Esnaf ve Sanatkârların Uyum Yeteneğinin Artırılması Operasyonu TRH3.2ADAPTESK/P-01 Faaliyet 1.8 Eğiticilerin Eğitimi Modül 2 Girişimcilik

Transkript

1 Esnaf ve Sanatkârların Uyum Yeteneğinin Artırılması Operasyonu TRH3.2ADAPTESK/P-01 Faaliyet 1.8 Eğiticilerin Eğitimi Modül 2 Girişimcilik

2 Eğiticilerin Eğitimi Modül 2 Liesl Muench Necla Haliloğlu

3 Projeye Genel Bakış

4 ADAPTESK PROJE ÖZETİ BAŞLANGIÇ TARİHİ: PROJE SÜRESİ: 23 Ay FAYDALANICI: Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu SÖZLEŞME MAKAMI: T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, AB ve Mali Yardımlar Dairesi Başkanlığı UYGULAMA: GIZ International Services, Almanya, Konsorsiyum Ortakları: ZDH, Almanya, Sequa, Almanya, EDUSER,Türkiye

5 Projenin Genel Hatları Projenin Genel Hedefi: Daha sürdürülebilir bir ekonomik büyümeyi sağlamak amacıyla insan sermayesine daha fazla yatırım yaparak esnaf & sanatkârların uyum yeteneklerinin artırılması Özel Hedefler: KOBİ çalışanlarına ve işverenlerine çalışma becerileri kazandırmak ve Eğitim ve Danışmanlık Merkezlerinin hizmet kapasitelerini artırmak yoluyla bu kişilerin yeterliliklerini artırarak esnaf & sanatkârların uyum yeteneklerinin artırıması

6 Projenin Coğrafi Kapsamı 8 İl: Ankara, Bursa, Manisa, Mersin, Gaziantep, Şanlıurfa, Erzurum, Ordu

7 AdapTESK Proje Ekibi TESK Ekibi Elif Güliz Bayram, Kıdemli Operas. Faydalanıcı Tems. Fuat Elvan, Proje Koordinatörü Mehmet Güven, Proje Koordinatör Yardımcısı E.Çolpan Erdem Yazıcı, Eğitim Uzmanı Zeynep Gazioğlu Kayacı, Kapasite Geliştirme Uzmanı Zeynep Ercan, İletişim Farkındalık Uzmanı Selin Eren, Kıdemli Olmayan Uzman Teknik Destek Ekibi Basak Isbir-Karaman Proje Direktörü GIZ Aise Akpinar Proje Direktörü Eduser Vekaleten Takım Lideri Michael Dan, Takım Lideri Liesl Münch, Kapasite Geliştirme & Uyumluluk Kilit Uzmanı Jove Jankulovski, Eğitim Kilit Uzmanı Nihal Togo. İletişim Uzmanı Çeşitli Kilit olmayan Uzmanlar

8 Giriş

9 Grup Çalışması: Katılımcıların kendilerini tanıtması: İsminiz Mesleğiniz Göreviniz Eğitici / danışman olma isteğinizin sebebi Beklentilerin ortaya konması

10 Dersin Genel Çerçevesi Uyum Yeteneği Girişimcilik İş / KOBİ Geliştirme İş Planlama Değişim Yönetimi Gıda Mevzuatı İş Mevzuatı Finansmana Erişim

11 Park Yeri Uygulaması Şu anda üzerinde istişare edilmeyen bir konu hakkında sorunuz varsa, lütfen bu sorularınızı kartonlara yazarak panoya (park yerine) yapıştırınız.

12 Grup Çalışması Bir eğiticiyi iyi yapan özellikler nelerdir?

13 Eğiticinin rolü Kişilerin değerlendirilmesi => Girişimcilik Geliştirme İşletmenin değerlendirilmesi => İş Planlama Kişiler ve işletmeler için uygun olan çözümlerin geliştirilmesi İşletmenin değerlendirilmesi Çözüm Kişilerin değerlendirilmesi

14 Uyum Yeteneği

15 Küreselleşme / Küresel Değişimler Mobil / Esnek İş Gücü Piyasaları Artan Rekabet Değişen talepler Esnaf ve Sanatkârları Etkileyen Küresel Değişiklikler Bilgiye kolay erişim E&S için yeni pazarlar

16 Teknolojik Değişiklikler

17 Yeni Pazarlama Eğilimleri Sosyal Medya üzerinden pazarlama Pazarlama Araştırması İletişimin en verimli hale getirilmesi Web Sitesi

18 İnovasyon İnovasyon Alanları Müşteri merkezli inovasyon İş Merkezli inovasyon Innovation Types Ürün inovasyonu Hizmet inovasyonu Süreç inovasyonu Kurum yapısı inovasyonu İnovasyonun Hedefleri Karşılanmayan ihtiyaçların karşılanması Yeni ihtiyaçlar yaratılması Rekabet gücünün artması Maliyetlerin düşürülmesi Verimliliğin & Yaratıcılığın artırılması Kârın, Büyümenin & Gelirim Artması Kaynak: Uzmanın kendi görüşleri eklenmiştir.

19 Gelecekte İhtiyaç Duyulacak Beceriler Temel Beceriler Diğer Beceriler İş Gücü Piyasası hakkında bilgi Dijital Beceriler Yeşillendir me Becerileri Girişimcilik Becerileri

20 İşbirliği & Ağ Oluşturma Ortak Promosyon Ortak Hizmet Ortak Teşhir Hizmet paketi (İnşaat, Düğün, Toplu yemek) Aynı sektör Çeşitli sektörler Operasyon el İşbirliği Ortak alım / satım Kamu ihaleleri (Hizmetler / Tedarik) Kamu Özel Sektör işbirliği Tedarik süreçlerinde işbirliği Ortak dükkanlar

21 Çevre Koruma

22 Grup Çalışması Lütfen Esnaf ve Sanatkârın sunumda bahsedilen uyumluluk alanlarından en olumlu şekilde faydalanmasını sağlayacak 8 konu yazınız.

23 Girişimcilik

24 Mantıksal temel: Bir kişiye uygun hizmetleri sağlamanın yolu, söz konusu kişi hakkında fikir sahibi olmaktır.

25 Girişimciliğin Tarihi Richard Chantillon ( ) «Entrepreneur» (Girişimci) kelimesinin mucidi Girişimci, bir işi yapmaya koyulan ve çeşitli riskler alan kişidir

26 Girişimciliğin Tarihi Jean Baptiste Say ( ) Girişimci, kaynakları düşük verimlilikli alanlardan yüksek verimlilikli alanlara kaydıran kişidir

27 Girişimciliğin Tarihi Stuart Mill ( ) Girişimci, bir işle ilgili riskleri dikkate alan ve bu işi nasıl yöneteceğini önceden planlayan bir özel işletme kurucusudur

28 Girişimciliğin Tarihi Joseph Schumpeter ( ) Bir girişimci, yeni ürünler veya yeni üretim yöntemleri geliştirerek değişim yaratan bir buluşçudur.

29 «Girişimci» ifadesinin bugünkü tanımı: William Bygrave (Babson College halen hayatta) Girişimci, bir fırsatı algılayan ve bu fırsattan yararlanmak üzere bir şirket/kurum kuran kişidir.

30 Richard Chantillon ( ) Bir işi yapmaya kalkışır ve riskler alır Jean Baptiste Say ( ) Verimliliği artırmak için kaynakları değiştirir Stuart Mill ( ) Riskleri dikkate alır ve bunları nasıl yöneteceğini hesap eder Joseph Schumpeter ( ) Yeni ürün veya üretim tekniklerini uygulamaya koyar David McClelland ( ) Kişisel Girişimci Özelliklerine sahiptir William Bygrave (Babson College ) Fırsatları kovalar ve bu fırsatlardan yararlanmak üzere işletmeler kurar

31 Girişimcilik Gelişimi David McClelland ( ) İyi bir girişimcinin bir dizi özelliği vardır. Girişimcilerin pek çoğu bu özelliklere sahiptir, fakat bu kişilerin aynı zamanda eğitilmeleri de mümkündür. McClelland böylece bütün Girişimcilik Eğitimlerinin kökenin oluşturan Başarı Motivasyonu Eğitimini geliştirmiştir

32 Girişimcilik Gelişimi Girişimcilerin Kişisel Özellikleri (PEC) Başarmak Fırsat arama Risk alma Kararlılık İş Sözleşmesine Bağlılık Kalite ve Verimlilik Talebi Planlamak Bilgi arama Hedef koyma Sistematik Planlama ve İzleme Yönetmek İkna ve ağ oluşturma Özgüven

33 Fırsat arama Talep edilmeden ya da zorunlu kılınmadan önce harekete geçer Yeni alanları, ürünleri ya da hizmetleri içermek üzere işini genişletir Yeni bir işe başlamak; finans kaynakları, ekipman, iş için gerekli olan alan ya da işle ilgili yardım almak üzere adımlar atar.

34 Hesaplı riskler alma Riskleri hesaplar ve alternatifleri değerlendirir Risklerin azaltılması ve sonuçların kontrol altına alınması için adımlar atar. Zorluklar ve riskler karşısında kendisini başkalarının yerine koyar.

35 Verimlilik ve Kalite Talebi İşleri daha iyi, daha hızlı ya da daha ucuza yapmanın yollarını bulur Mükemmellik standartlarına uygun işler yapar İşin zamanında bitirilmesi veya üzerinde mutabık kalınan kalite standartlarına uygun olarak gerçekleştirilmesi amacıyla prosedürler geliştirir veya kullanır

36 Kararlılık Zorlu durumlar karşısında gerekli adımları atar Bir zorluk ya da engeli aşmak üzere kararlılıkla adım atmaya devam eder veya alternatifler geliştirir Amaç ve hedeflerin gerçekleştirilmesi için gerekli olan performansın gösterilmesi adına kişisel sorumluluk almak

37 İş Sözleşmesine Bağlılık Bir işi tamamlamak için kişisel fedakarlıklarda bulunur veya fazladan çaba gösterir Alınan işin tamamlanması için işçilerle birlikte veya işçiler yerine çalışma yürütür Müşterileri memnun etmek üzere çaba sarf eder ve kısa dönemli kazançlardan ziyade uzun vadeli iyi ilişkiler kurmayı amaçlar

38 Bilgi arama Müşteriler, tedarikçiler ve rakip firmalarla ilgili bilgileri kişisel olarak toplar Bir ürün ya da hizmetin nasıl sağlanacağı ile ilgili kişisel araştırmalar yapar İşle ilgili veya teknik konularda uzman kişilerin görüşlerine başvurur

39 Hedef Koyma Kişisel olarak anlamlı ve zorlu olan amaç ve hedefler belirler Net bir dille ifade edilmiş ve spesifik uzun vadeli hedefler ortaya koyar Ölçülebilir, kısa vadeli hedefler koyar

40 Stratejik Planlama ve İzleme Büyük işlere zaman sınırlamalarına göre ayrılmış daha küçük parçalara böler Performansa ilişkin geribildirimler ve değişen koşullar çerçevesinde planları yeniden düzenler Mali kayıtları tutar ve işle ilgili kararlar verirken bu kayıtlardan faydalanır

41 İkna ve Ağ Oluşturma Başkalarını etkilemek ya da ikna etmek üzere özel stratejiler kullanır Kendi hedeflerini gerçekleştirmek üzere kilit konumdaki insanları kullanır İş bağlantıları geliştirmek ve bunları sürdürmek üzere adımlar atar

42 Özgüven Başkalarının kurallarından ya da denetiminden bağımsız olmayı hedefler Karşıt görüşler olması veya erken dönemlerde elde edilen başarısızlıklar olması durumunda kendi kararlarını kendisi verir Zorlu bir işi gerçekleştirmek veya bir zorluğun üstesinden gelmek gereken durumlarda kendi becerilerine olan güvenini ortaya koyar

43 Girişimcilik Becerileri Beceriler Plan Yapma Becerisi Liderlik Becerileri İletişim Becerileri Takım Oluşturma Becerileri Girişimcilik Becerileri Pazarlama Becerileri Kişisel Etkinlik Temel Pazarlama Becerileri Kişilerarası Beceriler

44 Girişimcilik Becerileri Faaliyetler Tasarım Strateji Oluşturma Eylem Stratejinin Uygulanması Karar Doğru kararlar alma Görselleşti rme Hedeflerin / ilişkilerin belirlenmesi Tespit Analiz Fırsat ve seçeneklerin aranması Değerlendirm e & Kişisel becerilerle bağdaştırma

45 Girişimcilik Gelişimi İşle ilgili beceriler Yönetim Mevzuat Pazarlama Maliyetler İşle ilgili bilgi Satış Finansman İş Yönetimi

46 Girişimcilikl Gelişimi Özet Girişimcilik Özellikleri Girişimcilik Becerileri İş Bilgisi Girişimcilik başarısı ya da işte elde edilen başarı, bilgi, deneyim ve davranışların bir toplamıdır

47 Grup Çalışması: Girişimci Özellikleri Hakkında Bildiklerinizi Test Edin

48 Türkiye de KOBİ ler

49 KOBİ ler ile ilgili bazı istatistiki veriler % GDP Contribution % Employment Contribution 0 İşletmelerin %98 inden fazlası KOBİ dir KOBİ ler en çok istihdam sağlayan kuruluşlardır, KOBİ ler GSMH ye önemli bir katkı yapar

50 Türkiye için KOBİ lerin önemi Toplam işletmelerin %99,9 u Toplam istihdamın %77,8 i Ücret ve maaşların %51,5 i, Gayri Safi Milli Hasıla nın %44,9 u* Toplam cironun %64,8 i Faktör maliyete göre katma değerin %55,5 i Maddi mallara yapılan gayri safi yatırımın %41,1 i Basın Açıklaması TurkStat No: 13144, 19/10/2012, 10:00 // *EUROSTAT

51 KOBİ lerin ekonomideki işlevlerinden bazıları Mal ve Hizmet Tedarikçisi Yoksulluğun azaltılması İstihdam Oluşturma Demokratikl eşme KOBİ: Büyümenin belkemiği ve itici gücü Rekabet Yerel kalkınma İnovasyonun itici gücü

52 Küçük İşletmelerin Başarısız Olduğu Başlıca Alanlar Finansal Kontrolde sorunlar Zayıf Liderlik Becerileri Deneyim eksikliği Küçük işletmelerin başarısızlıkları İşe yeterince bağlı olmama Stratejinin kötü olması ya da hiç olmaması Çok hızlı büyüme Uzmanlık bilgisine sahip olunmaması Etik Zayıflıklar Kaynak: Schmererhorn / Wright: Management; Wiley & Sons

53 Türkiye de Firmaların Karşılaştıkları Zorluklar Enterprise Survey 2013, World Bank

54 Türkiye de İş Ortamı Doing Business Report Turkey 2016

55

56 Grup Çalışması: Türkiye de Esnaf ve Sanatkarlara ilişkin SWOT Analizi

57 İş Planlama

58 Mantıksal temel: Bir kişiye uygun hizmetler verebilmek için o kişi veya işi hakkında bilgi sahibi olmanız gerekir

59 İş Planlamanın önemi

60 İş Planının İşlevleri Borç veren kurumlara, yatırımcılara ve bankalara işi satma aracı. Fikir ve tavsiye alma aracı. Planlama sürecindeki eksiklikleri ve zayıf yönleri ortaya koyma aracı

61 İş Planında şu sorular detaylı bir şekilde ele alınır neden, ne, nasıl, kimin için, kiminle, ne zaman ve hangi kaynaklarla.

62 İş Planı Formatı Uzun Belge Power Point Sunumu Mümkün olduğunca fazla detay Metin ağırlıklı Uzun yazma süreci Okuması ve anlaması daha zor Az detay Resim ağırlıklı Kısa hazırlama süresi Okuması ve anlaması daha kolay

63 İş Planlamasına Genel Bakış Performansın ölçülmesi Performansın raporlanması Bulgulara göre yeni adımların atılması Analiz yapma Kıyaslamalar yapma Düzeltme İş Fikri Değerlendirme Eylem Planlama Şirketin kurulması Kaynakların düzenlenmesi Planın uygulanması Vizyon ve amaçların belirlenmesi Süreç çerçevelerinin çizilmesi Kaynakların tanımlanması

64 İş Planının Temel Unsurları Yönetici Özeti İş Tanımı Yönetim & Personel Pazarlama & Satış Finansman & Finansman Yönetimi

65 Adım adım iş planı hazırlama İş Tanımı Taslak Şirket Tanımının hazırlanması Ürün ve hizmetlerin genel çerçevesinin çizilmesi Sektör analizi Lokasyonun tanımlanması Yönetim / Organizasyon Yönetici Kurulun / Personelin tanımlanması Üretim Organizasyonunun tanımlanması Pazarlama & Satış Müşteri ve Pazar Büyüklüğünün analiz edilmesi Rekabet Analizi Satış tahmini Satış Yöntemlerinin belirlenmesi Promosyon ve reklam faaliyetlerinin çerçevesinin çizilmesi Riskler / Finansman SWOT Analizi ve Risk Analizi Finansal dokümanların hazırlanması (Nakit Akışı, Bilanço, Gelir tablosu) Yönetici Özeti Tüm önemli bilgilerin özeti

66 Yönetici özeti Yönetici özeti planın en önemli kısmını oluşturmakta olup en son yazılmalıdır Tüm bölümlerin özeti

67 İş Tanımı Bu bölümde işle ilgili en temel bilgilere yer verilmelidir

68 İş Tanımı Şunları içerir: İş Profili Ürün & Hizmetler Sektör Analizi İş Profili Ürünler & Hizmetler İş Tanımı Sektör Analizi

69 İş Profili İş tipi Tarihi bilgi Yasal çerçeve Misyon / Vizyon Lokasyon

70 Ürünler & Hizmetler Ürün ve Hizmetlerin tanımlanması Resimler Ürünün satmasını sağlayacak kendine has özellikleri Pazardaki konum Üretim tesisleri

71 Sektör analizi Sektöre genel bakış Sektörün gelişim perspektifi Ürün / Hizmet perspektifi

72 Yönetim & Personel Bu bölümde işin nasıl gerçekleştirileceği ile ilgili stratejik bilgilere yer verilmelidir

73 Temel İşletme Prensibi Eğer hayalini kurabiliyorsanız, yapabilirsiniz!

74 Yönetim & Personel Şunları içerir Organizasyon yapısı Kurul ya da temel yönetim personeli Yatırımcılar / Ortaklar Üretim Sürecinin Genel Çerçevesi İşle ilgili raporlama

75 Organizasyon yapısı Tüm personel bu tabloda yer almalıdır <İsim> Müdür <İsim> Ofis Yöneticisi İsim Müdür <İsim> <İsim> İsim Ofis Yöneticisi Pazarlama sorumlusu Üretim sorumlusu İsim Pazarlama İsim Kasap İsim Kasap İsim Mağaza çalışanı <İsim> Hİ Yöneticisi <İsim> Marangoz NN.

76 Personel listesi Firma bünyesindeki tüm personellerin listesi Sıra İsim Görev Bölüm 1 Ali Bey Müdür / Şirket sahibi Yönetim 2 Gülcen Hanım Ofis Yöneticisi Yönetim 3 Murat Bey Üretim sorumlusu Üretim 4 Azra Hanım Pazarlama sorumlusu Pazarlama 5 Mustafa Bey Hİ Yöneticisi Pazarlama

77 İş Tanımı Müdür SORUMLULUKLAR: 1. Tüm işleyişi idare etmek; insan kaynaklarını ve mali kaynakları yönetmek 2. Amaca odaklı operasyonların gerçekleştirilmesini sağlamak 3. Şirketi temsil etmek 4. Sözleşmeleri, anlaşmaları imzalamak, vekalet vermek 5. Personelin görevlendirmesini yapmak; işlerine son vermek GÖREVLER PROFİL Yönetim Üniversite derecesi (İktisat / Maliye / MBA) Temsil Yönetim deneyimi (en az 5 yıl) Koordinasyon / Ağ Oluşturma Mükemmel stratejik planlama becerileri Finansal Yönetim Mükemmel analitik beceriler İnsan kaynakları yönetimi Mükemmel ağ oluşturma becerileri (iyi ilişkiler) Stratejik Planlama Çok iyi iletişim becerileri Kontrol & genele değerlendirme İyi düzeyde bilgisayar okuryazarlığı Raporlama İnisiyatif; olgun karar verme, sorumluluk alma & başkalarına iş verme becerisi

78 Yatırımcılar / Ortaklar Ortaklar ve yatırımcılar ile bu kişilerin şirketle olan finansal ilişkilerinin düzeyi hakkında bilgi Ortak / Yatırımcı Varlıklar Değer 1 Ebeveynler Atölye Murat Akcin Nakit para Halkbank Kredi

79 Üretim süreci Üretim sürecinin tanımı veya genel çerçevesi

80 İşle ilgili raporlama Mevzuatta yer alan kurallara bağlı olarak yıllık rapor Yıllık rapor bir önceki yıl gerçekleştirilen tüm faaliyetleri içermelidir Genelde şu bölümlerden oluşur: İşle ilgili genel bilgi Raporlama dönemiyle ilgili tüm finansal bilgiler (Bilanço, Nakit Akışı tablosu, Kâr & Zarar Hesabı) Finansal tahminler Bir sonraki yıla ilişkin talepler Diğer bilgiler, (örn. İş Stratejisi Revizyonu) Denetimcilerin raporları

81 Pazarlama & Satış Bu bölümde işletmenin asıl sahne aldığı alan ele alınır ve müşterilere nasıl ulaşılacağı ile ilgili stratejiler belirlenir

82 Temel Pazarlama İlkeleri Para satış yaparak kazanılır! Eğer satamayacaksanız, hiç üretmeyin!

83 Pazarlama & Satış Şunlardan oluşur: Pazar Analizi Pazarlama Stratejisi

84 Pazar Analizi Şu bölümlerden oluşur: Müşteri Analizi Pazar Büyüklüğü ve Trendler Rekabet Satış tahmini

85 Pazar Analizi Müşteri Analizi Hedef müşterinin belirlenmesi Müşteri profilinin hazırlanması

86 Pazar Analizi Pazar Büyüklüğü ve Trendler Toplam pazar büyüklüğünün tanımlanması Müşterinin özelliklerine göre hedeflenen Pazar diliminin belirlenmesi

87 Pazar Analizi Rakip analizi Yaklaşık müşteri sayısı Yaklaşık rakip firma sayısı Rakip firmaların sundukları hizmetlerin fiyatı Rakip firma karşısında avantajlar / dezavantajlar

88 Pazar Analizi Satış tahmini En iyi ihtimal Olası durum En kötü ihtimal Toplam müşteri sayısı Birinci yıl İkinci yıl Üçüncü yıl Müşteri başına ortalama gelir Birinci yıl İkinci yıl Üçüncü yıl Satışlara ilişkin öngörü Birinci yıl İkinci yıl Üçüncü yıl

89 Pazarlama Stratejisi Aşağıdaki bölümlerden oluşur: Sunulan ürün ve hizmetler Fiyatlandırma stratejisi Ürün yerleştirme stratejisi İmaj ve markalaşma stratejisi Promosyon stratejileri Potansiyel stratejik pazarlama ortaklıkları / ittifakları

90 Pazarlama Stratejisi 4 Temel soru Bu kişilere hangi kanallarla ulaşabilirsiniz? Kimi hedeflemelisiniz? Pazarlama Stratejisinin temel unsurları Ürününüzü ya da hizmetinizi bu kişilere nasıl satabilirsiniz? Bu kişilere ne sunmalısınız?

91 Pazarlama Stratejisi Pazarlama karması (4P)

92 Finansman & Finansal Yönetim Bu bölümde varlıklar, gelirler ve satışlar çerçevesinde belirlenen finansal öngörüler yer alır

93 Finansal Yönetimin Temel Unsurları Ne kadar paranız olduğunu bilmiyorsanız bir işi nasıl yönetebilirsiniz?

94 Finansal yönetim Her bir işletme sahibinin şu bilgilere sahip olması gerekir Ne kadar paranız var? Bankada Nakit olarak Ödeme bekleyen fatura şeklinde Alacak şeklinde

95 Finansal Yönetim Bu bölüm şunlardan oluşmaktadır: Finansal Yönetim Alanları Finansal Tablolar

96 Finansal Yönetim Finansal yönetim esas itibariyle: Tamamen para ile ilgilidir Muhasebe Nakit yönetimi Gelir yönetimi Harcama yönetimi Tedarikçi yönetimi Kaynak yönetimi

97 Finansal Yönetim Bu bölümde şunlar yer almalıdır: Nakit Akışı tablosu Bilanço Gelir tablosu Kâr Zarar Tablosu

98 Nakit Akış Tablosu Net gelir Amortisman Dönen varlıklardaki net değişim Sabit varlık alımı Uzun vadeli borç artışı Net Nakit Akımı Dönem başı nakit Dönem sonu nakit TL TL (1.200) TL (4.000) TL TL 800 TL TL TL

99 Gelir tablosu Satışlar Satılan mal maliyeti (12.000) Brüt Kâr Giderler (3.200) Amortisman (1.000) Faiz ve vergi öncesi kazanç Faiz (800) Vergi öncesi kazanç Vergi (1.000) Net gelir (dönem kârı) 2.000

100 Bilanço AKTİF (VARLIKLAR) (TL) PASİF (KAYNAKLAR) (TL) Dönem başı (31/12/ 2006) Dönem sonu (31/12/2007) Dönem başı (31/12/2006) Dönem sonu (31/12/2007) Nakit Kısa vadeli borç Alacaklar Uzun vadeli borç Stoklar Öz kaynak (sermaye) Dönen varlıklar Sabit varlıklar Brüt Birikmiş Amortisman Net Toplam varlıklar Toplam kaynaklar

101 Kâr Zarar Tablosu Kar Zarar Tablosu Satış Geliri Satışların Maliyeti Brüt Kâr Masraflar Net Kâr Oranlar i) Brüt kârın satışlara oranı % ii) Net kârın satışlara oranı %

102 Grup Çalışması Problem Ali Bey kredi almak için yardımınıza ihtiyaç duymakta. Süreç Girişimci özelliklerinin değerlendirilmesi İşletmenin değerlendirilmesi Yönetim & Personel Pazarlama & Satış Finansman & Finansal Yönetim

103 Değişim Yönetimi

104 Değişim Yönetimi Değişim süreçlerini planlama, başlatma, hayata geçirme, kontrol etme ve istikrarlı hale getirme amacıyla yapılandırılmış bir yaklaşım Analiz Plan Çözülme Yeniden yapılanma (DEĞİŞİM) Yeniden dondurma

105 Değişim Yönetimi Safhalar İnkâr Benimle bir ilgisi yok Bunu yapmak zorunda değilim Boş vermişlik Bağlılık Şu anki çalışma şeklim bu Böylesi daha iyi Yeni Başlangıç Direnç Bu yöntem asla işe yaramayacak İşleri eskisi gibi yapmak istiyorum Tarafsız Bölge Keşif Bir deneyelim, belki işe yarar Başka bir yolu da olabilir...

106 Değişim Yönetimi Aşamalar

107 İç Girişimcilik

108 İç girişimcilik Büyük bir firma çatısı altında çalışırken girişimci gibi davranma durumu

109 Grup Çalışması: Değişim Yönetiminin ve İç Girişimciliğin E&S üzerindeki etkisi

110 İş Yeri Açma ve İşletmeye İlişkin Mevzuat

111 İş Mevzuatı İşletme A-Ticari İşletme B-Esnaf-Sanatkâr (Gerçek Kişi-Ferdi İşletme) Gerçek Kişi-Ferdi İşletme Tüzel Kişilik (Ticaret Şirketleri) Şahıs Şirketleri Sermaye Şirketleri Kooperatif Şirketler Kollektif Şirket Komandit Şirket Anonim Şirket Sermayesi Paylara Bölünmüş Komandit Şirket Limited Şirket

112 İş Desteği & Finansal Kaynaklara Erişim

113 İş Destekleri İş Desteği, Gelişimi Hızlandırır Finansal Destek Eğitim Krediler Hibeler Riziko Sermayesi Teminatlar Melek Yatırım Girişimcilik Eğitimi Uyumluluk Eğitimi Mesleki Eğitim Dijital / Yeşillendirme Becerileri Eğitimi Bilgi Danışmanlık Hizmetleri Bilgilendirme Hizmetleri Hizmet Sağlayıcı Veritabanı

114 İş Desteği Sunan Kuruluşlar Kamu Kuruluşları Sivil Toplum Kuruluşları Bankalar Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Devlet Planlama Teşkilatı Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı (KOSGEB) Hazine Müsteşarlığı Dış Ticaret Müsteşarlığı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Maliye Bakanlığı Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TUBITAK) Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu (TESK) Mesleki Eğitim ve Küçük Sanayii Destekleme Vakfı (MEKSA) Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı (TTGV) Türkiye Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeler, Serbest Meslek Mensupları ve Yöneticiler Vakfı (TOSYOV) İşRisk, VakıfRisk, KOBİ A.Ş. KGF, TESKOMB

115 Türkiye deki Teknik Destek Programları Destek/hizmet Sorumlu kuruluş Kapsam Yatırım teşvikleri Ekonomi Vergi teşvikleri, SGK primi desteği Bakanlığı İstihdam, işsizlik tazminatı, SGK İŞKUR İşe yerleştirme, işsizlik tazminatı prim desteği Girişimcilik/işletme geliştirme, eğitim, danışmanlık, bilgilendirme ve diğer destekler KOSGEB, STK lar, Kalkınma ajansları, İŞKUR, KOSGEB: Girişimcilik eğitimi, iş kurma desteği, KOBİ genel destek paketi, KOBİ Proje desteği, Kalkınma ajansları: doğrudan proje destekleri, güdümlü destekler İŞKUR: girişimcilik eğitimi, engelliler için iş kurma Pazarlama, uluslararasılaştırma Arge ve inovasyon İşbirliği, güçbirliği, kümelenme Ekonomi Bakanlığı, KOSGEB BSTB, TÜBİTAK, KOSGEB, TTGV BTSB, KOSGEB desteği Ekonomi Bakanlığı: Pazar araştırma, ihracat kapasitesini geliştirme desteği, fuar desteği, marka desteği, Turquality desteği, pazara giriş desteği (sağlık ve IT sektörleri), film yapımcılığı desteği, BSTB: Teknogirişim, KOSGEB: Ar-ge ve inovasyon TÜBİTAK: : 1501, 1507, 1511, 1512, 1514 destek programları TTGV: İleri teknoloji desteği, enerji verimliliği desteği

116 Türkiye deki Kredi Programları Destek/hizmet Sorumlu kuruluş Kapsam Krediler (Faiz destekli, uygun koşullarda) Kredi kefaleti Uluslararası kaynaklar Diğer HALKBANK, Türk Eximbank, T.Kalkınma Bankası, T. Sınai Kalkınma Bankası, diğer ticari bankalar, KOSGEB Kredi Kefalet Kooperatifleri (ESKK), KGF, TESKOMB (EBRD), (EIB), (ECDB) (WB), (KFW), (AFD) TEB, Şekerbank, diğer ticari bankalar HALKBANK: Hazine destekli krediler (ESKK kefaletli olanlar dahil) (Kadın girişimciler için ilk adım kredisi), Eximbank: Kısa ve orta vadeli ihracat kredileri T. Kalkınma Bankası: Sektörel KOBİ yatırım ve işletme kredileri, T. Sınai kalkınma Bankası: KOBİ sektörel kredileri KOSGEB: Acil durum kredileri, KOSGEB Destek Programı iş kurma desteği, Kalkınma Ajansları: Faizsiz ve düşük faizli krediler Halkbank kredileri için ESKK kefaleti : işletme kredisi, şöför esnafı için yeni araç satın alma/onarım kredisi, İşyeri temini kredisi, ihracatçı T&C için makine teçhizat satın alma kredisi, EBRD: KOBİ ve kadın girişimci destek programı EIB: Halkbank aracılığıyla KOBİ kredisi ECDB : SME Halkbank aracılığıyla KOBİ kredisi, WB: SME Halkbank aracılığıyla KOBİ kredisi, belirli sektörler için), Kalkınma Bankası aracılığıyla KOBİ yenilenebilir enerji yatırımı kredisi KFW : İşbank, Akbank, Vakıfbank aracılığıyla Almanya dan ithal edilen ekipman için KOBİ kredisi AFD: Halkbank aracılığıyla KOBİ kredisi, Halkbank aracılığıyla yenilenebilir enerji yatırımı kredisi KOBİ bankacılığı destekleri

117 Finansman & Finansal Yönetim Çoğu bankada KOBİ lere ayrılacak yeterli fon mevcuttur. Bununla birlikte bankalar riskler konusunda oldukça hassastır ve öncelikleri verdikleri parayı geri alabilmektir. Genellikle bankalar sürekli olarak müşteri arar, fakat iyi iş planına sahip müşteriler bulamamaktadır Pek çok banka işletmelerin finansal yönetim eksikliğinden şikayet eder

118 KOBİ lere Kredi Verilmesi ile ilgili Sorunlar Pek çok banka KOBİ lerin oldukça iyi bir potansiyel (yeni) müşteri olduğunu düşünmektedir Pek çok bankada KOBİ ler için yeterli miktarda fon bulunmaktadır Genellikle bankalar sürekli olarak müşteri aramakta, fakat iyi iş planına sahip kişiler bulmakta zorlanmaktadır Pek çok banka şirketlerde finansal yönetim olmamasından şikayet etmektedir Pek çok banka KOBİ portfolyosunu geliştirmek üzere KOBİ lere eğitim sunmaya başlamıştır

119 Grup Çalışması Problem Ali Bey kredi almak için yardımınıza ihtiyaç duymaktadır. Canlandırma Her bir grupta 3 Banka çalışanı (Banka Müdürü, Banka Denetçisi, Şube Müdürü) 3 Esnaf ve Sanatkâr (ES, eşi, çalışanı) Gözlemciler

120 Dinlediğiniz için teşekkürler