Chantal Hakkında Her Şey

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Chantal Hakkında Her Şey"

Şebnem Togay
8 yıl önce
İzleme sayısı:

1 İstanbul Modern Sinema, feminist sinemanın öncüsü Chantal Akerman ın Türkiye de bugüne kadar yapılmış en kapsamlı retrospektifini sunuyor Chantal Hakkında Her Şey İstanbul Modern Sinema, Sinema Sponsoru Türk Tuborg A.Ş. nin katkıları ve Filmmor Kadın Filmleri Festivali, Fransız Kültür ve Belçika Büyükelçiliği işbirliğiyle Mart tarihleri arasında Avrupa sinemasına yön veren yönetmenlerden Chantal Akerman ın filmlerini ağırlıyor İstanbul Modern Sinema, 5 Ekim 2015 günü aramızdan ayrılan, feminist ve deneysel sinemanın öncüsü Belçikalı yönetmen Chantal Akerman ın Türkiye de bugüne kadar yapılmış en kapsamlı retrospektifini sunuyor. Michael Haneke ile başlayan, Krzysztof Kieslowski ile devam eden retrospektif serisinin üçüncüsü Chantal Akerman a odaklanıyor. 16 filmlik programda Akerman ın annesiyle olan ilişkisine dair çektiği dokunaklı belgesel No Home Movie de dahil olmak üzere, Proust tan uyarladığı Tutsak (La Captive, 2010), son kurmaca filmi, Joseph Conrad ın ilk romanından uyarladığı, çekimlerini Kamboçya da gerçekleştirdiği Budala Almayer de (La Folie Almayer) yer alıyor. Yönetmenin filmografisi haricinde, kendi sanatı üzerine konuştuğu Chantal Akerman, From Here (2010) adlı belgesel de İstanbul Modern Sinema da gösterilecek. Chantal Akerman kimdir? Kendini Brüksel de doğmuş, Yahudi bir kız olarak tanımlayan Chantal Akerman ilk filmi Saute Ma Ville i 18 yaşında çekti yılında çektiği başyapıtı Jeanne Dielman ile bir kadının sıradan ev hayatında cinayetle yemek pişirmenin aynı dehşete sahip olabileceğini, kişiselin politik olduğunu gösterdi. Akerman, herhangi bir kategoriye girmeyi reddetse de kadınların sineması hikayesinde çok kilit bir rolü olduğu gibi sinema biçimine ve anlatımına getirdiği yeni önerilerle sinema tarihini değiştirmiş yönetmenlerdendir. Bugüne kadar 40 tan fazla film yapan Chantal Akerman New York tan İsrail e, Güney Amerika dan komünizm sonrası Doğu Avrupa ya gitti. Köklerinin izini sürerek hayatındaki kayıp bağlantıların peşinden soykırımı, yersizliği, yerinden edilmeyi, kendi deyişiyle annesinin anlatamadıklarını

nin katkıları ve Filmmor Kadın Filmleri Festivali, Fransız Kültür ve Belçika Büyükelçiliği işbirliğiyle 10-20 Mart tarihleri arasında Avrupa sinemasına yön veren yönetmenlerden Chantal Akerman ın

2 anlattı. Kurmaca veya belgesel, her çalışmasını düz anlatı yapısından, açıklamalardan kurtarıp büyük şeyleri dillendirmemeyi tercih etti. Todd Haynes, Michael Haneke, Gus Van Sant, Sally Potter gibi yönetmenlerin etkilendiğini defalarca belirttikleri Chantal Akerman ın son filmi, No Home Movie dünya prömiyerini 2015 Locarno Film Festivali nde yapmıştı. PROGRAM Mart 2016 PATLAT ŞEHRİ (SAUTE MA VILLE), 1968 Belçika DCP, Siyah-Beyaz, 13 Fransızca Oyuncu: Chantal Akerman Tamamı daracık bir mutfakta geçen film, belirli sınırlar içine, özellikle de mutfağa hapsolmuş kadının özgürlüğe giden yolu yok edici bir eylemle açmasını ironik bir dille anlatır. ODA (LA CHAMBRE), 1972 Belçika DCP, Renkli,11 Sessiz Oyuncu: Chantal Akerman Kamera, eşyalarla dolu küçük bir apartman dairesinde dolaşır, biz ise Chantal ın izleyiciye bakarak yaptıklarını gözlemleriz. Hareketli bir natürmorta benzeyen Oda, yönetmenin New York ta çektiği ilk film. OTEL MONTEREY (HOTEL MONTEREY), 1972 Belçika, ABD DCP, Renkli, 65 Fransızca Chantal ın ilk çalışmalarından olan Hotel Monterey, New York ta kimsesiz ve yaşlı insanların geldiği ucuz bir oteli anlatır. Akerman, filmde otelin koridorunu, asansörünü, kapılarını, pencerelerini ve otel sakinlerini adeta bir tablo gibi resmeder, izleyiciyi bu olağandışı mekânın parçası haline getirir. 15 AĞUSTOS (LE 15/8), 1974 Belçika DCP, Siyah-Beyaz, 42 Fransızca Yönetmenler: Chantal Akerman, Samy Szlingerbaum Oyuncular: Chantal Akerman, Samy Szlingerbaum, Chris Myllykoski Film, 1973 yılının 15 Ağustos günü Paris teki bir apartman dairesinde Finlandiyalı bir kızı takip eder. Dış ses anlatımı sayesinde kızın aklından geçen sıradan ve tekrar eden düşüncelere gireriz. JEANNE DIELMAN, 23 COMMERCE QUAY, 1080 BRUSSELS, 1975 Belçika, Fransa DCP, Renkli, 201 Fransızca

3 Oyuncular: Delphine Seyrig, Jan Decorte, Henri Storck Jeanne Dielman ın kocasının ölümünden itibaren, yani altı yıldır rutini hiç değişmez. Her gün erken kalkar, oğlunu hazırlar, okula gönderir. Sonrasında ev işlerini yapar, alışverişe gider. Öğleden sonraları bir erkekle para karşılığı seks yapar. Ardından akşam yemeğini hazırlar. Sinema tarihini değiştirmiş bir klasik olarak kabul edilen Jeanne Dielman, izleyiciye bir kadının donuk ev hayatını 195 dakika boyunca deneyimleme olanağı vererek cinayetle yemek pişirmeyi, dramatikle dramatik olmayanı aynı değerde temsil eder. Sadece öyküsüyle değil, biçimsel olarak da yeni bir anlatım önerir. EVDEN HABERLER (NEWS FROM HOME), 1976 Fransa, Belçika, Batı Almanya DCP, Renkli, 89 Fransızca Oyuncu: Chantal Akerman (dış ses) Belgeselin ana karakterleri New York sokakları ve Chantal ın sesi. Chantal annesinin Belçika dan yılları arasında gönderdiği mektupları okurken 1970 lerin New York unda, Manhattan sokaklarında yolculuğa çıkar. BEN SEN O (JE TU IL ELLE), 1984 Belçika, Fransa DCP, Siyah-Beyaz, 86 Fransızca Oyuncular: Chantal Akerman, Niels Arestrup, Claire Wauthion Chantal ın 24 yaşında çekip başrolünü oynadığı film, feminist sinemanın başyapıtlarından biridir. Kahramanının hayatından iki günü cüretkar bir dille anlatan filmde, ben Chantal ın canlandırdığı Julie; sen izleyici, o erkek otostop çektiği kamyon şoförü, o kadın ise eski kız arkadaşıdır. Chantal, Julie aracılığıyla hem kendi hem izleyicinin sorularına cevap arar. GÜNEY (SUD), 1999 Belçika, Fransa Digital Betacam, Renkli, 71 İngilizce Güney, William Faulkner ve James Baldwin in izinde Birleşik Devletler in güneyine bakıyor. Chantal, filme başlamadan kısa süre önce Teksas ta bir siyah adam üç beyaz tarafından öldürülür ve büyük tepki yaratır. Chantal, filmde bu hikayeyi kendi bakış açısıyla anlatıyor ve güneyin sessizliğinin sesini arıyor. TUTSAK (LA CAPTIVE), 2000 Fransa, Belçika 35mm, Renkli, 118 Fransızca Oyuncular: Stanislas Merhar, Sylvie Testud, Olivia Bonamy Marcel Proust un La Prisonniére romanından uyarlanan film, aşkın saplantıya dönüşmesine odaklanıyor. Simon saplantılı bir aşk duyduğu

Sinema tarihini değiştirmiş bir klasik olarak kabul edilen Jeanne Dielman, izleyiciye bir kadının donuk ev hayatını 195 dakika boyunca deneyimleme olanağı vererek cinayetle yemek pişirmeyi,

4 Arianne ve anneannesi ile aynı evde yaşamaktadır. Arianne ı sürekli takip eder, hakkında her şeyi bilmek ister, opera sanatçısı bir kadın ile ilişkisi olduğundan şüphelenir. Arianne için hayat gün geçtikçe zorlaşır. SINIRIN ÖTE YANI (DE L AUTRE CÔTE), 2002 Belçika, Fransa, Avustrayla, Finlandiya Digital Betacam, Renkli, 103 Fransızca, İngilizce, İspanyolca Film, yasadışı göçmenler ve Arizonalılarla, bazen bir kapı aralığında, bazen bir ofiste, bir restoranda ya da bir avluda gerçekleşen göçmenlik üzerine yapılan görüşmelerden oluşuyor. Gece görüşlü kameralarda yalnızca bir siluet olarak beliren göçmenlerin yasadışı geçmeye çalıştıkları sınır, Sınırın Öte Yanı... YARIN TAŞINIYORUZ (DEMAIN ON DEMENAGE), 2004 Fransa, Belçika 35mm, Renkli, 111 Fransızca Oyuncular: Sylvie Testud, Aurore Clément, Jean-Pierre Marielle Charlotte, dul annesini kendisiyle yaşaması için yanına çağırınca eşya dolu olan evi çalışamayacağı kadar kalabalık gelmeye başlar. Evde piyano dersleri vererek geçimini sağlayan anne ile erotik bir roman yazmaya çalışan kızın birlikte var olma mücadelesi. ORALARDA (LA-BAS), 2006 Belçika, Fransa Digital Betacam, Renkli,78 Fransızca, İngilizce Oyuncular: Chantal Akerman Soykırım dan kurtulmuş bir annenin kızı olan Akerman, filmde, kamerasını Tel Aviv de bir apartmana çeviriyor ve bir soruyla yola çıkıyor: İsrail vaat edilmiş topraklar mı, yoksun bir sürgün mü? SONIA WIEDER ATHERTON İLE DOĞU DA (A L EST AVEC SONIA WIEDER-ATHERTON ), 2009 Fransa Digital Betacam, Renkli, 84 Fransızca Filmlerinde müziğe daima baş rollerden birini veren yönetmen Chantal, bu belgeselde kamerasını 1980 li yıllardan beri birlikte çalıştığı çellist Sonia Wieder Atherton a çeviriyor. Atherton un sanatı, hayatı ve Akerman la olan ilişkisi üzerine bir belgesel... CHANTAL AKERMAN, BAKTIĞI YERDEN (CHANTAL AKERMAN, DE CÁ), 2010 Brezilya Pro Res, Renkli, 60 İngilizce

SINIRIN ÖTE YANI (DE L AUTRE CÔTE), 2002 Belçika, Fransa, Avustrayla, Finlandiya Digital Betacam, Renkli, 103 Fransızca, İngilizce, İspanyolca Film, yasadışı göçmenler ve Arizonalılarla, bazen bir

5 Chantal, belgesel boyunca açık bir kapının arkasına konumlandırılmış kameraya kendi sineması ile ilgili konuşuyor. Bu kadraj ve çekim stili, çalışmak için bir koridora ve kapılara ihtiyacım var diyen Chantal ın sinemasına bir gönderme. BUDALA ALMAYER (LA FOLIE ALMAYER), 2011 Belçika, Fransa DCP, Renkli, 127 Fransızca, İngilizce, Khmerce Oyuncular: Stanislas Merhar, Marc Barbé, Aurora Marion, Zac Andrianasolo, Sakhna Oum Joseph Conrad ın 1895 tarihli ilk romanından uyarlanan filmde, sömürgeci Gaspard Almayer zengin olup Avrupa ya dönme hayalini gerçekleştirememiştir. Kızı Nina yı Batı da yetiştirmiş, kendini ise iki kültüre de ait hissedememiştir. Mutsuzdur. Dönüşünde Nina ya saplantılı biçimde bağlanır. NO HOME MOVIE, 2015 Belçika, Fransa DCP, Renkli, 115 Fransızca Oyuncular: Chantal Akerman, Natalia Akerman Chantal, el kamerası ve akıllı telefonla çektiği filmde izleyiciyi annesinin son günlerine tanıklık etmeye davet ediyor. No Home Movie, Soykırım dan kurtulup Brüksel de evlenen, burada kızlarını büyüten ve hayatı boyunca anksiyete bozukları yaşayan bir anne, evde olma ve olamama üzerine kişisel bir çalışma. Yönetmenin ölmeden önce çektiği son film.

BUDALA ALMAYER (LA FOLIE ALMAYER), 2011 Belçika, Fransa DCP, Renkli, 127 Fransızca, İngilizce, Khmerce Oyuncular: Stanislas Merhar, Marc Barbé, Aurora Marion, Zac Andrianasolo, Sakhna Oum Joseph

Benzer belgeler

DEĞERLENDİRME NOTU: Mehmet Buğra AHLATCI Mevlana Kalkınma Ajansı, Araştırma Etüt ve Planlama Birimi Uzmanı, Sosyolog

DEĞERLENDİRME NOTU: Mehmet Buğra AHLATCI Mevlana Kalkınma Ajansı, Araştırma Etüt ve Planlama Birimi Uzmanı, Sosyolog KONYA KARAMAN BÖLGESİ BOŞANMA ANALİZİ 22.07.2014 Tarihsel sürece bakıldığında kalkınma,