MOBİLYA SEKTÖRÜN TANIMI

Transkript

1

2 MOBİLYA SEKTÖRÜN TANIMI Ticarete konu olan tüm ürünler için iki temel sınıflandırma sistemi kullanılmaktadır. Detaylı veriler için Armonize Mal Tanımı ve Kodlama Sistemi (The Harmonized Commodity Description and Coding Systems) kısaca Armonize Sistem kullanılırken, toplulaştırılmış veriler için ise Uluslararası Standart Ticaret Sınıflaması (SITC Rev.3, Standart International Trade Classification) kullanılmaktadır. Mobilya, Standart Uluslararası Ticari Sınıflandırmaya (SITC) göre 821. ve bölümlerde sınıflandırılmıştır. Mobilyanın SITC-Standart Uluslararası Ticari Sınıflandırılması aşağıda verilmektedir. SITC Kodu - Ürün Tanımı Oturmaya mahsus (yatak haline getirilebilen türden olsun olmasın), bunların aksam ve parçaları Yatak takımı eşyası ve benzeri eşya Metalden (başka yerde sınıflandırılmayan) Ahşap (başka yerde sınıflandırılmayan) Diğer maddelerden (başka yerde sınıflandırılmayan) , ve grubundaki ın aksam ve parçaları Tıpta, cerrahide, diş hekimliğinde ve veterinerlikte kullanılan, bunların aksam ve parçaları Kısa anlamda Armonize Sistem, geniş anlamda ise Gümrük Tarife İstatistik Pozisyon Kodları (G.T.İ.P.) esas alınarak oluşturulan Mobilya ürün tanımları aşağıda verilmektedir. GTİP Kodu Ürün Tanımı Oturmaya mahsus, bunların aksam ve parçaları Tıpta, cerrahide, diş hekimliğinde ve veterinerlikte kullanılan, bunların aksam ve parçaları Diğer, bunların aksam ve parçaları Somyalar, yatak takımı eşyası ve benzeri eşya Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı,

3 TÜRKİYEDE ÜRETİM Yıllar İtibariyle Türkiye Mobilya Üretimi (Değer: Milyon TL) Ürünler Tıpta, cerrahide, diş hekimliğinde ve veterinerlikte kullanılan ; berber koltukları ve benzeri 62,3 71,8 84,3 85,9 koltuk ve bunların parçaları Metal aksamlı oturmaya özgü 1.133, , , ,5 Ahşap aksamlı oturmaya özgü 709,1 645,9 636,0 607,0 Başka yerde sınıflandırılmamış diğer oturmaya özgü (*) 128,8 148,7 220,0 Oturmaya özgü ın parçaları 142,6 141,1 144,8 140,7 Bürolarda kullanılan metal 357,8 414,3 477,1 436,1 Bürolarda kullanılan ahşap 176,4 182,7 236,5 241,4 Mağazalarda kullanılan ağaç 17,8 29,3 15,2 34,7 Mutfak ı 138,3 169,8 223,3 250,5 Başka yerde sınıflandırılmamış metal 115,0 132,6 176,2 141,3 Yatak, yemek ve oturma odasında kullanılan türden ahşap 1.001, , , ,7 Başka yerde sınıflandırılmamış ahşap 161,6 204,1 268,0 249,7 Plastik ya da diğer materyallerden (örneğin kamış, sepetçi söğüdü ya da bambu) 80,6 100,2 90,1 97,3 Evde, büroda veya mağazada kullanılan ın (koltuklar hariç) parçaları 493,1 539,4 678,7 572,4 Yatak destekleri 89,3 101,4 116,2 251,8 Yataklar (yatak destekleri hariç) 479,3 364,9 362,7 355,6 Toplam 5.157, , , ,8 Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu, (*) 5429 Sayılı Türkiye İstatistik Kanununun gizli verilerle ilgili maddesi uyarınca bilgiler verilmemiştir. Türkiye İstatistik Kurumunun verilerine göre ISIC-REV.3 No: , , ve numaralı alanlarda tanımlanan mobilya grubu ürünlerde 2009 yılı üretimimiz 6 milyar 360 milyon TL olarak gerçekleşmiştir. Türk mobilya endüstrisi, genelde çoğu geleneksel yöntemlerle çalışan atölye tipi, küçük ölçekli işletmelerin ağırlıkta olduğu bir görünüme sahiptir. Buna karşın özellikle son yıllık süreçte küçük ölçekli işletmelerin yanı sıra orta ve büyük ölçekli işletmelerin sayısı artmaya başlamıştır. TÜİK Genel Sanayi ve İşyerleri Sayımı verilerine göre sektör kişiyi istihdam etmektedir. Bu alanda faaliyet gösteren işletme sayısı ise dir. Fabrikasyon üretim yapan firmaların, istihdam düzeyi ile paralel olarak büyük firmalardan oluştuğu düşünülmektedir. Fabrikasyon üretim yapan firmaların sayısı her geçen gün artmaktadır. Mobilya ve orman ürünlerinde, sektörde önemli bir yer tutmamakla beraber, faaliyet gösteren yabancı sermayeli firma sayısı, mutfak mobilyası başta olmak üzere artmaktadır. Dünya devi IKEA nın İstanbul, İzmir, Bursa ve Ankara da açtığı ve açmakta olduğu perakende mağazaları da sektöre dinamizm getirmiştir. Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı,

4 Türkiye de mobilya sektörü, pazarın yoğunlaştığı ve/veya orman ürünlerinin yoğun olduğu belirli bölgelerde toplanmıştır. Önemli mobilya üretim bölgeleri toplam üretimdeki paylarına göre; İstanbul, Ankara, Bursa (İnegöl), Kayseri, İzmir ve Adana olarak sıralanmaktadır. TÜİK İşyeri Sayımı verilerine göre ISIC-REV.3 No: numaralı alanlarda tanımlanan mobilya grubu ürünlerde hem işyeri hem de istihdam düzeyi itibari ile İstanbul önde gelmektedir. İstihdam düzeyi sıralamasında İstanbul u sırası ile Ankara, Bursa, Kayseri ve İzmir takip etmektedir. İstanbul da mobilya sektörü muhtelif yerlere dağılmış olmakla beraber en önemli iki merkez İkitelli Organize Sanayi bölgesindeki Masko ve küçük sanayi sitesi Modoko dur. İstanbul mobilya sektörü işletme başına ortalama 3,7 kişilik istihdam düzeyi ile 3,2 kişi/işletme olan Türkiye ortalamasının üzerinde bir istihdam yapısına sahiptir. Ankara mobilya üretiminde her zaman için önemli bir merkez olmuştur. TÜİK verilerine göre toplam istihdam düzeyi ve işletme sayısı itibari ile İstanbul un ardından gelmektedir. Ankara da mobilya sektörü Siteler semtiyle özdeşleşmiştir. Siteler 1960lı yıllarda Marangozlar Odasının önderliğinde kurulmuş olup, bugün dönüm arazi üzerinde faaliyet gösteren büyük bir organize sanayi bölgesidir. Bölge küçük ve orta ölçekli mobilya üretimi yapan birçok işletmeyi barındırmaktadır. Sitelerdeki kayıtlı firma sayısının i aştığı sanılmaktadır. Ancak bu işletmeler emek yoğun işletmeler olup, büyük ölçekli üretim yapan firma sayısı azdır. TÜİK istatistiklerine göre işletme başına düşen 2,7 kişilik istihdamı ile Ankara, sektörde Türkiye ortalamasının altında eleman çalıştırmaktadır. Büyük ormanlık alanlara sahip olan ve bunun sonucu olarak ağaç sanayiinin hızlı bir gelişme gösterdiği Bursa-İnegöl Bölgesi de gelişme dinamiği yüksek bir bölgedir. Tarihi İpek Yolu üzerinde bulunmasının getirdiği ticari hareketliliği ve hammadde kaynaklarına yakın olmasının avantajını iyi değerlendiren İnegöl bugün bir mobilya merkezidir. Bursa- İnegöl mobilya sektörü istihdam düzeyi itibari ile Ankara dan sonra gelmektedir. Ancak sektörde yapılan ihracatın bölgelerimize göre dağılımında Kayseri ve İstanbul un ardından üçüncü sıradadır. Bölgenin ihracatta yakaladığı bu başarı, Bursa-İnegöl ün mobilyada önemli bir uluslararası merkez olma yolunda olduğunu göstermektedir. Kayseri de mobilya sektörünün yükselişi kanepe, koltuk ve yatakla başlamıştır. Teknolojik gelişmeler ve yeni yatırımlarla bugün mobilyanın her dalında üretim yapan firmaları ile Kayseri, Türkiye nin önemli bir mobilya merkezi haline gelmiştir. TOBB verileri ve TÜİK ihracat rakamlarına göre Kayseri, sektörün en büyüklerini içerisinde barındırmaktadır. Kayseri Marangozlar Mobilyacılar ve Döşemeciler Odası verilerine göre sektörde faaliyet gösteren firma sayısı 3.500ü geçmektedir. Bunlardan yaklaşık 400 tanesi fabrikasyon seri üretim yapabilen ihracata dönük çalışan firmalardır. TÜİK verilerine göre, firma başına düşen 11,5 kişilik istihdam düzeyi ile, bölgede Türkiye ortalamasının çok üzerinde bir oranla eleman istihdam edilmektedir. Firma başına düşen eleman sayısının yüksekliği Kayserinin, büyük ölçekli firmaların yoğunlaştığı bir bölgemiz olduğunu göstermektedir yılında 322 milyon dolarlık ihracatı ile Türkiye nin mobilya ihracatının yaklaşık % 20 sini tek başına yapan Kayseri, ülkemizin en önemli mobilya üretim ve ihracat merkezi durumundadır. İzmir bölgesi istihdam düzeyine göre Kayserinin ardından 5. sırada gelmektedir. Karabağlar ve Kısıkköy mobilya şehri sektörün yoğunlaştığı mekanlar olup, şehir sahip olunan liman, ulaşım kolaylığı ile de ihracatta önemli atılımlar içerisindedir. Firma başına düşen çalışan sayısı açısından 2,66 kişi ile Türkiye ortalamasının altında istihdam düzeyine sahip olan bölgede daha çok küçük firmalar bulunmaktadır. Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı,

5 Mobilya talebi büyük ölçüde yeni konut inşaatlarına ve gelir artışına paralel bir seyir izlemektedir. Ofis ı için ise talep büyük ölçüde işyeri açılması ve inşaatlarına, ofis otomasyon sistemlerinin kullanımına ve doğal olarak istihdamın artmasına bağlıdır. Bu nedenle talep esnekliği yüksek bir tüketim malı olan mobilyaya olan talep ve kapasite kullanım oranları ekonomik dalgalanmalara paralel olarak inişli çıkışlı bir seyir izlemektedir. Kapasite kullanımının artırılamamasındaki en önemli etken iç pazardaki talep daralmasıdır. Sektörün tam kapasite ile çalışamamasının nedenlerinin başında iç talep, ikinci sırada dış talep yetersizliği gelmektedir. Talep yetersizliğini finansman, çalışanlarla ilgili sorunlar, yerli ve yabancı hammadde yetersizliği ve diğer nedenler izlemektedir. TÜRKİYE NİN DIŞ TİCARETİ Türk mobilya sanayii 2001 yılından itibaren dış ticarette sürekli olarak artı vermeye başlamıştır. Geçen dönemde yaşanan krizlerle birlikte iç talepte görülen daralma firmalarca ihracata yönelinerek atlatılmaya çalışılmış olup, yaşanan süreç bu durumun geçici bir yöneliş olmayıp firmalarımızın tercihi haline geldiğini göstermektedir. İhracat artık can havli ile girilen bir süreç olmaktan çıkıp gelişimin ardındaki en önemli güç haline gelmiştir. Sektörce yapılan ihracatın üçte biri AB ye ve ithalatın yarıdan fazlası AB den yapılmaktadır. Sektördeki bu bölgesel yoğunlaşma, AB pazarı ve tüketicisinin nitelikleri düşünüldüğünde olumlu olmakla beraber, sektörün uzun dönemli hedefleri açısından pazar çeşitlendirilmesine (ABD gibi alternatif pazarlar ile) gidilmesi ihtiyacını da ortaya koymaktadır yılı itibari ile ihracatta yakalanan olumlu sürecin devam ederek, önemli miktarlarda açık verilen ülke dış ticaretinde, sektörün artı dış ticaret geleneğini sürdürmesi ve ülke ekonomisine katkısını devam ettirmesi beklenmektedir. Daha sağlıklı makro-ekonomik koşullarda ve edinilen dış pazar deneyimleri ile birlikte mobilya sanayii daha büyük artışlara müsait bir dinamizme ve potansiyele sahiptir. İhracat Mobilya sektörü, işyeri sayısı ve yarattığı istihdam ile önemli bir sektör olmasına karşın ihracatımız içindeki payı düşüktür. Sektörün toplam ihracat içindeki payı 2011 de %1,19 olarak gerçekleşmiştir. Mobilya sektörünün gelişmesi mobilya ihracatının gelişmesine bağlıdır. Türkiye nin mobilya ihracatı 2001 yılında 192 milyon dolar olarak gerçekleşirken, 2010 yılında önemli oranda artarak 1 milyar 363 milyon dolara, 2011 yılında ise 1 milyar 607 milyon dolara ulaşmıştır. Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı,

6 Türkiyenin Ürünler Bazında Mobilya İhracatı (Değer: 1000 ABD $) GTİP No. Ürünler Hava Taşıtlarında Kullanılan Türde Oturmaya Mahsus Mobilyalar Motorlu Taşıtlarda Kullanılan Oturmaya Mahsus Mobilyalar Yüksekliği Ayarlanabilen Döner Koltuk-Sandalyeler Yatak Haline Getirilebilen Oturma Mobilyası (Kamp Ve Bahçe İçin Hariç) Hint Kamışı/Bambudan Oturmaya Mahsus Mobilyalar Roten Kamışı, Sepetçi Söğüdü Vb. Maddelerden Oturmaya Mahsus Mobilyalar Ahşap İskeletli İçi Doldurulmuş Oturmaya Mahsus Ahşap İskeletli İçi Doldurulmamış Oturmaya Mahsus Metal İskeletli İçi Doldurulmuş Oturmaya Mahsus Metal İskeletli İçi Doldurulmamış Oturmaya Mahsus Oturmaya Mahsus Ülke Payları (%) Fransa(35) Irak(17) İrlanda(14) Almanya(9) Gürcistan(6) Almanya(29) Fransa(11) Rusya Fed.(9) Avusturya(8) Hollanda(6) Irak(23) Türkmenistan(22) Azerbaycan(8) Rusya Fed.(5) Almanya(4) Irak(22) Almanya(14) İtalya(8) İran(7) A.B.D.(7) Irak(33) Türkmenistan(22) Ukrayna(12) Suudi Arabistan(8) K.K.T.C.(6) Irak(44) İran(12) A.B.D.(7) Azerbaycan(7) K.K.T.C. (6) Irak(29) İran(12) Hollanda(9) Azerbaycan(7) Almanya(4) Irak(29) İran(9) Suudi Arabistan(9) Türkmenistan(7) Azerbaycan(6) Azerbaycan(11) Türkmenistan(10) Gürcistan(6) Irak(6) Hollanda(6) Irak(9) Almanya(9) İtalya(7) Belçika(7) Türkmenistan(6) Irak(20) Almanya(9) İran(8) Hollanda(7) Fransa(4) Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı,

7 Oturmaya Mahsus Mobilyaların Aksam, Parçaları Dişçi/Berber Koltukları Vb. Koltuklar Ve Aksam, Parçaları Tıp, Cerrahi, Dişçilikte Kullanılan Mobilya, Masa, Karyola Vb. Aksam/Parçalar Yazıhanelerde Kullanılan Türde Metal Mobilyalar Diğer Metal Mobilyalar Yazıhanelerde Kullanılan Türde Ağaç Mobilyalar Mutfaklarda Kullanılan Türde Ahşap Mobilyalar Yatak Odalarında Kullanılan Türden Ahşap Mobilyalar Diğer Ahşap Mobilyalar Plastik Maddelerden Hint Kamışı/Bambudan Diğer Maddelerden İran(21) Almanya(20) Fransa(9) Güney Afrika Cum.(6) Brezilya(6) Almanya(20) Güney Afr. Cum.(15) Azerbaycan(10) İran(10) İngiltere(7) Irak(9) Gürcistan(7) Almanya(7) Ukrayna(6) Nijerya(5) Fransa(20) Almanya(15) Hollanda(10) Irak(10) Belçika(6) Almanya(12) Irak(11) Fransa(10) Türkmenistan(7) Azerbaycan(5) Irak(14) Türkmenistan(13) Almanya(6) Azerbaycan(6) Suudi Arabistan(6) Irak(29) Türkmenistan(12) İngiltere(8) Azerbaycan(7) Katar(5) Irak(31) Azerbaycan(12) Almanya(6) İran(5) Hollanda(4) Irak(22) Azerbaycan(12) Türkmenistan(8) Suudi Arabistan(7) İran(6) Irak(9) İtalya(7) Gürcistan(4) Azerbaycan(4) İspanya(4) Irak(53) K.K.T.C.(18) Kuveyt(4) Umman(4) Özbekistan(3) Azerbaycan(11) Irak(10) İran(10) Fransa(10) İngiltere(9) Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı,

8 a Ait Aksam, Parçalar Somyalar Kaynak:TÜİK Gözenekli Kauçuk/Plastikten Yataklar Diğer Maddelerden Yataklar Toplam Almanya(13) Irak(9) İran(9) Rusya Fed.(8) Fransa(6) Irak(16) Almanya(11) Türkmenistan(11) Gürcistan(5) A.B.D.(5) Fransa(37) Irak(11) İsviçre(10) Almanya(6) Belçika(6) İtalya(19) Irak(14) Almanya(6) Hollanda(6) İran(5) Irak(18) Almanya(10) Azerbaycan(7) İran(6) Fransa(5) Sektördeki firmaların bir kısmı doğrudan ihracat yaparken, büyük bir kısmı, diğer firmalar ve özellikle yurtdışı taahhüt işleri yapan müteahhitlik firmaları aracılığıyla ürünlerini ihraç etmektedir. Diğer yandan, son yıllarda yurtdışı pazarlara doğrudan kendi dağıtım kanalları ile açılan firmalarımızın sayısında önemli bir artış olmuştur li yıllara kadar ihracatın büyük çoğunluğu Orta Doğu ülkelerine yönelmiş durumda iken 1990 sonrası AB ülkeleri, Bağımsız Devletler Topluluğu (BDT) ve Rusya Federasyonuna yönelmiştir. Rusya Federasyonu ve Türk Cumhuriyetlerine gerçekleştirilen mobilya ihracatında, bu ülkelerde alınan müteahhitlik işlerine paralel olarak bir artış yaşanmıştır. Ancak 1997 yılından itibaren ekonomik krizlerle birlikte Rusya Federasyonuna gerçekleştirilen mobilya ihracatı eski seviyesini yakalayamamıştır. 27 AB ülkesinin mobilya ihracatımızdaki payı 2005 yılında %55 iken devamlı olarak düşüş göstermiş 2011 yılında %34 olmuştur. Son yıllarda komşu ve çevre ülkelere yapılan ihracat artarken AB ülkelerine yapılan ihracatın toplam mobilya ihracatına oranı azalmaktadır. Bu eğilimin pazar çeşitlenmesi açısından olumlu bir süreç olduğu söylenebilir. Mobilya ihracatımız incelendiğinde 2011 yılında en büyük pazarın Irak olduğu görülmektedir. Bu ülkeye 2011 de 284,2 milyon dolar değerinde mobilya ihraç edilmiştir. Mobilya ihraç ettiğimiz diğer önemli pazarlar ise Almanya, Azerbaycan, İran, Fransa, Türkmenistan, Hollanda, Rusya, Suudi Arabistan, İngiltere, İtalya ve Yunanistan dır yılı içerisinde 170 ten fazla ülkeye ihracat yapılmasına karşın ihracatın istenilen düzeylere ulaşamamasında sektörün iç piyasaya dönük yapılanması kadar modern ve tasarım odaklı üretimin yeterince kullanılmayışı da önemli bir etkendir. Finansman sorunları, özellikle orta ve küçük ölçekli firmaların dış pazarlar konusunda bilgi eksikliği ise ihracatta karşılaşılan diğer önemli problemlerdir. Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı,

9 Ülkelere Göre Mobilya İhracatımız (Değer: 1000 ABD $) Ülke Adı Irak Almanya Azerbaycan İran Fransa Türkmenistan Hollanda Rusya Federasyonu Suudi Arabistan İngiltere İtalya Yunanistan Gürcistan A.B.D Avusturya İsrail Belçika K.K.Tc Romanya Kazakistan B.A.E Libya İspanya Mısır Lübnan Cezayir Bulgaristan Ukrayna Makedonya Suriye Güney Afrika Cum Brezilya Liste Toplamı Genel Toplam Kaynak: TÜİK Türkiye de mobilya üretiminde kullanılan teknoloji, artan ihraç imkanları ve ihracatçı firma sayısı ile birlikte her geçen gün gelişmekte ve dünya ile rekabet edebilmektedir. Diğer yandan zanaat geleneğinin devam ettirildiği KOBİ nitelikli firmalarımız ile de el yapımı mobilya üretimi ağırlığını/önemini korumaktadır. Sektörde ürün tasarımının öneminin anlaşılması, marka bilincinin oluşması/oluşturulması çabaları ile bu konulara ayrılan bütçe imkanları da artırılmaktadır. Mobilya tasarımcılarının yetiştirilmesine gereken ilginin gösterilmesi (gerek sektör örgütleri ve gerekse İhracatçı Birliklerince sektöre yönelik düzenlenmekte olan tasarım yarışmaları bu yönelimi gösteren önemli organizasyonlardır) ve istihdamlarının sağlanması, sektörün gelişimi açısından büyük önem arz etmektedir. AB ile süre gelen yoğun ticari alışveriş, sektörle ilgili olarak AB de var olan kalite ve sağlığa ilişkin standartlara uyumu kolaylaştırmaktadır. Fabrikasyon üretimin yaygınlaşması, tüketicinin bilinçlendirilmesi ve artan ihracat da bu ve benzeri gelişmeleri, zorunlu kılmaktadır. Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı,

10 İthalat 1986 yılında mobilya ithalatının daha fazla serbestleştirilmesi ve daha sonra 1996 yılında AB ile Gümrük Birliğine girmemiz ile mobilya ithalatında artış görülmüştür te mobilya ithalatı 38 milyon dolar civarında gerçekleşirken bir sonraki yıl %79,1lik bir artışla 68 milyon dolar civarında gerçekleşmiştir. İthalattaki bu hızlı yükseliş daha sonraki yıllarda da devam etmiş ancak 2001 yılında, yaşanan krizin de etkisiyle mobilya ithalatı bir önceki yıla göre % 40 oranında azalarak 120 milyon dolara düşmüştür. Kriz sonrası dönemde mobilya ithalatında yaşanan gerileme 2002 yılı ile birlikte küçük bir artışla 128 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Sektör ithalatı sonraki yıllarda da, ekonomik iyileşmeye paralel olarak, artışını sürdürmüş ancak 2009 yılında küresel krize bağlı olarak bir önceki yıla oranla % 27 azalışla 535 milyon dolar seviyesinde gerçekleşmiştir. Krizin etkilerinin iyice azaldığı 2011 yılında ise sektör ithalatı, 2008 yılı değerlerini aşarak 857 milyon dolar olmuştur. Türkiye nin Ürünler Bazında Mobilya İthalatı (Değer: 1000 ABD $) GTİP No. Ürünler Hava Taşıtlarında Kullanılan Türde Oturmaya Mahsus Mobilyalar Motorlu Taşıtlarda Kullanılan Oturmaya Mahsus Mobilyalar Yüksekliği Ayarlanabilen Döner Koltuk- Sandalyeler Yatak Haline Getirilebilen Oturma Mobilyası (Kamp Ve Bahçe İçin Hariç) Hint Kamışı/Bambudan Oturmaya Mahsus Mobilyalar Roten Kamışı, Sepetçi Söğüdü Vb. Maddelerden Oturmaya Mahsus Mobilyalar Ahşap İskeletli İçi Doldurulmuş Oturmaya Mahsus Ahşap İskeletli İçi Doldurulmamış Oturmaya Mahsus Metal İskeletli İçi Doldurulmuş Oturmaya Mahsus Metal İskeletli İçi Doldurulmamış Oturmaya Mahsus Oturmaya Mahsus Oturmaya Mahsus Mobilyaların Aksam, Parçaları Dişçi/Berber Koltukları Vb. Koltuklar Ve Aksam, Parçaları Tıp, Cerrahi, Dişçilikte Kullanılan Mobilya, Masa, Karyola Vb. Aksam/Parçalar Yazıhanelerde Kullanılan Türde Metal Mobilyalar Diğer Metal Mobilyalar Yazıhanelerde Kullanılan Türde Ağaç Mobilyalar Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı,

11 Mutfaklarda Kullanılan Türde Ahşap Mobilyalar Yatak Odalarında Kullanılan Türden Ahşap Mobilyalar Diğer Ahşap Mobilyalar Plastik Maddelerden Hint Kamışı/Bambudan Diğer Maddelerden a Ait Aksam, Parçalar Somyalar Gözenekli Kauçuk/Plastikten Yataklar Diğer Maddelerden Yataklar Kaynak: TÜİK Toplam Türkiye nin mobilya ithalatı yaptığı ülkelerin başında AB ülkeleri gelmekle beraber, 2006 yılı itibariyle Çin, ülke bazında, en fazla mal alımı yapılan ülkedir. Çin sahip olduğu maliyet avantajını kullanarak toplam ithalatın % 34 ünü karşılar hale gelmiştir. Diğer yandan AB mobilya ithalatımızdaki ağırlıklı yerini, 440 milyon dolarlık değer ve %51,3 lük payı ile, 2011 yılı içerisinde de korumuştur. AB ülkeleri içerisinde 2011 yılı itibariyle en fazla ithalat yapılan ülke 92,4 milyon dolar ile İtalya olup, İtalya yı 87,5 milyon dolarlık mobilya ithalatı ile Almanya takip etmektedir. Dünyanın en büyük üreticisi ve ihracatçısı konumunda olan bu ülkelerin Türk pazarında kabul görmesi, Türkiye de de kaliteli ve gösterişli mobilya tüketebilecek geniş bir kesimin varlığını ortaya koymaktadır. İthal ettiğimiz başlıca ürün grupları; oturmaya mahsus ın aksam-parçaları, diğer ahşap, diğer metal, metal iskeletli içi doldurulmuş oturmaya mahsus diğer, ahşap iskeletli içi doldurulmuş oturmaya mahsus diğer, metal iskeletli içi doldurulmamış oturmaya mahsus diğer şeklinde sıralanabilir. İthalatta dikkati çeken önemli iki husus; mobilya ithalatımızın %51,3 ünün AB ülkelerinden yapılıyor olması ile Çin in, mobilya ithalatımızda %34 pay ile en fazla alım yaptığımız ülke haline gelmesidir yılı itibariyle mobilya ithalatı yaptığımız ülkeler arasında ise Çin, İtalya ve Almanya nın ardından, Polonya, Fransa, İspanya, Romanya, İngiltere, Endonezya Vietnam, Japonya ve ABD gelmektedir. Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı,

12 Ülkelere Göre Mobilya İthalatı (Değer: 1000 ABD $) Ülke Adı Çin İtalya Almanya Polonya Fransa İspanya Romanya İngiltere Endonezya Vietnam Japonya A.B.D Slovak Cumhur İsveç Hindistan Çek Cumhuriyeti Güney Kore Avusturya Tayvan Litvanya Bulgaristan Macaristan Danimarka Hollanda Portekiz Kayseri Ser.Böl Malezya Slovenya Tayland Belçika Liste Toplamı Genel Toplam Kaynak: TÜİK DÜNYA TİCARETİ Mobilya dış ticaretinde son yıllarda göze çarpan başlıca gelişim mobilya pazarının dışa açılma oranındaki artıştır. 27 milyar dolara yaklaşan mobilya dış ticaret açığı ile ABD, 55 milyar dolarlık ihracatı ile AB ve 32 milyar doları aşan mobilya dış ticaret fazlası ile Çin sektörün önemli aktörleri olarak dünya mobilya piyasalarını yönlendirmektedirler. İhracat Dünya mobilya ihracatı, 2002 yılında 63,9 milyar dolar iken, 2008 yılında 132,3 milyar dolara ulaşmış ancak, küresel ekonomik krizin etkisiyle 2009 yılında 108,2 milyar dolara düşmüştür. Son sekiz yıllık dönemde yaklaşık olarak yıllık ortalama % 8 civarında bir büyümeyi ifade eden rakamlardaki bu artışın kriz sonrası dönemde bu orana yakın bir şekilde devam edeceği düşünülmektedir. Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı,

13 Dünya mobilya ihracatında büyük ölçüde AB ülkeleri söz sahibidir. Birçok AB ülkesinde mobilya imalatı temel bir endüstridir ve dünyada rekabetçi bir konuma sahiptir. Almanya ve İtalya Birliğin en büyük üretici ve ihracatçılarıdır. Polonya, Fransa, Danimarka, Belçika, İsveç, Danimarka, Avusturya, İngiltere ve Hollanda ise diğer önemli mobilya ihracatçısı ülkelerdir. AB mobilya endüstrisi son derece uzmanlaşmış olup, pek çok alt sektörden oluşmaktadır. Döşenmiş/kaplanmış ile mutfak ı en büyük iki üretim grubudur. AB ülkeleri aynı zamanda ahşap mobilya transit ticaretinde de önemli bir konuma sahiptir. AB ülkelerinden Almanya 11,0 milyar dolarlık ihracat rakamı ile ilk sırada yer almaktadır İtalya ise 2010 da 10,6 milyar dolarlık ihracatıyla, dünya mobilya ihracatının % 8,4 lük kısmını gerçekleştirmiş ve AB ülkeleri arasında ikinci sırada yer almıştır. İtalyan ürünlerinin dünyada tercih edilmesinin nedeni tarz, tasarım, teknoloji ve etkin servis olarak sıralanmaktadır. Çin mobilya ihracatında hızla büyüyerek İtalya yı geride bırakmıştır. Çinin 2010 daki ihracatı 34,1 milyar dolar olup, dünya mobilya ihracatının %27,3 lük dilimini oluşturmaktadır. Çin, Dünya mobilya ihracatının dörtte birinden fazlasını gerçekleştirmektedir yılı mobilya ihracatında söz sahibi diğer ülkeler ve payları ise sırasıyla şöyledir: Almanya %8,8, Polonya %6,2, ABD %5,0, Meksika %3,4 ve Vietnam %3,3. Türkiye nin dünya mobilya ihracatındaki 2010 yılı payı %1,1 olup, 2010 yılı içerisinde 1,363 milyar dolar değerinde mobilya ihracatı gerçekleştirilmiştir. Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı,

14 Ülkeler İtibariyle Dünya Mobilya İhracatı (Değer: Milyon ABD $) Sıra Ülke Adı Ülke Payları (%) 1 Çin ,3 2 Almanya ,8 3 İtalya ,4 4 Polonya ,2 5 A.B.D ,0 6 Meksika ,4 7 Vietnam ,3 8 Kanada ,9 9 Fransa ,2 10 Malezya ,0 11 Çek Cumhuriyeti ,9 12 İsveç ,8 13 Belçika ,6 14 Endonezya ,6 15 Danimarka ,5 16 İngiltere ,4 17 İspanya ,4 18 Avusturya ,4 19 Hollanda ,3 20 Romanya ,2 21 Japonya ,2 22 Türkiye ,1 23 Tayvan ,1 24 Portekiz ,0 25 Tayland ,9 26 Slovakya ,8 27 Macaristan ,8 28 Litvanya ,7 29 Brezilya ,6 30 İsviçre ,6 Liste Toplamı ,3 Genel Toplam ,0 Kaynak: ITC-International Trade Center (Uluslararası Ticaret Merkezi)-Trademap Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı,

15 Alt Ürünler İtibariyle Dünya Mobilya İhracatı (Değer: Milyon ABD $) GTİP Ürünler No Hava taşıtlarında kullanılan türde oturmaya mahsus Motorlu taşıtlarda kullanılan oturmaya mahsus Yüksekliği ayarlanabilen döner koltuk-sandalyeler Yatak haline getirilebilen oturma mobilyası (kamp ve bahçe için hariç) Hint kamışı/bambudan oturmaya mahsus Roten kamışı, sepetçi söğüdü vb. maddelerden oturmaya mahsus Ahşap iskeletli içi doldurulmuş oturmaya mahsus diğer Ahşap iskeletli içi doldurulmamış oturmaya mahsus diğer Metal iskeletli içi doldurulmuş oturmaya mahsus diğer Metal iskeletli içi doldurulmamış oturmaya mahsus diğer Oturmaya mahsus diğer Oturmaya mahsus ın aksam, parçaları Dişçi/berber koltukları vb. koltuklar ve aksam, parçaları Tıp, cerrahi, dişçilikte kullanılan mobilya, masa, karyola vb. aksam/parçalar Yazıhanelerde kullanılan türde metal Diğer metal Yazıhanelerde kullanılan türde ağaç Mutfaklarda kullanılan türde ahşap Yatak odalarında kullanılan türden ahşap Diğer ahşap Plastik maddelerden diğer Hint kamışı/bambudan diğer Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı,

16 Diğer maddelerden diğer Diğer a ait aksam, parçalar Somyalar Gözenekli kauçuk/plastikten yataklar Diğer maddelerden yataklar Toplam Kaynak: ITC-International Trade Center (Uluslararası Ticaret Merkezi)-Trademap Dünya mobilya ihracatı incelendiğinde değer itibariyle toplam ihracatın %18,4 ünü oluşturan diğer ahşap bölümü 23,0 milyar dolar değerindeki ihracat ile başta gelmektedir. %16 lık pay ve 20,0 milyar dolar ihracat rakamı ile oturmaya mahsus ın aksam ve parçaları ikinci sırada ve %9,8 lik pay ve 12,2 milyar dolar ile ahşap iskeletli içi doldurulmuş oturmaya mahsus diğer üçüncü sırada yer almaktadır. İthalat Ülkeler İtibariyle Dünya Mobilya İthalatı (Değer: Milyon ABD $) Sıra Ülke Adı Ülke Payları (%) 1 A.B.D ,9 2 Almanya ,5 3 Fransa ,5 4 İngiltere ,7 5 Kanada ,5 6 Japonya ,7 7 İspanya ,5 8 Hollanda ,5 9 Belçika ,4 10 İsviçre ,3 11 İtalya ,0 12 Avusturya ,8 13 Avustralya ,8 14 Rusya Federasyonu ,6 15 İsveç ,5 16 Norveç ,4 17 Çin ,3 18 Meksika ,3 19 Güney Kore ,1 20 Danimarka ,1 21 Polonya ,0 22 B.A.E ,0 23 Çek Cumhuriyeti ,9 24 Suudi Arabistan ,8 Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı,

17 25 Portekiz ,6 26 Singapur ,6 27 Slovakya ,6 28 Hong Kong ,6 29 Türkiye ,5 30 Yunanistan ,5 Liste Toplamı ,6 Genel Toplam ,0 Kaynak: ITC-International Trade Center (Uluslararası Ticaret Merkezi)-Trademap Dünya mobilya ithalatı yıllar itibariyle artış göstermiş olup, 2002 de 68,0 milyar dolardan 2010 da 125,8 milyar dolara yükselmiştir. İthalatta en büyük pay, ihracatta olduğu gibi AB ye aittir. Dünyanın en büyük mobilya ithalatçısı konumundaki ülke ise ABD dir. ABD 2010 da 32,6 milyar dolar değerindeki ithalatı ile tek başına, dünya mobilya ithalatının ¼ lük kısmını gerçekleştirmiştir. ABD den sonra en büyük ithalatçı ülke Almanya dır da 12 milyar dolarlık ithalatı ile toplam dünya mobilya ithalatının %9,5 lik kısmını gerçekleştirmiştir. Diğer önemli ithalatçı ülkeler ise şöyledir: Fransa, İngiltere, Kanada, Japonya ve İspanya. Almanya, İtalya, İngiltere, Fransa, İspanya ve Hollanda AB nin en büyük mobilya tüketicileridir. Söz konusu ülkeler nüfus yapısı itibariyle dışa açık, çok fazla seyahat eden, çok-kültürlü insanları ile de mobilya tüketiminde değişik kültürlerin özelliklerinden etkilenmektedir. Döşenmiş/kaplanmış oturma grupları (kanepe ve berjerler) ve mutfak mobilyası AB mobilya piyasasında en fazla talep edilen ürün gruplarıdır. Yatak odası, yemek odası ve diğer (salon mobilyası) AB mobilya tüketiminin yaklaşık %40 ını oluşturmaktadır. Gelecek yıllarda AB mobilya pazarındaki büyümenin yavaşlaması beklenmektedir. Bununla birlikte geleneksel mobilyadan modern mobilyaya doğru olan yönelimin devam etmesi ve mobilya tasarım ve tarzındaki çeşitliliğin de artması öngörülmektedir. Ayrıca AB tüketim kalıbında öne çıkan bir diğer önemli husus da var olan mobilya gruplarına uyum sağlayabilen bağımsız mobilya parçalarının takım/set şeklinde mobilya alımlarına göre pazar paylarını artırıyor olmasıdır. Bu ürün grubunun tüketimdeki ve ithalattaki oranı yaklaşık %17 dir. Tüketici grubu açısından da 45 yaş üzeri, tek başına yaşayan kesimin modern mobilya tercihinde artış beklenmektedir. Mobilyada düşük kalitedüşük fiyat ve yüksek kalite-yüksek fiyat şeklinde oluşan ürün yapılanmasının da artacağı düşünülmektedir. AB ahşap mobilya piyasasındaki eğilimler, bu pazara girmeye çalışan ve kendine yeni bir pazar bölümü arayan firmaların yatak odası ve diğer ev mobilyası üzerinde yoğunlaşmaları gerektiği yönündedir. Kiraz, tik ve diğer koyu tonlu ahşaplar rağbet görmekle birlikte, tüketici tercihleri ahşap malzemede daha açık tonlara, kayın, akçaağaç ve huş ağacına kaymaktadır. Yeni eğilimler, nostalji ve sıcaklık veren tonlar ile modern mobilyada yerel unsurların öne çıktığı tasarımlardır. Lamine ve kaplamadan masif mobilyaya dönüş vardır. Mobilyaların çok amaçlı/fonksiyonlu, konforlu/rahat ve esnek olması önem kazanmaktadır. AB nin artan yaşlı nüfusu ile birlikte mobilyada ergonominin önemi artmaktadır. Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı,

18 Alt Ürünler İtibariyle Dünya Mobilya İthalatı (Değer: Milyon ABD $) GTİP No. Ürünler Hava taşıtlarında kullanılan türde oturmaya mahsus Motorlu taşıtlarda kullanılan oturmaya mahsus Yüksekliği ayarlanabilen döner koltuksandalyeler Yatak haline getirilebilen oturma mobilyası (kamp ve bahçe için hariç) Hint kamışı/bambudan oturmaya mahsus Roten kamışı, sepetçi söğüdü vb. maddelerden oturmaya mahsus Ahşap iskeletli içi doldurulmuş oturmaya mahsus diğer Ahşap iskeletli içi doldurulmamış oturmaya mahsus diğer Metal iskeletli içi doldurulmuş oturmaya mahsus diğer Metal iskeletli içi doldurulmamış oturmaya mahsus diğer Oturmaya mahsus diğer Oturmaya mahsus ın aksam, parçaları Dişçi/berber koltukları vb. koltuklar ve aksam, parçaları Tıp, cerrahi, dişçilikte kullanılan mobilya, masa, karyola vb. Aksam/parçalar Yazıhanelerde kullanılan türde metal Diğer metal Yazıhanelerde kullanılan türde ahşap Mutfaklarda kullanılan türde ahşap Yatak odalarında kullanılan türden ahşap Diğer ahşap Plastik maddelerden diğer Hint kamışı/bambudan diğer Diğer maddelerden diğer Diğer a ait aksam, parçalar Somyalar Gözenekli kauçuk/plastikten yataklar Diğer maddelerden yataklar Toplam Kaynak: ITC-International Trade Center (Uluslararası Ticaret Merkezi)-Trademap Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı,

19