REINFORCMENT OF TIMBER CONNECTION AREAS WITH GLASS FIBER REINFORCED PLASTIC

Transkript

1 5. Uluslararas leri Teknolojiler Sempozyumu (IATS 9), May s 9, Karabük, Türkiye AH AP B RLE M BÖLGELER N CAM ELYAF TAKV YEL PLAST KLERLE GÜÇLEND LMES REINFORCMENT OF TIMBER CONNECTION AREAS WITH GLASS FIBER REINFORCED PLASTIC T. Akgül a *, A. Apay b, M. Sar k b a, * Sakarya Üniversitesi, Teknik E itim Fakültesi, Sakarya, Türkiye, takgul@sakarya.edu.tr b, Sakarya Üniversitesi, Teknik E itim Fakültesi, Sakarya, Türkiye, aapay@sakarya.edu.tr b, Sakarya Üniversitesi, Teknik E itim Fakültesi, Sakarya, Türkiye, mehmets@sakarya.edu.tr Özet Gerek mevcut tarihi dokunun korunmas gerekse yeni in a edilecek ah ap yap larda durabilite sa lanmas amac yla ah ab n zay f olan birle im bölgelerinin güçlendirilmesi gerekebilir. Birle tirme bölgelerinin güçlendirilme ihtiyac, birle tirme bölgelerinde olu an stres yo unlu unu gidermek, lif süreksizlili ini ve birle tirme yüzeylerinde olu acak kayma yüzeylerini ortadan kald rmak olarak ralanabilir. Bu amaçla yap lacak güçlendirme lemlerinde pultruzyon yöntemiyle üretilmi Cam Elyaf Takviyeli Plastik (CTP) kullan yla yüksek dayan ma sahip, korozyona u ramayan, hafif, uygulanmas kolay, ah ap görünümünü koruyabilen bir güçlendirme yap lmas mümkündür. Bu çal mada; ah ap yap sisteminde, çekmeye çal an yap elemanlar n birle tirme bölgelerinde lif süreklili inin sa lanmas için CTP kullan hedeflenmektedir. Bu amaçla, fiberlerle güçlendirilmi kavelal ve kavelas z kertmeli boy birle tirme, birle im bölgelerinin mekanik performanslar incelenmi tir. Deney numuneleri do ada bol miktarda bulunan ve ah ap yap uygulamalar nda yayg n olarak kullan lan karaçamdan haz rlanm r. Yap lan deney numunelerinin performans de erlendirilmelerinin yap labilmesi için ahit numunelerle birlikte, yap rmal birle tirme, tek CTP çubuklu birle tirme, çift CTP çubuklu birle tirme eklinde, 4 farkl tipte deney numuneleri haz rlanm ve çekme deneyine tabi tutularak, elde edilen sonuçlar kar la lm r. Çal man n sonucunda çekme mukavemeti, kertmeli boy birle tirmede CTP çubuklarla güçlendirilmi numunelerle, yap lm birle tirme numunelerinden yakla k olarak % daha yüksek çekme dayan na ula lm r. Anahtar kelimeler: Ah ap yap, çekme mukavemeti, kertmeli boy birle tirme, Cam elyaf takviyeli plastik Abstract In order to obtain both durability and originality of the timber structures it is necessary to strengthen them especially in the connecting places. The main purposes of strengthen in the connecting places are to decrease the tensile stress, to eliminate fiber transistorizes and to remove shear surfaces. In recently, it has been increased strengthen for timber buildings like reinforced concrete buildings by using Glass Fiber Reinforced Plastic (GRP). Because GRP has high strength, light weight, corrosion resistance and is also very easy to apply to the structures. In this study it has been aimed to gain the fiber continuity of timber constrictions systems using pultruted GRP bar. In this reason, mechanical performances of the connecting places with wooden nail, GRP bar and adhesive bonded connection have been investigated. Experiments have been done in the laboratory to investigate the mechanical performance of the connecting places. The specimen used for experiments have been chosen from black pine timber, which is very abundant in the building sector. In order to investigate performances of the specimen used in the experiments, 4 different types have been prepared and tested subjected to tensile strength. The outcomes demonstrate that the tensile strength of the specimen, which was connected with wooden nail and connection points with fiber reinforced plastic bar, has higher than adhesively bonded connection specimen and this ratio is about %. Keywords: Timber Structures, Tensile Strength, Longitudinal Notched Lap Joint, Glass Fiber Reinforced Plastic 1. Giri Son y llarda mühendis ve teknik elemanlar; beton, çelik, ah ap, ta, plastik, cam gibi malzemelerin çe itli ekil ve oranlarda bir araya getirilmesi ile daha çok kullan malzemeler elde etmek konusunda yo un bir çaba göstermektedirler. Bunun yan nda, yüksek mukavemetli cam, karbon, bor, aramit elyaf gibi yeni malzemeler geli tirilmektedir. Geli tirilen bu malzemeler ilk olarak risk seviyesi yüksek uygulamalarda kullan lmakla beraber daha sonralar yap sal uygulamalarda kullan lmaya ba lanm r. Günümüzde ah ap yap tasar nda, masif a aç malzemenin büyük boyutlu elemanlarda tek parça olarak kullan lmas, gerek ekonomik ve gerekse teknik aç dan elveri li de ildir. Ayr ca ta elemanlar n üretiminde, tek parça masif a aç malzeme kullan lmas imkânlar s rl r. Çünkü a aç malzemede bulunan budak, çatlak, spiral liflilik vb. kusurlar n tamamen giderilmesi mümkün görülmemektedir. Bu durum ah ap yap n güvenli ini oldukça etkilemektedir. Öte yandan ta elemanlar n üretiminde masif a aç malzemenin tek parça olarak kullan lmas fire oran art rd ndan ekonomikte de ildir. Bu nedenle ah ap yap tasar nda, istenen ebatlarda yap eleman elde etmek ancak ah ap birle tirme yapmakla mümkündür. Ancak yap lan ah ap birle tirmelerde de lif süreksizli i olu tu undan yap n yük alt ndaki performans olumsuz yönde etkilenmektedir. IATS 9, Karabük Üniversitesi, Karabük, Türkiye

2 Bu olumsuz etkiyi ortadan kald rmak amac yla birle im bölgelerinde güçlendirme ile ilgili çal malar yap lm r [1]. Son y llarda çelik ve betonarme binalar n güçlendirmesinde oldu u gibi ah ap yap larda da fiber takviyeli plastiklerle (FRP) uygulamalar n say n oldukça fazla oldu u görülmektedir. Ah ap yap tasar nda eleman büyülü ü uygun birle tirme detaylar na ba r. Yap lan çal malarda, tasarlanan ah ap yap lar n birle tirme bölgelerinin yüksek performans sergilemesi, çekme yüklerine kar dayan artt rmak bunun ise bu bölgelerin elyaf takviyeli plastikler kullan larak güçlendirilmesiyle mümkün oldu unu tespit edilmi tir [1]. Öte yandan ah ap yap lar n güçlendirilmesindeki ba ca sebepler aras nda zamanla d etkenler ve depremler sonucu olu an hasarlar giderilmek, restorasyon yoluyla yap elemanlar n yük ta ma kapasitesini artt rmak, yetersiz detayland rmaya ba ortaya ç kan erken yorulma ve k lmalar önlemek, ya lanmayla olu an bozulmalara ba yük ta ma kapasitesinde meydana gelen kay plar bertaraf etmek gibi etkenler say labilir. Ülkemizin farkl bölgelerinde uzun y llar önce yap lm ah ap yap lar n tarihsel süreç içerisinde do al etkenlerden kaynaklanan y pranmalar kaç lmazd r. Gerek mevcut tarihi dokunun korunmas gerekse yeni in a edilecek ah ap yap larda durabilite sa lanmas amac yla ah ab n zay f bölgelerinde özellikle birle im bölgelerinde güçlendirmeye ihtiyaç duyulmaktad r. Çünkü uzun y llar boyunca yük alt nda bulunan ah ap ta elemanlar n birle im bölgeleri zamanla çürümekte ve yük ta ma kapasitesini kaybetmektedir [2]. Deneysel çal malarla geli tirilecek olan uygun bir güçlendirme modeli ile yap lacak restorasyonlarda ( ekil 1) ülke ekonomisinin, muhtemel kay plar n önlenmesi, var olan tarihi de erlerimizin ve Osmanl mimari dokusunun korunmas olacakt r. de tirmek yerine mümkünse elemanlarda lokal de ikli e gidilmesi daha uygun görülmektedir [4]. Ancak yap lacak bu lokal de iklik ile de olu acak yeni birle im bölgelerinin statik aç dan istenen sonucu vermesi istenir. Ah ap yap larda birle tirme yerlerinin büyük kuvvetlere maruz kalmalar halinde, geleneksel güçlendirme tekniklerinde, metal kullan lmas genellikle tavsiye edilen ve uygulanan bir çözümdür. Metal levhalarla yap lan güçlendirmelerde zamanla bak ma ihtiyaç duyulmas, güçlendirilen bölgelerde görüntü kirlili i olu turmas ve yap ya ekstra yük getirmesi kaç lmazd r. Ah ap bir yap olu turan iskelet sistemde ta elemanlar genellikle bas nç, çekme ve e ilmeye maruz kalmaktad r. Bu çal mada ah ap ta sistemlerin çekme gerilmesine maruz kalan elemanlar n Cam Takviyeli Plastik (CTP) çubuklarla güçlendirilmesi ön görülmü tür. CTP nin metallere göre üstün yönleri dikkate al nd nda, CTP eritlerinin çelik plakalara göre en önemli avantajlar ; hafiflik, korozyona u ramama ve esneklik olarak ralanabilir. Ayr ca güçlendirmede kullan lacak fiber takviyeli plastiklerden ham maddesi piyasada bol miktarda bulunan, üretimi kolay, maliyeti dü ük, istenen dayan ma sahip bir malzemedir [5]. Çekme çubuklar n güçlendirilmesindeki amaç; ülkemizde yap lan binalar n çat sistemlerinde ah ap çat lar n kullan lmas ve çat elemanlar n genellikle çekmeye çal mas n yan s ra ah ap konstrüksiyonlu yap larda kiri alt bölgelerinin çekme gerilmesine maruz kalmas ve bu iki hususunda yap lar n güvenli i aç ndan oldukça önemli olmas r. Çat larda ve kiri lerde kullan lacak ah ab n istenen uzunlukta bulunamamas ndan dolay boy birle tirmelerinin yap lmas kaç lmazd r. Yap lacak bu boy birle tirmelerinin de uygulama sahas nda, hem yap kolay hem de çap de ikli i olu turmadan istenen dayan sa layabilecek bir birle tirme çe idi olmas istenmektedir. Bu nedenle uygulama alanlar na s kça kullan lan en uygun boy birle tirmenin kertmeli boy birle tirmeleri oldu u dü ünülmü ve çal malar bu boy birle tirme çe idi üzerinde yap lm r. 2. Materyal ve Yöntem 2.1. Ah ap ekil 1. FRP lerle Güçlendirilmi Ah ap Yap Örne i [3] Yap lan restorasyon ve güçlendirme çal malar nda, zamanla ah ap ta sistemlerin baz bölgelerinde olu an kurtlanma, mantarlanma, çürüme vb. sebeplerden dolay de mesi gereken yap eleman n tamam n sistemden ayr lmas tarihi dokunun bozulmas n yan s ra gerek maliyet ve i çilik gerekse yap sa aç ndan sak ncal r. Bu durumda yap eleman n tamam Deney örneklerinin haz rlanmas nda kullan lan karaçam, Sakarya bölgesindeki kereste i letmelerinden rastgele seçim yöntemi ile temin edilmi tir. Deneysel çal malarda kullan lacak ah ap malzeme seçiminde, 1. s f kerestenin, normal büyüme göstermi, kurutulmu, kusursuz, lifleri düzgün, budaks z, ardaks z, mantar ve böcek zararlar na ramam olmas na özen gösterilmi tir [6]. Kullan lan ah ap f nda kurutulmu, nem oran %1-12 aral nda olup yo unlu u,55 g/cm 3 dir. Numuneler lif yönlerine paralel olacak ekilde kesilerek haz rlanm r Epoksi Gerek ah ap yüzeylerin birle tirilmesinde gerekse CTP çubuklar n ah ap yüzeylere yap lmas nda nce uygulamalar için özel olarak geli tirilmi, çift bile enli

3 yap rma ve montaj epoksisi olarak üretilen Teknobond tipi epoksi kullan lm r. Teknobon epoksisi; ince tip uygulamalarda, kat malzemelerin parlak yüzeylere yap lmas nda kullan lan, kimyasallara kar dayan kl, betona, ah aba, çeli e ve plastik malzemelere mükemmel yap ma sa layan, istenen mekanik mukavemete çok h zl ula an bir epoksidir. Çift bile enli olarak üretilen Teknobond epoksisi uygulan rken, orant olarak haz rlanm A ve B bile eni, yava devirli kar yla birbirine kar r. Kar rmaya homojen gri bir renk alana kadar devam edilir. Kullanabilecek kadar malzeme uygulama ömrü göz önünde bulundurarak ve oranlar na göre haz rlan r. Haz rlanan kar m spatula ile yap lacak yüzeye çok ince ekilde sürülür. Yüzey uygulamalar nda malzemenin bir müddet kendini çekmesi beklendikten sonra hava bo lu u kalmayacak ekilde ve mümkünse preslenerek yap r [7] Cam Elyaf Takviyeli Plastik (CTP) CTP malzemeler çe itli üretim metotlar kullan larak üretilebilmektedir. Profil Çekme metodu, CTP kal plamas nda, özellikle in aat sektöründe hem ana malzeme hem de tamamlay malzeme olarak kullan lan profil türündeki ürünlerin yap nda kullan lmaktad r. Profil çekme metodu ile üretilen kutu, boru, I, T, L, ve U profillerinin yan s ra sabit ekle sahip olmayan profillerin de üretimi yap labilmektedir ( ekil 2). CTP malzemenin üstün mekanik dayan n yan ra, hafifli i, korozyon dayan, dü ük yo unluk ve dayan m/yo unluk oran n yüksekli i, dü ük iletkenli ine sahip olmas, uzun y llar bak m ve boya gibi ek bir hizmete ihtiyaç duymamas, üretimin dü ük i gücü ile yap labilir olmas, kolay kesilebilir ve i lenebilir olmas, karma k geometriye sahip ekillerin kolayl kla üretilebilir olmas, farkl mekanik özellikler elde etmek için, farkl elyaf katmanlar ve kombinasyonlar ile üretilebilir olmas gibi özelliklerinden dolay CTP profilleri in aat sektöründe birçok malzemenin alternatifi olma yönünde h zla ilerlemektedir [8] Deney numunelerinin haz rlanmas Ah ap birle tirme bölgelerinin güçlendirilmesinde kullan lan CTP çubuklar 3 cm uzunlu unda kesilmi tir. CTP parçalar n boylar n e it olmas na ve malzemelerin kesimi esnas nda zarar görmemesine dikkat edilmi tir. Ah ap deney numuneleri; 3x4 mm boyutlar nda ve mm uzunlu unda 1. S f kurutulmu, çatlaks z ve budaks z karaçamdan lif yönlerine paralel olacak ekilde haz rlanm r. Haz rlanan numuneler ile, birle tirme yap lm numunelerin çekme dayan k yaslamalar yapmak üzere ahit numuneyi olu turacak masif ah ap deneyi yap lm r. Bu deney numuneleri tek parçadan olu an ve herhangi bir birle tirme söz konusu olmayan numunelerdir. kinci a amada masif ah apla ayn boyutlarda, ancak ortadan kertmeli boy birle tirme yöntemi ile birle tirilmi iki parça ah aptan olu an numuneler haz rlanm r ( ekil 3). ekil 3. Kertmeli boy birle tirmeli ah ap numune Haz rlanan numunelerin birle tirme yüzeyleri çift birle imli Teknobont epoksisiyle birle tirilerek 72 saat so uk pres alt nda tutulmu tur. Daha sonra bu numuneler temizlenerek çekme testine tabi tutulmu tur. Üçüncü a amada epoksiyle, kertmeli boy birle tirme yap lm numuneler üzerine kavelal ve CTP çubuklu 4 farkl deney numune tipinden 5 er adet numune haz rlanarak deneye tabi tutulmu tur. Haz rlanan tüm numuneler ilgili Türk standartlar nda verilen talimatlara uygun olmas na özen gösterilmi tir [9,1,11]. Haz rlanan numune tipleri; 1. Tek kavelal birle tirme 2. Çift kavelal birle tirme 3. Tek CTP çubuklu birle tirme 4. Çift CTP çubuklu birle tirme olarak belirlenmi tir Deney Metotlar ekil 2. Profil Çekme metodu ile üretilmi CTP profil örnekleri [8]. Piyasada farkl ekil ve ebatlarda üretilen CTP profiller içerisinden yap lacak güçlendirme çal mas na uygun ebat ve form ara lm sonuç olarak,45 cm çap nda daire kesitli CTP numuneleri, ülkemizde kompozit malzeme üretimi yapan Esa Kimya Metal Sanayi ve Ticaret Ltd. ti. firmas ndan temin edilmi tir. Deneylerde, numunelere lif do rultusunda çekme gerilmesi uygulanarak yüke kar k gelen uzama de erleri bilgisayar ortam nda kaydedilmi tir [12]. Formül 1 kullan larak Çekme gerilmeleri, formül 2 kullan larak birim deformasyonu hesaplanm ve gerilme-deformasyon grafikleri çizilmi tir. P (1) A = Gerilme (kg/cm 2 ), P = Yük (kg), A = Kesit Alan (cm 2 )

4 l (2) l = Birim Deformasyon (%), l = lk Boy (cm) l = Boy De imi (cm), Bulgular Yap lan çal mada ilk olarak masif ah ap numune de erleri tespit edilmi tir. Yap lan farkl deney tipi sonuçlar masif ah ap numunelerle k yaslanm ve her numune çe idi için ortalama gerime de erleri tespit edilmi tir. Uç uca yap lan kertmeli boy birle tirmesinde olu an lif süreksizli i ortadan kald larak masif ah ap için elde edilen çekme gerilmesi dayan ma ula lma hedeflenmi tir. Ah ap birle tirmelerin güçlendirilmesinde kullan lacak CTP çubuk numuneler ekil 4 te görüldü ü gibi çekme deneyine tabi tutulmu tur. Yap lan deneyler sonucu 5 adet CTP numunenin çekme gerilmesi ortalama de eri 56 kg/cm 2 olarak tespit edilmi tir. 2 Birl. Ah ap Birl. Ah ap ekil 5. Masif ah ap numuneleri ile yap larak birle tirilmi ah ap numunelerin kar la lmas Ah ap yap elemanlar n birle tirilmesinde s kl kla kullan lan ve geleneksel yöntemlerinden biri olan kavelayla birle tirilmi ah aplar n dayan n ara lmas amac yla tek ve çift kavelal kertmeli boy birle tirmeli ah ap numuneler haz rlanm ve çekme deneyine tabi tutulmu tur. Tek kavelal numunelerin çekme gerilmesi 81 kg/cm 2, çift kavelal numunelerin çekme gerilmesi 99 kg/cm 2 olarak tespit edilmi tir. Yap larak birle tirilmi numunelere göre kayma direnci dayan n artt lmas ndan dolay kavelas z birle tirilmi numunelere göre s ras yla % 18 ve % 25 lik bir çekme gerilmesi art elde edilmi tir ( ekil 6). 3 3 ekil 4. Çekme deneyine tabi tutulmu CTP çekme numuneleri [1] 2 Gerek CTP numunelerinin, gerekse yap lan di er birle tirilmi numune deneylerindeki ah ap numunelerin çekme gerilmelerini k yaslamak amac yla, ( ahit numune) birle tirme yap lmam masif ah ap üzerinde yap lan çekme deneylerinde ortalama çekme gerilmesi 339 kg/cm 2 olarak tespit edilmi tir. Birl. Ah ap Tek Kavela Çift Kavela Masif ah ap ile CTP malzemenin çekme gerilmeleri kar la ld nda CTP nin çekme gerilmesi, masif ah ab n çekme gerilmesinden 15 kat daha yüksek oldu u tespit edilmi tir. Birl. Ah ap Tek Kavela Çift Kavela Güçlendirme yap lmaks n yap larak birle tirilmi numunelere uygulanan çekme testi sonucunda elde edilen gerilme de eri, masif ah ap gerilmesi ile k yasland nda 4,5 kat daha küçük olan 75 kg/cm 2 elde edilmi tir ( ekil 5). ster yap da kullan lacak yeni ah ap elemanlar n boyut yetersizli i ister restorasyon çal malar nda yap lacak parça de iminde boy birle tirmelerin yap lmas kaç lmazd r ve söz konusu olan boy birle tirme bölgelerin güçlendirilmesi gerekmektedir. ekil 6. Masif ah ap gerilme de erinin kavelal ve kavelas z numunelerle kar la lmas Çift kavela kullan larak elde edilen güçlendirilmi kertmeli boy birle tirmede, ekil 7 de görüldü ü gibi 9 mm lik 2 adet kavela yuvas aç lm ve bu durum yeni bir lif süreksizli ine sebep olmu tur. Bu nedenle çekme gerilmesindeki art s rl kalm r.

5 4. Sonuçlar Ah ap birle im bölgelerinin güçlendirilmesi amac yla yap lan bu çal mada; Ah ap elemanlar n birle im detaylar n CTP ile güçlendirilmesi üzerinde çal lm r. ekil 7. Çekme deneyine tabi tutulmu Çift kavelal ah ap numune [1] Geleneksel ah ap yap tasar nda, ah ap yap elemanlar n görünümünü bozmadan, kavela kullan yla elde edilen iyile tirme yeterli görülüp hemen hemen tüm ah ap yap elemanlar n güçlendirilme uygulamalar nda kullan lm r. Ancak çal mam zda kavela kullan yerine yine ah ap yap elemanlar n görünümünü bozmadan daha uygun bir iyile tirme aray ile ah ap birle im yerlerinde kavela yerine CTP kullan larak güçlendirme yap lmas öngörülmü tür. CTP kullan larak elde edilen yeni numuneler ekil 8) çekme deneyine tabi tutulmu tur. ekil 8. CTP çubukla güçlendirilmi deney numunesi Birinci a amada ahit numunelerin (CTP ve ah ap) çekme dayan mlar elde edilmi. kinci a amada geleneksel güçlendirme yöntemlerinden biri olan kavela kullan ile güçlendirme yap lm, üçüncü a amada da kavela yerine CTP kullan larak güçlendirme yap lm r. Yap lan her gurup için, numunelerin ortalama çekme gerilmesi de erleri al narak tüm numunelerin birbiriyle kar la labilmesi amac yla ortak bir çekme gerilme grafi i olu turulmu tur ( ekil 1). Ayr ca tüm numunelere ait ortalama gerilme de erleri çizelge 1 de verilmi tir. Çizelge 1. Deneye tabi tutulan tüm numunelerin ortalama çekme gerilmesi de erleri (kg/cm 2 ) Çekme Gerilmesi Numune Ad (kg/cm2) CTP Çubuk 56,6 339,6 Yap larak Birle tirilmi Ah ap 75,68 Tek Kavelal 81,24 Çift Kavelal 99,2 Tek CTP Çubuklu 176,12 Çift CTP Çubuklu 213,78 Yap lan tek CTP çubuklu birle tirme numunelerinin ortalama çekme gerilmesi 176 kg/cm 2, çift CTP çubuklu birle tirme numunelerinin ortalama çekme gerilmesi ise 216 kg/cm 2 olarak tespit edilmi tir. CTP çubuklar ile yap lan güçlendirmelerle s ras yla % 135 ve % 185 çekme gerilmesi art elde edilmi tir ( ekil 9). Elde edilen bu dayan m birle im bölgelerinde CTP lerle güçlendirme yap lmas n kavela kullan yerine çok daha olumlu oldu unu ortaya koymaktad r Çift Kavelal Birl. Ah ap Tek Kavelal Tek Çubuk Çift Çubuk 3 3 Birl. Ah ap Tek Kavelal Çift Kavelal Tek Çubuk Çift Çubuk 2 Birl. Ah ap Tek Çubuk Çift Çubuk Birl. Ah ap Tek Çubuk Çift Çubuk ekil 9. Masif ah ap gerilme de erinin kavelas z ve CTP Çubuklu numunelerle kar la lmas ekil 1. Deneye tabi tutulan tüm ah ap numunelerinin kar la lmas Bu sonuçlara göre; 1. Haz rlanan farkl deney numunelerinde masif ah ap numunelere göre çekme gerilmesi bak ndan en dü ük olan hiç güçlendirme yap lmam yap larak birle tirilmi numunelerdir. Güçlendirme yap lmam, epoksi ile birle tirilmi numuneler ile masif ah ab n çekme gerilmesinin ancak %22 sine ula labilmi tir. 2. Geleneksel güçlendirmelerden bir olarak kabul edilen kavelal birle tirmelerde Güçlendirilme yap lmam yap rmal birle tirmelere göre ancak, tek kavelada % 18, çift kavelada % 25 oran nda iyile tirme sa lanabilmi tir.

6 3. Masif ah ap dayan göz önüne al nd nda çift CTP çubuklu numunelerle % 7 oran nda iyile tirme sa lanm r. Di er bir ifadeyle % 7 oran nda lif süreklili i sa lanm r. 4. Güçlendirilme yap lmam yap rmal birle tirmelere göre % 185 lik çekme gerilmesi art elde edilmi tir. CTP ile yap lan güçlendirmelerle; Daha küçük malzeme kesitleriyle istenen dayan m elde edilebilir. Birle im bölgelerinde olu an lif süreksizli ini ortadan kald rarak daha büyük aç kl klar geçilebilir. Onar m ve restorasyon çal malar nda tarihi dokuyu ve ah ap görünümü koruyarak bölgesel güçlendirmelere olanak sa lanabilir. Karma k birle im detaylar yerine basit ve daha sa lam birle im detaylar uygulanabilir. Birle tirme bölgelerinde olu an gerilme yo unlu unu azaltarak bu bölgelerde zamanla d etkenlerin sebep oldu u gev eme ve da lmalar engellemenin mümkün oldu u tespit edilmi tir. Kaynaklar [1] Akgül T., Ah aplar n ve birle im noktalar n fiber takviyeli polimerlerle güçlendirilmesi, SAÜ. Fen Bilimleri Enstitüsü, Yap E itimi Anabilim Dal, 7. [2] Günay R., Geleneksel Ah ap Yap lar/sorunlar Ve Çözüm Yollar, Birsen Yay nevi, 7. [3] Steiger R., Fiber Reinforced Plastics (Frp) n Timber Structures, Empa, Dübendorf, Switzerland, 3. [4] Chen C.J., Mechanical Behavior Of Fiberglass Reinforced Timber Joints, Louisiana, Usa. [5] Sar k M., Hafif Yap Tasar nda Pultruzyon Metodu ile Üretilen Cam Elyaf Takviyeli Plastiklerin Kullan lmas, Gazi Üniversitesi Mühendislik-Mimarl k Fakültesi Dergisi, Cilt 22, No 1, , 7. [6] Örs Y., Keskin H., A aç Malzeme Bilgisi, Atlas Yay nlar, stanbul Temmuz, 1. [7] nternet sitesi, [8] nternet sitesi, [9] TS 647, Ah ap Yap lar n Hesap Ve Yap m Kurallar, Türk Standartlar Enstitüsü, Ankara, [1] TS 4499, Ah ap Birle tirmeler- Terimler Tan mlar, Türk Standartlar Enstitüsü, Ankara, [11] TS 4539, Ah ap Birle tirmeler. Kavelal Birle tirme Kurallar, Türk Standartlar Enstitüsü, Ankara, [12] TS 2475, Odunda Liflere Paralel Do rultuda Çekme Gerilmesinin Tayini, TSE, Ankara, 1976.