HABER BÜLTENİ. Haber Özetleri. Irak. 18 Mart 2008

Transkript

1 HABER BÜLTENİ 18 Mart 2008 Haber Özetleri Irak Irak'a sürpriz ziyarette bulunan ABD Başkan Yardımcısı Dick Cheney ve Cumhuriyetçi Partinin başkan adaylığını garantileyen senatör John McCain, Irak Başbakanı Nuri El Maliki ile ayrı ayrı görüştü. Siyasi geleceğini ABD'nin Irak'taki askeri başarısına bağlayan McCain, El Maliki ile görüşmesinde, ABD'nin Irak'ta verdiği sözleri yerine getirmesinin önemine vurgu yaptı. Irak'a Pazar günü giden McCain, basın mensuplarına yaptığı açıklamada, El Maliki ile Irak'ta siyasi reformlarda ilerleme kaydedilmesi gerekliliğiyle ilgili müzakerelerde bulunduğunu da ifade etti. McCain ile görüşmesinden sonra Cheney ile bir araya gelen El Maliki de gazetecilere yaptığı açıklamada, görüşmede, yıl sonunda ülkedeki yabancı güçlerin BM himayesindeki süresinin dolmasından sonra, bunun yerini alacak uzun süreli güvenlik anlaşmasıyla ilgili olarak iki ülke arasında devam eden müzakerelerin ele alındığını belirtti. El Maliki, "Bu ziyaret çok önemli. Bu (ziyaret) iki ülke arasındaki ilişkilerin yapısıyla, ilişkilerin geleceğiyle ve bu çerçevede iki ülke arasındaki anlaşmayla ilgili", dedi. Irak Başbakanı, görüşmede ayrıca Irak'taki güvenlik durumu, ekonomik kalkınma, altyapı ve terör konularının ele alındığını söyledi. (AA)(AP) ABD Başkan Yardımcısı Dick Cheney, 2003'teki Irak işgalini "başarılı bir çaba" olarak değerlendirdi. Cheney, Bağdat ziyaretinde Başbakan Nuri El Maliki ile görüşmesinden sonra düzenlenen basın toplantısında, "Beş yıl geriye döndüğünüzde, zor ve mücadele gerektiren bir durumdu, ancak her şeye rağmen bu çabaya değdi", dedi. Bağdat'ı en son 10 ay önce ziyaret ettiğini hatırlatan Cheney, o zamandan bu yana ülkede büyük gelişmeler olduğunu ifade etti. Amerikan askerlerinin geniş gruplar halinde Irak'tan çekilmesinin güvenlik alanında yakın zamanda kazanılanları tehlikeye atabileceğini söyleyen Cheney, "iş bitmeden çekilmeyeceklerini" bildirdi. Öte yandan Cheney, Bağdat'ın yaklaşık 70 kilometre kuzeyindeki Balad Hava Üssünde 3 binden fazla Amerikan askerine hitaben yaptığı konuşmada, "Bütün Amerikalılar, bu misyonu tamamlayacağımızdan ve böylece başka bir Amerikan jenerasyonunun buraya yeniden gelmek zorunda kalmayacağından emin olabilir", diye konuştu. (AA)(AP)(REUTERS) ABD Başkan Yardımcısı Dick Cheney'nin Irak ziyaretinde Cumhurbaşkanı Celal Talabani'yle yaptığı görüşmede, Irak-Türkiye ilişkilerinin ele alındığı bildirildi. Devlet Başkanlığı basın bürosundan yapılan açıklamada, Talabani'nin iki yardımcısının da katıldığı görüşmede, Irak'taki durumun ve siyasi sürecin 1

2 ele alındığı kaydedildi. Açıklamada, Talabani, yardımcıları Tarık El Haşimi ve Adil Abdulmehdi'den oluşan Başkanlık Heyeti'nin Dick Ceheny ile iki ülke arasındaki ilişkiler ve bu ilişkilerin iki ülkenin yararına olacak bir şekilde geliştirilmesini görüştüğü belirtildi. Görüşmede Irak'ın, komşusu Türkiye ile ilişkilerinin de ele alındığı belirtilen açıklamada, görüşmenin Türkiye ile ilgili bölümü hakkında detaylı bilgi verilmedi. Cheney'in Irak'ta güvenliğin sağlanması konusunda sağlanan ilerlemeden duyduğu memnuniyeti dile getirdiğine ve Iraklı siyasi liderlere, gerçek bir ulusal birlik hükümeti kurmaları için başarı temennisinde bulunduğuna dikkat çekildi. (AA) Irak Cumhurbaşkanı Yardımcısı Adil Abdülmehdi yaptığı açıklamada, ABD Başkan Yardımcısı Dick Cheney in Irak a gerçekleştirdiği ziyareti Irak Anayasasındaki İller Meclisi yasasının uygulama çerçevesinde olduğunu açıkladı. Abdülmehdi yaptığı konuşmanın devamında, bize komşu olan Ülkerlerin Irak a göstermiş oldukları ilgi için minnettarız ancak, Irak ın iç meselesine müdahale etmelerine izin vermeyeceğiz diye konuştu. ( Irak Türkmen cephesi (ITC) yürütme kurulu üyesi ve Milli Türkmen Partisi Başkanı Cemal Şan, Türkmeneli bölgelerini korumak için Türkmen Koruma gücünün hazır olduğunu ve yapılan hazırlıkları resmi bir bildiriyle Irak hükümetine gönderdiklerini açıkladı. Şan yaptığı açıklamanın devamında, Türkmeneli bölgelerinin her türlü baskılara maruz kaldığını ve Türkmenlere yönelik tehditlere karşı bu gücün oluşturulması gerektiğini vurguladı. ( ABD nin Irak Büyükelçisi Ryan Crocker, Irak Parlamentosunun petrol ve gaz yasasının onaylaması halinde Irak ın uluslararasında büyük bir adım atmış olacağını açıkladı. Crocker yaptığı konuşmanın devamında, son dönemde Irak ın petrol üretiminin yüksek bir şekilde arttığını ve bu artırış Irak ın bütün enerjisinde yükselmeye neden olacaktır diye konuştu. ( Irak Parlamentosu Başkanı Mahmut El-Meşhedani, ulusal barış toplantısının bugün Bağdat ta gerçekleşeceğini açıkladı. El-Meşhedani, bu gibi toplantıların Irak içersinde gerçekleşmesinin daha uygun gördüğünü ve petrol ve gaz yasasının ertelenmesinde fayda vardır açıklamasında bulundu. ( Irak Parlamentosu ve Irak Ulusal Listesi üyesi Usame El-Nuceyfi yaptığı açıklamada, sözde Kürt yönetiminin ABD petrol şirketi ile yaptığı petrol anlaşmasında Musul un 4 farklı yerinde petrol çıkarma çalışmalarına başladıklarını açıkladı. El-Nuceyfi, Kürt siyasetçilerini Irak ın içişlerine müdahale etme suçlamasında bulunduğu da açıklandı. ( Sözde Kürt Yönetiminin Çevre Bakanı Dara Muhammed Emin, Irak ın kuzeyinde üç Nükleer faaliyetlerden ortaya çıkan izleme merkezini inşa edeceklerini açıkladı. Emin yaptığı açıklamanın devamında, bize komşu olan bazı ülkeler ürettiği nükleer silahları deneyimini uyguladığı halde kuzey bölgesine zarar verme endişesini duyduğumuz için bu gibi merkezlerin açılması gerektiğini bildirdi. Emin, Merkezlerin açılacak yerleri Erbil ve Süleymaniye nin olduğunu açıkladı. ( 2

3 Irak Dışişleri Bakanı Hoşyar Zebari, ülkenin güneyini kontrolleri altında tutan İngiliz askerlerinin ''Hiçbir şey yapmadıklarını'' ve ülkenin ikinci büyük kenti olan Basra'nın ''militanlarca istilasına izin verdiklerini'' söyledi. İngiliz ''Channel Four'' TV'sine konuşan Zebari, militanların, organize suç gruplarının Basra'yı kargaşa içerisinde tuttuklarını, İngiliz askerlerinin bu durum karşısında ''oturup durmaktan başka yapacak şeylerinin olması gerektiğini'' vurguladı. Zebari, ''Hiç bir şey yapmıyorlar. En azından bu yılın sonuna kadar yerine getirmeleri gereken bazı sorumlulukları var'' diye konuştu. Ülkenin güneyinde yaklaşık İngiliz askeri bulunuyor ve bunların hemen hemen tümü, bir hava üssüne kapanmış durumda. Kent merkezindeki bir sarayda 500 İngiliz askeri tutuluyordu; ancak buranın sürekli saldırı altında kalmasından ötürü bu askerler de hava üssüne çekildi. Bu çekilmenin ardından Basra'daki kargaşa hızla arttı. İngiltere, askerlerinin yarısını gelecek aylar içerisinde çekmeyi planlıyor. Ülkedeki İngiliz askerlerinin tamamının yıl sonuna kadar çekilmesi ihtimali bulunuyor. Zebari, birdenbire boşaltmaya karşı çıkarak, ''beş yıldır kan aktığını'' ve ülkenin istikrara kavuşturulması gerektiğini belirtti. Zebari, ''geçen 5 yıl içerisinde çatışmalar, bölünmeler yüzünden oluşan kan gölü gördük'', diye konuştu. (AA)(REUTERS) İngiltere Başbakanı Gordon Brown, Irak savaşının beşinci yılında, Irak'ın işgali kararıyla ilgili kapsamlı soruşturma başlatılacağını açıkladı. "Soruşturma açmak ve bu askeri operasyondan ve sonrasında yaşananlardan gerekli bütün dersleri çıkarmak zorundayız" diyen Brown, böylece kendisinden önce başbakanlık görevini yürüten Tony Blair'den farklı adım atmış oldu. Blair'in defalarca reddettiği soruşturma açma taleplerini kabul eden Brown, Irak'ta durumun hala hassas olduğunu ve bu nedenle soruşturmanın bir an önce açılmasının büyük önem taşıdığını da bildirdi. Brown, "Hükümetimiz ve silahlı kuvvetlerimizin Irak halkı ve hükümetine demokrasi, barış, refah ve güvenlik yolunda yardım için çabaladığı bu dönem, böyle bir soruşturmanın yapılmasının tam zamanıdır", dedi. Irak'ta demokratik, sosyal ve ekonomik olarak kaydedilen gelişmelere rağmen durumun hala hassasiyetini koruduğuna ve her an yeniden kötüye gidebileceğine de işaret eden Brown, "Hükümetimizin bu dönemde dikkatini Irak'tan çekmesi son derece hatalı olur. Irak'taki gelişmeleri her yolla desteklemek hayati önem taşıyor", uyarısında bulundu. Brown, Irak'ın işgali kararıyla ve sonrasındaki gelişmelerle ilgili soruşturma açma kararını kendisine bu konuda çağrıda bulunan Fabian Society adlı sivil toplum kuruluşunun bu yöndeki çağrısı üzerine, kuruluş başkanı Sunder Katwala'ya gönderdiği özel mektupla ortaya koydu. (AA) Irak'ta, başkent Bağdat'ın kuzeyinde askeri aracın yol kenarına yerleştirilen bombaya çarpması sonucu 2 ABD askeri öldü. Amerikan ordusundan yapılan açıklamada, patlamanın, yolun mayından temizlenmesi çalışmalarının yapıldığı sırada meydana geldiği kaydedildi. Olayla ilgili başka ayrıntı verilmedi. (AA)(AP) Irak'ta dün düzenlenen saldırılarda 51 kişi öldü, 80'den fazla kişi de yaralandı. Saldırıların en kanlısı Şiilerce kutsal sayılan Kerbela kentinde düzenlendi. Beline patlayıcı bir kuşak bağlamış bir kadın bombacının, kentin merkezinde bulunan bir kahvehanede kendini patlatması sonucu aralarında 8 İranlı'nın 3

4 Ortadoğu bulunduğu toplam 43 kişi hayatını kaybetti. Saldırıda 70 kişi de yaralandı. Bağdat'ın güneyindeki bir futbol sahasına bir havan topu mermisinin düşmesi sonucu 5 kişi öldü, 7'si yaralandı. Bir ilkokulun yakınlarındaki futbol sahasında hayatını kaybedenlerin gençler olduğu belirtildi. Polis kaynakları, Bağdat'ın değişik yerlerinde meydana gelen diğer şiddet olaylarında da 3 kişinin öldüğünü, en az 9 kişinin yaralandığını açıkladı. Bu arada İçişleri Bakanlığı yetkilileri, başkentte 8 cesedin bulunduğunu ve bu cesetlerden 3'ünün devlete yakınlığıyla bilinen sivillerden oluşan Uyanış Konseyleri üyesi olduğunu söyledi. Tikrit yakınlarında oluşturulan sahte kontrol noktasında da 2 Iraklı askerin silahlı kişilerce kaçırıldığı belirtildi. (AA) İsrail Başbakanı Ehud Olmert, Filistin Yönetimi ile barış görüşmelerini durdurmadıklarını belirterek, "Durdurmuyoruz ve durdurmayacağız da ta ki gerekli sonuçları alıncaya dek. Buna inanıyorum", dedi. Olmert, buna rağmen, Filistin Yönetimi ile ihtilaf konusu olan ve uluslararası tepkileri de toplayan Doğu Kudüs'teki Har Homa mahallesindeki inşaat projelerini devam ettireceklerini söyledi. İsrail'in kuruluşunun 60. yılında bu ülkeye resmi ziyarette bulunan Almanya Başbakanı Angela Merkel ile İsrail Başbakanı Ehud Olmert, ikili görüşmelerinin ardından ortak basın toplantısı düzenledi. Olmert, basın toplantısında Har Homa'yı Kudüs'ün ayrılmaz bir parçası olarak niteledi. İsrail Başbakanı Olmert, basın toplantısında, (İsrail) güvenlik kabinesinin "on binlerce kişinin hayatını harabeye çeviren" Kassam saldırılarına karşı durmayı da kararlaştırdığını belirtirken, "Hamas'ın bir terör örgütü olduğunu, çocuklara, ailelerine, çocuk yuvalarına ve okullara roket saldırıları düzenlediğini" söyledi. Bu arada İsrailli bir kaynak, Gazze Şeridi'ndeki son operasyonun ardından, İsrail ve Filistinli görüşmecilerin "gizlice" bir araya geldiklerini söyledi, ancak görüşmenin kamuoyuna açıklanmadığını belirtti. Filistinli Başmüzakereci Saib Erekat ise bu konudaki haberlere ilişkin yorum yapmamayı tercih etti. Almanya Başbakanı Angela Merkel de basın toplantısında, İsrail-Filistin barış görüşmelerinin önünde bazı önemli faktörlerin engel olarak bulunduğunu belirtti; bunları güneye atılan roketler ile yerleşimlerdeki inşaat faaliyetleri olarak sıraladı. Merkel, Batı Şeria'daki Yahudi yerleşimleri konusunun göründüğünden daha karmaşık bir konu olduğunu ifade ederken, İsrail'i ve Filistinlileri, yükümlülüklerini yerine getirmeleri konusunda uyardı. Dünya ülkelerini Tahran'a baskı yapmaya da çağıran Merkel, İran'dan daha şeffaf davranmasını istedi. Merkel, İsrail'e yönelen tehditleri aynı zamanda Almanya'ya yönelik saydığını da tekrarladı. Merkel, nükleer silah geliştirmediğinin ispatının uluslararası topluma değil, İran'a düştüğünü söyledi. (AA) İran Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Muhammed Ali Hüseyni, ABD Başkan Yardımcısı Dick Cheney'nin Türkiye'yi de kapsayan Orta Doğu gezisine ilişkin, ''Dost ve komşu ülke Türkiye'nin bölge güvenliğini tehlikeye sokacak projelere izin vermeyeceğine inanıyoruz'', dedi. Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamaya göre Hüseyni, bir gazetecinin, ''Türkiye ve ABD'nin Türkiye'ye füze rampası yerleştirilmesi konusunda anlaştıklarını ve Cheney'nin Türkiye ziyareti sırasında da bu konunun gündeme geleceğini'' iddia ederek İran'ın görüşünü sorması üzerine, Türkiye makamlarının bunu şimdiye kadar resmi olarak teyit 4

5 etmediklerini vurguladı. ''ABD'nin bölgede füze rampası kurmak istemesi, başarısızlığa uğramış bir projedir'' diyen Hüseyni, bu projenin Rusya dahil bölge ülkelerinin çıkarlarına aykırı olduğunu ve bölgedeki silahlanma yarışını artıracağını söyledi. Washington yönetimi tarafından atılmak istenen bu adımın bölge ülkelerini güvenlik açısından tehdit ettiğini ifade eden Hüseyni, ''Bu gibi projeler bölgenin huzur ve istikrarını gölgeliyor. Bu yüzden dost ve komşu Türkiye'nin böyle bir projeye izin vermeyeceğine inanıyoruz. Çünkü bölge ötesi büyük güçlerin aşırı talepleri, bölgenin istikrar ve huzurunu tehlikeye sokuyor'', diye konuştu. (AA) İsrail'in Gazze Şeridi'nin kuzeyinde 130 kişinin ölümüne yol açan son operasyonunun ardından Gazze Şeridi ve Batı Şeria'da yapılan bir kamuoyu yoklaması, Hamas ve Gazze Şeridi'ndeki Hamas hükümetinin başkanı İsmail Haniye'nin popülaritesinin arttığını, El Fetih ve Filistin Ulusal Yönetimi Başkanı Mahmud Abbas'ın kan kaybettiğini ortaya koydu. Gazze operasyonu ile Kudüs'te bir din okulunda 8 öğrencinin ölümüyle sonuçlanan saldırının ardından, Mart tarihleri arasında Filistin Siyaset ve Etüt Merkezi tarafından 1270 kişinin katılımıyla yapılan kamuoyu yoklamasının sonuçları, son üç ayda Hamas'ın lehine gelişmeleri ortaya koydu. Araştırmaya göre, bugün bir başkanlık seçimi yapılsa Mahmud Abbas ve İsmail Haniye hemen hemen başa baş oy alacak. Sonuçlar, yüzde 46 Abbas, yüzde 47 Haniye lehine çıktı. Abbas'ın desteği, 2007 Aralıkta yapılan kamuoyu yoklamasında yüzde 56, Haniye'ninki yüzde 37 olmuştu. Haniye'nin son yoklamada elde ettiği sonuçların, Hamas'ın 2006 yılındaki seçimlerden bu yana kaydettiği en yüksek destek oranı olduğuna dikkat çekildi. (AA) Kuveyt'te kabinedeki tüm bakanlar, başbakana istifalarını sundu. Kuveyt resmi haber ajansı KUNA, kabinedeki 15 bakanın, Başbakan Şeyh Nasır El Muhammed El Sabah'a istifalarını sunduğunu duyurdu, ancak bakanların istifa gerekçeleriyle ilgili bilgi vermedi. Başbakanın, istifaları kabul edip etmediği de bilinmiyor. Hükümet ile parlamento üyeleri arasında bir yılı aşkın süredir giderek artan uzlaşmazlığın siyasi krize neden olduğu Kuveyt'te, yönetimdeki son sözü Emir söylüyor. Kuveyt Emiri Şeyh Sabah El Ahmed El Sabah, hükümet ve vekillere, birlikte uyum içinde çalışmaları uyarısında bulunmuştu. (AA)(AP)(REUTERS) Kafkasya ve Orta Asya Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, ABD Başkanı George W. Bush'tan aldığı ''ciddi belgeden'' sonra füze kalkanı konusundaki anlaşmazlığın aşılması için bir şansın ortaya çıktığını söyledi. Putin, ABD Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice ve Savunma Bakanı Robert Gates'i kabulünün başında yaptığı açıklamada, ''Yakın zamanda sayın ABD Başkanı ile konuşma fırsatına sahip oldum ve gönderdiği mektubu aldım. Bu çok dikkatlice incelediğimiz ciddi bir belge'' dedi. Vladimir Putin, bu belgenin genel hatları üzerinde uzlaşmaları halinde diyaloglarının başarılı bir şekilde ilerlediğini söylemenin mümkün olduğunu söyleyebileceklerini kaydetti. Rusya ve ABD'nin bu konuda nihai bir uzlaşıya varabileceklerini ifade eden Putin, ABD'nin Avrupa'daki füze kalkanı projesiyle ilgili iki ülke arasında yapılan ciddi görüşmelerin üzerinden 6 ay geçtiğini ve bazı önemli konuların çözülebileceğini ifade etti. ABD Savunma 5

6 Bakanı Gates ile seyahat eden Pentagon'dan bir yetkili, Bush'un mektubunda heyetin Moskova ziyaretinin gündemine atıfta bulunduğunu belirterek, ''Mektupta burada değerlendirmeyi düşündüğümüz konulara değiniliyor ve açıkça söylemek gerekirse eğer onlar (Ruslar) bu konulara değinme konusunda istekli olmasalardı bu ziyaretin çok büyük ihtimalle hiç bir önemi olmayacaktı bizim için'' ifadelerini kullandı. Rice da, dün Rusya'nın mayıs ayında yemin ederek görevine başlaması beklenen yeni Devlet Başkanı Dimitriy Medvedev ile görüşmesinin başında yaptığı açıklamada, görüşmeyi füze kalkanı konusundaki farklılıkları gidermek için kullanmak istediklerini belirterek, mayıs ayında göreve başlayacak Medevedev ile de sağlam bir ilişki kurmak istediklerini kaydetti. Medvedev ise, ABD ile füze kalkanı ve silahlanma kontrolü gibi konularda pozisyonlarının daha da yakınlaşacağına inandığını söyledi. Rus İtar-Tass ajansına göre, Medvedev, dün ABD Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice ve Savunma Bakanı Robert Gates'i kabulünde yaptığı açıklamada, füze kalkanı ve silahlanma kontrolü gibi konularda iki ülkenin pozisyonlarının daha da yakınlaşacağına inandığını belirtti. (AA) Gürcistan Dışişleri Bakanı David Bakradze, Rusya Parlamentosu'nun alt kanadı Duma'nın milletvekillerinin ayrılıkçı bölgeler Abhazya ve Güney Osetya'nın bağımsızlık taleplerinin ele alındığı süreç içinde sağduyulu davranacaklarını umduğunu bildirdi. Bakradze, yaptığı açıklamada, Güney Kafkasya bölgesinin kritik bir süreçten geçtiğini belirterek, Duma milletvekillerinin de tüm bunları dikkate alarak bölge istikrarını ve güvenliğini tehlikeye atacak adımlardan kaçınması gerektiğini ifade etti. Abhazya ve Güney Osetya'nın bağımsızlıklarının tanınması yönünde atılacak adımların Rusya'nın güney bölgesi için ciddi tehlike unsuru teşkil edeceğini kaydeden Bakradze, "Duma milletvekilleri umarım sağduyulu davranır", dedi. Öte yandan Abhaz güvenlik güçlerinin ve Rus barış güçlerinin Gürcistan sınırındaki Gali bölgesi civarında olası operasyon tehlikesine karşı siper kazdıkları ve güvenlik artırıcı önlemler aldıkları belirtildi. (AA) Avrupa Birliği Estonya Başbakanı Andrus Ansip, Türkiye'nin demokratik bir ülke olduğunu belirterek, "Her konuya demokratik bir çözüm bulunmaması için bir sebep yok", dedi. Ansip, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ile Başbakanlık Merkez Binada düzenledikleri ortak basın toplantısında, "Türkiye'yi bir gün AB'nin içinde görmeyi arzu ediyoruz", diye konuştu. Türkiye'nin ekonomik başarılarını alkışladıklarını ifade eden Ansip, Estonya ve Türkiye'nin büyüme hızlarının birbirine çok yakın olduğuna işaret etti. Türkiye'de bulunmaktan duyduğu memnuniyeti dile getiren Ansip, iki ülke diplomatik ilişkilerinin 1920'lerden beri mükemmel olduğunu kaydetti. Ansip, o yıllarda Estonya'nın dünyada sadece 9 büyükelçiliğinin bulunduğunu ve bunlardan birinin Türkiye'de olduğunu, diğer taraftan Türkiye'nin de o dönem dünyadaki 20 büyükelçiliğinden birinin Estonya'da olduğunu vurguladı. Konuk Başbakan, Türkiye'nin ülkesine NATO üyeliği sürecinde verdiği destek ve Baltık bölgesi hava sahasının 2006'da Türk F-16'ları tarafından korunması dolayısıyla teşekkürlerini iletti. Ülkesinin AB genişlemesini desteklediğini vurgulayan Ansip, katılım öncesi AB üyeliğinin Estonya için somut bir hedef olduğunu ve bu sayede birçok önemli reform 6

7 yaptıklarını anlattı. Türkiye ile Estonya'nın NATO'da iyi birer müttefik olduğunu ifade eden Ansip, iki ülkenin birbirini uluslararası seviyede desteklediğini ve iki ülke arasındaki işbirliğinin daha da gelişeceğine kesin gözüyle baktıklarını belirtti. Basın toplantısı öncesinde Türkiye ve Estonya arasında karşılıklı vize kolaylıklarını öngören bir de nota teatisi yapıldı. (AA) Avrupa Komisyonu AB zirvesinde üzerinde uzlaşı sağlanan Akdeniz İçin Birlik (AİB) projesine olumlu bakmasına rağmen, aynı zamanda ihtiyatlı bir tutum sergiliyor. Komisyon bu projenin esas içeriğinin belirlenmesi için çalışma başlatmış durumda. Yapılan gözlemler neticesinde özellikle Barselona süreci içerisinde Fransız-Alman ortak projesinin ne olduğu ve bundan sonra nelerin olacağı netliğe kavuşmuş olabilecek. Avrupa Komisyonu ayrıca AİB nin kuruluş içeriği doğrultusunca ne gibi temsilcilikler atanacağını belirleyecek. (AB HABER) Kosova BM polisinin, üç gün önce Kosova'nın Mitroviça kentindeki BM mahkeme binasını işgal eden Kosovalı Sırp göstericilerden binayı geri almasının ardından yüzlerce Sırp ın BM polisi ve NATO barış gücü askerleriyle çatıştığı bildirildi. Bölgedeki kaynaklar, çatışmaların, geçen ay Kosova'nın Sırbistan'dan bağımsızlığını ilan etmesinden sonra çıkan en şiddetli çatışmalar olduğunu belirtirken, NATO'daki Fransız barış gücü askerlerinin desteğiyle mahkeme binasını giren BM polisinin üç gündür binayı işgal eden onlarca göstericiyi binadan tahliye ettiğini belirtti. Tahliyenin ardından Sırp göstericilerin üç BM arabasına saldırarak camlarını kırdığını ve yaklaşık 10 tutukluyu serbest bıraktığı belirten kaynaklar, tutukluların bulunduğu bazı araçların hala bina çevresinde olduğunu söyledi. NATO sözcüsü, BM Kosova Geçici Misyonu'na (UNMİK) bağlı polis gücüne, Mitroviça'daki şiddet olaylarının artması üzerine kentin kuzeyinden çekilmesi talimatı verildiğini söyledi. Sözcü, Sırpların, bölgedeki NATO askerlerine otomatik silahlarla ateş açtıklarını belirtti, daha fazla ayrıntı vermedi. Bu arada Rusya'nın NATO Daimi Temsilcisi Dmitri Rogozin, Kosova'nın Mitroviça kentindeki şiddet olaylarında NATO'nun oransız güç kullandığını söyledi. Öte yandan Kosova'nın kuzeyindeki Mitroviça kentinde dün çıkan çatışmada BM polis gücünde görev yapan Polonyalı polislerden 13'ünün yaralandığı bildirildi. Polonya haber ajansı PAP, BM Kosova Geçici Misyonu'na (UNMİK) bağlı polis gücünde görev yapan 50 kadar Polonyalı polisten 13'ünün Kosovalı Sırpların saldırısında yaralandığını, ancak hayati tehlikelerinin bulunmadığını belirtti. Ajans, polis gücünün üç gün önce Kosovalı Sırplar tarafından işgal edilen BM mahkeme binasını tahliye etmesinden sonra binanın dışında saldırıya uğrayan Polonyalı polislere taş, el bombası ve patlayıcılar atıldığını kaydetti. NATO ise Kosova'da barış gücü askerlerine ateş açılması üzerine, şiddet olaylarına karşı sert tutum takınacağını açıkladı. (AA)(AP)(REUTERS) Diğer Haberler Rusya, Çin'den, Tibet'te hukuk dışı uygulamaları sona ermesini sağlayacak gerekli önlemleri alacağını umduğunu açıkladı. Rusya Dışişleri Bakanlığından yapılan kısa açıklamada, "Çin Halk Cumhuriyeti yetkililerinin, hukuk dışı 7

8 eylemleri sona erdirecek ve bu özerk bölgede durumun hızla normale dönmesini sağlayacak gerekli tüm önlemleri alacağını ümit ediyoruz" denildi. Bu arada Sürgündeki Tibet hükümeti, Çin yönetimine karşı protestoların düzenlendiği Tibet'teki şiddet olaylarında yüzlerce kişinin öldüğünü öne sürdü. Sürgündeki hükümet, Hindistan'ın kuzeyindeki Daramsala kentinde yaptığı açıklamada, başkent Lasa'da ve Tibet'in başka bölgelerinde 10 Martta başlayan büyük çaplı gösterilerde yüzlerce Tibetlinin öldüğünü iddia etti ve BM ile uluslararası toplumun dikkatini çekti. (AA)(AFP) Dünya Basını Amerika Birleşik Devletleri'nin beşinci, dünyanın dokuzuncu en büyük yatırım bankası Bear Stearns'de yaşanan krizin yarattığı şok dalgaları tüm gazetelerin manşetlerinde yer alıyor. Daily Telegraph'a göre, dün önde gelen İngiliz şirketleri toplam 100 milyar dolardan daha fazla değer kaybetti. Küresel durgunluk beklentisi artarken İngiliz sterlini, 1992'deki Kara Çarşamba'dan bu yana en sert düşüşünü yaşadı. İngiltere Merkez Bankası bankacılık sistemine güven aşılamak için para piyasalarına yaklaşık 10 milyar dolar sürdü. Ancak bu müdahale etkili olmadı. Uzmanlar daha kötü günlerin kapıda olduğunu söylüyor. Guardian gazetesi de, Bear Stearns'de yaşanan krizin küresel ekonomide büyük bir çöküşü tetikleyebileceğine dikkat çekiyor. Gazete, Wall Street'teki yangının diğer ülkelere sıçraması nedeniyle, Uluslararası Para Fonu IMF'yle, Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü OECD'nin, dünya ekonomisiyle ilgili tahminlerini aşağıya çekecekleri uyarısında bulunduğunu aktarıyor. Financial Times ise, Amerikan Merkez Bankası FED'in faiz oranlarında ciddi bir indirime gitmesi için baskı altında olduğunu belirtiyor. Gazeteye göre, Bear Stearns'ün çöküşünden önce yarım puanlık indirime bile gönülsüz olan Merkez Bankası'nın bugün yapacağı toplantıda, bir ya da 1.25 puanlık kesintiye gitmesi olasılığından söz ediliyor. Guardian da, uzmanlara dayanarak dünya ekonomisinin 1929 buhranından sonraki en ciddi krizle karşı karşıya olduğuna işaret ediyor. Economist dergisinin eski yayın yönetmeni Bill Emmott da Guardian'daki yazısındaki Amerikan ekonomisinin gerçeklerle yüzleşme sürecinden geçtiğini belirtiyor. Yazara göre, Bear Stearns'ün çöküşü kolay kredi açma kültürünün sona ereceğinin işareti. Krizden sadece Amerika etkilenmeyecek. Emmott, krizin Çin ve Hindistan ekonomisine olası etkilerini ise şöyle değerlendiriyor: "Hızlı büyüyen Çin ve Hindistan, yüksek tasarruf oranları sayesinde Amerika Birleşik Devletleri'ndeki gibi bir kredi sıkışıklığı yaşamayacak. Ancak Çin'de enflasyon oranı yüzde 8.7'ye yükselmiş durumda. Bu kaygı verici bir oran. "Enflasyonun çözümü de sancılı da olsa Çin'in dolara karşı parasının değerini yeniden ayarlamasıdır. Bu olunca bazıları doların nihai çöküşüne ağlamaya başlayacak. Ama tıpkı Bear Stearns'ün çöküşü gibi bu da gerçekle yüzleşme olacak. "Büyük sermaye dengesizlikleri, pervasız krediler ve muazzam ticaret açıkları nedeniyle Wall Street'te bunların yaşanması, dolarla Asya paraları arasında yeni bir denge kurulması gerekiyordu. Bunların birincisi başladı. İkincisi yolda. 8

9 Independent gazetesi de, krizin sıradan vatandaşları nasıl etkileyeceğiyle ilgili bir haberinde öncelikle konut kredisi piyasasında yaşanabilecek sorunlara dikkat çekiyor. Gazete, konut fiyatlarının düşebileceğini, ev almak isteyenlerin uygun koşullarla kredi bulmalarının zorlaşacağını, krizin istihdamın yanı sıra emeklilik ve yatırım fonlarında da kendisini hissettireceğini belirtiyor. Financial Times Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı'nın Adalet ve Kalkınma Partisi için açtığı kapatma davası nedeniyle Türkiye'de piyasaların çifte sarsıntı yaşadığına dikkat çekiyor. Piyasalarda yüzde dokuzluk bir düşüş yaşandığını belirten gazete kapatılma tehdidinin AKP ile laik güçler arasındaki mücadeleyi şiddetlendireceğini, bir yıl kadar sürebilecek hukuk savaşının karar alma mekanizmalarını kilitleyebileceğini bunun da ekonomik ve yapısal reform sürecine darbe vuracağını kaydediyor. Financial Times, İstanbul borsasının yüzde 70'ini elinde tutan yabancıların satışa geçmesi nedeniyle son iki yılın en büyük düşüşünün yaşandığına, yükselen piyasalarda Amerika'daki krizden en fazla etkilenen ülkenin Türkiye olduğuna dikkat çekiyor. Merkezi Londra'da bulunan Eurasia Group'tan bir siyasi risk uzmanı, "Türkiye, siyasi ve makro-ekonomik istikrarı riske sokan büyük bir siyasi krizin içinde" diyor. Guardian gazetesi de AKP'ye kapatma davasıyla ilgili haberinde şunları yazıyor: "Mahkemenin son adımı, Türkiye'nin laik sistemindeki fay hattını ortaya çıkardı. Bu adım Türkiye'yi siyasi belirsizlik dönemine sürükleyebilir. Bu da hem Avrupa Birliği üyeliğini, hem de ekonomiyi zora sokabilir. " Times gazetesinden Bronwen Maddox, Irak savaşında yapılan hataları değerlendirdiği makalesinde Amerikan Yönetimi'nin en büyük yanlışlarından birinin, Iraklı sürgün Ahmet Çelebi'den gelen istihbarata güvenmek olduğunu söylüyor. Yazara göre Çelebi, Amerikalıları kendi çıkarları doğrultusunda yönlendirmeye çalıştı ve onlara duymak istedikleri şeyleri söyledi, Saddam Hüseyin döneminde yönetimde olan Sünni seçkinlerin sorunsuz bir şekilde devre dışı bırakılabileceğini savundu. Times yazarına göre Amerika ve İngiltere'nin savaşın gerekliliği konusunda dünya kamuoyunu ikna etmekte yaşadığı sorunlar, Guantanamo Üssü'nün varlığı, Ebu Garib hapishanesindeki işkence skandalı, ordunun dağıtılması, egemenliğin Iraklılara hemen devredilmemesi ve Baas Partisi üyelerinin yönetimden tasfiyesi Irak'tan alınması gereken derslerden bazıları. Financial Times ise savaşın mali bilânçosunun tahminlerin çok üstünde olduğunu belirtiyor. Gazeteye göre, dönemin Savunma Bakanı Donald Rumsfeld savaşının maliyetinin milyar dolar olacağını öngörüsünde bulunmuştu. Amerikan Kongresi'ne göre, Irak'ın işgali, şimdiye kadar dört kişilik bir aileye yaklaşık 17'şer bin dolara mal oldu. Nobel ödüllü ekonomi uzmanı Joseph Stiglitz'e göre, Bush'un Irak ve Afganistan'da "Terörle savaş" adını verdiği kampanyasının Amerikan ekonomisine gerçek maliyeti 3 trilyon dolara dayandı. Financial Times, Irak ın kuzeyindeki ekonomik durumu değerlendirdiği bir yazısında, sözde Kürt Bölgesi sınırları içinde büyük bir yeniden inşa hamlesi yaşandığını, Türk şirketlerinin önemli projeler yürüttüklerini belirtiyor. Gazeteye göre, zaman zaman bomba yüklü araçlarla gerçekleştirilen saldırılara ve Türkiye'nin PKK'ya karşı düzenlediği operasyonlara karşın Irak ın kuzeyi, güneye kıyasla istikrarlı bir bölge. Haberde "Kimse Türk tanklarının Erbil'e girmesini beklemiyor" ifadesine yer veriliyor. Bölgesel yönetiminin 9

10 yatırım sorumlusu Heriş Muharrem ise "Türk dostlarımıza mesajımız şudur. Siyasi farklılarımızla işi birbirine karıştırmayın", diyor. 10