Giriş. Kalsiyum iyonları bir grup önemli fizyolojik ve biyokimyasal olayları düzenler.
|
|
- Pembe Okyar
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 Ca 2+
2
3 Giriş Kalsiyum iyonları bir grup önemli fizyolojik ve biyokimyasal olayları düzenler. Kas-sinir uyarılabilirliği, Kan pıhtılaşması, Salgılama olayları, Zarın bütünlüğü ve plazma zarından taşınma, Enzim tepkimeleri, Hormon ve nörotransmitter salınması ve hormon etkisi Kemiğin mineralizasyonu Bütün bu işlemlerin normal şekilde çalışması için plazma Ca +2 u çok dar sınırlar içinde sürdürülür.
4 Biyomedikal Önem İyonize kalsiyum düzeyinin normal dışına sapması yaşamı tehdit eden bir çok bozukluğa neden olur. Kalsiyum homeostaz bozukluğu vakaları hastaneye yatan hastaların %3 ünü oluşturur. Kalsiyum kemik ve hücre dışı sıvıda bulunur İnsan vücudunda yaklaşık 1 kg kalsiyum bulunur. Bunun % 99 u fosfat ile birlikte hidroksiapatit kristalleri (CaPO 4 ) şeklinde kemikte bulunur. Kemik dinamik bir dokudur. Kemik mekanik rolüne ek olarak bir kalsiyum deposu olarak hizmet görür.
5 Kemikteki kalsiyumun çoğu hücre dışı kalsiyum ile serbest değiş tokuşa uğratılamaz. Ca +2 un karışabilen havuzu: %1 kadar serbest değiş tokuşa uğratılan havuz + periostal aralıkta bulunan bir diğer %1 kadar kalsiyum Hormonlar kalsiyumun hücre dışı sıvı aralığı ile periostal sıvı aralığını ayıran zar üzerinden taşınmasını etkileyerek hücre dışı Ca miktarını düzenlerler (Primer olarak PTH).
6 Plazma kalsiyumu 3 biçimde bulunur 1. Organik asitlerle karma yapmış: % 6 kadarı sitrat, fosfat ve diğer anyonlar. 2. Proteine bağlı Geri kalanı hemen 3. İyonlaşmış hemen eşit miktarda
7 İyonize kalsiyum biyolojik olarak aktif payı oluşturur. Bu düzeyin normal sınırlar dışına çıkmasına, vücudun çok az toleransı vardır. Ca +2 düzeyi Aşırı uyarılma ve tetanik çırpınmalar Ca +2 düzeyi Kas felci, koma ve ölüm
8 Kalsiyum ve karşıt iyonu olan fosfat plazmada çözünürlük çarpımlarına eşit veya çok yakın bir değerde bulunur. Proteine bağlanma çökelmeden ve ektopik kalsifikasyondan korunma sağlayabilir. Plazma protein konsantrasyonunda bir değişiklik olması total plazma Ca düzeyinde parelel değişikliklerle sonuçlanır (Her gr albumin düşmesi başına 0.8 mg Ca düşer)
9 Kalsiyumun plazma proteinleri ile birlikteliği ph ya bağımlıdır. Asidoz iyonize formu Alkaloz Bağlı formu, Ca +2 düşer. Hiperventilasyon sendromu Akut solunumsal alkaloz karıncalanma ve keçelenmede
10 Kalsiyum metabolizmasının düzenlenmesinde temel olarak 3 hormon etkilidir 1. Parathormon: Ca +2, P 2. Kalsitriol: Ca ve P 3. Kalsitonin: Ca ve P Bunlar üzerine hipotalamus ve hipofizin herhangi bir kontrol etkisi yoktur.
11 PARATHORMON 84 amino asit içeren bir peptiddir. Karbonhidrat veya kovalent bağlı bileşik içermez. Amino ucundaki ilk 34 amino asit molekülün biyolojik etkinliğinden sorumludur arasındaki amino asit ler reseptöre bağlanmadan, karboksi ucundaki 2/3 kısımlık bölüm ise periferik dokularda yıkımın geciktirilmesinden sorumludur.
12 PTH un biyosentezi 115 aminoasit li bir öncül molekül halinde sentezlenir. PreproPTH nın amino ucunda hidrofob doğaya sahip 25 aminoasit lik sinyal peptidi bulunur. Sinyal dizesi molekülün ER un iç kısmına aktarılmasını sağlar. ER iç kısmında peptidazların etkisi ile sinyal peptidi ayrılır ve propth (90 aminoaasit) sentezlenir.
13 ProPTH amino ucunda yer alan ve işlevi bilinmeyen ileri derecede bazik bir hekzapeptid taşır. ProPTH golgi aygıtına aktarılır ve burada bir enzim tarafından hekzapeptid uzaklaştırılması ile PTH sentezlenir. Golgiden salgı veziküllerine aktarılan PTH un 3 olası akibeti; 1. Depolanır 2. Yıkıma uğrar 3. Salgılanır.
14
15 PTH yapımının düzenlenmesi ProPTH nın yapım ve yıkım hızı ortamdaki Ca +2 derişiminden etkilenmez (PTH etkilenir). Sentezlenen propth nın çoğu hızla yıkıma uğrar. Yıkım hızının Ca +2 düşükse azaldığı, yüksekse arttığı keşfedilmiştir. Bu gözlem, Ca +2 un PTH üretimini, yıkım hızını denetleyerek etkilediğini gösterir.
16 Hücre dışı Ca +2 da büyük dalgalanmalar olsa bile PTH mrna düzeyi değişmemektedir. Bir organizmanın PTH sentezini artırabileceği tek yol paratiroid bezindeki PTH üreten ana hücrelerin boy ve sayısını artırmaktır.
17 PTH metabolizmasının düzenlenmesi Proteolitik yıkım sırasında PTH nın çok özgül parçaları ortaya çıkar ve dolaşımda karboksi ucu parçaları bulunur. (PTH ) Bunun herhangi bir biyolojik işlevi tanımlanmamışsa da hormonun dolaşımdaki yarı ömrünü uzatabilir. Paratiroid bezinde Katepsin B ve D yi içeren bir grup proteolitik enzim tanımlanmıştır.
18 Katepsin B, PTH yı PTH 1-36 ve PTH olarak 2 parçaya böler. PTH 1-36 hızla di- ve tripeptidlere yıkılırken, PTH daha fazla yıkılmaz. ProPTH dolaşımda hiçbir zaman yer almaz. PTH proteolizinin çoğu bez içinde görülür. Karaciğer ve böbrek salgılanan PTH nın çevresel metabolizmasına katılır. Periferik proteolizin ana noktası Karaciğer deki Kupffer hücreleridir. PTH salgısı paratiroiddeki hücre içi camp düzeyi arasında doğrusal ilişki
19 PTH salgısının düzenlenmesi PTH düzeyi ortamdaki Ca +2 ve Mg +2 derişimi ile ters orantılıdır. Bu ilişki, paratiroid hücreleri üzerine yerleşik spesifik bir G proteinine eşlenik Ca +2 reseptörü tarafından düzenlenir. Serum Ca düzeyi 10.5 mg/dl veya üzerinde iken biyolojik olarak aktif PTH varlığı HİPERPARATİROİDİZM
20 Hücre içi Ca ve camp düzeyleri arasında ters bir ilişki olduğundan bu olaya Ca +2 düzeyi katılıyor olabilir. Ca +2 bu etkisini fosfodiesteraz üzerine veya adenilat siklazı inhibe ederek gösterebilir. Fosfatın PTH salgısı üzerine hiçbir etkisi yoktur. Paratiroid bezindeki salgı taneciklerinde sadece 1.5 saat salgılamaya yetecek düzeyde hormon bulunur. Sürekli üretilip salgılanması zorunludur. Zıt olarak insülin günlerce, tiroid hormonları haftalarca yetecek kadar depolanabilir.
21 PTH bir zar reseptörü yoluyla etki eder Reseptörler kemik ve böbrekte birbirinin aynı olup hedef dışı dokularda bulunmaz. Adenilat siklaz camp de artış Hücre içi kalsiyumda artış Özgül hücre içi proteinlerin kinazlar ile fosforilasyonu... Reseptörler bastırıcı düzenlemeye ve duyarsızlaştırılmaya maruzdur.
22 PTH kalsiyum homeostazını etkiler Hücre dışı Ca konsantrasyonunu doğrudan kemik ve böbrek üzerine etki yaparak ve dolaylı olarak barsak mukozası üzerine etki göstererek normale getirir. En hızlı değişiklikler böbrek üzerine olan etki, En büyük etki ise kemik üzerine olandır. PTH hipokalsemiyi kemik cevherinin sarfı pahasına önler.
23 Başlıca 3 etkisi vardır. 1. Kemiklerden kalsiyumun salınımını artırır 2. Kalsiyumun böbreklerden atımını azaltır. 3. Kalsitriol sentezini uyararak barsaktan kalsiyum emilimini artırır.
24 PTH fosfat homeostazını etkiler Kalsiyumun mutad karşıt iyonu fosfattır. Kemiğin mineral yatağının uyarılmasında kalsiyum ile beraber fosfat salınır. Fosfatın renal klirensini artırır. Net etki, hücre dışı sıvısı fosfat derişimini azaltmaktır.
25 Fizyopatoloji PTH nın yetersiz miktarda oluşu hipoparatiroidizm ile sonuçlanır. Hipokalsemi ve hiperfosfatemi görülür. Belirtiler: kas krampları, tetani, solunum kaslarında tetanik felç, laringospazm, ölüm Başlıca nedenleri, boyun cerrahisi sırasında beze hasar ve otoimmun harabiyettir. PTH nın aşırı üretilmesi hiperparatiroidizm. Nedenleri: Paratiroid adenomu, hiperplazisi, PTH veya PTH ile akraba peptidin (PTHRP) ektopik üretimi.
26 PTHRP yapısal ve işlevsel yönden PTH ya benzeyen 141 aminoasit li bir proteindir. Çeşitli kanserlerde saptanmıştır. Buna malignitenin hiperkalsemisi eşlik eder. Hiperparatiroidizmde: PTH, hiperkalsemi, hipofosfatemi. Uzun süre devam ederse; aşırı kemik rezorpsiyonu, böbrek taşları, sık idrar yolu enfeksiyonu ve böbrek fonksiyon bozukluğu Sekonder hiperparatiroidizm: İlerleyici böbrek harabiyeti bulunan olgularda 25(OH)D 3 1,25 (OH) 2 D 3 çevriminde azalma Bezlerde hiperplazi ve aşırı PTH salgılanması
27 KALSİTRİYOL Barsaktan kalsiyum ve fosfat emilmesini uyarır. Barsak hücre zarının her iki yanında bulunan konsantrasyon gradiyentine karşı kalsiyumun hareketini teşvik eden tek hormondur. Besinlerdeki kalsiyum içeriğinde geniş dalgalanmalar olsa bile hücre dışı kalsiyumu denetleyen ince bir mekanizma vardır.
28 Bu mekanizma, kemikte kollajen lifler üzerine Ca ve P ın depolanması için uygun derişimi güvenceye alır. D vitamini eksikliğinde yeni kemik oluşumu yavaşlar ve kemiğin yeniden biçimlenmesi bozulur. (PTH + Kalsitriol) Kalsitriol, PTH nın renal kalsiyum geri emilimi üzerine olan etkilerini de şiddetlendirir.
29 Kalsitriol biyosentezi Kalsitriol her yönden bir hormondur. Öncül moleküllerin bir grup farklı dokuya plazma ile taşınmasını kapsayan bir dizi enzimatik tepkime ile üretilir. Hedef organdaki biyolojik etkileri steroid hormonlara benzer şekilde oluşmaktadır.
30 Sentez aşamaları başlıca deri, Karaciğer ve böbrekte gerçekleşir Hormonun öncül molekülü olan D vitamini yumurta sarısı, balık, Karaciğer gibi besinlerde bulunmakla beraber, kalsitriol sentezi için gerekli vitaminin büyük kısmı deride 7-Dehidrokolesterol den elde edilir. Kolekalsiferol oluşumunda nonenzimatik fotoliz tepkimesi ile UV ışınları kullanılır. Oluşan kolekalsiferol miktarı UV ışınlarının miktarı ile doğru, ciltteki pigmentasyon miktarı ile ters orantılıdır.
31 Epidermiste yaşa bağlı bir 7-Dehidrokolesterol kaybı görülür. D vitamini bağlayan protein denen özgül bir taşıyıcı protein D 3 ü deri ve barsaktan KC e taşır. D 3, KC de 25-Hidroksilasyona uğrar. 25-Hidroksilasyon ER da O 2, NADPH, Mg gerektiren bir tepkimeyle gerçekleşir. NADPH a bağımlı sitokrom P450 redüktaz ve sitokrom P450 enzimleri olaya katılır. Bu reaksiyon düzenlemeye uğramaz ve böbrek ve barsakta da daha düşük etkinlikte görülür. 25OH-D 3 dolaşım yoluyla böbreğe taşınır ve plazmadaki ana formdur.
32 25OH-D 3 zayıf bir agonisttir ve biyolojik aktivite için 1. konumda hidroksillenmelidir. Bu olay NADPH, Mg, O 2 ve 3 enzim (ferrodoksin, ferrodoksin redüktaz ve sitokrom P450) gereksinen bir monooksijenaz reaksiyonu ile böbrek proksimal tübül mitokondrilerinde gerçekleşir. 1,25(OH) 2 -D 3, D vitamininin en güçlü metabolitidir. Kalsitriolün önemli bir böbrek dışı kaynağı 1 hidroksilaz etkinliğine sahip plasentadır. Bu enzimin etkinliği kemik dahil bir grup dokuda bulunmuştur. Fakat fizyolojik önemi azdır.
33
34 Yapım ve metabolizmanın düzenlenmesi Sıkı bir geribildirim mekanizması ile kontrol edilir. Düşük kalsiyum diyetleri ve hipokalsemi 1 hidroksilaz aktivitesinde belirgin bir artış yapar. (Bu etki PTH gerektirir) Düşük fosfor diyetleri ve hipofosfatemi 1 hidroksilaz üzerine daha zayıf bir etki yapar.
35 Primer düzenleyiciler Hipokalsemi PTH Hipofosfatemi Kalsitriol Sekonder düzenleyiciler Östrojenler Androjenler İnsülin, tiroid hormonu GH, prolaktin Renal 1 -hidroksilazın düzenlenmesi
36 Kalsitriol kendi üretiminin önemli bir düzenleyicisidir. Kalsitriol, 1 -hidroksilaz ve aktif olmayan bir yan ürün (24,25-(OH) 2 D 3 ) oluşturur. Temel sterol molekülü farklı metabolik yollarla değişikliğe uğratılabilir. 20 den çok metabolit bulunmuş fakat hiçbirinin biyolojik etkinliği saptanmamıştır.
37 Kalsitriol steroid hormonlara benzer şekilde etki yapar Barsak villus ve cripta hücreleri, osteoblastlar ve distal renal tubul hücrelerinin çekirdeklerine olan bir yerleşim gösterilmiştir. Bu hormonun hedef olduğundan şüphelenilen bazı dokularda da çekirdekte birikimi görülür (Deri, pankreas, beyin vs) Şaşırtıcı bir şekilde paratiroid hücrelerinde kalsitriol bağlanması görülmüştür.
38 Kalsitriol reseptörü steroid reseptör ailesinin bir üyesidir. Bu reseptörün ligand bağlayıcı domeni kalsitriolü yüksek afinite, düşük sığa ile bağlar. Bir DNA bağlayıcı bölge içerir (Zn parmak motifi içeriyor) Kalsitriol-reseptör kompleksi D vitamini yanıt elemanına bağlanır.
39 Kalsitriole bağımlı gen ürünleri mrna sentezinin artmasına bağlı olarak barsaklarda iki özgün protein olan Ca +2 ATPaz ve kalsiyum bağlayıcı protein (CBP) sentezi hızlanmaktadır. Kemik ve böbreklerdeki etki mekanizmasının barsaktakine benzer olduğu düşünülmektedir. Sentezleri uyarılan proteinler hakkında henüz bilgi yoktur.
40 Kalsitriolün barsak mukozası üzerine etkileri Ca +2 ve PO 4-3 ın barsak mukozasından taşınması 1. Fırça kenar ve mikrovillus zarı üzerinden yakalama 2. Mukoza hücre zarı üzerinden taşınma 3. Bazal lateral zar üzerinden hücre dışı sıvıya akışı gerektirir. Kalsitriolün bu basamaklardan hangisini etkilediğini tam kesin değildir.
41 Plazma kalsiyumu Paratiroid hormon 1,25-(OH) 2 D 3 Kemikten Ca Mobilizasyonu Böbrekten Ca geriemilimi Böbrekten Ca atılımı İnce barsakta Ca emilimi Plazma kalsiyumu
42 Fizyopatoloji Raşitizm: Düşük plazma Ca ve P düzeyleri ve iskelet deformitelerine eşlenik kemikte zayıf mineralizasyon ile karakterizedir. En sık rastlanan nedeni D vitamini eksikliğidir. İki tip D vitaminine bağlı raşitizm vardır: Tip I: 25-OHD 3 ün kalsitriole çevriminde kusur TipII: Reseptör kusuru
43 Erişkinlerde D vitamini eksikliği Osteomalasi ile sonuçlanır. Ca ve P emilimi azalmış olup hipokalsemi ve hipofosfatemi vardır. Kemiğin mineralizasyonu bozulmuş olup çatısı zayıflamıştır.
44 Renal Osteodistrofi Böbrek parankimindeki hasara bağlı kalsitriol oluşumu azalır ve Ca emilimi düşer. Hipokalsemiyi telafi etmek için PTH miktarı artar. PTH nın etkisiyle aşırı kemik çevrimi ve yapı değişiklikleri ortaya çıkar.
45 KALSİTONİN İnsan tiroidinin parafoliküler C hücrelerinden salgılanan 32 aminoasit li bir peptiddir. Amino ucundaki 1. ve 7. aminoasit ler arasında bir disülfit köprüsü, karboksi ucunda ise prolinamid yer almaktadır. Tamamı biyolojik aktiviteden sorumludur. Doğadan elde edilen CT lerin en güçlü olanı alabalık CT ninidir.
46 Biyolojik etkileri Temel hedef organ olan kemiklerde resorpsiyonu kısıtlayarak kemikten Ca ve P kaybını önlemekte ve serum Ca ve P düzeylerini azaltmaktadır. Kemik resorpsiyonundaki azalmaya ALP ve pirofosfataz sentezinde azalma ve idrar hidroksiprolin atılımında azalma eşlik eder. GİS te Ca emilimi ile ilgili etkisi yoktur. Böbreklerde Ca ve P un tubuler geri emilimini azaltarak klirensi artırıcı etki gösterir.
47 Böbrekler ve kemik üzerine olan etkileri parathormona zıt yöndedir. Ancak kalsitoninin insan kalsiyum homeostazındaki rolü henüz kesin bir biçimde aydınlatılamamıştır.
48 Plazma kalsiyum konsantrasyonunun homeostatik regülasyonu
49 Plasma Calcium Regulation Plasma calcium totals 2.4 mm (9.4 mg/dl) Free calcium is 1.2 mm
50 Plasma Calcium Regulation Free calcium is tightly regulated ( 5%) Too low = neuronal hyper-excitability Too high = neuronal depression Control points for calcium Absorption Via intestines Excretion Via urine Temporary storage Via bones
51 Regulating blood calcium levels Thyroid Low blood Ca ++ Parathyroids Negative feedback Parathyroid hormone (PTH) Increased absorption of Ca ++ from intestine due to PTH activation of Vitamin D Reabsorption of Ca ++ & excretion of PO 4 Increased blood Ca ++ Osteoclasts dissolve CaPO 4 crystals in bone, releasing Ca ++
52
53 Active Control of Calcium Vitamin D3 Diet and sun Parathyroid hormone Parathyroid gland Calcitonin Thyroid gland Skeletal loading Osteoblasts and osteoclasts
54 Vitamin D3 and Calcium Control Vitamin D3 (Cholecalciferol) Converted to precursor in liver Initially stored Converted to 25-Hydroxycholecalciferol Feedback control limits concentration Converted to active form in kidney 1,25-Dihydroxycholecalciferol Under the feedback control of parathyroid hormone (PTH)
55
56 Effects of Active Form of Vit D3 Promotes intestinal absorption of calcium Causes synthesis of calcium-binding protein and related facilitated transport Takes a couple of days to fully develop response Has slight effect to increase calcium re-absorption in kidneys Works with PTH to cause calcium absorption from bone
57 Parathyroid Hormone Secreted by parathyroid glands Rapid response to reduced calcium (minutes) Polypeptide 84 amino acid residues 9,500 daltons M.W. Peptide fragments can be active for periods measured in hours Operates in tissues via camp second messenger
58 Parathyroid Hormone
59
60 Calcium Signal Transduction in Parathyroid Gland 600 AA external domain 200 AA internal domain Phosphorylation sites G-Protein Coupled Receptor Activates Phospholipase C Leads to increased Diacylglycerol (DG) and Inositol trisphosphate (IP3) as secondary messengers Inhibits adenylate cyclase to reduce camp Present in C cells of Thyroid Gland Regulates calcitonin secretion
61
62 Effects of PTH Increases calcium absorption from bone Existing osteocytes stimulated (minutes to hours) to transport calcium calcium pumps Existing osteoclasts activated and new osteoclasts formed (days to weeks) to digest bone and release calcium Stimulated indirectly by osteoblasts
63
64 Other Effects of PTH Decreases excretion of calcium by kidneys Important to prevent bone deterioration Increases calcium absorption Effect manifested via Vitamin D3 Produces most active form of D3 in the kidney (1,25-dihydroxy-cholecalciferol)
65
66
67
68 Hyperparathyroidism
69
70 Calcitonin Secreted by the thyroid gland Effects are much less than those of PTH
71 Effects of Calcitonin Attenuates absorptive ability of osteoclasts Inhibits formation of new osteoclasts Osteoclast decrease causes osteoblast decrease Effect to decrease calcium is transitory Causes reduced bone turnover Has weak effect in kidney and intestines
72
73 Non-Hormonal Control of Plasma Calcium Changes in calcium intake can be rapidly accommodated Buffer capacity of amorphous calcium in bone Calcium is sequestered in intracellular spaces Can help restore plasma calcium in tens of minutes
74 Phosphate Physiological function : 80% of the total body phosphate is contained in bone. High-energy phosphate bond in ATP Essential element in - Phospholipid cell membranes - Nucleic acids - Phosphoproteins Phosphate is critical for activity for several important enzyme
75 Regulation: PTH lowers blood phosphate concentrations by Increasing renal excretion. Vitamin D acts to increase phosphate in the blood due to - Increase phosphate absorption in the intestine - Increase phosphate reabsorption in the kidney Clinical Application: - Hypophosphatemia - Hyperphosphatemia
76 Overview of Calcium-Phosphate Regulation
77 Hypophosphatemia Hypophosphatemia is very common in hospitalized patients Infusion of dextrose solution Use of antacids that bind phosphate Alcohol withdrawal Hyperphosphatemia Renal failure : phosphate excretion Neonates are susceptible to hyperphosphatemia Increased breakdown of cells eg: - severe infections - neoplastic disorders
KALSİYUM METABOLİZMASINI DÜZENLEYEN HORMONLAR
KALSİYUM METABOLİZMASINI DÜZENLEYEN HORMONLAR Kalsiyum iyonlarının katıldığı olaylar - Kemik mineralizasyonu - Kas ve sinir uyarılması -Kan pıhtılaşması -Salgılama -Membranbütünlüğü ve transport -Enzim
DetaylıKALSİYOTROPİK İLAÇLAR
KALSİYOTROPİK İLAÇLAR Kalsiyumun vücut için önemi: Hücrede; membran, mitokondri, Endoplazmik retikulumda bağlı halde ve; stoplazmada serbest halde bulunur. Hücrenin canlılığı ve fonksiyonları için önemlidir.
DetaylıGENEL SORU ÇÖZÜMÜ ENDOKRİN SİSTEM
GENEL SORU ÇÖZÜMÜ ENDOKRİN SİSTEM 1) Aşağıdaki hormonlardan hangisi uterusun büyümesinde doğrudan etkilidir? A) LH B) Androjen C) Östrojen Progesteron D) FUH Büyüme hormonu E) Prolaktin - Testosteron 2)
Detaylı2) Kolekalsiferol (D 3)
Sunum İçeriği Öğretim Görevlisi :Yrd.Doç.Dr.Bekir ÇÖL Hazırlayan ve Sunan : Fulya ÇELEBİ Konu : D Vitamini 31/10/2008 D vitamini formları kaynaklarına genel bakış Deride ve vücutta D vitamini sentezi İnce
DetaylıVitamin D Prof. Dr. Gülçin Saltan İşcan AÜEF Farmakognozi ABD
Vitamin D3 400 Genel Bilgi Bir sterol türevi olan D vitamini diyetle alınabilir veya endojen olarak sentezlenebilir. Diyetle, bitkilerde bulunan D2 vitamini (ergokalsiferol) ve hayvan dokularında bulunan
DetaylıSunum planı. Hipofiz Epifiz Tiroid Paratiroid ve Pankreas hormonları
Dr. Suat Erdoğan Sunum planı Hipofiz Epifiz Tiroid Paratiroid ve Pankreas hormonları Hipofiz bezi (hypophysis) Hipofizial çukurlukta bulunur (sella turcica) 9 adet hormon üretir İki bölümü vardır: Anterior
DetaylıPARATİROİD BEZİ HASTALIKLARI FİZYOPATOLOJİSİ
FİZYOPATOLOJİ (KLİNİK BİYOKİMYA) PARATİROİD BEZİ HASTALIKLARI FİZYOPATOLOJİSİ Prof. Dr Arif ALTINTAŞ Prof. Dr. Ulvi Reha FİDANCI Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Biyokimya Anabilim Dalı Paratiroid
DetaylıENDOKRİN BEZ EKZOKRİN BEZ. Tiroid bezi. Deri. Hormon salgısı. Endokrin hücreler Kanal. Kan akımı. Ter bezi. Ekzokrin hücreler
ENDOKRİN SİSTEM Endokrin sistem, sinir sistemiyle işbirliği içinde çalışarak vücut fonksiyonlarını kontrol eder ve vücudumuzun farklı bölümleri arasında iletişim sağlar. 1 ENDOKRİN BEZ Tiroid bezi EKZOKRİN
Detaylıİ. Ü İstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı Prof. Dr. Filiz Aydın
İ. Ü İstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı Prof. Dr. Filiz Aydın Hücre iletişimi Tüm canlılar bulundukları çevreden sinyal alırlar ve yanıt verirler Bakteriler glukoz ve amino asit gibi besinlerin
DetaylıMagnezyum (Mg ++ ) Hipermagnezemi MAGNEZYUM, KLOR VE FOSFOR METABOLİZMA BOZUKLUKLARI
Magnezyum (Mg ++ ) MAGNEZYUM, KLOR VE METABOLİZMA BOZUKLUKLARI Dr Ali Erhan NOKAY AÜTF Acil Tıp AD 2009 Büyük kısmı intraselüler yerleşimlidir Normal serum düzeyi: 1.5-2,5 meq/l Hücre içinde meydana gelen
DetaylıHipokalsemi. Prof.Dr.Enver ŞİMŞEK Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilimdalı
Hipokalsemi Prof.Dr.Enver ŞİMŞEK Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilimdalı Kalsiyum 03.01.2014 57.Milli Pediatri Kongresi 2 Kalsiyum Fetal dönem Çocukluk çağı Erişkin
DetaylıKemik Doku. Prof.Dr.Ümit Türkoğlu
Kemik Doku Prof.Dr.Ümit Türkoğlu 1 Kemik Dokusu İskelet sistemi başlıca işlevleri: Mekanik destek Hareket için kasların yapışma yerlerini sağlama Medüllasında yer alan, hemapoetik sistem elemanı kemik
DetaylıRUMİNANTLARDA KALSİYUM,FOSFOR VE MAGNEZYUM YETMEZLİKLERİ-1
RUMİNANTLARDA KALSİYUM,FOSFOR VE MAGNEZYUM YETMEZLİKLERİ-1 Kalsiyum, fosfor ve magnezyum, kas yapısı, fizyolojik olaylar ve birçok dokunun normal fonksiyonları için gereklidir. Kemik formasyonu, kas kontraksiyonu,
DetaylıHücre. 1 µm = 0,001 mm (1000 µm = 1 mm)!
HÜCRE FİZYOLOJİSİ Hücre Hücre: Tüm canlıların en küçük yapısal ve fonksiyonel ünitesi İnsan vücudunda trilyonlarca hücre bulunur Fare, insan veya filin hücreleri yaklaşık aynı büyüklükte Vücudun büyüklüğü
Detaylı2013 NİSAN TUS DAHİLİYE SORULARI
2013 NİSAN TUS DAHİLİYE SORULARI Doğru cevap: B Referans: e-tus İpucu Serisi Dahiliye Ders Notları Cilt 2 Sayfa: 10 Doğru cevap: A Referans: e-tus İpucu Serisi Dahiliye Cilt 1 Ders Notları Sayfa: 233
DetaylıKronik Böbrek Hastalığı Olan Çocuklarda Artmış FGF23 ve Kemik Mineral Metabolizması ile İlişkisi
Kronik Böbrek Hastalığı Olan Çocuklarda Artmış FGF23 ve Kemik Mineral Metabolizması ile İlişkisi Çağla Serpil Doğan, Sema Akman, Elif Çomak, Arife Uslu Gökçeoğlu,Sabahat Özdem, Mustafa Koyun FGF23 FGF
DetaylıAkıllı Defter. 9.Sınıf Biyoloji. vitaminler,hormonlar,nükleik asitler. sembole tıklayınca etkinlik açılır. sembole tıklayınca ppt sunumu açılır
9.Sınıf Biyoloji 1 Akıllı Defter vitaminler,hormonlar,nükleik asitler sembole tıklayınca etkinlik açılır sembole tıklayınca ppt sunumu açılır sembole tıklayınca video açılır 1 VİTAMİNLER ***Vitaminler:
DetaylıADIM ADIM YGS LYS Adım BOŞALTIM SİSTEMİ 3
ADIM ADIM YGS LYS 184. Adım BOŞALTIM SİSTEMİ 3 2) Geri Emilim (Reabsorpsiyon) Bowman kapsülüne gelen süzüntü geri emilim olmadan dışarı atılsaydı zararlı maddelerle birlikte yararlı maddelerde kaybedilirdi.
DetaylıCANLILARIN YAPISINDA BULUNAN TEMEL BİLEŞENLER
CANLILARIN YAPISINDA BULUNAN TEMEL BİLEŞENLER Canlıların yapısında bulunan moleküller yapısına göre 2 ye ayrılır: I. İnorganik Bileşikler: Bir canlı vücudunda sentezlenemeyen, dışardan hazır olarak aldığı
DetaylıHORMONLAR VE ETKİ MEKANİZMALARI
HORMONLAR VE ETKİ MEKANİZMALARI Receptörler İntrasellüler hidrofobik(llipofilik)ligandlara baglananlar Nükleer hormon reseptörleri Guanylate siklaz(nitrikoksid receptor) Hücre yüzey hidrofilik ligandlara
DetaylıASİT- BAZ DENGESİ VE DENGESİZLİKLERİ. Prof. Dr. Tülin BEDÜK 2016
ASİT- BAZ DENGESİ VE DENGESİZLİKLERİ Prof. Dr. Tülin BEDÜK 2016 Herhangi bir çözeltinin asitliği veya bazlığı içindeki hidrojen iyonunun (H + ) konsantrasyonuna bağlıdır. Beden sıvılarının asit-baz dengesi
DetaylıAdrenal Korteks Hormonları
Adrenal Korteks Hormonları Doç. Dr.Fadıl Özyener Fizyoloji AD Bu derste öğrencilerle Adrenal korteks hormonlarının (AKH) sentez ve salgılanması, organizmadaki hücre, doku ve sistemlerde genel fizyolojik
DetaylıKolesterol Metabolizması. Prof. Dr. Fidancı
Kolesterol Metabolizması Prof. Dr. Fidancı Kolesterol oldukça önemli bir biyolojik moleküldür. Membran yapısında önemli rol oynar. Steroid hormonların ve safra asitlerinin sentezinde öncül maddedir. Diyet
DetaylıLABORATUVAR TESTLERİNİN KLİNİK YORUMU
LABORATUVAR TESTLERİNİN KLİNİK YORUMU Alanin Transaminaz ( ALT = SGPT) : Artmış alanin transaminaz karaciğer hastalıkları ( hepatosit hasarı), hepatit, safra yolu hastalıklarında ve ilaçlara bağlı olarak
DetaylıAyxmaz/biyoloji Homeostasi
Homeostasi - Değişen dış koşullara rağmen nispeten sabit bir iç fizyolojik ortamı sürdürme sürecidir. -Böylece vücut organlarının, normal sınırlarda verimli bir şekilde çalışması sağlanır. İki ana kontrol
DetaylıFOSFOR DENGESİ ve HİPERFOSFATEMİNİN KLİNİK SONUÇLARI
FOSFOR DENGESİ ve HİPERFOSFATEMİNİN KLİNİK SONUÇLARI Dr. Dilek TORUN Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Bilim Dalı 13-17 Kasım 2013 30. Ulusal Nefroloji Hipertansiyon Diyaliz ve Transplantasyon
DetaylıHÜCRE SĠNYAL OLAYLARI PROF. DR. FATMA SAVRAN OĞUZ
HÜCRE SĠNYAL OLAYLARI PROF. DR. FATMA SAVRAN OĞUZ Çok hücreli organizmaların kompleks omurgalılara evrimi, hücreler birbirleriyle iletişim kuramasalardı mümkün olmazdı. Hücre-hücre Hücre-matriks etkileşimini
DetaylıMİNERALLER. Dr. Diyetisyen Hülya YARDIMCI
MİNERALLER Dr. Diyetisyen Hülya YARDIMCI MİNERALLER İnsan vücudunun yaklaşık %4-5 i minareldir.bununda yarıya yakını Ca, ¼ ü fosfordur. Mg, Na, Cl, S diğer makro minerallerdir. Bunların dışında kalanlar
DetaylıFizyoloji. Vücut Sıvı Bölmeleri ve Özellikleri. Dr. Deniz Balcı.
Fizyoloji Vücut Sıvı Bölmeleri ve Özellikleri Dr. Deniz Balcı deniz.balci@neu.edu.tr Ders İçeriği 1 Vücut Sıvı Bölmeleri ve Hacimleri 2 Vücut Sıvı Bileşenleri 3 Sıvıların Bölmeler Arasındaki HarekeF Okuma
DetaylıENDOKRİN SİSTEM. Selin Hoca
ENDOKRİN SİSTEM Selin Hoca HORMON NEDİR? Endokrin sistemi oluşturan iç salgı bezlerinin (endokrin bez) salgıladığı özel sinyal taşıyan salgılardır. Organik maddelerdir. Hormonların etki ettikleri doku
DetaylıBİY 471 Lipid Metabolizması-I. Yrd. Doç. Dr. Ebru SAATÇİ Güz Yarı Dönemi
BİY 471 Lipid Metabolizması-I Yrd. Doç. Dr. Ebru SAATÇİ 2008-2009 Güz Yarı Dönemi Lipoproteinler Türev lipidler: Glikolipidler Lipoproteinler Lipoproteinler, lipidlerin proteinlerle oluşturdukları komplekslerdir.
DetaylıBakır (Cu) Bakır anemi de kritik bir rol oynar.
Bakır (Cu) Bakır anemi de kritik bir rol oynar. Vücutta küçük miktarda bakır varlığı olmaz ise demirin intestinal yolaktan emilimi ve kc de depolanması mümkün değildir. Bakır hemoglobin yapımı için de
DetaylıYAZILIYA HAZIRLIK SORULARI. 9. Sınıf
YAZILIYA HAZIRLIK SORULARI 9. Sınıf DOĞRU YANLIŞ SORULARI Nitel gözlemlerin güvenilirliği nicel gözlemlerden fazladır. Ökaryot hücrelerde kalıtım materyali çekirdek içinde bulunur. Ototrof beslenen canlılar
DetaylıCanlıların yapısına en fazla oranda katılan organik molekül çeşididir. Deri, saç, tırnak, boynuz gibi oluşumların temel maddesi proteinlerdir.
Canlıların yapısına en fazla oranda katılan organik molekül çeşididir. Deri, saç, tırnak, boynuz gibi oluşumların temel maddesi proteinlerdir. Proteinlerin yapısında; Karbon ( C ) Hidrojen ( H ) Oksijen
DetaylıPARATİROİD BEZİ HASTALIKLARI FİZYOPATOLOJİSİ
PARATİROİD BEZİ HASTALIKLARI FİZYOPATOLOJİSİ (KALSİYUM/FOSFOR DENGESİ VE BOZUKLUKLARI) PROF. DR. ARİF ALTINTAŞ PROF. DR. ULVİ REHA FİDANCI PARATİROİD BEZLER Paratiroid bezleri bir çok hayvan türünde tiroid
DetaylıKalsiyotropik Hormonlar
Kalsiyotropik Hormonlar Vücutta kemiğin yapılmasından, rezorpsiyonundan ve yenilenmesinden kemiğe özgü üç hücre sorumludur. : 1. Osteoblastlar hücreler : Salgıladıkları maddelerle hem kemiğin matriksini
DetaylıEGZERSİZE ENDOKRİN ve METABOLİK YANIT
EGZERSİZE ENDOKRİN ve METABOLİK YANIT Prof.Dr.Fadıl Özyener Fizyoloji Anabilim Dalı Sempatik Sistem Adrenal Medulla Kas kan dolaşımı Kan basıncı Solunum sıklık ve derinliği Kalp kasılma gücü Kalp atım
DetaylıKolesterol Metabolizması. Yrd. Doç. Dr. Bekir Engin Eser Zirve Üniversitesi EBN Tıp Fakültesi Tıbbi Biyokimya A.B.D.
Kolesterol Metabolizması Yrd. Doç. Dr. Bekir Engin Eser Zirve Üniversitesi EBN Tıp Fakültesi Tıbbi Biyokimya A.B.D. Steroidler Steroidlerin yapı taşı birbirine yapışık 4 halkalı karbon iskelehdir, bu yapı
DetaylıHücrelerde gerçekleşen yapım, yıkım ve dönüşüm olaylarının bütününe metabolizma denir.
METABOLİZMA ve ENZİMLER METABOLİZMA Hücrelerde gerçekleşen yapım, yıkım ve dönüşüm olaylarının bütününe metabolizma denir. A. ÖZÜMLEME (ANABOLİZMA) Metabolizmanın yapım reaksiyonlarıdır. Bu tür olaylara
DetaylıReferans:e-TUS İpucu Serisi Biyokimya Ders Notları Sayfa:368
21. Aşağıdakilerden hangisinin fizyolojik ph'de tamponlama etkisi vardır? A) CH3COC- / CH3COOH (pka = 4.76) B) HPO24- / H2PO-4 (pka = 6.86) C) NH3/NH+4(pKa =9.25) D) H2PO-4 / H3PO4 (pka =2.14) E) PO34-/
DetaylıBÖLÜM I HÜCRE FİZYOLOJİSİ...
BÖLÜM I HÜCRE FİZYOLOJİSİ... 1 Bilinmesi Gereken Kavramlar... 1 Giriş... 2 Hücrelerin Fonksiyonel Özellikleri... 2 Hücrenin Kimyasal Yapısı... 2 Hücrenin Fiziksel Yapısı... 4 Hücrenin Bileşenleri... 4
DetaylıNormalde kan potasyum seviyesi 3,6-5,0 mmol/l arasındadır.
POTASYUM K+; Potasyum yaşam için gerekli önemli bir mineraldir. Hücre içinde bol miktarda bulunur. Hücre içindeki kimyasal ortamın ana elementidrir. Hergün besinlerle alınır ve idrarla atılır. Potasyum
DetaylıD VİTAMİNİ TARİHSEL BAKI 01.11.2008. 25-D vitamini miktarına göre değişir. öğünde uskumru yesek de, böbrekler her
VİTAMİN BİYOKİMYASI D VİTAMİNİ BU BÖLÜMDE ANLATILACAK KONULAR: Tarihsel Bakış D vitamininin kimyasal ve biyolojik fonksiyonları Besin kaynakları Hazırlayan: V. Murat BOSTANCI Toksisite 1 2 TARİHSEL BAKI
DetaylıGLİKOLİZİN KONTROLU Prof. Dr. İzzet Hamdi Öğüş
GLİKOLİZİN KONTROLU Prof. Dr. İzzet Hamdi Öğüş hamdiogus@gmail.com Yakın Doğu Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyokimya Anabilim Dalı, Le>oşa, KKTC GLİKOLİZİN ALLOSTERİK DÜZENLENMESİ Metabolik düzenleme: Bütün
DetaylıERİTROSİTLER ANEMİ, POLİSİTEMİ
ERİTROSİTLER ANEMİ, POLİSİTEMİ 2009-2010,Dr.Naciye İşbil Büyükcoşkun Dersin amacı Eritrositlerin yapısal özellikleri Fonksiyonları Eritrosit yapımı ve gerekli maddeler Demir metabolizması Hemoliz Eritrosit
DetaylıMİNERALLER. Yrd. Doç. Dr. Funda GÜLCÜ BULMUŞ Fırat Üniversitesi SHMYO
MİNERALLER Yrd. Doç. Dr. Funda GÜLCÜ BULMUŞ Fırat Üniversitesi SHMYO Mineraller Sodyum (Na) Potasyum (K) Klor (Cl) Magnezyum (Mg) Kalsiyum (Ca) Fosfor (P) Bakır (Cu) Demir (Fe) Çinko (Zn) Kobalt (Co) Molibden
DetaylıToksisiteye Etki Eden Faktörler
Toksisiteye Etki Eden Faktörler Toksik etki (toksisite) Tüm ksenobiyotiklerin biyolojik sistemlerde oluşturdukları zararlı etki. 2 Kimyasal Madde ile İlgili Faktörler Bir kimyasal maddenin metabolizmasında
DetaylıSalgısını görev yerine bir salgı kanalıyla ulaştıran bezlerdir. Gözyaşı, tükrük, süt ve ter bezleri bu gruba girer.
ENDOKRİN SİSTEMİ Çok hücrelilerde vücudun uyumlu bir şekilde çalışmasını sağlayan sistemlere düzenleyici sistemler denir. Düzenleyici sistemler endokrin sistem ve sinir sisteminden oluşur. A. SALGI BEZLERİ
Detaylı15- RADYASYONUN NÜKLEİK ASİTLER VE PROTEİNLERE ETKİLERİ
15- RADYASYONUN NÜKLEİK ASİTLER VE PROTEİNLERE ETKİLERİ İyonlaştırıcı radyasyonların biyomoleküllere örneğin nükleik asitler ve proteinlere olan etkisi hakkında yeterli bilgi yoktur. Ancak, nükleik asitlerden
DetaylıCan boğazdan gelir.. Deveyi yardan uçuran bir tutam ottur..
Can boğazdan gelir.. Deveyi yardan uçuran bir tutam ottur.. 1 BESLENME BİLİMİ 2 Yaşamımız süresince yaklaşık 60 ton besin tüketiyoruz. Besinler sağlığımız ve canlılığımızın devamını sağlar. Sağlıklı bir
DetaylıGLİKOJEN FOSFORİLAZ HAZIRLAYAN: HATİCE GÜLBENİZ ( ) Prof. Dr. Figen ERKOÇ GAZİ EĞİTİM FAKÜLTESİ GAZİ ÜNİVERSİTESİ
GLİKOJEN FOSFORİLAZ HAZIRLAYAN: HATİCE GÜLBENİZ (050559016) Prof. Dr. Figen ERKOÇ GAZİ EĞİTİM FAKÜLTESİ GAZİ ÜNİVERSİTESİ Karaciğer ve kas glikojeninin kana ve kas dokusuna glukoz sağlamak üzere kısmen
DetaylıBİYOİNORGANİK KİMYA 5. HAFTA
BİYOİNORGANİK KİMYA 5. HAFTA ESER ELEMENTLER İnsan vücudunda en yüksek oranda bulunan element oksijendir. İkincisi ise karbondur. İnsan vücudunun kütlesinin %99 u sadece 6 elementten meydana gelir. Bunlar:
DetaylıFİZYOLOJİ Yrd.Doç.Dr. Önder AYTEKİN
FİZYOLOJİ Yrd.Doç.Dr. Önder AYTEKİN Fizyolojide Temel Kavramlar FİZYOLOJİ Fizyolojinin amacı; Yaşamın başlangıcı- gelişimi ve ilerlemesini sağlayan fiziksel ve kimyasal etkenleri açıklamaktır (tanımlamak)
DetaylıBİYOKİMYA ANABİLİM DALI LİSANSÜSTÜ DERS PROGRAMI
BİYOKİMYA ANABİLİM DALI LİSANSÜSTÜ DERS PROGRAMI SAĞLIK BİLİMLERİ ENSİTÜSÜ İ Yüksek Lisans Programı SZR 101 Bilimsel Araştırma Ders (T+ U) 2+2 3 6 AD SZR 103 Akılcı İlaç Kullanımı 2+0 2 5 Enstitünün Belirlediği
DetaylıHedefe Spesifik Beslenme Katkıları
Hedefe Spesifik Beslenme Katkıları Hayvan Beslemede Vitamin ve Minerallerin Önemi Vitaminler, çiftlik hayvanlarının, büyümesi, gelişmesi, üremesi, kısaca yaşaması ve verim vermesi için gerekli metabolik
DetaylıBALIKLARDA SİNDİRİM VE SİNDİRİM ENZİMLERİ. İlyas KUTLU Kimyager Su Ürünleri Sağlığı Bölümü. vücudun biyokimyasal süreçlerinin etkin bir şekilde
BALIKLARDA SİNDİRİM VE SİNDİRİM ENZİMLERİ İlyas KUTLU Kimyager Su Ürünleri Sağlığı Bölümü Proteinler, yağlar ve karbohidratlar balıklar amino asitlerin dengeli bir karışımına gereksinim tarafından enerji
DetaylıOBEZİTE CERRAHİSİ SONRASI: KALSİYUM, B1 VE B2 VİTAMİNİ
OBEZİTE CERRAHİSİ SONRASI: KALSİYUM, B1 VE B2 VİTAMİNİ Kalsiyum, insan vücudunda en bol miktarda bulunan mineral olup, yalnızca kemikleri ve dişleri güçlendirmekle kalmaz, kasların kasılmasını, sinirlerin
DetaylıDOYMAMIŞ YAĞ ASİTLERİNİN OLUŞMASI TRİGLİSERİTLERİN SENTEZİ
9. Hafta: Lipit Metabolizması: Prof. Dr. Şule PEKYARDIMCI DOYMAMIŞ YAĞ ASİTLERİNİN OLUŞMASI Palmitoleik ve oleik asitlerin sentezi için palmitik ve stearik asitler hayvansal organizmalardaki çıkş maddeleridir.
Detaylı11. SINIF KONU ANLATIMI 29 ENDOKRİN SİSTEM 4 BÖBREK ÜSTÜ BEZLERİ (ADRENAL BEZLER)
11. SINIF KONU ANLATIMI 29 ENDOKRİN SİSTEM 4 BÖBREK ÜSTÜ BEZLERİ (ADRENAL BEZLER) BÖBREK ÜSTÜ BEZLERİ (ADRENAL BEZ) Her bir böbreğin üst kısmında bulunan endokrin bezdir. Böbrekler ile doğrudan bir bağlantısı
Detaylı11. SINIF KONU ANLATIMI 2 ATP-2
11. SINIF KONU ANLATIMI 2 ATP-2 Fotosentez ve kemosentez reaksiyonları hem endergonik hem ekzergonik reaksiyonlardır. ATP molekülü ile hücrenin endergonik ve ekzergonik reaksiyonları arasında enerji transferini
Detaylıİlaçların hedefleri. Hücreler
İlaçların hedefleri. Hücreler FARMAKOLOJİYE GİRİŞ 1 Yard. Doç. Dr. M. Kürşat Derici Tıbbi Farmakoloji Ab. Dalı mkursatderici@hitit.edu.tr 2 İlaç; bir hastalığı tedavi etmek için insan vücuduna uygulanan
DetaylıENDOKRİN SİSTEM #4 SELİN HOCA
ENDOKRİN SİSTEM #4 SELİN HOCA ADRENAL BEZ MEDULLA BÖLGESİ HORMONLARI Böbrek üstü bezinin öz bölgesi, embriyonik dönemde sinir dokusundan gelişir bu nedenle sinir sisteminin uzantısı şeklindedir. Sempatik
DetaylıHÜCRELERARASI İLETİŞİM
HÜCRELERARASI İLETİŞİM Bazı sorular!!! Bitki hücreleri ne hakkında konuşur? Bir hücre diğerine ne söyler ve diğer hücre buna nasıl cevap verir? Bu sorulara, önce mikroorganizmalar arasındaki iletişime
DetaylıHücre zarının yapısındaki yağlardan eriyerek hücre zarından geçerler.fazlalıkları karaciğerde depo edilir.
DERS: BİYOLOJİ KONU: C.T.B(Vitaminler e Nükleik Asitler) VİTAMİNLER Bitkiler ihtiyaç duydukları bütün vitaminleri üretip, insanlar ise bir kısmını hazır alır. Özellikleri: Yapıcı, onarıcı, düzenleyicidirler.
Detaylıİstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji ABD Prof. Dr. Filiz Aydın
İstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji ABD Prof. Dr. Filiz Aydın Mitokondri, ökaryotik organizmanın farklı bir organeli Şekilleri küremsi veya uzun silindirik Çapları 0.5-1 μm uzunlukları 2-6 μm Sayıları
DetaylıDÖNEM 2- I. DERS KURULU AMAÇ VE HEDEFLERİ
DÖNEM 2- I. DERS KURULU AMAÇ VE HEDEFLERİ Kan, kalp, dolaşım ve solunum sistemine ait normal yapı ve fonksiyonların öğrenilmesi 1. Kanın bileşenlerini, fiziksel ve fonksiyonel özelliklerini sayar, plazmanın
DetaylıBaşlıca organizma sıvılarının ve salgılarının ortalama ph değerleri.
Asid-baz dengesi ph Başlıca organizma sıvılarının ve salgılarının ortalama ph değerleri. Organizma sıvıları, salgıları Ortalama ph Kan 7.4 Süt 6.7 Safra 7.8 İdrar 6.0 Pankreas özsuyu 8.0 Bağırsak özsuyu
DetaylıHÜCRE MEMBRANINDAN MADDELERİN TAŞINMASI. Dr. Vedat Evren
HÜCRE MEMBRANINDAN MADDELERİN TAŞINMASI Dr. Vedat Evren Vücuttaki Sıvı Kompartmanları Vücut sıvıları değişik kompartmanlarda dağılmış Vücuttaki Sıvı Kompartmanları Bu kompartmanlarda iyonlar ve diğer çözünmüş
DetaylıRumen Kondisyoneri DAHA İYİ BY-PASS PROTEİN ÜRETİMİNİ VE ENERJİ ÇEVRİMİNİ ARTTIRMAK, RUMEN METABOLİZMASINI DÜZENLEMEK İÇİN PRONEL
Rumen Kondisyoneri DAHA İYİ Protein Değerlendirilmesi Enerji Kullanımı Süt Kalitesi Karaciğer Fonksiyonları Döl Verimi Karlılık BY-PASS PROTEİN ÜRETİMİNİ VE ENERJİ ÇEVRİMİNİ ARTTIRMAK, RUMEN METABOLİZMASINI
DetaylıSÜT HUMMASI HİPOKALSEMİ-MİKS YETMEZLİK
SÜT HUMMASI Hastalık, dana humması, parezis puerperalis ya da hipokalsemi olarak da adlandırılır. Süt verimi yüksek olan ineklerde ortaya çıkan ve parezis ile karekterize bir hastalıktır. Üzerinde yıllardan
DetaylıBeslenmeden hemen sonra, artan kan glikoz seviyesi ile birlikte insülin hormon seviyesi de artar. Buna zıt olarak glukagon hormon düzeyi azalır.
Seçmeli Ders: Dokular ve Organlar Arası Metabolik İlişkiler 1.HAFTA Normal metabolizmada aktif olan günlük akış; Yaşamak için gerekli olan enerji akışı, dışardan alınan gıdalardan elde edilir. Kullanılan
DetaylıE2 (ESTRADIPL) Normal Değerler: Erkek: <62 pg/ml Kadın:
BETA HCG HCG gebelik sırasında eteneden salgılanır Gebe olmayan sağlıklı kişilerin kanındaki HCG düzeyi 1ng/ml'nin altındadır. Yumurtalık ve erbezlerinde koryokorsinom ve embriyonal kanser gibi ender görülen
DetaylıADRENAL KORTEKS HORMONLARI GLİKOKORTİKOİDLER. Doç. Dr. Fadıl Özyener Fizyoloji Anabilim Dalı
ADRENAL KORTEKS HORMONLARI GLİKOKORTİKOİDLER Doç. Dr. Fadıl Özyener Fizyoloji Anabilim Dalı Bu derste amaçlanan öğrencilerle; Glikokortikoid hormonların (GKH) sentez ve salgılanmasını, organizmadaki hücre,
DetaylıKONU 5 ENDOKRİN SİSTEM
KONU 5 ENDOKRİN SİSTEM 1 ENDOKRİN SİSTEM Endokrin sistem, sinir sistemiyle işbirliği içinde çalışarak vücut işlevlerini kontrol eder ve vücudun farklı bölümleri arasında iletişim sağlar. 2 TANIMLAR Vücutta
DetaylıOBEZİTE CERRAHİSİNDEN SONRA KALSİYUM, B1 ve B2 VİTAMİNİ ALIMININ ÖNEMİ
OBEZİTE CERRAHİSİNDEN SONRA KALSİYUM, B1 ve B2 VİTAMİNİ ALIMININ ÖNEMİ Kalsiyum Kalsiyum, insan vücudunda en bol miktarda bulunan mineral olup, yalnızca kemikleri ve dişleri güçlendirmekle kalmaz, kasların
DetaylıKalsiyum Metabolizması. Dr M. Emin kavasoğlu Akdeniz Üniversitesi Acil Tıp Anabilimdalı PARATHORMON (PTH)
Dr M. Emin kavasoğlu Akdeniz Üniversitesi Acil Tıp Anabilimdalı 19.10.2010 Kalsiyum vücutta en bol bulunan minerallerdendir Toplam vücut kalsiyumu 15 gr/kg Yetişkin bir bireyde yaklaşık 1kg kalsiyum bulunur.
Detaylı7. PROKARYOTLARDA GEN İFADESİNİN DÜZENLENMESİ
7. PROKARYOTLARDA GEN İFADESİNİN DÜZENLENMESİ Başlıklar 1. Prokaryotlar gen ifadesini çevre koşullarına göre düzenler 2. E. Coli de laktoz metabolizması 3. Lac operonu negatif kontrol 4. CAP pozitif kontrol
DetaylıCa; Ca+2; Serum calcium; Ca++; Calcium blood test:
KALSİYUM Ca; Ca+2; Serum calcium; Ca++; Calcium blood test: Kalsiyum vücudumuzun önemli yapı taşlarından birisidir. Tüm hücreler kalsiyuma ihtiyaç duyar. Kemik ve dişlerimiz kalsiyumdan oluşur. Kalbimizin
DetaylıC vitamini (Askorbik asit)
C vitamini (Askorbik asit) C vitamini suda eriyen, kemik, diş ve damar sağlığını koruyan, çeşitli hastalıklara direnç kazandıran ve bazı besin ögelerinin vücutta kullanılmasına yardımcı bir vitamindir
DetaylıDERS TANITIM BİLGİLERİ. Çarşamba günleri, Saat:
DERS TANITIM BİLGİLERİ Dersin Kodu ve Adı Bölüm / Program Dersin Dili Dersin Türü Dersi Verenler Dersle İlgili Görüşme Saatleri Dersin Amacı Öğrenme çıktıları ve alt beceriler ECF22714 Biyokimya-Klinik
DetaylıGüncel Kılavuzlar Eşliğinde KBH Komplikasyonlarının Yönetimi. D Vitamini. Dr. Nur Canpolat İ.Ü Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Çocuk Nefroloji Bilim Dalı
Güncel Kılavuzlar Eşliğinde KBH Komplikasyonlarının Yönetimi D Vitamini Dr. Nur Canpolat İ.Ü Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Çocuk Nefroloji Bilim Dalı Çocuk Nefroloji 2016 Güncelleme Toplantısı 8 Nisan 2016
DetaylıADIM ADIM YGS-LYS 14. ADIM CANLININ TEMEL BİLEŞENLERİ ORGANİK MADDELER 8- VİTAMİNLER
ADIM ADIM YGS-LYS 14. ADIM CANLININ TEMEL BİLEŞENLERİ ORGANİK MADDELER 8- VİTAMİNLER 4) VİTAMİN Vücut metabolizması için gerekli olan ancak insan vücudunda üretilemeyen organik maddelerdir. Dışarıdan hazır
DetaylıAktivasyon enerjisi. Enzim kullanılmayan. enerjisi. Girenlerin toplam. enerjisi. Enzim kullanılan. Serbest kalan enerji. tepkimenin aktivasyon
ENZİMLER Enzimler Canlı sistemlerde meydana gelen tüm yapım ve yıkım reaksiyonlarına metabolizma denir Metabolizma faaliyetleri birer biyokimyasal tepkimedir. Ve bu tepkimelerin başlayabilmesi belirli
Detaylı14. Hafta: Prof. Dr. Şule PEKYARDIMCI Biyotin (B7 Vitamini) Biyotin Siyanokobalamin (B12 Vitamini)
14. Hafta: Vitaminler ve Koenzimler: Vitamin tanımı, vitaminlerin görevleri, vitaminlerin sınıflandırılmaları, koenzim tanımı, önemli vitaminler, suda çözünen vitaminler, yağda çözünen vitaminler, vitaminlerin
DetaylıParatiroid Hastalıkları. Dr. Metehan Gümüş
Paratiroid Hastalıkları Dr. Metehan Gümüş Kalsiyum metabolizması İnsanlarda en fazla bulunan katyon kalsiyumdur Günlük diyette 0.5 gr kadar alınması gerekir Diyette genellikle fosfat, karbonat, oksalat
DetaylıHücre reseptörleri. Doç. Dr. Çiğdem KEKİK ÇINAR
Hücre reseptörleri Doç. Dr. Çiğdem KEKİK ÇINAR Tüm canlılar bulundukları çevreden sinyal alırlar ve yanıt verirler. Bakteriler, glukoz ve amino asit gibi besinlerin varlığını algılarlar. Yüksek yapılı
DetaylıKemik Mineral Homeostazını Etkileyen İlaçlar
Kemik Mineral Homeostazını Etkileyen İlaçlar Prof. Dr. Öner Süzer www.onersuzer.com osuzer@istanbul.edu.tr Son güncelleme: 17.04.2014 D vitamini ve analogları 1. Alfakalsidol (One-Alpha) 2. Dihidrotakisterol
DetaylıCanlının yapısında bulunan organik molekül grupları; o Karbonhidratlar o Yağlar o Proteinler o Enzimler o Vitaminler o Nükleik asitler ve o ATP
Tamamı karbon ( C ) elementi taşıyan moleküllerden oluşan bir gruptur. Doğal organik bileşikler canlı vücudunda sentezlenir. Ancak günümüzde birçok organik bileşik ( vitamin, hormon, antibiyotik vb. )
Detaylı7. PROKARYOTLARDA GEN İFADESİNİN DÜZENLENMESİ
7. PROKARYOTLARDA GEN İFADESİNİN DÜZENLENMESİ Başlıklar 1. Prokaryotlar gen ifadesini çevre koşullarına göre düzenler 2. E. Coli de laktoz metabolizması 3. Lac operonu negatif kontrol 4. CAP pozitif kontrol
DetaylıHeterolog tip I kolajen biostimulation deri hücresi
Heterolog tip I kolajen biostimulation deri hücresi Andrea Corbo ve Vincenzo Varlaro Heterolog kolajen Tip I ile biostimulation deri hücresi sınıf III tıbbi cihaz (Linerase ) kullanılmasını içerir. I kolajen
DetaylıVİTAMİN NEDİR? Vitaminler organik besinler grubunda bulunup
VİTAMİN NEDİR? Vitaminler organik besinler grubunda bulunup normal yaşamın sürdürülmesi için gerekli olan, yiyecekler içerisinde doğal olarak bulunan basit yapılı bileşiklerdir. VİTAMİNLERİN GENEL ÖZELLİKLERİ=)
DetaylıLİPOPROTEİN METABOLİZMASI. Prof.Dr. Yeşim ÖZKAN Gazi Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Biyokimya Anabilim Dalı
LİPOPROTEİN METABOLİZMASI Prof.Dr. Yeşim ÖZKAN Gazi Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Biyokimya Anabilim Dalı Lipoprotein Nedir? 1- Lipidler Hidrofobik lipidler çekirdekte (Trigliserit, Kolesterol esterleri)
DetaylıNotlarımıza iyi çalışan kursiyerlerimiz soruların çoğunu rahatlıkla yapılabileceklerdir.
Biyokimya sınavı orta zorlukta bir sınavdı. 1-2 tane zor soru ve 5-6 tane eski soru soruldu. Soruların; 16 tanesi temel bilgi, 4 tanesi ise detay bilgi ölçmekteydi. 33. soru mikrobiyolojiye daha yakındır.
DetaylıENDOKRİN SİSTEM HASTALIKLARI. Müge BULAKBAŞI Yüksek Hemşire
ENDOKRİN SİSTEM HASTALIKLARI Müge BULAKBAŞI Yüksek Hemşire Hipertiroidi ya da hipertiroidizm, tiroid bezinin fazla çalışmasıyla ortaya çıkan hastalık tablosudur. Hipertoridizme sebep olan birçok mekanizma
DetaylıMEMBRANLARDAN MADDE GEÇİŞİ. Prof. Dr. Taner Dağcı Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Ab. D.
MEMBRANLARDAN MADDE GEÇİŞİ Prof. Dr. Taner Dağcı Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Ab. D. Maddeler hücre membranından başlıca iki şekilde geçebilir: 1. Difüzyon: Madde konsantrasyonunun (yoğunluğunun)
DetaylıSfingozin türevi membran lipidleri
Dr. Suat Erdoğan Sfingozin türevi membran lipidleri Sfingolipidler Sfingomyelin Glikolipidler Kolesterol ve Steroidler Bu tür lipidler gliserol içermezler Yapıda bir amino alkol olan sfingozin bulunur
DetaylıHEMODİYALİZ HASTALARINDA 25-OH-D VİTAMİNİ. Dr. Ebru Aşıcıoğlu
HEMODİYALİZ HASTALARINDA 25-OH-D VİTAMİNİ Dr. Ebru Aşıcıoğlu D Vitamini Yağda çözülen steroid hormon Vitamin D2: Ergokalsiferol Vitamin D3: Kolekalsiferol Yarı ömrü: 20 gün %85 DBP ile taşınır; yağ dokusunda
DetaylıReplikasyon, Transkripsiyon ve Translasyon. Yrd. Doç. Dr. Osman İBİŞ
Replikasyon, Transkripsiyon ve Translasyon Yrd. Doç. Dr. Osman İBİŞ DNA replikasyonu DNA nın replikasyonu, DNA molekülünün, sakladığı genetik bilgilerin sonraki nesillere aktarılması için kendi kopyasını
DetaylıHipotalamus ve Hipofiz Hormon Denetim Süreçleri. Ders Öğretim Üyesi: Prof. Dr. T. Demiralp v1: 30 Nisan 2009
F i z 2 0 8 S i s t e m l e r i n Ko n t r o l M e k a n i z m a l a r ı Hipotalamus ve Hipofiz Hormon Denetim Süreçleri Adnan Kur t Ders Öğretim Üyesi: Prof. Dr. T. Demiralp v1: 30 Nisan 2009 Motivasyon:
DetaylıHAYVANSAL HÜCRELER VE İŞLEVLERİ. YRD. DOÇ. DR. ASLI SADE MEMİŞOĞLU RESİM İŞ ZEMİN KAT ODA: 111
HAYVANSAL HÜCRELER VE İŞLEVLERİ YRD. DOÇ. DR. ASLI SADE MEMİŞOĞLU RESİM İŞ ZEMİN KAT ODA: 111 asli.memisoglu@deu.edu.tr KONULAR HAYVAN HÜCRESİ HAYVAN, BİTKİ, MANTAR, BAKTERİ HÜCRE FARKLARI HÜCRE ORGANELLERİ
Detaylı