik motoru ve dinamonun bulunmasına öncülük eden magnetizmin

Detaylı

Şehir Etkinlikleri 2013 Konya. 22 Ocak 2013, İstanbul

Şehir Etkinlikleri 2013 Konya. 22 Ocak 2013, İstanbul Şehir Etkinlikleri 2013 Konya 22 Ocak 2013, İstanbul 1 Neden Lisanssız Elektrik Bizce yakın tarihimizin en önemli adımlarından 3. Köprü, Hızlı Tren Elektrik Piyasası Reformu,Tüccar Lisanssız Elektrik Üretimi,Halk

Detaylı

ENERJĠDE DIġA BAĞIMLILIK 2 Nisan 2010 MMO Adana ġube. Koray TUNCER MMO Enerji Birimi Teknik Görevli Mak. Yük. Müh.

ENERJĠDE DIġA BAĞIMLILIK 2 Nisan 2010 MMO Adana ġube. Koray TUNCER MMO Enerji Birimi Teknik Görevli Mak. Yük. Müh. ENERJĠDE DIġA BAĞIMLILIK 2 Nisan 2010 MMO Adana ġube Koray TUNCER MMO Enerji Birimi Teknik Görevli Mak. Yük. Müh. ÜLKELER KİŞİ BAŞINA TÜKETİM (kwh) Dünya ortalaması 2.500 Gelişmiş Ülkeler 8.900 Ortalaması

Detaylı

Fatih YAZITAŞ Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü Yeni Teknolojiler ve Destek Daire Başkanı

Fatih YAZITAŞ Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü Yeni Teknolojiler ve Destek Daire Başkanı Fatih YAZITAŞ Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü Yeni Teknolojiler ve Destek Daire Başkanı İstanbul, Kasım 2014 Son 10 Yılda Gelinen Nokta(2003-2013) Elektrik tüketimi yaklaşık 2 kat artışla 245 milyar

Detaylı

TÜRKİYE'DE YENİLENEBİLİR ENERJİ

TÜRKİYE'DE YENİLENEBİLİR ENERJİ TÜRKİYE'DE YENİLENEBİLİR ENERJİ Enerji İşleri Genel Müdürlüğü 18 Haziran 2009, Ankara YEK Potensiyeli Yenilenebilir Enerji Üretimi Yenilenebilir Kurulu Güç Kapasitesi YEK Hedefleri YEK Mevzuatı YEK Teşvik

Detaylı

Yenilenebilir Enerji Kaynaklarımız ve Mevzuat. Hulusi KARA Grup Başkanı

Yenilenebilir Enerji Kaynaklarımız ve Mevzuat. Hulusi KARA Grup Başkanı Yenilenebilir Enerji Kaynaklarımız ve Mevzuat Hulusi KARA Grup Başkanı Sunum Planı Yenilenebilir Enerji Kaynakları Potansiyelimiz ve Mevcut Durum İzmir ve Rüzgar Yenilenebilir Enerji Kaynaklarına İlişkin

Detaylı

SULTANHİSAR-AYDIN 260 ADA 1,2,3,4 PARSEL JEOTERMAL ENERJİ SANTRALİ İMAR PLANI AÇIKLAMA RAPORU

SULTANHİSAR-AYDIN 260 ADA 1,2,3,4 PARSEL JEOTERMAL ENERJİ SANTRALİ İMAR PLANI AÇIKLAMA RAPORU SULTANHİSAR-AYDIN 260 ADA 1,2,3,4 PARSEL JEOTERMAL ENERJİ SANTRALİ İMAR PLANI AÇIKLAMA RAPORU PLANLAMA ALANININ KONUMU: Planlama Alanı Türkiye'nin Batısında Ege Bölgesinde Aydın ili,sultanhisar ilçesi

Detaylı

TÜRKİYE NİN YENİLENEBİLİR ENERJİ STRATEJİSİ VE POLİTİKALARI. Ramazan USTA Genel Müdür Yardımcısı

TÜRKİYE NİN YENİLENEBİLİR ENERJİ STRATEJİSİ VE POLİTİKALARI. Ramazan USTA Genel Müdür Yardımcısı TÜRKİYE NİN YENİLENEBİLİR ENERJİ STRATEJİSİ VE POLİTİKALARI Ramazan USTA Genel Müdür Yardımcısı 27-03-2015 1 Sunum İçeriği YEGM Sorumlulukları ve Enerji Politikalarımız YENİLENEBİLİR ENERJİ POTANSİYELİ

Detaylı

ÇUKUROVA BÖLGESİ VE ADANA NIN ENERJİ SORUNLARI VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ

ÇUKUROVA BÖLGESİ VE ADANA NIN ENERJİ SORUNLARI VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ ADANA KENT SORUNLARI SEMPOZYUMU / 09 2008 BU BİR TMMOB YAYINIDIR TMMOB, bu makaledeki ifadelerden, fikirlerden, toplantıda çıkan sonuçlardan ve basım hatalarından sorumlu değildir. ÇUKUROVA BÖLGESİ VE

Detaylı

EMO-Genç Yaz Eðitim Kampý Tamamlandý

EMO-Genç Yaz Eðitim Kampý Tamamlandý EMO-Genç Yaz Eðitim Kampý Tamamlandý Meslektaþ adaylarý ile birlikte üretim, toplumcu bakýþ açýsý, kamu yararý, emeðin deðeri, ülke ve dünya gündemine yönelik farkýndalýk yaratýlmasý konularý, mevcut öðrenci

Detaylı

2011-2016 Ulusal Bilim Teknoloji ve Yenilik Stratejisi Doç. Dr. M. Necati DEMİR ARDEB Başkan V.

2011-2016 Ulusal Bilim Teknoloji ve Yenilik Stratejisi Doç. Dr. M. Necati DEMİR ARDEB Başkan V. 2011-2016 Ulusal Bilim Teknoloji ve Yenilik Stratejisi Doç. Dr. M. Necati DEMİR ARDEB Başkan V. 11 Ekim 2011, Koç Üniversitesi Türkiye Bilim Teknoloji ve Yenilik Sistemi BTYK Bilim ve Teknoloji Yüksek

Detaylı

ENERJİ STRATEJİLERİ VE YATIRIM PLANLAMA KRİTERLERİ. 01 KASIM 2014 İZMİR N.Bülent DAMAR EMO Enerji Çalışma Grubu Bşk.

ENERJİ STRATEJİLERİ VE YATIRIM PLANLAMA KRİTERLERİ. 01 KASIM 2014 İZMİR N.Bülent DAMAR EMO Enerji Çalışma Grubu Bşk. ENERJİ STRATEJİLERİ VE YATIRIM PLANLAMA KRİTERLERİ 01 KASIM 2014 İZMİR N.Bülent DAMAR EMO Enerji Çalışma Grubu Bşk. ELEKTRİK KULLANIMI BİR İNSAN HAKKIDIR Elektrik günümüzde insan için olmaz ise olmaz bir

Detaylı

Bakan Güler, "Türkiye rüzgar enerjisinde AB ülkeleri arasında 1'inci, olacak" dedi

Bakan Güler, Türkiye rüzgar enerjisinde AB ülkeleri arasında 1'inci, olacak dedi Türkiye'de 3 bin enerji yatırımcısı var Bakan Güler, "Türkiye rüzgar enerjisinde AB ülkeleri arasında 1'inci, olacak" dedi Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Hilmi Güler, Türkiye'de enerji yatırımcısı sayısının

Detaylı

8.0 PLANLAMA UYGULAMA ARAÇLARI

8.0 PLANLAMA UYGULAMA ARAÇLARI 8.0 PLANLAMA UYGULAMA ARAÇLARI 8.1 EKONOMİK VE MALİ YÖNLER 364 8.1 EKONOMİK VE MALİ YÖNLER 8.1 EKONOMİK VE MALİ YÖNLER 365 8.1 EKONOMİK VE MALİ YÖNLER 8.1.1 Giriş Kent gelişiminin planlaması farklı ülkelerde

Detaylı

2010 SEKTÖR RAPORU TEMSAN TÜRKİYE ELEKTROMEKANİK SANAYİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

2010 SEKTÖR RAPORU TEMSAN TÜRKİYE ELEKTROMEKANİK SANAYİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ TEMSAN TÜRKİYE ELEKTROMEKANİK SANAYİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ DÜNYADA ELEKTRİK ENERJİSİ SEKTÖRÜNÜN GÖRÜNÜMÜ Bilindiği üzere, elektrik enerjisi tüketimi gelişmişliğin göstergesidir. Bir ülkedeki kişi başına düşen

Detaylı

AKP iktidarýnýn meslek alanlarýmýzda ve camiamiz üzerinde yarattýðý tahribatlara iliþkin odamýz görüþü

AKP iktidarýnýn meslek alanlarýmýzda ve camiamiz üzerinde yarattýðý tahribatlara iliþkin odamýz görüþü AKP iktidarýnýn meslek alanlarýmýzda ve camiamiz üzerinde yarattýðý tahribatlara iliþkin odamýz görüþü AKP DÖNEMÝNE GENEL BAKIÞ Neoliberalizmin ideolojik hegemonyasýnýn sürmesi için devletin yeniden yapýlandýrýlmasý

Detaylı

TMMOB ELEKTRİK MÜHENDİSLERİ ODASI. OLGUN SAKARYA / SBF-ANKARA EMO Enerji Birim Koordinatörü 1

TMMOB ELEKTRİK MÜHENDİSLERİ ODASI. OLGUN SAKARYA / SBF-ANKARA EMO Enerji Birim Koordinatörü 1 1954 TMMOB ELEKTRİK MÜHENDİSLERİ ODASI OLGUN SAKARYA 12.05.2016 / SBF-ANKARA EMO Enerji Birim Koordinatörü 1 Türkiye de elektrik üretimi ilk defa 1902 yılında Tarsus'ta bir su değirmeni miline bağlanan

Detaylı

A NADOLU I SUZU Y ILLIK R APOR. isuzu ANADOLU GRUBU

A NADOLU I SUZU Y ILLIK R APOR. isuzu ANADOLU GRUBU A NADOLU I SUZU Y ILLIK R APOR 2001 isuzu Y ý l l a r c a Y o l l a r c a Þ a m p i y o n ANADOLU GRUBU 2 Ý ÇÝNDEKÝLER Yönetim Kurulu Baþkaný nýn mesajý 3 Genel Müdür ün mesajý 4 Anadolu Grubu 5 Anadolu

Detaylı

ENERJİ. Sürekli, Güvenilir ve Ekonomik olarak karşılanmalıdır.

ENERJİ. Sürekli, Güvenilir ve Ekonomik olarak karşılanmalıdır. ENERJİ Sürekli, Güvenilir ve Ekonomik olarak karşılanmalıdır. TÜRKİYE HİDROELEKTRİK ENERJİ POTANSİYELİ VE GELİŞME DURUMU Hidroelektrik Santral Projelerinin Durumu HES Adedi Toplam Kurulu Gücü (MW) Ortalam

Detaylı

ULAÞIMDA AKP NÝN 5 YILI Türkiye de çok partili yaþama geçildikten sonra pek az partiye nasip olabilecek bir parlamento çoðunluðuyla iktidara gelen AKP, istikrar, büyüme, kalkýnma ve istihdam adýna ciddi

Detaylı

Endi eli yimserlik Kamuoyu Beklentilerinde Pozitif Trend Devam Ediyor Genel Seçim Sürecine AKP Önde Giriyor, CHP Takipte de Bahar Havasý Türkiye nin LoveMarklarý Arçelik-Adidas-Nokia-LCWaikiki-Beko Türkiye

Detaylı

2014 ÜÇÜNCÜ ÇEYREK ELEKTRİK SEKTÖRÜ. Tüketim Yavaş, Kapasite Hızlı Artıyor. Yael Taranto tarantoy@tskb.com.tr

2014 ÜÇÜNCÜ ÇEYREK ELEKTRİK SEKTÖRÜ. Tüketim Yavaş, Kapasite Hızlı Artıyor. Yael Taranto tarantoy@tskb.com.tr Tüketim Yavaş, Kapasite Hızlı Artıyor Yılın ilk dokuz ayında elektrik tüketimi 2013 yılının aynı dönemine kıyasla %4,6 artış gösterdi. Yıllık tüketim artış hızı ilk çeyrekte %3, ikinci çeyrekte %4,2 olarak

Detaylı

Rüzgar Enerji Santralleri Yatırım Deneyimleri. Kenan HAYFAVİ Genel Müdür Yardımcısı

Rüzgar Enerji Santralleri Yatırım Deneyimleri. Kenan HAYFAVİ Genel Müdür Yardımcısı Rüzgar Enerji Santralleri Yatırım Deneyimleri Kenan HAYFAVİ Genel Müdür Yardımcısı TÜREK Kasım 2014 1 İçerik Türkiye de Rüzgar Enerjisi Lisanslama Teşvikler - Finansman Sonuç 2 Türkiye de Enerji Talebi

Detaylı

Türkiye Elektrik Piyasası Yapısı, YEK Elektrik Üretimi ve İlgili Mevzuat Mustafa SEZGİN

Türkiye Elektrik Piyasası Yapısı, YEK Elektrik Üretimi ve İlgili Mevzuat Mustafa SEZGİN Türkiye Elektrik Piyasası Yapısı, YEK Elektrik Üretimi ve İlgili Mevzuat Mustafa SEZGİN Strateji ve Sektörel Politikalar Grup Başkanı Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu 18.11.2015 Enerji Piyasası Düzenleme

Detaylı

Sayın Arsuz Belediye Başkanım,/ Saygıdeğer Konuşmacılar,/

Sayın Arsuz Belediye Başkanım,/ Saygıdeğer Konuşmacılar,/ Sayın Arsuz Belediye Başkanım,/ Saygıdeğer Konuşmacılar,/ Değerli Katılımcılar,/ Arsuz Belediyesi nin ev sahipliğinde düzenlenen/ bölgemizin enerji sektöründeki durumu/ ve geleceği hakkında görüşmeler

Detaylı

Yenilenebilir Enerji Kaynakları ve Milli Rüzgar Türbini Projesi

Yenilenebilir Enerji Kaynakları ve Milli Rüzgar Türbini Projesi Yenilenebilir Enerji Kaynakları ve Milli Rüzgar Türbini Projesi PINAR YALMAN KÜME KOORDİNATÖRÜ Enerji Verimliliği Türkiye nin Geleceği 23.01.2013 OSTİM 1967 yılında kurulan Ostim, 1997 yılında OSB statüsü

Detaylı

AR& GE BÜLTEN Yılına Girerken Enerji Sektörü Öngörüleri

AR& GE BÜLTEN Yılına Girerken Enerji Sektörü Öngörüleri 2006 Yılına Girerken Enerji Sektörü Öngörüleri Nurel KILIÇ Dünya da ve Türkiye de ulusal ve bölgesel enerji piyasaları, tarihin hiçbir döneminde görülmediği kadar ticaret, rekabet ve yabancı yatırımlara

Detaylı

Ülkemizinin Hidroelektrik Potansiyeli

Ülkemizinin Hidroelektrik Potansiyeli Ülkemizinin Hidroelektrik Potansiyeli EKONOMİK % 29 % 21 % 50 TEKNİK K OLARAK DEĞERLEND ERLENDİRİLEMEZ LEMEZ EKONOMİK K OLMAYAN Teorik 433 Milyar kwh Teknik Değerlendirilebilir 216 Milyar kwh Teknik ve

Detaylı

İzmir Kalkınma Ajansı Sunum. 7 Ocak 2013, İzmir

İzmir Kalkınma Ajansı Sunum. 7 Ocak 2013, İzmir İzmir Kalkınma Ajansı Sunum 7 Ocak 2013, İzmir 1 2 Neden Lisanssız Elektrik Bizce yakın tarihimizin en önemli adımlarından 3. Köprü, Hızlı Tren Elektrik Piyasası Reformu,Tüccar Lisanssız Elektrik Üretimi,Halk

Detaylı

HAK ARAMA SÜRECÝNDE YASAL UYGULAMALAR HAKKINDA TUTUMLARI ARAÞTIRMASI. Giriþ. Örneklem ve Yöntem

HAK ARAMA SÜRECÝNDE YASAL UYGULAMALAR HAKKINDA TUTUMLARI ARAÞTIRMASI. Giriþ. Örneklem ve Yöntem Giriþ Bu yazýda TODAÝE KYUP (Türkiye ve Ortadoðu Amme Ýdaresi Enstitüsü Kamu Yönetimi Lisans Üstü Uzmanlýk Programý) gereðince hazýrlanan Bireysel Ýþ Uyuþmazlýklarýnda Hak Arama baþlýklý tez de yer alan

Detaylı

Lisanssız Rüzgar Enerjisi : Pazar Analizi ve İhtiyaçlar, 3.5 MW 3. Rüzgar Sempozyumu ve Sergisi (10.10.2015) Yalçın KIROĞLU Başkan

Lisanssız Rüzgar Enerjisi : Pazar Analizi ve İhtiyaçlar, 3.5 MW 3. Rüzgar Sempozyumu ve Sergisi (10.10.2015) Yalçın KIROĞLU Başkan Lisanssız Rüzgar Enerjisi : Pazar Analizi ve İhtiyaçlar, 3.5 MW 3. Rüzgar Sempozyumu ve Sergisi (10.10.2015) Yalçın KIROĞLU Başkan AMAÇ: SEKTÖR OYUNCULARINI BİR ARAYA GETİRMEK! ABONE ÜRÜN VE HİZMET EDAS

Detaylı

İSTİHDAMA KATKISI. Tülin Keskin TMMOBMakine Mühendisleri Odası

İSTİHDAMA KATKISI. Tülin Keskin TMMOBMakine Mühendisleri Odası ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE YENİLENEBİLİR ENERJİNİN İSTİHDAMA KATKISI Tülin Keskin TMMOBMakine Mühendisleri Odası Enerji Verimliliği Danışmanı Türkiye de İstihdam Türkiye nin çalışma çağındaki nüfusu önümüzdeki

Detaylı

YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI VE ÇEVRE MEVZUATI

YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI VE ÇEVRE MEVZUATI YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI VE ÇEVRE MEVZUATI Dr. Gülnur GENÇLER ABEŞ Çevre Yönetimi ve Denetimi Şube Müdürü Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü 06/02/2016 YENİLENEBİLİR ENERJİ NEDİR? Sürekli devam eden

Detaylı

Dünya Enerji Konseyi Türk Milli Komitesinin. 10.Enerji Kongresine sunduğum tebliğ. (1900 den-2006 yılına kadar)

Dünya Enerji Konseyi Türk Milli Komitesinin. 10.Enerji Kongresine sunduğum tebliğ. (1900 den-2006 yılına kadar) Dünya Enerji Konseyi Türk Milli Komitesinin 2006 yılı Kasım ayında Đstanbul da düzenlenen 10.Enerji Kongresine sunduğum tebliğ. TÜRKĐYE DE ELEKTRĐĞĐN TARĐHSEL GELĐŞĐMĐNE ÖZET BAKIŞ (1900 den-2006 yılına

Detaylı

Yenilenebilir Enerji Kaynakları

Yenilenebilir Enerji Kaynakları Yenilenebilir Enerji Kaynakları Türkiye Enerji Fırsatları Enerji Kaynakları Genel Görünümü Enerji Kaynaklarına Göre Maliyet Ve Fırsatları Enerji Sektöründeki Büyük Oyuncuların Yeri Türkiye de Enerji Sektörü

Detaylı

Afşin-Elbistan Termik Santralleri Elektrik Üretiminden Çok İklimi Değiştiriyor

Afşin-Elbistan Termik Santralleri Elektrik Üretiminden Çok İklimi Değiştiriyor Afşin-Elbistan Termik Santralleri Elektrik Üretiminden Çok İklimi Değiştiriyor Kasım 2015 Hazırlayan Önder Algedik 2 İçindekiler Özet... 3 Afşin Elbistan Linyit Rezervi... 4 Elektrik Üretimi... 5 Afşin

Detaylı

1 03 Ocak 2009 tarihinde, SMM Üyelerimizden; Hasan Saya, Mehmet KOCAKAYA, Sait AKÇAN ve Þ.Azad YILDIRIM ýn bürolarýna Þube Yönetim Kurulumuzca iþyeri ziyaretleri gerçekleþtirildi. 2 05 Ocak 2009 tarihinde,

Detaylı

TUREK 2015 RES lerde Üretim Tahminleri ve Elektrik Satışı. Fatih Yazıtaş 05.11.2015

TUREK 2015 RES lerde Üretim Tahminleri ve Elektrik Satışı. Fatih Yazıtaş 05.11.2015 TUREK 2015 RES lerde Üretim Tahminleri ve Elektrik Satışı Fatih Yazıtaş 05.11.2015 Gündem Elektrik Piyasası & EPİAŞ Gün Öncesi Piyasası ve Tahminleme (RES ler) Gün İçi Piyasası YEKDEM 2 Enerji Piyasaları

Detaylı

TÜRKİYE DE GÜNEŞ ENERJİSİ

TÜRKİYE DE GÜNEŞ ENERJİSİ TÜRKİYE DE GÜNEŞ ENERJİSİ ALİ BÜLENT KAPCI Elektrik-Elektronik Mühendisi ETKB - Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü YENİLENEBİLİR ENERJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (YEGM) Muhtelif sektör/alanlarda gelişimin takip

Detaylı

Cumali Taştekin EÜAŞ Maden Sahaları Daire Başkanı (V)

Cumali Taştekin EÜAŞ Maden Sahaları Daire Başkanı (V) Cumali Taştekin EÜAŞ Maden Sahaları Daire Başkanı (V) Elektrik Üretim Anonim Şirketi (EÜAŞ); 1970 yılında Kurulan Türkiye Elektrik Kurumu nun (TEK), 1994 yılında TEAŞ ve TEDAŞ olarak ikiye ayrılmasından

Detaylı

ÖZET AĞAOĞLU ENERJİ GRUBU TÜRKİYE ENERJİ SEKTÖRÜ YENİLENEBİLİR ENERJİ RÜZGAR ENERJİSİ STATÜ FIRSATLAR ZORLUKLAR/PROBLEMLER TAVSİYELER

ÖZET AĞAOĞLU ENERJİ GRUBU TÜRKİYE ENERJİ SEKTÖRÜ YENİLENEBİLİR ENERJİ RÜZGAR ENERJİSİ STATÜ FIRSATLAR ZORLUKLAR/PROBLEMLER TAVSİYELER 1 ÖZET AĞAOĞLU ENERJİ GRUBU TÜRKİYE ENERJİ SEKTÖRÜ YENİLENEBİLİR ENERJİ RÜZGAR ENERJİSİ STATÜ FIRSATLAR ZORLUKLAR/PROBLEMLER TAVSİYELER 2 PORTFÖY ÖZETİ Kapasite Dağılımı Üretim Dağılımı Rüzgar 65,3% Rüzgar

Detaylı

BALIKÇI BARINAKLARI YÖNETMELÝÐÝNDE DEÐÝÞÝKLÝK YAPILMASINA DAÝR YÖNET Perþembe, 30 Ekim 2008

BALIKÇI BARINAKLARI YÖNETMELÝÐÝNDE DEÐÝÞÝKLÝK YAPILMASINA DAÝR YÖNET Perþembe, 30 Ekim 2008 BALIKÇI BARINAKLARI YÖNETMELÝÐÝNDE DEÐÝÞÝKLÝK YAPILMASINA DAÝR YÖNET Perþembe, 30 Ekim 2008 28 Ekim 2008 SALI Resmî Gazete Sayý : 27038 YÖNETMELÝK Tarým ve Köyiþleri Bakanlýðýndan: Taþpýnar Muhasebe BALIKÇI

Detaylı

RES YATIRIMLARI VE EKOSİSTEM TEBLİĞİ. Ergün AKALAN Enerji Yatırımları Daire Başkanı yatirim@enerji.gov.tr

RES YATIRIMLARI VE EKOSİSTEM TEBLİĞİ. Ergün AKALAN Enerji Yatırımları Daire Başkanı yatirim@enerji.gov.tr RES YATIRIMLARI VE EKOSİSTEM TEBLİĞİ Ergün AKALAN Enerji Yatırımları Daire Başkanı yatirim@enerji.gov.tr SUNUM PLANI 1. RES lerin Enerji Sektöründeki Durumu 2. Strateji Hedeflerimiz 3. RES Yatırım Süreci

Detaylı

Ýl Özel Ýdarelerine ve Belediyelere Genel Bütçe Vergi Gelirlerinden Pay Verilmesi Konusunda Yapýlan Yeni Yasal Düzenlemeler

Ýl Özel Ýdarelerine ve Belediyelere Genel Bütçe Vergi Gelirlerinden Pay Verilmesi Konusunda Yapýlan Yeni Yasal Düzenlemeler Ýl Özel Ýdarelerine ve Belediyelere Genel Bütçe Vergi Gelirlerinden Pay Verilmesi Konusunda Yapýlan Yeni Yasal Düzenlemeler Abubekir TAÞYÜREK * 1. Giriþ Yerel yönetimlerin þekillenmesi tarihi, sosyal ve

Detaylı

Kullanım kılavuzunuz AEG-ELECTROLUX EHG7835X http://tr.yourpdfguides.com/dref/629098

Kullanım kılavuzunuz AEG-ELECTROLUX EHG7835X http://tr.yourpdfguides.com/dref/629098 Bu kullanım kılavuzunda önerileri okuyabilir, teknik kılavuz veya için kurulum kılavuzu. Bu kılavuzdaki tüm sorularınızı (bilgi, özellikler, güvenlik danışma, boyut, aksesuarlar, vb) cevaplarını bulacaksınız.

Detaylı

YÖNETMELİK ELEKTRİK PİYASASI KAPASİTE MEKANİZMASI YÖNETMELİĞİ

YÖNETMELİK ELEKTRİK PİYASASI KAPASİTE MEKANİZMASI YÖNETMELİĞİ 20 Ocak 2018 CUMARTESİ Resmî Gazete Sayı : 30307 Enerji Piyasası Düzenleme Kurumundan: YÖNETMELİK ELEKTRİK PİYASASI KAPASİTE MEKANİZMASI YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç

Detaylı

YELİ VE MEVCUT YATIRIMLAR

YELİ VE MEVCUT YATIRIMLAR TÜRKİYE RÜZGAR R ENERJİSİ POTANSİYEL YELİ VE MEVCUT YATIRIMLAR RÜZGAR ENERJİSİ VE SANTRALLERİ SEMİNERİ Rahmi Koç Müzesi Konferans Salonu - İstanbul (27 MAYIS 2011) MUSTAFA ÇALIŞKAN Makine Yüksek Mühendisi

Detaylı

PORTFÖY ÜRETİM ŞİRKETLERİNİN OLUŞTURULMASI VE ELEKTRİK ÜRETİM ANONİM ŞİRKETİNİN YENİDEN YAPILANDIRILMASI. Sefer BÜTÜN. EÜAŞ Genel Müdürü ÖZET:

PORTFÖY ÜRETİM ŞİRKETLERİNİN OLUŞTURULMASI VE ELEKTRİK ÜRETİM ANONİM ŞİRKETİNİN YENİDEN YAPILANDIRILMASI. Sefer BÜTÜN. EÜAŞ Genel Müdürü ÖZET: PORTFÖY ÜRETİM ŞİRKETLERİNİN OLUŞTURULMASI VE ELEKTRİK ÜRETİM ANONİM ŞİRKETİNİN YENİDEN YAPILANDIRILMASI Sefer BÜTÜN EÜAŞ Genel Müdürü ÖZET: Mülkiyeti kamuya ait işletme hakları özel sektöre devredilmemiş

Detaylı

YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARIMIZ VE ELEKTRİK ÜRETİMİ. Prof. Dr. Zafer DEMİR --

YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARIMIZ VE ELEKTRİK ÜRETİMİ. Prof. Dr. Zafer DEMİR -- YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARIMIZ VE ELEKTRİK ÜRETİMİ Prof. Dr. Zafer DEMİR -- zaferdemir@anadolu.edu.tr Konu Başlıkları 2 Yenilenebilir Enerji Türkiye de Politikası Türkiye de Yenilenebilir Enerji Teşvikleri

Detaylı