T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI HASTA VE YAŞLI HİZMETLERİ ALANI ÇERÇEVE ÖĞRETİM PROGRAMI

Transkript

1 T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI HASTA VE YAŞLI HİZMETLERİ ALANI ÇERÇEVE ÖĞRETİM PROGRAMI Ankara, 2011

2 ÖN SÖZ Günümüzde tüm dünyada yaşanan toplumsal, ekonomik, kültürel ve sosyal değişiklikler sağlık alanına da yeni bir boyut kazandırmıştır. Özellikle tıp alanındaki gelişmeler, insan ömrünü uzattığı gibi hastaların ve engellilerin de daha sağlıklı ve nitelikli ortamlarda bakılmasını kolaylaştırmıştır. Tüm bu gelişmeler, beraberinde sağlık alanındaki geleneksel bakış açılarını da değiştirmiştir. Ülkemizde yaşlı, hasta ve engellilere bakım hizmeti genel olarak sağlık kurumlarında yapılmaktadır. Ancak, değişen ve gelişen sosyal, ekonomik ve kültürel koşullarda kurum bakımı yetersizleşmiş ve yeni hizmet türlerine ihtiyaç duyulmuştur. Bu hizmet türlerinden biri de evde bakım hizmetidir. Evde bakım hizmetiyle, yaşlıların, hastaların ve engellilerin yaşam koşullarından uzaklaşmadan bakım ihtiyaçları karşılanmaktadır. Bu durumda gerek kurum gerekse evde bakım hizmetlerinde yaşlı, hasta ve engellilerin öz bakımını yapabilmesi amacıyla hemşirelik hizmetlerinin yanı sıra bakım hizmeti verebilecek nitelikli ve eğitimli kişilere gereksinim vardır. Hasta ve yaşlı hizmetleri alanı altında; yaşlı bakımı, hasta bakımı, engelli bakımı dallarında öğretim programları hazırlanmıştır. Hasta ve Yaşlı Hizmetleri Alanı Programları Millî Eğitim Bakanlığında görevli uzmanlar ve alan öğretmenleri, sektör temsilcileri, üniversiteden alan uzmanları ve meslek elemanları ile iş birliği içinde hazırlanmıştır.

3 İÇİNDEKİLER ÖN SÖZ... 1 GİRİŞ... 3 SEKTÖR... 4 ÖĞRETİM PROGRAMI İLE İLGİLİ GENEL AÇIKLAMALAR... 5 HAFTALIK DERS ÇİZELGESİ... 8 PROGRAMIN UYGULANMASINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR...12 PROGRAMDA YER ALAN DERSLER ORTAK DERSLER ALAN/DAL DERSLERİ...13 ALAN ORTAK DERSLERİ...14 MESLEKİ GELİŞİM...14 İLETİŞİM TEKNİKLERİ...14 HASTA VE YAŞLI PSİKOLOJİ...15 ANATOMİ FİZYOLOJİ...15 MESLEĞE HAZIRLIK...15 DİKSİYON...16 DAL DERSLERİ...16 İŞLETMELERDE BECERİ EĞİTİMİ...17 AKTİVİTELER...17 HASTA BAKIMI...17 YAŞLI BAKIM...18 ENGELLİ BAKIMI...19 HASTA BESLENMESİ...19 YAŞLI BESLENMESİ...20 ENGELLİ BESLENMESİ...20 DESTEK HİZMETLER...20 ENGELLİ HİZMETLERİ...21 TIP HİZMETLERİ...21 BİLGİSAYARDA OFİS PROGRAMLARI...21 MESLEKİ YABANCI DİL...22 SUNUM...22 İLK YARDIM SEÇMELİ DERSLER

4 GİRİŞ Ülkemizde yaşlı, hasta ve engellilere yönelik hizmetlerin düzenlenmesini tartışan bilim adamları ve sektörde çalışan görevli personel, yaşlıların öz bakım gereksinmelerine yardımcı olacak, boş zamanlarını değerlendirmede rehberlik edebilecek, günlük aktiviteleri destekleyebilecek elemanlara ihtiyaç olduğuna ve bu elemanların yetiştirilmesine yönelik programların geliştirilmesinin gerekli olduğuna dikkat çekmektedirler. Devlet Planlama Teşkilatı (DPT) tarafından hazırlanan 6. Beş Yıllık Kalkınma Planı nda kurum bakımı yerine aile içinde bakıma önem verilmesi öngörülmüştür. Yapılan araştırmalarda, kişilerin yaşlılık, hastalık ve engellilik ile birlikte öz bakım ihtiyaçlarında zorlandıkları belirlenmiştir. Bu durum, sağlık hizmetlerinin yanı sıra bakım hizmeti verebilecek elemanlara da ihtiyacı artırmıştır. Yaşlı, hasta ve engelli bakım elemanı yetiştirirken daha önce uygulanan kısa programların yetersiz olduğu, nitelikli eleman yetiştirmek için uzun süreli ve geniş kapsamlı programların hazırlanmasının daha uygun olduğu ortaya çıkmıştır. Huzurevlerine, bakımevlerine, rehabilitasyon merkezlerine ve evde bakım hizmetlerine duyulan ihtiyacın giderek artması ve bu alanda çalışacak elemanların sertifikalı olma zorunluluğu, bu alanda istihdam olanaklarının artacağını da göstermektedir. Hasta ve Yaşlı Hizmetleri Alanının Çerçeve Öğretim Programı nın sektör analizine dayalı olarak modüler esaslı hazırlanması, ülkemizde sosyal hizmetler açısından çok önemli olan bu sektöre kalifiye eleman yetiştiren mesleki ve teknik eğitim sistemine yeni bir anlayış getirecektir. 1. Hasta ve yaşlı hizmetleri alanında; 2. Yaşlı bakımı, 3. Hasta bakımı, 4. Engelli bakımı dalları yer almaktadır. Sektör tarama ve inceleme çalışmaları sonunda, sektörde faaliyet gösteren yukarıdaki meslekler saptanmıştır. Sektörde çalışan kişilerin görüş ve önerilerinden yola çıkılarak her meslek dalına ait anket soruları hazırlanmış, daha sonra bu anketler yurdun değişik bölgelerinde uygulanarak mesleklere özgü yeterlikler ayrı ayrı ve ayrıntılı olarak çıkarılmıştır. Mesleklere ilişkin olarak saptanan bu yeterlikler, öğretim programları ve modüllerin temel dayanağını ve içeriğini oluşturmaktadır. Öğretim programlarının ve modüllerin hazırlanmasının her aşamasında, iş yaşamının iş gücüne dönük gereksinimlerinin tüm yönleriyle dikkate alınması amacıyla sektörel kuruluşlarla görüş alışverişi ve iş birliği gerçekleştirilmiştir. Program geliştirme sürecinin her aşamasında, sektörle ilgili dernekler, derneğe üye işletmeler, bölgedeki sağlık ve sosyal hizmet kuruluşları ile iş birliği yapılmıştır. Bu işletmelerin eğitim sorumluları ve çeşitli meslek elemanları ile iletişim kurulmuş, bu kişilerin program çalışmalarına katkıları sağlanmıştır. Böylelikle sektörün beklentileri programlara yansıtılmıştır. Ulusal ve uluslararası düzeyde meslek elemanlarından beklenen yeterlikler, çeşitli araştırmalar ve yerli/yabancı uzman görüşlerine dayanılarak tespit edilmiş, program çalışmalarına aktarılmıştır. Bu doğrultuda Hasta ve yaşlı hizmetleri alanı ve altında yer alan mesleklerde uluslararası ve ulusal düzeyde standartlara uygun, her yaşta ve düzeyde bireye eğitim olanağı sağlayan program hazırlanması hedeflenmiştir. 3

5 SEKTÖR Günümüzde tüm dünyada yaşanan değişiklikler, sağlık olgusuna yeni boyutlar kazandırmaktadır. Özellikle beslenme ve tıp alanındaki gelişmeler insan ömrünü uzattığı gibi yaşam kalitesini de artırmıştır. İnsanların yaşlanması, hasta ve engelli olması tercih edilir bir durum olmamasına rağmen hemen hemen herkesin başına gelebilecek bir durumdur. Böyle bir durumla karşılaşan bireyler toplum dışına itilmeden sağlıklı biçimde yaşamak isterler ki bu her insanın en doğal hakkıdır. Ülkemizde yaygın olan yaşlıya, hastaya ve engelliye kurumlarda bakım hizmeti verilmesidir. Artan nüfus, sosyal, kültürel ve ekonomik koşulların değişmesi karşısında kurum bakımı da yetersiz kalmakta ve yeni bakım merkezlerine, bakım elemanlarına vb. bakım hizmetlerine ihtiyaç duyulmaktadır. Bugüne kadar kurum bakımının pahalı bir hizmet olması da yeni hizmetlerin daha ciddi boyutlarda gelişmesini olumsuz etkilemiştir. Bu amaçla yaşlının, hastanın ve engellinin yaşam alanında gerekli düzenlemeleri yaparak yaşam alışkanlıklarından ve çevresinden uzaklaştırmadan evde bakım hizmetlerinin yaygınlaştırılması uygun olacaktır. Ülkemizde de yaşlı nüfusun, hastaların ve engellilerin toplam nüfus içindeki oranının, gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerdekine benzer şekilde arttığı istatistiki çalışmalarla ortaya konulmuştur. Bununla birlikte ülkemizdeki şehirleşmeye paralel toplumdaki değişme süreci, geniş aileleri çekirdek aileye dönüştürmeye başlamış, kadınların da çalışma hayatına katılmalarıyla yaşlıların, hastaların ve engellilerin bakımında sorunların oluşmasına neden olmuştur. Bu durum da geleneksel bakım hizmeti yerine konusunda uzmanlaşmış ve yeterli bakım niteliklerine sahip donanımlı elemanlara ihtiyaç doğmuştur. Yaşlı, hasta ve engelli için şu andaki uygun bakım kurumlarda yürütülen bakımıdır. Özel ve resmî bakım ve huzurevlerinin yaygınlaşması, evde bakıma ihtiyaç duyan yaşlı, hasta ve engelli nüfusun artması bakım elemanı meslek elemanlarına ihtiyaç olduğunu ortaya koymaktadır. Kişileri rehabilite etme ve yaşam kalitesini artırmak amacıyla, yaşlı, hasta ve engelliye bakım hizmeti vermek insanlık görevimizdir. Bakım ve huzurevlerinin gittikçe yaygınlaşması, evde yaşlı, hasta ve engelli bakım hizmetlerine talebin artması bu alanda istihdam olanaklarının artacağını göstermektedir. 4

6 ÖĞRETİM PROGRAMI İLE İLGİLİ GENEL AÇIKLAMALAR SEKTÖR ALAN ALANIN TANIMI ALANIN AMACI SOSYAL HİZMETLER HASTA VE YAŞLI HİZMETLERİ Hasta ve yaşlı hizmetleri alanı altında yer alan dalların yeterliklerini kazandırmaya yönelik eğitim ve öğretim verilen alandır. Hasta ve yaşlı hizmetleri alanı altında yer alan dallarda, sektörün ihtiyaçları, bilimsel ve teknolojik gelişmeler doğrultusunda gerekli olan mesleki yeterlikleri kazandıran nitelikli meslek elemanlarını yetiştirmek amaçlanmaktadır. 1. YAŞLI BAKIMI Tanımı: Yaşlı bakımı elemanının sahip olması gereken iletişim, temel sağlık, vücut mekaniği ve yaşlının bakımı ile ilgili yeterlikleri kazandırmaya yönelik eğitim ve öğretim verilen daldır. Amacı: Yaşlı bakımı mesleğinin yeterliklerine sahip meslek elemanları yetiştirmek amaçlanmaktadır. DAL PROGRAMLARI, TANIMLARI VE AMAÇLARI 2. HASTA BAKIMI Tanımı: Hasta bakımı elemanının sahip olması gereken iletişim, temel sağlık ve hasta bakım hizmetleri ile ilgili yeterlikleri kazandırmaya yönelik eğitim ve öğretim verilen daldır. Amacı: Hasta bakımı mesleğinin yeterliklerine sahip meslek elemanları yetiştirmek amaçlanmaktadır. 3. ENGELLİ BAKIMI Tanımı: Engelli bakımı elemanının sahip olması gereken iletişim, temel sağlık, engelliler ve engelli bakım hizmetleri ile ilgili yeterlikleri kazandırmaya yönelik eğitim ve öğretim verilen daldır. Amacı: Engelli bakımı mesleğinin yeterliklerine sahip meslek elemanları yetiştirmek amaçlanmaktadır. GİRİŞ KOŞULLARI İSTİHDAM ALANLARI Öğrencilerin sağlık durumu, hasta ve yaşlı hizmetleri alanı altında yer alan mesleklerin gerektirdiği işleri yapmaya uygun olmalıdır. Hasta ve yaşlı hizmetleri alanından mezun olan öğrenciler, seçtikleri dal/meslekte kazandıkları yeterlikler doğrultusunda; 1. Huzurevi, 2. Hastane, 3. Bakımevi, 4. Ev vb. yerlerde çalışabilirler. 5

7 EĞİTİM-ÖĞRETİM ORTAMLARI VE DONANIMLARI EĞİTİMCİLER ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME YATAY VE DİKEY GEÇİŞLER BELGELENDİRME 1. Program, mesleki ve teknik eğitim alanında diplomaya götüren ortaöğretim kurumları ile belge ve sertifika programlarının uygulandığı her tür ve derecedeki örgün ve yaygın mesleki ve teknik eğitim-öğretim kurumlarında uygulanmaktadır. 2. Programın uygulanabilmesi için hasta ve yaşlı hizmetleri alanı standart donanımları ve mesleklerin gerektirdiği ekipmanlar sağlanmalıdır. 1. Programın uygulanmasında hasta ve yaşlı hizmetleri alanında eğitim almış ve tercihen sektör deneyimi olan alan öğretmenleri görev almalıdır. 2. Programın uygulanmasında gerektiğinde hasta ve yaşlı hizmetleri alanında sektör deneyimi olan usta öğretici, teknisyen ve meslek elemanlarından yararlanılabilir. Millî Eğitim Bakanlığı Orta Öğretim Kurumları Sınıf Geçme ve Sınav Yönetmeliği ne göre çeşitli ölçme araçları kullanılarak öğrencilerin değerlendirilmesi esastır. Buna göre; 1. Dersin altındaki modüllerin işlenişi sırasında kazandığı (bilgi, beceri ve tavırlar) yeterlikler, 2. Okulda, işletmede ve kendi kendilerine yaptıkları tüm öğrenim faaliyetleri değerlendirilerek öğrencilerin dersteki başarısı belirlenir. Program; geniş tabanlı ve modüler yapıda düzenlendiğinden, Mesleki ve Teknik Eğitim Yönetmeliği çerçevesinde yatay ve dikey geçişlere olanak sağlanır. 1. Alan/dalda sertifika, belge ve diplomaya götüren tüm programlar ve dallar arasında geçiş yapılabilir. 2. Diploma almaya hak kazanan öğrenci, hasta ve yaşlı hizmetleri alanının devamı niteliğindeki programların veya bu alana en yakın programların uygulandığı meslek yüksek okuluna sınavsız geçiş yapabilir ya da sınav sonuçlarına göre diğer yüksek öğrenim kurumlarını tercih edebilir. 1. Mezun olan öğrenciye alanda/dalda diploma verilir. 2. Öğrencinin seçtiği dal ile ilgili aldığı tüm dersler ve modüller diploma ekinde belirtilir. 3. Öğrenciye, programdan ayrıldığında veya mezun olduğunda kazandığı yeterlikleri gösteren ve bir yaygın mesleki ve teknik eğitim programı ile aynı yeterlikleri kazanan kişilere eş değer belge verilir. 4. Öğrencinin kazandığı mesleki yeterlikler sertifikaya yönelik belgelendirmelerde değerlendirilir. 6

8 EĞİTİM SÜRESİ ÖĞRETİM YÖNTEM VE TEKNİKLERİ İŞ BİRLİĞİ YAPILACAK KURUM VE KURULUŞLAR ÖĞRENCİ KAZANIMLARI EĞİTİM-ÖĞRETİM FAALİYETLERİ 1. Alan programının toplam eğitim süresi, 9. sınıftan sonra 3 öğretim yılı olarak planlanmıştır. 2. Eğitim süresinin okul, işletme ve bireysel öğrenme için ayrılmış dağılımı, hasta ve yaşlı hizmetleri alanı haftalık ders çizelgesi, dersler ve modüller ile ilgili açıklamalarda belirtildiği gibi uygulanır. Modüler öğretime yönelik ağırlıklı olarak bireysel öğrenmeyi destekleyici yöntem ve teknikler uygulanır. 1. Öğretmenler öğrencilere rehberlik eder. 2. Öğrenciler kendi kendine öğrenmeye teşvik edilir. 3. Öğrencilerin aktif olması sağlanır. 4. Öğrenciler araştırmaya yönlendirilir. 5. Öğrenciler kendi kendilerini değerlendirebilir. 6. Öğrencilere yeterlik kazandırmaya yönelik yöntem ve teknikler uygulanır. Öğrenciler, programın gerektirdiği öğretim faaliyetleri, istihdam olanakları ve planlama konularında çevredeki üniversiteler, sivil toplum örgütleri, sosyal hizmetler sektöründe yer alan meslek odaları ve meslek elemanları ile iş birliği yapılarak yönlendirilir. Programın sonunda seçtiği dala/mesleğe yönelik olarak öğrenci; 1. Alandaki ortak temel, bilgi ve becerileri kazanabilecektir. 2. Hasta ve yaşlı hizmetleri alanının temel yeterliklerine sahip olabilecektir. 3. Dalın gerektirdiği işleri yapabilecektir. 4. Dalın gerektirdiği özel mesleki yeterlikleri kazanabilecektir. Hasta ve yaşlı hizmetleri alanı; haftalık ders çizelgesinde yer alan dersler ve bu derslerin altındaki modüllerin içeriğindeki eğitim-öğretim uygulamaları yapılır. 7

9 DERS KATEGORİLERİ MESLEK LİSESİ HASTA VE YAŞLI HİZMETLERİ ALANI (YAŞLI BAKIMI, HASTA BAKIMI VE ENGELLİ BAKIMI DALLARI) HAFTALIK DERS ÇİZELGESİ DERSLER SINIF SINIF SINIF DİL VE ANLATIM(*) TÜRK EDEBİYATI DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ TARİH T.C. İNKILAP TARİHİ VE 12. SINIF ATATÜRKÇÜLÜK COĞRAFYA MATEMATİK ORTAK DERSLER FİZİK KİMYA BİYOLOJİ SAĞLIK BİLGİSİ FELSEFE YABANCI DİL BEDEN EĞİTİMİ GÖRSEL SANATLAR/MÜZİK TRAFİK VE İLK YARDIM TOPLAM A L A N / D A L D E R S L E R İ ALAN ORTAK DERSLERİ DAL DERSLERİ HASTA VE YAŞLI PSİKOLOJİ MESLEKİ GELİŞİM İLETİSİM TEKNİKLERİ ANATOMİ-FİZYOLOJİ MESLEĞE HAZIRLIK(*) DİKSİYON İŞLETMELERDE BECERİ EĞİTİMİ(*) AKTİVİTELER HASTA BAKIMI(*) YAŞLI BAKIMI(*) ENGELLİ BAKIMI(*) HASTA BESLENMESİ YAŞLI BESLENMESİ ENGELLİ BESLENMESİ DESTEK HİZMETLER ENGELLI HIZMETLERI TIP HİZMETLERİ BİLGİSAYARDA OFİS PROGRAMLARI MESLEKİ YABANCI DİL SUNUM İLK YARDIM ALAN/DAL DERS SAATLERİ TOPLAMI SEÇMELİ DERS SAATİ TOPLAMI REHBERLİK VE YÖNLENDİRME TOPLAM DERS SAATİ (*) Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliği uyarınca yılsonu başarı puanı ile başarılı sayılmayacak derslerdir. 8

10 DERS KATEGORİLERİ ANADOLU MESLEK LİSESİ HASTA VE YAŞLI HIZMETLERI ALANI (YAŞLI BAKIMI, HASTA BAKIMI VE ENGELLİ BAKIMI DALLARI) HAFTALIK DERS ÇİZELGESİ DERSLER SINIF SINIF SINIF DİL VE ANLATIM(*) TÜRK EDEBİYATI DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ TARİH T.C. İNKILAP TARİHİ VE 12. SINIF ATATÜRKÇÜLÜK COĞRAFYA MATEMATİK ORTAK DERSLER FİZİK KİMYA BİYOLOJİ SAĞLIK BİLGİSİ FELSEFE YABANCI DİL BEDEN EĞİTİMİ GÖRSEL SANATLAR /MÜZİK TRAFİK VE İLK YARDIM TOPLAM A L A N / D A L D E R S L E R İ ALAN ORTAK DERSLERİ DAL DERSLERİ HASTA VE YAŞLI PSİKOLOJİ MESLEKİ GELİŞİM İLETİSİM TEKNİKLERİ ANATOMİ-FİZYOLOJİ MESLEĞE HAZIRLIK(*) DİKSİYON İŞLETMELERDE BECERİ EĞİTİMİ(*) AKTİVİTELER HASTA BAKIMI(*) YAŞLI BAKIMI(*) ENGELLİ BAKIMI(*) HASTA BESLENMESİ YAŞLI BESLENMESİ ENGELLİ BESLENMESI DESTEK HİZMETLER ENGELLİ HİZMETLERI TIP HİZMETLERİ BİLGİSAYARDA OFİS PROGRAMLARI MESLEKI YABANCI DİL SUNUM İLK YARDIM **/24 ALAN/DAL DERS SAATLERİ TOPLAMI **/24 SEÇMELİ DERS SAATİ TOPLAMI **/4 REHBERLİK VE YÖNLENDİRME TOPLAM DERS SAATİ (*) Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliği uyarınca yılsonu başarı puanı ile başarılı sayılmayacak derslerdir. (**) İşletmelerde beceri eğitimi uygulaması yapılmayan ancak bu eğitimi yönetmelik gereği staj yoluyla tamamlayan kurumlarda uygulanır. 9

11 DERS KATEGORİLERİ ORTAK DERSLER TEKNİK LİSE HASTA VE YAŞLI HIZMETLERI ALANI (YAŞLI BAKIMI, HASTA BAKIMI VE ENGELLİ BAKIMI DALLARI) HAFTALIK DERS ÇİZELGESİ DERSLER 9. SINIF 10. SINIF 11. SINIF 12. SINIF DİL VE ANLATIM (*) TÜRK EDEBİYATI DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ TARİH T.C. İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK COĞRAFYA MATEMATİK FİZİK KİMYA BİYOLOJİ SAĞLIK BİLGİSİ FELSEFE YABANCI DİL BEDEN EĞİTİMİ GÖRSEL SANATLAR/MÜZİK TRAFİK VE İLK YARDIM TOPLAM A L A N / D A L D E R S L E R İ ALAN ORTAK DERSLERİ DAL DERSLERİ HASTA VE YAŞLI PSİKOLOJİ MESLEKİ GELİŞİM İLETİSİM TEKNİKLERİ ANATOMİ-FİZYOLOJİ MESLEĞE HAZIRLIK (*) DİKSİYON AKTİVİTELER HASTA BAKIMI (*) YAŞLI BAKIMI (*) ENGELLİ BAKIMI (*) HASTA BESLENMESİ YAŞLI BESLENMESİ ENGELLİ BESLENMESİ DESTEK HİZMETLER ENGELLİ HİZMETLERİ TIP HİZMETLERİ (*) BİLGİSAYARDA OFİS PROGRAMLARI MESLEKI YABANCI DİL SUNUM İLK YARDIM ALAN/DAL DERSLERİ TOPLAMI SEÇMELİ DERS SAATİ TOPLAMI REHBERLİK VE YÖNLENDİRME TOPLAM DERS SAATI (*) Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliği uyarınca yılsonu başarı puanı ile başarılı sayılmayacak derslerdir. 10

12 DERS KATEGORİLERİ ORTAK DERSLER ANADOLU TEKNİK LİSESİ HASTA VE YAŞLI HIZMETLERI ALANI (YAŞLI BAKIMI, HASTA BAKIMI VE ENGELLİ BAKIMI DALLARI) HAFTALIK DERS ÇİZELGESİ DERSLER 9. SINIF 10. SINIF 11. SINIF 12. SINIF DİL VE ANLATIM (*) TÜRK EDEBİYATI DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ TARİH T.C. İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK COĞRAFYA MATEMATİK FİZİK KİMYA BİYOLOJİ SAĞLIK BİLGİSİ FELSEFE YABANCI DİL BEDEN EĞİTİMİ GÖRSEL SANATLAR /MÜZİK TRAFİK VE İLK YARDIM TOPLAM A L A N / D A L D E R S L E R İ ALAN ORTAK DERSLERİ DAL DERSLERİ HASTA VE YAŞLI PSİKOLOJİ MESLEKİ GELİŞİM İLETİSİM TEKNİKLERİ ANATOMİ-FİZYOLOJİ MESLEĞE HAZIRLIK (*) DİKSİYON AKTİVİTELER HASTA BAKIMI (*) YAŞLI BAKIMI (*) ENGELLİ BAKIMI (*) HASTA BESLENMESİ YAŞLI BESLENMESİ ENGELLİ BESLENMESİ DESTEK HİZMETLER ENGELLİ HİZMETLERİ TIP HİZMETLERİ (*) BİLGİSAYARDA OFİS PROGRAMLARI MESLEKI YABANCI DİL SUNUM İLK YARDIM ALAN/DAL DERSLERİ TOPLAMI SEÇMELİ DERS SAATİ TOPLAMI REHBERLİK VE YÖNLENDİRME TOPLAM DERS SAATI (*) Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliği uyarınca yılsonu başarı puanı ile başarılı sayılmayacak derslerdir. 11

13 PROGRAMIN UYGULANMASINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR Çerçeve öğretim programı ile öğrencilere, alan/dallar ile ilgili temel bilgi ve becerileri kazandırmanın yanı sıra; öğrencinin yeniliğe, değişime uyum sağlayabilen, çevresindeki insanlarla sağlıklı iletişim kurabilen, hedeflerini belirleyip bunlara ulaşmak için girişimlerde bulunabilen, yaratıcı, eleştiriye açık ve mesleki yeterliklere sahip bireyler olarak yetiştirilmesi hedeflenmiştir. Program 4 yıl olarak tasarlanmıştır. Programın temel yapısı oluşturulurken 9. sınıfta ortak dersler, 10. sınıfta ortak dersler ile alan ortak dersleri, 11 ve 12. sınıflarda ise ortak dersler, dallara özel derslerin okutulması planlanmıştır. Bu derslerin içerikleri belirlenirken ulusal ve uluslararası iş gücünden beklenen temel yeterlikler, sektör araştırmaları ve mesleki yeterlikler dikkate alınmıştır. Alanda yer alan tüm dallara yönelik ortak yeterlikleri kazandıran dersler ağırlıklı olarak 10. ve 11. sınıfta verilmektedir. 12. sınıfta diplomaya götüren dala ait yeterlikleri içeren dersler yer almaktadır. Öğrenci 10. sınıfta alanda eğitim-öğretime başlar. 10. sınıfın sonunda ise bölgesel ve sektörel ihtiyaçlar, okulun donanımı, öğretmen ve fiziki kapasitesi ile öğrencilerin mesleki yeterlikleri de dikkate alınarak dal seçimi yapılır. Öğrencilerin alan ve dal seçimlerinde bölgesel istihdam olanakları dikkate alınır. Alan ortak derslerine ait modüllerin tamamı aynen uygulanır. 11 ve 12. sınıflarda dalın seçmeli meslek dersleri ve modüllerin seçimi koordinatör öğretmen, zümre öğretmenleri ve sektörde bulunan meslek elemanları ile iş birliği içinde; birbirine temel teşkil eden modüllerin öncelik sırası, okul koşulları, yerel ve bölgesel sektörün ihtiyaçları dikkate alınarak yapılır. Çerçeve öğretim programları, haftalık ders çizelgeleri, dersler ve modüllerin içerikleri ile ilgili bilgiler ders bilgi formları ve modül bilgi sayfalarında verilmiştir. Her okul sektör beklentilerini, değişen koşulları ve mesleklerin gelişimini programa yansıtabilir. Gerektiğinde 11 ve 12. sınıfta zorunlu dal derslerinin dışındaki mesleğe özgü derslere ait modüller ve modül içerikleri değiştirilip geliştirilebilir. Bu değişiklikler, koordinatör öğretmen, zümre öğretmenleri ve sektörden meslek elemanları ile iş birliği içinde yapılır. Yapılan değişiklikler, okulun bağlı bulunduğu ilgili öğretim dairesine gönderilir ve bakanlıkça uygun bulunan değişiklikler uygulanır. Haftalık ders çizelgelerinde; ortak dersler ve alan/dal dersleri belirtilmiştir. Alan/dal dersleri modüllerden oluşmaktadır. Bu derslerdeki her modülün içeriğini öğrencilere kazandırmak için tasarlanan toplam öğrenme süresi 40 saat olarak planlanmıştır. Bu süre; öğretmen rehberliğinde ve öğrencinin kendi kendine çalışacağı süreleri kapsamaktadır. Örneğin 40/32 olarak belirlenmiş bir modülün; 32 saati öğretmen rehberliğinde çalışılacak süreyi, kalan 8 saat ise öğrencinin kendi kendine bağımsız olarak çalışacağı süreyi göstermektedir. Haftalık ders çizelgesinde haftalık ders saati belirlenmemiş derslerin sürelerinin belirlenmesinde; dersler altında yer alan modüllerin toplam süresi dikkate alınır. 12

14 1. ORTAK DERSLER PROGRAMDA YER ALAN DERSLER Talim ve Terbiye Kurulunun belirlemiş olduğu dersler, ders saatleri ve programlar uygulanır. 2. ALAN/DAL DERSLERİ Hasta ve yaşlı hizmetleri alanında yer alan meslekler/dallar için temel bilgi ve becerileri kapsayan ders grubunu oluşturur. Alan ve dalların özelliklerine göre, öncelikle 10. ve 11. sınıflar olmak üzere, üç yıla yayılarak programa yerleştirilmiştir. Alan/dal dersleri içinde (*) ile belirtilen dersler alan ve dalların zorunlu dersleridir. Bu dersler Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Sınıf Geçme ve Sınav Yönetmeliği nin 33. maddesi uyarınca yıl sonu başarı ortalaması ile başarılı sayılmayacak derslerdir. Hasta ve yaşlı hizmetleri alanında yer alan dallar/meslekler için alınması zorunlu olan dersler tabloda verilmiştir. DALLAR BAŞARILMASI ZORUNLU DERSLER MESLEK LİSESİ VE ANADOLU MESLEK LİSESİ TEKNİK LİSE VE ANADOLU TEKNİK LİSESİ İLE STAJ UYGULAMASI YAPAN ANADOLU MESLEK LİSELERİ Hasta Bakımı Yaşlı Bakımı Engelli Bakımı Mesleğe Hazırlık Hasta Bakımı İşletmelerde Beceri Eğitimi Mesleğe Hazırlık Yaşlı Bakımı İşletmelerde Beceri Eğitimi Mesleğe Hazırlık Engelli Bakım İşletmelerde Beceri Eğitimi Mesleğe Hazırlık Hasta Bakımı Tıp Hizmetleri Mesleğe Hazırlık Yaşlı Bakımı Tıp Hizmetleri Mesleğe Hazırlık Engelli Bakım Tıp Hizmetleri 13

15 ALAN ORTAK DERSLERİ Hasta ve yaşlı hizmetleri alanının alan ve tüm dalları ile ilgili ortak yeterlikleri ve mesleki yeterlikleri kazandırmayı amaçlayan derslerdir. MESLEKİ GELİŞİM Öğrencinin yaşam boyu kullanabileceği ve mesleki gelişmesine yararlı olabilecek; iyi ilişkiler kurabilme, öğrenmeyi öğrenme, bilgiye ulaşma, girişimcilik ve iş fikirleri üretme, işe uyum sağlama, kendini geliştirme ve problem çözme gibi bilgi ve becerilerin verildiği derstir. Bu derste öğrenciye, meslek elemanlarının sahip olması gerekli ulusal ve uluslararası iş gücünden beklenen temel yeterlikleri kazandırmak amaçlanmaktadır. Mesleki Gelişim Dersi; Dersin Modülleri Süre Kazandırılan Yeterlilikler İletişim - Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı nın Sağlıklı ve etkili iletişim kurmak ve 40/ tarih ve 12 sayılı kararı ile Öğretim sürdürmek yılından itibaren 9. Sınıflarda uygulanacaktır. Öğrenme ihtiyaçları doğrultusunda bilgi Bilgiye Ulaşma ve Veri Toplama 40/8 ve veri toplamak - Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı nın tarih ve 82 sayılı Girişimci kararı Fikirler ile Üretme de yılından 40/8 Uygulanabilir itibaren girişimci tarihli (iş) fikirler ve 51 üretmek sayılı kararıyla kabul edilen çerçeve öğretim programlarında yer alan Girişimci Mesleki Fikri Geliştirme Gelişim Dersi Öğretim 40/8 Programı Girişimci uygulanacaktır. (iş) fikri geliştirmek ve planlamak İş Kurma ve Geliştirme Tüm alanlara ait Mesleki İşletme kurma ve geliştirmeyle ilgili 40/16 Gelişim Dersi Öğretim Programı, faaliyetleri yürütmek Ders Bilgi Formları ve kurul kararlarına megep.meb.gov.tr adresinden İşçi sağlığı mevzuatına uymak ve iş İş Güvenliği ulaşabilirsiniz. ve İşçi Sağlığı 40/8 güvenliği önlemlerini almak Çevre Koruma 40/8 Problem Çözme 40/8 Çevreye karşı duyarlı olmak ve çevreyi korumak Kendini geliştirerek karşılaştığı problemleri çözmek İLETİŞİM TEKNİKLERİ İnsan ilişkileri, iletişim ve telefonla iletişim kuralları konusunda bilgilerin verildiği derstir. Bu derste öğrenciye, sosyal hayatta ve iş hayatında etkili iletişim, telefonla iletişim kurma yeterliklerinin kazandırılması amaçlanmaktadır. Sosyal Hayatta İletişim 40/32 Sosyal çevresi ile etkili iletişim kurmak İş Hayatında İletişim 40/32 İş yerinde etkili iletişim kurmak Telefonla İletişim 40/32 Telefonla iletişim kurmak 14

16 HASTA VE YAŞLI PSİKOLOJİ Psikolojinin temel kavramları ve insan psikolojisi, kişilik oluşumu, ruh sağlığı, davranış bozuklukları ve ruh sağlığını koruma yöntemleri, hasta psikolojisi, yaşlı psikolojisi ve engelli psikolojisi ile ilgili bilgilerin verildiği derstir. Bu derste öğrenciye, hasta, yaşlı ve engellilerin psikolojisini ve ruhsal problemlerini anlama ile ilgili yeterliklerin kazandırılması amaçlanmaktadır. Temel Psikoloji 40/16 Temel Ruh Sağlığı 40/16 Hasta Psikolojisi 40/16 Psikolojinin temel kavramlarını ve insan psikolojisinin özelliklerini araştırmak Kişilik oluşumu, ruh sağlığını etkileyen ögeler, davranış bozuklukları ve ruh sağlığını koruma yöntemlerini kavramak Hastaların psikolojisini ve ruhsal problemlerini anlamak Yaşlı Psikolojisi 40/16 Engelli Psikolojisi 40/16 Yaşlıların psikolojisini ve ruhsal problemlerini anlamak Engellilerin psikolojisini ve ruhsal problemlerini anlamak ANATOMİ FİZYOLOJİ İnsan anatomi ve fizyolojisine ilişkin dolaşım, solunum, hareket, sinir, sindirim, üriner, endokrin sistemleri ve duyu organları ile ilgili gerekli bilgilerin verildiği derstir. Bu derste öğrenciye, insan anatomisi ve fizyolojisine ait sistemleri tanıma ve inceleme ile ilgili yeterliklerinin kazandırılması amaçlanmaktadır. Anatomi 40/16 Vücuttaki organları incelemek Fizyoloji 40/16 Fizyoloji sistemlerini incelemek MESLEĞE HAZIRLIK Hasta, yaşlı engelli bakım elemanı meslek bilgisi ve etiği, hukuk ve sosyal güvenlik sistemi, kişisel bakım, iş için hazırlık ve sanitasyon ile ilgili bilgilerin verildiği derstir. Bu derste öğrenciye, yaşlı, hasta, engelli meslek bilgisini, hukuk ve güvenlik sistemini ve kişisel bakım ve hijyen kurallarını araştırma yeterlikleri kazandırmak amaçlanmaktadır 15

17 Meslek Bilgisi ve Etiği 40/32 Bakım hizmetlerini araştırmak Yaşlı Bakım Hizmetleri 40/16 Hasta Bakım Hizmetleri 40/16 Engelli Bakım Hizmetleri 40/16 Hukukun Temel Kavramları 40/32 Mesleki Hukuksal Durumlar 40/32 İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku 40/32 Yaşlı bakım hizmetleri ile ilgili durumu ve sorunları incelemek Hasta bakım hizmetleri ile ilgili durumu ve sorunları incelemek Engellilerin bakım hizmetleri ile ilgili durumu ve sorunları incelemek Temel hukuk kavramlarını ve terimlerini araştırmak Mesleki hukuksal durum ve hakları araştırmak İş ve sosyal güvenlik hukuk sistemini araştırmak Kişisel Bakım 40/8 Kişisel bakım yapmak İş İçin Hazırlık 40/8 İş için hazırlık yapmak Sanitasyon 40/24 Hijyen ve sanitasyon kurallarını uygulamak DİKSİYON Doğru soluk alma, sesleri ve kelimeleri doğru telaffuz etme konusunda bilgilerin verildiği derstir. Bu derste öğrenciye, konuşurken dili etkili ve düzgün kullanma yeterliği kazandırmak amaçlanmaktadır. Diksiyon 1 40/32 Diksiyon 2 40/32 Türkçeyi doğru konuşmak DAL DERSLERİ Hasta ve yaşlı hizmetleri alanında yer alan dallara özel ve mesleği destekleyici yeterlikleri kazandıracak dal dersleri, ağırlıkla son sınıflarda yer alan, iş başında veya işletmelerde uygulanması öngörülen derslerdir. Çerçeve Öğretim Programı Haftalık Ders Çizelgesi nden dalın özelliğine uygun dersler, okul türüne ve okutulacağı yıla göre seçilir. Dallarda diplomaya götürecek derslerin belirlenmesinde dalı destekleyici diğer derslerden de seçim yapılarak program oluşturulur. Seçilen derslerin içeriği ise çevredeki meslek elemanlarının, okuldaki koordinatör öğretmenlerin ve alan öğretmenlerinin kararı ile bölgesel düzeyde mesleğin yeterliklerini ve sektörün ihtiyaçlarını karşılayan modüllerden seçilerek oluşturulur. Seçilen derslerin ders saatleri, derslerin altındaki modüllerin süresine ve içeriğine göre belirlenir. 16

18 Teknik liselerde, meslek liselerine oranla dört yıl boyunca daha fazla akademik yeterliklerin kazandırılmasından dolayı dal derslerindeki modüllerin seçiminde ve uygulanmasında öğrencilerin bu akademik becerilerini kullanabileceği modüllere ve uygulamalara ağırlık verilebilir. İŞLETMELERDE BECERİ EĞİTİMİ Her okul, işletmelerde beceri eğitimi dersinin içeriğini, ağırlıklı olarak dala ait modüller olmak üzere bölgesel özellikler dikkate alınarak sektörün beklentilerini yansıtacak modüllerden sektör temsilcileri, okuldaki koordinatör öğretmenler ve alan öğretmenlerinin kararı ile oluşturur. Ancak bölgesel özellikler ve sektör beklentilerini yansıtacak modüllere ihtiyaç duyulması hâlinde yeni modül içerikleri hazırlanabilir. Hazırlanan yeni modül, İl İstihdam ve Meslek Eğitim Kurulu onayı ile uygulamaya konulur ve bir örneği okulun bağlı bulunduğu ilgili öğretim dairesine gönderilir. İşletmelerde Beceri Eğitimi Dersi Mesleki ve Teknik Eğitim Yönetmeliği nin ilgili hükümlerine göre yapılır. İşletmelerde beceri eğitimi yapılmayan okul türlerinde öğrenciler, ilgili mevzuat doğrultusunda staj yaparlar. AKTİVİTELER Hasta ve yaşlı jimnastiği, hasta ve yaşlılara yönelik sosyal aktiviteler ile ilgili bilgilerin verildiği derstir. Bu derste öğrenciye, hastaya jimnastik ve sosyal aktiviteleri sırasıyla ve kurallara uygun olarak yapma yeterliklerini kazandırmak amaçlanmaktadır. Günlük Aktivite ve Egzersiz 40/32 Aktivite ve egzersize yardım etmek Aktivite Programı 40/24 Aktivite programı hazırlamak El Becerisi Aktiviteleri 40/32 El becerisine yönelik aktiviteler planlamak Zihinsel Aktiviteler 40/32 Zihni meşgul edecek aktiviteler planlamak Seyahat Organizasyonu 40/24 Seyahat organizasyonu yapmak Sosyal ve Kültürel Aktivite Sosyal ve kültürel aktivite organizasyonu 40/32 Organizasyonu yapmak Sanatsal Aktiviteler 40/32 Sanatsal aktiviteler düzenlemek HASTA BAKIMI Öğrenciye, hasta bakımı işlemleri, sağlık, vücut mekaniği, günlük bakım planlaması, ölüm anında eşlik etmek, sağlık personelinin önerisi doğrultusunda hasta ilaçlarının takibi, banyo ile ilgili bilgilerin verildiği derstir. Bu derste öğrenciye, hastaya günlük bakımı sırasıyla ve kurallara uygun olarak yapma, ilaçların takibi ve ölüm anında eşlik etmek ile ilgili yeterlikleri kazandırmak amaçlanmaktadır. Sağlığını Koruma 40/32 Sağlığını korumak ve hastalanmamak için gerekli önlemleri almak Hastalıklardan Korunma 40/32 İş yerinde hastalıklardan korunmak için gerekli önlemleri almak 17

19 Hastalık türüne göre hastanın bakımını Hastalık Çeşitleri 40/32 sağlamak Hasta Bakım Hizmetlerinde Hastalarla ve hasta yakınları ile iletişim 40/32 İletişim kurmak Vücut Mekaniğini Koruma 40/32 Vücut mekaniğini korumak Pozisyon Verme ve Kaldırma 40/32 Pozisyon vermek ve kaldırmak Bakım Planı 40/32 Bakım planı hazırlamak Günlük Bakım 40/32 Yatakta tam silme yapmak Banyo 40/32 Banyo yaptırmak İlaçları Takip Etmek 40/32 Kullanılacak ilaçların takibini yapmak Bakım sırasında karşılaşılabilecek acil Olağandışı Durumlar 40/32 durumlarda sağlık personeli gelinceye kadar önlem almak Ağır Hastalık ve Vefat Durumu 40/32 Ağır hastalık ve vefat durumlarında eşlik etmek ve kişileri bilgilendirmek YAŞLI BAKIM Öğrenciye, yaşlı bakımı işlemleri, sağlık, vücut mekaniği, günlük bakım planlaması, ölüm anında eşlik etmek, sağlık personelinin önerisi doğrultusunda yaşlı ilaçlarının takibi, banyo ile ilgili bilgilerin verildiği derstir. Bu derste öğrenciye, yaşlıya günlük bakımı sırasıyla ve kurallara uygun olarak yapma, ilaçların takibi ve ölüm anında eşlik etmek ile ilgili yeterlikleri kazandırmak amaçlanmaktadır. Yaşlılık 40/32 Yaşlıların fiziksel ve ruhsal durumuna uygun hizmet etmek Sağlıklı Yaşlanma 40/32 Sağlıklı yaşarak sağlıklı yaşlanma ilkelerini uygulamak Yaşlılık Hastalıkları 40/32 Yaşlıların sağlık sorunları ile ilgilenmek Yaşlı Bakım Hizmetlerinde İletişim 40/32 Yaşlılarla ve yaşlı yakınları ile iletişim kurmak Vücut Mekaniğini Koruma 40/32 Vücut mekaniğini korumak Pozisyon Verme ve Kaldırma 40/32 Pozisyon vermek ve kaldırmak Bakım Planı 40/32 Bakım planı hazırlamak Günlük Bakım Banyo 40/32 Yatakta tam silme yapmak 40/32 Banyo yaptırmak İlaçları Takip Etmek 40/32 Kullanılacak ilaçların takibini yapmak Bakım sırasında karsılaşabilecek acil Olağandışı Durumlar 40/32 durumlarda sağlık personeli gelinceye kadar önlem almak Ağır Hastalık ve Vefat Ağır hastalık ve vefat durumlarında eşlik etmek 40/32 Durumu ve kişileri bilgilendirmek 18

20 ENGELLİ BAKIMI Öğrenciye, engelli bakımı işlemleri, sağlık, vücut mekaniği, günlük bakım planlaması, ölüm anında eşlik etmek, sağlık personelinin önerileri doğrultusunda ilaçlarının takibi, banyo ile ilgili bilgilerin verildiği derstir. Bu derste öğrenciye, engelli günlük bakımı sırasıyla ve kurallara uygun olarak yapma, ilaçların takibi ve ölüm anında eşlik etmek ile ilgili yeterlikleri kazandırmak amaçlanmaktadır. Engelli bakım Hizmetlerinde İletişim 40/32 Engellilerle ve yakınları ile iletişim kurmak Engellilerin Toplumsal Engellilerin toplumsal yaşama hazırlanmasına 40/32 Yaşamı yardımcı olmak Engellilerde Öz Bakım 40/32 Engellilere özel bakım becerilerini kazandırmak Engellilerin Bakımı 40/32 Engel türüne göre kişinin bakım hizmetlerini yürütmek Vücut Mekaniğini Koruma 40/32 Vücut mekaniğini korumak Pozisyon Verme ve Kaldırma 40/32 Pozisyon vermek ve kaldırmak Bakım Planı 40/32 Bakım planı hazırlamak Günlük Bakım 40/32 Yatakta tam silme yapmak Banyo 40/32 Banyo yaptırmak İlaçları Takip Etmek 40/32 Kullanılacak ilaçların takibini yapmak Bakim sırasında karsılaşabilecek acil Olağandışı Durumlar 40/32 durumlarda sağlık personeli gelinceye kadar önlem almak. Ağır Hastalık ve Vefat Ağır hastalık ve vefat durumlarında eşlik etmek 40/32 Durumu ve kişileri bilgilendirmek HASTA BESLENMESİ Hastanın gerektiğinde yemeğini yapmak, servis etmek, yedirmek ve beslenmesini takip etmek ile ilgili bilgilerin verildiği derstir. Bu derste öğrenciye, gerektiğinde hastaya yemek yapmayı, yedirmeyi sırasıyla ve kurallara uygun olarak yapma yeterliklerini kazandırmak amaçlanmaktadır. Besin Grupları 40/16 Besin gruplarından günlük porsiyon miktarlarını tespit etmek Besin Ögeleri 1 40/16 Besin ögelerinin kaynaklarını seçmek Besin Ögeleri 2 40/16 Besin ögelerinin kaynaklarını seçmek Hastaya Yemek Yedirme 40/32 Hastaya yemek yedirmek Hastalıklara Göre Beslenme 1 40/16 Hasta beslenmesini takip etmek Hastalıklara Göre Beslenme 2 40/16 Hasta beslenmesini takip etmek Klasik Usullerde Servis 40/32 Klasik usullerde servis yapmak Kahvaltı Servisi 40/32 Kahvaltı servisi yapmak Oda Servisi 40/32 Oda servisi yapmak 19

21 YAŞLI BESLENMESİ Yaşlının gerektiğinde yemeğini yapmak, servis etmek, yedirmek ve beslenmesini takip etmek ile ilgili bilgilerin verildiği derstir. Bu derste öğrenciye, gerektiğinde yaşlıya yemek yapmayı, yedirmeyi sırasıyla ve kurallara uygun olarak yapma yeterliklerini kazandırmak amaçlanmaktadır. Yaşlıya Yemek Yedirme 40/32 Yaşlıya yemek yedirmek Yaşlı Beslenmesi 40/32 Yaşlı beslenmesini takip etmek Klasik Usullerde Servis 40/32 Klasik usullerde servis yapmak Kahvaltı Servisi 40/32 Kahvaltı servisi yapmak Oda Servisi 40/32 Oda servisi yapmak ENGELLİ BESLENMESİ Engellinin gerektiğinde yemeğini yapmak, servis etmek, yedirmek ve beslenmesini takip etmek ile ilgili bilgilerin verildiği derstir. Bu derste öğrenciye, gerektiğinde engelliye yemek yapmayı, yedirmeyi sırasıyla ve kurallara uygun olarak yapma yeterliklerini kazandırmak amaçlanmaktadır. Besin Grupları 40/16 Besin gruplarından günlük porsiyon miktarlarını tespit etmek Besin Ögeleri 1 40/16 Besin ögelerinin kaynaklarını seçmek Besin Ögeleri 2 40/16 Besin ögelerinin kaynaklarını seçmek Engelliye Yemek Yedirme 40/32 Engelliye yemek yedirmek Engelli Beslenmesi 40/32 Engelli beslenmesini takip etmek Klasik Usullerde Servis 40/32 Klasik usullerde servis yapmak Kahvaltı Servisi 40/32 Kahvaltı servisi yapmak Oda Servisi 40/32 Oda servisi yapmak DESTEK HİZMETLER Sağlıklı ve uygun bir ortam sağlamak için oda düzenleme, zemin ve yüzey temizliği, çamaşırları yıkama ve ütüleme hijyen ve ile ilgili konuların verildiği derstir. Bu derste öğrenciye, oda düzenleme, zemin ve yüzey temizliği, çamaşırları yıkama ve ütüleme ile ilgili konuların yeterliklerini kazandırmak amaçlanmaktadır. Dersin Modülleri Süre Kazandırılan Yeterlilikler Oda Düzenleme 40/16 Oda düzenlemek Zemin Temizliği 40/16 Zemin temizliği yapmak Yüzey Temizliği 40/16 Yüzey temizliği yapmak Çamaşırları Yıkama 40/32 Çamaşırları yıkamak Çamaşırları Ütüleme 40/32 Çamaşırları ütülemek 20

22 ENGELLİ HİZMETLERİ Engelliler, sorunları, engel çeşitleri, engellilerin öz bakım becerileri ve topluma uyumları ile ilgili bilgilerin verildiği derstir. Bu derste öğrenciye, engelliler, sorunları ve engel çeşitlerini araştırma, engellilere öz bakım becerileri kazandırma ve toplumsal yaşama hazırlamasına yardımcı olma ile ilgili yeterlikleri kazandırmak amaçlanmaktadır. Görme Engelliler 40/16 Görme engellilere etkinlik hazırlamak İşitme Engelliler 40/16 İşitme engellilere etkinlik hazırlamak Dil ve Konuşma Güçlüğü 40/24 Dil ve konuşma güçlüğü gösterenlere etkinlik hazırlamak Bedensel ve Süreğen Bedensel ve (ortopedik engelliler) süreğen 40/16 Hastalıklar hastalıklar konusunda etkinlik hazırlamak Üstün Zekâ ve Özel Üstün zekâlı ve üstün yeteneklilere etkinlik 40/24 Yetenekliler hazırlamak Zihinsel Engelliler 40/24 Zihinsel engellilere etkinlik hazırlamak Öğrenme Güçlüğü 40/16 Öğrenme güçlüğü olanlara etkinlik hazırlamak Uyum Güçlüğü Gösteren Uyum güçlüğü gösterenlere etkinlik 40/24 Çocuklar hazırlamak TIP HİZMETLERİ Tıp terminolojisi, hasta ve tedavi hizmetleri ve tıbbi arşivleme konusunda bilgilerin verildiği derstir. Bu derste öğrenciye, hasta hizmetleri ve tedavi hizmetlerini organize etme yeterlikleri kazandırmak amaçlanmaktadır. Hasta Hizmetleri 40/32 Hasta hizmetlerini yürütmek Tedavi Hizmetleri 40/32 Tedavi hizmetlerini izlemek BİLGİSAYARDA OFİS PROGRAMLARI Bilgisayarda kelime işlem, elektronik tablo ve sunu yaratma, yazılım programları ve internet kullanımı konusunda bilgi ve becerilerin verildiği derstir. Bu derste öğrenciye, bilgisayar ofis programlarını kullanarak her türlü bilgiye ulaşma ve iş yerlerinde kullanılan ofis dosyaları oluşturma yeterlikleri kazandırmak amaçlanmaktadır. 21

23 Kelime İşlemci 40/32 Bilgisayarda metin dosyası oluşturmak Elektronik Tablo 40/24 Bilgisayarda matematiksel ve mantıksal dosya oluşturmak Sunu 40/24 Sunu oluşturmak Bilgisayarla İletişim 40/16 İnternet üzerinden bilgiye ulaşmak MESLEKİ YABANCI DİL Yabancı dilde iletişim kurma ile ilgili bilgilerin verildiği derstir. Bu derste öğrenciye; öğrenim gördüğü yabancı dilde sosyal hayatı ve mesleği ile ilgili konularda okuma, dinleme, anlama, yazma, konuşma ve tanıtım yapma yeterliklerini kazandırmak amaçlanmaktadır. Yabancı dilde kişi ve yer Yabancı dilde kişi, yer, ulaşım ve yerleşim yerleri 40/24 tanıtımı hakkında bilgi vermek Yabancı dilde kurum 40/24 Yabancı dilde kurum tanıtımı yapmak tanıtımı Yabancı dilde rezervasyon Yabancı dilde rezervasyon ve sipariş işlemlerini 40/24 ve sipariş işlemleri yürütmek Yabancı dilde resmi ve özel konularda yazışma Yabancı dilde yazışmalar 40/24 yapmak Yabancı dilde müşteri/konuk 40/24 Yabancı dilde müşteri/konuk ilişkilerini yürütmek ilişkileri Yabancı dilde turistik (sosyal, kültürel, tarihi, Yabancı dilde turistik tanıtım 40/24 Yabancı dilde özgeçmiş ve başvuru işlemleri SUNUM 40/24 coğrafi, vb.) tanıtım yapmak Yabancı dilde öz geçmiş hazırlama, iş başvuru formu doldurma ve görüşme yapmak Sunuş, beden dili ve drama konusunda bilgilerin verildiği derstir. Bu derste öğrenciye, etkili ve akıcı sunum yapma yeterliğini kazandırmak amaçlanmaktadır. Sunuş 40/32 Sunum yapmak Beden Dili 40/32 Beden dili ile iletişim kurmak Yaratıcı Drama 40/32 Mesaj kanalları kullanarak mesajları iletmek İLK YARDIM Hastalık ve yaralanmalarda ilk yardım ile ilgili temel bilgi ve becerilerin verildiği derstir. Bu derste öğrenciye, ilk yardım ekibi gelene kadar hasta veya yaralıya yardımcı olma ve temel düzeyde ilk yardım yapma yeterlikleri kazandırmak amaçlanmaktadır. 22

24 İlk Yardım Temel İlkeleri 40/32 Çalışma ortamında ilk yardım tedbirlerini almak İlk Yardım 1 40/32 İlk yardım ekibi gelene kadar hasta veya yaralıya yardımcı olmak İlk Yardım 2 40/32 Hasta veya yaralıya temel düzeyde ilk yardım yapmak 3. SEÇMELİ DERSLER Seçmeli dersler, Talim ve Terbiye Kurulunun Tebliğler Dergisi nde yayımlanan kararları ve Ortaöğretim Kurumları Haftalık Ders Dağıtım Çizelge ekinde belirtilen açıklamalar doğrultusunda; seçmeli genel bilgi, alan/dal ya da diğer alan/dalların derslerinden seçilebilir. Alınabilecek seçmeli dersler; sektör ihtiyaçları dikkate alınarak zümre öğretmenleri, koordinatör öğretmenler ve öğrenci talepleri doğrultusunda alanın ve dalların özelliklerine göre okul yönetimince belirlenir. Seçmeli derslerin seçiminde, varsa o derse ait diğer programlar sıra takip eder ve önceden alınması gereken dersler göz önünde bulundurulur. Seçmeli derslerin haftalık ders çizelgesinde belirtilen haftalık ders saati kadar alınması zorunludur. 23