Çevre Projeleri için i in Fon Kaynakları

Transkript

1 Çevre Projeleri için i in Fon Kaynakları (AB ve diğer ulusal ve uluslararası kaynaklar) Yeşim Çağlayan, Ahmet Eren Öztürk 17 Ağustos 2007

2 Fon Nedir? Fon ya da fon kaynakları; belli bir proje, kişi, işletme ya da diğer özel ya da kamu kurumuna sağlanan paranın hepsidir. Bu kaynak uzun ya da kısa vadeli amaçlar için kullanılabilir. (kaynak: wikipedia) Kredi, fon, hibe, bağış; hepsi aynı mıdır?

3 Çevre STK lar ları ne durumda? Yıllık bütçeleri ytl arası Maddi kaynakları; çoğunlukla bağışlar ve üye aidatları Fon bulamamaları ve buldukları fonları iyi kullanamamalarının sebebi Kapasite yetersizliği Yönetim hataları Kaynak: REC Türkiye İhtiyaç Analizi Raporu 2004

4 Fonlara neden ihtiyacımız z var? STK nın varlığını sürdürebilmek Kurumsal kapasiteyi geliştirebilmek Projeler yapabilmek

5 Fonlara hangi konularda Çevre eğitimi ihtiyacımız z var? Sürdürülebilir kalkınma Biyolojik çeşitlilik ve doğal hayat koruma Ekosistem ve çevre koruma Tarım/sürdürülebilir tarım Kaynak: REC Türkiye İhtiyaç Analizi Raporu 2004

6 Fonlara hangi alanlarda Bilinçlendirme kampanyaları Eğitim çalışmaları Yayınlar ihtiyacımız z var? Toplantı, konferanslar Kaynak: REC Türkiye İhtiyaç Analizi Raporu 2004

7 Ne tür t r fon kaynakları var? 1. Uluslararası kuruluşlar 2. Elçilikler 3. Yabancı vakıflar 4. Türk Vakıfları ve Dernekleri 5. Şirketler 6. Devlet Kurumları ve Yerel Yönetimler 7. Avrupa Birliği 8. Diğer Kaynak:

8 Avrupa Birliği * Topluluk Programları Community Programmes (LIFE+, FP7) IPA Instrument for Pre-Accession Assistance (Katılım Öncesi Mali Yardım Aracı) *Kaynak:

9 Avrupa Birliği LIFE+ (L Instrument Financier pour l Environnement) Eylül 2007 de açılması ve teklif çağrılarının 2007 sonbaharında yapılması bekleniyor arasındaki; LIFE, Kent çevresi, STK ve Orman odaklı tüm programları kapsayacak Toplam tahmini bütçe: milyar Euro En az %50 si doğa koruma ve biyoçeşitlilik için ayrılacak 3 başlık olacak Doğa ve Biyoçeşitlilik Çevre Politikaları ve Yönetişim Bilgi ve İletişim 2 Ağustos 2007 de duyurulan son başvuru tarihi: 15 Ocak

10 Avrupa Birliği LIFE+ (L Instrument Financier pour l Environnement) Kabul edilebilecek projeler STK aktiviteleri çevre politikaları uygulamaları için elektronik ağlar ve bilgisayar sistemleri oluşturulması araştırmalar, izleme çalışmaları, orman izlemesi, kapasite geliştirme, eğitimler, çalıştaylar, toplantılar, bilinçlendirme yenilikçi politika yaklaşımları için teknoloji, yöntem ve araç örnekleri alan ve tür yönetimi, NATURA 2000 ağlarının geliştirilmesi, koruma çalışmalarının izlenmesi, eylem planları hazırlanması ve uygulanması, arazi alımı Kabul edilecek ülkeler AB Üye ülkeleri Ek ödenek olması durumunda EFTA (Avrupa Serbest Bölge Birliği) ülkeleri, aday ülkeler ve Batı Balkan ülkeleri

11 Avrupa Birliği FP7 (Seventh Framework Programme) En büyük Topluluk Programı dır arası için 50 milyar Euro üzerinde bir bütçesi vardır Amacı: Avrupa ülkelerinin bilimsel ve teknolojik gücünü artırarak, uluslararası piyasada daha yüksek rekabet kabiliyeti kazandırmak 10 tematik alandan birini (iklim de dahil olmak üzere) Çevre oluşturuyor Bütçesi: 1,89 milyar Euro.

12 Avrupa Birliği FP7 (Seventh Framework Programme) Çevre teması altında (Tema 6) 2007 çalışma programı için bazı başlıklar Eylem 6.1. İklim Değişikliği, Kirlilik ve Riskler Alan İkilim Değişikliği Doğaya ve Sosyo-Ekonomik Etkileri Eylem 6.2. Kaynakların Sürdürülebilir Kullanımı Alt-eylem Doğal ve İnsan Yapımı Kaynakların ve Biyoçeşitliliğin Korunması ve Sürdürülebilir Yönetimi Alt-eylem Denizlerin ve Kıyı Alan Yönetimi Eylem 6.5. Yatay Eylemler Alt-eylem Yaygınlaştıma ve Yatay Eylemler

13 Avrupa Birliği FP7 (Seventh Framework Programme) Uygunluk kriterleri; AB üyesi ülkeler (EU-27) AB ile bilim ve teknoloji anlaşması yapmış AB Ortak Ülkeleri (ör. Ukrayna, Sırbistan) Aday ülkeler ve Üçüncü ülkeler den (ör. Karadağ, Rusya) kişi ve kurumlar

14 Avrupa Birliği IPA Katılım Öncesi Mali Yardım Aracı Diğer tüm katılım öncesi mali yardım araçları IPA da birleştirildi. PHARE ISPA SAPARD CARDS Türkiye için katılım öncesi yardım IPA

15 Avrupa Birliği IPA Katılım Öncesi Mali Yardım Aracı Aday ülkeler Hırvatistan Türkiye Makedonya Aday adayı ülkeler Arnavutluk Bosna Hersek Karadağ Sırbistan

16 Avrupa Birliği IPA Katılım Öncesi Mali Yardım Aracı IPA nın beş bileşeni: 1. Geçiş süreci desteği ve Kurumsal kapasite 2. Sınıraşan ve bölgesel işbirliği 3. Bölgesel kalkınma bileşeni 4. İnsan kaynakları geliştirme bileşeni 5. Kırsal kalkınma bileşeni Kopenhag kriterleri ve müktesebatla uyumlaştırma Katılım sonrası fonların kullanımına hazırlık Aday ülkeler bu beş bileşenin hepsine başvurabiliyorlar. Aday adayı ülkeler ise sadece 1 ve 2. bileşenlere başvurabiliyorlar.

17 Avrupa Birliği IPA Katılım Öncesi Mali Yardım Aracı Bütçe: milyar Euro ( ) Uygulamalar MIFF ve MIPD kapsamında belirleniyor (MIFF-Multi-Annual Indicative Financial Framework) Çok Yıllı İndikatif Mali Çerçeve Belgesi: IPA nın Avrupa Komisyonu tarafından genel dökümü (MIPD-Multi-Annual Indicative Planning Document) Çok Yıllı İndikatif Planlama Belgesi: MIFF, AB ve ülkelerin startejik planlama belgeleri (ör. Ulusal Müktesebat Uyum ve Katılım Ortaklığı belgeleri) baz alınarak tüm faydalanıcı ülkeler için ayrı olarak hazırlanır.

18 Avrupa Birliği IPA Katılım Öncesi Mali Yardım Aracı Türkiye için Çok Yıllı İndikatif Mali Çerçeve Bileşen (mil ) (mil ) (mil ) (mil ) Geçiş süreci desteği ve kurumsal kapasite geliştirme 252,2 250,2 233,2 211,3 Sınıraşan ve bölgesel işbirliği 6,6 8,8 9,4 9,6 Bölgesel kalkınma 167,5 173,8 182,7 238,1 İnsan kaynakları geliştirme 50,2 52,9 55,6 63,4 Kırsal kalkınma 20,7 53,0 85,5 131,3 Toplam 497,2 538,7 566,4 653,7

19 Diğer Avrupa Birliği i Hibeleri Sivil Toplum Diyaloğunun Güçlendirilmesi Üniversiteler Hibe Programı 20 Ağustos 2007 Kentler ve Belediyeler Hibe Programı 14 Ağustos 2007 Diyalog İçin Gençlik Girişimleri Hibe Programı 21 Ağustos 2007 Meslek Örgütleri Hibe Programı 17 Ağustos

20 Diğer Avrupa Birliği i Hibeleri Sürdürülebilir Kalkınmanın Sektörel Politikalara Entegrasyonu Enerji tasarrufuna yönelik olarak çevresel ve doğal kaynakların kullanımına yönelik çalışmalar Miktar : euro euro euro

21 Diğer Avrupa Birliği i Hibeleri Türkiye, Bulgaristan, Romanya ve Hırvatistan için Çevre Alanında Faaliyet Gösteren Sivil Toplum Kuruluşları Kapasite Geliştirme Programı Genel amacı, faydalanan ülkelerdeki (Türkiye, Bulgaristan, Romanya ve Hırvatistan) çevre politikalarının uygulamasında Sivil Toplum Kuruluşlarının (STK) ortakolarakkapasiteleriningeliştirilmesine yardım etmektir. Öncelik belirli bir soruna yönelen projelere değil temel yetenekleri geliştirebilecek projelere verilecektir. Proje, aşağıda yer' başlığı altında sözü geçen faydalanıcı ülkelerden birinde çevre alanındaki STK'ların (aday ve ortak) kapasitelerinin gelişimine odaklanmalıdır Son başvuru tarihi 22 Ağustos 2007 min: EUR 30,000 max: EUR 40,000

22 Fazlası için.. in.. (Avrupa Komisyonu Türkiye Delegasyonu) nding/intro_en.htm (AB Çevre Fonları Sayfası) (AB Genel Sekreterliği) (Merkezi Finans ve İhale Birimi)

23 Kullanılabilecek labilecek diğer bazı fonlar...

24 Uluslararası Kuruluşlar lar UNDP GEF Küçük Destek Programı (SGP) Dernekler, vakıflar, kooperatifler, meslek odaları, birlikler ve noter onaylı kefil ortaklıklar başvurabiliyor için proje teslim tarihleri: 15 Temmuz, 15 Eylül ve 15 Aralık SGP projeleri, GEF kurallarına göre, en az SGP'den aldığı destek kadar, eş-finansman ile yürütülür. Bu eş-finansmanın yarısının nakdi ve yarısının ayni olması beklenir. SGP Proje tipleri ve fonları Pilot uygulama Projeleri USD Proje Geliştirme Fonu USD Çalıştay/Toplantı Fonu USD Basılı Malzeme USD

25 Büyükelçilikler İngiliz Büyükelçiliği DEFRA/EfE Programı Merkezi ve yerel yönetimlerin kapasitelerin geliştirilmesi Çevre sorunlarına yönelik acil eylemler Sürdürülebilir yönetim ve kaynak kullanımı Bilinçlendirme ve bilgi paylaşımı vs.

26 Büyükelçilikler İngiltere Dışişleri Bakanlığı Küresel Fırsatlar Fonu (GOF) İklim Değişikliği ve Enerji Programı dönemi boyunca program Cezayir, Azerbaycan, Brezilya, Çin, Hindistan, Endonezya, Japonya, Kazakistan, Meksika, Nijerya, Rusya, Suudi Arabistan, Güney Afrika, Türkiye ve ABD yi kapsayacaktır. Programın amacı sürdürülebilir düşük karbon tüketimi, küresel ekonomi ve temiz, güvenli ve ekonomik enerji kaynakları kullanımıyla iklim güvenliğine katkı sağlamaktır. Proje son başvuru tarihi 1 Ekim 2007 İlk aşamada A bölümünü (Section A) doldurulacak Başvuru İngilizce

27 Büyükelçilikler Hollanda Büyükelçiliği- MATRA/KAP fonu Proje başvurusu, Matra konularıyla ilgili olmalıdır; mevzuat, kanun, kamu yönetimi, kamu düzeni, polis, çevre, STK, eğitim, konut, bilgi, medya, sanat, sağlık, sosyal politika, insan hakları, azınlıklar Süresi 12 ayı geçmemelidir Yerel inisiyatif taşımalıdır, hedef grubu olmalıdır ve hedef grup projede yer almalıdır En fazla euro bütçeli olmalıdır Teklifler İngilizce olarak yapılmalıdır Yılda üç kez proje kabul edilir, projelerin Şubat, Mayıs ve Ağustos aylarından önce verilmesi gerekmektedir

28 Büyükelçilikler Hollanda Büyükelçiliği- BBI-MATRA fonu Amacı: PAN-Avrupa bölgesinde biyoçeşitlik kaybının önüne geçilmesi için 2010 yılına kadar doğa alanında çalışan sivil toplum örgütlerini desteklemek ve güçlendirmek Başvuruyu yapan kuruluş Hollanda da olmalıdır Fakat proje içeriği Matra ülkesi (yeni üye ülkeler, aday ülkeler, doğu ve güney komşuları, Arnavutluk, Bosna Hersek, Makedonya) konularıyla ilgili olmalıdır Her yıl Mart ayında başvurular kabul ediliyor 2007 yılı için toplam bütçesi 2,7 mil Euro idi, proje max. Bütçeleri Euro idi

29 Büyükelçilikler Kanada Büyükelçiliği Kalkınma Projeleri Kalkınma program ve etkinliklerine yerel toplumlar, gruplar ve kişilerin katılımını desteklemektedir Fonlar, burslar, eğitim turları, seyahat, danışman ve uzmanların harcırah ve ücretlerinin ödenmesinde veya özel şirketler yararına kullanılamaz Fizibilite çalışmaları Kanada Fon Desteği alamaz Proje başına en fazla CND $ destek sağlanmaktadır. Bütün yıl içerisinde başvuru yapılabilir.

30 Büyükelçilikler Japonya Büyükelçiliği Yerel Projeler için Hibe Yardımı STK lar, belediyeler ve diğer kar amacı gütmeyen kuruluşlara, kalkınma amaçlı projelerini uygulayabilmeleri için geri ödemesiz mali yardım Yerel düzeydeki kalkınma projeleri GGP programı kapsamında mali yardım almayauygundur. Daha az önceliği olan olumlu proje alanları: çevre koruma, içme suyu temin, kanalizasyon, ağaçlandırma, gelir getirici projeler, sulama, vb. Güçlü kapasite geliştirme ve sivil toplum geliştirme unsurlarına sahip projeler tercih edilir Proje başına hibe miktarı 10 milyon Japon Yen ini geçmemelidir Başvurular, GGP programı yürürlükte olduğu sürece herhangi bir zamanda yapılabilir, değerlendirme yılda iki kez yapılır

31 Faydalı bağlant lantılar... lar

32 Faydalı ipuçlar ları *... İki altın kuralı aklınızdan çıkarmayın 1. Bu işte sihirli bir formül yok! 2. Bu işte başarı her zaman garanti değil! *Kaynak: Dr. Alan Pickaver (EUCC The Coastal Union) tarafından 11 Nisan 2007 tarihinde İstanbul da yapılan sunum.

33 Faydalı ipuçlar ları... Üç temel unsur mutlaka göz önünde bulundurun 1. İyi bir fikir! 2. Doğru ortaklar! 3. Fikrinize uygun fon kaynağı!

34 Faydalı ipuçlar ları... Öncelikle... Fikrinizi zorla fon kaynağının şekline sokmaya çalışmayın Organize olun! İş planları ve takvimler yapın... Proje fikrinizi kiminle paylaştığınıza dikkat edin Süreci aceleye getirmeyin Tecrübeyle sabittir ki, iyi bir hazırlık süreci zaman alıyor; en az altı ay

35 Faydalı ipuçlar ları... Hazırlık aşaması... Eş fonları belirleyin birçok AB programı %15 ile 50 arasında katkı ister. Bu personel de olabilir, her zaman nakti olması gerekmez. Ortak aramaya hemen başlayın; bazen ortaklardan bir niyet mektubu almanız gerekebilir. Hiç unutmayın ki, bu süreçte hep başkalarına bağlı olacaksınız, bir ekiple çalışacaksınız ve onların katkıları önemli.

36 Faydalı ipuçlar ları... Hazırlık aşaması... Tüm ortaklarla onların katkıları ve bütçe payları ile ilgili anlaşmaya varın. Fikrinizi, fon veren kuruluşla, mümkünse proje teklifinizi vermeden önce kısaca tartışın yada kısa 1-2 sayfalık bir özet gönderin. Önce fikrinizin uygun olup olmadığı ile ilgili bir yeşil ışık almaya çalışın.

37 Faydalı ipuçlar ları... Yazım aşaması... Tek başınıza yada çok kalabalık bir grup yerine küçük bir ekiple çalışın ve her zaman yanınızda mali konulardan anlayan birini bulundurun. Son başvuru tarihlerini, kendi çalışma programınızda, her zaman bir hafta önce olarak işaretleyin. Bu işler yolunda gitmezse ki gidecektir! size zaman kazandıracaktır. Ortaklarınızı her zaman süreçle ilgili bilgilendirin.

38 Faydalı ipuçlar ları... Teslim etmeden hemen önce Tekrar tekrar uygunluk kriterlerine uyup uymadığınızı kontrol edin. Her zaman sürece dahil olmamış bir iş arkadaşınıza teklifinizi okutun ve kontrol listesine göre bakmasını isteyin. Başvuru formundaki tüm sorular cevaplanmış mı, tüm ekler yerinde mi, yapılması gereken herşey yapılmış mı vs.

39 Faydalı ipuçlar ları... Projeniz kabul edilirse... Kutlamayı hak ettiniz ama unutmayın asıl zor iş şimdi başlıyor.

40 Faydalı ipuçlar ları... Kabul edilmezse... Üstüne bi bardak su için ama ümidinizi yitirmeyin başka projeleri düşünmeye başlayın... Ve mutlaka projeniz neden kabul edilmedi öğrenin, bir sonraki sefer size yardımı olur...

41 İlginiz için teşekkürler!