İNŞAAT TEKNOLOJİSİ ALÇI UYGULAMALARI

Transkript

1 KIRGIZİSTAN CUMHURİYETİ GENÇLİK, EMEK VE İSTİHDAM BAKANLIĞI KIRGIZİSTAN-TÜRKİYE MANAS ÜNİVERSİTESİ NİTELİKLİ İŞGÜCÜ GELİŞTİRME PROJESİ NİGEP САПАТТУУ ЖУМУШЧУ КАДРЛАРДЫ ДАЯРДОО ДОЛБООРУ САЖУКАД İNŞAAT TEKNOLOJİSİ ALÇI UYGULAMALARI BİŞKEK-2012

2 Bu modül, Kırgızistan Cumhuriyeti Gençlik, Emek ve İstihdam Bakanlığı ile Kırgızistan- Türkiye Manas Üniversitesi (KTMÜ) arasında gerçekleştirilen, Nitelikli İşgücü Geliştirme Projesi (NİGEP- САЖУКАД) kapsamında T.C. Milli Eğitim Bakanlığı İnşaat Teknolojisi Modüllerinden ( 582YIM022, 582YIM155, 582YIM154, 582YIM157, 582YIM156, 582YIM150, plaster solutions, allev_uygulama_kitabi) hazırlanmış olan ve eğiticiler ile öğrencilere rehberlik etmeye yönelik öğrenme materyalidir. Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi tarafından ücretsiz olarak verilmiştir. PARA İLE SATILMAZ. MODÜLÜ HAZIRLAYAN ALAN LİDERİ : Öğretim Görevlisi Mahmut DURMAZ : Yrd. Doç. Dr. Bülent BAYRAKTAR NİGEP- САЖУКАД İNŞAAT TEKNOLOJİSİ-ALÇI UYGULAMALARI Sayfa 2

3 İÇİNDEKİLER AÇIKLAMALAR GİRİŞ BİRİNCİ BÖLÜM Alçı sıva Alçı Alçı Sıva Yapılacak Yüzey Hazırlama Alçı Sıva Yapılacak Yüzey Alçı Sıva Yapılacak Yüzey Hazırlanması Alçı Sıva Yapılması ( duvar ) Makine İle Alçı Sıva Yapılması ( duvar ) Alçı Sıva Yapılması ( tavan-yatay ) Araç-Gereç Bakım Onarımı ve Temizliğini Yapmak Alçı Sıvasında Çıkabilecek Sorunlar ve Çözümleri Perlitli Sıva Alçısında Çıkabilecek Sorunlar ve Çözümleri Makine Sıva Alçısında Çıkabilecek Sorunlar ve Çözümleri Saten Sıva Alçısında Çıkabilecek Sorunlar ve Çözümleri İKİNCİ BÖLÜM Bölme duvar 2. Bölme Duvar Bölme Duvar Tanımı, Kesit ve Detayları Metal İskeletli Bölme Duvar Uygulama Aşamaları Bölme Duvar Çeşitleri ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Giydirme duvar 3. Giydirme Duvar 3.1. Metal İskeletli Giydirme Duvar Metal İskeletli Giydirme Duvar Tanımı, Kesit ve Detayları Metal İskeletli Giydirme Duvar Uygulama Aşamaları Yapıştırma Giydirme Duvar Yapıştırma Giydirme Duvar Tanımı, Kesit ve Detayları Yapıştırma Giydirme Duvar Uygulama Aşamaları DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Asma tavan 4. Asma Tavan Askı Sistemli Çift İskeletli Asma Tavan Askı Sistemli Çift İskeletli Asma Tavan Tanımı, Kesit ve Detayları Askı Sistemli Çift İskeletli Asma Tavan Uygulama Aşamaları CEVAP ANAHTARI.76 Kaynaklar...78 NİGEP- САЖУКАД İNŞAAT TEKNOLOJİSİ-ALÇI UYGULAMALARI Sayfa 3

4 AÇIKLAMALAR KOD ALAN PROGRAM ADI KAZANILACAK UNVAN MODÜLÜN TANIMI SÜRE ÖNKOŞUL MODÜLÜN AMACI YETERLİLİKLER EĞİTİM ÖĞRETİM ORTAMLARI VE DONANIMLARI ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME NİGEP tarafından verilecektir. İNŞAAT TEKNOLOJİSİ İNŞAAT İnşaat Teknikeri Bu Modül ile Alçıpan bölme, giydirme duvar, alçı sıva ve asma tavan anlatılmıştır. 40/32 ( + 40 / 30 uygulama tekrarı yapmalı ) (Türkçe eğitimi süresi hariç) Genel Amaç Uygun ortam sağlandığında gerekli malzemeleri kullanarak tekniğine uygun olarak Alçıpan bölme duvarı, duvara giydirme yapma, asama tavan ve alçı sıva yapabileceksiniz. 1. Alçı sıva yapılacak yüzeyi doğru ve tekniğine uygun olarak hazırlayabileceksiniz. 2. Alçı sıvayı tekniğine uygun yapabileceksiniz. 3. Araç, gereç bakım ve onarımını kuralına uygun olarak yapabileceksiniz. 4.Alçı levha ile asma tavan yapmayı kuralına uygun yapabileceksiniz. 5.Alçı levha ile duvar giydirmeyi kuralına uygun yapabileceksiniz. 6.Alçı levha ile yer döşemeyi kuralına uygun yapabileceksiniz Kagir Atölyesi, TU profili, TC profili, profil ekleme parçası, dübel-vida, çelik dübel, borazan vida, askı çubuğu, askı maşası, klips, derz bandı, derz dolgu alçısı, alçı levha, yapıştırma alçısı, köşe profili, köşe bandı, agraf (kopça), delikli köşe profili, spatula, matkap, matkap uçları, çekiç, pense, kerpeten, metre. Her öğrenme faaliyetinin sonunda verilen ölçme araçları ile kendi kendinizi değerlendirebileceksiniz. Modül sonunda öğretmeniniz tarafından hazırlanan ölçme araçları ile değerlendirileceksiniz NİGEP- САЖУКАД İNŞAAT TEKNOLOJİSİ-ALÇI UYGULAMALARI Sayfa 4

5 Alçı nedir? ALÇI Alçı taşı dünyanın varoluşundan bu yana bulunan düşük yoğunlukta bir taştır. İşlendikten sonra çok çeşitli kullanımı olan taş, bugün dünyanın birçok ülkesinde ev ve işyerlerinin duvar ve tavan kaplama malzemesi olarak kullanılmaktadır. Yanmazlığı ve dayanıklılığı ile tüm dünyada bina ve yangın sigortası otoriteleri tarafından kabul görmektedir. İnsan yaşamı için toksik olmayan alçı taşı, bitki ve hayvan yaşamını ise destekleyici nitelikte olduğundan iç mekan yapı malzemelerinin temel taşıdır. 0.1 Alçının Sahip Olduğu Özellikler Yanmazlık Isı yalıtımı Hafiflik İşleme ve onarım kolaylığı Yüzeye nefes aldırma Bakteri üretmeme 0.2 Alçının kimyası Tüm yapı alçıları ve alçı levhaların yapımında hammadde olarak kullanılan alçı taşı bünyesinde % 20 oranında kristal olarak bağlı su içerir. Üretim sırasında alçı taşı fırınlarında pişirilerek, bünyesinde kristal olarak bağlı bulunan suyun bir kısmı (1,5 mol H2O) kalsine edilir yani buharlaştırılır. Alçı taşının kalsinasyonu sonucu kısaca hemihidrat, diye adlandırılan ara mamül elde edilir ve çeşitli katkı malzemelerinin eklenmesiyle istenilen nitelikte alçı üretilir. Alçı, üretimi sırasında buharlaşma sonucu kaybettiği suyu, içinde su bulunan alçı teknesine döküldüğünde veya makine haznesinde bulunan su ile karıştığında geri kazanır. Aynı durum, hat üzerinde bulunan mikserde su ile karıştırılarak alçı levhanın çekirdeğini oluşturan alçı için de geçerlidir. Yani karışım içerisindeki hemihidrat, kaybetmiş olduğu 1,5 mol suyu geri kazanarak Kalsiyumsülfat Dihidrata dönüşür. Bu durum sonucu, gerek yapı alçıların gerekse alçı levhaların bünyesinde %20 oranında kristal olarak bağlı su oluşur. Alçı ve alçı levhanın bünyesinde bulunan % 20 oranındaki kristal olarak bağlı su, NİGEP- САЖУКАД İNŞAAT TEKNOLOJİSİ-ALÇI UYGULAMALARI Sayfa 5

6 80 C ile 110 C sıcaklıklar arasında -yani yangın henüz başlamışken- açığa çıkarak, yangını sönümlendirir ya da en basit ifadeyle yangının yayılmasını geciktirir. ALÇI Üretim aşamaları: Kazı Kırma parçalama Öğütme Pişirilme Soğutma Paketleme Resim 0.2.1: Üretim aşamaları Pişirilme: Alcı tasları(jipsler): birim ağırlığı 2.3, sertliği arasındadır. Denizlerde coken tuzlardan olusur. jipsler C doner fırınlarda ısıtıldığında suyun bir kısmını kaybederler. Resim 0.2.2:Döner fırın NİGEP- САЖУКАД İNŞAAT TEKNOLOJİSİ-ALÇI UYGULAMALARI Sayfa 6

7 ALÇI SIVA 1. ALÇI SIVA YAPILACAK YÜZEYİ HAZIRLAMA 1.1.Alçı Sıva Yapılacak Yüzey Tanımı Tuğla, beton, brüt beton, gaz beton, bims blok, alçı levha vb malzemelerden yatay ve düşey doğrultuda yapılmış taşıyıcı veya bölme özelliği olan tüm elemanlara alçı sıva uygulanabilir Çeşitleri Alçı sıva tutunma özelliğinin yüksek olması istendiğinden gözenekli ve kagir yapı malzemelerine uygulanır. Ahşap veya metale gerekli tedbirler alınmadan uygulama yapılamaz. Ülkemizde en çok uygulandığı yüzeyler tuğla, beton, brüt beton, gaz beton, bims blok ve alçı levhadır. Tuğla: Pişmiş kilden elde edilen en yaygın bölme duvar malzemesidir. Taşıyıcı olarak kullanılan çeşitleri de vardır. Resim 1-2.1: Tuğla Beton Brüt Beton: Yerine dökülüp sıkıştırılmış veya fabrikasyon olarak üretilmiş çimento + agrega +su dan oluşan priz alma suretiyle sertleşen genellikle taşıyıcı yapı elemanlarında kullanılan ( kolon, kiriş, döşeme vb ) malzemedir. Resim 1-2.2: Brüt beton Gazbeton: Silisli kum, çimento, kireç, alüminyum tozu ve suyun karışımından basınçlı buhar altında sertleştirmeyle elde edilen gözenekli bir yapı elemanıdır. Resim 1-2.3: Gazbeton NİGEP- САЖУКАД İNŞAAT TEKNOLOJİSİ-ALÇI UYGULAMALARI Sayfa 7

8 ALÇI SIVA Bims Blok: İçinden kuvars kumu alınmış bims agregası ile çimento ve suyun kurallara uygun olarak karıştırılması ve sonrada yüksek basınç altında makinelerde sıkıştırılmasıyla yapılan bloklardır. Resim 1-2.4: Bims blok Alçı levha: Özel olarak hazırlanmış alçı hamurunun iki tarafına karton kaplanması ile elde edilen fabrikasyon yapı malzemesidir. Hafifliğinden dolayı daha çok bölme duvar ve asma tavan uygulamalarında kullanılır. Resim 1-2.5: Alçı levha Alçı Sıva Yapılacak Yüzeyi Hazırlama Kuralları Uygulama Koşulları Alçı sıvalar tüm normal yüzeylere uygulanabilir. Yapışma ( aderans ) yüzeyin durumu açısından çok önemlidir. Bu nedenle yüzey mutlaka kontrol edilmelidir. Yüzeyi kontrol ederken aşağıda belirtilen durumlara dikkat edilmeli, gereken tedbirler alınmalıdır. Yüzeyin elverişli olmaması; örneğin kaba pislikler, küflenmeler, çok düzgün yüzeyler, yağlanmış yüzeyler, emiciliği her noktada aynı olmayan yüzeyler, donmuş yüzeyler, değişik türden yüzey malzemelerinin olması, Yapının neminin çok yüksek olması, Pürüzün fazla olması. Bu gibi durumlarda inşaat sahipleri veya teknik sorumluları ikaz edilmeli, gerekli tedbirler alınmalıdır Alçı Sıva Yapılacak Yüzeyi Hazırlamada İş Sırası NİGEP- САЖУКАД İNŞAAT TEKNOLOJİSİ-ALÇI UYGULAMALARI Sayfa 8

9 Alçı sıva yapılacak yüzeyde çalışmaya başlamadan önce basit kontrol ve deneylerin yapılması yapılan işin kalitesini arttırmak için gereklidir. Aşağıda bu yöntemler ve alınması gereken önlemler açıklanmıştır. ALÇI SIVA Görsel Kontrol: Alçı sıvanın tutunması aşağıda belirtilen durumlardan olumsuz etkilenip etkilenmeyeceği çoğu kez gözle kontrol sırasında bile anlaşılır. Yapışmış yabancı maddeler, kir, is, harç lekeleri, beton pislikleri, kalıp tahtası artıkları, Beton yüzeyde gevşek ve dökülen kısımlar, Yapışmış kireç ve çiçeklenmeler, Çok düzgün ve sıkı yüzeyler. Önlemler: Yapışmış yabancı maddeler, betonun dökülen ve gevşek kısımları alınır, kireç ve çiçeklenmeler tel fırça ile temizlenir Elle Kontrol Elle kontrol, yüzeyin tozlu ve kirli olup olmadığını anlamak için yapılmalıdır. Elle kontrol mutlaka birden çok noktada uygulanmalıdır. Önlemler: Toz ve kir süpürge ve fırça ile temizlenir. Gerekirse yıkanır, kuruması beklenir Kazıma Deneyi Sıva zeminini kontrol etmenin bir diğer yolu da kazıma deneyidir. Bu deney sivri ve sert bir cisimle (spatula, mala vb) yapılır. Bu sırada soyulan pul pul veya kum gibi dökülen kısımlar tespit edilirse sıvaya başlamadan önce önlem alınmalıdır. Önlemler: Yüzey tel fırça ile iyice temizlenir Islatma Deneyi Bunun için temiz su bir fırça yardımıyla yüzeye sürülür. Su birkaç dakika sonra hala yüzeyden damlıyor veya açıktan koyuya doğru rengi hemen dönmüyorsa bundan şu sonuçlar çıkartılabilir. Yüzeyde yağ olabilir, NİGEP- САЖУКАД İNŞAAT TEKNOLOJİSİ-ALÇI UYGULAMALARI Sayfa 9

10 Yüzey fazla nemlidir. Önlemler: Yüzeydeki yağ temizlik maddeleri kullanılarak temizlenir ve durulanır. Yüzey nemi fazla ise kuruması beklenir. ALÇI SIVA Sıcaklık Ölçme Alçı sıva uygulaması +5 C derecenin altında yapılmamalıdır. Sıcaklık klasik termometre ile ölçülebilir. Ortam sıcaklığının çok düşük olması durumunda alçı sıvanın donma tehlikesi vardır. Önlemler: Ortamda nem yapmayan bir ısıtıcı ile sıcaklık arttırılmalıdır Alçı Sıva Yapılacak Yüzeyin Hazırlanması Ön Hazırlıklar Alçı sıva yapılacak yüzeyde üçüncü bölümde anlatılan kontrol ve deneyler yapıldıktan ve gerekli önlemler alındıktan sonra ön hazırlıklara başlanır. Bu bölümde duvar ve tavan uygulama resimleri ile konu açıklanacaktır. Uygulamaya başlamadan önce beton ve brüt beton üzerindeki çapaklar temizlenmelidir. Bu işlem için madırga, keser veya spiral kullanılabilir. Yüzeydeki toz ve tutunmayı önleyici maddeler fırça ile temizlenmelidir. NİGEP- САЖУКАД İNŞAAT TEKNOLOJİSİ-ALÇI UYGULAMALARI Sayfa 10

11 Fırçalanarak temizlenen yüzeyler uygulama öncesi ıslatılmalıdır. Bu işlem fırça yardımıyla yapılır. ALÇI SIVA Diğer bir yöntemde duvar yüzeyi hortumla sulanır ve suya doyurulur. Bu özellikle çok sıcak havalarda ve çok su emen gözenekli yapı malzemelerinde (gazbeton ) dikkat edilmesi gereken bir konudur. Alçı sıvanın yüzeye tutunmasında bir sorunla karşılaşmamak için yüzeyin suyu tamamen emmesi beklenir. Tutunmayı arttırmak üzere pürüzsüz ve sıkı yüzeyler pürüzlendirilmelidir. Örneğin keser veya madırga ile çentikleme işlemi yapılabilir. Bu işlemden sonra yüzey tekrar fırça ile NİGEP- САЖУКАД İNŞAAT TEKNOLOJİSİ-ALÇI UYGULAMALARI Sayfa 11

12 temizlenmeli ve ıslatılmalıdır. Diğer bir seçenekte yüzey hazırlayıcı ve bağlayıcılar kullanılabilir. ALÇI SIVA Pürüzlendirme işleminde diğer bir yöntem ise serpme sıva yapılmasıdır. (1m³ serpme sıva için: 1m³ 0,3 kum kg çimento lt su ). Hazırlanan karışım yüzeyi kapatacak şekilde serpme sıva makinesi ile atılır. Bu uygulama gazbeton yüzeyler için her durumda uygulanmalıdır. ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME Bu faaliyette kazanmış olduğunuz bilgileri aşağıda verilen soruları cevaplandırarak değerlendiriniz. 1. Aşağıdaki yüzeylerden hangisine alçı sıva yapılmaz? A) Beton B) Tuğla C) Ahşap D) Gazbeton 2. Alçı sıvanın yapıldığı yüzeye tutunma kuvvetine ne ad verilir? A) Aderans B) Tolerans C) Fayans D) Ajans 3. Alçı sıva yapılacak yüzeyde elle kontrol niçin yapılır? A) Tozlu ve kirli olup olmadığını anlamak için B) Duvarın ısısını ölçmek için NİGEP- САЖУКАД İNŞAAT TEKNOLOJİSİ-ALÇI UYGULAMALARI Sayfa 12

13 C) Ellerimizi alıştırmak için D) Hiçbiri 4. Alçı sıva yapılacak ortam en az kaç derece olmalıdır? A) -5 ºC B) +5 ºC C) +7 ºC D) -7 ºC 5. Alçı sıva yapılacak yüzeyde pürüzlendirme hangi amaçla yapılır? A) Tutunmayı azaltmak için B) Az malzeme gitmesi için C) Aderansı arttırmak için D) Yüzeyi sağlamlaştırmak için DEĞERLENDİRME Cevaplarınızı modül sonundaki cevap anahtarı ile karşılaştırınız. Doğru cevap sayınızı belirleyerek kendinizi değerlendiriniz. Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap verirken tereddüt yaşadığınız sorularla ilgili konuları faaliyete dönerek tekrar inceleyiniz. ALÇI SIVA 1.2. ALÇI SIVA YAPILMASI ( duvar ) Çeşitleri Sıva alçısı olarak yaygın biçimde kullanılan iki tip alçı vardır: Perlitli sıva alçısı ( kaba sıva 5 40 mm ) Saten perdah alçısı ( ince sıva 0,3 1 mm ) Kullanıldığı Yerler Perlitli sıva alçısı; her türlü kagir yüzey üzerine yerinde dökülen betonda dahil, kaba ve gözenekli tavan ve duvar yüzeylerine ilk kat olarak uygulanır. Düşeyde 5 40 mm, yatay da 5 20 mm kalınlıkta yapılır. Saten perdah alçısı; alçı levha, kara sıva, alçı sıva ile kaplanmış duvarlar, brüt beton yüzeyler ve kirli boyanmış yüzeylere uygulanan bir yüzey düzeltme sıvasıdır. Yüzeyi cam gibi parlak ve düzgün bir hale getirerek plastik, yağlı boya ve NİGEP- САЖУКАД İNŞAAT TEKNOLOJİSİ-ALÇI UYGULAMALARI Sayfa 13

14 duvar kağıdı için zemin oluşturur. Yatayda ve düşeyde 0,3 1 mm kalınlığında yapılır Genel Hazırlık Alçı sıva yapımına başlamadan önce sarf malzemeleri ve yardımcı malzemeler çalışma ortamına getirilir. Resim 2.1: Sarf malzemeleri ALÇI SIVA Resim 2.2: Yardımcı malzemeler Çalışma ortamına getirilen sıva alçısı hakkında ambalaj üzerindeki uyarılara veya teknik bilgiler içeren broşür, katalog vb dokümanlara bakılmalıdır. Su / Alçı oranına, kullanım süresine, donma süresine, tüketim miktarına özellikle dikkat edilmelidir. NİGEP- САЖУКАД İNŞAAT TEKNOLOJİSİ-ALÇI UYGULAMALARI Sayfa 14

15 Şekil 2.1: Dikkat edilmesi gereken teknik özellikler Ortam sıcaklığının +5ºC nin üzerinde olduğundan emin olunuz. Gerekiyorsa ortamı nem yapmayan bir ısıtıcı ile ısıtınız Alçı Sıva Harcının Hazırlanması Buraya kadar anlatılan aşamaları tamamladıysanız alçı sıva harcını hazırlamaya başlayabilirsiniz. Duvar ve tavan yüzeylerinin alçı sıvaya hazırlanması aşamaları aynı işlem basamaklarından oluşur. ALÇI SIVA İlk iş olarak iş güvenliği tedbiri amacıyla eldiven giyiniz. Resim 2.3: Plastik eldiven Karışım suyunu, hazırlayacağınız harcın miktarına göre (teknik özelliklerden öğreniniz) alçı teknesine doldurunuz. Bunun için içilebilir nitelikte temiz su kullanınız. Resim 2.4: Karışım suyunun hazırlanması NİGEP- САЖУКАД İNŞAAT TEKNOLOJİSİ-ALÇI UYGULAMALARI Sayfa 15

16 Alçı sıva torbasını dik konuma getirdikten sonra maket bıçağı ile üst kısmını kesiniz. Elinizle bir miktar alıp sepeleme yöntemi ile alçı teknesindeki suyun içine katınız. Resim2.5: Sepeleme yöntemi ALÇI SIVA Sepeleme işlemine alçı su yüzeyini örtene kadar devam ediniz. Belirlediğiniz suya sepeleyerek kattığınız alçının demlenmesi için birkaç dakika bekleyiniz. Resim 2.6: Alçının su yüzeyini örtmesi Alçının demlenme süresi tamamlandıktan sonra karıştırma işlemine geçebilirsiniz. Bunun için iki yöntem uygulanır. Düşük devirli mekanik karıştırıcı veya elle mala çırpaç kullanarak karıştırma işlemini yapabilirsiniz. NİGEP- САЖУКАД İNŞAAT TEKNOLOJİSİ-ALÇI UYGULAMALARI Sayfa 16

17 Resim 2.7: Düşük devirli makine ile ve elle karıştırma Tekne içerisindeki harç uygulama için hamur kıvamına gelinceye kadar içinde topaklar kalmayacak şekilde karıştırılmalıdır. Karıştırma sonrası perlitli sıva alçısı 1 saat boyunca işlenebilir. Karıştırma sonrası alçı sıva harcının içine su veya alçı eklemeyiniz Alçı Sıva Uygulaması ( Duvar - Düşey ) Alçı sıva harcı hazırlandıktan sonra duvarda alçı tesviyenizi kontrol etmenize yardımcı olacak ano çıtalarının düşey doğrultuda yerleştirilmesi işlemine başlanır. Bunun için alçı sıva harcını tespit ettiğiniz doğrultu boyunca duvar yüzeyine spatula yardımıyla uygulayınız. İki ano çitasının arası kullanacağınız mastar boyunu geçmemelidir. Yaklaşık cm. arasında olmalıdır. ALÇI SIVA Resim 2.8: Sıva uygulamaları Anoların yapıştırılması sırasında su terazisi, mastar ve ip yardımıyla aynı düzleme getirilmesi sağlanır. Duvar dış köşelerinde, kapı ve pencere geçişlerinde ise köşe profilleri kullanılır. Bu profiller aynı boyutta ve temiz bir şekilde bu köşelerin dönülmesini sağlar. Köşe profilleri gerekli boyutta profil makası ile kesilir NİGEP- САЖУКАД İNŞAAT TEKNOLOJİSİ-ALÇI UYGULAMALARI Sayfa 17

18 Resim 2.9: Sıva uygulaması Sıva köşe profilleri alçı sıva yardımıyla köşelere yerleştirilir. Su terazisi yardımıyla düşey terazi kontrol edilir. Kapı ve pencere kasalarının oturacağı kısımlarda metrik kontrol yapılmalıdır. ALÇI SIVA Resim 2.10: Sıva uygulaması Ano çıtalarının ve köşe sıva profillerinin yapıştırılmasında kullanılan harcın bir müddet sertleşmesi beklenmelidir. Bu sürede duvar yüzeyindeki tamir işlerini yapabilirsiniz. Duvar yüzeyindeki çatlak ve delikler alçı sıvanın o bölgede akma yapmaması için sıva alçısı ile doldurulmalıdır. NİGEP- САЖУКАД İNŞAAT TEKNOLOJİSİ-ALÇI UYGULAMALARI Sayfa 18

19 Çatlak ve deliklerin doldurulmasından başka; farklı malzemelerin birleşim yerlerinde (örneğin: beton- tuğla ) cm genişliğinde alçı sıva ve filesi uygulaması yapılmalıdır. Bunun için birleşim yerine sıva kalınlığını geçmeyecek şekilde çelik mala yardımıyla alçı sıva çekilir. Üzerine sıva filesi uygulaması yapılır. Bu uygulama çatlama riskini ortadan kaldırır. Resim 2.11: Tamir işleri Resim 2.12: Sıva uygulaması ALÇI SIVA Tüm bu çalışmalardan sonra alçı sıva yapımına başlayabilirsiniz, alçı sıva harcından bir miktar sıva küreğine alınız. Resim 2.13: Alçı sıavnın küreğe alınışı Yüzeye uygulama I. Yöntem; sıva küreği üzerindeki alçı harcı aşağıdan yukarıya doğru bastırılarak yüzeye uygulanır, uygulamaya iki ano çıtasının arası dolana kadar devam edilir. NİGEP- САЖУКАД İNŞAAT TEKNOLOJİSİ-ALÇI UYGULAMALARI Sayfa 19

20 Resim 2.14: Sıva uygulaması Yüzeye uygulama da II. Yöntem; sıva küreği üzerindeki alçı harcı sıva malası yardımıyla yüzeye serpme seklinde atılır, uygulamaya tüm yüzey dolana kadar devam edilir. Resim 2.15: Sıva uygulaması Duvar yüzeyi her iki yöntemle de ano çıtalarının kalınlığını bir miktar geçecek şekilde doldurulur. Daha sonra alüminyum bıçak mastar iki ano çıtasına bastırılarak aşağıdan yukarıya doğru mastarlama yapılır. Alüminyum bıçak mastar üzerine toplanan fazla harç mala yardımıyla alınarak mastarın temas etmediği sıva yüzeyindeki boşluklara doldurulur. ALÇI SIVA Resim 2.16: Sıva uygulaması Sıva yüzeyinde ki boşlukların doldurulmasından sonra tekrar mastarlama yapılır. İşlem tavana varıncaya kadar devam ettirilir. Tüm yüzeyde sıva mastarlama işlemi tamamlandıktan sonra ano çıtaları sökülür. Ano çıtalarının sökülmesi ile oluşan boşluklara alçı sıva doldurulur. NİGEP- САЖУКАД İNŞAAT TEKNOLOJİSİ-ALÇI UYGULAMALARI Sayfa 20

21 Resim 2.17: Sıva uygulaması Duvar dış köşeleri ile kapı ve pencere merkezlerinde daha önceden yerleştirdiğiniz köşe profillerinin bulunduğu bölgeler de alçı sıva harcı ile doldurulur. Bu işlem için terazisine getirilmiş mastar da kullanılabilir. Tüm yüzeylerdeki sıva işlemi bittikten sonra iç köşelere köşe malası ile son şekli verilir. Resim 2.18: Sıva uygulaması Perlitli sıva alçısı yapısından dolayı gözenekli bir yüzey oluşturur bu nedenle kaba sıva olarak anılır. Daha temiz ve pürüzsüz bir yüzey elde etmek için Saten Perdah Alçısı ile sıva ALÇI SIVA yüzeyinin kaplanması gerekir. Saten perdah alçısı bu özelliğinden dolayı ince sıva olarak anılır. Alçı üreticileri bu iki alçının karıştırılarak kullanılmasını tavsiye etseler bile bu iki alçı sıva çeşidi ayrı ayrı uygulanmalıdır. Çünkü: homojen bir karışım elde etmek için şantiye şartları her zaman uygun olmayabilir. Saten perdah alçısı bir düzeltme alçısıdır, hazırlanış şekli bölüm yapılır. Perlitli alçı sıva ile kaplanmış ve kurumasını tamamlamış duvar yüzeyinde bulunabilecek alçı artıkları ve oluşmuş mastar çizgileri spatula yardımı ile temizlenir ( raspa yapılır). Hazırlanan saten perdah alçısı çelik mala üzerine alınır. Çelik mala üzerindeki alçı 0,3-1 mm kalınlık oluşturacak şekilde aşağıdan yukarıya doğru yüzeye sıvanır. NİGEP- САЖУКАД İNŞAAT TEKNOLOJİSİ-ALÇI UYGULAMALARI Sayfa 21

22 Resim 2.19: Sıva uygulaması Geniş ağızlı eğri saplı spatula yardımı ile son düzeltmeler yapılır ve saten perdah alçısı uygulaması bitirilir, daha da pürüzsüz bir yüzey elde etmek isteniyorsa kum zımpara ile duvar yüzeyi zımparalanır. Resim 2.20: Yüzeyin zımparalanması Saten perdah alçısının tek başına ve en çok uygulandığı yüzey çeşidi alçı levha dan yapılmış duvarlardır. Aşağıda alçı levha üzerine saten perdah sıva uygulamasını göreceksiniz. Uygulamaya başlamadan önce alçı levha yüzeyi süpürülür. (Alçı levhadan oluşan duvardaki ek yerlerinin ve vida deliklerinin daha önceden özel derz alçısı ile doldurulmuş olmasına dikkat ediniz. Aksi takdirde uygulamaya başlamayınız.) saten perdah alçısı çelik ALÇI SIVA mala üzerine alınır. Perdahlama yapılırken çelik malanın kalınlık oluşturan iz bırakmamasına dikkat edilmelidir. NİGEP- САЖУКАД İNŞAAT TEKNOLOJİSİ-ALÇI UYGULAMALARI Sayfa 22

23 Resim 2.21: Perdah Çelik mala üzerine alınan saten harcı aşağıdan yukarıya ve sağdan sola doğru sıyırma şeklinde çift yönlü uygulanır, uygulamaya devam edilerek alçı levha yüzeyinin diğere kısımları da bu yöntemle kapatılır. Resim 2.22: Perdah Perdahlama yapılırken çelik malanın kalınlık oluşturan iz bırakmamasına dikkat edilmelidir Makine ile alçı sıva yapılması ( duvar ) Alçı sıvası hazırlandıktan sonra duvar yüzeyindeki çatlak ve delikler tamir edilir. Resim 3.1: Makine sıva uygulaması ALÇI SIVA Daha sonra, çatlama riskini azaltmak için 30 cm genişliğinde sıva filesi birleşim yerlerini ortalayacak şekilde sıva harcı üzerine uygulanır Harç, spatula ile ano çıtasının yapıştırılacağı doğrultu boyunca duvar yüzeyine uygulanır. Yaklaşık cm aralıklarla ano çıtaları yapıştırılır. Yapıştırma için kullanılan alçı harcının sertleşmesi beklenir. Duvar köşelerinde ano çıtası işlevi gören sıva profili, harç kullanılarak yerleştirilir. Su terazisi ile sıva profilinin düşey ve yatay terazisi kontrol edilir. NİGEP- САЖУКАД İNŞAAT TEKNOLOJİSİ-ALÇI UYGULAMALARI Sayfa 23

24 Resim 3.2: Makine sıva uygulaması Alçının performansını çok fazla etkileyen sıva makinesi ve suyun temizliğine dikkat edilmelidir. Su hortumu sıva makinesine bağlanır. Sıva makinesine su alınır ve püskürtme hortumunun içi temizlenir. Su seviyesi, karıştırma başladıktan sonra harcın kıvamına göre ayarlanır. Resim 3.3: Makine sıva uygulaması Su seviyesi, karıştırma başladıktan sonra harcın kıvamına göre ayarlanır. Alçı sıva makinesine dökülmeye başlanır. Su/alçı oranı 5-6 lt suya 10 kg alçıdır. Sıva makinesinden gelen harç, uygulamada akma ve yığılma yapmayacak kıvama gelinceye kadar leğene alınır. ALÇI SIVA Resim 3.4: Makine sıva uygulaması NİGEP- САЖУКАД İNŞAAT TEKNOLOJİSİ-ALÇI UYGULAMALARI Sayfa 24

25 Alçı sıvası ano çıtalarının arasına yatay bir hat izlenerek püskürtülür. Alçı her noktada aynı yoğunlukta olmalıdır. Püskürtme sırasında olabildiğince boşluk bırakmamaya dikkat edilmelidir. Resim 3.5: Makine sıva uygulaması Ano çıtaları üzerindeki alçı, sıva malasıyla sıyrılarak, ano çıtaları mastarlama için uygun duruma getirilir. Aluminyum bıçak mastar ile aşağıdan yukarıya doğru ano çıtalarına bastırılarak mastarlama yapılır. Duvar yüzeyinde boşluk kalmayacak şekilde mastarlama tamamlanır. İlk mastardan yaklaşık dakika sonra ikinci mastar yapılır. (Uygulama yapılan yüzeyin niteliğine göre ikinci mastarlama zamanı değişiklik gösterebilir.) Resim 3.6: Makine sıva uygulaması ALÇI SIVA Aluminyum bıçak mastar veya eğri saplı ıspatula ile yapılan bu uygulama harcın sıkışmasını sağlar. İkinci mastardan sonra ano çıtaları sökülür ve çıta boşlukları sıva harcı ile doldurulur. NİGEP- САЖУКАД İNŞAAT TEKNOLOJİSİ-ALÇI UYGULAMALARI Sayfa 25

26 Resim 3.7: Makine sıva uygulaması Yüzeye su püskürtülür. Bu işlem fırça veya hortum ile yapılabilir. Kauçuk tirfil mala, alçı yüzeyi üzerinde dairesel biçimde hareket ettirilerek yüzey tirfillenir. Kauçuk tirfil mala ile tirfillemeden yaklaşık 10 dakika sonra çelik mala ile yüzey parlatılır. Resim 3.8: Makine sıva uygulaması İkinci sıva uygulaması, ilk sıva uygulamasından yaklaşık 1 saat sonra eğri saplı ıspatula ile yapılır. Yüzeye su püskürtülür. Bu işlem fırça veya hortum ile yapılabilir. Eğri saplı ıspatula ile parlak, sert ve sırlı bir yüzey elde edilir ve uygulama tamamlanır. Resim 3.9: Makine sıva uygulaması ALÇI SIVA 1.3. ALCI SIVA YAPILMASI ( Tavan Yatay ) Alçı Sıva Yapılması NİGEP- САЖУКАД İNŞAAT TEKNOLOJİSİ-ALÇI UYGULAMALARI Sayfa 26

27 Alçı sıva harcı yukarıda gösterildiği gibi hazırlanır. Duvar ve tavan ile alçı levhalar arasındaki 3 mm den fazla boşluklara, uygulama öncesi alçı ile ön dolgu yapılmalıdır. Uygulamasından önce, alçı levha derzlerini ortalayacak şekilde derz bandı, iyice bastırılarak yapıştırılır. Derz bandının üzerine, ıspatula genişliğince ilk kat alçı bolca sürülür. Resim 1.1: Tavana uygulama İkinci kat sürülmeden önce, yüzeydeki pürüzlülükler ıspatula ile giderilir. İkinci sıva katı, yaklaşık 20 cm genişliğinde alçı levha yüzeyini sıfırlayacak şekilde çelik mala ile uygulanır. Son kat sıva kuruduktan sonra zımparalanır, perdah yapılır. Böylelikle yüzey boyaya hazır hale getirilir. Resim 1.2: Tavana uygulama Bu uygulama için yeterli yükseklikte sarsılmaz bir çalışma sehpası veya iskele kurmanız gereklidir. ALÇI SIVA NİGEP- САЖУКАД İNŞAAT TEKNOLOJİSİ-ALÇI UYGULAMALARI Sayfa 27

28 Alçı sıva harcı spatula yardımıyla ano çıtalarının yerleştirileceği doğrultu boyunca tavan yüzeyine uygulanır. Yaklaşık cm aralıklarla ano çıtaları tavan yüzeyine yapıştırılır. Resim 1.3: Tavana uygulama Ano çıtaları yapıştırma sırasında ipine getirilir ve teraziye alınır, ano çıtaları için kullanılan harcın bir miktar sertleşmesi için beklenir. Tavan uygulamalarında sıva kalınlığı 5-20 mm. arasında olmalıdır. Alçı sıva harcı, mala yardımıyla sıva küreğine bir miktar alınır. Tavan yüzeyine sıva küreği bastırılarak uygulanır. İdeal uygulama tek katta ano çıtalarının yüksekliğini bir miktar geçecek şekilde yapılmış olandır. Uygulamaya devam edilerek, tavan yüzeyinin diğer kısımları da bu yöntemle kapatılır. Resim 1.4: Tavana uygulama Tüm tavan yüzeyinde mastarlama işlemi bittikten sonra ano çıtaları sökülür. (Sıva yapılan yüzey çok ve büyükse ano çıtalarını sökmek için donma süresinin bitmemesine dikkat ediniz.) çıtaların sökülmesi ile oluşan boşluklara alçı sıva doldurulur. Tüm yüzeylerdeki sıva işlemi bittikten sonra tavan ve duvarın birleştiği iç köşelere köşe malası ile son şekli verilir. ALÇI SIVA NİGEP- САЖУКАД İNŞAAT TEKNOLOJİSİ-ALÇI UYGULAMALARI Sayfa 28

29 Resim 1.5: Tavana uygulama Saten perdah alçısı uygulaması arasındaki işlem basamaklarının tavan yüzeyine tatbikinden oluşur. Tavan yüzeyi alçı levha ile kaplanmış veya asma tavan şeklinde dizayn edilmiş ise arasındaki işlem basamaklarının alçı levha yüzeyine tatbikinden oluşur Yüzeyin Astarlanması Alçı sıva yapılan yüzeyin boyama işlemine kadar havada bulunan nem ve rutubetten etkilenip zarar görmemesi ve boyama esnasında sarfiyatın az olması için solvent veya su bazlı astar malzeme ile bir film tabakası oluşturacak şekilde astarlanması gerekir. Günümüzde tüm dünyada solvent bazlı kimyasallar yerini çevre dostu su bazlı kimyasallara bırakmaktadır. Eskiden vernik ve sentetik tiner ile yapılan astarlama işlemi yerini su bazlı vinil akrilik kopolimer esaslı yüzey bağlayıcılığı fazla ürünlere terk etmiştir. Alçı sıva yapılan yüzeyin tam kuruması gerçekleştikten sonra; bu yüzeye son kat olarak ne tip bir boyanın uygulanacağını öğreniniz. Son kat uygulamada duvar kağıdı kullanılacak ise astarlama işlemi yapılmaz. Uygulanacak boya tipine göre üretici firmanın tavsiye ettiği astar malzemenin temini yoluna gidiniz. Yanlış malzeme seçimi boya yüzeyinde kılcal çatlaklara neden olabilir bunun için teknik yardım alınız, kulaktan dolma bilgilerle hareket etmeyiniz. Su bazlı astarlar; 1/5-7 oranında su ile inceltilip yüzeye fırça veya rulo yardımıyla bir iki kat uygulanır. Solvent bazlı astarlar inceltilmeden fırça veya rulo yardımıyla bir-iki kat uygulanır. Uygulama sıcaklığı C arasında olmalıdır. Astarlama işleminden en az 6 saat sonra boyama işlemine geçilmelidir. ALÇI SIVA NİGEP- САЖУКАД İNŞAAT TEKNOLOJİSİ-ALÇI UYGULAMALARI Sayfa 29

30 ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME Bu faaliyette kazanmış olduğunuz bilgileri aşağıda verilen soruları cevaplandırarak değerlendiriniz. 1. Aşağıdakilerden hangisi alçı harcı hazırlama araçlarından değildir? A) Spatula B) Karıştırıcı C) Mastar D) Harç teknesi 2. Aşağıdakilerden hangisi alçı sıva yapımında kullanılan araçlardan değildir? A) Alüminyum mastar B) Su terazisi C) Kazma D) Ano çıtası 3. Ano çıtası sıva yapılacak düzleme hangi amaçla yerleştirilir? A) Yapılacak sıvanın bir düzlem oluşturması için. B) Sıva içinde bırakmak için C) Piyasada satıldığı için D) Aslında konulmasına gerek yoktur. 4. Perlitli sıva alçısı duvar yüzeyine kaç cm kalınlıkta yapılır? A) 3-5 cm. B) 4-6 cm. C) 5-40 mm. C) 5-20 mm. 5. Perlitli sıva alçısı tavan yüzeyine kaç cm kalınlıkta yapılır? A) 5-20 mm. B) 3-10 mm. C) cm. D)10-30 cm. DEĞERLENDİRME Cevaplarınızı cevap anahtarı ile karşılaştırınız ve doğru cevap sayınızı belirleyerek kendinizi değerlendiriniz. ALÇI SIVA NİGEP- САЖУКАД İNŞAAT TEKNOLOJİSİ-ALÇI UYGULAMALARI Sayfa 30

31 1.4. ARAÇ - GEREÇ BAKIM ONARIMI VE TEMİZLİĞİNİ YAPMAK Alçı Sıva Yapılan Aletlerin Bakım Onarımı ve Temizlenmesi Alçı sıva ve astarlama işleminin ardından kullanılan aletlerin bakım onarımı ve temizliği işlemleri yapılır. Çalışılan şantiyede iş durumu ve yönetimin aldığı kararlar doğrultusun da periyodik bakım yapılır. İşe başlamadan önce ve iş bitiminde yapılan günlük kontroller de iş kalitesinin artmasında büyük payı vardır. İş bitimin de aletlerin ve çevrenin temizliği yapılana kadar iş elbiselerinizi ve kişisel koruyucu donanımlarınızı ( eldiven, baret, çelik burunlu ayakkabı vb) çıkarmayınız. Çalışma yaptığınız alet ve takımları toplayınız. Ayakaltındaki kaba pislikleri ve inşaat malzemelerini toplayınız. Alçı ile temas eden tüm takımları su ve sünger yardımıyla temizlenene kadar yıkayınız. Resim 3.1. Yıkama işlemi Yıkadığınız araç ve gereçleri suyu süzülmesi için dik vaziyette bir kenara diziniz. Metal parçaları olan el aletlerinizi suyla temasından sonra kurulayarak 10 numara makine yağı ile yağlayınız. Bu işlem korozyondan koruma sağlar. Temizleyip kuruladığınız aletlerinizi sayarak kontrol ediniz. Çalışma sırasın da yıpranmış ve hasar görmüş ve tekrar kullanılma özelliğini yitirmiş olanları ayırınız. Bu malzemelere kırmızı boya ile tekrar bir başkası tarafından kullanımına engel olacak ikaz işaretini koyunuz. Temizliğini ve kontrolünü yaptığınız malzemeleri takım dolabına kaldırınız. Elektrikli makinelerle çalışma yaptıysanız, makineyi çalışma sonrası kablosunu toplayarak çalışır sağlam vaziyette kaldırınız. Kablo soyuğu, fiş kırılması gibi durumlarda kendiniz tamir etmeyiniz. ALÇI SIVA NİGEP- САЖУКАД İNŞAAT TEKNOLOJİSİ-ALÇI UYGULAMALARI Sayfa 31

32 Elektrikli makinelerde oluşan alçı artıklarını yüzeysel olarak ıslatmadan temizleyiniz. Kesinlikle su ile temas ettirmeyiniz ve içini açıp temizlik yapmaya çalışmayınız ALÇI SIVASINDA ÇIKABİLECEK SORUNLAR VE ÇÖZÜMLERİ PERLİTLİ SIVA ALÇISINDA ÇIKABİLECEK SORUNLAR VE ÇÖZÜMLERİ ERKEN DONMA OLMASI Nedenler Hazırlanmış perlitli sıva alçısı erken donma gösteriyorsa, gerekli temizlik şartlarına uyulmamış, gerekli alçı su oranına dikkat edilmemiş ve gereğinden fazla karıştırma yapılmıştır. Resim 1.1. Çözüm Perlitli sıva harcının erken donmaması için torba üzerinde yazan su/alçı oranına dikkat edilmeli. Alçı suya sepelendikten sonra bir süre suyu emmesi beklenmeli, malzeme çok uzun süre ve yüksek devirli makinelerde karıştırılmamalı, harcın hazırlandığı su ve malzemeler temiz olmalıdır. Malzeme karıştırıldıktan sonra üzerine su ya da alçı eklenmemelidir. 25 C nin üzerindeki sıcaklıklarda erken donma gözlenebilir Çatlaklar oluşması Nedenler Sıva duvara sürüldükten sonra çatlaklar oluşuyor ise sıvanın sürüldüğü duvar farklı su emme kapasitesine sahip olabilir, duvarın düz olmama sebebi ile sıva kimi yerlere kalın kimi yerlere ince sürülmüş olabilir, bina statik olmadığından oturma yapmış olabilir. Resim 2.1. Çözüm Bu sorunları ortadan kaldırmak için sıva yapılmadan önce duvar ıslatılmalı suya doyması sağlanmalıdır. Farklı su emme kapasitesine sahip bölgelerde örneğin beton kısım ve tuğla ALÇI SIVA NİGEP- САЖУКАД İNŞAAT TEKNOLOJİSİ-ALÇI UYGULAMALARI Sayfa 32

33 kısmın birleşme noktalarında sıva filesi kullanılmalıdır. Ortam sıcaklığının en az 5 C olması gereklidir. Binanın oturmasından kaynaklanan çatlama sorunlarını gidermek için sıva filesi kullanılması büyük fayda sağlayacaktır. Duvarın düzgün olmaması durumunda duvardaki çukur kısımlar önceden doldurulmalı daha sonra sıva yapılmalıdır. Sıva kalınlığının en az 5-8 mm olması gerekmektedir Ufalanma Nedenleri Sıvanın ufalanmasındaki baslıca sebepler arasında sıvanın içerisine yabancı maddeler eklenmesi (mermer tozu, kum), duvara sürülmeden uzun süre bekletilmesi, hazırlandıktan sonra üzerine su ya da alçı eklenmesi ve sıvanın duvara ince sürülmesi vardır. Çözümleri Malzemenin içerisine kesinlikle yabancı maddeler katılmamalıdır. Dolgu veya farklı özellik kazandırılmak amacıyla malzemeye katılan yabancı maddeler malzemenin makavemetini düşüreceği gibi ömrünü de kısaltacaktır. Sıva hazırlandıktan sonra uzun süre beklenmeden uygulamaya geçilmelidir. Malzeme hazırlandıktan sonra üzerine alçı ya da su eklenmemelidir. Tasarruf sağlamak amacıyla sıva ince sürülmemelidir Duvarda çizim yapması Nedenleri Uygulama esnasında perlitli sıvanın duvarı çizmesinin sebepleri arasında ; malzemenin nakliye sırasında ıslanmasıyla katı partiküllerin oluşması, uygulama esnasında sıvanın duvara ince sürülmesi, alt katmandaki sıvadan katı parçacıkların kopması ve alçının hazırlanmasında temizliğe dikkat edilmeyerek içerisinde parçacıklar bulunan kirli su kullanılması vardır. Çözümleri Sıvanın duvarda çizik yapmaması için nakliye esnasında torbaların ıslanmamasına, nem almamasına dikkat edilmelidir. Eğer malzeme ıslanmışsa elekten geçirildikten sonra suyla karılmalıdır. Ayrıca sıvanın duvara daha kalın sürülmesi gerekir. Harcın karıldığı kabın temiz olmasına dikkat edilmeli ve duvara sürmeden önce duvar temizlenmelidir TOPAKLAMALAR YAPMASI Nedenleri Malzemenin karılma esnasında topaklanmalar yapmasının baslıca sebepleri arasında; sıvanın karıldığı kabın temiz olmaması, kirli su kullanılması, malzeme karıştırıldıktan sonra üzerine ALÇI SIVA NİGEP- САЖУКАД İNŞAAT TEKNOLOJİSİ-ALÇI UYGULAMALARI Sayfa 33

34 kuru alçı ilave edilmiş olması veya harcın içerisine bekletilmiş nem almış, bozulmuş alçının katılması vardır. Çözümleri Topaklanma olmaması için harcın karıldığı kap ve su temiz olmalı, karma işlemi tamamlandıktan sonra üzerine kuru alçı ilavesi yapılmamalı ve özellikle daha önceden beklemiş nem almış malzeme eklenmemelidir TORBADAN İRİ TANELER ÇIKMASI Nedenleri Alçı torbasının içerisinde iri taneler çıkamasın sebebi torbanın nakliye sırasında ıslanması, nem alması veya uygun depolama şartlarında korunmamış olmasıdır. Çözümleri Bu gibi sorunları ortadan kaldırmak için malzemenin nakliyesinde nem olmayan kuru yerde ve en fazla üst üste 20 torba istiflenmesi gerekmektedir TOZUMA YAPMASI Nedenleri Uyguma yapılan duvarın çok kuru olması durumunda, su/alçı oranına dikkat edilmediği durumda, sıvanın ince sürüldüğü ve sıva yapılan yerde hava akımının olması halinde sıva tozuma yapar. Resim 7.1. Çözümleri Sıvanın yapıldığı yerde hava akımının kesilmesi, gerekiyorsa açık olan kapı ve pencerelerin kapatılması gereklidir. Sıvaya başlamadan önce duvar ıslatılarak suya doyması sağlanmalıdır. Sıvanın uygulanan kalınlıktan daha kalın sürülmesi ve su/alçı oranına dikkat edilmesi tozuma problemini ortadan kaldıracaktır. ALÇI SIVA NİGEP- САЖУКАД İNŞAAT TEKNOLOJİSİ-ALÇI UYGULAMALARI Sayfa 34

35 KABARMA YAPMASI Nedenleri Sıvanın duvarda pütürleşmesine, dökülmesine duvarda tutunmamasına sebep alçının duvara ince sürülmesi, duvarın çok kuru olması sebebiyle alçıdan su emmesi, düzeltmenin geç yapılması olabilir. Resim 8.1. Çözümleri Eğer sıvama işlemi sıcak havalarda yapılıyor ise sıvanın yapılmaya başlanmasından önce duvarın sulanması gereklidir. Çünkü duvar ihtiyacı olan suyu alçıdan çekecektir. Eğer alçı duvara ince sürülmüşse aynı keperme olayı gözlenebilir. Bu yüzden alçının duvara en az 5-8 mm kalınlıkta sürülmesi gerekmektedir KUSMA YAPMASI Nedenleri Alçı duvarda kusma yapıyorsa bunun olası nedenleri arasında duvarın kirli olması veya uygulamanın ideal sıcaklık değerlerinin altında yapılmasıyla harç suyunda donma olmasıdır. Çözümleri Duvarda kusmanın engellenebilmesi için sıvaya başlanmadan önce duvarın tozdan, kirden, yağdan temizlenmiş olması gerekmektedir. Ortam sıcaklığının en az 5 C olması gereklidir. Mümkünse sıvanın yapıldığı alan ısıtılmalıdır PATLAMA YAPMASI Nedenleri Alçının patlama çatlama yapmasının en büyük nedenleri arasında duvarın tozdan kirden yeterince temizlenmemiş olması, duvarının sıvaya başlanmadan önce ıslanmamış olması ve alçının altındaki çimento kireç esaslı sıvanın içerisindeki kirecin tam olarak söndürülmemiş olması yatar. ALÇI SIVA NİGEP- САЖУКАД İNŞAAT TEKNOLOJİSİ-ALÇI UYGULAMALARI Sayfa 35

36 Çözümleri Patlama sorununu gidermek için alçı sıvasından önce uygulanmış olan çimento kireç esaslı sıvanın içerisindeki kirecin tam olarak söndürüldüğüne dikkat etmek, alçı sıvasının uygulanacağı duvarın tozdan kirden arındırılmış olmasına ve duvarın alçının suyunu emmeyeceğine emin olmak gerekir SIVADA ÇİÇEKLENME OLMASI Nedenleri Sıva alçısının hazırlanmasında kirli su kullanılması sıva alçısında çiçeklenmeler oluşmasına neden olur. Çözümleri Sıva alçısı hazırlanırken temiz su kullanmaya dikkat edilmeli ve sıva uygulanacak tüm yüzeyin aynı sıcaklıkta olduğundan emin olunmalıdır SIVA YÜZEYİNDE TERLEME OLMASI Nedenleri Uygulama yapılan ortamda fazla nem olması, sıvanın terlemesine neden olur. Çözümleri Sıvanın yapıldığı yerin mümkün olduğunca kuru havaya sahip olması, gerekirse sıvanın nemin az olduğu saatlerde yapılması terleme sorununu ortadan kaldırır BOYANIN KABARMASI Nedenleri Sıvanın üzerine uygulanan boyada kabarmalar olmasının nedenleri duvarın tam kurumamış olması ve kirli olmasıdır. Çözümleri Duvara boya uygulanmadan önce kesinlikle sıvanın tam kuruduğundan emin olmak gereklidir. Yüzeydeki kir ve toz temizlenmelidir MAKİNE SIVA ALÇISINDA ÇIKABİLECEK SORUNLAR VE ÇÖZÜMLERİ ERKEN DONMA OLMASI Nedenleri Makine sıva alçısının su/alçı oranına dikkat etmemek erken donma olmasının en önemli etkenidir. Püskürtme makinesinin temiz olmaması, kirli pis su kullanılması, alçının tam ve homojen karıştırılmaması ya da gereğinden fazla karıştırılması da malzemenin erken donmasına sebep olur. ALÇI SIVA NİGEP- САЖУКАД İNŞAAT TEKNOLOJİSİ-ALÇI UYGULAMALARI Sayfa 36

37 Çözümleri Sıvaya başlanmadan önce püskürtme makinesinin temizliği gözden geçirilmeli, 5,5-6/10 su alçı oranına, kullanılan suyun temizliğine ve makine sıva alçısının içerisine başka malzemeler katılmamasına dikkat edilmelidir TORBADAN İRİ TANELER ÇIKMASI Nedenleri Makine sıva alçısı nakliye esnasında ıslanmış veya uygun şartlarda depolama yapılmamış ise torbanın içerisinden iri taneler çıkabilir. Çözümleri Makine sıva alçısının içerisinden iri taneler çıkıyorsa malzemenin kullanılmadan önce elenmesi gereklidir. Eğer malzeme depoda bekletilecek ise deponun nemden uzak olmasına ve üst üste 20 torbadan fazla istifleme yapılmamasına dikkat edilmelidir ÇATLAMA YAPMASI Nedenleri Su alçı oranına dikkat etmemek, uygulama yapılan duvarın kuru ve tozlu olması, binanın oturma yapması ve makine sıva alçısının ince sürülmesi duvarda çatlama sorunlarına yol açar. Çözümleri Binanın oturma yapmasıyla sıvada çatlakların oluşmasını engellemek için en uygun yöntem sıva filesi kullanmaktır. Özellikle oturmadan dolayı çatlama yapabilecek yerlerin tahmin edilmesi (Pencere kenarları, kapı kenarları, köseler) ve buralarda sıva filesi uygulanması bu sorunların çözümünde etken olacaktır. Diğer taraftan su/alçı oranına dikkat etmek, uygulamadan önce duvarı ıslatmak ve alçıyı duvara en az 10mm kalınlıkta uygulamak çatlama sorununu ortadan kaldıracaktır TOZUMA YAPMASI Resim 4.1. Nedenleri Makine sıva alçısında su/alçı oranına dikkat edilmeden alçı karılmışsa, sıvanın uygulandığı duvar kuru ve tozlu ise, malzemenin içerisine başka malzemeler eklenmişse, uygulamanın yapıldığı yerin sıcaklığı çok düşükse tozuma sorunu ile karşılaşılabilir. ALÇI SIVA NİGEP- САЖУКАД İNŞAAT TEKNOLOJİSİ-ALÇI UYGULAMALARI Sayfa 37

38 Çözümleri Makine sıva alçısında su/alçı oranı 5,5-6/10 dur. Bu orana dikkat edilmelidir. Uygulama esnasında duvarın alçının suyunu emmeyecek şekilde ıslatılmış ve tozdan arındırılmış olması, makine sıva alçısının içerisine başka maddeler katılmamış olması ve sıvanın uygulandığı yerin çok soğuk olmaması dikkat edilmesi gereken hususlardandır DUVARDA SARKMA YAPMASI Nedenleri Makine sıva alçısının duvarda sarkmasının baslıca nedenleri su alçı oranına dikkat etmemek ve uygulamanın çok kalın yapılmasıdır. Sıvanın fazla kalın sürülmesi alçının duvarda tutunmasını azaltacak ve sarkmalara neden olacaktır. Çözümleri Duvarda sarkma yaşanmaması 5,5-6/10 su alçı oranına dikkat edilmeli ve tek katlı yapılan sıvanın çok fazla kalın sürülmemesi gereklidir BÖLGESEL DONMALAR OLMASI Nedenleri Makine sıva alçısının tam ve homojen olarak karıştırılmaması, su alçı oranına dikkat etmemek duvarda bölgesel donmalar olmasına etkendir. Resim 6.1. Çözümleri Makinenin karıştırmayı sağlayan parçalarını temizliğine dikkat edilmeli ve iyi karıştırıldığına emin olunmalı, malzemenin 5,5-6/10 su alçı oranında çalıştığı kontrol edilmelidir DUVARDAN KOPMA OLMASI Nedenleri Uygulama yapılan duvarın yağlı, tozlu, kirli, kuru olması ve yeterince pürüzlü olmaması kopmalara neden olur. Çözümleri Makine sıva alçısı duvara sürülmeden önce duvarın temizlenmeli tozdan kirden arındırılmalıdır. Duvarın alçının suyunu emmemesi için duvar önceden ıslanmalı hatta ALÇI SIVA NİGEP- САЖУКАД İNŞAAT TEKNOLOJİSİ-ALÇI UYGULAMALARI Sayfa 38

39 gerekiyorsa çekiç ve benzeri aletlerle duvarda yaralar açarak sıvanın duvardan kopmaması sağlanabilir SATEN SIVA ALÇISINDA ÇIKABİLECEK SORUNLAR VE ÇÖZÜMLERİ ERKEN DONMA OLMASI Nedenleri Saten alçının su/alçı oranına dikkat etmeden karıştırma yapılması, mikserde çok uzun süre karıştırılması içerisine başka malzemeler katılması saten alçının erken donmasına neden olur. Çözümleri Su/alçı oranı 7/10 olacak şekilde alçı suyun üzerine sepelenmeli 3-4 dakika beklendikten sonra karıştırmaya başlanmalıdır. Karıştırma yapılan mikser fazla yüksek devirde çalıştırılmamalı ve uzun süre karıştırma yapılmamalıdır TORBADAN İRİ TANELER ÇIKMASI Nedenleri Nakliye esnasında saten torbalarının ıslanması, üst üste 20 torbandan fazla ve nemli yerde istifleme yapılması torbanın içerisinden iri taneler çıkmasının sebeplerindendir. Resim 2.1. Çözümleri Nakliye esnasında alçının ıslanmasını engelleyecek biçimde üzerinin örtülmesi, üst üste 20 torbadan fazla istifleme yapılmaması, depolanacak yerin nem almayan kuru bir yer olması iri taneler çıkması sorunun ortadan kaldıracaktır TOPAKLAMALAR OLMASI Nedenleri Su/alçı oranına dikkat etmemek, alçı karıştırıldıktan sonra üzerine su ya da alçı ilavesi yapmak veya içerisine başka malzemeler katmak alçının topaklanmasına neden olur. Çözümleri Saten sıva alçısı için su/alçı oranı 7/10 dur. Bu oran dikkat edilerek karıştırma yapılmalı, hazırlanan alçı bitmeden üzerine su alçı ekleyerek yeni harç karılmamalı ve saten alçısının içerisine başka malzemeler eklenmemelidir DUVARDA ÇİZİK OLUŞMASI NİGEP- САЖУКАД İNŞAAT TEKNOLOJİSİ-ALÇI UYGULAMALARI Sayfa 39

40 Nedenleri Saten alçının içerisinde yabancı maddeler bulunması( kum, mermer tozu) saten sürülecek duvarın pürüzlü ve temiz olmaması çizilme sorununa sebep olur. Resim 4.1. Çözümleri Saten alçı duvara sürülmeden önce alt katmandaki sıvanın temiz ve pürüzsüz olmasına dikkat edilmelidir. Saten alçı ince sürüldüğü için içerisindeki en küçük yabancı maddeler bile duvarda çizik oluşmasına neden olacaktır. Çizilmelerin en büyük nedeni duvardan kopan taneciklerdir. Ayrıca saten alçının karıldığı malzemelerin ve suyun temiz olmasına dikkat etmek gereklidir TOZUMA OLMASI Resim 5.1. Nedenleri Su alçı oranına dikkat etmemek, uygulama yapılan duvarın çok kuru olması alçının tozuma yapması sebeplerindendir. Çözümleri Saten alçı duvara uygulanmadan önce duvarın ıslanması gereklidir. Alt katmandaki sıva suya doyduğu için saten alçının suyunu emmeyecek ve tozuma olmayacaktır. Su/alçı oranına dikkat etmekte tozuma sorununu ortadan kaldıracaktır. BÖLME DUVAR NİGEP- САЖУКАД İNŞAAT TEKNOLOJİSİ-ALÇI UYGULAMALARI Sayfa 40

41 2. BÖLME DUVAR 2.1. METAL İSKELETLİ BÖLME DUVAR Tanım Metal iskeletin her iki yüzüne alçı levhanın vidalanması ile oluşturulan taşıyıcı olmayan Bölme Duvar. Kullanım alanı Konutlar Ofis ve yönetim binaları İş ve alışveriş merkezleri Oteller Hastaneler Sinema ve tiyatro salonları Onarım ve yenileme işleri Ana özellikler Metal iskeletin her iki yüzüne ALLEV alçı levha kaplanarak elde edilen duvar boşluğundan her türlü tesisat geçirilebilir. Bu duvar boşluğuna, ses ya da ısı yalıtım malzemesi yerleştirilebilir. Isı ve ses yalıtım özelliklerinin yanısıra yangın dayanımına sahiptir. Birçok uygulaması olan basit bir sistemdir. Resim 1.1: Metal iskeletli bölme duvar Yardımcı malzemeler: TU ve TC profilleri ses yalıtım bandı dübel-vida (pul başlı) borazan vida 25 derz bandı derz dolgu alçısı delikli köşe profili Resim 1.2: Ana şema BÖLME DUVAR NİGEP- САЖУКАД İNŞAAT TEKNOLOJİSİ-ALÇI UYGULAMALARI Sayfa 41

42 Kesit ve detaylar 1. alçı levha 2. DU profili 3. DC profili 4. ses yalıtım bandı 5. dübel-vida 6. borazan vida derz bandı 8. derz dolgu alçısı 9. yalıtım malzemesi 10. delikli köşe profili Resim 1.3: Kesit ve detaylar Resim 1.4: Kesit ve detaylar Bölme duvarının konumu Bölme duvarının konumu belirlenir. U-profilinin sabitleneceği hat çırpı ipiyle döşemeye işaretlenir. Döşemedeki çizgi şakul kullanılarak tavana taşınır ve çırpı ipiyle tavana işaretlenir. BÖLME DUVAR NİGEP- САЖУКАД İNŞAAT TEKNOLOJİSİ-ALÇI UYGULAMALARI Sayfa 42

43 Resim 1.1: Bölme duvarının konumu ve Profillerin hazırlanması Profillerin hazırlanması Yapılacak bölme duvarın uzunluğu belirlenir ve U-profilleri bu uzunluğa göre kesilir. Takma aşamasında kolaylık sağlamak için C-profilleri tavan yüksekliğinden 1 cm kısa kesilir Ses yalıtım bantının yapıştırılması Sabitleme öncesi, U-profillerinin ve yan duvarlara tutturulacak C-profillerinin altına ses yalıtım bandı yapıştırılır. Aks aralıkları 60 cm kabul edilerek C - profillerinin sayısı hesaplanır. Seramik, mermer vb. malzemelerle kaplanacak mutfak ve ıslak hacim duvar uygulamalarında, aks aralığı 40 cm olmalıdır. Resim 1.6: Ses yalıtım bantının yapıştırılması Profillerin sabitlenmesi U-profilleri, döşeme ve tavana dübel+pul başlı vida kullanılarak elektrikli tornavidayla ya da çivi tabancasıyla sabitlenir. BÖLME DUVAR NİGEP- САЖУКАД İNŞAAT TEKNOLOJİSİ-ALÇI UYGULAMALARI Sayfa 43

44 Vida aralıkları 60 cm olmalıdır İlk C-profili duvara sabitlenir. Diğer Cprofilleri, 60 cm aralıklarla U-profillerinin arasına döndürülerek takılır. Alçı levha kaplama aşamasında gerekecek kısmi kaydırmaları olanaklı kılmak için C- profilleri U-profillerine sabitlenmez. Resim 1.7: Profillerin sabitlenmesi Alçı levhaların çizimi Alçı levhanın ön yüzündeki karton, mastar kullanılarak maket bıçağı ile kesilir. Maket bıçağı, kartonu tamamı ile kesip alçı yüzeye değmelidir. Kesilen yüzey üstte kalacak şekilde, alçı levha kesim yerinden el darbesiyle kırılır. Alçı levha ters çevrilerek, arka karton bağlantısı maket bıçağı ile kesilir. Alçı levhalar, tavan yüksekliğinden 1 cm kısa kesilerek kaplamaya hazır hale getirilir. Alçı levhanın tabana gelen kısmı levha parçalarıyla beslenir. Resim 1.8: Alçı levhaların çizimi Alçı levha kaplama Alçı levhanın üst kenarı tavana olabildiğince yanaştırılır. Alçı levha nemlenmesin diye alt kenarı ile döşeme arasında 1 cm boşluk bırakılır. BÖLME DUVAR NİGEP- САЖУКАД İNŞAAT TEKNOLOJİSİ-ALÇI UYGULAMALARI Sayfa 44

45 Kaplamaya bir yüzden 1 tam levha ile başlanır. Alçı levhalar, C-profillerin kanatlarını ortalamalıdır. Alçı levhalar, U ve C-profillerine 25 mm lik borazan vidalarla sabitlenir. Resim 1.9: Alçı levha kaplama Vidalama Vida aralıkları en fazla 30 cm ve şaşırtmalı olmalıdır. Alçı levha ortalarına denk gelen C-profillere vidalama yapılmaz. Vidalar alçı levha kenarlarına 1 cm den daha yakın olmamalıdır. Alçı levhalar, C-profillerine aşağıdan yukarıya doğru vidalanır. Vida başları, levha yüzeyi ile sıfırlanmalı ancak kartonu delip çekirdeğe girmemelidir. U ve C-profillerinin çakıştığı alt ve üst kısımlarda vidalama V şeklinde yapılmalıdır. Vida uçları profilin arkasından 1 cm e yakın çıkmalıdır. Resim 1.10: Vidalama BÖLME DUVAR NİGEP- САЖУКАД İNŞAAT TEKNOLOJİSİ-ALÇI UYGULAMALARI Sayfa 45

46 Tesisat işleri Bu aşamada, duvar boşluğunda yer alacak tesisat işleri bitirilir. Elektrik kabloları ve temiz su boruları, C-profili üzerinde bulunan deliklerden geçirilir. Resim 1.11: Tesisat işleri Yalıtım malzemesinin döşenmesi İkinci yüzün kaplamasına başlamadan yalıtım malzemeleri, C-profillerinin arasına sıkıştırılarak döşenir. Resim 1.12: Yalıtım malzemesinin döşenmesi Bölme duvarın tamamlanması İkinci yüzün kaplamasına yarım levha ile başlanır. Böylelikle karşılıklı yüzlerdeki derzler şaşırtılmış olur. Alçı levhalar, kenarları boyunca 25 mm lik borazan vidalarla sabitlenir. Bu yüzde, alçı levha ortalarına denk gelen C-profillere vidalama eksiksiz olarak yapılır. İlk yüze dönülür ve alçı levha ortasına denk gelen C-profillerin vidalaması tamamlanır. Resim 1.13: Bölme duvarın tamamlanması BÖLME DUVAR NİGEP- САЖУКАД İNŞAAT TEKNOLOJİSİ-ALÇI UYGULAMALARI Sayfa 46

47 Köşe birleşim Duvar köşelerinin konumları belirlenirken, birleşim noktasındaki alçı levha kalınlığı dikkate alınmalıdır. C-profilinin açıkta kalmasını önlemek için, alçı levha gösterilen biçimde kaplanır. Resim 1.14: Köşe birleşim T birleşim Duvar T-birleşimlerinde, C-profili yapıştırıcı (silikon vb.) kullanılarak ya da vidalanarak alçı levhaya sabitlenir. Resim 1.15: T birleşim Kapı boşlukları Kapı boşluğunun her iki yanına denk gelen U-profillerin kanatları, U-profiller yukarı doğru cm dönecek şekilde kesilir ve dik açıyla katlanır. Kapı boşluğunun her iki yanına denk gelen C-profilleri, yukarı doğru katlanmış U- profilleri ile tavana sabitlenmiş U-profiline vidalanır. Resim 1.16: Kapı boşlukları NİGEP- САЖУКАД İNŞAAT TEKNOLOJİSİ-ALÇI UYGULAMALARI Sayfa 47

48 BÖLME DUVAR Takviye parçası Takılacak kapıların ağırlığına göre, C-profili içine ek bir C-profili ya da ahşap takviye parçası yerleştirilebilir Resim 1.17: Takviye parçası Kapı lentosu Lentonun uzunluğu, kapı genişliğine en az 30 cm eklenerek bulunur. U-profilinin kanatları yukarı doğru cm dönecek şekilde kesilir ve dik açıyla katlanır. Lento, C-profillerine vidalanır. Lento ile tavan arasına gerekiyorsa ek C-profiller takılır. Resim 1.18: Kapı lentosu Kapı kasası bölme duvar T birleşimi Bölme duvarın içine, alçı levha kaplama yapılmadan önce kapı kasasına dik bir C-profili yerleştirilir. Resim 1.19: Kapı kasası bölme duvar T birleşimi NİGEP- САЖУКАД İNŞAAT TEKNOLOJİSİ-ALÇI UYGULAMALARI Sayfa 48

49 BÖLME DUVAR İki kapı kasası bölme duvar birleşimi Bölme duvarın taşıma kapasitesini ve sarsılmalara karşı dayanımı arttırmak amacıyla ek bir C-profili ile takviye edilir. Resim 1.20: İki kapı kasası bölme duvar birleşimi Döşeme ve tavana DU profillerini sabitlemeyi, Vitrifiyelerin sabitleneceği ALLEV vitrifiye askısını bölme duvar içine önceden yerleştirmeyi, Köşelerde, köşe profili ya da köşe bandı kullanmayı, Islak hacimlerde, DU profillerinin altına plastik nem koruyucu sermeyi unutmamalıyız. 2.3 Bölme duvar çeşitleri Tek iskeletli - tek kat alçı levha ( ik 15 mm alçı levha ile ) 1. alçı levha 2. DU profili 3. DC profili 4. ses yalıtım bandı 5. dübel-vida 6. borazan vida derz bandı 8. derz dolgu alçısı 9. yalıtım malzemesi NİGEP- САЖУКАД İNŞAAT TEKNOLOJİSİ-ALÇI UYGULAMALARI Sayfa 49

50 Resim 1: Tek iskeletli - tek kat alçı levha ( ik 15 mm alçı levha ile ) BÖLME DUVAR Tek iskeletli - tek kat alçı levha ( ik 18 mm alçı levha ile ) 1. alçı levha 18 mm 2. DU profili 3. DC profili 4. ses yalıtım bandı 5. dübel-vida 6. borazan vida derz bandı 8. derz dolgu alçısı 9. yalıtım malzemesi Resim 2: Tek iskeletli - tek kat alçı levha ( ik 18 mm alçı levha ile ) Tek iskeletli - çift kat alçı levha ( ik 12,5 mm alçı levha ile ) 1. alçı levha 2. DU profili 3. DC profili 4. ses yalıtım bandı 5. dübel-vida 6. borazan vida borazan vida derz bandı 9. derz dolgu alçısı 10. yalıtım malzemesi Resim 3: Tek iskeletli - çift kat alçı levha ( ik 12,5 mm alçı levha ile ) NİGEP- САЖУКАД İNŞAAT TEKNOLOJİSİ-ALÇI UYGULAMALARI Sayfa 50

51 BÖLME DUVAR Tek iskeletli asimetrik alçı levha kaplama ( ik 12,5 mm alçı levha ile ) 1. alçı levha 2. DU profili 3. DC profili 4. ses yalıtım bandı 5. dübel-vida 6. borazan vida borazan vida borazan vida derz bandı 10. derz dolgu alçısı 11. yalıtım malzemesi Resim 4: Tek iskeletli asimetrik alçı levha kaplama ( ik 12,5 mm alçı levha ile ) Röntgen odası bölme duvarı 1. alçı levha 2. DU profili 3. DC profili Resim 5: Röntgen odası bölme duvarı 4. ses yalıtım bandı 5. dübel-vida 6. borazan vida borazan vida kurşun levha 9. kurşun şerit 10. yapıştırma alçısı 11. derz bandı 12. derz dolgu alçısı 13. yalıtım malzemesi NİGEP- САЖУКАД İNŞAAT TEKNOLOJİSİ-ALÇI UYGULAMALARI Sayfa 51

52 BÖLME DUVAR Çift iskeletli (bağlantılı) - çift kat alçı levha 1. alçı levha 2. bağlantı elemanı 3. DU 50 profili 4. DC 50 profili 5. ses yalıtım bandı 6. dübel-vida 7. borazan vida borazan vida derz bandı 10. derz dolgu alçısı 11. yalıtım malzemesi Resim 6: Çift iskeletli (bağlantılı) - çift kat alçı levha Çift iskeletli (bağlantısız) - alçı levha 1. alçı levha 2. DU profili 3. DC profili 4. ses yalıtım bandı 5. dübel-vida 6. borazan vida borazan vida derz bandı 9. derz dolgu alçısı 10. yalıtım malzemesi Resim 7: Çift iskeletli (bağlantısız) - alçı levha NİGEP- САЖУКАД İNŞAAT TEKNOLOJİSİ-ALÇI UYGULAMALARI Sayfa 52

53 BÖLME DUVAR ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME Bu faaliyette kazanmış olduğunuz bilgileri aşağıda verilen soruları cevaplandırarak değerlendiriniz. 1. Resimdeki, alçı levha duvar yapımında kullanılan el aletinin adı aşağıdakilerden hangisidir? A) Spatula B) Pah rendesi C) Köşe Profili D) Mastar 2. Derz alçısı uygulamasında kullanılmayan el aletinin adı aşağıdakilerden hangisidir? A) Panç B) Spatula C) Köşe Profili D) Su düzeci (terazisi) 3. Derz alçısı uygulamasında kullanılan alçının donma süresi kaç dakikadır? A) 150 dakika B) 200 dakika C) Normal şartlarda 130 dakika D) 15 dakika 4. Derz alçısı hazırlandıktan sonra ne kadar sürede tüketilmelidir? A) 1 saat B) 1,5 saat C) 2 saat D) 10 saat 6. Ön dolgu işlemi hangi durumlarda yapılır? E) Alçı levha birleşim yerlerine her durumda F) Vidaların bulunduğu yerlere G) 3mm. den fazla boşluklara H) Hiçbiri DEĞERLENDİRME Cevaplarınızı cevap anahtarı ile karşılaştırınız ve doğru cevap sayınızı belirleyerek kendinizi değerlendiriniz. NİGEP- САЖУКАД İNŞAAT TEKNOLOJİSİ-ALÇI UYGULAMALARI Sayfa 53

54 GİYDİRME DUVAR 3. GİYDİRME DUVAR 3.1. METAL İSKELETLİ GİYDİRME DUVAR Tanım Metal iskelet üzerine alçı levhanın vidalanması ile oluşturulan tek yüz Giydirme Duvar. Kullanım alanı Konutlar Oteller Hastaneler Sinema ve tiyatro salonları Konservatuar ve kayıt stüdyoları Ses ve ısı yalıtımı istenen ortamlar Ana özellikler Yapı duvarlarından tamamen ayrı bir duvar yüzeyi elde edilir. Yapı duvarı ile giydirme duvar arasındaki boşluğa, ısı ve ses yalıtım malzemeleri yerleştirilebilir. Bu durumda, ısı ve ses yalıtımında etkili bir artış sağlanır. Yatay ses iletiminin şiddetini azaltır. Betonarme, çelik ve ahşap yapı elemanlarının yangın dayanımını artırır. Nemlenme yapan mevcut yapı duvarlarını kaplamak için en uygun çözümdür. Resim 1.1: Ana şema NİGEP- САЖУКАД İNŞAAT TEKNOLOJİSİ-ALÇI UYGULAMALARI Sayfa 54

55 GİYDİRME DUVAR Yardımcı malzemeler: 1. TU ve TC profilleri 2. ses yalıtım bandı 3. dübel-vida 4. agraf 5. agraf vidası 6. borazan vida borazan vida derz bandı 9. derz dolgu alçısı 10. delikli köşe profili Kesit ve detaylar Resim 1.2: Kesit ve detaylar 1. alçı levha 2. DU profili 3. DC profili 4. ses yalıtım bandı 5. dübel-vida 6. agraf 7. agraf vidası 8. borazan vida derz bandı 10. derz dolgu alçısı 11. yalıtım malzemesi 12. delikli köşe profili Resim 1.3: Köşe birleşim detayı NİGEP- САЖУКАД İNŞAAT TEKNOLOJİSİ-ALÇI UYGULAMALARI Sayfa 55

56 GİYDİRME DUVAR Giydirme duvarının konumu Giydirme duvarının konumu belirlenir. U-profilinin sabitleneceği hat, alçı levhanın kalınlığı göz önünde tutularak çırpı ipiyle döşemeye işaretlenir ve şakul kullanılarak tavana taşınır. Sabitleme hattı, çırpı ipiyle tavana işaretlenir. Resim 1: Giydirme duvarının konumu Profillerin hazırlanması Yapılacak giydirme duvarın uzunluğu belirlenir ve U-profilleri bu uzunluğa göre kesilir. Takma aşamasında kolaylık sağlamak için C-profilleri tavan yüksekliğinden 1 cm kısa kesilir. Resim 2: Profillerin hazırlanması Sabitleme öncesi, U-profillerinin altına ses yalıtım bandı yapıştırılır. Aks aralıkları 60 cm kabul edilerek Cprofillerinin sayısı hesaplanır. Seramik, mermer vb. malzemelerle kaplanacak mutfak ve ıslak hacim duvar uygulamalarında, aks aralığı 40 cm olmalıdır U - profillerinin hazırlanması U-profilleri, döşeme ve tavana dübel+vida+pul kullanılarak matkapla ya da çivi tabancasıyla sabitlenir. Vida aralıkları 60 cm olmalıdır. Resim 3: U - profillerinin hazırlanması NİGEP- САЖУКАД İNŞAAT TEKNOLOJİSİ-ALÇI UYGULAMALARI Sayfa 56

57 GİYDİRME DUVAR Agrafların sabitlenmesi Giydirme duvarıyla yapı duvarı arasındaki uzaklığa göre seçilen uzunlukta agraflar, dübel ve vida kullanılarak duvara sabitlenir. Resim 4: Agrafların sabitlenmesi Uzun agraflar, kanatları iki yana doğru kıvrılarak istenilen uzaklığa göre ayarlanır. Agraf aralıkları sayfa 14 deki Mekanik Performans Tablosuna göre belirlenmelidir. U-profilinin tavana sabitlenememesi durumunda,tavandan 5 cm aşağıya bir sıra agraf sabitlenmelidir C - profillerinin sabitlenmesi Resim 5: C - profillerinin sabitlenmesi C-profilleri 60 cm arayla, döşemedeki U profilinin içine eğik bir biçimde oturtulur. C-profili agrafın iki kanadı arasına yerleştirilir. Üst kısmı tavandaki U-profilinin içine geçirdikten sonra doğrultulur. C-profilinin yatay ve düşey terazisi kontrol edilir. Agraflar, C-profillerine agraf vidasıyla sabitlenir. NİGEP- САЖУКАД İNŞAAT TEKNOLOJİSİ-ALÇI UYGULAMALARI Sayfa 57

58 GİYDİRME DUVAR Tesisat işleri ve yalıtım Bu aşamada, duvar boşluğunda yer alacak tesisat işleri bitirilir. Yalıtım malzemeleri, C-profillerinin arasına sıkıştırılarak döşenir. Resim 6: Tesisat işleri ve yalıtım Alçı levhanın kesimi Resim 7: Alçı levhanın kesimi Alçı levhanın ön yüzündeki karton, mastar kullanılarak maket bıçağı ile kesilir. Maket bıçağı, kartonu tamamı ile kesip alçı yüzeye değmelidir. Kesilen yüzey üstte kalacak şekilde, Alçı levha kesim yerinden el darbesiyle kırılır. Alçı levha ters çevrilerek, arka karton bağlantısı maket bıçağı ile kesilir Alçı levha kaplama Alçı levhalar, tavan yüksekliğinden 1 cm kısa kesilerek kaplamaya hazır hale getirilir. Alçı levha, levha takozu ile kaldırılır ve sabitlenir. Alt kısmı levha parçalarıyla beslenir. Resim 8: Alçı levha kaplama NİGEP- САЖУКАД İNŞAAT TEKNOLOJİSİ-ALÇI UYGULAMALARI Sayfa 58

59 GİYDİRME DUVAR Resim 8: Alçı levha kaplama Vidalama Alçı levhanın üst kenarı tavana olabildiğince yanaştırılır. Alçı levha nemlenmesin diye alt kenarı ile döşeme arasında ise 1 cm boşluk bırakılır. Alçı levhalar, C-profillerin kanatlarını ortalamalıdır. Sabitleme, U ve C-profilleri alçı levha kenarları boyunca 25 mm lik borazan vidalarla yapılır. Resim 9: Vidalama Vida aralıkları en fazla 30 cm ve şaşırtmalı olmalıdır. Vidalar alçı levha kenarlarına 1 cm den daha yakın olmamalıdır Alçı levhalar, C-profillere aşağıdan yukarıya doğru vidalanır. Vida başları, alçı levha yüzeyine gömülmeli, ancak kartonun zedelenmemesine dikkat edilmelidir. U ve C-profillerinin çakıştığı alt ve üst kısımlarda vidalama V şeklinde yapılmalıdır. Giydirme duvar, çift katmanlı yapılacaksa, ilk kat alçı levhalar 60 cm aralıklarla vidalanır Pencere kasaları Pencere kasasının çevresine U- profilleri yerleştirilir. Pencerenin altında ve üstünde kalan duvar boşluklarına 60 cm aralıklarla C- profilleri yerleştirilir. Resim 10: Pencere kasaları NİGEP- САЖУКАД İNŞAAT TEKNOLOJİSİ-ALÇI UYGULAMALARI Sayfa 59

60 GİYDİRME DUVAR Köşe birim detayı Duvar köşe birleşimleri şekilde gösterildiği gibi yapılır. Resim 11: Köşe birim detayı 3.3. YAPIŞTIRMA GİYDİRME DUVAR Tanım Alçı levha ya da yalıtımlı kompozit levhaların, mevcut yapı duvar yüzeyleri üzerine doğrudan yapıştırılmasıyla oluşturulan Giydirme Duvar. Kullanım alanı Konutlar İş ve alışveriş merkezleri Oteller Isı yalıtımı istenen her türlü ortam Onarım ve yenileme işleri Resim 1.1: Yapıştırma giydirme duvar Ana özellikler Dış cepheye bakan duvarların iç yüzlerinin, ısı yalıtım amaçlı kaplanmasında en uygun çözümdür. Mevcut duvarları sıvamak yerine, ALLEV alçı levha ile kaplama olanağı sağlar. Uygulanması son derece kolay olduğundan, inşaatlarda yapım hızını artırır. Bitmiş yüzey kalitesi ve estetiği son derece yüksektir. Resim 1.2: Yapıştırma giydirme duvar NİGEP- САЖУКАД İNŞAAT TEKNOLOJİSİ-ALÇI UYGULAMALARI Sayfa 60

61 GİYDİRME DUVAR Yardımcı malzemeler alçı levha yapıştırma alçısı derz bandı derz dolgu alcısı saten perdah alcısı köşe profili (köşe bandı) Resim 1.3: Ana şema Kesit ve detaylar 1. alçı levha 2. yapıştırma alçısı 3. derz bandı 4. derz dolgu alçısı Resim 1.4: Kesit ve detaylar Resim 1.5: Köşe birleşim ve ıslak hacım detayları NİGEP- САЖУКАД İNŞAAT TEKNOLOJİSİ-ALÇI UYGULAMALARI Sayfa 61

62 GİYDİRME DUVAR Resim 1.6: Yalıtımlı kompozit levhalar Giydirme duvarının konumu Giydirme duvarının konumu belirlenir. Kalınlığı göz önünde tutularak giydirme duvarının bitiş hattı çırpı ipiyle döşemeye işaretlenir Islak hacimler Resim 1.7: Giydirme duvarının konumu Islak hacimlerde alcı levha ya da kompozit levhaların döşemeyle temas etmemesi için boyu 2 cm kısaltılır. Resim 1.8: Islak hacimler Dikkat!... Harç suyunun temizliği ve sıcaklığı ile karıştırılacağı kap ve aletlerin temizliğine dikkat edilmelidir. Aksi taktirde kullanma ve donma sureleri önemli ölçüde kısalabilir. NİGEP- САЖУКАД İNŞAAT TEKNOLOJİSİ-ALÇI UYGULAMALARI Sayfa 62

63 GİYDİRME DUVAR Alçı sıvasının hazırlanması Temiz bir kaba su konulur. Sıva, su yüzeyini örtecek şekilde sepelenir. Birkaç dakika beklenir. Harç uygulama için homojen kıvama gelinceye kadar karıştırılır. Karıştırma sonrası harç kullanıma hazırdır. Harcın kullanım suresi yaklaşık 45 dakika, donma suresi yaklaşık 80 dakikadır Levhaların kesilmesi Alcı levhanın on yüzündeki karton, mastar kullanılarak maket bıçağı ile kesilir. Maket bıçağı, kartonu tamamı ile kesip alcı yüzeye değmelidir. Kesilen yüzey üstte kalacak şekilde, alcı levha kesim yerinden el darbesiyle kırılır. Alcı levha ters çevrilerek, arka karton bağlantısı maket bıçağı ile kesilir. Alcı levhalar tavan yüksekliğinden 1 cm kısa kesilerek kaplamaya hazır hale getirilir. Kompozit panellerin kesiminde ince uçlu testere kullanılabilir. Resim 1.9: Levhaların kesilmesi Öbekleme yapılması Resim 1.10: Öbekleme yapılması Yapıştırıcı harcı, levha eni doğrultusunda en az 4 öbek olacak şekilde, boyu doğrultusunda 40 ar cm arayla levha arkasına uygulanır. Mineral yünlere, öbekleme yapılmadan dakika önce 30 cm arayla şeritler halinde sürülebilir. Daha sonra yapıştırma harcı, panel eni doğrultusunda en az 4 öbek olacak şekilde, boyu doğrultusunda 40 ar cm arayla panel arkasına uygulanır. NİGEP- САЖУКАД İNŞAAT TEKNOLOJİSİ-ALÇI UYGULAMALARI Sayfa 63

64 GİYDİRME DUVAR Resim 1.11: Öbekleme yapılması Yapıştırma İşgücünün yetersiz olduğu durumlarda, levhaları ağırlaştırmamak için yapıştırıcı harcı duvar yüzeyine de uygulanabilir. Resim 1.12: Yapıştırma Yerleştirme Levhaların altı levha parçalarıyla beslenir. Levhalar, tavanla aralarında boşluk kalmayacak şekilde ve döşeme ile tavandaki çırpı izine göre yerleştirilir. Levhalar, mastar kullanılarak duvara bastırılır. Bu işlem sırasında levhaların çırpı izine göre konumu ve terazisi kontrol edilmelidir. Resim 1.13: Yerleştirme NİGEP- САЖУКАД İNŞAAT TEKNOLOJİSİ-ALÇI UYGULAMALARI Sayfa 64

65 GİYDİRME DUVAR Ses yalıtımı bandı Gerektiği durumlarda, kompozit levha ile döşeme arasına ses yalıtım bandı yapıştırılır. Resim 1.14: Ses yalıtımı bandı Üst üste yerleştirme Tavan yüksekliğinin levha boyundan fazla olması durumunda, levhaların birleşme noktasına tahta bir takviye yerleştirilir. Takviye çivi ya da vidayla duvar tutturulur. Levhalar takviyeye borazan vidayla sabitlenir. Resim 1.15: Üst üste yerleştirme Köşe birleşim detayı Duvar köşe birleşimleri şekilde gösterildiği gibi yapılır. Resim 1.16: Köşe birleşim detayı NİGEP- САЖУКАД İNŞAAT TEKNOLOJİSİ-ALÇI UYGULAMALARI Sayfa 65

66 GİYDİRME DUVAR ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME Bu faaliyet kapsamında hangi bilgileri kazandığınız aşağıdaki soruları cevaplandırarak belirleyiniz. 1. Aşağıdakilerden hangisi giydirme duvar çeşitlerinden biridir? A) Çelik döşemeye uygulanan B) Ahşap döşemeye uygulanan C) Metal iskeletli giydirme duvar D) Betonarme döşemeye uygulanan 2. Aşağıdakilerden hangisi metal iskeletli giydirme duvar uygulamasında tek alçı levha ile uygulamada agraflar arası sınır değerdir? A) 150 cm B) 140 cm C) 130 cm D) 125 cm 3. Aşağıdakilerden metal iskeletli giydirme duvarda C profilinin aks aralığıdır? A) 60 cm B) 70 cm C) 80 cm D) 90 cm 4. Aşağıdakilerden hangisi metal iskeletli giydirme duvarda U profili vidala aralığıdır? A) 40 cm B) 80cm C) 60 cm D) 50 cm 5. Metal iskeletli giydirme duvarda alçı levhalar vidalanırken vida aralığı en fazla ne kadar olmalıdır? A) 35 cm B) 30 cm C) 40 cm D) 50 cm 6. Alçı ile yapıştırma giydirme duvarda kullanılan yardımcı malzemeler nelerdir? A) Yapıştırma alçısı Derz bandı B) Derz bandı - Agraf C) Yapıştırma alçısı U profil D) C profil - Agraf 7. Alçı ile yapıştırma giydirme duvarda alçı levha üzerine alçı öbeklenmesi kaç sıra yapılır? A) 3 B) 2 C) 1 D) 4 8. Alçı ile yapıştırma giydirme duvarda kullanılan yapıştırma alçısının kullanım süresi yaklaşık ne kadardır? A) 15 dakika B) 25 dakika C) 35 dakika D) 45 dakika 9. Metal iskeletli ve alçı ile yapıştırma giydirme duvarda alçı levhalar tavandan ne kadar kısa kesilir? A) 2 cm B) 3 cm C) 1 cm D) 5 cm DEĞERLENDİRME Cevaplarınızı modülün sonunda bulunan cevap anahtarıyla karşılaştırınız ve doğru cevap sayınızı belirleyerek kendinizi değerlendiriniz. Yanlış cevapladığınız konularla ilgili öğrenme faaliyetlerini tekrarlayınız. NİGEP- САЖУКАД İNŞAAT TEKNOLOJİSİ-ALÇI UYGULAMALARI Sayfa 66

67 4. ASMA TAVAN ASMA TAVAN 4.1. ASKI SİSTEMLİ ÇİFT İSKELETLİ ASMA TAVAN TANIM Mevcut döşemeye askı sistemi ile tutturulmuş metal iskelet üzerine alcı levhanın vidalanması ile oluşturulan Asma Tavan. KULLANIM ALANI Konutlar Ofis ve yönetim binaları İş ve alışveriş merkezleri Oteller Hastaneler Sinema ve tiyatro salonları Konservatuarlar ve kayıt stüdyoları Sanayi yapıları Ses ve ısı yalıtımı istenen ortamlar Onarım ve Yenileme işleri Resim 1.1: Ana şema ANA ÖZELLİKLER Betonarme, asmolen, ahşap, çelik gibi mevcut her turlu döşemenin altına uygulanabilir. Düz ya da eğimli tüm çatılarda ısı ve ses yalıtımı yapma olanağı sağlar. Tavan tipine göre, yapı iskeleti ve üst döşemenin yangın direncini arttırır. Çatı makasları arasındaki yüksek aks aralıklarını geçmek için en uygun sistemlerden biridir. Esnek bir sistem olduğundan, bina duvar ve tavanlarının büzülme-genleşme hareketlerine kolaylıkla uyum gösterir. Çatlama yapmaz. NİGEP- САЖУКАД İNŞAAT TEKNOLOJİSİ-ALÇI UYGULAMALARI Sayfa 67

68 ASMA TAVAN Kesit ve detaylar 1. alçı levha 2. TU profili 3. TC profili (ANA-profil) 4. TC profili (TALİ-profil) 5. ekleme parçası 6. dübel-vida 7. çelik dübel 8. askı çubuğu 9. askı masası 10. klips 11. borazan vida derz bandı 13. derz dolgu alçısı Resim 1.2: Kesit ve detaylar Resim 1.3: Sınır değerler NİGEP- САЖУКАД İNŞAAT TEKNOLOJİSİ-ALÇI UYGULAMALARI Sayfa 68

69 ASMA TAVAN Asma tavan kotunun belirlenmesi İstenilen asma tavan bitiş kotuna göre alçı levha kalınlığı da göz önüne alınarak, tavan U profillerinin alt kotu duvar yüzeyine işaretlenir. Bu kot diğer duvarlara taşınır ve sabitleme hattı çırpı ipi yardımıyla tüm duvarlar üzerine çizilir. Resim 2.1: Asma tavan kotunun belirlenmesi U-profillerinin sabitlenmesi Tavan U-profilleri, bu çizginin üzerine matkap kullanılarak dübel-vida-pul ile sabitlenir. Vida aralıkları 60 cm olmalıdır. Resim 2.2: U-profillerinin sabitlenmesi Askı çubuklarının konumu Uygulamaya başlanacak köşedeki askı çubuğunun her iki duvara uzaklığı, 10 cm olmalıdır. Askı çubukları, ANA-profilleri (üst C- profilleri) taşıyacağı için, ANA-profilin, odanın hangi duvarına paralel olacağı belirlenmelidir. Resim 2.3: Askı çubuklarının konumu NİGEP- САЖУКАД İNŞAAT TEKNOLOJİSİ-ALÇI UYGULAMALARI Sayfa 69

70 ASMA TAVAN Çelik dübel yerleri Yukarıdaki çizimde, ANA-profiller odanın uzun duvarına (a-eksenine) paralel düşünülmüştür. a-ekseni doğrultusunda en fazla 90 cm aralıklarla, çelik dübel yerleri işaretlenir. Diğer ANA-profil eksenleri cm aralıklarla, çırpı ipi yardımıyla tavana çizilir. Çizilen ANA-profil eksenleri üzerine, aralıkları en fazla 90 cm olacak şekilde çelik dübel yerleri işaretlenir. Resim 2.4: Çelik dübel yerleri Askı çubuklarını konumu Askı çubuklarının konumları belirlenirken tavan ile asma tavan arasında yer alan ya da uygulama tamamlanmadan yapılacak elektrik, ses, iklimlendirme, havalandırma ve yangın önleme tesisatlarının konumları göz önüne alınmalıdır. Resim 2.5: Askı çubuklarını konumu Ek askı çubukları Askı çubukları ve ANA-profillerin söz konusu tesisatlarla çakışmaması için, gereken yerlerde ek askı çubuğu kullanılır ya da askı çubukları ve profiller sınır değerler arasında kaydırılır. Resim 2.6: Askı çubukları NİGEP- САЖУКАД İNŞAAT TEKNOLOJİSİ-ALÇI UYGULAMALARI Sayfa 70

71 ASMA TAVAN Çelik dübellerin sabitlenmesi Belirlenen yerler matkapla delinir. Çelik dübeller çekiçle deliklere çakılır ve altlarında bulunan somun yardımıyla sıkılır. Resim 2.7: Çelik dübellerin sabitlenmesi Askı çubuklarının boyu Kullanılacak askı çubuğu sayısı belirlenir. Askı çubukları, tavan ile U-profili alt kotu arasında kalan mesafeden en az 4-5 cm, en fazla 7-8 cm kısa kesilir. Kesim profil ya da demir makasıyla yapılır. Diğer bir seçenekte askı çubukları kesilmez. Bu durumda, askı maşaları ve ANA profiller takıldıktan ve teraziye alındıktan sonra yukarıya doğru kıvrılır. Resim 2.8: Askı çubuklarının boyu Askı çubuklarının takılması Askı çubukları çelik dübeller üzerindeki L-demirin içinden geçirilerek asılır. Resim 2.9: Askı çubuklarının takılması Askı maşalarının takılması Askı maşaları C - profillerinin rahatça geçmesini sağlayacak şekilde aynı yöne bakmalıdır. Askı maşalarının yaylarına basılır ve askı çubukları yay üzerinde bulunan deliklerden geçirilir. Resim 2.10: Askı maşalarının takılması NİGEP- САЖУКАД İNŞAAT TEKNOLOJİSİ-ALÇI UYGULAMALARI Sayfa 71

72 ASMA TAVAN Ana profillerinin takılması T-askı maşası kullanılıyorsa, ANA-profiller maşa dişlerinden geçirilerek takılır. C-askı maşası kullanılıyorsa, ANA-profil maşaya yaklaştırılır ve maşa ANA-profili kilitleyene kadar döndürülür. Resim 2.11: Ana profillerinin takılması Ekleme parçası ANA-profillerin ek yerlerinde ekleme parçası kullanılır. Resim 2.12: Ekleme parçası Ek yerleri Birbirine komşu ANA-profil eksenlerinin ek yerleri şaşırtılmalıdır. Resim 2.13: Ek yerleri Tali-profillerin aralıkları TALİ-profil aralıkları 50 cm olmalıdır. Resim 2.14: Tali-profillerin aralıkları NİGEP- САЖУКАД İNŞAAT TEKNOLOJİSİ-ALÇI UYGULAMALARI Sayfa 72

73 ASMA TAVAN Tali-profillerin konumu İlk TALİ-profilin mevcut ya da giydirme duvara uzaklığı 10 cm olmalıdır. Resim 2.15: Tali-profillerin konumu Tali-profillerin sabitlenmesi TALİ-profiller (alt C-profiller), ANA-profillere dik doğrultuda tavan U-profillerinin içine geçirilir. TALİ-profiller ANA-profillere, kesişme noktalarında iki adet klips kullanılarak sabitlenir. Resim 2.16: Tali-profillerin sabitlenmesi Eklemle parçası TALİ-profillerin yerlerinde ekleme parçası kullanılır. Resim 2.17: Eklemle parçası Askı levhaların kesimi Alçı levhanın ön yüzündeki karton, mastar kullanılarak maket bıçağı ile kesilir. Maket bıçağı, kartonu tamamı ile kesip alçı yüzeye değmelidir. Kesilen yüzey üstte kalacak şekilde, Alçı levha kesim yerinden el darbesiyle kırılır. Alçı levha ters çevrilerek, arka karton bağlantısı maket bıçağı ile kesilir. Resim 2.18: Askı levhaların kesimi NİGEP- САЖУКАД İNŞAAT TEKNOLOJİSİ-ALÇI UYGULAMALARI Sayfa 73

74 ASMA TAVAN Yalıtım malzemesi Asma tavanda yalıtım yapılması öngörülmüşse, yalıtım malzemeleri alçı levha kaplanmadan önce profillerin üzerine yerleştirilir. Resim 2.19: Yalıtım malzemesi Alçı levha kaplama Duvarlar birbirine dikse, alçı levha TALİ-profillere dik açı yapacak şekilde duvar köşesine yanaştırılır. Alçı levhanın kısa kenarları TALİ-profillerin kanatlarını ortalamalıdır. Alçı levhalar, profil eksenleri doğrultusunda TALİ-profillere 25 mm lik borazan vidalarla sabitlenir. Duvarlar birbirine dik değilse, şekilde görüldüğü gibi 1 ve 2 nolu alçı levhalar verevlemesine kesilir ve duvarla bitişecek şekilde vidalanır. Alçı levhanın kısa kenarları TALİprofillerin kanatlarını ortalamalıdır. Alçı levhalar, profil eksenleri doğrultusunda TALİ-profillere 25 mm lik borazan vidalarla sabitlenir. Resim 2.20: Alçı levha kaplama Vidalama Vida aralıkları en fazla 30 cm olmalıdır. Vida başları, alçı levha yüzeyine gömülmeli, ancak kartonun zedelenmemesine dikkat edilmelidir. Resim 2.21: Vidalama NİGEP- САЖУКАД İNŞAAT TEKNOLOJİSİ-ALÇI UYGULAMALARI Sayfa 74

75 ASMA TAVAN Değişken mesafeli tavanlar Askı çubukları çelik dübeller üzerindeki L-demirin içinden geçilerek asılır. Askı maşaları askı çubuklarına geçirilir. İstenilen yüksekliğe göre ayarlandıktan sonra çubuklar yukarıya doğru kıvrılır. Resim 2.22: Değişken mesafeli tavanlar Asmolen döşeme altı tavanlar Çelik dübeller kesinlikle asmolenler arasında yer alan nervürlü kirişlere sabitlenmelidir. Resim 2.23: Asmolen döşeme altı tavanlar NİGEP- САЖУКАД İNŞAAT TEKNOLOJİSİ-ALÇI UYGULAMALARI Sayfa 75