ZÜBEYDE AMAK BROİLER İŞLETMESİ

Transkript

1 ZÜBEYDE AMAK BURSA İLİ, MUSTAFAKEMALPAŞA İLÇESİ ADAKÖY KÖYÜ, KÖKLÜK MEVKİİ,820 PARSELDE M2 LİK TAPULU ALANIN 2914,62 M2 LİK KAPALI KISMI Adres: Konak Mah. Yıldırım Cad. Yayla Sok. No:9/3 Nilüfer /BURSA Tel&Faks: & BURSA 2014

2 Proje Sahibinin Adı ZÜBEYDE AMAK Adresi Erikli Mah. 3. Emek Sk. No:2/3 Yıldırım/BURSA Telefon/Faks Numaraları / Projenin Adı Proje Bedeli Proje İçin Seçilen Yerin Açık Adresi : (İli, İlçesi, Beldesi, Mevkii) adet/periyot Etlik Piliç Yetiştirme Tesisi ,00 TL Bursa ili, Mustafakemalpaşa ilçesi Adaköy Köyü, Köklük Mevkii, 5 Pafta, 820 No lu parsel, m 2 lik tapulu alanın 2914,62 m 2 'lik kapalı kısmı tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayınlanarak yürürlüğe giren Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği Projenin ÇED Yönetmeliği Kapsamındaki Yeri Ek-II Seçme, Eleme Kriterleri Uygulanacak Projeler Listesi; Madde 32 Hayvan Yetiştirme Tesisleri; ç) Kanatlı yetiştirme tesisleri [ (Bir üretim periyodunda adet ve üzeri tavuk (civciv, piliç, ve benzeri) veya eşdeğer diğer kanatlılar)(1 adet hindi = 7 adet tavuk)]," Projenin NACE Kodu Raporu Hazırlayan Çalışma Grubunun /Kuruluşun Adı Adresi Kümes Hayvanlarının Yetiştirilmesi (Tavuk, Hindi,Ördek, Kaz ve Beç Tavuğu Vb.) Yeşil Doğa Müh. Dan. San. ve Tic. Ltd. Şti. Konak Mah. Yıldırım Cad. Yayla Sk. Avşar Apt. D:3 No:9 Nilüfer/BURSA Telefon / Faks Numaraları Tel: & Faks: Proje Tanıtım Dosyasının Sunum Tarihi 10/04/2014 1

3 İÇİNDEKİLER İÇİNDEKİLER... 2 ŞEKİLLER DİZİNİ... 5 TABLOLAR DİZİNİN... 5 PROJENİN TEKNİK OLMAYAN ÖZETİ:... 6 BÖLÜM I PROJENİN ÖZELLİKLERİ... 7 A) PROJENİN VE YERİN ALTERNATİFLERİ (PROJE TEKNOLOJİSİNİN VE PROJE ALANININ SEÇİLME NEDENLERİ),... 7 GENEL BİLGİ... 7 ÜRETİM TEKNOLOJİSİ... 8 B) İŞ AKIM ŞEMASI, KAPASİTESİ, KAPLADIĞI ALAN, TEKNOLOJİSİ, ÇALIŞACAK PERSONEL SAYISI PROJENİN İŞ AKIM ŞEMASI PROJENİN KAPLADIĞI ALAN PROJENİN ÖMRÜ PROJE BEDELİ PROJENİN KAPASİTESİ, ÇALIŞACAK PERSONEL SAYISI VE ÇALIŞMA SÜRESİ ÜRETİMDE KULLANILACAK EKİPMANLAR C) DOĞAL KAYNAKLARIN KULLANIMI (ARAZİ KULLANIMI, SU KULLANIMI, KULLANILAN ENERJİ TÜRÜ VB) ARAZİ KULLANIMI SU KULLANIMI KULLANILAN ENERJİ TÜRÜ Ç) ATIK MİKTARI (KATI, SIVI,GAZ VE BENZERİ) VE ATIKLARIN KİMYASAL FİZİKSEL VE BİYOLOJİK ÖZELLİKLERİ SIVI ATIKLAR KATI ATIKLAR TEHLİKELİ ATIKLAR BİTKİSEL ATIK YAĞ

4 ÖMRÜNÜ TAMAMLAMIŞ LASTİKLER, AKÜMÜLATÖRLER VE ATIK PİLLER TIBBİ ATIKLAR EGZOZ EMİSYONU HAVA KİRLİLİĞİ GÜRÜLTÜ KİRLİLİĞİ D) KULLANILAN TEKNOLOJİ VE MALZEMELERDEN KAYNAKLANABİLECEK KAZA RİSKİ BÖLÜM II PROJE YERİ VE ETKİ ALANIN MEVCUT ÇEVRESEL ÖZELLİKLERİ A) MEVCUT ARAZİ KULLANIMI VE KALİTESİ TARIM ALANI ORMAN ALANI PLANLI ALAN SU YÜZEYİ DİĞER ALANLAR B) EK-V DEKİ DUYARLI YÖRELER LİSTESİ DİKKATE ALINARAK KORUNMASI GEREKEN ALANLAR FLORA VE FAUNA BÖLÜM III PROJENİN İNŞAAT VE İŞLETME AŞAMASINDA ÇEVRESEL ETKİLERİ VE ALINACAK ÖNLEMLER SU KİRLİLİĞİ KATI ATIK AMBALAJ ATIKLARI TEHLİKELİ ATIKLAR ATIK YAĞLAR BİTKİSEL ATIK YAĞLAR AKÜMÜLATÖRLER VE ATIK PİLLER TIBBİ ATIKLAR EGZOZ EMİSYONU GÜRÜLTÜ HAVA KİRLİLİĞİ

5 NOTLAR VE KAYNAKLAR EKLER PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN KOORDİNATLARI PROJE ALANI VE YAKIN ÇEVRESİNİN MEVCUT ARAZİ KULLANIMINI DEĞERLENDİRMEK İÇİN; YERLEŞİM ALANLARININ, ULAŞIM AĞLARININ, ENERJİ NAKİL HATLARININ, MEVCUT TESİSLERİN VE EK-5 DE YER ALAN DUYARLI YÖRELER LİSTESİNDE BELİRTİLEN DİĞER ALANLARIN (PROJE ALANI VE YAKIN ÇEVRESİNDE BULUNMASI HALİNDE) YERLERİNE İLİŞKİN VERİLERİ GÖSTERİR BİLGİLER 1/25000 ÖLÇEKLİ HÂLİHAZIR HARİTA (ÇEVRE DÜZENİ PLANI, NAZIM, UYGULAMA İMAR PLANI, VAZİYET PLANI VEYA PLAN DEĞİŞİKLİĞİ TEKLİFLERİ, TOPOGRAFİK HARİTA) ÜZERİNE İŞLENEREK KISACA AÇIKLANMASI, JEOLOJİ HARİTASI VE DEPREMSELLİK Yer Bulduru Vaziyet Planı Topografik Harita Jeoloji Haritası Depremsellik Haritası Deprem Durumu TAPU, APLİKASYON KROKİSİ İL GIDA, TARIM VE HAYVANCILIK MÜDÜRLÜĞÜ GÖRÜŞ YAZISI BURSA VALİLİĞİ HALK SAĞLIĞI MÜDÜRLÜĞÜ GÖRÜŞ YAZISI BURSA VALİLİĞİ İL KÜLTÜR TURİZM MÜDÜRLÜĞÜ GÖRÜŞ YAZISI İMHA (ÖLÜ HAYVAN) ÇUKURU ACİL DURUM PLANI FOSSEPTİK PLANI GÜBRE ÇUKURU PLANI GÜBRE ARAZİ SÖZLEŞMESİ TAAHHÜTNAME VEKALETNAME İMZA SİRKÜSÜ RAPORU HAZIRLAYAN ÇALIŞMA GRUBU- İMZA SAYFASI KÖY YERLEŞİM ALAN SINIR HARİTASI TABİAT VARLIKLARINI KORUMA ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ GÖRÜŞ YAZISI

6 ŞEKİLLER DİZİNİ Şekil 1 Etlik Piliç Yetiştirme Tesisi Proses İş Akım Şeması TABLOLAR DİZİNİN Tablo 1 Civciv koyulacak kümesin, kümes ve civciv seviye sıcaklıkları Tablo 2 Tesis içi kullanım Alanları Tablo 3 Makine&Ekipman ve Bina Amortisman Giderleri Maliyet Tablosu Tablo 4 Tesisin İnşaat ve Üretim Aşamasındaki Maliyet Giderleri Tablo 5 Proje Kapasitesi Tablo 6 Makine& Ekipman listesi Tablo 7 Tesiste Kullanılacak Hammadde Miktarı Tablo 8 Ross 308 Civciv ve Piliçlerin Karakteristik Günlük Su Tüketim Değerleri(210C'de lt/1.000 adet) Tablo 9 Su Kullanım Alanları ve Miktarları Tablo 10 Tesiste Oluşacak Atıksu Miktarları Tablo 11 Atıksu Oluşumundan Kaynaklı Yıllık Toplam kirlilik yükleri Tablo 12 Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği tablo 5.15 Sektör: Gıda Sanayii (Büyükbaş, Küçükbaş Hayvan Besiciliği ve Tavukhaneler) Tablo 13 Hafriyat Miktarı Tablo 14 Civciv ve Piliç Ağırlık ve Dışkı Miktarı Tablo 15 Kümes hayvanları cinsinden, hayvan yeri sayısını canlı hayvan kütlesine dönüştürme faktörleri Tablo 16 Ses Gücü Düzeyleri Tablo 17 Endüstri tesisleri için çevresel gürültü sınır değerleri Tablo 18 En Yakın Yerleşim Yerleri Nüfus Bilgileri Tablo 19 Proje Alanında Muhtemel Gürültü Kaynakları ve Gürültü Düzeyleri Tablo 20 Tüm Kaynaklardan Oluşacak Ses Seviyelerinin Mesafelere Göre Dağılımı Tablo 21 Toz Emisyonu Kütlesel Debi Hesaplamalarında Kullanılacak Emisyon Faktörleri GRAFİKLER DİZİNİ Grafik 1 Asgari Mesafe Eğrisi Grafik 2 Faaliyet Esnasında Gürültü Dağılımı

7 Projenin Teknik Olmayan Özeti: Proje Sahibi Adı : Zübeyde Amak Broiler İşletmesi. Adresi : Erikli Mah. 3. Emek Sk. No:2/3 Yıldırım/BURSA Tel : Faks : - Projenin Adı : Etlik Piliç Yetiştirme Tesisi Proje İçin Seçilen Yerin Adı, Mevkii : Bursa ili, Mustafakemalpaşa İlçesi, Adaköy Köyü, Köklük mevkii 820 No lu parselde m 2 lik tapulu alanın 2914,62 m 2 'lik kapalı kısmı Projenin Tanımı ve Amacı : Bursa ili Mustafakemalpaşa ilçesi Adaköy Köyü Köklük mevkii 820 No lu parselde, Zübeyde Amak Broiler İşletmesi adına, m 2 lik tapulu alanın 2914,62 m 2 'lik kapalı kısmında " adet/dönem Etlik Piliç Yetiştirme Tesisi" yapılması planlanmaktadır. Zübeyde Amak Broiler İşletmesi tarafından işletilecek olan Etlik Piliç Yetiştirme Tesisi projesi kapsamında oluşan ve oluşacak çevresel etkilerinin değerlendirilmesi, olumsuz etkilerin tespit edilerek önlenmesi yada çevreye zarar vermeyecek ölçüde en aza indirilmesi çalışmalarını içermektedir. Proje Tanıtım Dosyasını Hazırlayan Kuruluş Adı : YEŞİL DOĞA MÜHENDİSLİK DANIŞ. SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. Adresi : Konak Mah. Yıldırım Cad. Yayla Sk. No:9 Avşar Apt. Nilüfer /BURSA Telefon : Faks : info@yesildoga.net Dosyanın Hazırlanış Tarihi : NİSAN

8 BÖLÜM I PROJENİN ÖZELLİKLERİ a) Projenin ve yerin alternatifleri (proje teknolojisinin ve proje alanının seçilme nedenleri), Genel Bilgi Bursa ili Mustafakemalpaşa ilçesi Adaköy Köyü, Köklük mevkii 820 No lu parsel alan dahilinde m 2 lik tapulu alanın 2914,62 m 2 'lik kapalı kısmında " adet/dönem Etlik Piliç Yetiştirme Tesisi" faaliyetinin yürütülmesi planlanmaktadır. Proje kapsamında tesiste metrekareye düşen tavuk miktarı Avrupa Birliği Üyelik Öncesi Yardım Fonu (IPARD) tarafından belirlenen arası tavuk olarak ayarlanmıştır. Bu kapsamda tesiste metrekareye tavuk düşecek şekilde belirlenmiş ve proje IPARD tarafından onaylanmıştır. Yapılması planlanan faaliyet kapsamında Zübeyde Amak Broiler İşletmesi adına kayıtlı yukarıda parsel numaraları verilmiş olan m 2 yüzölçümüne sahip Arazi üzerine adet/periyot Etlik Piliç yetiştirme maksadıyla 2 adet kapalı kümes inşası planlanmaktadır. Proje sahasının yerini gösteren Yer Bulduru Haritası, Topografik Haritası Ek 2 de sunulmuştur. Söz konusu proje alanı " Marjinal Tarım Alanlarında " kalmaktadır. (Bkz Ek 2) Proje alanının 670 m Kuzeybatısında Adaköy Köyü, 1475 m güneybatısında Taşköprü Köyü, 2.5 km güneydoğusunda Kosova Köyü ve 13 km doğusunda Mustafakemalpaşa İlçesi bulunmaktadır. Ulaşım güzergahı açısından bakıldığında ise proje alanının; 310 m güneyinde D-573 Bursa-Balıkesir karayolu ve 90 metre güneyinde ise Adaköy Köy yolu bulunmakta olup proje alanını gösterir Yer Bulduru Haritası Ek 2'de yer almaktadır. 7

9 Söz konusu faaliyet ile ilgili olarak; tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayınlanarak yürürlüğe giren Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği, Ek-II Seçme, Eleme Kriterleri Uygulanacak Projeler Listesi; Madde 32 Hayvan Yetiştirme Tesisleri; ç) Kanatlı yetiştirme tesisleri [ (Bir üretim periyodunda adet ve üzeri tavuk (civciv, piliç, ve benzeri) veya eşdeğer diğer kanatlılar)(1 adet hindi = 7 adet tavuk)]," maddesi kapsamında yer almaktadır. Bu nedenle Proje Tanıtım Dosyası hazırlanmasına karar verilmiştir. Üretim Teknolojisi Kasaplık et tavukçuluğunda üretim süresinin çok kısa olması, birim alanda yoğun üretim yapılabilmesi, yemin ete dönüşme oranının yüksek olması, iş gücünün diğer tarımsal işletmelere nazaran daha düşük olması, kırmızı etle kıyaslandığında tavuk etinin ucuz, kolesterol ve yağ oranının düşük, sindirimi kolay, besin değeri açısından iyi bir protein kaynağı olması nedeniyle etlik piliç eti üretimi hayvancılık sektöründe özel bir önem arz etmektedir. Tesis içerisinde bulunan kümesler ilk aşamada basınçlı suyla ardından ise dezenfektanlı su ile yıkanacaktır. Kümes kurumaya bırakılacaktır. Civcivler kümese alınmadan bir hafta önce kümeslerin hazırlanması, bakım ve temizliği yapılıp, kontrolleri tamamlanaaktır. Kuşların ve farelerin kümese girmeleri önlenecektir. Bu kapsamda tesis genelinde belirli periyotlarda ilaçlama yapılacaktır ilaçlama yapacak firmanın gerekli kurumlardan izin/lisans almış olmasına dikkat edilecektir. Kümesler kapalı tutulacaktır. Radyanların çalışıp çalışmadığı kontrol edilecektir. Civcivler kümese gelmeden 24 saat önce kümes sıcaklığı ayarlanacaktır. Kümesin girişine; toplam civciv adedini, ölen civciv adedini, yem tüketimini, aşılamaları, kullanılan ilaçları yazmak için kümes kontrol kartı konacaktır. Kümes zeminine önceden toz kireç serpilecektir. Daha sonra kümese, altlık olarak 5-10 cm kalınlığında talaş veya saman serilecektir. Altlığa konulacak talaşın iri planya talaşı olması ve reçinesiz olması istenir. Talaşın içinde yabancı maddeler (naylon 8

10 kırpıntısı, tel parçası, taş vs.) olmamasına dikkat edilecektir. Altlık hafif olacak ve nem oranı % 20 civarında olacaktır. Yemlik ve suluklar temizlenecek ve dezenfektanlı su ile güzelce yıkanacaktır. Civciv suluklarının akıtmazlık kontrolleri yapılacaktır. Sulukların her biri sökülecek, parçaları teker teker elden geçirilecek, pas tutmuş metal parçalar gaz ile temizlenip hafifçe yağlanacaktır. Bilhassa yağlar kontrol edilecektir. Kümesin su deposu da temizlenecektir. Civcivlerin sıhhatli ve zayiatsız büyümeleri için onlara sıcaklık temin eden gereçlerin olması lazımdır. Bunlarda radyanlardır. Radyanlar yere çok yaklaştırılmamalıdır. Radyanların yerden yükseklikleri genelde bir insan boyunda olmalıdır. Radyan civarındaki ahşap kısımlar korunmalıdır.altlık ve çevredeki eşyaların ateş alıp yangın çıkarabileceği unutulmamalıdır. İlk günlük civcivleri ısı merkezlerinde yemlik ve suluk civarında tutabilmek için her civcive 3-3,5 m çapında ve cm yüksekliğinde karton ve duralitten daireler hazırlanacaktır. Daireler içine isabet eden alanlarda altlıkların üzerinin kağıtla kaplanması belirli bir süre için yararlıdır. Civciv büyütme daireleri 15 günden sonra kaldırılacaktır. Isı civciv sırt seviyesinde C arasında olacaktır. Isı her hafta 3 0 C düşürülerek kesime yakın C lik sıcaklığa getirilecektir. Civcivlerin ve yemin güvenilir kaynaklardan temin edilmesi önemlidir. Civcivler Tarım Bakanlığı nca ruhsatlandırılmış ve sertifikalandırılmış damızlık işletmelerinin kuluçkahanelerinden temin edilecektir. Yem Tarım Bakanlığı nca ruhsatlandırılmış yem fabrikalarından temin edilecektir. Ayrıca yemler et tavukçuluğu için gerekli protein ve enerjiyi ihtiva etmesine dikkat edilecektir. Yetiştiricilik için civciv ve piliç döneminde bakım, besleme ve büyütme teknikleri önem taşır. Kuluçkadan yeni çıkan civcivler, çevre koşullarına oldukça duyarlıdır. Bu nedenle ve özellikle ilk haftalarda özel bakım isterler. Civcivleri getiren aracın çiftliğe girerken mutlaka dezenfekte edilmiş olmasına dikkat edilecektir. Civcivlerin taşındığı kutular yıkanabilir maddelerden değilse derhal imha edilecek, 9

11 civcivler ısıtıcıların yanına yavaş bırakılacaktır. Etlik civciv ve piliç yetiştirilmesi için temiz ve uygun bir ortam gerekir. Bu ortam; sıcaklık, aydınlatma, havalandırma, rutubet, sıklık gibi faktörlerden oluşacaktır. Etlik piliçlerin enerji ihtiyacı fazladır. Civciv kümese alınır alınmaz ilk 3 saatte %8,5-%10 luk şekerli su verilecektir. İçme sularına uygun vitaminler katılacaktır. İyi bir yetiştirici, kümesine koyacağı civcivlerin sayısını, vereceği zayiatı da düşünerek yer ihtiyacını iyi hesaplamak zorundadır. Pek çok yetiştirici sıkışık yetiştirme sonucunda bir örnek olmayan bir sürü elde etmektedir. Piliçler sıkışık olarak bulundurulmamalıdır. Kalabalık kümeslerde gelişme yavaşlar, ölümler artar. En uygunu kesim çağında m 2 ye adet piliç çıkışı olacak şekilde kapasite belirlenmesidir Kümesteki hayvanlar kalabalıklaştıkça o kümesten yıl boyu daha fazla ürün elde etmek mümkün olmakta; ancak, verim düzeyi düşmekte ve kayıplar artmaktadır. Bu nedenle, kümeslere konacak hayvan sayısı bir yandan mümkün olduğu kadar fazla piliç yetiştirmeyi amaçlarken, öte yandan da verimi çok düşürmemeli, kayıpları arttırmamalı, ölüm oranını artırmamalı, büyümeyi azaltmamalı ve göğüste yaralanmalara sebep olmamalıdır. Bu yüzden metrekareye düşen tavuk miktarı arasında alınmıştır. Yem ve Su İhtiyacı; Civcivler kuluçkadan çıktıktan en geç saat sonra yem yemeye ve su içmeye başlamış olacaktır. Bu süre ne kadar kısa olursa civciv zayiatı o kadar az olur. Civcivlere ilk günlerde el sulukları ile su, el yemlikleri ile yem verilecektir. Suluklara günde iki kez taze su konulacaktır. Daha sonra günde bir defa yeterlidir. Civcivlerin ilk haftasında civciv başına 2 cm, 15 günden sonra 2,5 cm suluk kenar uzunluğu hesap edilir. Yedi günlüğe kadar her 20 civciv için bir civciv suluğu da bulundurulacaktır. Su sıcaklığının derece olması sağlanacaktır. Civciv yemlikleri plastik ise hayvana bir yemlik yeterli olacaktır. Sıcaklık; Tavuklar sabit vücut ısısına sahip hayvanlar olup, ter bezleri olmadığından vücut ısılarını çevre ısısına uyduramazlar. Bunun için kümes ısısının fazla farklılık göstermemesi gerekir. Kümesin ısısı perde sistemi ile alan daraltılarak soba veya 10

12 radyanlar kullanılarak sağlanacaktır. Tablo 1 Civciv koyulacak kümesin, kümes ve civciv seviye sıcaklıkları Yaş Oda Sıcaklığı Civciv Hafta C C Havalandırma İhtiyacı; Tavukların ter bezi yoktur. Vücuttaki su; idrar ve solunum yoluyla atılır. Onun için kümesin nemi artar, havası bozulur. Kümeste amonyak kokusu oluşur. (Bu koku genizde yanma, gözlerde yaşarma yapar.) Civcivlerin kümese geldiği ilk iki gün hava bacaları ve pencereler kapalı bulunacaktır. 3 günden sonra, koku hissedilince havalandırma yapılacaktır. Havalandırma, kümes sıcaklığını bozmayacak şekilde dikkatlice yapılacaktır. Havalandırma sırasında civciv ve piliçler üzerinde hava cereyanı olmamasına dikkat edilecektir. Tamamen kapalı kümeslerde, termostatlı vantilatörler havalandırmayı sağlayacaktır. Açık kümeslerde perde ve kepenkler günde birkaç kez açılıp kapatılacaktır. Civcivler 2-3 haftalık olunca perdeler kaldırılacaktır. Hava giriş delikleri öbür duvara açılacaktır. 12 metreden geniş kümeslerde her iki duvara da vantilatör konacaktır. Rutubet; Kuru havada tozuma olur. Kümesin havası tozlanır. O zaman duvarlara su püskürtülecektir. Böylece nem oranı artacaktır. Kümeste rutubetin % 60 olması iyidir. Fazla nemli olması ise zararlıdır. Özellikle altlığın rutubeti çok önemlidir. Hayvanların altının ıslak olması tavsiye edilmez. Bir çok hastalık altlıkla bulaşır. Bu yüzden hayvanlarınaltının ıslak olmaması için çok titiz davranılacaktır. Aydınlatma; Etlik civciv ve piliçlerin daha kısa bir zaman içerisinde büyümelerini sağlamak için aydınlatma gereklidir. Işık şiddeti ilk 10 gün m 2 ye 4-5 watt, daha sonra m 2 ye 2-2,5 watttan fazla olmayacak ve kümesin her yerinde eşit bir aydınlatma yapacak kadar olacaktır. Ampullerin yerden yüksekliği 2 metre civarında olacak ve düşük wattla çok ampulle aydınlatma tercih edilecektir. Elektrik 11

13 kesilmelerinde yığılmaların önlenmesi için alıştırma amacıyla; geceleri 1 saatlik karartma dışında tam aydınlatma uygulanacaktır. Bu karartma esnasında gaz feneri ve gaz lambası veya düşük wattlı mavi boyalı tek bir ampul yakılacaktır.. Etlik Piliçlerin Beslenmesi; Etlik piliçler çabuk ve fazla yem tüketirler. O yüzden çabucak da gelişirler. Hayvan büyüdükçe kazanacağı canlı ağırlığa göre yem tüketimi de artar. En kısa sürede, en hızlı büyümeyi sağlamak için serbest yemleme uygulanacaktır.. Hayvanların bakımı, beslenmesi, ilaçlanması, ölümü, hastalığı, ile ilgili hususlarda Gıda, Tarım ve hayvancılık Bakanlığının ilgili yönetmeliklerine göre işlem yapılacaktır. Projenin Alanının Belirlenmesi Bursa ili Mustafakemalpaşa ilçesi Adaköy Köyü Köklük mevkii 820 No lu parsel alan dahilinde m 2 lik tapulu alanın 2914,62 m 2 'lik kapalı kısmında " adet/dönem Etlik Piliç Yetiştirme Tesisi" faaliyetinin yürütülmesi planlanmaktadır. Tavukçuluğun gelişmiş olduğu ülkelerde, özellikle etlik piliç üretiminde üretim bir entegrasyon sistemi içerisinde yürütülmektedir. Entegrasyon sistemi, büyük bir şirketin, gerektiğinde ıslah da dâhil olmak üzere, üretim, kuluçka, kesim ve yem üretimini de kendi bünyesinde sağlayacak şekilde organize olması biçiminde tasarlanmalıdır. Bu durumda entegre şirket, varsa kendi ıslah işletmesinden, yoksa dışarıdan satın alacağı üretim materyali ile üretim sağlayacaktır. Kuluçkalık yumurtaları ve onlardan da civcivleri üretir. Bu civcivleri kendisi ile yetiştiricilik sözleşmesi imzalayan yetiştiricilere verir. Yetiştiricilere kendi ürettiği yemi de vermektedir ve teknik hizmet sağlamaktadır. Yetiştirme dönemi sonunda üretilen hayvanları kendi kesimhanesinde keser ve pazarlar. Sözleşme koşullarına göre yetiştiricinin gelir ve gideri hesaplanır ve kar kendisine ödenir. Sözleşmeli hayvancılık modeli ile daha ucuz yem, daha ucuz beyaz et ve mamulü elde edilirken, işlenmiş ürünlerle de daha geniş bir pazara hitap eden önemli bir sektör ortaya çıkacaktır. Sosyo-ekonomik ve kültürel değişimler ile birlikte, bölgede istihdama ve ülke ekonomisine katkı sağlanacaktır. Sosyo-ekonomik ve kültürel değişimlerin olumlu yönde etkilenecektir. Tesis bünyesinde işletme ve inşaat işleri süresince toplam 5 personel 12

14 istihdam edecek olup çalışan personelin ailelerinin olduğu düşünülürse ortalama bir aile 4 fertten meydana geldiği varsayılırsa toplamda 20 kişinin geçimini sağlayacağı düşünülebilir. Proje yerinin faaliyet sahibinin mülkiyetinde olması ve piliç yetiştirme şartları için uygun bölgede bulunması ve bölgede etlik tavuk yetiştiriciliğinin yaygın olması yatırımın bu alanda yapılacak olmasının en önemli nedenidir. Bu nedenlerden ötürü proje yeri ve teknolojisi için herhangi bir alternatif söz konusu değildir. b) İş Akım Şeması, Kapasitesi, Kapladığı Alan, Teknolojisi, Çalışacak Personel Sayısı Projenin İş Akım Şeması Tesise ait iş akım şeması şekil-1 'de yer almaktadır. KÜMESLERDE DEZENFEKSİYON VE HAZIRLIK CİVCİV GİRİŞİ GETİRİLEN CİVCİVLERİN ÖNCEDEN HAZIRLANMIŞ KÜMESLERE YERLEŞTİRİLMESİ CİVCİVLERİN KÜMESLERDE 6 HAFTA SÜRE İLE BAKIMI GÜRÜLTÜ KATI ATIK ATIK SU KOKU KÖMÜR KÜLÜ ÖLÜ PİLİÇ DIŞKI ALTLIK KARIŞIMI KOKU ATIKSU KONTAMİNE AMALAJ PİLİÇLERİN KESİM İÇİN TRANSFER KAFESLERİNE YÜKLENMESİ PİLİÇLERİN ARAÇLARLA ANLAŞMALI FİRMA KESİMHANESİNE GÖNDERİLMESİ KÜMESLERİN BİR SONRAKİ DÖNEM İÇİN TEMİZLİK VE DEZENFEKSİYONUN YAPILMASI KÜESLERİN YENİ CİVCİVLER İÇİN HAZIRLANMASI 13 AYDINLATMA HAVALANDIRMA ISI YEM SU

15 Şekil 1 Etlik Piliç Yetiştirme Tesisi Proses İş Akım Şeması Etlik piliçlerde üzerinde önemle durulan performans özellikleri; Canlı ağırlık Yem tüketimi Yemden yararlanma oranı Yaşama gücü Kesim randımanıdır. Canlı ağırlık artışı örnekleme yoluyla her hafta yapılan canlı ağırlık tartımlarıyla tespit edilir. Mevsim, kümes koşulları, yerleşim sıklığı, yem kalitesi ve sağlık koşulları canlı ağırlık artışında en önemli etkenlerdir. Etlik piliçlerde büyüme hızı başlangıçta yavaş, sonra hızlı ve sonra tekrar yavaş olacak şekilde gerçekleşir. Erkekler dişilere göre daha hızlı büyür ve kesim ağırlığına dişilerden 4 gün önce ulaşırlar. Sonraki yaşlarda canlı ağırlıkları dişilere göre daha fazladır. Etlik piliçlerde sürü düzeyinde performans değerlendirmelerini yapmak amacıyla bazı indeksler geliştirilmiştir. Bu indeksler genelde yukarıdaki performans değerlerine göre belirlenmektedir. 6 Haftalığa kadar beslenen etlik piliçler anlaşmalı olan firmalara gönderilmek üzere hazırlanır. Piliçlerin nakliyesinde her iki tarafı açık olan, bu amaçla monte edilmiş kamyonlar kullanılır. Kamyon yüklendikten sonra bekletilmeden kesimhaneye hızla ulaştırılır. Boşaltılan kümesler diğer üretim dönemi için hazırlanır. İki üretim dönemi arasında 14

16 yeterli temizlik ve dezenfeksiyon uygulanır ve kümesin bir-iki hafta boş bırakılması sağlanır. Tesiste haşere oluşumunu önlemek açısından belirli aralıklarla yetkili firmalar tarafından kümeslerde ve tesisin diğer kısımlarında ilaçlama yaptırılacaktır. Projenin Kapladığı Alan Bursa ili Mustafakemalpaşa ilçesi Adaköy Köyü Köklük mevkii 820 No lu parselde m 2 lik tapulu alanın 2914,62 m 2 'lik kapalı kısmında " adet/dönem Etlik Piliç Yetiştirme Tesisi" faaliyetinin yürütülmesi planlanmaktadır Tesis içerisinde yer alacak olan 37.6 m 2 ' lik 2 adet Kalorifer Dairesi, 60,90 m 2 ' lik 1 adet İdare Odası da yapılması planlanmaktadır. Ayrıca tesis bünyesi içerisinde Fosseptik Çukuru(Ek 11), İmha Çukuru (Ölü Hayvan Çukuru Ek 9) ve Gübre Çukuru (Ek 12) yer alacak olup bunlara ait planlar tesisin genel vaziyet planında (Ek 2) yer almaktadır. Gübre çukuru Ebatları = 7.296m*10m=72.96 m 2 İmha Çukuru Ebatları = 3.85m*3m =11.56 m 2 Fosseptik Çukuru = 3*2*1= 6 m 3 Tablo 2 Tesis içi kullanım Alanları Ünite Adı Kullanım Alanları (m 2 ) Kümes-I 1344 Kümes-II 1344 Kalorifer Dairesi 75.2 İdari Odası 60,90 Gübre Çukuru İmha (Ölü Hayvan) Çukuru Fosseptik Çukuru 6 Toplam Kapalı Alan 2914,62 Tüm Ünite Alanları 2.914,62 15

17 Projenin Ömrü Faaliyet ünitelerinin tamamının ekonomik ömrü 30 yıl olarak planlanmıştır. Ancak üretimde kullanılacak ekipmanların ömürleri dolduğunda ekipmanlarda değişiklik yapılacak yada periyodik olarak bakımı yaptırılmak suretiyle faaliyet devam edecektir. Ayrıca faaliyet; proje alanı ve etrafına, iş istihdamı yönünden, çevre yönünden, sağlık yönünden, vb. faydalı olduğu sürece devam edecektir. Proje Bedeli Tesiste kullanılacak olan makine&ekipman ve diğer giderlere ait maliyet hesaplanmış olup; İşçilik ve Personel Giderleri Tesis bünyesinde çalıştırılacak olan işçi-personel giderleri de söz konusu olacaktır. Kümeslerin temizlik döneminde çalışacak işçiler için günlük ödeme yapılacak olup ekstra 2 eleman için 6 periyotta toplam gider: Tesiste çalıştırılacak daimi personele ait giderler; 900TL/Ay.Kişi*3 Kişi*12 Ay/yıl = TL/Yıl Geçici Personel Giderleri; 100TL/Kişi* 2 Kişi*6 Periyot/Yıl = TL/Yıl Çalışan Personele ait Sosyal Güvenlik Kurumu giderleri; 405TL/Ay.Kişi*3 Kişi*12 Ay/Yıl = TL/Yıl Toplam İşçi-personel giderleri TL olacaktır. Elektrik Giderleri 16

18 Kümeslerde ilk günlerde (1-7 gün) 23 saat aydınlatma uygulanacaktır. 21. Güne kadar günde 6 saat karartma, 21. Günden sonra ise 22 saatlik aydınlık ve bu dönemden sonra 2 saat karanlık dönem uygulanması planlanmaktadır. Bu amaçla ilk hafta 2-2,5 watt/m 2, ikinci hafta başından kesim yaşına kadar ise 0,75-1 watt/m 2 ışık kullanılması söz konusudur. Bu durumda kullanılacak elektrik tüketimi; 1-7 gün : 23 sa/gün * 7 gün * 2 watt/m 2 * 2688 m 2 = kwh gün : 18 sa/gün * 14 gün * 0,75 watt/m 2 * 2688 m 2 = kwh gün : 22 sa/gün * 21 gün * 0,75 watt/m 2 * 2688 m 2 = kwh Toplam = 2.305,464 kwh olacaktır.tesiste aydınlatmadan kaynaklanan yıllık elektrik tüketimi ise; 2.305,464 kwh /dönem * 6 dönem/yıl = ,784 kwh/yıl olacaktır. Tesiste bulunan tüm elektrikli ekipmanların çalıştırılması ve aydınlatılma ile birlikte tesisin yıllık elektrik kullanımı yaklaşık kwh olması düşünülmektedir. Bu durumda bu miktarda elektriğin firmaya yıllık maliyeti; 0,75688 TL/kWh* kwh TL olması düşülmektedir. Yakıt Giderleri Tesiste sıcak hava sağlanacak olup 2 adet kümesin ısıtılmasında kömür kazanı kullanılacaktır. Bu sebepten dolayı tesiste kömür giderleri söz konusu olacaktır. Bir yılda toplam 6 dönem etlik piliç yetiştirileceği, bunun 2 döneminin yaz aylarına denk geleceği düşünülürse bu aylarda kümesleri ısıtma ihtiyacı olmayacaktır. Kümes başına kg ortalama kömür yakılması muhtemeldir. Kullanılacak olan kömürün Bursa İl 17

19 MÇK kararlarına uygun olacağını beyan ve taahhüt ederiz. Yıllık Kömür Kullanımı = 1 kümes* Kömür Kullanımı* 4 dönem/yıl *kümes sayısı Yıllık Kömür Kullanımı = 1* kg/dönem*4 dönem/yıl * 2 Yıllık Kömür Kullanımı =84 ton/yıl Tesiste kullanılan kömürün maliyetinin 165,2 TL/ton olacağı düşünülürse tesis için kömür maliyeti; 165,2 TL/ton*84 ton/yıl TL olacağı düşünülmektedir. Altlık Giderleri Tesiste bulunan kümeslerde altlık kullanımı söz konusu olmaktadır. Kullanılan toplam altlık miktarı; Tesiste kullanılacak birim altlık miktarı : 4,10 kg/m 2 Tesiste kullanılacak toplam kümes alanı : 1344 *2 =2688 m 2 Tesiste bir yıldaki periyot sayısı Tesiste yıllık altlık kullanımı : 6 periyot/yıl : 4,10 kg/m 2 *2688m 2 *6periyot/yıl*1ton/1.000 kg Tesiste yıllık altlık kullanımı maliyeti : 67 ton/yıl olacaktır. altlık maliyeti; Tesiste kullanılan altlık maliyetinin 60 TL/Ton olacağı varsayılarak tesis için yıllık 60 TL/Ton * 67 ton/yıl =4.020 TL olacaktır. Makine&Ekipman ve Bina Amortisman Giderleri 18

20 Planlanan faaliyet kapsamında 2 adet toplamda 2688 m 2 tavuk kümesi, 60,90 m 2 idari odası, 75.2 m 2 kalorifer dairesi, gübre çukuru m 2, Fosseptik Çukuru 6 m 2 betonarme yapıda kullanımı söz konusu olacaktır. 50TL/m 2 * 2914,62 m TL Tablo 3 Makine&Ekipman ve Bina Amortisman Giderleri Maliyet Tablosu Hammadde ve Ekipmanlar Birim Fiyatı Yaklaşık Toplam Adet (TL) Maliyet (TL) Etlik Civciv 1, Tavuk Kümesleri yapım imalatı 50 TL/m 2* 2914,62 1 m Ana Yem Grubu TL Yem Helezonu Hattı ve Motoru $ Nipel Suluk Hattı ve Rediktörü 30 TL(1 m'lik 60 m kümes uzunluğu ) *138 Havalandırma Fanı *90 Fan 106,2 TL *240 Su Peti 80 TL Kazan (Soba) TL Jeneratör (Kümesler İçin Ortak Kullanım) TL Diğer İnşaat Giderleri TL TOPLAM ,00 TL Bakım Onarım Giderleri: İşletmede Bakım ve Onarım Giderleri olarak, kullanılan makine ve ekipman maliyetinin % 5'nin harcanacağı öngörülmekte olup yıllık bakım onarım giderleri; (75.532TL TL)*0, TL olması düşünülmektedir. Tablo 4 Tesisin İnşaat ve Üretim Aşamasındaki Maliyet Giderleri Yapılacaklar İşçilik ve Personel Giderleri Elektrik Giderleri Yakıt Giderleri Maliyet Giderleri TL/Yıl TL TL 19

21 Altlık Giderleri Makine&Ekipman ve Bina Amortisman Giderleri Bakım-Onarım Giderleri TOPLAM TL ,00 TL TL ,00 TL Projenin Kapasitesi, Çalışacak Personel Sayısı ve Çalışma Süresi Proje kapsamında etlik piliç yetiştirme tesisinde daimi olarak 3 personel çalışacak olup tavuk kümeslerinin her periyotta temizlik yapılacak olup her periyotta 2 işçi gündelik olarak çalıştırılacaktır. Yıllık 6 periyot çalışılması planlanmakta olup her periyodun sonunda 1 gün temizlik yapılacaktır. Toplamda 2 personel yılda 8 gün çalıştırılacaktır. Tablo 5 Proje Kapasitesi Tapu Bilgileri Planlanan Kapasite Yıl içerisinde Toplam Faaliyet Süresi Çalışan Personel 820 No lu parsel adet/periyot Etlik Piliç Üretimi 6 dönem*45 gün= 270 gün Daimi 3 Personel Temizlik Aşamasında 2 Personel Üretimde Kullanılacak Ekipmanlar Tesiste kullanılacak olan makine & ekipmanlar tablo 6 de yer almaktadır. Tablo 6 Makine& Ekipman listesi Makine&Ekipman Adet Ana Yem Grubu 2 Yem Helezonu Hattı ve Motoru 2 Nipel Suluk Hattı ve Rediktörü *138 Havalandırma Fanı 4 90*90 Fan 2 160*240 Su Peti 4 Kazan (Soba) 2 Jeneratör (Kümesler İçin Ortak Kullanım) 1 Tesiste 1 kg ağırlık kazancı için ortalama 2,25 kg yem tüketimi öngörüldüğünde, 2 kg canlı ağırlı için üretim dönemi boyunca piliç başına düşen ortalama yem tüketimi 2,25*2=4,5 kg olarak hesaplanmıştır.bir piliç 4,5 kg yem tüketeceği düşünülürse bir üretim periyodunda(35-45gün) piliç ortalama ton/periyot yem tüketecektir. 20

22 Tablo 7 Tesiste Kullanılacak Hammadde Miktarı Hammadde Birim Miktar Civciv Adet/Periyot Yem Ton Talaş Ton 68 c) Doğal Kaynakların Kullanımı (Arazi Kullanımı, Su Kullanımı, Kullanılan Enerji Türü vb) Bursa ili,mustafakemalpaşa İlçesi Adaköy Köyü, Köklük Mevkii, 820 No lu Parsel mevkiinde Zübeyde Amak Broiler İşletmesi tarafından m 2 lik tapulu alanın 2914,62 m 2 'lik kapalı kısmında " adet/dönem Etlik Piliç Yetiştirme Tesisi" projesi yapılması planlanmakta olup üretim kapsamında, arazi, enerji, su vb. gibi doğal kaynakların kullanımı söz konusu olacaktır. Arazi Kullanımı Bursa ili,mustafakemalpaşa İlçesi Adaköy Köyü, Köklük Mevkii, 820 Nolu Parsel mevkiinde Zübeyde Amak Broiler İşletmesi tarafından m 2 lik tapulu alanın 2914,62 m 2 'lik kapalı kısmında " adet/periyot Etlik Piliç Yetiştirme Tesisi " yapılması planlanmaktadır. Kullanılması planlanan arazi; "Marjinal Tarım arazileri" içerisinde kalmaktadır (Bkz. Ek-2). Proje alanının tamamı faaliyet sahibi Zübeyde Amak adına olup Tapu Ek- 3'de olarak verilmiştir. Tesis arazisi faaliyet sahibine ait tapulu alanda yer almaktadır (Bkz Ek-1). Tesise ait topografik harita ve jeoloji haritası Ek 2 de verilmektedir. Proje alanında yapılması planlanan Etlik piliç yetiştirme tesisine ait kurum görüşleri; -06/03/2014 tarih ve 4832 sayılı Bursa Valiliği Halk Sağlığı Müdürlüğü tarafından belirtilen görüş yazısı EK 6'da verilmektedir. 21

23 -13/03/2014 tarih ve 998 sayılı Bursa Valiliği İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü tarafından belirtilen görüş yazısı EK 7'de verilmektedir. - 07/04/2014 tarih ve sayılı Bursa Valiliği İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü tarafından belirtilen görüş yazısı EK 5'de verilmektedir. Su Kullanımı Tesiste personelin ve Etlik Piliç yetiştirilmesinde su kullanımı söz konusu olacaktır. Çalışan personelin kullanma suyu İdari bina temizliği ve tesis etrafında yer alacak olan yeşilliklerin sulanması Dönem sonlarında kümeslerin temizliği Havalandırma pedlerine eklenecek su Etlik piliçlerin içme suyu Proses Amacıyla Su Kullanımı: Proje alanında, idari bina temizliği için günlük yaklaşık olarak 0,5 m 3 su kullanımı olması öngörülmektedir. Tesis etrafında yer alacak olan yeşilliklerin sulanması için 0,5 m 3 /gün su tüketimi olması öngörülmektedir. Tesiste içme suyu olarak kullanılacak olan sular damacanalarla temin edilecektir. Kullanma ve civcivlerin ihtiyacı olan sular ise temiz su taşıma yetki belgesi olan tankerler yardımıyla tesis alanına taşınarak depolanacaktır. İşletme aşamasında civciv ve piliçlerde su tüketimi canlı ağırlık, çevre sıcaklığı, yaş, yem yapısı vb. şartlara göre değişim göstermektedir. Civciv ve piliçlerin tip ve yaşlarıyla çevre sıcaklığına bağlı olarak su tüketim "değerleri Tablo 8'de verilmektedir. Tablo 8 Ross 308 Civciv ve Piliçlerin Karakteristik Günlük Su Tüketim Değerleri(210C'de lt/1.000 adet) 22

24 Yaş (Gün) Tabaksız Nipel Suluk Tabaklı Nipel Suluk Çan Tipi Suluk Sıcak havalarda fazla su içmek, bazı problemlere neden olabilir. Çoğu kafes sistemlerinde gübrenin toplanması ve atılması problem olduğundan gübre ile atılan fazla su havalandırma sorunlarına neden olabilir. Su, hayvanların büyüme ve gelişmesi için gerek duyduğu en önemli besin maddesidir. Sürüde su miktarı bakımından bir kısıtlama yapılmamalıdır. İlk günlerde 1000 civciv için 40 cm çapındaki 5-6 Çan tipi suluk ve cm çapındaki mini suluk yeterli olmaktadır. Özellikle ilk 24 saat civcivlerin daha rahat ve kolay su içebilmeleri için suluklar üniform bir şekilde yerleştirilmelidir (iki suluk arası mesafe1 m'yi geçmemelidir). Civciv döneminde sıcaklığın yüksek olması nedeniyle açıkta olan sudaki bakteri gelişiminin hızlanabileceği unutulmamalı, hayvanlara sürekli temiz ve taze su sağlanmalıdır adet/ periyot Etlik Piliç Yetiştirme Tesisinde piliçlerin günlük toplam su tüketimi ortalama; Q Tavuk İçme = q*n Burada; Q Tavuk İçme = Etlik Piliçlere Verilecek Günlük İçme Suyu (m 3 /gün) q= Birim su Tüketimi (m 3 /tavuk.gün) N= Tavuk Sayısı Civciv Piliç (0-3 haftalık) Su Tüketim Miktarı: Civcivlerin günlük 85 ml su tüketeceği düşünülürse; Q Tavuk İçme = 0,000085m 3 /tavuk.gün* tavuk=3,57 m 3 /gün olacaktır. 23

25 Etlik piliç (3-6 Haftalık) Etlik piliçlerin 632,4 ml su tüketeceği düşünülürse; Q Tavuk İçme = 0, m 3 /tavuk.gün* tavuk=26,56 m 3 /gün olacaktır. Günlük Toplam su tüketim miktarı 30,13 m 3 /gün olması beklenmektedir Kümeslerde kümes havasının soğutulması ve havalandırma amacıyla yaz aylarındaki dönemlerde kullanılan pedler içinde su kullanımı olacaktır. Soğutma sisteminde yaz aylarında(90 gün) günlük ortalama 9 m 3 su, toplam yıllık 810 m 3 su kullanımı olması muhtemeldir. Tüm yıl için ortalama olarak düşünüldüğünde günlük 3 m 3 pedlerde su kullanımı olması beklenmektedir. Tesis içerisinde yer alan kümeslerin temizliği öncelikle kuru olarak yapılacak olup her dönem sonunda dışkı ile karışık altlık malzemesinin çıkarılması ve sonrasında dezenfektan malzeme yıkanması sağlanacaktır. Yıkama tazyikli su ile mümkün olduğu kadar C sıcaklığa varan su da yapıldığında su tüketimi minimum düzeye çekilmiş olacaktır. Her dönem sonunda kullanılacak su miktarı m 2 başına ortalama 4 lt kullanıldığı düşünülürse temizlik amacıyla kullanılacak su miktarı ; 4lt/m 2 * 2688 m 2/ kümes =10.750,000 lt/dönem = 10,75 m 3 /dönem su kullanımı olacaktır. Her dönem sonunda temizlik yapılacak olup işletme aşamasında her dönemin 45 gün sürece düşünüldüğünde günlük kümes yıkama suyu miktarı; Kümes Yıkama Suyu Tüketimi = 10,75 lt/dönem/45 gün/dönem Kümes Yıkama Suyu Tüketimi 0,25 m 3 /gün olacaktır. Su ihtiyacı tankerler yardımıyla sağlanacaktır. Evsel Amaçlı Su Kullanımı 24

26 Proje kapsamında işletmede daimi çalışan personel sayısı 3 kişi olacak olup kümeslerin temizlenmesi amacıyla dönemsel 2 personel çalıştırılması öngörülmüştür. Tesiste personelin içme suyu damacanalar ile karşılanacaktır. Bir kişinin günlük içmekullanma suyu ihtiyacının ortalama 150 litre/gün-kişi (N. USLU, O. Prof. Dr., DEÜ. Müh. Fak., Çevre Müh. Böl., Kullanılmış Atık suların Arıtımı Ders Notları, 2004) olduğu dikkate alınarak hesaplandığında, toplam içme-kullanma suyu miktarı; Kullanma Suyu İhtiyacı = Kişi Başına Düşen Miktar x Personel Sayısı Kullanma Suyu İhtiyacı = (150 lt/gün-kişi) x (1m³ / 1000 lt) x (5 kişi) = 0,75 m³/gün Tesiste Kullanılacak Su Miktarları Tablo 9 da yer almaktadır. Tesiste içme suyu olarak kullanılacak sular damacanalar yardımıyla ve temiz su taşıma izinli tankerler tarafından temin edilecektir. Tablo 9 Su Kullanım Alanları ve Miktarları Su Kullanım Alanları m 3 /Gün Gün/Yıl Yıllık su tüketimi (m 3 ) Evsel Nitelikli 0, ,75 Yetiştirilecek Tavukların su Kullanımı(0-3 hafta) 3,57 21*6 449,82 Yetiştirilecek Tavukların su Kullanımı(3-6 hafta) 26,56 21* ,56 Kümeslerin Temizliği 0,3 6*45 81 Havalandırma Pedleri İdari Bina Temizliği 0, Tesis İçerisinde Yer alan Yeşil Alanların Sulanması 0, TOPLAM SU İHTİYACI 35, , tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren "Su Kirliği Kontrolü Yönetmeli" ve tarih ve sayılı "Su Kirliği Kontrolü yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik" İkinci Bölüm Madde 4 B ye göre Evsel kaynaklı atıksular için, konuta giren temiz su miktarının atıksuya eşit olması denilmektedir. Buna göre tesiste personel tarafından 0,75 m 3 /gün miktarında kullanılacak su atıksu olarak tesis içerisinde oluşacaktır. 25

27 Proje kapsamında 2872 sayılı Çevre Kanunu, 167 Sayılı Yer Altı Suları Hakkında Kanun, Su Kirliliği ve Kontrol Yönetmeliği, Katı Atıkların Kontrol Yönetmeliği, Tehlikeli Atıkların Kontrol Yönetmeliği ile ilgili diğer mevzuatların ilgili hükümlerine uyulacaktır. Kullanılan Enerji Türü Bursa ili,mustafakemalpaşa İlçesi Adaköy Köyü, Köklük Mevkii, 820 No lu Parsel mevkiinde Zübeyde AMAK Broiler İşletmesi tarafından m 2 lik tapulu alanın 2914,62 m 2 'lik kapalı kısmında " adet/periyot Etlik Piliç Yetiştirme Tesisi " projesi gerçekleştirilmesi planlanmaktadır. Tesiste inşası planlanan kümeslerin ısıtılması amacıyla kazan bulunacak olup yakıt olarak kömür kullanılacaktır. Kümeslerin ısıtılması amacıyla yıllık olarak kullanılacak olan kömür miktarının 60 ton olarak gerçekleşmesi beklenmektedir. Kullanılacak kömür cinsi fındık kömürü olarak seçilecektir. Kullanılacak olan kömürün Bursa Mahalli Çevre Kurulu(İl MÇK) tarafından belirlenen kriterlere uygun olacağını taahhüt ederiz. Fındık kömürü cinsi mm boyutlarında, 25 kg lık torbalar halinde tüketime sunulan ve daha çok tavuk çiftlikleri ile sanayi amaçlı diğer tesislerde kullanılan bir kömür çeşididir. Kullanılacak yakıt kazanı 1 MW ısıl gücünde olması planlanmaktadır. Tesis işletma aşamasında kazan ısıl gücünde herhangi bir değişiklik olması durumunda Çevre Kanunuca Alınması Gereken izin ve Lisanslar Hakkında Yönetmelik Ek kapsamında Çevre İznine tekrar başvuru yapılacaktır. Planlanan proje kapsamında kullanılacak elektrik enerjisi; TEDAŞ(UEDAŞ) Bursa Elektrik Dağıtım Müessesi tarafından Bursa İli ve yakın çevresine kurulmuş olan dağıtım hattından karşılanmaktadır. Projenin hayata geçirilmesi ile elektrik enerjisi ihtiyacı aynı yolla karşılanmaya devam edecektir. Ayrıca elektrik kesintilerine karşı sistemde jeneratör kullanılacaktır. Bunun için proje sahasında bir jeneratör odası bulunmaktadır tarih ve sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren "Çevre Kanunca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmelik" ve tarih ve sayılı "Çevre Kanunca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik " kapsamında Ek 2 listesi

28 Katı (Kömür, kok, kömür briketi, turba, odun, plastik veya kimyasal maddelerle kaplanmamış ve muameleye tabi tutulmamış odun artıkları, petrol koku) ve sıvı (Fuel-Oil, nafta, motorin, biyodizel ve benzeri) yakıtlı tesislerden toplam yakma sistemi ısıl gücü 1 MW ve daha büyük 100 MW tan küçük olan tesislerde yer almaktadır. ç) Atık Miktarı (Katı, Sıvı,Gaz ve benzeri) ve Atıkların Kimyasal Fiziksel ve Biyolojik Özellikleri Faaliyetin inşaat aşamasında Gürültü ve toz ; işletme aşamasında ise tesiste atıksu, gübre, hava emisyonu oluşması muhtemeldir. Sıvı Atıklar Prosesten Kaynaklı Atıksu Oluşumu: Tesisin işletilmesi aşamasında, idari bina temizliği için günlük 0,5 m 3 su kullanılması muhtemel olup kullanılan bu suyun atıksuya dönüşeceği varsayımı ile idari bina temizliği ile oluşacak atıksu miktarı günlük 0,5 m 3 olacaktır. Tesis içerisinde yer alan kümeslerin temizliği öncelikle kuru olarak yapılacak olup her dönem sonunda dışkı ile karışık altlık malzemesinin çıkarılması ve sonrasında dezenfektan malzeme yıkanması sağlanacaktır. Tesisi içerisinde bulunan kümeslerin temizlenmesi aşamasında oluşan atıksular kullanılan su miktarına eşit olacağından günlük ortalama oluşacak atıksu miktarı 0,40m 3 olacaktır. Oluşan bu atıksular, sızdırmaz fosseptiklerde biriktirilip, Mustafakemalpaşa Belediye'sinin anlaşmalı olduğu vidanjör firması çektirilerek arıtma tesisine verilecektir. Bu kapsamda tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren "Su Kirliği Kontrolü Yönetmeliği" ve tarih ve sayılı "Su Kirliği Kontrolü yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik" kapsamında Evsel nitelikli Atıksular İçin Deşarj Standartları Madde 32'de belirtilen "Kanalizasyon sistemi bulunmayan yerleşim yerleri için; Nüfusu 84 kişinin altında olan otel, motel, tatil köyü, tatil sitesi ve yazlık siteler ve sanayi tesislerinin evsel atık suları 19/3/1971 tarihli ve sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Lağım Mecrası İnşaası Mümkün Olmayan Yerlerde 27

29 Yapılacak Çukurlara Ait Yönetmelik hükümlerine göre yapılacak olan sızdırmaz nitelikteki fosseptikte toplanır ve vidanjör vasıtası ile atıksu altyapı tesislerine verilir" ibaresi yer almakta olup belirtilen hükümlere uyulacaktır. Evsel Kaynaklı Atıksu Oluşumu Proje kapsamında işletmede daimi çalışan personel sayısı 3 kişi olacak olup kümeslerin temizlenmesi amacıyla dönemsel 2 personel çalıştırılması öngörülmüştür. Bir kişinin günlük içme-kullanma suyu ihtiyacının ortalama 150 litre/gün-kişi (N. USLU, O. Prof. Dr., DEÜ. Müh. Fak., Çevre Müh. Böl., Kullanılmış Atık suların Arıtımı Ders Notları, 2004) olduğu dikkate alınarak hesaplandığında, toplam içme-kullanma suyu miktarı; İçme ve Kullanma Suyu İhtiyacı İçme ve Kullanma Suyu İhtiyacı = Kişi Başına Düşen Miktar x Personel Sayısı = (150 lt/gün-kişi) x (1m³ / 1000 lt) x (5kişi) = 0,75 m³/gün Personelin kullanacağı 150 lt/ gün-kişi lük suyun tamamının atık suya dönüştüğü kabulüyle oluşacak atıksu miktarı 0,75 m³/olacaktır. Tesiste oluşacak atıksu miktarları tablo 10 da yer almaktadır. Tablo 10 Tesiste Oluşacak Atıksu Miktarları Oluşan Atıksu Üniteleri m 3 /Gün Gün/Yıl Yıllık atıksu oluşumu (m 3 ) Evsel Nitelikli Atıksu 0, ,75 Kümeslerin Temizliği 0,4 6* İdari Bina Temizliği 0, TOPLAM SU İHTİYACI 1,65 531,75 Tesiste kümeslerin yıkanması, idari binaların temizliğinde ve personelin kullanımı sonucunda kaynaklı oluşacak olan atıksuyun Ortalama Kirlilik Değeri aşağıda yer almaktadır. Atıksuyun Ortalama Kirlilik Değerleri 1 BOI : 220 mg/l 28

30 BOI Olarak Kirlilik Yükü : 0,22 kg/gün KOI : 500 mg/l KOI Olarak Kirlilik Yükü : 0,5 kg/gün AKM : 220 mg/l AKM Olarak Kirlilik Yükü : 0,22 kg/gün 1 Atıksu Arıtma Tesisleri Proses, İşletme, Bakım El Kitabı, Eylül 1989, İller Bankası, ANKARA Yukarıda sayılan faaliyetlerden ötürü ortay çıkacak olan toplam kirlilik yükleri aşağıda hesaplanmıştır. Oluşan Atıksu Üniteleri Tablo 11 Atıksu Oluşumundan Kaynaklı Yıllık Toplam kirlilik yükleri m 3 /Gün Gün/Yıl Yıllık atıksu oluşumu (m 3 ) BOI (0,22kg/ m 3 ) KOI (0,5 kg/ m 3 ) AKM (0,22kg/ m 3 ) Evsel Nitelikli Atıksu 0, ,75 60, ,9 60,225 Kümeslerin Temizliği 0,4 6* , ,76 İdari Bina Temizliği 0, YILLIK TOPLAM KİRLİLİK YÜKÜ(kg/yıl) 116,9 265,9 116, tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren "Su Kirliği Kontrolü Yönetmeli" ve tarih ve sayılı "Su Kirliği Kontrolü yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik" kapsamında Madde 31 - Endüstriler üretim tiplerine göre gruplandırılmış ve onaltı tane sektör oluşturulmuştur. Bu sektörlere giren tesislerden tamamen kuru tipte çalışanlar için Tablo 5-20 arasındaki atıksu standartları uygulanmaz. Bu sektörler ve sektörlerin içerdiği endüstri tipleri; a) Gıda sanayii sektörü; un fabrikaları, makarna fabrikaları, maya sanayii, süt ve süt ürünleri, yağlı tohumlardan yağ çıkarılması ve sıvı yağ rafinasyonu, zeytin yağı ve sabun üretimi, katı yağ rafinasyonu, mezbahalar ve entegre et tesisleri, balık ve kemik unu üretimi, havyan kesimi yan ürünleri işleme, sebze ve meyve yıkama ve işleme, bitki işleme, şeker sanayii, tuz işletmeleri, tarla balıkçılığı, su ürünleri değerlendirme ve buna benzer sanayi kuruluşları, Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği tablo 5.15 te istenen değerleri sağlaması gerekmekte olup belirtilen hükümlere uyulacaktır. Tablo 12 Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği tablo 5.15 Sektör: Gıda Sanayii (Büyükbaş, Küçükbaş Hayvan Besiciliği ve Tavukhaneler) 29

31 Parametre Birim KOMPOZİT NUMUNE 2 SAATLİK KOMPOZİT NUMUNE 24 SAATLİK Kimyasal Oksijen İhtiyacı (KOİ) Mg/L Askıda Katı Madde Mg/L Yağ ve Gres Mg/L Amonyum Azotu Mg/L Fosfat Fosforu Mg/L 3 2 ph Deşarj Kriterleri-2 saatlik Kompozit Numune tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren "Su Kirliği Kontrolü Yönetmeli" ve tarih ve sayılı "Su Kirliği Kontrolü yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik" kapsamında belirtilen hükümlere uyulacaktır. Tesiste her türlü sıvı ve katı atıklar gelişigüzel çevreye ve su kaynaklarına zarar verecek şekilde atılmayacaktır. Katı Atıklar İşletmede kümeslerde beslenecek tavuklardan kaynaklanacak proses atığı olarak ölü tavuklar, altlıkla karışık tavuk gübresi ve yakılacak kömürün külü oluşacaktır. Tesise alınacak civcivler plastik kutularda getirilecek olup transfer işlemi sonrasında bu plastik kutular getirilen kamyona geri verilerek civcivlerin alındığı kuluçkahanede dezenfektanı sağlanacaktır. İşletme aşamasından önce ise faaliyet alanında yapılacak olan ön çalışmalardan kaynaklı hafriyat atığı oluşumu söz konusu olacaktır. Hafriyat atığı Planlanan proje kapsamında; kurulması planlanan ünitelerin ve kümesin İnşaası sırasında hafriyat artığı meydana gelecek olup; hafriyat derinliği ortalama 1-3 m kabul edildiğinde toplam hafriyat miktarları; Tablo 13 Hafriyat Miktarı 30

32 Ünite Adı Kullanım Alanları (m 2 ) Derinlik (m) Hafriyat Miktarı (m 3 ) Kümes-I Kümes-II Kalorifer Dairesi ,2 Bakıcı Odası 60, ,90 Gübre Çukuru İmha (Ölü Hayvan) 1,5 17, Çukuru Fosseptik Çukuru 6 1,5 9 TOPLAM HAFRİYAT 2.923,4 Evsel Nitelikli Katı Atık Oluşumu Proje kapsamında işletmede daimi çalışan personel sayısı 3 kişi olacak olup kümeslerin temizlenmesi amacıyla dönemsel 2 personel çalıştırılması öngörülmüştür. Faaliyet kapsamında çalışması planlanan çalışanlardan kaynaklı ortaya çıkması planlanan yemek atığı, ambalaj kâğıdı, naylon, cam şişe ve pet şişe gibi katı atık meydana gelecektir. Bir personelin günlük oluşturacağı katı atık miktarı 1,34 kg/gün-kişi (Devlet İstatistik Enstitüsü, Çevre İstatistikleri, Hane Halkı Katı Atık Kompozisyon Araştırması ve Eğilim Anketi Sonuçları, 2004) kabulü oluşacak katı atık miktarı; Katı Atık Üretim Miktarı = Kişi Başına düşen Miktar x Personel Sayısı Katı Atık Üretim Miktarı = 1,34 kg/gün-kişi x 5 kişi =6,7 kg/gün olacaktır. Geri kazanımı mümkün olmayan atıklar ayrı konteynırlarda biriktirilerek belirli periyotlarla ilgili Belediye dahilindeki çöp konteynırlarına getirilerek atılacaktır. Evsel nitelikli katı atıklar Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği( tarih ve sayılı Resmi Gazete de değişiklik) 'nin 18. Maddesi ve 20. Maddesine göre toplanıp değerlendirilmektedir. Evsel nitelikli katı atıklar ağzı kapaklı, içine çöp poşeti yerleştirilmiş, sıhhi çöp bidonlarında biriktirilerek, Mustafakemalpaşa Belediyesi'ne ait araçlar tarafından belirli aralıklarla toplanıp en yakın Katı Atık Düzenli Depolama Alanına nakledilecektir. 31

33 Evsel nitelikli katı atıkların bertarafı aşamasında "Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği( tarih ve sayılı Resmi Gazete de değişiklik) " hükümlerine uyulacaktır. Prosesten kaynaklanacak olan katı atık Kümeslerden Kaynaklanacak Dışkı ve Altlık Malzeme Atığı : Proje kapsamında adet Etlik Piliç yetiştiriciliğinde kümeslerde beslenen civcivlerin yaklaşık gün boyunca, yaşamları sürecinde açığa çıkacak dışkıları söz konusu olacaktır. Etlik Piliç eldesi amacıyla beslenen piliçlerin günlük dışkı miktarları; 0,08-0,1 kg/gün veya canlı ağırlığın %3-4 ü oranındadır. Bir etlik piliç kümeste yaklaşık gün arası yani yaklaşık 6 hafta bakıma tabi tutulmakta olup ağırlığı 2000 gr ve üzerine çıkmaktadır. Tablo 14 Civciv ve Piliç Ağırlık ve Dışkı Miktarı TÜRÜ AĞIRLIK ORTALAMA DIŞKI MİKTARI CİVCİV PİLİÇ ( 0 3 Haftalık gr ( 785 gr ) 31,4 gr/gün ETLİK PİLİÇ ( 3-6 Haftalık ) gr (1750 gr) 70 gr / gün Etlik piliç yetiştiriciliğinde 6 haftalık bakımı civciv ve piliç dönemi olarak ikiye ayırarak tabloda verilen değerlere göre bir civcivin ağırlığını 0-3 haftalık arası ortalama 785 gr ve bir pilicin ağırlığını da 3-6 haftalık arası ortalama 1750 gr aldığımızda kümesten oluşacak katı atık miktarı, bu çerçevede projenin işletme sürecinde açığa çıkabilecek maksimum etlik piliç dışkısı miktarı; Etlik piliç Yetiştirme Kümesi Max. Civciv Kapasitesi : adet Civciv-Etlik Piliç Kümesi 0-3 Hafta 21 Günlük Dışkı Miktarı: adet civciv-etlik piliç x 31,4 gr dışkı/adet civciv-etlik piliç.gün x 21 gün 32

34 = ,000gr = ,8kg 28 ton dışkı Civciv-Etlik Piliç Kümesi 3-6 Hafta 24 Günlük Dışkı Miktarı: adet civciv-etlik piliç x 70 gr dışkı/adet civciv-etlik piliç.gün x 24 gün =70.560,000gr = kg 71 ton dışkı Toplam Dışkı Miktarı : 28 ton + 71 ton= 99 ton/ periyot olması beklenmektedir. Yer sisteminde yetiştiricilikte, odun talaşı, pirinç kavuzu, parçalanmış mısır koçanı, sap veya saman gibi malzemeler mevsime bağlı olarak 3-10 cm kalınlığında altlık olarak kümesin tabanına serilir. Altlık materyali eşit olarak, kümesin ve izolasyonun kalitesine göre uygun kalınlıkta yayılmalıdır. İyi bir rutubet emilimi rahatlık ve temiz,toz oranının düşük olması gibi koşulları sağlayan birçok altlık çeşidi mevcuttur. Özellikle çeltik + talaş karışımı yaz aylarında 3-4 kg/m 2,kış aylarında 5-6 kg/m 2 olarak kullanılması önerilmektedir. Kümes içerisinde metre kareye ortalama 4,10 kg altlık malzeme serildiğini kabul edersek toplam 2688 m 2 lik kullanım alanında; Tesiste kullanılacak birim altlık miktarı : 4,10 kg/m 2 Tesiste kullanılacak toplam kümes alanı : 1344*2 =2688 m 2 Tesiste bir yıldaki periyot sayısı : 6 periyot/yıl Tesiste yıllık altlık kullanımı : 4,10 kg/m 2 *2688m 2 *6periyot/yıl*1ton/1.000 kg Tesiste yıllık altlık kullanımı maliyeti : 67 ton/yıl olacaktır Kümesten açığa çıkacak toplam katı atık miktarı ( dışkı altlık karışımı ) ; Kümesteki katı atık miktarı: 99 ton dışkı + 67 ton altlık = 166 ton 33