Historia e feve (prej fillimit deri sot)

Transkript

1 Prof. Dr. Ekrem Sarıkçıoğlu Historia e feve (prej fillimit deri sot) Nga turqishtja: Dr. Qani Nesimi Titulli origjinal: Başlangıçtan Günümüze Dinler Tarihi Botoi: Logos-A, Shkup 2007

2 BIBLIOGRAFIA Abdulhamid Muhsin, İslam a Yönelen Yıkıcı Hareketler, (përkth. M. Saim Yeprem, Hasan Güleç), Ankara Abdulkadir İnan, Eski Türk Dini Tarihi, Stamboll Abdullah Aydemir, İslami Kaynaklara Göre Peygamberler, Ankara Abdurrahman Küçük, Dönmeler ve Dönmelik Tarihi, Stamboll Abdurrahman Küçük, Ermeni Kilisesi ve Türkler, Ocak Yayınları, Ankara Abdurrahman Küçük, Sihizm, AUIFD, v. 28, Adnan Aslan, Batı Perspektifinde Dini Çoğulculuk Meselesi, İslami Araştırmalar Dergisi, nr. 2, Adnan Aslan, Dinlerde Mutlak Hakikat Kavramı, İslami Araştırmalar Dergisi, nr. 1, Ahmet Çelebi, Yahudilik, Stamboll Ahmet Hikmet Eroğlu, Belgeler Işığında Osmanlı Devletindeki Yahudilerin Dini ve Sosyal Durumu, (temë doktorature e pabotuar), Ankara Ahmet Hikmet Eroğlu, Osmanlı Devleti nde Yahudiler (Dini ve Sosyal Durumları), Seba Yayınları, Ankara Ahmet Turan, İslam Mezhepleri Tarihi, Samsun Albert M. Bernard, Katolik Mezhebi, Din Fenomeni, ed. M. Aydın, Konja Alfred Adam, Lerhbuch der Dogmengeschichte, v. 1, Gutersloch 965. Ali Demirsoy, Kalıtım ve Evrim, Ankara Ali Ihsan Yitik, Hinduizm in Diğer Dinler e Bakışı, II. Türkiye Dinler Tarihi Sempozyumu, 8-9 Nëntor Ali Sayı, Hz. Musa, Stamboll Amiran Kurtkan, Sosyolojik Açıdan Tasavvuf ve Laiklik, Kutsun Yayınları, Stamboll Apokrif Petrus İncili, (Përkth. Ekrem Sarıkçıoğlu), 19 Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, nr. 7, Samsun Avesta, Die Heiligen Bucher der Parsen, Ubersetzt von Fritz Wolf, Strassburg 1910, Berlin Ayşe Başaran, Tıbbi Bioloji, Botim 4., botoi Bilim Teknik, Aziz Günel, Türkiye Süriyaniler Tarihi, 29; B. Spuler, Die Morgenlandischen Kirchen, Leiden Bahaeddin Ögel, Türk Kültür Tarihi, Ankara Bahaeddin Ögel, Türk Mitolojisi, Ankara Baki Adam, Katolik Kilisesinin Kurtuluş Öğretisi Açısından Diğer Dinlere Bakışı, (temë e pabotuar), Ankara Baki Adam, Yahudi Kaynaklarına Göre Tevrat, Ankara Baki Adam, Yahudiliğin Dini Açıdan Hıristiyanlığa ve İslam a Bakışı, II. Türkiye Dinler Tarihi Sempozyumu, 8-9 Nëntor Barnabas İncili, (Ky ungjill është edhe në shqip). Bernard Heller, Lokman, İslam Ansiklopedisi, v.vii, Stamboll. Bertold Spuler, Die Morgenlandischen Kırchen, Leiden Bertold Spuler, Gegenwartslage der Ostkirchen, Frankfurt Carl Klemen, Die Religionen der Erde, v. 1, Munchen Cecie Starr-Ralph Taggar, Biology, the Unity and Diversity of Life, Botim 5, California Chung Hwan Kwak-Thomas Cromwell, Unification Prensiplerinin Özü, Sun Myung Moon un Öğretisinin Esasları, pa vend dhe kohë, f.3. Curth Nuthmann, Die Religiose Gesellschaft der Freunde, in: Glieder an Einem Leib, f D. Howard Smith, Congucius, England Daumas Francois, La Civilisation de l Egypte pharaonique, Paris David Goodblatt, Sanhedrin, The Encyclopedia of Religion, New York 1987, v. XIII, f. 61. Dunand Francoise-Zivie, Coche Christiane. Dieuxet Hommes et Egypte, Paris E. A. Wallis Budge, The Book of the Dead, Bell Publishing Com. New York E. A. Wallis Budge, The Gods of the Egyptians, v. 2, New York E. Conze, Der Budhismus, f.66. E. S. Drower, The Mandeans of Irak and Iran, Oxford

3 Ebul A la el-mevdudi, Kadiyanilik Nedir?, (përkth. në turq. Ahsen Batur), İhya Yayınları, Stamboll 1975, f. 24. Eduard Meyer, Geschichte des Altertums, v. 1-2, Stuttgart Eduard Schweizer, Jesus Christus, Munchen-Hamburg 1968, f. 12. Ekrem Sarıkçıoğlu, Dinlerde Mehdi Tasavvurları, Samsun, Ekrem Sarıkçıoğlu, Kur an ve Arkeoloji Işığında Hz. Nuh ve Tufan Olayına Yeni Bir Yaklaşım, İslami Araştırmalar Dergisi, v. 9, numri 1-4, Ekrem Sarıkçıoğlu, Kur an a Göre Müşrikler, İslami Araştırmalar Dergisi, Korrik Ekrem Sarıkçıoğlu, L. Ron Hubbard ve Sayentoloji, 19 Mayıs Üniversitesi IFD, nr Erich Geldbach, Freikirchen, Gottingen Erik Hornung, Les Dieux de l Egypte, Paris Erman Adolphe, Des Pharaons, Paris Ernst Benz, Neue Religionen, Stuttgart Ernst Sellin dhe Georg Fohrer, Einleitung in das Alte Testament, Botimi 10, Heidelberg, Ernst Zbinden, Eski Ortadoğu ve İslam Ülkelerinde Cin İnancı, Stamboll, Ernst Zbinden, İslam da ve Eski Doğu da Cin ve Ruh İnançları, Stamboll: Yeni Ufuk Neşriyat Esat Uras, Tarihte Ermeniler ve Ermeni Meselesi, Stamboll Ezra Pound, Konfüçyüs, (përkth. Ahmet Yücel), Stamboll F. Heiller, Die Religionen der Menschheit, f F. S. Vidal, Al-Hixhr, E.I.IV, f Filip İncili, (përkth. Ekrem Sarıkçıoğlu), 19 Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, nr. 6, Samsun 1992, f Firuzan Kınal, Eski Anadolu Tarihi, Ankara Fridrich Heiler, Die Religionen der Menschheit, Stuttgart Friedrich W. Haack, Die neuen Jugendreligionen, v. 1-2, Munchen G. Filoramo, A History of Gnosticism, Oxford G. Quispel, Gnostik Studies, Stamboll Günay Tümer-Abdurrahman Küçük, Dinler Tarihi, botimi 2, Ankara Gunther Balders, Der Bund Evangelisch-Freikirchlicher Gemeinden in Deustchland, in: Gliederd an Einm Leib, Hrsg.: Hans-Motel, Konstanz Gunther Lanckowski, Heilige Schriften, Stuttgart Gustav Mensching, Die Religionen, Munchen, pa datë. H. Jonas, The Gnostic Religion, Beacon Hill H. Jonas, The Knowledge of Life, Oxford H. Reller, Handuch Religiose Gemeinschaften, botim 2, Gutersloh H. Schmokel, Sümer Dini, (përkth. Turhan Özdemir), IFD, v.19 dhe v.21. H. Viogot, Die Evangelisch-Metodische Kirche, in: Glider an Einem Leib. Pa datë. Hanna Aksöz, ammaşların Rütbeleri, Mardin Hanna Dolaponu, Tarihte Mardin, Stamboll Hans Beat-Motel, Glieder an einem Leib, Konstanz Hans Findeisen, Schamanentum, Stuttgart Hans Joachim Schoeps, Das Judenchristentum, Bern Hans Joachim Schoeps, Religionen, Gutersloh 1961, Hans Joachim Schoeps, Theologie und Geschichte des Judenchristentum, Tubingen Hans Küng-Joseph van Ess, Christentum und Weltreligionen, Islam, Munchen Hartmut Gese, Die Religionen Altsyriens, Altarabiens und der Mandaer, Stuttgart Helmer Ringgren, Religions of the Ancient Near East, London Helmut von Glasenapp, Die Nichtchristlichen Religionen, Frankfurt am Main Helmut von Glasenapp, Die Religionen Indiens, Tubingen Hikmet Tanyu, Dinler Tarihi Araştırmaları, Ankara Hikmet Tanyu, Tarih Boyunca Yahudiler ve Türkler, Stamboll 1977 Hikmet Tanyu, Türkiye de Dinler Tarihinin Tarihçesi, Ilahiyat Fakultesi Dergisi, Ankara Hikmet Tanyu, Yehova ahitleri, Ankara Hıristiyan İnancı, (Türkiye Katolik Yayınları), Stamboll Hıristiyanlarda Çocukluk Incili, I. Türkiye Dinler Tarihi Araştırmaları Sempozyumu, Samsun 3

4 1992. Hofner, Gese dhe Rudolph, Die vorislamische Religionen Arabiens: Die Religionen Altsyriens, Altarabiens und der Mandaer, Stuttgart Horst Reller, Handbuch religiose Gemeinschaften, Gutersloh Hüseyin Atay, Kur an a Göre Araştırmalar, v. I.-IV, Ankara Huzejfe Sayim, Sih Dininin Kurucusu Guru Nanak in Hayatı ve Öğretileri, (temë magjistrature e pabotuar), Kajseri İbn al-kalbi, Putlar Kitabı, (përkth. Beyza Düşüngen), Ankara İbn Fadlan Seyahatnamesi, (përkth. Ramazan Sesen), Stamboll İbrahim Kafesoğlu, Eski Türk Dini, Ankara İbrahim Özdemir, Dinler Arası Diyalog, Zaman Gazetesi, 24 Janar İbrani Din Bilgisi, Türkiye Hahambaşlığı, Stamboll İbrani Tomas İncili, XX.; I. Türkiye Dinler Tarihi Araştırmaları Sempozyumu, Samsun1992. İbraniler İncili, (përkth. Ekrem Sarıkçıoğlu), I. Türkiye Dinler Tarihi Araştırmaları Sempoziumu, Samsun İlhan Güngören, Buda ve Öğretisi, Stamboll Isidore Epstein, Judaism, G. B İslam Ansiklopedisi, Türkiye Diyanet Vakfı. J. P. Asmussen, Manichaean Literature, New York J. Sagesses Leveque, de l Egypte ancienne, Paris Jacq Christian, Nefertiti et Akhenaton, Paris Jak V. Kamhi, 500 Yil Vakfi (Raporu), Stamboll James Hewitt, Yoga, London James Mellaart, Excavation at Hacilar, v. 1-2, Edinburg Joachim Wach, Vergleichende Religionsforschung, Stuttgard Job Samuel Terrin, The Encyclopedia of Religion, VIII. Johannes Lahnamann, Weltreligionen im Unterricht, Teil I, Fernostliche Religionen, Gottingen 1986, f.165. John D. Davis, The Westminster dictionary of the Bible, Philedelphia Kadiyanilik, AnaBritanika, XII, f Kamuran Birand, İlk Çağ Felsefesi Tarihi. Kemal Özbay, Süryaniler, Kadim Süryaniler ve Türkler deki Durumları, Stamboll Kitab-ı Mukaddes. Kolpaktchy Gregoire, Le livre des Mort des anciens egyptiens, Paris Kur an-i Kerim. Kurt Rudolf, Die Mandaer, Gottingen Kurt Rudolf, Gnosis, the Nature of History of an Ancient Religion, Edinburgh Kurt Rudolf, Theogonie, Kosmogonie und Anthropogonie in den Mandaischen Schriften, Gottingen L. Cinillo-A. Roselli (ed.), Codex Manichaicus Coloniensis, Merra Editare Cosenna Lalouette Claire, Textes sacres et textes profanes de l ancienne Egypte, Paris Lao Tzu, Taoizm, (përkth. në turq. Mukaddere N. Özerdim), botimi 2., Ankara Leyla Alberti, P. Xavier Jacob, P. Luigi Iannitto, Nilay Hıdıroğlu (ed.), Hıristiyan Inanci, Türkiye Katolik Kilisesi Yayınları, Stamboll M. E. Yamauchi, Mandaic International Texts, New Haven M. F. et Guy, Dictionare dela civilisotion egyptienne, Paris Mahmud Esad es-seydişehri, Tarih-i Edyan, Stamboll Manfred Korfmann, Demircihoyuk, Türk Arkeoloji Der., XXV-1, Ankara Maria Hofner, von Harmut Gese, Maria Hofner, Kurt Rudolph, Die vorislamische Religionen Arabiens, Die Religionen Altsuriens, Altarabiens und der Mandaer, Stuttgart Martin Werner, Die Entstehung des Christlichen Dogmas, botim 2, Tubingan Maurice Borrmans, Müslimanlar la Hıristiyanlar Arasında Diyaloga Yönelişler, Stamboll Maurice Bucaille, Tevrat, Inciller ve Kur an, përkth. M. Ali Sonmez, Konja Mehmed emseddin, Tarih-i Edyan, Dersaadet Mehmet Aydın, Din Fenomeni, Konja Mehmet Çelik, Süryani Kadim Tarihi, Stamboll

5 Mehmet Taplamacıoğlu, Din Sosyolojisi, Botimi 2, Ankara Mehmet Taplamacıoğlu, Karşılaştırmalı Dinler Tarihi, Ankara Mircea Eliade, Die Religionen und das Heilige, Salzburg, Mircea Eliade, Schamanismus und archaische Ekstasetechnik, Zurich und Stuttgart, pa datë. Mithat Sertoğlu, Süryani Türklerin Siyasi ve İctimai Tarihi, Stamboll Montet Pierre, L Egypte eternelle, Paris Moret Alexandre, Le Nil et la civilisation egyptienne, Paris Muhamed Ebu Zehra, Hıristiyanlik Üzerine Konfaranslar, Stamboll Muhammed Esad, Kur an Mesajı, Meal Tefsir, İşaret Yayınları, Muhammed Hamidullah, Dinler Tarihi Konferansları, 3 Prill, Erzurum Muhammed Hamidullah, İslam Peygamberi, Stamboll, Muhsin Abdulhamid, İslama Yönelen Yıkıcı Hareketler, (përkth. M. Saim Yeprem, Hasan Güleç), Ankara Muslim, Zuhd, kapitulli: 10 Mustafa Erdem, Hz. Adem, Ankara Mustafa Erdem, Kıpti Kilisesi Üzerine Bir Deneme, AUIFD, nr. 35. N. Özsuca, Bahai Dini, Ankara Necla Başgün, Türk-Ermeni Münasebetleri, Stamboll, pa datë. Neşet Çağatay, İslam Öncesi Arap Tarihi ve Cahiliye Çağı, Ankara Nisim Behar, Ibrani Tarihi, Stamboll Nuredin Ali b. Abi Bekr el-heysemi, Mexhmu-ez-Zevaid ve Mendau l-fevaid, v. 9, botim 2., Bejrut Olivier Clement, Ortodoks Mezhebi, Din Fenomeni, ed. M. Aydın, Konja Ömer Faruk Harman, Danyal, İslam Ansiklopedisi, VIII, f Ömer Hilmi (Budda), Hint Dinleri, Stamboll Ömer Rıza Doğrul, Yeryüzündeki Dinler Tarihi, Stamboll P. Bargiut, Les Textes des Sarcophages egyptiens du Moyen Empire, Paris P. Oskar Simmel, R. Stahlin, Christliche Religio, Frankfurt P. Xavier Jacob, Hıristiyan Kiliseleri ve İbadet Yerleri, Stamboll Paul Carus, Buda nın Öğretisi, (përkth. Teoman Uçkun), Stamboll Peter Foth, Die Mennoniten, in: Glieder an Einem Leib, Krsg. H. Motel, Konstanz R. Cameron-A. J. Dewey, The Cologne Mani Codex, Scholars Press R. de Vaux, Israil Oğullarının Mısır a Yerleşmesi ve Yusuf Kıssası, 19 Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakakültesi Dergisi, V. 3, Samsun R. Faulkner, The Ancient Egyptian Piramid Texts, v. 2, Oxfprd Ramazan eşen, İbn Fadlan Sayahatnamesi, Stamboll Ramyana, (përkth. O. R. Doğrul), Stamboll Robert F. Weaver-Philip W. Hedrick, Genetics, Iowa Roland de Vaux, İsrail Oğullarının Mısır a Yerleşmesi ve Yusuf Kıssası, (përkth. Siddik Yücel), 19 Mayıs Üniversitesi IFD, nr. 3, Samsun Roland de Vaux, The Eary History of Israel, London Rudolf Wrede, Worte des Konfuzius, Munchen, pa datë. S. N. C. Lieu, Manichaeism, Manchester University Press aban Kuzgun, Dinler Tarihi Dersleri, v.1, Kajseri aban Kuzgun, Dört İnciller Farklılıkları ve Çelişkileri, Stamboll aban Kuzgun, Hazar ve Karatay Türkleri, Ankara aban Kuzgun, Hz. İbrahim ve Hanifilik, Ankara Sadettin Buluç, aman, İslam Ansiklopedisi, v. 11. Sadi Koca, Tarih Boyunca Ermeniler ve Türk-Ermeni İlişkileri, Ankara Saliba Samun, Antakya ve Doğu Sayın Patriki Kadesetli Mar İgnatiyos 3. Yakub un Hindistan Süryani Kilisesine Resuli Ziyaretleri, Stamboll Samuel Akdemir, Dini Kurallarımız, Stamboll ankara, Tefrik Etme Hazinesi (përkth. Mehmet Ali Işın), Dergah, Stamboll Sedat Veyiş Örnek, 100 Soruda İlkelerde, Din, Buyu, Sanat, Efsane, Stamboll inasi Gündüz, Kur an daki Sabiiler in Kimliği Üzerine Bir Tahlil ve Değerlendirme, I. Türkiye Dinler Tarihi Araştırmaları Sempozyumu, Samsun

6 inasi Gündüz, Son Gnostikler, Sabiiler, İnanç Esasları ve İbadetleri, Ankara Sophy Hoare, Yoga, Stamboll Stephan Teplan, Christen in der Turkei, Weltbild (30 Janar 1998) Nr. 3. Suleyman Ateş, Kur an-i Kerim ve Yüce Meali, Ankara. Suleyman Ateş, Yüce Kur an ın Çağdas Tefsiri, v. 5, Stamboll Suzan Alalu, Klara Arditi, Yahudilikte Kavram ve Değerler, Gozlem Gazetecilik Basım ve Yayın (A.S.), Stamboll Tahsin Özgüç, Die Bestattunsbrauche im vorgeschichtlichen Anatolien, Ankara Tahsin Özgüç, Öntarihte Anadolu Ideollerinin Anlamı, Dil ve Tarih Cografya Fakültesi Dergisi, v. 2, Ankara Talat S. Halman, Eski Mısır iiri, Stamboll The Talmud, trans. H. Polano, London, New York Thomas Cleary, Konfüçyüs, Stamboll, pa datë. Thomas Michel, Hıristiyan Tanrı Bilimine Giriş, Stamboll Traunecker Claude, Les Dieux de l Egypte, Paris U. Bahadır Alkım, Anatolien I., Genf Ünver Günay-Harun Güngör, Başlangıçtan Günümüze Turklerin Dini Tarihi, Stamboll Upanişadlar, (ed., M. Ali Işın), Stamboll V. Gordon Childe, Doğu nun Prehistoryası, përkth. evket A. Kansu, Botimi 2, Ankara W. F. Albright, The Archaelogy of Palestine, London W. Foerster, Gnosis, I. Patristic Evidence, Paris W. Hınz, Zarathustra, Stuttgart W. Sibiryadan Radloff, (përkth. Ahmet Temir), V. 1, Libri 2, Stamboll Walter Krickeberg, Die Religionen des Alten Amerika, Stuttgart Wilhelm Kiefel, Die Heilsarmee: Glieder an Einem Leib. Wilhelm Wohrle-Heinz Adolf Ritter, Der Bund Freier Evanelischer Gemeinden in Deutschland. Wolfgang Meissner, Der Christliche Gemeinschaftsverband, in: Glider an Einem Leib, Konstanz Xavier Jacob, Sorabilir miyiz?, Stamboll Yakub İncili, (përkth. Ekrem Sarıkçıoğlu), I. Türkiye Dinler Tarihi Araştırmaları Sempozyumu, Shtator 1992, Samsun Zefer ul-islam Han, Yahudilik te Talmud un Mevki ve Prensipleri, (përkth. M. Aydın), Stamboll