KULLANIM YETKİSİ VE UYARI

Transkript

1 KULLANIM YETKİSİ VE UYARI Bu sunum, Borsa İstanbul A.Ş. tarafından bilgilendirme amacı ile hazırlanmıştır. İşbu sunumda yer alan bilgiler, herhangi bir yatırım aracının alımsatım teklifi, tavsiyesi veya getiri vaadi olarak yorumlanamaz. Bu sunumda yer alan bilgilere dayanılarak üçüncü kişiler tarafından alınacak yatırım ya da benzeri kararların sonucunda bir zarar doğması halinde Borsa İstanbul A.Ş. hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz. Burada yer alan bilgiler, Borsa İstanbul A.Ş. tarafından güvenilir olduğuna inanılan kaynaklardan alınmış olmakla beraber, Borsa İstanbul A.Ş. tarafından, bu bilgilerin doğru, güncel, güvenilir, eksiksiz veya hatasız olduğuna dair bir açıkça veya zımnen beyanda veya taahhütte bulunmamaktadır. Şüpheye mahal vermemek adına, Borsa İstanbul A.Ş. nin söz konusu kaynakları kullanmasından dolayı üçüncü kişiler tarafından yöneltilen herhangi bir hak veya iddia olması halinde Borsa İstanbul A.Ş. nin herhangi bir sorumluluğu bulunmamaktadır. Borsa İstanbul A.Ş., söz konusu bilgileri, bu bilgilerin sebep olduğu, bu bilgilerin kullanımından kaynaklanan veya bu bilgilere dayanan, doğrudan veya dolaylı, dolayısıyla ya da fiili hiç bir zarar veya kayıptan dolayı, Borsa İstanbul A.Ş. ye hiçbir şekilde sorumluluk veya yükümlülük yüklenmemesi yönündeki açık şartı ile yayınlamaktadır ve bu şartı, söz konusu bilgileri kullanan herkes kabul etmiş sayılacaktır. Borsa İstanbul A.Ş., insan hatası ve/veya teknik hatalar veya sair etkenlerin doğması ihtimali karşısında, kendisinin veya bilgi sağlayıcının yapabileceği hiçbir hata veya ihmalden sorumlu değildir. İşbu sunumun 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu ndan doğan tüm mali haklar ve diğer mevzuatlardan doğan sınai haklar Borsa İstanbul A.Ş. ye aittir. Şüpheye mahal vermemek adına, üçüncü kişilerin fikri hak iddiaları karşısında Borsa İstanbul A.Ş. nin, üçüncü kişiler tarafından yöneltilen herhangi bir hak veya iddia olması halinde herhangi bir sorumluluğu bulunmamaktadır. İşbu sunumun tüm hakları Borsa İstanbul A.Ş. ye ait olup, içerdiği bilgiler, Borsa İstanbul A.Ş. nin önceden yazılı izni olmaksızın, kısmen veya tamamen, hiçbir surette kopyalanamaz, ifa edilemez, dağıtılamaz, kiralanamaz, çoğaltılamaz, alt lisans verilemez, değiştirilemez, sonraki kullanımlar için depolanamaz ve benzeri işlemlere tabi tutulamaz. Borsa İstanbul A.Ş. nin tüm imajları Tescilli Hizmet Markası dır ve Borsa İstanbul A.Ş. nin önceden yazılı izni olmaksızın ticari amaçlar için kullanılamaz.

2 2015 DEĞERLENDİRME TOPLANTISI 7 Ocak 2016 Fiziki Teslimatlı Buğday Vadeli İşlem Sözleşmeleri Mayıs,

3 İÇERİK Spot Buğday Piyasası Vadeli İşlem Sözleşmeleri, Kullanım Amaçları ve Avantajları VİOP ta İşlem Gören Vadeli İşlem Sözleşmeleri VİOP ta Nasıl İşlem Yaparım? Buğday Vadeliler Özellikleri ve İşlem Örneği VİOP ile Riskinizi Yönetin Buğday Vadelileri Kullanarak Korunma Örnekleri Diğer Konular

5 SPOT BUĞDAY PİYASASI SPOT PİYASA Doğrudan ürün alım/satımı Merkezi Kayıt Kuruluşuna kayıtlı sermaye piyasası aracı olan menkul kıymet niteliğindeki ELÜS (Elektronik ürün sertifikası) alım/satımı

7 VADELİ İŞLEM SÖZLEŞMELERİ Vadeli İşlem Sözleşmesi, belirli bir vadede, önceden belirlenen fiyat, miktar ve nitelikte dayanak varlığı alma veya satma yükümlülüğü veren standart sözleşmelerdir. Fiyat dışında, sözleşmenin tüm unsurları Borsa tarafından belirlenir, ilan edilir ve sözleşmenin alım-satımı Borsa tarafından işletilen pazarda gerçekleşir. VİOP ta işlemler, şeffaf bir piyasa ortamında Borsa da oluşan fiyatlardan gerçekleşir. Sözleşmenin tarafları (alıcı ve satıcı) elektronik sisteme emirlerini girerler. Verilen emirler fiyat ve zaman önceliğine göre işlem görür. İşlem yapabilmek için hesapta teminat bulundurulması zorunludur. Kaldıraç vardır. Sözleşmeler vade sonuna kadar piyasada sürekli el değiştirebilir. Oluşan pozisyonların kar veya zarar günlük olarak hesaplanır ve ilgili hesaplara yansıtılır. ( mark to market - piyasaya göre ayarlama )

8 VADELİ İŞLEM SÖZLEŞMELERİ KULLANIM AMAÇLARI Riskten Korunma Yatırımcılar varlıklarını ya da yükümlülüklerini fiyat riskinden korumak için ters pozisyona girebilir. Yatırım Yatırımcılar piyasa beklentileri doğrultusunda kar sağlamak amacıyla pozisyon alabilirler. Arbitraj Spot ve Vadeli piyasalardaki fiyat farklarından yararlanmak isteyen stratejilerdir

10 VADELİ İŞLEM VE OPSİYON PİYASASI (VİOP) Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası (VİOP) 21 Aralık 2012 tarihinde açıldı. 5 Ağustos 2013 tarihi itibariyle VOB-VİOP birleşti ve Türkiye de tüm vadeli işlem ve opsiyon sözleşmeleri Borsa İstanbul VİOP ta işlem görmeye başladı. 25 Şubat 2016 tarihi itibarıyla Anadolu Kırmızı Buğday ve Makarnalık (Durum) Buğdayı vadeli işlem sözleşmeleri oluşturulan yeni piyasa modeli ile ELÜS ler ile fiziki teslimatlı olarak Borsa İstanbul VİOP ta işleme açıldı. VİOP ta mevcut durumda işlem gören Buğday sözleşmeleri: o o Fiziki Teslimatlı Anadolu Kırmızı Buğday Vadeli İşlem Sözleşmeleri (ELÜS) Fiziki Teslimatlı Makarnalık Buğday Vadeli İşlem Sözleşmeleri (ELÜS)

11 VİOP TA İŞLEM GÖREN VADELİ İŞLEM SÖZLEŞMELERİ Pay AKBNK, ARCLK, EKGYO, EREGL, GARAN, HALKB, KCHOL, KRDMR, ISCTR, PETKIM, PGSUS, SAHOL, SISE, TCELL,THYAO,TOASO, TTKOM, TUPRS, VAKBN, YKBNK Endeks BIST 30 Vadeli İşlem Sözleşmeleri Döviz Kıymetli Madenler Emtia Enerji Yabancı Endeks Metal Borsa Yatırım Fonu Faiz DolarTL, EuroTL, EUR/USD Altın (TL/Gram), Dolar/Ons Altın Ege Pamuk, Anadolu Buğday (ELÜS), Makarnalık Buğday (ELÜS) Elektrik SASX 10 Endeksi Hurda Çelik FBIST BYF Aylık Gecelik Repo Oranı, Üç Aylık Gecelik Repo Oranı

13 VİOP TA NASIL İŞLEM YAPARIM? Öncelikle VİOP üyesi olan bir aracı kurum veya bankada yatırım hesabı açtırmanız gerekir. VİOP üyeleri için tıklayınız. Aracı kuruluşlar, türev araçlar ve riskleri konusunda yatırımcıları bilgilendirir. Vadeli işlem veya opsiyon sözleşmesi alım satımı yapmak isteyen bir yatırımcının ihtiyacı olan diğer bir unsur ise alım-satım kararıdır. İhtiyacınız olan bir diğer unsur ise işlem teminatıdır. Son olarak, emrinizi aracı kuruluş vasıtasıyla Borsaya iletmelisiniz. Emrinizi aracı kurum aracılığıyla aracı kurumun sağlayacağı imkanlarla iletebilirsiniz

14 VİOP TA NASIL İŞLEM YAPARIM? Alış/Satış Emri ÇİFTÇİ/MÜSTAHSİL/TÜCCAR ARACI KURUM YATIRIMCI Alış/Satış Emri SANAYİCİ/ TÜCCAR

16 VİOP TA BUĞDAY VADELİ İŞLEM SÖZLEŞMELERİ Bir Buğday sözleşmesi işleminde sözleşme büyüklüğü kadar buğdayın alım/satımı yapılır. Sözleşme Büyüklükleri Fiziki Teslimatlı Anadolu Kırmızı Buğday Vadeli İşlem Sözleşmesi = 5 ton Fiziki Teslimatlı Makarnalık Buğday Vadeli İşlem Sözleşmesi = 5 ton

17 ANADOLU KIRMIZI BUĞDAY SÖZLEŞMELERİ Dayanak Varlık İşlem Saatleri Sözleşme Büyüklüğü Vade Ayları Uzlaşma Şekli Fiyat Adımı Takas Süresi Günlük Uzlaşma Fiyatı Vade Sonu ve Son İşlem Günü Anadolu Kırmızı Sert İkinci Sınıf Baz Kalite Buğday 09:10-17:45 tek seans kg (5 ton) Ocak, Şubat, Mayıs, Temmuz, Eylül ve Aralık. (Aynı anda içinde bulunulan aya en yakın üç vade ayı. Bu üç vade ayından biri Eylül değilse, Eylül vade ayı ayrıca işleme açılır.) Fiziki Teslimat -ELÜS 0,0005 TL (Örnek fiyat: 0,9865 TL) Fiziki teslimat işlemlerinde takas süresi T + 5, diğer işlemlerde ise T+1 olarak uygulanır. Seans sona ermeden önceki son 10 dakika içerisinde gerçekleştirilen işlemlerin miktar ağırlıklı ortalama fiyatı Her vade ayının son iş günü

18 MAKARNALIK BUĞDAY SÖZLEŞMELERİ Dayanak Varlık İşlem Saatleri Sözleşme Büyüklüğü Vade Ayları Uzlaşma Şekli Fiyat Adımı Takas Süresi Günlük Uzlaşma Fiyatı Vade Sonu ve Son İşlem Günü Makarnalık Üçüncü Sınıf Baz Kalite Buğday 09:10-17:45 tek seans kg (5 ton) Ocak, Şubat, Mayıs, Temmuz, Eylül ve Aralık. (Aynı anda içinde bulunulan aya en yakın üç vade ayı. Bu üç vade ayından biri Eylül değilse, Eylül vade ayı ayrıca işleme açılır.) Fiziki Teslimat -ELÜS 0,0005 TL (Örnek fiyat: 0,9865 TL) Fiziki teslimat işlemlerinde takas süresi T + 5, diğer işlemlerde ise T+1 olarak uygulanır. Seans sona ermeden önceki son 10 dakika içerisinde gerçekleştirilen işlemlerin miktar ağırlıklı ortalama fiyatı Her vade ayının son iş günü

19 BUĞDAY SÖZLEŞMELERİNDE KALDIRAÇ Sözleşme Başlangıç Teminatı* Fiyat Pozisyon Büyüklüğü Kaldıraç Oranı Anadolu Kırmızı Buğday Vadeli İşlem Sözleşmeleri 580 0,9760 0,9760*5000 = TL 4.880/580 = 8,41 Makarnalık Buğday Vadeli İşlem Sözleşmeleri 520 0,9450 0,9450*5000 = TL 4.725/520 = 9,08 *Takasbank tarafından tarihinde açıklanan span parametre dosyasından alınmıştır. Güncel başlangıç teminatlarını içeren SPAN Parametre dosyası için:

20 BUĞDAY SÖZLEŞMELERİ VADE AYLARI Piyasada aynı anda üç farklı vade bulunur Sözleşmenin vade tarihi 2016 Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Sözleşmede pozisyonun alındığı tarih Eylül vade sonu olan sözleşmede açık pozisyonunun ters işlemle kapatılabileceği veya yeni pozisyonların alınabileceği zaman aralığı Mayıs ayında Eylül sözleşmesinde pozisyon almanız halinde Eylül 2016 vade sonunu beklemeden Mayıs Eylül ayları arasında herhangi bir işlem gününde pozisyonunuzu ters işlemle kapatılabilirsiniz. İlk pozisyon alım yönlü olabildiği gibi satım yönlü de olabilir. Başlangıç teminatının minimum seviyeden daha yüksek bulundurulması fiyat dalgalanmalarında Margin Call a (Teminat Tamamlama Çağrısı) düşme riskini azaltacaktır!

21 BUĞDAY SÖZLEŞMELERİNDE İŞLEM ÖRNEKLERİ Tarih: Amaç: Çiftçi Eylül 2016 sonuna kadar Durum buğdayının fiyatlarında artış bekliyor. Bu beklentiyi kullanarak kar etmek istiyor. Piyasadaki mevcut durum: Sözleşme Kodu Alış Satış F_WHTDRM0916S0 (Durum Buğdayı Eylül 2016) 0,9450 0,9600 Girilen emir: Sözleşme Kodu Alım/Satım Miktar Fiyat Oluşan pozisyon: Başlangıç teminatı: F_WHTDRM0916S0 Alım 5 0,9515 Sözleşme Kodu Uzun/Kısa Miktar Fiyat Pozisyon Büyüklüğü F_WHTDRM0916S0 Uzun 5 0, *5*0,9515 =23.787,5 TL Sözleşme Kodu PSR Miktar Başlangıç Teminatı F_WHTDRM0916S0 520 TL 5 5*520 = TL

22 VADE SONUNU GELMEDEN POZİSYON KAPATILIRSA F_WHTDRM0916S0 sözleşmesinde, 5 adet satım yaparsanız net pozisyonunuz sıfır olur. 0,9515 ten aldığınız 5 adet F_WHTDRM0916S0 vadeli işlem sözleşmesini VİOP ta 0,9570 ten satarsanız 137,5 TL (5*5.000*(0,9570-0,9515)) kâr etmiş olursunuz. Gün İşlem İşlem Fiyatı 0,9515-0,9570 Pozisyon değeri 5*5.000*0,9515 Günlük uzlaşma fiyatı 0,9395 0,9410 Kar/Zarar 5*5.000* (0,9395-0,9515) = *5.000* (0,9410-0,9395) = 37,5 5*5.000* (0,9570-0,9410) = 400 Bulunması gereken teminat 5*520 5*520 5*520 Bulunan teminat = ,5=2.337, ,5 Sürdürme Teminatı 5*390 5*390 5*

23 PİYASAYA GÖRE AYARLAMA (MARK TO MARKET) Gün Fiyat Uzun Pozisyon Kar/Zarar Teminat Bakiyesi Çağrı Miktarı 6 Mayıs 0, Mayıs 0, ,5 2337,5-8 Mayıs 0, ,5-9 Mayıs 0, , Mayıs 0, ,5 2837,5-11 Mayıs 0, ,5-12 Mayıs 0, ,5-13 Mayıs 0, , Mayıs 0, ,5 2537,5-15 Mayıs 0, , Mayıs 0, Mayıs 0, ,5 3412,5-18 Mayıs 0, ,5 - TOPLAM 137,

24 VADE SONU BEKLENİRSE - FİZİKİ TESLİMAT tarihinde başlangıç teminatı olan TL yi (5*520 TL) yatırmıştınız. 0,9515 den 5 adet F_WHTDRM0916S0 sözleşmesi almıştınız ve vade sonunu beklediniz. Gün İşlem İşlem Fiyatı 0, Sözleşme değeri 5*5.000*0,9515 Günlük uzlaşma fiyatı 0,9395 0,9565 0,9810 Önceki günkü günlük uzlaşma fiyatı Kar/Zarar Bulunması gereken teminat 5*5.000* (0,9395-0,9515) = *5.000* (0,9565-0,9555) =25 0,9555 0,9820 5*5.000* (0,9810-0,9820) = -25 5*520 5*520 5*520 Bulunan teminat = = ,5-25=3.337,5 Sürdürme Teminatı 5*390 5*390 5* TL teminat yatırıp 0,9515 ten 5 adet F_WHTDRM0916S0 sözleşmesi alırsanız ve vade sonuna kadar pozisyonunuzu kapatmamış olursanız fiziki teslimatlı vade sonu sürecine tabi olursunuz. *BorsaKonya 'da işlem yapabilmek için üyelerimiz yatırım hesabı açtıktan sonra BorsaKonya 'ya kayıt olurlar ve sözleşme imzalarlar. Bu işlemlerden sonra BorsaKonya aracılığı ile üyelerimiz ELÜS alım satımı yapılabilmektedir Bu yüzden vade sonuna kalınması halinde fiziki teslimatın gerçekleşebilmesi ve ELÜS işlemi yapabilmeniz için BorsaKonya' ya üye olmanız gerekmektedir.

25 BUĞDAY VADELİLERDE VADESONU UZLAŞMA FİYATI Son işlem günü Konya Ticaret Borsası nda ilgili Buğday baz kalitesi için gün sonu itibariyle oluşmuş fiyatların miktar ağırlıklı ortalamasıdır. Konya Ticaret Borsası nda ilgili Buğday baz kalitesi için fiyat oluşmaması durumunda; Piyasaya ulaşan talep ve teklifler, İlgili Buğday diğer baz kalite fiyatları, İlgili Buğday baz kalitesi bir önceki işlem günündeki miktar ağırlıklı ortalama fiyatı gibi yöntemler tek başına ya da birlikte kullanılarak belirlenebilir

26 BUĞDAY VADELİ İŞLEM SÖZLEŞMELERİ VADE SONU UZUN POZİSYON SAHİBİ YATIRIMCILAR KISA POZİSYON SAHİBİ YATIRIMCILAR T+5 ELÜS ALACAKLILARI ELÜS ELÜS BORÇLULARI NAKİT ELÜS ELÜS SATIŞI LİSANSLI DEPO ELÜS KULLANIMI BUĞDAY

27 BUĞDAY VADELİ İŞLEM SÖZLEŞMELERİ İŞLEYİŞİ Vadeli Satış Emri Alış/Satış Emri Vadeli Alış Emri YATIRIMCI LİSANSLI DEPO ÇİFTÇİ/MÜSTAHSİL/ TÜCCAR YETKİLİ SINIFLANDIRICI SANAYİCİ/ TÜCCAR

28 BUĞDAY SÖZLEŞMELERİNDE FİZİKİ TESLİMAT Fiziki teslimat süresi T+5 dir. Diğer bir ifadeyle vade sonundan sonra 5 iş günü sonunda ELÜS ler ile teslimat tamamlanır. Fiziki teslimatın öncelikle Anadolu Kırmızı Sert Buğday ise ikinci sınıf baz kalite ile Makarnalık (Durum) Buğdayı ise üçüncü sınıf baz kalite ile tamamlanması yoluna gidilir. Fiziki teslimat kapsamında teslimi yapılacak buğdayların kaliteleri arasındaki prim iskonto değerleri duyurulacaktır. Vade sonunda satış yönünde bulunan yatırımcıların uhdesinde ELÜS bulunmaması durumunda Borsa Konya spot piyasasından ilgili baz kalitedeki ELÜS leri temin edebilecekleri gibi bizzat ürünün kendisini ASLİDAŞ a (Lisanslı Depo) getirip ilgili ELÜS leri oluşturabileceklerdir

30 RİSKİNİZİ BİLİN! Fiyat riski korunmadığınız sürece maruz kalabileceğiniz bir risktir. Fiyatlar yükselirse Fiyatlar düşerse Uzun Pozisyon: Alım yönünde net pozisyonun sahip olması Buğday alıcısı (Un fabrikası, Makarna fabrikası) Buğday ithalatçısı Uzun pozisyon Kısa Pozisyon Kısa Pozisyon: Satım yönünde net pozisyonun olması Buğday üreticisi (Çiftçi) Buğday ihracatçısı

31 VİOP İLE RİSK YÖNETİMİ NEDEN ÖNEMLİ? Fiyat dalgalanmalarından korunma sağlar. Vadeli fiyatların erken uyarı işlevi vardır. Daha net verilerle üretim planlaması sağlar. Firmaların nakit akışı planlamalarına yardımcı olur. Uzun vadeli likidite yönetiminde önemli rol oynar. Finansal planlamalarda etkinlik sağlar. Bilanço yönetiminde etkinlik sağlar. Kullanan şirketlere rekabet avantajı sağlar

32 İÇERİK Spot Buğday Piyasası Vadeli İşlem Sözleşmeleri, Kullanım Amaçları ve Avantajları VİOP ta İşlem Gören Vadeli İşlem Sözleşmeleri VİOP ta Nasıl İşlem Yaparım? VİOP ile Riskinizi Yönetin Buğday Vadeli İşlem Sözleşmelerinin Özellikleri ve İşlem Örneği Buğday Vadeli İşlem Sözleşmeleri Kullanarak Korunma Örnekleri Diğer Konular

33 BORSA İSTANBUL VİOP BUĞDAY SÖZLEŞMELERİ İLE KORUNMA Borsa İstanbul VİOP ta Buğday vadeli işlem sözleşmeleri, üretici (çiftçi) veya sanayiciye buğday fiyat riskinden korunma imkânı sağlar. ÇİFTÇİ 5 ay sonra buğday hasatını yapacaksınız; Buğday fiyatı düşerse RİSK FİYAT RİSKİ SANAYİCİ 5 ay sonra buğday alım maliyetiniz olacak; Buğday fiyatı yükselirse RİSK

34 VİOP BUĞDAY KULLANILARAK KORUNMA ÖRNEĞİ BUĞDAY GİRDİSİ OLAN İMALATÇININ DURUMU Aralık 2016 sonunda 20 ton Makarnalık Üçüncü Sınıf Baz Kalite Buğday almayı planlayan bir makarna üreticisisiniz. Makarnalık Üçüncü Sınıf Baz Kalite Buğday ın bugünkü fiyatı 0,9400 TL/kg olsun. RİSK : Buğday Fiyatlarında Artış KORUNMA : Aralık 2016 vadeli buğday vadeliden 0,9720 fiyatla 4 adet ALIM* TEMİNAT: Minimum teminat tutarı TL dir (4*520 TL) Pozisyonun büyüklüğü ise 20 ton buğday ve TL (4*5.000*0,9720 TL) *Yapacağınız/gerçekleştireceğiniz işlemler için korunma büyüklüğüne göre aracı kuruma işlem komisyonu ödenmektedir

35 VİOP BUĞDAY KULLANILARAK KORUNMA ÖRNEĞİ Kasım ayı içinde 20 ton Makarnalık Üçüncü Sınıf Baz Kalite Buğday aldığınızı ve eş zamanlı olarak elinizdeki 4 adet F_WHTANR1216S0 sözleşmesini sattığınızı varsayalım. SENARYO 1 SENARYO 2 Aralık ayı sonunda, spot piyasada oluşan fiyat 0,9720 TL den düşük çıkarsa: Aralık ayı sonunda spot piyasada oluşan fiyat 0,9720 TL den yüksek çıkarsa: - VİOP ta zarar (Teminatınızda düşüş) - VİOP ta kâr (Teminatınızda artış) - 20 ton buğdaya denk ELÜS ü vade sonu uzlaşma fiyatından (spot fiyat) alırsınız ton buğdaya denk ELÜS ü vade sonu uzlaşma fiyatından (spot fiyat) alırsınız. - Bu fiyat 0,9720 nin altında olacaktır. Aradaki fark VİOP ta elde ettiğiniz zararı telafi edecektir. - Bu fiyat 0,9720 nin üstünde olacaktır. Ancak aradaki fark VİOP ta elde ettiğiniz kâr ile telafi edilecektir

36 VİOP BUĞDAY KULLANILARAK KORUNMA ÖRNEĞİ Ortalama Spot Fiyat = 0,9500 (TL/kg) Ortalama Spot Fiyat = 0,9720 (TL/kg) Ortalama Spot Fiyat = 0,9940 (TL/kg) Vade sonuna kadar vadeli sözleşmeden (teminatınızda) oluşan kâr/zarar (0,9500-0, ) *5.000*4 =-440 (0,9720-0,9720) *5.000*4 =0 (0,9940-0,9720)*5.000*4 =440 Buğday alımında yapacağınız ödeme 0,9500*5.000*4 = ,9720*5.000*4 = ,9940*5.000*4 = Vade sonundaki net maliyetiniz = = = Kg. başına ortalama maliyet / =0, / =0, / =0,9720 Vade sonu net maliyetiniz sabitlenmiş oldu

37 BUĞDAY ÜRETİCİSİ OLAN ÇİFTÇİNİN DURUMU Eylül 2016 sonunda 50 ton Anadolu Kırmızı Sert İkinci Sınıf Baz Kalite Buğday hasat etmeyi bekleyen bir çiftçisiniz. Anadolu Kırmızı Sert İkinci Sınıf Baz Kalite Buğday ın bugünkü fiyatı 0,9300 TL/kg olsun. RİSK: Buğday Fiyatlarında Düşüş KORUNMA: Eylül 2016 vadeli buğday vadeliden 0,9760 fiyatla 10 adet SATIM* TEMİNAT VİOP BUĞDAY KULLANILARAK KORUNMA ÖRNEĞİ Minimum teminat tutarı TL dir (10*580 TL) Pozisyonun büyüklüğü 50 ton buğday ve TL (10*5.000*0,9760 TL) *Yapacağınız/gerçekleştireceğiniz işlemler için korunma büyüklüğüne göre aracı kuruma işlem komisyonu ödenmektedir

38 VİOP BUĞDAY KULLANILARAK KORUNMA ÖRNEĞİ Eylül ayı sonunda 50 ton yeni mahsul buğdayı satıma hazır hale getirdiğinizi varsayalım. SENARYO 1 SENARYO 2 Eylül ayı sonunda, spot piyasada oluşan fiyat 0,9760 TL den düşük çıkarsa: Eylül ayı sonunda spot piyasada oluşan fiyat 0,9760 TL den yüksek çıkarsa: VİOP ta kar (Teminatınızda artış) VİOP ta zarar (Teminatınızda düşüş) Buğdayınızı ELÜS e çevirerek Borsa Konya da vade sonu uzlaşma fiyatından (spot fiyat) satarsınız. Buğdayınızı ELÜS e çevirerek Borsa Konya da vade sonu uzlaşma fiyatından (spot fiyat) satarsınız. Bu fiyat 0,9760 ının altında olacaktır. Aradaki fark VİOP ta elde ettiğiniz kâr ile telafi edilir. Bu fiyat 0,9760 ının üstünde olacaktır. Aradaki fark VİOP ta elde ettiğiniz zararı telafi eder

39 VİOP BUĞDAY KULLANILARAK KORUNMA ÖRNEĞİ Ortalama Spot Fiyat = 0,9560 (TL/kg) Ortalama Spot Fiyat = 0,9760 (TL/kg) Ortalama Spot Fiyat = 0,9960 (TL/kg) Vade sonuna kadar vadeli sözleşmeden (teminatınızda) oluşan kâr/zarar (0,9760-0,9560) *5.000*10 = (0,9760-0,9760) *5.000*10 = 0 (0,9560-0,9760) *5.000*10 = Buğday satışından alacağınız tutar 0,9560*5.000*10 = ,9760 * 5.000*10 = ,9960 * 5.000*10 = Vade sonundaki net geliriniz = = = Kg. başına ortalama getiri / = 0, / = 0, / = 0,976 Vade sonu net geliriniz sabitlenmiş oldu

41 VİOP TA İŞLEM YAPMAK NE KADAR GÜVENLİ? Borsa İstanbul VİOP ta gerçekleştirilen tüm işlemler Takasbank ın sermayesi ile garanti altındadır. Tüm işlemlerde, Takasbank alıcıya karşı satıcı, satıcıya karşı alıcı konumuna geçerek merkezi karşı taraf hizmeti vermektedir. Bu şekilde VİOP ta karşı taraf riski olmadan işlem yapılmaktadır

42 VERİ DAĞITICI KURULUŞLARDA VİOP Matriks Foreks : Sözleşme Adları (F_WHTANR0516S0, F_WHTDRM0516S0) : Sözleşme Adları (F_WHTANR0516S0, F_WHTDRM0516S0) Bloomberg : V0A Comdty, DRRA Comdty Reuters DirectFN : 0#WHTANR:, 0#WHTDRM: : Sözleşme Adları (F_WHTANR0516S0, F_WHTDRM0516S0)

43 VİOPS

44 VİOP GECİKMELİ PİYASA VERİLERİ

45 VİOP TANITIM FAALİYETLERİ

46 BAZ RİSKİ Baz Değeri = Vadeli Fiyat - Spot Fiyat Pozitif Baz Değeri Vadeli fiyatın, spot fiyattan yüksek olduğu durumda ortaya çıkar. Vadeli fiyat düşük olur; -Dayanak varlık fiyatı düştükçe -Faiz oranı azaldıkça Negatif Baz Değeri Vadeli fiyatın, spot fiyattan yüksek olduğu durumda ortaya çıkar. Vadeli fiyat yüksek olur; -Dayanak varlık fiyatı yükseldikçe -Faiz oranı arttıkça

47 KULLANIM YETKİSİ VE UYARI Bu sunum, Borsa İstanbul A.Ş. tarafından bilgilendirme amacı ile hazırlanmıştır. İşbu sunumda yer alan bilgiler, herhangi bir yatırım aracının alımsatım teklifi, tavsiyesi veya getiri vaadi olarak yorumlanamaz. Bu sunumda yer alan bilgilere dayanılarak üçüncü kişiler tarafından alınacak yatırım ya da benzeri kararların sonucunda bir zarar doğması halinde Borsa İstanbul A.Ş. hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz. Burada yer alan bilgiler, Borsa İstanbul A.Ş. tarafından güvenilir olduğuna inanılan kaynaklardan alınmış olmakla beraber, Borsa İstanbul A.Ş. tarafından, bu bilgilerin doğru, güncel, güvenilir, eksiksiz veya hatasız olduğuna dair bir açıkça veya zımnen beyanda veya taahhütte bulunmamaktadır. Şüpheye mahal vermemek adına, Borsa İstanbul A.Ş. nin söz konusu kaynakları kullanmasından dolayı üçüncü kişiler tarafından yöneltilen herhangi bir hak veya iddia olması halinde Borsa İstanbul A.Ş. nin herhangi bir sorumluluğu bulunmamaktadır. Borsa İstanbul A.Ş., söz konusu bilgileri, bu bilgilerin sebep olduğu, bu bilgilerin kullanımından kaynaklanan veya bu bilgilere dayanan, doğrudan veya dolaylı, dolayısıyla ya da fiili hiç bir zarar veya kayıptan dolayı, Borsa İstanbul A.Ş. ye hiçbir şekilde sorumluluk veya yükümlülük yüklenmemesi yönündeki açık şartı ile yayınlamaktadır ve bu şartı, söz konusu bilgileri kullanan herkes kabul etmiş sayılacaktır. Borsa İstanbul A.Ş., insan hatası ve/veya teknik hatalar veya sair etkenlerin doğması ihtimali karşısında, kendisinin veya bilgi sağlayıcının yapabileceği hiçbir hata veya ihmalden sorumlu değildir. İşbu sunumun 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu ndan doğan tüm mali haklar ve diğer mevzuatlardan doğan sınai haklar Borsa İstanbul A.Ş. ye aittir. Şüpheye mahal vermemek adına, üçüncü kişilerin fikri hak iddiaları karşısında Borsa İstanbul A.Ş. nin, üçüncü kişiler tarafından yöneltilen herhangi bir hak veya iddia olması halinde herhangi bir sorumluluğu bulunmamaktadır. İşbu sunumun tüm hakları Borsa İstanbul A.Ş. ye ait olup, içerdiği bilgiler, Borsa İstanbul A.Ş. nin önceden yazılı izni olmaksızın, kısmen veya tamamen, hiçbir surette kopyalanamaz, ifa edilemez, dağıtılamaz, kiralanamaz, çoğaltılamaz, alt lisans verilemez, değiştirilemez, sonraki kullanımlar için depolanamaz ve benzeri işlemlere tabi tutulamaz. Borsa İstanbul A.Ş. nin tüm imajları Tescilli Hizmet Markası dır ve Borsa İstanbul A.Ş. nin önceden yazılı izni olmaksızın ticari amaçlar için kullanılamaz.

48 Webinarımız sona erdi. Katılımınız için teşekkür ederiz. Webinarımız sona erdi. Katılımınız için teşekkür ederiz.