İzleme planı hazırlayan işletmeci (6) Adım 13: Biyokütle mevzuları Adım 14: PFC emisyonları Adım 15: Asgari yöntem yaklaşımları

Transkript

1 İzleme planı hazırlayan işletmeci (6) Adım 13: Biyokütle mevzuları Adım 14: PFC emisyonları Adım 15: Asgari yöntem yaklaşımları

2 Uyum Döngüsü Mevzuat ( MRR ) İzleme planı (tesise özgü) iyileştirme önerileri incelemeler Yıl boyu izleme Yetkili Makam Uyum kontrolleri Sona erdirilen tahsisler Yıllık Rapor Akreditasyon kuruluşu Akreditasyon & Teftiş Onay Mevzuat ( AVR ) Picture by 2

3 Uyum Döngüsü Mevzuat ( MRR ) İzleme planı (tesise özgü) İyileştirme önerileri incelemeler Yıl boyu izleme Yetkili Makam Uyum kontrolleri Sona erdirilen tahsisler Yıllık Rapor Akreditasyon kuruluşu Akreditasyon & Teftiş Onay Mevzuat ( AVR ) Picture by 3

4 Uyum Döngüsü Tesis işletmecisi Yetkili Makam Doğrulayıcı Akreditasyon kuruluşu İzleme planının hazırlanması İzleme planının kontrol edilmesi & onaylanması İzlemenin yerine ge8rilmesi Te:iş Akreditasyon için başvuru Akreditasyonun devam e1rilmesi Akreditasyon süreci Yıllık emisyon raporunun hazırlanması Doğrulanmış emisyon raporunun sunulması (Kısmi) Kontrollerin yerine ge8rilmesi Yıllık emisyon raporunun doğrulanması Göze8m Kredilerin sona erdirilmesi Raporun kabulü ya da gerçek emisyonların tespi8 Picture by 4

5 Biyokütle(1) Tanım (RES Direk0fine göre): Madde lit MRR, Madde 4 TR biyokütle, bitkisel ve hayvansal maddeleri içeren tarım ve ormancılık ile balıkçılık ve su kültürü gibi faaliyetlerden kaynaklanan ürün, ark ve kalınrların biyolojik olarak ayrışabilen kısımlarını, sanayi ve belediye arklarının biyolojik olarak ayrışabilen kısımlarını, biyosıvıları ve biyoyakıtları içerir. biyosıvı nakliyat haricinde; elektrik, ısınma, soğutma dahil olmak üzere, enerji için kullanılan ve biyokütleden üre8len sıvılar manasına gelir. biyoyakıt biyokütleden elde edilen ve nakliyat için kullanılan, sıvı ya da gaz yakıtlar anlamına gelir. 5

6 Sürdürülebilirlik kiriteri MRR nin 2. ifadesi bağlamında incelenmelidir Bu mevzuajaki biyokütle tanımı; yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımının desteklenmesi hakkında olan ve tadilar yapılan ve ardından yürürlülükten kaldırılan 2001/77/EC ve 2003/30/EC (3)no lu Direk8fleri hakkında Avrupa Birliğinin 2009/28/EC ve konseyin 23 Nisan 2009 tarihindeki Direk8finin 2. Maddesi nde bahsi geçen biyokütle, biyosıvıt ve biyoyakıt gibi terimlerin tanımları ile tutarlı olmalıdır. Özellikle, 2003/87/EC Direk8fine tabi olan Birliği n sera gazları emisyon tahsis 8caret planı kapsamında sağlanan tahsislerin sonlandırılması yükümlülüklerine ilişkin tercihi muamele nin, 2009/28/EC Direk8finin 2(k) Maddesi uyarınca bir destek programı içermesi ve 17(1)(c) Maddesi ifadesi i8bariyle takibi finansal destek oluşturmasına bağlı olması i8bariyle bu tanımsal uyumlar önemlidir. 6

7 Biyokütle (2) Sürdürülebilirlik kriteri, bir yakıt ya da malzemenin biyokütle tanımı kapsamına girip girmediğini tayin etmek için uygulanmalıdır. İlgili sürdürülebilirlik kriterine uygun olmayan biyojenik malzeme, ilgili olduğu durumlarda, fosil olarak ele alınabilir. Mevcut durumda, ETS tesisleri için sürdürülebilirlik kriteri sadece biyosıvılara uygulanabilir. Mevcut durumda, ulaşım maksadıyla kullanılan biyogaz hariç, gaz- biyokütle ve kae biyokütle için uygulanabilecek sürdürülebilirlik kriteri yoktur. 7

8 Biyokütle (3) Safi biyokütle (MRR Madde 38, TR Madde 36) İşletmeci, kaynak akışının biyokütle doğası ile ilgili kanıt temin etmelidir. Basitleş8rmeler uygulanır Turba kömürü(peat) ve ksilit biyokütle olarak addedilmez. KarışRrılmış yakıtlar/malzemeler (biyojenik/ fosil karbon) Biyokütle oranının belirlenmesi (MRR Madde 39, TR Madde 37) Biyokütle oranı, biyokütlenin içerdiği karbonun, yakıt ya da malzemenin toplam karbon ih8vasına olan oranının yüzde ile ifadesi anlamına gelir. 8

9 Safi biyokütleye dair basitleştirme yaklaşımı Biyokütle yüzdesi 100% 9 Kademeleri kullanmadan faaliyet verisini ve hesaplama faktörlerini belirleyiniz Fosil emisyonları = 0 Kaynak akışları de- minimis kaynak akışı olarak sınıflandırılır. Basitleş8rmeler ayrıca aşağıdaki durumlarda uygulanır: Biyokütle yüzdesi >97% Biyokütle yüzdesine bağlı olarak de- minimis olarak tasnif edilen kaynak akışları Biyokütle yüzdesinin miktarı garan8 edilmelidir. Eğer sürdürülebilirlik kriteri uygulanırsa, kriterler karşılanmalıdır; aksi takdirde kaynak akışı fosil olarak hesaba kaelır.

10 Biyokütle yüzdesinin belirlenmesi (1) Diğer hesaplama faktörleri ile ilgili farklılıklar MRR Ek VI da varsayılan değerlerin listesi mevcut değildir. Laboratuvar analizleri zor olabilir Özel kurallar uygulanır En yüksek kademe = kademe 2 analizler (diğer hesaplama faktörleri gibi) (8p II biyokütle yüzdesi) Yöntem, Yetkili Makam taraqndan onaylanmalıdır. İlgili standartlara bağlı olarak KarışErılmış bir yakıt ya da malzemenin biyokütle oranı belirlenmesi için özel kurallar tatbik edilir. 10

11 Biyokütle yüzdesinin belirlenmesi (2) Eğer kademe 2 nin teknik olarak uygulanması zor ise ya da makul olmayan maliyetler yükleyecek ise, (8p I biyokütle yüzdesi) Biyokütle yüzdesi için Avrupa Komisyonu taraqndan yayımlanan varsayılan değerler Avrupa Komisyonu taraqndan yayımlanan tahmin yöntemleri o Yayımlanan bilimsel yöntemlere göre FAQ Eğer, lgili kaynak akışları için bu iki durum mevcut değilse; o Biyokütle yüzdesi = 0 o CA taraqndan onay alınmasına dönük bir tahmin yöntemi sununuz Hesaplama yöntemi şunlara bağlı olabilir Ulusal envanter için kullanılan faktörler Halen fikir vericiliğini koruyan, geçmişte analiz edilmiş biyokütle yüzdeleri (örneğin, Üre8m sürecinde takip edilebilir kaynak akışları) 11

12 Biyokütle yüzdelerinin analizi(1) Uygulanan analizler için genel yükümlülükler KaR malzemeler için (genellikle ark) tek ilgili standart ISO 15440:2011 dir. Bu standarwa üç yöntem tanımlanmışrr 1) Tercihan çözünme yöntemi 2) Manuel ayrışrrma yöntemi 3) 14 C yöntemi 12

13 Biyokütle yüzdelerinin analizi(2) Ek D ye göre, standart yöntem 1 (tercihi fesih yöntemi), malzemelerin parametrelerini (örneğin, biyolojik çözünürlüğe sahip, fosil kaynaklı plas8kler) göz önünde bulunduran özel yükümlülükler talep eder Yöntem 2(manuel tasnif yöntemi), sadece ayırt edilebilir yüzdeler ayrılabilir ve ölçülebilirlerse tatbik edilirler. Yöntem 3 ( 14 C yöntemi) bütün malzemelere tatbik edilebilir. Standart ın netleş8rdiğine göre, emisyon 8care8 için yöntem 1 ya da 3 kullanılabilir. 13

14 Biyokütle yüzdelerinin analizi(3) İşletmeci 14 C yöntemini kullanmalıdır En azından diğer yöntemlerin geçerliliği için Maliyet verimliliği sebeplerine binaen numune alma ve numune hazırlama işlemleri işletmecilerin kendileri taraqndan yapılabilir. Eğer 14 C yöntemi kullanılamazsa (teknik olarak uygulanamaz ise ya da makul olmayan maliyetler yüklüyor ise), işletmeci diğer iki yöntemden birisini kullanabilir. Eğer onlar uygun değillerse (örneğin, problemli malzemelere bağlı olarak) Daha düşük kademe yaklaşımı kullanılabilir. ISO temsil edici numune temin etme işlemini göz önüne alan bir çok farklı standarda arxa bulunmaktadır. 14

15 Ön emisyon faktörü MRR Madde 3 (35), TR Madde 4) Ön emisyon faktörü, kendisini fosil yüzdesi ile çarparak emisyon faktöründe yer alan son haline ge8rmeden evvel, karışık bir yakırn ya da toplam karbon ih8vası biyokütle yüzdesinden ve fosil yüzdesinden meydana gelmiş bulunan malzemenin farzedilen toplam emisyon faktörüdür. Bu durumda karışık yakıt ya da malzeme için biyokütle yüzdesi belirlenir; tanımlanan kademeler ön emisyon faktörü ile ilin8li olacakrr (ya da toplam karbon içeriği). Fosil yakıtlar ve malzemeler için kademeler emisyon faktörüne ilin8lendirilmelidir. (Ek II bölüm 2.1 ve 3.1 MRR, TR Ek II ) 15 Fosil yüzdesi ile çarpılan ön emisyon faktörü, karışerılmış yakıt veya malzemenin emisyon faktörü sonucuna verir.

16 Ön emisyon faktörü - örnek Tesis, tahta nitelikli panel arklarını yakmaktadır Panellerin karbon muhtevası analiz edilmiş: CC total = 0.5 t C/t 95% i biyokütleden geliyor (tahta lifleri yapışrrmak için kullanılan reçineden gelen fosil karbon) - > BF = 95% Net kalorifik değer (NCV) arğın 15 GJ/t u olarak belirlenmiş8r. ön EF (EF pre ) [t CO 2 /TJ] = CC total * f / NCV * 1000 = 122 t CO 2 /TJ f = t CO 2 /T C EF pre kaynak akışı taraqndan meydana ge8rilen toplam emisyona karşılık gelir Em=FQ*NCV*EF pre *(1- BF)*OF 16

17 Doğal gaz şebekesindeki biyogaz İki muhtemel yöntem geçerlidir (MRR Madde 39(3) ) Gazın, fiziksel olarak, biyogaz yüzdesinin belirlenmesi 17 Biyogaz muhtevası enjeksiyon noktasından uzaklığa bağlıdır Eğer işletmeci biyogazın belli bir miktarı için ödeme yapıyorsa uygun değildir. Uygun bir hesaplama sisteminin kullanılması Çix sayım önlenmelidir Kaynak sisteminin garan8si yeterli olmalıdır. Biyogaz yüzdesini belirlemek için ETS kapsamındaki her iki yöntem de aynı anda kullanılamaz

18 Muhtemel yakıtların/malzemelerin listesi Bitkiler (örneğin, Odun, saman, tahıllar ) Biokütle arğı (ark tahta, kullanılmış tahta, kağıt hamuru ya da kağıt endüstrisinden gelen ark örneğin, siyah likör, hayvan ve balık yemi, lağım çamuru, biokütleden üre8lmiş biogaz, odun kömürü, ) KarışRrılmış malzemelerin biokütle yüzdesi (kağıt, her tür ark madde; örneğin ark las8k, teks8l arkları, endüstriyel arklar, ) Bileşenleri ve yan ürünleri biokütleden üre8len yakıtlar (örneğin, biyodizel, biyoetanol, ) 18

19 Sürdürülebilirlik kriterinin uygulanması (1) Muhtemel kaynak akışları: Fosil kaynak akışları Sürdürülebilirlik kriterinin uygulandığı biyokütle (mevcut durumda, MRR de tanımlandığı haliyle bioyakıtlar ve biyosıvılr): o Kriter karşılanmışrr: Biokütle vergi dışıdır o Kriter karşılanmadı: Biokütle fosil kaynak akışı gibi ele alınacakrr Sürdürülebilirlik kriterinin uygulanmadığı biyokütle: daim derecesiz 19

20 Sürdürülebilirlik kriterinin uygulanması(2) Muhtemel kaynak akışları: Karışık kaynak akışları: o (a) Fosil/ biyokütle karışımı (ya hiçbir sürdürülebilirlik kriterinin uygulanmadığı ya da uygulandığı ama karşılanmadığı): Emisyon faktörü fosil yüzdesi ile ön emisyon faktörünün çarpımıdır o (b) Fosil/biokütle karışımı (sürdürülebilirlik kriteri uygulanıyor ama karşılanıyor): Bütün kaynak akışı fosil olarak ele alınır o (c) İlgili sürdürülebilirlik kriterini biyokütlenin sadece bir bölümünün karşıladığı biyokütle karışımı ya da fosil/biyokütle karışımı: Bu kaynak akışları, sürdürülebilirliği sağlayamayan bölüm fosil yüzdenin parçası olarak addedilmek üzere (a) maddesi alrnda yeralanlar gibi değerlendirileceklerdir. 20

21 Örnek- Karışık kaynak akışları (a) Maddesi : örneğin, biyokütlenin, genellikle fosil hammaddelerden yapılmış reçine ile karışrrıldığı inceahşap paneller (kar olan ve bu sebeple söz konusu dönemde hiçbir sürdürülebilirlik kriterinin uygulanamadığı ahşap) (b) Maddesi: örneğin, tedarikçinin %x oranında biyoyakıt eklendiğini iddia e ği fakat bu miktar için sürdürülebilirlik kriterini ele alan herhangi bir kanıt sunmadığı sıvı yakıt. (c) Maddesi: rape seed yağının sürdürülebilirlik kriterini sağladığı ve ilgili delilin sunulduğu ve bunun yanısıra, metanolun fosil kaynaklardan geldiği ya da byiokütle olduğunun iddia edildiği ancak sürdürülebilirlik kriterinin karşılandığına dair herhangi bir kanırn mevcut olmadığı rape seed me8l ester biyozdizel 21

22 Sürdürülebilirlik programları Sürdürülebilirlik programlarına bağlı olarak yakıtların ser8fikalandırılması Ulusal programlar Avrupa Komisyonu taraqndan kabul edilen gönüllü programlar hwp://ec.europa.eu/energy/renewables/ transparency_pla orm/ transparency_pla orm_en.htm Bütün gerekli sürdürülebilirlik kriterlerinin karşılanıp karşılanmadığı kontrol edilmelidir 22

23 İzleme planı hazırlayan işletmeci (6) 13.Adım: Biyokütle mevzuları 14.Adım: PFC emisyonları 15.Adım: Asgari yöntem yaklaşımları

24 PFC emisyonları (1) PFC Perfluorokarbonlar Sadece birincil alüminyum üre8mi faaliye8 için ele alınacakrr İlgiliı sera gazları CF 4 C 2 F 6 İlgili emisyonlar Anod etkilerinden gelenler Kaçak emisyonlar 24

25 PFC emisyonları (2) PFC emisyonları (toplam) = PFC emisyonları (tüp)/toplama verimliliği Toplama verimliliği ve kuruluşa özgü emisyon faktörleri 2006 IPCC kılavuzlarının bölümü 3. Kademesi kapsamında bahsi geçen kılavuzun en son haline uygun olarak belirlenmek zorundadır. Bu kılavuz, Ulusla arası Alüminyum Ens8tüsü (IAI) taraqndan yayımlanan Alüminyum sektörü sera gazı protokolü isimli kılavuzdur. 25

26 PFC emisyonları (2) İzin verilmiş yöntemlerin uygulanması Eğim yöntemi Yüksek voltaj yöntemi Kullanılan işlem kontrol teknolojisine bağlıdır Anot etkisi işlem verisi ve PFC emisyonları arasında elde edilmiş ilişki Kalıcı olarak toplanmış işlem verisi, PFC emisyonlarını hesaplamak için doğrudan ölçüm yerine kullanılabilir. PFC emisyonlarını ortaya çıkaran işlem mekanizmaları, CF4 ve C2F6 için benzerdir ve hesaplama için iki gaz beraber ele alınır. 26

27 PFC emisyonları eğim yöntemi (1) PFC emisyonları (eğim yöntemi) - MRR Ek IV bölüm 8, TR Ek III AEM Anot etkisi dakika/pil- gün AEM = frekans (anot etkisi sayısı/pil- gün) ortalama süre (anot etkisi dakikası/meydana gelme sayısı) SEF CF 4 = Eğim emisyon faktörü [(üre8len kg CF 4 /t Al )/(anot etkisi dakika/güneş süresi)]. (farklı pil 8pleri için farklı SEF uygulanabilir) Pr Al = Birincil Alüminyumun yıllık üre8mi [t] F C2F6 = C 2 F 6 (t C 2 F 6 /t CF 4 ) ün ağırlık yüzdesi 27

28 PFC emisyonları eğim yöntemi(2) PFC emisyonları (eğim yöntemi) Kademe 1: constant technology specific EF from Annex IV Kademe 2: tesise özgü emisyon faktörleri Her bir EF için maksimum hata payı +/- 15% En azından her üç yılda bir belirleme Ya da tesisteki alakalı değişikliklere bağlı olarak Örneğin, anot etkisini durdurma yöntemi, anot etkisi süresinin dağılımı, anot etkisi türlerinin karışrrılmasını engelleyen kontrol algoritması SEF CF4, her dakika/gün anot etkisine karşılık üre8len her ton alüminyum için salınan CF 4 miktarını [kg] ifade eder. 28

29 PFC emisyonları yüksek voltaj yöntemi (1) PFC emisyonları (yüksek voltaj yöntemi)- MRR Ek IV bölüm 8, TR EK III OVC = Yüksek voltaj sabi8 faktörü [her bir mv yüksek voltaj için üre8len her bir ton alüminyum üre8mine karşılık salınan kg CF 4 ] AEO = Her pil için anot etkisi yüksek voltajı [mv] (zaman belirlenen çizginin üstündeki voltaj) ın toplamının veri bütününün zamanına bölünmesi ile bulunur CE = Alüminyum üre8minin ortalama akım verimliliği [%] Pr Al = Birincil Alüminyumun yıllık üre8mi [t]; F C 2 F 6 = C 2 F 6 (t C 2 F 6 /t CF 4 ) ün ağırlık yüzdesi; 29

30 PFC emisyonları yüksek voltaj yöntemi (2) PFC emisyonları (yüksek voltaj yöntemi) Tier 1: Ek IV den sabit teknoloji, özel EF Tier 2: tesise özgü emisyon faktörleri Her bir EF için maksimum +/- 15% hata payı En azından her üç yılda bir saptama Ya da tesisteki ilgili değişikliklere göre Örneğin, anot etkisini durdurma yöntemi, anot etkisi süresinin dağılımı, anot etkisi türlerinin karışrrılmasını engelleyen kontrol algoritması OVC, her milivolt [mv] ekstra voltaj için üre8len her bir ton alüminyum için salınan CF 4 miktarını [kg] belirtmelidir. 30

31 PFC emisyonları (3) CF 4 ve C 2 F 6 emisyonları üzerinden yapılan hesaplama Em... t CO2(e) olarak ifade edilen emisyonlar Em(CF 4 ) ton olarak CF 4 emisyonları Em(C 2 F 6 ) ton olarak C 2 F 6 emisyonları GWP MRR Ek VI bölüm 3 Tablo 6 da listelenen haliyle küresel ısınma potansiyeli, TR Ek V 31

32 İzleme planı hazırlayan işletmeci (6) 13.Adım: Biyokütle mevzuları 14.Adım: PFC emisyonları 15.Adım: Asgari yöntem yaklaşımları

33 Asgari (Fall-back) yöntem MRR nin 22. Maddesi (No. 601/2012) ; Ulusal Mevzuagn 20. Maddesi Eğer mümkün ise: En azından birinci aşamayı kullanarak en az bir başlıca ya da minör kaynak akışı için bir hesaplama yöntemi, teknik olarak kullanışlı değildir; VE İlin8li emisyon kaynağı içini aşama 1 i kullanarak ölçüm temelli bir yaklaşım sergilemek de ayrıca teknik açıdan kullanışlı değildir. Bu durumda, toplam emisyon belirsizliği aşağıdaki sınırlarda kalmak kaydıyla herhangi bir hesaplama yöntemi kullanılabilir A sınıi tesisler için %7,5 dan daha az B sınıi tesisler için %5 den daha az C sınıi tesisler için %2,5 den daha az Her bir yıllık emisyon raporu için iyi bir bir belirsizlik analizi ve yaklaşım değerlendirmesi gerekmektedir. Asgari yöntem metodu bir uyumsuzluk durumuna yol açmayı önler. Ancak, yine de az kullanılmaktadır. 33

34 Asgari Yöntem Örneği(1) A sınıq tesis özellikle, 35,000 t yıllık CO2 emisyonu ile doğal gaz yakmaktadır. Ulusal resmi metrolojik kontrole tabi olan 8cari muamele ne8cesinde bir yakıt elde ediliyor alakalı ulusun mevzuar kapsamında izin verilen maksimum hata kullanılarak belirsizlik yaklaşık %2.0 çıkacağı biliniyor. Uygulanan hesaplama faktörleri varsayılan değerlerdir- toplam emisyonlara bağlı olan belirsizliği etkilemez Yeterli ölçüm ekipmanı olmayan ETS tesisine ikinci kaynak akışı yerleş8rilmelidir 34

35 Asgari yönteme dair örnek (2) İşletmeci, en azından birinci kademenin tatbik edilmesinin teknik olarak mümkün olmadığını CA nın takdirine sunar (örneğin bir ölçüm enstrümanı yerleş8rerek) İşletmeci, asgari yöntemi kullanacağını açıklar. İşletmeci böyle bir kaynak akışı için hata payı değerlendirmesinde hata payının (%95 güven aralığı) %18 i geçeceğine dair kanıt elde etmek için GUM kullanır. Bu kaynak akışından gelmesi beklenen yıllık emisyon 12,000 t CO 2 dur. 35

36 Asgari yönteme dair örnek (3) A sınıq tesis Bütün tesis için yapılan emisyonların belirlenmesine dair belirsizlik 7.5% i geçmemelidir. Em total.. Tesisin toplam emisyonları Em NG... Doğal gaz yakılmasından gelen emisyonlar (35,000 t CO 2 ) Em FB... Kaynak akışlarından gelen ve asgari yöntem kullanılarak izlenen emisyonlar (12,000 t CO 2 ) 36

37 Asgari Yönteme dair örnek (4) Bütün emisyonların (nispi) hata payı toplamın belirsizliği olarak ele alınabilir : Bütün tesisteki emisyonlar ile ilgili belirsizliği %7.5 i geçmemektedir. - > Öne sürülen asgari yöntemi kullanabilir. 37

38 Sorular? Daha fazla bilgi nereden edinilebilinir? Mevzuat No. 601/2012 (MRR) hwp://eur- lex.europa.eu/lexuriserv/lexuriserv.do?uri=consleg:2012r0601: :en:pdf Avrupa Komisyonu web sayfasındaki kılavuz dökümanlar hwp://ec.europa.eu/clima/policies/ets/monitoring/documenta8on_en.htm MRR Kılavuz dökümanı No. 3 EU ETS deki biyokütle mevzuları MRR kılavuz dökümanı No. 1 Tesisler için genel kılavuz EU ETS deki izleme ve raporlama mevzularını ele alan SSS