Proje No: 106T588. Prof. Dr. Ahmet BEYARSLAN Doç. Dr. Özlem ÇETĐN ERDOĞAN Araş.Gör.Dr. Murat YURTCAN Araş. Gör. Dr. Mitat AYDOĞDU TEMMUZ 2009 EDĐRNE

Transkript

1 Doğu Anadolu Bölgesi nin Elazığ, Erzincan, Malatya ve Tunceli illerinin Braconidae ve Ichneumonidae (Hymenoptera) Faunası Üzerine Taksonomik Araştırmalar Proje No: 106T588 Prof. Dr. Ahmet BEYARSLAN Doç. Dr. Özlem ÇETĐN ERDOĞAN Araş.Gör.Dr. Murat YURTCAN Araş. Gör. Dr. Mitat AYDOĞDU TEMMUZ 2009 EDĐRNE

2 i ÖNSÖZ Her ülke, konumu dolayısıyla avantaj ve dezavantajlara sahiptir. Türkiye, dünya üzerinde siyasi coğrafyadaki önemi yanında biyolojik coğrafya açısından da önemli bir konumda bulunmaktadır. Üç kıtanın kavşağında bulunmaktadır. Çok değişik iklim tiplerine sahip olması nedeniyle çok değişik güzellikleri içerir ve zengin bir biyolojik çeşitliliğe sahiptir. Dünya üzerindeki önemli üç gen merkezi, Anadolu Yarımadası üzerinde temsil edilmektedir. Bu özelliği nedeniyle yurdumuz çok zengin bitki ve hayvan çeşitliliğine sahiptir. Yapılan kısmi tespitlere göre yurdumuzda; 9000'den fazla bitki, 132 memeli, 454 kuş, 106 sürüngen, 345 balık türü ile birlikte yaklaşık canlı türü yaşamaktadır. Bu özelliği nedeniyle yurdumuz ülkeden çok kıta özelliği taşımakta ve tarih boyunca insanların ilgisini çekmiş ve birçok uygarlığa mekanlık yapmıştır. Ancak yurdumuzun bu biyolojik zenginliği, geçmişten bu yana süren göçler ve savaşlar yanında son yüzyılda yaşanan nüfus artışı ve teknolojik gelişmeden büyük ölçüde zarar görmüştür. Bu nedenledir ki birçok bitki ve hayvan türü yok olmuş veya yok olma tehlikesi ile karşı karşıyadır. Bu saptama, tüm dünya ülkeleri için de geçerlidir Biyolojik zenginlikler, yani canlı çeşitliliği ve gen çeşitliliği ülkelerin önemli bir varlığıdır. Đçinde yaşadığımız asır gen teknolojisi yüzyılıdır. Gen mühendisliğinin materyali ise ülkelerin sahip olduğu biyolojik zenginliklerdir. Tüm bu nedenlerle biyolojik çeşitlilikleri bilmek ve kalkınmada bunlardan yararlanmak bir gelişmişlik ölçütüdür. Bu zorunluluk uluslararası antlaşmalarla teminat altına alınmıştır. Yani her ülke kendi biyolojik çeşitliliğini ortaya çıkarmak ve korumak zorundadır. Gelişmiş ülkeler bu alandaki araştırmaları çok ileri düzeylere çıkardıkları halde, biz ve bizim gibi gelişmekte olan ülkeler, ülke düzeyinde tür çeşitliliği envanterini çıkarmaya çalışmaktadırlar. Ülkemizin polikültürü nedeniyle bitki zararlı ve yararlıları da çok çeşitlilik göstermektedir. Birim alandan daha fazla verim alabilmek için bitki zararlılarına karşı bilgisizce ve yoğun bir şekilde kimyasal zehirler ile birlikte sentetik gübreler kullanılmaktadır. Bu zehir ve gübreler çevre kirlenmesine neden olarak insanlar dahil tüm canlı organizmaların yaşamını tehdit etmektedir. Bu nedenle, günümüzde bitki

3 ii zararlılarına karşı savaş anlayışında öncelikle doğal denge kuralları göz önünde tutulmalıdır. Zararlı organizmalar doğal biyolojik düşmanlarıyla kontrol edilmelidir. Kimyasal savaşın alternatifi olan biyolojik savaşta parazitoid ve predatör böcekler önemli etmenlerdir. Bunların işlevlerinin değerlendirilmesi ve biyolojik savaş çalışmalarında kullanılabilmeleri için öncelikle ülke faunasının bilinmesi gerekir. Bu nedenle birçok bitki zararlısını kontrol eden Ichneumonoidea faunasının saptanması çalışmaları tarafımızdan başlatılmıştır yılları arasında Akdeniz Bölgesi ve tarihleri arasında Marmara Bölgesi faunası çalışılmıştır. Ege Bölgesi faunası yılları arasında çalışılmıştır. Batı Karadeniz Bölgesinin faunası yılları arasında ve Doğu Karadeniz Bölgesi de tarihleri arasında çalışılmıştır. TUBĐTAK (106T588) tarafından desteklenen bu proje ile Doğu Anadolu Bölgesinin Elazığ, Erzincan, Malatya ve Tunceli illerinin faunasının saptanması amaçlanmıştır.

4 iii ĐÇĐNDEKĐLER ÖNSÖZ Đ ĐÇĐNDEKĐLER Đii TABLO VE ŞEKĐL LĐSTELERĐ Vii ÖZET Viii ABSTRACT X 1. GĐRĐŞ 1 2. GENEL BĐLGĐLER 2 3. GEREÇ VE YÖNTEM 6 4. BULGULAR BRACONIDAE AGATHIDINAE 9 Agathis Latreille, Bassus Fabricius, Disophrys Förster, BLACINAE 13 Blacus Nees, BRACONINAE 15 Bracon (Fabricius, 1804) 15 Altcins: Bracon (s.str.) (Fabricius, 1804) 15 Altcins: Bracon (Cyanopterabracon) Tobias, Altcins: Bracon (Glabrobracon) (Fahringer, 1927) 24 Altcins: Bracon (Habrobracon) Ashmead, Altcins: Bracon (Lucobracon) (Fahringer, 1927) 36 Altcins: Bracon (Orthobracon) (Fahringer, 1927) 39 Altcins: Bracon (Pigeria) van Achterberg, Altcins: Bracon (Rostrobracon) Tobias, Ceratobracon (Telenga, 1936) 43 Glyptomorpha (Holmgren, 1868) 43 Iphiaulax Förster, Pseudovipio Szépligeti, Vipio Latreille, BRACHISTINAE 47 Schizoprymnus CARDIOCHILINAE 47 Cardiochiles CHELONINAE 48 Ascogaster Wesmael,

5 Chelonus Panzer, Altcins: Chelonus (Chelonus) Panzer, Altcins: Chelonus (Microchelonus) Szèpligeti Phanerotoma Wesmael, EUPHORINAE 57 Allurus Förster, Centistes Haliday, Dinocampus Förster, Elasmosoma Ruthe, Meteorus Haliday, Perilitus Nees, Peristenus Förster, Streblocera Westwood, Wesmaelia Förster, HELCONINAE 64 Diospilus Haliday, Taphaeus Wesmael, HOMOLOBINAE 66 Homolobus (Förster, 1862) MACROCENTRINAE 66 Macrocentrus (Curtis, 1833) MICROGASTRINAE 67 Apantelini Viereck, Cotesiini Mason, Microplitini Mason, OPIINAE 69 Biosteres Foerster, Altcins:Biosteres Foerster, Altcins: Chilotrichia Foerster, Opius Wesmael, Altcins: Opius (Agnopius ) Fischer, Altcins: Opius (Allophlebus) Fischer, Altcins: Opius (Allotypus) Förster, Altcins: Opius (Cryptonastes) Förster, Altcins: Opius (Gastrosema) Fischer, Altcins: Opius (Hypocynodus) Förster, Altcins: Opius (Ilicopius) Fischer, Altcins: Opius (Merotrachys) Fischer, Altcins: Opius (Misophthora ) Förster, Altcins: Opius (Opiothorax) Fischer, Altcins: Opius (Opius) Wesmael, Altcins: Opius (Pendopius ) Fischer, Altcins: Opius (Snoflakopius ) Fischer, Phaedrotoma Förster, iv

6 v Pysttalia Walker, Utetes Förster, Xynobius Förster, ORGILINAE 85 Microtypus ROGADINAE 85 Altcins: Aleiodes Wesmael, Altcins: Neorhogas Szépligeti, ICHNEUMONIDAE ACAENITINAE 88 Phaenolobus Förster, ANOMALONINAE 88 Anomalon Panzer, BANCHINAE 89 Lissonota Gravenhorst, BRACHYCYRTINAE 89 Brachycyrtus, COLLYRIINAE 90 Collyria Schiødte, CREMASTINAE 91 Cremastus Gravenhorst, Eucremastus Szépligeti, Pristomerus Curtis, Temelucha Förster, Trathala Cameron, CTENOPELMATINAE 93 Absyrtus Holmgren, Labrossyta Förster, Scolobates Gravenhorst, DIPLAZONTINAE 94 Diplazon Nees OPHIONINAE 95 Enicospilus Stephens, Hellwigiella Szépligeti, Ophion Fabricius, PHRUDINAE 96 Phaestacoenitus Smits van Burgst, PIMPLINAE 96 Endromopoda Hellen, Exeristes Förster, Itoplectis Förster, Perithous Holmgren, Pimpla Fabricius,

7 vi Polysphincta Gravenhorst, Scambus Hartig, Schizopyga Gravenhorst, Tromatobia Förster, Zabrachypus Cushman, Zaglyptus Förster, Zatypota Förster, TRYPHONINAE 104 Acrotomus Holmgren, Boethus Förster, Eridolius Förster, Monoblastus Hartig, Neleges Förster, Netelia Gray, Oedemopsis Tschek, Otoblastus Förster, Thibetoides Davis, Tryphon Fallen, TARTIŞMA VE SONUÇ KAYNAKLAR 113 EK1 (TABLOLAR) 128 EK2 (ŞEKĐLLER) 165

8 vii TABLO VE ŞEKĐL LĐSTELERĐ Tablolar 1. Saptanan parazitoid türü, Konak tür ve Konak türün üzerinde yaşadığı bitkiler 2. Çalışılan lokaliteler, habitatlar, lokalite koordinatları ve yükseklikleri ve çalışılan tarihler Şekiller 1. Türkiye nin Braconidae ve Ichneumonidae familyaları ile ilgili çalışma bölgeleri. 2. Malatya-Kürecik (Lokalite No: 26)) 3. Malatya-Doğanşehir-Reşadiye (Lokalite No: 28) 4. Malatya-Doğanşehir-Takaz (Lokalite No: 20) 5. Elazığ-Yukarıçakmak (Lokalite No: 39) 6. Tunceli-Pertek (Lokalite No: 47) 7. Tunceli-Pertek-Cankurtaran (Lokalite No: 48) 8. Tunceli-Pertek-Tozkoparan (Lokalite No: 49) 9. Tunceli-Pertek-Tozkoparan (Lokalite No: 49) 10. Tunceli-Merkez-Aktuluk köyü (Lokalite No: 71) 11. Tunceli-Marçik (Lokalite No: 50) 12. Erzincan-Üzümlü-Geyikli (Lokalite No: 53) 13. Erzincan-Üzümlü-Geyikli 1 (Lokalite No: 54) 14. Erzincan-Ekşisu (Lokalite No: 55) 15. Elazığ-Kepektaş (Lokalite No: 46) 16. Malatya-Battalgazi (Lokalite No: 35) 17. Malatya-Darende (Lokalite No: 25) 18. Malatya-Darende (Lokalite No: 45) 19. Erzincan-Merkez

9 viii ÖZET Doğu Anadolu Bölgesi nin Elazığ, Erzincan, Malatya ve Tunceli illerinin Braconidae ve Ichneumonidae (Hymenoptera) Faunası Üzerine Taksonomik Araştırmalar Bu araştırma Türkiye Ichneumonoidea faunasını saptamak amacıyla tarafımızdan 1979 yılında başlatılan çalışmaların devamıdır. Doğu Anadolu Bölgesi nin Elazığ, Erzincan, Malatya ve Tunceli illerinin farklı habitatları taranarak Hymenoptera takımının önemli yararlı parazitoid türlerini içeren Braconidae ve Ichneumonidae familyalarına ait örnekler toplanmış ve 79 lokalite çalışılmıştır. Atrap, Malezya tuzağı ve ışık tuzaklarını kullanarak doğal bitki formasyonlarından ve tarım alanlarından Braconidae ve Ichneumonidae örnekleri toplanmıştır. Toplanan örneklerin modern taksonomik kurallara uygun olarak preparasyonu yapılmış, etiketlenmiş ve teşhis edilmiştir. Teşhislerde, ilgili literatür kullanılmış ve koleksiyonumuzda bulunan karşılaştırma materyalinden yararlanılmıştır. Ayrıca Plovdiv Üniversitesi, St. Petersburg, Budapeşte ve Viyana Doğa Tarihi müzelerindeki yabancı uzman ve karşılaştırma materyalinden de yararlanılmıştır. Bu proje ile 36 cins altında 213 braconid türü ve 39 cins altında 68 Ichneumonid türü olmak üzere toplam 281 tür saptanmıştır. Ayrıca, Braconidae familyasına ait 4, Ichneumonidae familyasına ait 1 tür bilim dünyası için yeni olarak saptanmıştır. Braconidae familyasından Türkiye faunası için 34 yeni tür kaydedilmiştir. Bu türler şunlardır: Blacus (Blacus) filicornis Haeselbarth,1973, Bracon (Cyanopterobracon) armeniacus Telenga,1936, Bracon (Habrobracon) kopetdagi (Tobias, 1957), B. (Lucobracon) brachycerus Thomson,1892, B. (Orthobracon) longigenis Tobias,1957, B. (O.) tenuicornis (Wesmael,1838), Ascogaster kasparyani Tobias, 1976, Chelonus (Chelonus) abductor Papp, 1971, Chelonus (Chelonus) subseticornis Tobias, 1971, C. (Microchelonus) telengai (Abdinbekova, 1965), Elasmosoma calcaratum Tobias,1986,

10 ix Meteorus filator (Haliday, 1835), Taphaeus hiator (Thunberg,1824), Macrocentrus blandus Eady&Clark, Biosteres (Biosteres) longicauda (Thomson, 1895), B. (Chilotrichia) arenarius (Stelfox, 1959), Opius (Allophlebus) tabificus Papp,1979, O. (Cryptonastes) tersus (Förster, 862), O. (Hypocynodus) arundinis Fischer, 1964, O. (H.) bouceki Fischer,1958, O. (H.) coloraticeps Fischer, 1996, O. (H.) sonja Fischer,1968, O. (Ilicopius) bajariae Fischer,1989, O. (Merotrachys) schmidti Fischer,1960, O. (Misophthora) occulisus Telenga,1950, O. (O.) abditus Fischer, 1960, O. (O.) latistigma Fischer,1960, O. (Opius) mendus Papp, 1982, O. (Opius) orbiculator (Nees,1811), O. (Snoflakopius) snoflaki Fischer, 1959, Phaedrotoma benignus (Papp, 1981), P. depeculator Förster, 1862, P. mirabunda (Papp,1982), P. variegata (Szépligeti, 1896), Xynobius (Xynobius) decoratus (Stelfox, 1949). Ichneumonidae familyasından Türkiye faunası için 6 yeni tür kaydedilmiştir. Bu türler şunlardır: Cremastus puberulus Szépligeti, 1899, Temelucha albipennis (Zetterstedt, 1838), Phaestacoenitus niger longicaudus Kasparyan,1983, Boethus thoracicus (Giraud,1872), Eridolius dorsator (Thunberg,1824), Netelia (Netelia) thoracica (Woldstedt,1880) Anahtar Sözcükler: Braconidae, Ichneumonidae, Fauna, Eastern Anatolia, Elazığ, Erzincan, Malatya, Tunceli

11 x ABSTRACT Taxonomical Investigations on the fauna of Braconidae and Ichneumonidae (Hymenoptera) in province Elazığ, Erzincan, Malatya, Tunceli of East Anatoila of Turkey This study is a continuation of the studies we have started by the year 1979 in order to determine Turkey Ichneumonoidea fauna. Different habitats of the provices Elazığ, Erzincan, Malatya and Tunceli of Eastern Anadolia Region were investigated and specimens of the families Braconidae and Ichneumonidae, both which include important beneficial parasitoid species of Hymenoptera, were collected from a total of 79 localities. All specimens were obtained from natural vegetations or agricultural areas by using either a sweeping-net, Malesian trap and a light-trap. Ecological features of the studied localities were noted on site and further used during evaluations. Collected specimens were preparated, labelled and identified according to modern taxonomical rules. Comparison materials in our collections and the related literature were used for identifications. Furthermore, experts at University of Plovdiv, St. Petersburg, Budapest and Vienna Natural History Museums were consulted. With this project a total of 281 species, 213 braconid species from 36 genera and 68 Ichneumonid species from 39 genera, were determined. Also, 4 Braconidae species and 1 Ichneumonid species are new for science. Thirty-four Braconidae species are new records for Turkey fauna. These species: Blacus (Blacus) filicornis Haeselbarth,1973, Bracon (Cyanopterobracon) armeniacus Telenga,1936, Bracon (Habrobracon) kopetdagi (Tobias, 1957), B. (Lucobracon) brachycerus Thomson,1892, B. (Orthobracon) longigenis Tobias,1957, B. (O.)

12 xi tenuicornis (Wesmael,1838), Ascogaster kasparyani Tobias, 1976, Chelonus (Chelonus) abductor Papp, 1971, Chelonus (Chelonus) subseticornis Tobias, 1971, C. (Microchelonus) telengai (Abdinbekova, 1965), Elasmosoma calcaratum Tobias,1986, Meteorus filator (Haliday, 1835), Taphaeus hiator (Thunberg,1824), Macrocentrus blandus EADY&CLARK, Biosteres (Biosteres) longicauda (Thomson, 1895), B. (Chilotrichia) arenarius (Stelfox, 1959), Opius (Allophlebus) tabificus Papp,1979, O. (Cryptonastes) tersus (Förster, 862), O. (Hypocynodus) arundinis Fischer, 1964, O. (H.) bouceki Fischer,1958, O. (H.) coloraticeps Fischer, 1996, O. (H.) sonja Fischer,1968, O. (Ilicopius) bajariae Fischer,1989, O. (Merotrachys) schmidti Fischer,1960, O. (Misophthora) occulisus Telenga,1950, O. (O.) abditus Fischer, 1960, O. (O.) latistigma Fischer,1960, O. (Opius) mendus Papp, 1982, O. (Opius) orbiculator (Nees,1811), O. (Snoflakopius) snoflaki Fischer, 1959, Phaedrotoma benignus (Papp, 1981), P. depeculator Förster, 1862, P. mirabunda (Papp,1982), P. variegata (Szépligeti, 1896), Xynobius (Xynobius) decoratus (Stelfox, 1949), Six Ichneumonidae species are new records for Turkey fauna. These species: Cremastus puberulus Szépligeti, 1899, Temelucha albipennis (Zetterstedt, 1838), Phaestacoenitus niger longicaudus Kasparyan,1983, Boethus thoracicus (Giraud,1872), Eridolius dorsator (Thunberg,1824), Netelia (Netelia) thoracica (Woldstedt,1880) Key Words: Braconidae, Ichneumonidae, Fauna, Eastern Anatolia, Elazığ, Erzincan, Malatya, Tunceli

13 1 1. GİRİŞ Dünyada açlık sorunun çözümü ve sosyal adaletin kısmen de olsa sağlanması için ülkelerin doğal kaynaklarını tanıması ve onlardan yararlanması gerekir. Dünya ikliminin değişmesi, sanayileşme, kırsal kesimlerden kentlere göç, toplumdaki bazı kimselerin çok kazanma hırsı dünya biotasına büyük zararlar vermektedir. Özellikle ormanlar tahrip edilmekte ve doğal bitki örtüsü yok edilmektedir. Ekosistemin bu şekilde bozulması faunanın bozulmasına, yani türlerin yok olmasına neden olmaktadır. Oysa biyoteknolojinin çok gelişmesi ve kalkınmanın önemli bir unsuru haline gelmesi nedeniyle biyolojik zenginlikler önem kazanmıştır. Bugün için hiçbir ekonomik veya görsel değeri olmayan bir bitki veya hayvan türünün gerek gıda ve tıp gerekse genetik açıdan çok önemli olabileceği, bu açıdan da biyolojik çeşitliliğin mutlaka araştırılması, belirlenmesi ve korunması gerektiği anlaşılmış bulunmaktadır. Bu nedenle doğal kaynakların korunması ve geliştirilmesi ile kalkınma arasında bir dengenin kurulması gerektiği görüşü taraftar bulmaya başlamış ve sürdürülebilir kalkınma, sürdürülebilir doğal kaynak yönetimi, dünya ortak mirası ve küreselleşme gibi yeni ortak değer terimleri dilimize girmiştir. Braconidae ve Ichneumonidae türleri bitki zararlısı böceklerin parazitoidleridir. Doğada Braconidae ve Ichneumonidae türleri üzerinde yaşadıkları konak (genellikle bitki zararlısı) türün ölümüne neden olmakta ve biyosistemde tarımsal ürünün zarar görmesini önlemektedirler. Bu nedenle bu türler zararlı türlere karşı biyolojik savaşta kullanılmaktadır. Ancak bazı türlerin çok sayıda konak türü ve konak türlerin de çok sayıda konak bitki türleri vardır. Örneğin Aphidius matricariae (Hal.), 550 konak türü ve bu türlerin üzerinde yaşadığı 252 bitki türü; A. ervi (Hal.) nin 309 konak türü ve Ephedrus plagiator Nees un 373 konak türü ile 163 konak bitki türü bilinmektedir (YU, et al. 2006). Dünyada tarım alanlarının sınırlı olması ve nüfusun her geçen gün hızla artması, biyoteknoloji, gübre ve kimyasal ilaç gibi birçok girdinin kaçınılmaz olarak kullanılmasını zorunlu kılmaktadır. Ancak gezegenimizin insanları artık kendi sağlığı ve çevresi için çok

14 2 daha fazla hassas ve bilinçli hale gelmiş, kendi neslinin zarar görmesini engellemek ve bu girdilerden en az düzeyde etkilenmek için gerekli önlemleri almaktadır 2. GENEL BİLGİLER Braconidae ve Ichneumonidae türleri bitki zararlısı böceklerin parazitoidleridir. Özellikle Coleoptera, Lepidoptera ve Diptera larvalarını parazitoidleridir. Bunlar larval dönemlerini, böcek ve örümcek yumurtalarında, Diptera larva ve pupalarında, Coleoptera larva ve erginlerinde, Lepidoptera larvalarında, yaprak bitlerinde, yaprak arılarında ve Myriapodlarda endoparazitoid veya ektoparazitoid olarak geçirirler. Bu türler yumurtalarını konak olarak kullandıkları bitki zararlısı böcek türünün yumurtasına veya larvasına bırakırlar. Yumurtadan çıkan parazitoid larvası, larval gelişimini konak üzerinde tamamlayarak konağın ölümüne neden olmaktadır. Braconid ve Ichneumonid türleri bu özellikleriyle ekosistem içinde doğal dengeyi koruyan yararlı böcekler olarak işlev yaparlar. Aynı zamanda Heteroptera gibi hemimetabol böcekleri de parazitlerler ve konaklarını öldürürler. Ayrıca Areneida üzerinde parazitoid olan türleri de mevcuttur. Braconidae ve Ichneumonidae çok tür içeren ve az çalışılmış familyalardır. Özellikle tropikal fauna çok az çalışılmıştır. Bu grupların taksonomistleri muhafazakar bir tahminle dünyada sadece Braconidae familyasının bin türe sahip olduğunu vurgulamaktadırlar. Bugün yaklaşık 12 bin tür tanımlanmıştır. Ichneumonidae familyasının da aynı durumda olduğu kabul edilmektedir (Sharkey and Wahl, 1992; Quicke et al. 1999). Biyolojik savaşta en çok başarıyla kullanılan türler Braconidae ve Ichneumonidae familyalarına aittir. Dünyanın en eski uygarlık merkezleri, insanın ilk kez tarım çağına geçtikleri noktalardır. Tarım tarihçesi on bin yıl kadar önceye giden Anadolu, dünyanın en eski uygarlık merkezlerinden birisidir. Avcı ve devşirmeci bir yaşam biçiminden tarıma geçişte önemli etkenlerden biri, tarıma uygun tür ve çeşitlerin o yerde doğal olarak bulunmasıdır. İlk kez Anadolu'da yetiştirildiği bilinen çeşitli bitki ve hayvanların anayurtlarının Anadolu olması doğaldır. Dünyadaki çeşitli bilimsel kuruluşlar, tohum ve ıslah çalışmalarında

15 3 yıllar boyu Anadolu'dan toplanan yerel çeşitleri kullanmışlardır. Çünkü ıslah çalışmalarıyla üretilmeye çalışılan yüksek vasıflı çeşitler için gerekli genler, bu canlıların anayurtlarındaki akrabalarından gelir. Doğu Anadolu Bölgesinin Braconidae ve Ichneumonidae faunası büyük ölçüde bölgenin vejetasyon formasyonlarına bağlıdır. Yağış ve sıcaklık rejiminde bazı farklar olmasına rağmen bu bölgemizde karasal iklim şartlarının hüküm sürmesine yani yazların sıcak ve kurak, kışların soğuk ve karlı geçmesine bağlı olarak depresyon alanlarında yazın kuruyan otsu bitki toplulukları (stepler) ile yüksek sahalarda nemlilik şartlarının nisbi artışına bağlı olarak meşe ve karaçamdan ibaret saf ve karışık ormanları ile ardıç toplulukları da görülmektedir. Bu bölgemizdeki bitki topluluklarının çoğu İran-Turan kökenli bitkilerdir. Bölgede bulunan bitkiler fizyonomik-ekolojik özelliklerine göre şu vejetasyon formasyonlarına ayrılmaktadır : Ot Toplulukları (Stepler) Doğu Anadolu'da yer yer 2000 m. ye kadar çıkan depresyon alanlarında Nisan ayından itibaren yeşillenen, Mayıs ayında çiçek açıp tohum bağladıktan sonra Haziran ve Temmuz aylarında sararmaya başlayan ve tohumlarını bıraktıktan sonra kuruyan ot toplulukları yaygındır. Çoğu tek yıllık olan ve bir kısmı da soğanlı ve/veya yumrulu olan bu step alanları aynı zamanda hububat tarımının yapıldığı ve bir bakıma ülkemizin buğday ambarı veya ekmek torbası olan sahalardır. Stepleri oluşturan belli başlı ot türleri ise Astragalus sp., Acantholimon sp., Thymus sp., Artemisia sp., Stipalagas parvflora, S. barbata, Alyssum minus, A. desertorum, Âsphodelina fustulosus, Centaurea aspera, Galium murale, Medicago minima, M. hispida, Marrubium parviflorum, Nigella arvensis, Papaver laevigatum, Convolvulus cantabricus, Trifolium scabrum, Salvia cryptantha, Serecio vernalis, Sideritus montana, Ziziphora capitata, Z. tenuior, Plantago psyllium, P. ovata, Silene noctura, Bromus rubens, Trifolium sp., Viola kitabeliana ve Verbascum sp. gibi bitkilerdir. Yaygın olan bu otsu türler çoğu kez birlikler oluşturmaktadır.

16 4 Dağ Stepleri Step kuşağından başlayıp orman sınırına kadar olan saha dahilinde, orman-step arasında steplere nazaran daha uzun boylu otsu türlerden ibaret otsu kuşak uzanmaktadır. Bu kuşak dahilinde de step elementleri ile bazı kozmopolit türler yaygın durumda olup bunların başlıcaları Centaurea Artemisia, Phlomis, Thymus, Verbascum, Hordeum, Astragalus, Acantholımon vs. türlerinden ibarettir. Uzunboylu Çayır (Step Çayırları) Bunlar daha ziyade Sarıkamış-Kars-Göle-Çıldır'ın yeraldığı Kuzeydoğu Anadolu'da m. arasında uzanan platolarda yer almaktadır. Çernezyom topraklarının yayılış alanlarına tekabül eder ve çalışma alanımızın dışında kalmaktadır. Antropojen Stepler Meşe, ardıç ve karaçam ormanlarının tahrip edildiği sahalarda yani kuru orman alanlarında steplerin yerleşmesi ile oluşmuş antropojen stepler yer almaktadır. Başka bir anlatımla yarı kurak iklim şartlarının hüküm sürdüğü bu alanlarda seyrek olan orman örtüsünün çeşitli yollardan tahribi ve doğal ortam karakterinin kısa zamanda bozulması otsu türlerinin kısa zamanda yaygınlaşmasını ve adeta sahaya asli vejetasyon örtüsü gibi yerleşmesini sağlamıştır. Bu sahalar, 2000 m. den daha yükseklere kadar çıkar. Antropojen karakterde olan step sahaları daha ziyade Euphorbia sp., Acantholimon sp., Genista sp., Astragalus sp.türleri tarafından yaygın olarak kaplanmıştır. Çalı Toplulukları Çalı toplulukları, ormanların tahribi ve yarıkurak-kurak ortamlarda ise baraj çevrelerinde ve akarsu kenarlarındaki nisbeten nemli alanlarda görülmektedir. Nitekim, Quercus pubescens ormanlarının tahrip edildiği alanlarda Cistus laurifolius, Amygdalus orientalis, Juniperus oxycedrus, Pistacia palaestina türleri yer almaktadır. Bu çalılar daha ziyade nisbeten nemli ve kışların çok soğuk geçmediği sahalarda bulunmaktadır. Çünkü bu türlerden menengiç ve ardıç Akdeniz bölgesi elementidir. Diğer çalılar ise Amygdalus graeca, Rhamnus oleoides, Jasminum fruticaııs, Crataegus monogyha ile karakterize edilmektedir.

17 5 Orman Toplulukları Anadolu'daki orman toplulukları kuru karakterde ve seyrek olup meşe, ardıç ve karaçamlardan meydana gelmiştir. Ancak Kuzeydoğu Anadolu'da Sarıkamış dolaylarında, Erzincan-Refahiye, Kızıldağ civarlarında sarıçamlar görülmektedir. Doğu Anadolu'da Malatya Pötürge, Bitlis dağları, Tunceli, Bingöl ve Erzincan dolaylarında Quercus brandii, Quercus infectoria, Quercus libani, Quercus pedunculiflora, Quercus petraea görülmektedir. Doğu Anadolu'da genellikle karaçamlar tamamen çekilmekte, ancak kuzeyde Karadenizin nemli rüzgârlarına açık kuzeye bakan yamaçlarda, adeta kalıntı halinde bulunan Pinus sylvestris topluluklarına rastlanılmaktadır. Genelde, ülkemizdeki tüm bitki ve hayvan türleri, bunlar arasında özellikle tarım, ormancılık, balıkçılık, hayvancılık, tıp-eczacılık ve sanayi alanında kullanılan türler, hem ülkemizin hem de dünyanın biyolojik zenginliklerinden sayılır. Biyolojik zenginlikler, gen teknolojisinin en önemli kaynağıdır. Ülkemizin biyolojik zenginlikleri tam olarak ortaya konmuş değildir. Bunları araştırmak, saptamak ve ülke kalkınmasına temel hazırlamak en büyük amacımızdır. Ülkemizin kalkınması, ancak kişi başına düşen ulusal gelirin artırılmasıyla mümkün olur. Bu da, bilim ve teknolojiden yararlanarak doğal zenginliklerimizin ortaya çıkarılması ve bunlarla üretimin artırılmasıyla gerçekleşir. Bir ülkenin, doğal zenginliklerini tanımadan onlara sahip olma ve onlardan yararlanma olanağı yoktur. Önümüzdeki yüzyılın en büyük devrimi biyoteknoloji alanında yapılacaktır. Biyoteknolojinin materyalini ise ülkelerin doğal biyolojik zenginlikleri yani genleri oluşturur. Ülkemizin biyolojik zenginlikleri tam olarak araştırılmamıştır. Özellikle Hymenoptera gibi toplanması ve teşhisi güç grupların henüz alfa taksonomileri bile bilinmemektedir. Önemli tarımsal üretimin yapıldığı Doğu Anadolu Bölgesi nin doğal biyolojik zenginlikleri bu araştırma ile ortaya çıkarılacaktır. Fauna elemanlarını tür düzeyinde iyi tanımadan tarım zararlılarıyla yapılacak savaşımın başarı şansı ve önemi yoktur. Ülkemizin akciğerleri, güzelliği ve önemli ekonomik varlığı olan ormanlarımızın korunması mutlaka gereklidir. Bu da fauna elemanlarını tanımakla mümkündür.

18 6 Tarım zararlılarına karşı uygulanan pestisidlerin çevre kirlenmesine neden olarak, doğal dengeyi bozduğu, bazı yararlı türlerin ortadan kalkmasına neden olduğu ve yeni zarar afetlerinin oluşumunu sağladığı bilinen bir gerçektir. Bilimde ileri ülkeler, tüm alanlardaki araştırmalara paralel olarak bir taraftan fauna araştırmalarını, diğer taraftan biyolojik savaş uygulamalarını hızla yürütmektedirler. Böylece pestisidlerin kullanımı terk edilmekte ve çevrenin bozulması önlenmektedir. Bundan dolayı da tarımda birim alan başına düşen verim artırılmaktadır. Bu çalışma ile Türkiye'nin doğal biyolojik zenginliklerinin ortaya çıkarılmasına katkı sağlamak ve biyolojik savaşa temel oluşturmak amaçlanmaktadır. Tarım ürünlerimizin önemli bir bölümünün üretildiği Doğu Anadolu Bölgesi nin bu proje kapsamında çalışılması ile bölgenin Braconidae ve Ichneumonidae faunasına önemli katkılar sağlanmıştır. 3. GEREÇ VE YÖNTEM Araştırma, materyalin araziden toplanması, preparasyonu ve tanıların yapılarak değerlendirilmesi olmak üzere üç aşamada gerçekleştirilmiştir. 1. Arazi Çalışmaları: Araştırma materyali, Doğu Anadolu Bölgesi nin Elazığ, Erzincan, Malatya ve Tunceli illerinin 79 lokalitenin farklı biyotoplarından (Tablo 2), Haziran 2007-Ağustos 2008 tarihleri arasında toplanmıştır. Çalışılan her lokalitenin GPS ile koordinatları saptanmıştır. Ayrıca proje öncesinde bu illerden toplanan az sayıda materyal de değerlendirilmiştir. Gündüz türleri ormanlık ve otlak alanlardaki otsu bitkiler üzerinden atrapla toplanmıştır. Bazı lokalitelerde de böceklerin geçiş yollarına Malezya tuzakları kurularak materyal toplanmıştır. Atrapla toplanan ergin bireyler diğer materyalden emgi tüpü yardımıyla ayrılmış, sigara dumanıyla öldürülerek ya da direkt olarak %70 alkol içeren tüplere aktarılarak laboratuvara getirilmiştir. Gece türleri ışık tuzakları ile toplanmış ve

19 7 aynı yolla laboratuvara getirilmiştir Malezya tuzağıyla toplanan materyal de alkol kapları içinde laboratuvara getirilmiştir. 2. Laboratuvar Çalışmaları: Materyal, tanıda önem taşıyan morfolojik özellikleri görülebilecek şekilde düzeltilmiş, kurutulmuş, böcek iğnelerine takılmış üçgen kartonlara yapıştırılmış ve daha sonra koleksiyon tekniğine uygun olarak etiketlenmiştir. 3. Teşhislerin Yapılması: Materyalin taksonomik incelemesi ve faunistik dağılımlarının verilmesinde ilgili literatürlerden yararlanılmıştır (ABDINBEKOVA, 1975; ACHTERBERG, 1976; AYDOĞDU, 2006; AYDOĞDU ve BEYARSLAN, 2002, 2005, 2006a, 2006b, 2006c; BELOKOBYLSKIJ, 1993, BEYARSLAN, 1986a, 1986b, 1987a, 1987b, 1988, 1990, 1991, 1992, 1995, 1996a, 1996b, 1999, 2001a, 2001b, 2002a, 2002b, BEYARSLAN ve FISCHER 1990; BEYARSLAN ve İNANÇ 1990a, 1990b, 1992 a, 1992 b, 1994, 1995, 1997, 2001; BEYARSLAN ve KOLAROV 1994; BEYARSLAN ve diğerleri, 2002a, 2002b, 2004; 2005, 2006a, 2006b, 2008a, 2008b, 2008c, ÇETİN ve BEYARSLAN, 2001; ÇETİN ERDOĞAN, 2005; ÇETİN ERDOĞAN ve BEYARSLAN 2004, 2005a, 2005b, 2006, 2009; ÇETİN ERDOĞAN ve diğerleri 2008, 2009; DEMİRSOY, 2002; DOĞANLAR, 1982, DOĞANLAR, 1987; FAHRINGER, 1922; FAHRINGER, 1934; FAHRINGER ve FRIESE1921; FISCHER ve BEYARSLAN 2005a, 2005b; FITTON, 1975, 1987; FITTON ve diğerleri, 1988; GAULD, 1988; GÖZÜAÇIK, 2008; HAESELBARTH, 1973; HORSTMANN, 1981; HUDDLESTON, 1984; İNANÇ ve BEYARSLAN,1990a, 1990b, 2001a, 2001b, 2001c, 2002; İNANÇ, F. ve ÇETİN ERDOĞAN, 2004; KASPARYAN, 1969a, 1969b, 1973, 1981; KOHL 1905; KOLAROV, 1997; KOLAROV ve BEYARSLAN, 1993; 1994a, 1994b, 1994c, 1995, 1997; 1999; KOLAROV ve YURTCAN, 2008a, 2008b; KOLAROV ve diğerleri, 1994, 1997a, 1997b, 2002; MASON, 1981; NIXON, 1986; OKYAR ve YURTCAN, 2007, PAPP, 1987; 1988; 1989; PAPP, 1990; PETROV ve BEYARSLAN, 1995; SHENEFELT, 1978; TELENGA, 1936; TOBIAS, 1976; 1986; TOMANOVIĆ ve diğerleri, 2008; TOWNES, 1969; YU ve HORSTMANN, 1997; YU ve diğerleri 2006; YURTCAN, 2007; YURTCAN ve

20 8 BEYARSLAN, 2002, 2005, 2006; YURTCAN ve OKYAR, 2008; YURTCAN ve diğerleri, 1999; 2006; ZETTEL ve BEYARSLAN, 1992). Teşhisi yapılan örneklerin kontrolü ve karşılaştırılmasında Trakya Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü Müzesi materyali, Viyana Doğa Tarihi Müzesi Materyali, Budapeşte Doğa Tarihi Müzesi Materyali ve Plovdiv Üniversitesi Müzesi materyali kullanılmıştır. Dünya Ichneumonoidea faunası için yeni olarak 5 tür saptanmış, bunlardan 2 si yayına gönderilmiş, 3 ü yayın için hazırlanmaktadır. Araştırmada, türlerin tanımı yapıldıktan sonra, saptanan lokaliteler, toplanma tarihi, yakalanan örneklerin sayısı, cinsiyetleri ve genel yayılışı belirtilmiştir. Genel yayılış verilirken çok geniş dağılıma sahip türler için, ülke dağılımları verilmeyip, genel zoocoğrafik bölge dağılımları verilmiştir. Araştırma bölgesinde saptanan ve konak kaydı bilinen türlerin konak türleri ve konak türlerin üzerinde yaşadığı bitkiler Tablo 1 de, YU, et al ye göre verilmiştir. Türün saptantığı lokaliteler, habitat özellikleri, lokalite koordinatları, yükseklikleri, araştırma tarihleri Tablo 2 de verilmiştir. Türkiye nin Ichneumonoidea ile ilgili çalışılmış ve çalışılmakta olan bölgeleri Şekil 1 de, araştırma bölgesinin bazı lokalitelerinin fotoğrafları da Şekil 2-19 da verilmiştir. Türkiye için yeni kayıt niteliği taşıyan türler *, bilim dünyası için yeni olan türler ** ile işaretlenmiştir. Araştırma materyali, Trakya Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü Müzesinde saklanmaktadır. Türkiye Doğa Tarihi Müzesi kurulduğu zaman bu materyalin büyük bir kısmı müzeye bağışlanacaktır.

21 9 4. BULGULAR BRACONIDAE AGATHIDINAE Agathis Latreille,1804 Agathis sp. nov. Erzincan-Üzümlü-Geyikli, , 2 Malatya-Akçadağ-Anadolu Öğretmen Lisesi, , 7 Tunceli-Pertek-Akbayır, , 2 Tunceli-Pertek-Beydamı Agathis anglica Marshall,1885 Elazığ-Baskil-Canbeyler, , 3, 1 Elazığ-Baskil-Topalkent, , 5 Elazığ-Keban-Sağdıçlar, , 1 Erzincan-Tercan-Elmalı, , 1 Malatya-Akçadağ-Anadolu Öğretmen Lisesi, , 1 Malatya-Battal gazi, , 1 Malatya-Hekimhan, , 16, 6 Yayılışı: Palearktik (Arnavutluk, Almanya, Avusturya, Bulgaristan, Fas, Fransa, Hollanda, İngiltere, İsveç, İspanya, İtalya, Kıbrıs, Moğolistan, Polonya, Türkiye, Yunanistan).

22 10 Agathis fischeri Zettel & Beyarslan, 1992 Erzincan-Tercan-Elmalı, , 1 Yayılışı: Palearktik (Türkiye) Agathis fulmeki Fischer,1957 Malatya-Akçadağ-Anadolu Öğretmen Lisesi, , 7 Yayılışı: Palearktik (Avusturya, Bulgaristan, Fas, Fransa; İspanya, Yunanistan, Macaristan, Türkiye) Agathis fuscipennis (Zetterstedt,1838) Elazığ-Baskil-Hacımustafa, , 2 Malatya-Akçadağ-Anadolu Öğretmen Lisesi, , 1, 1 Malatya-Hekimhan, , 1 Tunceli-Pülümür-Kangallı, , 1 Yayılışı: Palearktik (Almanya, Avusturya, Bulgaristan, Fransa, Hollanda, İngiltere, İsveç, İspanya, Macaristan, Polonya, Rusya, Tunus, Türkiye). Agathis griseifrons Thomson,1895 Malatya-Hekimhan, , 1 Yayılışı: Palearktik (Almanya, Avusturya, Azerbeycan, Bulgaristan, Cezayir, Ermenistan, Finlandiya, Fransa, Hollanda, İngiltere, İrlanda, İsveç, İsviçre, İtalya, Kazakistan, Kore, Litvanya, Macaristan, Moğolistan, Norveç, Polonya, Romanya, Rusya, Slovenya, Türkiye, Ukrayna, Yugoslavya, Yunanistan).

23 11 Agathis lugubris (Förster,1862) Elazığ-Baskil-Canbeyler, , 1 Malatya Doğanşehir-Takaz, , 2, 1 Malatya Doğanşehir-Reşadiye, , 5 Yayılışı: Palearktik (Almanya, Fransa, Hollanda, İngiltere, İrlanda, İsveç, Norveç, Polonya, Türkiye). Agathis malvacearum Latreille,1805 Elazığ-Cip Barajı, , 1 Malatya-Doğanşehir-Takaz, , 1 Tunceli-Pertek-Beydamı, , 1 Yayılışı: Palearktik (Bulgaristan, Fransa, Hollanda, İspanya, İtalya, Macaristan, Türkiye, Yunanistan). Agathis rufipalpis Nees, 1812 Elazığ-Baskil-Hacımustafa, , 1 Malatya-Doğanşehir-Reşadiye, , 7, 6 Yayılışı: Palearktik (Belçika, Bulgaristan, Finlandiya, Fransa, İrlanda, İspanya, İsveç, İsviçre, Portekiz, Türkiye). Agathis umbellatarum Nees, 1812 Elazığ-Baskil-Topalkent, , 1 Elazığ-Keban-Sağdıçlar, , 1 Elazığ-Keban-Aşörgen, , 2 Tunceli-Marçik, , 1

24 12 Yayılışı: Palearktik (Almanya, Azerbeycan, Bulgaristan, Cezayir, EskiYugoslavya, Fransa, Hırvatistan, İspanya, İsrail, İtalya, Kazakistan, Kıbrıs, Kırgızistan, Macaristan, Makedonya, Moğolistan, Moldova, Özbekistan, Portekiz, Rusya, Tacikistan, Tunus, Türkiye, Türkmenistan, Ukrayna, Yunanistan) Agathis varipes Thomson,1895 Tunceli-Pertek, , 1 Yayılışı: Palearktik (Almanya, Finlandiya, Hollanda, İngiltere, İsveç, İtalya, Kazakistan, Macaristan, Moğolistan, Norveç, Rusya, Tacikistan, Türkiye, Türkmenistan, Ukrayna, Yunanistan) Bassus Fabricius,1804 Bassus conspicuus (Wesmael,1837) Malatya-Akçadağ-Sarıhacı, , 1, 9 Yayılışı: Holoarktik (Almanya, Amerika, Belçika, Çin, Finlandiya, Fransa, Hırvatistan, Hollanda, İrlanda, İspanya, İsveç, İsviçre, İtalya, Japonya, Kanarya Adaları, Kore, Macaristan, Polonya, Rusya, Slovenya, Türkiye, Yugoslavya, Yunanistan) Bassus linguarius (Nees,1812) Tunceli-Kutudere, , 4, 5 Yayılışı: Palearktik (Almanya, Belçika, Bulgaristan, Ermenistan, Finlandiya, Fransa, Germany, Hırvatistan, Hollanda, İngiltere, İspanya, İtalya, Kazakistan, Macaristan, Moğolistan, Polonya, Slovenya, Türkiye, Yugoslavya)

25 13 Bassus tumidulus (Nees,1812) Malatya Doğanşehir-Polatdere, , 1 Yayılışı: Palearktik (Almanya, Avusturya, Azerbeycan, Belarus, Belgium, Bulgaristan, Çin, Eski Çekoslovakya, Eski Yugoslavya, Fas, Finlandiya, Fransa, Gürcüstan, Hırvatistan, Hollanda, İngiltere, İrlanda, İspanya İsveç, İsviçre, İtalya, Japonya, Kazakistan, Kore, Latviya, Litvanya, Macaristan, Moğolistan, Moldova, Norveç, Polonya, Rusya, Türkiye, Ukrayna, Yunanistan) Disophrys Förster,1862 Disophrys caesa (Klug,1835) Malatya-Doğanşehir-Polatdere, , 1 Malatya-Sultansuyu harası, , 2 Malatya-Doğanşehir-Reşadiye, , 1 Yayılışı: Holarktik (Almanya, Azerbeycan, Belçika, Bulgaristan, Çin, Finlandiya, Fransa, Hindistan, İsveç, İsviçre, İtalya, Japonya, Kanada, Kore, Litvanya, Macaristan, Romanya, Rusya, Slovakya, Slovenya, Türkiye, ABD) BLACINAE Blacus Nees,1819 Blacus (Ganychorus) conformis Wesmael,1835 Malatya-Akçadağ-Sarıhacı, , 1 Yayılışı: Palearktik (Almanya, Belçika, Avusturya, Fransa, İtalya;, İsviçre, Macaristan, Moldavya, Türkiye)

26 14 Blacus (Ganychorus) diversicornis (Nees,1834) Malatya-Darende, , 2 Yayılışı: Palearktik (Almanya, Arnavutluk, Avusturya, Belçika, Bulgaristan, Çek Cumhuriyeti, Çekoslovakya, Danimarka, Finlandiya, Fransa, Gürcistan, Hollanda, İngiltere, İrlanda, İsveç, İsviçre, İtalya, Kanarya Adaları, Kazakistan, Kore, Letonya, Litvanya, Macaristan, Moldavya, Moğolistan, Polonya, Romanya, Rusya, Rusya, Slovenya, Türkiye, Ukrayna, Yugoslavya) * Blacus (Blacus) filicornis Haeselbarth,1973 Elazığ-Baskil-Hacımustafa, , 1 Malatya-Akçadağ-Darıca, , 1 Yayılışı: Palearktik (Almanya, Avusturya, Çekoslovakya, Danimarka, Finlandiya, Fransa, İngilteere, İrlanda, İtalya, İsveç, İsviçre, Kazakistan, Letonya, Moğolistan, Macaristan, Polonya, Romanya, Rusya, Yunanistan) Blacus (Ganychorus) maculipes Wesmael,1835 Malatya-Darende-Yazıköy, , 1 Yayılışı: Palearktik (Almanya, Avusturya, Belçika, Bulgaristan, Eski Çekoslovakya, Danimarka, Finlandiya, Fransa, Hollanda, İngiltere, İskoçya, İsveç, İsviçre, İtalya, Macaristan, Polonya, Romanya, USSR (Avrupa kısmı), Eski Yugoslavya).

27 15 Blacus (Ganychorus) ruficornis (Nees,1811) Elazığ-Cip Barajı, Yayılışı: Holoarktik (Almanya, Amerika, Avusturya, Belçika, Bulgaristan, Eski Çekoslovakya, Danimarka, Finlandiya, Fransa, Hollanda, İngiltere, İrlanda, İskoçya, İspanya, İsveç, İsviçre, İtalya, Japonya, Kıbrıs, Kuzey Afrika, Macaristan, Meksika, Norveç, Polonya, Romanya, Rusya, Türkiye, Yugoslavya, Yunanistan) BRACONINAE Bracon Fabricius,1804 Altcins: Bracon s.str. Fahringer, 1927 Bracon (Bracon) chagrinicus Beyarslan, 2002 Erzincan-İliç-Çaldağı, , 1 Malatya-Akçadağ-Darıca, , 1 Malatya-Çiftlik, , 1 Malatya-Sultansuyu Harası, , 2 Malatya-Sultansuyu Harası, , 2 Tunceli-Merkez-Aktuluk, , 1 Tunceli-Pertek-Beydamı, , 1 Yayılışı: Palearktik (Türkiye) Bracon (Bracon) fulvipes Nees,1834 Elazığ-Baskil-Canbeyler, , 3 Elazığ-Keban-Sağdıçlar, , 1 Elazığ-Sün, , 1

28 16 Erzincan-İliç-Çaldağı, , 1 ; Erzincan-İliç-Kuruçay, , 1 Erzincan-Kemah-Soğuksular, , 1 Erzincan-Refahiye-Salur, Erzincan-Tercan-Mercan, , 2 Malatya-Doğanşehir-Takaz, , 1 Tunceli-Pertek-Beydamı, , 1 Tunceli-Pülümür-Hiver, , 1 Tunceli-Pülümür-Kangallı, , 4 Yayılışı: Palearktik (Almanya, Avusturya, Belçika, Eski Sovyetler Birliği, Finlandiya, Fransa, Hollanda, İngiltere, İspanya, İsveç, İtalya, Macaristan, Moğolistan, Polonya, Türkiye, Yunanistan). Bracon (Bracon) gusaricus Telenga, 1933 Erzincan-Üzümlü-Demirpınar, , 1 Yayılışı: Palearktik (Afganistan, Azerbeycan, Bulgaristan, Gürcistan, İsviçre, Rusya, Türkiye, Türkmenistan) Bracon (Bracon) intercessor Nees,1834 Elazığ-Baskil-Canbeyler, , 1, 5 Elazığ-Baskil-Hacımustafa, , 5 Elazığ-Cip Barajı, , 2,5 Elazığ-Karaçavuş, Elazığ-Keban-Altınyaka, , 1, 2 Elazığ-Keban-Sağdıçlar Elazığ-Kovancılar-Pınartepe, , 5, 2 Elazığ-Yukarıçamlık, Erzincan-İliç-Çaldağı,

29 17 Erzincan-İliç-Kuruçay, , 1 Erzincan-Kemaliye-Yuva ; 3 Erzincan-Kemah-Soğuksular, ,1, 3 Erzincan-Refahiye-Salur, , 3, 8 Erzincan-Tercan-Elmalı, , 2 Erzincan-Tercan-Mercan, , 1, 1 Erzincan-Üzümlü-Demirpınar, , 1,7 Erzincan-Üzümlü-Geyikli, , 1 Malatya-Akçadağ-Darıca, , 5, 1 Malatya-Akçadağ-Sarıhacı, , 1 Malatya-Çiftlik, , 1 Malatya-Darende, , 3 ; , 3 Malatya-Darende-Gümüşdere, ;1 Malatya-Doğanşehir, , 1 Malatya-Doğanşehir-Kemaliye, , 1 Malatya-Doğanşehir-Reşadiye, , 3, 2 Malatya-Doğanşehir-Takaz, , 1, 3 ; , 2 Malatya-Hekimhan, , 2, 1 Malatya-Hekimhan-Yazılı, , 1 Malatya-Sultansuyu Harası, , 4, 1 ; , 4, 4 Malatya-Yazıhan-Sürür, , 2 Tunceli-Merkez-Aktuluk ;1 Tunceli-Pertek, , 1 Tunceli-Pertek-Akbayır, , 1 Tunceli-Pertek-Beydamı, , 1, 4 Tunceli-Pertek-Cankurtaran Tunceli-Pülümür-Kangallı, , 4 Tunceli-Pülümür-Hiver, , 3 Yayılışı: Palearktik (Almanya, Avusturya, Eski Yugoslavya, Fransa, İngiltere, İspanya, İsveç, İtalya, Kazakistan, Macaristan, Polonya, Türkiye).

30 18 Bracon (Bracon) kozak Telenga,1936 Erzincan-Tercan-Elmalı, , 1 Erzincan-Refahiye-Salur, , 4 Tunceli-Pertek-Beydamı, , 3 Tunceli-Pülümür-Kangallı, , 1 Yayılışı: Palearktik (Moldova, Özbekistan, Rusya, Türkiye, Türkmenistan) Bracon (Bracon) leptus Marshall,1897 Erzincan-İliç-Çaldağı, , 5, 1 Erzincan-İliç-Kuruçay, , 1, 1 Erzincan-İliç-Bağışdaş, , 2 Erzincan-Üzümlü-Demirpınar, , 1 Tunceli-Marçik, , 1 Tunceli-Pertek-Akbayır, , 1 Yayılışı: Palearktik (Batı Avrupa, Doğu Sibirya, Güney ve Merkezi Kafkaslar, Kazakistan, Orta Asya, Türkiye), Neotropik (Pasifik Kıyıları). Bracon (Bracon) longicollis (Wesmael,1838) Elazığ-Baskil-Canbeyler, , 2 Elazığ-Baskil-Hacımustafa, , 1 Elazığ-Baskil-Topalkent, , 1 Elazığ-Keban-Altınyaka, , 1 Elazığ-Keban-Aydınlar, , 1 Erzincan-Refahiye-Salur, , 1 Malatya-Akçadağ-Darıca, , 1 Malatya-Doğanşehir-Reşadiye, , 2, 2 Tunceli-Pertek-Beydamıi , 2 Tunceli-Pertek-Akbayır, , 1 Tunceli-Pülümür-Kangallı, , 2

31 19 Yayılışı: Palearktik (Batı Avrupa, İran, Kafkasya, Kazakistan, Merkes Asya, Moğolistan, Sibirya, Türkiye). Bracon (Bracon) luteator Spinola,1808 Elazığ-Baskil-Canbeyler, , 1 Elazığ-Baskil-Topalkent, , 1 Elazığ-Keban-Sağdıçlar, Erzincan-Kemaliye-Yuva, , 1 Erzincan-Tercan-Mercan, , 2 Erzincan-Üzümlü-Demirpınar, , 2 Erzincan-Üzümlü-Geyikli , 1 Malatya-Akçadağ-AÖL, , 1 Malatya-Akçadağ-Darıca, , 1 Malatya-Akçadağ-Sarıhacı, , 1 Malatya-Darende-Yazıköy, , 5, 1 Malatya-Darende-Yazıköy, , 5, 1 Malatya-Hekimhan, , 1 Malatya-Hekimhan, , 1 Malatya-Hekimhan-Yazılı, Tunceli-Merkez-Aktuluk, Tunceli-Pülümür-Kangallı, , 1 Yayılışı: Palearktik (Avusturya, Azerbaycan, Fransa, İngiltere, İran, İsrail, İspanya, İsveç, İtalya, Kafkaslar, Kazakistan, Kırım, Macaristan, Orta Asya, Rusya, Sicilya, Türkmenistan, Türkiye, Ukrayna, Yugoslavya ve Yunanistan). Bracon (Bracon) mariae Dalla Torre, 1898 Elazığ-Keban-Sağdıçlar, Yayılışı: Almanya, Azerbaycan, Ermenistan, Hırvatistan, İsrail, İspanya, İsveç, İsviçre, İtalya, Kazakistan, Moldova, Macaristan, Tunus, Türkiye, Ukrayna, Yugoslavya.

32 20 Bracon (Bracon) minutator (Fabricius,1798) Elazığ-Baskil-Canbeyler, , 1 Elazığ-Keban-Ulupınar Erzincan-Kemaliye-Yuva, , 1 Erzincan-Tercan-Mercan, , 1 Yayılışı: Palearktik (Almanya, Avusturya, Belçika, Danimarka, Eski Sovyetler Birliği, Eski Yugoslavya, Finlandiya, İngiltere, İtalya, Kafkaslar, Kazakistan, Macaristan, Polonya, Sibirya, Türkiye, Yunanistan). Bracon (Bracon) nigratus (Wesmael,1838) Elazığ-Baskil-Sağdıçlar, , 1 Elazığ-Cip Barajı, , 1 Elazığ- Keban- Ulupınar Erzincan-İliç-Kuruçay, , 2, 1 Erzincan-Refahiye-Salur, , 15 Malatya-Darende, , 1 Malatya-Doğanşehir-Polatdere, , 1 Malatya-Sultansuyu Harası, , 4, 2 ; , 20, 6 Malatya-Doğanşehir-Reşadiye , 1 Tunceli-Pertek-Beydamı, , 2 Tuncli-Pülümür-Kangallı, , 1, 1 Tunceli-Pülümür-Hiver , 1 Yayılışı: Palearktik (Batı Avrupa, Kuzey ve Merkezi Sibirya). Bracon (Bracon) pectoralis (Wesmael,1838) Elazığ-Cip Barajı, , 3 Elazığ-Palu-Seydili, , 1 Erzincan-İliç-Bağışdaş, , 1

33 21 Erzincan-İliç-Çaldağı, , 1 Erzincan-Refahiye-Salur, , 1 Erzincan-Üzümlü-Demirpınar, , 2 Erzincan-Üzümlü-Geyikli, , 1 Malatya-Akçadağ-AÖL, , 1 Malatya-Doğanşehir-Takaz, , 3 Malatya-Sultansuyu Harası, , 4 Yayılışı: Palearktik (Almanya, Arnavutluk, Avusturya, Belçika, Bulgaristan, Eski Sovyetler Birliği, Eski Yugoslavya, Fransa, İngiltere, İspanya, İtalya, Kafkaslar, Macaristan, Tunus, Türkiye, Türkmenistan). Bracon (Bracon) subglaber Szépligeti,1901 Elazığ-Baskil-Canbeyler, , 7 Elazığ-Baskil-Hacımustafa, , 1 Elazığ-Keban-Altınyaka, , 1 Elazığ-Keban-Aydınlar, , 1 Elazığ-Keban-İbolar, , 1 Malatya-Doğanşehir-Reşadiye, , 1, 1 Tunceli-Pertek, , 1 Yayılışı: Palearktik ( Batı Avrupa, Batı, Kuzeybatı, Merkez ve Güney Kafkaslar, Kazakistan, Orta Asya, Türkiye). Bracon (Bracon) trucidator Marshall,1888 Elazığ-Baskil-Canbeyler, , 3 Elazığ-Baskil-Topalkent, , 1 Elazığ-Keban-Sağdıçlar, , 1 Erzincan-Tercan-Elmalı , 1 Erzincan-Üzümlü-Demirpınar, , 2, 1 Erzincan-Üzümlü-Geyikli, , 1, 3

34 22 Malatya-Battalgazi, , 1 Malatya-Çiftlik, , 1 Malatya-Darende, , 1 Malatya-Darende-Gümüşdere ;1 Tunceli-Merkez-Aktuluk, , 1 Tunceli-Pertek, , 1 Tunceli-Pertek-Akbayır, ,1,1 Tunceli-Pertek-Beydamı, , 1 Tunceli-Pülümür-Hiver, , 2 Tunceli-Pülümür-Kangallı, , 1 Yayılışı: Palearktik (Avusturya, Cezayir, Eski Yugoslavya, İspanya, İsveç, İtalya, Kafkaslar, Macaristan, Romanya, Rusya, Türkiye). Bracon (Bracon) variegator Spinola,1808 Elazığ-Cip Barajı, , 1 Elazığ-Keban-Sağdıçlar, Elazığ-Keban-Ulupınar Elazığ-Kovancılar-Pınartepe, , 1 Erzincan-Ekşisu, , 1 ; , 1 Erzincan-Kemah-Soğuksular, , 1 Erzincan-Tercan-Mercan, , 2, 2 Erzincan-Üzümlü-Demirpınar, , 1 Erzincan-Üzümlü-Geyikli, , 1 Malatya-Doğanşehir-Polatdere, , 2 Malatya-Doğanşehir-Reşadiye, , 1 Malatya-Sultansuyu Harası, , 1 Tunceli-Pertek-Cankurtaran Tunceli-Pülümür-Kangallı, , 2 Yayılışı: Palearktik (Almanya, Avusturya, Belçika, Çin, Eski Rusya, Eski Yugoslavya, Finlandiya, Fransa, İngiltere, İtalya, Macaristan, Polonya, Romanya, Sibirya, Türkiye)

35 23 Altcins: Cyanopterobracon Tobias,1957 * Bracon (Cyanopterobracon) armeniacus Telenga,1936 Malatya-Battalgazi, , 1 Yayılışı: Palearktik (Ermenistan) Bracon (Cyanopterobracon) fallax Szépligeti,1901 Elazığ-Keban-Sağdıçlar, , 2 Erzincan-Tercan-Mercan, , 1 Malatya-Darende-Yazıköy, , 1 Tunceli-Marçik, , 1 Yayılışı: Palearktik (Kazakistan, Kıbrıs, Macaristan, Makedonya, Moldovya, Rusya, Tacikistan, Türkiye, Ukrayna, Yugoslavya). Bracon (Cyanopterobracon) illyricus Marshall,1888 Elazığ-Baskil-Canbeyler, , 2, 1 Elazığ-Baskil-Topalkent, , 1 Erzincan-İliç-Çal dağı, , 1 Malatya-Akçadağ-Darıca, , 2 Malatya-Darende-Gümüşdere, , 1, 1 Tunceli-Pertek-Beydamı, , 2 Yayılışı: Palearktik (Arnavutluk, Avusturya, Eski Sovyetler Birliği, Eski Yugoslavya, Macaristan, Türkiye). Bracon (Cyanopterobracon) spectabilis Telenga,1936 Malatya-Darende-Gümüşdere, , 1

36 24 Yayılışı: Palearktik (Gürcistan, Kazakistan, Tacikistan, Türkiye). Altcins: Glabrobracon Fahringer,1927 Bracon (Glabrobracon) angustiventris Tobias,1957 Elazığ-Keban-Sağdıçlar, , 1 Erzincan-Reşadiye-Salur, , 1 Yayılışı: Palearktik (Azerbaycan, Ermenistan, Kazakistan, Moldavya, Türkiye, Türkmenistan). Bracon (Glabrobracon) atrator Nees,1834 Elazığ-Baskil-Canbeyler, , 20, 15 Elazığ-Baskil-Hacımustafa, , 2, 2 Elazığ-Baskil-Topalkent, , 4, 4 Elazığ-Baskil-Yalındam, Elazığ-Cip Barajı, , 4 Elazığ-Keban-Altınyaka, , 1 Elazığ-Keban-Sağdıçlar, , 1 Elazığ-Keban-Sağdıçlar , 1 Elazığ-Keban-Ulupınar , 3 Elazığ-Yukarıçamlık, , 1 Erzincan-Ekşisu, , 1 Erzincan-İliç-Kuruçay, , 1 Erzincan-Üzümlü-Geyikli , 6, 1 Malatya-Akçadağ-AÖL, , 1 ; Malatya-Battalgazi , 1,3 ; Malatya-Çiftlik, , 1 ; Malatya-Hekimhan, , 1, 2 ; Malatya-Hekimhan, , 3,1 ;

37 25 Malatya-Hekimhan-Yazılı, , 1, 1 Malatya-Sultansuyu Harası, , 16, 5 Malatya-Yazıhan-Sürür , 3 ; Tunceli-Pertek, , 2 Tunceli-Pertek-Tozkoparan, , 2 ; Tunceli-Pülümür-Kangallı, , 1,2 ; Yayılışı: Palearktik (Almanya, Avusturya, Belçika, Eski Sovyetler Birliği, Eski Yugoslavya, Finlandiya, Fransa, Hollanda, İngiltere, İspanya, İsveç, İtalya, Kazakistan, Macaristan, Orta Asya, Türkiye). Bracon (Glabrobracon) bilgini Beyarslan, 2002 Elazığ-Baskil-Canbeyler, , 2 Elazığ-Baskil-Canbeyler, , 3 Elazığ-Karaçavuş , 1 Elazığ-Keban-Altınyaka, , 1 Elazığ-Keban-Aydınlar, , 1 Elazığ-Keban-İbolar, , 1 Malatya-Çiftlik, , 1 Malatya-Sultansuyu Harası, , 1 ; , 3 Tunceli-merkez-aktuluk, , 2 Tunceli-Pertek-tozkoparan, , 1 Yayılışı: Palearktik (Türkiye). Bracon (Glabrobracon) chrysostigma Greese,1928 Elazığ-Keban-Altınyaka, , 1 Elazığ-Keban-Ulupınar, , 1, 1 Elazığ-Kovancılar-Pınartepe, , 1 Elazığ-Yukarıçakmak, , 2 Erzincan-İliç-Bağıştaş, , 1