ÜNİTE 4 Otonom Sinir Sistemi İlaçları
|
|
- Zeki Tezcan
- 7 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 ÜNİTE 4 Otonom Sinir Sistemi İlaçları Amaçlar Bu üniteyi çalıştıktan sonra; Otonom sinir sisteminin fonksiyonlarını, Bu fonksiyonları taklid eden ilaçların etkilerini, Bu fonksiyonları önleyen ilaçların etkilerini, Bu ilaçların tedavide kullanımlarını ve yan tesirlerini öğrenmiş olacaksınız. İçindekiler Giriş Sempatomimetik (Adrenerjik) ilaçlar Sempatolitik ilaçlar Parasempatomimetik (Kolinerjik) İlaçlar Parasempatolitik (Antikolinerjik) İlaçlar Otonom Gangliyonları Etkileyen İlaçlar Özet Değerlendirme Soruları Öneriler Otonom sinir sistemi ilaçlarının iyi öğrenilmesi, kardiyovasküler sistem ilaçları ve solunum sistemi ilaçları gibi konuların iyi anlaşılmasına yardımcı olacaktır. Lise yıllarındaki Biyoloji, Fizyoloji ve Farmakoloji bilgilerinizi anımsayınız. Değerlendirme sorularını kendi başınıza yanıtlamaya çalışınız.
2 1. GİRİŞ Vücut fonksiyonlarını düzenleyen ve kontrol eden temel sistemler, sinir sistemi ve endokrin sistemdir. Bu iki sistemin temel farkı, bilginin iletilmesi şeklindedir. Endokrin sistemde iletim, esas olarak kanda oluşan kimyasal maddelerle olur. Oysa sinir sisteminde sinir lifleri boyunca bir elektriksel iletim söz konusudur. Ancak sinir hücreleri arasında da iletim bazı kimyasal aracılarla sağlanır. Bu kimyasal iletimi, sinir uçlarından çok küçük miktarlarda salıverilen transmiter veya "nöromediyatör" denen maddeler yapar. Salıverilen kimyasal aracı sinaps aralığını geçer ve özel reseptörler üzerine bağlanarak postsinaptik (sinaps sonrası) hücreyi etkiler. Sinir sistemi iki büyük fonksiyonel alt gruba ayrılabilir. Otonom sistem: Aktivitesi bilinç kontrolü altında değildir. Örneğin iç organların fonksiyonları (Kalp atışı, sindirim, dolaşım, boşaltım gibi). Somatik Sistem: Fonksiyonları bilinç kontrolü altındadır. Örneğin çizgili kasların hareketleri. Otonom sinir sistemi ilaçları ya otonom sinir sisteminin kendisini veya otonom sinir sistemi tarafından kontrol edilen hücreler üzerindeki reseptörleri etkiler. Otonom sinir sistemi de iki alt gruba ayrılabilir. Sempatik Sistem Parasempatik Sistem Her iki sistem de kalp, solunum yolu düz kasları, gözbebeği ve mesane gibi yapıları kontrol eder. Sempatik sistem, ayrıca birçok damar düz kası, dalak ve tükrük bezlerini de yönetir. Normal şartlar altında kalp, göz, sindirim kanalı, mesane, bronşlar ve tükrük bezleri parasempatik sistemin kontrolü altındadır. Oysa, kan damarları daha çok sempatik sistemin yönetimindedir. Sinir ucu ile kontrol edilen organ hücresi arasında (nöroefektör kavşak) iletimi sağlayan kimyasal aracı, sempatik sistemde noradrenalin; parasempatik sistemde ise asetilkolin (ACh) dir. O nedenle sempatik sisteme adrenerjik sistem, parasempatik sisteme de kolinerjik sistem denir. Bu kimyasal aracılar, kendilerine özgü reseptörleri aktive ederek etkilerini gösterirler. Bu reseptörler de adrenerjik veya kolinerjik reseptörler adını alır. Adrenerjik reseptörler fonksiyonları bakımından alfa ve beta olarak ikiye ayrılabilir. Kolinerjik reseptörler de nikotinik ve muskarinik reseptörler olarak gruplandırılabilir. Ancak kolinerjik sistemde sinir ucunun etkilediği efektör hücredeki reseptörler, genellikle muskarinik tiptedir. Sempatik ve parasempatik sistemin ortak bir özellikleri de santral sinir sistemi dışında
3 gangliyonlarının bulunmasıdır. Buna otonom gangliyon denir.? Otonom sinir sisteminde bildi iniz reseptör tipleri nelerdir? Otonom uyarıların değişik organlardaki etkileri: Kalp: Sempatik uyarım (stimülasyon) kalbin atış sayısını ve kasılma gücünü artırır. Parasempatik stimülasyon kalbin atış sayısını azaltır, ancak kasılma gücü üzerine pek fazla etki göstermez. Damarlar: Sempatik alfa reseptörlerin aktivasyonu arterler, arteriyoller ve venleri kasar; beta reseptörlerin aktivasyonu ise iskelet kası arterlerini genişletir. Parasempatik stimülasyon kan damarları üzerine pek etkili değildir, çünkü kan damarlarında pek kolinerjik etkinlik kontrol söz konusu değildir. Sindirim Kanalı: Sempatik stimülasyon sindirim kanalı aktivitesini azaltır, parasempatik stimülasyon ise artırır. Göz: Sempatik stimülasyon gözbebeğini genişletir (midriyazis), parasempatik stimülasyon ise daraltır (miyozis). Solunum Sistemi: Solunum yolu düz kaslarını sempatik stimülasyon gevşetir, parasempatik stimülasyon ise kasar. Otonom sinir sistemi ilaçları sempatik ve parasempatik sistemi direkt veya indirekt yolla etkiler.? Sempatik sistemin kardiyovasküler sistem üzerine etkileri nas ld r? 2. SEMPATOMİMETİK (ADRENERJİK) İLAÇLAR Bu ilaçlar sempatik sinir sisteminin etkilerini taklid ederler ve başlıca 2 grup altında toplanabilirler: - Katekolaminler: Adrenalin, noradrenalin, izoprenalin (izoproterenol) ve dopamin bu gruptadır. İzoprenalin dışındakiler vücutta sentez edilebilir. - Katekolamin olmayan sempatomimetik ilaçlar
4 2.1. Katekolaminler Adrenalin : Bu grup, ilaçların prototipidir. Hem alfa, hem de beta reseptörleri etkiler.ancak bu etkiler konsantrasyona da bağımlıdır. Düşük konsantrasyonlarda beta, yüksek konsantrasyonlarda alfa etki üstündür. Düşük dozlarda damar düz kaslarındaki beta reseptörleri etkileyerek damarları genişletir (vazodilatasyon) ve kan basıncını düşürür. Yüksek dozlarda alfa reseptörleri etkileyerek damarları daraltır (vazokonstriksiyon). Kalbin kasılma gücünü ve atış hızını artırır. Dolayısıyla kan basıncı yükselir. Kan basıncı yükselmesine bağlı olarak gelişen refleks cevap sonucu kalbin atış sayısı azalır. Sindirim sistemindeki ve mesanedeki cidar kasları gevşetir, sfinkterleri kasar, uterustaki kasılmaları azaltır ve solunum yolu düz kaslarını gevşetir. Vücudun oksijen harcamasını artırır. Karaciğer ve çizgili kaslarda glukoz ve laktat üretimini hızlandırır. Endikasyonları: Bronkospazm tedavisi Hipersensitivite reaksiyonları, özellikle anaflaktik şok, Lokal anesteziklerin etki süresini uzatmak Kronik açık açılı glokom tedavisi Kalp durması durumlarında kalbin aktivitesini düzeltmek.? Adrenalinin çeflitli düz kaslar üzerine etkilerini ve bunun sonucunda ne gibi kullan m alanlar oldu unu düflünün. Noradrenalin (Levophed) : Sadece alfa adrenerjik reseptörler üzerine etkilidir. Damar düz kaslarını kasar, kan basıncını yükseltir, bunun sonucunda refleks cevaba bağlı olarak kalbin atış sayısı azalır. Noradrenalin anestezi sırasında gelişen hipotansiyon durumlarında kullanılır. Adrenalin ve noradrenalin ağız yolundan kullanılmaz. Genellikle parenteral yolla uygulanır. Cilt altından emilimi yavaştır, Adrenalin genellikle s.c., noradrenalin ise i.v. yolla uygulanır. İ.v. uygulama çok dikkatli yapılmalıdır, çünkü kalpte fibrilasyon gelişebilir. Karaciğerde parçalanır ve parçalanma ürünleri idrarla atılırlar
5 Adrenalin ve noradrenalinin istenmeyen etkileri: Huzursuzluk, Başağrısı, Beyin kanaması, Kalpte ritm bozuklukları (özellikle digital ve bazı anestezik ilaçlarla birlikte kullanıldığında), Dolaşan plazma hacmi ve doku perfüzyonunda azalma. İzoprenalin: Sadece beta reseptörleri etkiler. Vazodilatasyon yapar, kan basıncını düşürür. Kalbin kasılma gücünü, atış hızını ve kalp debisini artırır. Solunum yolları ve sindirim kanalı düz kaslarını gevşetir. Oral yolla kullanılmaz. Parenteral veya inhalasyon yoluyla kalbi uyarıcı ve bronş genişletici olarak kullanılır. Bronş genişletici etkisine zamanla tolerans gelişir.istenmeyen etkileri adrenalininkilere benzer. Dopamin (Giludop): Vücutta adrenalin ve noradrenalin biyosentezi sırasında ara ürün olarak oluşur. Kalbin kasılma gücünü artırır. Düşük dozlarda böbrek ve iç organların damarlarını genişletir, yüksek dozlarda daraltır. İ.v. infüzyon şeklinde uygulanır. Kardiyojenik şok, septik şok ve bazı kalp yetmezliklerinin tedavisinde kullanılır. Aşırı dozlarda sempatomimetik etkiler, anginal ağrı, aritmi, bulantı ve hipertansiyon yapabilir. Dobutamin (Dobutrex): Daha çok kalbin kasılma gücünü ve atış hızını artırır. Oral yolla emilmez. i.v. verildiğinde etkisi kısa sürer. Konjestif kalp yetmezliği tedavisinde kullanılabilir. Ancak atriyal fibrilasyon yapabileceği unutulmamalıdır. Dopamin gibi kullanılır Katekolamin Olmayan Sempatomimetik İlaçlar Alfa Reseptörleri Etkileyenler Efedrin: Etkileri ve yan tesirleri adrenalininkilere benzer. Bronş genişletici, nazal dekonjestan olarak, gece işemelerine karşı ve kişide uyanıklık hali oluşturmak için kullanılır. Kardiyovasküler hastalığı olanlarda ve hipertiroidililerde dikkatli kullanılmalıdır. Çünkü kalbi uyarıcı etkisi vardır. Bu gruptaki diğer ilaçlar şunlardır: Fenilefrin (Fenilefrin) Metaraminol (Araminum)
6 Metoksamin (Vasoxyl) Etilefrin (Effortil) Norfenefrin (Novadral) Heptaminol (Cotesor) Hepsi antihipotansif olarak kullanılır. Bu grup ilaçlardan bazıları nazal dekonjestan olarak kullanılır. Bunlar burun mukozasındaki arteriyolleri daraltır ve burundaki şişkinliği gidererek, burun tıkanıklığını geçirir. Genelde burun damlası veya aerosol şeklinde kullanılır. Ancak mukozalardan emilerek sistemik sempatomimetik yan tesirler oluştururlar. Diğer bir sakıncası da ilaçların etkisi geçtikten sonra tekrar konjestiyon oluşmasıdır. En çok kullanılanlar şunlardır: Nafazolin (Pervil) Tetrahidrazolin (Tyzine) Ksilometazolin (Otrivin) Oksimetazolin (Afrin) Beta Reseptörleri Etkileyenler Bazılarının bronkodilatör etkileri belirgindir. Bunlar daha çok bronşiyal astma ve bronkospazm tedavisinde kullanılır. Ancak kardiyovasküler hastalığı olanlarda ve hipertiroidililerde çok dikkatli olmak gerekir. En çok kullanılanlar: Orsiprenalin (Alupent) Salbutamol (Ventolin) Terbutalin (Bricanyl) Bazılarının uterus gevşetici etkileri daha belirgindir. Örneğin Ritodrin (Pre-par) erkendoğumu durdurmak için parenteral veya oral yolla kullanılmaktadır. Bazıları da vazodilatör olarak kullanılır. Örneğin Nilidrin (Dilatol)
7 3. SEMPATOLİTİK İLAÇLAR Sempatik sinir sisteminin uyarılmasıyla oluşan etkileri ortadan kaldırır veya engellerler. Bunlar da etkiledikleri reseptör tipine ve etki gösterdikleri yere göre 3 grup altında toplanabilirler Alfa Adrenerjik Reseptör Blokörleri En önemli etkileri damar düz kaslarını gevşetmeleri ve buna bağlı olarak kan basıncını düşürmeleridir. Yan tesir olarak ortostatik (postüral) hipotansiyon (yatar veya oturur durumda iken birdenbire ayağa kalkınca kan basıncının birden düşmesi) oluştururlar. Refleks yolla taşikardi yaparlar. Zamanla vücutta su ve tuz tutulmasına yol açarak dolaşan kan hacmini artırırlar. Böylece hipotansif etkilerine karşı tolerans gelişebilir.en çok kullanılanlar, Fenoksibenzamin (Dibenzyline) Fentolamin (Regitin) Prazosin (Minipress): Bugün antihipertansif amaçla kullanılmaktadır. Ergot (Çavdar Mahmuzu) Alkaloidleri: Alfa reseptörler üzerine parsiyel agonist tipte etki gösterirler (Ortamda agonist yokken agonist gibi, agonist varken antagonist gibi davranırlar). Bu etki yanında direkt etkileriyle de damarları büzebilirler. Bunlardan en çok kullanılanlar aşağıdakilerdir. Ergotamin Tartrat (Cafergot): Migren tedavisinde kullanılır. Metizerjid (Deseril): Migrende profilaktik olarak kullanılır. Ergonovin Maleat (Methergin): Adrenerjik bloke edici etki çok azdır ve kuvvetli oksitosik etki yapar (uterus düz kasını kasar). Doğum sonu kanamaları azaltmak için kullanılır. Yan Tesirleri: Bulantı, kusma ve damarlarda kuvvetli vazokonstriksiyon yaptıklarından ekstremite uçlarında gangrene yol açabilirler
8 3.2. Beta Adrenerjik reseptörleri Bloke Edenler Farmakolojik Etkileri Kalbin atış hızını ve kasılma gücünü azaltırlar. Koroner kan akımını ve kalbin oksijen tüketimini azaltırlar. Kan basıncını düşürürler. Solunum yolu düz kaslarını kasarlar. Karbonhidrat ve yağ metabolizmasını etkilerler Tedavide kullanılışları Hipertansiyon tedavisi, Angina pektoris nöbetlerini önleme Bazı aritmilerin tedavisi Myokard infarktüsü tedavisi Hipertiroidi ve anksiyete (endişe, korku, kuruntu durumu) durumlarında kalp atım hızını azaltır. Migren profilaksisi Yan Etkileri Kalp yetmezliğine eğilimi artırırlar. İlaç birdenbire kesilmemelidir. Angina, aritmi ve myokard infarktüsü riski artar. Astmalılarda ve akciğer hastalığı olanlarda bronkospazma yol açabilirler. İnsülinin hipoglisemik etkisini güçlendirir ve tedavi gören diyabetlilerde hipoglisemi gelişebilir. Alerjik cilt döküntüsü ve ilaç ateşi yapabilirler. Uzun süreli kullanımları, yorgunluk, depresyon, psikolojik ve seksüel bozukluklara yol açabilirler
9 En çok kullanılan beta blokörler: Propranolol (Dideral) Oksprenolol (Trasicor) Pindolol (Visken) Nadolol (Betadol) Atenolol (Tensinor) Metoprolol (Beloc, Lopresor) Asebutolol (Prent) Labetolol (Trandate): Bu ilaç beta reseptörler yanında alfa reseptörleri de bloke eder Adrenerjik Nöron Blokörleri Adrenerjik sinir uçlarındaki aktiviteyi inhibe ederler ve daha çok hipertansiyon tedavisinde kullanılırlar. Bu yüzden antihipertansif ilaçlar arasında incelenecektir. 4. PARASEMPATOMİMETİK (KOLİNERJİK) ETKİLİ İLAÇLAR 4.1. Parasempatomimetikler Farmakolojik Etkileri Kalbin kasılma gücünü azaltırlar Kalbin atış hızını azaltırlar Vazodilatasyon yaparlar Kan basıncını düşürürler. Sindirim kanalı salgılarını ve hareketlerini artırırlar. Uterus, üreter, mesane ve solunum yolu düz kaslarını kasarlar. Ter, tükrük ve gözyaşı salgılarını artırırlar. Gözbebeğinin büzülmesine (myozis) neden olurlar
10 Bu Etkileriyle İlgili Olarak En Çok Kullanıldığı Yerler Gastrointestinal kanal ve mesane tonusunu (gücünü) artırmak için, Glokom tedavisi, Bazı kas gevşetici ilaçların etkisini sona erdirmek, Atropin, trisiklik antidepresanlar ve antikolinerjik ilaç zehirlenmeleri Myastenia gravis tedavisi Yan Etkileri Bulantı, kusma, karın ağrısı, diyare (ishal), aşırı terleme, burun akması, görme bozukluğu, solunum güçlüğü Kontrendikasyonları (Kullanılmaması Gereken Durumlar) Gastrointestinal kanal ve üriner sistemdeki mekanik tıkanıklıklar. Hipertiroidizm Bronşiyal astma Peptik ülser Koroner kalp hastalıkları Bu Gruptaki Önemli İlaç Örnekleri Asetil Kolin: Etkisi çok kısa sürdüğünden ilaç olarak pek kullanılmaz. Karbakol (Doryl) Betanekol (Urecholine) Pilokarpin (Pilocarsol) Aseklidin (Glaucostat)
11 4.2. Antikolinesteraz İlaçlar Vücutta kolinerjik sinir ucundan salıverilen asetilkolinin metabolize olmasını önleyen ve böylece asetilkolinin etkisini artıran ilaçlardır. Onlar da parasempatomimetik etki gösterirler ve aynı amaçlarla kullanılırlar. En çok kullanılanlar şunlardır: Fizostigmin Neostigmin (Prostigmine) Piridostigmin (Mestinon) Edrofonyum (Tensilon) Bu grup ilaçlardan bazıları (Organofosfatlı insektisidler) böcek öldürücü (insektisid) olarak tarım zararlılarına karşı kullanılır. (Bazı durumlarda da kimyasal savaş aracı olarak kullanılmaktadır). Sıklıkla zehirlenmelere yol açabilirler. Zehirlenme belirtileri az önce sözü edilen parasempatomimetik etkilerin artması şeklinde görülebilir. Örneğin; tükrük, bronş ve burun salgılarında artma, myozis, bulantı, kusma, diyare, idrar tutamama, bronkospazm, nefes darlığı, bradikardi (kalp atış sayısında azalma), hipotansiyon, çizgili kaslarda seyirmeler ve istem dışı hareketler, güçsüzlük, bilinç bulanıklığı, konuşma güçlüğü ve konvülsiyonlar gelişebilir. Tedavisi için önce 2-4 mg i.v. veya i.m. atropin verilir dakikada bir 2 mg atropin dozu tekrarlanır ve tedaviye atropin zehirlenme belirtileri ortaya çıkıncaya kadar devam edilir. Bu tedaviye ilaveten Obidoksim ve Pralidoksim (PAM) gibi kolinesteraz enzimini reaktive eden ilaçlar da verilir. Ancak bu son söylenen ilaçlar Türkiye'de henüz pazarlanmamıştır. 5. PARASEMPATOLİTİK (ANTİKOLİNERJİK) İLAÇLAR 5.1. Farmakolojik Etkileri Kalbin atış hızını artırırlar (taşikardi) Kan basıncını pek fazla etkilemezler Sindirim kanalı, mesane ve üreter düz kaslarını gevşetirler. Eğer bu yapılarda spazm varsa etkileri daha belirgin olur (spazmolitik veya antispazmodik etki). Gözbebeğini genişletirler (midriyazis)
12 Tükrük, gözyaşı, ter, solunum yolları ve sindirim salgılarını azaltırlar. Bronş genişletici etki gösterirler (bronkodilatör) 5.2. Tedavide Kullanıldığı Yerler Göz muayenelerinde midriyazis oluşturmak için, Solunum yolu salgılarını azaltmak için (anesteziden önce), Myokard infarktüsünden sonra gelişen bazı aritmilerin tedavisi, Taşıt tutmasına (hareket hastalığı) karşı, Peptik ülserde, Diyare ve karın krampları, Gece işemelerine (enürezis nokturna) karşı, Mantar ve kolinerjik ilaçlarla olan zehirlenmelerin tedavisi Yan Etkileri ve Uyarılar Taşikardi Midriyazis ve ışıktan rahatsız olma Ağız, boğaz kuruluğu Ciltte kızarıklık, vücut sıcaklığında artma Glokomlu ve prostat hipertrofisi olanlarda kullanılmamalıdır En Çok Kullanılan İlaçlar Atropin (Neospasm, Atropin): Az önce sayılan bütün etkileri gösterir ve en çok kullanılan ilaçlardan biridir. Zehirlenmelerinde spesifik antidot olarak Fizostigmin kullanılır. Skopolamin (Antinozan) : Taşıt tutmalarında tercih edilir. Oksifensiklimin (Daricon) Adifenin (Spasmo-panalgine)
13 Hyosin-N-Butil Bromür (Buscopan) Fenpiverinyum Bromür (Baralgin) Propantelin (Bantinova) Pipenzolat (Piptal) Tropenzilin (Palerol) Klinidinyum Bromür (Librax) Pirenzepin (Gastrozepin) Spazmolitik olarak kullanılırlar. 6. OTONOM GANGLİYONLARI ETKİLEYEN İLAÇLAR 6.1. Nikotin Santral sinir sistemini uyarır. Düşük dozlarda tremorlar (titreme), yüksek dozlarda konvülsiyonlar görülür. Solunumu uyarır, yüksek dozlarda deprese eder. Taşikardi, kan basıncında yükselme, bazı damar yataklarında daralma, barsak hareketlerinde artma yapar. Tükrük ve solunum salgılarını önce artırır, sonra azaltır. Nikotin cilt, solunum yolu ve ağız mukozasından kolayca emilerek kana geçer. Karaciğer, böbrek ve akciğerlerde parçalanır. Parçalanma ürünleri böbrekler aracılığıyla atılır. Plasentadan fötal dolaşıma ve emzikli kadınlarda süt içine önemli miktarlarda geçer. Nikotin; terapötik amaçla kullanılmaz. Tütün içinde önemli miktarda bulunması nedeniyle etkileri halk sağlığı açısından önemli olmaktadır. Kronik toksik etkileri arasında kalp-damar sistemi hastalıkları, solunum yolları hastalıkları ve kanser bulunmaktadır. Nikotinin insektisid (böcek öldürücü) etkisi bulunmaktadır Heksametonyum ve Trimetafan Kamsilat (Arfonad) Otonom gangliyonları bloke ederler. Hipertansif kriz tedavisinde ve kontrollü hipotansiyon oluşturmak, ayrıca cerrahide kanamaları azaltmak için kullanılır. Konjestif kalp yetmezliği sırasında gelişen akciğer ödemini de azaltabilir
14 Özet Otonom sinir sistemi ilaçları sempatik ve parasempatik sistemin fonksiyonlarını etkilerler. Sempatomimetikler, sempatik sinir sisteminin uyarılmasıyla oluşan etkileri gösterir, sempatolitikler ise bu fonksiyonları inhibe eder. Parasempatomimetikler, parasempatik sinir sisteminin uyarılmasıyla oluşan etkiler gösterir, parasempatolitikler ise bu etkileri ortadan kaldırır. Değerlendirme Soruları 1. Aşağıdakilerden hangisi adrenalin'in etkisi değildir? A) Taşikardi B) Hipertansiyon C) Bronkokonstriksiyon D) Sfinkterlerin kasılması E) Mesane düz kasında gevşeme 2. Septik şok tedavisinde aşağıdakilerden hangisi kullanılmalıdır? A) Adrenalin B) Noradrenalin C) İzoprenalin D) Dopamin E) Asetilkolin 3. Aşağıdakilerden hangisi migren tedavisinde kullanılır? A) Fenoksibenzamin B) Prazosin C) Ergonovin maleat D) Dobutamin E) Ergotamin tartrat 4. Aşağıdakilerden hangisi beta blokörlerin kullanım alanı değildir? A) Bronşiyal astma B)Hipertansiyon tedavisi C) Angina pektoris D) Aritmi tedavisi E) Migren profilaksisi 5. Aşağıdakilerden hangisi karbakol'un yan etkisi değildir? A) Aşırı terleme B) Kabızlık C) Solunum güçlüğü D) Görme bozukluğu E) Karın ağrısı 6. Fizostigmin zehirlenmesinde aşağıdakilerden hangisi kullanılır? A) Pilokarpin B) Atropin C) Piridostigmin D) Edrofonyum E) Betanekol 7. Aşağıdakilerden hangisi atropinin kullanım alanı değildir? A) Mantar zehirlenmeleri B) Hareket hastalığı C) Glokom D) Diyare E) Enürezis nokturna tedavisi
Vücudumuzda çeşitli fonksiyonları düzenleyen ve kontrol eden sistemler vardır. Sinir sistemi de bunlardan birisidir. Sinir sistemi iki büyük
Vücudumuzda çeşitli fonksiyonları düzenleyen ve kontrol eden sistemler vardır. Sinir sistemi de bunlardan birisidir. Sinir sistemi iki büyük fonksiyonel gruba ayrılır. Otonom sinir sistemi (visseral, vejetatif
DetaylıOTONOM SİNİR SİSTEMİ VE İLAÇLARI. Yrd. Doç. Dr. Ahmet Özer ŞEHİRLİ
OTONOM SİNİR SİSTEMİ VE İLAÇLARI Yrd. Doç. Dr. Ahmet Özer ŞEHİRLİ OTONOM SİNİR SİSTEMİNE ETKİLİ İLAÇLAR 1) Temel bilgiler/ Genel Özellikler 2) Parasempatik Sinir Sitemi a) Parasempatomimetik İlaçlar (muskarinik,
DetaylıBaşkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Anabilim Dalı OTONOM SİNİR SİSTEMİ. Dr. Sinan CANAN scanan@baskent.edu.tr
Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Anabilim Dalı OTONOM SİNİR SİSTEMİ Dr. Sinan CANAN scanan@baskent.edu.tr Bu Bölümde: Eferent sinir sistemi ve görevleri Yollar, reseptörler ve kullanılan aracı
DetaylıVazoaktif İlaçların Farmakodinamik Etkileri ve Olası Yan Etkileri
Vazoaktif İlaçların Farmakodinamik Etkileri ve Olası Yan Etkileri Prof. Dr. Engin Ertürk KTÜ Tıp Fakültesi Anesteziyoloji ve Reanimasyon AD Copy and Paste any of these slides into your existing presentations
DetaylıOTONOM SİNİR SİSTEMİ (Fonksiyonel Anatomi)
OTONOM SİNİR SİSTEMİ (Fonksiyonel Anatomi) Otonom sinir sitemi iki alt kısma ayrılır: 1. Sempatik sinir sistemi 2. Parasempatik sinir sistemi Sempatik ve parasempatik sistemin terminal nöronları gangliyonlarda
DetaylıARİTMİ TEDAVİSİNDE KULLANILAN İLAÇLAR. Öğr. Gör. Nurhan BİNGÖL
ARİTMİ TEDAVİSİNDE KULLANILAN İLAÇLAR Öğr. Gör. Nurhan BİNGÖL ARİTMİ TEDAVİSİNDE KULLANILAN İLAÇLAR 1) BRADİKARDİK İLAÇLAR 2) TAŞİKARDİK İLAÇLAR Kalp, kendi kendine uyarı çıkarma ve iletebilme özelliğine
Detaylı81. Aşağıdaki antipsikotik ilaçlardan hangisinin ekstrapiramidal yan etkisi en azdır?
81. Aşağıdaki antipsikotik ilaçlardan hangisinin ekstrapiramidal yan etkisi en azdır? A) Haloperidol B) Klorpromazin C) Flufenazin D) Tiotiksen E) Klozapin Referans: e-tus İpcucu Serisi Farmakoloji Ders
DetaylıVazoaktif Ajanlar. Ve Tanrı vazoaktif ajanları yarattı. Öğr. Gör. Ahmet Emre AZAKLI İKBÜ Sağlık Hizmetleri M.Y.O
Vazoaktif Ajanlar Öğr. Gör. Ahmet Emre AZAKLI İKBÜ Sağlık Hizmetleri M.Y.O. 1 Ve Tanrı vazoaktif ajanları yarattı 2 1 Otonom Sinir Sistemi Otonom sinir sistemi; visseral ya da vejetatif sinir sistemi olarak
DetaylıDolaşım sistemi, vücudumuzda önemli işlevlere sahiptir. Organizmanın gereksinim duyduğu maddeler, dolaşım sistemi aracılığıyla iletilir.
Dolaşım sistemi, vücudumuzda önemli işlevlere sahiptir. Organizmanın gereksinim duyduğu maddeler, dolaşım sistemi aracılığıyla iletilir. Bu nedenle dolaşım sistemi hastalıkları diğer doku ve organları
DetaylıDROGSAN ATROPİN SÜLFAT 1/2 mg / 1 ml Ampul FORMÜLÜ. Bir ampul, 1 ml de : Atropin sülfat 0.50 mg. Sülfürik asit 0.1 N FARMAKOLOJİK ÖZELLİKLERİ
DROGSAN ATROPİN SÜLFAT 1/2 mg / 1 ml Ampul FORMÜLÜ Bir ampul, 1 ml de : Atropin sülfat 0.50 mg Sodyum klorür Sülfürik asit 0.1 N Enjeksiyonluk su y.m. 8.753 mg 0.001 ml 1.000 ml içerir. FARMAKOLOJİK ÖZELLİKLERİ
DetaylıENDOKRİN SİSTEM İLAÇLARI VE OTOKOİDLER 40/16
FARMOKOLOJİ DERS BİLGİ MODÜL ADI SÜRESİ İLAÇLARA GİRİŞ 40/16 OTONOM SİNİR SİSTEMİ İLAÇLARI 40/16 SANTRAL SİNİR SİSTEMİ İLAÇLARI 40/16 DOLAŞIM SİSTEMİ İLAÇLARI 40/16 SOLUNUM SİSTEMİ İLAÇLARI 40/8 SİNDİRİM
DetaylıDisophrol Repetabs Uzun Etkili Draje
FORMÜLÜ Çekirdek: Psödoefedrin sülfat Deksbromfeniramin maleat Kaplama: Psödoefedrin sülfat Deksbromfeniramin maleat 60 mg 3 mg 60 mg 3 mg Boyar madde: Titanyum dioksit Tatlandırıcı: Şeker FARMAKOLOJİK
DetaylıNEOSTİGMİNE AMPUL FORMÜLÜ: FARMAKOLOJİK ÖZELLİKLERİ:
NEOSTİGMİNE AMPUL FORMÜLÜ: 1 mi her bir ampulde : NEOSTĠGMĠN METĠLSULFAT 0.5 mg FARMAKOLOJİK ÖZELLİKLERİ: NEOSTĠGMĠNE AMPUL, vücuttaki Kolinesteraz'ın etkenliğini engelleyici bir madde olan Neostigmin
DetaylıDolaşımın Sinirsel Düzenlenmesi ve Arteryel Basıncın Hızlı Kontrolü. Prof.Dr.Mitat KOZ
Dolaşımın Sinirsel Düzenlenmesi ve Arteryel Basıncın Hızlı Kontrolü Prof.Dr.Mitat KOZ DOLAŞIMIN SİNİRSEL KONTROLÜ Doku kan akımının her dokuda ayrı ayrı ayarlanmasında lokal doku kan akımı kontrol mekanizmaları
DetaylıFarmakoloji bilgileri kullanılarak farmakoloji dışında yanıtlanabilecek olan toplam soru sayısı: 8
Soruların konulara göre dağılımı: Otonom Sinir Sistemi : 5 Santral Sinir Sistemi : 5 Genel Farmakoloji: 2 Kardiyovaskuler sistem: 3 Otakoid: 2 Endokrin sistem: 2 Antiviral ilaçlar: 1 Konu dağılımı daha
DetaylıTARIM ZEHİRLERİ. Yrd. Doç. Dr. Cem ERTAN İzmir Üniversitesi Acil Tıp Anabilim Dalı
TARIM ZEHİRLERİ Yrd. Doç. Dr. Cem ERTAN İzmir Üniversitesi Acil Tıp Anabilim Dalı Pestisidler Tarım ürünlerini ve insan sağlığını tehdit eden etkenlere karşı kullanılan kimyasallardır İnsektisidler Böcek
DetaylıKAS GEVŞETİCİ İLAÇLAR. Yrd.Doç.Dr. Önder AYTEKİN
KAS GEVŞETİCİ İLAÇLAR Yrd.Doç.Dr. Önder AYTEKİN Kas Gevşeticiler Myorelaksanlar Nöromuskuler Blokörler 2 Nöromuskuler Blokörler NÖROMÜSKULER KAVŞAK Nöromüsküler kavşak, yapısı ve fonksiyonları bakımından
DetaylıOtakoidler ve ergot alkaloidleri
Otakoidler ve ergot alkaloidleri Prof. Dr. Öner Süzer www.onersuzer.com 1 Antihistaminikler 2 2 1 Serotonin agonistleri, antagonistleri, ergot alkaloidleri 3 3 Otakaidler Latince "autos" kendi, "akos"
DetaylıTarihçe. Epidemiyoloji Methamidofos, Diazinon, Diklorvos En sık özkıyım Genç erişkin yaş gurubunda daha sık Mortalite hala yüksek
Tarihçe Uzm. Dr. Aydın Deniz Karataş Hatay İskenderun Devlet Hastanesi Kıymet Yazıcı Acil Servisi Clermont (1854)- tetraetilpirifosfat Lange, Krueger (1932)- dimetil, dietilfosforofloridat Schrade- parathion,
DetaylıBETA BLOKER ZEHİRLENMELERİ
GİRİŞ BETA BLOKER ZEHİRLENMELERİ MI Anjina Aritmi Obstrüktif kardiyomyopati Diastolik disfonksiyon Migren Tirotoksikoz Anksiyete Tremor Glokom Hipertansiyon Mehmet AYRANCI Fırat Üniversitesi Hastanesi
DetaylıTOKSİDROMLAR. Dr. Hasan KILIÇ Malatya Devlet Hastanesi. 18. Acil Tıp Sempozyumu, Klinik Toksikoloji Kahramanmaraş, 2015
TOKSİDROMLAR Dr. Hasan KILIÇ Malatya Devlet Hastanesi 18. Acil Tıp Sempozyumu, Klinik Toksikoloji Kahramanmaraş, 2015 Toksidrom tanım Toksidrom (=toksik sendrom) kelimesi, zehirlenmelerde tanı ve ayırıcı
DetaylıOtonom Sinir Sistemi - II. Dr. Ersin O. Koylu EÜTF Fizyoloji Ab. D.
Otonom Sinir Sistemi - II Dr. Ersin O. Koylu EÜTF Fizyoloji Ab. D. Nörotransmiter Nöropeptid - Nöromodülatör Sinir sisteminde her nöron bir tür nörotransmiter salgılar Asetil kolin: Kolinerjik nöron Adrenalin/Noradrenalin:
DetaylıSİNİR SİSTEMİ Sinir sistemi vücutta, kas kontraksiyonlarını, hızlı değişen viseral olayları ve bazı endokrin bezlerin sekresyon hızlarını kontrol eder
SİNİR SİSTEMİ SİNİR SİSTEMİ Sinir sistemi vücutta, kas kontraksiyonlarını, hızlı değişen viseral olayları ve bazı endokrin bezlerin sekresyon hızlarını kontrol eder. Çeşitli duyu organlarından milyonlarca
DetaylıATROPİN SÜLFAT Atropa belladonna A.acuminata kök veya herbası Hyoscyamus muticus
ATROPİN SÜLFAT Atropa belladonna A.acuminata kök veya herbası Hyoscyamus muticus herbası e.e. Antimuskarinik güçleri farklı d- ve l- hiyosiyamin rasemik karışımından oluşan doğal tersiyer amindir. ATROPİN
Detaylı7. Yarıyıl Farmasötik Kimya Prof. Dr. İlkay YILDIZ
7. Yarıyıl Farmasötik Kimya Prof. Dr. İlkay YILDIZ 2017-2018 Güz Dönemi PERİFER SİNİR SİSTEMİNE ETKİLİ İLAÇLAR Periferdeki organlara yönelik sinirsel iletişimin sağlandığı sisteme, PERİFERİK SİNİR SİSTEMİ,
DetaylıÇEVRESEL SİNİR SİSTEMİ SELİN HOCA
ÇEVRESEL SİNİR SİSTEMİ SELİN HOCA Çevresel Sinir Sistemi (ÇSS), Merkezi Sinir Sistemine (MSS) bilgi ileten ve bilgi alan sinir sistemi bölümüdür. Merkezi Sinir Sistemi nden çıkarak tüm vücuda dağılan sinirleri
DetaylıPropiverin HCL Etki Mekanizması. Bedreddin Seçkin
Propiverin HCL Etki Mekanizması Bedreddin Seçkin 24.10.2015 Propiverin Çift Yönlü Etki Mekanizmasına Sahiptir Propiverin nervus pelvicus un eferent nörotransmisyonunu baskılayarak antikolinerjik etki gösterir.
DetaylıFTR 231 Fonksiyonel Nöroanatomi. Otonom Sinir Sistemi. emin ulaş erdem
FTR 231 Fonksiyonel Nöroanatomi Otonom Sinir Sistemi emin ulaş erdem Sinir Sistemi Merkezi Sinir Sistemi -Beyin -Omurilik Periferik Sinir Sistemi Somatik somatik duyu, özel duyular iskelet kaslarının istemli
DetaylıDİGİTOKSİN Folia Digitalis denilen, Avrupada orman altlarında yetişen Digitalis purpurea
DİGİTOKSİN Folia Digitalis denilen, Avrupada orman altlarında yetişen Digitalis purpurea (Scrophulariaceae) bitkisinin yapraklarından elde edilen sekonder heterozite Digitoksin adı verilir. D.purpurea
DetaylıDOLAŞIM SİSTEMİ TERİMLERİ. Müge BULAKBAŞI Yüksek Hemşire
DOLAŞIM SİSTEMİ TERİMLERİ Müge BULAKBAŞI Yüksek Hemşire Dokuların oksijen ve besin ihtiyacını karşılayan, kanın vücutta dolaşmasını temin eden, kalp ve kan damarlarının meydana getirdiği sisteme dolaşım
DetaylıCARDURA 4 mg, mesilat şeklinde aktif madde olan doksazosinin 4 mg'a eşdeğer miktarlarını ihtiva eden beyaz tabletler halindedir.
CARDURA 4 mg Tablet FORMÜLÜ CARDURA 4 mg, mesilat şeklinde aktif madde olan doksazosinin 4 mg'a eşdeğer miktarlarını ihtiva eden beyaz tabletler halindedir. FARMAKOLOJİK ÖZELLİKLERİ FARMAKODİNAMİK ÖZELLİKLERİ
DetaylıKan Akımı. 5000 ml/dk. Kalp Debisi DOLAŞIM SİSTEMİ FİZYOLOJİSİ VII. Dr. Nevzat KAHVECİ
MERKEZİ SİNİR SİSTEMİNİN İSKEMİK YANITI DOLAŞIM SİSTEMİ FİZYOLOJİSİ VII Dr. Nevzat KAHVECİ Kan basıncı 60 mmhg nın altına düştüğünde uyarılırlar. En fazla kan basıncı 1520 mmhg ya düştüğünde uyarılır.
DetaylıKULLANMA TALĐMATI. Bu ilacı kullanmaya başlamadan önce bu KULLANMA TALĐMATINI dikkatlice okuyunuz, çünkü sizin için önemli bilgiler içermektedir.
ĐLĐADĐN MERCK %0,025 damla Burun içine uygulanır. KULLANMA TALĐMATI Etkin madde: 10 ml içinde 2,5 mg oksimetazolin hidroklorür bulunur. Yardımcı maddeler: Benzalkonyum klorür, disodyum EDTA, sodyum hidroksit,
Detaylıİlaçların Etkilerini Değiştiren Faktörler, ve İlaç Etkileşimleri
İlaçların Etkilerini Değiştiren Faktörler, ve İlaç Etkileşimleri Prof. Dr. Öner Süzer Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Farmakoloji ve Klinik Farmakoloji Anabilim Dalı www.onersuzer.com Son güncelleme: 10.03.2009
DetaylıOTONOM SİNİR SİSTEMİ. Dr. Sinan CANAN sinancanan@gmail.com
OTONOM SİNİR SİSTEMİ Dr. Sinan CANAN sinancanan@gmail.com Otonom Sinir Sistemi: Homeostatik Dengeleme Kontrol ettiği bileşenler: Düz kas ve kalp kası Bezler ve yağ doku Zıt çalışan dallar Parasempatik
Detaylı1- TIBBİ ÜRÜNÜN ADI. SPAZMOL Ampul, 1 ml 2- KALİTATİF VE KANTİTATİF BİLEŞİMİ. Her bir ampul; 20 mg Skopolamin N-Butil Bromür içermektedir.
1- TIBBİ ÜRÜNÜN ADI SPAZMOL Ampul, 1 ml 2- KALİTATİF VE KANTİTATİF BİLEŞİMİ Her bir ampul; 20 mg Skopolamin N-Butil Bromür içermektedir. Yardımcı maddeler için, Bkz. 6.1 3 FARMASÖTİK FORMU 1 ml lik ampul
DetaylıDoç. Dr. İsmail Tayfur Haydarpaşa Numune EAH Acil Tıp Kliniği
Doç. Dr. İsmail Tayfur Haydarpaşa Numune EAH Acil Tıp Kliniği Tanım: Feokromasitoma adrenal medulla kromafin hücrelerinden kaynaklanan ve katekolamin salgılayan tümörlerdir. Tanım: Nöral krest kromafin
DetaylıKlinikte Analjeziklerin Kullanımı. Dr.Emine Nur TOZAN
Klinikte Analjeziklerin Kullanımı Dr.Emine Nur TOZAN Analjezikler Hastaya uygulanacak ilk ağrı kontrol yöntemi analjeziklerin verilmesidir. İdeal bir analjezik Oral yoldan kullanıldığında etkili olabilmeli
DetaylıÜRÜN BİLGİSİ. 1. ÜRÜN ADI NORMATİN %0,5 Göz Damlası. 2. BİLEŞİM Etkin madde: Her 1 ml de;
ÜRÜN BİLGİSİ 1. ÜRÜN ADI NORMATİN %0,5 Göz Damlası 2. BİLEŞİM Etkin madde: Her 1 ml de; Timolol 5 mg 3. TERAPÖTİK ENDİKASYONLAR Yüksek göz içi basıncı (oküler hipertansiyon) Glokom (kronik açık açılı glokomu)
DetaylıKocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı. Alerji-İmmünoloji BD Olgu Sunumu 03 Ekim 2017 Salı
Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Alerji-İmmünoloji BD Olgu Sunumu 03 Ekim 2017 Salı Uzm. Dr. M. Tuba Çöğürlü Prof. Dr. Metin Aydoğan Kocaeli Üniversitesi Tıp
DetaylıKULLANMA TALİMATI. Etkin madde : Her tablet 200 mg metoprolol tartrat içerir.
KULLANMA TALİMATI BELOC DURULES 200 mg yavaş salımlı film tablet Ağızdan alınır. Etkin madde : Her tablet 200 mg metoprolol tartrat içerir. Yardımcı maddeler: Sodyum aluminyum silikat, parafin, magnezyum
DetaylıKULLANMA TALĐMATI. Bu ilacı kullanmaya başlamadan önce bu KULLANMA TALĐMATINI dikkatlice okuyunuz, çünkü sizin için önemli bilgiler içermektedir.
ĐLĐADĐN MERCK %0,05 dozajlı sprey Burun içine uygulanır. KULLANMA TALĐMATI Etkin madde: 10 ml içinde 5 mg oksimetazolin hidroklorür bulunur. Yardımcı maddeler: Benzalkonyum klorür (%50), titripleks III
DetaylıAz sayıda ilaç. Uzun süreli koruyucu kullanım İlaç değişiminin uzun sürede olması. Hastayı bilgilendirme İzleme
Temel farmakoterapi ilkeleri Az sayıda ilaç Daha önce kullanılan veya ailede kullanılan ilaç Uzun süreli koruyucu kullanım İlaç değişiminin uzun sürede olması Psikolojik desteğin de sağlanması Hastayı
DetaylıBRONKAR-A ŞURUP. Klorfeniramin maleat, H1 reseptörlerini bloke ederek histaminin fizyolojik etkilerini antagonize eder.
BRONKAR-A ŞURUP FORMÜLÜ Her 5 ml şurup; etken madde olarak 2 mg Klorfeniramin Maleat, 10 mg Dekstrometorfan HBr ve 30 mg Psödoefedrin HCl, koruyucu olarak sodyum benzoat, tatlandırıcı olarak ise sodyum
DetaylıÖğr. Gör. Nurhan BİNGÖL
Öğr. Gör. Nurhan BİNGÖL Hipertansiyon tedavisinde kullanılan ilaçlara antihipertansif ilaçlar denir. Dünya Sağlık örgütüne göre;sistolik kan basıncının149 mm Hg nın diastolik kan basıncının 90 mm Hg 2nın
Detaylıİlaçların hedefleri. Hücreler
İlaçların hedefleri. Hücreler FARMAKOLOJİYE GİRİŞ 1 Yard. Doç. Dr. M. Kürşat Derici Tıbbi Farmakoloji Ab. Dalı mkursatderici@hitit.edu.tr 2 İlaç; bir hastalığı tedavi etmek için insan vücuduna uygulanan
DetaylıSolunum sistemi farmakolojisi. Prof. Dr. Öner Süzer
Solunum sistemi farmakolojisi Prof. Dr. Öner Süzer www.onersuzer.com 2 1 3 Havayolu, damar ve salgı bezlerinin regülasyonu Hava yollarının aferent lifleri İrritan reseptörler ve C lifleri, eksojen kimyasallara,
DetaylıKISA ÜRÜN BİLGİSİ. 1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI ATROPİN SÜLFAT BİOFARMA 0.5 mg/1 ml ampul
KISA ÜRÜN BİLGİSİ 1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI ATROPİN SÜLFAT BİOFARMA 0.5 mg/1 ml ampul 2. KALİTATİF VE KANTİTATİF BİLEŞİM Her 1 ml lik ampul; Etkin madde: 0.5 mg atropin sülfat*, Yardımcı maddeler: 9 mg
DetaylıOtonom Sinir Sistemi Farmakolojisi. Prof. Dr. Ç. Hakan KARADAĞ
Otonom Sinir Sistemi Farmakolojisi Prof. Dr. Ç. Hakan KARADAĞ Sinir Sistemi Periferik Santral Eferent Aferent Otonom Somatik Parasempatik Sempatik NANK hemikolinyum vesamikol botulinum toksini HO
DetaylıKULLANMA TALİMATI. Etkin madde: Her bir film tablet 650 mg parasetamol, 10 mg fenilefrin hidroklorür ve 4 mg klorfeniramin maleat içerir.
KULLANMA TALİMATI THERAFLU FORTE film tablet Ağız yoluyla alınır. Etkin madde: Her bir film tablet 650 mg parasetamol, 10 mg fenilefrin hidroklorür ve 4 mg klorfeniramin maleat içerir. Yardımcı maddeler:
Detaylı11. SINIF KONU ANLATIMI 48 DOLAŞIM SİSTEMİ 1 KALP KALBİN ÇALIŞMASI
11. SINIF KONU ANLATIMI 48 DOLAŞIM SİSTEMİ 1 KALP KALBİN ÇALIŞMASI DOLAŞIM SİSTEMİ İki kulakçık ve iki karıncık olmak üzere kalpler dört odacıktır. Temiz kan ve kirli kan birbirine karışmaz. Vücuda temiz
DetaylıAcil Serviste Sedasyon ve Analjezi
Acil Serviste Sedasyon ve Analjezi Journal of Clinical and Analytical Medicine Acil Tıp El Kitabı Güçlü Aydın, Ümit Kaldırım Opioidler Analjezi bilinç değişikliği yaratmadan ağrının azaltılmasıdır. Akut
Detaylı11. SINIF KONU ANLATIMI 25 İNSAN FİZYOLOJİSİ SİNİR SİSTEMİ-9 ÇEVRESEL (PERİFERİK) SİNİR SİSTEMİ SİNİR SİSTEMİ HASTALIKLARI
11. SINIF KONU ANLATIMI 25 İNSAN FİZYOLOJİSİ SİNİR SİSTEMİ-9 ÇEVRESEL (PERİFERİK) SİNİR SİSTEMİ SİNİR SİSTEMİ HASTALIKLARI B) ÇEVRESEL (PERİFERAL) SİNİR SİSTEMİ Çevresel Sinir Sistemi (ÇSS), Merkezi Sinir
DetaylıUyarıcılar UYARICILAR
Uyarıcılar merkezi sinir sistemi üzerine doğrudan etkiyle uyarım yapan maddelerdir. Metabolizma hızına, beyin, omurilik ve kalp üzerine uyarıcı etkileri vardır.uyarıcılar sınıflaması içinde yer alan efedrin,
DetaylıKISA ÜRÜN BİLGİSİ. Beyaz, kokusuz, yuvarlak, hafif bombeli, bir yüzü ortadan çentikli tabletler.
KISA ÜRÜN BİLGİSİ 1- BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI DİFİLİN SİMPLE TABLET 400 mg 2- KALİTATİF VE KANTİTATİF BİLEŞİMİ Her bir tablet; 400 mg Dihidroksipropilteofilin içermektedir. Yardımcı maddeler için, Bkz.
DetaylıZehirlenmelerde İlkyardım. Zehirlenmeler. Doç. Dr. Şule Akköse Aydın Acil Tıp AD
Zehirlenmelerde İlkyardım Zehirlenmeler Doç. Dr. Şule Akköse Aydın Acil Tıp AD Zehirlenmeler Zehirlenmeler 1 Zehirlenme nedir? Zehirlenme hangi yollarla meydana gelir? Vücuda zehirli (toksik) bir maddenin
DetaylıKULLANMA TALİMATI. Eğer salbutamole veya VENTOLIN in diğer bileşenlerinden herhangi birine karşı alerjiniz varsa kullanmayınız.
KULLANMA TALİMATI VENTOLIN 2 mg tablet Ağızdan alınır. Etkin maddeler: Her tablette 2 mg salbutamol. Yardımcı maddeler: Laktoz (BP), mısır nişastası, magnezyum stearat. Bu ilacı kullanmaya başlamadan önce
DetaylıKISA ÜRÜN BİLGİSİ 1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI. OTRIVINE %0.1 Nemlendirici doz ayarlı burun spreyi 2. KALİTATİF VE KANTİTATİF BİLEŞİM
KISA ÜRÜN BİLGİSİ 1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI OTRIVINE %0.1 Nemlendirici doz ayarlı burun spreyi 2. KALİTATİF VE KANTİTATİF BİLEŞİM Etkin madde: Her 1 ml çözelti 1 mg ksilometazolin hidroklorür içerir.
Detaylı1. Yağ depolanmasını engellemek (iştahı kesmek, yağ emilimini azaltmak)
İlaç tedavisinde yöntem: 1. Yağ depolanmasını engellemek (iştahı kesmek, yağ emilimini azaltmak) 2. Yağ kullanımını artırmak olmalıdır (termogenezi artırmak, lipolizi artırmak) İştah kesiciler: Hem katokolaminerjik
DetaylıKULLANMA TALİMATI. Ağız yolu ile uygulama içindir. Etkin madde: Her bir tablet 5 mg pipenzolat bromür içermektedir.
KULLANMA TALİMATI PİPTALİN 5 mg tablet Ağız yolu ile uygulama içindir. Etkin madde: Her bir tablet 5 mg pipenzolat bromür içermektedir. Yardımcı maddeler: Laktoz, şeker, nişasta, tartrazin (E102), gün
Detaylı11. SINIF KONU ANLATIMI 29 ENDOKRİN SİSTEM 4 BÖBREK ÜSTÜ BEZLERİ (ADRENAL BEZLER)
11. SINIF KONU ANLATIMI 29 ENDOKRİN SİSTEM 4 BÖBREK ÜSTÜ BEZLERİ (ADRENAL BEZLER) BÖBREK ÜSTÜ BEZLERİ (ADRENAL BEZ) Her bir böbreğin üst kısmında bulunan endokrin bezdir. Böbrekler ile doğrudan bir bağlantısı
DetaylıGiresun İli Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği Prof. Dr. A. İlhan Özdemir Devlet Hastanesi
Sayfa No 1 / 5 1. AMAÇ: Yatan hastaları bakım veya tedavinin amaçlanmayan sonuçlarından korumak amacıyla ilaç uygulamaları ve operasyon sonrası hasta vital bulgularının takibinin nasıl ve ne sıklıkla yapılacağını
DetaylıYardımcı maddeler : Koruyucu olarak Sitrik asit; boyar madde olarak kinolin sarısı; tatlandırıcı olarak limon aroması, sakarin ve şeker içerir.
OLEDRO HOT Tek Dozluk Efervesan Granül İçeren Poşet FORMÜLÜ Her bir 10 g' lık poşet : Parasetamol 500 mg Fenilefrin hidroklorür 10 mg Oksolamin sitrat 100 mg Klorfeniramin maleat 2 mg içerir. Yardımcı
DetaylıEGZERSİZ VE TERMAL STRES. Prof.Dr.Fadıl ÖZYENER
EGZERSİZ VE TERMAL STRES Prof.Dr.Fadıl ÖZYENER TERMAL DENGE ısı üretimi BMH Kas etkinliği Hormonlar Besinlerin termik etkisi Postur Çevre ısısı Vücut ısısı (37 o C±1) ısı kaybı konveksiyon, radyasyon,
DetaylıECF301 BİYOKİMYA LABORATUVARI
ECF301 BİYOKİMYA LABORATUVARI Öğrencileri biyokimyasal analiz yöntemleri hakkında bilgilendirmek ve temel biyokimyasal analiz tekniklerinin uygulanışı ile ilgili laboratuvar becerisi kazandırmak. Bu derste,
DetaylıEtkin madde: Her tablet 60 mg psödoefedrin içerir. Yardımcı maddeler: Laktoz, nişasta, povidon, magnezyum stearat ve saf su.
SUDAFED tablet Ağızdan alınır. Etkin madde: Her tablet 60 mg psödoefedrin içerir. Yardımcı maddeler: Laktoz, nişasta, povidon, magnezyum stearat ve saf su. Bu ilacı kullanmaya başlamadan önce bu KULLANMA
DetaylıKULLANMA TALİMATI. DOPAMINE DBL 200 mg/ 5 ml IV İnfüzyon İçin Solüsyon İçeren Ampul 5 Ampul İlaç damar içine yavaşça damla damla uygulanır.
KULLANMA TALİMATI DOPAMINE DBL 200 mg/ 5 ml IV İnfüzyon İçin Solüsyon İçeren Ampul 5 Ampul İlaç damar içine yavaşça damla damla uygulanır. - Etkin madde: Dopamin hidroklorür 5 ml lik solüsyon içeren 1
DetaylıKULLANMA TALĐMATI. Bu ilacı kullanmaya başlamadan önce bu KULLANMA TALĐMATINI dikkatlice okuyunuz, çünkü sizin için önemli bilgiler içermektedir.
KULLANMA TALĐMATI XYLO-COMOD nazal sprey Buruna uygulanır. Etkin madde : 1 ml için 1 mg Ksilometazolin hidroklorür Yardımcı madde(ler): Disodyum edetat, sodyum dihidrojen fosfat dihidrat, disodyum fosfat
DetaylıKULLANMA TALİMATI. Bu ilacı kullanmaya başlamadan önce bu KULLANMA TALİMATINI dikkatlice okuyunuz, çünkü sizin için önemli bilgiler içermektedir.
KULLANMA TALİMATI FLUORESCITE %10 Enjektabl Solüsyon Damar içine uygulanır. Etkin madde: 100 mg/ml fluoresein (113,2 mg fluoresein sodyum) içerir (yaklaşık 11.25 mmol sodyum). Yardımcı maddeler: sodyum
DetaylıGenellikle 1-3 günlük tedavi yeterlidir. Romatizma tedavilerinde en az bir hafta uygulanır.
Prospektüs FARMAKOLOJİK ÖZELLİKLERİ Metamizol steroid olmayan yangı giderici bir pyrazolone'dur. Analjezik, antiinflamatuar ve antipiretik etkilere sahiptir. Narkotik olmayan analjezikler grubuna girer.
DetaylıPrent Film Kaplı Tablet
Prent Film Kaplı Tablet Formülü: Bir film kaplı tablet 200 mg Asebutolol eşdeğeri 221.65 mg Asebutolol hidroklorür, ayrıca boyar madde olarak titanyum dioksit, aromatizan olarak nane esansı içerir. Farmakolojik
DetaylıKULLANMA TALİMATI. Etkin maddeler: Her tablette 2,5 mg terbütalin sülfat bulunur. Yardımcı maddeler: CA
KULLANMA TALİMATI BRICANYL 2,5 mg Tablet Ağız yoluyla kullanılır. Etkin maddeler: Her tablette 2,5 mg terbütalin sülfat bulunur. Yardımcı maddeler: CA Bu ilacı kullanmaya başlamadan önce bu KULLANMA TALİMATINI
DetaylıKISA ÜRÜN BİLGİSİ 1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI. FENİSTİL Jel 2. KALİTATİF VE KANTİTATİF BİLEŞİM
KISA ÜRÜN BİLGİSİ 1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI FENİSTİL Jel 2. KALİTATİF VE KANTİTATİF BİLEŞİM Etkin madde: 1 g jel, 1 mg dimetinden maleat içerir. Yardımcı maddeler: Propilen glikol, benzalkonyum klorür
DetaylıORGANOFOSFAT İNTOKSİKASYONLARI UZM.DR. YUSUF MISTIK MARDİN DEVLET HASTANESİ 2017 MART
ORGANOFOSFAT İNTOKSİKASYONLARI UZM.DR. YUSUF MISTIK MARDİN DEVLET HASTANESİ 2017 MART Epidemiyoloji Patofizyoloji Klinik bulgular Yönetim/tedavi EPIDEMIYOLOJI İlk organofosfat 1854 yılında üretilmiştir
DetaylıAstım Tedavisinde Kullanılan İlaçların
Bölüm 25 Astım Tedavisinde Kullanılan İlaçların Yan Etkileri Astım Tedavisinde Kullanılan İlaçların Yan Etkileri Dr. Fevzi DEMİREL Nefesle Alınan Kortizonlu İlaçların Yan Etkileri Astım tedavisinde kullanılan
DetaylıPSİKOTROP İLAÇLAR. Prof. Dr. Ender YARSAN. A.Ü.Veteriner Fakültesi Farmakoloji ve Toksikoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi
PSİKOTROP İLAÇLAR Prof. Dr. Ender YARSAN A.Ü.Veteriner Fakültesi Farmakoloji ve Toksikoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Davranış ve psişik bozukluklarda etkili Bazıları hayvanlarda da kullanılır Uyarıcı
DetaylıHipersensitivite, Alevlenme Reaksiyonları ve Anaflaksi. Hem. Okan Duran Medikana internatinational. Ankara Hastanesi 19 Nisan 2014
Hipersensitivite, Alevlenme Reaksiyonları ve Anaflaksi Hem. Okan Duran Medikana internatinational. Ankara Hastanesi 19 Nisan 2014 Hipersensitivite Fizyopatolojisi İmmün sistem kemoterapötik ya da biyoterapötik
DetaylıKULLANMA TALİMATI. BUSCOPAN 20 mg/ml Enjeksiyonluk Çözelti içeren ampul Kas içine, deri altına veya damar içine uygulanır.
KULLANMA TALİMATI BUSCOPAN 20 mg/ml Enjeksiyonluk Çözelti içeren ampul Kas içine, deri altına veya damar içine uygulanır. Etkin maddeler: Her ampulün ml sinde 20 mg hiyosin-n-butilbromür içerir. Yardımcı
DetaylıKISA ÜRÜN BİLGİSİ. 4. KLİNİK ÖZELLİKLER 4.1. Terapötik endikasyonlar Hafif ve orta dereceli ağrı ve ateşin semptomatik tedavisinde endikedir.
KISA ÜRÜN BİLGİSİ 1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI PİROFEN FORTE SUPOZİTUAR 325 mg 2. KALİTATİF VE KANTİTATİF BİLEŞİMİ Etkin madde: Paracetamol 325 mg Yardımcı maddeler için bölüm 6.1 e bakınız. 3. FARMASÖTİK
Detaylı100. Aşağıdaki ilaçlardan hangisi, bipolar (manik depresif) bozukluğun tedavisinde öncelikli bir seçenek değildir?
100. Aşağıdaki ilaçlardan hangisi, bipolar (manik depresif) bozukluğun tedavisinde öncelikli bir seçenek değildir? A) Karbamazepin B) Lamotrijin C) Lityum karbonat D) Valproik asit E) Duloksetin Referans:
DetaylıII. YIL ASİSTANLARININ SORUMLU OLDUĞU KONULAR:
II. YIL ASİSTANLARININ SORUMLU OLDUĞU KONULAR: I- TEMEL BİLİMLER Anesteziye Giriş: Anestezide Fizik Kurallar Temel Monitörizasyon Medikal Gaz Sistemleri Anestezi Cihazı Vaporizatörler Soluma sistemleri,
Detaylıα 2 agonistler Deksmedetomidinin farmakolojisi Dr. Burçak Deniz DEDEOĞLU Prof. Dr. Öner SÜZER
Deksmedetomidinin farmakolojisi Dr. Burçak Deniz DEDEOĞLU Prof. Dr. Öner SÜZER Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Farmakoloji ve Klinik Farmakoloji AbD α 2 agonistler Apraklonidin Klonidin Deksmedetomidin α-metilnoradrenalin
DetaylıEGZERSİZE ENDOKRİN ve METABOLİK YANIT
EGZERSİZE ENDOKRİN ve METABOLİK YANIT Prof.Dr.Fadıl Özyener Fizyoloji Anabilim Dalı Sempatik Sistem Adrenal Medulla Kas kan dolaşımı Kan basıncı Solunum sıklık ve derinliği Kalp kasılma gücü Kalp atım
DetaylıKULLANMA TALİMATI DRİSTAN. film tablet Ağız yoluyla alınır.
KULLANMA TALİMATI DRİSTAN film tablet Ağız yoluyla alınır. Etkin maddeler: Her bir tablet, 5 mg fenilefrin hidroklorür, 2 mg klorfeniramin maleat, 325 mg parasetamol içerir. Yardımcı maddeler: Mikrokristalin
DetaylıENDOKRİN SİSTEM #4 SELİN HOCA
ENDOKRİN SİSTEM #4 SELİN HOCA ADRENAL BEZ MEDULLA BÖLGESİ HORMONLARI Böbrek üstü bezinin öz bölgesi, embriyonik dönemde sinir dokusundan gelişir bu nedenle sinir sisteminin uzantısı şeklindedir. Sempatik
DetaylıSantral Sinir Sistemi Farmakolojisinin Temelleri. Yrd.Doç.Dr. Önder AYTEKİN
Santral Sinir Sistemi Farmakolojisinin Temelleri Yrd.Doç.Dr. Önder AYTEKİN Her nöron, dentritleri aracılığı ile diğer nöronlardan gelen uyarıları alır ve nöron gövdesine iletir. Bu uyarılar ya inhibitör
Detaylı1.2)) İLAÇLARIN VÜCUTTAKİ ETKİSİ
10.Sınıf Meslek Esasları ve Tekniği 9.Hafta ( 10-14 / 11 / 2014 ) 1.)İLAÇLARIN VÜCUTTAKİ ETKİSİ 2.) İLAÇLARIN VERİLİŞ YOLLARI VE ETKİSİNİ DEĞİŞTİREN FAKTÖRLER Slayt No : 13 1.2)) İLAÇLARIN VÜCUTTAKİ ETKİSİ
DetaylıGÜZ DÖNEMİ ECZ 405 FARMASÖTİK KİMYA III PAZARTESİ 10:00, 12:00, DERSLİK: Z11
ECZ 405 FARMASÖTİK KİMYA III PAZARTESİ 10:00, 12:00, DERSLİK: Z11 Öğretim Üyesi: Prof. Dr. Nesrin GÖKALP-KELEKÇİ Yrd. Doç. Dr. Hanif SHIRINZADEH Yrd. Doç. Dr. Yalçın EROĞLU 1. Hafta Otonom Sinir Sistemine
DetaylıİNHALASYON ANESTEZİKLERİ. Yrd.Doç.Dr. Önder AYTEKİN
İNHALASYON ANESTEZİKLERİ Yrd.Doç.Dr. Önder AYTEKİN ANESTEZİ DERİNLİĞİ VE MİNİMUM ALVEOLAR KONSANTRASYON Minimum alveoler konsantrasyon (MAC) : 1 atmosfer basınç altında ağrılı bir stimulusa karşı oluşan
DetaylıSANKO ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ 2015-2016 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI DERS KURULU 203: KALP-DAMAR SİSTEMİ VE HASTALIKLARI
Ders Kurulu Başkanı: Prof. Dr. Zarema Karben / Kardiyoloji Başkan Yardımcıları: Yrd. Doç. Dr. Hakan Darıcı / Histoloji ve Embriyoloji Yrd. Doç. Dr. Alper Serçelik / Kardiyoloji Üyeler: Prof. Dr. Lütfi
DetaylıTRIVASTAL 50 RETARD KISA ÜRÜN BİLGİLERİ. sürekli salım sağlayan kaplı tablet / 50 mg
TRIVASTAL 50 RETARD KISA ÜRÜN BİLGİLERİ 1. TIBBI FARMASÖTIK ÜRÜNÜN ADI: TRIVASTAL 50 RETARD 2. KALITATIF VE KANTITATIF TERKIBI Piribedil sürekli salım sağlayan kaplı tablet / 50 mg 3. FARMASÖTIK ŞEKLI
DetaylıLevosimendanın farmakolojisi
Levosimendanın farmakolojisi Prof. Dr. Öner SÜZER Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Farmakoloji ve Klinik Farmakoloji AbD 1 Konjestif kalp yetmezliği ve mortalite 2 Kaynak: BM Massie et al, Curr Opin Cardiol 1996
DetaylıZEHİRLENMELERDE VİTAL BULGULAR. Doç. Dr. İbrahim İKİZCELİ İ.Ü.Cerrahpaşa Tıp Fakültesi
ZEHİRLENMELERDE VİTAL BULGULAR Doç. Dr. İbrahim İKİZCELİ İ.Ü.Cerrahpaşa Tıp Fakültesi VİTAL BULGULAR Nabız Kan basıncı Solunum Oksijen satürasyonu Vücut sıcaklığı NABIZ BRADİKARDİ TAŞİKARDİ BRADİKARDİ
DetaylıKULLANMA TALİMATI. Etkin madde: 5 ml lik her bir ampul, 25 mg urapidil e eşdeğer 27,35 mg urapidil hidroklorür içerir.
KULLANMA TALİMATI EBRANTİL 25 mg IV Enjeksiyonluk Çözelti İçeren Ampul Damar içine enjekte edilir. Etkin madde: 5 ml lik her bir ampul, 25 mg urapidil e eşdeğer 27,35 mg urapidil hidroklorür içerir. Yardımcı
Detaylı(0.25 mg Adrenalin baz + % 10. eksez doza ekivalan miktar) Sodyum metabisülfit 0.1 mg. Enjeksiyonluk su y.m.
ADRENALİN 1/4 mg / 1 ml AMPUL FORMÜLÜ Bir ampul, 1 ml de : Adrenalin bitartarat 0.495 mg (0.25 mg Adrenalin baz + % 10 eksez doza ekivalan miktar) Sodyum klorür 8.60 mg Sodyum metabisülfit 0.1 mg Enjeksiyonluk
DetaylıTRİATÜS ŞURUP. Dekstrometorfan HBr mg Psödoefedrin HCL mg Klorfeniramin maleat... 2 mg
TRİATÜS ŞURUP FORMÜLÜ : Beher ölçek (5 ml); Dekstrometorfan HBr... 10 mg Psödoefedrin HCL... 20 mg Klorfeniramin maleat... 2 mg içerir. Ayrıca tatlandırıcı olarak sukroz, koruyucu olarak metilparaben,
DetaylıKULLANMA TALĐMATI. Yardımcı madde(ler): Sodyum klorür, sodyum hipofosfit, sodyum sitrat ve distile su.
NOSTĐL burun spreyi Burun yolu ile uygulama içindir. KULLANMA TALĐMATI Etkin madde: Her bir 15 ml spreyde: Fenilefrin hidroklorür Klorfeniramin maleat Susuz klorbutanol 0.035 g 0.060 g 0.075 g Yardımcı
DetaylıHİZMETE ÖZEL. T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu DOSYA
HİZMETE ÖZEL T.C. NORMAL Sayı : 62820468-000- Konu : Asetil Salisilik Asit İçeren Ürünler Hk. DOSYA 19.07.2007 tarihli Asetil Salisilik Asit ve Askorbik Asit Kombinasyonu İçeren Preparatlar konulu, 20.04.2009
DetaylıKULLANMA TALİMATI. Bu ilacı kullanmaya başlamadan önce bu KULLANMA TALİMATINI dikkatlice okuyunuz, çünkü sizin için önemli bilgiler içermektedir.
KULLANMA TALİMATI SUDAFED ekspektoran şurup Ağızdan alınır. Etkin madde: Her 5 ml de 30 mg psödoefedrin ve 100 mg guaifenesin. Yardımcı maddeler: Sakaroz, gliserol, metil paraben, propil paraben, mentol,
DetaylıKISA ÜRÜN BİLGİLERİ. 2. KALİTATİF VE KANTİTATİF BİLEŞİM Her bir tablet 2 mg Doxazosin base a eşdeğer Doxazosin mesylate içermektedir.
1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI KARDOZİN 2 MG TABLET KISA ÜRÜN BİLGİLERİ 2. KALİTATİF VE KANTİTATİF BİLEŞİM Her bir tablet 2 mg Doxazosin base a eşdeğer Doxazosin mesylate içermektedir. Yardımcı maddeler için,
Detaylı