İÇİNDEKİLER 1. CİLT BİRİNCİ KİTAP

Transkript

1 İÇİNDEKİLER 1. CİLT BİRİNCİ KİTAP BİRİNCİ BÖLÜM AÇIKLAMALAR 5 BİRİNCİ KESİM MÜDAHALENİN ÖNLENMESİ DAVASININ BÖLÜMLENMESİ, ŞARTLARI, HUSUMET EHLİYETİ, İSPAT YÜKÜ VE DAVANIN SAVUNMA ARAÇLARI A) GENEL BİLGİLER 5 a) Mülkiyet davaları 5 aa) Zilyedliğin iadesi (istihkak) 5 bb) Zilyedliğe vaki olan tecavüzün sona erdirilmesi (men'i müdahale davası) 6 cc) Hakkın saptanması(tesbiti) davası 6 b) Zilyetlik davaları 6 c) Suçtan doğan davalar 6 d) Yeni Medeni Kanun, Elatmanın Önlenmesi Davası ile İlgili Olarak Değişik (yeni) Hüküm/Hükümler Getirmiş midir? 6 B) MÜDAHALENİN MENİ DAVASININ ŞARTLARI 8 a) Haksız bir müdahalenin varlığı 8 aa) Haksız müdahale nedir? 8 bb) Mülkiyet hakkının sözlü ihlali olanaklı mıdır? 8 cc) Haksız müdahalenin gelecekte oluşmasının koşulları 9 dd) Gelecekte oluşacak haksız müdahalede ispat yükü 9 ee) Hukuka aykırılık ve eylem yeteneği 9 b) Haksız müdahalenin çeşitleri 9 aa) Doğrudan doğruya müdahaleler 9

2 X bb) Dolaylı müdahaleler ıu aaa) Maddi müdahaleler 10 bbb) Maddi olmayan (psişik) müdahaleler 10 ccc) Olumsuz müdahaleler 1 ( ) c) Haksız müdahale eşyanın (şeyin) gasbı şeklinde olmamalıdır 12 C) MÜDAHALENİN MENİ DAVASINDA HUSUMET EHLİYETİ 13 a) Taraf yeteneği 1* b) Dava yeteneği " c) Davada sıfat Konu ile ilgili Yargıtay içtihatları 14 d ) Müdahalenin men' i davasında davacı olmak 19 aa) Malikin dava açması 19 bb) Mülkiyet hakkının ispatı 19 cc) İntifa veya rehin hakkı gibi (sınırlı ayni hak) sahipleri de davacı olabilir 20 dd) Satış vaadi sözleşmesinin alacaklısı müdahalenin men'i davası açamaz 20 ee) Devletin davacı olması 21 ff) Yola elatmada davacılık sıfatı 21 gg) Vakıf mallarda davacılık 22 hh) Köy merasına müdahalede dava açma yetkisi 22 ıı) Kat mülkiyetine tabi bir taşınmazda yönetici, taşınmaza elatılmasından ötürü dava açamaz 23 ii) Müşterek mülkiyet konusuna haksız müdahale durumunda davacılık sıfatı 25 1) Paydaşın dava hakkı vardır 25 2) Paydaş diğer paydaşa karşı da dava açabilir 26 3) Paydaşların haksız müdahaleye rıza göstermesi hali 26 4) Verilen karar taşınmazın tamamına aittir 26 5) Verilen karar kesin hüküm oluşturmaz 27 6) 743 Sayılı Eski Medeni Kanunun yürürlüğe girmesinden önceki ölümlerde durum 27 7) Ortak mülkiyete konu taşınmazın özel parselasyona göre kullanılması kararlaştırılmış ise bu husus dikkate alınmalıdır 28

3 XI 8) Paydaşlar arasındaki elatmanın önlenmesi davasının özellikleri 29 jj) İştirak halinde mülkiyet konusuna haksız müdahalelerde davacılık sıfatı 30 1) Ortaklardan birisi tarafından dava açılamaz 30 2) Bir paydaş tarafından açılan davaya icazet (onay) verilmesi 31 3 ) Mirasçıların tümünün müdahalenin men'i davasını birlikte açıktan sonra bazı mirasçıların davayı izlememesi ya da verdikleri (icazeti) geri almaları hiçbir önem taşımaz 32 4) Dürüstlük kuralına aykırı olarak icazet verilmemesi 32 5) Onay sağlanamaz ya da miras şirketine temsilci atanamazsa dava esastan değil ve fakat taraf yeteneğinin bulunmamasından ötürü usul yönünden reddedilir 32 6) Kesin hüküm tüm ardılları (mirasçıları) bağlar 33 7) İştirak halinde mülkiyete karşı yapılan eleştiriler ve zorlayıcı durumlarda tek bir mirasçının miras ortaklarının temsilcisi olarak hareket ederek dava açabileceği ilkesi 33 ELBİRLİĞİ MÜLKİYETİNDE (iştirak halinde mülkiyette) ORTAKLARDAN HER BİRİNİN ORTAKLIĞIN HAKLARININ KORUNMASINI SAĞLAYABİLMELERİNE İLİŞKİN TMK. md. 702/4 HÜKMÜNE DAİR YARGITAY UYGULAMASINDAN ÖRNEKLER 34 8) Müşterek ve iştirak halinde mülkiyetin birleşmesi halinde dava açılması 69 9) Elatmanın önlenmesi davalarında istemin kapsamı 69 10) Hakkın kötüye kullanılması 70 11) Davalıların diğer paydaşlardan haricen satın almışlarsa davacı paydaş bir başına payı oranında elatmanın önlenmesi davası açabilir 71 e) Müdahalenin men'i (önlenmesi) davasında davalı olmak 72 aa) Müdahalenin men'i davasında kusur aranamaz 72 bb) Kiracıya karşı açılan müdahalenin önlenmesi davasında kiralayanın davalılık sıfatı ve sebep olma teorisi 73

4 XII cc) Haksız müdahale bazen tek bir kimse tarafından değil, birçok kişi tarafından birlikte meydana getirilmiş olabilir 75 dd) Elatmanın iştirak halini gerektiren bir hakka dayanması, lehine kamu kuruluşlarınca karar verilen kimsenin davalı gösterilmesi, birden fazla kişinin müdahalede bulunması ve köy yoluna elatma durumlarında husumet 76 ee) Salt doğa olaylarından kaynaklanan müdahalelerden, müdahalenin kaynağı olan malın maliki sorumlu değildir 77 ff) Kamulaştırmasız elatma davalarında, davalı konumunda daima haksız olarak elatan kamu tüzel kişiliği bulunacaktır 77 gg) Mülhak vakfa karşı açılan mülkiyet iddialarına ait davalarda mütevellilerin vakıflar idaresiyle birlikte hasım tutulması gerekir 78 D) MÜDAHALENİN ÖNLENMESİ DAVALARINDA İSBAT YÜKÜ VE DAVALININ SAVUNMA ARAÇLARI 78 a) Genel olarak 78 b) Isbat yüküne ilişkin prensibin elatmanın önlenmesi davasındaki görünümü 79 c) Davalının savunma araçları 79 aa) Davalı elatmadığını savunursa 79 bb) Dava konusu yer davacının tapusu sının dışında kalıyorsa 80 cc) Davalının tapusu içinde kalması 80 dd) Dava konusu yer mer'a ise 81 aaa) ön açıklamalar 81 bbb) Sonuç 82 ee) Her iki tarafın tapusu çekişmeli yere uyuyorsa yapılacak işlemler 82 ff) Davacı müdahalenin önlenmesi davasında tapu kaydına dayanırken davalı da, dava konusu yeri (tahsis ve teffız) belgelerine göre elinde bulundurduğunu ileri sürebilir 84 gg) Müdahalenin önlenmesi davasında her iki tarafta iskan yoluyla aldıkları (tahsis ve teffız) belgelerine dayanıyorlarsa ne olacaktır? 85 hh) Davalı taşınmaz malda kiracı olduğunu savunmuş olabilir 85 aaa) Kiracılığın ispatı 85 bbb) Paylı mülkiyete tabi taşınmazlarda kiracılık 86 ccc) icazet verilmesi her türlü delil ile ispat edilebilir 86

5 ddd) Paydaşlar arasında fiili kullanmaya ayrılan yerlerin kiralanması 87 hhh) Davalı, taşınmazı haricen satın alarak zorunlu ve yararlı giderler yaptığını savunmuş olabilir 88 aaa) Haricen ödenen satış parası için hapis hakkı tanınmalıdır 90 bbb) Tapulu bir taşınmaz malı sicil dışında satın alan kimse bu hakkını ancak satıcıya karşı ileri sürebilir 91 ccc) MK (TMK. mad. 994) maddesine göre sicil dışındaki satış nedeniyle taşınmazı eline geçiren kişi yapmış olduğu zorunlu ve yararlı giderleri satandan isteyebilir. Fakat davalının (satın alan) kişinin elde ettiği semerelerin bundan düşülmesi gerekir 91 ddd) Taşınmaza davalı tarafından bina yapılmışsa ne olacaktır? 92 ii) Davalı, çekişmeli taşınmaz malı, MK. 639/11 (TMK. mad. 713) uyarınca olağanüstü zamanaşımı ile kazanmış olduğunu savunabilir 93 aaa) Kökleşen Yargıtay İçtihatlarına göre, tapuya karşı ileri sürülen böyle bir savunma, müdahalenin önlenmesi davasında dinlenmez 93 bbb) Kadastrosuna başlanan bölge içinde kalan ve fakat henüz sırası gelmeyen yerler için, yerel mahkemelerde zilyed aleyhine açılan davalarda, kadastro yasası uyarınca zilyed yararına doğmuş olan haklar kullanılabilir 94 jj) 775 Sayılı Gecekondu Yasası uyarınca davacıya tahsis edilen (tapuya bağlanan) taşınmaza (tapu tahsis belgesi) olarak elatan davalının durumu 98 kk) Davalı 1515 sayılı yasaya dayanabilir 11) Davalı, davayı kabul edebilir 99 mm) Taraflar sulh olabilirler 99 İKİNCİ KESİM MÜLKİYET HAKKININ AŞKIN KULLANILMASI NEDENİYLE DOĞAN MÜDAHALELERİN ÖNLENMESİ İÇİN ESKİ HALİN İADESİ DAVASININ KOŞULLARI A) Taşınmaz malikinin sorumluluğu hakkında genel bilgiler. Yeni Medeni Kanununa Göre Taşınmaz Malikinin Sorumluluğu

6 XIV B) Zarar tehlikesinin giderilmesi ve eski halin iadesi davası 178 a) Tanım ve iki dava arasındaki ayırım b) Taşkın müdahalelerin sınırlanması ve yasaklanması 180 c) Bilirkişi incelemesi ve hükümde yer alacak hususlar 186 d) Taşkın müdahalelerin zaman yönünden sınırlandırılması 188 e) Taşınmazın taşkın bir şekilde kullanılmasının veya işletilmesinin yasaklanması ya da taşınmazın tahsis yönünün değiştirilmesi I 8 9 C) Zarar tehlikesinin önlenmesi (içtinap) davası 190 a) Genel açıklama 190 D) DAVACILAR E) Davalılar a) Dava komşu malike yönetilmelidir 195 b) Sınırlı ayni hak sahibinin durumu 9 l ^ c) Zararın kaynağı kamu emlaki ise hazine davalı olabilir 196 F) İLLİYET BAĞI KOŞULU 202 G) MANEVİ TAMZMİNAT DAVASI 6) Manevi tazminat davası 203 H) Görevli ve yetkili mahkeme 204 ÜÇÜNCÜ KESİM KAMU MALLARI KAVRAMI VE BUNI.ARA MÜDAHALENİN ÖNLENMESİ A) Tanımı 208 B) İsviçre, Fransa ve Alman hukukunda durum 208 a) İsviçre Hukukunda 208 aa) Devlete yahut komüne ait özel şeyler 208 bb) Sahipsiz şeyler 208 b) Fransız hukukunda 209 c) Alman hukukunda 209 C) TÜRK HUKUKUNDA 209 a) Medeni Kanundaki düzenleme 209 b) Özel yasalardaki düzenleme 210 I) 3402 sayılı Kadastro Kanunu 210

7 XV 2) 2762 sayılı Vakıflar Kanunu 210 3) 3213 sayılı Maden Kanunu 211 4) 167 sayılı Yeraltı Suları Kanunu 211 5) 1050 sayılı Yasada durum 211 c) Kamu mallan kavramı 211 D) KAMU MALLARININ BÖLÜMLENMESİ 213 a) Orta malları 213 b) Hizmet malları 215 c) Sahipsiz mallar 216 E) BİR ŞEYİN KAMU MALI SAYILABİLME NEDENLERİ 216 a) Doğal nitelik 216 b) Doğal zenginlik. 217 c) Gelenekten ötürü kamu malı 217 d) Tahsis 217 e) Yasa 217 F) KAMU MALLARININ HUKUKSAL NİTELİKLERİ 217 a) Devir ve ferağ edilemez 217 b) İpotek ve kira gibi medeni hukuk tasarrufuna olanaklı değildir 217 c) Haciz edilemez 218 d) Zamanaşımı ile kazanılamaz 218 e) Sübjektif hakka olanak tanımaz Vergi ve resimden muafiyet 218 g) Tahribi halinde ağır ceza verilir 218 h) Tapu siciline kayıt edilemez 218 G) KAMU MALLARINA YAPILAN MÜDAHALENİN ÖNLENMESİNDE TARAFLAR 218 a) Hazinenin davacı olması 218 b) Köyün davacı olması 219 c) Belediyenin davacı olması 220 d) Tüzel kişiler ile özel kişiler 220 e) Tanık dinlenmesi sorunu 220 f) Bilirkişi seçilmesi sorunu 221 H) KONU İLE İLGİLİ İÇTİHATLAR 221

8 XVI DÖRDÜNCÜ KESİM MÜDAHALENİN ÖNLENMESİ DAVASINDA GÖREV YETKİ VE HÜKMÜN İCRA EDİLMESİ A) GÖREV, YETKİ VE HÜKÜMLERİN YERİNE GETİRİLMESİ HAKKINDA GENEL BİLGİLER 231 a) Görev 23 1 b) Yetki 231 c) Hükümlerin yerine/getirilmesi 232 B) MÜDAHALENİN MEN'İ DAVASINDA GÖREVLİ MAHKEME 232 a) Taşınmazın tamamına ya da bir kesimine vaki elatmalarda görevli mahkeme 232 b) Taşınmazla birlikte üzerindeki yapının yıktırılması, dikilen şeylerin söktürülmesi suretiyle müdahalenin önlenmesi davasında görevli mahkeme 233 c) Men'i müdahale ile ecrimisil birlikte istenilmişse görevli mahkeme. 233 d) Fuzuli işgal sebebiyle tahliye davasında görevli mahkeme 233 e) Suya yapılan haksız müdahalelerde görevli mahkeme 233 f) Hakim, itiraz olmadan (değerin) dava dilekçesinde gösterilenden fazla olduğunu saptarsa dilekçeyi görev noktasından red edebilir mi? 234 g) Kamulaştırmasız elatma davaları adli mahkemelerde çözüme bağlanır 235 h) Kadastro davalarında görev 236 ı) Zorunlu tahkimde görev 237 i) Kat malikleri arasındaki müdahalenin men'ine ilişkin davalar 634 Sayılı Kat Mülkiyeti Kanununun 33. maddesi uyarınca Sulh Mahkemelerinde görülür 239 j) Değeri gayrimuayyen olan davalara Asliye Hukuk Mahkemesinde bakılmak gerekir 239 C) MÜDAHALENİN MEN'İ DAVASINDA YETKİLİ MAHKEME 239 a) Taşınmaz mal davalarında yetki 239 b) Müdahalenin men'i davasında yetki 241 D) MÜDAHALENİN MEN'İNE İLİŞKİN HÜKÜMLERİN YERİNE GETİRİLMESİ 242

9 XVII a) Hüküm kesinleşmelidir 242 b) Hükmün icrası 242 c) Elatmanın önlenmesi kesin hükme bağlanan taşınmaza tekrar müdahale edilirse yeniden dava açmaya gerek yoktur. Sorun İİK. 26/3 uyarınca çözümlenmelidir 242 d) İlam zamanaşımına tabi değildir 243 BEŞİNCİ KESİM MÜDAHALENİN MENİ DAVASINDA MÜDAHALEYE KATLANMA YÜKÜMÜ A) GENEL OLARAK 245 B) KAMU HUKUKUNDAN DOĞAN MÜLKİYET SINIRLAMALARI VE KAÇINILMAZLIK KAVRAMI 245 a) Mecellede mülkiyet 245 b) Modern hukukumuzda mülkiyet 246 C) ÖZEL HUKUKTAN DOĞAN MÜDAHALELERE KATLANMA YÜKÜMÜ 246 a) Hakkın kötüye kullanılması 246 b) Komşuluk hukukundan doğan katlanma borcu 246 c) Komşuluk kavramı 246 d) Komşuluk hukukunda müdahale kavramı 248 e) ölçüyü aşan müdahaleler 248 f) MK (TMK.mad. 737) maddesinden doğan istemler 249 aa) MK (TMK.mad. 730) maddesinden doğan istemler 249 bb) Zilyedliğin ihlalinden doğan istemler 249 cc) Müdahalenin men'i davası 249 dd) İrtifaklardan doğan katlanma yükümü 249 aaa) Ayni irtifak hakkı 249 bbb) Şahıs lehine irtifak 249 D) KİŞİSEL HAKLARDAN DOĞAN KATLANMA YÜKÜMÜ 250 E) İÇTİHATLAR 250

10 XVIII ALTINCI KESİM MÜDAHALENİN MEN'İ DAVASINDA ZAMANAŞIMI A) GENEL AÇIKLAMALAR B ) ELATMANIN ÖNLENMESİ DAVALARINDA ZAMANAŞIMI 258 a) Alman, İsviçre ve Türk Hukukunda durum 258 b) MK. 2. maddesi dikkate alınmalıdır c) Müdahalenin men'i davası ile birlikte açılan tazminat davaları BK. mad. 41'deki 1 ve 10 yıllık genel zamanaşımı sürelerine bağlıdır 2^1 Alman ve İsviçre Hukukuna göre BK. 60. maddesinde sözüedilen (zararı öğrenme) kavramı hakkında açıklamalar 261 aa) Zararın varlığını öğrenmek yeterli olup, miktarı ve kapsamını öğrenmek gerekli değildir 261 bb) Zararın birliği prensibi 2^1 cc) Tesbit davası zamanaşımını keser 2^1 dd) Her yeni fiilden doğan zarar için yeni bir zamanaşımı işlemeye başlar 61 2 ee) Zarar verenin katkısı olmaksızın zarar verici durumun devam etmesi 262 ff) Zararlı durum yükümlünün bunu ortadan kaldırmasına dayanıyorsa 262 C) AYNİ (NESNEL) HAKKA DAYANAN (MEN'İ MÜDAHALE DAVALARI) ZAMANAŞIMINA UĞRAMAZ İLKESİNİN İSTİSNASI: KAMULAŞTIRMA YASASININ 38. MADDESİ 263 a) Kamulaştırma Kanununun 38. maddesinin gerekçesi 263 b) Hak düşürücü süreler hakkında genel bilgiler 263 c) Hak düşürücü sürenin belirlenmesinde ölçüt 264 d) Zamanaşımı ile hak düşürücü süre arasındaki farklar 264 e) Hakkın etkisizleşmesi 265 aa) Dayanağı (güven ilkesi) 265 bb) Hakkın ileri sürülmeyeceği konusunda köklü bir kanı uyandırması hali 265 cc) Sadece belirli bir sürenin hareketsizce, sessizce geçirilmesi bir başına yeterli değildir 266

11 XIX dd) Hileli davranış dikkate alınmaz 266 ee) Gerekçesi 266 F) HAKKIN KÖTÜYE KULLANILMASI HALLERİNDE HAK DÜŞÜMÜ SÜRESİ UZATILABİLİR 266 aa) Genel olarak 266 bb) Hak düşümü süresinin uzatılma nedenleri 266 g) Hak düşümü süresinin uzatılamayacağına ilişkin görüş veya hak düşümü süresinin özel sertliği sorunu 267 h) Görüşümüz 268 ı) İdarece elkonulan taşınmazın mülkiyeti taraflar (özel kişi ile elkoyan idare) arasında uyuşmazlık halinde ise (2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 38. maddesinde sözüedilen) hak düşümü süresi dava sırasında da işlemeye devam edecek midir? 268 aa ) Kamulaştırmasız elatma davasının (görülebilirliği) koşulu olan (aktif dava ehliyeti) ayna ilişkin davanın kesinleştiği tarihte doğar sayılı Yasanın 38. maddesinde sözüedilen süre önce görülen davalar nedeniyle kesilmiştir 268 bb) Hak düşürücü süre hiçbir kesintiye uğramadan taşınmaza idarece elkonulduğu tarihten itibaren işlemeye başlar ve devam eder 270 YEDİNCİ KESİM MÜDAHALENİN ÖNLENMESİ DAVALARINDA BELGELERİN ÇEKİŞMELİ TAŞINMAZLARA UYGULANMASI SORUNU A) BİLİRKİŞİ SEÇİMİ, NİTELİĞİ VE İŞLEVİ 272 a) Genel olarak 272 b) Kadastro (tapulaması) yapılan yerlerde durum 274 c) Kroki düzenlemek 275 B) BELGELERİN ÇEKİŞMELİ TAŞINMAZLARA UYGULANMASI SORUNU 276 a) Dosyanın belgeler yönünden keşfe hazır hale getirilmesi 276 b) Tarafların çekişmeli yeri göstermede uyuşmaları 277

12 XX c) Çift tapuda (önceki tarihli ve gerçek esasa dayanan tapuya üstünlük tanınmak suretiyle) sorun çözümlenmelidir 285 d) Tarafların çekişmeli yeri göstermede uyuşmazlığa düşmeleri halinde yapılacak işlem 285 e) Çekişmeli yerin tarafların tapusu kapsamı dışında kalması ve davacının bu kez zilyedliğe dayanarak hak talep etmesi sorunu 28(3 f) Yargıtay uygulamasından örnekler 286 SEKİZİNCİ KESİM KEŞİF VE UYGULAMA A) MÜDAHALENİN ÖNLENMESİ DAVASINDA KEŞİF 291 a) Genel olarak keşif. 291 aa) Mahkemenin keşif için aldığı ara kararı nasıl olmalı ve neleri içermelidir? 291 bb) Hakim tarafından tayin edilen kesin süre içinde keşif giderini yatırmayan taraf, keşif isteminden vazgeçmiş sayılır 294 cc) Kural olarak hakimin bir tarafa kesin mehil (önel) vermesi ile, diğer taraf için bir müktesep (kazanılmış) hak doğar; bu nedenle hakim, kesin olarak vermiş olduğu surenin, sonradan uzatılmasına karar veremez, şu varki bu kuralın istisnaları da bulunmaktadır 294 3) Mehil verilen taraf böyle bir işlemi yaptırmak zorunda olmalıdır, iddiasını ispat eden tarafa böyle bir mehil verilemez 295 dd) keşif masraflarının devlet hazinesinden ödenmesi sorunu 296 ee) Görevsiz mahkemenin yaptığı keşfin tekrarlanmasını gerektirecek bir sebep yok ise, görevsiz mahkeme tarafından yapılan keşif ile yetinilebilir 298 ff) keşif günü ve saati bildirilmek suretiyle taraflar keşfe davet edilir gg) Taşınmaza ilişkin konularda tanıkların yerinde dinlenmeleri gerekir 299 hh) Keşifte yapılan işlemler bir tutanak ile mahallinde (yerinde) tesbit edilir. Tutanağa gereken plan, kroki ve fotoğraflar eklenir 300 ıı) Hakim, keşif sonucunda edindiği bilgileri (ve varsa bilirkişi

13 XXI raporunu) özgürce takdir ederek bir karara varacaktır. Hakim, keşif sonucunda davanın gereği gibi aydınlanmadığı kanısına varırsa, yeniden keşif yapdhilir ve bu iki keşif arasında aykırılık (mübayenet) varsa, bu aykırılığın giderilmesi için üçüncü bir keşif dahi yapılabilir 300 B) BİLİRKİŞİ 301 a) Genel olarak 301 b) Seçimi 301 c) Reddi 303 d) Bilirkişiliği kabul zorunluluğu 304 e) Bilirkişi incelemesi 305 f) Bilirkişi raporu 305 aa) Genel Olarak 305 bb) Bilirkişi raporuna itiraz ve süresi 306 aaa) Yargıtay uygulaması 306 bbb) Bu konudaki bilimsel görüşler 308 g) Bilirkişi raporuna itiraz etmemiş olan taraf, temyiz safhasında bilirkişi raporuna itiraz edemez 309 h) Dava dışında tek yanlı (özel) olarak alınan rapor mahkemeyi bağlamaz 309 I) BİLİRKİŞİ RAPORU HAKİMİ BAĞLAR MI? 311 aa) Bilirkişi raporunun delil olarak değeri 311 bb) Hakim salt özel ve teknik bilgisini kararına dayanak yapabilir mi? 313 cc) Görüşümüz 316 DOKUZUNCU KESİM KAYIT VE BELGELERİN KAPSAMI NASIL TAYİN OLUNUR? A) KONUNUN ÖNEMİ 319 B) KAYIT VE BELGE KAVRAMINDAN NE ANLAŞILMAKTADIR? 319 C) KAYIT VE BELGELERİN KAPSAMINI BELİRLEME 319 a) Genel açıklama 319 b) Sınırların belirlenmesi ve sınır uyuşmazlıkları 319 aa) Plan, Harita, Kroki ve Çap Kavramları 319 bb) İşaretler '. 320

14 XXII cc) Tapu kayıtları kadastroya veya tapulamaya dayanıyorsa sınırlar harita ile saptanacaktır 320 oo 1 c) Sınırın tanımı ve niteliği aa) Tanımı a, x bb) Sabit sınır cc) Değişebilir sınır dd) Değişir nitelikte sayılan sınırların aksi iddia ve ispat edilebilir 323 D) KAYIT VE BELGELERİN DEĞİŞMEZ SINIRLI OLMASI HALİNDE YAPILACAK İŞLEM E) KAYIT VE BELGELERİN DEĞİŞEBİLİR VE GENİŞLETİLMEYE ELVERİŞLİ SINIRLARI İHTİVA ETMESİ HALİNDE YAPILACAK İŞLEM a) Genel olarak * 2^ b) Bilirkişi ve tanık sözleri ile ortak sınırın saptanamaması 327 aa) Tapuda yüzölçümü gösterilmiş ise 327 bb) Tapuda yüzölçümü gösterilmemiş ise F) TAPU KAYITLARINDA SINIRLARIN NOKSAN GÖSTERİLMESİ VE SINIRLARIN KISMEN ÇEKİŞMELİ YERE UYMASI SORUNU G) SINIRLARI BELİRLEME SÖZLEŞMESİ 331 H) TAPUSUZ TAŞINMAZLARDA SINIR 332 I) ÖZEL YASALAR 332 d) Tapudaki yüzölçümünün düzeltilmesi 333 İ) ÇAP VEYA KROKİNİN (HARİTANIN) UYGULANMASI 336 a) Genel açıklamalar 336 b) Yargıtay uygulamasından örnekler 338 ONUNCU KESİM MÜDAHALENİN ÖNLENMESİ DAVASININ BENZER DAVALARLA KARŞILAŞTIRILMASI A) İSTİHKAK DAVASIYLA 343 B) TAZMİNAT DAVASIYLA. 343 C) MK.656 VE 661. (TMK. MAD. 730 VE 73) MADDELERİNDEKİ KOMŞULUK HUKUKUNDAN KAYNAKLANAN DAVALARLA 343 D) SINIR ANLAŞMAZLIKLARINA İLİŞKİN DAVALARLA 344

15 XXIII a) Sınırın tayin edilmesini isteme hakkı (MK. mad.646; TMK. 720) 344 b) Bir taşınmazın etrafının kapatılması, hail konması zorunlugu (MK. mad. 673; TMK. 749) 348 E) TAPU KÜTÜĞÜNÜN DÜZELTİLMESİ DAVASIYLA 349 F) ZİLYETLİK DAVALARIYLA 350 G) SÖZLEŞMENİN İHLALİ DAVASIYLA 351 H) MÜLKİYETİN TESBİTİ DAVASIYLA 351 ONBİRİNCİ KESİM DAVA KONUSUNUN DEVREDİLMESİ A) KONUNUN ÖZETİ 352 B) DAVALININ DAVA KONUSUNU DEVRİ 353 C) DAVACININ DAVA KONUSUNU DEVRİ 353 D) HUMK MADDESİNİN KAPSAMI 358 E) MÜDAHALENİN ÖNLENMESİ İSTEMİ, İSTİHKAK İSTEMLERİNDE OLDUĞU GİBİ MÜLKİYET HAKKINA DAYANDIĞINDAN, BU HAKTAN AYRI VE BAĞIMSIZ OLARAK ÜÇÜNCÜ BİR KİŞİYE DEVREDİLEMEZ; ANCAK ÇEKİŞMELİ MALIN MÜLKİYETİYLE BİRLİKTE DEVREDİLEBİLİR 358 ONİKİNCİ KESİM DAVA DİLEKÇESİNİN GÖREV VEYA YETKİ YÖNÜNDEN REDDİ HALİNDE YAPILACAK İŞLEM A) GENEL OLARAK 359 B) ON GÜNLÜK BAŞVURMA SÜRESİ, GÖREVSİZLİK VEYA YETKİSİZLİK KARARININ KESİNLEŞMESİNDEN İTİBAREN İŞLEMEYE BAŞLAR 359 C) HUMK. MAD. 193/IH'DEKİ ON GÜNLÜK SÜRE, HAK DÜŞÜRÜCÜ NİTELİKTE OLUP, MAHKEME TARAFINDAN RESEN NAZARA ALINMASI GEREKİR 360 D) GÖREVLİ YA DA YETKİLİ MAHKEMEYE KİM BAŞVURACAK?360

16 XXIV E) DAVACI, HUMK. 193/III'DEKİ ON GÜNLÜK SÜRE İÇİNDE GÖREVLİ MAHKEMEYE BAŞVURABİLECEĞİ GİBİ, GÖREVSİZLİK KARARI VERMİŞ OLAN MAHKEMEYE DE BAŞVURABİLİR 36 a) On günlük süre içinde görevli (veya görevsiz) mahkemeye başvurarak davetiye masrafının verilmesi yeterlidir 36 b) Dava dosyası kendisine gelen mahkeme, görevsiz mahkemenin bu kararına uymak zorunda değildir 36 c) Görevli mahkemede görülmeye başlanan dava, görevsiz mahkemede açılmış olan davanın devamıdır 36 F) GÖNDERME KARARINDA ON GÜNLÜK SÜRE İŞLEMEZ 36 G) GÖREVSİZLİK KARARININ KESİNLEŞMESİNDEN İTİBAREN ON GÜNİÇİNDE GÖREVLİ (VEYA GÖREVSİZ) MAHKEMEYE BAŞVURMAZSA, DAVA AÇILMAMIŞ SAYILIR 362 H) DAVANIN AÇILMAMIŞ SAYILMASINA KARAR VERİLMESİ HALİNDE DAVALI YARARINA (MAKTU) AVUKATLIK PARASINA HÜKMETMEK GEREKİR 363 ONÜÇÜNCÜ KESİM İSTİHKAK DAVASI A) DAVANIN TANIMI 367 B) DAVANIN DAYANDIĞI KİMİ İLKELERİN DÖKÜMÜ 367 a) Davanın amacı, 367 b) İstihkak davasının fonksiyonu 367 c) Taşınmazlarda istihkak davası 367 d) İstihkak istemi ayni (nesnel) bir istemdir 370 e) İstihkak istemi, iadeyi amaçlayan diğer ayni ve şahsi istemlerle yarışabilir 371 aa) Genel olarak 371 bb) Özel olarak 371 f) Davanın niteliği 372 g) İsbat yükü 372 C) DAVANIN TARAFLARI 372 a) Davacı 372 b) Davalı 373

17 XXV D) GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEME 374 E) SONA ERMESİ 374 F) KONUNUN ÖZETİ 374 ONDÖKDÜNCÜ KESİM KAMULAŞTIRMASI/ ELKOYMA NEDENİYLE MÜDAHALENİN ÖNLENMESİ DAVASI I TAZMİNAT DAVALARI 376 A) TANIMI 376 B) GENEL AÇIKLAMALAR a ) Kamulaştırması/ elatmanın hukuksal mahiyeti, karşılığında istenecek bedelin niteliği, bunun hesabına esas alınacak zamanın tesbiti sorunları 378 b) Haksız işgal tazminatı davaları kamulaştırmasız elatma davaları ile birleşebilir mi? 386 c) Koşula bağlı hüküm kurulabilir mi? 397 d) Kamulaştırmanın hangi evresinde mülkiyet sona erer 398 e) Nizasız kaza ve 221 sayılı Yasanın 7. maddesi 401 C) TAZMİNAT DAVALARININ KİMİ SORUNLARININ DÖKÜMÜ a) Davacı 402 b) Davalı 402 c) Görevli mahkeme 404 d) Yetkili mahkeme 406 e) Tapu kaydında düzeltme yapılmalıdır 407 f) Davadan önce veya sonra kamulaştırma yapılması halinde yapılacak işlem ve takdir edilecek vekâlet ücreti 408 g) tyiniyet sorunu 410 h) Elatllmayan kısımdaki değer düşüklüğü sorunu 414 ı) Emsal araştırması 416 i) Şehir imar planında yol gösterilmesine karşın eylemli olarak yol haline getirilmeyen taşınmaza elatıldığı kabul edilemez 416 j) Faiz sorunu 417 k) Elatma olgusunun yarattığı değer sorunu 419

18 XXVI II-KAMULAŞTIRMASIZ ELATMA (ELKOYMA) NEDENİYLE MÜDAHALENİN ÖNLENMESİ DAVASI 419 A) GENEL AÇIKLAMALAR B) DAVACI a) Tapu sahibinin durumu 4 ^9 b) Zilyedin durumu 420 C) DAVALI D) GÖREV a) İdari ve adli görev ayırımı b) Zorunlu tahkim c) Asliye ve Sulh mahkemesinde görev E) YETKİ F) BİLİRKİŞİ İNCELEMESİ G) DAVALI İDARENİN BİR SAVUNMASI DA ELATILAN TAŞINMAZIN KAM ULAŞTIRILMASIDIR 425 H) ELATMANIN ÖNLENMESİ DAVASI BEDEL DAVASINA DÖNÜŞTÜRÜLEBİLİR Mİ? 426 I) ZAMANAŞIMI 426 İ) VEKÂLET ÜCRETİ 462 ONBEŞİNCİ KESİM USUL HUKUKUNA İLİŞKİN ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER A) HUMK. MAD B) BİRDEN FAZLA DAVALI HAKKINDA HÜKÜM 486 C) ALEYHE HÜKÜM VERME YASAĞI 486 D) KESİN HÜKÜM 486 E) KESİN DELİL 487 F) VEKÂLET ÜCRETİ 487 ONALTINCI KESİM MÜDAHALENİN ÖNLENMESİ DAVASINDA AVUKATLIK PARASI A) İLKE 488 B) AYRINTILAR 488

19 XXVII ONYEDİNCİ KESİM MÜDAHALENİN ÖNLENMESİ DAVASININ AMACI A) GENEL AÇIKLAMALAR 491 B) MÜDAHALENİN MEN'İ DAVASI İLE TAZMİNAT DAVASININ NİTELİK VE UYGULAMA ALANLARI 491 C) MÜDAHALENİN MEN'İ DAVASI VE BİZZAT İHKAKI HAK DURUMU 493 ONSEKİZİNCİ KESİM CAMİ VE MEŞRUTASI İLE İLGİLİ YARGITAY UYGULAMASINDAN ÖRNEKLER Yargıtay Kararları 494 İKİNCİ BÖLÜM İÇTİHATLARI BİRLEŞTİRME KARARLARI İçtihadı Birleştirme Kararları 511 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM HUKUK GENEL KURULU VE ÖZEL DAİRE KARARLARI Hukuk Genel Kurulu ve Özel Daire Kararları 691