Niçin Enjeksiyon Sistemi

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Niçin Enjeksiyon Sistemi"

Transkript

1 BENZİN PÜSKÜRTME SİSTEMLERİ Doç. Dr. Vezir AYHAN Niçin Enjeksiyon Sistemi Teknolojinin çok hızlı bir şeklide gelişiminin, otomobil teknolojisini etkilememesi mümkün değildir. Çünkü teknolojinin gelişme alanlarından bir tanesi de Otomotiv Sektörüdür. Bir çok organdan oluşan otomobilde en önemli kısım olan motor bölümünde güncel gelişmelerin olması doğaldır. *Karbüratörün özellikle uçak motorları için uygun olmaması ve bazı sakıncalar yaratması benzinin püskürtme yoluyla havaya karıştırılması fikrini ortaya koymuştur. 1

2 Niçin Enjeksiyon Sistemi 1912 yılında Robert Bosch ve ardından aynı yolda Alman Pallas firması benzin püskürtme çalışmalarını başlatmış, 1925 yılında Amerika da Bendix-Stromberg sistemi geliştirilmiştir. Taşıt motorlarına benzin püskürtmenin uygulanışı Bosch firması tarafından yılları arasında gerçekleştirilmiştir. Bosch yakıt püskürtme sistemli 1200 BG lik ilk uçak motoru 1937 yılında seri üretime başlamıştır yıllarında Amerika da birçok aracın benzin püskürtmeli modelleri piyasaya sürülmüş ancak sistemden sağlanan güç artışı yanında maliyet yüksekliği ve servis zorluğu gibi olumsuzlukların etkisiyle araştırmalar karbüratörler üzerine yönelmiştir. Niçin Enjeksiyon Sistemi 1970 lerde başlayan petrol krizi ve elektronik alanında sağlanan gelişmeler daha tasarruflu çalışmayı, hassas ölçme ve kontrol ile elde etme olanağı sağlamıştır. Günümüzde de benzin püskürtmenin otomotiv alanına uygulanışı giderek artan bir seyirle yaygınlaşmaktadır. 90 lı yıllarda, hava kirliliğinin artması ve hükümetlerin egzoz emisyon değerlerini sınırlayıcı kanunları çıkarmasıyla benzin püskürtme sistemleri atılım göstermiştir. 2

3 Niçin Enjeksiyon Sistemi Otto motorlarında sıkıştırma oranı, tork üretimi, güç üretimi, yakıt ekonomisi ve kirletici emisyonlar için önemli bir faktördür. Sıkıştırma oranı dizayn şartlarına ve yakıt püskürtme sisteminin yapısına göre değişkendir. Emme portuna yada direkt püskürtme sistemlerinde sıkıştırma oranı 13 e kadar çıkabilmektedir. Daha yüksek sıkıştırma oranları, yakıtın vuruntuya karşı direnci sınırlı olduğundan benzinli motorlar için uygun değildir. Otto motorlarında yanma, ateşleme olayı ve ardından alev cephesinin oluşumuyla izlenir. Alev cephesinin yayılım hızı yanma basıncının fonksiyonu olarak artar. Ortalama alev hızı yaklaşık olarak 15~25 m/s arasındadır. Alev cephesinin yayılım hızını etkileyen önemli faktörlerden biri de hava fazlalık katsayısıdır. l=0.8~0.9 gibi az zengin karışımlarda maksimum yanma hızına ulaşılırken ideal sabit hacim yanma prosesine yaklaşılmış olur. Karışım teşkili Silindir içerisinde yanmanın oluşabilmesi için yakıt ve havanın tutuşabilirlik sınırları içerisinde karıştırılması gerekir. Bu karışım oluşturma işlemine karışım teşkili denir. Sistemlerde, karışımın oluşturulmasında gözetilen temel ilke, yakıtın atomize olarak hızlı bir şekilde buharlaşması ve hava ile homojen bir şekilde karışmasıdır. Bu işlemi yakıt püskürtme (enjeksiyon) sistemleri iyi birşekilde yerine getirebilmektedir. 3

4 Enjeksiyon Sistemi Otomobil motorlarından beklentiler; Yakıt tasarrufu, Yüksek çıkış gücü, Düzenli çalışması, Ömrünün uzun olması, Hareketli parçaların az olması, Her çalışma ortamında maksimum verimin elde edilmesi, Gürültüsüz çalışması, Çevreye zarar vermemesi v.s. Otomobillerde dışarıya atılan egsoz gazlarının kontrol altına alınabilmesi için enjeksiyon sistemine ihtiyaç duyulmaktadır Yakıt püskürtmesi çok hassas kontrol edilmesine rağmen, hala egsozdan atılan gazlar içerisinde, çevre için zararlı yanmamış çiğ gazlar varsa, bunları yok etmek için; egzoz devresine katalizör konularak kimyasal bir yanma oluşturulur ve böylece dışarı atılan gazların çevreye verebileceği zararlar en aza indirgenir. Çevre konusunda gösterilen duyarlılık, ülkelerin ekonomik düzeyi ve refah seviyeleri ile direk ilgilidir. Bu nedenle ekonomik olarak gelişmiş ülkelerde eksozdan emisyon edilen gazların içerisinde bulunabilecek yanmamış çiğ gazların miktarı kanunla tespit edilmiş olup standartlar oluşturulmuştur. (Euro-93, Euro 96) 4

5 ENJEKSİYON SİSTEMİNİN FAYDALARİ 1 - Araçtan maksimum güç ve verim alınmakta, motor çok daha düzenli çalışmaktadır. 2 - Mekanik parçaların az olması, ayar ve bakım kolaylığı sağlar. Yakıt devresinde mekanik arızaların oluşumu karbüratörlü araçlara göre daha azdır. 3 - Önemli ölçüde yakıt tasarrufu sağlar. Hava yakıt karışım oranı hassas bir şekilde ayarlanabildiği için yakıt sarfiyatı azalır. 4 - Enjeksiyon sistemi bulunan araçlarda, soğukta ( Marş anında ) motorun çalışması çok daha kolaydır. 5 - Sıcak havalarda karbüratörlü sistemlerde görülen, buhar tıkacı problemi görülmez. 6 - Aracın performansı rakım farklılıklarından etkilenmez. 7 - Enjeksiyon sistemi ile donatılmış araçların, hava kirliliği oluşumunda ki etkisi karbüratörlü araçlara göre çok daha azdır. ENJEKSİYON SİSTEMİ NEDİR? Motor dönerken emme manifolduna alınan hava miktarına bağlı olarak, kontrollü birşekilde yakıt püskürtme sistemidir. Emilen hava miktarı ölçülür, enjeksiyon beynine bildirir, Egsoz yapılan gaz içerisindeki oksijen miktarı da ölçülür ve enjeksiyon beynine bildirilir. Enjeksiyon beyni : Fiziksel büyüklükleri, elektriksel olarak değerlendiren, baskılı devre kurulmuş elektronik parçalardan oluşan bir elemandır. Emilen havanın içerisine püskürtülecek yakıt miktarına; Egsoz gazi bilgisi, Soğutma suyu sıcaklığı, Emilen hava sıcaklığı, 5

6 Her motor tipi için ayrı enjeksiyon beyni imal edilir ve imalatta beyin kartografisi olarak isimlendirilen bilgi girişleri (parametre çarpanları) enjeksiyon beynine işlenmiştir. ENJEKSİYON SİSTEMİNİN ÇEŞİTLERİ Elektronik enjeksiyon sistemlerinde, vakum yolu ile silindirlere hava emilir. Yakıt ise ; Hava emme manifoldunda iken enjektör (veya enjektörler) yardımı ile püskürtülür. Karbüratörlü sisteme göre avantajları : Ne kadar yakıt püskürtüleceği sadece vakuma bağlı olmayıp, dikkate alınan daha başka kriterler de bulunmasıdır. Böylece, karışımın nasıl ( Zengin- fakir) olacağı kontrol altına alınır. Püskürtme Çeşitleri : A Mekanik Püskürtme B Elektronik Kumandalı Püskürtme 1 Tek Noktalı Enjeksiyon Sistemi 2 Çok Noktalı Enjeksiyon Sistemi * Eş zamanlı püskürtme * Sıra tip püskürtme * Yarı sıralı püskürtme 3- Direkt Enjeksiyon Sistemleri 6

7 Püskürtme Sistemlerinin Sınıflandırılması Püskürtme Sistemlerinin Sınıflandırılması Emme Manifolduna Püskürtme Direkt Püskürtme 7

8 dmeeq 7qdWWs NAgRg Çok nokta enjeksiyon i04vi 8

9 Püskürtme Sistemlerinin Sınıflandırılması Yakıt püskürtme, sürekli yada aralıklı (kesikli) olarak yapılabilir. Sürekli püskürtmede açık enjektör kullanılır. Püskürtmenin yaklaşık ¾ ü supap kapalı iken yapılır. Hava ile yakıt silindire girmeden önce emme kanalında homojen bir şekilde karıştığından püskürtme basıncı ve demeti bu tip püskürtme sistemlerinde fazla önem taşımaz. Püskürtme zamanını kontrol gerekmediğinden sistem basit ve ucuzdur. Kesikli püskürtme yapan sistemlerde püskürtme supap açıkken yapılabildiği gibi kapalıyken de yapılabilir. Yakıt püskürtme miktarları enjektörlerin açık kalma süreleri belirlenerek ayarlanır. Tek Nokta Yakıt Püskürtme Tek nokta püskürtme, elektromanyetik enjektörlü elektronik kontrollü püskürtme ünitesinin gaz kelebeği üzerine yerleştirilmesiyle oluşur. Bu enjektör yakıtı emme manifolduna kesintili tipte püskürtür. Mono-Jetronic, Bosch tek nokta püskürtme sisteminin adıdır. Çok nokta püskürtme, bu amaçları sağlayacak şekilde ideal başlama noktalarını sağlar. Çok nokta püskürtme sistemi her silindirin emme valfine yakıtı direkt püskürtecek ayrı enjektörler kullanır. Bu dizayna örnekler KE-Jetronic ve L- Jetronic ve bunların değişik konfigürasyonları verilebilir. 9

10 Tek Noktalı Püskürtme Sistemleri (S P I) PÜSKÜRTME ÇEŞİTLERİ Not: Motor devri 1200 d/d. nın üzerinde iken ayak gaz pedalından çekilirse, devir 1200 d/d. ya düşünceye kadar enjektörler püskürtme yapmaz, hem çevre kirliliğini önler, hem de yakıt tasarrufu sağlar. 10

11 Eş Zamanlı: Bu tip püskürtmede, tüm enjektörler aynı anda açılıp aynı anda kapanırlar. Her bir silindir için yakıt buharlaşma zamanı farklıdır. Etkili bir karışım teşkili oluşturabilmek ve yanma için gerekli olan yakıt miktarı iki kısımda püskürtülür. Krankın bir turunda yakıtın yarısı diğer turunda kalan yarısı püskürtülür. Bu tip püskürtme sisteminde püskürtme zamanı değiştirilemez. 11

12 Grup püskürtme: Enjektörler grup halinde püskürtürler. Krank milinin bir turunda, çevrim için gerekli olan yakıtın tamamı gruplardan biri tarafından püskürtülür. Diğer turunda da diğer grup çevrim için gerekli olan yakıtın tamamını püskürtür. Bu tip püskürtme formunda, motorun çalışma noktasının fonksiyonu olarak püskürtme başlangıcı seçilebilir. Yakıtın buharlaşması için gerekli zaman her bir silindir için ayrıdır. Sıralı tip püskürtme (SEFI): Yakıt bu tip püskürtmede her bir silindir için bağımsız olarak ve ateşleme sırasına göre püskürtülür. Püskürtme süresi ve püskürtmenin başlangıcı tüm silindirler için aynıdır. Püskürtme başlangıcı serbest olarak programlanabilir ve motorun çalışma şartlarına adapte edilebilir. 12

13 Benzin Püskürtmede Yük Ayarı ve Karışım Teşkili Karbürasyon sisteminde olduğu gibi benzin püskürtme sistemiyle karışım teşkilinde de güç ayarı silindire giren hava miktarını değiştiren gaz kelebeği yardımıyla sağlanır. İstenilen çalışma şartına uygun yakıt sevki ise elektronik yada mekanik olarak gerçeklenir. Yük ayarı için; 1. Motora giren hava debisi; Motorun çalıştırıldığı şarta bağlı olarak değişen değerlerde karışım oranının sağlanması zorunludur. Bu nedenle herhangi bir çalışma şartı için sadece silindire giden hava miktarını değiştirerek motor gücünü kontrol etmek uygun değildir. Silindire giren hava miktarıyla birlikte püskürtülen yakıt miktarının da değiştirilmesi zorunludur. Bu şartlar altında regülasyon sistemi; değişen hava miktarına uygun olarak yakıt miktarını değiştirmek ve ayrıca çalışma şartının gerektirdiği karışım oranını sağlamak görevlerini yerine getirmelidir. Benzin Püskürtmede Yük Ayarı ve Karışım Teşkili 2. Manifold Basıncı: Silindire giren hava miktarını ayarlayan gaz kelebeğinin konumuna bağlı olarak, kelebekle silindirler arasındaki emme sisteminin basıncı değişir. Emme manifoldundaki basınç değişimi giren hava miktarını etkileyeceğinden püskürtülen yakıt miktarının da uygun olarak değişimini sağlayabilmek için, manifold basıncı yakıt sistemine kumanda ettirilir. 3. Emme Havası Sıcaklığı: Silindire giren hava miktarı, havanın sıcaklığından da etkileneceği için, manifold basıncının yanında, manifoldtan geçen havanın sıcaklık değişimi de yakıt sistemine etki ettirilerek her bir çevrimde püskürtülmesi gereken yakıt miktarı ayarlanır. 13

14 Benzin Püskürtmede Yük Ayarı ve Karışım Teşkili Benzin püskürtme sistemlerinde, ilk harekete geçirmede, tam yükte çalışmada, boşta çalışmada ve motorun ivmelenmesinde gerekli olan karışım oranlarının sağlanabilmesi için yukarda belirtilen, silindire girişteki havanın basınç ve sıcaklığı, motor soğutma suyunun sıcaklığı, motorun çalıştırıldığı devir sayısı gibi çalışma şartlarına bağlı değişen parametrelerin değişim oranlarından yararlanılır. Belirtilen çalışma şartlarında gerekli karışım oranları bazı sistemlerde tek enjektörle gerçeklenirken, bazılarında ise ikinci bir enjektörün uygun zamanlarda devreye girmesi veya çıkarılmasıyla sağlanmaktadır. Elektronik Kontrollü Yakıt Püskürtme Elektronik kontrollü püskürtme sistemleri motorun çalışma şartlarını tespit etmede çeşitli sensörlerden bilgi alır. Püskürtme sistemi; yakıt besleme sistemi, sensörler, aktüatörler ve elektronik kontrol ünitesinden oluşur. Yakıt besleme sistemi; elektrik yakıt pompası, yakıt filtresi, basınç regülatörü, soğukta ilk hareket enjektörü ve yakıt pompasını kontrol rölesinden oluşur. Hava akış sensörü, kontrol ünitesini içeri giren hava hacminden elde edilen bilgilerle destekler. Ölçüm sensörleri yakıt dağıtımı için gereken bütün değerleri belirler ve bunları kontrol ünitesine yollar. EKÜ; havahacmi, sıcaklığı, gaz kelebeği pozisyonu, motor hareket ve çalışma hızının bilgilerini toplar. Bu bilgiler işleme tutulur ve püskürtme periyodunun uzunluğu hesaplanır ve enjektörlere elektrik sinyali olarak yollanır. 14

15 Enj. Sistemlerine Genel Bakış K - JETRONİK 1. Yakıt deposu 2. Elektro yakıt pompası 3. Yakıt tutucusu 4. Yakıt filtresi 5. Isıtma regülatörü 6. Enjektör 7. Emme manifoldu 8. Soğ.ilk hareket enjektörü 9. a. Yakıt miktarı,b. Sistem basınç regül. Dağıtıcısı 10.Hava miktar ölçeri, 10b.Hava klapesi 11. Açma ventili 12. Lambda sondası 13.Termik zaman şalteri 14. Distribütör 15.Ek hava iticisi 16. Gaz kelebeği şalteri 17. Ana röleler 18. Kumanda beyni 19. Kontak anahtarı 20. Batarya 15

16 K-Jetronik Yakıt Enjeksiyon Sistemi Bu sistemde yakıt, bütün enjektörlerden sürekli ve düzenli olarak emme manifoldu kanalına ve emme supabı arkasına püskürtülür. Püskürtülen yakıtın miktarı motorun emdiği havanın miktarına bağlıdır. Karışım kontrol ünitesi, motorun emdiği havayı ölçer ve silindirlere uygun miktarda yakıt püskürterek karışım oranını istenilen değerde tutar. Karışım oranının sürekli olarak kontrol altında tutulması, bütü çalışma koşullarında motordan en yüksek performansın, en iyi yakıt ekonomisinin elde edilmesini ve egzoz emisyonunun düşük olmasını sağlar. K-Jetronik mekanik ve hidrolik kontrollü bir püskürtme sistemidir. Sistemde yanma için gerekli olan yakıt miktarı, giren hava miktarının fonksiyonu olarak mekanik bir plancer tarafından ölçülür ve açık tip bir enjektörden sürekli olarak püskürtme yapılır. Püskürtülen yakıt miktarını enjektör basıncı belirler. K-Jetronik püskürtme sistemleri arasında mekani olarak püskürtme yapan orijinal bir tasarımdır. KE - JETRONİK 1.Yakıt deposu 2. Elektro yakıt pompası 3. Yakıt tutucusu 4. Yakıt filtresi 5. Sistem basınç regülatörü 6. Enjektör 7. Soğukta ilk hareket enjektörü 8. Yakıt miktarı dağıtıcısı 9. Lambda sondası 10. Termik zaman şalteri 11. Motor sıcaklık sensörü 12. Distribütör 13. Ek hava iticisi 14. Gaz kelebeği potansiyometresi 15. Hava miktar ölçeri 16.Motor 17. Kontrol rölesi 18. ECU 19. Kontak anahtarı 20.Batarya 16

17 KE-Jetronik Yakıt Enjeksiyon Sistemi KE-Jetroniğin sistem dizaynı temel olarak K-Jetronik ile aynıdır. K-Jetronikten en önemli farkı, emisyon kontrolü ve yakıt ekonomisindeki yetersizlikleri giderebilmek için karışım kontrolünün elektronik olarak yapılmasıdır. Karışım kontrolü elektro hidrolik bir basınç aktüatörü vasıtasıyla yapılır. Elektro hidrolik basınç aktüatörü yakıt distribütörüne monte edilmiştir. Değişik çalışma koşullarında, karışım teşkilinin daha iyi olması için sisteme lamda sensörü eklenmiştir. Bu şekilde, stokiometrik şartlarda karışım oluşturularak egzoz emisyonları ve yakıt ekonomisi en aza indirilmektedir. L - JETRONİK 1.Yakıt deposu, 2. Elektro yakıt pompası 3. Yakıt filtresi, 4. Yakıt dağıtım borusu, 5.Basınç regülatörü, 6. ECU 7.Enjektör 8. Soğukta ilk har. enjektörü 9. Rölanti devir ayar, 10. Gaz kelebeği şalteri vidası 11. Gaz kelebeği 12. Hava miktar ölçeri 13. Röleler, 14. Lambda sondası 15. Motor sıcaklık sensörü 16. Termik zaman şalteri 17. Distribütör 18. Ek hava iticisi 19. Rölanti karış. ayar vidası 20. Batarya 21. Kontak anahtarı 17

18 L-Jetronik Yakıt Enjeksiyon Sistemi L-Jetronik aralıklı olarak emme kanalına püskürtme yapan bir yakıt püskürtme sistemidir. Silindirlere püskürtülecek yakıt miktarı K-jetronikte olduğu gibi, motorun emdiği hava miktarına göre ve motor çalışma şartlarına da en uygun olacak şekilde kesin olarak belirlenir. Sistemde ölçülen ana değişkenlerden olan hava miktarı, klapeli tip bir hava akış ölçer tarafından elektronik olarak ölçülür. Emilen hava klepiyi hareket ettirir ve klape ile aynı eksen üzerinde bağlı olan bir potansiyometre, emme havasının hacmini bir elektrik sinyaline çevirerek EKÜ ye gönderir. Sistemde KE-Jetronikte olduğu gibi karışım ayarının optimum ve kirletici emisyonların minimum olması için lamda kontrolü yapılmaktadır. D- JETRONİK 1. ECU 2. Enjektör 3. Emme basıncı vericisi 4. Motor sıcaklık sensörü 5. Termik zaman şalteri 6. İlk hareket enjektörü 7. Elektro yakıt pompası 8. Yakıt filtresi 9. Basınç regülatörü 10. Ek hava iticisi 11. Gaz kelebeği şalteri 12. Distribütör ve püskürtme sinyali vericisi 18

19 D-Jetronik Yakıt Enjeksiyon Sistemi D-Jetronik, hız yoğunluk esaslı bir sistemdir. Yani hava debisi ölçümü yerine motor devir sayısı, emme manifoldu sıcaklığı, basıncı ölçülerek, hava yoğunluğu ve debisi ECU tarafından hesaplanır. Kam milinin her devrinde enjektörler bir defa püskürtme yapar. Diğer fonksiyonlar L-Jetronik ile aynıdır. Motronik motor yönetimi Motronik sistemler, L-Jetronik püskürtme sistemi ve avans haritalı elektronik ateşleme sistemlerinin birleştirilmesiyle oluşmuş tek bir EKÜ den kontrol edilen elektronik ateşleme ve yakıt püskürtme sistemidir. Sistemlerin birlikte kontrolü, maksimum verim ve tork için optimizasyon ilkesine dayanır. Motronikte sistemlerde verim ve güç artışı daha yüksek ve yakıt sarfiyatı da diğer sistemlere göre daha düşüktür. Motronik sistemlerin kullanılmasıyla birlikte motorlarda vuruntu kontrolüde yapılmaya başlanmıştır. Günümüzde tüm püskürtme sistemleri motronik siteme göre kontrol edilmektedir. 19

20 M-Motronik M-Motronik M-Motronik, emme kanalına püskürtme sistemi için gerekli olan tüm komponentleri bünyesinde barındırır. Püskürtülecek yakıt miktarı hava miktarına göre ayarlanır. Motor yükünün belirlenmesinde jetronik sistemlerde kullanılan değişik sensörler kullanılabilir. M-Motronik sisteminin kontrol merkezi Elektronik Kontrol Ünitesidir. EKÜ çalışma şartlarına göre, karışım teşkilini ve uygun ateşleme avansını, tüm sensörlerden gelen verileri işleyerek, motor performansı ve emisyon regülasyonlarını da dikkate alarak oluşturur. Motronik sitemin gelişimine bakıldığında farklı jenerasyonların M1, M3, M7 gibi kodlarla gittiği görülür. Bu jenerasyonlarda kontrol sistemi aynı fakat EKü üzerindeki donanımda kullanılan mikro denetleyici ailesinin ve çıkış kademesindeki modüllerin chip setleri farklıdır. Aslında donanım değişiklikleri motor üretici firmaların gereksinimindeki farlılıktan doğmaktadır. 20

21 ME-Motronik ME-Motroniğin temel yapısı motronik sistemle aynı olmasına karşın, M-Motronikle arasındaki önemli farklar, üzerine elektronik kontrollü bir gaz kelebeğinin olması ve motorun çalışma şartlarına uygun en yüksek tork u sağlayacak şekilde kontrol yapmasıdır. Sistemde gaz pedalı ile gaz kelebeği arasında bağlantıyı sağlayan herhangi bir tel yada bağlantı yoktur. Gaz pedalı üzerinde bulunan bir potansiyometre pedala basılma miktarını EKÜ ye bildirir ve EKÜ de gerekli olan torka en uygun durumu, gaz kelebeğine bağlı bir servo motoru kumanda ederek gaz kelebeğine gerekli müdahaleyi yapar ve motordan beklenilen tork un alınmasını sağlar. ME-Motronik ME-Motronik sistemin ilk versiyonlarında, EKÜ nün motor performans kontrolü ve diğer kontroller için gerekli olan tüm fonksiyonları yerine getirebilmesi için iki mikro denetleyici kullanılmaktaydı. Daha sonra 1998 yılında yeni bir motronik jenerasyonu piyasaya sürüldü. Bu ME7 tipiydi. ME7 tüm motor fonksiyonlarını tek bir mikro denetleyicide toplamıştı. ME7 de kullanılan mikro denetleyici 16 bitlik bir işlemciydi. 21

22 MED-Motronik Direkt Enjeksiyonlu Sistemler Motorun en büyük özelliği fakir karışımla çalışması ve bunu yaparken de zengin karışımla çalışan motorlarla aynı performansı sergilemesidir. 22

23 Direkt Enjeksiyonlu Sistemler GDI teknolojili motorlar, 4 zamanlı benzinli motorlar olup, klasik benzinli motorlardan farkı yakıt silindire doğrudan ve çok hassas bir zamanlama ile püskürtülmekte, kayıplar ve verim düşüşü önlenmektedir. Normal bir motorda silindirin içine yakıt yaklaşık 3,5 bar basınçla püskürtülürken, bu motorda püskürtme basıncı bar arasında değişmekte, daha iyi bir yanma sağlamaktadır. GDI motorun avantajları; Yüksek performans, Düşük NOx, Daha az benzin tüketimi, Düşük CO2 çıkışlıdır. Sistemin Çalışması Dik şekilde dizayn edilmiş emme boruları vasıtasıyla aşağıya doğru güçlü bir akım oluşturur ve bu sayede yakıt enjeksiyonu en iyi şekilde gerçekleştirilir. Özel bir şekle sahip piston başı sayesinde, silindirin içinde dikey bir hava hareketi oluşturulur. Sıkıştırma zamanının sonuna doğru püskürtülen yakıt, yüksek basınçlı, döndürme hareketi sağlayan enjektörler ile yoğun bir sis gibi atomize edilir. Bu sis şeklindeki hava yakıt karışımı silindirin içinde döndürülür ve verimli bir şekilde katmanlaştırılmış olarak ateşlenir. 23

24 Sistemin Çalışması Bu sayede genel olarak çok fakir bir hava/yakıt karışımı ile düzenli bir yanma sağlanır. Silindirin içinde ateşlemeden önce katmanlar halindeki hava/yakıt karışımında, bujinin yakınında en zengin karışım (yakıt oranı yüksek) katmanı yer alırken, bujiden en uzakta en fakir karışım (yakıt oranı düşük) yer alır. Bu sayede ateşlemenin gerçekleştirilebilmesi için yeterince zengin bir karışım sadece silindirin bir bölümünde oluşturulmuş olur ve yakıt tüketimi azaltılır. BENZİN ENJ. MEGEP 2 ELEKTRONİK ENJEKSİYON BEYNİ VE İLGİLİ PARÇALAR Enjeksiyon beyni; Sensörlerin ölçmüş olduğu fiziksel büyüklükleri (Sıcaklık, Basınç, Hız, vs parametrelerini) elektriksel olarak değerlendiren ve bu bilgiler doğrultusunda ilgili parçalara kumanda eden bir elemandır. Beyine gelen bilgilerden bazıları zorunludur, gelmez ise motor çalışmaz, bazı bilgiler ise motorun düzenli çalışması için gereklidir. Eğer bu bilgiler gelmez ise beyin (mode - degrade) denilen geçici arıza konumu olarak algılar, motor çalışır, fakat düzensizdir. Beyine gelen değişik motor parametreleri ile ; Alınan bilgilerle ateşleme avansını düzenler. Enjektörün açılma süresini ayarlar. 24

25 ENJEKSİYON BEYNİNİN ATEŞLEME ÜZERİNDEKİ ETKİSİ NOT: Enjeksiyon beyni VURUNTU DEDEKTÖRÜ nden gelen sinyalleri dikkate alarak her devir için motoru uygun olan en yüksek avans değerinde çalıştırır. 25

26 NOT: Bu iki bilgiden herhangi birisi olmadığı takdirde motor çalıştırılmaz. Enjeksiyon Beyni imal edilirken Kartografi denilen bu bilgiler entegreye kaydedilir. Beyin daha sonraki çalışmalarında bu bilgileri referans kabul ederek düzenleme yapar. YAKIT DEVRESİ ELEMANLARI Yakıt deposu Elektrikli yakıt pompası Yakıt amortisörü Yakıt filtresi Enjektör rampası Enjektörler Yakıt basınç regülatörü 26

27 1- YAKIT DEPOSU Depo içinde paslanma olmaması, Hafif olması Maliyetinin daha.düşük olması Dışardan gelecek darbelere karşı daha esnek olması için plastikten yapılmıştır. 2- ELEKTRİKLİ YAKIT POMPASI GÖREVİ : Yakıtı basınç altında enjektörlere göndermektir. Yakıt devresi basıncının sürekli olarak uygun seviyede kalması için pompa debisinin motorun sarfettiği azami yakıt miktarından daha fazla olması gerekir. Yakıtın fazlası basınç regülatörü üzerinden depoya geri gönderilir. 27

28 YAKIT POMPASI KESİTİ 1. EMME 2. EMNİYET SUPABI 3. POMPA 4. ELEKTRİK MOTORU ENDÜVİSİ 5. TEK YÖNLÜ KLAPE 6. BASMA YAKIT FİLTRESİ Yakıt pompasından sonra gelen eleman filtredir. Özel yapılmış kağıt filtre özelliği taşır. Ortalama olarak her km' de değiştirilmesi gerekir. Tıkanması durumunda araç çekiş performansının düşmesine ve motorun fakir çalışmasına sebebiyet verir. 1 Yakıt Filtresi 2 Elektrikli Yakıt Pompası 3 Yakıt Basınç Amortisörü 28

29 ENJEKTÖR RAMPASI Yakıt filtreden geçtikten sonra enjektörlerin bağlı bulunduğu rampaya gelir. Enjektörler rampadaki basınçlı yakıt ile beslenir. Rampa çıkışında ise yakıt basınç regülatörü bulunur. Bazı tip rampaların üzerinde regülatör ve amortisör birlikte bulunabilir. Çalışma basınçları farklı olabilir. Motor tipine göre değişir. Çok noktalı sistemlerde 2.5 ve 3 bar olarak 2 tip vardır. 1 Enjektör 2 Rampa 3 Yakıt Basınç Regülatörü YAKIT BASINÇ REGÜLATÖRÜ Enjektör çalışma basıncının sabit tutulması gerekir. Çünkü, enjektörün 1 ms açıldığı zaman ne kadar yakıt püskürteceği beyin kartografisinde kayıtlıdır. Enjektörün bulunduğu rampanın basıncı araç çalışma şartlarına bağlıdır. Fakat enjektör çalışma basıncı sabittir. 1 Yakıt Girişi 2 Depoya Dönüş 3 Supap Taşıyıcı 4 Diyafram 5 Yay 6 Emme Manifoldu Vakumu 7 Supab 29

30 YAKIT BASINÇ AMORTİSÖRÜ Yakıt devresi üzerinde bulunan bir elemandır. Bazı tiplerde benzin filtresi yakınında, bazılarında ise enjektör rampası üzerinde bulunabilir. Görevi: Yakıt Pompası aracılığı ile basılan yakıt, devrede titreşimler oluşturur. Bu durum sabit bağlı (enjektör rampa, regülatör gibi) elemanların titreşimine ve bağlantı yerlerinin (Civata," O " Ring. v.s.) yıpranmasına sebebiyet verir. Ayrıca rampa üzerine yerleştirilmiş olan amortisörler test anında sökülerek özel aletler; yardımı ile rampa basıncı ölçülebilir. ENJEKTÖRLER Elektromanyetik yapıya sahiptir. Enjektör gövdesinde bir bobin ve içinde bir nüve (enjektör iğnesi bulunmaktadır.) Bobin enerjilenirse, nüve çekilir ve rampadaki basınçlı yakıt püskürtülür, püskürtme noktası 1 veya daha fazla olabilir (Enjektör debisine bağlı) Enjektörler rampa üzerine yerleştirilmiştir. İki farklı yapıya sahiptir. 1- Enjektör İğnesi 2- Nüve 3 Bobin 4 Soket Bağlantısı 5 Filtre 6/7 - O Ring 30

31 Enjektörün Çalışması : Enjeksiyon beynine gelen bilgiler doğrultusunda beyin enjektörün ne kadar süre enerjilenmesi ( açık kalması) gerektiğine karar verir. Enjektörler 12 V gerilim ile çalışırlar. Şase ise beyin tarafından sağlanır. Beyin Milisaniye ( ms ) cinsinden enjektörlerin şasesini verir, ve enjektörler çalışır. Enjektör püskürme çapı ve çalışma basıncı sabit olduğuna göre, Enjeksiyon beyni, kaç milisaniye şase verirse ne kadar yakıt püskürteceğini hesap eder. ( Debimetre Bilgisi) Enjektörün enerjisi kesilince enjektör içindeki yay yardımı ile iğne tekrar yerine gelir, iğnenin hiç yakıt sızdırmaması gerekir, aksi halde zengin karışıma sebebiyet verir. Bu durumu tespit etmek için değişik testler vardır. Enjektörler her sökülüp takılmada "O ring" denilen sızdırmazlık contalarının değiştirilmesi gerekir. Enjektörlerin üzerinde ayrıca filtreler bulunmaktadır. Çok noktalı sistemlerde enjektörler emme supapı üzerine, tek noktalılarda gaz kelebeğinin üzerine püskürtme yapar. Çok Noktalı Sistemde Enjektör Emme Supabı Üzerine Püskürtme Yapar 31

32 ENJEKSİYON BEYNİNE BİLGİ VEREN ELEMANLAR 1 ) MANYETİK TUTUCU (DEVİR SENSÖRÜ) Üst ölü nokta bilgisi Motor devir bilgisi Yapısı: Çok ince sarım bir bobin, ince çubuk şeklinde sabit mıknatısın etrafına sarılmış ve üzeri plastikle kaplanmıştır. Dış manyetik alan değişimlerinden etkilenerek (mv) milivolt cinsinden gerilim üretir. Üretilen gerilim alternatif özellik taşır. Manyetik tutucu Volan Dişlisi MUTLAK BASINÇ KAVRAMI Mutlak Basınç Nedir : Atmosfer basıncı ( Ortam basıncı) 1 Bar 'dır. Atmosfer Basıncına ilave edilecek 1 Bar'lık vakum değeri ile elde edilen basınç değerine ise Mutlak Basınç denir. Barometre ile ölçülen Bağıl Basınç değerinin üzerine vakum değeri eklenerek bulunur. 32

33 MUTLAK BASINÇ KAPTÖRÜ Kontak açık iken Atmosfer Basıncını, motor çalıştıktan sonra ise emme manifoldu basınç veya vakumunu ölçerek enjeksiyon beyine elektriksel olarak bildiren bir elemandır. Elektronik Beyin ise bu bilgi ile emilen hava miktarını algılar, buna göre enjektörün açılma süresini ayarlar. Motor çalışmaz iken emme manifoldunda Atmosfer basıncı vardır. HAVA SICAKLIK KAPTÖRÜ Emme-manifolduna alınan havanın sıcaklığını enjeksiyon beynine bildiren parçadır. Havanın ısı değerine göre direnci değişen bir elemandır.(termistör). Hava sıcaklık değeri azaldığı zaman yoğunluğu artar, enjeksiyon beyni hava / yakıt oranını düzenlemek için yakıt miktarını artırır. Beyine hava sıcaklık bilgisi gelmez ise, hava sıcaklığını 20 C kabul eder 33

34 SU SICAKLIK SENSÖRÜ Motor soğutma suyu devresi üzerine yerleştirilmiş olan kaptörün direnci su sıcaklığına göre değişir ( Termistör). Bu bilgi enjeksiyon beynine iletilir. Beyin bu bilgi yardımı ile yakıt miktarını, avans ayarını ve rolanti devrini düzenler. Kaptör arızalı ise, beyin motor soğutma suyunu 90 C kabul eder. AKÜ GERİLİM BİLGİSİ Marş anında akü geriliminin beyin tarafından bilinmesi gerekir. 1) Motorun çalışmasına karar vermek için gereklidir. Eğer akü gerilimi 10,5 Volt' un altına düşerse.motor çalışmayabilir. Çünkü ;Enjeksiyon Beyni bir çok entegrenin bir araya getirilmesi ile oluşturulmuştur. Entegrelerin normal çalışma gerilimi ise V' tur. 34

35 Akü besleme gerimi 10.5 Volt'un altına düşerse şekilde görüldüğü gibi entegre kararsız bölgede çalışma durumunda olacaktır. Bu nedenle motor çalışmayabilir. 2) Enjektör açılma süresinin düzenlenmesi için gereklidir. Enjektör içerisinde bulunan bobinin açılma değeri uygulanan gerilim ile orantılıdır. Eğer akü veya besleme gerilimi düşük olursa daha geç açılma olacak ve püskürtülen yakıt miktarı oranlı olmayacaktır. Beyin, akü gerilim bilgisine göre bu düzenlemeyi yapar. Enjektörlerin açık kalma süresi mili saniye cinsindendir ve gerilim değişiklikleri, çok kısa olan bu zaman dilimini etkiler. Gerilim düşük olursa enjektörlerin açık kalma süresi de artar. GAZ KELEBEĞİ POTANSİYOMETRESİ Gaz kelebek miline direk bağlı olan bu parça kelebek aralığına göre hareket eder, ve bu açıklığı potansiyometre yardımı ile enjeksiyon beynine iletir. Enjeksiyon beyni gaz kelebek açısını, elektriksel olarak algılayabilmesi için 256 eşit aralıkla taksimatlandırılmıştır. Potansiyometre nin arızalı olması durumunda ise ; Enjeksiyon beyni 256 / 2 = 128 değerinde ( Orta nokta ) kabul eder. Motor çalışır, fakat performans düşüktür. GAZ KELEBEK POTANSİYOMETRESİ ÇALIŞMA ARALIKLARI 35

36 GAZ PEDALI ALGILAYICISI A- GÖREVİ Pedal pozisyon algılayıcısı gaz pedalına bağlıdır. Algılayıcı: sürücü isteğini kaydeder. Bu bilgiden hareketle hesaplayıcı enjekte edilecek yakıt debisini belirler. MARŞ BİLGİSİ Enjeksiyon beyninin marş yapıldığı anı bilmesi gerekir. Kontak anahtarı marş konumuna getirildiği anda (marş motoru ) dönerken, bir bağlantı ile beyine bilgi verilir. Bu anda zengin karışıma ihtiyaç vardır. Bu nedenle marş anında, enjektörlerin her krank turunda bir kez püskürtmesi sağlanarak ilk tutuşma kolaylaştırılır. ( Normal olarak iki krank turunda bir püskürtme yapılır.) Çünkü ilk çalışma anında motor genellikle soğuk durumdadır ve bu sistem sanki jigle mekanizması görevi yapıyormuş gibi düşünülebilir. (Bazı tip motorlar, marş anında su sıcaklık bilgisine göre yakıt enjeksiyonu yapar) Bu bilgi gelmez ise aracın ilk çalışmasında zorluk olabilir. Bazı tip araçlarda marş anında pistonlar 5-6 kez Ü.Ö.N 'ya geldiği halde motor çalışmaz ise,boğulmayı Önlemek için yakıt enjeksiyonu kesilir. (Tek noktalılarda) 36

37 ARAÇ HIZ BİLGİSİ Bu bilgi kilometre teli üzerine yerleştirilmiş, özel bir algılayıcı aracılığı ile enjeksiyon beynine iletir. Kilometre teli üzerine yerleştirilmiş kaptör (HED) telin her turunda bir çıkış sinyali üretir. Her sinyal tekerleğin bir tur dönmesi demektir. KLİMA İSTEK VE İZİN BİLGİSİ Klima kompresörünün çalışabilmesi için, ( klima çalıştırma anahtarı ile) klima isteği yapılır. Motorun o andaki yük durumu, müsait ise enjeksiyon beyni klima kompresörünün çalışmasına izin verir. Çünkü kompresör, motora ~ 5HP'lik bir yük ilave eder. Klima kompresörünün enjeksiyon beyni tarafından devre dışı bırakıldığı durumlar. Motor devri ve manifold vakumu yüksek; araç hızı düşük, (araç yokuş çıkarken) Araç hızı fazla (~ 180 km), araç spor kullanılmak istenirse, Soğutma suyu sıcaklğı 20 C nin altında veya 110 C üzerinde iken Marş anında, Motor devri 6500 d/d nın üzerinde iken (kompresör rulmanlarını güvenliği için) Araç seyir halinde iken, aniden gaz pedalına basıldığında, ( araç sollarken) 37

38 VURUNTU BİLGİSİ Vuruntu dedektörü adı verilen bir eleman tarafından algılanan vuruntu, enjeksiyon beyine iletilir, beyin gerekli avans düzenlemelerini bu bilgiye göre yapar. Vuruntu: Silindir içerisinde bujinin meydana getireceği ark tan önce, kendiliğinden oluşan tutuşma olayıdır. Vuruntunun sebepleri : Hatalı avans değeri Silindir içinde kurumların oluşması Benzinin oktan sayısı Uygun olmayan buji Motorun kötü soğutulması Sıkıştırma oranının bozuk olması Pistonun sıkıştırma anında oluşan erken ateşlemenin sebepleri olarak sayılabilen yukarıdaki açıklamalar o silindir için güç kaybına sebebiyet verirler. Bunu önlemek için ateşleme avansı değiştirilir. Benzin oktan sayısı düşük ise sıkıştırma anında, oluşan ısıdan benzin kendiliğinden tutuşur. Silindir içindeki kurumlar aşırı ısındığı zaman buji gibi ateşlemeye sebebiyet verirler. 38

39 OKSİJEN (LAMBDA) SONDASI Motorun egsoz devresi üzerine (katalizör öncesi) yerleştirilmiş bir elemandır. Egsoz gazı içerisindeki karbon monoksit / oksijen { CO / 02.) oranına göre gerilim üretir, enjeksiyon beynine bildirir. Beyin kartografisindeki değere (Dizayn edilirken kaydedilen bilgiler) göre karşılaştırma yapar, ve egsoz yapılan gazın zenginliğini ölçer. Fakir veya zengin olma durumuna göre enjektörün açık kalma süresini ayarlayarak ideal karışım oranını tutturmaya çalışır. Sondanın yapısı ve çalışması : 1- Seramik sonda elemanı 2- Egsoz Gazı elektrodu 3- Dış hava elektrodu 5- Gözenekli seramik 4 / 6 Sonda voltaj çıkışları Sondanın içerisinde, iki farklı maddeden yapılmış ve birbirine birleştirilmiş iki element vardır (Dış hava ve egsoz elektrodu) yapıları birbirinden farklı bir yüzeyi birbirine yapışmış diğer yüzeyleri ise farklı ortamlarda (hava ve egsoz gazı) bulunmaktadır. Birer yüzeyi farklı ortamda oluşan bu elektrodlar gerilim üretirler. İçinde bulunduğu ortam birbirinden ne kadar farklı olursa o kadar çok gerilim üretirler. ( mv arasında) ( Bazı tip sondalar ısıtıcılıdır.) Yani, sonda ortam havası ile egsoz gazındaki CO gazını karşılaştırır. 39

40 Sonda yüzeyi, zirkonuyum dioksit denilen gözenekli bir madde ile kaplanmıştır. Gözenek büyüklükleri, ısıya (250 C) bağlıdır. Sonda ısınınca yüzeyde bulunan kaplama maddesinin gözenekleri büyür. Egsozda iyonlaşan gazlar büyüyen gözeneklerden geçer, egsoz gazı elektrodu ile temas eder Sonda elektronlarının, birisi egsoz gazı içindeki maddelerle temas ederken, diğer sonda dış hava ile temas ettiği için ve elektrodların birer yüzeyleri de birbiri ile temas ettiği için gerilim üretilir, ve enjeksiyon beynine bildirilir. Beyinin kartografisinde; Yakıt/hava oranı 1 / 15 olduğu anda ( λ hava fazlalık katsayısı = 1 iken ) Sondanın 450 milivolt üreteceği kayıtlıdır. ( Referans Gerilim.) Eğer üretilen gerilim 450 mv. tan büyük ise karışım zengin, küçük ise karışım fakir anlamınadır. Bu sonuçlar doğrultusunda beyin, enjektör açılma zamanını ayarlar ve ideal karışım oranını tutturmaya çalışır. ENJEKTÖRLER Enjeksiyon beyni enjektörlerin ne kadar süre açık kalacağına karar verir. Enjektör püskürtme çapı ve rampa basıncı sabit olduğuna göre, beyin enjektörün ne kadar süre açık kalacağını hesap etmek için bazı bilgilerden yararlanır. * Soğutma suyu sıcaklık bilgisi (Jigle görevi) * Hava sıcaklık bilgisi (hava yoğunluğunun tespiti için) * Manifold vakum bilgisi (ideal karışım oranını ayarlayabilmek için) * Oksijen sonda bilgisi * Gaz kelebeği konum bilgisi Enjeksiyon beyni tüm bu bilgileri kullanarak yakıt püskürtme (enjektörlerin açık kalma)süresini ayarlar. Açık kalma süresi (Örnek: Çok noktalı enjeksiyona sahip bir motor için 2 milisaniye.) 40

41 ENJEKSİYON BEYNİNDEN BİLGİ ALAN PARÇALAR Diagnostik Priz : Enjeksiyon beyni ile test cihazı arasında bağlantı kurabilmek için kullanılan bir elemandır. Soket uçlarında 12 Volt bulunmaktadır. Ayrıca K ve L uçları enjeksiyon beyni bağlantı uçlarıdır. Aracın ekipman seviyesi yükseldikçe priz içerisindeki uç sayısı artar. Test cihazı, kontrol edilecek her beyin için ayrı bir çalışma frekansı gönderir ve bağlantı kurar. 41

42 Kanister Elektrovanası: Kanister; Araç dururken benzin deposunda buharlaşan yakıtı üzerinde toplayan, motor çalışıp, devir yükselince emme manifolduna geri veren sistemin adıdır. Böylece çevre kirliliğinin önlenmesine yardımcı olan bir sistemdir. AŞIRI BESLEME ( TURBO ) Turbo araçlarda, türbin devreye girdikten sonra emme manifold vakumu, atmosfer basıncının üzerine çıkar. Bu andan itibaren emme manifoldunda vakum değil basınç oluşur. Bu duruma aşırı besleme veya turbo adı verilir ve bu çalışma şekli enjeksiyon beyni tarafından algılanır. Türbün devre dışı iken manifold vakumu mb. devrede iken mb arasında değişebilir. Bu basınç değişikliği mutlak basınç kaptörü tarafından beyine bildirilir. 42

43 RÖLANTİ DÜZENLEME VANASI Görevi; Motor çalışırken PL ( Gaz pedalına basılı değil) bilgisi geldiği zaman motor devrinin rölantide kalmasını sağlar. Enjeksiyonlu araçlarda motor rolanti devrinden bahsederken soğutma suyu sıcaklığı ile birlikte düşünülmelidir. Su soğuk ise rölanti devri 1200 d/d ya kadar yükselebilir. 3u nedenle su sıcaklığı yükseldikçe motor devri olması gereken rolanti değerine düşer. Rolanti devri her araç için farklıdır. Gaz kelebeğinin olduğu boğaza paralel bir geçiş kanalı yapılmış ve vana bu devre üzerine yerleştirilmiştir. TEK NOKTA ENJEKSİYON SİSTEMİ Tek Nokta Enjeksiyon Kelebek Kutusu 1 Enjektör 2 - Hava Sıcaklık Kaptörü 3 - Gaz Kelebek potansiyometresi 4 - Yakıt Basınç Regülatöru 5 - Yakıt Giriş Borusu 6 - Yakıt Çıkış Borusu 7 Gaz Kelebeği 8 Rolanti Mikromotoru 43

44 Genellikle silindir hacmi ve motor çıkış gücü küçük olan araçlarda uygulanır. Tek noktalı enjeksiyon sisteminin yapısı daha sade ve maliyeti daha düşüktür. Enjeksiyon sisteminin çalışma mantığı aynıdır. Elektronik beyine gelen parametreler, (Hava-Su sıcaklığı., manifold vakumu, vuruntu v.s) değerlendirilir, bu doğrultuda karışım, rolanti ve ateşleme avans ayarı yine enjeksiyon beyni tarafından düzenlenir. 44

45 Enjektör : Sistemde 1 adet enjektör vardır. Enjektörün içerisinde bir bobin ve nüve (enjektör iğnesi) bulunur.bobin enerjilendiğinde, nüve bobin tarafından çekilir. Nüve kurs boyu ise 0,06 mm dir. Enjektör, marş anında zengin karışım oluşması için 4 ms açılır. Normal çalışmada açık kalma süresi daha azdır. Bu nedenle 4 ms açık kalan enjektörün enerjisi kesildiği zaman kapanmak ister fakat, kapanacağı anda, tekrar enerji gelir ve tekrar açılma durumundadır. (Açık kalma süresi motor devrine göre değişir.) Enjektör kesik kesik püskürtme yapar ( Milisaniye cinsinden ) fakat gözle bakıldığında devamlı püskürtme görülür. Püskürtme gaz kelebeğinin üzerine yapılır, hava filtresi sökülüp bakıldığı zaman püskürtme gözle izlenebilir. Küçük zerrecikler halinde gaz kelebeğinin üzerine çarpan yakıt, emme. manifolduna alınır.enjektör gaz kelebeğinin üzerinde olduğu için, enjektör ucunda vakum yoktur. Bu nedenle püskürtme basıncı sabittir ve genellikle Atmosfer basıncı ( - 1 bar) civarındadır. Enjektörün onarımı yoktur. Üzerinde bulunan filtre yardımı ile yakıt bir kez daha filtre edilir. Kirlenen enjektörlerin, özel cihazlarla temizlenmesi mümkündür. Yakıt Basınç Regülatörü Enjektör kelebek olduğu için atmosfer basıncına eşittir. Ayrıca sistemin çalışma basıncı 1 bar olduğu için atmosfer basıncına eşittir. Enjektör ucunda püskürtme basıncı 1 bardır ve değişmez. Bu nedenle yakıt basınç regülatörü ile emme manifoldu arasında hortum bağlantısı yoktur. Regülatörün içindeki diyafram atmosfere açıktır. 1 Diyafram 3 Yay 2 Supap Taşıyıcı 4 Atmosfere açık hava 45

46 Rolanti Mikromotoru Tek noktalı sistemde rolanti düzenlemesi bir mikromotor tarafından yapılır. Motor çalıştığı zaman direk olarak kelebek açıklığına kumanda eder. Motor içerisinde bulunan mikro kontaktan PL bilgisi elde edilir. Motor rolanti ayarı yaparken, motor bobini enerjilenir, motor döner, döndüğü zaman sonsuz vida ve üzerinde hareket eden kramayer dişli yardımı ile mil itilir ve kelebek miline bağlı mekanizma ile kelebek açıklığı değiştirilerek rolanti ayarı yapılır. 46

BURSA TEKNİK ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAKİNE LABORATUVAR DERSİ. Yakıt Püskürtme Sistemleri Deneyi

BURSA TEKNİK ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAKİNE LABORATUVAR DERSİ. Yakıt Püskürtme Sistemleri Deneyi BURSA TEKNİK ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAKİNE LABORATUVAR DERSİ Yakıt Püskürtme Sistemleri Deneyi Laboratuvar Tarihi: Laboratuvarı Yöneten: Laboratuvar Yeri: Laboratuvar Adı: Öğrencinin Adı-Soyadı

Detaylı

BENZİN PÜSKÜRTME SİSTEMLERİ. Doç. Dr. Vezir AYHAN

BENZİN PÜSKÜRTME SİSTEMLERİ. Doç. Dr. Vezir AYHAN BENZİN PÜSKÜRTME SİSTEMLERİ Doç. Dr. Vezir AYHAN Niçin Enjeksiyon Sistemi Teknolojinin çok hızlı bir şeklide gelişiminin, otomobil teknolojisini etkilememesi mümkün değildir. Çünkü teknolojinin gelişme

Detaylı

1. BENZİN PÜSKÜRTME SİSTEMLERİ

1. BENZİN PÜSKÜRTME SİSTEMLERİ 1. BENZİN PÜSKÜRTME SİSTEMLERİ Karbüratörün özellikle uçak motorları için uygun olmaması ve bazı sakıncalar yaratması benzinin püskürtme yoluyla havaya karıştırılması fikrini yaratmıştır. 1912 yılında

Detaylı

SAKARYA ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ

SAKARYA ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ 5. Soğutma Şekline Göre Hava soğutmalı motortar: Bu motorlarda, silindir yüzeylerindeki ince metal kanatçıklar vasıtasıyla ısı transferi yüzey alanı artırılır. Motor krank milinden hareket alan bir fan

Detaylı

4. ELEKTRONİK YAKIT SİSTEMLERİ

4. ELEKTRONİK YAKIT SİSTEMLERİ 4. ELEKTRONİK YAKIT SİSTEMLERİ Elektroniğin ve bu arada bilgisayarların gelişmesi ile son yıllarda elektronik bilgisayar kontrollü yakıt enjeksiyon sistemleri ortaya çıkmış ve hızla gelişmişlerdir. Bugün

Detaylı

İçten yanmalı motorlarda temel kavramlarının açıklanması Benzinli ve dizel motorların çalışma prensiplerinin anlatılması

İçten yanmalı motorlarda temel kavramlarının açıklanması Benzinli ve dizel motorların çalışma prensiplerinin anlatılması Sakarya 2010 İçten yanmalı motorlarda temel kavramlarının açıklanması Benzinli ve dizel motorların çalışma prensiplerinin anlatılması Temel Kavramlar Basınç; Birim yüzeye etki eden kuvvettir. Birimi :bar,atm,kg/cm2

Detaylı

T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI MEGEP (MESLEKÎ EĞİTİM VE ÖĞRETİM SİSTEMİNİN GÜÇLENDİRİLMESİ PROJESİ) MOTORLU TEKNOLOJİSİ ALANI

T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI MEGEP (MESLEKÎ EĞİTİM VE ÖĞRETİM SİSTEMİNİN GÜÇLENDİRİLMESİ PROJESİ) MOTORLU TEKNOLOJİSİ ALANI T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI MEGEP (MESLEKÎ EĞİTİM VE ÖĞRETİM SİSTEMİNİN GÜÇLENDİRİLMESİ PROJESİ) MOTORLU TEKNOLOJİSİ ALANI BENZİNLİ MOTORLARIN YAKIT VE ATEŞLEME SİSTEMLERİ 2 ANKARA 2006 Milli Eğitim Bakanlığı

Detaylı

Motor ve çevresi 17B BENZİN ENJEKSİYONU

Motor ve çevresi 17B BENZİN ENJEKSİYONU Motor ve çevresi Injection EMS 31.32 Teşhis - Arıza bulma cetveli. - 2 Teşhis - Komutların yorumlanması. - 8 Teşhis - Müşteri şikayetleri. - 10 Teşhis - Parametrelerin yorumlanması. - 11 Teşhis - Komutların

Detaylı

Soru 5) Pistonun, silindir içersinde iki ölü nokta arasında yaptığı tek bir harekete ne denir? a) Çevrim b) Vakum c) Basma d) Zaman

Soru 5) Pistonun, silindir içersinde iki ölü nokta arasında yaptığı tek bir harekete ne denir? a) Çevrim b) Vakum c) Basma d) Zaman Soru 1) Pistonun silindir içersinde yön değiştirmek üzere bir an durakladığı yere ne ad verilir? a) Silindir başı b) Silindir eteği c) Ölü nokta d) Piston durağı Soru 4) Silindir hacmi aşağıdakilerden

Detaylı

BENZİN MOTORLARI. (Ref. e_makaleleri, Rafineri Prosesleri)

BENZİN MOTORLARI. (Ref. e_makaleleri, Rafineri Prosesleri) BENZİN MOTORLARI (Ref. e_makaleleri, Rafineri Prosesleri) Bir benzin (veya dizel) motorunun görevi yakıtı hareket haline dönüştürmektir. Bunun en kolay yolu yakıtı motor içinde yakmaktır; yanma motorun

Detaylı

Temel Motor Teknolojisi

Temel Motor Teknolojisi Temel Motor Teknolojisi İçerik Otomotiv Tarihçesi Otto Motorlarda 4 Zaman Krank Mili Kam Mili Lambda Vuruntu Motor Yerleşim Tipleri Güç ve Tork 2 Otomotiv Tarihçesi İlk Buharlı otomobil 1769.(Fransız Joseph

Detaylı

İÇTEN YANMALI MOTORLAR 2. BÖLÜM EK DERS NOTLARI

İÇTEN YANMALI MOTORLAR 2. BÖLÜM EK DERS NOTLARI İÇTEN YANMALI MOTORLAR 2. BÖLÜM EK DERS NOTLARI 1.Kısmi Gaz Konumunda Çalışan Benzin (OTTO) Motoru Şekil 1. Kısmi gaz konumunda çalışan bir benzin motorunun ideal Otto çevrimi (6-6a-1-2-3-4-5-6) Dört zamanlı

Detaylı

MOTORLAR-5 HAFTA GERÇEK MOTOR ÇEVRİMİ

MOTORLAR-5 HAFTA GERÇEK MOTOR ÇEVRİMİ MOTORLAR-5 HAFTA GERÇEK MOTOR ÇEVRİMİ Yrd.Doç.Dr. Alp Tekin ERGENÇ GERÇEK MOTOR ÇEVRİMİ Gerçek motor çevrimi standart hava (teorik) çevriminden farklı olarak emme, sıkıştırma,tutuşma ve yanma, genişleme

Detaylı

OTOMOTİV TEKNOLOJİLERİ

OTOMOTİV TEKNOLOJİLERİ OTOMOTİV TEKNOLOJİLERİ Prof. Dr. Atatürk Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Makina Mühendisliği Bölümü, Erzurum Bu hafta Buji Ateşlemeli -- Dizel (Sıkıştırma Ateşlemeli) Motorlar - Temel Motor parçaları

Detaylı

OTOMOTİV ELEKTROMEKANİK TEKNOLOJİSİ DERSİ

OTOMOTİV ELEKTROMEKANİK TEKNOLOJİSİ DERSİ OTOMOTİV ELEKTROMEKANİK TEKNOLOJİSİ DERSİ MODÜL ADI SÜRESİ ELEKTRONİK ATEŞLEME SİSTEMLERİ 40/32 ELEKTRONİK ATEŞLEMELİ YAKIT ENJEKSİYON SİSTEMLERİ 40/32 MOTOR İŞLETİM SİSTEMLERİ 40/24 ARAÇ YÖNETİM SİSTEMLERİ

Detaylı

İÇTEN YANMALI MOTORLARIN ÇALIŞMA PRENSİPLERİ DİZEL MOTORLARI

İÇTEN YANMALI MOTORLARIN ÇALIŞMA PRENSİPLERİ DİZEL MOTORLARI İÇTEN YANMALI MOTORLARIN ÇALIŞMA PRENSİPLERİ DİZEL MOTORLARI DİZEL MOTORLARI (Tarihçesi) İLK DİZEL MOTORU DİZEL MOTORLARI DÖRT ZAMANLI ÇEVRİM Çalışma prensibi Dizel motor, benzinli motorlardan farklı olarak

Detaylı

11.1. ELEKTRONİK ATEŞLEME SİSTEMLERİ ( ELECTRONIC IGNATION )

11.1. ELEKTRONİK ATEŞLEME SİSTEMLERİ ( ELECTRONIC IGNATION ) 11. DİĞER ELEKTRONİK SİSTEMLER 11.1. ELEKTRONİK ATEŞLEME SİSTEMLERİ ( ELECTRONIC IGNATION ) Elektronik ateşlemenin diğerlerinden farkı, motorun her durumda ateşleme zamanlamasının hassas olarak hesaplanabilmesidir.

Detaylı

4 SİLİNDİR BENZİNLİ MOTOR COK-G.ENRJ.005

4 SİLİNDİR BENZİNLİ MOTOR COK-G.ENRJ.005 4 SİLİNDİR BENZİNLİ MOTOR COK-G.ENRJ.005 Teknik Açıklama Komple bir motor test standı olarak denet seti amaçlı tasarlanmıştır. Burada kullanılan motor kontrollü bir katalitik konvertör ile dört silindirli

Detaylı

Bölüm 2 Kirletici Maddelerin Oluşumu

Bölüm 2 Kirletici Maddelerin Oluşumu Egzoz Gazları Emisyonu Prof.Dr. Cem Soruşbay Bölüm 2 Kirletici Maddelerin Oluşumu İstanbul Teknik Üniversitesi Otomotiv Laboratuvarı İçerik Motorlu taşıtlarda kirletici maddelerin oluşumu Egzoz gazları

Detaylı

Bölüm 3 Motor Çalışma Koşullarının Emisyonlara Etkisi

Bölüm 3 Motor Çalışma Koşullarının Emisyonlara Etkisi Egzoz Gazları Emisyonu Prof.Dr. Cem Soruşbay Bölüm 3 Motor Çalışma Koşullarının Emisyonlara Etkisi İstanbul Teknik Üniversitesi Otomotiv Laboratuvarı İşletme Koşullarının Etkisi 1 Hava Fazlalık Katsayısı

Detaylı

MAKİNE VE MOTOR DERS NOTLARI 9.HAFTA

MAKİNE VE MOTOR DERS NOTLARI 9.HAFTA MAKİNE VE MOTOR DERS NOTLARI 9.HAFTA Hazırlayan: Öğr. Gör. Tuğberk ÖNAL MALATYA 2016 DİZEL MOTORLAR Günümüzde endüstriyel gelişmelerin asıl hedefi, yapılan işlerin kısa zamanda daha ucuza ve emniyetli

Detaylı

MOTORLU ARACI OLUŞTURAN KISIMLAR

MOTORLU ARACI OLUŞTURAN KISIMLAR MOTORLU ARACI OLUŞTURAN KISIMLAR Motor, Güç aktarma organları, Fren sistemi, Direksiyon sitemi, Süspansiyon sistemi, Elektrik sistemi, Kaporta ( Karoser ), Şase motorlu aracı oluşturan ana kısımlardır.

Detaylı

MAKİNE VE MOTOR DERS NOTLARI 4.HAFTA

MAKİNE VE MOTOR DERS NOTLARI 4.HAFTA MAKİNE VE MOTOR DERS NOTLARI 4.HAFTA Hazırlayan: Öğr. Gör. Tuğberk ÖNAL MALATYA 2016 1.TEORİK OTTO ÇEVRİMİ Gerçek motor çalışmasında yanma işlemi motor silindirinde gerçekleşir. Yanma sonu açığa çıkan

Detaylı

MAKİNE MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ Ders 3

MAKİNE MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ Ders 3 Enerji Kaynakları MAKİNE MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ Ders 3 Enerji kaynakları Yakıtlar Doğa kuvvetleri Özel doğa kuvvetleri Yrd. Doç. Dr. Yüksel HACIOĞLU Katı Sıvı Gaz Odun Petrol Doğal Gaz Hidrolik Güneş Rüzgar

Detaylı

MOTORLAR VE TRAKTÖRLER Dersi 3

MOTORLAR VE TRAKTÖRLER Dersi 3 MOTORLAR VE TRAKTÖRLER Dersi 3 Termik Motorlarda Yardımcı Donanımlar Yakıt donanımları Elektrik donanımı Prof. Dr. Ayten ONURBAŞ AVCIOĞLU e-mail: onurbas@agri.ankara.edu.tr Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi

Detaylı

Elektronik Ateşleme Sistemi

Elektronik Ateşleme Sistemi Elektronik Ateşleme Sistemi Elektronik Ateşleme Sisteminin Görevi Ve Üstünlükleri Ateşleme sisteminin görevi; silindir içerisine alınan yakıt/hava karışımını sıkıştırma zamanı sonuna yakın (yaklaşık ÜÖN

Detaylı

SU ÜRÜNLERİNDE MEKANİZASYON

SU ÜRÜNLERİNDE MEKANİZASYON SU ÜRÜNLERİNDE MEKANİZASYON 4 Yrd.Doç.Dr. Mehmet Ali Dayıoğlu Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Makinaları & Teknolojileri Mühendisliği Bölümü Kaynak: Tarım Alet ve Makinaları, Ünite 3, Traktörler,

Detaylı

İŞ KAMYONLARI OPERATÖRÜ YETİŞTİRME KURSU PROGRAMI

İŞ KAMYONLARI OPERATÖRÜ YETİŞTİRME KURSU PROGRAMI İŞ KAMYONLARI OPERATÖRÜ YETİŞTİRME KURSU PROGRAMI 1. KURUMUN ADI : 2. KURUMUN ADRESİ : 3. KURUCUNUN ADI : 4. PROGRAMIN ADI : İş kamyonları (Kaya kamyon, toprak taşıyıcı araçlar, transmixser, kendi yürür

Detaylı

Buji ile ateşlemeli motorlar için teorik çevrimin (Hava Standart OTTO çevrimi) Sıkıştırma ile ateşlemeli motorlar için teorik çevrimin (Dizel Teorik

Buji ile ateşlemeli motorlar için teorik çevrimin (Hava Standart OTTO çevrimi) Sıkıştırma ile ateşlemeli motorlar için teorik çevrimin (Dizel Teorik SAKARYA 2010 Buji ile ateşlemeli motorlar için teorik çevrimin (Hava Standart OTTO çevrimi) Sıkıştırma ile ateşlemeli motorlar için teorik çevrimin (Dizel Teorik çevrimi) açıklanması Çevrim Prosesin başladığı

Detaylı

%RVFK U QOHUL %BIB GB[MB LJMPNFUSF EBIB B[ ZBLºU

%RVFK U QOHUL %BIB GB[MB LJMPNFUSF EBIB B[ ZBLºU %RVFK U QOHUL %BIB GB[MB LJMPNFUSF EBIB B[ ZBLºU Çoğu sürücü için yakıt tasarrufu en önemli konudur Daha düşük yakıt tüketimi, depo başına daha çok kilometre ve daha düşük CO2 emisyonları anlamına gelir.

Detaylı

DIRECT LIQUIMAX (DLM) OTOGAZ DÖNÜŞÜM KİTİ

DIRECT LIQUIMAX (DLM) OTOGAZ DÖNÜŞÜM KİTİ DIRECT LIQUIMAX (DLM) OTOGAZ DÖNÜŞÜM KİTİ Prins Otogaz Dönüşüm Kiti ile Üstün Performans Yüksek Sürüş Keyfi Kıymet bilenlerin otogaz dönüşüm kiti, Prins! Kıymet Bilenlerin Otogaz Dönüşüm Kiti, Prins! Dünyada

Detaylı

www.muhendisiz.net Basınç Ayar Supabının Çalışması :

www.muhendisiz.net Basınç Ayar Supabının Çalışması : DPA TİP YAKIT POMPALARI Distiribitör yakıt pompalarının en büyük özeliği ;yakıtı bir Distiribitör gibi motor ateşleme sırasına göre ve eşit miktarlarda enjökterlere gönderilmesidir. Teknik avantajı da

Detaylı

Karbonmonoksit (CO) Oluşumu

Karbonmonoksit (CO) Oluşumu Yanma Kaynaklı Emisyonların Oluşum Mekanizmaları Karbonmonoksit (CO) Oluşumu Karbonmonoksit emisyonlarının ana kaynağı benzinli taşıt motorlarıdır. H/Y oranının CO emisyonu üzerine etkisi çok fazladır.

Detaylı

EGR (Egzoz Gazı Resirkülasyonu) Sistemi :

EGR (Egzoz Gazı Resirkülasyonu) Sistemi : EGR (Egzoz Gazı Resirkülasyonu) Sistemi : İçten yanmalı motorlardan atmosferi kirleten temel üç kirletici CO, HC, NOx lerdir. Bu kirletici oranlar Hava/Yakıt oranıyla doğrudan orantılıdır. Bunun içindir

Detaylı

VSI-2.0 OTOGAZ DÖNÜŞÜM KİTİ

VSI-2.0 OTOGAZ DÖNÜŞÜM KİTİ VSI-2.0 OTOGAZ DÖNÜŞÜM KİTİ Prins Otogaz Dönüşüm Kiti ile Üstün Performans Yüksek Sürüş Keyfi Kıymet bilenlerin otogaz dönüşüm kiti, Prins! Kıymet Bilenlerin Otogaz Dönüşüm Kiti, Prins! Dünyada sıralı

Detaylı

DENİZ MOTORLARI. e. Egzoz Sistemi Motor içinde yanma sonrası oluşan kirli gazların dışarı atılmasını sağlayan sistem.

DENİZ MOTORLARI. e. Egzoz Sistemi Motor içinde yanma sonrası oluşan kirli gazların dışarı atılmasını sağlayan sistem. Motorların Sınıflandırılması A. Kullandıkları Yakıta Göre; a. Benzinli b. Dizel (Mazotlu) c. Elektrikli (Akülü) B. Çalışma Prensibine Göre; a. İki Zamanlı b. Dört Zamanlı C. Soğutma Sistemine Göre; a.

Detaylı

İÇERİK. Amaç Yanma Dizel motorlardan kaynaklanan emisyonlar Dizel motor kaynaklı emisyonların insan ve çevre sağlığına etkileri Sonuç

İÇERİK. Amaç Yanma Dizel motorlardan kaynaklanan emisyonlar Dizel motor kaynaklı emisyonların insan ve çevre sağlığına etkileri Sonuç SAKARYA 2011 İÇERİK Amaç Yanma Dizel motorlardan kaynaklanan emisyonlar Dizel motor kaynaklı emisyonların insan ve çevre sağlığına etkileri Sonuç Yanma prosesinin incelenmesi ve temel yanma ürünleri Sıkıştırmalı

Detaylı

DIKKAT. Geri besleme oranları Maks. %65 Maks. %25 Maks. %50 (kademeli yük için) Maks. %30 (homojen çalışma için) Diğer

DIKKAT. Geri besleme oranları Maks. %65 Maks. %25 Maks. %50 (kademeli yük için) Maks. %30 (homojen çalışma için) Diğer 1/5 SERVICEINFORMATION BENZINLI VE DIZEL MOTORLARIN EGZOZ GAZI RESIRKÜLASYON SISTEMLERINDE HATA ARAMA Egzoz gazı resirkülasyonu (EGR), zararlı madde azaltması için onaylanmış ve test edilmiş bir yöntemdir:

Detaylı

ZEMİN SÜPÜRME MAKİNESİ OPERATÖRÜ YETİŞTİRME KURS PROGRAMI

ZEMİN SÜPÜRME MAKİNESİ OPERATÖRÜ YETİŞTİRME KURS PROGRAMI ZEMİN SÜPÜRME MAKİNESİ OPERATÖRÜ YETİŞTİRME KURS PROGRAMI 1. KURUMUN ADI : 2. KURUMUN ADRESİ : 3. KURUCUNUN ADI : 4. PROGRAMIN ADI : Zemin Süpürme İş Makinesi Operatörü Yetiştirme 5. PROGRAMIN DAYANAĞI

Detaylı

8. Silindirlerin Düzenleniş Şekline Göre

8. Silindirlerin Düzenleniş Şekline Göre 8. Silindirlerin Düzenleniş Şekline Göre 1/40 Sıra Motor 2/40 V- Motor 3/40 Ferrari V12 65 o motoru 375 kw (7000 devir/dakikada) D/H 86/75 mm 5474 cc 4/40 Boksör Motor 5/40 Yıldız Tip Motor 6/40 Karşı

Detaylı

Dersin Adı Alan Meslek / Dal Dersin Okutulacağı Dönem/Sınıf/Yıl Süre. Dersin Amacı. Dersin Tanımı Dersin Ön Koşulları

Dersin Adı Alan Meslek / Dal Dersin Okutulacağı Dönem/Sınıf/Yıl Süre. Dersin Amacı. Dersin Tanımı Dersin Ön Koşulları Dersin Adı Alan Meslek / Dal Dersin Okutulacağı Dönem/Sınıf/Yıl Süre Dersin Amacı Dersin Tanımı Dersin Ön Koşulları Ders İle Kazandırılacak Yeterlilikler Dersin İçeriği Yöntem ve Teknikler Eğitim Öğretim

Detaylı

CONTALAR VE HAVA KOMPRESÖRÜ TAMİR TAKIMLARI

CONTALAR VE HAVA KOMPRESÖRÜ TAMİR TAKIMLARI www.mahle-aftermarket.com MAHLE AFTERMARKET PRODUCT LAUNCH MAHLE AFTERMARKET TEKNOLOJİ GİRİŞİMİ: CONTALAR VE HAVA KOMPRESÖRÜ TAMİR TAKIMLARI Tahrik sistemi, Güvenlik ve Konfor için Yenilikçi Ürünler Serbest

Detaylı

2- Tristör ile yük akımı değiştirilerek ayarlı yükkontrolü yapılabilir.

2- Tristör ile yük akımı değiştirilerek ayarlı yükkontrolü yapılabilir. Tristörlü Redresörler ( Doğrultmaçlar ) : Alternatif akımı doğru akıma çeviren sistemlere redresör denir. Redresörler sanayi için gerekli olan DC gerilimin elde edilmesini sağlar. Büyük akım ve gerilimlerin

Detaylı

Endüstriyel Sensörler ve Uygulama Alanları Kalite kontrol amaçlı ölçme sistemleri, üretim ve montaj hatlarında imalat sürecinin en önemli aşamalarındandır. Günümüz teknolojisi mükemmelliği ve üretimdeki

Detaylı

7. Krank Mili 8. Biyel Kolu 9. Pistonlar 10. Segmanlar 11. Kam Mili 12. Subaplar

7. Krank Mili 8. Biyel Kolu 9. Pistonlar 10. Segmanlar 11. Kam Mili 12. Subaplar Deney-1 1/6 DENEY 1 TEK SĐLĐNDĐRLĐ DĐZEL MOTORUNUN PERFORMANS PARAMETRELERĐNĐN BELĐRLENMESĐ Amaç :Motor parçaları ve motor yapısının incelenmesi. Tek Silindirli bir dizel motorunun performans parametrelerinin

Detaylı

MAK-LAB017 HİDROLİK SERVO MEKANİZMALAR DENEYİ 1. DENEYİN AMACI 2. HİDROLİK SİSTEMLERDE KULLANILAN ENERJİ TÜRÜ

MAK-LAB017 HİDROLİK SERVO MEKANİZMALAR DENEYİ 1. DENEYİN AMACI 2. HİDROLİK SİSTEMLERDE KULLANILAN ENERJİ TÜRÜ MAK-LAB017 HİDROLİK SERVO MEKANİZMALAR DENEYİ 1. DENEYİN AMACI Bu deneyin amacı temel ilkelerden hareket ederek, hidrolik sistemlerde kullanılan elemanların çalışma ilkeleri ve hidrolik devre kavramlarının

Detaylı

9. Güç ve Enerji Ölçümü

9. Güç ve Enerji Ölçümü 9. Güç ve Enerji Ölçümü Güç ve Güç Ölçümü: Doğru akım devrelerinde, sürekli halde sadece direnç etkisi mevcuttur. Bu yüzden doğru akım devrelerinde sadece dirence ait olan güçten bahsedilir. Sürekli halde

Detaylı

YAKIT VE ATEŞLEME SİSTEMİ 1. Aşağıdakilerden hangisi distribütörün görevidir? A) Aküyü şarj etmek B) Egzoz gazinin çıkışını sağlamak C) Motor suyunu

YAKIT VE ATEŞLEME SİSTEMİ 1. Aşağıdakilerden hangisi distribütörün görevidir? A) Aküyü şarj etmek B) Egzoz gazinin çıkışını sağlamak C) Motor suyunu YAKIT VE ATEŞLEME SİSTEMİ 1. Aşağıdakilerden hangisi distribütörün görevidir? A) Aküyü şarj etmek B) Egzoz gazinin çıkışını sağlamak C) Motor suyunu sogutmak D) Ateşleme sirasina göre bujilere yüksek gerilimi

Detaylı

T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI MEGEP (MESLEKİ EĞİTİM VE ÖĞRETİM SİSTEMİNİN GÜÇLENDİRİLMESİ PROJESİ) MOTORLU ARAÇLAR TEKNOLOJİSİ

T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI MEGEP (MESLEKİ EĞİTİM VE ÖĞRETİM SİSTEMİNİN GÜÇLENDİRİLMESİ PROJESİ) MOTORLU ARAÇLAR TEKNOLOJİSİ T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI MEGEP (MESLEKİ EĞİTİM VE ÖĞRETİM SİSTEMİNİN GÜÇLENDİRİLMESİ PROJESİ) MOTORLU ARAÇLAR TEKNOLOJİSİ BENZİNLİ MOTORLAR YAKIT VE ATEŞLEME SİSTEMLERİ 3 ANKARA 2006 Milli Eğitim Bakanlığı

Detaylı

ZEMİN DELGİ ( DELİK DELME, SONDAJ ) MAKİNESİ OPERATÖRÜ YETİŞTİRME KURS PROGRAMI

ZEMİN DELGİ ( DELİK DELME, SONDAJ ) MAKİNESİ OPERATÖRÜ YETİŞTİRME KURS PROGRAMI ZEMİN DELGİ ( DELİK DELME, SONDAJ ) MAKİNESİ OPERATÖRÜ YETİŞTİRME KURS PROGRAMI 1. KURUMUN ADI : 2. KURUMUN ADRESİ : 3. KURUCUNUN ADI : 4. PROGRAMIN ADI : Zemin Delgi (Delik Delme, Sondaj) İş Makinesi

Detaylı

Direkt Enjeksiyonlu Araçlara LPG Dönüşümü. Hazırlayan ve Sunan: Utku Beyaztaş Sercan Küçükbeycan

Direkt Enjeksiyonlu Araçlara LPG Dönüşümü. Hazırlayan ve Sunan: Utku Beyaztaş Sercan Küçükbeycan Direkt Enjeksiyonlu Araçlara LPG Dönüşümü Hazırlayan ve Sunan: Utku Beyaztaş Sercan Küçükbeycan Direkt Enjeksiyonlu Motorlar Bu motor tipinin günümüzde kullanılan diğer motor tiplerinden farkını, yakıtın

Detaylı

SERALARIN TASARIMI (Seralarda Isıtma Sistemleri) Doç. Dr. Berna KENDİRLİ A. Ü. Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü

SERALARIN TASARIMI (Seralarda Isıtma Sistemleri) Doç. Dr. Berna KENDİRLİ A. Ü. Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü SERALARIN TASARIMI (Seralarda Isıtma Sistemleri) Doç. Dr. Berna KENDİRLİ A. Ü. Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü Seralarda Isıtma Sistemlerinin Planlanması Bitki büyümesi ve gelişmesi

Detaylı

MOTORLU ARAÇLARDA ARIZA TEŞHİSİ

MOTORLU ARAÇLARDA ARIZA TEŞHİSİ MOTORLU ARAÇLARDA ARIZA TEŞHİSİ OTOMOTİV YÖNETİM SİSTEMLERİ 1 1. Belirlenmiş sınırlar içerisinde her türlü değeri alabilen sinyallere ne denir? A) Dijital sinyal B) Analog sinyal C) Radyo sinyalleri D)

Detaylı

: ECO 75 K (L) C 3 (BRÜLÖR MODELİ ÖRNEKTİR) : Oransal, kombine (O2 trim sistemli mikroişlemci, brülör kontrol sistemi) : Doğalgaz, motorin

: ECO 75 K (L) C 3 (BRÜLÖR MODELİ ÖRNEKTİR) : Oransal, kombine (O2 trim sistemli mikroişlemci, brülör kontrol sistemi) : Doğalgaz, motorin 1/10 CO2 DOZAJ SİSTEMİ CO2 dozajlama sistemi aşağıdaki kısımlardan oluşmaktadır; 1 - O2 trimli (etematik) mikro işlemcili brülör (otomatik yanma izleme sistemi), 2 - O2 trim sisteminin diğer komponentleri,

Detaylı

De Dietrich. G 100-200 Gaz Brülörleri 16-79 kw GAZ BRÜLÖRLERİ G 100S

De Dietrich. G 100-200 Gaz Brülörleri 16-79 kw GAZ BRÜLÖRLERİ G 100S G 100-200 Gaz Brülörleri 16-79 kw GAZ BRÜLÖRLERİ G 100S Tek kademeli, EN 676 ya göre 16-52 kw kapasitede düşük Azot Oksit Emisyonu Nox< 80 mg/kwh olan Düşük Nox emisyonlu Gaz brülörü. G 100S VERİLEN HİZMETLER

Detaylı

Otomatik Şanzımanlar

Otomatik Şanzımanlar Otomatik Şanzımanlar Taşıtın hızına, gaz kelebeği pozisyonuna, yol ve yük şartlarına bağlı olarak viteslerin otomatik olarak değişmelerine imkan veren bir sistemdir. Hız ve tork ihtiyacına göre gerekli

Detaylı

OTOMOTİV TEKNOLOJİLERİ

OTOMOTİV TEKNOLOJİLERİ OTOMOTİV TEKNOLOJİLERİ Prof. Dr. Atatürk Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Makina Mühendisliği Bölümü, Erzurum Otomotivde Isıtma, Havalandırma ve Amaç; - Tüm yolcular için gerekli konforun sağlanması,

Detaylı

Karlı Bir Yatırım Yeni Nesil Caria Serisi

Karlı Bir Yatırım Yeni Nesil Caria Serisi Karlı Bir Yatırım Yeni Nesil Caria Serisi Caria Serisi ürünleri tasarlarken aklımızda tek bir şey vardı: Minimum kullanıcı müdahelesi Artık yeni nesil Caria serisi kazanlar eskisinden daha fazla konfor

Detaylı

PROGRESİV(KADEMELİ) SİSTEMLER

PROGRESİV(KADEMELİ) SİSTEMLER PROGRESİV(KADEMELİ) SİSTEMLER PROGRESİV(KADEMELİ) SİSTEMLER Progresiv bir sistem çalışmaya başladığı zaman blok içerisinde bulunan pistonlar sırayla hareket etmeye başlar ve birbirlerini sırayla tahrik

Detaylı

DİZEL MOTOR YAKIT SİSTEMLERİ

DİZEL MOTOR YAKIT SİSTEMLERİ DİZEL MOTOR YAKIT SİSTEMLERİ Dersin Modülleri Dizel Motorları Yakıt Sistemleri 1 Dizel Motorları Yakıt Sistemleri 2 Kazandırılan Yeterlikler Dizel motorları yakıt sistemlerinin bakım ve onarımını Dizel

Detaylı

T.C. ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MEKATRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MEKATRONİK LABORATUVARI - II HİDROLİK FREN SİSTEMLERİ

T.C. ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MEKATRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MEKATRONİK LABORATUVARI - II HİDROLİK FREN SİSTEMLERİ T.C. ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MEKATRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MEKATRONİK LABORATUVARI - II HİDROLİK FREN SİSTEMLERİ DENEY SORUMLUSU Arş. Gör. Şaban ULUS Ocak 2013 KAYSERİ HİDROLİK FREN

Detaylı

Prof. Dr. Selim ÇETİNKAYA

Prof. Dr. Selim ÇETİNKAYA Prof. Dr. Selim ÇETİNKAYA Performans nedir? Performans nedir?... Performans: İcraat, başarı 1. Birinin veya bir şeyin görev veya çalışma biçimi; Klimaların soğutma performansları karşılaştırıldı."; Jetin

Detaylı

MOTORLU ARAÇLAR TEKNOLOJİSİ

MOTORLU ARAÇLAR TEKNOLOJİSİ T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI MOTORLU ARAÇLAR TEKNOLOJİSİ MOTOR İŞLETİM SİSTEMLERİ Ankara, 2013 Bu modül, mesleki ve teknik eğitim okul/kurumlarında uygulanan Çerçeve Öğretim Programlarında yer alan yeterlikleri

Detaylı

Gemi Diesel Motorları

Gemi Diesel Motorları Gemi Diesel Motorları Havanın belirli bir oranda sıkıştırılması sonucu oluşan sıcaklığın, yakıtın tutuşma sıcaklığından yüksek olduğu ilk makinanın patenti 1892 yılında Prof. Rudolf Diesel tarafından alınmıştır.

Detaylı

Hidroliğin Tanımı. Hidrolik, akışkanlar aracılığıyla kuvvet ve hareketlerin iletimi ve kumandası anlamında kullanılmaktadır.

Hidroliğin Tanımı. Hidrolik, akışkanlar aracılığıyla kuvvet ve hareketlerin iletimi ve kumandası anlamında kullanılmaktadır. HİDROLİK SİSTEMLER Hidroliğin Tanımı Hidrolik, akışkanlar aracılığıyla kuvvet ve hareketlerin iletimi ve kumandası anlamında kullanılmaktadır. Enerji Türleri ve Karşılaştırılmaları Temel Fizik Kanunları

Detaylı

Geleneksel sıcaklık ayarı: Önce emniyet Elektronik kontrollü termostat Daha fazla verimlilik için güvenli bir seçim

Geleneksel sıcaklık ayarı: Önce emniyet Elektronik kontrollü termostat Daha fazla verimlilik için güvenli bir seçim MAHLE Aftermarket ürün tanıtımı Elektronik kontrollü termostatlar Geleneksel sıcaklık ayarı: Önce emniyet Bir binek araç motorundaki yanma işlemi, yaklaşık 110 C lik çalışma sıcaklığı seviyesinde mükemmel

Detaylı

Periyodik Bakım ve Yağlama Tablosu

Periyodik Bakım ve Yağlama Tablosu 1inci 500-750 kmler / 30 45 gün, 2nci 5000km sonra Rölanti Hızı / CO% Vana Manivela Boşluğu Motor Yağı (Bajaj DTS-i 10000 Yağ)* Yağ Filtresi (Bajaj DTS-i 10000 Yağ)* Motor Yağı Filtresi (Bajaj DTS-i 10000

Detaylı

BÖLÜM 3 3. KADEMELİ DOLGULU MOTORLAR

BÖLÜM 3 3. KADEMELİ DOLGULU MOTORLAR BÖLÜM 3 3. KADEMELİ DOLGULU MOTORLAR Karbürasyon bölümünün karışım karakteristikleri kısmında incelendiği gibi max. gücü sağlayan karışımın oranı max ekonomiyi sağlayan karışım oranından daha zengincedir.

Detaylı

Uçak motorunun ana fonksiyonu uçağa gereken hareketi sağlamaktır. Motorun uçaktaki diğer fonksiyonları ise

Uçak motorunun ana fonksiyonu uçağa gereken hareketi sağlamaktır. Motorun uçaktaki diğer fonksiyonları ise Uçakların uçuşunu, havada tutunmasını sağlayan kanatlardır. Motorların görevi ise uçağı öne doğru iterek hava akımının kanatların üstünden gitmesini sağlayarak kaldırma kuvveti oluşturmaktır. Uçak motorunun

Detaylı

Yarışma Sınavı. 5 Hangisi direksiyon sisteminin parçası değildir? A ) Pitman kolu B ) Rot C ) A Çatalı D ) Kampana E ) Kremayer

Yarışma Sınavı. 5 Hangisi direksiyon sisteminin parçası değildir? A ) Pitman kolu B ) Rot C ) A Çatalı D ) Kampana E ) Kremayer 1 Hangisi aydınlatma sistemi ile ilgili değildir? ) Sigorta B ) Zenon C ) Röle D ) Halojen E ) lternatör 5 Hangisi direksiyon sisteminin parçası değildir? ) Pitman kolu B ) Rot C ) Çatalı D ) Kampana E

Detaylı

DC motorların sürülmesi ve sürücü devreleri

DC motorların sürülmesi ve sürücü devreleri DC motorların sürülmesi ve sürücü devreleri Armatür (endüvi) gerilimini değiştirerek devri ayarlamak mümkündür. Endüvi akımını değiştirerek torku (döndürme momentini) ayarlamak mümkündür. Endüviye uygulanan

Detaylı

Sıvı soğutma takımları Grasso FX GC PP Soğutma gücü kw. Bakım kitabı (Orijinal metnin Çeviri) L_202523_1

Sıvı soğutma takımları Grasso FX GC PP Soğutma gücü kw. Bakım kitabı (Orijinal metnin Çeviri) L_202523_1 Soğutma gücü 260-1800 kw Bakım kitabı (Orijinal metnin Çeviri) L_202523_1 COPYRIGHT Tüm hakları saklıdır. Bu dokümantasyonun hiçbir bölümü, GEA Refrigeration Germany GmbH (bundan böyle Üretici olarak anılacak)

Detaylı

BARA SİSTEMLERİ HAKKINDA GENEL BİLGİLER

BARA SİSTEMLERİ HAKKINDA GENEL BİLGİLER BARA SİSTEMLERİ HAKKINDA GENEL BİLGİLER Günümüzde bara sistemlerinde iletken olarak iki metalden biri tercih edilmektedir. Bunlar bakır ya da alüminyumdur. Ağırlık haricindeki diğer tüm özellikler bakırın

Detaylı

ECOMFORT 3 YIL. Avantajları. Fonksiyonu. Enerji Ekonomisi. Modeller

ECOMFORT 3 YIL. Avantajları. Fonksiyonu. Enerji Ekonomisi. Modeller ECOMFORT Fonksiyonu Küçük ve orta büyüklükteki iklimlendirme uygulamalarında iç ortamın ısıtılması/soğutulması ve filtrelenmesi için kullanılmaktadır. Asma tavana montaj imkanı vardır, hava dağıtımı asma

Detaylı

TESİSAT BİLGİSİ DERSİ DERS NOTLARI

TESİSAT BİLGİSİ DERSİ DERS NOTLARI TESİSAT BİLGİSİ DERSİ DERS NOTLARI 6.HAFTA Hazırlayan: Öğr. Gör. Tuğberk ÖNAL MALATYA 2016 1. POMPA SEÇİMİ Kapalı ısıtma devresinin pompa seçimi için iki farklı parametrenin belirlenmesine ihtiyaç vardır:

Detaylı

Benzinli Motor Yakıt Sistemleri

Benzinli Motor Yakıt Sistemleri Benzinli Motor Yakıt Sistemleri Benzinli Yakıt Sisteminin Görevleri : Enjeksiyon sürelerinin ayarlanması - Soğukta harekete geçmenin kontrolü - Hızlanma sırasında yakıt zenginliği kontrolü - Yavaşlama

Detaylı

Semboller : :Açma kapama alteri :Ate leme butonu :Yardımcı röle :Merkez kontak :Normalde açık kontak :Normalde kapalı kontak :UV.

Semboller : :Açma kapama alteri :Ate leme butonu :Yardımcı röle :Merkez kontak :Normalde açık kontak :Normalde kapalı kontak :UV. ALEV MONİTÖRÜ 03A1 Uygulama Alev monitörleri, uygun alev elektrodu veya UV. fotosel ile birlikte, alevin belirli bir standardın altında olduğunu, yanmanın iyi olduğunu veya alevin söndüğünü haber verir.

Detaylı

Aktarma organları OTOMATİK VİTES KUTUSU HAZİRAN 2001 EDITION TURQUE. RenaulT 2001

Aktarma organları OTOMATİK VİTES KUTUSU HAZİRAN 2001 EDITION TURQUE. RenaulT 2001 Aktarma organları 77 11 304 388 HAZİRAN 2001 EDITION TURQUE "İşbu dokümanda, üretici tarafından öngörülen Onarım Metodları, dokümanın düzenlenme tarihinde yürürlükte olan teknik spesifikasyonlar doğrultusunda

Detaylı

HİDROLİK VE PNÖMATİK KARŞILAŞTIRMA

HİDROLİK VE PNÖMATİK KARŞILAŞTIRMA PNÖMATİK SİSTEMLERİN KULLANIM ALANLARI Pnömatik sistemler, Hızlı fakat küçük kuvvetlerin uygulanması istenen yerlerde; temizlik ve emniyet istenen tasarımlarda da kullanılır. Pnömatik sistemler aşağıda

Detaylı

Diyagnostik. Diyagnostik teşhis etmek, hatayı bulmak anlamına gelmektedir.

Diyagnostik. Diyagnostik teşhis etmek, hatayı bulmak anlamına gelmektedir. Diyagnostik teşhis etmek, hatayı bulmak anlamına gelmektedir. Günümüzde üretilen taşıtlarda kullanılan sistemler elektronik devre elemanları ve yazılımları ile donatılarak, sistemlerin çalışması ve kontrolü

Detaylı

www.dogacelektronik.com GÜNCEL TÜRKÇE OBD II ARIZA KODLARI TEKNİK BİLGİLERİ ARIZA TESPİT CİHAZLARI

www.dogacelektronik.com GÜNCEL TÜRKÇE OBD II ARIZA KODLARI TEKNİK BİLGİLERİ ARIZA TESPİT CİHAZLARI www.dogacelektronik.com GÜNCEL TÜRKÇE OBD II ARIZA KODLARI TEKNİK BİLGİLERİ ARIZA TESPİT CİHAZLARI EGR (Egzoz Gazı Resirkülasyonu) Sistemi: Đçten yanmalı motorlardan atmosferi kirleten temel üç kirletici

Detaylı

POMPALARDA ENERJİ VERİMLİLİĞİ

POMPALARDA ENERJİ VERİMLİLİĞİ POMPALARDA ENERJİ VERİMLİLİĞİ -1- Pompa Sistemleri Akışkanları transfer etmek, tesisat direncini karşılayabilmek ve Farklı seviyelerde yükseklik farkını karşılayabilmek için kullanılırlar. Genel olarak

Detaylı

EMEA Aftermarket Press Event Aftermarket Basın Toplantısı, June 17, 2009 Türkiye, 12 Kasım Turbo Hakkında Fundamentals Genel Bilgiler

EMEA Aftermarket Press Event Aftermarket Basın Toplantısı, June 17, 2009 Türkiye, 12 Kasım Turbo Hakkında Fundamentals Genel Bilgiler EMEA Aftermarket Press Event Aftermarket Basın Toplantısı, June 17, 2009 Türkiye, 12 Kasım 2009 Turbo Hakkında Fundamentals Genel Bilgiler Gündem Turbo nedir? Turbo nasıl çalışır? İç Parçalar ve Fonksiyonları

Detaylı

Robotik AKTUATÖRLER Motorlar: Çalışma prensibi

Robotik AKTUATÖRLER Motorlar: Çalışma prensibi Robotik AKTUATÖRLER Motorlar: Çalışma prensibi 1 Motorlar: Çalışma prensibi Motorlar: Çalışma prensibi 2 Motorlar: Çalışma prensibi AC sinyal kutupları ters çevirir + - AC Motor AC motorun hızı üç değişkene

Detaylı

HİDROLİK-PNÖMATİK. Prof. Dr. İrfan AY. Makina. Prof.Dr.İrfan AY. Arş.Gör.T.Kerem DEMİRCİOĞLU. Balıkesir - 2008

HİDROLİK-PNÖMATİK. Prof. Dr. İrfan AY. Makina. Prof.Dr.İrfan AY. Arş.Gör.T.Kerem DEMİRCİOĞLU. Balıkesir - 2008 Makina * Prof. Dr. İrfan AY Arş.Gör.T.Kerem DEMİRCİOĞLU * Balıkesir - 008 1 HİDROLİK VE PNÖMATİK 1.BÖLÜM HİDROLİK VE PNÖMATİĞE GİRİŞ TARİHÇESİ: Modern hidroliğin temelleri 1650 yılında Pascal ın kendi

Detaylı

ÖĞRENME ALANI : FĐZĐKSEL OLAYLAR ÜNĐTE 3 : YAŞAMIMIZDAKĐ ELEKTRĐK (MEB)

ÖĞRENME ALANI : FĐZĐKSEL OLAYLAR ÜNĐTE 3 : YAŞAMIMIZDAKĐ ELEKTRĐK (MEB) ÖĞENME ALANI : FZKSEL OLAYLA ÜNTE 3 : YAŞAMIMIZDAK ELEKTK (MEB) B ELEKTK AKIMI (5 SAAT) (ELEKTK AKIMI NED?) 1 Elektrik Akımının Oluşması 2 Elektrik Yüklerinin Hareketi ve Yönü 3 ler ve Özellikleri 4 Basit

Detaylı

G-1 ATEÞLEME BOBÝNÝ KONTROLU... G-5 AKÜ SÖKÜLMESÝ/TAKILMASI DÝSTRÝBÜTÖR DAÐITILMASI/TOPLANMASI... G-8 DÝSTRÝBÜTÖR KONTROLÜ (F2 CARB)...

G-1 ATEÞLEME BOBÝNÝ KONTROLU... G-5 AKÜ SÖKÜLMESÝ/TAKILMASI DÝSTRÝBÜTÖR DAÐITILMASI/TOPLANMASI... G-8 DÝSTRÝBÜTÖR KONTROLÜ (F2 CARB)... MOTOR ELEKTRÝÐÝ SÝSTEMÝ ÞARJ SÝSTEMÝ... G-1 AKÜ SÖKÜLMESÝ/TAKILMASI... G-1 AKÜ KONTROLÜ... G-1 AKÜ ÞARJI... G-2 ALTERNATÖR SÖKÜLMESÝ/TAKILMASI... G-2 ALTERNATÖR KONTROLÜ... G-3 ATEÞLEME SÝSTEMÝ... G-5

Detaylı

FİYAT LİSTESİ 31.12.2012

FİYAT LİSTESİ 31.12.2012 1 FİYAT LİSTESİ 31.12.2012 D-ÇEKTİRME Parça Kodu Parça Adı N P.A. KDVli YMR952Z86003001 4 TIRNAKLI SOMUN ÇEKTİRME 3 1 11,50 13,57 YMR952Z89008001 KAYIŞ ÇEKTİRME 4 1 23,00 27,14 YMR952Z85002001 MARS DISLISI

Detaylı

Endüstriyel Yatık Tip Redüktör Seçim Kriterleri

Endüstriyel Yatık Tip Redüktör Seçim Kriterleri Endüstriyel Yatık Tip Redüktör Seçim Kriterleri Gelişen imalat teknolojileri ile birlikte birim hacimde daha yüksek tork değerlerine sahip redüktörihtiyacı kullanıcıların en önemli beklentilerinden biri

Detaylı

3.1. Proje Okuma Bilgisi 3.1.1. Tek Etkili Silindirin Kumandası

3.1. Proje Okuma Bilgisi 3.1.1. Tek Etkili Silindirin Kumandası HİDROLİK SİSTEM KURMAK VE ÇALIŞTIRMAK 3.1. Proje Okuma Bilgisi 3.1.1. Tek Etkili Silindirin Kumandası Basınç hattından gelen hidrolik akışkan, 3/2 yön kontrol valfine basılınca valften geçer. Silindiri

Detaylı

VAV DEĞİŞKEN DEBİLİ HAVA DAMPERLERİ

VAV DEĞİŞKEN DEBİLİ HAVA DAMPERLERİ DEĞİŞKEN DEBİLİ HAVA DAMPERLERİ VAV değişken debi damperi tek kanalda yüksek hızlarda değişken debi veya değişken akış oranlı uygulamalar için dizayn edilmiş olup hem üfleme hem de emiş için kullanılabilir.

Detaylı

Bernoulli Denklemi, Basınç ve Hız Yükleri Borularda Piezometre ve Enerji Yükleri Venturi Deney Sistemi

Bernoulli Denklemi, Basınç ve Hız Yükleri Borularda Piezometre ve Enerji Yükleri Venturi Deney Sistemi Bernoulli Denklemi, Basınç ve Hız Yükleri Borularda Piezometre ve Enerji Yükleri Venturi Deney Sistemi Akışkanlar dinamiğinde, sürtünmesiz akışkanlar için Bernoulli prensibi akımın hız arttıkça aynı anda

Detaylı

COK-0240K Otomobil Elektrik Sistemi Deney Seti

COK-0240K Otomobil Elektrik Sistemi Deney Seti COK-0240K Otomobil Elektrik Sistemi Deney Seti Otomobil Elektrik Sistemi Deney Seti, gerçek bir otomobildeki elektrik tesisatını incelemeye, oluşturulacak arızaları gözlemlemeye uygun yapıdadır. Tüm modüller

Detaylı

TAKIM TEZGAHLARI MAK 4462 SUNUM Bu sunumun hazırlanmasında ulusal ve uluslararası çeşitli yayınlardan faydalanılmıştır

TAKIM TEZGAHLARI MAK 4462 SUNUM Bu sunumun hazırlanmasında ulusal ve uluslararası çeşitli yayınlardan faydalanılmıştır TAKIM TEZGAHLARI MAK 4462 SUNUM 4 Bu sunumun hazırlanmasında ulusal ve uluslararası çeşitli yayınlardan faydalanılmıştır 1 Kademesiz devir mekanizmaları Devir sayılarının kademesiz olarak ayarlanmasıyla;..,..,..,,.

Detaylı

Sensörler. Yrd.Doç.Dr. İlker ÜNAL

Sensörler. Yrd.Doç.Dr. İlker ÜNAL Sensörler Yrd.Doç.Dr. İlker ÜNAL MANYETİK SENSÖRLER VE TRANSDÜSERLER Bir tel bobin haline getirilip içinden akım geçirilirse, bu bobinin içinde ve çevresinde manyetik alan oluşur. Bu manyetik alan gözle

Detaylı

Üstün kaliteli armatürler ve sistemler Cocon Q Kontrol vanası Isıtma ve soğutma sistemlerinde hidrolik dengeleme ve kontrol için vana.

Üstün kaliteli armatürler ve sistemler Cocon Q Kontrol vanası Isıtma ve soğutma sistemlerinde hidrolik dengeleme ve kontrol için vana. Üstün kaliteli armatürler ve sistemler Cocon Q Kontrol vanası Isıtma ve soğutma sistemlerinde hidrolik dengeleme ve kontrol için vana Ürün broşürü Cocon Q Kontrol vanası Çalışma prensibi, yapısı 2 Oventrop

Detaylı

GDI sistemde ; Emme sistemine veya silindir portuna püskürtmenin aksine, çok yüksek derecede basınçlandırılmış benzin, her silindirin içine direkt

GDI sistemde ; Emme sistemine veya silindir portuna püskürtmenin aksine, çok yüksek derecede basınçlandırılmış benzin, her silindirin içine direkt Port Yakıt Enjeksiyonu (PFI) Benzinli Direkt Enjeksiyon (GDI) GDI sistemde ; Emme sistemine veya silindir portuna püskürtmenin aksine, çok yüksek derecede basınçlandırılmış benzin, her silindirin içine

Detaylı

OREN3005 HİDROLİK VE PNÖMATİK SİSTEMLER

OREN3005 HİDROLİK VE PNÖMATİK SİSTEMLER ÖRNEK PROBLEMLER Boru çapı hesabı: Q: Debi litre/dak. A: Boru kesit alanı cm2 V: Ortalama akış hızı m/sn d: Boru iç çapı Örnek Problem: Pompa debisi 3 lt/sn olan bir hidrolik sistemde akışkan hızı ortalama

Detaylı

ARAÇ ÜZERiNDEKi SENSEÖRLERI

ARAÇ ÜZERiNDEKi SENSEÖRLERI www.dogacelektronik.com GÜNCEL TÜRKÇE OBD II ARIZA KODLARI TEKNİK BİLGİLER ARIZA TESPİT SİSTEMLERİ ARAÇ ÜZERiNDEKi SENSEÖRLERI (YERİ,YAPISI ve ÇALIŞMASI) 1. SENSÖRLER 1.1. Isı Sensörleri 1.2. Dış Etkilesimli

Detaylı

...Turboşarj uzmanı Holset

...Turboşarj uzmanı Holset Holset Turboşarj ...Turboşarj uzmanı Holset Holset Turboşarj Holset Turboşarjlar, dünyanın dört bir yanında turbo makine ve hava işleme konularında mükemmelligi simgelemektedir. Cummins Turbo Technologies

Detaylı