Mühendislik Malzemeleri Ders Notları
|
|
- Özlem Balcı
- 7 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ Mühendislik Malzemeleri Ders Notları 9 Yrd. Doç. Dr. Özgü BAYRAK MALZEME SEÇİMİNİN ÖNEMİ Genel anlamda; İnsanların ihtiyacı olan her şeye MALZEME denir. Özel anlamda; üretim yapmak için kullanılan her türlü araç ve gerece MALZEME denir. Malzemelerin fiziksel, mekanik kimyasal vs. özelliklerini MALZEME BİLİMİ inceler. Malzeme Bilimi kapsamında malzeme seçiminde proses, malzemenin şekli, çevre ve fiyat etkileri incelenmez. ( Bahar Yarıyılı) Mühendislik Malzemeleri (Bölüm 9) / Yrd. Doç. Dr. Özgü BAYRAK / Erzincan Üniversitesi 2 MALZEME SEÇİMİNİN ÖNEMİ Her teknik eleman malzemeler hakkında bilgi sahibi olmak zorundadır Aksi taktirde kullanım alanına en uygun olan malzemeyi seçemez. MALZEME SEÇİMİNİN ÖNEMİ Malzeme seçimi neden önemlidir? Farz edelim ki Türkiye den Amerika ya konserve ihraç ediliyor. Konserveler kutulara doldurulup gemiye yükleniyor. Bir aylık yolculuktan sonra Amerika ya vardığında kapaklar açıldığında, konserve kapakların küflenmiş olduğu görülüyor. Tabii mallar geri gönderiliyor. Yüzbinlerce lira zarar meydana geliyor. Mühendislik Malzemeleri (Bölüm 9) / Yrd. Doç. Dr. Özgü BAYRAK / Erzincan Üniversitesi 3 Mühendislik Malzemeleri (Bölüm 9) / Yrd. Doç. Dr. Özgü BAYRAK / Erzincan Üniversitesi 4 1
2 MALZEME SEÇİMİNİN ÖNEMİ Küflenmenin sebebi, Düşük Karbonlu Çelik kutuların korozyona dayanması için herhangi bir kaplama yapılmamış olmasıdır. MALZEME SEÇİMİNİN ÖNEMİ Başka bir örnek; Helikopter için gerekli bir mil malzemesi dövme çelikten yapılmak zorundadır. Helikopterde can kaybı olma riski vardır. Bu nedenle en kaliteli malzemelerin kullanılması gereklidir. Oysa bir temizlik robotunda kullanılan aynı mil, dökme çelikten yapılabilir. Mühendislik Malzemeleri (Bölüm 9) / Yrd. Doç. Dr. Özgü BAYRAK / Erzincan Üniversitesi 5 Mühendislik Malzemeleri (Bölüm 9) / Yrd. Doç. Dr. Özgü BAYRAK / Erzincan Üniversitesi 6 MALZEME SEÇİMİNİN ÖNEMİ Anlatılan örneklerden de görüldüğü gibi ; Malzemelerin kullanılacakları yere ve yükleme şartlarına uygun olacak şekilde seçilmesi gereklidir. Endüstride malzeme seçiminin TASARIM la yakın bir ilişkisi vardır. TASARIM NEDİR? Bir ürün (ev, araba, alet vs) ortaya konmak isteniyorsa, önce onu tasarlamak gerekir. Mühendislik Malzemeleri (Bölüm 9) / Yrd. Doç. Dr. Özgü BAYRAK / Erzincan Üniversitesi 7 Mühendislik Malzemeleri (Bölüm 9) / Yrd. Doç. Dr. Özgü BAYRAK / Erzincan Üniversitesi 8 2
3 Şapkadan yağlı dişli kutularına kadar her ürün bir tasarım eseridir. Bu kadar geniş anlamı olan tasarım kavramını makine mühendisliği için daha dar alana sokmak zorundayız. Makine mühendisleri olarak tasarımdan anladığımız şey, MEKANİK TASARIM dır. Mekanik tasarım, hareketli veya hareketsiz bir SİSTEM olabilir. Bu sistemi oluşturan parçalar vardır (örnekdişliler, kollar, miller, yataklar, vs. gibi). Bu parçalar malzeme lerden oluşurlar (örnek bu parçaların bazısı çelik, bazısı plastik, bazısı seramik vs. gibi) Mühendislik Malzemeleri (Bölüm 9) / Yrd. Doç. Dr. Özgü BAYRAK / Erzincan Üniversitesi 9 Mühendislik Malzemeleri (Bölüm 9) / Yrd. Doç. Dr. Özgü BAYRAK / Erzincan Üniversitesi 10 Sistemi oluşturan parçaların yapıldığı bu malzemeler değişik imalat yöntemleri (döküm, dövme, haddeleme vs.) sonucu ürün haline gelmişlerdir. Bu ürünlerin aşağıdakiler gibi çok değişik şekilleri vardır. I Profil T Profil U Profil Yuvarlak Çokgen kesit Sac Plaka Şerit Kare profil Mühendislik Malzemeleri (Bölüm 9) / Yrd. Doç. Dr. Özgü BAYRAK / Erzincan Üniversitesi 11 Bu parçalar, bulundukları çalışma yerlerindeki şekilleri ile yük taşırlar, zorlamalara maruz kalırlar. Bu zorlamalar çekme, basma, burulma, kesme ve eğilme yüklemeleri şeklindedir. Mühendislik Malzemeleri (Bölüm 9) / Yrd. Doç. Dr. Özgü BAYRAK / Erzincan Üniversitesi 12 3
4 Bu malzemeler, ısı iletirler, yorulurlar, genleşirler, aşınırlar, korozyona uğrarlar. Bütün bu aktivitelerin birbirleri ile nasıl bir ilişki içinde olduğu önemlidir. Unutulmamalıdır ki hem malzemeler hem de şekil verme yöntemleri hızlı bir şekilde gelişip yenilenmektedir. TASARIMDA MALZEMELER Tasarım, düşünülen bir fikri, bir ürüne dönüştürme işlemidir. Tıpkı bir köprü kuracağım deyip bu düşünceyi gerçekleştirmek gibi. Bu köprü tasarımının her aşamasında, karar alma vardır. Bu köprü tasarımı, malzeme seçmeyi zorunlu kılar. Bu köprü tasarımında yeni malzemeler çıktıkça, eski malzemeler terkedilir. Mühendislerin kullandıkları malzeme sayısı günümüzde 120 bin in üzerindedir. Standardizasyon çalışmaları sayesinde bu sayı düşürülmeye çalışılmaktadır. Mühendislik Malzemeleri (Bölüm 9) / Yrd. Doç. Dr. Özgü BAYRAK / Erzincan Üniversitesi 13 Mühendislik Malzemeleri (Bölüm 9) / Yrd. Doç. Dr. Özgü BAYRAK / Erzincan Üniversitesi 14 BİR MÜHENDİS BU KADAR GENİŞ BİR MALZEME LİSTESİNDEN AMACA UYGUN, EN İYİ MALZEYİ NASIL SEÇMELİ? Son yıllarda mühendislik tasarımında malzeme seçimi ile ilgili çok ilerlemeler oldu. Malzeme seçiminde sistematik bir yol izlemeye ihtiyaç vardır. Başlangıçta tasarım AKICI dır ve fikirler GENİŞTİR. Tüm malzemeler (metal, seramik, polimer, kompozit, vb.) GÖZÖNÜNE ALINIR. Sonra tasarım bir ODAK NOKTA ya doğru gelir. Malzeme seçme kriteri KESKİNLEŞİR. Malzeme listesi DAHA DAR ve KISA olur. Örneğin Seçilecek Malzeme iki gruba düşer. Tasarımın ileri aşamalarında çok daha doğru veriler geldikçe seçilecek malzeme sayısı da düşer. En sonunda hassas verilere varıldıkça, seçilecek malzeme tek sayıya bile iner. Örneğin metallerden pirinç ve bronz gibi Mühendislik Malzemeleri (Bölüm 9) / Yrd. Doç. Dr. Özgü BAYRAK / Erzincan Üniversitesi 15 Mühendislik Malzemeleri (Bölüm 9) / Yrd. Doç. Dr. Özgü BAYRAK / Erzincan Üniversitesi 16 4
5 Malzeme seçimi, onu üretmek ve şekillendirmek için yapılan ; deformasyon, birleştirme, yüzey işlemlerinden bağımsız yapılamaz. Bunların da göz önüne alınması gerekir. Malzeme seçiminde; malzemenin fiyatı, ve malzemenin gerek üretim esnasında ve gerekse kullanım esnasında çevreye olan etkisi de göz önüne alınır. İyi bir mühendislik tasarımı, tek başına ürünü satmaya yetmez. Şu cümle çok önemlidir. İyi bir tasarım çalışır, ama mükemmel bir tasarım zevk verir. Bir tasarımcının en çok ihtiyaç duyduğu şey, AÇIK FİKİRLİ olmasıdır. Tüm ihtimalleri göz önüne almalıdır. Mühendislik Malzemeleri (Bölüm 9) / Yrd. Doç. Dr. Özgü BAYRAK / Erzincan Üniversitesi 17 Mühendislik Malzemeleri (Bölüm 9) / Yrd. Doç. Dr. Özgü BAYRAK / Erzincan Üniversitesi 18 MALZEMELERİN SINIFLANDIRILMASI Malzemeler birçok şekilde sınıflandırılabilir. Bunlardan birinde malzemeler iki gruba ayrılır: Metaller, Metal olmayan malzemeler. Gerek elektrik iletkenliği gibi genel kullanım özellikleri ve gerekse kaynak edilebilirliği gibi üretim yöntemlerine uygunluğu bakımından, malzeme seçiminde bu temel ayırım isabetli sayılır. Fakat atomlar arası bağ kuvvetleri ve diğer özellikler dikkate alındığı zaman, malzemeler dört gruba ayrılabilir: Metaller, Seramikler, Plastikler, Kompozitler. Mühendislik Malzemeleri (Bölüm 9) / Yrd. Doç. Dr. Özgü BAYRAK / Erzincan Üniversitesi 19 MALZEMELERİN SINIFLANDIRILMASI Metaller (demir, çelik, Al, Zn, Ti, v.b.) Plastikler (lastik, bakalit, PVC, yapıştırıcı, plastik, v.b.) Seramikler (briket, cam, porselen, v.b.) Kompozitler (beton, kerpiç, kontrplak, kemik, v.b.) Bağ Metalik Kovalent İyonik Makro birleşme Mukavemet Genelde yüksek Düşük Basma M. Yüksek MMK iyi PMK düşük Isıl İletkenlik Yüksek Düşük Düşük Değişken Elektrik İletkenliği Yüksek Düşük Düşük Değişken Özgül Ağırlık Yüksek Düşük Metal Plastik arası PMK Düşük MMK Yüksek Plastik Şekil Verme İyi Termoplastik (Var) Yok Zayıf Termoset (Yok) Süneklik Gevreklik Al (Sünek), W(Gevrek) Termoplastik (Sünek) Termoset (Gevrek) Sert, gevrek PMK Sünek SMK Gevrek Darbe Direnci Korozyon Direnci Çelik (Yüksek) Pb (Düşük) Paslanmaz Ç. (iyi) Çelik (Zayıf) Yüksek Düşük PMK Yüksek SMK Düşük İyi İyi PMK (İyi) MMK (Zayıf) Mühendislik Malzemeleri (Bölüm 9) / Yrd. Doç. Dr. Özgü BAYRAK / Erzincan Üniversitesi 20 5
6 MALZEME SEÇİMİNDE GENEL OLARAK DİKKATE ALINACAK FAKTÖRLER Aşağıda Malzeme Seçimi için genel yaklaşımda göz önüne alınacak etkili faktörler gösterilmiştir. Mukavemet Süneklilik Kararlılık İmal edilebilirlik Elde edilebilirlik Korozyon direnci Isı transfer özelliği Maliyet MALZEME SEÇİMİ ADIMLARI Birçok mühendislik çalışmaları gibi malzeme seçimi de bir problem çözme işidir. Problem çözme üzerine pek çok şey yazılmıştır, konu ile ilgili ana basamaklar ifade edilmiş ve pek çok farklı şekilde tanımlanmıştır. Bununla birlikte, esas adımların şöyle olduğu genel kabuldür: 1. Problem analizi 2. Alternatif çözümlerin formülasyonu 3. Alternatiflerin geliştirilmesi 4. Karar Mühendislik Malzemeleri (Bölüm 9) / Yrd. Doç. Dr. Özgü BAYRAK / Erzincan Üniversitesi 21 Mühendislik Malzemeleri (Bölüm 9) / Yrd. Doç. Dr. Özgü BAYRAK / Erzincan Üniversitesi 22 MALZEME SEÇİMİ ADIMLARI Malzeme seçilme işlemine uygulanan bu adımlar şu hale dönüşürler: 1. Malzemelerin gerekli özelliklerin analizi 2. Aday malzemelerin seçimi 3. Adayların geliştirilmesi 4. Gerekli özelliklere en iyi uyan malzemenin seçimi Birçok mühendis malzemeyi iki sebepten dolayı yanlış seçer: 1. Bu tip uygulamalarda her zaman bu malzeme kullanılır 2. Yalnızca bazı özelliklerden dolayı. MALZEME SEÇİMİ ADIMLARI Bu hatalı sebeplerden ilkinde, her bir uygulama tercih edilen malzeme elde edildiği ve her bir malzeme emniyetli pazarlara sahip olduğu zaman seçim yapılır. Diğer bir deyişle gelenek ve iyi teknoloji gerektiği şekilde karışmaz. İkinci sebep yanlıştır, çünkü malzemenin özelliklerinin, malzemenin özel kullanımlarına başvurmadan esrarengiz bir biçimde hemen hemen metafiziksel olarak malzemeyle bağlantılı olduğunu gösterir. Mühendislik Malzemeleri (Bölüm 9) / Yrd. Doç. Dr. Özgü BAYRAK / Erzincan Üniversitesi 23 Mühendislik Malzemeleri (Bölüm 9) / Yrd. Doç. Dr. Özgü BAYRAK / Erzincan Üniversitesi 24 6
7 MALZEME SEÇİMİ ADIMLARI Bir deney yalnızca malzemenin çevresinin koşullarını değiştirmek ve bu değişime karşı tepkilerini tanımlamak mümkündür. Testlerin sonuçları malzemenin önemli bir tanımlamasıdır. Bir özelliğin gerçek tarifi, tamamen elde edildiği deneyinde tanımlanmasını kapsar. Burada belirten dört prosedür şu şekilde gözden geçirilebilir: 1. Malzeme mühendisi çalışma ve ürünün üretildiği çevre şartlarını dikkatle listeler: 2. Koşullara ve koşulların servis süresinde değişimlerine dayanabilmesi için gerekli cevapları listeler: 3. Aranılan özellikleri bugünün malzeme spektrumu içinde 100 binden fazla mühendislik özellikleriyle karşılaştırılır: 4. En iyi sonucu veya olası en iyi uzlaşmayı sezginin, deneyimin ve yargının ışığı altında, veren malzemeyi seçer. MALZEME SEÇİMİNDE GENEL OLARAK DİKKATE ALINACAK FAKTÖRLER Birçok uygulama, bütün bu faktörlerin olmasını gerekli kılmaz. Ama bazı uygulamalarda da ek faktörlerin devreye girmesi de gerekebilir. Sıcaklık, çevre koşulları, uygulanan gerilmenin derecesi, ve diğer faktörleri içeren imalat ve çalışma koşulları bilinmeden uygun malzemeyi seçmek zordur. Mühendislik Malzemeleri (Bölüm 9) / Yrd. Doç. Dr. Özgü BAYRAK / Erzincan Üniversitesi 25 Mühendislik Malzemeleri (Bölüm 9) / Yrd. Doç. Dr. Özgü BAYRAK / Erzincan Üniversitesi 26 MUKAVEMET malzeme çalışma esnasında uygulanan yüke ve doğacak gerilmeye dayanır mı? dayanmaz mı? Yüzde yüz mukavemet gerekince bu parametre birinci sırada olmasına karşılık bazen birinci sıraya bir anda sertlik, korozyon, iletkenlik, manyetiklik, özgül ağırlık, mukavemet / özgül ağırlık oranı gelebilir. MUKAVEMET Evdeki su tesisatı bakır borudan da döşenir, çelik boru dan da döşenir. Bakır Boru Çelik Boru Su basıncı Düşük Düşük Mukavemet Dayanıksız Dayanıklı Tesisat masrafı Düşük Yüksek Malzeme fiyatı Yüksek Düşük Kışın düşük sıcaklıkta Esner Çatlar Mühendislik Malzemeleri (Bölüm 9) / Yrd. Doç. Dr. Özgü BAYRAK / Erzincan Üniversitesi 27 Mühendislik Malzemeleri (Bölüm 9) / Yrd. Doç. Dr. Özgü BAYRAK / Erzincan Üniversitesi 28 7
8 MUKAVEMET Yorum : Bu olayda düşük su basıncı olduğu sürece, çelik boru yerine bakır boru kullanımı, bakırın yüksek fiyatını, tesisat masrafının düşük oluşu ile telafi ettiğinden ve eğer soğuk bir ortamda isek çatlama yapmayacağı için çeliğin yüksek olan mukavemetine tercih edebiliriz. DEMEK Kİ MALZEME SEÇİMİNDE KULLANILAN KRİTER HER ZAMAN TEK BİR ÖZELLİK DEĞİLDİR. SÜNEKLİK malzemenin çalışma esnasında ne kadar sünek olması gerekir? Yeterli süneklik genelde mukavemetten fedakarlıkla elde edilir. Bu parçalar soğuk işlemle şekillendirilmiş, mukavemetleri yüksek ama süneklikleri düşüktür. Maksat, büyük mukavemet kaybı olmadan ne kadar süneklik olabilir? Mühendislik Malzemeleri (Bölüm 9) / Yrd. Doç. Dr. Özgü BAYRAK / Erzincan Üniversitesi 29 Mühendislik Malzemeleri (Bölüm 9) / Yrd. Doç. Dr. Özgü BAYRAK / Erzincan Üniversitesi 30 SÜNEKLİK Tren rayında süneklik az istenir. Zira çalışma koşulları serttir. Yani buradaki süneklik ne olmalıdır? Buhar türbin kanadında %1,5 luk süneklik kanadın aerodinamiğini yok etmeye yeter. Böyle bir uygulamada gevreklik avantaj olabilir. Ama buna rağmen süneklik, haddelemede, ekstrüzyonda tel çekmede ve diğer bazı işleme proseslerinde aranan özelliktir. TASARIM YORULMA malzeme çalışma esnasında neden bu kadar çabuk yoruldu? Tasarımda bir yanlışlık mı var? Çalışan malzemelerin bozulmalarının büyük ekseriyeti yorulma yüzünden, yorulmanın da % 90 tasarım ve üretim hatasından meydana geldiği kanıtlanmıştır Mühendislik Malzemeleri (Bölüm 9) / Yrd. Doç. Dr. Özgü BAYRAK / Erzincan Üniversitesi 31 Mühendislik Malzemeleri (Bölüm 9) / Yrd. Doç. Dr. Özgü BAYRAK / Erzincan Üniversitesi 32 8
9 KARARLILIK malzemenin çalışma esnasında ne kadar süre devamlı çalışması gerekecek? Çalışma halindeki bir malzemenin kararlılığı, doğrudan sıcaklığa, sıcaklık dalgalanmasına ve bu sıcaklıkta uzun süre kalıp kalmamasına bağlıdır. Malzemenin kararlı çalışmasını en çabuk sıcaklık ve dalgalanmaları bozabilir. Mukavemeti etkiler, sürünmeye ve iç yapı değişikliklerine sebep olur Bir roket motorunun kısa süreli çalışması istenirken, bir buhar türbini yıllarca çalışsın istenir. KARARLILIK Kararlılığın diğer bir yönü de hatanın ciddiyeti sorunudur. Örnek olarak görmüş olduğunuz gibi çaydanlıktaki bir çatlak ile yanıcı ve radyoaktif madde ile dolu kaptaki bir çatlak aynı değildir. Mühendislik Malzemeleri (Bölüm 9) / Yrd. Doç. Dr. Özgü BAYRAK / Erzincan Üniversitesi 33 Mühendislik Malzemeleri (Bölüm 9) / Yrd. Doç. Dr. Özgü BAYRAK / Erzincan Üniversitesi 34 ELDE EDİLEBİLİRLİK Bu kriter şu soruların karşılığı olarak önemlidir: Bu malzeme kolay mı yoksa zor mu bulunur? Sadece tek bir yöntemle mi imalatı söz konusudur? Fiyatı ulaşılamayacak kadar yüksek midir? Malzemeyi kolay bulamayacaksak tasarımını yapmak mantıksızlıktır. ELDE EDİLEBİLİRLİK Burada sözü edilen elde edilebilirlik teriminden malzemenin fiyatı ve istenilen şekli alabilmesi anlaşılmalıdır. Örnek, sadece dökümle üretilebilen bir malzeme haddeleme, tel çekme, ekstrüzyonla yapılamıyorsa, işimiz zor demektir. Seçilen malzeme yalnızca yurt dışından gelecek ise bu her zaman risklidir. Özellikle savaş zamanlarında Mühendislik Malzemeleri (Bölüm 9) / Yrd. Doç. Dr. Özgü BAYRAK / Erzincan Üniversitesi 35 Mühendislik Malzemeleri (Bölüm 9) / Yrd. Doç. Dr. Özgü BAYRAK / Erzincan Üniversitesi 36 9
10 ÜRETİLEBİLİRLİK ÜRETİLEBİLİRLİK malzeme kolay mı yoksa zor mu üretiliyor? İstenilen parça sayısı az mı çok mu? Bu parametre bir önceki elde edilebilirlik ile sıkı sıkıya bağlıdır. Örnek olarak; bir döküm veya kalıba basma işleminde, parça sayısı fazla olunca metal kalıp gerekecek fakat masraf fazla olacak, ancak kritik sayı aşılınca karlı olunacaktır. Mühendislik Malzemeleri (Bölüm 9) / Yrd. Doç. Dr. Özgü BAYRAK / Erzincan Üniversitesi 37 Mühendislik Malzemeleri (Bölüm 9) / Yrd. Doç. Dr. Özgü BAYRAK / Erzincan Üniversitesi 38 KOROZYON DİRENCİ seçilecek malzeme çalışma koşullarında korozyona karşı dirençli mi? yoksa dirençsiz mi? Her tasarımda korozyon ihtimali mutlaka göz önünde bulundurulmalıdır. MALİYET seçilecek malzemenin fiyatı nedir? Malzeme seçiminde bu kriter, son karar olarak ödün vermeyi gerektirebilir. Bu malzemeden vazgeçilebilir. Bir sonraki sayfada yer alan tabloyu inceleyiniz. Şayet bu tablodaki sorulardan herhangi birinin cevabı EVET olursa MALZEME SEÇME işi bitmemiş demektir. Mühendislik Malzemeleri (Bölüm 9) / Yrd. Doç. Dr. Özgü BAYRAK / Erzincan Üniversitesi 39 Mühendislik Malzemeleri (Bölüm 9) / Yrd. Doç. Dr. Özgü BAYRAK / Erzincan Üniversitesi 40 10
11 MALİYET Değer Biçme Testi Her malzeme, her parça, her işlem bu testten geçirilmelidir. 1. Bu malzeme olmadan yapabilir miyiz? 2. İstenilenden daha fazla özelliği var mı? 3. Değerinden daha pahalı mı? 4. İşi yapmak için daha iyi olasılık var mı? 5. Daha ucuz bir metotla yapılır mı? 6. Standart bir malzeme kullanılabilir mi? 7. Kullanılan miktar göz önüne alınarak, daha düşük maliyetli bir işleme metodu kullanılabilir mi? 8. Maliyet, «İşçilik+sabit masraf+malzeme+kar» dan daha fazla mı? 9. Bir başkası aynı malzemeyi güvenilebilirliğe zarar vermeden daha ucuza temin edebilir mi? 10. Eğer sizin paranız olsaydı, çok pahalı olduğu için söz konusu maddeyi almayı reddeder miydiniz? MALİYET Büyük tasarruflar genellikle imalat prosedüründen veya malzemenin kullanıldığı şekilde değişiklikler yaparak gerçekleştirirler. Örneğin bazı özel kompleks şekiller, doğrudan pahalı işlemlerle elde edilebilecekken; levha, plaka, döküm veya dövme yöntemlerinden biriyle hazır imal edilmiş basit parçaların birleştirilmesinden de yapılabilirler. Diğer taraftan birleştirme masrafı döküm veya ekstrüzyon yöntemleri kullanılarak minimize edilebilir. Mühendislik Malzemeleri (Bölüm 9) / Yrd. Doç. Dr. Özgü BAYRAK / Erzincan Üniversitesi 41 Mühendislik Malzemeleri (Bölüm 9) / Yrd. Doç. Dr. Özgü BAYRAK / Erzincan Üniversitesi 42 MALİYET Buna belirgin bir örnek otomobil motorlarındaki krank milleridir. Mukavemet ve sertlik özelliklerine az çok sahip olması gereken dövme çelik uzun yıllar krank mili yapımında kullanıldı. Neticede kıvrık bir krank milinin kırık bir krank mili kadar faydasız olduğu ve darbe çok sert olmadığı için yüksek sertlik derecesine ihtiyaç olmadığı anlaşılmıştır. Bugün yeterli eğmede gayet iyi çalışır, milyonlarca döküm ve işlenmiş krank mili vardır. Dökümle elde edilmiş ve işlenmiş bir krank milinin maliyeti, dövme yöntemiyle imal edilmiş ve işlenmiş olandan gözle görülür miktarda düşüktür. MALZEME SEÇİMİNDEKİ SORUMLULUK Düşünüldüğünde, tasarımcı malzeme seçiminden sorumludur. Bu seçimi yaparken, yalnızca el kitabı bilgilerine güvenmemeli, bununla beraber malzeme uzmanlarına danışmalıdır. Bu uzman da, karşılığında elde etme kaynakları, üretim şartları ve fiyatlarla ilgili her şeyi bilmelidir. Böylece yerinde malzeme seçiminin yalnızca malzeme tasarım mühendislerini değil aynı zamanda üretim mühendislerini ve alım satım bölümünü de ilgilendirdiği görülür. Mühendislik Malzemeleri (Bölüm 9) / Yrd. Doç. Dr. Özgü BAYRAK / Erzincan Üniversitesi 43 Mühendislik Malzemeleri (Bölüm 9) / Yrd. Doç. Dr. Özgü BAYRAK / Erzincan Üniversitesi 44 11
12 Kaynaklar Malzeme Seçimi ve Uygulamaları, Prof. Dr. Fehim FINDIK Endüstride Malzeme Seçimi, Prof. Dr. İrfan Ay, Balıkesir Üniversitesi Mühendislik Malzemeleri (Bölüm 9) / Yrd. Doç. Dr. Özgü BAYRAK / Erzincan Üniversitesi 45 12
Malzeme Seçiminin Önemi
Malzeme Seçiminin Önemi Malzeme Seçiminin Önemi Malzeme seçimi önemli bir konudur. Günümüzde yetmiş bin demir esaslı malzeme (özellikle çelik) olmak üzere yüz binden fazla kullanılan geniş bir malzeme
DetaylıDoç. Dr. İRFAN AY / Arş. Gör. T.KEREM DEMİRCİOĞLU 0
ENDÜSTR DE MALZEME SEÇ M Prof. Dr. rfan AY Doç. Dr. İRFAN AY / Arş. Gör. T.KEREM DEMİRCİOĞLU 0 Bu ders notlar n n haz rlanmas nda faydaland m çok önemli 2 kayna n ismini vermek istiyorum. Birincisi Prof.Dr.Fehim
DetaylıMALZEME TASARIMI VE SEÇİMİ PROF. DR. MUHARREM YILMAZ
MALZEME TASARIMI VE SEÇİMİ PROF. DR. MUHARREM YILMAZ KAYNAKLAR TASARIM Ürün Tasarımdır. TASARIM Tasarım Bilgi topluluğu Makine ve parçaya yönelik Avantaj Tasarımda amaç Daha verimli Daha ucuz Üretim Kolaylığı
DetaylıMALZEME SEÇİMİNİN ÖNEMİ VE MÜHENDİSLİK MALZEMELERİ. Doç.Dr. Salim ŞAHİN
MALZEME SEÇİMİNİN ÖNEMİ VE MÜHENDİSLİK MALZEMELERİ Doç.Dr. Salim ŞAHİN MALZEME SEÇİMİNİN ÖNEMİ Günümüzde 70.000 demir esaslı malzeme (özellikle çelik) olmak üzere 100.000 den fazla kullanılan geniş bir
DetaylıProf. Dr. HÜSEYİN UZUN KAYNAK KABİLİYETİ
KAYNAK KABİLİYETİ Günümüz kaynak teknolojisinin kaydettiği inanılmaz gelişmeler sayesinde pek çok malzemenin birleştirilmesi artık mümkün hale gelmiştir. *Demir esaslı metalik malzemeler *Demirdışı metalik
DetaylıKOMPOZİTLER Sakarya Üniversitesi İnşaat Mühendisliği
Başlık KOMPOZİTLER Sakarya Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Tanım İki veya daha fazla malzemenin, iyi özelliklerini bir araya toplamak ya da ortaya yeni bir özellik çıkarmak için, mikro veya makro seviyede
DetaylıİÇİNDEKİLER BÖLÜM 1 BÖLÜM 2
İÇİNDEKİLER BÖLÜM 1 Malzeme Seçiminin Temelleri... 1 1.1 Giriş... 2 1.2 Malzeme seçiminin önemi... 2 1.3 Malzemelerin sınıflandırılması... 3 1.4 Malzeme seçimi adımları... 5 1.5 Malzeme seçiminde dikkate
DetaylıYük. Müh. Alper Yeter Her malzeme kullanımı, önemsiz olsa bile, bazı seçim kriteri gerektirir. Bir malzemeyi yalnız tek bir özelliği için seçmek mümkün değildir. Bir çok mühendislik çalışmaları gibi malzeme
Detaylıformülü zamanı da içerdiği zaman alttaki gibi değişecektir.
Günümüz endüstrisinde en yaygın kullanılan Direnç Kaynak Yöntemi en eski elektrik kaynak yöntemlerinden biridir. Yöntem elektrik akımının kaynak edilecek parçalar üzerinden geçmesidir. Elektrik akımına
DetaylıMALZEME SEÇİMİ ve PRENSİPLERİ
MALZEME SEÇİMİ ve PRENSİPLERİ 1 1 /45 Endüstride malzeme seçiminin TASARIM (Design) ile yakın bir ilişkisi vardır. Bir ürün (ev, araba, alet vs.) yapmak istiyorsanız önce onu tasarlamanız gerekir. Şapkadan
DetaylıKILAVUZ. Perçin Makineleri KILAVUZ
2016 Perçin Makineleri 1. PERÇİNLEME NEDİR? Perçin, sökülemeyen bir bağlantı elemanıdır. İki parça bir birine birleştirildikten sonra tahrip edilmeden sökülemiyorsa, bu birleştirmeye sökülemeyen birleştirme
DetaylıBETONARME KALIPLARININ SINIFLANDIRILMASI. 3. Bölüm. Öğr. Gör. Mustafa KAVAL Afyon Meslek Yüksekokulu İnşaat Programı
BETONARME KALIPLARININ SINIFLANDIRILMASI 3. Bölüm 1 BETONARME KALIPLARININ SINIFLANDIRILMASI Kalıp Malzemeleri Bir kalıp sistemini meydana getiren kısımlar kaplama ve kalıp iskelesi olmak üzere ikiye ayrılır.
DetaylıBA KENT ÜNİVERSİTESİ. Malzemeler genel olarak 4 ana sınıfa ayrılabilirler: 1. Metaller, 2. Seramikler, 3. Polimerler 4. Kompozitler.
MALZEMELER VE GERĐLMELER Malzeme Bilimi mühendisliğin temel ve en önemli konularından birisidir. Malzeme teknolojisindeki gelişim tüm mühendislik dallarını doğrudan veya dolaylı olarak etkilemektedir.
DetaylıPLASTİK ŞEKİLLENDİRME YÖNTEMLERİ
PLASTİK ŞEKİLLENDİRME YÖNTEMLERİ Metalik malzemelerin geriye dönüşü olmayacak şekilde kontrollü fiziksel/kütlesel deformasyona (plastik deformasyon) uğratılarak şekillendirilmesi işlemlerine genel olarak
Detaylı2/13/2018 MALZEMELERİN GRUPLANDIRILMASI
a) Kullanış yeri ve amacına göre gruplandırma: 1) Taşıyıcı malzemeler: İnşaat mühendisliğinde kullanılan taşıyıcı malzemeler, genellikle betonarme, çelik, ahşap ve zemindir. Beton, çelik ve ahşap malzemeler
DetaylıMMM291 MALZEME BİLİMİ
MMM291 MALZEME BİLİMİ Ofis Saatleri: Perşembe 14:00 16:00 ayse.kalemtas@btu.edu.tr, akalemtas@gmail.com Bursa Teknik Üniversitesi, Doğa Bilimleri, Mimarlık ve Mühendislik Fakültesi, Metalurji ve Malzeme
DetaylıTALAŞLI İMALAT. Koşul, takım ile iş şekillendirilmek istenen parça arasında belirgin bir sertlik farkının olmasıdır.
TALAŞLI İMALAT Şekillendirilecek parça üzerinden sert takımlar yardımıyla küçük parçacıklar halinde malzeme koparılarak yapılan malzeme üretimi talaşlı imalat olarak adlandırılır. Koşul, takım ile iş şekillendirilmek
DetaylıProf.Dr.İrfan AY. Arş.Gör.T.Kerem DEMİRCİOĞLU. Öğr. Murat BOZKURT. Balıkesir - 2008
MAKİNA * ENDÜSTRİ Prof.Dr.İrfan AY Arş.Gör.T.Kerem DEMİRCİOĞLU Öğr. Murat BOZKURT * Balıkesir - 2008 1 PLASTİK ŞEKİL VERME YÖNTEMLERİ METALE PLASTİK ŞEKİL VERME İki şekilde incelenir. * HACİMSEL DEFORMASYONLA
DetaylıMAK 401 MAKİNA PROJE DERSİ KONULARI. Prof. Dr. Erdem KOÇ. Doç. Dr. Hakan ÖZCAN
MAK 401 MAKİNA PROJE DERSİ KONULARI Not: Ders konuları seçilirken aşağıda belirtilen formun doldurulup bölüm sekreterliğine verilmesi gerekmektedir. Prof. Dr. Erdem KOÇ Konu Rüzgar Türbinlerinde Kanat
DetaylıMalzeme Bilgisi ve Gemi Yapı Malzemeleri
Malzeme Bilgisi ve Gemi Yapı Malzemeleri Grup 1 Pazartesi 9.00-12.50 Dersin Öğretim Üyesi: Y.Doç.Dr. Ergün Keleşoğlu Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü Davutpaşa Kampüsü Kimya Metalurji Fakültesi
DetaylıHADDELEME YOLU İLE İMALAT
HADDELEME YOLU İLE İMALAT TANIM : İki tane döner merdanenin basma kuvvetinin etkisiyle araya giren malzemeye soğuk yada sıcak olarak plastik şekil verme işlemine haddeleme denir. Haddeleme yoluyla ; kare,
DetaylıYAPI MALZEMELERİ DERS NOTLARI
YAPI MALZEMELERİ DERS NOTLARI YAPI MALZEMELERİ Herhangi bir yapının projelendirmesi ve inşaatı aşamasında amaç aşağıda belirtilen üç koşulu bir arada gerçekleştirmektir: a) Yapı istenilen işlevi yapabilmelidir,
DetaylıBASMA DENEYİ MALZEME MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ. 1. Basma Deneyinin Amacı
1. Basma Deneyinin Amacı Mühendislik malzemelerinin çoğu, uygulanan gerilmeler altında biçimlerini kalıcı olarak değiştirirler, yani plastik şekil değişimine uğrarlar. Bu malzemelerin hangi koşullar altında
DetaylıPlastik Şekil Verme
Plastik Şekil Verme 31.10.2018 1 HADDELEME Malzemeleri, eksenleri etrafında dönen iki silindir arasından geçirerek yapılan plastik şekil verme işlemine haddeleme denir. Haddeleme, plastik şekillendirme
DetaylıMMM 2011 Malzeme Bilgisi
MMM 2011 Malzeme Bilgisi Yrd. Doç. Dr. Işıl BİRLİK Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü isil.kayatekin@deu.edu.tr Materials Science and Engineering: An Introduction W.D. Callister, Jr., John Wiley
DetaylıİNŞAAT MALZEME BİLGİSİ
İNŞAAT MALZEME BİLGİSİ Prof. Dr. Metin OLGUN Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü HAFTA KONU 1 Giriş, yapı malzemelerinin önemi 2 Yapı malzemelerinin genel özellikleri,
DetaylıÖĞRENME FAALİYETİ 2 ÖĞRENME FAALİYETİ-2
ÖĞRENME FAALİYETİ 2 ÖĞRENME FAALİYETİ-2 AMAÇ Bu faaliyette verilecek bilgiler doğrultusunda, uygun atölye ortamında, standartlara ve elektrik iç tesisleri yönetmeliğine uygun olarak, kablo döşeme malzemelerini
DetaylıTasarım Metodolojisi-5
Tasarım Metodolojisi-5 Konu: MALZEME SEÇİMİ Haz.: Doç. Dr. Ahmet DEMİRER 1 Malzeme seçiminde karşılaşılacak ilk problem; Elemanların çalışma esnasındaki performansı ile ürün şeklini alabilme kabiliyeti
Detaylıİmalat Yöntemleri. Prof. Dr. Akgün ALSARAN
İmalat Yöntemleri Prof. Dr. Akgün ALSARAN Sınıflandırma Kütlesel şekilverme 1. Dövme 2. Haddelme 3. Ekstrüzyon 4. Tel çekme Sac şekilverme 1. Eğme 2. Derin çekme 3. Germe 4. Kesme Dövme Dövme, darbe ve
DetaylıZnS (zincblende) NaCl (sodium chloride) CsCl (cesium chloride)
Seramik, sert, kırılgan, yüksek ergime derecesine sahip, düşük elektrik ve ısı iletimi ile iyi kimyasal ve ısı kararlılığı olan ve yüksek basma dayanımı gösteren malzemelerdir. Malzeme özellikleri bağ
DetaylıMETAL MATRİSLİ KOMPOZİT MALZEMELER
Prof.Dr.Ahmet Aran - İ.T.Ü. Makina Fakültesi METAL MATRİSLİ KOMPOZİT MALZEMELER METAL MATRİSLİ KOMPOZİTLER KARMA MALZEMELER METAL MATRİSLİ KARMA MALZEMELER MMK ÜRETİM YÖNTEMLERİ UYGULAMA ÖRNEKLERİ Metal,
DetaylıMalzeme Bilgisi Prof. Dr. Akgün ALSARAN. giriş Malzeme Bilimi
Malzeme Bilgisi Prof. Dr. Akgün ALSARAN giriş Malzeme Bilimi İçerik Genel prensipler Haftalık planlama Malzeme bilimi nedir? Malzeme bilimi hangi konularla ilgilenir? Malzeme çeşitleri nelerdir? Uygulama
DetaylıTarih İŞYERİ AMİRİ Konunun adı MÜHÜR-İMZA
PRESLER Sac levhaların kabartma, bükme, oluk açma, kesme vb şekillendirme işlemlerinde işlemin karakteristiğine göre çeşitli türden presler kullanılmaktadır. Bu işlemlerde diğer önemli nokta da belli bir
DetaylıKATI YALITIM MALZEMELERİ
KATI YALITIM MALZEMELERİ ELASTOMERİK KAUÇUK KÖPÜĞÜ Celal Bayar Üniversitesi Turgutlu Meslek Yüksekokulu İnşaat Bölümü Öğretim Görevlisi Tekin TEZCAN İnşaat Yüksek Mühendisi ELASTOMERİK KAUÇUK KÖPÜĞÜ Kauçuk
DetaylıMALZEME SEÇİMİNİN ÖNEMİ VE MÜHENDİSLİK MALZEMELERİ
MALZEME SEÇİMİNİN ÖNEMİ VE MÜHENDİSLİK MALZEMELERİ Bir fikre ya da ihtiyaç duyulan bir pazara ait ürünün nasıl üretileceğine dair detaylı bilgilerin ortaya çıkma sürecidir. Benzer tasarımlar Müşteri istekleri
DetaylıMETALİK MALZEMELERİN GENEL KARAKTERİSTİKLERİ BAHAR 2010
METALİK MALZEMELERİN GENEL KARAKTERİSTİKLERİ BAHAR 2010 WEBSİTE www2.aku.edu.tr/~hitit Dersler İÇERİK Metalik Malzemelerin Genel Karakteristiklerİ Denge diyagramları Ergitme ve döküm Dökme demir ve çelikler
DetaylıPLASTİK ŞEKİL VERME (PŞV) Plastik Şekil Vermenin Temelleri: Başlangıç iş parçasının şekline bağlı olarak PŞV iki gruba ayrılır.
PLASTİK ŞEKİL VERME (PŞV) Metallerin katı halde kalıp olarak adlandırılan takımlar yardımıyla akma dayanımlarını aşan gerilmelere maruz bırakılarak plastik deformasyonla şeklinin kalıcı olarak değiştirilmesidir
DetaylıÖĞRENME FAALİYETİ - 1 ÖĞRENME FAALİYETİ 1 1. OTOMOBİL GÖVDE YAPILARI VE GÖVDEYİ OLUŞTURAN PARÇALAR
ÖĞRENME FAALİYETİ - 1 AMAÇ ÖĞRENME FAALİYETİ 1 Bu öğrenme faaliyeti ile araçtaki hasarın görsel genel tespitini yapabileceksiniz. ARAŞTIRMA Çevrenizde bulunan oto kaporta tamir atölyelerine ya da servislere
DetaylıAyrıca, bu kitapta sunulan bilgilerin İnşaat Mühendislerine de meslek yaşamları boyunca yararlı olacağı umulmaktadır.
Önsöz Dokuz Eylül Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü, İNŞ 2023 Yapı Malzemesi I (3+0) dersinde kullanılmak üzere hazırlanan bu kitap, İNŞ 2024 Yapı Malzemesi II dersinde kullanılan
DetaylıYAPI MALZEMESİ Anabilim Dalı
T.C. ERZURUM TEKNİK ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK ve MİMARLIK FAKÜLTESİ İnşaat Mühendisliği Bölümü YAPI MALZEMESİ Anabilim Dalı Dr. Türkay KOTAN ERZURUM 2016 İÇERİK 1. Malzemenin Önemi 2. Malzeme Özelliklerinin
DetaylıKARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ MADEN MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MADEN İŞLETME LABORATUVARI
DENEY ADI: EĞİLME (BÜKÜLME) DAYANIMI TANIM: Eğilme dayanımı (bükülme dayanımı veya parçalanma modülü olarak da bilinir), bir malzemenin dış fiberinin çekme dayanımının ölçüsüdür. Bu özellik, silindirik
DetaylıZnS (zincblende) NaCl (sodium chloride) CsCl (cesium chloride)
Seramik, sert, kırılgan, yüksek ergime derecesine sahip, düşük elektrik ve ısı iletimi ile iyi kimyasal ve ısı kararlılığı olan ve yüksek basma dayanımı gösteren malzemelerdir. Malzeme özellikleri bağ
DetaylıMALZEMENİN İÇ YAPISI: Katılarda Atomsal Bağ
MALZEMENİN İÇ YAPISI: Katılarda Atomsal Bağ Bölüm İçeriği Bağ Enerjisi ve Kuvveti Atomlar arası mesafe, Kuvvet ve Enerji İlişkisi Atomlar arası Mesafeyi Etkileyen Faktörler. Sıcaklık, Iyonsallik derecesi,
DetaylıMALZEME BİLİMİ. Malzeme Bilimine Giriş
MALZEME BİLİMİ Malzeme Bilimine Giriş Uygarlığın başlangıcından beri malzemeler enerji ile birlikte insanın yaşama standardını yükseltmek için kullanılmıştır. İlk uygarlıklar geliştirdikleri malzemelerin
DetaylıMMT113 Endüstriyel Malzemeler 9 Polimerik Malzemeler. Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2014-2015 Güz Yarıyılı
MMT113 Endüstriyel Malzemeler 9 Polimerik Malzemeler Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2014-2015 Güz Yarıyılı Polimerik malzemelerin kullanımı her yıl ortalama % 7 büyümektedir. Yıllık tüketimleri yaklaşık 120
DetaylıFZM 220. Malzeme Bilimine Giriş
FZM 220 Yapı Karakterizasyon Özellikler İşleme Performans Prof. Dr. İlker DİNÇER Fakültesi, Fizik Mühendisliği Bölümü 1 Ders Hakkında FZM 220 Dersinin Amacı Bu dersin amacı, fizik mühendisliği öğrencilerine,
Detaylı1 MAKİNE ELEMANLARINDA TEMEL KAVRAMLAR VE BİRİM SİSTEMLERİ
İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ III Bölüm 1 MAKİNE ELEMANLARINDA TEMEL KAVRAMLAR VE BİRİM SİSTEMLERİ 11 1.1. SI Birim Sistemi 12 1.2. Boyut Analizi 16 1.3. Temel Bilgiler 17 1.4.Makine Elemanlarına Giriş 17 1.4.1 Makine
DetaylıKAPLAMA TEKNİKLERİ DERS NOTLARI
KAPLAMA TEKNİKLERİ DERS NOTLARI Yüzey Mühendisliği Malzemelerin yüzey özelliklerini değiştirerek; yeni mühendislik özellikleri kazandırmak ya da dekoratif açıdan çekici kılmak, insanoğlunun eski çağlardan
DetaylıBASKI DEVRE. Tasarımının İncelikleri. Prof. Dr. AVNİ MORGÜL
BASKI DEVRE Tasarımının İncelikleri Prof. Dr. AVNİ MORGÜL ELEKTRONİK TASARIMIN AŞAMALARI Devre Şemasını Bul veya Tasarla Kullanılacak Elemanları ve Teknolojiyi Seç Elemanları satın al Eğer bacaklı (Radyal,
DetaylıMETAL KESİM ŞERİT TESTERELERİ
METAL KESİM ŞERİT TESTERELERİ Busatec leri temel olarak özel alaşımlı çelikten oluşan iki bileşenli bir malzemedir. Son derece esnek, yaklaşık 50 HRC taşıyıcı malzeme ile HSS malzemenin elektro kaynak
DetaylıCALLİSTER - SERAMİKLER
CALLİSTER - SERAMİKLER Atomik bağı ağırlıklı olarak iyonik olan seramik malzemeler için, kristal yapılarının atomların yerine elektrikle yüklü iyonlardan oluştuğu düşünülebilir. Metal iyonları veya katyonlar
DetaylıGenel olarak bir kompozit malzeme, her iki bileşene ait özelliklerin birleşimiyle daha iyi özellikteki kombinasyonlarının elde edildiği çok fazlı bir
Genel olarak bir kompozit malzeme, her iki bileşene ait özelliklerin birleşimiyle daha iyi özellikteki kombinasyonlarının elde edildiği çok fazlı bir malzeme olarak düşünülebilir. Bu birleşik etki prensibine
DetaylıMUKAVEMET TEMEL İLKELER
MUKAVEMET TEMEL İLKELER Temel İlkeler Mukavemet, yük etkisi altındaki cisimlerin gerilme ve şekil değiştirme durumlarının, iç davranışlarının incelendiği uygulamalı mekaniğin bir dalıdır. Buradaki cisim
DetaylıİNŞAAT MALZEME BİLGİSİ
İNŞAAT MALZEME BİLGİSİ Prof. Dr. Metin OLGUN Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü HAFTA KONU 1 Giriş, yapı malzemelerinin önemi 2 Yapı malzemelerinin genel özellikleri,
DetaylıİLERİ YAPI MALZEMELERİ DERS-6 KOMPOZİTLER
İLERİ YAPI MALZEMELERİ DERS-6 KOMPOZİTLER Farklı malzemelerin üstün özelliklerini aynı malzemede toplamak amacıyla iki veya daha fazla ana malzeme grubuna ait malzemelerin bir araya getirilmesi ile elde
DetaylıMalzeme Bilimi ve Malzemelerin Sınıflandırılması
Malzeme Bilimi ve Malzemelerin Sınıflandırılması Malzeme Nedir? Genel anlamda ihtiyaçlarımızı karşılamak ve belli bir amacı gerçekleştirmek için kullanılan her türlü maddeye malzeme denir. Teknik anlamda
DetaylıAKSLAR ve MİLLER. DEÜ Makina Elemanlarına Giriş Ç. Özes, M. Belevi, M. Demirsoy
AKSLAR ve MİLLER AKSLAR MİLLER Eksenel kuvvetlerde her iki elemanda çekmeye veya basmaya zorlanabilirler. Her iki elemanda içi dolu veya boş imal edilirler. Eksen durumlarına göre Genel olarak düz elemanlardır
Detaylımatris: a (Mo) (sünek) woven fibers cross section view fiber: g (Ni 3 Al) (kırılgan)
Kompozitler Kompozitler İki veya daha fazla malzeme grubuna ait malzemelerin bir araya getirilerek daha üstün özellikli malzeme oluşturulmasıdır. Cam takviyeli plastikler, beton, araba lastiği gibi örnekler
DetaylıINSA 283 MALZEME BİLİMİ. Giriş
INSA 283 MALZEME BİLİMİ Giriş Malzeme Gereksinimi Bütün mühendislik bilim dallari malzeme ile yakindan iliskilidir. Mühendisler kullanacaklari malzemeyi çok iyi tanıyarak ve genis malzeme tayfi içinde
DetaylıMMT209 Çeliklerde Malzeme Bilimi ve Son Gelişmeler 3 Çelik üretimi. Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir Güz Yarıyılı
MMT209 Çeliklerde Malzeme Bilimi ve Son Gelişmeler 3 Çelik üretimi Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2013-2014 Güz Yarıyılı Fırın Ön hadde Nihai hadde Soğuma Sarma Hadde yolu koruyucusu 1200-1250 ºC Kesme T >
DetaylıMALZEME BİLİMİ. 2014-2015 Güz Yarıyılı Kocaeli Üniversitesi Ford Otosan Ġhsaniye Otomotiv MYO. Yrd. Doç. Dr. Egemen Avcu
MALZEME BİLİMİ 2014-2015 Güz Yarıyılı Kocaeli Üniversitesi Ford Otosan Ġhsaniye Otomotiv MYO Yrd. Doç. Dr. Egemen Avcu Bilgisi DERSĠN ĠÇERĠĞĠ, KONULAR 1- Malzemelerin tanımı 2- Malzemelerinseçimi 3- Malzemelerin
DetaylıMALZEME BİLGİSİ DERS 8 DR. FATİH AY. www.fatihay.net fatihay@fatihay.net
MALZEME BİLGİSİ DERS 8 DR. FATİH AY www.fatihay.net fatihay@fatihay.net BÖLÜM IV METALLERİN MEKANİK ÖZELLİKLERİ GERİLME VE BİRİM ŞEKİL DEĞİŞİMİ ANELASTİKLİK MALZEMELERİN ELASTİK ÖZELLİKLERİ ÇEKME ÖZELLİKLERİ
DetaylıMUKAVEMET FATİH ALİBEYOĞLU
MUKAVEMET FATİH ALİBEYOĞLU Rijit Cisimler Mekaniği Statik Dinamik Şekil Değiştiren Cisimler Mekaniği (MUKAVEMET) Akışkanlar Mekaniği STATİK: Dış kuvvetlere maruz kalmasına rağmen durağan halde, yani dengede
DetaylıHavalı Matkaplar, Kılavuz Çekmeler, Hava Motorları KILAVUZ
2016 Havalı Matkaplar, Kılavuz Çekmeler, Hava Motorları 1. Çalışma Prensibi Matkaplar, kılavuz çekmeler ve paletli tip hava motorları aynı çalışma prensibine sahiptir. Rotorlu (vane) motor ve dişli kutusu
DetaylıPÜSKÜRTME ŞEKİLLENDİRME (SPRAY FORMING / SPRAY DEPOSITION)
PÜSKÜRTME ŞEKİLLENDİRME (SPRAY FORMING / SPRAY DEPOSITION) Püskürtme şekillendirme (PŞ) yöntemi ilk olarak Osprey Ltd. şirketi tarafından 1960 lı yıllarda geliştirilmiştir. Günümüzde püskürtme şekillendirme
DetaylıMALZEMELERİN MEKANİK ÖZELLİKLERİ
MALZEMELERİN MEKANİK ÖZELLİKLERİ Farklı üretim yöntemleriyle üretilen ürünler uygulama koşullarında üzerlerine uygulanan kuvvetlere farklı yanıt verirler ve uygulanan yükün büyüklüğüne bağlı olarak koparlar,
Detaylıİmal Usulleri. Fatih ALİBEYOĞLU -7-
Fatih ALİBEYOĞLU -7- Giriş Malzemeler birçok imal yöntemiyle şekillendirilebilir. Bundan dolayı malzemelerin mekanik davranışlarını bilmemiz büyük bir önem teşkil etmektedir. Bir mekanik problemi çözerken
DetaylıI. YARIYIL (1. SINIF GÜZ DÖNEMİ) 2012 %25 DERS PLANI. Ders Saati İle İlgili Komisyon Görüşü Uygun Uygun Değil
EK-1 Muafiyet Formu Açıklama: un ders saatini muafiyet için uygun görmemesi durumunda dersin içeriğinin uygunluk kontrolüne gerek bulunmamaktadır. Öğrenci No: Sayfa 1/4 I. YARIYIL (1. SINIF GÜZ DÖNEMİ)
DetaylıTozların Şekillendirilmesi ve Sinterleme Yrd. Doç. Dr. Rıdvan YAMANOĞLU
Tozların Şekillendirilmesi ve Sinterleme Yrd. Doç. Dr. Rıdvan YAMANOĞLU Tozların Şekillendirilmesi Toz metalurjisinin çoğu uygulamalarında nihai ürün açısından yüksek yoğunluk öncelikli bir kavramdır.
Detaylımatris: a (Mo) (sünek) woven fibers cross section view fiber: g (Ni 3 Al) (kırılgan)
Kompozitler Kompozitler İki veya daha fazla malzeme grubuna ait malzemelerin bir araya getirilerek daha üstün özellikli malzeme oluşturulmasıdır. Cam takviyeli plastikler, beton, araba lastiği gibi örnekler
DetaylıAD: HEDEF AYMAK NUMARA: G KONU: İNŞAAT ÇELİKLERİ
AD: HEDEF AYMAK NUMARA: G1850.100030 KONU: İNŞAAT ÇELİKLERİ İNŞAAT ÇELİKLERİ Beton, sıkıştırmada yeterince güçlü, ancak gerilimde zayıf bir yapı malzemesidir. Bu nedenle beton, çelik ile takviye edilir,
DetaylıMOTOR KONSTRÜKSİYONU-3.HAFTA
MOTOR KONSTRÜKSİYONU-3.HAFTA Yrd.Doç.Dr. Alp Tekin ERGENÇ İçten Yanmalı Motor Hareketli Elemanları 1- Piston 2- Perno 3- Segman 4- Krank mili 5- Biyel 6- Kam mili 7- Supaplar Piston A-Görevi: Yanma odası
DetaylıODE R-FLEX PRM/STD LEVHA
(HVAC) 4 ODE RFLEX PRM/STD LEVHA ELASTOMERİK KAUÇUK KÖPÜĞÜ YALITIM LEVHALARI Isı İletkenlik Katsayısı (λ λ) (W/mK) (0 C) Yangın Sınıfı (TS EN 11) Yangın Sınıfı (BS 47) Sıcaklık Dayanımı ( C) Kimyasallara
DetaylıPLASTİKLER (POLİMERLER)
PLASTİKLER (POLİMERLER) PLASTİK NEDİR? Karbon ile hidrojen bileşiği plastiği oluşturur. Petrolden elde edilir. Monomer adı verilen binlerce küçük molekülün ısı ve basınç altında birleşerek kocaman bir
DetaylıMalzeme Bilgisi. Mühendsilik Malzemeleri - RÜ
Malzeme Bilgisi 1 Giriş Genel anlamda, gereksinme duyulan maddelerin tümüne malzeme denir. Teknik dilde ise malzeme sözcüğünden özellikle, mühendislik yapıtlarının gerçekleştirilebilmesi için gerekli katı
Detaylı100 TL/adet ISO TL/adet Metalik Malzemelerde. Standard Specification. 200 TL/adet 99. Elyaf takviyeli plâstik.
Güncelleme: 06.07.2014 Deney Adı Metod / Standart Standart Adı Fiyatı Kapsam / Kapasite Eğme TS 205-1 EN ISO 7438 Eğme deneyi Metalik Malzemelerde 5173 2010 Kaynak Dikişleri A1 2011 Üzerinde Tahribatlı
DetaylıİNŞAAT MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ (Bölüm-3) KÖPRÜLER
İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ (Bölüm-3) KÖPRÜLER Yrd. Doç. Dr. Banu Yağcı Kaynaklar G. Kıymaz, İstanbul Kültür Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Ders Notları, 2009 http://web.sakarya.edu.tr/~cacur/ins/resim/kopruler.htm
DetaylıMAKİNE ELEMANLARI - (8.Hafta) VİDALAR -1
A. TEMEL KAVRAMLAR MAKİNE ELEMANLARI - (8.Hafta) VİDALAR -1 B. VİDA TÜRLERİ a) Vida Profil Tipleri Mil üzerine açılan diş ile lineer hareket elde edilmek istendiğinde kullanılır. Üçgen Vida Profili: Parçaları
DetaylıİMAL USULLERİ. DOÇ. DR. SAKıP KÖKSAL 1
İMAL USULLERİ KAYNAKLAR: İmal usulleri, Çağlayan Yayınları, Mustafa Çiğdem İmal Usulleri, Birsen Yay. Selahaddin Anık, Adnan Dikicioğlu, Murat Vural Takım Tezgahları, Mustafa Akkurt, Çağlayan Kitapevi,
DetaylıAkreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/8) Akreditasyon Kapsamı
Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/8) Deney Laboratuvarı Adresi : Çamlık Mah. Yahya Kemal Beyatlı Cad. No:1 Kurtköy-Pendik 34906 İSTANBUL / TÜRKİYE Tel : 0 216 646 01 87 Faks : 0 216 646 18 62 E-Posta
DetaylıSERAMİK MATRİSLİ KOMPOZİT MALZEMELER ve ÜRETİMİ
SERAMİK MATRİSLİ KOMPOZİT MALZEMELER ve ÜRETİMİ Seramik Matrisli Kompozitler Seramik malzemeler, yüksek sıcaklığa dayanıklı ve hafif oldukları (d= 1,5-3,0 gr/cm3) için oldukça çekicidir. Seramik matrisli
DetaylıKIRIK YÜZEYLERİN İNCELENMESİ
GAZİ ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ METALURJİ VE MALZEME MÜHENDİSLİĞİ MEM-317 MALZEME KARAKTERİZASYONU KIRIK YÜZEYLERİN İNCELENMESİ Yrd. Doç. Dr. Volkan KILIÇLI ANKARA 2012 KIRIK YÜZEYLERİN İNCELENMESİ
DetaylıMALZEME SEÇİMİ ve PRENSİPLERİ
MALZEME SEÇİMİ ve PRENSİPLERİ 1 MEKANİK ÖZELLİKLER Bu başlıkta limit değeri girilebilecek özellikler şunlardır: Young modülü (Young s modulus), Akma mukavemeti (Yield strength), Çekme mukavemeti (Tensile
DetaylıSTANDART KALİTE PASLANMAZ ÇELİKLERİN KULLANIM ÖZELLİKLERİ
STANDART KALİTE PASLANMAZ ÇELİKLERİN KULLANIM ÖZELLİKLERİ KALİTE ODA SICAKLIĞINDA 800 C'ye kadarki yüksek sıcaklık oksidasyonuna dayanıklılığı iyidir. Oksitleyici ortamda kloride karșı hassastır. Düșük
Detaylı1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26.
Mil-Göbek Bağlantıları Soruları 1. Mil-göbek bağlantılarını fiziksel esasa göre sınıflandırarak her sınıfın çalışma prensiplerini açıklayınız. 2. Kaç çeşit uygu kaması vardır? Şekil ile açıklayınız. 3.
DetaylıÇELİK YAPILAR (2+1) Yrd. Doç. Dr. Ali SARIBIYIK
ÇELİK YAPILAR (2+1) Yrd. Doç. Dr. Ali SARIBIYIK Dersin Amacı Çelik yapı sistemlerini, malzemelerini ve elemanlarını tanıtarak, çelik yapı hesaplarını kavratmak. Dersin İçeriği Çelik yapı sistemleri, kullanım
DetaylıİMALAT YÖNTEMİ SEÇİM DİYAGRAMLARI
İMALAT YÖNTEMİ SEÇİM DİYAGRAMLARI İmalat Yöntemi Seçim Diyagramları Çizelge 1 de ; Malzemeler ve İmalat Yöntemleri arasındaki ilişkiyi topluca göstermektedir. Malzemeler; metaller, seramik ve camlar, polimerler
DetaylıFZM 220. Malzeme Bilimine Giriş
FZM 220 Yapı Karakterizasyon Özellikler İşleme Performans Prof. Dr. İlker DİNÇER Fakültesi, Fizik Mühendisliği Bölümü 1 Ders Hakkında FZM 220 Dersinin Amacı Bu dersin amacı, fizik mühendisliği öğrencilerine,
DetaylıBARA SİSTEMLERİ HAKKINDA GENEL BİLGİLER
BARA SİSTEMLERİ HAKKINDA GENEL BİLGİLER Günümüzde bara sistemlerinde iletken olarak iki metalden biri tercih edilmektedir. Bunlar bakır ya da alüminyumdur. Ağırlık haricindeki diğer tüm özellikler bakırın
DetaylıMMT113 Endüstriyel Malzemeler 11 Kompozit Malzemeler. Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2014-2015 Güz Yarıyılı
MMT113 Endüstriyel Malzemeler 11 Kompozit Malzemeler Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2014-2015 Güz Yarıyılı KOMPOZİT MALZEME TAKVİYE + MATRİKS Kompozit malzemeler 2 Kompozit malzemeler iki yada daha fazla bileşenden
DetaylıProf. Dr. İrfan AY / Öğr. Gör. Fahrettin KAPUSUZ
ENDÜSTRİDE MALZEME SEÇİMİ Prof. Dr. İrfan AY 0 6. NİKEL VE ALAŞIMLARI 1 NİKEL VE ALAŞIMLARI Genel Bilgi Nikel alaşımları, alaşımları, yoğun, katı ve güçlü alaşımlar olarak yüksek sıcaklıklarda(jet motorlarında)
DetaylıMAKİNE ELEMANLARI DERS SLAYTLARI
MAKİNE ELEMANLARI DERS SLAYTLARI AKSLAR VE MİLLER P r o f. D r. İ r f a n K A Y M A Z P r o f. D r. A k g ü n A L S A R A N A r ş. G ör. İ l y a s H A C I S A L İ HOĞ LU Dönen parça veya elemanlar taşıyan
DetaylıYoğun Düşük sürünme direnci Düşük/orta korozyon direnci. Elektrik ve termal iletken İyi mukavemet ve süneklik Yüksek tokluk Magnetik Metaller
Kompozit malzemeler İki veya daha fazla malzemeden üretilirler Ana fikir farklı malzemelerin özelliklerini harmanlamaktır Kompozit: temel olarak birbiri içinde çözünmeyen ve birbirinden farklı şekil ve/veya
DetaylıMalzemelerin Yüzey İşlemi MEM4043 / bahar
Malzemelerin Yüzey İşlemi MEM4043 / 2016-2016 bahar yüzey mühendisliği Prof. Dr. Gökhan Orhan istanbul üniversitesi / metalurji ve malzeme mühendisliği bölümü Ders İçeriği ve Konular 1 Ders içeriğ-amaç/yöntem
DetaylıMalzeme Bilgisi Tanıtımı
Malzeme Bilgisi Tanıtımı Vizyon Makine sanayi donatımında, gemi, uçak yapımında, konstrüksiyon (dizayn) ve imalatta ve tüm mühendislik uygulamalarının gerçekleştirilmesinde malzeme bilgisinin öneminin
DetaylıBölüm 11: Uygulamalar ve Metal Alaşımların İşlenmesi
Bölüm 11: Uygulamalar ve Metal Alaşımların İşlenmesi Metal alaşımlar nasıl sınıflandırılır ve genel uygulama alanları nedir? Metallerin genel üretim teknikleri nelerdir? Demir esalı olan ve olmayan alaşımlarda
DetaylıÜç farklı malzeme türünden imal edilen ve günlük haya6a sıkça karşılaş9ğımız ürünlerden biri, gazlı içecek kaplarıdır. Gazlı içecekler alüminyum
Üç farklı malzeme türünden imal edilen ve günlük haya6a sıkça karşılaş9ğımız ürünlerden biri, gazlı içecek kaplarıdır. Gazlı içecekler alüminyum (metal) kutularda (üs6e), cam (seramik)(ortada) ve plasek
DetaylıMALZEME BİLİMİ DOÇ. DR. N. SİNAN KÖKSAL
MALZEME BİLİMİ DOÇ. DR. N. SİNAN KÖKSAL GİRİŞ Malzeme bilimi, maddenin özellikleri ve kullanım alanları ile mühendisliğin değişik alanlarını içine alan disiplinlerarası bir bilim dalıdır. Malzeme bilimi
DetaylıMALZEME BİLİMİ. Mekanik Özellikler ve Davranışlar. Doç. Dr. Özkan ÖZDEMİR. (DERS NOTLARı) Bölüm 5.
MALZEME BİLİMİ (DERS NOTLARı) Bölüm 5. Mekanik Özellikler ve Davranışlar Doç. Dr. Özkan ÖZDEMİR ÇEKME TESTİ: Gerilim-Gerinim/Deformasyon Diyagramı Çekme deneyi malzemelerin mukavemeti hakkında esas dizayn
DetaylıCATCRANE. Güçlü tasarım departmanı sayesinde her işletmenin ihtiyaçlarına göre esnek projelerde zorlanmadan sonuca ulaşılabilmektedir.
CATCRANE Yıllarca sahip olunan tecrübeleri artık ürüne dönüştürmüş ihtiyaç sahiplerine mühendislik ve kalite adına yeni hızlı ve kalıcı çözümler sunmayı hedeflemiş genç bir firmadır. Güçlü tasarım departmanı
Detaylı