Haliç Kongre Merkezi, İstanbul

Transkript

1 Haliç Kongre Merkezi, İstanbul

2 SAĞLIK TEKNOLOJİLERİ DEĞERLENDİRME YUVARLAK MASA TOPLANTISI III 27 Kasım 2015, Haliç Kongre Merkezi, İstanbul TOPLANTI RAPORU YAZARLAR Doç.Dr.Rabia KAHVECİ Doç.Dr.Haluk ÖZSARI Uzm.Dr.Duygu AYHAN BAŞER

3 GİRİŞ Kanıta Dayalı Tıp Derneği tarafından, İstanbul Haliç Kongre Merkezi nde 27 Kasım 2015 tarihinde, saat 16:45-18:30 arasında Sağlık Teknolojileri Değerlendirme 3. Yuvarlak Masa Toplantısı düzenlenmiştir. 2. Uluslararası İlaç ve Eczacılık Kongresi bünyesinde gerçekleştirilmiş olan toplantıda Sağlık Teknolojileri Değerlendirme Kurumları Dünya Örneklerinin İncelenmesi teması ele alınmıştır. Doç.Dr. Rabia Kahveci ve Doç. Dr. Haluk Özsarı başkanlığında gerçekleştirilen toplantıda sağlık teknolojileri değerlendirme dünya örnekleri ve ülkemizdeki kurumlardaki mevcut durum ve gelecek vizyonu üzerinde konuşulmuştur. Yirmi dokuz davetli katılımcının olduğu toplantıda, Sağlık Bakanlığı, Sosyal Güvenlik Kurumu, Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı, Türkiye İlaç ve Tıbbı Cihaz Kurumu Başkanlığı, Sağlık Bakanlığı Sağlık Araştırmaları Genel Müdürlüğü temsilcileri yanı sıra ülkemizde faaliyet gösteren ilaç ve tıbbi cihaz firmalarını temsil eden derneklerin temsilcileri ve bu alanda emeği geçen ve ülkemizin önde gelen akademisyenleri yer almıştır. Toplantı katılımcı listesi Ek-1 de verilmiştir. Ülkemizde sağlık teknolojilerinin değerlendirilmesi alanının geleceği ile ilgili çok önemli kararların alındığı bu toplantının sonuçları bu özet rapor ile tüm ilgililerle paylaşılmaktadır. 1

4 TOPLANTI RAPORU Sağlık Teknolojileri Değerlendirme (STD) sağlık politikası alanında kararlar verirken bu kararlara ışık tutacak bilimsel temelleri oluşturmakla yükümlü bir araçtır. Herhangi bir teknolojinin alımı ve bununla ilgili oluşabilecek hususlarda tamamen bilimsel gerçeklere dayalı olarak bunları tıbbi açıdan, ekonomik açıdan, hukuki, sosyal ve organizasyonel gibi tüm açılardan değerlendirmek ve karar vericileri bu hususta bilgilendirmek ana hedefidir. STD nin amacı her zaman için politikayı yönlendirmektir. Kendisi politika belirlemez ama politika yönlendirmeye yönelik olarak yapılır ve kökü her zaman için bilimsel çalışmalardır. Politik kararın alındığı bilimsel temele ihtiyaç duyulan her yerde STD yapılabilir. Doğal olarak bir STD ekibi karar verici konumunda değil; ama bir kararı bilimsel olarak destekleyici konumda olan bir yapılanmadır. Türkiye de halen Sosyal Güvenlik Kurumu ve Sağlık Bakanlığı (SB) bünyesinde toplamda üç ayrı STD ekibi bulunmaktadır. Ulusal düzeyde çalışan bu ekiplerin yanı sıra Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi nde dördüncü bir ekip Hastane Tabanlı STD alanına katkıda bulunmaktadır. Kanıta Dayalı Tıp Derneği ev sahipliğinde gerçekleşen ve konuyla ilgili paydaşları 3. kez bir araya getiren bu önemli toplantıya ortak bir dil konuşulması açısından STD nin tanımı ve Türkiye deki mevcut durumu hakkında bilgilendirme yapılarak başlandı. 29 Kasım 2014 ve 13 Mart 2015 te gerçekleştirilen toplantılarda alınan kararlar tekrar gündeme getirildi. Toplantıya, Dr. Akif Akbulat'ın Dünyada STD Uygulama Örnekleri sunumu ile devam edildi. Sunumda STD nin Avustralya, Kanada, Brezilya, İngiltere, Fransa, Almanya, İtalya örnekleri konuşuldu ve dünyadaki kaynak kullanımlarına örnekler verildi. 2

5 Her ülkenin metodolojik olarak farklı yol izlediği vurgulanarak Türkiye için izlenmesi gereken yol üzerinde katılımcılardan görüşler alındı. Dünya örnekleri baz alınarak Ülkemizde STD nasıl yapılmalı, hangi kurum çatısı altında yapılmalı, kurumsal yapılanma nasıl olmalı soruları katılımcılar tarafından tartışıldı. Bu kapsamda Toplantı da gündeme gelen ve öne çıkan başlıklar aşağıda sıralanmaktadır. Bazı konularda farklı görüşler ifade edilmiş, raporun objektif olması için tüm görüşlere bu raporda yer verilmiştir. STD nin her ülkede farklı metodolojilerle yapılandığı ve uygulamalarını gerçekleştirdiği, (Örneğin; bazı ülkelerde tek bir ulusal yapı altında toplandığı, bazılarında bütçenin doğrudan kamu tarafından karşılandığı, bazılarında bütçenin sektörler üzerinden yürütüldüğü, bazılarında analizin akademik gruplara yaptırıldığı, bazılarında ise analizlerin ulusal yapı tarafından yapıldığı, Polonya örneğinde olduğu gibi bazı ülkelerde ise hiç analiz yapmayıp sadece audit gibi genel değerlendirme yapıldığı gibi) Her ülkede STD yapısının nerede olduğunun önemli olduğu, geri ödemeye mi daha yakın yoksa ruhsata mı daha yakın olması gerektiği, Metodolojik olarak Almanya ve İngiltere örneklerinin farklılığının her zaman gündeme geldiği, İngiltere de daha merkezi, NICE otoritesiyle şekillenen bir STD varken, Almanya da cost-effectiveness üzerinden gidildiği ve kalite kurumunun altında icra ettiği, Her ülkenin kendine özgü, kendi dinamiklerine uygun bireysel yapılanmanın altına girmesi gerektiği, Ülkemizde STD konusunda genelde sektörlerin sorumluluk üstlendiği ve bu konuda tüm kurumlarda ortak bir koordinasyonun sağlanmasının gerekliliği, STD de kurumların eş zamanlı, koordineli olarak çalışmasının önemi, Ülkemizde STD alanında analizin çok özenli yapıldığı ancak çıktıların analizler kadar güçlü olmadığı; bu konuda Fransa, İngiltere gibi daha detaylı çıktı raporlarının oluşturulması gerektiği, 3

6 STD de üniversite-sektör-kamu işbirliğinin önemi ve bağımsız görüş için STD raporlarının değerlendirmelerinin tamamen üniversitelere verilmesi gereği, Ülkemizde bütçenin ve bütçe yönetiminin önemi ve bu konuda yaşanan sıkıntıların giderilmesi gereği, STD de doğru bir alt yapının oluşturulmasının gereği ve önemi, STD nin ilaç ve ilaç dışı STD olarak 2 ayrı kanattan yapılabileceği, Ülkemizde STD nin kurumsal yapılarca desteklenen ancak bağımsız bir yapı kuruluşta yürütülmesi, bu konuda üst düzey stratejik eylem planlarında STD çalışmalarının yapılabileceği ve TÜSEB in bu oluşuma öncülük edebileceği, Akademik boyutta öncelikle bir konsensusun sağlanması gerektiği ve bu konuda doktor-eczacı işbirliğinin önemi, STD nin bakanlıklar altında sadece Sağlık Bakanlığı nda SAGEM çatısı altında bir yapılanma gerçekleştirdiği, bakanlıklardan sadece Sağlık Bakanlığında olmasının STD yapılanmasını kısırlaştırabileceği ve aynı yapılanmaların diğer bakanlıklarda da olmasının gereği, STD nin değişik tüm kurumların bir arada olduğu bir yapılanma çatısı altında olması gerekliliği, Bir ülkede yapılan STD alınan kararları etkilemiyorsa STD yapmanın önemini kaybettiği, STD yaparken politik kararların ve politik iradenin çok önemli olduğu, politik kararın alındığı bilimsel temele ihtiyaç duyulan her yerde STD yapılabileceği, STD yaparken mevzuat değerlendirmelerinin sık sık yapılması gerektiği, Ülkemizde analizlerin çok detaylı yapıldığı, ancak yayınlanma aşamasında sıkıntının olduğu, bu konuda NICE örnek alınarak raporların hazırlanabileceği, STD çıktılarında şeffaflığın çok önemli olduğu, şeffaflık için metodolojik anlamda sağlam çıktıların alınması gerektiği, STD nin; sadece ilaç sektöründe değil; halk sağlığında, fiyatlandırmada, geri ödemede ve ulusal aşı programının geliştirilmesi gibi alanlarda da kullanılabildiği, 4

7 STD nin her türlü sağlık müdahalesinde öncelik belirleme yöntemi olduğu, sadece ilaç veya sadece tıbbi cihaz olmayıp sağlıkla ilgili herhangi bir müdahale de olabileceği, STD nin son derece gerekli ve elzem olduğu, Hastane tabanlı STD konusunda Ankara Numune Hastanesi HTA biriminin (ANHTA) diğer hastaneler için örnek oluşturabileceği, Türkiye de hastanelerde genel olarak yaygınlaştırılabilirse tıbbi cihazların gerçek yaşamdan da verilerini alma ve o çalışmaların yürütülmesi gibi bir zenginliğimiz olacağı, Diğer dünya örneklerine bakıldığında Türkiye deki STD yapılanması için örnek oluşturabilecek bir ülkenin olmadığı, her ülkenin kendi değerleri, kültürü ve önceliklerine göre STD oluşturması gerektiği, Türkiye de birkaç kurumda STD biriminin olduğu, bu kurumların sayısının arttırılması gerektiği, Bir kurumun STD için öncülük yapması gerektiği, Öncülük yapacak yapının, sağlığa değeri kim şeffaf, tarafsız ve sürdürülebilir bir şekilde veriyorsa onda olmasının uygun olacağı, STD ye öncülük etmek konusunda Sağlık Bakanlığı nın bütçe ve insan gücü açısından eksik kalacağı, STD tamamen bilimsel kanıtlara dayalı olduğu için çok ciddi de bir insan gücü gerektirdiği, ülkemizde insan gücü açısında eksiklik bulunduğu, STD yapabilecek eğitimli personel sayısının arttırılması gerektiği, STD yapacak personellerin tarafsız, şeffaf çalışması gerektiği, bu nedenle bu konuda eğitimin arttırılmasının önemi, Ülkemizdeki STD yapılanmasında NICE örneğinde olduğu gibi hastaların, uzmanlık derneklerinin de görev alabileceği, Türkiye nin fiyatlandırma açısından en şeffaf ülke olduğu, önemli olanın bütçe- kanıt dengesini kurmak olduğu, STD nin bütçe kısıtlaması olarak görülmemesi, akılcı bir yapılanma olduğunun vurgulanması, STD nin multidisipliner, çok paydaşlı olarak gerçek anlamda kullanılmasının lazım olduğu, 5

8 STD nin sağlıkla ilgili konularda kanıtları oluşturan bilimsel bir mekanizma olduğu, STD nin ruhsattan, ödemeden de bağımsız olan bir kuruluş olması gereği, Ülkemizde oluşturulan STD raporlarının devamlılığının sağlanması gerektiği, bu konuda raporların sonuçlarının kurumlarca değerlendirilip, yazıda kalmayıp uygulamaya geçmesinin önemi, 6

9 SONUÇ Toplantıya, yukarıda özeti verildiği gibi, 1. ve 2. STD yuvarlak masa toplantılarının genel bir durum tahlili yapılarak başlandı; sağlık teknolojileri değerlendirme kurumları dünya örnekleri, ülkemizde STD alanının mevcut durumu, gelecekte olması gereken bütüncül, şeffaf STD yapılanmasının içeriği, ülkemizde STD nin nerede ve nasıl yapılması gerektiği tüm paydaşlar tarafından geniş bir bakış açısı ile ele alındı. Katılımcıların ortak kararı ile ülkemizdeki STD yapılanmasının; 1. Bağımsız, 2. Çok paydaşlı, 3. Akademik, 4. Kanıt temelli, 5. Şeffaf, yayınlanabilir, 6. Koordine olması gerektiği, sonucuna ulaşıldı. Tüm katılımcılar toplantının faydalı olduğunda ve devamlılığının sağlanması konusunda hem fikir olduğu için, bir yıl sonrası için, kurumsal katılımlı multisektörel katılımcılardan oluşan bir toplantı planlandı. 7

10 SAĞLIK TEKNOLOJİLERİ DEĞERLENDİRME YUVARLAK MASA TOPLANTISI III 27 Kasım 2015, Haliç Kongre Merkezi, İstanbul İSİM SOYİSİM TOPLANTI BAŞKANLARI Haluk Özsarı Rabia Kahveci KATILIMCI LİSTESİ Fahrettin Keleştemur Mustafa Berktaş Ahmet Özet Akif Akbulat Ali Alkan Bilgehan Karadayı Halil Akar Nurullah Zengin Mahmut Tokaç Ahmet Başaran İlker Gelişen Halil Tunç Köksal Aylin Aydoğmuş Ziya Yenice Dilek Bayraktar Hakan Ergün Mete Şaylan Kemalettin Akalın Ayla Deliorman KDTD Fatma Gökşin Cihan Esra Meltem Koç Duygu Ayhan Başer Aylin A.Sancar KURUM Acıbadem Üniversitesi Kanıta Dayalı Tıp Derneği Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu Ankara İl Halk Sağlığı Müdürlüğü Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi İstanbul Medipol Üniversitesi Hacettepe Üniversitesi Yakın Doğu Üniversitesi, KKTC İlaç Endüstrisi İşverenler Sendikası (İEİS) İlaç Endüstrisi İşverenler Sendikası (İEİS) Araştırmacı Tıp Teknolojileri Üreticileri Derneği (ARTED) Araştırmacı Tıp Teknolojileri Üreticileri Derneği (ARTED) Araştırmacı İlaç Firmaları Derneği (AİFD) Araştırmacı İlaç Firmaları Derneği (AİFD) Türkiye İlaç Sanayi Derneği (TİSD) Türkiye İlaç Sanayi Derneği (TİSD) Kanıta Dayalı Tıp Derneği Kanıta Dayalı Tıp Derneği Kanıta Dayalı Tıp Derneği Kanıta Dayalı Tıp Derneği 8