BLG2109 BİLGİSAYAR DONANIMI DERS 5. Öğr. Grv. Aybike ŞİMŞEK
|
|
- Aysun Aksoy
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 BLG2109 BİLGİSAYAR DONANIMI DERS 5 Öğr. Grv. Aybike ŞİMŞEK
2 Sabit Diskler Verileri kalıcı olarak depolayan hafıza birimidir. En önemli donanım birimidir. Arızalandığında kendi maliyetinden çok daha fazla önemlidir. Bütün donanım birimleri arızalansa maliyeti kadar zarar verir, fakat sabit disk arızalandığında veri kaybı ve daha fazlası anlamına gelmektedir. Sabit diskler günümüzde taşınabilir olmaları ile gelişen teknolojiye ayak uydurmaktadır. 3 farklı yapıda sabit disk vardır HDD (Hard Disc Driver) SSD (Solid State Driver) HHD (Hybrid Hard Driver) 2
3 HDD Verileri bir eksen etrafında dönebilen manyetik disk üzerinde tutan yapıya sahiptirler. Yapısında elektronik ve elektrik bileşenlerin yanında mekanik bileşenler de vardır. Mekanik yapı sabit disklerin bant genişliğini sınırlamaktadır. Çünkü dönüş hızları ve eksensel hareket kabiliyetleri, elektronik yapılara göre oldukça düşüktür. Fakat veri kurtarma kabiliyeti en iyi sabit disk modellerdir. 3
4 Manyetik yüzeye sahip genelde alüminyum veya seramik katkılı cam malzemeden oluşan disklere sahiptirler. Bu diskler sabit bir hızla döner. Okuma/yazma kafası dönen disk üzerindeki dosya sistemine göre hareket ederek verilen komutları icra etmeye çalışır. Veriler hızla dönen diskler üzerinde arkalı önlü olarak tutulmaktadır. 4
5 5
6 Verilerin İfade Edilmesi Sabit disk döner bir mil üzerine sıralanmış plakalar ve bu plakaların alt ve üst kısımlarında yerleşen okuma/yazma kafalarından oluşur. Veriler sabit diskteki bu manyetik tabakalar üzerine kaydedilir. Verilerin kaydedilmesinde mıknatıslanma mantığı kullanılır. Temel olarak sabit diskiler en basit tabirle birer mıknatıstır. Mıknatısın iki kutbu dijital olarak 1 ve 0 ı temsil eder. Veriler böylece küçük mıknatıslar halinde bu manyetik ortamlara yazılırlar. 6
7 Verilerin İfade Edilmesi (dvm) Üzerine veri yazıldıkça mıknatıs kutupları değişir. Yani bizim parlak metal bir disk olarak gördüğümüz verileri saklayan kısım aslında milyonlarca mıknatıstan oluşmuş dev bir mıknatıs yığınıdır. Metal diski oluşturan bu milyonlarca parçanın her biri aslında birbirinden bağımsız birer mıknatıstır ve tüm mıknatısların iki kutbu vardır. Pozitif ve negatif kutuplar; bilgisayarın çalışma sistemini oluşturan ikili sayı düzeni için yeterlidir. Pozitif kutup 1 rakamını ve negatif kutupta 0 rakamını temsil edebilir. Verinin yazılması için gereken tek şey ise verinin ikilik sistemde (yani sıfır ve bir olarak) ifadesine uygun olarak bu milyonlarca mıknatısın kutuplandırılmasıdır. Bu da kutuplandırılacak mıknatıslardan daha büyük bir mıknatıs (yani diskin yazma kafası) kullanılarak yapılabilir. Temel mantık: Sabit diskin yazma kafasının verinin ikilik sistemdeki karşılığına göre disk üzerindeki mıknatısları kutuplandırmasıdır. Temel olarak çok basit olan bu fikir pratiğe geldiğinde gerçekleştirilmesi güç bir fikirdir. Kullanmakta olduğumuz disklerin üzerinde 1GB başına 8,589,934,592 tane mıknatıs bulunur. 0 ve 1 rakamlarından her biri bir bit olduğuna göre ve her bit başına bir mıknatıs düştüğüne göre 1024^3 x 8 tane mıknatıs olmalıdır. Okuma/yazma kafası 1 saniyede bunlardan milyonlarcasını okuyor ya da değiştirebiliyor 7
8 Disk Bileşenleri Disk Plakaları Okuma/Yazma Kafası Silindir Sektör İz (Track) Küme (Cluster) 8
9 Disk Plakaları(Platters) Üzerinde manyetik ortam bulunan, dairesel biçimdeki metal veya seramik katkılı cam malzemeden yapılmış disklerdir. Her bir diskin iki yüzü de kullanılır. Her bir disk için iki adet okuma/yazma kafası(head) vardır. İz ve sektör denilen veri bileşenleri plakalar üzerinde yer alır. 9
10 Disk plakaları son derece hassastırlar. Disk plakaları üzerinde toz, tüy, nemlenme ve buhar gibi kirlenmeye neden olan unsurların kesinlikle olmaması gerekir. Yazma/okuma kafası ve disk yüzeyi arasında gözle fark edilemeyecek kadar küçük bir boşluk bulunmaktadır. Dolayısıyla bu boşluğun arasına hiçbir yabancı nesnenin girmemesi gerekir. Aksi durumda o bölgedeki bilgi ve onunla ilişkili daha büyük bir bilgi kümesi okunamayabilir. Yazma/okuma kafasının herhangi bir nedenden dolayı (sallantı, düşme vb.)disk yüzeyine değmesi sonucunda ilgili bölge hasar görebilir. Bu durumda BAD SECTOR diye adlandırılan ölü bölgeler oluşur. 10
11 3,5 inç - 2,5 inç diskler Sabit diskler 3,5 inç ve 2,5 inçlik sabit diskler şeklinde boyutlarına göre isim alırlar. Burada bahsedilen uzunluk sabit disklerdeki plakaların çapının uzunluğudur. 11
12 Okuma/Yazma Kafası Disklerin üzerinde değmeden gezen ve istenen adrese verileri yazıp, istenen adresten de verileri okuyan kafadır. Günümüzde bu kafa üzerinde okuma ve yazma kısımları birbirinden ayrı yapıya sahiptirler. Eski disklerde okuma ve yazma kafası aynı olup C şeklinde demir yapıdan oluşmaktaydı. Bu disklerde okuma yazma kafası okuma işleminde manyetik işareti elektrik işaretine, yazma işleminde ise elektrik işareti manyetik işarete çevirerek okuma yazma yapardı. Günümüzde yazma işlemi için aynı yapı kullanılır. Bu kafanın sargılarının üzerinden geçen akımın yönüne göre oluşan farklı yönlerdeki manyetik alanın etkisi ile veriler disk üzerine yazılır. Veriler okunurken ise manyetik koruyucu içerinde yer alan GMR(Giant magnetoresistance) denilen sensor yardımıyla bitlerin manyetik durumu algılanır. GMR manyetik alanın durumuna göre direnci değişen bir algılayıcıdır. 12
13 13
14 Silindir Birden fazla disk tabakası için düşeyde aynı hizadaki tüm izleri içine alan silindir şeklindeki tanımlamadır. Okuma yazma kafaları hep birlikte hareket ederler. Bir okuma yazma kafası 4. iz üzerinde ise diğerleri de aynı iz üzerindedir. Okuma yazma kafasının konumunu değiştirmeden, okuma yazma yapabildiği tüm izler silindir yapıyı oluşturur. Eğer sabit disk tek bir disk tabakasından oluşsaydı silindir ve track aynı anlama gelecekti. 14
15 Sektöri İz(Track) ve Küme (Cluster) Sektör: 256, 512 Byte gibi büyüklüklere sahip ardışık veri depolama kümeleridir. İz(Track): Verilerin kaydedilmesi amacıyla iç içe halkalar şeklinde disk üzerinde oluşturulmuş veri kayıt bölümleridir. Merkeze aynı uzaklıkta iç içe dairesel halkalardan oluşur. Bir iz üzerinde ardışık sektör parçaları yan yana dizilmişlerdir. Okuma yazma kafası bir iz üzerine konumlanarak istediği sektörleri okuyup yazabilir. Küme (Cluster) : Disk üzerinde varsayılan bir büyüklüktür. İşletim sisteminin disk yönetimi ile alakalıdır. Dosya ve dizinlerin yerleştirildiği en küçük disk alanına denir. Boyutu dosya sistemine göre değişir. 15
16 16
17 Okuma/Yazma Kafası Bilgilerin Bulunması Herhangi bir veri okunacağı zaman önce verinin olduğu sektör okuma/yazma kafasının altına gelecek şekilde disk döndürülür, daha sonra kafa ileri-geri hareket ederek ilgili sektör bulunur ve ilgili ize konumlanılır. ARAMA SÜRESİ Verinin bulunduğu Sektörün okuma/yazma kafasının altına gelmesi için gereken süre BEKLEME SÜRESİ İlgili Sektör bulunduktan sonra ilgili ize konumlanmak için gereken süre. ERİŞİM SÜRESİ ERİŞİM SÜRESİ=ARAMA SÜRESİ + BEKLEME SÜRESİ DİSK OKUMA/YAZMA KAFA HAREKETİ KAFA DİSK HAREKETİ 17 KAFA
18 Verilerin Kayıt Edilmesi Bilgiler sabit diske yazılırlarken gelişi güzel yazılırlar ancak hepsinin yazıldığı yer ve konum adreslenmektedir. Aksi halde yazılan bir veri bir daha bulunamaz. Yandaki şekil bir silindir üzerini göstermektedir. Silindir üzerinde yar alan kırmızı halkalar track adını almaktadır. Yüzeyde bulunan her track sektör adı verilen küçük parçacıklara ayrılır. Dosyalar kaydedildikten sonra diskin indeksine nereye kaydedildiği hakkında bilgiler düşülür. (a dosyası silindir4, track 573, sektör 12 gibi) 18
19 19
20 Disk Parametreleri Disk Dönüş Hızı(RPM=Rotate Per Minute): Diskin dakikadaki dönüş hızını gösteren bir parametredir. Günümüzde , , 7200, 5400 rpm değerlere sahip diskler bulunmaktadır. SSD 24 sn, 7200 rpm HDD 61 sn, SSD %40 daha hızlı Tampon Bellek(Cache veya Buffer): Disk erişimi bellek erişiminden daha yavaş olduğu için disk performansını artırmak için HDD üzerine bellek hafıza birimleri yerleştirilmiştir. Amaç erişilmesi öngörülen verileri bellekte hazır bekletmektir. Eğer istenen veri bellekte varsa disk erişimi olmadan veriler doğrudan bellek üzerinden gönderilir. Konumlanma Süresi: Disk üzerinde okuma yazma kafasının, istenen adrese yazma veya okuma amaçlı ulaşmak için harcadığı süredir. Okuma yazma kafasının disk üzerindeki konumuna göre bu süre kısalıp uzayabilir. Bunun için ortalama konumlanma süresinden bahsedilir. Kısa olması diskin okuma ve yazma performansının daha iyi olduğunu gösterir. Kapasite: Depolayacağı veri miktarını gösterir. Günümüzde TB kapasiteli diskler bulunmaktadır. 20
21 HDD Çeşitleri Fiziksel olarak tüm HDD çeşitleri birbirine benzerler ve aynı boyutlardadır. Bunları birbirinden ayırt etmek için, güç ve veri kablo soketlerine bakılır. Bağlandıkları arayüz açısından farklılık gösterirler. PATA (IDE) SATA (Serial ATA) SCSI (Small Computer System Interface) 21
22 HDD Çeşitleri PATA(IDE) Parallel Advanced Technology Attachment açılımındadır. Paralel ileri teknoloji eklentisi anlamına gelmektedir. Bu kelime ATA, IDE, ATAPI olarak ta birçok yerde geçmektedir. Paralel olarak veri iletimine sahiptir. Sahip olunan arabirim CDROM, DVDROM ve HDD ler için de aynıdır. 40 ve 80 iletkenli kablo(ribbon kablo) ile anakarta bağlanır. 80 iletkenli kablo daha yüksek band genişliğine sahiptir. 22 IDE(ribbon) ve sata sabit disk data kablosu
23 IDE-EIDE 1980lerin sonunda Western Digital tarafından tasarlanmış, Entegre Edilmiş Sürücü Elektroniği (Integrated Drive Electronics IDE) dir. Yine Western Digital tarafından standart ATA ya ek olarak Enhanced IDE (EIDE) ( Geliştirilmiş IDE ) üretilmiştir. Bu yeni isimler resmi olmamasına rağmen, IDE ve EIDE terimleri genellikle ATA yerine kullanılabilir olarak görülürler yılında Serial ATA isimlendirmesi ile, geleneksel ATA ismi Parallel ATA (P-ATA) olarak değişmiştir. 23
24 Sabit diskler veya optik cihazlar, diğer bilgisayar donanımları ile iletişim kurmak için arabirimleri kullanırlar. Günümüzde IDE arabirimi anakartın üzerinde geliyor. IDE cephesinde gelinen sonraki nokta ise Ultra Ata arabirimidir. ATA-2 ile uyumlu olan bu arabirim, saniyede 33 MB'lık bir hıza sahipti. Bu arabirim ile birlikte Cyclical Redundancy Check Error kontrolü getirildi. CRC, hata bulma Bu sayede hız ve güvenirlilik artırıldı. Zamanla bu arabirim de geliştirildi ve sırayla ATA-66 ve ATA-100 arabirimleri geldi. Adlarından da anlaşıldığı gibi bu arabirimlerin hızları 66 MBps ve 100 MBps. Daha sonra Ultra ATA-100 geliyor. Son olarak Ultra ATA-133'ü görebiliyoruz. Ama IDE arabirimi yerini daha geniş bir desteğe sahip olan Serial ATA ya bırakmıştır. 24
25 ATA nın geçmişinde çoğunluk olarak 40 telli şerit kablolar vardı. Ama Ultra DMA/66 (UDMA4) nın çıkması ile 80 telli versiyonlar ortaya çıkmaya başladı. ATA nın her zaman belirlenmiş bir kablo uzunluğu vardır, bu uzunluk 46 cm (18 inç) dir. Bu uzunluk büyük bilgisayar kasalarında sürücülerin birbirine bağlanması konusunda sorun yaratabilir, ya da birkaç fiziksel sürücüyü tek bilgisayara monte ederken aynı sorunla karşılaşabiliriz. Bu kablo durumu, aynı zamanda dış sürücüler için Paralel ATA kullanımı ihtimalini tamamen yok eder. 25
26 HDD Çeşitleri SATA Serial ATA, masaüstü bilgisayarlardaki, bazı sunuculardaki ve ağa bağlı depolama cihazlarındaki paralel ATA fiziksel depolama arabiriminin geliştirilmiş hali olarak düşünülebilir. Spesifikasyon daha ince, daha esnek kabloların ve daha az iğne sayılarının kullanılmasına olanak vermektedir. Bu da bilgisayar üreticilerinin sistemlerini yönlendirmesi ve kurulması kolay kablolarla tasarlamalarını sağlar. Bununla birlikte şu an kullanılan Paralel ATA teknolojisinden daha kolay, daha esnek anakart yönlendirmesini de olası kılmaktadır. Serial ATA II ve SATA III ile daha da geliştirilmiştir. 26
27 Kablo bağlantılardaki değişiklik: Kablo karmaşasına son Paralel veri iletiminde hız sadece kısa mesafeli uzaklıklarda etkiliydi. Uzun mesafelerle veri iletimi gerçekleştiriliyor, ama hız önemli derecede düşüyordu. Bunun nedeni ise, bit sayılarının uzun mesafede rasgele hızlarda gitmesi ve bundan dolayı bir karmaşanın meydana gelmesiydi. Ayrıca, 40 veya 80 iğneli paralel kablolar kalın olduklarından dolayı, yeterince esnek bir yapıda değillerdi. Bu nedenle de, kasanın içindeki hava sirkülasyonunu da etkiliyorlardı. SATA nın bir diğer özelliği de, paralel bağlantıdan alıştığımız kalın kablo yerine çok daha ince bir kablo kullanılmasıdır. 27
28 28
29 SATA1-SATA2-SATA3 SATA nın SATA1, SATA2 ve SATA3 standardları bulunmaktadır. SATA1, Seri ATA iletişiminin ilk versiyonudur. SATA/150 olarak da bilinir. Veri yolu hızı 1.5GHz dir ve veri iletim kapasitesi 150MB/s dir. SATA2 de veri yolu hızı 3GHz e, veri iletim kapasitesi 300MB/s ye çıkartılmıştır. SATA3 te veri yolu hızı 6GHz e,veri iletim kapasitesi 600MB/s ye çıkartılmıştır. 29
30 HDD Çeşitleri SCSI SCSI(Small Computer System Interface): Daha çok sunucularda kullanılan disklerdir. Disklerinin dönüş hızları ve performansları çok yüksektir. Bu yüzden fiyatları ev kullanımı için uygun değildir. SCSI arabirimi disklerin dışında birçok farklı donanım (tarayıcı, DVDROM ) ile de beraber çalışabilir. Seri ve paralel çalışan tipleri vardır. Band genişliği 640MB/s ye kadar çıkmıştır adet HDD yi birbirine bağlanabilir. Kablo iletken sayıları 68 veya 50 adettir. 30
31 31
32 Karşılaştırma 32
33 SCSI ve ATA Karşılaştırması SCSI tabanlı hard diskler, genellikle çağdaşı oldukları ATA disk sürücülerine göre daha yüksek rpm değerlerinde üretilmektedir. SCSI hard diskler, nispeten sunucu uygulamalarına yönelik geliştirildiği için ön bellekleri (cache) daha büyüktür. Tek bir hat üzerine ATA ya kıyasla çok daha fazla cihaz bağlanabilir. Çoğunlukla harici kontrol kartı gerektirirler. Kablo uzunluğu daha fazladır. SCSI teknolojisini kullanan sabit diskler ATA teknolojisini kullanan modellere göre daha pahalıdır. 33
34 Master/Slave Ayarı Diskler anakart üzerine kendilerine has data ve güç kablosu ile bağlanırlar. IDE HDD ler için, anakart üstündeki tek bir IDE sokete iki adet HDD bağlanabilir. Bu bağlantı şekline paralel bağlantı denir. Günümüz anakartlarında genelde iki adet IDE yuvası vardır. Dolayısıyla bir bilgisayara en fazla 4 adet (IDE)PATA disk bağlanabilir. SATA diskler için ise anakart üzerinde kaç adet soket varsa o kadar disk bağlanabilir. Bunlarda paralel bağlantı(aynı kabloya iki adet) söz konusu değildir. Aşağıda IDE ve SATA anakart bağlantı soketlerini gösterilmektedir. 34 Anakart üzerindeki IDE ve SATA veri kablosu bağlantı soketleri
35 Master/Slave Ayarı (dvm) Bir IDE kablosuna iki adet HDD bağlanabilir. İkisi de birbirine paralel bağlandığı için birisi için gelen veri ve okuma yazma komutu, diğerine de gelecektir. Bu durumda gelen veriler ve komutlar hangi disk için olduğu anlaşılamaz. Bu kargaşayı önlemek için disklerden birisi birincil(master), diğeri ikincil(slave) olarak ayarlanmalıdır. 35
36 Master/Slave Ayarı (dvm) Her PATA diskin üzerinde master/slave ayarının nasıl yapılacağına ilişkin bir tablo vardır. Bu tabloya bakarak jumper denilen iletken birleştiricileri uygun pinlere takarız. Her IDE kablosuna bağlanan iki HDD den biri master diğeri slave olmak zorundadır. Eğer master/slave ayarı yapılmazsa diskler sistem tarafından görülmezler. 36
37 NOT: Master/slave ayarına alternatif olarak eğer 80 iletkenli kablo kullanılıyorsa paralel bağlanan her iki IDE diskin, Cable Select pinlerine jumper takılırsa bu durumda master/slave ayarına gerek kalmadan disklerin birisi master diğeri slave olarak otomatik ayarlanacaktır. 37
38 38
39 SATA ve PATA Disklerin Montajı PATA disklerin montajını yaparken önce Master/Slave ayarı gerekiyorsa yapılmalıdır. SATA disklerde bu ayara gerek yoktur. Sonra sabit disk kasa içerisindeki yuvalara vida ile her iki taraftan sıkıca oynamayacak şekilde vidalanmalıdır. Son olarak veri ve güç kabloları takılarak montaj tamamlanır. PATA disklerde veri kablosunun bir kenarında kablo boyunca genelde kırmızı(aşağıda beyaz) renkte bir şerit bulunur. Kablo disk üzerine bağlanırken, bu renkli şerit tarafı mutlaka güç kablolarına bakmalıdır. 39 IDE ve SATA diskler için kablo bağlantıları
40 SSD(Solid State Drive) HDD lerin yerini almaya başlayan kayıt birimidir. Mekanik(motor, disk, okuma yazma kafası) yapıya sahip olmadığı için arama ve bekleme gibi mekaniksel gecikmeler burada görülmezler. Veriye ulaşım daha hızlıdır. Yapısını SDRAM veya Flash hafıza tipleri oluşturur. HDD disklere göre daha hızlı, sarsıntı ile zarar görmeyen, daha az güç harcayan, daha az yer kaplayan bir yapıları vardır. Fakat veri kurtarma olanakları, kullanım ömürleri, çalışmasını etkileyecek elektriksel faktörlere karşı hassasiyeti ve fiyatları ile şimdilik HDD lerin gerisindedir. Solid State Driver kalıcı hafıza birimi. Dış ve iç yapısı 40
41 HHD(HYBRID HARD DRIVER) Fiziksel olarak HDD ye benzerler. Hem disk hem de flash hafızaya sahiptirler. Dolayısıyla SSD ve HDD karışımı melez yapıya sahiptirler. Flash hafıza içeren yüksek boyutta tampon belleğe sahiptirler. Böylece mekanik sisteme göre daha hızlı olan flash yapı kullanılarak disk erişimlerindeki bekleme süreleri azaltılır. Böylece performans(boot gibi) ve hız artırılmış olur. HHD sürücülerde manyetik disk iki durumda çalışmak zorundadır. Birincisi üzerindeki flash bellek dolduğunda ikincisi ise flash bellekte olmayan bir veriye ulaşılmak istendiğinde. Dolayısıyla birim zamanda diskin dönme gereksinimi azaltılarak performans artırılır. Bu durum güç gereksinimi de azaltmaktadır. 41
42 RAID(Redundant Array of Independent Disks) Bağımsız disklerin fazlalık dizisi anlamına gelmektedir. Aynı veriyi farklı disklerde saklama teknolojisidir. Artıklı kelimesi ise veri güvenliğini ifade etmektedir. Yani farklı diskler birbirlerindeki verilerin parametre artıklarını tutuyor anlamına gelmektedir. Bu teknoloji disk bozulmalarına, hatalı kodlamalara, büyük disk boyutları elde etmeye ve performansa pozitif etkisinden dolayı özellikle sunucularda sıkça kullanılan bir yöntemdir. İşletim sistemi RAID arayüzü ile birbirine bağlanmış diskleri tek disk gibi görmektedir. Yedekleme işlemi isletim sisteminin çoğunlukla haberi olmadan donanım bazında yedeklenmektedir. RAID teknolojisinde SATA, PATA ve SCSI diskler kullanılabilmektedir. 42
43 RAID 0: Eşlik biti(hata toleransı için) olmaksızın performansı artırıcı özelliğe sahip RAID türüdür. Hata düzeltme etkisi yoktur. Herhangi bir diskin bozulması tüm diskleri kullanılmaz yapar. Bilgi bloklara ayrılarak her bloğun farklı disklere yazılması sağlanır. Bağlı disklerin boyutları toplanarak diskin kapasitesini oluşturur. Örneğin 360GB lık iki adet disk RAID0 konfigürasyonunda toplamda 720GB lık bir kapasite sağlayacaktır. Bu seviye için en az iki disk gereklidir. 43
44 RAID 1: Burada performans yerine veri güvenliği esas alınmıştır. Disklerdeki veriler birbirinin aynısıdır(mirroring=aynalama). Toplam disk boyutu en küçük disk kadardır. Bu seviyede disk okuma hızı artar fakat yazma hızı tek disk hızı kadardır. Veri güvenliği çok çok önemli olduğu durumlarda kullanılır. Disklerden birinin bozulması sistemin çalışmasını etkilemez. Bozulan diskin yerine yenisi takılarak yedekleme işlemi diğer disk üzerinden yeniden yapılabilir. Bu seviye için en az iki disk gereklidir. 44
45 RAID 2: Bit seviyesinde her bir diske yayılmış veri bloklarına karşılık birden fazla ECC(hata bulma&düzeltme) sürücüleri kullanılarak oluşan yapıdır. Burada disk performansı ve güvenlik orta seviyede olsa da veri boyutunun düşük olması verimi azaltmaktadır. Ayrıca diskten okuma yaparken her bir veri ECC disklerindeki eşlik bitlerine bakılarak kontrol edilmesi gerekir. RAID3 e göre bir avantajı yoktur ve ticari anlamda kullanım yeri hemen hiç yoktur. Rastgele okuma ve yazma hızları düşüktür. Bu seviye için en az 10+4 veya 32+7 disk gereklidir yapıda 10 disk veriyi 4 diskte ECC kodlarını tutmaktadır. 45
46 46
47 RAID 3: Burada veriler byte büyüklüğünde farklı disklere yazılır. Veriye ait ECC kodları ayrı bir diske yazılır. Bir anda tüm sürücüler aynı adreste olmak zorundadır. Sıralı yazma ve okuma performansı oldukça yüksektir. Rasgele okuma hızı iyi fakat yazma hızı düşüktür. Ayrı disk üzerine eşlik bitlerinin yazılması yazma işlemi sırasında darboğaz oluşturur. Yüklü tek parça dosya(video) uygulamaları için çok uygun bir çözümdür. Bu seviye için en az üç disk gereklidir. 47
48 RAID 4: RAID3 e göre verilerin boyutu artırılmıştır ve RAID ile sıkça karıştırılır. Veriler bloklar halinde ayrı ayrı disklere yazılır. Sıralı ve rasgele okuma performansı RAID3 e yakındır. RAID3 e göre tek avantajı veriler bloklara ayrıldığı için uygulamaya göre bloktaki veri miktarının yüksek performans için ayarlanabilmesidir. RAID3 teki gibi ayrı disk üzerine eşlik bitlerinin yazılması yazma işlemi sırasında darboğaz oluşturur. İyi bir performans ve hata düzeltmeye sahiptir. Bu seviye için en az üç disk gereklidir. 48
49 RAID 5: RAID seviyelerinin en çok kullanılan popüler seviyesidir. Veriler farklı disklere bloklar halinde yazılırlar. Fakat ECC kodları için ayrı bir disk bulunmaz ve her bir veri diskine veriye ait ECC kod parçaları yazılır. Bu seviyede RAID3 ve 4 seviyelerindeki yazma işleminde meydana gelen darboğaz en aza indirilmiştir. Veritabanı ve sunucu uygulamalarında sıkça kullanılır. Bu seviye için en az üç disk gereklidir. 49
50 RAID 6 RAID 6, RAID 5 e benzer fakat eşlik verisini iki sürüceye yazar. Bu nedenle en az 4 sürücü gerektirir, 2 sürücü zarar görse de çalışmaya devam edilebilir. İki sürücünün birden aynı anda hasar görme olasılığı düşüktür. RAID5 sistemlerde bir sürücü hasar görürse ondaki hasarı düzeltemeden bir diğerinin de hasar görmesi durumunda sistem çöker. Fakat burada böyle bir sorun olmaz. Bu nedenle RAID5 e göre daha güvenilirdir. 50
51 51
52 52
53 Defrag Nedir? Defrag, kısaca "birleştirme" anlamına gelmektedir. Windows işletim sisteminde veriler sabit diske gelişi güzel olarak kaydedilirler. Bu da verilerin düzensiz biçimde işlenmesine neden olur. Zamanla bu durum bilgisayarınızın performansının düşmesine, yavaşlamasına yol açar. Bu performans düşüklüğünün nedeni şöyle açıklanabilir; bilgisayarınızda bir uygulamanın çalışabilmesi için o uygulamaya ait her bir verinin ya da dosyanın siz komut verdiğiniz zaman biraraya gelmesi gerekir. Eğer bu dosyalar birarada ise sorun yoktur fakat gerekli dosyalar farklı alanlara dağılmışsa bu verdiğiniz komuta verilecek tepki süresi uzar. Zaten bilgisayar kullanıcılarının "bilgisayarım yavaşladı" derken kastettiği şey bilerek ya da bilmeyerek bu ya da bir başka nedenden ötürü tepki sürelerinin uzamasıdır. Onun için sık sık olmasa da her ay Defrag işlemini gerçekleştirmenizde fayda vardır. Disk Birleştiricisi, yerel birimlerin çözümlenmesini ve parçalara ayrılmış dosya ve klasörlerin bulunup ve birleştirilmesini sağlayan bir sistem hizmet programıdır. 53
54 Partisyon ya da Partition nedir? Diskin mantıksal bölümlerine partisyon (partition) denir. Diski mantıksal bölümlere ayırmaya da bölümlendirme (partitioning) denir. Örnek olarak diski C: D: E: gibi sürücü harflerine göre bölümlemek. Tek bir Fiziksel diski birden fazla Mantıksal bölüm diye tabir ettiğimiz partisyonlara ayırabiliriz. 54
55 MBR - Master Boot Record Nedir? MBR :Bu bölüm hard diskin ilk sektörüdür ve bilgisayar açılırken flash bios otomatik olarak burayı okur ve ilk yapılması gerekenler hakkında emirleri buradan alır ve işleme sokar. Bilgisayarınızda ilk çalıştırılması gereken program veya ilk gidilmesi gereken adres gibi bilgiler bu bölümden alınarak uygulanmaktadır. Boot sektör: Bir sabit disk (harddisk) üzerindeki bölümlerin (c, d, e..) her birinde o bölümün başlaması için gerekli olan ve o bölüm hakkında değişmez bilgilerin bulunduğu boot bölümleri vardır. Bölümler aktif hale geçmeden önce bilgisayar bölüme bağlı olan boot sektörünü okur gerekli işlemleri yapar. 55
56 BIOS, POST işleminden sonra boot sıra listesine göre ilk sürücünüzü yükleyecektir Bu adımda bir problem olmadığı taktirde ise BIOS, HDD'nize ulaşana kadar işlemine devam edecektir. Bir hard Disk'in ilk sektörü, Volume Boot Record ya da Master Boot Record'u (MBR) içerir. Günümüzde ise ilk sektörün son iki byte'ı 0x55AA şeklinde standart bir imzaya sahiptir. Bu nedenle BIOS'un HDD'nizin boot edilebilir olduğunu doğrulaması için bu sektörü denetlemesi gerekir. Eğer bu byte'lar bulunmuyorsa, 'İşletim sistemi bulunamadı' şeklinde bir hata raporu görüntülenir ve BIOS bu aygıtı atlayarak boot listesine göre bir diğer aygıta geçecektir. 56
Sabit ve Taşınabilir Diskler Sabit Diskler (Drivers-Sürücüler) HDD (Hard Disk Driver) SDD (Solid State Driver) HHD (Hybrid Hard Driver) Disk
Sabit ve Taşınabilir Diskler Sabit Diskler (Drivers-Sürücüler) HDD (Hard Disk Driver) SDD (Solid State Driver) HHD (Hybrid Hard Driver) Disk Parametreleri Disk Arabirim Çeşitleri Disk Montajı Pata Diskler
DetaylıSabit ve Taşınabilir Diskler. Öğr.Gör. Volkan ALTINTAŞ
Sabit ve Taşınabilir Diskler Öğr.Gör. Volkan ALTINTAŞ Verileri kalıcı olarak depolayan hafıza birimidir. Günümüzde sabit disk teknolojileri harici ve dahili olarak kullanılmaktadır. Yaygın sabit disküreticilerinden;
DetaylıSabit ve Taşınabilir Diskler BÖLÜM-2 Pata Diskler İçin Master-Slave Ayarları Disk Biçimlendirme Harici Diskler Olası Sabit Disk Arızaları RAID
Sabit ve Taşınabilir Diskler BÖLÜM-2 Pata Diskler İçin Master-Slave Ayarları Disk Biçimlendirme Harici Diskler Olası Sabit Disk Arızaları RAID (Redundant Array Of Independent Dısk) RAID Seviyeleri NAS
DetaylıDONANIM KURULUMU. Öğr. Gör. Murat YAZICI. 1. Hafta.
1. Hafta DONANIM KURULUMU Öğr. Gör. Murat YAZICI www.muratyazici.com Artvin Çoruh Üniversitesi, Artvin Meslek Yüksekokulu Bilgisayar Teknolojisi Programı Dersin İçeriği Sabit Diskler (Hard Diskler) Sabit
DetaylıComputer Architecture. RAID: (Redundant Array of Independent/Inexpensive Disks)
Ders 10 RAID: (Redundant Array of Independent/Inexpensive Disks) İşletim sistemi RAID arayüzü ile birbirine bağlanmış diskleri tek disk gibi görmektedir. Yedekleme işlemi işletim sisteminin çoğunlukla
DetaylıDİSK BİLEŞENLERİ. 3 farklı yapıda sabit disk vardır. 1)HDD(Hard Disc Driver) 2)SSD(Solid State Driver 3)HHD(Hybrid Hard Driver
SABİT DİSKLER Verileri kalıcı olarak depolayan hafıza birimidir. Bu nedenle en önemli donanım birimidir. Arızalandığında mali kaybının yanı sıra veri kaybına da neden olur. Günümüzde sabit disk teknolojileri
DetaylıHarddisk Disk Sabit diskler üstüste yerleştirilmiş plakalardan (platter) oluşmaktadır. Plakaların her iki yüzeyinde okuma/yazma için okuma yazma kafaları (read-write heads) monte edilmiştir. R/W kafaları
DetaylıDisk Sürücüleri Sabit disk Okuma kafasına elektrik uygulandıktan sonra zıt yönlü ikinci bir elektrik uygulandığı
Disk Sürücüleri Sabit disk; verilerin sürekli olarak saklanması istenen durumlarda kullanılır. Sabit disk sürücülerinin kullanıldığı cihazlar: 1. dizüstü bilgisayarlarda, 2. masaüstü bilgisayarlarda, 3.
DetaylıWilliam Stallings Computer Organization and Architecture 9 th Edition
+ William Stallings Computer Organization and Architecture 9 th Edition + Bölüm 6 Dış Hafıza + Manyetik Disk Bir disk, tabaka olarak adlandırılan, manyetize edilebilir bir materyal ile kaplı, manyetik
DetaylıDİSK DEPOLAMA ALANLARI
DİSK DEPOLAMA ALANLARI 1. Giriş İşlemci hızı ve hafıza kapasitesinin disk hızından çok daha hızlı bir gelişim içinde bulunduğu göz önüne alınırsa, disk kullanımında teorik ilgi ve uygulamanın önemliliği
DetaylıDosya Saklama Ortamları (Sabit Diskler) Kütük Organizasyonu 1
Dosya Saklama Ortamları (Sabit Diskler) Kütük Organizasyonu 1 Depolama Aygıtları 1- Birincil Depolama Aygıtları Hızlı Erişim Süresine Sahiptirler Fiyatı daha fazladır. Daha küçük kapasiye sahiptir 2. İkincil
DetaylıDEPOLAMA ÜNİTELERİ HARD DİSK SÜRÜCÜ FLOPPY DİSK DRİVE SOLİD STATE DRİVE 1. TAŞINAMAZ DEPOLAMA ÜNİTELERİ 22.12.2015
DEPOLAMA ÜNİTELERİ HARD DİSK SÜRÜCÜ FLOPPY DİSK DRİVE SOLİD STATE DRİVE Veri depolama üniteleri bilgisayar üzerinde yapılan işlemciden elde edilen bilgilerin belirli durumlarla tekrar kullanımı için saklanan
Detaylı1. Hafıza Depolama Araçları. 2. Hafıza Çeşitleri. 3. Hafıza Ölçümü. 4. Bilgisayar Performansı
DEPOLAMA 1. Hafıza Depolama Araçları 2. Hafıza Çeşitleri 3. Hafıza Ölçümü 4. Bilgisayar Performansı HAFIZA DEPOLAMA ARAÇLARI HARDDİSK ZİPDİSK SSD BELLEK KARTLARI(SD,CF,MMC,MS) FLASH DİSK CD DVD ROM DİSKET
DetaylıBölüm 7. Depolama. Bilgisayarların. Discovering. Keşfi 2010. Computers 2010. Living in a Digital World Dijital Dünyada Yaşamak
Depolama Bilgisayarların Discovering Keşfi 2010 Computers 2010 Living in a Digital World Dijital Dünyada Yaşamak Depo Depolama, veriyi, talimatları ve bilgiyi gelecekte kullanmak üzere saklamaktır. Depolama
Detaylı27.10.2014 MONĐTÖRLER
MONĐTÖRLER 46 47 Bilgisayarın kullanıcının yaptığı işlemleri görebilmesini sağlayan görsel parçasıdır. Monitörde hareketli ya da sabit resim olarak algılananlar aslında tek karelik resimlerdir. Bu tek
Detaylı5. HAFTA KBT104 BİLGİSAYAR DONANIMI. KBUZEM Karabük Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi
5. HAFTA KBT104 BİLGİSAYAR DONANIMI Karabük Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi 2 Konu Başlıkları Bellekler İç Bellekler ROM Bellek RAM Bellek Dış Bellekler Sabit Disk Sürücüleri
DetaylıA. SABİTDİSKLER SABİT DİSK İN GÖREVİ
DİSK SÜRÜCÜLERİ A. SABİTDİSKLER SABİT DİSK İN GÖREVİ Bilgisayarın veri merkezidir. Tüm programlar (Windows, Linux vb. işletim sistemleri, word veya paint gibi yardımcı programlar ve kendi dosyalarımız)
DetaylıSORULAR (1-36) SORU -2 Aşağıdakilerden hangisi klavye ve farenin takıldığı portlardan biridir?
SORULAR (-36) SORU - Aşağıdakilerden hangisi sadece giriş donanımıdır? A) Ses kartı B) Klavye C) Yazıcı D) Ekran SORU -2 Aşağıdakilerden hangisi klavye ve farenin takıldığı portlardan biridir? A) Paralel
DetaylıDosya, disk üzerinde depolanmış verilerin bütününe verilen isimdir. İşletim sistemi genel olarak iki çeşit dosya içerir.
2 Dosya Nedir? Dosya, disk üzerinde depolanmış verilerin bütününe verilen isimdir. İşletim sistemi genel olarak iki çeşit dosya içerir. Birincisi, bir sistem görevi yerine getirirken yada bir uygulama
DetaylıDOSYA NEDİR? Verilerin HDD de saklanması. Verilerin HDD de saklanması DOSYA SİSTEMİ NEDİR?
DOSYA NEDİR? Dosya;disk üzerinde depolanmış verilerin bütününe verilen isimlendirmedir. İşletim sistemi tipik olarak iki çeşit dosya içerir. Birincisi; bir sistem görevi yerine getirirken yada bir uygulama
DetaylıDosya Saklama Ortamları (Devam) Kütük Organizasyonu 1
Dosya Saklama Ortamları (Devam) Kütük Organizasyonu 1 Disk Erişimi Diks Erişiminde 3 öğe vardır: i) Arama Süresi (Seek Time) ii) iii) Gecikme Süresi(Rotational Delay) Transfer Süresi (Transfer Time) Kütük
DetaylıTemel Kavramlar-2. Aşağıda depolama aygıtlarının kapasitelerini inceleyebilirsiniz.
Temel Kavramlar-2 Byte = 8 Bit in bir araya gelmesiyle oluşan bellektir. Bilgisayarın tanıdığı harf rakam ve özel karakterlerden her biri 1 byte lık yer kaplar. Yani her bir harfin 1 veya 0 dan oluşan
DetaylıDOSYA ORGANİZASYONU. Giriş ÖZLEM AYDIN TRAKYA ÜNİVERSİTESİ BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ
DOSYA ORGANİZASYONU ÖZLEM AYDIN TRAKYA ÜNİVERSİTESİ BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ Giriş Derse ilişkin genel bilgiler Dersi veren: Özlem AYDIN E-mail: ozlema@trakya.edu.tr Dersin yardımcısı: Tuğba ÇALIŞ
DetaylıOptik Sürücüler CD/CD-ROM DVD HD-DVD/BLU-RAY DİSK Disket Monitör LCD LED Projeksiyon Klavye Mouse Mikrofon Tarayıcı
1 Donanım Bileşenleri ve Çalışma Prensipleri Anakart (Mainboard) İşlemci (Cpu) Ekran Kartı Bellekler Ram Rom Ses Kartı Ağ Kartı TV Kartı Sabit Diskler HDD HHD SSD Optik Sürücüler CD/CD-ROM DVD HD-DVD/BLU-RAY
DetaylıSORULAR (37-66) Aşağıdakilerden hangisi günümüz anakartlarının en çok kullanılan veriyoludur?
SORULAR (37-66) SORU -37 Aşağıdakilerden hangisi günümüz anakartlarının en çok kullanılan veriyoludur? A) ISA B) AGP C) PCI D) PCI-e SORU -38 Aşağıdakilerden hangisi yavaş olması sebebiyle günümüz anakartlarında
DetaylıBİLGİ TEKNOLOJİSİNİN TEMEL KAVRAMLARI. 1-Bilgisayar, donanım ve yazılım kavramları 2-Bilgisayar çeşitleri 3-Bilgisayarlar arsındaki farklılıklar
BİLGİ TEKNOLOJİSİNİN TEMEL KAVRAMLARI 1-Bilgisayar, donanım ve yazılım kavramları 2-Bilgisayar çeşitleri 3-Bilgisayarlar arsındaki farklılıklar Yılmaz DEMİR BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ ÖĞRETMENİ Ünitelerimiz
DetaylıFiziksel Veritabanı Modelleme
Fiziksel Veritabanı Modelleme Fiziksel Veritabanı VTYS, verileri yan bellekte tutar. Bu yüzden VTYS lerde sıklıkla READ (yan bellekten okuma) ve WRITE (yan belleğe yazma) işlemi meydana gelir. READ ve
DetaylıDONANIM KURULUMU. Öğr. Gör. Murat YAZICI. 1. Hafta.
1. Hafta DONANIM KURULUMU Öğr. Gör. Murat YAZICI www.muratyazici.com Artvin Çoruh Üniversitesi, Artvin Meslek Yüksekokulu Bilgisayar Teknolojisi Programı Dersin İçeriği BELLEKLER Belleğin Görevi Bellek
DetaylıBölüm 7. Depolama. Bilgisayarların. Discovering. Keşfi Computers Living in a Digital World Dijital Dünyada Yaşamak
Depolama Bilgisayarların Discovering Keşfi 2010 Computers 2010 Living in a Digital World Dijital Dünyada Yaşamak Hedefler Depolama aygıtları ve depolama ortamı arasındaki farkları belirtmek Bir dahili
DetaylıMaster boot record (MBR)
DİSK ve FAT Cluster büyüklükleri fat yapısına ve disk büyüklüğüne bağlıdır. Aşağıdaki tabloda FAT16 dosya sistemi için disk size larına göre cluster büyüklükleri verilmiştir. Disk size (partition büyüklüğü)
DetaylıWilliam Stallings Computer Organization and Architecture 9 th Edition
William Stallings Computer Organization and Architecture 9 th Edition Bölüm 5 İç Hafıza Bir Hafıza Hücresinin Çalışması Bütün hafıza hücrelerinin ortak özellikleri vardır: 0 ve 1 durumundan birini gösterirler
DetaylıBİLGİSAYAR DONANIMI. Donanım Nedir? Donanım Aygıtları. Bir bilgisayar sisteminde bulunan fiziksel aygıtların tümüne verilen ad.
Donanım Nedir? Bir bilgisayar sisteminde bulunan fiziksel aygıtların tümüne verilen ad. BİLGİSAYAR DONANIMI Donanım Aygıtları Giriş aygıtları, İşlemci, Depolama aygıtları, Çıktı aygıtları, Çevresel aygıtlar
DetaylıGAZİ ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BM-404 BİLGİ GÜVENLİĞİ LABORATUVARI UYGULAMA FÖYÜ
HAFTA: 4 AMAÇLAR: Bilgisayar Donanım Parçaları BİLGİSAYAR KASASI İçine yerleştirilecek olan bilgisayar bileşenlerini dışarıdan gelebilecek fiziksel darbelere karşı korur, elektriksel olarak yalıtır, sahip
DetaylıAşağıdaki sorularda doğru olan şıkları işaretleyerek değerlendiriniz.
Aşağıdaki sorularda doğru olan şıkları işaretleyerek değerlendiriniz. 1. Aşağıdakilerden hangisi ana kart üzerinde yer almaz? A) Bellek B) İşlemci C) Genişleme yuvaları D) Güç kaynağı 2. Aşağıdakilerden
Detaylıİşletim Sistemlerine Giriş
İşletim Sistemlerine Giriş İşletim Sistemleri ve Donanım İşletim Sistemlerine Giriş/ Ders01 1 İşletim Sistemi? Yazılım olmadan bir bilgisayar METAL yığınıdır. Yazılım bilgiyi saklayabilir, işleyebilir
DetaylıSİSTEM BAKIM VE ONARIM DERSİ 1.DÖNEM 1.SINAV ÇALIŞMA NOTU
No Soru Cevap 1 Bir bilgisayarın tüm parçalarını üzerinde barındıran ve bu parçaların Anakart iletişimini sağlayan elektronik devreye ne ad verilir? 2 Üzerinde, mikro işlemci yuvası, bellek, genişleme
DetaylıDonanım Nedir? Bir bilgisayar sisteminde bulunan fiziksel aygıtların tümü
BİLGİSAYAR DONANIMI Donanım Nedir? Bir bilgisayar sisteminde bulunan fiziksel aygıtların tümü Donanım Nedir? Giriş aygıtları İşlemci Depolama aygıtları Çıkış aygıtları Çevresel aygıtlar Giriş Aygıtları
DetaylıBir hard diskte birden fazla plaka bulunabilir.
Hard Disk Nasıl Çalışır? Artık bütün masaüstü sistemlerde en az bir hard disk bulunuyor. Hatta VCR cihazlarından camcorderlara ve mp3 playerlara kadar pek çok elektronik alette de hard diskleri görmeye
DetaylıBİLGİSAYAR KULLANMA KURSU
1 2 KURS MODÜLLERİ 1. BİLGİSAYAR KULLANIMI 3 1. Bilişim (Bilgi ve İletişim) Kavramı Bilişim, bilgi ve iletişim kelimelerinin bir arada kullanılmasıyla meydana gelmiştir. Bilişim, bilginin teknolojik araçlar
DetaylıDüşünelim? Günlük hayatta bilgisayar hangi alanlarda kullanılmaktadır? Bilgisayarın farklı tip ve özellikte olmasının sebepleri neler olabilir?
Başlangıç Düşünelim? Günlük hayatta bilgisayar hangi alanlarda kullanılmaktadır? Bilgisayarın farklı tip ve özellikte olmasının sebepleri neler olabilir? Bilgisayar Bilgisayar, kendisine verilen bilgiler
DetaylıTemel Bilgisayar Bilgisi
Temel Bilgisayar Bilgisi BİL131 - Bilişim Teknolojileri ve Programlama Hakan Ezgi Kızılöz Bilgisayarların Temel Özellikleri Bilgisayarlar verileri alıp saklayabilen, mantıksal ya da aritmetik olarak işleyen
DetaylıDisk Çizelgeleme. BTEP205 - İşletim Sistemleri
2 Disk Çizelgeleme Sabit diskler çalışırken içerisindeki plaka sabit bir hızda döner (Ör: 7200 RPM). Disk üzerinden bilgi okumak ve yazmak için, okuma/yazma kafasının gereken iz (track) ve kesim (sector)
DetaylıDonanımlar Hafta 1 Donanım
Donanımlar Hafta 1 Donanım Donanım Birimleri Ana Donanım Birimleri (Anakart, CPU, RAM, Ekran Kartı, Sabit Disk gibi aygıtlar, ) Ek Donanım Birimleri (Yazıcı, Tarayıcı, CD-ROM, Ses Kartı, vb ) Anakart (motherboard,
DetaylıBilgisayar Kasaları. Bilgisayar Programcılığı Ön Lisans Programı BİLGİSAYAR DONANIMI. Öğr. Gör. Rıza ALTUNAY
Bilgisayar Kasaları Ünite 5 Bilgisayar Programcılığı Ön Lisans Programı BİLGİSAYAR DONANIMI Öğr. Gör. Rıza ALTUNAY 1 Ünite 5 BİLGİSAYAR KASALARI Öğr. Gör. Rıza ALTUNAY İçindekiler 5.1. KASA ÇEŞITLERI...
DetaylıDOSYA ORGANİZASYONU. Giriş ÖZLEM AYDIN TRAKYA ÜNİVERSİTESİ BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ
DOSYA ORGANİZASYONU ÖZLEM AYDIN TRAKYA ÜNİVERSİTESİ BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ Giriş Derse ilişkin genel bilgiler Dersi veren: Özlem AYDIN E-mail: ozlema@trakya.edu.tr Dersin yardımcısı: Tuğba ÇALIŞ
DetaylıDONANIM VE YAZILIM. Bilişim Teknolojileri ve Yazılım Dersi
DONANIM VE YAZILIM Bilişim Teknolojileri ve Yazılım Dersi Bilgisayar Kendisine verdiğimiz bilgileri istediğimizde saklayabilen, istediğimizde geri verebilen cihaza denir. Donanım, Yazılım Bilgisayar Donanım
DetaylıHam Veri. İşlenmiş Veri Kullanıcı. Kullanıcı. Giriş İşleme Çıkış. Yazılı Çizili Saklama. Doç.Dr. Yaşar SARI-ESOGÜ-Turizm Fakültesi
Kullanıcı Ham Veri İşlenmiş Veri Kullanıcı Giriş İşleme Çıkış Yazılı Çizili Saklama Server PC Laptop PDA (Personal Digital Assitance) Netbook Tablet PC BİLGİSAYAR DONANIM YAZILIM Scanner (Tarayıcı)
DetaylıBilgi ve İletişim Teknolojileri (JFM 102) Ders 7. LINUX OS (Sistem Yapısı) BİLGİ & İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ. LINUX Yapısı
Ders 7 LINUX OS (Sistem Yapısı) BİLGİ & İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ 1 LINUX Yapısı LINUX işletim sisteminin diğer işletim sistemleri gibi kendine özgü bir yapısı vardır. LINUX yapısı ve bileşenleri aşağıdaki
DetaylıÖğr.Gör. Gökhan TURAN www.gokhanturan.com. Gölhisar Meslek Yüksekokulu
Öğr.Gör. Gökhan TURAN www.gokhanturan.com Gölhisar Meslek Yüksekokulu Windows Sunucu İşletim Sistemi Tarihi 1993: Windows NT Advanced Server 3.1 1994: Windows NT Server 3.5 1995: Windows NT Server 3.51
DetaylıYazılım Kurulumu ve Yönetimi -2010
ROM chipleri ana kart olarak adlandırılan sistem bileşenlerinin yerleştirildiği platforma ait programlar ve kodlar barındıran okunur bellek elemanlarıdır. Yerleşik olarak olarak bulunan program ve kodlar
DetaylıCUMHURİYET MESLEKİ VE TEKNİK ANADOLU LİSESİ BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİNİN TEMELLERİ DERSİ DERS NOTLARI BELLEKLER
BELLEKLER Genel olarak bellekler, elektronik bilgi depolama üniteleridir. Bilgisayarlarda kullanılan bellekler, işlemcinin istediği bilgi ve komutları maksimum hızda işlemciye ulaştıran ve üzerindeki bilgileri
DetaylıBilgisayar Donanımı Dersi BİLGİSAYARIN MİMARI YAPISI VE ÇALIŞMA MANTIĞI
Bilgisayar Donanımı Dersi BİLGİSAYARIN MİMARI YAPISI VE ÇALIŞMA MANTIĞI Bilgisayarın Mimarı Yapısı ve Çalışma Mantığı Bilgisayarı yapısal olarak; bilgilerin girilmesi, girilen bilgilerin belirtilen durumlara
Detaylı- Kablo gücünün uyulması zorunlu biçimde tanımlanması ve elektriksel izolasyon gereksinimlerinin açıklanması.
IEEE1394-1995 aygıtı nasıl çalışır? Giriş FireWire olarak da bilinen IEEE1394, Apple Computer Inc. tarafından 1980'lerde piyasaya sürülmüştür. FireWire, mevcut paralel veri yollarına ucuz bir alternatif
DetaylıBİLGİSAYAR MİMARİSİ. << Bus Yapısı >> Özer Çelik Matematik-Bilgisayar Bölümü
BİLGİSAYAR MİMARİSİ > Özer Çelik Matematik-Bilgisayar Bölümü Veri yolu (BUS), anakarttaki tüm aygıtlar arası veri iletişimini sağlayan devrelerdir. Yani bilgisayarın bir bileşeninden diğerine
DetaylıBil101 Bilgisayar Yazılımı I. M. Erdem ÇORAPÇIOĞLU Bilgisayar Yüksek Mühendisi
Bil101 Bilgisayar Yazılımı I Bilgisayar Yüksek Mühendisi Kullanıcıdan aldığı veri ya da bilgilerle kullanıcının isteği doğrultusunda işlem ve karşılaştırmalar yapabilen, veri ya da bilgileri sabit disk,
DetaylıBilgisayar Mühendisliğine Giriş. Yrd.Doç.Dr.Hacer KARACAN
Bilgisayar Mühendisliğine Giriş Yrd.Doç.Dr.Hacer KARACAN Mikroişlemci Nedir? Bir bilgisayarın en önemli parçası Mikroişlemcisidir. Hiçbir bilgisayar mikroişlemci olmadan çalışamaz. Bu nedenle Mikroişlemci
DetaylıB-Tree Dosya Sistemi (BTRFS)
B-Tree Dosya Sistemi (BTRFS) Alev Erzurumlu Kasım, 2014 İçindekiler 1 Giriş.................................................... 2 2 Peki nedir bu dosya sistemi?....................................... 3
DetaylıSabit diskler üstüste yerleştirilmiş plakalardan (platter) oluşmaktadır. Plakaların her iki
Harddisk Disk Sabit diskler üstüste yerleştirilmiş plakalardan (platter) oluşmaktadır. Plakaların her iki yüzeyinde okuma/yazma için okuma yazma kafaları (read-write heads) monte edilmiştir. R/W kafaları
DetaylıDA-70200-1 Kullanım Kılavuzu. USB 2.0 - IDE ve SATA Kablosu
DA-70200-1 Kullanım Kılavuzu USB 2.0 - IDE ve SATA Kablosu 1. Karakteristikler SATA yayılı spektrum iletici desteği SATA II Eşzamansız Sinyal Kurtarma (Tak-Çıkar) özelliği desteği USB 2.0 (Yüksek Hız USB)
DetaylıBilgi Teknolojisinin Temel Kavramları
Bilgi Teknolojisinin Temel Kavramları 1. Günlük yaşantıda bilgisayar hangi alanlarda kullanılmaktadır? 2. Bilgisayarın farklı tip ve özellikte olmasının sebepleri neler olabilir? Donanım Yazılım Bilişim
DetaylıDİZÜSTÜ BİLGİSAYAR (5)
DİZÜSTÜ BİLGİSAYAR (5) 1. Dizüstü Bilgisayar en az Intel Core i5 2,3 GHz hızında işlemcisi olmalıdır. 2. Dizüstü bilgisayarın 4 GB DDR3 1333 MHz belleğe sahip olmalıdır. 3. Dizüstü bilgisayar ekran kartının
DetaylıBilgi ve iletişim teknolojileri Dersi Ders Notlarıdır?
Bilgi ve iletişim teknolojileri Dersi Ders Notlarıdır? Bilgisayar, Hesap makinesi gibi araçlara neden ihtiyaç duyulmuştur? Zaman tasarrufu Bilginin depolanması ihtiyacı Hatasız işlem yapma isteği İletişim
DetaylıBİLİŞİM TEKNOLOJİLERİNİN TEMELLERİ
BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİNİN TEMELLERİ - 1.HAFTA - İÇ DONANIM BİRİMLERİ ANAKARTLAR Anakart, bilgisayar parçalarını ve bu parçalar arasında veri iletimini sağlayan yolları üzerinde barındıran elektronik devrelere
DetaylıSORULAR. A) Ses kartı. SORU -1 Aşağıdakilerden hangisi sadece giriş donanımıdır? D) Ekran. B) Klavye. C) Yazıcı
SORULAR SORU -1 Aşağıdakilerden hangisi sadece giriş donanımıdır? A) Ses kartı B) Klavye C) Yazıcı D) Ekran SORU -2 Aşağıdakilerden hangisi klavye ve farenin takıldığı portlardan biridir? A) Paralel port
DetaylıPORTLAR Bilgisayar: VERİ:
PORTLAR 1.FARE 2. YAZICI ÇİZİCİ TARAYICI 3.AĞ-İNTERNET 4.SES GİRİŞİ 5.SES ÇIKIŞI(KULAKLIK) 6.MİKROFON 7.USB-FLASH 8.USB-FLASH 9.MONİTÖR 10.PROJEKSİYON 11.KLAVYE BİLGİSAYAR NEDİR? Bilgisayar: Kullanıcıdan
DetaylıANA KART NEDİR? ANA KART (MAIN BOARD) ANA KARTIN GÖREVİ 07.10.2013
ANA KART NEDİR? www.sukrukaya.org Bir bilgisayarın tüm parçalarını üzerinde barındıran ve bu parçaların birbiriyle iletişimine zemin hazırlayan elektronik parçadır. Bilgisayara takılan parçaların hangi
Detaylı.. YILI BİLGİSAYAR SİSTEM KURULUM BAKIM ONARIM VE ARIZA GİDERME KURS PLANI MODÜL SÜRESİ
.... YILI BİLGİSAYAR KURULUM BAKIM ONARIM VE ARIZA KURS PLANI KURS MERKEZİNİN ADI ALAN ADI KURSUN ADI. TOPLAM SÜRE BAŞLAMA TARİHİ BİTİŞ TARİHİ BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ 352 SAAT.. /.. /... /.. /. BİLGİSAYAR
DetaylıUSB 2.0 External HDD Enclosure 3.5" (8,89cm)
USB 2.0 External HDD Enclosure 3.5" (8,89cm) Kullanım Kılavuzu DA-71051 Önsöz Ürünümüzü satın aldığınız için tebrik ederiz! Güvenilir ve sağlam yeni depolama konseptini göstereceğiz. HDD kapasitenizi artırmak
DetaylıUSB 2.0 Harici Disk Koruncağı 2.5"
USB 2.0 Harici Disk Koruncağı 2.5" Kullanım Kılavuzu DA-71001 DA-71002 Önsöz Ürünümüzü satın aldığınız için tebrik ederiz! Güvenilir ve sağlam yeni depolama konseptini göstereceğiz. HDD kapasitenizi artırmak
DetaylıANA KARTLAR ANA KARTLAR VE KASALAR
ANA KARTLAR VE KASALAR ANA KARTLAR 2 ANA KART (MAIN BOARD) 3 ANA KART NEDİR? Bir bilgisayarın tüm parçalarını üzerinde barındıran ve bu parçaların birbiriyle iletişimine zemin hazırlayan elektronik parçadır.
Detaylı.. YILI BİLGİSAYAR SİSTEM KURULUM BAKIM ONARIM VE ARIZA GİDERME KURS PLANI MODÜL SÜRESİ
.... YILI BİLGİSAYAR SİSTEM KURULUM BAKIM ONARIM VE ARIZA KURS PLANI KURS MERKEZİNİN ADI ALAN ADI KURSUN ADI. TOPLAM SÜRE BAŞLAMA TARİHİ BİTİŞ TARİHİ BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ 352 SAAT.. /.. /... /.. /. BİLGİSAYAR
DetaylıGiriş Çıkış Birimleri:
DONANIM VE YAZILIM Giriş Çıkış Birimleri: Bilgisayara dış ortamdan bilgi girilmesini sağlayan ve girilen bu bilgilerin bilgisayar tarafından işlendikten sonra, tekrar dış ortama çıkarılması için kullanılan
DetaylıANAKARTLAR. Anakartın Bileşenleri
ANAKARTLAR Anakartlar, bilgisayarların temel donanım elemanıdır. Bir bilgisayarın tüm parçalarını üzerinde barındıran ve bu parçaların iletişimini sağlayan elektronik devredir. Anakartın Bileşenleri 1-Yonga
DetaylıBİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ VE YAZILIM
Bilgisayar : Kullanıcıdan aldığı bilgiyi işleyip, tekrar kullanıcaya sunan teknolojik alete denir.üç çeşit bilgisayar vardır.bunlar ; Masaüstü,Dizüstü,Tablet. Bilgisayarın Özellikleri : 1. Hızlıdır. 2.Hatasızdır.
DetaylıWindows 2000 veya XP kurarken dosya sistemini seçmeniz gerekir. Ya FAT32 dosya sistemini kullanırsınız ya da NTFS.
Windows 2000 veya XP kurarken dosya sistemini seçmeniz gerekir. Ya FAT32 dosya sistemini kullanırsınız ya da NTFS. NTFS'nin FAT32'ye göre sağladığı bir çok avantajı vardır. Diski daha verimli kullanır.
DetaylıBölüm 4. Sistem Bileşenleri. Bilgisayarı. Discovering. Keşfediyorum 2010. Computers 2010. Living in a Digital World Dijital Dünyada Yaşamak
Sistem Bileşenleri Bilgisayarı Discovering Keşfediyorum 2010 Computers 2010 Living in a Digital World Dijital Dünyada Yaşamak Sistem Sistem, bilgisayarda veri işlemek amacıyla kullanılan elektronik bileşenleri
Detaylıİşletim Sistemi Nedir?
İşletim Sistemi Nedir? İşletim sistemi, bilgisayar açılırken hafızaya yüklenen, bilgisayar donanım kaynaklarını yöneten ve çeşitli uygulama yazılımları için hizmet sağlayan genel amaçlı bir yazılımdır.
DetaylıBELLEKLER. Kelime anlamı olarak RAM Random Access Memory yani Rastgele Erişilebilir Bellek cümlesinin kısaltılması ile oluşmuş bir tanımdır.
BELLEKLER 1- RAM (Random Access Memory) Nedir? Kelime anlamı olarak RAM Random Access Memory yani Rastgele Erişilebilir Bellek cümlesinin kısaltılması ile oluşmuş bir tanımdır. Kısaca: RAM bilgisayar için
Detaylı1. PS/2 klavye fare 2. Optik S/PDIF çıkışı 3. HDMI Giriş 4. USB 3.0 Port 5. USB 2.0 Port 6. 6 kanal ses giriş/çıkış 7. VGA giriş 8.
İşlemci: İşlemci,kullanıcıdan bilgi almak, komutları işlemek ve sonuçları kullanıcıya sunmak gibi pek çok karmaşık işlemi yerine getirir. Ayrıca donanımların çalışmasını kontrol eder. İşlemci tüm sistemin
Detaylı2. hafta Bulut Bilişime Giriş
1 2. hafta Bulut Bilişime Giriş 3. Bulut Bilişime Duyulan İhtiyaç Son yıllarda veri kullanımında görülen artışlar sayesinde verinin elde edilmesi ve üzerinde analizler yapılarak genel değerlendirmelerde
DetaylıSeçimin Gücü. WD Kalitesi.
Seçimin Gücü. WD Kalitesi. www.westerndigital.com Western Digital, WD, the WD logo, Put Your Life On It, WD Caviar ve WD Scorpio, Western Digital Technologies Inc. şirketinin ABD ve diğer ülkelerdeki tescilli
DetaylıBİL 423 Bilgisayar Mimarisi 1. Ara Sınavı
MALTEPE ÜNİVERSİTESİ BİLGİSAYAR MÜHENDİSİĞİ BÖLÜMÜ BİL 423 Bilgisayar Mimarisi 1. Ara Sınavı Öğrenci Adı Soyadı : Öğrenci no : Akademik yıl : 2015-2016 Dönem : Güz Tarih : 4.11.2015 Sınav yeri : MZ-4 Sınav
DetaylıDONANIM 07-08 Bahar Dönemi TEMEL BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ
DONANIM 07-08 Bahar Dönemi TEMEL BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ Donanım nedir? Donanım bilgisayarı oluşturan her türlü fiziksel parçaya verilen verilen addır. Donanım bir merkezi işlem biriminden (Central Processing
DetaylıFireWire Nedir? Firewire farklı cihazları birbirine bağlayan, cihazlar arasında kolay ve hızlı veri alışverişi sağlayan bir teknolojidir.
FireWire Nedir? FireWire terimi ile muhtemelen karşılaşmışsınızdır. Özellikle dijital videolarla ilgilenen biri iseniz bu terimi görmemiş olmanız neredeyse imkansız. Belki de DV, Sony i.link veya IEEE
DetaylıİZMİR EKONOMİ ÜNİVERSİTESİ. Central Disc System Merkezi Disk Sistemi
İZMİR EKONOMİ ÜNİVERSİTESİ Central Disc System Merkezi Disk Sistemi AMAÇ Bu sunumda İzmir Ekonomi Üniversitesi Merkezi Disk Sistemi tanıtımı ve teknik detaylarının sunulması amaçlanmıştır. KONULAR Tanımlar
DetaylıBilgisayar Kavramına Giriş, Bilgisayar Kullanımı ile İlgili Temel Kavramlar
Bilgisayar Kavramına Giriş, Bilgisayar Kullanımı ile İlgili Temel Kavramlar Teknolojinin gelişmesi ile birlikte bilgiye gereksinim daha da artmaktadır. Bilginin toplanıp derlenerek anlamlı bir duruma getirilmesi
DetaylıLİNUX. Dosyalar ve dizinler
LİNUX Dosyalar ve dizinler Dosya sistemi Linux işletim sisteminde de dosya ve dizinler diğer Unix türevi işletim sistemlerinde olduğu gibi hiyerarşik yapıya sahiptir. En üst düzeyde olan kök dizini olarak
DetaylıDonanım Nedir? Bir bilgisayar sisteminde bulunan fiziksel aygıtların tümü
BİLGİSAYAR DONANIMI Donanım Nedir? Bir bilgisayar sisteminde bulunan fiziksel aygıtların tümü Donanım Nedir? Giriş aygıtları İşlemci Depolama aygıtları Çıkış aygıtları Çevresel aygıtlar Giriş Aygıtları
DetaylıBİH 605 Bilgi Teknolojisi Bahar Dönemi 2015
BİH 605 Bilgi Teknolojisi Bahar Dönemi 2015 Ders- 8 Dosya Sistemleri ve Dizinler Yrd. Doç. Dr. Burcu Can Buğlalılar Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Bilgisayar Katmanları İçerik Dosya, dosya sistemi ve dizin
Detaylıİşletim Sistemlerine Giriş
İşletim Sistemlerine Giriş Girdi/Çıktı (I/O) İşletim Sistemlerine Giriş - Ders12 1 Disk Manyetik diskler silindirler(cylinder) şeklinde organize edilirler. Her silindir başları dikey olarak gruplanmış
DetaylıTEMEL BİLGİ TEKNOLOJİSİ KULLANIMI. Enformatik Bölümü
TEMEL BİLGİ TEKNOLOJİSİ KULLANIMI Enformatik Bölümü - Bilgisayarın tanımı ve tarihçesi Bilgisayar, belirli komutlara göre veri işleyen ve depolayan bir makinedir. İlk bilgisayar 1950 yılında yapılmıştır.
DetaylıC) 19 inçlik CRT ile LCD monitörün görünebilir alanı farklıdır. D) Dijital sinyali, analog sinyale çevirmek için DAC kullanılır.
1(13) - Aşağıdaki yazıcı türlerinden hangisinde fotoğrafik resim kalitesinde çıktı elde edilebilinir? A) İğne Uçlu C) Lazer B) Nokta Vuruşlu D) Mürekkep Püskürtmeli 2(11) - Monitörlerle ilgili olarak verilen
DetaylıBilgisayar (Computer) Bilgisayarın fiziksel ve elektronik yapısını oluşturan ana birimlerin ve çevre birimlerin tümüne "donanım" denir.
Bilgisayar (Computer) Bilgisayarın fiziksel ve elektronik yapısını oluşturan ana birimlerin ve çevre birimlerin tümüne "donanım" denir. Bilgisayar ve Donanım Ana Donanım Birimleri Anakart (Motherboard,
DetaylıDonanım Nedir? Bir bilgisayar sisteminde bulunan fiziksel aygıtların tümü
BİLGİSAYAR DONANIMI Donanım Nedir? Bir bilgisayar sisteminde bulunan fiziksel aygıtların tümü Donanım Nedir? Giriş aygıtları İşlemci Depolama aygıtları Çıkış aygıtları Çevresel aygıtlar Giriş Aygıtları
DetaylıDonanım İÇERİK. Bilgisayarın Birimleri BİLGİ TEKNOLOJİLERİ VE UYGULAMALARI 8.10.2015
İÇERİK 2 BİLGİ TEKNOLOJİLERİ VE UYGULAMALARI Donanım ÖĞR. GÖR. HASAN ALİ AKYÜREK Bilgisayarın birimleri Giriş Çıkış Depolama İşlem Donanım bileşenleri ve çalışma prensipleri Bilgisayarın Birimleri 3 4
DetaylıTEMEL BİLGİ TEKNOLOJİSİ KULLANIMI. Bilgi Teknolojisi Temel Kavramları
TEMEL BİLGİ TEKNOLOJİSİ KULLANIMI Bilgi Teknolojisi Temel Kavramları Bilgisayar Nedir? Bilgisayar, aritmetiksel işlemler yapabilen, mantıksal kıyaslamalardan sonuçlar çıkarabilen, yüksek kapasitede veri
DetaylıBilgisayar Kasası Üzerindeki Düğmeler. Kabloları
ve Bağlantı Kabloları Her bilgisayar üzerindeki düğmeleri, yuvalar (kablo girişleri) ve prizler bilgisayardan bilgisayara değişebilir. Ancak, çoğu masaüstü bilgisayarlarda bazı özellikleri aynıdır. Bilgisayarın
DetaylıT E M E L K AV R A M L A R. Öğr.Gör. Günay TEMÜR / Teknoloji F. / Bilgisayar Müh.
B İ L G İ S AY A R M Ü H E N D İ S L İ Ğ İ N E G İ R İ Ş T E M E L K AV R A M L A R BAŞLAYALIM BİLGİSAYAR (COMPUTER) NEDİR? Bilgisayar, kullanıcıdan aldığı verilerle aritmetiksel ve mantıksal işlemler
DetaylıPROGRAMLAMA TEMELLERİ
PROGRAMLAMA TEMELLERİ 2.HAFTA Yazılım Yazılım, elektronik aygıtların belirli bir işi yapmasını sağlayan programların tümüne verilen isimdir. Bir başka deyişle var olan bir problemi çözmek amacıyla bilgisayar
DetaylıMerkezi İşlem Birimi (CPU)
Merkezi İşlem Birimi (CPU) Giriş Birimleri İşlem Birimi Çıkış Birimleri Bellek Birimleri Merkezi İşlem Birimi (CPU) Bilgisayarınızın beynidir. Bilgisayarlardaki bütün aritmetik, matematik ve mantık hesaplamalarının
Detaylı