T.C. TÜRKİYE RADYO-TELEVİZYON KURUMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Arşiv Dairesi Başkanlığı

Transkript

1 T.C. TÜRKİYE RADYO-TELEVİZYON KURUMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Arşiv Dairesi Başkanlığı Sayı : / /04/2015 Konu : Arşiv Usul Esasları Uygulama Genelgesi GENELGE 2015/1600 Türkiye Radyo-Televizyon Kurumu Yayın Arşivlerine İlişkin Usul ve Esaslar Yönetim Kurulunun tarih ve 2014/471 Sayılı Kararı ile yürürlüğe girmiştir. Bu Usul ve Esaslara göre ; Türkiye Radyo-Televizyon Kurumunun yapım-yayın sürecinde üretilen program materyali ile her türlü görsel işitsel yayın materyalinin arşivlenmesi ve bunların değerlendirilmesi ile ilgili işlemler Yayın Arşivlerine İlişkin Usul ve Esaslar a göre yürütülecektir. Bu Genelge, Usul ve Esaslar da bir alt düzenlemeye işaret edilen hususlar ile yayın arşiv materyalinin arşivlenmesi işleminde karşılaşılan aksaklık ve tereddütleri gidermeye yönelik düzenlemeleri içermektedir. I. YAYIN ARŞİV MATERYALİ Bu genelgede geçen; a) Yayın Arşiv Materyali: Yayın arşivlerinde muhafaza edilmesi gereken ve bu genelgenin ilgili alt maddelerinde belirtilen yayınlanmak amacıyla hazırlanmış, hazırlattırılmış, satın alınmış veya bağış ve benzeri yollarla temin edilmiş her türlü programa ilişkin ses ve görüntü kayıtları (program bantları, sayısal ortama kaydedilmiş ses ve görüntü vb.), yeni medya kapsamındaki arşiv materyali, programlara ilişkin senaryo, program metni, programı tanıtıcı Türkçe ve yabancı dillerdeki metin, özgün müzik materyali ve bunlara ilişkin telif içeren sözleşmeler, arşiv formları, fotoğraf, dia vb. materyaller bir bütün olarak arşiv materyalini ifade eder. II. YAYIN ARŞİV MATERYALİNİN ARŞİVE TESLİMİ 1- Teslimi zorunlu olan Televizyon arşiv materyali a) Kurum dışı bütün yapımlar, b) Kurum tarafından satın alınıp seslendirmesi yapılan materyallerin yayın ve orijinal hallerine ait görüntü, ses ve altyazı dosyaları, c) Kurum içi; Drama Programları, Müzik-Eğlence ve Yarışma Programları, Eğitim- Kültür-Sanat ve Dini programlar, Belgesel Programları ve bu programlara ait ham görüntüler, Bilim-Teknoloji ve Spor programları, Çocuk Programları, Kamu Spotları, Tanıtım Filmleri, ç) Ancak günlük canlı olarak yayınlanan kuşak programlardan, yayınlanan toplam bölüm sayısının %10 undan az olmamak kaydıyla; yapımcının görsel, estetik ya da içerik olarak arşive kazandırılmasını uygun bulduğu bölümlerinin teslimi zorunludur. 2- Teslimi zorunlu olmayan Televizyon arşiv materyali a) Programın yapımcısı/yönetmeni ve/veya bağlı bulunduğu birim amiri ve/veya programın yapımına/alımına karar veren komisyonlarca, yukarıda sayılmayan programlara

2 ilişkin arşiv materyalinin arşivlenmesi yönünde bir karar alınması halinde, bu Genelgede belirtilen esaslar çerçevesinde, söz konusu arşiv materyalinin de arşiv birimlerine teslimi gerekecektir. b) Yeni Medya ve diğer Kanal Koordinatörlüklerince gerçekleştirilen; işitme engellilere yönelik sesli ve görsel betimlemeler, tanıtım filmleri ve diğer materyaller ile Koordinatörlüklerce arşive kazandırılması uygun bulunanlar arşiv birimlerine teslim edilecektir. 3- Televizyon arşiv materyalinin arşive teslim şekli a) Teslim edilecek materyal, Kanallar Devamlılık gibi Sayısal Arşiv Sistemi ile materyal alışveriş entegrasyonu bulunan yayın sunucu sistemleri içinde yer alıyorsa, arşiv formunda doldurulması zorunlu olan üst veri alanları adı geçen sistemlerde doldurularak sayısal arşiv sistemine gönderilecektir, b) Ağ bağlantılı depolama alanları (NAS, entegrasyonu bulunmayan sunucu sistemleri vb.) Mobil disk, hard disk, hafıza kartları, XDCAM, CD, DVD, Bluray gibi bilgisayar dosyası olarak alınabilen arşiv materyali, sayısal arşiv sistemi üzerinden arşiv formu (iş akışı) başlatılarak teslim edilecektir, c) Bilgisayar dosyası olarak bulunmayan arşiv materyalleri ise arşiv formları sayısal arşiv sisteminde başlatılıp, yapım yöneticisi ve Arşiv Dairesi Başkanlığı onayından geçtikten sonra, Profesyonel VTR cihazlarında okunabilen fiziksel taşıyıcılardan herhangi biri içinde (Digital Betacam, HDCAM, HDCAM-SR, gibi manyetik bantlar ile 35mm, 16mm gibi filmler) ilgili Arşiv Birim lerine teslim edilecektir, ç) Kurum tarafından satın alınıp seslendirmesi yapılan materyallerin Arşiv Birim lerine teslimi işlemleri, Seslendirme işlemlerini yürüten birimler tarafından yapılacaktır, d) Teslim edilecek Televizyon arşiv materyallerine ait arşivleme işlemi yayınından itibaren 30 (otuz) gün içinde yapılacaktır. Yayınlanmayan ve/veya yayını planlanmayan programların ise denetimi de yapılmış olarak 45 gün içerisinde yayın arşiv birimlerine teslim edilecektir, e) Kanallarda yayınlanan ve arşive teslim edilmesi zorunlu olan yayın arşiv materyallerine ait listeler altı aylık dönemler halinde Arşiv Dairesi Başkanlığına gönderilecektir. 4- Teslimi zorunlu olan Radyo (ses) arşiv materyali a) Kurum dışına yaptırılmış ve yayınlanmış programlar, b) Söz yayınları programları (Radyo Tiyatrosu, Arkası Yarın, Çocuk Bahçesi, Bir Roman Bir Hikâye gibi), Eğitim ve Kültür yayınları programları, Dini yayınlar programları (Cuma Sabahı-İftar gibi), Çocuk Programları (Masal Kutusu, Çocuklarla Baş Başa gibi), c) Eğitim programları (Eğitici, öğretici programlar gibi), ç) Program Bütçelerinden alınan, denetimden geçen ve yayınlanan tüm Müzik CD leri (THM, TSM, TSHM, HM, KBM, CAZ gibi), d) Belgesel türdeki programlar ile Kurumumuzun yaptığı yarışma programlarının finalleri (TSM, THM Müzik yarışmaları gibi). 5- Teslimi zorunlu olmayan Radyo (ses) arşiv materyali a) Programın yapımcısı/yönetmeni ve/veya bağlı bulunduğu birim amiri ve/veya programın yapımına/alımına karar veren komisyonlarca, teslimi zorunlu olan radyo (ses) arşiv materyali içinde sayılmayan programlara ilişkin arşiv materyalinin arşivlenmesi yönünde bir karar alınması halinde, bu Genelgede belirtilen esaslar çerçevesinde, söz konusu arşiv materyalinin de arşiv birimlerine teslimi gerekecektir,

3 b) Dış Yayınları Dairesi Başkanlığı tarafından üretilen programlardan hangilerinin Türkçe veya yabancı dil versiyonlarının arşive teslim edilip edilmeyeceğine adı geçen ünite karar verecektir, c) Müzik Dairesi Başkanlığı tarafından yapımı gerçekleştirilen; Fonogramlar ve bilgisayar dosyası olarak bulunan ses dosyaları ile Fonogramlara ait kayıt tescil belgesi (Kültür ve Turizm Bakanlığı Telif Hakları Müd. den alınan), Sayısal Arşiv Sistemi üzerinden teslim edilecektir. 6- Radyo (ses) arşiv materyalinin arşive teslim şekli a) Teslim edilecek Radyo (ses) arşiv materyallerine ait arşivleme işlemi sıkıştırılmamış veya kayıpsız formatlarda CD, DVD gibi optik taşıyıcılar içinde dosya olarak ya da DVD Audio, CD Audio formatlarında ilgili arşiv birimine içerik bilgilerinin olduğu dokümanlarla birlikte teslim edilecektir, b) Sayısal Arşiv Sistemi ile entegrasyonu olmayan yayın sistemlerde bulunan dosya tabanlı radyo arşiv materyalleri ve diğer dosya tabanlı saklama ortamlarında bulunan radyo arşiv materyallerinin arşivlenmesi, Sayısal Arşiv Sistemi üzerinden arşiv formu doldurularak (iş akışı başlatılarak) yapılabilecektir, c) Teslim edilecek Radyo (ses) arşiv materyallerine ait arşivleme işlemi yayınından itibaren 30 (otuz) gün içinde yapılacaktır. Yayınlanmayan ve/veya yayını planlanmayan programların ise denetimi de yapılmış olarak 45 gün içerisinde yayın arşiv birimlerine teslim edilecektir, ç) Radyo kanallarında yayınlanan ve arşive teslim edilmesi zorunlu olan yayın arşiv materyallerine ait listeler altı aylık dönemler halinde Arşiv Dairesi Başkanlığına gönderilecektir. 7- Teslimi zorunlu olan Haber ve Spor arşiv materyali a) Kurum dışı tüm yapımlar, b) Haber bültenlerine giren günlük haber materyali, c) Canlı yayınlar (Cumhurbaşkanı, Başbakan, anma / kutlama etkinlikleri gibi), ç) Yayın hakkı TRT tarafından satın alınan ulusal ve uluslararası tüm organizasyonlara ait materyaller (PTT 1. Lig, Dünya Kupası, Avrupa Futbol Şampiyonası, Olimpiyatlar gibi). 8- Teslimi zorunlu olmayan Haber ve Spor arşiv materyali Teslimi zorunlu olan Haber ve Spor arşiv materyali içinde sayılmayan (Günlük canlı olarak yayınlanan kuşak programlar, çeşitli spor müsabakalarına ait özet görüntüler, gibi) ilgili birim ve/veya bağlı bulunduğu birim amiri tarafından materyalin arşivlenmesi yönünde bir karar alınması halinde, bu Genelgede belirtilen esaslar çerçevesinde, söz konusu arşiv materyalinin de arşiv birimlerine teslimi gerekecektir. 9- Haber ve Spor arşiv materyalinin arşive teslim şekli a) Haber Merkezi, Haber Devamlılık, Kanallar Devamlılık gibi y ayın sunucu sistemleri içinde bulunan dosya tabanlı arşiv materyalleri, doldurulması zorunlu olan üst veri alanları adı geçen sistemlerde doldurularak sayısal arşiv sistemine entegrasyon yoluyla gönderilecektir, b) Ağ bağlantılı depolama alanları (NAS, entegrasyonu bulunmayan sunucu sistemleri vb.) Mobil disk, hard disk, hafıza kartları, XDCAM, CD, DVD, Bluray gibi bilgisayar dosyası olarak alınabilen arşiv materyali sayısal arşiv sistemi üzerinden arşiv formu (iş akışı) başlatılarak teslim edilecektir, c) Teslim edilecek Haber-Spor arşiv materyallerine ait arşivleme işlemi, haber bültenlerinde yayınlanan materyaller yayınından itibaren 7 (yedi) gün içinde, diğerleri ise yayınından itibaren 30 (otuz) gün içinde yapılacaktır,

4 ç) Haber ve Spor Dairesi Başkanlığına bağlı kanallarda yayınlanan ve arşive teslim edilmesi zorunlu olan programlara ait listeler altı aylık dönemler halinde Arşiv Dairesi Başkanlığına gönderilecektir. III. YAYIN ARŞİV MATERYALİNİN SAYISAL ARŞİV SİSTEMİNE TESLİMİ 1- Arşiv materyalinin arşiv birimine teslimi ve sayısal arşiv sisteminde iş akışı başlatılması yapımcı tarafından veya birimince görevlendirilecek Kurum personelince yapılır. 2- Arşiv Formu (İş akışı) sayısal arşiv sisteminde Madde 6 (3) te yer alan bilgiler eksiksizce doldurularak başlatılacaktır. 3- Başlatılan arşiv formu yapım yöneticisi tarafından onaylanır. Arşiv formu içeriği ve materyalin standartlara uygunluğu Arşiv Dairesi Başkanlığı tarafından sayısal arşiv sisteminde değerlendirilir. 4- Teslim edilecek arşiv materyaline ait Arşiv formu içeriği Arşiv Dairesi Başkanlığı tarafından sayısal arşiv sisteminde kontrol edilir. Bu aşamada form, tekrar değerlendirilmek üzere geri çevrilebilir. Geri çevrilen arşiv formu, eksikleri düzeltildikten sonra tekrar aynı süreç üzerinden arşive gönderilir ve onaylanır. 5- Bilgisayar dosyası olarak bulunan arşiv materyalleri bu aşamada dosya formatı seçilerek kullanıcı tarafından sayısal arşiv sistemi üzerinden sisteme yüklenecektir. 6- Materyalin sisteme düşüp düşmediği Sayısal Arşiv Sistemi(SAS) dan kontrol edilebilecektir. 7- Bilgisayar dosyası olarak bulunmayan arşiv materyalleri ise Arşiv formları Sayısal Arşiv Sisteminde başlatılıp, yapım yöneticisi ve Arşiv Dairesi Başkanlığı onayından geçtikten sonra Arşiv birimlerine teslim edilecektir. 8- Arşivlenecek materyallere ait varsa bilgisayar dosyası olarak bulunan altyazı, telif, sözleşme, metin, fotoğraf gibi ekleri de sayısal arşiv sistemi kullanılarak arşivlenecektir. 9- Bu aşamada arşivleme işlemini yapan birimin talebi üzerine sistemden alınacak onaylı çıktı yapım dosyasında saklanabilecektir. 10- Sayısal Arşiv Sisteminde bulunan materyaller için çıkış talepleri sistemden karşılanacak olup, banttan aktarma talepleri kabul edilmeyecektir. 11- Kurumumuz arşivlerinden satın alma isteğinde bulunan alıcılar görsel ve işitsel satış taleplerinin gerçekleşmesi sonucunda, Arşiv Dairesi Başkanlığı Pazarlama ve Satış Müdürlüğü tarafından beyanı dışında kullanmayacağına dair içerikteki Taahhütname isteğini karşılamak zorundadır. IV. ARŞİV FORMU 1- Arşiv materyallerinin tesliminde Sayısal Arşiv Sisteminde Arşiv Formu doldurulacaktır. 2- Arşiv formunda yer alan bilgilerin tamamının yapımcı birim tarafından doldurulması esastır. 3- Bu bilgilerden; programın adı veya orijinal adı, programın türü, program özeti, proje numarası, bölüm numarası, yayın tarihi, süresi, yapımcı ünite, yapımcı kuruluş (dış yapımlar için), anahtar sözcükler, materyal bilgisi (ham / yayın bandı), yapım şekli, telif hakları ve açıklaması, içerik, materyal cinsi (dosya, Digibeta, HDCAM vs.) alanları zorunlu alan olarak doldurulacaktır.

5 V. YAYIN ARŞİV MATERYALİNİN STANDARTLARI, KORUNMASI VE YARARLANDIRILMASI 1- Teslim edilecek arşiv materyalinin kalitesi a) Arşive teslim edilecek materyaller, Kurumun program materyalleri ile ilgili TRT de kullanılacak program materyallerinin teknik standartlarının tespiti" Komisyonunun tarih ve / numaralı raporunda belirtilen teknik standartlar ve diğer düzenlemeleriyle uyumlu olacaktır, b) Ham veya yayınlanmış arşiv materyalleri kurgu setlerinde çalışıldığı ana formatına en yakın kalitede, yukarı örnekleme ya da alt formatlara çevrim yapılmadan arşive teslim edilecektir, c) Sayısal Arşiv Sisteminde SD materyaller için 4 kanal, HD materyaller için 8 kanal ses desteklenmektedir, ç) Arşive teslim edilecek video materyallerinde, final miksli ses izleri ile müzik/efekt (M+E ya da M ile E) ses izlerinin ayrı olması gerekmektedir, d) Bilgisayar dosyası olarak bulunan HD video materyallerinde yer alan Dolby-E ses izleri, Sayısal Arşiv Sisteminde sorunsuzca saklanabilmektedir. 2- Sayısal Arşiv Sisteminde Video materyali için koruma dosya formatları Sayısal Arşiv Sisteminde video materyalleri aşağıdaki koruma formatlarında ayrı medya varlıkları olarak saklanmaktadır; Op1a MXF paketler içinde olmak üzere, a) Bilgisayar dosyası olarak bulunmayan arşiv materyallerinden (banttan) sayısallaştırma işlemlerinde; - IMX50 SD 4:3 (30Mbit, 422profile@MainLevel, I-frame only, 4:3 aspect ratio), - 100Mbit MPEG2-HD (100Mbit, 422profile@HighLevel, I-frame only, 16:9 asp/r), b) Bilgisayar dosyası olarak bulunan arşiv materyalleri için ise yukarıda sayılan formatlara ek olarak; - IMX30 SD 4:3 (30Mbit, 422profile@MainLevel, I-frame only, 4:3 aspect ratio), - IMX30 SD 16:9 (30Mbit, 422profile@MainLevel, I-frame only, 16:9 aspect ratio), - XDCAM-HD 422 (50Mbit, 422profile@HighLevel, Longgop, 16:9 aspect ratio). c) Kurumumuzun temel yayın formatlarından farklı olan AVCHD, DVCPRO, DnxHD, AppleProRes gibi formatlardaki video materyalleri, sistemde yukarıda sayılan koruma formatlarından uygun olanına çevrilerek saklanmaktadır. 3- Sayısal Arşiv Sisteminde Ses materyali için koruma dosya formatları a) Ses materyallerinin saklanması özel bir koruma dosya formatı bulunmamaktadır. b) Sayısal Arşiv Sisteminde ses materyalleri sisteme teslim edildiği orijinal haliyle ve ayrı medya varlığı olarak saklanmaktadır. 4- Diğer materyaller için koruma dosya formatları a) Bilgisayar dosyası olarak bulunan; ofis ve PDF dokümanları ile resim dosyaları için özel bir koruma dosya formatı bulunmamaktadır, b) Bu dosyalar, altyazı, telif, sözleşme, metin, fotoğrafları da kapsayacak şekilde sisteme önceden yüklenmiş ses ya da video medya varlığının ilişiğinde öğe olarak ya da bağımsız medya varlıkları olarak saklanabilmektedir.

6 VI. TELİF HAKLARI 1- Telif hakkının, eser sahibinin hususiyetini taşıyan ve 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununda sayılan türlerden birisine mensup olan eserler ile bağlantılı hak sahiplerine ilişkin mali ve manevi hakları ifade ettiği, 2- Bu kapsamda, anılan kanunda eser sahibinin hakları ile eser sahibinin haklarına bağlantılı haklar kapsamında icracıların, fonogram yapımcılarının, film yapımcılarının ve radyo-televizyon kuruluşlarının anılan haklarının düzenlendiği, 3- Türkiye Radyo-Televizyon Kurumunun; çalışanlarının ürettiği yapımların mali haklarını yasa gereği kullanmaktan kaynaklanan hak sahibi olduğu gibi, fonogram yapımcısı olarak, radyo-televizyon kuruluşu olarak ve film yapımcısı olarak da bağlantılı hak sahibi olduğu, ayrıca 1995 yılı öncesi sinematografik eserlerde eser sahibi olmasının mümkün olabileceği gibi icracı sanatçılarının icraları ve yorumları üzerinde de yasadan kaynaklanan hak sahipliği bulunduğu, 4- Anılan kanunun 48. Maddesine göre eser sahipleri ve hak sahipleri kanunen kendine tanınan mali hakları süre, yer ve içerik itibariyle sınırlı veya sınırsız olarak karşılıklı veya karşılıksız olarak başkalarına devredebilecekleri gibi mali hakları sadece ruhsatla kullanma yetkisinin bir başkasına da bırakabileceği, 5- Anılan kanunda ayrıca mali haklara dair sözleşme ve tasarrufların mutlaka yazılı olması ve konuları olan hakların (işleme, çoğaltma, yayma, her türlü telli ve / veya telsiz işaret ve ses nakline yarayan -dijitaller de dâhil- aygıtla umuma iletim ve benzeri) ayrı ayrı gösterilmesi zorunluluğu getirildiğinden hareketle, 6- Eserlere ve bağlantılı hak konusu içeriklere ilişkin sözleşme, muvaffakatname, taahhütname ve buna benzer hak, devir veya lisans belgeleri, arşivlenecek materyal ekinde dijital ortamda yukarıda belirtilen; hangi yapım için hangi sürede, hangi hakların bedelli veya bedelsiz, sınırlı veya sınırsız devir alındığı ve / veya lisanslandığına ilişkin ayrıntıları da içerecek biçimde Arşiv Dairesi Başkanlığına teslim edilir. Bilgilerinizi ve gereğini rica ederim. Şenol GÖKA Genel Müdür DAĞITIM: Tüm Teşkilata