TG 4 ÖABT COĞRAFYA KAMU PERSONEL SEÇME SINAVI ÖĞRETMENLİK ALAN BİLGİSİ TESTİ COĞRAFYA ÖĞRETMENLİĞİ

Transkript

1 KAMU PERSONEL SEÇME SINAVI ÖĞRETMENLİK ALAN BİLGİSİ TESTİ COĞRAFYA ÖĞRETMENLİĞİ TG 4 ÖABT COĞRAFYA Bu testlerin her hakkı saklıdır. Hangi amaçla olursa olsun, testlerin tamamının veya bir kısmının İhtiyaç Yayıncılık ın yazılı izni olmadan kopya edilmesi, fotoğrafının çekilmesi, herhangi bir yolla çoğaltılması, yayımlanması ya da kullanılması yasaktır. Bu yasağa uymayanlar, gerekli cezai sorumluluğu ve testlerin hazırlanmasındaki mali külfeti peşinen kabullenmiş sayılır.

2 AÇIKLAMA DİKKAT! ÇÖZÜMLERLE İLGİLİ AŞAĞIDA VERİLEN UYARILARI MUTLAKA OKUYUNUZ. 1. Sınavınız bittiğinde her sorunun çözümünü tek tek okuyunuz. 2. Kendi cevaplarınız ile doğru cevapları karşılaştırınız. 3. Yanlış cevapladığınız soruların çözümlerini dikkatle okuyunuz.

3 2015 ÖABT / COĞ COĞRAFYA ÖĞRETMENLİĞİ TG 4 1. Ekvator a 4107 km uzaklıkta bulunuyor km: 111 km = 37 enlemi bulunur. Kutup Yıldızı nın görünümün açısı ile enlem değeri aynı olduğundan cevap A olur. 4. Okyanuslarda dalgaların etkisi ile atmosfere tuzlu su damlacığı (aerosoller) bırakılmaktadır. Bu tuzun ortalama yıllık 10 milyon ton olduğu tahmin edilmektedir. Bu tuz atmosferde yoğunlaşma çekirdekleri oluşturarak yağışlara neden olur. Yağışlarla toprağa inen bu tuzlar toprağın verimini artıran gübre görevi yapar. Her yıl yağmurlarla 150 milyon ton gübre düştüğü tahmin edilmektedir. 7. Batı Avrupa da Gulf Stream sıcak su akıntısı Kanada nın doğusunda Labrador soğuk su akıntısı Afrika nın batısında Benguella soğuk su akıntısı Güney Amerika nın doğusunda Brezilya sıcak su akıntısı Kıyıların enlemlerine göre sıcaklığının farklı olmasına neden olmuştur. 2. Güneş lekelerinin büyüyüp küçülmesi, yere gelen enerji miktarında etkili olmaktadır. Diğer nedeni ise yer, Güneş etrafından yıllık dönüş hareketini elips şeklindeki yörüngesinde yaparken 3 Ocak ta Güneş e yaklaşır, 4 Temmuz da ise güneşten uzaklaşır. Bu da solar kostant değişmelerine neden olur. Kara ve deniz dağılışı ve eksen eğikliği ise hiçbir zaman (kısa sürede) değişmez. 5. Muson - en fazla yağış yazın Akdeniz - en fazla yağış kışın Okyanusal - en fazla yağış sonbahar ve kış Subtropikal - belli bir yağış mevsimi yok Ekvatoral - yağış bütün yıl, en çok bahar ayları 8. Türkiye kıyılarında haliç tipi kıyı görülmez. Nedeni Türkiye çevresindeki denizlerde gelgit genliğinin az olmasıdır. Fiyord kıyı tipi de görülmez. Çünkü fiyordlar buzul vadilerinin sular altında kalması ile oluşmuştur. Türkiye de deniz seviyesinde buzul oluşmamıştır. 4. zamanda ortaya çıkan buzul döneminde ancak yüksek kesimler etkilenmiş, bu nedenle kıyılarda fiyord oluşumu görülmemiştir. Deniz seviyesinde buzul oluşmamasının nedeni ise enlemdir. 3. I. Poseidon II. Eratosten III. Biruni IV. Fernel Marzavi - Sanad Bin Ali ye ait çalışma ise Suriye ve Irak topraklarında yapılmış kuzey ve güneye bir meridyen boyunca hareket etmişler. Bu hareketle Kutup Yıldızı nın ufuk düzlemi üzerinde hareket edilen yerdekine göre 1 lik farkla görüldüğü yere kadar devam etmektedir. Böylece bir derecelik meridyen yayının uzunluğu ölçülmüştür. 6. Köyün yamaçlarına yerleştirilen ayna sayesinde bakı yamaçta olmasına rağmen güneş ışınlarından yeterince yararlanamayan Viganella da güneş enerjisinden yararlanma imkânına kavuşmuştur. Köyün, güneyindeki dağın yüksek oluşu ışınların yatık açı ile düştüğü kasım - şubat döneminde neredeyse karanlıkta kalmasına neden olurken bu durum ortadan kaldırılmaya çalışılmıştır. Yani yer şekillerinin olumsuz etkisi ortadan kaldırılmıştır. 9. Granit Yüksek dağlarda sivri ve iğne uçlu tepeler Kum taşları Sarp diklikler Killer ve Şistler Basık yamaçlar, az eğimli vadiler Kalker, bazalt Çok çataklı sarp diklikler, erime çukurlar Gnayslı arazi Testere dişlerine benzeyen tepeler 3

4 10. Haritada kırmızımsı Akdeniz topraklarının yani alfisollerin yayılış alanı gösterilmiştir. 13. Genç, etkin, volkanik ve faylı arazilerden fışkırarak çıkan sıcak su kaynaklarına gayzer denir. Gayzerlerin en önemli özelliği volkanik alanlarda oluşmasıdır. Gayzerler, belli bir jeomorfolojik yapı üzerinde oluşmaz. Türkiye de gayzer oluşumu yoktur. 15. Tarımla geçimini sağlayan kırsal nüfusun tarım alanlarının yüz ölçümlerine bölünmesiyle tarımsal nüfus yoğunluğu tespit edilir. Bu yoğunluk: Kanada - 14 Rusya - 31 Fransa - 62 Arjantin - 14 iken Mısır da kişidir. Çünkü Mısır da tarım alanları daha dardır. 11. Bulundukları ülke ve konumları verilen enerji santralleri gelgit enerjisi ile çalışmaktadır. Verilen bu ülkelerde gelgit genliğinin yüksek olmasına bağlı olarak bu potansiyel güç gelgit enerjisi ve elektriğe dönüştürülmektedir. 14. Alexandre Von Humbolt - Bağlantı dağılım ve sebep sonuç ilkelerini kazandırmıştır. Carl Ritter - Beşerî coğrafyanın kurucusudur. Biruni - Eksen eğikliğini en doğru hesaplamıştır. Wegner - Kıtaların kayması teorisini ortaya atmıştır. Batlamyus, gerçeğine yakın bir dünya haritası hazırlamıştır. 16. Verilen nüfus piramitleri A da 1935 B de 1955 C de 1990 D de 2023 E de 2000 yıllarına aittir. 12. Dünya nüfusu 7,2 miyar civarındadır. Her yıl yaklaşık Türkiye nüfusu kadar bir nüfus dünya nüfusuna eklenmektedir. Örneğin, yılları arasında 2,3 milyon km 2 lik orman alanı yok olmuştur. Kuraklık 4 milyar hektar alanı ve 110 ülkede yaşayan 1,2 milyon nüfusu tehdit etmektedir. Doğal kaynaklar hızlı tükendikçe dünya çarpında büyük sorunlar ortaya çıkmaktadır. 4

5 17. Işınsal planlı köylere Avrupa da yüksek dağlık bölgelerdeki düzlüklerde rastlanır. Küme köylere Kuzey Afrika, Orta ve Batı Avrupa ülkeleri kırsalında rastlanır. Dairesel planlı köylere Güney Afrika, Almanya, Fransa, Danimarka, ve İsrail de rastlanır. Deniz kıyısı köyleri konumlarına göre köy sınıflandırmasında yer alır. Yol boyu köylerine Ukrayna, Rusya, Kafkas ülkeleri, Kanada, Arjantin gibi ülkelerde rastlanır. 19. Yükleme ve boşaltma faaliyeti en çok olan limanlar Rotherdam, Singapur, Kobe, Çiba, New York, New Orleans, Şangay, Hamburg, Londra gibi. Köstence limanı Romanya da, Varna Bulgaristan da olmak üzere daha küçük yerel limanlardır. 22. İngiltere de Sanayi Devrimi ile sayısı artan maden işletmelerinde kadınlar ve çocuklar dar küçük tünellerden ana geçite maden kömürü çekmede kullanılıyordu. Pamuk atölyelerinde çocuklar çabuk hareket etmeleri, emirleri hemen yerine getirmeleri ve az ücret almaları nedeniyle tercih ediliyordu. Bu durum sanayileşmenin sonucudur. Doğrudan lokomotifin icat edilmesine bağlı değildir. 18. Türkiye de rüzgâr enerji santralleri Balıkesir, Çanakkale, İzmir, Aydın, Manisa, Hatay, Amasya, İstanbul, Mersin, Edirne, Afyonkarahisar, Kırşehir, Osmaniye, Muğla, Bilecik, Tekirdağ, Adıyaman, Tokat, Uşak kentlerinde kurulmuştur. En büyük kurulu güç Balıkesir ve Manisa da bulunmaktadır. Şanlıurfa da rüzgâr potansiyeli yüksek olmasına rağmen RES kurulmamıştır. 20. Kullanılan çok yüksek verimli hibrit tohumlar tarım ülkelerinin tohum üreticisi ülkelere bağımlılığını artırmıştır. Yüksek verim elde etmek amacıyla gübre ve pestisit kullanımı toprak ve su kirliliğine ve zamanla toprağın verimsizleşmesine neden olmuştur. 23. Büyük Satranç Teorisi Zbigniew Brzezinski Hava Hâkimiyet Teorisi Hausy Scitaklian Kenar Hâkimiyet Teorisi Halford, John Mackinder Medeniyetler Çatışması Teorisi: Samual Huntington Tarihin Sonu Teorisi: Francis Fukuyama 21. Türkiye nin hayvancılıkla ilgili doğal potansiyeli yüksek olmasına rağmen hayvancılık politikalarının yanlış uygulanması sonucunda sektör yeterince gelişmemiştir. Türkiye nin bu sektör ile ilgili dezavantajları arasından koyun ve keçi sayısının yüksek olması yer almaz çünkü sayıların fazlalığı önemli bir avantajdır. 24. Hristiyanlık 2.2 milyar nüfus İslamiyet 1.6 milyar nüfus Musevilik 14 milyon nüfus Hinduizm 1 milyar nüfus Budizm 500 milyon nüfus 5

6 25. Kaptür olayı bir akarsuyun başka bir akarsuyu kendine çevirmesiyle ortaya çıkar. Endemik bitki oluşumunda belirleyici olmaz. 27. E de verilen, Ekstrem doğa olaylarının sıklığı doğal etkiler arasında yer alırken diğerleri beşerî etkilerdir. 29. Ulaşım sistemleri (kara, demir, deniz, hava) çok gelişmiş bir ülkede buna bağlı olarak tarım alanları genişlemez ve tarımsal üretim artmaz çünkü bu durum yüzey şekillerine ve iklime bağlıdır. 26. Langos Ormanları İğneada (Kırklareli), Acarlar (Sakarya), Sarıkum (Sinop), Kızılırmak deltasıdır (Samsun). 30. Akarsu ihtiyarlık dönemine ulaşmış ise yatağındaki aşındırma gücü ve hızı azalmış, denge profiline ulaşmıştır. A da Gençlik dönemi B de Olgunluk dönemi D de Başlangıç dönemi E de İlk olgunluk dönemi 28. Dünyadaki önemli çevresel küresel örgütler Devletlerarası İklim Değişikliği Heyeti Greenpeace Avrupa Çevre Ajansı Birleşmiş Milletler Çevre Programı Dünya Dostları Dünya Vahşi Yaşam Fonu Uluslararası Doğa Koruma Birliği Dünya Doğayı Koruma Vakfı Doğal Hayatı Koruma Derneği 31. Toryum, uranyum, petrol, doğal gaz, maden kömürü metal olmayan madensel yakıtlar arasında yer alır. 6

7 32. Donma, asitik olma, fazla tuzlu olma, sağanak yağışlar, kar yağışları fizyolojik kuraklığın başlıca nedenleridir. Toprak killi yapıda olursa su tutma kapasitesi yüksek olduğundan fizyolojik kuraklığa neden olmaz. 35. Küreselleşme ile birlikte ülkeler arası bilgi paylaşımı artmıştır. Ancak kriz dönemleri yine de ülkelerin küresel bağlarını zayıflatmıştır. Doğru politikalar olmadığından ülkeler krizden olumsuz etkilenmiştir. 38. Hafta sonu kaçışlardaki kent turizm faaliyetleri içinde insanların bir büyük otel içine sıkışıp orada zaman geçirmesi gibi bir hedef güdülmemektedir. Bu nedenle büyük oteller yerine küçük butik oteller veya yöresel işletmeler kurup gezilecek, nefes alınabilecek bir turizm ortamı sağlanmalıdır. 33. Hawai adaları volkanlarında olan Mauna - Loa gibi volkanın oluşumunda yalnızca lavlar etkilidir. Genellikle yassı olup kalkan şeklindedir. Krater bir lav gölü hâlindedir. Lav ve piroklsatik malzemenin aralıklı olarak volkandan püskürmesi ve volkan koni oluşturmasıyla karışık volkanlar yani stratovolkanlar oluşur. Bunların en tipik örnekleri Ağrı, Tendürek, Süphan, Erciyes, Hasandağı, Etna, Fujiyama dır. 36. Günümüzde turistik amaçlı yararlanılan yer altı yerleşmelerinin prehistorik devre örneklerine Kolarado da rastlanmamaktadır. 39. Linyit rezervi bölgelere göre 2011 verileri 1. Akdeniz Bölgesi: ton 2. İç Anadolu Bölgesi: ton 3. Ege Bölgesi: ton 4. Marmara Bölgesi: ton 5. Doğu Anadolu Bölgesi: ton 6. Karadeniz Bölgesi: ton 7. G. Anadolu Bölgesi: ton 34. Basra Körfezi nde yer alan ülkeler İran, Kuveyt, Suudi Arabistan, Bahreyn, Katar, BAE dir. Yemen Arap Yarımadası nın güneyinde yer alır yılı verilerine göre Asya da 13 şehir, Kuzey Amerika da 3 şehir, Avrupa da 3 şehir (İstanbul dâhil) Afrika da 2 şehir bulunmaktadır. Ancak Okyanusya da nüfusu 10 milyonu aşan megapol yoktur. 40. TANAP ile 16 milyar metreküp kapasitenin 6 milyar metreküpü Türkiye de, 10 milyar metreküpü Avrupa da değerlendirilmektedir. 7

8 41. Münazarada konu ile ilgili lehde ve aleyhte konuşacak iki grup oluşturulur. Hazırlıkları yapılır. Belli bir süre içinde jüri önünde tartışmaları istenir. Münazarada bir de dinleyici grup bulunur. 45. Öğretmen şeftali ile dünya arasında bağlantı kurarak çekirdeği Dünya nın çekirdeğine benzetmeye çalışmıştır. Burada metafor yöntemi kullanılmıştır. Metaforda bir şeyi başka bir şeyin bakış açısı ile anlamak ve tecrübe etmek esası bulunur. Bu sayede uzun dönemde akılda kalma sağlanacaktır. 48. Dünya nın şekil ve hareketlerinin sonuçlarını farklı iklim kuşaklarının oluşumuna etkileri açısından yorumlar. kazanımı harita becerisi, küre ve atlas kullanma becerisi, sorgulama becerisi, kanıt kullanma becerisini içerirken, arazi çalışma becerisi bu kazanımda kullanılmamaktadır. 42. Öğretime öncelikle somut örnekler göz önüne getirilerek başlanmalı ve giderek soyut konular ele alınmalıdır. Bunlardan en önemlisi görme duyusuna hitap etmektir. Öğretmen de bu esasla model küre üzerinde gündüz gece oluşumunu göstermiş, daha sonra uydu görüntüleriyle desteklemiş, sonra da konu ana hatlarıyla ele alınmıştır. Somuttan soyuta çalışma yapılmıştır. 46. Sarı Şapka İyimser Kırmızı Şapka Duygusal Yeşil Şapka Yenilikçi Mavi Şapka Kontrollü Beyaz Şapka Tarafsız Siyah şapka Olumsuz Buna göre E de verilen yeşil şapkaya ait bir tutumdur. Çünkü yeşil şapka yenilikçi, değişime açık yapıdadır. 49. Google Earth ile coğrafi özellikleri bölümünden 360 görüntülere ulaşılamıyor. Galeri bölümünden ulaşılmaktadır. 43. Yapılandırmacı öğrenmede öğrencilerin bireysel farklılıkları dikkate alınır. Öğrencilerin problemlere değişik açılardan bakabilmelerini ve farklı çözüm yolları üretebilmelerini kolaylaştırır. 44. Coğrafya Dersi Öğretmi Programı nda öğrenme alanları A. Coğrafi beceriler ve uygulamalar B. Doğal sistemler C. Beşerî sistemler D. Mekânsal bir sentez: Türkiye E. Küresel Ortam: Bölgeler ve ülkeler F. Çevre ve toplum 47. Coğrafya derslerinde pek çok konuda bu yöntemi uygulamak mümkündür. Örneğin gecekondulaşma, tropikal yağmur ormanlarının yok olması, ozon tabakasının incelmesi, küresel ısınma, trafik sıkışıklığı gibi sorunlar; 1. Problem: tanım 2. Geçici: hipotezler formüle etme 3. Veri toplama 4. Sonuca ulaşma 5. Sonuçları test etme yoluyla çözülebilir. 50. Kavram haritaları; Bir konunun öğretiminde, Öğrenmeyi kolaylaştırmada, Öğrenme sürecini kontrol etme ve kavram yığınlarını ortaya çıkarmada, değerlendirme yapma amaçlı kullanılabilir. 8