6. BEYAZ ve YÜKSEK ALAŞIMLI DÖKME DEMİRLER
|
|
- Iskander Karadere
- 7 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 6. BEYAZ ve YÜKSEK ALAŞIMLI DÖKME DEMİRLER Gri dökme demirlerin özellikleri; kimyasal bileşimlerinin değiştirilmesi veya kalıp içindeki soğuma hızlarının değiştirilmesiyle, büyük oranda farklılıklar kazanabilir. Beyaz ve yüksek alaşımlı dökme demirler bu belirtilen yöntemlerle üretilebilirler. Beyaz dökme demirler daha yüksek aşınma dirençleri nedeniyle kullanılırlar; bunların yapısında karbon kimyasal olarak birleşik durumdadır. Değişik yüksek alaşımlı dökme demirler ise (beyaz veya gri); korozyon direnci, sıcaklığa direnç, düşük ısıl genleşme, aşınma direnci gibi özelliklerin istendiği uygulamalar için üretilir ve kullanılırlar Çil Uygulanmış Dökme Demirler Alaşımsız Beyaz ve Çil uygulanmış Dökme Demirler Gerek beyaz dökme demirin sertliği, gerekse çil uygulanmış dökme demirde beyaz olarak katılaşan kısmın derinliği, kimyasal bileşimde ve katılaşma hızı gibi döküm parametrelerindeki ayarlamalar ile kontrol edilir. Maksimum sertlik istenen dökümlerde karbon oranı da yüksek tutulur, ancak bu durumda darbe direnci düşük olmaktadır. Az karbonlularda çil uygulanmış yüzey sertliği 350 BSD (Brinell sertlik değeri) ve çekme mukavemeti 35 kg/mm 2 iken, yüksek karbonlularda bu değerler sırsıyla 500 BSD ve 21 kg/mm 2 olmaktadır. Alaşımlı ve alaşımsız beyaz ve çil uygulanmış dökme demirlerin kimyasal bileşimleri ve bazı özellikleri Tablo 6.1 de verilmektedir. Tamamen beyaz yapıda olması istenen dökümler için maksimum kesit kalınlığı genel olarak 1.5 cm ile 12 cm arasındadır. Bu dökme demirlerde yüksek sertliğe karşı darbe direnci gri dökme demirinkinin 1/3 ü kadar olup mekanik şokların söz konusu olduğu uygulamalarda kullanılamazlar. Alaşımsız beyaz veya uygulanmış dökme demirlerin mekanik özellikleri ısıl işlemlerle önemli oranda değiştirilebilir. Çil uygulanmış dökme demirlerde değişik boyutlarda ayrı değerler alan katılaşma hızı, oldukça büyük boyutlara varabilen artık gerilmelere neden olabilmektedir. Bu gerilmeler, gerilim giderme tavlaması ile ortadan kaldırılarak; aşınma direncinde önemli bir azalma olmadan mukavemet ve tokluk değerleri azaltılabilir. Beyaz dökme demirler yüksek aşınma dirençleri yanında, kritik sıcaklığa yakın (650 C) yüksek sıcaklık uygulamalarında da başarı ile kullanılabilir; çünkü bu sıcaklıklarda, beyaz dökme demirin sertliği adi karbon ve düşük alaşımlı çeliklerde olduğu gibi önemli oranda bir düşüş göstermez. Beyaz dökme demirlerin düşük darbe dirençleri ve işlenebilme kabiliyetlerinin kötü oluşu, uygulama alanlarını sınırlar. Başlıca kullanım alanları için; cevher veya çimento değirmen astarları, öğütücü bilyeler, seramik kalıpları ve konveyör parçaları örnek olarak gösterilebilir. İçi yumuşak dış yüzeyi sert olan çil uygulanmış dökme demirler ise geniş olarak; vagon, vinç tekerlekleri, konveyör roleleri gibi parçaların üretiminde kullanılırlar. Çil uygulanmamış yüzeyler iyi işlenebildiğinden diğer parçalara olan bağlantıları kolayca gerçekleştirilebilir Alaşımlı Beyaz ve Çil uygulanmış Dökme Demirler Alaşım ilavesi mikroyapıyı değiştirerek özellikleri geliştirir. Karbürlerin bileşimi daha kompleks hale gelerek, matriks yapısı kaba perlitten asiküler yapılı beynit veya martensite dönüşür. Çok yüksek alaşım elementi ilavesi ile bazen bir miktar ostenit oda sıcaklığındaki yapıda tutulabilir. Alaşım elementi ilavesinin; mukavemet, sertlik, darbe direnci, aşınma direnci, korozyona ve ısıya karşı direnci üzerindeki olumlu etkisi bu tür dökme demirler için çok geniş bir uygulama 84
2 alanı sağlar. Elde edilen özellikler ilave edilen alaşım elementi veya elementlerinin cins ve miktarlarına bağlı olarak gelişir. Dolayısıyla çok sayıda değişik alaşımlı beyaz ve çil uygulanmış dökme demir mevcuttur, ancak bunlar matriks yapılarının gerek alaşım etkisi gerekse soğuma hızı etkisi ile a) ince perlit veya beynit, b) martensit oluşuna göre başlıca iki grup altında toplanabilirler. Tablo 6.1: Çil uygulanmış ve alaşımlı, alaşımsız beyaz dökme demirlerin kimyasal bileşimleri, özellikleri ve tipleri 3. Alaşım ilaveleri beyaz olarak katılaşan derinliği (çil derinliği) önemli oranda etkilerler. Karbon ve silisyumun yanında etki derecesine uygun sıralama ile alüminyum, titanyum, kobalt, nikel, fosfor, bakır (<%4) ve zirkonyum çil derinliği azaltıcı etki gösterirler. Yine etki derecesine uygun olarak vanadyum, krom, molibden ve manganez ilaveleri ise çil derinliğini artırır. Telluryum ve bor çok kuvvetli karbürleştirici olduklarından, çok az oranlarda ilave edildiklerinde dahi çil derinliğini artırırlar; ancak darbe direncindeki önemli düşüş göz önünde tutulduğunda bu elementlerin kontrollü olarak kullanılması gerektiği açıktır Az Alaşımlı Beyaz ve Çil uygulanmış Dökme Demirler Nikel, krom, bakır ve molibden az oranda ilavelerin özellikler üzerinde etkisi Tablo 6.1 de görülmektedir. Çoğu kez Ni-Cr veya Cu-Cr ikili kombinezonları kullanılarak çil derinliği kontrol altında tutulabilmekte ve sertlik, mukavemet ve kullanma süresinde önemli artışlar elde edilebilmektedir. Az oranda Cr ve Mo nin beraber ilavesi, hem mukavemeti hem sertliği arttırmak için yapılır 3. 85
3 Martensitik Beyaz ve Çil uygulanmış Dökme Demirler Daha yüksek miktarlarda nikel (%3-5) ve krom (% ) ilavesiyle beyaz ve çil uygulanmış dökme demirlerde, daha sert bir matriks yapısı (martensit) elde edilir (Şekil 6.1) Şekil 6.1: Ni-Hard mikro yapısı, X Martensitik dökme demirlerin dökülmüş haldeki mikro yapılarında önemli oranda artık (dönüşmemiş) ostenit vardır. Bu ostenit işlem sertleşmesiyle martensite dönüşebilir, ancak bundan doğacak gerilmeler istenmediğinde temperleme veya sıfır altı (subzero) ısıl işlemi ile de ostenitin martensite dönüştürülmesi mümkündür. Martensitik beyaz dökme demirler bir çok patent ismi taşırlar, bunlardan en bilineni (Ni-Hard) metal kalıba döküm, alaşımlı beyaz dökme demirlerde tane boyutunu kültür ve mekanik özelliklerde, kum kalıba dökümlere karşılık oldukça yüksek oranda artış sağlar. Yüksek krom ve yüksek molibden içeren martensitik beyaz dökme demirler, özellikle çok yüksek aşınma direnci gerektiren uygulamalar için üretilirler. Yüksek alaşım içeriği nedeniyle bu dökme demirlerin mikro yapılarında oldukça fazla dönüşmemiş ostenit bulunur. Alaşımsız veya az alaşımlı beyaz veya çil uygulanmış dökme demirler, genel olarak aşınmanın bir başka yüzey veya nispeten büyük boyutlu malzemeler tarafından oluşturulduğu uygulamalarda kullanılırlar. Döküm parçasının etkisine uğradığı aşınma veya erozyon mikroskobik, orta veya alaşımlı ve yapısı karbür ile martensitten oluşan dökme demirlerin kullanılması tercih edilir Korozyona Dirençli Dökme Demirler Alaşımlı dökme demirin korozyon direnci başlıca kimyasal kompozisyon ve mikroyapıya bağımlıdır. Etkin olan faktörler kimyasal kompozisyon ve matriksin yapısıdır. Özel çevre şartları için iyileştirilmiş korozyon direncine sahip yüksek alaşımlandırılmış üç ayrı dökme demir grubu 86
4 bulunmaktadır. Bunlar (1) yüksek silisyumlu dökme demirler, (2) yüksek kromlu dökme demirler, (3) yüksek nikelli dökme demirlerdir. Bazı önemli alaşımlı dökme demirlerin kimyasal kompozisyon arlıkları ve mekanik özellikleri Tablo 6.2 de verilmiştir 2. Tablo 6.2: Korozyona dirençli bazı alaşımlı dökme demirlerin kimyasal kompozisyonları ve mekanik özellikleri Yüksek Silisyumlu Dökme Demirler %12-18 silisyum içeriğine sahip dökme demirler korozif asitlere karşı çok dirençlidir. %14.5 veya daha yüksek silisyum içeren bu dökme demirler kaynar durumdaki %30 sülfürik aside karşı çok yüksek bir dirence sahiptir. %16.5 gibi yüksek silisyum içeren dökme demirler kaynar durumdaki sülfürik ve nitrik asitlerin hemen hemen bütün konsantrasyonlarına karşı dirençlidir. Buna karşın düşük ısıl ve mekanik darbe direnci gibi zayıf mekanik özelliklere sahip bu alaşımların yüksek silisyum içeriği nedeniyle dökümleri ve hemen hemen işlenmeleri imkansızdır. Yüksek silisyumlu iki dökme demir mikroyapısındaki grafit lamellerinin dağılımları şekil 6.2 a ve b de gösterilmiştir Yüksek Kromlu Dökme Demirler %15-30 gibi yüksek kromlu dökme demirler beyaz dökme demirlerdir. Krom aşınma ve korozyon direnci sağlar. Yüksek kromlu dökme demirler oksitleyici asitlere özelliklede nitrik aside karşı dirençlidir. (Şekil 6.3) ve pek çok organik asit ve tuz çözeltileri ile oksitleyici şartlar altında zayıf asitlerle çalışmak için kullanışlıdır. Krom dökme demirlerin mekanik özellikleri yüksek silisyumlu dökme demirlerden daha iyidir (Tablo 6.2). Yüksek kromlu dökme demirlerin karbon ve krom içerikleri uygun bir şekilde ayarlandığında ısıl işleme tepki verirler. Buna karşın bu alaşımların işlenebilirliği oldukça zordur. 87
5 Şekil 6.2: Yüksek silisyumlu korozyona dirençli dökme demirlerin mikro yapıları (a) ASTM A 518 (%14.5 Si) döküm sonrası mikroyapısı. Gri dökme demir, Fe-Si ferrit katı eriği matriks ve A tipi grafit pulları. (b) Yüksek silisyumlu korozyona dirençli dökme demir (%0.9 C, %14.5 Si, %0.1 Mn, %4.5 Cr) döküm sonrası dendritik Fe-Si-Cr ferrit katı eriği ve A ve E tipi grafit lamelleri (siyah) ve dendritler arası (Fe 3 Cr) 3 C (açık renkli) gri dökme demir 2. Şekil 6.3. Sülfürik ve nitrik asitlerde saf ve yüksek alaşımlı dökme demirlerin kullanışlı ömrü 2. Şekil 6.4 de yüksek kromlu korozyona dirençli dökme demirlerin mikroyapıları gösterilmiştir. Bunlardan birisi döküm sonrası şartlarda ve diğeri döküm sonrası ısıl işlem uygulanmış şartlardadır 2. 88
6 Şekil 6.4: Yüksek kromlu korozyona dirençli dökme demirlerin mikroyapıları. (a) Döküm sonrası şekliyle yüksek kromlu korozyona dirençli dökme demirlerin (%3.09 C, %%0.52 Si, %17.8 Mo, %0.46 V) beyaz dökme demir, Fe-Cr ferrit katı eriyik matrikste dendritler arası ve kümelenmiş ötektik (Cr 3 Fe) 7 Cr 3 (açık renkli) ve biraz perlit (gri) göstermektedir. (b) 1010 C da bekletme ve havada soğutma ile normalleştirme ve 260 C da temperlenmiş yüksek kromlu korozyona dirençli dökme demir. Beyaz dökme demir temperlenmiş matrikste dendritler arasında kümelenmiş ötektik (Cr, Fe) 7 Cr 3 (açık renkli) Yüksek Nikelli Dökme Demirler Yüksek nikelli ostenitik dökme demirler yaygın şekilde kullanılmaktadır ve Ni-dirençli dökme demirler olarak bilinirler. %14-30 Ni içeren ostenitik gri dökme demirler oda sıcaklığında sülfürik asidi içeren yumuşak oksitleyici asitlere karşı oldukça dirençlidir (Şekil 6.3 a). Yüksek nikelli dökme demirler alkalilere karşı alaşımsız dökme demirlerden daha dirençlidirler ve özellikle de yüksek sıcaklıklarda kullanışlıdırlar (Şekil 6.4 b). Şekil 6.4: Hidroklorik asitteki yüksek alaşımlı dökme demirlerin ve kostikteki sade ve ostenitik dökme demirlerin kullanışlı ömürleri 2. Yüksek nikelli dökme demirler ostenitik matrikslerinden dolayı lamel grafitli dökme demirlerin en yüksek tokluğa sahip olanıdır. Bu alaşımların lamel grafitlerden dolayı çekme, dayanımları nispeten düşük olmakla beraber işlenebilirlikleri ve döküm özellikleri mükemmeldir. Yüksek nikelli küresel grafitli dökme demirler küresel grafitlere sahip oldukları için dayanımları 89
7 yüksektir. Yüksek nikelli (lamel tipi grafit) korozyona dirençli dökme demirlerin mikro yapıları şekil 6.5 de gösterilmiştir 3. Şekil 6.5: Yüksek nikelli korozyona dirençli dökme demirlerin mikro yapıları (a) (%30 Ni, %3 Cr); korozyona dirençli dökme demir. Gri dökme demir mikroyapısındaki yüksek nikelli ostenit matriks ve A tipi grafit lamelleri ve de bazı dentditler arasında (Fe 3 Cr)3C (gri ana hatlı). (b) Yüksek nikelli korozyona dirençli dökme demir (%2.7 C, %2.8 Si, %1.4 Mn, %20 Ni, %2.4 Cr); Gri dökme demir yapısındaki ostenit matriks ve D ve E tipi lamelleri ve de dendritler arası karbür (açık renkli) Isıya Dirençli Alaşımlı Dökme Demirler Isıya dirençli alaşımlı gri ve küresel grafitli dökme demirler, silisyum (%3 ün üzerinde) krom, nikel, molibden veya yüksek sıcaklık özelliklerini iyileştirmek için alüminyum ilaveli Fe-C-Si alaşımlarıdır. Bazı endüstriyel olarak önemli ısı dirençli dökme demir alaşımlarının kimyasal kompozisyonları ve mekanik özellikleri Tablo 6.3 de verilmiştir. Tablo 6.3: Isıya dirençli alaşımlı dökme demirlerin mekanik özellikleri ve kimyasal kompozisyonları C ın üzerindeki sıcaklıklarda dökme demirlerin mekanik özellikleri sıcaklık yükseldiğinde yavaş yavaş azalır ve dökme demir, büyüme ve oksidasyon gibi kimyasal değişime uğrar. Büyüme hacimdeki kalıcıdır ve bazı dökme demirlerde ve bu özellikle gri dökme demirlerde, yüksek sıcaklıklarda olur. Büyüme prensip olarak (1) Fe 3 C nin grafit ve demire dönüşüm reaksiyonu sonucu meydana gelen genleşme ve (2) grafitin karbon monoksit olarak oksitlenmesinden sonra demirin oksitlenmesi sonucu gerçekleşir. 90
8 Oksidasyon, dökme demir yüzeyi etkin bir süre yüksek sıcaklıklarda maruz kaldığında da olur. Yüksek sıcaklıklarda yüzey oksitleri gözenekliyse veya lameller yok olursa metal oksitlenmesi devam edecektir. Sonuçta malzeme kaybından dolayı malzemenin dayanımı azalacaktır Kromlu Dökme Demirler Krom, karbürlerin kararlı hale gelmesine yardım ettiği ve metal yüzeyinde koruyucu bir oksit oluşturduğu için ısı dirençli dökme demirlere ilave edilir. Çok küçük miktardaki krom (%0.5-2) ilavesi dahi şekil 6.6 da gösterildiği gibi 800 C ısıtma çevrimine maruz bırakılmış gri dökme demirlerde büyümeyi azaltır. Yüksek sıcaklıkta uzun süre kullanımdan sonra %0.8 Cr ısıya dirençli dökme demirlerin perlitik matriksi şekil 6.7 a ve b de gösterildiği gibi ferrite dönüşmüş ve perlitin sementiti küreleşmiştir. 15 den 35 e kadar yüksek krom ilaveleri yaklaşık 980 C a kadar olan sıcaklıklar için mükemmel oksidasyon ve büyüme direnci sağlar (Şekil 6.8). Buna karşın bu yüksek kromlu dökme demirler beyaz dökme demir yapısına sahiptir.bu nedenle bu dökme demirler iyi dayanım özelliklerine sahip olmakla beraber işlenebilirlikleri sınırlıdır 2. Şekil 6.6: Gri dökme demir 800 C için ısıtma çevrimine maruz bırakıldığında kromun büyüme üzerine etkisi 2. Şekil 6.7: Isıya dirençli dökme demirlerin mikro yapıları (a) ASTM A 319 (%3.5 C, % Cr) perlit matrikste A tipi grafit lamelleri, gri dökme demir. (b) Aynı dökme demir uzun süre yüksek sıcaklık ortamında bulunmasından sonra, orijinal perlit matriksindeki sementitin hemen hemen tamamı küreleşmiş ve bu sebeple matriks ferrittir 2. 91
9 Şekil 6.8: Havada değişik sıcaklıklarda 36 saat tutma sonucunda alaşımlı dökme demirlerin oksidasyon direncine krom yüzdesinin etkisi Yüksek Silisyumlu Dökme Demirler %3.5 den az silisyum içeriği grafitleşmeyi teşvik ederek gri dökme demirin büyüme hızını artırır. Buna karşın %4-8 silisyum içeriği oksidasyon (derecesi) ve büyümeyi oldukça azaltır. Silisyum, oksitleyici atmosferi geçirmeyen hafif bir yüzey oksidi oluşturmakla gri dökme demirin oksidasyon direncini arttırır. Silisyum, ferritin ostenite dönüşümünü 900 C a kadar yükselttiği için dönüşümden dolayı oluşan genleşme ve çekme önlenebilir. Şekil 6.9 da yüksek sıcaklıklarda oksidasyon dirençli dökme demir Silal in diğer alaşımlı dökme demirlerle karşılaştırılmasını göstermektedir. Yüksek silisyumlu ısıya dirençli dökme demirlerin döküm sonrası mikro yapısı şekil 6.10 da gösterilmiştir 2. 92
10 Şekil 6.9: Havada farklı sıcaklıklarda 200 saat tutma sonucunda değişik dökme demirlerin oksidasyonu 2. Şekil 6.10: Yüksek silisyumlu ısıya dirençli dökme demirin (%3.5 C, %3 Si, %0.7Mn) 0döküm sonrası mikroyapısı: %15 perlit (düzensiz gri oluşum) ve %85 ferrit (açık) ve de temper grafit nodülleri Yüksek Nikelli Dökme Demirler %18 veya daha fazla Ni, %7 ye kadar bakır ve % c içeren ostenitik dökme demirler ısı ve korozyon direncinin gerekli olduğu yerlerdeki uygulamalar için kullanılır. Ni-dirençli dökme demirler, yüksek sıcaklık tufallaşmasına ve çok oksitleyici atmosferler için yaklaşık 815 C a kadar büyümeye karşı iyi dirence sahiptir. Buna karşın kükürt içeren atmosferlerde bu alaşımların kullanımları yaklaşık 500 C ın altındaki sıcaklıklarda sınırlıdır. Ostenitik nikelli dökme demirler diğer ısıya dirençli silisyum ve krom alaşımlı dökme demirlerden oldukça fazla tokluk ve darbe direncine sahiptir. Küresel grafitli yüksek nikelli dökme demirler oldukça sağlamdır ve lamel grafitli nikel alaşımlı dökme demirlerden daha fazla sünekliğe sahiptirler 2. 93
Isıl işlem, katı haldeki metal ve alaşımlarına belirli özellikler kazandırmak amacıyla bir veya daha çok sayıda, yerine göre birbiri peşine uygulanan
ISIL İŞLEMLER Isıl işlem, katı haldeki metal ve alaşımlarına belirli özellikler kazandırmak amacıyla bir veya daha çok sayıda, yerine göre birbiri peşine uygulanan ısıtma ve soğutma işlemleridir. İşlem
DetaylıCERRAHİ İĞNE ALAŞIMLARI. Microbiologist KADİR GÜRBÜZ
CERRAHİ İĞNE ALAŞIMLARI Microbiologist KADİR GÜRBÜZ Bileşimlerinde en az % 12 krom bulunan çelikler paslanmaz çeliklerdir.tüm paslanmaz çeliklerin korozyon direnci, çok yoğun ve koruyucu krom oksit ince
DetaylıBeyaz dökme demir mikroyapısı. Metalografik yapı beyaz renkli sementitle birlikte dendritik karakterde katılaşmış ince bir perlitik şebekeyi
DÖKME DEMİRLER BEYAZ DÖKME DEMİR Beyaz dökme demir mikroyapısı. Metalografik yapı beyaz renkli sementitle birlikte dendritik karakterde katılaşmış ince bir perlitik şebekeyi göstermektedir. BEYAZ DÖKME
DetaylıDemir Karbon Denge Diyagramı
Demir Karbon Denge Diyagramı Saf Demirin Soğuma ve Isınma Eğrileri 769 C Curie noktasıdır. Bu sıcaklığın altında Fe manyetik özellik gösterir. 1 Fe-C Denge Diyagramı Fe-C Denge Diyagramı 2 Fe-C Denge Diyagramı
DetaylıDökme Demirlerin Korozyonu Prof.Dr.Ayşegül AKDOĞAN EKER
Dökme Demirlerin Korozyonu DÖKME DEMİR %2,06-%6,67 oranında karbon içeren Fe-C alaşımıdır. Gevrektirler. İstenilen parça üretimi sadece döküm ve talaşlı şekillendirme ile gerçekleştirilir. Dayanım yükseltici
DetaylıMikroyapısal Görüntüleme ve Tanı
Mikroyapısal Görüntüleme ve Tanı -Ek Ders Notları- Yrd. Doç. Dr. Enbiya Türedi Aralık 2012 Kaynak: www.metallograph.de 2 Malzeme: 1.7131 (16MnCr5) ötektoid-altı ısıl işlemsiz Büyütme: 500 : 1 Dağlayıcı:
DetaylıDENEYİN ADI: Jominy uçtan su verme ile sertleşebilirlik. AMACI: Çeliklerin sertleşme kabiliyetinin belirlenmesi.
DENEYİN ADI: Jominy uçtan su verme ile sertleşebilirlik AMACI: Çeliklerin sertleşme kabiliyetinin belirlenmesi. TEORİK BİLGİ: Kritik soğuma hızı, TTT diyagramlarında burun noktasını kesmeden sağlanan en
DetaylıÇELİKLERİN KOROZYONU. 14.04.2009 Prof.Dr.Ayşegül AKDOĞAN EKER
ÇELİKLERİN KOROZYONU Fe-C Denge Diyagramı Fe-C Denge Diyagramı KARBON ORANLARINA GÖRE ÇELİKLER Ötektoidaltı çelik %0,006 C - %0,8 C Ötektoid (Perlitik) çelik (%0,8 C li) Ötektoidüstü çelik %0,8 C - %2,06
Detaylı3.GRİ DÖKME DEMİR Ötektik Altı Gri Dökme Demirlerin Yavaş Soğutulması
3.GRİ DÖKME DEMİR Gri dökme demirler pek çok faydalı özelliklere sahip olduğu için büyük ve küçük boyutlardaki basit ve karmaşık dökümler için tasarım mühendisliğinin halen gözde malzemeleridir. Bugün
DetaylıDemirin Kristal Yapıları
Demirin Kristal Yapıları 1535 C 1390 C 910 C SIVI FERRİT (delta) OSTENİT (gamma) OSTENİT Kübik Yüzey Merkezli (KYM) FERRİT (alpha) FERRİT Kübik Hacim Merkezli (KHM) Kübik hacim merkezli (KHM), Kübik yüzey
DetaylıKonu: Çelik Elde Edilmesi, Isıl İşlem ve Uygulamaları
Konu: Çelik Elde Edilmesi, Isıl İşlem ve Uygulamaları Çeliğin Elde Edilmesi Çelik,(Fe) elementiyle ve genelde % 0,2 %2,1 oranlarında değişebilen karbon miktarının bileşiminden oluşan bir tür alaşımdır.
DetaylıMMT440 Çeliklerin Isıl İşlemi 1 Isıl İşlem Yöntemlerinin Sınıflandırılması ve Tanımlanması
MMT440 Çeliklerin Isıl İşlemi 1 Isıl İşlem Yöntemlerinin Sınıflandırılması ve Tanımlanması Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2011-2012 Bahar Yarıyılı TS EN 10020 Standardına göre çelikler TS EN 10020 ye göre
DetaylıBA KENT ÜNİVERSİTESİ. Malzemeler genel olarak 4 ana sınıfa ayrılabilirler: 1. Metaller, 2. Seramikler, 3. Polimerler 4. Kompozitler.
MALZEMELER VE GERĐLMELER Malzeme Bilimi mühendisliğin temel ve en önemli konularından birisidir. Malzeme teknolojisindeki gelişim tüm mühendislik dallarını doğrudan veya dolaylı olarak etkilemektedir.
DetaylıÇELİKLERİN VE DÖKME DEMİRLERİN MİKROYAPILARI
GAZİ ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ METALURJİ VE MALZEME MÜHENDİSLİĞİ MEM-317 MALZEME KARAKTERİZASYONU ÇELİKLERİN VE DÖKME DEMİRLERİN MİKROYAPILARI Yrd. Doç. Dr. Volkan KILIÇLI ANKARA 2012 Fe- Fe 3 C
Detaylı2-C- BAKIR VE ALAŞIMLARININ ISIL İŞLEMLERİ 2-C-3 MARTENSİTİK SU VERME(*)
2-C- BAKIR VE ALAŞIMLARININ ISIL İŞLEMLERİ 2-C-3 MARTENSİTİK SU VERME(*) Sınai bakırlı alaşımlar arasında sadece soğukta iki veya çok fazlı alüminyumlu bakırlar pratik olarak mantensitik su almaya yatkındırlar.
DetaylıDemir Karbon Denge Diyagramı
Demir Karbon Denge Diyagramı Saf Demirin Soğuma ve Isınma Eğrileri 769 C Curie noktasıdır. 769 C sıcaklığın altında demir (Fe) manyetik özellik gösterir. 1 Fe-C Denge Diyagramı Fe-C Denge Diyagramı 2 Fe-C
DetaylıAlasim Elementlerinin Celigin Yapisina Etkisi
Alasim Elementlerinin Celigin Yapisina Etkisi Karbonlu çeliklerden normal olarak sağlanamayan kendine has özellikleri sağlayabilmek amacıyla, bir veya birden fazla alaşım elementi ilave etmek suretiyle
DetaylıPaslanmaz Çeliklerin Kaynak İşlemi Esnasında Karşılaşılan Problemler ve Alınması Gereken Önlemler Paslanmaz çeliklerin kaynak işlemi esnasında
Paslanmaz Çeliklerin Kaynak İşlemi Esnasında Karşılaşılan Problemler ve Alınması Gereken Önlemler Paslanmaz çeliklerin kaynak işlemi esnasında karşılaşılan ve kaynak kabiliyetini etkileyen problemler şunlardır:
DetaylıKAZAN ÇELİKLERİNİN KAYNAK KABİLİYETİ 1. Kazan Çeliklerinin Özellikleri
KAZAN ÇELİKLERİNİN KAYNAK KABİLİYETİ 1. Kazan Çeliklerinin Özellikleri Buhar kazanlarının, ısı değiştiricilerinin imalatında kullanılan saclara, genelde kazan sacı adı verilir. Kazan saclarının, çekme
Detaylıformülü zamanı da içerdiği zaman alttaki gibi değişecektir.
Günümüz endüstrisinde en yaygın kullanılan Direnç Kaynak Yöntemi en eski elektrik kaynak yöntemlerinden biridir. Yöntem elektrik akımının kaynak edilecek parçalar üzerinden geçmesidir. Elektrik akımına
Detaylı3. MALZEME PROFİLLERİ (MATERİALS PROFİLES) 3.1. METAL VE ALAŞIMLAR. Karbon çelikleri (carbon steels)
3. MALZEME PROFİLLERİ (MATERİALS PROFİLES) 3.1. METAL VE ALAŞIMLAR Karbon çelikleri (carbon steels) Çelik, bileşiminde maksimum %2 C içeren demir karbon alaşımı olarak tanımlanabilir. Karbon çeliğin en
DetaylıDemir Esaslı Malzemelerin İsimlendirilmesi
Demir Esaslı Malzemelerin İsimlendirilmesi Malzemelerin listelerde, tablolarda ve raporlarda kısa ve tam olarak belirtilmesi için (Alman normu DIN e göre) iki olanak vardır: a) DIN 17007 ye göre malzeme
DetaylıDEMİR KARBON FAZ DİYAGRAMI
MARMARA ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MALZEME BİLİMİ Demir, Çelik ve Dökme Demir Yrd. Doç. Dr. Abdullah DEMİR DEMİR KARBON FAZ DİYAGRAMI Saf demire teknolojik özellik kazandıran
DetaylıDENEYİN ADI: Çeliklerin Isıl İşlemi. AMACI: Çeliklerde ısıl işlem yoluyla mikroyapı ve mekanik özelliklerin değişiminin öğretilmesi.
DENEYİN ADI: Çeliklerin Isıl İşlemi AMACI: Çeliklerde ısıl işlem yoluyla mikroyapı ve mekanik özelliklerin değişiminin öğretilmesi. TEORİK BİLGİ: Metal ve alaşımlarının, faz diyagramlarına bağlı olarak
DetaylıYüksek alaşımlı dökme demirler
Yüksek alaşımlı dökme demirler Alaşımlı dökme demirlerin korozyon, aşınma, ve ısıl direnci esas olarak kimyasal bileşimi ve mikroyapısına bağlıdır. Isı ve korozyon direnci gelişmiş olan alaşımlı dökme
DetaylıŞekil 1. Oluklu Merdane
Hadde Merdaneleri Günümüzün yaygın imal usullerinden biri olan haddelemeyi gerçekleştiren hadde merdanelerinin ilk malzemesi kolay dökülebilirliği ve geniş alaşım aralığı nedeni ile dökme demirler olmuştur.
DetaylıPaslanmaz Çeliklerin. kaynak edilmesi. Özlem Karaman Metalurji ve Malzeme Mühendisi Kaynak Mühendisi
Paslanmaz Çeliklerin kaynak edilmesi Özlem Karaman Metalurji ve Malzeme Mühendisi Kaynak Mühendisi İçerik Kaynak Yöntemleri Östenitik Paslanmaz Çeliklerin Kaynağı Ferritik Paslanmaz Çeliklerin Kaynağı
DetaylıALAŞIMLI BEYAZ DÖKME DEMİRLER
ALAŞML BEYAZ DÖKME DEMİRLER GtRÎŞ MET 13 MART 95 SRA NO: 30 Alaşım elementlerinin ve ısıl işlem koşullarının, beyaz dökme demirlerin mikroyapısma ve özelliklerine etkisi bu yazıda özetlenmektedir. Alaşımlı
DetaylıÇ l e i l k i l k e l r e e e Uyg u a l na n n n Yüz ü ey e y Ser Se tle l ş e t ş ir i me e İ şl ş e l m l r e i
Çeliklere Uygulanan Yüzey Sertleştirme İşlemleri Bazı uygulamalarda kullanılan çelik parçaların hem aşınma dirençlerinin, hem de darbe dayanımlarının yüksek olması istenir. Bunun için parçaların yüzeylerinin
DetaylıMalzeme Bilgisi Prof. Dr. Akgün ALSARAN. Temel kavramlar Demir-Karbon Denge Diyagramı
Malzeme Bilgisi Prof. Dr. Akgün ALSARAN Temel kavramlar Demir-Karbon Denge Diyagramı İçerik Giriş Demir-sementit diyagramı Demir-grafit diyagramı Dökme demir 2 Giriş Demir, pek çok mühendislik alaşımının
DetaylıMMT209 Çeliklerde Malzeme Bilimi ve Son Gelişmeler 2 Çelik üretimi. Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir Güz Yarıyılı
MMT209 Çeliklerde Malzeme Bilimi ve Son Gelişmeler 2 Çelik üretimi Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2013-2014 Güz Yarıyılı Bir entegre çelik tesisinde üretim akışı 2 Hematit, Fe2O3 Manyetit, Fe3O4 Götit, FeO(OH)
DetaylıProf. Dr. İRFAN AY / Öğr. Gör. FAHRETTİN KAPUSUZ 1
MAKİNE PROGRAMI MALZEME TEKNOLOJİSİ-I- (DERS NOTLARI) Prof.Dr.İrfan AY Öğr. Gör. Fahrettin Kapusuz 2008-20092009 BALIKESİR Prof. Dr. İRFAN AY / Öğr. Gör. FAHRETTİN KAPUSUZ 1 DEMİR-KARBON (Fe-C) DENGE DİYAGRAMI
DetaylıDEMİR KARBON ALAŞIMLARI
DEMİR KARBON ALAŞIMLARI Fe Al Cu Zn Diğer Dünya Metal Üretimi Fe Cu Al Zn Diğer (%) 94 1 3 1 1 1600 C 1400 C d L 1200 C 1000 C g 800 C a 600 C Çelik Dökme Demir 400 C Fe 1% C 2% C 3% C 4% C 5% C 6% C
DetaylıTEKNOLOJİSİ--ITEKNOLOJİSİ. Prof. Dr. İRFAN AY / Öğr. Gör. FAHRETTİN KAPUSUZ
MAKİNE PROGRAMI MALZEME TEKNOLOJİSİ--ITEKNOLOJİSİ (DERS NOTLARI) Prof.Dr.İrfan AY Öğr. Gör. Fahrettin Kapusuz 2008-2009 2008BALIKESİR 1 DEMİR-KARBON DEMİR(Fe--C) (Fe DENGE DİYAGRAMI 2 DEMİR KARBON DENGE
DetaylıMIG-MAG KAYNAK METODUNDA KULLANILAN KAYNAK ELEKTROTLARI VE ELEKTROT SEÇİMİ
MIG-MAG KAYNAK METODUNDA KULLANILAN KAYNAK ELEKTROTLARI VE ELEKTROT SEÇİMİ Prof. Dr. Ramazan YILMAZ Sakarya Üniversitesi, Teknoloji Fakültesi, Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü Esentepe Kampüsü,
DetaylıBÖLÜM 4 KAYNAK METALURJİSİ
BÖLÜM 4 KAYNAK METALURJİSİ Kaynakta Oluşan Metalurjik Bölgeler Kaynakta Oluşan Metalurjik Bölgeler Kaynak Metalinin Katılaşması Kaynak Metalinin Katılaşması Kaynak Metalinin Katılaşması Tek pasoda yapılmış
DetaylıSICAK İŞ TAKIM ÇELİKLERİ B İ R K A L İ T E M A R K A S I
SICAK İŞ TAKIM ÇELİKLERİ B İ R K A L İ T E M A R K A S I S I C A K İ Ş T A K I M Ç E L İ K L E R İ MARTENSİTİK ÇELİKLER KIND Sınıf AISI Kimyasal Analiz % Kondüsyon HB C Si Mn Cr Mo Ni V Co W Sertleştirme
DetaylıProf. Dr. İRFAN AY / Öğr. Gör. FAHRETTİN KAPUSUZ 1
MAKİNE PROGRAMI MALZEME TEKNOLOJİSİ-I- (DERS NOTLARI) Prof.Dr.İrfan AY Öğr. Gör. Fahrettin Kapusuz 2008-20092009 BALIKESİR Prof. Dr. İRFAN AY / Öğr. Gör. FAHRETTİN KAPUSUZ 1 DEMİR-KARBON (Fe-C) DENGE DİYAGRAMI
DetaylıCALLİSTER FAZ DÖNÜŞÜMLERİ
CALLİSTER FAZ DÖNÜŞÜMLERİ Faz dönüşümlerinin çoğu ani olarak gerçekleşmediğinden, reaksiyon gelişiminin zamana bağlı, yani dönüşüm hızına bağlı olarak gelişen yapısal özelliklerini dikkate almak gerekir.
DetaylıKİMYASAL BİLEŞİMİ. Element % Karbon Silisyum Manganez Fosfor Kükürt
GRİ DÖKME DEMİRLER GRİ DÖKME DEMİR Katılaştıktan sonra bileşimindeki karbonun büyük bir kısmı serbest grafit yaprakları (lamel) halinde bulunan bir dökme demir çeşididir. Kırıldığı zaman, yüzeyi gri görünüşlüdür.
DetaylıDERS BİLGİ FORMU Dersin Adı Alan Meslek/Dal Dersin okutulacağı Dönem /Sınıf/Yıl Süre Dersin amacı Dersin tanımı Dersin Ön Koşulları Ders ile
DERS BİLGİ FORMU Dersin Adı Alan Meslek/Dal Dersin okutulacağı Dönem /Sınıf/Yıl Süre Dersin amacı Dersin tanımı Dersin Ön Koşulları Ders ile kazandırılacak yeterlikler Dersin İçeriği Yöntem ve Teknikler
DetaylıDÖKME DEMİRDEN İMAL EDİLEN HADDE MERDANELERİNİN AŞINMA DAVRANIŞINA BAKIR KATKI ORANININ ETKİSİ
T.C. PAMUKKALE ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DÖKME DEMİRDEN İMAL EDİLEN HADDE MERDANELERİNİN AŞINMA DAVRANIŞINA BAKIR KATKI ORANININ ETKİSİ Engin TAN Yüksek Lisans Tezi DENİZLİ - 2005 DÖKME DEMİRDEN
DetaylıÖSTENİTİK PASLANMAZ ÇELİKLERİN KAYNAĞI
ÖSTENİTİK PASLANMAZ ÇELİKLERİN KAYNAĞI Östenitik paslanma çeliklerin kaynağı, alaşımlı karbonlu çeliklerden nispeten daha kolaydır. Çünkü östenitik paslanmaz çeliklerin kaynağında, hidrojen çatlağı problemi
DetaylıProf. Dr. HÜSEYİN UZUN KAYNAK KABİLİYETİ
KAYNAK KABİLİYETİ Günümüz kaynak teknolojisinin kaydettiği inanılmaz gelişmeler sayesinde pek çok malzemenin birleştirilmesi artık mümkün hale gelmiştir. *Demir esaslı metalik malzemeler *Demirdışı metalik
DetaylıIsıl İşlemde Risk Analizi
Isıl İşlemde Risk Analizi Tam Isıl İşlem Çevrimi Isıl işlem öncesi operasyonlar Isıl işlem operasyonları Isıl İşlemde Temel Riskler Isıl işlemde en çok karşılaşılan problemler şunlardır: Su verme çatlaması
DetaylıDemir-Karbon Denge Diyagramı
Demir-Karbon Denge Diyagramı Sıcaklık Demir-Karbon diyagramı Demir, pek çok mühendislik alaşımının temelini oluşturan metaldir. Külçe demir olarak bilinen ve hemen hemen saf durumdaki demir çatı, soba
DetaylıMÜHENDİSLİKTE KULLANILAN MALZEMELER 1. DEMİR VE ÇELİK
MÜHENDİSLİKTE KULLANILAN MALZEMELER 1. DEMİR VE ÇELİK Dünyada üretilen metallerin % 90'nı demir ve çelikten oluşmaktadır. Bunun büyük bir bölümünü mukavemeti ve işlenebilme özelliği olan, ucuz maliyetli
DetaylıÇELİKLERİN STANDARZİSAYONU VE TÜRK ÇELİK STANDARDI (TSE-1111)
ÇELİKLERİN STANDARZİSAYONU VE TÜRK ÇELİK STANDARDI (TSE-1111) Doç. Dr. Burak DİKİCİ Üretim Kısa Çeliklerin Kısa Standardizasyon Nedir? Standardizasyon; Belirli biçim, Ölçü, Kalite, Bileşim ve, Şekillere
DetaylıDemir, atom numarası 26 olan kimyasal element. Simgesi Fe dir. Demir, yerkabuğunda en çok bulunan metaldir. Yerkürenin merkezindeki sıvı çekirdeğin
Demir, atom numarası 26 olan kimyasal element. Simgesi Fe dir. Demir, yerkabuğunda en çok bulunan metaldir. Yerkürenin merkezindeki sıvı çekirdeğin de tek bir demir kristali olduğu tahmin edilmekle birlikte,
DetaylıBARTIN ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ METALURJİ VE MALZEME MÜHENDİSLİĞİ
BARTIN ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ METALURJİ VE MALZEME MÜHENDİSLİĞİ MALZEME LABORATUARI I DERSİ ISIL İŞLEM (NORMALİZASYON, SU VERME, MENEVİŞLEME) DENEY FÖYÜ DENEYİN ADI: Isıl İşlem(Normalizasyon,
DetaylıÇELİĞİN ISIL İŞLEMLERİ
ÇELİĞİN ISIL İŞLEMLERİ Isıl İşlem Isıl işlem; Bir malzemenin mekanik özelliklerini ve/veya içyapısını değiştirmek amacıyla, o malzemeye belli bir sıcaklık-zaman programı dahilinde uygulanan bir ısıtma
Detaylı1 Prof. Dr. Cuma BİNDAL - Prof. Dr. S. Cem OKUMUŞ - Doç. Dr. İbrahim
1 DENEY NO ISIL İŞLEM-1 : NORMALİZASYON, SU VERME VE MENEVİŞLEME, JOMİNY UÇTAN SU VERME DENEYİ 1 Prof. Dr. Cuma BİNDAL - Prof. Dr. S. Cem OKUMUŞ - Doç. Dr. İbrahim ÖZBEK Araş. Gör. İbrahim ALTINSOY Deney
DetaylıDÖKME DEMİRLER: Mikroyapı ve Alaşım Elementleri
DÖKME DEMİRLER: Mikroyapı ve Alaşım Elementleri Mikroyapı Dökme demirler mikroyapıya duyarlı alaşımlara örnek teşkil ederler, bir başka deyimle metal özellikleri büyük ölçüde metalografik yapıya bağlı
DetaylıMMT209 Çeliklerde Malzeme Bilimi ve Son Gelişmeler 2 Çelik üretimi. Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2014-2015 Güz Yarıyılı
MMT209 Çeliklerde Malzeme Bilimi ve Son Gelişmeler 2 Çelik üretimi Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2014-2015 Güz Yarıyılı Bir entegre çelik tesisinde üretim akışı 2 Hematit, Fe2O3 Manyetit, Fe3O4 Götit, FeO(OH)
DetaylıBÖHLER W300. Sıcak iş Çeliklerinin Başlıca Özelliklerinin Karşılaştırılması
Sıcak iş Çeliklerinin Başlıca Özelliklerinin Karşılaştırılması Bu tablo çelik seçiminizde yardım olmak için hazırlanmıştır. Ancak yine de farklı uygulama türlerinin yarattığı gerilme koşulları dikkate
DetaylıÇelikler ve Dökme Demirler
Çelikler ve Dökme Demirler Fe-Fe3C Faz Diyagramı 1.Hafta Prof. Dr. İbrahim ÖZBEK Sakarya Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü iozbek@sakarya.edu.tr Çelik Nedir? Bir Fe-C alaşımı Dünyada
DetaylıMETALLER. şeklinde sıralanır. Demir esaslı alaşımlarda karşılaşılan en önemli problem korozyon eğilimlerinin yüksek olmasıdır.
METALLER Malzeme seçimiyle ilgili kararlar hem tasarım hem de imalat faaliyetleri açısından son derece önemlidir. Malzemeler temel olarak metaller, seramikler ve polimerler ile bunların fiziksel birleşiminden
DetaylıÇELİKLERİN SINIFLANDIRILMASI VE STANDART GÖSTERİMİ
ÇELİKLERİN SINIFLANDIRILMASI VE STANDART GÖSTERİMİ ÇELİKLER Demir oranı, içerdiği diğer elementlerin hepsinden daha fazla olan, genelde % 2'den daha az karbon içeren alaşımlara çelik denir. Bazı krom
DetaylıPik (Ham) Demir Üretimi
Pik (Ham) Demir Üretimi Çelik üretiminin ilk safhası pik demirin eldesidir. Pik demir için başlıca şu maddeler gereklidir: 1. Cevher: Demir oksit veya karbonatlardan oluşan, bir miktarda topraksal empüriteler
Detaylı5.2. Kaynak Bozulması
5.2. Kaynak Bozulması Korozyona hassas bu bölgeler, genelde bir bant şeklinde ve kaynak bölgesinden birkaç milimetre uzakta oluşur. Bu bölgenin oluşması için malzemenin duyarlı sıcaklık aralığına kadar
DetaylıMMT209 Çeliklerde Malzeme Bilimi ve Son Gelişmeler 10 Yüksek mukavemetli yapı çelikleri. Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2013-2014 Güz Yarıyılı
MMT209 Çeliklerde Malzeme Bilimi ve Son Gelişmeler 10 Yüksek mukavemetli yapı çelikleri Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 20132014 Güz Yarıyılı Genel yapı çelikleri esasta düşük ve/veya orta karbonlu çelik olup
DetaylıTİTANYUM ALAŞIMLARININ ISIL İŞLEMİ
TİTANYUM ALAŞIMLARININ ISIL İŞLEMİ Bileşim ve amaçlarına göre Ti alaşımları tavlanabilir, sertleştirilebilir, yaşlandırılabilirler veya kimyasal ısıl işleme (nitrürleme, karbürleme vb.) tâbi tutulabilirler.
DetaylıMALZEME BİLGİSİ DERS 11 DR. FATİH AY. www.fatihay.net fatihay@fatihay.net
MALZEME BİLGİSİ DERS 11 DR. FATİH AY www.fatihay.net fatihay@fatihay.net GEÇEN HAFTA DEMİR ESASLI ALAŞIMLAR DEMİR DIŞI ALAŞIMLAR METALLERE UYGULANAN İMALAT YÖNTEMLERİ METALLERE UYGULANAN ISIL İŞLEMLER
DetaylıİÇİNDEKİLER 2. 3. 4. 5. 6.
İstiklal Mah. Barış Manço Cad. 5. Sok No:8 34522 Esenyurt / İSTANBUL TÜRKİYE Tel.: 0212 679 69 79 Faks: 0212 679 69 81 E-posta: info@gozdempaslanmaz.com 44 44 881 1 İÇİNDEKİLER 1. 2. 3. 4. 5. 6. 2 1 HAKKIMIZDA
DetaylıGeleneksel Malzemelerdeki Gelişmeler
Yeni Malzemeler ve Üretim Yöntemleri Geleneksel Malzemelerdeki Gelişmeler Yrd.Doç.Dr. Aysun AYDAY İleri Teknoloji Ürünü Yüksek Mukavemetli Çelikler Otomobil endüstrisinde yüksek mukavemetli çeliklere önemli
DetaylıBMM 205 Malzeme Biliminin Temelleri
BMM 205 Malzeme Biliminin Temelleri Faz Dönüşümleri Dr. Ersin Emre Ören Biyomedikal Mühendisliği Bölümü Malzeme Bilimi ve Nanoteknoloji Mühendisliği Bölümü TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi Ankara
DetaylıProf. Dr. İRFAN AY / Öğr. Gör. FAHRETTİN KAPUSUZ 1
MAKİNE PROGRAMI MALZEME TEKNOLOJİSİ-I- (DERS NOTLARI) Prof.Dr.İrfan AY Öğr. Gör. Fahrettin Kapusuz 2008-20092009 BALIKESİR Prof. Dr. İRFAN AY / Öğr. Gör. FAHRETTİN KAPUSUZ 1 DEMİR-KARBON (Fe-C) DENGE DİYAGRAMI
DetaylıFaz dönüşümünün gelişmesi, çekirdeklenme ve büyüme olarak adlandırılan iki farklı safhada meydana gelir.
1 Faz dönüşümlerinin çoğu ani olarak gerçekleşmediğinden, reaksiyon gelişiminin zamana bağlı, yani dönüşüm hızına bağlı olarak gelişen yapısal özelliklerini dikkate almak gerekir. Malzemelerin, özellikle
DetaylıTERMOKİMYASAL YÜZEY KAPLAMA (BORLAMA)
TERMOKİMYASAL YÜZEY KAPLAMA (BORLAMA) Deneyin Amacı: Demir esaslı bir malzemenin borlanması ve borlama işlemi sonrası malzemenin yüzeyinde oluşan borür tabakasının metalografik açıdan incelenmesi. Teorik
DetaylıMMT440 Çeliklerin Isıl İşlemi 2 Sertleştirme Isıl İşlemi ve Sertleşebilirlik
MMT440 Çeliklerin Isıl İşlemi 2 Sertleştirme Isıl İşlemi ve Sertleşebilirlik Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2011-2012 Bahar Yarıyılı 2. Sertleştirme Isıl İşlemi ve Sertleşebilirlik 2.1. Tanımlar 2.2. Su verme
DetaylıHSS alanında etkinlik
New Haziran 2017 Talaşlı imalat da yenilikler HSS alanında etkinlik Yeni HSS-E-PM UNI matkabı, HSS ile VHM arasındaki boşluğu dolduruyor TOTAL TOOLING=KALITE x SERVIS 2 WNT Önasya Kesici Takımlar San.
DetaylıOSMANLI ALAŞIMLI ÇELİKLER SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ.
BÖHLER K390 MICROCLEAN, en basit anlatımla, şu anda BÖHLER ürün yelpazesinde bulunan soğuk iş uygulamaları için en gelişmiş özelliğe sahip toz metalürjisi soğuk iş takım çeliğidir. Bu çelik: Kesme, basma
Detaylı1. AMAÇ Çeliklerde ısıl işlem yoluyla mikroyapı ve mekanik özelliklerin değişiminin incelenmesi
1. AMAÇ Çeliklerde ısıl işlem yoluyla mikroyapı ve mekanik özelliklerin değişiminin incelenmesi 2. TEORİK BİLGİ 2.1. Çeliklerin Isıl İşlemi Metal ve alaşımlarının, faz diyagramlarına bağlı olarak ergime
DetaylıKOROZYONUN ÖNEMİ. Korozyon, özellikle metallerde büyük ekonomik kayıplara sebep olur.
KOROZYON KOROZYON VE KORUNMA KOROZYON NEDİR? Metallerin bulundukları ortam ile yaptıkları kimyasal veya elektrokimyasal reaksiyonları sonucu meydana gelen malzeme bozunumuna veya hasarına korozyon adı
DetaylıBAZI ÖRNEKLER Soru 1 - Soru 2 -
BAZI ÖRNEKLER Soru 1 - ZSD (zaman-sıcaklık-dönüşüm) diyagramlarının nasıl elde edildiğini, gerekli şekilleri çizerek açıklayınız? Cevap: Kritik Çekirdeklenme Çekirdeklenme Hızı Dönüşüm Hızı Soru 2 - Ötektoid
Detaylı2. Sertleştirme 3. Islah etme 4. Yüzey sertleştirme Karbürleme Nitrürleme Alevle yüzey sertleştirme İndüksiyonla sertleştirme
Isıl İşlem Isıl İşlem Isıl işlem, metal veya alaşımlarına istenen özellikleri kazandırmak amacıyla katı halde uygulanan kontrollü ısıtma ve soğutma işlemleri olarak tanımlanır. Çeliğe uygulanan temel ısıl
DetaylıSÜPER ALAŞIMLAR Prof.Dr.Ayşegül AKDOĞAN EKER Prof.Dr.Ayşegül AKDOĞAN EKER
Süper alaşım; ana yapısı demir, nikel yada kobalt olan nisbeten yüksek miktarlarda krom, az miktarda da yüksek sıcaklıkta ergiyen molibden, wofram, alüminyum ve titanyum içeren alaşım olarak tanımlanabilir.
DetaylıJOMINY DENEYİ MALZEME MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ
1. DENEYİN AMACI: Bu deney ile incelenen çelik alaşımın su verme davranışı belirlenmektedir. Bunlardan ilki su verme sonrası elde edilebilecek maksimum sertlik değeri olup, ikincisi ise sertleşme derinliğidir
Detaylı4. TEMPER DÖKME DEMİR
4. TEMPER DÖKME DEMİR Temper dökme demir, tamamen grafitsiz sert ve kırılgan beyaz dökme demirin temperleme tabir edilen ısıl işlem ile karbürlerinin parçalanması sonucu oluşan, yüksek mukavemetli, sünek
DetaylıPaslanmaz çelik nedir? Fe Cr > 10,5% C < 1,2%
Cr > 10,5% C < 1,2% Paslanmaz çelik nedir? Kendiliğinden yapılanan ve korozyon direnci sağlayan bir yüzey tabakası (pasif tabaka) oluşumunu temin etmek üzere gereken miktarda % 10,5 krom ve % 1,2 karbon
DetaylıÇELİKLERİN ISIL İŞLEMLERİ. (Devamı)
ÇELİKLERİN ISIL İŞLEMLERİ (Devamı) c a a A) Ön ve arka yüzey Fe- atomları gösterilmemiştir) B) (Tetragonal) martenzit kafesi a = b c) Şekil-2) YMK yapılı -yan yana bulunan- iki γ- Fe kristali içerisinde,
Detaylı6.WEEK BİYOMATERYALLER
6.WEEK BİYOMATERYALLER Biyomedikal Uygulamalar İçin Malzemeler Doç. Dr. Ayşe Karakeçili 3. BİYOMATERYAL TÜRLERİ METALİK BİYOMATERYALLER Hard Tissue Replacement Materials Metalik materyaller, biyomateryal
DetaylıDEMİR DEMİR KARBON ALAŞIMLARI
DEMİR Kimyasal simgesi Fe olan doğada Hematit (Fe 2 O 3 %70 Fe %30 O), Magnetit (Fe 3 O 4 %72 Fe %28 O) Siderit (FeCO 3 %43 Fe %57 CO 3 yada karbonat) ve Pirit (FeS 2 demir sülfür) gibi cevherlerin işlenilmesi
DetaylıBÖHLER W303 OSMANLI ALAŞIMLI ÇELİKLER SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. Sıcak iş Çeliklerinin Başlıca Özelliklerinin Karşılaştırılması
Sıcak iş Çeliklerinin Başlıca Özelliklerinin Karşılaştırılması Bu tablo çelik seçiminizde yardım olmak için hazırlanmıştır. Ancak yine de farklı uygulama türlerinin yarattığı gerilme koşulları dikkate
DetaylıBÖHLER S705 OSMANLI ALAŞIMLI ÇELİKLER SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. Başlıca çeliklerin özelliklerinin karşılaştırılması:
Başlıca çeliklerin özelliklerinin karşılaştırılması: Bu tablo çelik seçiminizde yardım olmak için hazırlanmıştır. Ancak yine de farklı uygulama türlerinin yarattığı gerilme koşulları dikkate alınmamıştır.
DetaylıBölüm 11: Uygulamalar ve Metal Alaşımların İşlenmesi
Bölüm 11: Uygulamalar ve Metal Alaşımların İşlenmesi Metal alaşımlar nasıl sınıflandırılır ve genel uygulama alanları nedir? Metallerin genel üretim teknikleri nelerdir? Demir esalı olan ve olmayan alaşımlarda
DetaylıBÖHLER K306 OSMANLI ALAŞIMLI ÇELİKLER SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. Başlıca çelik özelliklerinin kıyaslanması
Başlıca çelik özelliklerinin kıyaslanması Bu tablonun amacı çelik seçeneğini kolaylaştırmaktır. Bununla birlikte, farklı uygulamalardan etkilenen çeşitli stres koşulları hesaba katılmamıştır. Teknik danışmanlık
DetaylıCALLİSTER METALLER Metallere Uygulanan Isıl İşlemler
CALLİSTER METALLER Metallere Uygulanan Isıl İşlemler Demir esaslı alaşımlar, demir elementinin ana element olarak yer aldığı ve diğer metal ve alaşımlardan daha fazla kullanılan malzeme gurubunu oluşturur.
DetaylıTakım çelikleri malzemelerin işlenmesi ve şekillendirilmesi için kullanılan asil çeliklerdir. Toplam çelik üretiminin % 8 ine sahip olan takım
Takım Çelikleri Takım çelikleri malzemelerin işlenmesi ve şekillendirilmesi için kullanılan asil çeliklerdir. Toplam çelik üretiminin % 8 ine sahip olan takım çeliklerinin kullanımı her yıl artış göstermektedir.
DetaylıBÖHLER S700 OSMANLI ALAŞIMLI ÇELİKLER SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. Başlıca çeliklerin özelliklerinin karşılaştırılması:
Başlıca çeliklerin özelliklerinin karşılaştırılması: Bu tablo çelik seçiminizde yardım olmak için hazırlanmıştır. Ancak yine de farklı uygulama türlerinin yarattığı gerilme koşulları dikkate alınmamıştır.
DetaylıFe-C ve Fe-Fe 3 C FAZ DİYAGRAMLARI
Fe-C ve Fe-Fe 3 C FAZ DİYAGRAMLARI Malzeme Malzeme Bilgisi Bilgisi PROF. DR. HÜSEYİN UZUN HOŞGELDİNİZ 1 Fe-C ve Fe-Fe 3 C FAZ DİYAGRAMLARI İkili alaşım sistemlerinin en önemlilerinden birisi demir-karbon
DetaylıMetal. Yüksek elektrik ve ısı iletkenliği, kendine özgü parlaklığı olan, şekillendirmeye yatkın, oksijenle birleşerek çoğunlukla
BÖLÜM 3 METALLER Metal Yüksek elektrik ve ısı iletkenliği, kendine özgü parlaklığı olan, şekillendirmeye yatkın, oksijenle birleşerek çoğunlukla bazik oksitler veren elementler. Latince: Metallum Yunanca:
DetaylıISININ TESİRİ ALTINDAKİ BÖLGE
ISININ TESİRİ ALTINDAKİ BÖLGE II.- Isının Tesiri Altındaki Bölgeler (Malzemelere göre) Teorik olarak ITAB ortam sıcaklığının üzerinde kalan tüm bölgeyi kapsar. Pratik olarak, bununla beraber, kaynak yönteminin
DetaylıBÖHLER W302. Sıcak iş Çeliklerinin Başlıca Özelliklerinin Karşılaştırılması
Sıcak iş Çeliklerinin Başlıca Özelliklerinin Karşılaştırılması Bu tablo çelik seçiminizde yardım olmak için hazırlanmıştır. Ancak yine de farklı uygulama türlerinin yarattığı gerilme koşulları dikkate
DetaylıBÖLÜM 3b:MÜHENDİSLİK ALAŞIMLARINDA YAPI-ÖZELLİK-ISIL İŞLEM İLİŞKİLERİ
BÖLÜM 3b:MÜHENDİSLİK ALAŞIMLARINDA YAPI-ÖZELLİK-ISIL İŞLEM İLİŞKİLERİ 1 Fe-C alaşımlarının tavlanması Tavlama, malzemenin belli bir sıcaklığa ısıtılması, bu sıcaklıkta belli bir süre tutulması ve sonra
Detaylı2.2 DÖKME DEMİRLER. MALZEME BİLGİSİNE GİRİŞ, Burhan Oğuz, OERLIKON Yayını,
2.2 DÖKME DEMİRLER Başlarda gördüğümüz gibi, yüksek fırından alman dökme demir (pik demiri) genellikle çeliğe dönüştürülür. Ama bunun bir bölümü, kupol ocaklarında ergitilerek, çelik endüstrisinin hemen
DetaylıMALZEME BİLGİSİ DERS 10 DR. FATİH AY. www.fatihay.net fatihay@fatihay.net
MALZEME BİLGİSİ DERS 10 DR. FATİH AY www.fatihay.net fatihay@fatihay.net GEÇEN HAFTA TEMEL KAVRAMLAR FAZ DÖNÜŞÜMLERİNİN KİNETİĞİ DEMİR-KARBON ALAŞIMLARINDA MİKROYAPI VE ÖZELLİK DEĞİŞİMİ DEMİR-KARBON ALAŞIMLARININ
DetaylıBÖHLER S600 OSMANLI ALAŞIMLI ÇELİKLER SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. Başlıca çelik özelliklerinin karşılaştırması:
Başlıca çelik özelliklerinin karşılaştırması: Bu tablo çelik seçiminizde yardım olmak için hazırlanmıştır. Ancak yine de farklı uygulama türlerinin yarattığı gerilme koşulları dikkate alınmamıştır. Teknik
DetaylıIslah Çelikleri. Sementasyon Çelikleri. Nitrürlenebilen Çelikler. Otomat Çelikleri. Paslanmaz Çelikler. Takım Çelikleri
Bu ders kapsamında ele alınacak olan çelik türleri Islah Çelikleri Sementasyon Çelikleri Nitrürlenebilen Çelikler Otomat Çelikleri Paslanmaz Çelikler Takım Çelikleri ISLAH ÇELĠKLERĠ Bu çeliklerin % C karbon
DetaylıFaz ( denge) diyagramları
Faz ( denge) diyagramları İki elementin birbirleriyle karıştırılması sonucunda, toplam iç enerji mimimum olacak şekilde yeni atom düzenleri meydana gelir. Fazlar, İç enerjinin minimum olmasını sağlayacak
Detaylı