MOTORLU KARA TAŞITLARI İSTATİSTİKLERİ. Road Motor Vehicle Statistics TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU

Transkript

1 MOTORLU KARA TAŞITLARI İSTATİSTİKLERİ TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU Road Motor Vehicle Statistics 2013 ISSN X EMNİYET GENEL MÜDÜRLÜĞÜ General Directorate of Public Security TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU Turkish Statistical Institute

2 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU MOTORLU KARA TAŞITLARI İSTATİSTİKLERİ Road Motor Vehicle Statistics 2013 EMNİYET GENEL MÜDÜRLÜĞÜ General Directorate of Public Security TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU Turkish Statistical Institute

3 MOTORLU KARA TAŞITLARI İSTATİSTİKLERİ 2013 Road Motor Vehicle Statistics İstatistiki veri ve bilgi istekleri için Bilgi Dağıtım Grubu For statistical data and information requests Data Dissemination Group Tel: + (312) Faks-Fax: + (312) Yayın istekleri için Döner Sermaye İşletmesi For publication order Revolving Fund Management Tel: + (312) Faks-Fax: + (312) Yayın içeriğine yönelik sorularınız için Enerji ve Ulaştırma İstatistikleri Grubu For questions about contents of the publication Energy and Transportation Statistics Group Tel: + (312) İnternet E-posta bilgi@tuik.gov.tr Internet info@tuik.gov.tr Yayın No Publication Number ISSN X Türkiye İstatistik Kurumu Turkish Statistical Institute Yücetepe Mah. Necatibey Cad. No: Çankaya-ANKARA / TÜRKİYE Bu yayının 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa göre her hakkı Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığına aittir. Gerçek veya tüzel kişiler tarafından izinsiz çoğaltılamaz ve dağıtılamaz. Turkish Statistical Institute reserves all the rights of this publication. Unauthorised duplication or distribution of this publication is prohibited under Law No: Türkiye İstatistik Kurumu Matbaası, Ankara Turkish Statistical Institute, Printing Division, Ankara Tel: * Faks-Fax: Ağustos 2014 August 2014 ISBN

4 Foreword Önsöz ÖNSÖZ Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK); ülkemizin ekonomik ve sosyal yap s n ortaya koyacak bilgileri derlemek ve bunlar kullan c lar n yarar na sunmakla yükümlüdür. Ulaşt rma sektöründeki politikalar n n geliştirilmesi ve uygulanabilmesi için sektördeki motorlu kara taş tlar say s ve özellikleri ile ilgili bilgilere ihtiyaç duyulmaktad r. FOREWORD Turkish Statistical Institute is responsible for collecting and disseminating the data which display the social and economic structure of our country in aid of the users. In order to improve and perform the policies in transportation sector, there is a necessity for statistics about the number and characteristics of road motor vehicles. TUİK bu yay nda 2013 y l sonu itibar yla; ülkemiz kara ulaş m ağ nda ilk defa trafiğe ç kan, hurdaya ayr lan (trafikten kayd silinen) ve trafikteki mevcut motorlu kara taş t istatistiklerini cins, marka, yak t türü ve model y llar na göre kamuoyuna duyurmaktad r. In this publication, TurkStat is announcing the statistics of the road motor vehicles which has done their first entries into our country s transportation network, deleted from the records, or the current number of the vehicles to public opinion according to their types, trademarks, fuel type and model years by the end of year Motorlu kara taş tlar na ilişkin üretilen bu bilgiler, otomotiv sektöründeki gelişmelerin izlenmesinde, kalk nma plan ve programlar n n oluşturulmas nda ve çeşitli araşt rmalara veri haz rlanmas nda kullan lmaktad r. These data produced for motor vehicles are used for monitoring the developments in the automotive sector, creating development plans and programs and preparing data for various researches. Yürütülen tüm bu çal şmalarda Kurumumuza katk sağlayan Emniyet Genel Müdürlüğüne teşekkür ederiz. Thanks to General Directorate of Public Security which helped our institution during these studies. Yay n n karar al c lar, araşt rmac lar ve diğer kullan c lara yararl olacağ na inan yoruz. We believe that this publication will be beneficial to the decision-makers, researchers, and the other users. Birol AYDEMİR Başkan President III

5 Contents İçindekiler İÇİNDEKİLER CONTENTS Sayfa Page Önsöz III Foreword İçindekiler V Contents Simge ve K saltmalar VI Symbols and Abbreviations Aç klama VII Explanation 1. Tarihsel İstatistikler, Historical Statistics, Grafik Graphs 1.1 Motorlu kara taş tlar n n bir önceki y la göre değişim The rate of change of motor vehicles according to oran, previous year, Motorlu kara taş t cinslerinin toplam taş t içindeki oran, The rate of road motor vehicle types in the total vehicles, Seçilmiş markalara göre tescil belgesi alan The rate of registered cars by selected trademarks otomobillerin toplama oran, to the total, Kullan lan yak t cinsine göre motorlu kara taş tlar n n bir Change rate of motor vehicles by fuel type according önceki y la göre değişim oran, to the previous year, Avrupa Birliğine üye baz ülkeler ve Türkiye'de bin Number of cars per thousand population in some kişiye düşen otomobil say s, 2010 European Union Countries and Turkey, 2010 Tablo Tables 1.1 Motorlu kara taş t say s, Number of road motor vehicles, Motorlu kara taş tlar n n bir önceki y la göre değişim The rate of change of road motor vehicles according to oran, previous year, Motorlu kara taş t cinslerininin toplam taş t içindeki oran, The rate of road motor vehicle types in the total vehicles, Y l içinde kayd yap lan ve kayd silinen motorlu Number of road motor vehicles registered and erased kara taş t say s, during the year, Seçilmiş markalara göre trafiğe kayd yap lan Number of cars registered to traffic by selected otomobil say s, trademarks, Seçilmiş markalara göre trafiğe kayd yap lan minibüs ve Number of buses and minibuses registered to traffic otobüs say s, by selected trademarks, Model y llar na göre motorlu kara taş t say s, Number of road motor vehicles by model years, Kullan lan yak t cinsine göre motorlu kara taş t Number of road motor vehicles by type of fuel used, say s, Kullan m amac na göre motorlu kara taş t say s, Number of road motor vehicles by aim of usage, Araç say s yüzbinin üzerinde olan baz illerde yak t Number of road motor vehicles by type of fuel in some cinsine göre motorlu kara taş t say s, cities where the number of motor vehicles is over one hundred thousand, Avrupa Birliği üyesi baz ülkeler ve Türkiye'de cinslerine Number of road motor vehicles according to types in göre motorlu kara taş t say s, some member countries of EU and Turkey, Avrupa Birliği üyesi baz ülkeler ile Türkiye'de Number of cars per thousand population in some bin kişiye düşen otomobil say s, European Union countries and Turkey, V

6 İçindekiler Contents Sayfa Page 2. Motorlu Kara Taş tlar, Road Motor Vehicles, 2013 Tablo Tables 2.1 İBBS'ye ve taş t cinslerine göre motorlu kara taş t Number of vehicles by SR and type of vehicles, 2013 say s, İBBS'ye ve kullan m amac na göre motorlu kara taş t Number of road motor vehicles by SR and aim of say s, 2013 usage, İBBS'ye ve markalara göre motorlu kara taş t Number of road motor vehicles by SR and say s, 2013 trademark, Aylara göre trafiğe kayd yap lan ve kayd silinen Number of road motor vehicles registered and withdrawn motorlu kara taş tlar, 2013 by months, Marka ve araç cinslerine göre motorlu kara taş t Number of road motor vehicles by trademark and type say s, 2013 of vehicles, Seçilmiş illerde markalara göre trafiğe kayd yap lan Number of cars registered to traffic in selected provinces otomobil say s, 2013 by trademark, Motorlu Kara Taş tlar n n Özellikleri, Characteristic of Road Motor Vehicles, 2013 Tablo Tables 3.1 İBBS'ye ve kullan m amac na göre motosiklet, özel Number of motorcycles, special purpose vehicles and amaçl taş tlar ve traktör say s, 2013 tractors by SR and aim of usage, İBBS'ye ve markalara göre motosiklet say s, Number of motorcycles by SR and trademark, İBBS'ye ve markalara göre traktör say s, Number of tractors by SR and trademark, Trafiğe Kay tl l k Durumu, Traffic Registration Position, 2013 Tablo Tables 4.1 İBBS'ye göre y l içinde kayd yap lan ve kayd Number of road motor vehicles registered and withdrawn silinen motorlu kara taş t say s, 2013 during the year according to SR, İBBS'ye ve markalara göre y l içinde trafiğe kayd Number of cars registered to traffic during the year yap lan otomobil say s, 2013 according to SR and trademark, İBBS'ye ve markalara göre y l içinde trafiğe kayd Number of minibuses registered to traffic during the year yap lan minibüs say s, 2013 according to SR and trademark, İBBS'ye ve markalara göre y l içinde trafiğe kayd Number of buses registered to traffic during the year yap lan otobüs say s, 2013 according to SR and trademark, İBBS'ye ve markalara göre y l içinde trafiğe kayd Number of small trucks registered to traffic during the year yap lan kamyonet say s, 2013 according to SR and trademark, İBBS'ye ve markalara göre y l içinde trafiğe kayd Number of trucks registered to traffic during the year yap lan kamyon say s, 2013 according to SR and trademark, Devri yap lan araçlar, Hand overed vehicles, 2013 Tablo Tables 5.1 Aylara göre y l içinde devri yap lan motorlu Number of road motor vehicles handed over during the year kara taş t say s, by months, İBBS'ye göre y l içinde devri yap lan motorlu kara Number of road motor vehicles handed over during the year taş t say s, 2013 according to SR, 2013 Ek Appendix 1. İlgili bilgilere ulaşmak için To reach the related information Simge ve K saltmalar Symbols and Abbreviations Bilgi yoktur _ Denotes magnitude nil İstatistiki Bölge Birimleri S n flamas İBBS SR Statistical Regions Emniyet Genel Müdürlüğü EGM GDPS General Directorate of Public Security Araç Trafik Tescil Müracaat ve İşlem Formu TR-A-FI TR-A-FI The Application and Action Form of Vehicles for Traffic Registration VI

7 Explanation Açıklama AÇIKLAMA EXPLANATION 1. Tarihçe 1. Background Motorlu kara taş t verileri 1933 y l ndan itibaren derlenmektedir. Söz konusu veriler 1987 y l na kadar Devlet İstatistik Enstitüsü taraf ndan trafiğe kayd yap lan, trafikten kayd silinen ve iller aras nakil olan taş tlar için haz rlanan bir formla elde edilmiştir.1987 y l ndan sonra Motorlu Kara Taş tlar İstatistiklerinin elde edilmesinde Emniyet Genel Müdürlüğünce uygulamaya konulan ve taş t sahibi taraf ndan doldurularak gerekli kanuni işlemin yap lmas için il ve ilçe trafik tescil birimlerine ibraz zorunlu olan her ay bir nüshas da kurumumuza gönderilen "Araç Trafik Tescil Müracaat ve İşlem Formu"ndan yararlan larak elde edilmiştir y l ndan itibaren ise bu formlar n, Emniyet Genel Müdürlüğü taraf ndan manyetik ortama aktar lmas ile motorlu kara taş t verileri ilgili Genel Müdürlükten al nmaya başlanm şt r. Data of the motor vehicles have been compiled since Information obtained on motor vehicles entered in or deleted from the register had been compiled from the form prepared by State Institute of Statistics since After this year, "The Application and Action Form of Vehicles for Traffic Registration" was started to be used in compiling the Road Motor Vehicle Statistics. This form had been filled by the owner of the vehicle and submitted to traffic registration agencies in towns and provinces in order to be used for the legal procedures. Since 2004, as these forms are transmitted to magnetic format the statistics on Road Motor Vehicles are compiled by General Directorate of Public Security. Motorlu Kara Taş tlar İstatistikleri, 1994 y l na kadar y ll k olarak yay mlanmakta iken bu y ldan itibaren kullan c lardan gelen talepler üzerine ayl k haber bülteni olarak da yay mlanmaya başlanm şt r. Road Motor Vehicle Statistics had been published yearly until 1994, after this year because of demand of the users it was started to be published as monthly press release. 2. Amaç 2. Purpose Bu yay n; otomotiv sektöründe meydana gelen gelişmeleri izlemek, kalk nma plan ve programlar n n haz rlanmas nda karar al c lar n alacağ ekonomik ve sosyal tedbirlere ş k tutmak, çeşitli araşt rmalara veri haz rlamak, yurtiçi ve yurtd ş bilgi taleplerine cevap vermek üzere haz rlanm şt r. This publication is prepared to monitor development of automotive sector, to prepare five year development plan, to support decision makers on economic and social measures, to compile data on various research, to reply national and international data demand. 3. Kapsam 3. Covarege Ülkemizde "Karayolu Trafik Kanunu" gereğince trafikten tescil plakas alma zorunluluğu olan bütün taş tlard r. All vehicles obliged to take registration plate according to "Highway Traffic Law" in Turkey. 4. Yöntem 4. Method Motorlu kara taş t istatistiklerinin veri kaynağ Araç Trafik Tescil Müracaat ve İşlem Formu dur y l na kadar Emniyet Müdürlüklerine bağl il ve ilçe trafik tescil birimleri taraf ndan ayl k olarak bir nüshas Kurumumuza gönderilen bu formlar n Kurumumuzda veri girişleri yap larak motorlu kara taş tlar na ilişkin bilgiler elde edilmiştir. The data source of road motor vehicle statistics is "The Application and Action Form of Vehicles for Traffic Registration". Until year 2004 the copy of those forms were sent to our institution monthly by traffic registration agencies in towns and provinces so that afterwards the data were entered in our institution and hence statistics on road motor vehicles are compiled. VII

8 Açıklama Explanation 15 Nisan 2004 tarihinde Kurumumuz ile Emniyet Genel Müdürlüğü aras nda motorlu kara taş tlar, karayolu trafik kaza istatistikleri, ülkemize giriş ve ç k ş yapan vatandaş ve yabanc istatistikleri, göç istatistikleri, adalet istatistikleri vb. konularda manyetik ortamda veri transferinin sağlanmas için bir protokol imzalanm şt r. Bu protokol gereğince, 2004 y l ndan itibaren motorlu kara taş t istatistiklerine ilişkin veriler ayl k ve y ll k olarak manyetik ortamda Emniyet Genel Müdürlüğünden al nmaktad r say l Karayollar Trafik Kanununda yap lan düzenlemeye paralel olarak, 2004 y l ndan önce yol ve iş makineleri başl ğ alt nda yay mlanan taş tlardan, çekici, damperli kamyon ile özel amaçl taş tlar başl ğ alt nda yay nlanan çöp kamyonu ve tanker gibi taş tlar kamyon başl ğ alt nda toplanm şt r. İş makinesi cinsinden araçlar n, tar m kesiminde kullan lanlar Ziraat Odalar nca, bunlar n d ş nda kalan iş makineleri de üyesi olduklar Ticaret ve Sanayi Odalar nca tescili yap ld ğ ndan bu taş tlar 2004 y l ndan sonra Emniyet Genel Müdürlüğü veri taban nda yer almamas nedeniyle Yol ve İş Makineleri başl ğ alt nda yay mlanmamaktad r. On 15 April 2004 a protocol is signed between our institution and General Directorate of Public Security to provide data transfer in magnetic format about statistics of road motor vehicles, road traffic accidents justice, statistics of immigration, statistics of foreigners and domestic tourists statistics. According to this protocol, since year 2004 data on road motor vehicle statistics are compiled monthly and yearly in magnetic format from The General Directorate of Public Security. In paralel with 2918 numbered Law of Highway Traffic; of the vehicles grouped under road and working machines before year 2004 such as road tractor, dumper truck and vehicles previously grouped under special trucks as garbage truck and tankers are grouped under truck category. The vehicles grouped under "working machines" and used for agricultural purposes are registered by the chambers of commerce and the other working machines apart from those are registered by the chambers of industry. Therefore as those vehicles are not included, The General Directorate of Public Security's database since year 2004; they are not published under the title of Road and Work Machines. Ayr ca, Motorlu Kara Taş t İstatistiklerinde yer almayan traktörlere ilişkin verilerde 2004 y l ndan itibaren istatistiklere dahil edilmiştir. Yay nda yer alan taş t cinslerinden; Yolcu taş yan arazi taş t otomobil, yük taş yan arazi taş t ve Triportörler kamyonet, mopetler ise motosiklet grubu içerisinde yer almaktad r 2918 say l Karayollar Trafik Kanununda otomobil, minibüs ve otobüs tan mlar nda yap lan düzenleme nedeniyle bu araç cinsleri aras nda geçişler olmaktad r Furthermore, tractor data which are not included in Road Motor Vehicle Statistics have been included to statistics as from year Within the vehicle types in the publication a land vehicle carrying passenger is included in car, a land vehicle carrying cargo and triporters are included in small trucks, whereas mopets are included in motorcycles. Due to the change of Road Traffic Law 2918 on the definitions of car, minibus and bus there are transitions among these vehicle types. 5. Tan m ve Kavramlar 5. Definitions and Concepts Trafik: Yayalar n, hayvanlar n ve taş tlar n karayollar üzerindeki hal ve hareketlerinin k sa ifadesi. Taş t: Karayolunda insan, hayvan ve yük taş maya yarayan araçlard r. Bunlardan makine gücü ile yürütülenlere Motorlu Taş t, insan ve hayvan gücü ile yürütülenler ile bir araç taraf ndan çekilen römorklara Motorsuz Taş t denir. 1. Yolcu taş t : Yolcu taş mak için imal edilmiş otomobil, minibüs, otobüs ve motosiklet gibi motorlu taş tlard r. Traffic: It is a short explanation of states and activities done in highways by pedestrians, animals and vehicles. Vehicle: Used on roads for transporting passengers, livestock and goods. Those driven by mechanical power are called motor vehicles while those propelled by human or animal power are referred to as nonmotor vehicles. 1. Passenger vehicle: Is a motor vehicle designed to carry passengers, cars and minibuses, buses and motorcycles cycles fall into this category. VIII

9 Explanation Açıklama 1.1 Otomobil: Yap s itibariyle sürücüsü dahil en fazla dokuz oturma yeri olan ve insan taş mak için imal edilmiş bulunan motorlu taş tt r. Bunlardan taksimetre veya tarife ile yolcu taş yanlara Taksi Otomobil, adam baş na ücretle yolcu taş yanlara Dolmuş otomobil", bunlar n d ş nda kalan ve 237 Say l Taş t Kanununa tabi olmayanlara da "Özel Otomobil" denir. 1.1 Car: A motor vehicle intended for the transport of passengers and seating not more than nine persons (including the driver) that which carries passengers in return for a fare as determined either by a taximeter or a fixed rate is called a Taxi Cab. That which charges fares on a passenger basis is called a Dolmus (or shared) cab. All others not falling in any of these categories and not subject to the Motor Vehicles Code 237, are called private cars. 1.2 Minibüs: Yolcu taş mac l ğ nda kullan lan ve sürücüsü dahil oturma yeri on yediyi aşmayan otobüslere minibüs denir. 1.3 Otobüs: Yolcu taş mac l ğ nda kullan lan, sürücüsü dahil dokuzdan fazla oturma yeri olan motorlu taş tt r. Troleybüsler de bu s n fa dahildir. 1.4 Motosiklet: Silindir hacmi 50 cm3 den fazla, iki veya üç tekerlekli, sepetli veya sepetsiz motorlu araçlard r. (ATV ler de dahildir) 1.2 Minibus: A bus intended for the transport of passengers seating no more than seventeen persons. 1.3 Bus: A motor vehicle intended for the transport of passengers seating more than nine persons including the driver. Trolley buses are also included in this classification. 1.4 Motorcycle: Motor vehicles having two or three wheels with a cylinder capacity exceeding 50 cc with or without a sidecar (ATV's are also included). 1.5 Motorlu bisiklet (mopet):silindir hacmi 50 cm3 ü geçmeyen içten patlamal motorla donat lm ş ve imal h z 50 km'den az olan bisiklettir. Bu taş t cinsi, motosiklet içinde kapsanm şt r. 2. Yük taş t : Yük taş mak için imal edilmiş motosiklet, kamyonet ve kamyon gibi motorlu taş tlard r. 2.1 Kamyonet: İzin verilebilen azami yüklü ağ rl ğ kg geçmeyen ve yük taş mak için imal edilmiş motorlu taş tt r. 1.5 Moped: Any two-wheeled or three-wheeled road vehicles with an internal combustion engine having a cylinder capacity not to exceed 50 cc. and a maximum design speed not exceeding 50 km (30 miles) per hour. 2. Cargo motor vehicle: Is a motor vehicle designed to carry merchandise. Motorcycles, small trucks and trucks fall into this category. 2.1 Small truck: Road motor vehicles designed to carry goods, to a maximum laden permissible weight of vehicle not exceeding kg. 2.2 Kamyon: İzin verilebilen azami yüklü ağ rl ğ kg dan fazla olan ve yük taş mak için imal edilmiş motorlu taş tt r. 2.3 Çekici: Römork ve yar römorklar çekmek için imal edilmiş olan ve yük taş mayan motorlu taş tt r. 2.4 Arazi taş t : Karayolunda yolcu ve yük taş yabilecek şekilde imal edilmiş olmakla beraber bütün tekerleri motordan güç alan veya alabilen motorlu taş tt r. 2.5 Triportör: Karoseri (taş tlar oluşturan motor, makine, tekerlek, şasi vb. bölümlerin d ş nda kalan, görünen d ş bölüm-kasa) yük taş mak için yap lm ş olan ve yolcu taş malar nda kullan lmayan üç tekerlekli motosikletlere yük motosikleti (Triportör) denir. 2.2 Truck: Road motor vehicles designed to carry goods, exceeding kg laden in weight. 2.3 Road tractor : Road motor vehicles designed to houl trailer and semi-trailers not carrying goods. 2.4 Land vehicle: Road motor vehicle designed to carry persons and goods, four-wheeled road vehicle. 2.5 Tricycle: If three-wheeled motorcycle is designed to carry goods not persons, it is called carrier tricycle. IX

10 Açıklama Explanation 3. Diğer taş tlar: Çeşitli amaçlar için imal edilmiş özel amaçl taş tlar ile yol ve iş makineleridir. 3.1 Özel amaçl taş tlar: Özel amaçla, insan veya eşya taş mak için imal edilmiş olan ve itfaiye, cankurtaran, cenaze, radyo, sinema, televizyon, kütüphane, araşt rma araçlar ile bozuk veya hasara uğram ş araçlar çekmek veya taş mak, kald rmak gibi özel işlerde kullan lan motorlu taş tt r. 3. Other vehicles: Are motor vehicles designed for miscellaneous purposes. Special purpose vehicles, road construction and work machinery fall into this category. 3.1 Special purpose vehicles: Road motor vehicles designed for a special purpose to carry persons or goods and to haul and lift broken down vehicles, such as fire engines, ambulances, hearses, research vehicles, mobile libraries, tow truck etc İtfaiye arac : Yang n söndürmek maksad yla kullan lan özel donan ml taş tlar Arazöz: Yollar ve yol kenarlar ndaki yeşillikleri sulamakta kullan lan araç Cankurtaran (ambulans): Hasta veya yaral taş maya uygun haz rlanm ş özel araç Kurtar c : Kaza ya da başka sebeple çal şmayan araçlar çekmek ve taş mak için özel donan mlar olan taş t Motor karavan: Bir taş t n arkas na tak lan ya da bir taş t n üzerine monte edilmiş, hem taş t hem konut olarak kullan lan üstü kapal araç Sakat arac : Fiziksel özürlü insanlar n kullanmalar için özel dizayn edilmiş taş t Z rhl araç: Savaşta veya savaş d ş nda güvenliği sağlamak için z rh ile kaplanm ş araç Fire vehicle: Motor vehicles are used for fights fire which been special device Street sprinkler: Motor vehicles are used for sprays water Ambulance: Motor vehicle which has medical facilities and transport patients to the hospital Rescue vehicle: Motor vehicle which wrecks or tears down or removes vehicle Caravan: Motor vehicle which mobile home, trailer home Disabled vehicle: Motor vehicles are used by handicapped person Armored vehicle: Protected vehicle which used for providing the security. 3.2 Yol ve iş makineleri: Paletli veya madeni tekerlekli traktör, biçerdöver, yol ve iş makineleri ile benzeri tar m ve sanayi, bay nd rl k, milli savunma ile çeşitli kuruluşlar n iş ve hizmetlerinde kullan lan, karayolunda insan, hayvan ve yük taş mas nda kullan lmayan araçlard r Traktör: Belirli şartlarda römork ve yar römork çekebilen, ancak ticari amaçla kullan lmayan lastik tekerlekli tar m araçlar d r. Kullan m amac : Taş tlar n kullan m şeklini ya da sahiplilik durumunu belirtmek için kullan lan ifade. Hususi (özel) taş t: Bir kazanç kayd olmaks z n özel şah s, kurum ve kuruluşlar taraf ndan kullan lan ve trafikten özel plaka alan motorlu taş tlard r. Ticari taş t: Kazanç sağlamak amac yla yük ve yolcu taş mas nda kullan lan ve trafikten ticari plaka alan taş tlard r. 3.2 Road and Work machinery: Tractors with plates or metal wheels, harvesters, road construction machinery and similar machinery used in agriculture, industry, public works, national defense, and used by services and work of other institutions. These machinery are not designed to carry people, animals or goods Tractor: Motor vehicles are used for agricultural which can pull a trailer or a semi-trailer under certain condition. Usage aim: Expression that vehicle of usage type or condition of ownership for determine. Private vehicle: A motor vehicle used without commercial gain belongs to private persons, organizations or institutions and carries special license plates issued by Traffic Departments. Commercial vehicle: A motor vehicle which is designed to carry passenger or goods for commercial gain, carries commercial license plates issued by Traffic Departments. X

11 Explanation Açıklama Resmi taş t: Kamu hizmeti için yük ve yolcu taş mas nda kullan lmak üzere trafikten resmi plaka alan taş tlard r. Trafikten resmi plaka al p belediyelerin her türlü hizmetini gören motorlu taş tlar da resmi taş tlara dahil edilmiştir. Taş t cinsi: Otomobil, minibüs, otobüs, kamyonet, kamyon gibi taş t cinslerinin genel gruplamalar na verilen add r. Marka: Taş tlar üreten firmalar n ünvanlar ya da ürettikleri taş tlar benzerinden ay rmaya yarayan özel isim veya işarettir. Model y l : Üretici firmalar n her y l ürettikleri taş tlar n özelliklerinin anlaş lmas için üretildikleri y la ya da taş t n yaş na verilen add r. Yak t cinsi: Taş tlar n hareket etmesi için motorlar nda kullan lan yak t n cinsidir. Kayd yap lan taş t: Trafiğe ç kmak için al nmas zorunlu olan Trafik Tescil Belgesi ni alan taş tlar ifade eder. Kayd silinen taş t: Trafikte olan taş tlar n kaza yapmas ya da eskimesi durumunda hurdaya ayr lmas işlemi ile mahkemelerin araçlar hakk ndaki müsadere kararlar, tescildeki arac n yurt d ş na ihrac, hatal tescil bilgisi nedeniyle plakan n iptal edilmesi, araçlar n gümrüğe terk edilmesi gibi nedenlerden dolay trafikten çekilen taş tt r. Official vehicle: A motor vehicle which is designed to carry passenger and goods for public services, carries official license plates issued by Traffic Departments. Motor vehicles with official license plates which render services to the municipalities are excluded here. They are shown under the title of Official. Type of vehicle: Name of car, minibus, bus small truck and truck etc. by general groups of vehicles. Brand: Vehicle product manufactured by a company and given a specific name or trademark. Model year: Vehicles are produced year by a company or name of given a birth year. Type of fuel: Motor of vehicles are used gasoline, diesel oil, liquid petroleum gas etc. kinds of fuel. Vehicle registered: Road motor vehicles that received the traffic registration certificate which is obligatory for the vehicles to be driven in traffic Vehicle withdrawn: Road motor vehicles withdrawn from traffic due to scrapping by accidents or time, confiscation decisions of courts, exportation of registered vehicles to abroad, deregistration caused by incorrect registration information or leaving the vehicles to the customs. Devir: Noterler arac l ğ ile ikinci, üçüncü ve daha fazla el değiştiren taş tlar ifade etmektedir Bir önceki aya göre değişim: Taş t say lar nda bir ayl k süre içerisinde meydana gelen art ş ya da düşüştür. Bir önceki y l n ayn ay na göre değişim: Bir önceki y l n ayn ay ile bu y l n ayn ay aras nda geçen süre içinde taş t say lar ndaki art ş ya da düşüştür. Hand over: Hand over shows the vehicles that the owner of it changed through the notaries for two, three or more times Rate of change on the previous month: Expression that number of vehicle increase or decrease in a month period. Rate of change on same month of the previous year: Expression that number of vehicle increase or decrease in a year period. 6. S n flamalar 6. Classifications Bölgesel İstatistiklerin toplanmas, geliştirilmesi, bölgelerin sosyo-ekonomik analizlerinin yap lmas, bölgesel politikalar n çerçevesinin belirlenmesi ve Avrupa Birliği Bölgesel İstatistik Sistemine uygun karş laşt r labilir istatistiki veri taban oluşturulmas amac yla Kurumumuzda üretilen veri ve bilgilerin İstatistiki Bölge Birimleri S n flamas 1.Düzey, 2.Düzey ve 3.Düzey kapsam nda sunulmaktad r. With the aim of the collection and development of Regional Statistics, socio-economic analysis of regions, defining the framework of regional policies and establishing statistical database to be compared with European Union Regional Statistics System, information and data produced in our Institute is presented in the scope of Statistical Regions with Level 1, Level 2 and Level 3. XI

12 Açıklama Explanation İstatistiki Bölge Birimleri S n flamas (İBBS)- Statistical Regions (SR) 1. Düzey Level 1 2. Düzey Level 2 3. Düzey Level 3 1. Düzey Level 1 2. Düzey Level 2 3. Düzey Level 3 TR Türkiye - Turkey TR1 İstanbul TR10 İstanbul TR100 İstanbul (Zonguldak, TR811 Zonguldak (Tekirdağ, TR211 Tekirdağ TR81 Karabük, TR812 Karabük Bat TR21 Edirne, TR212 Edirne Bart n) TR813 Bart n TR2 Marmara K rklareli ) TR213 K rklareli Bat (Kastamonu, TR821 Kastamonu West ( Bal kesir, TR221 Bal kesir Karadeniz TR82 Çank r, TR822 Çank r Marmara TR22 Çanakkale ) TR222 Çanakkale TR8 West Black Sinop) TR823 Sinop TR31 (İzmir) TR310 İzmir Sea (Samsun, TR831 Samsun (Ayd n, TR321 Ayd n Tokat, TR832 Tokat TR32 Denizli, TR322 Denizli TR83 Çorum, TR833 Çorum Ege Muğla) TR323 Muğla Amasya) TR834 Amasya TR3 Aegean (Manisa, TR331 Manisa (Trabzon TR901 Trabzon Afyonkarahisar, TR332 Afyonkarahisar Doğu Ordu, TR902 Ordu TR33 Kütahya, TR333 Kütahya Karadeniz Giresun, TR903 Giresun Uşak) TR334 Uşak TR9 East Black TR90 Rize, TR904 Rize (Bursa, TR411 Bursa Sea Artvin, TR905 Artvin TR41 Eskişehir, TR412 Eskişehir Gümüşhane) TR906 Gümüşhane Doğu Bilecik ) TR413 Bilecik (Erzurum, TRA11 Erzurum Marmara ( Kocaeli, TR421 Kocaeli TRA1 Erzincan, TRA12 Erzincan TR4 East Sakarya, TR422 Sakarya Kuzeydoğu Bayburt ) TRA13 Bayburt Marmara TR42 Düzce TR423 Düzce TRA Anadolu (Ağr, TRA21 Ağr Bolu, TR424 Bolu Northeast Kars, TRA22 Kars Yalova ) TR425 Yalova Anatolia TRA2 Iğd r, TRA23 Iğd r Bat TR51 ( Ankara) TR510 Ankara Ardahan ) TRA24 Ardahan TR5 Anadolu ( Konya, TR521 Konya (Malatya, TRB11 Malatya West TR52 Karaman) TR522 Karaman Elaz ğ, TRB12 Elaz ğ Anatolia ( Antalya, TR611 Antalya Ortadoğu TRB1 Bingöl, TRB13 Bingöl TR61 Isparta, TR612 Isparta Anadolu TRB Tunceli ) TRB14 Tunceli Burdur) TR613 Burdur Centraleast (Van, TRB21 Van TR62 (Adana, TR621 Adana Anatolia Muş, TRB22 Muş TR6 Akdeniz TRB2 Mediterranean Mersin) TR622 Mersin Bitlis, TRB23 Bitlis TR63 (Hatay, TR631 Hatay Hakkari ) TRB24 Hakkari Kahramanmaraş TR632 Kahramanmaraş (Gaziantep, TRC11 Gaziantep Osmaniye) TR633 Osmaniye TRC1 Ad yaman, TRC12 Ad yaman TR71 (K r kkale, TR711 K r kkale Kilis ) TRC13 Kilis Aksaray, TR712 Aksaray Güneydoğu (Şanl urfa, TRC21 Şanl urfa Orta Niğde, TR713 Niğde TRC Anadolu TRC2 Diyarbak r ) TRC22 Diyarbak r Anadolu Nevşehir, TR714 Nevşehir Southeast (Mardin, TRC31 Mardin TR7 Central K rşehir) TR715 K rşehir Anatolia Batman, TRC32 Batman Anatolia TR72 (Kayseri, TR721 Kayseri TRC3 Ş rnak, TRC33 Ş rnak Sivas, TR722 Sivas Siirt) TRC34 Siirt Yozgat) TR723 Yozgat Toplam Total XII

13 Historical Statistics, Tarihsel İstatistikler, Motorlu kara taş t say s, Number of road motor vehicles, Özel Yol ve iş amaçl makineleri taş tlar Road Special construction Y l Toplam Otomobil Minibüs Otobüs Kamyonet Kamyon Motosiklet purpose and work Traktör Year Total Car Minibus Bus Small truck Truck Motorcycle vehicles machinery Tractor (1) (1) (1) (1) (1) (1) (1) (1) (1) (1) Not y llar na ait veriler EGM'den al nm şt r. Note. The data of the years were taken from GDPS. (1) Aç klamalar bölümüne bak n z. (1) Look at the explanations. 1

14 Tarihsel İstatistikler, Historical Statistics, Motorlu kara taş tlar n n bir önceki y la göre değişim oran, The rate of change of road motor vehicles according to previous year, Araç cinsi Type of vehicles Toplam - Total 4,0 5,4 6,6 5,9 5,3 Otomobil - Car 4,4 6,4 7,5 6,6 7,3 Minibüs - Minibus 0,1 0,8 0,6 1,7 6,5 Otobüs - Bus 0,5 3,7 5,5 7,3-6,8 Kamyonet - Small truck 6,7 8,8 8,8 7,0 5,0 Kamyon - Truck -2,3-0,1 0,3 3,2 0,6 Motosiklet - Motorcycle 5,6 3,7 5,8 5,2 2,4 Özel amaçl taş tlar Special purpose vehicles -2,8 4,1-3,9-3,1 9,3 Traktör - Tractor 0,7 2,7 4,4 3,4 3,3 1.1 Motorlu kara taş tlar n n bir önceki y la göre değişim oran, The rate of change of motor vehicles according to previous year, Traktör-Tractor 3,3 3,4 Kamyon-Truck 0,6 3, Minibüs-Minibus 1,7 6,5 Otomobil -Car 6,6 7,3-6,8 Otobüs-Bus 7,3 Kamyonet-Small Truck 5 7 Motosiklet-Motorcycle 2,4 5,2 (%) Bir önceki y la göre taş t cinsleri değişim oran incelendiğinde; 2012 y l nda otomobil %6,6, minibüs %1,7, otobüs %7,3, kamyonet %7,0, motosiklet %5,2, traktör %3,4 lük bir art ş gösterirken, 2012 y l na göre 2013 y l nda bu art ş oranlar otomobilde %7,3, minibüste %6,5, kamyonette %5,0, kamyonda %0,6, motosiklette %2,4, traktörde %3,3 olarak gerçekleşmiştir. Otobüste ise %6,8 düşüş olmuştur. While examining the rate of change in vehicle types according to previous year, in year 2012 there has been an increase for cars by 6.6 %, for minibuses 1.7 %,for buses 7.3 %, for small trucks 7.0 %,for motorcycycles 5.2 % and for tractors 3.4 %. Compared to year 2012 in 2013 the rate of increase was for cars 7.3 %, for minibuses 6.5 %, for small trucks 5.0 % for trucks 0.6 % for motorcycles 2.4 %, for tractors 3.3 %. For buses there has been a decrease by -6.8 %. 2

15 Historical Statistics, Tarihsel İstatistikler, Motorlu kara taş t cinslerinin toplam taş t içindeki oran, The rate of road motor vehicle types in the total vehicles, Araç cinsi Kind of vehicles Toplam - Total Otomobil - Car 49,5 50,0 50,4 50,8 51,8 Minibüs - Minibus 2,7 2,6 2,4 2,3 2,4 Otobüs - Bus 1,4 1,4 1,4 1,4 1,2 Kamyonet - Small truck 15,4 15,9 16,3 16,4 16,3 Kamyon - Truck 5,1 4,8 4,5 4,4 4,2 Motosiklet - Motorcycle 16,1 15,8 15,7 15,6 15,2 Özel amaçl taş tlar Special purpose vehicles 0,2 0,2 0,2 0,2 0,2 Traktör - Tractor 9,6 9,3 9,1 8,9 8,7 1.2 Motorlu kara taş t cinslerinin toplam taş t içindeki oran, The rate of road motor vehicle types in the total vehicles, Otobüs-Bus Minibüs-Minibus 1,2 1,4 2,4 2, Kamyon-Truck 4,2 4,4 Traktör-Tractor 8,7 8,9 Motosiklet- Motorcycle Kamyonet- Small Truck 15,2 15,6 16,3 16,4 Otomobil-Car 51,8 50,8 (%) (%) Taş t cinslerinin toplam içindeki paylar incelendiğinde 2012 y l nda %50,8 ile otomobililk s rada yer al rken %0,2 ile özel amaçl taş tlar son s rada yer almaktad r y l nda da ilk s ray yine %51,8 ile otomobil al rken, özel amaçl taş tlar da %0,2 ile son s ray almaktad r. Araç paylar nda y llar itibar yla çok fazla değişim görülmemektedir. While examining the rate of vehicle types in the total of vehicles for the year 2012, cars is in the first place with the ratio 50.8% while special purpose vehicles is in the last place with the ratio 0.2%. In 2013, cars is again in the first place with the ratio 51.8% and special purpose vehicles is in the last place with the ratio 0.2%. No big changes are seen in the rate of vehicle types. 3

16 Tarihsel İstatistikler, Historical Statistics, Y l içinde kayd yap lan ve kayd silinen motorlu kara taş t say s, Number of road motor vehicles registered and erased during the year, Özel amaçl taş tlar Special Y l Toplam Otomobil Minibüs Otobüs Kamyonet Kamyon Motosiklet purpose Traktör Year Total Car Minibus Bus Small truck Truck Motorcycle vehicles Tractor Y l içinde kayd yap lan -Vehicles registered during the year % ,6 2,3 1,4 25,2 4,5 11,0 0,2 3, % ,2 2,9 1,5 23,1 4,0 23,1 0,3 3, % ,5 2,0 1,4 20,0 3,9 33,9 0,4 3, % ,0 2,2 2,0 23,6 4,1 22,2 0,5 4, % ,6 2,0 1,9 22,5 3,6 23,2 0,2 4, % ,1 1,3 1,3 22,8 2,1 19,8 0,2 2, % ,2 1,1 1,4 23,6 2,8 14,6 0,2 4, % ,5 1,1 1,6 21,1 3,6 16,7 0,1 5, % ,9 1,3 1,9 18,5 3,6 16,8 0,1 4, % ,9 1,4 1,6 14,5 3,1 16,4 0,3 4,8 Y l içinde kayd silinen -Vehicles erased during the year % ,0 1,6 0,6 7,3 5,0 0,9 0,3 0, % ,6 11,3 4,7 16,0 12,5 6,7 1,1 4, % ,5 5,4 5,3 13,6 18,2 11,4 0,9 3, % ,4 5,5 5,6 12,5 23,1 16,7 0,6 2, % ,9 6,1 6,1 12,4 17,1 16,8 6,0 2, % ,0 5,5 5,0 14,9 19,4 12,1 1,5 4, % ,9 5,1 3,4 16,5 18,0 32,6 0,6 0, % ,1 5,6 4,0 19,6 20,7 30,9 1,5 0, % ,9 5,8 3,7 11,3 12,3 38,8 1,9 2, % ,2 3,7 3,2 11,4 13,3 53,5 0,2 1,5 4

17 Historical Statistics, Tarihsel İstatistikler, Seçilmiş markalara göre trafiğe kayd yap lan otomobil say s, Number of cars registered to traffic by selected trademarks, Toplam - Total Audi BMW Chevrolet Citroen Fiat Ford Honda Hyundai Mercedes- Benz Opel Peugeot Renault Toyota Volkswagen Volvo Diğer-Other Seçilmiş markalara göre tescil belgesi alan otomobillerin toplama oran, The rate of registered cars by selected trademarks to the total, Peugeot 2,4 3,3 C troen Honda 2,9 2,7 2,3 2, Toyota 5,4 5,6 Hyundai F at Ford Opel 7,2 7,4 7,6 8,4 8,3 8,5 8,3 8,8 Volkswagen 11,8 13,6 Renault 13,1 14,3 (%) Otomobiller marka baz nda incelendiğinde, 2012 y l nda % 13,1 ile Renault ilk s rada yer al rken, %11,8' lik pay ile Volkswagen 2'nci s rada yer almaktad r y l nda ise ilk s ray %14,3 ile Renault alm ş, Volkswagen %13,6' l k pay ile 2'nci s radad r. While Renault is in the first place with the ratio 13.1%, Volkswagen came as the second with the ratio 11.8% for the year In 2013, Renault is in the first place again with the ratio 14.3% and Volkswagen is the second with the ratio of 13.6%. 5

18 Tarihsel İstatistikler, Historical Statistics, Seçilmiş markalara göre trafiğe kayd yap lan minibüs ve otobüs say s, Number of buses and minibuses registered to traffic by selected trademarks, Minibüs - Minibus B.M.C Citroen Fiat Ford Iveco (Otoyol) Magirus (Otokar) Mercedes - Benz Peugeot (Karsan) Renault Volkswagen Diğer - Other Otobüs - Bus B.M.C Citroen Fiat Ford Isuzu Iveco (Otoyol) Magirus (Otokar) Man Mercedes - Benz Mitsubishi (Temsa) Neoplan Peugeot (Karsan-Breda) Renault Volkswagen Diğer - Other

19 Historical Statistics, Tarihsel İstatistikler, Model y llar na göre motorlu kara taş t say s, Number of road motor vehicles by model years, Özel amaçl taş tlar Special Model y l Toplam Otomobil Minibüs Otobüs Kamyonet Kamyon Motosiklet purpose Traktör Model year Total Car Minibus Bus Small truck Truck Motorcycle vehicles Tractor (1) (1) 1982 ve önceki modelleri kapsar. (1) It covers 1982 and older models. 7

20 Tarihsel İstatistikler, Historical Statistics, Kullan lan yak t cinsine göre motorlu kara taş t say s, Number of road motor vehicles by type of fuel used, Y l Toplam Benzin Dizel LPG Bilinmiyor Year Total Gasoline Diesel LPG Unknown Kullan lan yak t cinsine göre motorlu kara taş tlar n n bir önceki y la göre değişim oran, Change rate of motor vehicles by fuel type according to the previous year, LPG-LPG 7,8 9, Dizel-Diesel 8,2 9, Benzin-Gasoline 0,2 0, (%) Kullan lan yak t cinsine göre motorlu kara taş tlar incelendiğinde; 2012 y l na göre 2013 y l nda benzin motorlu taş tlarda % 0,2, dizel motorlu taş tlarda %8,2, LPG'li taş tlarda ise %7,8 oran nda art ş gerçekleşmiştir. In 2013, there was an increase in the number of gasolinedriven vehicles with 0.2%, diesel-drivenvehicles with 8.2% and LPG-driven vehicles with 7.8%. 8

21 Historical Statistics, Tarihsel İstatistikler, Kullan m amac na göre motorlu kara taş t say s, Number of road motor vehicles by aim of usage, Özel amaçl taş tlar Kullan m amac Toplam Otomobil Minibüs Otobüs Kamyonet Kamyon Motosiklet Special purpose Traktör Usage aim Total Car Minibus Bus Small truck Truck Motorcycle vehicles Tractor Özel Private Ticari Commercial Resmi Official Özel Private Ticari Commercial Resmi Official Özel Private Ticari Commercial Resmi Official Özel Private Ticari Commercial Resmi Official Özel Private Ticari Commercial Resmi Official