BİLDİRİ KONUSU YANGINDAN KORUNMA SİSTEMLERİNİN PERİYODİK KONTROLÜ VE TEST İŞLEMİ GENEL PRENSİPLERİ

Transkript

1 BİLDİRİ KONUSU YANGINDAN KORUNMA SİSTEMLERİNİN PERİYODİK KONTROLÜ VE TEST İŞLEMİ GENEL PRENSİPLERİ Yangın esnasında korunma sistemlerinin tasarıma uygun olarak çalışmasıinsan Hayatı, Proses Emniyeti ve Çevre Güvenliği için önem arz etmektedir. Periyodik kontrolü ve testi ilgili standartlara göre yetkin kişiler tarafından yapılanyangından KorunmaSistemleri, can ve mal kayıplı yangın olaylarını erken safhada kontrol altına alacaktır. Binaların Yangından Korunması Hakkındaki Yönetmelik te Yangından Korunma Sistemlerinin ilgili standartlarda belirtilen periyodik kontrole ve teste tabi tutulması şart koşulmakta ayrıca ilgili standartlara uygun olarak tasarlanıp devreye alınan sistemlerin çalışmamasından kaynaklanacak sorumluluk işletmeci kuruluşa verilmektedir. Bu bildiride Yangından Korunma Sistemlerine sahip olan işletmelere Amerikan Yangından Korunma Birliği nin (NFPA) 25, 72, 12 ve 2001 numaralı standartları temel alınarakperiyodik kontrol ve test yöntemlerinin genel prensipleri ile periyotları verilmektedir. GENERAL PRINCIPLES OF FIRE PROTECTION SYSTEMS PERIODICALL INSPECTION AND TEST Protection systems running according to design criterias is highly important for human life, process safety and environment during fires. Fire protection systems, periodically inspected and tested by competent person according to relevant standard, get the fire under control before loss of life and goods at an early stage. Fire Protection Systems shall be periodically inspected and tested according to relevant standards.in the other hand not working systems, which were designed and started up according to relevant standard, responsibility is given to plant owner or representative according to Fire Protection of Buildings Regulation (Turkey). In this proceeding, General Principles of Fire Protection Systems Periodical Inspection and Test are given according to NFPA 25, 72, 12 and 2001 standards for plant owner or representative who has fire protection system.

2 SİSTEM PERYOT PERİYODİK KONTROL VE TEST YÖNTEMİ SULU SÖNDÜRME SİSTEMLERİ Islak Borulu Sistemler Ayda bir Manometrede işletme basıncının sağlandığı gözlemlenir. 3 Ayda bir Test drenaj vanası açılarak akış anahtarının çalışması test edilir.vana izleme anahtarının çalışması kontrol edilir. Ana drenaj vanası açılarak su besleme hattının ve vanaların açık olduğu gözlemlenir. Su beslemesi sadece basınç düşürücü veya geri akış önleyici montaj edilen hattan sağlanıyorsa, sistemlerden en az birine 3 ayda bir drenaj testi yapılır. Tüm tesisat mekanik hasar ve korozyon açısından gözle kontrol edilir. Kuru Borulu Sistemler Ayda bir Manometrelerde besleme suyu basıncı ve hava basıncının işletme değerlerini sağladığı gözlemlenir. Hava basıncının uzak kontrol noktasından düzenli izlenmediği durumlarda kontrol peryodu hafta bir olarak değerlendirilir. 3 Ayda bir Test drenaj vanası açılarak su beslemesi ve akış alarmı kontrol edilir. Vana izleme anahtarının çalışması kontrol edilir. Besleme vanası kısmi açık pozisyondayken trip testi yapılır. Tüm tesisat mekanik hasar ve korozyon açısından gözle kontrol edilir. Kuru boru vanasının içi gözle kontrol edilir. 3 Besleme vanası tam açık pozisyondayken trip testi yapılır. Ön Tepkili Sistemler Ayda bir Manometrelerde besleme suyu basıncı ve hava basıncının işletme değerlerini sağladığı gözlemlenir. Hava basıncının uzak kontrol noktasından düzenli izlenmediği durumlarda kontrol peryodu hafta bir olarak değerlendirilir. İtfaiye Bağlantı Ağızları 3 Ayda bir Test drenaj vanası açılarak su beslemesi ve akış alarmı kontrol edilir. Vana izleme anahtarının çalışması kontrol edilir. Besleme vanası kısmi açık pozisyondayken trip testi yapılır. Tüm tesisat mekanik hasar ve korozyon açısından gözle kontrol edilir. Ön tepkili vananın içi gözle kontrol edilir ve temizlenir. 3 Besleme vanası tam açık pozisyondayken trip testi yapılır. 3 Ayda bir Ulaşılabilir olduğu, zarar görmediği ve sızdırmaz olduğu teyid edilir.

3 Baskın Sistemler Ayda bir Manometrelerde besleme suyu basıncının işletme değerini sağladığı gözlemlenir. 3 Ayda bir Test drenaj vanası açılarak su beslemesi ve akış alarmı kontrol edilir. Vana izleme anahtarının çalışması kontrol edilir. Besleme vanası tam açık pozisyondayken trip testi yapılır. Tüm başlıkların açık olduğu gözlemlenir. Tüm tesisat mekanik hasar ve korozyon açısından gözle kontrol edilir. Baskın vanasının içi gözle kontrol edilir ve temizlenir. Köpüklü Sistemler Ayda bir Köpük pompası çalıştırılır ve köpük tanka yönlendirilir. Köpük seviyesi kontrol edilir. Manometrelerde besleme suyu basıncının işletme değerini sağladığı gözlemlenir. 3 Ayda bir Köpük hattı pislik tutucusu kontrol edilir. Test drenaj vanası açılarak su beslemesi ve akış alarmı kontrol edilir. Vana izleme anahtarının çalışması kontrol edilir. 10 Yılda bir Besleme vanası tam açık pozisyondayken trip testi yapılır.test öncesi korunan mahalin zarar görmemesi için hazırlık yapılır. Çıkış nozıllarından solüsyon numunesi alınır. Tüm başlıkların açık olduğu gözlemlenir. Tüm tesisat mekanik hasar ve korozyon açısından gözle kontrol edilir. Baskın vanasının içi gözle kontrol edilir ve temizlenir. Köpük tankı temizlenir ve hidrostatik olarak test edilir. (Köpüğün üreticinin tanımladığı koşullarda tutulması koşuluyla değişim süresi ürün kataloğunda belirtilen ömre eşit alınır.) Hidrantlar Ayda bir Ulaşılabilir olduğu ve zarar görmediği teyid edilir. Kirli su dreyn edilir. Kuru hidrantın drenaj olduğu teyid edilir. Gresörlüğü yağlanır ve mekanik hasar var mı kontrol edilir. Boru Tesisatı Mekanik hasar ve korozyon açısından gözle kontrol edilir. 5 Tam akış testi uygulanır ve elde edilen basınç ve akış değerleri tasarım değerleri ile kıyaslanır. Yangın Dolapları ve Hortumları Ayda bir Ulaşılabilir olduğu ve zarar görmediği teyid edilir. Hortum serilerek gözle deformasyon kontrolü yapılır. 3 Hortuma basınç testi uygulanır ardından gölgede kurutularak sarılır. Post İndikatörler ve Kesici Vanalar Ayda bir Kilitleri kontrol edilir, vanaların açık pozisyonda ve sızdırmaz oldukları teyid edilir. Kilitsiz veya izleme anahtarı olamayan vanalar haftada bir kontrol edilir. 6 ayda bir (Varsa) Vana izleme anahtarının çalışması kontrol edilir. Bütün kontrol vanaları tamamen kapanır ve açılır, gerekli yerler yağlanır.

4 YANGIN SUYU BASINÇLANDIRMA SİSTEMLERİ Dizel Motorlu Yangın Pompaları Haftada bir Çalışma gösterge lambası kontrol edilir. Hat basıncı kontrol edilir. Su akışı olmadan test gerçekleştirilir. Otomatik olarak dizel pompanın tasarım basıncında devreye girmesi gözlemlenir ve minumum 30 dakika çalıştırılır. Rutin dışı ses ve vibrasyon var mı kontrol edilir. Emme ve basma basınçları kaydedilir. Salmastraların hafif su sızdırması beklenir. Yataklarda ve pompa gövdesinde ısınma kontrolü yapılır. Pompanın devreye girme basıncı kaydedilir.gresörlüklerdeki yağ seviyesi kontrol edilir. Gövde soğutması ve filtresi kontrol edilir.kontrol svici otomatik pozisyonda olmalıdır. Test süresince yağ basıncının, motor devrinin, su ve yağ sıcaklığının rutin değerlerde seyretmesi beklenir. Karter yağ seviyesi kontrol edilir. Anormal durumlar kaydedilir. Yakıt tankı seviyesi kontrol edilir. Batarya klavuz ışıkları 'on' hata ışıkları 'off' konumunda olmalıdır. Aküler kontrol edilir. Elektrolit seviyesi kontrol edilir. Elektrikli Yangın Pompaları Ayda bir Çalışma gösterge lambası kontrol edilir. Hat basıncı kontrol edilir. Su akışı olmadan test gerçekleştirilir. Otomatik olarak elektrikli pompanın tasarım basıncında devreye girmesi gözlemlenir ve minumum 10 dakika çalıştırılır. Rutin dışı ses ve vibrasyon var mı kontrol edilir. Emme ve basma basınçları kaydedilir. Salmastraların hafif su sızdırması beklenir. Yataklarda ve pompa gövdesinde ısınma kontrolü yapılır. Pompanın devreye girme basıncı kaydedilir. Gresörlüklerdeki yağ seviyesi kontrol edilir. Gövde soğutması kontrol edilir. Kontrol svici otomatik pozisyonda olmalıdır. Jokey Pompa Ayda bir Basınç düşürülerek jokey pompanın çalışması kontrol edilir. Dizel Motorlu Yangın Pompaları 3 Ayda bir Yakıt filtresi temizlenir. Karter yağı ve yağ filtresi değiştirilir (maksimum 50 saatte). Dizel Motorlu ve Elektrikli Yangın Pompları Üreticinin talimatlarına göre önleyici bakım programı uygulanır.akışın sıfır, nominal değerinde ve nominal değerin % 150 seviyesinde olduğu şartlarda performans testi gerçekleştirilir. Emme ve basma basınçları kaydedilir. Elde edilen değerler pompa eğrisi ile karşılaştırılır.

5 Yangın Suyu Tankları Ayda bir (Don riski varsa) Su sıcaklığı kontrol edilir. Düşük sıcaklık alarmı uzaktan izlenmiyorsa kontrolu haftada bir yapılır. Soğuk havalarda sıcaklık ölçer ayda bir test edilir. 3 Ayda bir Su seviyesi kontrol edilir. Seviye alarmı uzaktan izlenmiyorsa kontrolu ayda bir yapılır. Tankın dış yüzeyi, ulaşım yolları ve havalığı yıpranmaya ve kapanmaya karşı kontrol edilir. Pislik tutucu kontrol edilir. 6 Ayda bir Su seviye alarmı test edilir. 5 yılda bir Tankın iç yüzeyi korozyona karşı incelenir. Yıpranma var ise tank boşaltılarak boya kalınlığı ve duvar kalınlığı değerlendirilir ayrıca vakum testi yapılır. İç yüzey korozyona karşı kaplanmamış ise kontrolü 3 yılda bir yapılır. GAZLI SÖNDÜRME SİSTEMLERİ Temiz Gazlı Söndürme Ayda bir Sistemleri Karbondioksitli Söndürme Sistemleri Manometreler kontrol edilir. Algılama sistemi göstergeleri kontrol edilir. Manuel butonların ulaşılabilir olduğu teyid edilir. Tetikleme cihazı basınçlı tüplerden ayrılarak tasarım koşullarında performans testi yapılır. Tüm sviçlerin, damperlerin sesli ve ışıklı uyarı cihazlarının çalışması kontrol edilir. Hortumlar ve sistem parçaları hasarlanmaya karşı kontrol edilir. Gaz kaçağı oluşturacak açıklık yaratılmış mı kontrol edilir, yaratılmışsa izole edilir ve kapı-fan testi yapılır. 5 yılda bir Hortumlar hidrostatik olarak test edilir. Ayda bir Tüp doluluk göstergeleri kontrol edilir. Algılama sistemi göstergeleri kontrol edilir. Manuel butonların ulaşılabilir olduğu teyid edilir. Tetikleme cihazı basınçlı tüplerden ayrılarak tasarım koşullarında performans testi yapılır. Tüm sviçlerin, damperlerin sesli ve ışıklı uyarı cihazlarının çalışması kontrol edilir. Hortumlar ve sistem parçaları hasarlanmaya karşı kontrol edilir. Gaz kaçağı oluşturacak açıklık yaratılmış mı kontrol edilir, yaratılmışsa izole edilir ve kapı-fan testi yapılır. 5 yılda bir Hortumlar hidrostatik olarak test edilir.

6 ALGILAMA SİSTEMLERİ Sistem Ekipmanları Ayda bir Sistem akülerinde sızıntı ve elektrolit seviyesi kontrolü yapılır. 3 Ayda bir İzleme ve akış anahtarlarının yeri ve durumu kontrol edilir. 6 Ayda bir Tüm algılama, ihbar ve yangın iletişim ekipmanlarının yeri ve durumu kontrol edilir. Hava örnekleme sistem filtreleri kontrol edilir. Tüm dedektörler, ihbar butonları, çakar ışıklı sirenler ve yangın iletişim ekipmanları test edilir. Bu ekipmanların alarm, izleme ve hata sinyalleri kontrol edilir. Akü performans testi yapılır. Tüm ekipmanlar için performanslarını etkileyecek bir değişiklik olmadığı teyid edilir. Üreticinin talimatlarına göre önleyici bakım programı uygulanır.