MEZGĐT. L: Merlangius merlangius euxinus M: Mavi mezgit Đ: Whiting A: Merlan F: Merlu

Transkript

1 MEZGĐT L: Merlangius merlangius euxinus M: Mavi mezgit Đ: Whiting A: Merlan F: Merlu Kafası gövdesine orantılı büyüklükte olan Mezgitin ağzı büyüktür. Çenelerinde sivri dişler bulunur. Alt çenelerinde daima kısa bir bıyığı vardır. Gözleri iridir. Yanal çizgisi belirgin olup, kuyruğa doğru uzanır. Karın yüzgeci, göğüs yüzgeçlerinin bir parça önündedir. Bu balığın en önemli karakteristik özelliği üç adet sırt yüzgeci ile iki adet anal yüzgecinin bulunmasıdır. Başı, sırtı ve yan taraflarının üst kısmı boz-mavi veya sarı kurşunidir. Karnı gümüşi, parlak ve beyazdır. Göğüs yüzgeçlerinin kaidesi üzerinde yuvarlak siyah leke bulunur. Maksimum uzunluğu 70 cm olup, Karadeniz de ise 40 cm dir. Ortalama uzunluğu cm arasındadır. Karadeniz de ise ortalama uzunluk 16 cm olup; ortalama ağırlığı 40 gr dır. ÜREME DÖNEMĐ : Demersal balıklar içerisinde en fazla avı veren türün mezgit olduğu görülecektir. Bunun nedenleri; mezgitin yazın oluşan termoklin tabakasının altındaki büyük bir sahayı kullanabilmesi, fekonditesinin yüksek olması ve yıl boyunca üreme özelliğidir. Yapılan çalışmalarda mezgit balığının dişisinin yaklaşık 2 yaşında ortalama 15 cm boyunda üremeye başladığı tespit edilmiştir. Üreme, sonbahar ve ilkbahar aylarında çok yoğun olmak üzere yıl boyunca sürer. Yazın minimum seviyeye düşer. Üreme sıcaklığı 7-15 C arasında değişir. AV YASAĞI: Minimum av boyu 13 cm dir. 1 Mayıs-1 Eylül arası genel av yasakları uygulanır. TÜKETĐM ZAMANI: TÜR/AY OCAK ŞUBAT MART NĐSAN MAYIS HAZĐRAN TEMMUZ AĞUSTOS EYLÜL EKĐM KASIM ARALIK Mezgit TÜKETĐM ŞEKLĐ: Tava, buğulama, haşlama olarak tüketilir.

2 TARĐFLER : MEZGĐT TAVA 1 kg mezgit 2 adet yumurta 1 çay bardağı un 1 tatlı kaşığı tuz Kızartma yağı Mezgitlerin filetosu çıkarılır. Un tuzla karıştırılır. Filetolar önce una batırılır sonra çırpılmış yumurtaya bulanır. Teflon tavada sığ yağda kızartılır. MEZGĐT KROKET 1/2 kg mezgit (haşlanmış, soğutulmuş, derisi ve kılçıkları ayıklanmış) 1 tatlı kaşığı tuz 1 çay kaşığı karabiber 50 gr galeta unu 3 çorba kaşığı maydanoz (kıyılmış) 1 yumurta (hafif çırpılmış) 3 çorba kaşığı un Sosu 1 soğan (ince doğranmış) 1 çay kaşığı zencefil (dövülmüş) 60 gr (4 çorba kaşığı) tereyağı 2 çorba kaşığı rafine yağ 1/4 su sirke 1 su bardağı balık suyu 4 dilim limon Orta büyüklükte bir kâsede balık, 1 çay kaşığı tuz, biber, galeta unu ve 2 çorba kaşığı maydanozu karıştırıp, yumurtayı ekleyiniz. Ellerinizle, balık karışımından 10 küçük kroket yapıp una bulayınız. Kroketleri buzdolabında en az 45 dakika bekletiniz. Küçük bir kâsede soğan, zencefil ve kalan maydanoz ve tuzu karıştırıp bir kenara koyunuz. Büyük bir tavada tereyağı rafine yağla birlikte orta ateşte eritip, köpükleri kaybolunca, soğan ve baharat

3 karışımını koyunuz; karıştırarak 2-3 dakika, soğanlar pembeleşene kadar pişiriniz. Sirke ve balık suyunu ekleyip sosu karıştırarak iyice ısıtınız; ateşi kısıp, 2-3 dakika kaynatınız. Kroketleri tavaya koyup sosa bulayınız ve 6-7 dakika kızartınız. Bir kevgirle kroketleri tavadan alıp ısıtılmış bir servis tabağına diziniz; sosu üstüne döktükten sonra, kenarlarını limon dilimleriyle süsleyerek hemen servis ediniz.

4 ISPANAKLI MEZGĐT 4 adet mezgit 1 diş sarımsak 500 gr ıspanak 150 ml su 1 tablet Tavuk Bulyon 100 ml krema 40 gr Tereyağ 1 adet limon 3 dal taze kekik Üzeri için : Tane karabiber 3 adet kuru kayısı 1 dal yeşil soğan Sarımsağı temizleyip kıyın. Ispanakları yıkayıp süzün. Tencerede kekik ve sarımsağı soteleyin. Ispanakları ekleyip 150 ml sıcak suda eritilmiş tavuk bulyonlu suyu, krema ve Tereyağı ilave edin. Tencerenin kapağını kapatıp birkaç kez sallayın. Balıkları tavada ya da ızgarada kızartın. Servis tabağına ıspanağı alıp üzerine limon dilimleri ve ızgarada pişirilmiş balıkları yerleştirin. Çekilmiş karabiber, çok ince doğranmış yeşil soğan ve isteğe göre suda bekletildikten sonra zar şeklinde doğranıp tavada karamelize edilmiş kayısı parçaları ile servis edebilirsiniz.

5 BEYAZ PEYNĐRLĐ MEZGĐT 6 parça mezgit fileto 6 parça beyaz peynir (kibrit kutusu kadar) 1 adet domates 2 adet yeşil biber 1 bardak hazır çiğ krema Tane karabiber Balıkları yıkayın. Fırına dayanıklı cam bir kaba sıralayın. Her balık parçasının üzerine önce kibrit kutusu büyüklüğündeki ince peynirleri, sonra halka şeklinde doğradığınız domatesleri ve yeşilbiberleri yerleştirin. Üzerine karabiber serpiştirin. Son olarak kremayı gezdirin. 175 derecedeki fırında peynirler eriyip, balıklar pişene kadar pişirin. Sıcak sıcak servis yapın.

6 PAZILI MEZGĐT SARMA 4 adet iri mezgit balığı 4 adet kuru soğan 2 yemek kaşığı kuş üzümü 1 demet pazı 6 yemek kaşığı yoğurt 2 yemek kaşığı mayonez 4 yemek kaşığı sıvıyağı Karabiber Tuz Üzümleri ılık suda bekletin. Pazı yapraklarını kaynayan suya batırıp çıkarın. Süzdükten sonra saplarını kesin. Kılçıkları çıkarılmış mezgitleri küçük küçük doğrayın. Tencereye koyup, yarım bardak suyla 5 dakika haşlayın. Zar şeklinde doğradığınız soğanları karabiber ve tuzla ovun. Sıvıyağ, üzüm ve balıkları da attıktan sonra dolma içiniz hazır demektir. Pazı yapraklarının damarlı kısımlarını ezin. Balıklı harçtan bir parça koyup sarın. Tencereye, önce pazı yapraklarını, sonra dolmaları koyun. Dolmaları küçük bir tabakla kapatın. 1 bardak su ilave edip 20 dakika pişirin. Yemeği, yoğurtlu mayonezle servis yapabilirsiniz.

7 FIRINDA MEZGĐT FLETO 4 adet mezgit fileto 4 çorba kaşığı limon suyu 5 çorba kaşığı zeytinyağı 1 diş büyük boy sarımsak (dövülmüş) 2 çorba kaşığı biberiye (ince kıyılmış) 100 gr badem (hafif kavrulmuş, ince kıyılmış) 4 çorba kaşığı bayat ekmek kırığı 1 tatlı kaşığı pul kırmızıbiber (arzu ederseniz) Tuz Tane karabiber (arzu edilen miktarda, dövülmüş) Limon suyunun yarısı, 2 çorba kaşığı zeytinyağı, sarımsak ve biberiyenin yarısını çırpın. Zeytinyağlı karışımı mezgit filetolarının üzerine gezdirin ve hafifçe ovalayarak her taraflarına sürün. Oda sıcaklığında çözülünceye kadar bekletin. Kalan bütün malzemeleri iyice karıştırın. Mezgit filetolarını derili kısımları fırın tepsisine gelecek şekilde yerleştirin ve bademli harcı üzerlerine paylaştırıp yayın. Önceden ısıtılmış 180 C fırında üzerleri kızarıncaya kadar yaklaşık dk pişirin. Haşlanmış veya sotelenmiş sebze ile birlikte servis yapın.

8 MEZGĐT PANE 1 kg. mezgit filetosu, 2 adet yumurta, 3-4 çorba kasığı un, 1 su bardağı sıvı yağ, 1 su bardağı galeta unu, 3 diş sarımsak, dereotu, tuz Galeta ununu robotta maydanoz ve sarımsakla un kıvamına gelinceye kadar karıştırın. Yumurtaları çırpın. Mezgit filetolarını önce una, sonra yumurtaya ve hazırladığınız galeta ununa bulayıp kızgın yağda kızartın. Kağıt havlu ile yağın fazlasını alın. Mezgit paneyi, limon ve kıyılmış dereotu ile süsleyerek servis yapın.

9 MANTARLI MEZGĐT 1 paket Mezgit Fileto (500 gr) 200 ml krema 250 gr mantar 4-5 dal dereotu 1 yemek kaşığı tereyağ Tuz Karabiber Mezgit filetoların büyük olan parçalarını ikiye keserek üzerine tuz ve karabiber ekleyip yağladığınız bir fırın kabına yerleştirin. Kremayı dökün ve balıkların üzerine yayılmasını sağlayın. Mantarları dilimleyin ve tavada tereyağ ile bir kaç dakika soteleyip kaba ilave edin. Önceden ısıtılmış 180 derece fırında dakika pişirin. Kıyılmış dereotu ile servis yapın.

10 MAYONEZLĐ MEZGĐT 4 adet mezgit filetosu 3 çorba kaşığı zeytinyağı 1 çay kaşığı pul biber 1 çay kaşığı tuz 2 diş sarımsak 5-10 dal maydanoz Yarım limon Limon, yağ, tuz ve pul biber karıştırılır, mezgitlerin üzerine sürülür. 20 dakika beklettikten sonra ızgarada pişirilir. Sarımsak dövülür, maydanoz ince kıyılır, mayonezle karıştırılır. Servis tabağına mezgit konur, yanına sarımsaklı, maydanozlu mayonez bırakılır.

11 MEZGĐT GRANĐTE 4 mezgit filetosu (kalın kesilmiş) 30 gr (2 çorba kaşığı) tereyağı (eritilmiş) 1 küçük soğan (rendelenmiş) 125 gr gravyer ya da kaşar peyniri (rendelenmiş) 1 tatlı kaşığı hardal 2 çorba kaşığı ketçap 1 çay kaşığı tuz 1 kahve kaşığı karabiber Kahve kaşığının ucuyla pul kırmızıbiber Önce ızgaranızı kızdırınız. Balık filetolarını fırça ile yağlayıp ızgaraya yerleştiriniz ve her iki yüzünü de 5-6'şar dakika, çatalla dokunulduğunda etler kolayca dağılana kadar, kızartınız. Bu arada, küçük bir kâsede soğan, peynir, hardal, ketçap, tuz, karabiber ve pul kırmızı biberi tahta bir kaşıkla karıştırınız. Filetoları ızgaradan alıp, hazırladığmız peynirli sostan hepsinin üstüne yayınız. Tekrar ızgaraya koyup 3-5 dakika daha kızartınız. Bir kayık tabağa yerleştirip süsledikten sonra, hemen servis ediniz.

12 PORTAKAL SOSLU MEZGĐT 4 adet mezgit fileto ½ su bardağı taze sıkılmış portakal suyu 1 çorba kaşığı ince kıyılmış dereotu tuz, karabiber 2 adet çırpılmış yumurta 1 ½ su bardağı ufalanmış mısır gevreği 3 çorba kaşığı eritilmiş tereyağ Sos Đçin : 2 yemek kaşığı elma sirkesi 2 yemek kaşığı toz şeker ½ su bardağı tavuk suyu ½ su bardağı portakal suyu 1 yemek kaşığı portakal kabuğu rendesi 1 ½ yemek kaşığı silme mısır nişastası Fırını 220 dereceye getirin. Bir kapta ½ su bardağı taze sıkılmış portakal suyuna dereotunu ilave edin, tuz ve karabiber ile tatlandırıp yayvan bir kaba dökün. Balıkları karışımın içinde dakika bekletin. Balıkları önce mikser ile çırpılmış yumurtalara bulayın. Mısır gevreklerini iri kalacak şekilde bir tur doğrayıcıdan geçirin. Yumurtaya batırdığınız balıkları, doğrayıcıdan geçirdiğiniz mısır gevreğine bulayın. Üzerlerine erimiş tereyağını gezdirin. Önceden ısıtılmış fırında dakika üstleri iyice kızarıncaya kadar pişirin. Sos Đçin Bir sos kabında şeker ve sirkeyi karamel kıvamına gelinceye kadar kaynatın. Tavuk suyunu ekleyip, bir dakika el blenderıyla karıştırarak pişirin. Đçine portakal suyu ve portakal kabuğu rendesini ilave edip karıştırmaya devam edin. Mısır nişastasını eritin. Pişirdiğiniz sosa karıştırmaya devam ederek yavaş yavaş ekleyin. Sos koyulaşıncaya kadar pişirin. Fırında kızaran balıkları portakal sosu ile servis yapın.