Kardiyoloji (Yürek Bilimi) Terimleri Türkçe Yazım Kılavuzu

Transkript

1 Kardiyoloji (Yürek Bilimi) Terimleri Türkçe Yazım Kılavuzu TKD üyelerinin önerileriyle genişletip güncelleyenler: Prof. Dr. Esmeray Acartürk - Prof. Dr. Vedat Sansoy (Tamamlandıktan sonra Türk Dil Kurumu Tıp Terimleri Kurulu ile birlikte gözden geçirilmiştir.)

2

3 Kardiyoloji (Yürek Bilimi) Terimleri Türkçe Yazım Kılavuzu 1 A abdomen abdominal abdominokardiyak refleks aberan aberan iletim aberasyon abetalipoproteinemi ablasyon absolut absolut refrakter periyot absorpsiyon abstinans adale adaptasyon adaptif adaptör adenomegali adenopati adenozin adenozin trifosfat adenozin trifosfataz adeziv adezyon adipoz doku adjuvan adolesan adolesans adrenal bez adrenalin adrenerjik adsorban adsorbe etmek adsorpsiyon adventisya advers advers etki aerob aerobik aerofaji afaji afazi afebril aferent afinite afoni afterload agenezi aglütinasyon agoni karın karın karın-yürek refleksi sapmış sapmış ileti sapma yokediş tam, mutlak mutlak duyarsız dönem emilim yoksunluk kas 1.uyum 2.uyarlama uyarlayıcı uyarlayıcı beze büyümesi bezece yapışkan, yapışan yapışma yağ dokusu yardımcı ergen ergenlik böbreküstü bezi soğurucu soğurmak soğurma dış zar yan, ters, istenmeyen yan etki havacıl havacıl hava yutma yutamama konuşamama ateşsiz getirici çekim ses yitimi artyük oluşmama kümeleşme can çekişme

4 2 Türk Kardiyoloji Derneği Nomenklatür Kurulu agonist agregan agregat agresif airway ajan ajitasyon ajite akardiya akinetik akinezi akiz akreditasyon akromegali akronim akrosiyanoz akselerasyon akseleratör akselere hipertansiyon aksesuar aksesuar yol aksilla aksiller aksis aksiyal aksiyon potansiyeli aktif aktin aktivasyon aktivatör aktivite aktomiyozin aktüel akustik akustik empedans akustik gölge akustik görüntüleme akustik pencere akut akut miyokart enfarktüsü akümülasyon akümüle olmak albümin aldolaz aldosteron aldosteronizm alegori alegorik alel alerjen alerji benzer etkili kümeleştirici küme saldırgan hava yolu aygıtı 1. etken 2.ilaç 3.araç 1.aşırı huzursuzluk 2.çalkalama, çalkalanma aşırı huzursuz yürek yokluğu, yüreksizlik devinimsiz, hareketsiz devinimsizlik, hareketsizlik edinilmiş kredilendirme, değer biçme uç irileşmesi kısaltma uçlarda morluk hızlanma hızlandırıcı şiddetlenmiş hipertansiyon yardımcı, ek ek yol koltukaltı eksen eksensel etkin 1.etkinleşme 2.etkinleştirme etkinleştirici etkinlik güncel yankılanım yankılama direnci ivegen, keskin birikim birikmek simge simgesel türgen

5 Kardiyoloji (Yürek Bilimi) Terimleri Türkçe Yazım Kılavuzu 3 alerjik alfa adrenerjik blokajı alfa blokajı alfa bloker algoritma aliasing alimentasyon alkaloz alkol alkolik alkolizm allogreft alternan alternan akım alternatif alveol alveoler amarozis amarozis fugaks ambulans ambulatuvar amiloidoz amiyodaron amiyotrofi amnezi amorf ampirik ampiyem amplitüt ampütasyon anabolik anabolizma anaerobik anafilaksi anafilaktik anakrot çentik anakrot nabız analeptik analitik analiz analjezi analjezik analog analoji anamnez anastomoz anazarka anekdot anemi anemik anerji akış basamakları görüntü kayması beslenme, gıda verme alkol bağımlısı alkol bağımlılığı eş tür doku, homogreft değişimli seçenekli, seçenek körlük geçici körlük cankurtaran ayaktan, günübirlik kas erimesi bellek yitimi şekilsiz deneyimsel irin birikimi genlik uç kesimi yapımsal yapım oksijensiz, havasız çıkan kolda çentik çentikli nabız güçlendirici çözümleyici, çözümsel çözümleme ağrı kesimi ağrıkeser, ağrı kesici benzeşik, işlevdeş benzeşim, işlevdeşlik öykü ağızlaştırma yaygın ödem kısa öykü kansızlık kansız duyarsızlık

6 4 Türk Kardiyoloji Derneği Nomenklatür Kurulu anerjik anestezi anevrizma anevrizmektomi angülasyon angüler anhidroz animasyon anizokori anizositoz anjina pektoris anjiyogenez anjiyografi anjiyokardiyografi anjiyoplasti anjiyoskopi anjiyospazm anjiyotensin dönüştürücü enzim anksiyete anoksi anomali anoreksi anormal anormallik antagonist antagonizma antasit antegrat antemortem antenatal anteriyor anteroinferiyor anterolateral anteroposteriyor anterosuperiyor antianjinal antiaritmik antibakteriyel antibiyotik antidepresan antidiüretik antidiyabetik antidot antiemetik antienfektif antienflamatuvar antihipertansif antijen antikoagülan antikoagüle etmek antikolinerjik duyarsız duyu yitimi balonlaşma açılanma açısal 1.terlememe 2.susuz canlandırma gözbebeği eşitsizliği alyuvar eşitsizliği göğüs ağrısı damar oluşumu damar görüntülemesi damar- yürek görüntülemesi damaraçımı damargözlemi damar kasılması kaygı oksijensizlik sapaklık iştahsızlık olağandışı, doğal olmayan olağandışılık karşıt etkin karşıt etkinlik asit giderici öne doğru ölüm öncesi doğum öncesi ön önalt önyan önarka önüst çökkünlük giderici panzehir kusma önleyici yangı giderici pıhtı önleyici

7 Kardiyoloji (Yürek Bilimi) Terimleri Türkçe Yazım Kılavuzu 5 antikonvülsif antikor antioksidan antipiretik antiproliferatif antiseptik anüler anülüs anüri aort aort koarktasyonu aort kökü aortokoroner baypas apandis aparey apatetik apati apeks apikal aplastik aplazi aplikasyon apne apolipoprotein apoptoz apse araşidonik asit aritmi arjinin arrest artefakt arter arteriyol artifisiyel artrit asemptomatik asendan asenkron asetilkolin asfiksi asidite asidoz asimilasyon asinerji asit asit-baz dengesi asiyanotik aspirasyon aspleni assisted device assit nöbet önleyici ateş düşürücü çoğalım önleyici mikropkıran halkalı, halka şeklinde halka idrar yokluğu aortokoroner köprüleme kör boşluk aygıt duyarsız, kayıtsız kayıtsızlık tepe tepeye ait gelişmemiş gelişmezlik yüzeysel uygulama soluk durması programlanmış hücre ölümü irin kesesi ritim düzensizliği durma görüntübozan atardamar atardamarcık yapay eklem yangısı belirtisiz, belirtivermez çıkan eşzamanlı olmayan havasız kalma asitlik özümleme eş etkimesizlik morarmamış emme, somurma dalak yokluğu destekleyici aygıt karında sıvı birikimi

8 6 Türk Kardiyoloji Derneği Nomenklatür Kurulu asteni astenik astım ataksi atelektazi atenüasyon aterektomi aterojen aterom ateroskleroz atipik atoni atonik atopi atopik atrezi atriyal atriyal fibrilasyon atriyal flatter atriyal natriüretik hormon atriyal natriüretik peptit atriyal septal defekt atriyal situs atriyoventriküler disosiyasyon atriyoventriküler düğüm atriyoventriküler kavşak atriyum atrofi atrofik atropin avantaj avasküler B backscatter bağırsak bakterisit bakteriyel bakteriyostatik balans balotman bant bar bariyer barorefleks baseline batın baypas bazal benign bias bifazik güç yitimi gücü yitik sarsaklama zayıflama, zayıflatma, azalma, azaltma damar sertliği örnek dışı, tipsiz gergi yitimi doğuştan tıkanıklık kulakçığa ait kulakçık konumu atriyoventriküler uyumsuzluk kulakçık körelme körelmiş yarar, üstünlük damarsız geri saçılım bakterikıran bakterisavar denge bıngıldama şerit çubuk engel 1. temel çizgi 2. başlangıç karın köprüleme 1. temel 2.alt iyi huylu, iyicil, selim yanlı iki evreli

9 Kardiyoloji (Yürek Bilimi) Terimleri Türkçe Yazım Kılavuzu 7 bifit bifokal bifürkasyon bigemini biküspit bilateral bimodal biplan bipolar bistüri bivalan biyoprotez biyopsi biyoyararlanım blok,-u blokaj bloke etmek bloker bolüs bradiaritmi bradikardi branş bridge brit bronkografi bruit bukkal capture check-up cihaz clockwise clubbing coefficient coil confidence interval corrected counter-clockwise coupling cross over cross-sectional curriculum vitae curve cut off dansite dansitometre data debi debil debilite C D ayrık, çatallı iki odaklı çatallanma ikili iki yapraklı iki yanlı iki kalıplı iki düzlemli iki kutuplu neşter iki değerlikli parça alımı engel, engel, engelleme engellemek engelleyici hızlı dal köprü yapışıklık uğultu yanak içi yakalama tambakım aygıt saat ibresi yönünde çomaklaşma katsayı sargı güven aralığı düzeltilmiş saat ibresi tersi yönünde eşleşme çaprazlama kesitsel özgeçmiş eğri kestirim değeri yoğunluk yoğunlukölçer veri düşkün, güçsüz düşkünlük, güçsüzlük

10 8 Türk Kardiyoloji Derneği Nomenklatür Kurulu debridman debris dedektör dedektör defekasyon defekt defektif defeyans defibrilasyon defibrilatör defisit deformasyon degradasyon degranülasyon dehidratasyon dehidrogenaz dejenerasyon dejeneratif dejenere dekalsifikasyon dekat dekompansasyon dekompanse dekompresyon dekonjestan dekreşendo dekstrokardi dekstroz dekübitus deliriyum demans demarkasyon demografik demonstrasyon demonstratif denatürasyon denatüre denervasyon deontoloji departman deplesyon depo depolarizasyon depresan depresif depresyon derivasyon derivatif desatüre deselerasyon desendan döküntü bulucu belirleyici dışkılama eksiklik, kusur kusurlu bayılma, fark, eksiklik biçimsizlik bozulma, yıkım suyitimi yozlaşma yozlaştırıcı yoz kireçsizleşme onyıl ödünleyememe, dengelenememe ödünlenememiş, dengelenememiş basınç giderme şiddeti azalan sağda yürek yatar durumda çıldırma bunama sınır çizgisi kişisel bilgiler gösterme, görsel anlatım tanıtıcı bozunma bozunmuş sinirsizleştirme davranış kuralları bilimi 1. bölüm 2. ana bilim dalı tükenme kutupsuzlaştırma, kutupsuzlaşma baskılayıcı çökkün çökkünlük, çöküntü türev türemiş yoğunluğu azalmış yavaşlama inen

11 Kardiyoloji (Yürek Bilimi) Terimleri Türkçe Yazım Kılavuzu 9 desensitizasyon destrüksiyon destrüktif deşarj detay determinan determinasyon deviyasyon dezavantaj dezenfektan dezoryantasyon diabetes mellitus difazik diferansiyasyon diferansiye difüz difüzyon digoksin dihidropiridin dijital dilatasyon dilate dilüsyon dinamik dipolar direksiyonel direkt diseke etmek diseksiyon disemine disfaji disfoni disfonksiyon diskinezi diskordan diskordans diskret diskriminan dislipidemi dislipoproteinemi disosiyasyon disosiye dispepsi dispersiyon displastik displazi dispne dispozıbl disritmi distal distansiyon duyarsızlaşma, duyarsızlaştırma yıkım yıkıcı boşalım ayrıntı belirleyici belirleme sapma zarar mikropsuzlaştıran yönelim kaybı şeker hastalığı iki evreli farklılaşma farklılaşmış yaygın geçiş 1.sayısal 2.parmakla 3.parmakta 4.yürek ilacı genişleme genişlemiş seyreltme devingen iki kutuplu yönlendirilmiş doğrudan, düz keserek ayırmak yaygın yutma güçlüğü konuşma güçlüğü işlev bozukluğu devinim bozukluğu, benzeşmez, uyumsuz benzeşmezlik, uyumsuzluk ayrı, farklı ayırt edici ayrışma, ayrışım, ayrıştırma ayrışmış, ayrı sindirim bozukluğu, hazımsızlık dağılım gelişimi bozuk, displazik gelişim bozukluğu solunum güçlüğü kullanat, tek kullanımlık ritim bozukluğu uç, uzak gerginlik

12 10 Türk Kardiyoloji Derneği Nomenklatür Kurulu distribüsyon distrofi diüretik diürez divalan divertikül diyabet diyabetik diyaforez diyafram diyagonal diyagram diyaliz diyalizat diyare diyastol diyastolik diyatermi diyatez diyet diyetetik diyetisyen dizüri dogma doküman dominans dominant done donör dorsal dorso- lomber down-regulation doz dozaj dozimetre dren drenaj dual duble duodenal duodenum duplikasyon efektif eferent efervesan efor efüzyon ego egzama egzersiz E dağılım, dağıtım gelişim bozukluğu idrar söktürücü idrar atımı iki değerli cepçik şeker hastalığı şeker hastası terleme köşegen çizge süzme diyaliz ürünü ishal gevşeme gevşemeye ait ısı uygulaması yatkınlık beslenme besin bilimi beslenme uzmanı ağrılı işeme belge baskınlık baskın veri verici sırt, arka azaltarak düzenleme dozlama ışınölçer akıtaç boşaltma ikili çift onikiparmak bağırsağı ikileme, çiftlenme etkin götürücü köpüren çaba sıvı birikimi benlik alıştırma

13 Kardiyoloji (Yürek Bilimi) Terimleri Türkçe Yazım Kılavuzu 11 ejeksiyon ejeksiyon fraksiyonu ekarte etme ekartör ekilibriyum ekimotik ekimoz ekip ekipman ekivalan eklampsi eko ekojen ekojenite ekokardiyograf ekokardiyografi ekokardiyogram eksantrik eksaserbasyon eksfoliyatif ekshalasyon eksitabilite eksitasyon eksite etmek eksitus eksize etmek eksizyon ekskresyon eksoftalmi eksojen ekspanse olmak ekspansiyon ekspektoran ekspektorasyon eksperimental ekspirasyon ekspiriyum eksplorasyon eksploratuvar ekspozisyon ekspresyon ekspulsiyon ekstansiyon ekstansör ekstensif eksteriyor eksternal ekstirpasyon ekstrakorporal ekstraksiyon ekstraksiyon atma atma yüzdesi 1. dışlama 2. ayırma ayırgaç denge morartan morartı takım donanım eşdeğerlik gebelik zehirlenmesi yankı yankı veren yankısallık uçrak, dış merkezli alevlenme soyulgan soluk verme uyarılabilirlik uyarma uyarmak ölüm kesip çıkarmak kesip çıkarma boşaltım pörtlek göz dışsal, dışkaynaklı genişlemek genişleme balgam söktürücü balgam çıkarma deneysel soluk verme solukverim açincele inceleyici sergileme, sergi dışavurum dışarı itme genişleme açan, geren yaygın dış dış, dışsal tümüyle çıkarmak beden dışı 1.çekçıkar 2. özütleme çekçıkarım, çıkarım

14 12 Türk Kardiyoloji Derneği Nomenklatür Kurulu ekstramüral ekstraselüler ekstrasistol ekstravazasyon ekstraversiyon ekstravert ekstre ekstrem ekstremite ekstrensek ekstübasyon eksüda eksüdasyon ektazi ektoderm ektopi ektopik ektropiyon ekzantem ekzojen ekzokrin ekzositoz ekzoterik ekzotoksin elastik elastisite elefantiyazis elektif elektriksel alternans elektrofizyoloji elektrokardiyograf elektrokardiyografi elektrokardiyogram elektrokoter elektrolit elektroliz elektroşok elektrot elektroversiyon elevasyon elevatör eliminasyon elipsoit elongasyon emboli embolizasyon embriyo, embriyon emetik emezis emisyon emosyon duvar dışı hücre dışı erken vuru damardışısızma dışa dönüklük dışa dönük öz, özüt aşırı, uç üye (uzuv) dışsal boru çıkarımı yangı sıvısı yangı sıvısı sızımı genişleme dış deri yerdışılık yerdışı dışa katlanım döküntü dışsal dış salgı göze dışına çıkma, çıkıntı dışsal dışzehir, dışağı esnek esneklik fil hastalığı 1.seçici, seçmeli 2. isteğe bağlı elektriksel değişkenlik elektrikle düzeltme 1.yükselme, yükseltme 2. kaldırma 1.yükselteç 2.kaldıraç eleme oval uzama tıkanma tıkaçlama, tıkaçlanma dölcük kusturucu kusma dışa yayım heyecan

15 Kardiyoloji (Yürek Bilimi) Terimleri Türkçe Yazım Kılavuzu 13 emosyonel empati empedans emplantasyon empotans emülsiyon endeks endeksleme endemi endemik endiferansiye endikasyon endikatör endirekt endoderm endojen endokart endokrinoloji endomiyokardiyal endoskopi endotelin endotermik endotoksin endüksiyon endürasyon enfarktüs enfeksiyon enfeksiyöz enfekte enfestasyon enflamasyon enflamatuvar enflüenza enfraruj enjeksiyon enjektör enkontinans ensefalit ensektisit ensidans enstrüman entegrasyon enteral entoksikasyon entomoloji entrensek entübasyon entübe enürez enzim eozinofil duygusal, dokunaklı duygudaşlık özdirenç içeyerleşim, ekim cinsel yetersizlik sıvı asıltı dizin, liste, işaret, belirteç, gösterge 1. göstergeleme 2.dizinleme yerel hastalık yerel farklılaşmamış 1.kullanım alanı 2.gereklilik gösterge, belirteç dolaylı 1.iç deri 2.iç katman içsel, iç kaynaklı yürekiçi katmanı hormon bilimi içbakı, içgörüm ısıalan içağu, içzehir 1.başlatma 2.tetikleme 3.uyarma sertleşme, sertlik kalp krizi bulaşma, bulaşı bulaşıcı bulaşmış yangı yangılı grip kızıl ötesi iğne yapma iğne, şırınga kaçırma, tutamama böcekkıran görülme sıklığı aygıt, alet bütünleşme bağırsak yoluyla ağulanma, zehirlenme böcek bilimi içsel boru takma, boru yerleştirme boru takılmış idrar kaçırma

16 14 Türk Kardiyoloji Derneği Nomenklatür Kurulu epanşman epidemi epidemik epidemiyoloji epiderm epidermal epidural epifiz epigastrik epigastriyum epikardiyak epikardiyal epikart epikriz epilepsi epileptiform epinefrin episot epistaksis epitelyum eradikasyon ergometre ergometri eritem eritematöz eritroblast eritropoetik eritrosit erizipel erozif erozyon erüpsiyon esansiyel etap etik etimoloji etiyoloji etiyolojik etnik evantrasyon evolüsyon ex vivo fagosit fagositoz faktör familyal fantom farengeal farenjit farenks F sıvı toplanması salgın sağlık araştırma üst deri üst derisel dura üstü 1. kemikucu 2.bir iç salgı bezi üst orta karın çıkış özeti sara, tutarık, tutarga tutarıksı adrenalin atak burun kanaması epitel yokedim işölçer iş ölçümü kızartı kızarık alyuvar öncülleri alyuvar yılancık aşındırıcı aşınma, aşındırma döküntü 1.temel 2.nedeni bilinmeyen adım, aşama, basamak 1.töre bilimi 2. törel köken bilimi neden, nedenler, neden bilimi nedensel budunsal karın dışına çıkma evrim canlı dışındaki ortamda yutargöze göze yutumu etmen ailesel yalancı, hayalet yutak yangısı yutak

17 Kardiyoloji (Yürek Bilimi) Terimleri Türkçe Yazım Kılavuzu 15 fasikül fasiyal fasya fatal fatalite faz febril feçes fekal femoral femur fenomen fenotip feokromositoma fermantasyon ferment fertil fertilite fertilizasyon fetüs fiber fibril fibrilasyon fibrin fibrinojen fibrinoliz fibrinöz fibroblast fibromatöz fibromiyozit fibronektin fibrotik fibröz fiks fiks split fiksasyon filament filiform filtrasyon filtrat filtre final fissür fistül fizyoloji fizyon fizyopatoloji flatter flebolit flebotomi flegmon demetcik, dalcık 1. yüz 2. akzar akzar ölümcül ölüm, öldürücülük evre ateşli dışkı dışkısal uyluk kemiği olağandışı durum, görüngü soyserim mayalanma maya döllenebilen dölleyebilen döllenebilir, dölletebilir döllenme, dölletme dölüt lif, iplik lifçik, iplikçik fibrin erimesi fibrinli fibromlu ipliksi lifli, ipliksi sabit sabit ayrılma, sabit çiftlenme 1. sabitlenme 2. saplantı lifcik 1. ipliksi 2.zayıf nabız süzme, süzülme süzüntü süzgeç son çatlak akarca işlev bilimi bölünme, çoğalma işlev bozukluğu bilimi toplardamar taşı 1. toplardamar kesisi 2. toplardamardan kan alma bağ doku yangısı

18 16 Türk Kardiyoloji Derneği Nomenklatür Kurulu fleksibilite fleksiyon fleksör fleksura flep florokarbon floroskopi flovmetre flu flüktüan flüktüasyon fobi fokal fokus folikül follikül fonksiyon fonksiyonel fonokardiyograf fonokardiyografi fonokardiyogram foramen form formasyon format formül formülasyon fossa fragman fragmantasyon frajil frajilite fraksiyon fraktür frekans fremitus friksiyon frontal frotman fulminan fundus fungus füziform füzyon gaita galo ritmi galvanometre gama gamaglobülin gangliyon G esneklik bükülme, bükme bükücü, eğici dönemeç, büküntü 1. saplı doku 2.kanatcık akışölçer bulanık dalgalı dalgalanma, dalga duygusu korku odaksal odak kesecik kümecik işlev işlevsel delik biçim biçimlenme biçim çözüm yolu biçimlendirme çukur parça parçalanma kırılgan kırılganlık, dirençsizlik parça, bölüm, kesim kırık sıklık ele gelen titreşim sürtünme ön, alnaç sürtünme sesi kötüleşen, ağırlaşan dip mantar iğsi kaynaşma, kaynaşım dışkı dörtnal sesi düğüm

19 Kardiyoloji (Yürek Bilimi) Terimleri Türkçe Yazım Kılavuzu 17 gastralji gastrit gastroenteroloji gastroskopi gen genetik genital genitoüriner genom genotip geriyatri gestasyon gestasyonel gingiva glandula glikojen glikozit glikozüri global globüler globülin glokom glomerül glomerüler filtrasyon glomerülonefrit gode gradyan grafik granül granülasyon granüler granülom granülomatöz granülosit greft grip grup guatr gudde gut habis hafıza hakimiyet halüsinasyon hamile harabiyet hararet hareket haricen harici H mide ağrısı mide yangısı sindirim bilimi mide bakısı 1.kalıtım bilimi 2.kalıtsal eşeysel, cinsel soyyapı yaşlılık bilimi gebelik diş eti bez 1. genel 2.küresel yuvarımsı karasu yumakçık çukurcuk fark çizge tanecik taneciklenme tanecikli yama küme bez bağırsak, damla hastalığı kötü, kötücül, kötü huylu bellek baskınlık sanrı gebe yıkım, zedelenme ateş, ısı devinim dıştan dış, dışsal

20 18 Türk Kardiyoloji Derneği Nomenklatür Kurulu hariciye harmoni hasar hasta hastalık hastalık taslama hastane hat hata hayati hayatiyet hazard ratio heliks hemaglütinasyon hemanjiyom hematemez hematojen hematokrit hematolog hematoloji hematolojik hematom hematopoez hematopoietik hematüri hemiblok hemiparezi hemipleji hemodinami hemodinamik hemodiyaliz hemofili hemoglobin hemogram hemokromatoz hemolitik hemoliz hemoptizi hemoraji hemorajik hemoroit hemosideroz hemostatik hemostaz heparin heparinizasyon hepatit hepatojügüler reflü hepatomegali hepatoselüler hepatosplenomegali genel cerrahi uyum, ahenk zedelenme, bozulma sayrı sayrılık sayrımsama sayrılarevi çizgi yanılgı, yanlış yaşamsal canlılık, dirimsellik risk oranı sarmal kan kümeleşmesi kan damarı uru kan kusma kan yoluyla kanbilimci kan bilimi kanbilimsel kan toplağı kan yapımı kan yapıcı kan işeme 1.dalcık bloku 2. yarı blok yarıinme, tek yanlı felç kan devinimsel kansüzdürüm kan sayımı demir birikimi kanyıkımlı kanyıkımı kanlı balgam kanama kanamalı basur, mayasıl demir birikimi kanama durdurucu kanama durması karaciğer yangısı karaciğer büyümesi karaciğer gözesi karaciğer-dalak büyümesi

21 Kardiyoloji (Yürek Bilimi) Terimleri Türkçe Yazım Kılavuzu 19 hepatotoksik heredite herediter herni herniyasyon herpes heterojen heterojenik heterojenite heterotopi heterotopik heterozigot hezeyan hibernasyon hibrit hidralazin hidrasyon, hidratasyon hidrofil hidrojen hidroklorik asit hidrostatik basınç hijyen hijyenik hikâye hilus hiperaktivite hipereksitabilite hiperemezis hiperemi hiperestezi hiperglisemi hiperinsülinemi hiperkalemi hiperkapni hiperkinetik hiperkinezi hiperkolesterolemi hiperlipidemi hiperplazi hiperpne hiperpotasemi hipersekresyon hiperselüler hipersensitivite hipersomni hipertansiyon hipertiroidi hipertoni hipertonik hipertrofi hipervolemi karaciğere zararlı soyaçekim soyaçekimli fıtık fıtıklaşma uçuk çoktürel, ayrışık çoktürelli çoktürellik yerdışılık yerdışıllı kırma, melez sabuklama, saçmalama kış uykusu kırma, melez suçeken tuzruhu su basıncı sağlık bilgisi sağlıklı öykü göbek aşırı etkin aşırı uyarılganlık aşırı kusma aşırı kanlanma aşırı duyumsarlık kan şekeri yüksekliği insülin yüksekliği potasyum yüksekliği karbondioksit yüksekliği aşırı devinimli aşırı devinim kolesterol artışı yağ yüksekliği aşırı oluşum hızlı- derin soluma potasyum artışı 1.aşırı salgı 2.aşırı salgılama artmış gözeli aşırı duyarlılık aşırı uyku kan basıncı yüksekliği aşırıgergi, aşırıyoğunluk 1.aşırı gergin 2. çok yoğun irileşim

22 20 Türk Kardiyoloji Derneği Nomenklatür Kurulu hipnoz hipoaktivite hipoalbüminemi hipoderm hipodermik hipofiz hipokalemi hipokondri hipokondriyak hipoksemi hipoksi hipoplazi hipoplazik hipopotasemi hipotalamus hipotansiyon hipotermi hipotez hipotiroidi hipotonik hipovolemi hirsutizm histamin histerezis histoloji hiyatus holodiyastolik holosistolik homeostaz homogreft homojen homolog homozigot horizontal hormon hospitalizasyon host humma humoral hücre idantik idiyopatik idiyosenkrazi iliyak imaj immatür immün immünite immünizasyon immünsüpresif İ uyutma etkinlik azalması albümin azlığı alt deri deri altı potasyum azlığı hastalık hastalığı hastalık hastası oksijen azlığı oksijen azlığı azgelişmişlik azgelişmiş potasyum azlığı kan basıncı düşüklüğü düşük ısı varsayım 1. gevşek 2. az yoğun kan hacmi düşüklüğü aşırı kıllanma doku bilimi açıklık yarık diyastolü dolduran sistolü dolduran dengeleşim türdeş yama bağdaşık türdeş kökdeş öz kalıtımlı yatay hastaneye yatma ev sahibi konakçı ateşli hastalık salgısal, göze özdeş özgünduyarlık görüntü olgunlaşmamış bağışık, bağışıksal bağışıklık bağışıklama bağışıklık baskılayıcı

23 Kardiyoloji (Yürek Bilimi) Terimleri Türkçe Yazım Kılavuzu 21 impakt imperfore impermeabl implantable cardioverter defibrillator impuls impulsif in vitro in vivo inaktif inaktivasyon indüklemek indüksiyon indüktör inervasyon infant inferiyor inferolateral infiltrasyon influks infüzyon inguinal inhalasyon inhaler inhibitör inkomplet inoperabl inotropi inotropik inspeksiyon inspirasyon inspiryum insülin intensif intensite interaksiyon interaktif interferans interiyor interkostal interlober intermitan internal interval interventriküler intima intraaortik intraarteryel intraatriyel intrakardiyak intrakoroner intramüral etki doğuştan kapalı, delinmemiş geçirgensiz, geçirmez, yerleştirilebilen kardiyoversiyon defibrilatörü uyarı, dürtü dürtüsel, itici yapay ortamda canlıda işlemez, çalışmaz, durgun hareketsizlik, etkisizlik, çalışmazlık uyarmak, başlatmak uyarım, başlatma başlatıcı, uyarıcı sinir donanımı bebek, süt çocuğu alt alt-dışyan sızma, süzülme içakım damardan sıvı aktarım kasık 1.soluk alma 2.solukla çekme 1.solunan madde 2.solutucu engelleyici tam olmayan, tamamlanmamış, eksik ameliyat edilemez kasılma gücü kasılma gücünü artıran gözle izleme soluk alma soluk alma yoğun yoğunluk etkileşim etkileşimli parazit, karışma iç kaburgalararası loplararası aralıklı iç aralık karıncıklararası damar iç katmanı aort içi atardamar içi kulakcık içi yürek içi duvar içi

24 22 Türk Kardiyoloji Derneği Nomenklatür Kurulu intramüsküler intravenöz intrinsik invazif inversiyon iritasyon irregüler irreversibl iskemi istmus iyonik iyonizasyon izolasyon izomer izometrik izomorfik izotonik izotop izovolümetrik jel jelatin jeneralize jenerasyon jeneratör jinekomasti junction jügüler jüvenil kadavra kadran kalibrasyon kalitatif kalite kalp kalp yetersizliği kalsifikasyon kalsinoz kalsiyum kangren kanserojen kantitatif kanül kaotik kapasitans kapiler kapsül karakteristik kardit kardiyak J K kas içi toplardamar içi içsel girişimsel, girişimci tersine çevirme tahriş düzensiz geri dönüşsüz yetersiz kanlanma bağlantı, köprü iyonlaşma, iyonlaştırma yalıtım eşiz 1.eş ölçülü 2.kas gerici eş yapılı 1.eş yoğunluklu 2.eş basınçlı eş hacimli pelte yaygın kuşak üreteç kavşak gençlik dörtte bir 1.ayarlama 2.çap nitel, niteliksel nitelik yürek yürek yetersizliği kireçlenme kansere yol açan ölçülebilir, nicel borucuk yüklenim kılcal, kılcal damar kılıf, jelatin kılıf belirleyici, ayırt edici yürek yangısı yürek

25 Kardiyoloji (Yürek Bilimi) Terimleri Türkçe Yazım Kılavuzu 23 kardiyak arest kardiyojenik kardiyolipin kardiyolog kardiyoloji kardiyomegali kardiyomiyopati kardiyomiyotomi kardiyopulmoner kardiyotoksik kardiyotonik kardiyovasküler kardiyoversiyon karnitin karotis karsinoit kaskat kaşeksi kaşektik katabolizma katarakt katekolamin kateter kateterizasyon katgüt katot kauda kavern kavite kazeifikasyon kemoatraktan kemotaksi kemoterapi kemoterapötik kifoskolyoz kifoz ki-kare testi kinetik kist klasifikasyon klasik klavikula kleft klemp klik klinik klinisyen klirens klodikasyo klon klonlama yürek durması yürek yürek bilimci yürek bilimi yürek büyümesi yürek-akciğer yüreğe zararlı yüreği güçlendirici yürek-damar zincir erimişlik erimiş yıkım akbasma, perde bir cins dikiş ipi eksiuç kuyruk oyuk boşluk peynirleşme kimyasal çekici kimyasal çekim ilaç tedavisi ilaç açılı kamburluk kamburluk devinimli kese, torba sınıflama, sınıflandırma alışılmış, geleneksel, bilinen köprücük kemiği yarık sıkma halkası çıtırtı, tık sesi, çıt sesi temizlenme topallama eşlenik eşleme

26 24 Türk Kardiyoloji Derneği Nomenklatür Kurulu klonus koagulüm koagülan koagülasyon koagülopati koaptasyon koarktasyon kognitif kohezyon kohort çalışması koinsidans koinsidental kolaborasyon kolajen kolajen kolanjit kolaps kolaps kolateral koleksiyon kolektif kolelitiyaz kolesistit kolesterol kolik kolimasyon kolimatör kolinerjik kolit kolon koloni kolonizasyon koma kombinasyon kombine komisür komisürotomi komorbidite komosyo kompakt kompansasyon kompansatuvar kompanse komparatif kompartman kompetan kompetans kompetisyon kompetitif kompleks kompleman kaba seğirme pıhtı pıhtılaştırıcı, pıhtılaştıran pıhtılaşma pıhtılaşma bozukluğu kavuşum daralım bilişsel yapışma ortaköz çalışması rastlantı rastlantısal işbirliği safra yolu yangısı göçme, çökme yan yana, yanında bulunan, yan dal toplanma, birikme toplu, ortaklaşa safra kesesi taşı safra kesesi yangısı sancı sınırlama, yönlendirme sınırlayıcı, yön verici kalın bağırsak yangısı kalın bağırsak küme, topluluk kümelenme birleşim birleşik birleşim yeri eşlik eden bozukluk sarsıntı sıkı, yoğun dengeleme 1. dengeleyici 2. ödünleyici dengelenmiş karşılaştırmalı bölme işbilen işbilirlik yarışma yarışmalı karmaşık, çapraşık

27 Kardiyoloji (Yürek Bilimi) Terimleri Türkçe Yazım Kılavuzu 25 komplet komplikasyon komplike kompliyans komponent kompozisyon kompozit kompres kompresör kompresyon komünikasyon kondansasyon kondisyon kondisyonel kondüksiyon kondüktans konektif doku konektör konfigürasyon konfirmasyon konfüzyon kongre konjenital konjestif konjestiyon konjügasyon konjüge konkav konkomitan konkordan konkordans konküzyon konsantrasyon konsantre konsensüs konsepsiyon konsept konservatif konsey konsolidasyon konstant konstipasyon konstitüsyon konstitüsyonel konstriksiyon konstriktör konsültan konsültasyon kontaminasyon kontamine kontent tam karışıntı, fesat karmaşık, çapraşık 1. uyum 2. esneklik parça, bileşen tümleşik bileşik baskı, sıkıştırma sıkıştırıcı baskı, sıkıştırma iletişim yoğunlaşma erk, güç, durum, koşul koşullu iletim iletkenlik bağdoku bağlayıcı biçim, yapı doğrulama bilinç bulanıklığı kurultay doğuştan göllenme bağlama, bağlanma, birleşme bağlanmış, birleşmiş içbükey eşlik eden uygun uyumluluk sarsıntı yoğunlaşma, yoğunlaştırma yoğun, derişik, yoğunlaşmış uzlaşma, oydaşma döllenme kavram 1. koruyucu-kollayıcı 2. tutucu kurul sertleşme sabit, değişmez, katsayı kabızlık yapı yapısal büzülme, daralma büzücü danışman danışma bulaşma, kirlenme bulaşık içerik

28 26 Türk Kardiyoloji Derneği Nomenklatür Kurulu kontinü kontraksiyon kontraktil kontraktilite kontralateral kontrasepsiyon kontraseptif kontrast kontrast madde kontrendikasyon kontrendike kontrol,-ü kontür kontüzyon konvalesans konvansiyonel konveks konverjans konversiyon konvülsiyon kooperasyon koopere koordinasyon koordinatör kor korda korelasyon korele koronal koroner korozif korozyon korpus korpüskül korpüsküler korteks kortikal kosta kost-efektif kot koter koterizasyon kovalan kovaryans kramp kraniyal kraniyum kreatin kreatinin kreşendo kriptojenik sürekli, devamlı kasılma kasılabilir kasılabilirlik, büzülebilirlik karşıyan gebelik önleme gebelik önleyici zıtlık, karşıtlık kullanım sakıncası sakıncalı denetim, yeniden değerlendirme sınır ezilme, örselenme derlenme-toparlanma geleneksel, alışılagelmiş dışbükey yaklaşma dönüşüm havale işbirliği iletişim kurulabilen eşgüdüm eşgüder iç, çekirdek, yürek şerit, şerit biçimli yapı ilişki ilişkili yanay-dikey aşındırıcı aşınma gövde parçacık parçacıklı dış katman, kabuk kaburga maliyet etkililik kaburga dağlaç dağlama ortak değerli ortak değişken kas tutulması baş, kafa giderek artan nedeni bilinmeyen

29 Kardiyoloji (Yürek Bilimi) Terimleri Türkçe Yazım Kılavuzu 27 kristal kristalize kriter kritik kriz kromozom kronik kronoloji kronolojik kronometre kronotropik kronotropizm kros ksantom kseroderma ksifoid kuadriküspit kuartil kuplet kurvatür kültür kümülasyon kümülatif kür küratif küspis labil labilite laboratuvar laksatif lamina laminar larenjit larenks laserasyon latent lateral lateralizasyon lavaj leaflet leak lenf lenfadenopati letal letarji levator levokardi lezyon libido ligament L 1.billur 2.kum billurlaşmış ölçüt ciddi, önemli, eleştiri bunalım süregen tarih sırası tarih sırasıyla süreölçer yürek hızını değiştiren çapraz sarı renkli plak, sarı renkli topak alt sternum dört yaprakçıklı dörtte birlik ikili erken vuru eğrilik besiyeri, ekim birikim birikici tam sağaltım 1.sağaltıcı 2. iyileştirici yaprakçık 1.oynak 2.kararsız 3. değişken 1. oynaklık 2. değişkenlik müshil kat, katman, ince tabaka katmanlı gırtlak yangısı gırtlak yırtılma gizli 1.yan 2. dış yıkama yaprakçık sızma akkan, lenf sıvısı akkan düğümü büyümesi öldürücü uyuklama kaldırıcı solda yürek doku bozukluğu cinsel güdü bağ